Actieplan Luchtkwaliteit Amstelveen 2007-2015 Afdeling: Beleid Datum : Augustus 2007
1
Samenvatting Luchtkwaliteit is een zwaarwegende factor bij ruimtelijke ontwikkelingen in Nederland. De Raad van State heeft landelijk tal van projecten stilgelegd, omdat deze onvoldoende rekening hielden met de eisen uit het Besluit luchtkwaliteit. Reeds in een vroegtijdig stadium dienen de normen uit het Besluit luchtkwaliteit beoordeeld te worden en moeten consequenties van ruimtelijke en infrastructurele ontwikkelingen inzichtelijk worden gemaakt. De gemeente Amstelveen heeft vanuit gezondheidsoogpunt en vanwege het veiligstellen van haar ruimtelijke plannen reeds in augustus 2005 het besluit genomen om een actieplan luchtkwaliteit op te stellen. Inmiddels blijkt uit de uitgevoerde luchtkwaliteitsrapportage over het jaar 2005 dat er overschrijdingen voorkomen van de grenswaarden voor fijn stof en de plandrempeloverschrijdingen voor de stof stikstofdioxide. Hierdoor is de gemeente wettelijk verplicht om een actieplan op te stellen. Van belang is dat de gemeente maatregelen neemt om de luchtkwaliteit te verbeteren. De provincie heeft de bevoegdheid om bestemmingsplanwijzigingen af te keuren, indien er in het plangebied zich wegen bevinden waar overschrijdingen van verontreinigende stoffen voorkomen. Het doel van het Amstelveense actieplan is om door kosteneffectieve maatregelen de huidige overschrijdingen terug te brengen onder het niveau van de grenswaarden. Voor zowel fijn stof als stikstofdioxide wordt nagestreefd om in 2010 aan de geldende normen te voldoen. Ook voor het jaar 2015 stelt de gemeente zich ten doel om aan de geldende normen te voldoen. Via de jaarlijkse luchtkwaliteitsrapportage wordt gemonitord of deze doelstellingen worden behaald. Het Besluit luchtkwaliteit is het wettelijk kader voor de luchtkwaliteit. De gemeente neemt door het opstellen van het actieplan haar verantwoordelijkheid om datgene te doen dat binnen haar eigen mogelijkheden ligt. Ook in andere plannen, waaronder de gebiedsontwikkeling van de A9 en het Amstelveense Verkeers- en Vervoersplan, zal aandacht besteed worden aan de luchtkwaliteit in de gemeente. Het actieplan heeft in het kader van de Algemene wet bestuursrecht zes weken ter inzage gelegen. Voorafgaand aan deze periode is een informatieavond georganiseerd. De ontvangen zienswijzen zijn betrokken bij de beoordeling van de maatregelen die in het actieplan zijn uitgewekt. Uit de jaarlijkse luchtkwaliteitsrapportage zal blijken of de overschrijdingen van de gestelde grenswaarden tot het acceptabele normniveau zijn teruggebracht, waardoor er een beter leefklimaat ontstaat en bouwprojecten binnen Amstelveen doorgang kunnen vinden. Jaarlijks wordt in de bijlage bij de luchtkwaliteitsrapportage verslag uitgebracht over de uitwerking en uitvoering van de maatregelen die in dit actieplan zijn opgenomen. Er staan 11 maatregelen centraal in dit actieplan:
1. Schoon eigen wagenpark 2. Schoon openbaar vervoer 3. Instellen milieuzones 4. Verkeersmaatregelen 5. Toepassing LARGAS 6. Voorkomen nieuwe knelpunten 7. Ondersteunen aardgas vulpunt 8. Meetpunten voor luchtkwaliteit 9. Aanleggen groenvoorzieningen 10. Gedragsmaatregelen 11. Energiebesparingpakket
2
Inhoudsopgave
SAMENVATTING.................................................................................................. 2 HOOFDSTUK 1: INLEIDING ................................................................................. 4 HOOFDSTUK 2: LUCHTKWALITEIT IN AMSTELVEEN ............................................ 6 2.1 Resultaten luchtkwaliteitsberekeningen....................................................... 6 2.2 Rijksweg A9.................................................................................................. 7 2.3 Oorzaak luchtverontreiniging ....................................................................... 7 HOOFDSTUK 3: MAATREGELEN EN KOSTEN......................................................... 8 3.1 Soorten maatregelen .................................................................................... 8 3.2 Lokale maatregelen ...................................................................................... 8 3.3 Kostenverdeling ......................................................................................... 20
BIJLAGEN BIJLAGE 1: KAARTMATERIAAL.......................................................................... 21 BIJLAGE 2: LUCHTKWALITEIT OMSCHREVEN.................................................... 31 BIJLAGE 3: WETTELIJK KADER EN ONTWIKKELINGEN...................................... 33 BIJLAGE 4: EUROPESE EN NATIONALE MAATREGELEN ..................................... 37 BIJLAGE 5: OVERZICHT MAATREGELEN PER WEG ............................................. 38 BIJLAGE 6: NOTA VAN BEANTWOORDING INSPRAAKREACTIES ....................... 39
3
Hoofdstuk 1: Inleiding Luchtkwaliteit is als milieuthema in het uitvoeringsprogramma van de politieke agenda opgenomen. De gemeente heeft een hoge ambitie wat betreft leefbaarheid waar luchtkwaliteit onderdeel van is. In het uitvoeringsprogramma gaat de aandacht met name uit naar duurzaam brandstofgebruik voor het eigen wagenpark en de stimulering van roetfilters. Voor de uitvoering van de maatregelen is een bedrag van € 200.000 gereserveerd voor de periode 2007-2010. Daarnaast is vanuit de kwaliteitsimpulsgelden van verkeer en vervoer een bedrag van € 180.000 gereserveerd voor de verbetering van de luchtkwaliteit in Amstelveen. Binnen de gemeente Amstelveen heeft het college van B&W in augustus van 2005 besloten om een lokaal actieplan voor luchtkwaliteit op te stellen (collegebesluit nummer 05/13993). Dit besluit is genomen om de volksgezondheid van haar inwoners op korte en langere termijn te beschermen en om de ruimtelijke en infrastructurele ontwikkelingen in Amstelveen veilig te stellen. Deze plannen kunnen namelijk geen doorgang kunnen vinden als er niet aan de normen voldaan wordt. Jaarlijks brengt de gemeente de luchtkwaliteit over het voorafgaande jaar in beeld via de luchtkwaliteitsrapportage. Dit is een wettelijke verplichting volgend uit het Besluit luchtkwaliteit 2005. Het Besluit bevat luchtkwaliteitsnormen voor stikstofdioxide(n), fijn stof, zwaveldioxide, lood, koolmonoxide en benzeen. Het geeft aan op welke termijn de normen gelden en gehaald moeten worden. De belangrijkste stoffen voor luchtverontreiniging zijn stikstofdioxide en fijn stof. Het broeikasgas kooldioxide (CO2) wordt aangepakt door het gemeentelijk klimaatbeleid. Op veel punten versterken het luchtkwaliteitsbeleid en het klimaatbeleid elkaar. Aandacht voor schonere voertuigen betekent tevens aandacht voor energiezuinigere voertuigen. Uit de in juli 2006 vastgestelde luchtkwaliteitsrapportage (collegebesluit nummer 06/11975) over het jaar 2005 is geconstateerd dat er voor een aantal wegen overschrijdingen van fijn stof (PM10) en stikstofdioxide (NO2) voorkomen. Ook uit de doorkijk naar de toekomstige situatie (2010 en 2015) blijkt dat er dan nog overschrijdingen optreden. Vanwege de huidige en de verwachte overschrijdingen is de gemeente inmiddels wettelijk verplicht om via een actieplan maatregelen te treffen die de luchtkwaliteit moeten verbeteren. Gezien de geconstateerde overschrijdingen, het belang van de gezondheid van de burgers en de wens tot ruimtelijke ontwikkelingen heeft de gemeente daarom voorliggend Actieplan Luchtkwaliteit Amstelveen opgesteld. Het doel van het actieplan is om kosteneffectieve maatregelen te treffen die als effect hebben het terugbrengen van de geconstateerde overschrijdingen tot onder het niveau van de grenswaarden volgend uit het Besluit luchtkwaliteit 2005. Vanwege haar ervaring en deskundigheid heeft adviesbureau M+P de opdracht gekregen om een onderzoeks- en adviesrapport Luchtkwaliteit Amstelveen 2006 op te stellen. Dit rapport ligt ten grondslag aan dit actieplan. In het rapport is met het CAR-model1 de luchtkwaliteit in beeld gebracht, zowel voor het jaar 2005 (huidige situatie) als voor de jaren 2010 en 2015 (toekomstige situatie). Het actuele verkeersmodel2 van Goudappel Coffeng is hierbij gebruikt voor de verwerking van de verkeersintensiteiten. Op basis van de luchtkwaliteitsgegevens en haar expertise heeft het adviesbureau maatregelen voorgesteld ter verbetering van de luchtkwaliteit. De gemeente heeft mede op basis van deze aanbevelingen haar maatregelen bepaald. Op het gebied van luchtkwaliteit verandert er dit jaar veel. Ten eerste zullen er vanuit Europa en de landelijke en provinciale overheden maatregelen genomen worden die de luchtkwaliteit in Nederland zullen verbeteren. Hiervoor maken regio’s in Nederland actieplannen die het kader vormen voor het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit. Amstelveen levert haar bijdrage aan het Regionaal Actieplan Luchtkwaliteit (RAL) welke onder regie van de Stadsregio Amsterdam wordt opgesteld. Het regionale actieplan vormt input voor het nationale programma. Op de tweede plaats worden de luchtkwaliteitsnormen medio 2007 door Europa herzien. Nederland is voornemens om uitstel te vragen om later te voldoen aan deze normen. Bij uitstel worden de normen voor fijn stof uitgesteld van 2005 naar 2010 en de normen voor stikstofdioxide van 2010 naar 2015. Voor uitstel komen landen in aanmerking die aan kunnen tonen dat zij alles in het werk
1
2
CAR; Het rekenmodel voor luchtkwaliteit. Calculation of Air Pollution from Road Traffic. Een verkeersmodel is een model dat inzicht geeft in de huidige en toekomstige verkeers- en vervoerstromen.
4
hebben gesteld om aan de luchtkwaliteitsnormen te voldoen. Nederland heeft in haar Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit de door haar te nemen maatregelen omschreven. Op dit moment is het Besluit Luchtkwaliteit 2005 vigerend en daarom heeft de gemeente in voorliggend actieplan een 11-tal concrete maatregelen uitgewerkt die een bijdrage leveren aan de verbetering van de luchtkwaliteit in de gemeente Amstelveen. Daarnaast volgt de gemeente ook de ontwikkeling van innovatieve technieken die met name voor fijn stof de luchtkwaliteit kunnen verbeteren. Het actieplan heeft in het kader van de Algemene wet bestuursrecht zes weken ter inzage gelegen. Voorafgaand aan deze periode is een informatieavond georganiseerd. De ontvangen zienswijzen zijn betrokken bij de beoordeling van de maatregelen die in het actieplan zijn uitgewekt. Leeswijzer Het actieplan start in hoofdstuk 2 met de resultaten van de luchtkwaliteitsberekeningen. In dit hoofdstuk is een overzicht gegeven van de wegen waar overschrijdingen van de luchtkwaliteitsnormen geconstateerd zijn. Tevens is een toelichting gegeven op de mogelijke oorzaken van deze overschrijdingen. Het actieplan resulteert in hoofdstuk 3 met de maatregelen. Deze maatregelen zijn concreet geformuleerd, opdat de maatregelen snel omgezet kunnen worden naar de uitvoering.
Bijlagen Bijlage 1: Kaartmateriaal · Kaart 1: Verdeling verkeersintensiteiten 2005 · Kaart 2: Verdeling verkeersintensiteiten 2010 · Kaart 3: Verdeling verkeersintensiteiten 2015 · Kaart 4: Verloop jaargemiddelde NO2 concentraties voor 2010 · Kaart 5: Verloop jaargemiddelde NO2 concentraties voor 2015 · Kaart 6: Verloop jaargemiddelde PM10 concentraties voor 2010 · Kaart 7: Verloop jaargemiddelde PM10 concentraties voor 2015 · Kaart 8: Verloop aantal overschrijdingsdagen PM10 voor 2010 · Kaart 9: Verloop aantal overschrijdingsdagen PM10 voor 2015 · Kaart 10: Wegen waarvoor maatregelen benodigd zijn Bijlage 2: Luchtkwaliteit omschreven Bijlage 3: Wettelijk kader en ontwikkelingen Bijlage 4: Europese en nationale maatregelen Bijlage 5: Overzicht maatregelen ingedeeld per weg Bijlage 6: Nota van beantwoording inspraakreacties
5
Hoofdstuk 2: Luchtkwaliteit in Amstelveen Op basis van het Besluit luchtkwaliteit 2005 maakt de gemeente jaarlijks een jaarrapportage over de luchtkwaliteit van het voorafgaande jaar. Tot 2005 werd alleen over stikstofdioxide (NO2) gerapporteerd. Vanaf de jaarrapportage over het jaar 2005 wordt ook over andere stoffen, zoals fijn stof (PM10), benzeen en zwaveldioxide gerapporteerd. Binnen deze rapportage wordt alleen ingegaan op de stoffen fijn stof en stikstofdioxide, omdat voor deze stoffen normen overschreden worden. De luchtkwaliteit in Amstelveen is in kaart gebracht met behulp van berekende waarden met behulp van het CAR-instrument. Berekeningen hebben als voordeel dat hiermee tevens uitspraken richting de toekomst gedaan kunnen worden.
2.1 Resultaten luchtkwaliteitsberekeningen De luchtkwaliteit is voor alle wegen binnen de gemeente berekend. In tabel 1 is, voor alle wegen waar in de periode 2005 tot 2015 overschrijdingen optreden, per jaar de maatgevende overschrijding weergegeven. Voor een overzicht van het bijbehorende kaartmateriaal wordt verwezen naar bijlage 1. Op basis van de mate van overschrijdingen van de luchtkwaliteitsnormen zijn prioriteiten toegekend aan de wegen. Tabel 1: Samengevatte resultaten Weg
2005 2010 2015 JaargeOverschrijJaargeOverschrijJaargeOverschrijmiddelde dingsdagen middelde dingsdagen middelde dingsdagen NO2 PM10 NO2 PM10 NO2 PM10 [μg/m3] [μg/m3] [μg/m3] 1e prioriteit treffen maatregelen Beneluxbaan 54 61 49 43 46 < 35 Bovenkerkerweg 53 60 46 38 42 < 35 Burgemeester 51 55 46 36 43 < 35 Boersweg 2e prioriteit treffen maatregelen Legmeerdijk 54 54 46 < 35 44 < 35 Keizer Karelweg 52 61 45 < 35 < 40 < 35 Zijdelweg 51 53 45 < 35 42 < 35 Groenelaan < 50 49 45 < 35 42 < 35 3e prioriteit treffen maatregelen Amsterdamseweg < 50 46 42 < 35 < 40 < 35 Keizer Karelplein < 50 40 42 < 35 < 40 < 35 Randweg n.v.t. n.v.t. 42 < 35 < 40 < 35 (omgelegde N201) Handweg < 50 50 41 < 35 < 40 < 35 Oranjebaan < 50 49 41 < 35 < 40 < 35 Van der Hooplaan < 50 46 41 < 35 < 40 < 35 4e prioriteit treffen maatregelen Laan vd Helende < 50 53 < 40 < 35 < 40 < 35 Meesters Bosrandweg < 50 40 < 40 < 35 < 40 < 35 Sportlaan < 50 39 < 40 < 35 < 40 < 35 Dorpsstraat < 50 36 < 40 < 35 < 40 < 35 § voor de jaargemiddelde waarde voor NO2 geldt in 2005 een plandrempel van 50 μg/m3 § de jaargemiddelde waarde voor NO2 moet vanaf 2010 voldoen aan de grenswaarde van § 40 μg/m3 § de 24-uurgemiddelde waarde voor PM10 mag vanaf 2005 niet vaker dan 35 keer per jaar overschreden worden Nadere informatie over de normen voor luchtkwaliteit en de factoren die de luchtkwaliteit bepalen, is opgenomen in bijlage 2 bij dit rapport.
6
Het wettelijk kader en ontwikkelingen op het gebied van luchtkwaliteit zijn uiteengezet in bijlage 3. In deze bijlage is ook de relatie tussen het lokale actieplan en andere plannen opgenomen. Fijn Stof In het jaar 2005 geldt de daggemiddelde waarde voor fijn stof als norm (overschrijding hiervan mag niet vaker voorkomen dan 35 dagen per jaar). Deze wordt voor een zestiental wegen overschreden. Bij de doorkijk naar het jaar 2010 blijkt dat de fijnstof-problematiek afneemt. Op dat moment zijn er nog drie wegen waar overschrijdingen te verwachten zijn; namelijk op de Beneluxbaan, Bovenkerkerweg en de Burgemeester Boersweg. Deze daling is toe te schrijven aan de ontwikkeling van schonere voertuigen en aan het feit dat bepaalde stoffen niet meer als verontreinigende stoffen behoeft te worden gezien (bijvoorbeeld zeezout). Bij de berekeningen is hier rekening mee gehouden. In 2015 treden er naar verwachting geen overschrijdingen meer op voor fijn stof. Stikstofdioxide Voor stikstofdioxide wordt de plandrempel in 2005 overschreden op een zestal wegen (totaal 8,5 km. weg). Een plandrempeloverschrijding betekent een te hoge concentratie van stikstofdioxide, waarvoor de gemeente verplicht is om een actieplan op te stellen. De grenswaarde geldt echter pas in 2010; dit tijdstip is hier maatgevend. In 2010 zijn, op basis van berekeningen, meer overschrijdingen te verwachten (13 wegen; 22 km weg). In 2015 blijven er van deze wegen nog een zestal wegen over waarvoor de gemeente maatregelen moet treffen. Hiertoe behoren ook de meeste wegen waarvan in 2005 de plandrempel en in 2015 nog de grenswaarde wordt overschreden.
2.2 Rijksweg A9 Het CAR-model is voor de bepaling van de luchtkwaliteit rondom deze weg niet het juiste model, aangezien er bijvoorbeeld geen rekening gehouden kan worden met hoogteverschillen en geluidsschermen. In het kaartmateriaal (zie bijlage 1) worden deze wegen veelal wel als wegen met overschrijdingen aangeduid. Echter, voor de juiste berekeningen moeten de effecten van hoogteverschillen en geluidsschermen meegenomen worden. Voor deze weg is reeds diverse malen uitgebreid onderzoek uitgevoerd naar de optredende concentraties in relatie tot mogelijke knelpunten. Hiervoor is gedetailleerd onderzoek uitgevoerd met behulp van het driedimensionale verspreidingsmodel WinMiskam. Uit deze berekeningen is gebleken dat er ter plaatse van (woon)bebouwing geen overschrijdingen van grenswaarden te verwachten zijn. Uit de meest recente luchtkwaliteitsrapportage van Rijkswaterstaat over het jaar 2006 blijkt dat de norm voor stikstofdioxide niet wordt overschreden, maar de norm voor fijn stof wel een significante overschrijding laat zien.
2.3 Oorzaak luchtverontreiniging De bronnen van fijn stof zijn veelal onbekend en bovendien diffuus van aard. Een belangrijk deel van het fijn stof wordt veroorzaakt door verbrandingsprocessen en door emissies vanuit het buitenland. Maatregelen tegen het terugbrengen van de verontreinigingen vanwege fijn stof zullen daarom voornamelijk op landelijk niveau of op nog grotere schaal getroffen moeten worden. Hierbij kan gedacht worden aan de invoering van bronmaatregelen zoals het toepassen van voertuigen met Euro 4/Euro 5 motoren en toepassing van roetfilters, maar ook de verdere invoering van elektrische voertuigen. Deze maatregelen moeten echter worden ondersteund door maatregelen op lokaal niveau. Binnen dit actieplan wordt ingegaan op de mogelijkheden die de gemeente Amstelveen heeft om dergelijke lokale maatregelen door te voeren.
7
Hoofdstuk 3: Maatregelen en kosten Het is van belang dat de diverse overheden haar verantwoordelijkheden nemen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Immers, luchtkwaliteit is bij uitstek een bovenlokaal probleem. De Europese Unie, het rijk, de provincies en gemeenten kunnen allen maatregelen nemen om de luchtkwaliteit op grotere schaal te verbeteren. In bijlage 4 zijn de hoofdlijnen van Europese en nationale maatregelen opgenomen. In paragraaf 3.1 wordt een toelichting gegeven op de verschillende soorten maatregelen die toepasbaar zijn. In paragraaf 3.2 zijn de lokale maatregelen in factsheets uitgewerkt. Pararaaf 3.3 zet de kosten voor de maatregelen uiteen. In bijlage 5 staat een overzicht van alle maatregelen ingedeeld per weg.
3.1 Soorten maatregelen Voor het aanpakken en verbeteren van de luchtkwaliteit zijn diverse maatregelen mogelijk. Deze maatregelen kunnen verdeeld worden naar generieke (algemene) en specifieke maatregelen. Een nader onderscheid is een onderscheid in de volgende type maatregelen; Bronmaatregelen 1. maatregelen die de uitstoot per voertuig moeten beperken 2. het veranderen van de vervoersbehoefte of de vervoerwijze 3. gedragsmaatregelen Overdrachtsmaatregelen 4. verkeersmaatregelen 5. beheer groenvoorziening 6. plaatsen (geluids)schermen Ontvangstmaatreglen 7. aanpassing van de belaste objecten. Belangrijk bij het aanpakken van problemen als luchtverontreiniging is dat maatregelen eerst gericht zijn op het aanpakken van de bron, dergelijke maatregelen hebben het meeste effect. Als er geen verdere verandering aan de bron mogelijk is, dienen maatregelen gericht te zijn op het aanpakken van de overdracht. Overdrachtsmaatregelen zoals schermen proberen de blootstelling aan schadelijke stoffen te verminderen. Als laatste worden maatregelen aan de ontvanger uitgevoerd. Deze maatregel heeft alleen maar effect op aantallen blootgestelden en niet op een verlaging van optredende concentraties.
3.2 Lokale maatregelen De Amstelveense maatregelen bestaan met name uit bronmaatregelen. De maatregelen zijn actiegericht omschreven in factsheets. Hierdoor worden de maatregelen via een vast format beschreven en is direct duidelijk welk doel de maatregel heeft, wat het verwachtte effect is van de maatregel en hoe de uitvoering van de maatregel geborgd is.
8
Maatregel 1:
Schoon eigen wagenpark
Onderwerp Beschrijving
Omschrijving Bij vervanging van voertuigen en machines wordt gekozen voor voertuigen en machines die een lagere uitstoot van schadelijke stoffen met zich meebrengen. Het schoner maken richt zich hier op het aanbrengen van roetfilters (met of zonder ingebouwd verbrandingselement) op dieselvoertuigen en het aankopen van voertuigen/machines die door een electramotor worden aangedreven of die voldoen aan de hoogste milieu-eisen (Euronormen). Een Euronorm stelt bepaalde milieueisen aan een voertuig voor de uitstoot van fijn stof (o.a. roet) en stikstofoxiden. Hoe hoger de Euronorm, hoe strenger de eisen. Voor personenauto's en bestelauto's is de Euro-4-norm per 2005 van kracht. De Euro-5-norm gaat naar verwachting in 2010 in. Voor vrachtauto's en bussen is de Euro-4-norm ook in 2005 ingegaan, in 2008 gaat de Euro-5-norm voor vrachtauto's gelden.
Doel
Uitstoot van schadelijke stoffen verminderen en een bijdrage leveren aan de verbetering van de luchtkwaliteit.
Verwachte effecten
Emissies van PM10 kunnen met circa 90% gereduceerd worden bij gebruik van roetfilters. Roetfilters hebben overigens geen positief effect op emissies van NO2. Vrachtauto's die voldoen aan de Euro-4 normen produceren minder schadelijke uitlaatgassen, de roetuitstoot vermindert hiermee met meer dan 50%. Het effect van dergelijke maatregelen is afhankelijk van het aantal voertuigen/machines die schoner gemaakt kunnen worden, maar heeft wel een positief effect op de luchtkwaliteit op lokaal niveau. De gemeente vervult hiermee haar voorbeeldfunctie en kan de maatregel gemakkelijk inzetten. Hiermee kan er groter draagvlak ontstaan onder inwoners om eveneens over te stappen op een schoner voertuig. Gemeentelijk wagenpark. Voor het gemeentelijk wagenpark is een overzicht gemaakt van de aanwezige voertuigen/machines en de mogelijkheden om deze schoner te maken cq. via vervroegde afschrijving over te gaan op de aankoop van nieuwe voertuigen/machines. De gemeente is de verantwoordelijke partij en heeft veel invloed op dit traject. Totale kosten € 150.500 voor het schoner maken van het wagenpark. Hiermee worden 6 standaard roetfilters geplaatst op voertuigen (inzamelvoertuigen, veegmachines en voertuigen voor klein onderhoud), 10 roetfilters met ingebouwde verwarmingselement op lichte voertuigen en 6 op zware voertuigen (vuilniswagens). In totaal wordt hierdoor bijna de helft van het gemeentelijk wagenpark voorzien van een roetfilter. De totale kosten zijn de netto kosten. Op basis van brutobedragen zijn de kosten € 194.000. Echter, voor het plaatsen van deze roetfilters krijgt de gemeente € 44.000 aan subsidiegelden retour. De middelen die hier zijn geraamd, betreffen eenmalige kosten. De kosten voor onderhoud en vervanging komen in de loop der jaren voor rekening van de afdeling Centrale Beheertaken. Periode 2007-2015
Toepassingsgebied
Verantwoordelijke partij Kosten
Uitvoeringstermijn Subsidiemogelijkheid
Er bestaan subsidieregelingen voor het kopen van een personenvoertuig, bestelwagen en taxi met roetfilter. Tevens is er via VROM subsidie beschikbaar voor het achteraf inbouwen (retrofit) van roetfilters op bestaande personenvoertuigen, bestelwagens en vrachtwagens. De korting bedraagt ongeveer 600 euro. Implementatie De afdeling Centrale Beheertaken zorgt voor de implementatie van deze maatregel. In overleg met het Facilitair bedrijf wordt de communicatie vormgegeven. De implementatie zal vorm krijgen op basis van het opgestelde plan van aanpak. De volgende stappen staan centraal; 1) Uitlaatgastemperatuurmetingen doen om de keuze voor het type roetfilter te bepalen. 2) Overleg met importeurs/leveranciers voor plaatsing. 3) Bij andere voertuigen/ machines eisen stellen aan de waarden van de uitlaatgasemissie en hier de aankoop/afschrijving op bijstellen. 9 Voorbeelden uit de Praktijk en De gemeente heeft in september van 2006 twee vrachtauto’s in gebruik genomen, waarvan de motoren voldoen overige informatie aan huidige hoogste Europese eisen in deze categorie op het gebied van de luchtkwaliteit, de Euro-4 norm.
Maatregel 2:
Schoon openbaar vervoer
Onderwerp
Omschrijving
Beschrijving
Via de concessieverlening voor het openbaar vervoer kunnen milieueisen gesteld worden. Mogelijkheden zijn te kiezen voor bussen op waterstof, aardgas of elektrische bussen, of Euro 4 of Euro 5 normen. De concessie voor het openbaar vervoer voor de regio Amstelland en de Meerlanden gaat in per medio december 2007. Gedurende het 1e half jaar van de concessie mag dan nog 'op de oude voet' worden doorgewerkt door de vervoerders. Vanaf 1/2 jaar na ingaan concessie moeten dan alle nieuw ingezette bussen voldoen aan de Euro 5 norm inclusief roetfilters en zullen alle rijdende oudere bussen voorzien worden van een roetfilter. Met deze bronmaatregel wordt gestimuleerd dat milieueisen opgenomen worden in de concessieverlening voor het openbaar vervoer.
Doel Verwachte effecten
Met de Euro norm en roetfilters wordt een bijdrage geleverd aan de reductie van fijn stof en stikstofdioxide. Het effect van dergelijke maatregelen zal, voor de gemeente als totaal enigszins beperkt zijn, gezien de beperkte hoeveelheid voertuigen waarvoor dit geldt. Het effect is het grootst in straten waar meerdere buslijnen rijden.
Toepassingsgebied
De concessieverlening heeft betrekking op de Amstelland en de Meerlanden gemeenten.
Verantwoordelijke partij
De gemeente, Stadsregio Amsterdam en de concessiehouder.
Kosten
Kosten komen voor rekening van de concessiehouder.
Uitvoeringstermijn
Periode 2008-2015
Subsidiemogelijkheid
Niet van toepassing.
Implementatie Implementatie vindt plaats onder regie van de Stadsregio Amsterdam. Voorbeelden uit de Praktijk en Op diverse manieren zijn provincie en gemeenten betrokken bij initiatieven voor schoon openbaar vervoer. overige informatie
10
Maatregel 3:
Instellen milieuzones voor vrachtverkeer
Onderwerp
Omschrijving
Beschrijving
Om de uitstoot van verontreinigende stoffen van vrachtverkeer te verminderen is de gemeente voornemens om milieuzones in te stellen. Binnen de gemeente is er op het Keizer Karelplein een voorkeursroute voor vrachtverkeer aanwezig. In het Regionale Actieplan Luchtkwaliteit, welke onder regie van de Stadsregio Amsterdam wordt opgesteld, is onderzoek naar het instellen van milieuzonering als regionale maatregel opgenomen.
Doel
Via het instellen van milieuzones eisen stellen aan de emissies van het vrachtverkeer dat in een dergelijke zone mag rijden.
Verwachte effecten
Het effect van het instellen van milieuzones kan aanzienlijk zijn. Het succes van de maatregelen is echter afhankelijk van de medewerking van derden en ook van de landelijk ingestelde milieueisen. Onder regie van de Stadsregio Amsterdam wordt onderzocht waar milieuzones aangelegd kunnen worden en hoe deze zones op elkaar kunnen aansluiten.
Toepassingsgebied
Het toepassingsgebied van milieuzones is afhankelijk van de onderzoeksresultaten.
Verantwoordelijke partij
De Stadsregio Amsterdam met haar regiogemeenten.
Kosten
Kosten voor de opzet van het project zijn gemiddeld te noemen. Bovendien is er subsidie beschikbaar (kosten worden vanuit rijksmiddelen gefinancierd door de Stadsregio). Voor de vervoerders zullen de kosten echter aanzienlijker zijn.
Uitvoeringstermijn
Start met onderzoek- en ontwerpfase. Bij positief onderzoek waarschijnlijk in 2010 invoering milieuzones.
Subsidiemogelijkheid
Vanuit het rijk worden hier middelen voor vrijgemaakt; € 50.000 (rijkssubsidie). Hiernaast is ISV-subsidie beschikbaar.
Implementatie
Er wordt onderzocht in hoeverre de Stadsregio Amsterdam kan aansluiten bij het landelijke convenant ‘Stimulering schone vrachtauto’s en milieuzonering’ en naar de mogelijkheden om milieuzones in de Stadsregio te definiëren.
Voorbeelden uit de Praktijk en Het rijk, brancheverenigingen en een 10-tal gemeenten heeft in maart van 2006 een Convenant Stimulering overige informatie Schone Voertuigen Vrachtauto's en Milieuzonering gesloten. In dit convenant is een stappenplan opgenomen om te komen tot de gewenste definiering van milieuzones. Op de website www.milieuzones.nl is hier meer informatie over te vinden.
11
Maatregel 4:
Verkeersmaatregelen
Onderwerp
Omschrijving
Beschrijving
Het verkeer heeft een belangrijke bijdrage aan de luchtkwaliteit. Verkeersmaatregelen kunnen gericht zijn op 1) het stimuleren van een alternatieve vervoerswijze, 2) het verbeteren van de doorstroming en op 3) categorisering (hierbij wordt bepaald welk verkeer welke bestemming heeft; stroomwegen, gebiedontsluitingswegen en erftoegangswegen). Verbetering van doorstroming kan op een aantal manieren bewerkstelligd worden. Bijvoorbeeld door het aanleggen van rotondes, het anders afstellen van verkeersregel-installaties (VRI’s) bijvoorbeeld door een groene golf in te stellen voor bussen of vrachtverkeer (tovergroen) en het aanleggen van ongelijkvloerse kruisingen. Ook het leiden van het doorgaande vrachtverkeer over bepaalde voorkeursroutes door de gemeente kan een verkeersmaatregel zijn. Momenteel is het Amstelveense verkeers- en vervoersplan in ontwikkeling. In dit plan worden maatregelen ter verbetering van de luchtkwaliteit afgewogen met andere vervoersaspecten (leefbaarheid, bereikbaarheid en veiligheid) en indien haalbaar opgenomen in het verkeers- en vervoersplan. Verkeersmaatregelen pakken de bron aan en dragen hierdoor bij aan de verlaging van de emissie-uitstoot.
Doel Verwachte effecten Toepassingsgebied
Verantwoordelijke partij Kosten Effectiviteit
De effecten van dergelijke maatregelen kunnen zeer aanzienlijk zijn en hebben bovendien zowel effect op de uitstoot van NO2 als op de uitstoot van PM10. Verbeteren doorstroming door afstellen VRI’s groene golf: => Beneluxbaan (daar waar de tram niet rijdt), Bovenkerkerweg, Amsterdamse weg, Keizer Karelplein. Instellen tovergroen: => Beneluxbaan, Bovenkerkerweg. Onderzoek naar snelheidsregime: => Beneluxbaan, Rijksweg A9. Aanleg rotondes: Op dit moment loopt er een onderzoek (bij de afdeling Centrale Beheertaken) naar de mogelijkheden van het aanleggen van rotondes in Amstelveen. Nadere bestuurlijke advisering zal volgen. Aanleg ongelijkvloerse kruisingen: => Dit zou een mogelijke oplossing kunnen zijn voor delen van de Beneluxbaan. Dit wordt nader uitgezocht in het kader van het AVVP. Overige maatregelen in overleg met de provincie (als (gedeeltelijke) wegbeheerder) bepalen: => Burgemeester Boersweg, Legmeerdijk. Gemeente, Provincie (provinciale wegen), Rijkswaterstaat (Rijkswegen). Kosten hiervan kunnen aanzienlijk hoog zijn.
Uitvoeringstermijn Subsidiemogelijkheid Implementatie
Kosten hoog, maar effectiviteit ook. Bovendien kan de verkeersveiligheid hierdoor verbeteren en de eventuele geluidsoverlast afnemen. De kosten worden inzichtelijk in het AVVP (Amstelveense Verkeers- en Vervoersplan). 2009-2020 Stadsregio Amsterdam, Europese subsidieregelingen Keuze maatregelen loopt via het Amstelveense Verkeers- en Vervoersplan.
Voorbeelden uit de Praktijk en overige informatie
Rond de zomer wordt er in Amstelveen onderzoek gedaan naar de categorisering van wegen. Doel hiervan is om vormgeving, gebruik en gewenste functie met elkaar in overeenstemming te brengen.
12
Maatregel 5:
Toepassing LARGAS
Onderwerp
Omschrijving
Beschrijving
Toepassing van LARGAS (LAngzaam Rijden GAat Sneller) op stadsverkeer. De essentie van het LARGAS-concept is dat het verkeer gelijkmatig en relatief langzaam op voorrangswegen door de stad rijdt. Door een zorgvuldige vormgeving (gescheiden rijbanen, weinig kruispunten) zullen de weg en de omgeving automatisch de gewenste rijsnelheid oproepen: de weg als self explaining road. In veel gevallen kunnen verkeerslichten verdwijnen, wat het optrekken en afremmen beperkt.
Doel
Verwachte effecten
Betere doorstroming, minder uitlaatgassen, minder energieverbruik en lawaai. Tevens neemt de veiligheid en bereikbaarheid toe. Naar verwachting ligt de totale besparing in de orde van 20 tot 30%, wat zeer aanzienlijk is.
Toepassingsgebied
Stedelijk gebied. LARGAS kan zowel toegepast worden bij de aanpassing van bestaande infrastructuur als bij de aanleg van nieuwe infrastructuur.
Verantwoordelijke partij
De gemeente is verantwoordelijk voor de opzet van LARGAS-projecten.
Kosten
De kosten zijn beperkt als het gaat om nieuwe infrastructuur. De kosten zijn wel hoog bij herstructurering van bestaande wegen. Hier zijn geen kosten voor geraamd, omdat dit projectkosten bedragen.
Effectiviteit
Zeer kosteneffectief bij de aanleg van nieuwe infrastructuur.
Uitvoeringstermijn
2007-2020
Subsidiemogelijkheid
SenterNovem
Implementatie
Aangezien het LARGAS principe een nieuwe benadering van verkeersstromen en inrichting van wegen is, is de implementatie hiervan wellicht lastiger dan de meer conventionele maatregelen. In het kader van het Amstelveense Verkeers- en Vervoersplan wordt toepassing van deze maatregel nader onderzocht.
Voorbeelden uit de Praktijk en Het LARGAS-concept is met succes toegepast in Hilversum, Apeldoorn en Utrecht. overige informatie
13
Maatregel 6:
Voorkomen nieuwe knelpunten
Onderwerp
Omschrijving
Beschrijving
Nieuwe knelpunten voorkomen kan door bij handhaving en vergunningverlening alert te zijn op inrichtingen die een relevante bijdrage leveren aan de optredende concentraties luchtverontreinigende stoffen. Daarnaast is het ook van belang om aan de kant van de ruimtelijke ontwikkeling in een vroeg stadium onderzoek te verrichten naar de luchtkwaliteit in de directe omgeving van een plan. Aangetoond zal moeten worden dat een nieuwe ontwikkeling niet leidt tot een overschrijding van grenswaarden. Naast het oplossen van de bestaande knelpunten is het erg belangrijk dat voorkomen wordt dat er nieuwe knelpunten ontstaan.
Doel Verwachte effecten
Minder toekomstige luchtkwaliteitsoverschrijdingen als gevolg van de extra aandacht bij ruimtelijke en infrastructurele ontwikkelingen.
Toepassingsgebied
Verantwoordelijke partij
Herstructurering en aanleg nieuwe infrastructuur. Bij de ontwikkeling van het Masterplan A9 en de Visie Beneluxbaan wordt rekening gehouden met de actiepunten inzake luchtkwaliteit. Specifiek worden in het Masterplan de mogelijkheden voor overkluizing/ondertunneling van de rijksweg onderzocht en doorgerekend. In de Visie Beneluxbaan liggen met name kansen om rond haltes van de huidige sneltram/toekomstige N-Z-lijn de mogelijkheden van passende stedelijke (her)ontwikkeling te onderzoeken. Hiermee wordt het gebruik van openbaar vervoer gestimuleerd. Belangrijk is om ook te kijken of een bepaalde locatie geschikt is voor bestemmingen waarbij mensen aan luchtverontreiniging worden blootgesteld. Met name bij de ontwikkeling van kwetsbare bestemmingen zoals scholen, kinderopvang of seniorenvoorzieningen is het raadzaam hier alert op te zijn en wellicht het kiezen van een andere locatie te overwegen. Gemeente en Rijkswaterstaat
Kosten
Hier zijn geen kosten voor geraamd, omdat dit projectgerelateerde kosten betreffen.
Effectiviteit Uitvoeringstermijn
Hoge effectiviteit. Continue
Subsidiemogelijkheid
nvt.
Implementatie
Via afdelingen Vergunningen en Ontheffingen, Veiligheid, Kabinet en Handhaving, Ruimtelijke Ordening en Projecten en Centrale Beheertaken. Voorbeelden uit de Praktijk en nvt. overige informatie
14
Maatregel 7:
Ondersteunen aardgasvulpunt
Onderwerp Beschrijving
Omschrijving Alternatieve brandstofvormen zijn in opkomst; aardgas, waterstof, biobrandstof. Aardgas is geen volwaardig alternatieve brandstof (niet herwinbaar), maar omdat het in grote hoeveelheden beschikbaar is en relatief een schone brandstof is, is het goed voor het milieu. De onderzoeken en technieken van waterstof en biobrandstof zijn nog volop in ontwikkeling. De gemeente Amstelveen heeft een aardgas vulpunt gehad, echter deze is vanwege het uitblijven van een marktpartij en de hoge kosten voor het onderhoud opgehouden te bestaan. Het nieuwe college heeft in het kader van het actieplan luchtkwaliteit opnieuw gevraagd onderzoek te doen naar een mogelijke herstart van aardgas. De uitkomsten van dit onderzoek zijn op dit moment nog niet bekend. Op dit moment zijn er geïnteresseerde exploitanten aanwezig. De gemeente ondersteunt deze partijen bij het mogelijk realiseren van een aardgas vulpunt.
Doel
Het verminderen van de uitstoot van vervuilende stoffen door het stimuleren van externe partijen bij het realiseren van een aardgasvulpunt. Het rijden op aardgas levert een bijdrage aan het verbeteren van de luchtkwaliteit. VROM heeft aangegeven dat in 2010 het verkeer voor 36% van de NO2-emissies zorgt. Door met aardgas te rijden kunnen deze emissies omlaag. Voertuigen die rijden op aardgas, stoten vrijwel geen fijn stof (roet) uit en de emissies van stikstofdioxide (NO2) zijn vele malen lager dan bij een dieselvoertuig. Ook in vergelijking met de strengste Europese normen. Zij voldoen aan de EEV-normen (Enhanced Environmentally-friendly Vehicle), die strenger zijn dan de Euro-5 normen. Aardgasvoertuigen zijn stiller dan dieselvoertuigen. Aardgas kan gebruikt worden voor zowel individueel en collectief personenvervoer als voor vrachtvervoer. De ligging van een vulpunt is niet aan veiligheidscriteria verbonden, goede bereikbaarheid is van belang.
Verwachte effecten
Toepassingsgebied Verantwoordelijke partij
De gemeente kan externe partijen ondersteunen en kan indien er een aardgasvulpunt gerealiseerd wordt in de gemeente haar eigen benzinevoertuigen ombouwen tot aardgasvoertuigen.
Kosten
De kosten voor de opzet van een aardgas vulstation bedragen € 200.000 - € 800.000. De kosten voor het aanbrengen van een aardgastank in een personenauto of bestelvoertuig bedragen tussen de € 2.500 - € 3.000. Bij een vrachtwagen of een bus liggen de kosten rond de € 30.000, omdat de motor daarvoor dient te worden aangepast. Op dit moment worden de kosten PM geschat. Afhankelijk van het wel/niet realiseren van een aardgasvulpunt kunnen de kosten worden ingeschat. Afhankelijk van de kosten voor het inbouwen van het aardgassysteem worden de kosten binnen een jaar terugverdiend door de lagere brandstofprijs.
Effectiviteit Uitvoeringstermijn Subsidiemogelijkheid
2008-2015 Unieke Kansen Regeling en via SenterNovem.
Implementatie
Bij doorgang vulstation zal de gemeente haar benzinevoertuigen geschikt maken voor het gebruik van aardgas.
Voorbeelden uit de Praktijk en In Nederland zijn op dit moment een drietal aardgasvulstations operationeel; in Almelo, Haarlem en op de overige informatie Westelijke Randweg nabij Schiphol.
15
Maatregel 8:
Meetpunten voor luchtkwaliteit
Onderwerp
Omschrijving
Beschrijving
Op dit moment wordt de luchtkwaliteit in Amstelveen berekend. Gemeten waarden kunnen hier een aanvulling op zijn. Op de zes wegen met de hoogste overschrijdingen van de luchtkwaliteitsnormen worden daarom meetpunten ingesteld voor stikstofdioxode (NO2).
Doel
Inzicht in plaatselijk gemeten waarden van de luchtkwaliteit.
Verwachte effecten
Het instellen van meetpunten draagt niet bij aan de reductie van emissies. Wel geeft het een beeld van de gemeten waarden en is hierop aanvullend in de informatie over luchtkwaliteit.
Toepassingsgebied
Beneluxbaan, Bovenkerkerweg, Burgemeester Boersweg, Legmeerdijk, Zijdelweg en de Groenelaan.
Verantwoordelijke partij
Gemeente Amstelveen
Kosten
Kosten bedragen € 1.100 per meetpunt, voor zes meetpunten voor NO2 € 6.600 per jaar. Dit zijn jaarlijkse structurele kosten. Voor de periode 2008-2011 zijn de kosten € 26.000 in totaal. De kosten voor een PM10 meetpunt zijn aanzienlijk hoger (€ 30.000 per meetpunt), vandaar dat deze metingen niet worden voorgesteld.
Effectiviteit
De maatregel levert geen bijdrage aan de emissies, maar is additioneel op de berekende gegevens en voorziet hiermee in actuele meetgegevens wat betreft de stof stikstofdioxide.
Uitvoeringstermijn
Vanaf 1 januari 2008 - 1 januari 2011. Hierna wordt besloten over continuering.
Subsidiemogelijkheid
Geen subsidie beschikbaar.
Implementatie
De afdeling V&O is verantwoordelijk voor de implementatie.
Voorbeelden uit de Praktijk en Ouder-Amstel en Amsterdam hebben positieve ervaringen met metingen. overige informatie
16
Maatregel 9:
(Aanleggen) Groenvoorzieningen
Onderwerp
Omschrijving
Beschrijving
Bomen en struiken kunnen de concentraties stikstofdioxide en fijn stof op leefniveau verminderen. Dit gebeurt door filtering en opstuwing van de lucht. Voor stikstofdioxide zijn loofbomen het meest geschikt en voor fijn stof zijn dat coniferen. Tevens leveren bomen een bijdrage aan de vermindering van de CO2 uitstoot, omdat bomen voor hun groei kooldioxide opnemen. In het kader van de groenbezuinigingen is een voorstel uitgewerkt hoe binnen de gemeente met deze bezuiniging om te gaan. In navolging op dat voorstel wordt voorgesteld om zieke en overlastgevende bomen te kappen en bij het aanplanten van nieuwe bomen een voorkeur te geven aan bomen die een positieve bijdrage leveren aan de luchtkwaliteit en het leefomgevingsklimaat. Via de aanleg van groen (loofbomen en coniferen) een bijdrage leveren aan het verlagen van de concentraties stikstofdioxide, fijn stof en kooldioxide. Uit een recent onderzoek van adviesbureau Alterra, blijkt een relatief klein met bomen beplant oppervlak al voldoende om plaatselijke luchtvervuiling weg te vangen. Een groter oppervlak groen heeft echter wel een groter effect. Het onderzoek concentreerde zich op een gebiedje van een vierkante kilometer in de buurt van Woudenberg. Zo'n 3% van het onderzoeksgebiedje is bebost. De bomen en struiken bleken bij elkaar 10% van het fijn stof uit de lucht te halen en 6% van de ammoniak. Volwassen groen heeft hierbij een stuk meer rendement dan jong groen. Groenvoorzieningen kunnen een rol spelen bij de Rijksweg A9, de Beneluxbaan, Bovenkerkerweg, Burgemeester Boersweg, Legmeerdijk, Keizer Karelweg, Zijdelweg en Groenelaan. Op deze wegen wordt specifiek onderzocht op welke locaties de aanleg van meer groen mogelijk is.
Doel Verwachte effecten
Toepassingsgebied
Verantwoordelijke partij
Gemeente Amstelveen
Kosten
Uitvoeringstermijn
Bij reeds aanwezig groen, zijn de kosten laag vanwege onderhoud. Bij het aanleggen van nieuwe groenvoorzieningen zijn de kosten te overzien. Aanlegkosten van bomen € 200 - € 500 per boom, aanleggen van struiken kost ongeveer € 12,- per strekkende meter. De kosten zijn op dit moment PM. Periode 2007-2015 (effecttermijn 2030)
Subsidiemogelijkheid
Subsidie is mogelijk via de subsidieregeling Natuurbeheer (www.minlnv.nl).
Implementatie
Via de wijkbeheerafdelingen (wijkbeheer Noord en Zuid).
Voorbeelden uit de Praktijk en overige informatie
Verschillende gemeenten nemen deze maatregel op in hun actieplan.
17
Maatregel 10:
Gedragsmaatregelen; Communicatie
Onderwerp
Omschrijving
Beschrijving
Ook op het gebied van gedragsmaatregelen heeft de gemeente een belangrijke voorbeeldrol. Bewustwording is belangrijk om mensen tot het nemen van maatregelen over te laten gaan. De gemeente kan actief haar burgers via persberichten en ludieke acties informeren over maatregelen die burgers zelf kunnen nemen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Wat betreft communicatie kan de gemeente verschillende projecten en activiteiten uitvoeren, gericht op verschillende doelgroepen, zoals educatieve activiteiten voor het basis- en voortgezet onderwijs en wijkgerichte activiteiten voor bewoners. Met behulp van communicatie burgers aansporen om bewuste keuzes te maken die een positief effect hebben op de luchtkwaliteit.
Doel Verwachte effecten
De effecten van dergelijke maatregelen zijn echter zeer moeilijk te kwantificeren, echter horen bij de taak van een gemeente. Veranderingen van gedrag en keuzes die mensen maken zijn nooit van te voren te voorspellen.
Toepassingsgebied
Gehele gemeente; inwoners en bedrijven.
Verantwoordelijke partij
De gemeente is de verantwoordelijke partij voor de opzet van de communicatie. Burgers van Amstelveen hebben een eigen verantwoordelijkheid om zelf keuzes te maken die bij kunnen dragen aan een verbeterde luchtkwaliteit.
Kosten
Kosten hiervan zijn gemiddeld te noemen. Er wordt een communicatiebudget geraamd van € 20.000. Deze middelen zullen met name ingezet worden voor het opstellen en vormgeven van de communicatieactiviteiten.
Uitvoeringstermijn
Communicatie vindt plaats op die momenten dat aangesloten kan worden op concrete acties en activiteiten die op nationaal of lokaal niveau plaatsvinden, zoals de Week van de vooruitgang. Subsidie kan mogelijk verkregen worden via het Programma Leren voor Duurzame Ontwikkeling, het project Scholen voor Duurzaamheid en via het provinciale budget voor educatieve activiteiten in de regio.
Subsidiemogelijkheid Implementatie
Diverse afdelingen werken samen om de communicatie rondom luchtkwaliteit actief vorm te geven; naast Facilitaire Zaken zijn medewerkers van de afdelingen Beleid, Vergunningen en Ontheffingen, Ruimtelijke Ordening en Projecten en Wijkbeheer Zuid (team NME) betrokken. Voorbeelden uit de Praktijk en Gebruik wordt gemaakt van de informatie die beschikbaar is via VROM, Postbus 51, de Milieufederatie Noordoverige informatie Holland en Stichting Natuur en Milieu. Bekeken zal worden hoe burgers, regiopartners en partijen betrokken kunnen worden bij de communicatie rondom deze activiteiten.
18
Maatregel 11:
Energiebesparingspakket
Onderwerp
Omschrijving
Beschrijving
Het gas kool(stof)dioxide draagt bij aan een slechter leefklimaat. Het gas veroorzaakt mede de opwarming van de aarde. De concentratie CO2 in de atmosfeer neemt jaarlijks toe, waarbij ontbossing en het grootschalige gebruik van fossiele brandstoffen een rol speelt. Verschillende energiebesparende maatregelen verminderen de uitstoot van CO2 en hebben eveneens een positief effect op de energierekening. Hierbij kan gedacht worden aan spaarlampen, tochtweerders en energie-bespaarstops. Met het verspreiden van energiebesparingspakketten onder huishoudens met een minimum inkomen worden mensen bewust gemaakt van hun energieverbruik en kunnen zij hun energieverbruik en -rekening omlaag brengen. Dit geeft diverse voordelen; de huishoudens profiteren hiervan en zij dragen bij aan het verminderen van de milieubelasting door reductie van de CO2-uitstoot.
Doel
Verwachte effecten
Vermindering van de CO2-uitstoot. Daarnaast energie en financiële besparing voor huishoudens.
Toepassingsgebied
Geen specifiek gebied.
Verantwoordelijke partij
De gemeente.
Kosten
De gemeentelijke kosten komen eenmalig neer op een bedrag van € 30.000. Afhankelijk van mogelijke subsidietoekenning vallen de kosten lager uit.
Effectiviteit
Er zullen geen effecten bereikt worden voor de verlaging van de concentraties fijn stof en stikstofdioxide, maar wel voor het gas kool(stof)dioxide.
Uitvoeringstermijn
Jaar 2008, tenzij het subsidietechnisch beter is om in 2007 of 2009 een dergelijke actie uit te voeren.
Subsidiemogelijkheid
Vanuit VROM is er de laatste jaren een subsidieregeling beschikbaar gesteld om projecten te financieren die als doel hebben om huishoudens met lage inkomens te informeren, adviseren en te helpen bij energiebesparing. Deze regeling is de Tijdelijke subsidieregeling Energiebesparing voor huishoudens met lage inkomens (TELI). De verwachting is dat in 2007 ook een dergelijke subsidie beschikbaar wordt gesteld.
Implementatie
De implementatie krijgt vorm door de aanpak van het project door de afdelingen Ruimtelijke Ordening en Projecten, Beleid en Sociale Zaken. Voorbeelden uit de Praktijk en De gemeente Amstelveen heeft in de periode november-december 2006 spaarlampen ter beschikking gesteld aan overige informatie huishoudens met een minimum inkomen. Er zijn 917 aanmeldingen binnengekomen. In totaal zijn er 5085 lampen afgeleverd. Dit bespaart per jaar € 40.171,- aan energiekosten en 106785 kg CO2. Dit is een gemiddelde besparing van € 43,80 en een reductie van ruim 116 kg CO2-uitstoot per huishouden per jaar.
19
3.3 Kostenverdeling In het uitvoeringsprogramma behorende bij de politieke agenda is een bedrag van € 200.000 gereserveerd voor luchtkwaliteitsmaatregelen. Dit bedrag wordt besteed over een periode van vier jaar. Kostenverdeling middelen Jaartal Middelen 2007 € 25.000 2008
€ 75.000
2009
€ 50.000
2010
€ 50.000
Daarnaast is vanuit de kwaliteitsimpulsgelden van verkeer en vervoer eenmalig een bedrag van € 180.000 gereserveerd voor de verbetering van de luchtkwaliteit in Amstelveen. Gezien de directe relatie van het thema luchtkwaliteit met het terrein verkeer en vervoer zullen de verkeersgerelateerde maatregelen veelal nader uitgewerkt worden in het uitvoeringsprogramma van het Amstelveense Verkeers- en Vervoersplan. In tabel 2 is per maatregel inzichtelijk gemaakt wat voor een soort maatregel het is (bron, overdracht of ontvanger), hoe effectief de maatregel is en welke invloed de gemeente heeft op het nemen van deze maatregel.
Tabel 2: Effectiviteit maatregelen en invloed daarop door gemeente Maatregel
Naam maatregel
1 2 3 4 5 6
Schoon eigen wagenpark Schoon openbaar vervoer Instellen milieuzones Verkeersmaatregelen Toepassing LARGAS Voorkomen nieuwe knelpunten Ondersteunen aardgas vulpunt Meetpunten voor luchtkwaliteit Aanleggen groenvoorzieningen Gedragsmaatregelen Energiebesparingpakket
7 8 9 10 11
Soort maatregel Effectiviteit
Invloed gemeente Groot Gemiddeld Gemiddeld Groot Groot Groot
Bron Bron Bron Bron/overdracht Bron Bron
+ ++ +++ +++ +++ ++
Bron
++
Groot
Methodiek
+
Groot
Overdracht
+
Groot
Methodiek Overdracht
+ +
Klein Groot
In tabel 3 is een kostenoverzicht opgenomen waarin alle maatregelen en de geraamde kosten zijn opgenomen. Voor een aantal maatregelen geldt dat er nog geen kosten zijn geraamd. Voor een deel komt dit doordat deze maatregelen verder uitgewerkt worden in het AVVP (Amstelveens Verkeers en Vervoersplan) en daarnaast zal in enkele gevallen eerst onderzoek uitgevoerd moeten worden, voordat de kosten bekend zijn.
Tabel 3: Kostenoverzicht maatregelen Prioriteit 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Totaal
Kosten in € 150.500 Concessie A&M Stadsregio PM (AVVP) PM (AVVP) PM PM 26.000 PM 20.000 30.000 226.500
Maatregel Schoon eigen wagenpark Schoon openbaar vervoer Instellen milieuzones Verkeersmaatregelen Toepassing LARGAS Voorkomen nieuwe knelpunten Ondersteunen aardgas vulpunt Meetpunten voor luchtkwaliteit Aanleggen groenvoorzieningen Gedragsmaatregelen Energiebesparingpakket
20
Bijlage 1: Kaartmateriaal
Kaart 1: Verdeling verkeersintensiteiten 2005
21
Kaart 2: Verdeling verkeersintensiteiten 2010
22
Kaart 3: Verdeling verkeersintensiteiten 2015
23
Kaart 4: Verloop jaargemiddelde NO2 concentraties voor 2010
24
Kaart 5: Verloop jaargemiddelde NO2 concentraties voor 2015
25
Kaart 6: Verloop jaargemiddelde PM10 concentraties voor 2010
26
Kaart 7: Verloop jaargemiddelde PM10 concentraties voor 2015
27
Kaart 8: Verloop aantal overschrijdingsdagen PM10 voor 2010
28
Kaart 9: Verloop aantal overschrijdingsdagen PM10 voor 2015
29
Kaart 10: Wegen waarvoor maatregelen benodigd zijn
30
Bijlage 2: Luchtkwaliteit omschreven In deze bijlage wordt een toelichting gegeven op het onderwerp luchtkwaliteit. Ingegaan wordt op de luchtkwaliteitsnormen en de factoren die de luchtkwaliteit bepalen.
2.1 Luchtkwaliteitsnormen De luchtkwaliteitsnormen zijn opgedeeld in grenswaarden, plandrempels en alarmdrempels. Deze zijn in oplopende volgorde weergegeven. De grenswaarde is het laagste niveau gevolgd door de plandrempel en de alarmdrempel. Grenswaarde De grenswaarde is het kwaliteitsniveau van de buitenlucht dat op een bepaald tijdstip (in 2005 of 2010) bereikt moet zijn. Hiervoor geldt een resultaatsverplichting; afwijking van de norm is niet toegestaan. Als de grenswaarden overschreden (gaan) worden, moeten er maatregelen worden genomen. Plandrempel Een plandrempel duidt eveneens op een kwaliteitsniveau van de buitenlucht. Indien deze drempel wordt overschreden, dan is de gemeente verplicht om een actieplan op te stellen. Het niveau van de plandrempel wordt jaarlijks aangescherpt tot het niveau van de grenswaarde. Alarmdrempel Een alarmdrempel is een kwaliteitsniveau van de buitenlucht dat bij kortstondige overschrijding risico’s voor de gezondheid van de mens oplevert. Een alarmdrempel mag niet worden bereikt. Ook indien het de verwachting is dat in de toekomst grenswaarden of plandrempels blijven bestaan of optreden, is de gemeente verplicht om hier maatregelen voor te nemen. Voor Nederland zijn met name de volgende grenswaarden relevant: - de jaargemiddelde waarde voor NO2 moet vanaf 2010 voldoen aan de grenswaarde van 40 μg/m3; - de 24-uurgemiddelde waarde voor PM10 mag vanaf 2005 niet vaker dan 35 keer per jaar overschreden worden. En de volgende plandrempelwaarde: - voor de jaargemiddelde waarde voor NO2 geldt in 2005 een plandrempel van 50 μg/m3. De twee belangrijkste luchtverontreinigende stoffen zijn stikstofdioxide (NO2) en fijn stof (PM10). Stikstofdioxide (NO2) is een gas dat bij verbrandingsprocessen gevormd wordt. Het kan schadelijk effect hebben op de longfunctie en de ademhalingswegen. Fijn stof (PM10) betreft kleine stofdeeltjes, die diverse bronnen hebben; onder andere verbrandingsprocessen, slijtage van banden maar ook een natuurlijke oorsprong kunnen hebben. Ze kunnen gemakkelijk diep in de longen dringen. De longfunctie vermindert hierdoor. Tevens kan een verhoogd risico op luchtwegaandoeningen of hart- en vaatziekten ontstaan.
2.2 Factoren die de luchtkwaliteit bepalen Bij het bepalen van de luchtkwaliteit in de gemeente Amstelveen zijn er twee factoren relevant; 1. Achtergrondconcentraties 2. Verkeersintensiteiten. 1. Achtergrondconcentraties Op basis van gegevens van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het Milieu en Natuur Planbureau (MNP) worden voor heel Nederland gegevens over de optredende achtergrondconcentratie vrijgegeven. Deze gegevens zijn onder andere gebaseerd op metingen van het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML). Deze concentratie is het gevolg van de cumulatie van de uitstoot van industrie en wegen in de omgeving van de betreffende locatie.
31
In het gebied ten noorden van de Rijksweg A9 treden de hoogste achtergrondconcentraties op. Deze achtergrondconcentraties zorgen echter niet voor overschrijdingen van de normen voor NO2 en PM10. Op basis van de gegevens en het CAR-model is geconstateerd dat er naar de toekomst toe een verlaging van de achtergrondconcentraties voor zowel NO2 als voor PM10 optreedt. De oorzaak hiervan is dat op Europees en nationaal niveau er schonere voertuigen komen, die de achtergrondconcentraties positief beïnvloeden. 2. Verkeersintensiteiten De verkeersintensiteiten leveren naast de achtergrondconcentratie een bijdrage aan de luchtkwaliteit. De belangrijkste drukke hoofdwegen die woongebieden (op korte afstand) doorkruisen zijn de Rijksweg A9, de Keizer Karelweg, Beneluxbaan, de Bovenkerkerweg en de Laan van de Helende Meesters (zie tabel 4). Tabel 4: Top 14 drukste wegen binnen Amstelveen Benaming intensiteit [mtv/etm] 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14.
Rijksweg A9 Keizer Karelweg Beneluxbaan Bovenkerkerweg Laan van de Helende Meesters Zijdelweg Burgemeester Boersweg Handweg Groenelaan Oranjebaan Van der Hooplaan Amsterdamseweg Legmeerdijk Groen van Prinstererlaan
129.285 33.648 30.605 26.836 21.063
aandeel vrachtverkeer [%] 9% 6% 8% 8% 6%
20.718 20.639 20.173 19.396 18.482 17.596 17.171 16.461 16.543
8% 8% 6% 6% 6% 6% 6% 14% 6%
Industrie De bijdrage van de aanwezige industrie levert naar verwachting geen relevante bijdrage. Bepalend hierbij zullen de vrachtbewegingen veroorzaakt door deze industrie zijn. Deze bewegingen zijn meegenomen in het onderzoek. Schiphol
3
Uit TNO onderzoek naar de luchtkwaliteit in de omgeving van Schiphol is geconstateerd dat de luchtkwaliteit in de omgeving van Schiphol voor het belangrijkste deel bepaald wordt door emissies van het intensieve wegverkeer. De bijdrage van het vliegverkeer op de verontreiniging van de buitenlucht in de directe leefomgeving speelt een minder belangrijke rol. De emissies die vrijkomen als gevolg van vliegverkeer verspreiden zich over een groot oppervlak, waardoor de bijdrage van de uitstoot van verbrandingsemissies en de op- en overslag van kerosine slechts voor een klein deel bijdragen aan een slechtere luchtkwaliteit in Amstelveen.
3
TNO onderzoek; Nader onderzoek naar de luchtkwaliteit in de omgeving Schiphol, 2001.
32
Bijlage 3: Wettelijk kader en ontwikkelingen In deze bijlage wordt naast de vigerende wetgeving een aantal nieuwe wettelijke ontwikkelingen beschreven. In het jaar 2007 worden er wijzigingen aangebracht in het beleidskader. De aanpassing van de Europese dochterrichtlijn, de Wet luchtkwaliteit en het nieuwe meet- en rekenvoorschrift zijn voorbeelden van deze wijzigingen en kunnen invloed uitoefenen op de noodzaak voor het nemen van maatregelen. Desalniettemin gelden op dit moment de huidige regels zoals opgenomen in het Besluit luchtkwaliteit 2005 en het bijbehorend meet- en rekenvoorschrift. Naast het wettelijk kader worden actieplannen en grote ruimtelijke en infrastructurele ontwikkelingen beschreven.
3.1 Huidige wetgeving Besluit luchtkwaliteit 2005 Op 5 augustus 2005 is het Besluit luchtkwaliteit 2005 vastgesteld. Aanleiding voor de vervanging van het oude Besluit waren de vele uitspraken van de Raad van State waarbij diverse besluiten werden vernietigd wegens ontoereikende onderbouwing. Tevens is de tweede Europese dochterrichtlijn in het besluit geïmplementeerd. In de dochterrichtlijn is vastgelegd hoeveel er van bepaalde stoffen in de buitenlucht mag zitten, de zogenoemde luchtkwaliteitsnormen. Op basis van het Besluit rapporteren gemeenten of er sprake is van overschrijdingen van de luchtverontreinigende stoffen stikstofdioxide (NO2), fijn stof (PM10), benzeen (C6H6), zwaveldioxide (SO2), koolmonoxide (CO) en benzapyreen (BaP). In het Besluit luchtkwaliteit 2005 is de term saldobenadering opgenomen. Dit houdt in dat er op een bepaalde plaats een verslechtering van de luchtkwaliteit mag optreden, mits dit op een andere plaats tot een duidelijke verbetering en daardoor per saldo tot minder blootgestelden leidt. Het besluit vraagt gemeenten over de luchtkwaliteit elke drie jaar te rapporteren aan de provincie; voor het eerst in 2002. Als er geen grenswaarden worden overschreden en overschrijdingen de komende jaren niet te verwachten zijn, hoeft de gemeente pas na drie jaar weer te rapporteren. Bij overschrijdingen moet er jaarlijks worden gerapporteerd. De verplichting om de luchtkwaliteit vast te stellen en daarover te rapporteren geldt voor alle gemeenten boven 100.000 inwoners, voor alle kleinere gemeenten in grootstedelijke gebieden (agglomeraties) en voor alle andere gemeenten waar een redelijke kans is op overschrijding van een grenswaarde. Amstelveen is verplicht om jaarlijks verslag te doen over de luchtkwaliteit in haar gemeente, omdat zij tot de agglomeratie Amsterdam/Haarlem (Schiphol gebied) behoort zoals gedefinieerd in de Meetregeling luchtkwaliteit 2005. Meetregeling luchtkwaliteit 2005 Bij het besluit luchtkwaliteit behoort een Meetregeling luchtkwaliteit 2005. In deze regeling is de mogelijkheid opgenomen om bij de beoordeling van de concentraties fijn stof het aandeel zeezout buiten beschouwing te laten. De reden hiervoor is dat zeezout niet tot de schadelijke fijne stoffen wordt gerekend. Voor de gemeente Amstelveen bedraagt de aftrek voor de beoordeling van de jaargemiddelde norm 6 μg/m3.
3.2 Wettelijke ontwikkelingen Wet luchtkwaliteit Een nieuwe Wet luchtkwaliteit is in ontwikkeling. De kern van deze wet wordt gevormd door het Nationale Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) waar staat aangegeven hoe Nederland de luchtkwaliteit gaat verbeteren. Het wetvoorstel Luchtkwaliteit is op 24 oktober 2006 door de Tweede Kamer goedgekeurd. Het voorstel gaat door naar de Eerste Kamer. Onduidelijk is nog wanneer deze wet wordt vastgesteld; de verwachting is medio 2007. Belangrijk onderdeel in het NSL is de salderings- en de saneringstool. Salderingstool In de salderingstool staan alle projecten benoemd die “in betekende mate” bijdragen aan de verslechtering van de luchtkwaliteit. De bedoeling is dat de uitvoering van projecten in balans komt te staan met de maatregelen die genomen worden, zodat de luchtkwaliteit in evenwicht blijft en er per saldo geen verslechtering optreedt. In het programma zijn projecten opgenomen die ‘in betekenende mate (IBM)’ bijdragen aan verslechtering van de luchtkwaliteit.
33
Hoewel VROM dit begrip nog nader in een AMvB zal uitwerken, is in een eerder stadium gedefinieerd als ‘een project dat op enige locatie een bijdrage geeft aan de concentratie die groter is dan 3% van de norm’. Voor een aantal categorieën is dat door VROM concreet vertaald in een projectomvang. Voor woningbouw is dat bepaald op 2000 woningen en voor kantoorlocaties op 40.000 m2 bruto vloeroppervlak. Voor bedrijventerreinen is nog geen grens bepaald en is gerekend met 15 ha. Het bedrijventerrein Amstelveen Zuid is als project opgenomen in het projectenoverzicht. Projecten kleiner dan deze omvang hoeven zoals gezegd na het van kracht worden van de Wet Luchtkwaliteit naar verwachting niet getoetst te worden op het halen van de grenswaarden. Verder is de restrictie dat het gaat om projecten waarover in de periode 2007-2011 naar verwachting een definitief besluit over de realisatie genomen zal worden. De essentie van opname van projecten in dit programma is dat in de besluitvorming over deze plannen ze niet meer afzonderlijk hoeven te worden getoetst op de Wet Luchtkwaliteit. Beroepsinstanties zullen onder verwijzing naar het programma de plannen niet meer afzonderlijk toetsen. Projecten die niet zijn aangemeld, kunnen later onder condities alsnog worden toegevoegd. Saneringstool Het principe van de saneringstool is om de luchtkwaliteit in Nederland te saneren: weer gezond te maken. Op basis van de sanerings(reken)tool wordt berekend of er in een bepaald jaar in een gemeente nog te saneren locaties luchtkwaliteit zijn. Hierbij wordt uitgegaan van de maatregelen die nationaal en vanuit Brussel worden genomen om de luchtkwaliteit te verbeteren. De saneringstool gaat op termijn de CAR-rekensystematiek vervangen. Aanpassing Europese kaderrichtlijnen Medio 2007 worden de normen voor luchtkwaliteit door Europa herzien. Mogelijk worden er nieuwe grenswaarden opgesteld voor PM2,5 het ultrafijne stof. Nederland is voornemens om uitstel te vragen om later te voldoen aan deze normen. Bij uitstel worden de normen voor fijn stof uitgesteld naar 2010 en de normen voor stikstofdioxide naar 2015. Voor uitstel komen landen in aanmerking die aan kunnen tonen dat zij alles in het werk hebben gesteld om aan de luchtkwaliteitsnormen te voldoen. Als Nederland uitstel krijgt, kan dat behoorlijke gevolgen voor de noodzaak om maatregelen te nemen. Bepaalde maatregelen zullen mogelijk niet meer vanuit wettelijke noodzaak genomen worden, maar puur ter verbetering van de gezondheid en leefbaarheid in de gemeente.
3.3 Provinciale en regionale actieplannen In de provincie Noord-Holland is al een aantal actieplannen opgesteld waarin maatregelen zijn uitgewerkt die bijdragen aan de verbetering van de luchtkwaliteit. De belangrijkste plannen, welke invloed hebben op de acties die de gemeente Amstelveen onderneemt, worden hier beschreven. Plannen Provinciale Actieplan Luchtkwaliteit (PAL) De provincie Noord-Holland heeft in 2005 een Provinciaal actieplan luchtkwaliteit vastgesteld. In dit actieplan worden verschillende maatregelen benoemd die door overheden uitgevoerd moeten worden. Tot de maatregelen waar de provincie zichzelf verantwoordelijk stelt, behoren de volgende maatregelen: · Snelheidsbeperkende maatregelen; · Vergunningen aanscherpen (strikte toepassing van de NeR4 richtlijnen en naleving daarop); · Toegankelijk maken van informatie over luchtkwaliteit.
Voor verantwoordelijkheid van de provincie en gemeenten worden de volgende maatregelen benoemd: · Schoner wagenpark; · Voorwaarden stellen aan het verminderen van emissies bij OV concessieverlening; · Groenstroken aanleggen; schermen met coating plaatsen; · Actieve voorlichting · Verbeteren meetnet.
4
Ner: Nederlandse emissie Richtlijn.
34
Actieplan N201 Om de omlegging van de N201 mogelijk te maken is er in regionaal verband onderzoek verricht naar de impact van de N201 op de luchtkwaliteit. De provincie heeft het initiatief genomen om samen met de gemeenten Amstelveen, Aalsmeer, Uithoorn, Haarlemmermeer en de Ronde Venen het Regionaal Actieplan Luchtkwaliteit N201+ op te stellen. De volgende maatregelen zijn in dit plan opgenomen: · Vervoermanagement bij nieuwe bedrijven · Optimaliseren van andere wijze van vervoer dan per auto of vrachtauto · Bevorderen doorstroming van het verkeer · Een schoner gemeentelijk wagenpark · Stimuleren en juist invullen van groenstructuren · Bedrijven kritisch beoordelen op het aandeel fijn stof en NO2. Regionaal Actieplan Luchtkwaliteit Alle Stadsregio-gemeenten werken, onder leiding van de Stadsregio Amsterdam, aan een Regionaal Actieplan Luchtkwaliteit (RAL). Dit programma dient als input voor het Nationale Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit. De volgende generieke maatregelen zijn hierin opgenomen; · Schonere voertuigen en OV-concessies · Afstemming doorstroming en verkeersmanagement op bovenlokaal niveau · Instellen milieuzones · Schoner wagenpark vrachtverkeer · Coördinatie en promotie op overige vlakken. Evenals voorgaand jaar is de gemeente Amstelveen betrokken bij het opstellen van het Regionale Actieplan Luchtkwaliteit. Het rijk geeft financiële middelen om uitvoering te geven aan dit actie-plan. Ook in het samenwerking Amstelland en de Meerlanden vindt actieve afstemming plaats over de maatregelen die individuele gemeenten treffen.
3.4 Ruimtelijke en infrastructurele ontwikkelingen Luchtkwaliteit is een integraal thema. Beslissingen voor luchtkwaliteit worden genomen vanuit een integraal kader, waarbij ruimtelijke, infrastructurele en economische ontwikkelingen een rol spelen. Vandaar dat expliciet rekening wordt gehouden met de luchtkwaliteit in de plannen die hieronder beschreven zijn. Grootschalige ontwikkelingen: · Gebiedsontwikkeling A9 · Omlegging en mogelijke opwaardering N201 van 2x1 naar 2x2 rijstroken Gebiedsontwikkeling A9 De gemeente Amstelveen wil dat de A9 in Amstelveen in een tunnel komt te liggen. Aanleiding is de visie op de Rijksweg A9. Het college van burgemeester en wethouders heeft studie laten doen naar de haalbaarheid van een ondertunnelde A9. In het kader van de planstudie Schiphol-AmsterdamAlmere heeft de gemeente Amstelveen dit eigen voorstel voor zo’n tunnel ingebracht. Deze planstudie van het Rijk, kijkt naar de mogelijke uitbreiding van het wegennet in de Regio. De gemeente Amstelveen is voor de capaciteitsuitbreiding van de A9 op voorwaarde dat deze ondergronds wordt aangelegd. De voorkeur van de gemeente gaat uit naar een zogeheten Cut & Covertunnel. Deze heeft voordelen vanuit leefbaarheids, ruimtelijk en verkeerskundig oogpunt: Leefbaarheid · afname geluidsoverlast · verbetering van de luchtkwaliteit · positief effect op de externe veiligheid. · betere doorstroming, minder energieverbruik. Ruimtelijk · stad wordt weer één geheel · grote verbetering van de ruimtelijke kwaliteit, door het wegnemen van de barrière · stimulans voor nieuwe stedelijke en landschappelijke ontwikkelingen · mogelijkheden voor opvang woningbouwtaak regio.
35
Verkeerskundig · capaciteit Rijksweg A9 neemt toe overeenkomstig voorstellen Rijk · bereikbaarheid Amstelveen gewaarborgd · ontsluiting van stedelijke functies wordt verbeterd · scheiding lokaal en doorgaand verkeer
Visie Beneluxbaan Bij de ontwikkeling van de Visie Beneluxbaan wordt rekening gehouden met de actiepunten inzake luchtkwaliteit. In deze Visie liggen met name kansen om rond haltes van de huidige sneltram/ toekomstige N-Z lijn de mogelijkheden van passende stedelijke (her)ontwikkeling te onderzoeken. Hiermee wordt het gebruik van openbaar vervoer gestimuleerd, hetgeen een gunstig effect heeft op de luchtkwaliteit. N201 De Provinciale weg N201 loopt van Zandvoort via Heemstede, Hoofddorp, Aalsmeer, Uithoorn en Vinkeveen naar Hilversum. Op dit moment loopt de weg nog door de centra van de gemeenten Aalsmeer en Uithoorn. De N201 wordt omgelegd noordelijks langs deze gemeenten. Voor Amstelveen is de N201 relevant voor haar regionale verbindingen. Momenteel vindt er een mobiliteitsonderzoek plaats naar de effecten van opwaardering van de N201. Bedrijventerreinen De bedrijventerreinen Amstelveen Zuid (921.000 m2) en Meerlandenweg (496.000 m2) zijn voorbeelden van grootschalige ontwikkelingen in de gemeente welke veel extra (voornamelijk) vrachtwagenbewegingen veroorzaken. Amstelveens Verkeers- en Vervoersplan Het in ontwikkeling zijnde Amstelveens- Verkeers en Vervoersplan (AVVP) geeft invulling aan de wens van het college van B&W, zoals in het uitvoeringsprogramma van de Politieke Agenda 2006-2010 staat, om op het terrein van verkeer en vervoer kaders te stellen voor bestaand en te ontwikkelen verkeers- en vervoersbeleid. Ook sluit het opstellen van het AVVP direct aan op de Nota Mobiliteit en het Regionaal Verkeers- en Vervoersplan (RVVP). Doel van die nota is onder meer, vanuit luchtkwaliteit bezien, om het verkeer te sturen via die wegen die daar het meest geschikt voor zijn of nog voor moeten worden gemaakt. In het – ook door de gemeente Amstelveen onderschreven – RVVP, is afgesproken dat de individuele gemeenten hun eigen verkeers- en vervoersplan opstellen, met een zelfde doelstelling als uitgangspunt. Er wordt momenteel een AVVP opgesteld. Daarbij is ruime aandacht voorzien voor de bereikbaarheid van Amstelveen, de leefbaarheid en de verkeersveiligheid in de gemeente. Het AVVP zal naar verwachting medio 2008 gereed zijn.
36
Bijlage 4: Europese en nationale maatregelen Op Europees niveau wordt onder leiding van de Europese Commissie de luchtkwaliteit in de EU aangepakt. Het programma dat hiervoor is opgesteld heet CAFE en staat voor Clean Air For Europe. CAFE is onderdeel van het zesde Milieuactieprogramma (MAP) van de Europese Commissie. Het rijk dringt er bij de Europese Unie op aan om een scherper bronbeleid te voeren en flexibiliteit te houden in de aanpassing van de EU-regelgeving. Scherper bronbeleid Bij bronbeleid gaat het om maatregelen die de uitstoot bij de bron -bijvoorbeeld verkeer of industrieaanpakken. Het rijk wil een scherper Europese bronbeleid, zodat de EU hogere eisen stelt aan de uitstoot van dieselmotoren, kachels, schepen en vliegtuigen. Ook wordt gepleit voor snellere invoering. Het gaat daarbij vooral over eisen aan de uitstoot van voer- en vaartuigen en eisen aan brandstoffen. Aanpassen EU-regelgeving Europa zal in 2007 komen met nieuwe europese normen voor luchtkwaliteit. Het kabinet pakt luchtverontreiniging op diverse fronten tegelijk aan. Onder andere door subsidies en belastingvoordelen voor roetfilters en andere milieuvriendelijke technieken bij voer- en vaartuigen. Daarnaast zet het kabinet zich ook in om de emissies vanuit de industrie en de landbouw terug te dringen. Het kabinet neemt de volgende maatregelen om de luchtkwaliteit te verbeteren; 1) Subsidiering roetfilters 2) Versnelde invoer rekeningrijden 3) Actieplan fijn stof industrie 4) Invoering gecombineerde ‘Luchtwassystemen’. 1) Simulering roetfilters Vanuit het rijk worden roetfilters voor nieuwe personenauto's, taxi's en bestelwagens en het retrofitten (achteraf inbouwen) van deze filters in bestaande voertuigen financieel gestimuleerd. 2) Rekeningrijden In het nieuwe regeerakkoord is opgenomen dat de kilometerheffing mogelijk versneld wordt ingevoerd. De kilometerheffing komt alleen eerder als de uitvoerings- en handhavingskosten in redelijke verhouding staan tot de opbrengsten. 3) Actieplan fijn stof industrie Er wordt gewerkt aan een actieplan fijn stof industrie die medio 2007 gereed zal zijn. Het kabinet legt zich hierbij een taakstelling op van 1 kiloton emissiereductie te bereiken in 2010, en 1,5/2 kiloton te bereiken in 2015 respectievelijk 2020. 4) Invoering gecombineerde ‘Luchtwassystemen’ Aan de Tweede Kamer is eerder toegezegd bij de begrotingsbehandeling 2006 voor het ministerie LNV dat er een subsidieregeling komt voor tenminste € 15 mln. Hiervan kunnen veel grote milieuvervuilende bedrijven voorzien worden van een luchtwasser. Het doel van een luchtwasser is om de emissie van mineralen, stank en stof te minimaliseren. Dit vindt plaats door de lucht te wassen met water, die als draagstof van de emissiestoffen fungeert.
37
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18
x x x x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x
PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM
x x x x x
PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM
x x x
PM; Locaties worden nog nader bepaald.
38
o kn rkom el pu en nt ni en eu w O e nd e aa r s rd t e u ga n s en vu M lp un ee t t p lu u ch nt tk en w al vo ite or Aa it nl e gr gg oe e nv n oo rz C ie om ni ng m en un ic ai e En e pa rgie kk be et sp ar in gs
Vo
Wegen / Maatregelen Rijksweg A9 Beneluxbaan Bovenkerkerweg Burgemeester Boersweg Legmeerdijk Keizer Karelweg Zijdelweg Groenelaan Amsterdamseweg Keizer Karelplein Omgelegde N201 Handweg Oranjebaan Van der Hooplaan Laan van de Helende Meesters Bosrandweg Sportlaan Dorpsstraat
Sc ho wa on ge eig np en ar k Sc ho ve on rv op oe e r nb aa M r ilie uz on er in g Ve rk ee rs m aa tre ge LA le R n G AS
Bijlage 5: Overzicht maatregelen per weg
PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM PM
x x x x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x
x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x
x x x x x x x x x x x x x x x x x x
Bijlage 6: Nota van beantwoording inspraakreacties
Nota van Beantwoording Ontvangen reacties en beantwoording van reacties op Actieplan Luchtkwaliteit Amstelveen
Amstelveen, augustus 2007
39
Wijze van beantwoording De nota van beantwoording wordt gehanteerd voor de beantwoording van de inspraakreacties die bij de gemeente Amstelveen zijn binnengekomen als reactie op het Actieplan Luchtkwaliteit Amstelveen. Ter informatie is op 3 juli jl. een informatieavond georganiseerd om informatie te verstrekken en vragen van geïnteresseerden te beantwoorden. Naar aanleiding van de inspraakperiode zijn bij de gemeente 7 zienswijzen binnengekomen. De ingediende zienswijzen worden hierna samengevat weergegeven. Onderdelen van de zienswijzen die niet expliciet genoemd worden in de samenvatting zijn wel beoordeeld en meegenomen in de totale beoordeling. De ontvangen reacties worden per indiener puntsgewijs behandeld. Links staat naast de nummering een beknopte opsomming van de punten uit de brief en in de kolom daarnaast vindt per punt de beantwoording plaats. Alle indieners ontvangen naast een individuele reactie op hun zienswijze een overzicht van antwoorden op een aantal algemene vragen die tijdens de informatieavond gesteld zijn. De reacties hebben niet geleid tot een aanpassing van de nota.
40
1
Opsomming ingediende reacties per inzender Brief van 3 juli 2007, G. Toepoel (wnd. Voorzitter Wijkplatform Stadshart) 1. De Burgemeester van Sonweg (A9) wordt niet genoemd als weg met overschrijdingen.
2. Op de Meander worden geen overschrijdingen geconstateerd. Dat is vreemd vanwege omvang bus- vracht, en autoverkeer.
3. De luchtkwaliteit voor fijn stof wordt niet gemeten, ook niet in de komende jaren.
Beantwoording reacties per punt
1. Voor het berekenen van de luchtkwaliteit op de rijksweg A9 is een ander model vereist, dan voor binnenstedelijke wegen. Voor de rijksweg A9 heeft het rijk het bevoegd gezag. Rijkswaterstaat is eigenaar van deze weg en brengt jaarlijks de luchtkwaliteit op de rijksweg A9 in beeld. Over het jaar 2005 zijn aldaar geen overschrijdingen geconstateerd betreffende de luchtverontreinigende stoffen fijn stof of stikstofdioxide. Uit de meest recente luchtkwaliteitsrapportage van Rijkswaterstaat over het jaar 2006 blijkt dat de norm voor stikstofdioxide niet wordt overschreden, maar de norm voor fijn stof wel een significante overschrijding laat zien op een deel van de A9. In het kader van de ontwikkeling van de A9 heeft de gemeente intensief contact met Rijkswaterstaat. Hierbij wordt met name ook gesproken over behoud en verbetering van de leefbaarheid. Eén van de maatregelen in het actieplan is het plaatsen van meetpunten voor stikstofdioxide om de luchtkwaliteit te monitoren. Waar deze meetpunten geplaatst zullen worden moet nog nader onderzocht worden, een meetpunt nabij de A9 wordt zeker overwogen. De kosten hiervoor bedragen ongeveer € 1.100 per meetpunt. 2. Voor het jaar 2005 is de luchtkwaliteit berekend aan de hand van de verkeersgegevens voor elke weg afzonderlijk. Ook de Meander is bij deze berekeningen betrokken. Uit de resultaten van de berekeningen blijkt dat de luchtkwaliteit aldaar aan de normen voldoet; er zijn geen overschrijdingen geconstateerd. De maatregelen die in het actieplan worden genoemd, zullen allereerst op locaties waar overschrijdingen zijn geconstateerd worden toegepast. In navolging op de eerste vraag zal bij het plaatsen van meetpunten geadviseerd worden om een meetpunt voor stikstofdioxide nabij de A9 te plaatsen. 3. Geadviseerd wordt om kosteneffectieve maatregelen te nemen. Een meetpunt voor fijn stof is relatief duur (€ 30.000 per meetpunt per jaar). Dit is de reden dat een meetpunt voor fijn stof niet is opgenomen in het actieplan. Er zullen wel zes meetpunten komen voor stikstofdioxide. Deze punten worden geplaatst op wegen waar de hoogste overschrijdingen voorkomen.
41
2.
Brief van 3 juli 2007, J. Zwiep (Vertegenwoordiger Wijkplatform Stadshart) 1. Op de Meander worden geen overschrijdingen geconstateerd.
2. De luchtkwaliteit voor fijn stof wordt niet gemeten, ook niet in de komende jaren. 3.
1. Voor het jaar 2005 is de luchtkwaliteit berekend aan de hand van de verkeersgegevens voor elke weg afzonderlijk. Ook de Meander is bij deze berekeningen betrokken. Uit de resultaten van de berekeningen blijkt dat de luchtkwaliteit aldaar aan de normen voldoet; er zijn geen overschrijdingen geconstateerd. De maatregelen die in het actieplan worden genoemd, zullen allereerst op locaties waar overschrijdingen zijn geconstateerd worden toegepast. Eén van de maatregelen in het actieplan is het plaatsen van meetpunten voor stikstofdioxide om de luchtkwaliteit te monitoren. Waar deze meetpunten geplaatst zullen worden moet nog nader onderzocht worden, een meetpunt nabij de A9 wordt zeker overwogen. De kosten hiervoor bedragen ongeveer € 1.100 per meetpunt. 2. Geadviseerd wordt om kosteneffectieve maatregelen te nemen. Een meetpunt voor fijn stof is relatief duur (€ 30.000 per meetpunt per jaar). Dit is de reden dat een meetpunt voor fijn stof niet is opgenomen in het actieplan.
Brief van 3 juli 2007, T. van Zelm (particulier) 1. Onderzoek naar luchtkwaliteit Handweg i.v.m nieuwbouw Oostelijke Poeloever. 2. 3.
4.
5.
1. Het project Oostelijke Poeloever bevindt zich nog in de ontwerpfase. Alle onderzoeken (waaronder het luchtkwaliteitsonderzoek) moeten nog uitgezet worden. Terugdringing vrachtverkeer op de Handweg door handhaving 2. Bij de politie zal de intensivering van de controle op de Handweg onder de controle inrijverbod van Zuid naar Noord. aandacht worden gebracht. Reactie n.a.v. maatregel 10 Communicatie en 11 Energie3. Op dit moment doet de gemeente samen met een woningcorporatie onderzoek besparingspakket. Er zijn nog flatgebouwen met blokverwarming naar mogelijkheden om energiebesparing in de bestaande woningbouw te en geen goede woningisolatie. realiseren. Afhankelijk van deze uitkomsten wordt bezien of hier acties uit voortvloeien die opgenomen worden in het nieuwe energiebeleidsplan. In de woning is nog een warmwatervoorziening met keukengeiser 4. De gemeente kan hier geen actie op ondernemen. U wordt verzocht contact op uit 1959, waardoor veel water- en gasverlies om warm te te nemen met uw verhuurder. douchen. Ontvangt graag wekelijks het Amstelveens Weekblad in de bus 5. Hiervan is melding gemaakt bij het Amstelveens Weekblad. met gemeentelijke mededelingen.
42
4.
5.
6.
Brief van 3 juli 2007, F. Wu (particulier) 1. Onvoldoende maatregelen voor de Beneluxbaan en de Groen van Prinstererlaan.
Brief van 3 juli 2007, T.J. v/d Aa (particulier) 1. Denk bij maatregelen ook aan aannemers die voor de gemeente werk verrichten. Wellicht kunnen zij met hun werktuigen ook aan bepaalde normen voldoen. Brief van juli 2007, I.A.M. Hesselmann (Groenraad) 1. Goed dat de gemeente budget heeft om de luchtkwaliteit te verbeteren. 2. De ondertunneling/overkluizing van de A9 moet prioriteit hebben en het fijn stof opvangen met bijvoorbeeld de elektrostatische methode.
3. Het Amstelveens ziekenhuis ligt tamelijk dicht bij de A9. Welke maatregelen moeten worden genomen om te voorkomen dat bij het ziekenhuis overschrijdingen ontstaan? Is verlenging van de ondertunneling/overkluizing een optie?
1. De Beneluxbaan is de weg met de meeste overschrijdingen. Daarom zijn de meeste maatregelen op deze weg gericht. Een integrale visie op de Beneluxbaan is in ontwikkeling waarin verkeers-, leefbaarheids-, en ruimtelijke aspecten aan elkaar worden gekoppeld. In de visie liggen met name kansen om rond haltes van de huidige sneltram/ toekomstige N-Z lijn de mogelijkheden van passende stedelijke (her)ontwikkeling te onderzoeken. Hiermee wordt het gebruik van openbaar vervoer gestimuleerd, hetgeen een gunstig effect heeft op de luchtkwaliteit. Tevens wordt in het uit te werken Amstelveens Verkeers- en Vervoersplan ruime aandacht besteed aan het aspect leefbaarheid, waar luchtkwaliteit een belangrijk onderdeel is. Op de Groen van Prinstererlaan zijn geen overschrijdingen geconstateerd. Deze weg heeft derhalve geen prioriteit wat betreft het nemen van maatregelen. 1. Met het aanbestedingsteam wordt bezien of dit als eis binnen de aanbestedingen opgenomen kan worden.
1. Uw opmerking is met dank ter kennisgeving aangenomen. 2. Binnen de Politieke Agenda van het college van Burgemeester en wethouders heeft de A9 ook een hoge prioriteit. Rijkswaterstaat heeft een planstudie uitgevoerd naar mogelijke capaciteitsuitbreiding in de regio. De gemeente is voor capaciteitsuitbreiding van de A9 op voorwaarde dat deze ondergronds wordt aangelegd. Dit heeft ook voordelen voor de verbetering van de leefbaarheid. Daarnaast volgt de gemeente ook de ontwikkeling van innovatieve technieken op de voet die met name voor fijn stof de luchtkwaliteit kan verbeteren. 3. Voor het gebied Langerhuize (waar het ziekenhuis binnen valt) zal de infrastructuur worden aangepast. De bereikbaarheid wordt hier met openbaar vervoersmogelijkheden gestimuleerd. De precieze locatie van de tunnelmond van een toekomstige ondertunneling is niet bekend. Indien door het verlengen van de tunnel een overschrijding van de normen voor luchtkwaliteit bij het ziekenhuis kan worden voorkomen is dit het onderzoeken waard. Dit zal bij Rijkswaterstaat onder de aandacht worden gebracht en in de tunnelontwerpen worden meegewogen.
43
7.
Brief van7 augustus 2007, H.E. van Baasbank en drs. J. Post, Kamer van Koophandel Amsterdam (mede namens andere organisaties van het bedrijfsleven) 1. Maatregelen kunnen schadelijk zijn voor de economie.
2. Aandacht vooral richten op landelijke maatregelen.
3. Eerst gedegen onderzoek voor invoering milieuzone.
4. Verkeersmaatregelen gericht op doorstroming worden als positief ervaren. Bij categorisering wel letten op bereikbaarheid economische centra. 5. Nieuwe meetpunten plaatsen op representatieve locaties.
1. Binnen de Politieke Agenda van het college van Burgemeester en wethouders staat de verwezenlijking van Amstelveen als stad met allure voorop; bereikbaar, leefbaar, aantrekkelijk voor bewoners, bedrijven en bezoekers. Bij projectontwikkeling vindt afweging van deze belangen continue plaats. Bovendien kunnen innovatieve oplossingen goed zijn voor milieu én economie. 2. De gemeente Amstelveen neemt met het opstellen van het actieplan en het vervolgens daadwerkelijk uitvoeren van de maatregelen, haar bestuurlijke verantwoordelijkheid. Op basis van Europese normen is het Besluit luchtkwaliteit in Nederland vigerend. Als gemeente zijn wij verplicht om jaarlijks te rapporteren over de luchtkwaliteit van het voorafgaande jaar. Bij (dreigende) overschrijdingen is de gemeente verplicht om maatregelen op te stellen om de luchtkwaliteit te verbeteren. Tevens moeten bij het maken van ruimtelijke plannen de gevolgen voor de luchtkwaliteit worden meegewogen. Ook de omringende gemeenten hebben deze verantwoordelijkheid, waardoor de concurrentiepositie in de regio niet kan verslechteren. Alle gemeenten hebben als wettelijke verplichting om overschrijdingen terug te brengen tot het vastgestelde landelijke normniveau. Gemeenten als Amsterdam en Haarlem hebben, evenals Amstelveen, actieplannen opgesteld waarin maatregelen uitgewerkt staan, die bijdragen aan het bereiken van het juiste normniveau. 3. Steeds meer gemeenten sluiten zich aan bij het landelijke convenant “Stimulering schone voertuigen en milieuzonering”. Ook de Stadsregio Amsterdam, waar Amstelveen toe behoort, onderzoekt waar milieuzones aangelegd kunnen worden. Dit gebeurt op basis van gedegen onderzoek. Hier zal nog besluitvorming over plaatsvinden. 4. Uw opmerking is ter kennisgeving aangenomen en wordt meegenomen bij het opstellen van het Amstelveens Verkeers- en Vervoersplan. 5. Geadviseerd wordt om kosteneffectieve maatregelen te nemen. Een meetpunt voor fijn stof is erg duur (€ 30.000 per meetpunt per jaar). Dit is de reden dat een meetpunt voor fijn stof niet is opgenomen in het actieplan. Er zullen wel zes meetpunten komen voor stikstofdioxide. Deze punten worden geplaatst op wegen waar de hoogste overschrijdingen voorkomen.
44
Beantwoording van een aantal mondeling gestelde vragen tijdens de informatieavond
1. Hoe kan het dat de luchtverontreiniging die de startende en landende vliegtuigen produceren niet in het rapport zichtbaar worden? Beantwoording: De verspreiding van de emissies van het vliegverkeer vindt voornamelijk in de hogere luchtlagen plaats waardoor dit op grondniveau niet herleidbaar is als zijnde bijdrage van het vliegverkeer. Uit een door TNO uitgevoerd onderzoek (TNO rapport 2001/382 dd. Augustus 2001) naar de luchtkwaliteit in de omgeving van Schiphol kwamen de volgende conclusies naar voren: · De luchtkwaliteit in de omgeving van Schiphol wordt in belangrijke mate bepaald door emissies van het intensieve wegverkeer. De bijdrage van het vliegverkeer op de verontreiniging van de buitenlucht in de directe leefomgeving speelt een minder belangrijke rol. · Voor stikstofdioxide en fijn stof is er op de meetpunten van de provincie Noord-Holland geen duidelijk herkenbare invloed van emissies van het vliegverkeer op Schiphol. De bijdrage tot de concentraties van deze stoffen op de meetpunten wordt geschat op maximaal enkele procenten. Het belangrijkste aandeel vormt het wegverkeer. 2. Hoe kan het dat er voor de Fokkerlaan nu wel een bouwplan ontwikkeld kan worden, terwijl er voorheen niets mogelijk was op deze locatie, omdat de luchtkwaliteit slecht was? Beantwoording: Voor het huidige plan aan de Fokkerlaan is door een onafhankelijk adviesbureau in opdracht van de gemeente onderzoek gedaan naar de invloed van het bouwplan op de luchtkwaliteit van Amstelveen. Uit dat onderzoek blijkt dat het bouwplan geen nadelige invloed heeft voor de normen die gesteld zijn in het Besluit luchtkwaliteit. 3. Volgens een bewoner zijn er door TNO wel overschrijdingen van de luchtkwaliteit vanwege de A9 gemeten. Hoe kan het dat in de berekeningen van de gemeente en van Rijkswaterstaat er geen overschrijdingen zijn geconstateerd? Beantwoording: Bij TNO is geen onderzoek naar de luchtkwaliteit langs de rijksweg A9 door middel van metingen bekend. Het is dan ook niet duidelijk welk onderzoek door de bewoner wordt bedoeld. Bij de gemeente zijn de jaarrapportages van Rijkswaterstaat over de afgelopen jaren bekend. Deze rapportages zijn gebaseerd op berekeningen. Voor het jaar 2005 werden geen overschrijdingen van de normen geconstateerd. Voor het jaar 2006 werd een overschrijding van fijn stof geconstateerd op een deel van de A9. 4. Waarom wordt het openbaar vervoer buiten de spits niet heel goedkoop gemaakt, bv. 1 euro om het gebruik hiervan te stimuleren? Beantwoording: Per 9 december a.s. gaat de nieuwe openbaar vervoer concessie in in het gebied waar Amstelveen deel van uitmaakt. Connexxion heeft de aanbesteding hiertoe gewonnen en naast een behoorlijke reizigersgroei belooft Connexxion ook veel schonere (en nieuwe) bussen. Connexxion heeft op eigen risico de mogelijkheid de tarieven te wijzigen. Wij verwachten dat Connexxion, om de beloofde reizigersgroei waar te maken, de markt (bestaande en potentiële reizigers) actief zal gaan benaderen. Dit kan echter ook via andere wegen dan via lagere ritprijzen. Het huidige tarief voor bus, tram en metro dekt voor slechts 35 tot 40% de kosten van het laten rijden van deze voertuigen. De overheid subsidieert sterk om dit tekort aan te vullen. Om die reden liggen prijsverlagingen lastig. De gemeente Amstelveen heeft geen invloed op de tarieven.
45
5. De A9 zal in de toekomst een grotere verkeersintensiteit hebben, is dit meegenomen in de berekeningen voor de toekomstige situatie? Beantwoording: In de berekeningen voor de toekomstige situatie wordt gebruik gemaakt van het verkeersmodel Amstelveen voor de toekomstige situatie. In dit verkeersmodel worden alle verwachte ontwikkelingen meegenomen en de invloed die deze ontwikkelingen op de verkeersintensiteit hebben. 6. Kan Rijkswaterstaat wel uitbreidingen van de A9 realiseren als er overschrijdingen van de luchtkwaliteit zijn? Beantwoording: Nee, dat kan niet. Bij de voorbereiding van activiteiten, plannen en programma’s die van invloed kunnen zijn op het milieu is in veel gevallen een milieueffectrapportage of strategische milieubeoordeling vereist. Een dergelijk rapport moet in ieder geval opgesteld worden bij de aanleg, wijziging of uitbreiding van een autosnelweg. Op dit moment is Rijkswaterstaat bezig met het uitvoeren van een MER voor de planstudie A6/A9. Hierin wordt ook gekeken naar de effecten van de diverse alternatieven op luchtkwaliteit van de gemeente Amstelveen. De MER moet in januari gereed zijn voor inspraak en advies. 7. Hoe zit het met de Handweg en de nieuwbouwplannen aan de Handweg, hebben deze plannen invloed op de luchtkwaliteit en bestaat de kans dat de nieuwbouwplannen niet door kunnen gaan als gevolg van de luchtkwaliteit? Beantwoording: Om nieuwbouwplannen te kunnen realiseren dient onder andere de luchtkwaliteit onderzocht te worden. De invloed van enkele woningen op de totale luchtkwaliteit zal gering zijn, maar op locaties waar de luchtkwaliteit al slecht is of tegen de grenswaarde aan zit kan de luchtkwaliteit een knelpunt zijn bij de realisatie van de plannen. Voor de nieuwbouwplannen aan de Handweg zijn nog geen berekeningen van de luchtkwaliteit uitgevoerd.
46