‘Aan het werk voor studenten met dyslexie’
Screening en begeleiding van studenten met dyslexie, implementatie van dyslexiebeleid op de mbo-instelling
Hoe k
unnen
we we
rken begeleidin g tijdens de BPV?
aan goede
al
u allema
we n Moeten
hers
remedial teac aanstellen?
t ik of
Hoe wee
Wat k an
een st udent met dyslex ie doen om niveau 2F te behalen?
yslexie
een student d heeft?
Hebb
en wij
enk n als ik d e o d k i Wat kan t dyslexie dat een studen
dyslex
beleid binn
ie
en onze instelling?
Waar m oet ik dy slexiebeleid plaatsen? Is het mbo instellingsbeleid of
per sector?
heeft en hij dat ontkent?
ik ing kan d i le e g e Welke b udenten met bieden aan st dyslexie? EvdB_v1_110513
DYSLEXIE IN HET MBO
2
‘Aan het werk voor studenten met dyslexie’ Screening en begeleiding van studenten met dyslexie, implementatie van dyslexiebeleid op de mbo-instelling Ook de ontwikkelingen rond Passend Onderwijs maken dat er binnen de mbo-instellingen vragen leven rond de begeleiding van studenten met dyslexie. De geconstateerde achterstanden in het mbo, de vraag om hulp bij de invoer van de referentieniveaus en de implementatieplannen maken de inhoud van het Protocol Dyslexie actueel. Maar hoe kunnen mbo-instellingen nu goed inhoud geven aan het eigen dyslexie-beleid? Hoe creëren zij draagvlak voor implementatie van dit beleid? Hoe kunnen studenten gescreend worden op dyslexie? Op deze en meer vragen speelt het gezamenlijke trainings- en adviesaanbod van CINOP, Expertisecentrum Nederlands en Onderwijscentrum VU in.
3 DYSLEXIE IN HET MBO
In het voorjaar van 2010 is het Protocol Dyslexie mbo gelanceerd. CINOP, Expertisecentrum Nederlands en Onderwijscentrum VU hebben het Protocol ontwikkeld met subsidie van het ministerie van OCW. Na de lancering is het protocol ter beschikking gesteld aan het mboveld. Dit mbo-veld is volop in beweging. Binnen de mbo-instellingen is men druk bezig met een goede implementatie van het competentiegerichte leren en de kwalificatiedossiers. Taal- en rekenbeleid en de centrale examinering van taal en rekenen voor niveau 4 in 2014 (niveau 3 een jaar later) vragen momenteel aandacht. Een van de aandachtspunten daarbij is de extra ondersteuning van zorgleerlingen, waaronder de studenten met dyslexie.
Aanbod De drie samenwerkingspartners en ontwikkelaars van het Protocol Dyslexie mbo, beschikken gezamenlijk over een brede expertise op het gebied van dyslexie, van screening tot en met begeleiding. Deze expertise koppelen wij aan kennis en ervaring uit andere (taalgerelateerde) projecten zoals taalbeleid binnen het mbo en het Aanvalsplan Laaggeletterdheid. Wij hebben ervaring met het begeleiden van scholen bij ontwikkelen en implementeren van onderwijsvernieuwing, met deskundigheidsbevordering
DYSLEXIE IN HET MBO
4
van docenten, zorgcoördinatoren en dyslexiespecialisten en met projectmanagement. Vanuit deze brede expertise zijn de gezamenlijke partners in staat om nagenoeg alle vragen op het gebied van dyslexie in het mbo te beantwoorden. Gezamenlijk hebben wij een groot netwerk bestaande uit het brede veld van onderwijs, maar ook betrokken ministeries en koepelorganisaties (Steunpunt Taal en Rekenen, MBO Raad). Vanuit dit netwerk worden wij voortdurend benaderd met vragen over ondersteuning en advisering. CINOP, Expertisecentrum Nederlands en Onderwijscentrum VU bieden trainingen aan voor onder andere docenten, loopbaanbegeleiders en stagebegeleiders binnen de mboinstellingen. De trainingen worden op maat samengesteld, afhankelijk van de specifieke situatie en vragen van de instelling. De training kan opgebouwd worden uit verschillende ‘bouwstenen’. Hiernaast ziet u voorbeelden van dergelijke bouwstenen. Daarnaast kunnen de samenwerkingspartners ondersteuning bieden bij tal van vraagstukken. Want wat betekenen nieuwe ontwikkelingen op gebied van dyslexie voor de diverse niveaus binnen het taal en zorgbeleid van de onderwijsinstelling: de docent, de loopbaanbegeleider, de tweedelijnsbegeleider, maar ook de afdelingsleider en sectordirecteur?
Taal- en dyslexiebeleid
Screenen
Begeleiding
Bouwstenen:
Bouwstenen:
Bouwstenen*:
Kennis rond dyslexie en de gevolgen van dyslexie
Uitvoer screening* en analyse van de resultaten
Oplossingsgericht werken
Uitvoer scan van zorg-, taal- en dyslexiebeleid
Onderkennende, verklarende en handelingsgerichte diagnostiek
Competenties docenten
Ontwikkelen van geïntegreerd zorg-, taalen dyslexiebeleidsplan
Professionalisering competenties 2e lijnsbegeleider
Inzet ict-hulpmiddelen
5
Professionalisering medewerkers
DYSLEXIE IN HET MBO
Professionalisering docenten
Competenties loopbaanbegeleider
Competentiegericht leren en de dyslectische student
Taalgericht vakonderwijs
* Bijvoorbeeld aan de hand van IDAA-mbo.
* Vanuit het principe van train de trainer.
Ria Kleijnen
Hedwig de Krosse
Marga Kemper
Judith Bekebrede
Elle Langens
DYSLEXIE IN HET MBO
6
Sui Lin Goei
Expertisecentrum Nederlands
Onderwijscentrum VU
CINOP
Dit zijn wij: persoonlijk, betrokken en professioneel.
CINOP
Onderwijscentrum VU
CINOP is een internationaal adviesbureau voor leer- en ontwikkelingsvraagstukken in de driehoek overheidonderwijs-arbeidsmarkt. Ons werk omvat advies, ontwikkeling, projectmanagement, training en onderzoek. Kernthema’s zijn: participatie en integratie, kwaliteit van beroepsonderwijs, employability en mobiliteit. Binnen deze kernthema’s hebben we specifieke aandacht voor zorgleerlingen en passend onderwijs.
Het Onderwijscentrum VU is een wetenschappelijk expertisecentrum voor de professionalisering van docenten, onderwijsvernieuwing en de bevordering van onderwijskwaliteit in het primair, voortgezet, middelbaar beroeps- en hoger onderwijs. Het cluster Special Educational Needs (SEN) is werkzaam op verschillende fronten, steeds gericht op het optimaliseren van onderwijs aan (zorg)leerlingen.
www.cinop.nl
www.onderwijscentrum.vu.nl/sen Elle Langens, MA
[email protected]
Expertisecentrum Nederlands Het Expertisecentrum Nederlands staat voor goed en verantwoord taalonderwijs, van peuterspeelzaal tot beroepsonderwijs. We doen praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek, beleids- en effectstudies. Gebaseerd op de resultaten ontwikkelen we trainingen, workshops, handleidingen en publicaties voor de onderwijspraktijk. Onze opdrachtgevers zijn onderwijsinstellingen, schoolbesturen, onderzoeksinstituten, ministeries en grote gemeenten. We zijn een onafhankelijk kenniscentrum dat samenwerkt met scholen, hogescholen en universiteiten; vooral met de Radboud Universiteit Nijmegen.
Dr. Sui Lin Goei
[email protected] Dr. Judith Bekebrede
[email protected] Dr. Ria Kleijnen
[email protected]
www.expertisecentrumnederlands.nl Drs. Hedwig de Krosse
[email protected]
Voor meer informatie over de dienstverlening rondom dyslexie in het mbo kunt u contact opnemen met Annelies van Rooy, projectsecretaresse, via
[email protected] of telefoonnummer 073-6800613.
7 DYSLEXIE IN HET MBO
Drs. Marga Kemper
[email protected]
www.cinop.nl www.expertisecentrumnederlands.nl www.onderwijscentrum.vu.nl/sen