GEWEST
GOOI
EN
VECHTSTREEK
SAMENWERKINGSVERBAND VAN DE GEMEENTEN BLARICUM BUSSUM HILVERSUM HUIZEN LAREN MUIDEN NAARDEN WEESP WIJDEMEREN www. gewestgooienvechtstreek. n I
Aan het algemeen bestuur
Uw brief van:
Uw kenmerk:
Ons kenmerk:
Datum:
12.0005911 Inlichtingen:
Doorkiesnr.:
Mr. J.J. Bakker
(035)6926421
Onderwerp:
Doe naam:
Bijlage(n):
2
Uitvoering van de voornemens over de aanpassing van de regionale samenwerking
Geachte dames, heren, ./.
We informeren u hiermee over de stand van zaken bij de uitvoering van de voornemens over de aanpassing van de regionale samenwerking. De planning die wordt gevolgd treft u aan als bijlage. Wat vooraf ging In 2010 en 2011 is een brede discussie gevoerd over de regionale samenwerking. In die periode heeft Ben Hammer in opdracht van uw bestuur advies uitgebracht. Een klankbordgroep, bestaande uit raadsleden van alle deelnemende gemeenten, enkele bestuurders en enkele gemeentesecretarissen is daarbij betrokken geweest. In 2011 werd dit advies "Meer samen; samen méér" gepresenteerd. Op 20 mei en op 4 november 2011 hebben regioconferenties plaatsgevonden waarin met alle geledingen zowel over de inhoud als over de vorm van de regionale samenwerking is gesproken. De uitkomsten van de regioconferenties hebben geleid tot het pakket aan voornemens dat op 22 december door uw bestuur is vastgesteld. De uitwerking van de voornemens. In onze brieven van 23 februari kenmerk 12.0009872 en 12.0001035 hebben wij de colleges en de gemeenteraden (via de colleges) geïnformeerd over de uitkomsten van de herijking van de regionale samenwerking, met als voornemens: 1. 2. 3. 4. 5. 6.
opheffing van het algemeen bestuur in de huidige samenstelling; instelling van een compact (collegiaal) regiobestuur; opstelling van een regionale strategische agenda; onderzoek naar een Regionaal Servicecentrum; per beleidsveld uit te gaan van maatwerk voor de organisatie; versterking van de betrokkenheid van de gemeenteraden.
Gemeenschappelijke regeling Het ontwerp voor de herziening van de gemeenschappelijke regeling ligt separaat aan u voor. De nieuwe gemeenschappelijke regeling geeft uitwerking aan het voornemen om een compact regiobestuur te vormen. De nieuwe gemeenschappelijke regeling biedt de mogelijkheid tot het gewenste maatwerk. In de gemeenschappelijke regeling is de regionale strategische agenda en de programmering opgenomen, uitgaande van versterking van de betrokkenheid van de gemeenteraden.
POSTBUS 251 1400 AG BUSSUM / BURGEMEESTER DE BORDESSTRAAT 80 1404 GZ BUSSUM / TEL (035) 692 64 44 / FAX (035) 692 64 40 BNG 285031430/OPENBAAR VERVOER: NS-STATION BUSSUM-ZUID / OV-TAXI NS-STATION NAARDEN-BUSSUM / BUSLIJN 107
Regionale strategische agenda 2013-2019 Voor de strategische agenda hebben wij de eerste keer een looptijd van 6 jaar genomen. In 2015, als de nieuwe raadsprogramma's en collegeprogramma's voorliggen, vindt een tussentijdse evaluatie plaats. Via het jaarprogramma is voorzien in de mogelijkheid tot tussentijdse bijstelling en kaderstelling. Voor de voorliggende strategische agenda zijn de thema's als vertrekpunt genomen, waarvan reeds in een eerder stadium door de negen gemeenteraden is vastgesteld dat deze thema's binnen de regionale samenwerking dienen te vallen. Daarnaast hebben wij er goede notie van genomen dat de vertegenwoordigers van negen gemeenteraden in de gezamenlijke bijeenkomst van 20 mei en 4 november 2011 hebben ingebracht ten aanzien van actuele thema's die regionaal spelen en/of op gemeenten afkomen, zoals bijvoorbeeld de diverse decentralisaties. In de periode 1 4 - 2 2 maart heeft tijdens de regionale portefeuillehoudersoverleggen een inventarisatie plaatsgevonden van eventuele bestuurlijk gewenste aanvullingen of wijzigingen. In de bijgevoegde versie 0.4 van de regionale strategische agenda is de opbrengst hiervan verwerkt. Een mogelijk nadere aanpassing vanuit de gemeenteraden wordt in de maanden april - mei gevraagd. Wij leveren daarbij ondersteuning en registreren de inbreng. Het streven is om begin juni de opbrengst van de gemeenteraden verwerkt te hebben tot een versie 0.5 die ter vaststelling in de maanden juni - juli wordt aangeboden. Dit ambitieuze tijdschema lukt indien breed draagvlak wordt bereikt voor deze eerste gezamenlijke agenda. Aansluitend op uw vergadering van vandaag wordt raadsleden en overige regionaal betrokkenen aanvullend gelegenheid geboden om zich te laten informeren over de inhoud en de strekking van de verschillende programma's. Regionaal strategisch communicatieplan Deze maanden worden contacten verstevigd met de communicatieadviseurs van de deelnemende gemeenten om in goede onderlinge afstemming de in- en externe communicatie rond de regionale strategische agenda en de gezamenlijke programma's te verstevigen. Regionaal servicecentrum Afstemming in de Kring van gemeentesecretarissen heeft geleid tot een gezamenlijke onderzoeksopdracht. De uitkomsten van dit onderzoek worden in periode mei - juni verwacht. Streefdatum Het voornemen is om op 12 juli tijdens de vergadering van het algemeen bestuur 17.30 uur tot ca. 18.30 uur in de Raadzaal van Hilversum te kunnen vaststellen dat 2/3 meerderheid van de raden en de colleges heeft ingestemd met de gewijzigde gemeenschappelijke regeling en dat er breed draagvlak aanwezig is voor de regionale strategische agenda. Alle gemeenteraden (181 raadsleden) worden aansluitend op de vergadering van het algemeen bestuur uitgenodigd in de Burgerzaal van het raadhuis van de gemeente Hilversum voor een slotbijeenkomst. Gemeenteraden zijn tevens uitgenodigd om van deze gelegenheid gebruik te maken om de openbare vergadering van het algemeen bestuur vanaf 17.30 uur bij te wonen. Voornemen is om vanaf 19 april via de website een ieder kennis te kunnen laten nemen van de programma's en inbreng te leveren. Wij vertrouwen u in dit stadium voldoende te hebben geïnformeerd. Hoogachtend, het dagelijks bestuur, E.J. Bodar secretaris
P.l. Broertjes voorzitter
Pagina 2 van 3
Regionale strategische agenda 2013-2019 Processchema: 2012 .Februari. DB
Gesprek met voorzitters pfo'
.Maart. PFO
portefeuille houdersover leggen
April AB
...Mei. PFO
\
College? commis B&W sies
\ pfo's
Raden besluit vorming
*
inbreng
Algemeen bestuur def. besluit & samenkomst met de Raden
terugkoppeling
25/01 - 2/2 Portefeuillehouders mondeling aankondiging aanpak 2/2 tot 16/2 gesprekken met de Voorzitters van de portefeuillehoudersoverleggen t.b.v. het definiëren van de regionale strategische speerpunten (concept). 16/2 DB vergadering -Regionale strategische agenda -Nieuwe gemeenschappelijke regeling -Ondersteunende communicatie (pagina of website ontwikkelen met een interactieve functie) -Fase van betrokkenheid van externe samenwerkingspartners (Provincie, KvK, etc.) -Aanpak ontwikkeling strategisch communicatieplan. * 20/21 februari agenda aanleveren met de strategische speerpunten (concept regionale strategische agenda voor de portefeuillehoudersoverleggen van maart (met expliciet verzoek in de colleges te behandelen). Aanpassing GR wordt behandeld in portefeuillehoudersoverleg AZ 14 t/m 22 maart 2012 Portefeuillehoudersoverleggen
- speerpunten regionale strategische agenda. - aanpassing GR in AZ 14/3 - 26/3 nader uitwerking organisatie per beleidsveld.
*26 maart 2012 agenda aanleveren t.b.v. algemeen bestuur van 19 april 19/4 DB vergadering overzicht uitkomsten pfo's 19/4 A B vergadering bespreking uitkomsten strategische agenda vervolgproces richting gemeenteraden. aanpassingsvoorstel in ontwerp GR 19/4 Aansluitend op AB vergadering Informatiebijeenkomst voor raadsleden regionaal 20/4 Aanbiedingsbrief naar colleges met de concept regionale strategische agenda en het voorstel tot aanpassing GR met verzoek tot doorzending en behandeling in de gemeenteraden met als uiterlijke datum van raadsbehandeling in juni. 9/5 t/m 16/5 2012 Portefeuillehoudersoverleggen
behandeling gewestbegroting 2013 vorm en organisatie per beleidsveld
21/6 DB behandeling uitkomsten behandeling gemeenteraden Begin juli 2012 A B behandeling gehoord de gemeenteraden & slotbijeenkomst met alle gemeenteraden
Pagina 3 van 3
Meer samen; Samen •
Regionale Strategische Agenda 2013-2019
r
Regio
X •
méér
Meer samen; Samen
méér
Regionale Strategische Agenda 2013 -2019
Regionale Strategische Agenda 2013 - 2019
Voorwoord
De gemeenten in Gooi en Vechtstreek hebben al bijna 50 jaar een vorm van samenwerking die zich voortdurend aanpast aan de eisen die daaraan gesteld worden. De Regio is geen statisch orgaan, maar een platform dat actief inspeelt op de behoeften van de deelnemende gemeenten. De Regio is 'van en voor" de gemeenten. De opgaven zijn en worden bepaald door de gemeenten zelf, hun bestuurders en ambtenaren. Dit o m burgers, bedrijven en organisaties in onze regio te voorzien. Het geheel aan wensen gericht op werk, woonruimte, mobiliteit, zorg en ondersteuning overstijgt de gemeentegrenzen. De wens is bovendien dat bij de realisatie van dit alles de mooie leefomgeving behouden blijft. Dit kunnen en willen gemeenten niet alleen oppakken; ze hebben elkaar daarbij nodig.
In de samenwerkingspraktijk worden kennis en ervaring uitgewisseld en wordt onderling afgestemd. Het is efficiënt om zaken met elkaar op te pakken. Er wordt aan gezamenlijke lobby gedaan om de positie in groter verband te versterken. Gemeenten bepalen zelf w a t zij met samenwerking willen bereiken. Deze Regionale Strategische Agenda is tot stand gekomen op verzoek van de gemeenten met als doel de betrokkenheid van de raadsleden bij de inhoud van de regionale samenwerking te versterken. De agenda geeft aan w a t de gemeenteraden de komende jaren met elkaar willen bereiken. Het zijn zowel ambities op langere termijn als concrete afspraken over wat ons nu staat te doen.
bedrijvigheid en gekwalificeerd personeel. Door samen te werken wordt op overheidskosten bespaard en de effectiviteit van de gemeenten vergroot waardoor de lasten voor burgers en bedrijven verminderen.
Het programma in deze agenda zal jaarlijks door de colleges en de gemeenteraden worden behandeld en op die manier actueel blijven. Als w e de ambities en afspraken kort samenvatten dan zijn dat: • het behoud van een hoge leef- en omgevingskwaliteit • het behoud van een vitale beroepsbevolking en innovatieve, duurzame economie • het bieden van maatschappelijke ondersteuning aan doelgroepen waarbij de vraag centraal staat • het bereiken van kostenvoordeel en/ of kwaliteitsverbetering bij gezamenlijke dienstverlening De eerste drie ambities zijn van strategische aard: de laatste steekt in op bedrijfsmatige voordelen van samenwerking.
Door samenhang - en dus samenwerking - na te streven wordt een optimaal resultaat voor de gehele regio bereikt. Kortom, deze strategische agenda is een kompas o m de gezamenlijke opgaven te realiseren, gericht op het behoud van een fraai woon- en werkklimaat in Gooi en Vechtstreek! Tegelijkertijd zijn de gewenste maatregelen getroffen o m de bestuurlijke structuur te versterken. Vermindering van de bestuurlijke drukte door een compact regiobestuur en een slagvaardigere organisatie is hierbij het uitgangspunt. .
De ambities staan niet los van elkaar maar versterken elkaar. Een vitale regionale economie verschaft werkgelegenheid en biedt mensen de kans voor zichzelf te zorgen. Een professionele ondersteuning biedt het nodige maatwerk om de minder kansrijken actief deel te laten nemen. Een hoogwaardig leefklimaat draagt bij aan het welbevinden en is een belangrijke voorwaarde voor de aanwezigheid van voldoende
Pieter Broertjes, Regiovoorzitter
f
A ,
i A Foto: Studio K a s t e r m a n s
i
rr
•
Regionale Strategische Agenda 2013 - 2019
porfefeuillehoudersoverleggen inbreng speerpunten
a l g e m e e n bestuur
raad(scommissies) porfefeuillehoudersoverleggen verwerking vaststelling definitief concept
raden besluiten w e l / n i e t akkoord
12 J U L I a l g e m e e n bestuur definitieve vaststelling a l g e m e e n bestuur s l o t b i j e e n k o m s t met raden
r
Inleiding
Dit is de eerste versie van de regionale strategische agenda voor de periode 2013-2019. Het gaat over speerpunten in de samenwerking over een langere termijn. Na de gemeenteraadsverkiezingen van 2014 zullen er nieuwe raad- en collegeprogramma's voorliggen. In 2015 is op basis daarvan voorzien in de evaluatie van deze agenda. De regionale strategische agenda bestaat uit drie inhoudelijke programma's. Het vierde programma gaat over samenwerking en gebundelde inzet van expertise en capaciteit 1. Ruimtelijke economische ontwikkeling 2. Sociaal maatschappelijke ontwikkeling 3. Van Afval & Grondstoffen naar Duurzaamheid & Milieu 4. Gebundelde inzet expertise en capaciteit
Wat ging vooraf In 2010 en 2011 is tijdens de herijking van de regionale samenwerking door raadsleden, ambtenaren en bestuurders een scala aan onderwerpen die zich voor regionale samenwerking lenen ingebracht. Deze onderwerpen werden gezien als een goede eerste aanzet voor een regionale strategische agenda. Het overzicht is opgenomen in hoofdstuk 5 van het advies " M e e r samen; Samen m é é r " Tijdens de regioconferenties op 20 mei en 4 november 2011 bleek ruim draagvlak aanwezig om de samenwerking op die onderdelen een impuls te geven en de vrijblijvendheid te verminderen. Als belangrijke voorwaarde werd gesteld de betrokkenheid van gemeenteraden bij de invulling van de agenda.
Het p r o c e s Het programma ruimtelijke economische ontwikkeling richt zich op behoud en ontwikkeling van een groene, economisch vitale en bereikbare regio. Het programma sociaal maatschappelijke ontwikkeling gaat over wonen, werken, gezondheid en ondersteuning. Het derde programma legt het accent op hergebruik van grondstoffen en de kwaliteit van onze leefomgeving. Het vierde programma omvat de maatschappelijke opgave om als overheden zuinig om te gaan met de publieke middelen. Het met elkaar delen van expertise en capaciteit is een slimme manier o m kosten te besparen. Het voorkomt dat er dubbel werk wordt gedaan. De gemeenten in deze regio pakken al veel gezamenlijk op. Voorbeelden elders in het land laten zien dat er nog goede kansen liggen.
Tot en met maart 2012 zijn de ambities en speerpunten geïnventariseerd via de regionale portefeuillehoudersoverleggen. Deze zijn als een concept agenda voorgelegd aan de gemeenteraden. De periode april - mei is hiervoor gereserveerd. De opbrengsten van de behandeling in de gemeenteraden worden teruggekoppeld in mei-juni en samengebracht tot een definitief concept dat ter instemming wordt voorgelegd aan de gemeenteraden. Het algemeen bestuur krijgt het einddocument in juli ter behandeling voorgelegd. Op die datum is een slotbijeenkomst gepland met alle gemeenteraden.
Regionale Strategische Agenda 2013 - 2013
Regionale strategische
agenda 2013 - 2019
Programma ruimtelijke en economische ontwikkeling Welke maatschappelijke opgaven liggen er? De grootste uitdaging voor gemeenten in deze regio is het behoud van de kernkwaliteiten: economische dynamiek met behoud van landschappelijke waarden. Omdat deze over gemeentegrenzen heen reiken, zal onderlinge afstemming nodig zijn. Dat vereist samenwerking tussen gemeenten, zowel binnen de regio als in groter verband (de Metropool Regio Amsterdam en de regio Utrecht). De regio Gooi en Vechtstreek heeft een sterk en aantrekkelijk imago ('groen', media, luxe) en kan zich door samenwerking beter positioneren in de Noordelijke Randstad. Ruimtelijke ordening vormt hierbij de basis. Samenhang tussen de gemeentelijke structuurvisies is dan gewenst. Eén van de gezamenlijke opgaven is het versterken van de ecologische hoofdstructuur en de benutting van het budget van meer dan €200 miljoen dat beschikbaar is voor gebiedsontwikkeling in de Noordelijke Vechtstreek. Voor onze regio geldt een bouwopgave van 5000 woningen tot 2020. Deze zal deels benut moeten worden voor de huisvesting van jongeren en beroepsgroepen die essentieel zijn voor een vitale bedrijven- en voorzieningensector. De regionale Woonvisie is hierbij leidend en zal regelmatig door de gemeenten worden geëvalueerd. De noodzakelijke ontwikkeling van nieuwe bedrijventerreinen is erop gericht om tot versterking, modernisering en een betere benutting van de huidige werklocaties te komen. Ook voor de bestaande winkelgebieden is belangrijk om een gezamenlijke aanpak te volgen. Gemikt wordt op het behouden en versterken van creatieve en schone industrie. Dit vindt plaats in samenwerking met de omringende steden (Amsterdam, Almere Amersfoort en Utrecht). Hilversum is daarbij trekker voor de mediasector en de creatieve industrie. Van belang is deze hoogwaardige werkgelegenheid in regio te houden en verder uit te bouwen.
I
Naast de mediasector (18.000 banen) zijn ook de zorg (17.000 banen) en het toerisme (12.000 banen) belangrijke economische pijlers en bronnen van werkgelegenheid. De regionale innovatieplatforms van instellingen en bedrijven uit de media, de zorg en het toerisme leveren aantoonbare innovatiekracht door ervaring en kennis uit deze drie werkvelden met elkaar te delen. Het is belangrijk dat gemeenten deze initiatieven gezamenlijk blijven ondersteunen en voldoende vestigingsruimte voor deze sectoren beschikbaar hebben. De bereikbaarheid per auto en openbaar vervoer is een opgave die nauwe samenwerking vereist. Ruimtelijke ordening, verkeersbeleid en economische ontwikkeling gaan daarbij hand in hand. Bestaande snelwegen vangen de verwachte mobiliteitsvraag onvoldoende op. Binnen de kwetsbare woongebieden vormt het doorgaande autoverkeer een knelpunt. Het openbaar vervoer biedt kansen de groeiende mobiliteit deels op te vangen, maar staat druk door afnemende overheidsfinanciering. Hoewel niet de verantwoordelijkheid van gemeenten, is het openbaar vervoer voor inwoners, winkels en bedrijven van vitaal belang en daarom een gezamenlijke zorg voor gemeentebesturen. De samenwerking zal zich dus enerzijds richten op het verbeteren van het wegennet en een optimaal gebruik van doorgaande routes binnen de regio en anderzijds op het in standhouden en verbeteren van openbaar vervoer. Hoewel de middelen de laatste jaren fors zijn verminderd, zijn er nog steeds mogelijkheden o m door samen te werken financiële bronnen bij Rijk en Provincie te benutten. Een gezamenlijke aanpak en lobby is veelal vereist om hiervoor in aanmerking te komen.
Visie "Een economisch
vitale regio met behoud en versterking van de
kernkwaliteiten.'
Ambities
Gezamenlijke aanpak
1. Behoud en versterking kernkwaliteiten: een kwalitatief hoogwaardige beroepsbevolking, landschap, en woon- en werkomgeving. 2. Een samenhangend ruimtelijk beleid. 3. Een gemeenschappelijk verkeersbeleid binnen de regio. 4. Herstructurering van 200ha verouderde bedrijventerreinen. 5. Bevordering van werkgelegenheid in de sectoren media, zorg en toerisme. 6. Voldoende woningen en bedrijvigheid voor een gevarieerde, vitale beroepsbevolking.
1. Versterken van marketing en promotie van de regio door een sterk Regionaal Bureau voor Toerisme. 2. Innovatieplatforms voor de Media, Zorg en Toerisme en platform voor werklocaties ondersteunen. 3. Opstellen van een bindende regionale verkeersvisie. 4. Gezamenlijke positionering en promotie van de regio op basis van de Regiokaart 2030 in (met name) de Metropoolregio Amsterdam. 5. Aanpak en taakverdeling acquisitie bedrijvigheid. 6. Herstructurering bedrijventerreinen en plancapaciteit werklocaties. 7. (Door-)Ontwikkeling van de ecologische verbindingszones en recreatieve routestructuren. 8. Effectief benutten geoormerkt budget voor de uitvoeringsprogramma's van de Groene Uitweg, het Groene Hart en de Nieuwe Hollandse Waterlinie.
Punten van afstemming 1. Bundeling van gemeentelijke structuurvisies tot één gemeenschappelijke Regiokaart 2030. 2. Behoud en versterking midden- en kleinbedrijf, w.o. detailhandel. 3. A f s t e m m i n g met programma sociaal maatschappelijke ontwikkeling. 4. Lobby voor verbetering bereikbaarheid Almere Gooi Utrecht (AGU). 5. Lobby voor verbetering spoorzone (tunnel, verdieping, dwarsverbindingen voor voetgangers, fietsers en /of auto's, stationslocaties).
W a t d o e n w e niet 1. Regionaal structuurplan. 2. Regionale afspraken over detailhandel <1500 m2 perifeer en <5000 m2 stedelijk.
9
JBESm »-...
Regionale Strategische Agenda 2013 - 2019
Regionale strategische
agenda 2013 - 2019
Programma sociaal maatschappelijke ontwikkeling Welke maatschappelijke opgaven liggen er ? Voor een grote groep mensen in deze regio met beperkingen, psychische of psycho-sociale problemen is het niet vanzelfsprekend dat men kan meedoen aan de samenleving. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor de maatschappelijke ondersteuning van deze mensen (WMO). Vanaf 2013 worden gemeenten ook verantwoordelijk voor de begeleiding van deze mensen naar een - bij voorkeur - reguliere baan (WWnV) en de Jeugdzorg (2015). Door deze transities komen veel nieuwe doelgroepen naar de gemeenten. Hierdoor komen 2600 mensen extra voor begeleiding naar de gemeenten. In de jeugdzorg gaat het om 750 kinderen. Het aantal mensen in de Wajong bedraagt 2200. Dit naast de mensen die al van de W M O gebruik maakten. Het gaat in totaal om 20.000 mensen, ofwel bijna 10% van het inwoneraantal in onze regio. Dit in een tijd waarin het Rijk in 2012 en opzichte van 2010 al gemiddeld 2 0 % bezuinigt op de W m o uitkeringen.
10
De vergrijzing vraagt de komende periode in deze regio ook om extra aandacht. Het welzijn van ouderen is nauw verbonden met de gezondheid, de kwaliteit van wonen, de omgeving, de mobiliteit en de sociale samenhang. De toename van de eenzaamheid onder ouderen vraagt o m extra aandacht. Het problematisch alcoholgebruik onder ouderen én jongeren is in onze regio een toenemend probleem. De regiogemeenten ondersteunen 3.090 inwoners met een Wwb-/Wij-uitkering en 850 burgers vanuit de Wsw. 2.300 inwoners ontvangen iedere maand een Wajong-uitkering. (CBS, 2012». Het aantal verstrekte Wwb-, Wij-, Wajong-uitkeringen stijgt in de regio jaarlijks met gemiddeld 71 % (CBS, 2012).Opvallend bij deze ontwikkelingen is dat het aantal vacatures in de regio Gooi en Vechtstreek in deze periode stabiel is gebleven. De stijging van het aantal uitkeringen laat zien dat beschikbaar arbeids-
potentieel in de regio onvoldoende aansluit op de arbeidsmarkt. In 2011 is het aantal woningontruimingen gestegen met 5 0 % ten opzichte van 2010 (Gezamenlijke woningcorporaties, 2012). Alle corporaties ervaren een toename in de complexiteit van situaties van overlast en huurachterstand. Door invoering van regiobinding en het hanteren van een strikt schorsingsbeleid in de opvangvoorziening, begin 2011, is het aantal dak- en thuislozen in Gooi en Vechtstreek aanzienlijk afgenomen. De doorstroom uit de opvangvoorziening naar zelfstandig w o n e n vraagt nu aandacht. De groep woningzoekenden in de sociale voorraad groeit sinds 2006 jaarlijks gemiddeld met 10% (Woningnet, 2012). Het aanbod in de sociale huurvoorraad dat vrijkomt is fors afgenomen: 1.200 in 2011 tegenover 1.600 woningen in 2007. Maatschappelijke ontwikkelingen zoals de Europese maatregelen voor de sociale huursector en de economische crisis, zijn van invloed op de bereikbaarheid van (koop/huur) woningen voor de lagere en de lagere middeninkomens. Daarnaast zijn de mogelijkheden voor nieuwbouw beperkt. Zo ontstaat grote druk op de bestaande voorraad. Duurzaamheid, betaalbaarheid van het w o n e n en de toegankelijkheid/zorggeschiktheid van de voorraad zal ons uitgangspunt worden.
»
I
Visie "In onze regio zijn er goede woonmogelijkheden en heeft iedereen, van elke leeftijd en ongeacht beperkingen, voldoende mogelijkheden om zich te ontwikkelen, maatschappelijk deel te nemen en bij te dragen aan een inclusieve samenleving " Ambities 1. Behoud van zoveel mogelijk regie door de burger, door zowel bij de ontwikkeling van beleid m.b.t. sociaal maatschappelijke ondersteuning als bij de uitvoering daarvan de vraag van de burger centraal te stellen. 2. Mensen met arbeidspotentieel voorzien geheel of gedeeltelijk in hun eigen onderhoud. 3. Meer kansen voor jongeren, jonge gezinnen en ouderen (met een zorgvraag) op een passende woning. 4. Veiligheid en gezondheid voor de opgroeiende jeugd, voor volwassenen en ouderen.
Punten van afstemming 1. Provinciale programma's op het gebied van w o n e n en het sociale domein (Jeugd, W m o ) . 2. Ruimtelijke economische en de Afval & Grondstoffen/Duurzaamheid milieu programma's.
Gezamenlijke aanpak 1. Uitvoering geven aan de drie transities gericht op integrale aanpak van werk, onderwijs, ontwikkeling en ondersteuning. 2. Vraagsturing in de praktijk door o.a. een nadrukkelijke keuze van de regio voor zo veel als mogelijk de regie terug te geven aan de burger (en diens verbanden); dit betekent meer gebruik maken van het persoonsvolgend financieren en het behoud van de keuzemogelijkheid van burgers door het (regionaal) in stand houden van het persoonsgebonden budget. 3. Ontschotting van gemeentelijke dienst-
r
ap
i ' I ' !li
fflËF
verlening en samenwerking in de realisatie van bijpassende dienstverleningsconcepten, waarbij 'de klant centraal' het uitgangspunt is. 4. Gezamenlijke backoffice voor meervoudige (complexe) problematiek op het terrein van de maatschappelijke zorg en Jeugdzorg. 5. Uitvoering van de taken Wet publieke gezondheid, ziektepreventie en gezondheidsbevordering conform de regionale gezondheidsnota. Terugdringen van overgewicht, problematisch alcoholgebruik en vermindering van eenzaamheidsklachten onder ouderen. 6. Op gebied van wonen inzetten op de thema's betaalbaarheid, duurzaamheid en toegankelijkheid (o.a. corporatiehotel) en het monitoren van het woonruimte verdeelsysteem. 7. Versterking van de gemeentelijke regievoering binnen het jeugdbeleid door, bij hulpverlening in gezinnen, de vraag van het kind en de ouders centraal te stellen en te sturen op een samenhangende aanpak vanuit CJG, JGZ, Jeugdzorg en externe partners. 8. Het versterken van een goede afstemming met het onderwijs in de regio. Het onderwijs is de plek waar kinderen en jongeren zich ontwikkelen en het meest aanwezig zijn. Signalen, hulp en ondersteuning sluiten hierbij aan. In het bijzonder het passend onderwijs. 9. Versterken van gemeentelijke regievoering voor mensen met meervoudige (complexe) sociaal-maatschappelijke en/of gezondheidsproblemen en waarborgen van samenhang in de uitvoering van de ondersteuning. 10. Samenwerking in de herstructurering van het SW bedrijf naar een werk- en mensontwikkelbedrijf dat zoveel mogelijk mensen naar een reguliere baan begeleidt.
•
Wat d o e n w e niet 1. Klantencontacten (Wmo); 2. Buurtgericht werken; 3. Lokale woningbouwplannen Regionale Strategische Agenda 2013 - 2019
11
Regionale
strategische
agenda 2013 - 2019
Programma 'van afval & grondstoffen naar duurzaamheid & milieu' Welke maatschappelijke opgaven liggen e r ? Het klimaat verandert, grondstoffen worden schaarser en het vrijkomen van schadelijke stoffen heeft direct effect op onze gezondheid en leefomgeving. Een regionale visie en aanpak van afval&grondstoffen, milieu en duurzaamheid is nodig en biedt kansen. Er is regiobreed draagvlak voor samenwerking en het invulling geven van de verschillende duurzaamheidthema's vanuit People, Planet en Profit en het opstellen van een regionale duurzaamheidagenda. De regio is vol met ambitie. Dit geldt voor de ambities ten aanzien van afval & grondstoffen in relatie tot de openbare ruimte en het gezamenlijk breder invullen en verdiepen van de thema's duurzaamheid en milieu in relatie tot klimaatbeleid. Groen licht voor een duurzame regio. Regionale afstemming op het gebied van preventie, de logistiek samenhangend met inzameling en vervoer en de verwerking van afval- en grondstoffen stromen leidt tot minder uitstoot van C 0 2 en fijnstof, minder restafval, meer hergebruik van grondstoffen, een hogere beeldkwaliteit en lagere afvalbeheerskosten in de openbare ruimte.
12
Het vrijkomend groen is letterlijk de brandstof voor onze eigen economie met een C 0 2 klimaatneutrale uitwerking. In een groene regio kan het gemeentelijke materieel op termijn C 0 2 neutraal rijden op de vrijkomende biomassa. Biomassa is tevens interessant als het gaat om de productie (en regionale afname) van groene energie en warmte in de regio. Onze regio loopt met 5 5 % op het terrein van grondstoffenhergebruik in vergelijking met andere delen in het land reeds voorop en wil de lat hoger leggen. Om als samenwerkende gemeenten duurzaam sterk te worden en zich te onderscheiden op de concurrerende nationale en internationale markt, is de w e g naar meer samenwerking voor deze regio een uitstekende ambitie die ertoe doet en in meer opzichten besparing oplevert. En 'last but not least': Een gezonde leefomgeving levert een aantoonbaar economisch rendement als aantrekkelijke vestiging- en verblijfsregio.
Visie Samen werken aan een duurzame
regio.
Duurzaam beheer van in de regio vrijkomende afval- en grondstoffen vormt de opmaat voor verdergaande samenwerking en concretisering op het gebied van duurzaamheid in de regio.
Ambities 1. Gezamenlijke visie en aanpak over afval en grondstoffen in de openbare ruimte. 2. Stimuleren van preventie van afvalstoffen en bevorderen hergebruik grondstoffen. 3. Minimaal 7 0 % hergebruik grondstoffen uit huishoudens. 4. Eind 2014 jaarlijks minimaal 47Kton C02 uitstoot vermijden door preventie, meer afval scheiden en terugdringen hoeveelheid restafval (hiermee wordt het elektraverbruik van ca. 25.000 huishoudens gecompenseerd). 5. Optimaal benutten van de energie-inhoud van afval dat niet kan worden hergebruikt en biomassa stromen. 6. A f s t e m m i n g milieu- en (sociale)duurzaamheidprogramma's gemeenten in de komende 2 jaar. 7. Gezamenlijk opstellen van een duurzaamheid- en milieubeleidagenda en bepalen ambities.
Punten van afstemming 1. Gemeentelijk beleid ten aanzien van (afval&grondstoffen)beheerstaken in de openbare ruimte. 2. Gemeentelijk beleid ten aanzien van milieu, energie en duurzaamheid. 3. Sociale duurzaamheid/ bevordering arbeidsparticipatie. 4. Ruimtelijke economische ontwikkeling en mobiliteit. 5. Energie/grondstoffen/duurzaamheid campagnes gericht op de inwoners.
Gezamenlijke aanpak 1. Oriëntatie bij (rest)afvalstromen op duurzame verwerking. 2. Organische (groene) afvalstromen inzetten voor de productie van groen gas of groene stroom als klimaatneutrale en schone brandstof voor bijvoorbeeld voertuigen in de regio of de verwarming van gebouwen. 3. Meerjarige gezamenlijke energiecampagne. 4. Uitvoering Programma GIHA III naar 6 0 % hergebruik in 2015. 5. Opstellen visie en programma duurzaam grondstoffenbeheer 2015-2019. 6. Uitvoeringsprogramma duurzaam grondstoffenbeheer 2015-2019. 7. Duurzaamheidtoets op regionale voorstellen. 8. Gezamenlijk opstellen van een duurzaamheidagenda.
Wat d o e n w e niet 1. Inzameling bedrijfsafval (m.u.v. regierol). 2. Beheer groenvoorzieningen (m.u.v. regierol).
•
s
Regionale Strategische Agenda 2013 - 2019
Regionale strategische
agenda 2013 - 2019
Programma gebundelde inzet beschikbare expertise en capaciteit Welke maatschappelijke opgaven liggen e r ? De meeste gemeenten in deze regio onderhouden een eigen organisatie en leveren beleidsondersteuning ieder afzonderlijk of gezamenlijk zoals in BEL verband. Ook bovenregionaal in de grotere samenwerkingsverbanden rond Utrecht en rond Amsterdam w o r d t door overheden samengewerkt. De gezamenlijke uitvoeringsdiensten zoals de GAD, de RAV en de GGD zijn goede voorbeelden van het effectief delen van capaciteit en expertise.
Andere activiteiten zoals lobbywerk, acquisitie, subsidieverwerving en belangenbehartiging, blijken kansrijk als de capaciteit ingezet wordt (mede) namens de regio als geheel. Dit vindt van oudsher plaats onder regie van de betrokken portefeuillehoudersoverleggen. Tenslotte is er een scala aan ondersteunende kantoorfuncties die zich lenen voor samenwerking. Elders in het land zijn daarmee goede evaringen opgedaan. De digitalisering in combinatie met het Nieuwe Werken biedt goede kansen voor werkplekonaf hankelijke samenwerking
Er zijn vele bestaande vormen van dienstenverlening die bijdragen aan stroomlijning en eenduidigheid. Voorbeelden hiervan zijn de beoordeling van urgentieaanvragen voor woonruimte en de inspecties van kinderdagverblijven. Het delen van de beschikbare ambtelijke kennis en expertise levert een effectieve samenwerking op bij de uitvoering van de W M O en de aanpak van de drie decentralisaties. Door projectdetachering en bundeling van het adviesvermogen in regioverband wordt voorkomen dat iedere gemeente opnieuw het wiel uitvindt of hoge kosten moet maken voor inhuur van externe adviseurs. Het maatschappelijke rendement is dat zuinig wordt omgegaan met de publieke middelen. De kwaliteit wordt versterkt en de kwetsbaarheid verminderd. De samenwerking op terrein van inkoop is daar eveneens een goed voorbeeld van. Er zijn kleine gemeentelijke taken waarvoor afzonderlijk geen formatie kan worden aangehouden. Door bundeling van kennis en capaciteit is het mogelijk o m te doen wat noodzakelijk is. Een recent voorbeeld is de bundeling van de gemeentelijke taakstelling op terrein van dierenwelzijn.
in
Visie "Bundeling van expertise is kostenbesparend, de kwetsbaarheid."
versterkt de kwaliteit
en
vermindert
Ambities
Punten van afstemming
1. Expertise en adviescapaciteit op de programma's gezamenlijk inzetten en benutten. 2. Projectdetachering als effectieve samenwerkingsvorm verder uitwerken en bevorderen. 3. Bundeling van expertise en delen van ondersteuningsfuncties. 4. Aantoonbare kostenbesparing en/of kwaliteitsverbetering.
1. Onderzoek haalbaarheid van ontwikkeling van een regionaal servicecentrum.
Gezamenlijke aanpak 1. Belangenbehartiging Groene Hart, Woerdens Beraad, Metropoolregio Amsterdam, Nationaal Deltaprogramma, Nieuwe Hollandse Waterlinie/ Stelling van Amsterdam. 2. Lobby, acquisitie en verwerving van (Europese-/Rijks-/provinciale-) subsidies. 3. Gezamenlijke inkoop en uitwisseling van kennis en expertise op ICT, DIV, P&O, FIN, BJZ. 4. Uitbreiding projectdetacheringAuitleen (zoals bij de regionale uitvoering van de W M O ) . 5. Secretariaatswerk en bestuursondersteuning. 6. Uitvoering kleine deeltaken zoals dierenwelzijn.
Wat d o e n w e niet 1. WOZ taxaties. 2. Streekarchief en archiefbewaarplaatsen.
X
•
•
Regionale Strategische Agenda 2013 - 2019
Regionale
strategische
agenda 2013 - 2019
Financiële paragraaf
Financieel uitgangspunt voor de regionale strategische agenda 2013-2019 is realisatie op basis van de beschikbare middelen en budgetten. Voor een deel is dit het geld dat gemeenten via de begroting regionaal beschikbaarstellen. Voor een ander deel is dit geoormerkt geld voor bepaalde projecten en activiteiten te ontvangen bij regionale samenwerking. Dit budget komt van andere overheden en partners, die regionale samenwerking als voorwaarde stellen voor de definitieve toekenning van die budgetten. Dergelijke toezeggingen lopen uiteen van enkele tienduizenden tot enkele honderdduizenden euro's voor regionaal onderzoek of het opstellen van een gezamenlijk actieprogramma. Door een gezamenlijke lobby en een consistente aanpak over meer zittingsperioden levert de inzet van de regionaal beschikbare gebiedskennis, lobby, creativiteit en expertise afgelopen decennia honderden miljoenen aan budget op voor ondermeer integrale gebiedsontwikkeling, gezamenlijke uitvoering van de W M O , regionale innovatieplatforms en andere projecten voor deze regio.
Afspraak in deze regio is dat intensiveringen binnen de beschikbare budgetten en capaciteit worden gerealiseerd. Voor wat betreft de inzet van ambtelijke capaciteit w o r d t komende periode expliciet gevraagd om vanuit de deelnemende gemeenten de beschikbare expertise meteen regionaal in te zetten en te leveren, zodat voor dezelfde soort werkzaamheden "van en voor gemeenten" niet tweemaal beslag behoeft te worden gelegd op de beperkt beschikbare ambtelijke capaciteit. Ook zal steeds kritisch worden bezien welke (beleids-) capaciteit in relatie tot de beleidscapaciteit van de deelnemende gemeenten op niveau van De Regio beschikbaar dient te blijven.
Aanpassing structuur regiobegroting De regiobegroting wordt in de komende periode aangepast van een dienstenbegroting naar een programmabegroting, op basis van de keuzes binnen deze regionale strategische agenda. Qua inhoud vindt die aanpassing gedeeltelijk al plaats voor de begroting van 2013. Een fundamentele aanpassing van de structuur van de boekhouding, die momenteel gebaseerd is op de diensten, betekent dat voor het eerst in 2014 de nieuwe programma-indeling in de regiobegroting doorgevoerd zal zijn.
"4
\
*
TT
-
i
I
I
«
f
Regionale Strategische Agenda 2013 - 2019
Regionale
strategische
agenda 2013 - 2019
Regionale s a m e n w e r k i n g
In de voorgaande hoofdstukken is beschreven w a t de regio (de deelnemende gemeenteraden) willen bereiken. In dit gedeelte staat hoe gemeenten samenwerken en hoe de gemeenten gezamenlijk de ambities willen realiseren. Gemeenten zijn allereerst gezamenlijk eigenaar en opdrachtgever. Het bestuur van de regio staat ten dienste van de gemeenten. Dit uitgangspunt staat centraal bij de regionale samenwerking. In Gooi en Vechtstreek werken gemeenten samen als gezamenlijk optreden meer oplevert dan ieder voor zich. Samenwerking vraagt daarbij o m inzet van iedereen. Het regiobestuur zorgt voor de samenhang in deze regio. De betrokkenheid van alle deelnemers is een voortdurend aandachtspunt. Samenwerking in deze regio kent naast de deelnemende gemeenten, ook andere samenwerkingspartners. Dit zijn omliggende gemeenten en regio's, de Provincie, de Kamer van Koophandel en overige maatschappelijke organisaties.
gen. Versterking van de betrokkenheid van de gemeenteraden is aanleiding geweest voor het opstellen van deze gezamenlijke regionale strategische agenda. Het is van belang o m op steun vanuit de gemeenteraden te kunnen rekenen bij de gezamenlijke aanpak van de maatschappelijke opgaven. Een effectieve communicatie over de uitvoering van de regionale strategische agenda is daarbij een voorwaarde voor succes. Jaarlijks wordt gerapporteerd over de voortgang van de programmapunten in de agenda. Daarbij kunnen gemeenteraden vragen o m actualisering of bijstelling van de doelen.
Transparant Regionale samenwerking moet transparant zijn. Vergaderingen zijn openbaar en de stukken staan op de website. In de gemeenschappelijke regeling is voorzien in een zorgvuldig proces van kaderstelling en verantwoording/Tijdigheid" en "betrokkenheid" zijn hierbij kernbegrippen.
Rol v a n de Regio
8
De rol van de Regio is verbindend. De portefeuillehouders besturen gezamenlijk de regio. Ze ontmoeten elkaar regelmatig en wisselen kennis, informatie en ambtelijke capaciteit uit. Zij voeren de bestuurlijke regie over de verschillende samenwerkingsprogramma's . Nieuwe ontwikkelingen worden beoordeeld en uitgezet in gezamenlijke doelen en activiteiten. De ambtelijke vakberaden van gemeentelijke en regionaal aangestelde experts ondersteunen de portefeuillehouders. Zij signaleren de ontwikkelingen en werken de gezamenlijke bestuurlijke opdrachten uit. Betrokkenheid vóóraf van de gemeenteraden is essentieel voor het draagvlak in de samenwerking.
Betrokkenheid gemeenteraden De samenwerking is het meest effectief als er sprake is van actieve deelname en voldoende betrokkenheid van alle gemeentelijke geledin-
Hoofdstructuur De Regio heeft als hoofdvorm een regiobestuur met vanuit iedere gemeente een vertegenwoordiger uit het college die aangewezen is door de gemeenteraad. Per programma wordt uitgegaan van een bestuurscommissie of een portefeuillehouderoverleg samengesteld uit de lokaal betrokken portefeuillehouders. Hiermee zijn duidelijke lijnen in de bestuurlijke verantwoordelijkheid richting de eigen achterban van colleges en gemeenteraden. De bestuurscommissies of portefeuillehoudersoverleggen bepalen de onderliggende structuur en werkvormen.
Gemeenteraden
strategische
agenda
Kennis en Expertise Centrum
Regiobestuur
programma
begroting
Bestuurscommissie portefeuillehoudersoverleg
Bestuurscommissie portefeuillehoudersoverleg
PROGRAMMA Sociaal Maatschappelijk
PROGRAMMA Ruimtelijk Economisch
Bestuurscommissie portefeuillehoudersoverleg PROGRAMMA Van Afval & Grondstoffen naar Duurzaamheid & Milieu
19
;
a
i 1
•
a i 1
Regionale Strategische Agenda 2013 - 2019
Regio Gooi en Vechtstreek Postbus 2 5 1 , 1400 AG Burgemeester de Bordesstraat 80, 1404 GZ Bussum T: (035)692 64 44 F: (035) 692 64 40 E:
[email protected] I: www.gewestgooienvechtstreek.nl
