8 juli 2005 - 56e jaargang no. 27
In de maanden maart en augustus 2002 zijn in Digestion metingen gedaan die hebben aangetoond dat er een uitstoot van kwikdampen naar de atmosfeer plaatsvindt. Kwik is vooral in gasfase schadelijk voor de gezondheid. Alcoa heeft zich voorgenomen om de uitstoot van kwikdampen met 80% te verminderen ten opzichte van de meetresultaten in 2002. Kwik ontstaat geleidelijk aan bij het afkoelen of flashen van liquor en bauxietslurry in de afdeling Digestion. Het gaat samen met de flashed steam naar de warmtewisselaars. Bij een normale heater-temperatuur (> 50°C) is de kwikconcentratie zodanig, dat procentueel meer kwik in gasfase blijft. Dit wordt dan met de niet condenseerbare dampen (non-condensables) verder afgevoerd naar het ontluchtingssysteem (vacuüm systeem). Slechts een klein deel gaat via condensaat over in het condensaatcollectiesysteem. Bij het verder afkoelen van de niet condenseerbare dampen tot omgevingstemperatuur kan de kwikdamp het verzadigingspunt overschrijden en zo tot vloei-
In Digestion worden bauxietslurry en spent liquor in heaters of warmtewisselaars stapsgewijs in digesters op een temperatuur van 144° C gebracht. Dit gebeurt in vijf stappen, waarbij in de laatste heaters ‘life steam’, oververhitte stoom wordt gebruikt. Er komt condensaat vrij die via opslagtanks teruggaat naar de afdeling waar de life steam wordt geproduceerd, het Powerhouse. Condensaat wordt hergebruikt of in de refining ingezet als water voor pompen, instrumentatie en waswater. De slurry gaat naar digester vessels. Per digester unit zijn er vier vessels die een verblijftijd van ongeveer een half uur garanderen. Deze verblijftijd is nodig om een volledige oplossing van aluminatrihidraat te bewerkstelligen. Andere mineralen die voorkomen in het bauxiet, zoals kwarts of zand, ijzeroxiden en titaniumoxide, worden niet aangetast door de natronloogoplossing. Ze worden als afvalstoffen afgevoerd. Om de temperatuur van de slurry en de atmosferische druk te verminderen, wordt de slurry gepompt naar flash tanks en blow-off tanks. Hier wordt een aanmerkelijke hoeveelheid stoom teruggewonnen. Deze stoom wordt gebruikt voor het voorverhitten van de slurry in de eerste vier heaters. Bij het flashen daalt de slurrytemperatuur van 144°tot de atmosferische kooktemperatuur van ± 105°C. De slurry wordt vanuit de blow-off tanks gepompt naar de afdeling Clarification.
Bauxco Nieuws no. 27 - 8 juli 2005
1
baar kwik condenseren. Dus: door afkoeling kunnen kwikemissies naar de atmosfeer worden gereduceerd. Vroeger werden de dampen afgekoeld in zogenaamde barometric condensers, waar afkoeling geschiedde via direct contact met cooling pond water. Dit bracht contaminatie van het cooling pond water met kwik met zich mee. In februari en maart dit jaar zijn er twee units geïnstalleerd, één voor digestion units # 2 en # 4, de andere voor de units # 1, # 3 en # 5. In het huidige systeem vindt er indirecte afkoeling plaats in de zogenaamde ‘shell and tube’ condenser. Het water komt dus niet in contact met de kwik-
dampen en wordt daardoor dus niet gecontamineerd door kwik. Een ander voordeel is dat de dampen verder afgekoeld worden, waardoor de uitstoot naar de atmosfeer wordt verminderd. Het gecondenseerde kwik (vloeibare kwik) wordt voor collectie geleid naar een goed beveiligde seal tank. Uit de voorlopige kwikcollectie kan geconcludeerd worden dat het project al voor 90% geslaagd is. Er wordt verder gewerkt aan verbeteringen van het systeem, zodat het maximale rendement eruit kan worden gehaald.
Alcoa has clear goals for measuring progress toward achieving the 2020 strategic plan for cleaner air, better use of land and water, and the protection of human health. Environment From base year 2000 • 60% reduction • 50% reduction • 30% reduction • 80% reduction • 50% reduction • 60% reduction by 2008.
S02 by 2010 volatile organic compounds by 2008 nitrogen oxides by 2007 mercury emissions by 2008 landfilled waste by 2007 in process water use, and discharge,
SO2 = zwaveldioxide; NOx = stikstofoxideverbindingen; VOCs = vluchtige organische verbindingen; mercury = kwik
2
Bauxco Nieuws no. 27 - 8 juli 2005
Bij twee verschillende bruggen bekijken leden van de delegatie wat er moet gebeuren.
Districtscommissaris Landbrug(l) en naast hem contractor Soeleman met bestuursfunctionarissen op een reeds hersteld wegdeel. De brug en het wegdeel erachter waren toen nog niet klaar.
Doordat bewoners van dorpen langs de weg van Langatabbetje naar Moengo geen gebruik meer konden maken van de verslechterde transportroute, gingen ze enkele weken geleden over tot sluiting ervan. Verkeer van auto’s en bussen, voornamelijk de schoolbus die leerlingen naar Moengo vervoert, was onmogelijk door de conditie van de weg. Na bemoeienis van de districtscommissaris besloten de bewoners de weg weer open te stellen. Vanwege verdere achteruitgang als gevolg van zware regens wilden ze de actie echter hervatten. Kinderen van o.a. de dorpen Ovia Olo en Patamacca hadden ondertussen langer dan een maand de school niet kunnen bezoeken, omdat de schoolbus hun dorpen niet kon bereiken. De bestuursdienst van Marowijne, de politie, Suralco, Newmont, BHP Billiton Maatschappij Suriname, contractors en een locale stakeholder hebben toen het initiatief genomen om de weg aan te pakken. De houtexploitant Soeleman, die ook contractor is van BHPBMS, toonde zich bereid het stuk van Moengo naar Patamacca te herstellen met eigen equipment en aanvullend materieel van BHPBMS. Met trucks, scrapers, compacters en loaders werd de job geklaard. Een delegatie bestaande uit vertegenwoordigers van de bestuursdienst en de deelnemende bedrijven, oriënteerde zich op 30 juni j.l. in het gebied en was onder de indruk van de emergency repair die in de afgesproken periode van vijf dagen werd voltooid. Het schoolvervoer naar Moengo is ondertussen weer op gang gekomen. ‘Zorgenkind’ blijft het zwaar transport over de weg en bruggen. Aan de bestuursdienst werd dan ook de suggestie gedaan dit vervoer in de regentijd aan banden te leggen, zodat de weg gedurende langere tijd in berijdbare staat kan blijven. Suralco en Newmont namen het wegdeel van Patamacca naar Langatabbetje voor hun rekening en de door hen ingeschakelde contractor Haukes trok een periode van tien dagen uit, waarin ook de brug bij Miriamkreek zou worden gerenoveerd. Als alles naar wens is verlopen, is ook dit traject afgerond. Ondertussen is de brug bij New Buru kreek een groot probleem geworden. Brugpijlers en liggers waarop de brug steunt, zijn voor een groot deel vergaan en ontwricht, waardoor de brug als onveilig moet worden beschouwd. Op verzoek van de districtscommissaris worden momenteel voorbereidingen getroffen om deze brug op korte termijn te repareren. Suralco heeft inmiddels aan het bedrijf Sunecon de opdracht gegeven om een assessment te maken van de totale weg, inclusief bruggen, zodat een goed technisch inzicht kan worden verkregen.
Bauxco Nieuws no. 27 - 8 juli 2005
3
De guard zorgt ervoor dat de juiste afdelingen en personen over dit incident of ongeval op de hoogte worden gesteld d.m.v. een door hemzelf ingevuld standaard “Incident Notification” formulier. Let wel: het bellen naar de guard is de eerste vereiste.
Wat zijn milieu - incidenten? Dit zijn gebeurtenissen die o.a. tot gevolg hebben of tot gevolg kunnen hebben, dat de lucht, het oppervlaktewater, de bodem of het grondwater tot ver buiten onze werkgebieden vervuild raken. Voorbeelden van milieu - incidenten: Â elke olie- of dieselspill buiten de omdijkte tankgebieden. Deze olie vervuilt zowel de grond (bodem) als het oppervlaktewater. Â elke spill van caustic soda (sterk basisch), zuren en andere chemicaliën buiten de gebetonneerde omdijkte refining areas. Â het dumpen of tijdelijk opslaan buiten de daarvoor aangewezen plaatsen van onder meer afval gecontamineerd met caustic, en volle en lege vaten.
Een elektronisch incident rapportageformulier (EIR) is ook te verkrijgen via de Paranam website. Iedereen zou dit formulier (elektronisch) mogen invullen, maar dan slechts de sectie 1. Het afdelingshoofd en/of zijn vervanger (supervisor) of een aangewezen persoon binnen de afdeling kunnen ook de sectie 2 invullen omdat zij over een “password” beschikken. Het elektronisch rapporteren is een vereiste van de afdeling waar een milieu - incident heeft plaatsgevonden. Resumerend: 1. Milieu - incidenten moeten aan de guard doorgegeven worden via het telefoonnummer 355. 2. De guard vult een incident formulier in en stuurt dit elektronisch naar bekende personen en/of afdelingen. 3. Een milieu - incident - formulier (elektronisch) wordt ingevuld (sectie 1 door iedereen en sectie 2 door het afdelingshoofd, zijn vervanger of een aangewezen persoon van de afdeling).
Het Environmental lncident Report (EIR) Met dit milieurapport kan worden nagegaan wat er precies gebeurd is, wat de oorzaak geweest is en welke gevolgen het incident heeft gehad voor het milieu. Maar vooral om ervan te kunnen leren, zodat dit in het vervolg kan worden voorkomen. ledereen die getuige is van een milieu - incident moet dit doorgeven aan de guard door het nummer 355 te bellen.
4
Bauxco Nieuws no. 27 - 8 juli 2005
ZERO INJURIES EN ZERO WORKRELATED ILLNESSES zijn alombekende goals van Alcoa, maar zijn de doelstellingen wel realistisch: mensen gezonder naar huis te laten gaan dan toen ze aan het werk kwamen? Alcoa denkt van wel. Eén van de zes strategische health and safety objectives is het doorvoeren van ‘gezonde’ initiatieven van het werknemersbestand. Soort en aard van de initiatieven worden gedicteerd door werknemers van een specifieke bedrijfslocatie en verwachtingen van de samenleving. Over het algemeen gaat het om het verbeteren van de gezondheid, van medische keuringen en programma’s ter vermindering van gezondheidsrisico’s tot gezondheidsopvoeding en hulpprogramma’s voor employés. In Brazilië, waar algemene statistieken aantonen dat minstens eenderde van de volwassen bevolking tabak gebruikt, is het kantoor van Alcoa São Paolo met een
stop-met-roken programma gestart. Het aantal actieve rokers is met de helft verminderd! ,,Dit programma heeft me geholpen met roken te stoppen door me voor te houden waarom het noodzakelijk is ermee op te houden en me van de middelen te voorzien om de daad bij het woord te voegen”, aldus Cirleu Amorim. Hij is human resources director van Alcoa Latin America. Amorim heeft 28 jaar gerookt. ,,Het was erg moeilijk, maar het is mogelijk en het programma is effectief.” Deelnemers aan het stop-met-roken programma krijgen informatie over de effecten van tabak op de gezondheid, de voordelen van het ophouden met roken en aanwijzingen om de weg naar een tabakloze toekomst te volgen. Elke participant krijgt twaalf weken support counseling en, indien nodig, nicotinevervangende middelen. Het programma, dat deel uitmaakt van een alomvattend health promotion initiatief, heet “Viva Vida”. Ook gezinsleden van medewerkers van het Alcoa São Paolo – kantoor mogen eraan meedoen.
Negentien studenten van het Instituut voor Middelbaar Economisch en Administratief Onderwijs, IMEAO, begonnen op maandag 4 juli j.l. een stageperiode in ons bedrijf. Ze zijn er tot 5 augustus a.s. De IMEAO’ers zijn verdeeld over dertien afdelingen. De namen van de studenten: Errol Soekhan, Priscilla Liesdek, Fauzia Khodabaks, Giornic Graham, Vais
Seboel, Irvin Ngariman, Yentl Tjon A Loi, Annelize Vangee, Orlando Philip, Thomas Pienas, Meredith Tamrin, Vanessa Boerleider, Marvin Vaissaire, Cheryl Deyl, Peter Albitrouw, Shailendre Mangree, Sonja Edoa, Genevieve Esajas en Charlenne Soerodikromo. We wensen hun veel succes toe gedurende hun stage.
Bauxco Nieuws no. 27 - 8 juli 2005
5
Een uitje voor de Stichting voor het Kind. Op de voorgrond hangen de beschilderde T-shirts.
Een team van Life! heeft zich intensief beziggehouden met activiteiten voor de Stichting voor het Kind. Op zondag 26 juni j.l. maakten 36 kinderen, in leeftijd variërend van vier tot zestien jaar, begeleid door hun mentors, een bustour door het district Commewijne. Ze vermaakten zich verder met het beschilderen van T-shirts, zwemmen en kinderspelletjes en kregen aan het eind van de dag educatieve cadeautjes. Dit evenement werd op donderdag 23 juni
Veena Ramtahalsing en Jimmy Narain, temidden van medewerkers van de Stichting voor het Kind, nadat ze een TV-toestel hadden overhandigd.
j.l. voorafgegaan door de donatie van een TV-toestel aan de stichting, die zich ontfermt over slachtoffers van geestelijke, lichamelijke
en seksuele mishandeling. Die kinderen worden opgevangen, geobserveerd en begeleid, al dan niet in een crisis- en behandelhuis. Het Life! – team dat de succesvolle activiteiten voor de Stichting voor het Kind ontplooide, bestond uit Jimmy Narain, Veena Ramtahalsing, Anil Jhari, Ruwald Rodgers, Ruben Tobi, Urwin Plet, Lieneke Pawirodimedjo, Ronald Rozenblad, Meredith MacArthur en Maurice Tjon Soei Len.
Het Alcoa Instituut in Brazilië heeft bijna US$ 45,000 gedoneerd aan meer dan vijftien nonproft organisaties voor verbetering van kleutercentra, basisscholen en weeshuizen. De giften werden afgedragen door vertegenwoordigers van Alcoa Aluminio in Poços de Caldas. Het geld dient ter ondersteuning van projecten op de scholen, zoals het aanleggen van speelplaatsen, het aanschaffen van audiovisueel materiaal en renovaties in keukens, badkamers en eetzalen. Gota de Leite Sinhá Junqueira Lemos is een instituut dat voorziet in gezondheidszorg en educatie. Dit instituut ontving een ACTION grant van US$ 3,000 voor vrijwilligerswerk dat medewerkers van Poços vorig jaar hebben verricht.
6
Bauxco Nieuws no. 27 - 8 juli 2005
Vaders postnatale depressie Niet alleen moeders, ook vaders kunnen ten prooi vallen aan een postnatale depressie. En wie zijn er weer de dupe van? Inderdaad: de kinderen, zo blijkt uit een studie in The Lancet. Ja, u leest het goed: ook vaders kunnen last hebben van de beruchte depressie na de geboorte van hun kind. Maar liefst vier procent van de 8431 onderzochte vaders uit het Britse onderzoek dat in het medische tijdschrift is gepubliceerd, maakte zo’n postnatale depressie mee. De mannen maakten deel uit van de ALSPACstudie, een longitudinaal bevolkingsonderzoek naar het welbevinden van ouders en hun pasgeborenen. De postnatale papa-dip is bovendien niet zonder gevolgen voor hun kroost.
Illustratie: Antonia Ringbom, The Lancet
Vooral jongetjesbaby’s hebben te lijden van papa’s blues, zo volgt uit het onderzoek. Uit de vragenlijsten die Paul Ramchandani en collega’s door de moeders lieten invullen, blijkt dat kinderen van depressieve vaders vaker
emotionele stoornissen en gedragsproblemen hebben als ze drie en een half jaar oud zijn. Waarom vooral jongensbaby’s last hebben van hun vaders depressie, is niet duidelijk. Misschien zijn vooral jongetjes gevoelig voor hun vaders stemmingen, suggereert Paul Ramchandani. Het onderzoek van Ramchandani en collega’s opent ‘een nieuw hoofdstuk’ in het onderzoek naar de ontwikkeling van het kind, aldus een begeleidend commentaar in The Lancet. De rol van vaders bij de vroege ontwikkeling is doorgaans gemarginaliseerd. Hij zorgde voor het geld, en dat was het wel zo’n beetje. Hooguit werd hij gezien als een ‘welkom speelkameraadje’, met maar weinig invloed op de ontwikkeling van het kind.
De kip en het ei Er gloort nieuwe hoop voor onvruchtbare stellen. Britse wetenschappers is het gelukt vanuit embryonale stamcellen voorlopers van eitjes en sperma op te kweken. En het ging nog vrij snel ook: in slechts twee weken zagen de wetenschappers in een aantal stamcellen de genen ontstaan die kenmerkend zijn voor menselijke geslachtscellen. Jammer genoeg weten de onderzoekers nog niet precies waarom sommige van de stamcellen wel deze geslachtskenmerken ontwikkelen, en andere niet. En ook weten ze nog niet hoe je deze voorlopers van eitjes en sperma stimuleert om ook werkelijk uit te groeien tot de echte geslachtscellen. Maar, zo concludeert één van de wetenschappers, de vraag wat er eerder was, de kip of het ei, lijkt door deze vondst een nieuwe dimensie te krijgen: uit stamcellen ontstaan eitjes, die op hun beurt weer stamcellen opleveren, waaruit weer eitjes kunnen ontstaan..... De kip lijkt aan het kortste eind te trekken.
Veel eten en toch lang leven Mensen die zich half uithongeren om veroudering tegen te gaan, kunnen daar maar beter mee ophouden. Niet hoeveel je eet, maar wát je eet, bepaalt of je langer leeft. Dat geldt althans voor fruitvliegen, blijkt uit onderzoek in het tijdschrift PloS Biology. De vliegjes kregen het gebruikelijke laboratoriummenu van suiker en gist voorgeschoteld, maar nu in een andere verhouding dan normaal: veel suiker en weinig gist. Hoewel de totale calorie-inname hetzelfde bleef, nam de gemiddelde vliegenleeftijd met 60 procent toe. Het onderzoek druist in tegen de oude wijsheid dat je, om echt oud te worden, zo min mogelijk moet eten. Als het bij mensen net zo werkt als bij vliegen, is dat niet nodig. Je moet alleen meer suiker eten dan eiwitten en vet. Het omgekeerde Atkins-dieet dus. bewerkt naar: http://www.noorderlicht.vpro.nl
Bauxco Nieuws no. 27 - 8 juli 2005
7
Bij hielspoor is sprake van een uitstekend stukje bot aan het hielbeen. Onder de voet loopt een peesblad dat aanhecht aan de hiel en aan de voorvoet. Door overbelasting of verkeerde stand van de voet kan veel spanning komen te staan op dit peesblad. Door die trekkracht kunnen kleine scheurtjes ontstaan op de plaats waar de peesplaat aan het bot aanhecht. Bij de genezing van die aanhoudende beschadigingen - de scheurtjes - kan botuitwas (botspoor, hielspoor) ontstaan. De medische term voor hielspoor is calcaneusspoor, naar het Latijnse woord voor hielbeen (calcaneus).
ook met rust. Het hielbeen kan pijnlijk zijn als erop gedrukt wordt. Ook kan een lichte zwelling ontstaan.
Oorzaak De oorzaak van hielspoor is een vaak langdurige overbelasting van de eerder genoemde peesplaat (fascia plantaris) die aan de voetzool vastzit.
Behandeling Wanneer iemand last ondervindt van de aandoening, kan het noodzakelijk zijn om bepaalde activiteiten aan te passen. Ook kunnen podotherapeutische maatregelen worden genomen, zoals inlays of hielkussentjes in de schoenen. In geval van ernstige pijn kunnen pijnstillers voorgeschreven worden en in sommige gevallen wordt overgegaan op een injectie met corticosteroïden (bijnierschorshormonen). Als het om een grote botuitwas gaat die ook na behandeling veel pijn blijft doen, kan aan een operatieve ingreep worden gedacht om het aangegroeide bot te verwijderen.
Verschijnselen De meeste mensen met hielspoor hebben nergens last van. In sommige gevallen heeft de patiënt echter bij het lopen of staan pijn aan de onderkant van de hiel. Dat komt doordat er veel gewicht rust op het hielbeen. De botten van het been steunen namelijk voor een groot deel op het hielbeen. De pijn vermindert dan
Waarom is hielspoor pijnlijk? Hielspoor kan om verschillende redenen pijn geven: door overbelasting van de peesaanhechting aan het bot; door de druk van het hielspoor (de botuitwas) zelf; door druk op een passerende zenuw die door het hielspoor in de verdrukking komt.
CZ Medische Encyclopedie A-Z
De hiel is het achterste deel van het achterste voetwortelbeentje dat met de omringende weke delen op de grond steunt. Bij de normale loopbeweging raakt na het naar voren zwaaien van het been de hiel het eerst de grond, waarna de voet verder wordt afgewikkeld. Bij het neerkomen van de hielen na een sprong zonder voldoende doorveren in o.a. de knieën loopt men gevaar op verschijnselen veroorzaakt door voortplanting van de schok langs de wervelkolom tot in de hersenen. Deze verschijnselen betreffen doorgaans in hoofdzaak prikkeling van de oogzenuw waardoor lichtverschijnselen (‘sterretjes’) worden gezien of tijdelijke blindheid optreedt. Ook wordt een lichte tijdelijke pijn in het hoofd gevoeld. De hiel draagt bij het staan vrijwel het gehele lichaamsgewicht. Een deel wordt door hefboomwerking op de voorvoet overgedragen. Het weefsel tussen bot en voetzool bevat daarom veel veerkrachtige collageenvezels. Winkler Prins Medische Encyclopedie
8
Skelet van een deel van het linker onderbeen en de voet. Het achterste botstuk van de voet is het hielbeen, dat naar onderen en achteren uitsteekt.
Bauxco Nieuws no. 27 - 8 juli 2005