5 –minuten versie voor Provinciale Staten Directie
DLB Afdeling
Samenleving en Economie Registratienummer
PZH-2015-502073980 (DOS-20130005118)
Datum vergadering Gedeputeerde Staten
Verzenddatum
10 februari 2015
Portefeuillehouder
Veldhuijzen, G
Geheim
Nee
Paraaf Provinciesecretaris
Termijn
PM
Onderwerp
Toetreding gedeputeerde Economie Raad van Toezicht Biobased Delta Bijlagen
Brief Gedeputeerde Saten voordracht gedeputeerde Economie aan Biobased Delta Linders - Akte Statuten Stichting Biobased Delta.pdf Businessplan Biobased Delta
Voorstel van GS aan PS: kennisnemen van het besluit van Gedeputeerde Staten om de gedeputeerde Economie voor te dragen als lid van de Raad van Toezicht van de stichting Biobased Delta.
1.
Onderwerp in kort bestek
De Biobased Delta is een Triple Helix samenwerkingsverband waarin bedrijven, overheden en kennisinstellingen uit heel Zuidwest-Nederland (Brabant, Zeeland, Zuid-Holland) vertegenwoordigd zijn en samen werken aan de ontwikkeling van de Biobased Economy. Zuidwest-Nederland is een koploper is op dit cross-sectorale domein. Met aanwezigheid van een grote agro- en chemische sector, de gunstige geografische ligging (as Antwerpen – Rotterdam), de aanwezigheid van diepzeehavens en de samenwerking tussen multinationals, MKB, kennisen onderwijsinstellingen en overheden is de regio ondernemend, onderscheidend en toepassingsgericht. De Biobased Delta werkt aan verdere ontwikkeling van deze samenwerking en het versterken van de koploperspositie. Biobased Delta kent drie programmalijnen: groene grondstoffen vanuit land- en tuinbouw (en aquacultuur); groene bouwstenen voor de chemie; vergroening van de procesindustrie (chemie en food). Doordat Biobased Delta een rechtspersoon is (stichting), kan zij ook participeren in internationale consortia, zoals het Biobased Industry Cluster (een groot Publiek-Privaat Programma in Europa),BIG C en SPIRE, om in de grotere research projecten in Europa mee te kunnen doen. Bovendien kan gezamenlijk de communicatie richting bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties professioneel worden opgepakt. De stichting Biobased Delta is een initiatief van het bedrijfsleven. Met de oprichting van de stichting Biobased Delta is één stuurgroep gevormd op de schaal van zuidwest Nederland. Voorzitter van het bestuur van de stichting is Willem Sederel (voormalig directeur Sabic). 1/5
PZH-2014-498925227 dd. 10-02-2015
Medebestuurders zijn Rop Zoetemeyer (vice-voorzitter, voorzitter platform Biobased Delta ZuidHolland, voormalig CTO Corbion) Ger Spork (Dow Chemical) en Piet Peters (Rabobank). De provincies nemen geen deel in het bestuur. Toezicht op het bestuur van de stichting vindt plaats door een Raad van Toezicht (R.v.T.). Deelnemers van de R.v.T. zijn afkomstig uit het bedrijfsleven en drie provincies. In artikel 10 derde lid van de statuten van de Biobased Delta is aangegeven uit welke instellingen leden van de Raad van Toezicht afkomstig kunnen zijn. Gedeputeerde Staten hebben besloten voor te dragen de gedeputeerde Economie van de provincie Zuid-Holland als lid van de R.v.T. van de Stichting Biobased Delta. De R.v.T. heeft tot taak het toezicht houden op het beleid van het bestuur en op de algemene gang van zaken in de stichting, alsmede o.m. de volgende taken en bevoegdheden: vaststellen en goedkeuren van het meerjarenplan; vaststellen en goedkeuren van jaarplannen en de daarbij behorende begroting; -
aanstellen, schorsen en ontslaan van bestuurders; Het ambassadeurschap voor het bevorderen van de Biobased Economy ontwikkeling in het werkgebied van de stichting;
-
De advisering en het insprireren van het bestuur bij het opstellen en het uitvoeren van het meerjarig-strategisch plan en het jaarplan;
Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het daadwerkelijk besturen van de stichting en de financiën. De R.v.T. dient op basis van artikel 5 lid 2 van de statuten bepaalde besluiten van het bestuur vooraf goed te keuren. Met de toetreding tot de R.v.T. houdt de provincie een goede verbinding met de biobased ontwikkelingen in de regio. Deelname aan de R.v.T. waarborgt de triple helix samenwerking (ondernemers, kennisinstellingen en overheden). 2.
Afbakening van (wettelijk) kader en partijen a. -
Europees/nationaal/provinciaal wettelijk en beleidskader Economische Agenda Zuidvleugel Beleidsvisie en uitvoeringsstrategie regionale economie en energie 2012-2015 Nota Intensivering Energiebeleid Europese Comsissie: Strategy for Innovating for Sustainable Growth: A Bioeconomy for Europe
b.
Relatie andere interne beleidsterreinen Energie, Groen, Europa.
c.
Relatie externe partijen Stichting Biobased Delta, Platform Biobased Delta Zuid-Holland, Innovation Quarter, Havenbedrijf Rotterdam, Kenniscentrum Plantenstoffen, Holland-Rijnland.
2/5
PZH-2014-498925227 dd. 10-02-2015
3.
Procesbeschrijving en rol Staten
a.
Voorgeschiedenis
Zoals benoemd in het Uitvoeringsprogramma van de Economische Agenda Zuidvleugel, waarin de prioritaire opgaven zijn benoemd voor de vier pijlers van de regionale economie, verkeert de economie van Nederland, de Zuidvleugel incluis, in een transitie. De groeiende schaarste aan grondstoffen, de onzekere energieprijzen en de klimaatverandering voeden een veranderingsproces naar een economie gebaseerd op duurzame energie en biobased grondstoffen. Dat raakt de domeinen waar materialen en energie een belangrijke rol spelen, zoals de Greenports, de Mainport (chemie en transport). Deze transitie biedt voor de regio enorme kansen, zoals voor de Biobased Economy, een economie waarin biomassa wordt ingezet als groene grondstoffen voor alles waar nu fossiele grondstoffen gebruikt worden. De Biobased Economy biedt enorme kansen voor Zuid-Holland. In 2011 was de toegevoegde waarde ruim 900 miljoen euro; voor 2016 wordt een verdubbeling verwacht1. De provincie Zuid-Holland is bij uitstek geschikt voor de Biobased Economy met de Rotterdamse haven en sterke sectoren als de chemische/biotechnologische industrie, glastuinbouw en kennisinstellingen. In februari 2014 hebben Provinciale Staten de Nota Intensivering Energiebeleid vastgesteld. Hierin is uiteengezet dat een belangrijk uitgangspunt van Biobased Economy het principe van 'cascadering' is, waarbij zoveel mogelijk hoogwaardige stoffen uit biomassa worden onttrokken en restanten zo nuttig mogelijk worden gebruikt (zie figuur 1, de zgn. biomassa waarde piramide).
Figuur 1: cascadering biomassa: de biomassa waarde piramide.
De hoogste trede op de cascade is de toepassing met de hoogste toegevoegde waarde, zoals voor de productie van medicijnen. Lagere treden van de piramide betreffen respectievelijk de toepassing voor voedsel en (dieren)voeding, (bulk) chemicaliën, papier en textiel, transportbrandstoffen en tenslotte de productie van elektriciteit en warmte. Energie uit biomassa is daarmee slechts een onderdeel van de Biobased Economy en een relatief laagwaardige 1
De economische waarde en het investeringspotentieel van het biobased cluster in Zuid-Holland, LEI Wageningen UR, oktober 2012. 3/5
PZH-2014-498925227 dd. 10-02-2015
toepassing van biomassa. Uitgangspunt is dat de Biobased Economy niet concurreert met voedselproductie, dat wil zeggen dat eetbare delen van gewassen en eetbaar dierlijk materiaal niet wordt gebruikt voor andere dan voedseldoeleinden. Het beleid van de provincie is er op gericht om te stimuleren dat door bedrijven zo hoog mogelijk op de piramide wordt ingezet. Gelet op de leidende rol van de provincie vanuit Zuidvleugelagenda is in de Beleidsvisie Regionale Economie en Energie 2012-2015 derhalve opgenomen dat de provincie een Biobased Economy programma ontwikkelt dat tot doel heeft om nieuwe ontwikkelingen op het terrein van de groene grondstoffen de ruimte te geven en partijen en initiatieven in de markt met elkaar te verbinden. In dit programma van het platform ‘Biobased Delta Zuid-Holland’, dat in 2012 formeel is opgericht, wordt vanuit de kansen die Zuid-Holland heeft, ingezet op twee speerpunten: 'groene bouwstenen voor de chemie' en 'hoogwaardige inhoudsstoffen uit de tuinbouw'. Het platform Biobased Delta Zuid-Holland heeft een actieve rol in het grotere verband van de Biobased Delta. Op ruimere schaal is de Vlaams-Nederlandse Delta, met daarin de havens van Rotterdam en Antwerpen, bij uitstek geschikt om zich te ontwikkelen tot een draaischijf voor de Biobased Economy. Hier liggen kansen voor een grensoverschrijdend biobased supercluster op het gebied van agro/chemie/energie dat een goede internationale concurrentiepositie kan houden en uitbouwen. Het gebied produceert zelf veel biomassa, voert biomassa aan, heeft de infrastructuur en productiefaciliteiten om de biomassa te verwerken en heeft een ruim afzetgebied. Samenwerking met Zeeland, Noord-Brabant en Vlaanderen en internationale partners (o.a. in Frankrijk en Duitsland) heeft voor de provincie Zuid-Holland prioriteit. Dit wordt ingevuld via de stichting Biobased Delta. De Europese Commissie onderstreept het belang van de regio’s bij de totstandkoming van de transitie naar een ‘bio-economie’. Het Comité van de Regio’s heeft, onder rapporteurschap van gedeputeerde Van der Sande, naar aanleiding van het in 2012 door de Europese Commissie opgestelde strategie voor Bioeconomy een advies opgesteld, waarin onder meer wordt gesteld dat ‘voor een bloeiende biobased sector bedrijven, onderzoekers en overheid vanuit een gemeenschappelijke visie samen moeten optrekken; regio’s kunnen daarin juist faciliteren. Regio’s zijn een belangrijke verbindende schakel in Triple-Helix samenwerkingsverbanden (bedrijfsleven, overheid, onderwijssector) en gezien hun positie dicht bij de burger kunnen ze een belangrijke bijdrage leveren aan de publieke bewustwording over de bio-economie’. b.
Waar staan we nu?
De fase van beleidsuitwerking Gedeputeerde Staten hebben besloten de gedeputeerde economie voor te dragen als lid van de R.v.T. van de stichting Biobased Delta. Met de gedeputeerde economie als lid van de R.v.T. houdt de provincie Zuid-Holland een goede verbinding met de biobased ontwikkelingen in de regio. Deelname aan de R.v.T. waarborgt de triple helix samenwerking (ondernemers, kennisinstellingen en overheden).
4/5
PZH-2014-498925227 dd. 10-02-2015
c.
Vervolgprocedure n.v.t.
4. Financiële aspecten (dekking en risico’s) De toetreding van de gedeputeerde economie tot de R.v.T. heeft geen financiële gevolgen.
Technische & proces vragen en informatie bij Ambtenaar
Telefoon
B.J. Verschoor
Kamer E-mail
8456 KvK 5
[email protected]
5/5
PZH-2014-498925227 dd. 10-02-2015