4.6 Verbonden Partijen Inleiding Deze paragraaf geeft een overzicht van rechtspersonen, waarmee de gemeente een bestuurlijke relatie heeft en waarin zij een financieel belang heeft. Deze rechtspersonen worden de verbonden partijen genoemd. Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: een zetel in het bestuur of het hebben van stemrecht. Financieel belang wil zeggen dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld. De gemeente kan deze middelen kwijt raken als de verbonden partij failliet gaat of als financiële problemen van de verbonden partij op de gemeente kunnen worden verhaald. Deze paragraaf is om twee redenen belangrijk voor de gemeenteraad: De verbonden partijen voeren vaak beleid uit dat de gemeente in principe zelf ook kan doen. De gemeente blijft de uiteindelijke verantwoordelijkheid houden voor het realiseren van de beoogde doelstellingen van de programma‟s. Er blijft voor de gemeenteraad nog steeds een kaderstellende en controlerende taak over die programma‟s; Het budgettaire beslag en de financiële risico‟s die de gemeente met de verbonden parijen kan lopen en de daaruit voortvloeiende budgettaire gevolgen. Beleid Het is aan de raad om de kaders en criteria te stellen voor het aangaan, sturen, beheersen, verantwoorden en toezicht op verbonden partijen. Deze criteria zijn opgenomen in de nota Verbonden Partijen die op 14 december 2010 door de gemeenteraad van Spijkenisse is vastgesteld. Onderstaand worden u nog eens per verbonden partij de bijzonderheden gegeven gesplitst naar gemeenschappelijke regelingen en deelnemingen.
Gemeenschappelijke regelingen Van een gemeenschappelijke regeling is sprake wanneer het bestuur van twee of meer gemeenten (ook mogelijk gemeente en provincie) samen een regeling treffen ter behartiging van een of meer belangen van die gemeenten. Onderstaand wordt u op basis van de begrote cijfers over 2011, 2012 en 2013 een indruk gegeven van de respectievelijke bijdragen aan de gemeenschappelijke regelingen t.w. : Omschrijving gemeenschappelijke regeling
Rekening 2012
Begroting 2013 Begroting 2014 € 517.033 € 517.033
Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond
€ 528.048
Stadsregio Rotterdam
€ 338.521
€ 397.685
€ 357.044
Streekarchief Voorne-Putten en Rozenburg
€ 112.232
€ 112.639
€ 124.656
Recreatieschap Voorne-Putten en Rozenburg
€ 392.252
€ 370.945
€ 397.476
Koepelschap Buitenstedelijk Groen
€ 211.245
€ 203.567
€ 192.390
€ 327.008 € 415.787 € 589.168
€ 304.555
€ 503.776
€ 442.504 € 601.574
€ 422.726 € 619.621
n.v.t.
3.919.568
3.794.142
Sociaal Werkvoorzieningschap De Welplaat Openbare Gezondheidszorg RR (OGZRR) Dienst Centraal Milieubeheer Rijnmond Syntrophos
Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 127
Nieuwe en vervallen gemeenschappelijke regelingen In 2013 zijn twee regelingen komen te vervallen, te weten: HALT Rotterdam en Openbaar Lichaam Volwasseneneducatie Rijnmond (OLIVER). Zowel het takenpakket van HALT Rotterdam als OLIVER is gecentraliseerd en beide organisaties zijn opgegaan in andere organisaties. Hierna worden de belangrijkste gemeenschappelijke regelingen beschreven waarin de gemeente Spijkenisse participeert.
Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond De Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR) heeft de volgende missie in haar beleidsplan 2013-2017 geformuleerd: “De Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond staat voor 'samen sterk' in hulp- en zorgverlening en in risico- en crisisbeheersing. De VRR doet dit door een gezamenlijke inzet van hulpverleningsdiensten, burgers en bedrijfsleven. Door die inzet kan leed en schade bij incidenten worden voorkomen of beperkt.” Deelnemende gemeenten aan de VRR zijn 16 gemeenten: Albrandswaard, Barendrecht, Bernisse, Brielle, Capelle aan den IJssel, Hellevoetsluis, Krimpen aan den IJssel, Lansingerland, Maassluis, Ridderkerk, Rotterdam, Schiedam, Spijkenisse, Vlaardingen, Westvoorne en Goeree-Overflakkee. Beleidspeerpunten De VRR heeft algemeen het speerpunt “VRR in breder perspectief/VRR 2.0”: “VRR in breder perspectief/VRR 2.0” omvat de invulling van de ombuigingstaakstelling zoals deze aan de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond door de gemeenten in 2009 is opgelegd. Een gedetailleerde beschrijving van deze invulling is te vinden in het document “VRR in breder perspectief” en bestaat uit een tweetal onderdelen: Bezuinigingen binnen de bedrijfsvoering. („scenario 1‟ uit het document “VRR in breder perspectief”) Deze bezuinigingen kunnen op korte termijn worden getroffen zonder dat deze te grote ingrepen in de dienstverlening van de VRR inhouden; Ombuigingen en investeringen. („scenario 3‟ uit het document “VRR in breder perspectief”) Deze ingrepen in de dienstverlening van de VRR (met name de brandweer) zullen vanaf 2012 leiden tot aanzienlijke besparingen. De VRR heeft in haar beleidsplan voor de komende vier jaar (2013-2017) de volgende thema‟s centraal staan: (1)Risicobeheersing, (2)Hulp- en Zorgverlening, (3)Herstel uit een ontwrichte situatie en (4)Bedrijfsvoering. 1. Risicobeheersing Het eerste thema behelst risicobeheersing. Risicobeheersing is het beperken van risico‟s voordat een incident plaatsvindt. Binnen de VRR betekent dit het voorkomen, beperken en bestrijden van inbreuken op de veiligheid van de mens en zijn omgeving op het gebied van (geneeskundige) hulpverlening, brand, explosie, gevaarlijke stoffen, natuurgeweld en infrastructuur. Binnen risicobeheersing heeft de VRR twee hoofdprocessen: het zorgen voor een veilige omgeving (a) en het zorgen voor een veilige manier van leven, ofwel veilig gedrag (b). Burgers en bedrijven hebben ook een eigen verantwoordelijkheid in het voorkomen van incidenten. De trend is, aangemoedigd door de landelijke politiek, dat deze eigen verantwoordelijkheid steeds prominenter wordt. Een rode draad in het VRR-beleid is het meer en anders investeren in de voorkant van de veiligheidsketen. Voor risicobeheersing betekent dit: samen met burgers en bedrijfsleven hun Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 128
zelfredzaamheid vergroten. Gezamenlijk met partners zal de VRR dit punt oppakken waarin er voor communicatie een nadrukkelijke rol is weggelegd. a.
Veilige omgeving: Bij veilige omgeving gaat het om alles wat in de omgeving of inrichting onderhevig is aan risico‟s. Bijvoorbeeld het plaatsen van een bedrijf met risicovolle bedrijfsactiviteiten op een industrieterrein tot vervoer van gevaarlijke stoffen. De VRR heeft expertise en een adviserende rol op het gebied van fysieke veiligheid. De volgende onderwerpen en projecten zijn bij “veilige omgeving” terug te vinden: Veilige gebiedsinrichting en infrastructurele projecten; (Brand)Veilige gebouwen en objecten; Advisering bij complexe gebouwen: Fire Safety Engineering; Fysieke Veiligheid bij Evenementen; Industriële Veiligheid;
b.
Veilig leven: Bij Veilig Leven gaat het om bewustwording van de risico‟s in de omgeving. Het gaat verder om het vergroten van de zelfredzaamheid van burgers en bedrijven. Onderdelen daarvan zijn: Brandveilig leven en zelfredzaamheid; Brandonderzoek; Toezicht en Handhaving; Risicocommunicatie.
2. Hulp- en Zorgverlening De operationele eenheden van brandweer en ambulance zijn dag en nacht verantwoordelijk voor hulp- en zorgverlening. Dit kan niet zonder ondersteuning vanuit de gemeenschappelijke meldkamer. In het geval van een calamiteit of crisis beschikt de VRR over het Regionaal Crisisplan en een monoen multidisciplinaire operationele piketorganisatie die samen met de operationele onderdelen van de VRR en partners zoals politie, Havenbedrijf en gemeenten, zorgt voor de bestrijding en afhandeling van de crisis. Ook is de VRR verantwoordelijk voor de communicatie met publiek en media in het eerste uur van een crisis. Hierbij worden de volgende uitgangspunten nagestreefd: a. Operationele prestaties Onder de hulp- en zorgverlening valt het operationele gedeelte van de Veiligheidsregio. De ambulancezorg (publieke gedeelte), GHOR, Brandweer, gemeenschappelijke meldkamer, crisisbeheersingsorganisatie en crisiscommunicatie vormen de operationele uitvoeringsorganisaties onder de vlag van de VRR. Gekoppeld aan operationele prestaties wordt er een bereikbare en professionele hulpverlening verwacht. Dat betekent dus ook een bereikbare meldkamer en snelle inzet van de hulpdiensten (prio1 meldingen) binnen de gestelde (wettelijke) aanrijtijden. Bereikbaarheid en beschikbaarheid van de hulpdiensten is gekoppeld aan doelstellingen. Zo is de doelstelling om in 95% van de spoedritten van de ambulance binnen 15 minuten ter plaatse te zijn. Voor de dunbevolkte gebieden Goeree-Overflakkee en Voorne Putten vraagt dat extra inspanningen. Ook voor inzet op de Maasvlakte wordt er creativiteit gevraagd voor de inzet van bijvoorbeeld ambulancezorg. b. Voorbereiden op hulp en zorgverlening Een goede voorbereiding is het halve werk luidt het gezegde. Dit geldt zeker voor de operationele hulpdiensten. Voldoen aan de wettelijke voorschriften voor de geoefendheid en vakbekwaamheid is een vereiste. Het multidisciplinair oefenen hoort daar ook bij. Naast het oefenen is planvorming en een goede bereikbaarheid van locaties belangrijk. Daarnaast is bijvoorbeeld voldoende Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 129
bluswatervoorziening voor de brandweer onmisbaar. In samenwerking met de gemeenten zullen de “witte vlekken” aangepakt worden. 3. Herstel uit een ontwrichte situatie De verantwoordelijkheid voor het herstellen van de samenleving na een incident of crisis ligt primair bij de gemeenten, proces Nafase. Op een aantal gebieden levert de VRR hierin ook een bijdrage. Binnen de eigen organisatie is eveneens sprake van herstel na een incident, dit kan zowel betrekking hebben op het personeel als op het materieel. Het houden van evaluaties na elk incident is tevens een onderdeel van het herstel. Het leren van gebeurtenissen in het verleden geven aandachtspunten voor de toekomst. 4. Bedrijfsvoering a. Informatiemanagement Informatiemanagement is tweeledig; aan de ene kant is het in stand houden van de informatievoorziening tussen de partners die betrokken zijn bij de uitvoering van de taken van de veiligheidsregio. Aan de andere kant is het operationeel informatievoorziening bij rampen en incidenten. b. Kwaliteitszorg en kennismanagement Het bereiken van een optimaal niveau van veiligheid en zorg tegen aanvaarbare kosten vergt bepaalde inspanningen van de veiligheidsregio. Ze zal dan ook de nodige veranderingen aanbrengen waarbij kwaliteits- en kennismanagement een integraal onderdeel is van het werk. c.
Bedrijfsvoering Op korte termijn wil de VRR de bedrijfsvoering op orde brengen. Mede naar aanleiding van de aanbevelingen die zijn gedaan door het bureau Berenschot worden er veranderingen doorgevoerd.
d. HRM De organisatiedoelstellingen zijn leidend voor de doelstellingen op het gebied van Human Resources Management (HRM). Het HRM-beleid is gericht op de medewerker en diens ontwikkeling, waarbij vakmanschap centraal staat. Om dat doel te bereiken moet er altijd voldoende gekwalificeerd personeel zijn met competenties die aansluiten bij de functie en de VRR. e. Interne producten en diensten Het facilitair bedrijf van de VRR is flexibel en werkt meer adviserend en regisserend dan uitvoerend. Als de markt facilitaire diensten en producten beter en goedkoper kan leveren, maakt de VRR daarvan gebruik, zoals via de landelijke aanbestedingen die mogelijk worden via het Instituut Fysieke Veiligheid. Financieel kader Bij de programmabegroting van de VRR is rekening gehouden met een toewijzing van de indexering van 0,9%. Bezuinigingen In de begroting wordt rekening gehouden met de efficiency. Derhalve zal de gemeentelijke bijdrage in 2014 met 1,7% worden verlaagd. Uiteindelijk zal de gemeentelijke bijdrage in 2016 met 8,5% ten opzichte van 2010 zijn gedaald. De ombuigingsvoorstellen uit het bestuurlijk vastgestelde document „VRR in breder perspectief‟ van 30 maart 2010 zijn volledig verwerkt in de begroting 2014. Conform de doelmatigheidsdoelstelling van het Rijk is de Brede Doeluitkering Rampen Bestrijding (BDUR) over de periode 2014–2015 met 1,5% verlaagd. Ook deze verlaging is verwerkt.
Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 130
Brede Doeluitkering Rampenbestrijding (BDUR) Door de wijziging van de Wet veiligheidsregio per 1 januari 2014 worden de brandweertaken rechtstreeks opgedragen aan de gemeenschappelijke regeling. Hiermee komt de mogelijkheid tot gebruik maken van de transparantieregeling te vervallen. Dit betekent dat zowel op de kosten als op de investeringen geen btw meer via het compensatiefonds kan worden verrekend. Voor de stijging van de lasten, die hiervan het gevolg is, wordt de VRR gecompenseerd middels een verhoging van de BDUR. Nieuwe financieringssystematiek Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond In 2008 heeft het bestuur de nieuwe financieringssystematiek (NFS) vastgesteld op basis waarvan met ingang van 1 januari 2010 de bijdragen voor de basiszorg van de deelnemende gemeenten zijn berekend. Bij de vaststelling van de NFS is tevens besloten om gedurende genoemde overgangsperiode geen wijzigingen aan te brengen in de systematiek en/of uitgangspunten. Het begrotingsjaar 2014 is het eerste jaar waarin een herijking effect zal hebben op de gemeentelijke bijdragen. Bij onderhavige herijking is als uitgangspunt genomen dat de basis voor de systematiek, inclusief de verfijningfactoren, niet ter discussie wordt gesteld. Daarmee wordt gekozen voor een voortzetting van consistentie en transparantie van de systematiek, een lijn waarvoor bij de gemeenten met de introductie reeds draagvlak is gevonden. Met de herindeling Spijkenisse-Bernisse zal de gemeentelijke bijdrage wederom worden bekeken. Programmabegroting De algemene gemeentelijke bijdrage voor de VRR is voor 2014 begroot op € 3.968.563.
Stadsregio Rotterdam Doel Het behartigen van belangen met een regionaal karakter om een evenwichtige en voorspoedige ontwikkeling in het gebied van de regio Rotterdam te bevorderen. Aan het bestuur van de regeling zijn daartoe sturings-, ordenings-, integratie- en in voorkomende gevallen ook, uitvoeringstaken opgedragen betreffende de volgende taakvelden: ruimtelijke ordening en grondbeleid; wonen, stedelijke vernieuwing en daaraan gerelateerd sociaal beleid; verkeer en vervoer; economische ontwikkeling; milieu; groen & water en jeugdzorg. Betrokkenen Albrandswaard, Barendrecht, Bernisse, Brielle, Capelle aan de IJssel, Hellevoetsluis, Krimpen aan den IJssel, Lansingerland, Maassluis, Ridderkerk, Rotterdam, Schiedam, Spijkenisse, Vlaardingen en Westvoorne. Bestuurlijk belang In het algemeen bestuur zitten namens de gemeente Spijkenisse twee leden (twee collegeleden). Eén van deze collegeleden zit ook in het dagelijks bestuur van de Stadsregio. De leden van het college van B&W nemen namens Spijkenisse deel aan de portefeuillehoudersoverleggen. Verder wordt er ambtelijk deelgenomen aan ambtelijke werkgroepen van de Stadsregio voor de verschillende taakvelden. Financieel belang Het grootste deel van de begroting van de Stadsregio betreft rijksbijdragen voor regionale taken, zoals openbaar vervoer, infrastructuur etc. De bijdragen van de deelnemende gemeenten is gerelateerd aan het aantal inwoners van de deelnemende gemeenten. De gemeente betaalt € 4,65 per inwoner, met als peildatum 1 januari.
Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 131
Ontwikkelingen De Stadsregio wordt geconfronteerd met een aanzienlijke korting op de brede doeluitkering (BDU). Voor de periode 2012 tot en met 2021 is dit een korting van in totaal € 732 miljoen (incl. overige mutaties BDU). De komende tijd zal meer duidelijkheid moeten komen over de wijze waarop invulling gegeven wordt aan deze bezuiniging. Betreffende de toekomst van de Stadsregio is in het regeerakkoord 2010 en 2012 opgenomen dat het kabinet met voorstellen komt tot afschaffing van de WGR+ (en de Stadsregio is zo‟n zogenaamde WGR+). De toekomst van de Stadsregio‟s staan onder druk. Er wordt gezocht naar nieuwe samenwerkingsvormen. De Stadsregio„s Rotterdam en Haaglanden hebben besloten de samenwerking te intensiveren door het vormen van een Metropoolregio. Die nieuwe samenwerking vindt plaats binnen het kader van de Wet gemeenschappelijke regelingen en is gericht op: verbetering van de bereikbaarheid stimulering van de kansrijke economieën versteviging van de economische potentie van de Greenport stimulering van onderwijs en innovatie een afgestemd aanbod aan voorzieningen op het gebied van wonen, cultuur, sport en evenementen ontwikkeling van Hof van Delfland als het „Central Park‟ van de regio het tot stand brengen van een Metropoolpas voor inwoners van de Metropoolregio De bovenstaande 7 pijlers worden uitgewerkt door een kernteam. Eerste prioriteit is de verbetering van de bereikbaarheid. Inmiddels is door beide Stadsregio‟s een intentieverklaring ondertekend voor de oprichting van een gezamenlijke vervoersautoriteit en wordt er intensief gewerkt aan enerzijds de totstandbrenging van de Metropoolregio en anderzijds aan de opheffing en liquidatie van de Stadsregio. Zowel de opheffing van de WGR+ als de vorming van de Metropoolregio moet in 2014 zijn beslag krijgen maar een en ander is afhankelijk van besluitvorming door het Rijk.
Streekarchief Voorne-Putten Rozenburg. Doel De gemeenschappelijke regeling is het resultaat van de wens om het culturele erfgoed op deskundige wijze te doen beheren. Op grond van art. 12 van de Archiefwet 1995 en de gemeenschappelijke regeling Streekarchief Voorne-Putten Rozendaal (VPR) 1999 is de gemeente Spijkenisse verplicht de voor blijvende bewaring in aanmerking komende archieven over te brengen naar een archiefbewaarplaats die voldoet aan de eisen gesteld in de Archiefregeling 2010. Hoofdtaak van het Streekarchief is het in stand houden, veilig stellen, toegankelijk maken en ter beschikking stellen van het culturele erfgoed zoals dat in de vorm van archieven wordt overgeleverd. Het Streekarchief verwerft aan de hand van een acquisitieplan archieven van bedrijven, verenigingen, families en particulieren. Daarnaast worden o.a. de foto- en filmcollecties en de krantenverzameling gedigitaliseerd en via de website beschikbaar gesteld. Het Streekarchief wil functioneren als regionaal historisch informatiecentrum met educatieve en wetenschappelijke taken. Betrokkenen Gemeenten Bernisse, Brielle, Hellevoetsluis, deelgemeente Rotterdam-Rozenburg, Spijkenisse, Westvoorne en waterschap Hollandse Delta. De deelgemeente zal uit de regeling treden nadat Streekarchief VPR overeenstemming heeft bereikt met de gemeente Rotterdam over de te betalen afkoopsom. Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 132
Bestuurlijk belang Elke deelnemer aan de regeling (uitgezonderd Rotterdam) is vertegenwoordigd in het algemeen bestuur onder voorzitterschap van de burgemeester van Brielle. De burgemeester zit namens de gemeente Spijkenisse in het algemeen bestuur. Het dagelijks bestuur bestaat uit de vertegenwoordigers van Brielle, Hellevoetsluis en het waterschap Hollandse Delta. De gemeente Rotterdam is als rechtsopvolger van de gemeente Rozenburg nog wel formeel deelnemer aan de regeling, maar maakt geen deel uit van het bestuur. Financieel belang Het Streekarchief kent een bijzondere financiële verdeelsleutel vastgesteld in 1995 bij de omvorming van streekarchivariaat naar Streekarchief VPR en de nieuwbouw van de archiefbewaarplaats bij het oude waterschapsgebouw gehuurd van de gemeente Brielle. Vanwege de vele meters oud stadsarchief van het vroegere bestuurscentrum betaalt Brielle per inwoner € 5,08 tegen € 1,56 (begroting 2014) voor de andere gemeenten. Ook het waterschap betaalt met € 80.298 (18,9%) een afwijkend hoger bedrag. De totale deelnemersbijdrage aan de begroting 2014 is €424.567. Spijkenisse draagt € 125.125 (29%) bij aan de begroting 2014; Bernisse betaalt € 21.647 (5%). Bij de Kadernota 2007 is besloten dat Spijkenisse het Streekarchief jaarlijks € 7.000 extra toe kent vanwege het grote belang van voortgaande digitalisering van de collecties door het toegankelijk maken van overheidsarchieven via de website. Ontwikkelingen Het waterschap wil per 1-1-2018 uit de regeling treden. Als het bestuur dit jaar besluit tot het aangaan van een dienstverleningsovereenkomst met het Streekarchief voor raadpleging van het per 1-1-2005 afgesloten waterschapsarchief van De Brielse Dijkring en de polder- en ambachtsarchieven zullen deze archieven niet worden uitgeplaatst naar het Stadsarchief Rotterdam. Er komt bij het Streekarchief dan geen ruimte vrij om de deelnemersarchieven uit de jaren 1980-1989 op te nemen, waardoor het bijna onvermijdelijk wordt de al vol geraakte archiefbewaarplaats uit te breiden. Als besloten wordt tot uitbreiding met aanpassing van de werk- en studieruimten zal de gemeente Brielle de sinds 1995 niet meer gestegen huur voortaan marktconform doorberekenen aan het Streekarchief. Ook de overige vaste lasten zullen sterk stijgen wat de komende jaren een extra structurele verhoging van de deelnemersbijdragen betekent. De gemeente Brielle wil af van de extra hoge bijdrage aan de regeling en even veel per inwoner betalen als de andere gemeenten. Met de gemeente Rotterdam moet onderhandeld worden over de afkoopsom ter compensatie voor het uittreden van de deelgemeente Rozenburg. Met het waterschap moet eveneens overeenstemming bereikt worden over de compensatie bij uittreding. Ook als niet besloten wordt tot uitbreiding van het Streekarchief zullen over enkele jaren nog maar vier gemeenten deelnemen aan de gemeenschappelijke regeling: Brielle, Hellevoetsluis, Nissewaard en Westvoorne en moet rekening gehouden worden met fors stijgende bijdragen. De gemeenschappelijke regeling en de financiële verdeelsleutel zullen ingrijpend aangepast moeten worden.
Recreatieschap Voorne-Putten, Rozenburg Doel Voor een goede ontwikkeling en het beheer van de recreatiegebieden binnen het werkingsgebied van Voorne-Putten en Rozenburg, is de gemeenschappelijke regeling Voorne-Putten en Rozenburg (VPR) getroffen.
Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 133
Betrokkenen Deelnemers aan het Recreatieschap VPR: Provincie Zuid-Holland, Bernisse, Brielle, Hellevoetsluis, Rotterdam, Spijkenisse en Westvoorne. Overige betrokkenen Groen Service Zuid-Holland (GZH) als ambtelijke dienst van de provincie Zuid-Holland ter ondersteuning van het Recreatieschap VPR. Bestuurlijk belang Elke deelnemende gemeente heeft een afgevaardigde in het algemeen bestuur van het recreatieschap, evenals de provincie. Daarnaast heeft Spijkenisse zitting in het dagelijks bestuur. De gemeente wordt vertegenwoordigd door de portefeuillehouder beheer openbare ruimte, wonen, wijkgerichte aanpak, wijkveiligheid, dierenwelzijn en sport en recreatie. Financieel belang De raming voor de gemeente Spijkenisse betreft voor 2014 een bedrag van € 368.045. Ontwikkelingen Naast de reguliere activiteiten - toezicht, beheer en onderhoud van de recreatiegebieden binnen het werkingsgebied van VPR – wordt in 2014 naar verwachting meer bekend over de gevolgen van de heroverweging van de taken van de provincie met betrekking tot recreatiegebieden en het voornemen GZH te verzelfstandigen. In 2013 heeft de provincie over dit onderwerp reacties gevraagd van de betrokken gemeenten, deze reacties worden in het voorstel verwerkt. De laatste ombuigingen in het kader van de bezuinigingen worden in 2014 doorgevoerd.
Koepelschap Buitenstedelijk Groen Doel Het Koepelschap Buitenstedelijk Groen heeft tot doel om op basis van rijks-, provinciaal- en gemeentelijk programma/beleid in onderlinge samenhang een evenwichtige ontwikkeling en instandhouding van het buitenstedelijk groen als geheel in het gebied en in verhouding tot zijn omgeving, te bevorderen. Onderdeel daarvan is het verevenen van de financiële bijdragen die de deelnemers daaraan doen. Betrokkenen Deelnemers aan het Koepelschap Buitenstedelijk Groen: Provincie Zuid-Holland en de gemeenten Albrandswaard, Barendrecht, Bernisse, Brielle, Capelle a/d IJssel, Hellevoetsluis, Hendrik-Ido-Ambacht, Krimpen a/d IJssel, Maassluis, Nederlek, Ridderkerk, Rotterdam, Schiedam, Spijkenisse, Vlaardingen, Westvoorne en Zwijndrecht. Bestuurlijk Belang Elke deelnemende gemeente heeft een afgevaardigde in het algemeen bestuur, evenals de provincie. Voor Spijkenisse is dit de portefeuillehouder beheer openbare ruimte, wonen, wijkgerichte aanpak, wijkveiligheid, dierenwelzijn en sport en recreatie. Financieel belang Het Koepelschap is onder meer een zogenaamd vereveningsfonds: de kosten van de 6 natuur- en recreatieschappen in het werkingsgebied worden verdeeld over de 17 deelnemende gemeenten en de provincie Zuid-Holland. Dit geschiedt naar draagkracht op basis van de Rijnmond integratieplan verdeelsleutel (naar rato van het aantal inwoners). Voor 2014 is een bijdrage van de gemeente Spijkenisse geraamd van € 221.823. Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 134
Ontwikkelingen Het Koepelschap Buitenstedelijk Groen blijft zich inzetten om gemeenten die nog niet deelnemen aan de regeling, te overtuigen alsnog te participeren en (financieel) bij te dragen. Voorts heeft de provincie in het Hoofdlijnenakkoord enkele richtinggevende uitspraken gedaan over de rol en inzet van de provincie bij het aanleggen, inrichten en beheren van recreatiegebieden. Zo heeft de provincie onder meer de wens om de ambtelijke ondersteuningsorganisatie van het Koepelschap, Groenservice Zuid-Holland (GZH) te verzelfstandigen. Deze ontwikkelingen leiden mogelijk tot wijzigingen in de manier waarop met (nieuwe) recreatiegebieden wordt omgegaan en kan gevolgen hebben voor de gemeenschappelijke regeling Koepelschap Buitenstedelijk Groen.
Sociaal Werkvoorzieningsschap De Welplaat Doel Voorzien in aangepaste werkgelegenheid gericht op het behouden dan wel bevorderen van de arbeidsbekwaamheid met het oog op het kunnen gaan verrichten van arbeid onder normale omstandigheden; burgers die vallen onder andere sociale wetgeving te werk te stellen in een van de door het werkvoorzieningsschap beheerde werkverbanden ten behoeve van begeleiding naar een zo regulier mogelijke baan op de arbeidsmarkt; uitvoering van taken uit de Wet die door de deelnemende gemeenten bij haar zijn belegd. Betrokkenen Spijkenisse, Westvoorne, Brielle, Hellevoetsluis en Bernisse. Bestuurlijk belang Het openbaar lichaam kent een algemeen bestuur en een dagelijks bestuur. Zowel het algemeen bestuur als het dagelijks bestuur bestaat uit de 5 leden van het algemeen bestuur (de 5 wethouders). De wethouder van Spijkenisse is voorzitter. Er vindt ook periodiek regionaal ambtelijk overleg plaats. Financieel belang De bijdrage van de gemeenten in het begrote exploitatieresultaat van de Welplaat, wordt naar rato van het aantal Wsw-werknemers berekend. Het aandeel van de gemeente Spijkenisse in het totale exploitatieresultaat is circa 63 procent. In de begroting van De Welplaat voor 2014 wordt uitgegaan van een hogere financiële bijdrage voor Spijkenisse dan door Spijkenisse is begroot. Dit geeft een voorlopig tekort op het product Wsw van € 276.914. Ook staat er nog een taakstellende bezuiniging open van € 100.000. De Welplaat is in de begroting echter uitgegaan van een daling van het Wsw-budget die als gevolg van het sociaal akkoord, geen doorgang zal vinden in 2014. Ook is rekening gehouden met een instroomstop per 1-1-2014, met een daling van de totale rijksbijdrage als gevolg. Deze instroomstop is door het Rijk met één jaar uitgesteld. Verder is opdracht gegeven aan De Welplaat te komen met bezuinigingsmaatregelen. Tot slot is er nog onduidelijkheid over de hoogte van het Wsw-budget in 2014, vanwege de uitstel van de Participatiewet. Dit alles heeft ertoe geleidt de begrote bijdrage vooralsnog niet opwaarts bij te stellen. Indien een exploitatietekort wordt gerealiseerd, is de gemeente hiervoor verantwoordelijk. Dit ongeacht de hoogte van het tekort. Ontwikkelingen Op dit moment vindt uitvoering plaats van maatregelen om het aantal Wsw-medewerkers dat gedetacheerd werkt of deelneemt aan de werkvorm Werken Op Locatie (WOL) te vergroten. Deze werkvormen hebben een hogere toegevoegde waarde. Vergroting van het aantal detacheringen en WOL heeft daarmee een positief effect op de begroting van De Welplaat. Ook is gestart met het vormgeven van een regionale visie op de toekomst van De Welplaat. De invoering van de Participatiewet per 2015 Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 135
zal zorgen voor een krimp van het aantal arbeidsplaatsen bij De Welplaat met 2/3 e vanaf 2015 en een daling van de rijkssubsidie. Dit zorgt ervoor dat voortzetting van De Welplaat in de huidige vorm zal leiden tot grote financiële tekorten. Om dit risico niet te laten ontstaan, hebben de colleges B&W van de regio Voorne-Putten besloten tot transformatie van De Welplaat. In 2013 is gestart met het transformatieproces. Dit loopt in 2014 verder door.
Dienst Centraal Milieubeheer Rijnmond Doel De DCMR is ingesteld met het oog op de zorg voor het milieu in het bij de samenwerking betrokken gebied. De DCMR draagt onder andere zorg voor de uitvoering van de wettelijke taken in het kader van de Wet Milieubeheer. Tevens adviseert en ondersteunt de DCMR de verschillende gemeenten ten aanzien van complexe en specialistische milieuvraagstukken. Betrokkenen De provincie Zuid-Holland en de gemeenten Albrandswaard, Barendrecht, Bernisse, Brielle, Capelle aan den IJssel, Goeree-Overflakkee, Hellevoetsluis, Krimpen aan den IJssel, Lansingerland, Maassluis, Ridderkerk, Rotterdam, Schiedam, Spijkenisse, Vlaardingen en Westvoorne. Bestuurlijk belang Het algemeen bestuur bestaat uit 20 leden. De Provincie is vertegenwoordigd door 3 leden. De gemeente Rotterdam is vertegenwoordigd door 2 leden. De overige gemeenten zijn per gemeente met 1 lid vertegenwoordigd. Namens de gemeente Spijkenisse heeft de wethouder ruimtelijke ontwikkeling en milieu, verkeer en vervoer, sociale zaken, werkgelegenheid, economische zaken, middenstandsaangelegenheden, (stads)regionale zaken, centrumplan, marktwezen en havenbeheer zitting in het algemeen bestuur. Het dagelijks bestuur bestaat uit 6 leden, te weten de voorzitter, de vice-voorzitter en vier andere leden. De voorzitter en één lid voor financiële aangelegenheden wordt door en uit het algemeen bestuur aangewezen op bindende voordracht van gedeputeerde staten van Zuid-Holland. De vice-voorzitter wordt door en uit het algemeen bestuur aangewezen op bindende voordracht van het college van burgemeester en wethouders van Rotterdam. De drie andere leden komen uit de deelregio‟s van de regiogemeenten. Naar aanleiding van een evaluatie is besloten om voor iedere deelregio een lid in het dagelijks bestuur te plaatsen zodat de binding tussen de DCMR en de regiogemeenten versterkt wordt. Voor Voorne-Putten neemt de portefeuillehouder milieu van Hellevoetsluis zitting in het dagelijks bestuur van de DCMR. Op bestuurlijk niveau vindt 2x per jaar overleg plaats tussen de gemeente Spijkenisse en de DCMR. In dit overleg tussen onder andere de wethouder milieu en een dagelijks bestuur lid van de DCMR worden onderwerpen, die van bestuurlijk belang zijn, afgestemd. Naast actuele ontwikkelingen wordt de voortgang van de uit te voeren werkzaamheden besproken. Financieel belang De financiering van de DCMR door de gemeente vindt plaats op basis van programmafinanciering. Jaarlijks wordt in overleg met de gemeente een werkplan opgesteld, waarin de taken en werkzaamheden van de DCMR zijn beschreven. Overeenkomstig de indexeringsbrief die voor 2014 door alle participanten is vastgesteld wordt in de begroting 2014 rekening gehouden met een indexering van -0,1%. Het begrote werkplan budget voor de gemeente Spijkenisse komt hiermee op € 600.972.
Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 136
Ontwikkelingen Onderzoek van de Raad voor de Veiligheid De Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) heeft in juni 2013 haar rapport gepresenteerd over de incidenten bij het bedrijf Odfjell in de Botlek. De rapportage is onder meer kritisch over de uitvoering van het milieutoezicht op het bedrijf dat namens de provincie Zuid-Holland door de DCMR wordt uitgevoerd. De algemene conclusie is dat er niet daadkrachtig genoeg is opgetreden terwijl het bedrijf structureel regels overtrad. Op basis van de eigen bevindingen ten aanzien van de incidenten bij Odfjell is de DCMR eind 2012 gestart met een verbetertraject voor de toezicht en handhaving. Zo wordt er vaker onaangekondigd gecontroleerd, is er specifiek aandacht voor het controleren van installaties en wordt de nalevingstrategie strak gevolgd wanneer er overtredingen zijn geconstateerd. Ook wordt er extra inzet gepleegd voor het behouden en verbeteren van het kennisniveau van het personeel. RUD-ontwikkelingen Sinds 1 januari 2011 functioneert de DCMR als een van de vijf Regionale Uitvoeringsdiensten (RUD‟s) in de provincie Zuid-Holland. Binnen deze RUD‟s worden alle milieutaken van de diverse overheidsinstanties gebundeld zodat de expertise en kennis op dit vlak gebundeld worden. Sinds 2013 maakt ook de nieuw gevormde gemeente Goeree-Overflakkee onderdeel uit van de gemeenschappelijke regeling. Onder andere naar aanleiding van de incidenten bij Odfjell is met de rijksoverheid afgesproken dat er een aantal RUD‟s specifiek zullen worden aangewezen voor het uitvoeren van taken bij grote risico relevante bedrijven (BRZO-bedrijven). Dit om ervoor te zorgen dat kennis gebundeld wordt zodat voldoende expertise is om adequaat toezicht te houden. De DCMR is in Zuid-Holland aangewezen als specialistische “BRZO”-RUD. De zes aangewezen BRZO-RUD‟s zullen nauw gaan samenwerken en volgens eenzelfde handhavingsstrategie gaan functioneren. Het zal duidelijk zijn dat al deze veranderingen een grote inspanning van de DCMR vragen om de nieuwe taken adequaat vorm te geven. Aan de andere kant betekent de uitbreiding van taken ook nieuwe kansen voor de DCMR op het gebied van inkomsten en specialisatie. Bezuiniging De rijksbezuinigingen die worden doorgevoerd op de gemeentelijke begrotingen hebben een doorwerking op de begroting van de DCMR. Vanuit de besturen van de participanten heeft de DCMR de opdracht gekregen om tot 2015 een korting van 10% door te voeren op de gemeentelijke bijdragen. In 2011 is een bezuiniging van 5% gerealiseerd, in 2012 een besparing van 3%, in 2013 een besparing van 1% en voor 2014 wordt eveneens ingezet op 1% korting. Het bezuinigingspercentage van 1% is verrekend in het genoemde indexeringscijfer van -0,1%. De DCMR ligt dus op koers om de opgedragen bezuiniging van 10% voor 2015 te realiseren. Financiële gevolgen RUD vorming Ten aanzien van de financiële gevolgen van de oprichting van de RUD‟s zijn er nog veel onzekere factoren. De VNG heeft berekend dat voor de oprichting van de RUD‟s extra investeringen nodig zijn en aan de andere kant is vanuit het rijk op voorhand aangegeven dat er geen extra middelen beschikbaar zijn. Daarnaast zijn er nog geen afspraken ten aanzien van de geplande wijziging van het bevoegd gezag van provincie naar gemeenten van een aantal bedrijfstakken. Het zou logisch zijn indien de middelen die de provincie nu uitgeeft voor het toezicht op deze bedrijven dan ook over gaat naar de gemeenten. Deze toezegging is er echter nog niet.
Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 137
Openbare Gezondheidszorg Rotterdam Rijnmond (OGZRR) Doel Het openbaar lichaam OGZRR stelt zich ten doel: het beschermen en bevorderen van de gezondheid van de bevolking of van specifieke groepen daarbinnen in het rechtsgebied van het lichaam; het voorkomen en het vroegtijdig opsporen van ziekten onder de bevolking; alles wat met het bovenstaande in de ruimste zin verband houdt. In het kader van de gemeenschappelijke regeling OGZRR is het college van de gemeente Rotterdam verantwoordelijk voor de organisatie en het beheer van de GGD Rotterdam Rijnmond (GGD RR) als uitvoerende organisatie. Betrokkenen Het rechtsgebied van de OGZRR omvat het grondgebied van Albrandswaard, Barendrecht, Bernisse, Brielle, Capelle a/d IJssel, Goeree-Overflakkee, Hellevoetsluis, Krimpen aan den IJssel, Lansingerland, Maassluis, Ridderkerk, Rotterdam, Rozenburg, Schiedam, Spijkenisse, Vlaardingen en Westvoorne. Bestuurlijk belang Per gemeente wordt één lid en één plaatsvervangend lid aangewezen voor het algemeen bestuur (AB) van de OGZRR. Het AB heeft de bevoegdheid op voorstel van het dagelijks bestuur over de omvang en inhoud van het basistakenpakket en de tarieven hieraan gekoppeld te besluiten (regiobegroting OGZRR). Verder behoren alle andere bevoegdheden in het kader van de gemeenschappelijke regeling OGZRR, die niet aan een ander orgaan zijn opgedragen, aan het AB. Overlegstructuren OGZRR: Als overlegvorm in de OGZRR wordt naast het AB en het DB eens per 2 maanden een portefeuillehoudersoverleg jeugd(gezondheids)zorg gehouden. Dit zogenoemde Pho JZ vindt direct volgend op het AB plaats. Hierbij is gekozen om tussen deze twee overleggen tijd te reserveren voor een gezamenlijk gedeelte, dat “het platform” wordt genoemd. De onderwerpenverdeling binnen de overleggen is dat in het AB met name onderwerpen op het gebied van volksgezondheid, sociaal beleid en zorg worden besproken. In het Pho JZ met name onderwerpen op het gebied van jeugdgezondheidszorg en jeugdzorg en in het platform zaken die op het snijvlak liggen van deze twee overlegvormen. De agenda van het AB (en de overige genoemde overlegvormen) wordt voorbereid door een ambtelijke agendacommissie. Na de agendacommissie vindt voorafgaand aan het AB nog een ambtelijk kernteam plaats waarin naast de voorbereiding van de bestuurlijke overleggen ruimte is voor afstemming over overige gemeenschappelijke (regionale) zaken. Financieel belang: Conform de brief van de gemeentesecretarissen van alle gemeenten in het werkgebied bedraagt de indexatie voor de begroting 2014 + 0,90%. Tegelijkertijd bedroeg echter de al eerder aangekondigde taakstelling vanuit het AB voor 2014 in totaal -/-1,00% Per saldo verandert het financieel kader voor de inwonerbijdrage aan het wettelijk basistakenpakket voor 2014 ten opzichte van 2013 dus met -/- 0,10%. Omdat de taakstelling in 2014 al begin 2011 was aangekondigd door de gemeentesecretarissen, is bij de invulling van de bezuinigingen voor 2012 al direct het meerjarige effect ingebouwd. Hiermee wordt de taakstelling van -/-0,10% voor 2014 gerealiseerd. Voor Spijkenisse betekent dit voor 2014 een inwonerbijdrage van het € 5,84 per inwoner.
Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 138
Voor wat betreft de plustaken is het gebruikelijk in september in het jaar voorafgaand aan de inzet keuzes te maken. De inzet van eventuele plustaken in Spijkenisse voor 2014 wordt najaar 2013 afgewogen. Stichting CJG Rijnmond Doel Kinderen kunnen gezond en veilig opgroeien. Uitvoering geven aan het wettelijk basistakenpakket en maatwerk op het gebied van de jeugdgezondheidszorg 0-19 jarigen binnen de lokale centra voor jeugd en gezin. Betrokkenen Alle gemeenten die deelnemen in de gemeenschappelijke regeling openbare gezondheidszorg Rotterdam Rijnmond (OGZ RR), exclusief de gemeente Capelle aan de IJssel voor de jeugdgezondheidszorg 0-4. Bestuurlijk belang: Stichting CJG Rijnmond is in de gemeenschappelijke regeling openbare gezondheidszorg Rotterdam Rijnmond (OGZ RR) aangewezen als exclusief uitvoerder van het wettelijke basistakenpakket voor de jeugdgezondheidszorg 0-19 voor de deelnemende gemeenten, exclusief de gemeente Capelle aan de IJssel voor de jeugdgezondheidszorg 0-4. Naast een raad van toezicht is een Raad voor het Publiek belang ingesteld. De Raad voor Publiek belang bestaat uit één bestuurlijk vertegenwoordiger per betrokken gemeente. De verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de raad voor het Publiek belang zijn vastgelegd in de statuten van stichting CJG Rijnmond. Financieel belang In 2014 zal stichting CJG Rijnmond het wettelijk basistakenpakket voor de jeugdgezondheidszorg 0-19 (JGZ 0-19) uitvoeren. De regiobegroting 2014 wordt naar alle waarschijnlijkheid in oktober 2013 vastgesteld. De basis voor de begroting is een op prijs x hoeveelheid gebaseerde afrekeningsystematiek. De prijs is gebaseerd op een integrale trajectprijs per jeugdige 0-19. In 2013 bedraagt de trajectprijs €88,95. Als realisatienorm is voorgesteld dat een gemiddelde realisatie van 95% een volledige aanspraak op de subsidie voor de basistaken geeft. Een lagere realisatie leidt tot het naar rato neerwaarts bijstellen van de subsidie. Naast de basistaken bestaat de totale begroting uit een aanvraag voor de uitvoering van het elektronisch kinddossier, maatwerk en decentrale huisvestingskosten. In 2013 zijn ten opzichte van 2012 een aantal wijzigingen in het maatwerk pakket doorgevoerd. Deze hebben te maken met beleidsontwikkelingen in het kader van de samenhang zorgonderwijs, opvoed- en opgroeiondersteuning en zorgcoördinatie. De totale aanvraag voor 2013 bedroeg € 2.025.479. Er is in totaal een subsidie verleend van € 1.988.836.
Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 139
Ontwikkelingen In 2013 is in Spijkenisse gestart met de implementatie van KIEN. Dit leidt tot een verschuiving in het takenpakket. KIEN is geen bezuinigingsoperatie, maar betreft een verschuiving binnen de bestaande activiteiten om de effectiviteit van de zorg te vergroten. CJG Rijnmond is niet de enige aanbieder waar het opvoed- en opgroeiondersteuning betreft. In het kader van de samenhang is het van belang dat ook andere CJG partners bij KIEN betrokken zijn. In september 2013 wordt er een eerste evaluatie van KIEN uitgevoerd. In 2013 is per 1 juli de regiestructuur CJG in Spijkenisse gewijzigd. De functie van CJG-regisseur en GOSA-regisseur zijn samengevoegd tot de functie regisseur Jeugd en Gezin. Deze regisseur is in dienst van de gemeente Spijkenisse. In 2012 is gestart met de (her)ontwikkeling van de CJG locatie in het gezondheidscentrum aan de Lenteakker. Naar verwachting is de vernieuwde locatie in 2014 operationeel. Naar aanleiding van de implementatie van het ernsttaxatiemodel (ETM) is een extra contactmoment ingevoerd in het jaar voorafgaand aan het eindexamen op de middelbare school. Inmiddels zijn er vanuit het rijk extra middelen beschikbaar gesteld om dit contactmoment uit te voeren. CJG Rijnmond werkt nog aan een doorontwikkeling op de invulling van dit extra contactmoment. In 2013/2014 wordt extra aandacht besteed aan de huisvestingskosten van CJG Rijnmond. Het streven is om het aandeel van de huisvestingskosten binnen de totale kosten terug te brengen, zodat er meer ingezet kan worden op dienstverlening. In het kader van de decentralisatie jeugdzorg wordt intensief samengewerkt met gemeenten en ketenpartners. CJG Rijnmond is een belangrijke ketenpartner en betrokkenheid bij de ontwikkelingen is gewenst. Hierbij is ook de inzet en deskundigheid van uitvoerende professionals nodig. Er wordt naar gestreefd dat deze inzet niet ten koste gaat van de uitvoering van de jeugdgezondheidszorg.
Samenwerking Werk, Inkomen en Zorg Doel In het kader van de intergemeentelijke samenwerking op Voorne Putten is deze gemeenschappelijke regeling door Spijkenisse aangegaan met Brielle en Bernisse ter uitvoering van de aan de gemeenten opgedragen taken op het gebied van werk, inkomen en zorg. Betrokkenen De centrumgemeente (lees gemeente Spijkenisse) voert op basis van de gemeenschappelijke regeling met nadere uitwerking in een dienstverleningsovereenkomst (dvo) voor de gemeenten Brielle en Bernisse de wettelijke taken uit op het gebied van werk, participatie, inkomen en zorg. Bestuurlijk belang Deze gemeenschappelijke regeling wordt aangemerkt als een lichte vorm van samenwerking, waarbij het college van Spijkenisse (centrumgemeente) door de colleges van Brielle en Bernisse is gemandateerd om op basis van in de dienstverleningsovereenkomst omschreven afspraken, de wettelijke taken uit te voeren. Er is dus geen direct bestuurlijk belang. Financieel belang De taken zoals beschreven in de GR worden uitgevoerd door de centrumgemeente. De daarvoor in de afzonderlijke begrotingen van Brielle en Bernisse opgenomen gelden worden maandelijks overgeheveld naar de centrumgemeente. De centrumgemeente legt over de bedrijfsvoering verantwoording af. Aan het eind van ieder kalenderjaar vindt de jaarlijkse eindafrekening plaats. Over de kosten van bedrijfsvoering wordt voorafgaand door de centrumgemeente een (geactualiseerde) kostenbegroting opgesteld. Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 140
Na instemming door de betrokken gemeenten worden de kosten volgens overeengekomen bedragen en tijdstippen met elkaar verrekend. Inwerkingtreding en duur van de samenwerking Deze gemeenschappelijke regeling is inwerking getreden op 1-1-2012 en kent een looptijd van in ieder geval 5 jaar met een stilzwijgende verlenging van telkens een jaar. Er geldt in alle gevallen een opzegtermijn van twee jaar. Over toe- en uittreding zijn met de colleges van de huidige gemeenten afspraken gemaakt. Ontwikkelingen Sinds 1 januari 2012 is de samenwerking op het gebied van werk, inkomen en zorg tussen de drie gemeenten een feit. Het gaat hier om de uitvoering van wettelijke taken zoals de Wet werk en bijstand (Wwb), de Ioaw/Ioaz en het Besluit bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz). Daarnaast voert Spijkenisse voor Brielle en Bernisse de Wet inburgering (Wi) en de Wet Educatie en Beroepsopleiding (WEB) uit. Voor de gemeente Bernisse voert Spijkenisse de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening uit. In 2014 zal de voorbereiding plaatsvinden op de invoering van de Participatiewet per 1-1-2015. De Participatiewet brengt een aantal ingrijpende wijzigingen met zich mee. Zo worden de Wet sociale werkvoorziening
(Wsw),
de
Wwb
en
een
deel
van
de
Wet
Wajong
samengevoegd,
nieuwe
beleidsinstrumenten geïntroduceerd en nieuwe bezuinigingen doorgevoerd. De gemeenten worden verantwoordelijk voor de begeleiding van een nieuwe groep inwoners. Hiervoor zal in korte tijd de nodige expertise moeten worden verkregen, zonder dat hiervoor middelen beschikbaar worden gesteld door het Rijk. Ook krijgt de gemeente Rotterdam als centrumgemeente van de arbeidsmarktregio Rotterdam Rijnmond verdergaande zeggenschap. Dit vraagt om een versterking van de samenwerking in de subregio Voorne-Putten en Goeree-Overflakkee. Daarnaast hebben gemeenten te maken met een stijgende werkloosheid onder de beroepsbevolking en als gevolg daarvan met een stijging van het Wwbklantenbestand. Ook neemt het aantal mensen met schulden toe. Het jaar 2014 zal daardoor opnieuw in het teken staan van het herontwerpen van werkprocessen, deskundigheidsbevordering van medewerkers, versterking van samenwerking met werkgevers, sociale partners en gemeenten en het verwerken van de nieuwe bezuinigingen. Deze bezuinigingen zullen opnieuw consequenties hebben voor de dienstverlening. De keuze wie wel en niet kan worden ondersteund, zal steeds meer (mede) afhankelijk worden van de inspanning van betrokkene zelf (wederkerigheid). Dit betekent dat extra overlast en schrijnende situaties niet zijn te voorkomen. Over al deze ontwikkelingen en uitvoeringsaspecten, vindt tussen de drie gemeenten op bestuurlijk niveau maandelijkse afstemming plaats. Daarnaast wordt ook maandelijks op ambtelijk niveau afgestemd. Hierdoor kunnen fricties of ontstane problemen direct worden opgepakt.
Syntrophos Doel en historie Op 1 maart 2013 is de gemeenschappelijke regeling Syntrophos van start gegaan. Syntrophos is een samenwerkingsverband van Westvoorne, Brielle, Bernisse en Spijkenisse, waarin deze gemeenten gezamenlijk hun werkzaamheden op het gebied van ICT hebben ondergebracht. Redenen daarvoor waren het verminderen van kwetsbaarheid, het vergroten van de slagkracht, het beter mee kunnen gaan met nieuwe ontwikkelingen en landelijke eisen, het beheersen van de kosten, het gezamenlijk kunnen doen van noodzakelijke investeringen en het verbeteren van de dienstverlening. Voor de deelnemende gemeenten biedt de vorming van Syntrophos enerzijds meer mogelijkheden als het erom gaat mee te kunnen in de snelle technologische ontwikkeling van informatievoorziening. Anderzijds Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 141
zit er een risico in het op afstand zetten van de voor het functioneren van de gemeente noodzakelijke ICT-kennis en infrastructuur. Taak Syntrophos voert voor de deelnemende gemeenten de volgende taken uit: Aanschaf, ontwikkeling, onderhoud, beheer en exploitatie van data en telefonie, hardware, software, netwerken, applicaties, geo-informatie en alle overige ICT ondersteunende systemen; Uitvoering van wettelijke taken op deze terreinen. Die dienstverlening van Syntrophos aan de gemeenten is nader uitgewerkt in een dienstverleningsovereenkomst. Omgekeerd is de ondersteuning/facilitering van Syntrophos (denk aan huisvesting, personeelsadministratie, boekhouding, enz.) vastgelegd in een overeenkomst met de gemeente Spijkenisse, die in elk geval in de eerste vijf jaren voor die ondersteuning zorg zal dragen. Ook de intake van storingsmeldingen e.d. wordt door Spijkenisse verzorgd, via het daar aanwezige Servicepunt. Bestuur en zeggenschap Er is een algemeen en een dagelijks bestuur. In het algemeen bestuur is elk van de deelnemende gemeenten met één lid vertegenwoordigd. In de besluitvorming telt de stem van Spijkenisse voor drie, die van elk van de overige gemeenten voor één. De stemverhoudingen weerspiegelen deels de gewichten van de financiële bijdragen aan en de afname van diensten van Syntrophos. Ter illustratie: voor 2014 verwacht Syntrophos circa € 5,8 miljoen aan bijdragen van de gemeenten, waarvan bijna € 3,8 miljoen van Spijkenisse. Naast de wettelijk verplichte begrotingsprocedure, waarmee de rol van de deelnemende gemeenten recht wordt gedaan, wordt verwacht dat er kwartaalrapportages ontwikkeld worden waarin per gemeente over de geleverde diensten en de kostenontwikkeling verslag wordt gedaan. Ontwikkelingen Sowieso gaat in deze startjaren de aandacht uit naar het goed integreren van de vier voormalige gemeentelijke ICT-units binnen de nieuwe organisatie. Ook de integratie en gelijkschakeling van de systemen van de vier gemeenten heeft prioriteit. Dat zal echter meerdere jaren vergen. Daarnaast gaat de Syntrophos begroting 2014 uit van nieuwe investeringen ter hoogte van bijna 1,5 miljoen euro. Het accent ligt op het inrichten van twee volledig verbonden, maar geografisch gescheiden computercentra, die in noodsituaties of bij storingen elkaars taken kunnen overnemen. Daarmee wordt de bedrijfszekerheid voor de gemeenten verhoogd en zijn dure uitwijkcontracten naar derden niet meer nodig. Op het programma staan verder de komst van centraal beheerde en gestandaardiseerde werkplekken, via de zogenaamde thin-cliëntopzet. Op basis van een gezamenlijke visie op telefonie, en daarna een eveneens gezamenlijke aanbesteding, zal de “vaste telefonie” in 2014 vernieuwd worden. Integratie van “mobiel” zal verder onderzocht worden. In het taakveld Geo-informatie zal in 2014 gewerkt worden aan de transitie van de Grootschalige basiskaart naar de wettelijke vereiste Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). Er wordt aan gewerkt daarbij meer deelnemers aan te sluiten, zoals Hellevoetsluis en het Waterschap. Door harmonisatie van programma‟s voor BAG en geografisch informatiesysteem, zal naar verwachting budgettair voordeel worden behaald. Ten slotte zal Syntrophos een rol spelen in de komst van de gemeente Nissewaard. Daardoor komt immers nog meer druk te staan op de integratie van hard- en software en werkprocessen van Bernisse en Spijkenisse. Specifieke kosten die daaruit voortvloeien, zullen naar verwachting een aanvullend element in de dienstverleningsovereenkomst zijn. De integratiemiddelen kunnen voor additionele kosten een dekkingsbron vormen. Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 142
Overige verbonden partijen Bij de overige verbonden partijen kan gedacht worden aan vennootschappen, waarin de gemeente Spijkenisse een zetel in het bestuur heeft en waarbij er sprake is van een financieel belang. Met het oog op de behartiging van het publieke belang is de gemeente Spijkenisse in het bezit van aandelen of certificaten van diverse vennootschappen. De gemeente Spijkenisse treedt als aandeelhouder op van Eneco Holding N.V., B.V. Gemeenschappelijk bezit Evides, N.V. Reinis en Elementen Spijkenisse B.V. Daarnaast is zij houder certificaten in de Stichting Administratiekantoor Dataland, dat aandelen aanhoudt van Dataland B.V. In deze vennootschappen oefent de gemeente Spijkenisse haar stem uit in de algemene vergadering van aandeelhouders. Tegelijkertijd wordt een dergelijke vergadering in bovenstaande gevallen gebruikt om de laatste ontwikkelingen te kunnen volgen en daar een mening over te kunnen vormen. Vermeldenswaard is dat de deelnemingen in bovenvermelde bedrijven zijn ontstaan uit een historische regionale band toen de bedrijven nog in een beginstadium verkeerden. Inmiddels zijn door de jaren heen deze bedrijven aanmerkelijk gegroeid, die ook in omvang de regio zijn ontgroeid en zelfs in het buitenland opereren. Met de gestage groei van deze bedrijven nam ook het rendement toe van deze deelnemingen. Vanuit dit oogpunt zou de vraag kunnen rijzen of de mogelijkheid van afstoten een reële optie zou zijn. Ook de grootschaligheid van de bedrijven brengt ondertussen ook grote mogelijke risico‟s met zich mee, waar de aandeelhouder mee kan worden geconfronteerd. Het mogelijk afstoten van het belang in dergelijke bedrijven is bij gemeenten en provincies inmiddels in een groeiende belangstelling gekomen, mede omdat er ook bij afstoten van het belang een eenmalige boekwinst kan worden gerealiseerd. Uiteraard is dat alles een goede onderzoek waard en zal een beslissing daartoe slechts worden genomen als uit de daarbij behorende condities en voorwaarden een gunstige keuze voor Spijkenisse kan worden gemaakt.
Eneco Holding N.V. Doel: Op betrouwbare, veilige en maatschappelijke verantwoorde wijze leveren van energie en daaraan gerelateerde producten aan particuliere en zakelijke klanten. Betrokkenen: De aandeelhouders van de structuurvennootschap Eneco Holding N.V. zijn een groot aantal gemeenten in Zuid-Holland, Friesland, Noord-Brabant en Noord-Holland. De gemeente Spijkenisse bezit circa 1,75% (87.085 stuks) van de aandelen Eneco. Rotterdam heeft ruim 30 procent en Dordrecht ongeveer 9% van de aandelen Eneco in bezit. Bestuurlijk Belang: Het aandeelhouderschap in Eneco wordt vertegenwoordigd door de wethouder financiën en overheidsbedrijven. Financieel belang: In de afgelopen jaren heeft de gemeente Spijkenisse een wisselend dividend ontvangen. Statutair is bepaald, dat maximaal vijftig procent van de winst als dividend wordt uitgekeerd. In 2012 is € 2 miljoen afgerond uitgekeerd. Uit het halfjaarbericht 2013 verwacht Eneco Holding N.V, dat het nettoresultaat over 2013, onder normale omstandigheden tenminste gelijk zal zijn aan het resultaat over 2012. Het ontvangen dividend wordt structureel binnen de algemene middelen van de gemeentelijke begroting ingezet. In de meerjarenraming is jaarlijks € 2.250.000 aan ontvangsten geraamd. In dit bedrag is ook het dividend van het Gemeenschappelijk bezit Evides B.V. geraamd.
Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 143
Gemeenschappelijk Bezit Evides Doel: Op betrouwbare, veilige en maatschappelijke verantwoorde wijze leveren van drink- en industrieel- water en daaraan gerelateerde producten aan particuliere en zakelijke klanten. Betrokkenen: De aandeelhouders van de structuurvennootschap Evides Holding N.V. zijn een groot aantal gemeenten in de provincies Zuid-Holland, Noord-Brabant en de provincie en gemeenten in Zeeland. De gemeente Spijkenisse bezit circa 3,6 procent van de aandelen Gemeentelijk Bezit Evides (GBE), die op haar beurt 50 procent bezit in de N.V. Evides. De overige 50 procent van N.V. Evides is in handen van de andere fusiepartner N.V. Delta, het moederbedrijf van Delta waterbedrijf B.V. Bestuurlijk Belang: Het aandeelhouderschap in Evides wordt vertegenwoordigd door de wethouder financiën, en overheidsbedrijven. Financieel belang: Evides keert bij normale bedrijfsvoering jaarlijks aan aandeelhouders per boekjaar een interim- en slotdividend uit. Het aan de gemeente Spijkenisse uitgekeerde dividend over 2012 bedroeg € 857.427. Voor het jaar 2013 is geen winstverwachting uitgesproken. Het waterbedrijf N.V. Evides heeft in een Algemene Vergadering van Aandeelhouders (A.V.A.) aangegeven het beste en goedkoopste waterbedrijf van Nederland te willen zijn. In de voorbije jaren tot en met 2012 zijn geen prijsaanpassingen doorgevoerd. Ook voor het jaar 2013 kon door kostenefficiënt te werken de tarieven gehandhaafd blijven.
BNG Bank De gemeente Spijkenisse bezit 7.020 aandelen B van nominaal € 2,50 in de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten. Deze deelneming wordt niet actief gevolgd. De bank is trots op haar triple A rating hetgeen betekent, dat aandeelhouders zich heel veilig kunnen voelen. Over het jaar 2012 is per aandeel een dividend uitgekeerd van € 1,49. Voor de gemeente Spijkenisse leverde dat een rendement op van € 10.459.
DataLand Doel: Verkoop aan derden van vastgoed- en geo-informatie op basis van een intergemeentelijke samenwerking. Betrokkenen Deze deelneming werd in 2003 een feit, toen na afronding van de besluitvorming definitief werd overgegaan om te gaan deelnemen in het aandelenkapitaal van de Stichting Administratiekantoor DataLand in casu DataLand B.V. De vermelde stichting is opgericht door de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten en geeft certificaten uit aan geïnteresseerde gemeenten tegen een overeengekomen prijs per certificaat. Als tegenprestatie voor het participeren in certificaten DataLand B.V. wordt de gemeente verzocht tweemaal per jaar haar gebouwengegevens uit het gemeentelijk bestand te leveren. Onze gemeente bezit in totaal 31.305 certificaten van aandelen van nominaal € 0,10 per certificaat.
Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 144
Bestuurlijk belang Als participant in DataLand B.V. heeft onze gemeente op de certificaathoudervergadering de mogelijkheid haar wensen kenbaar te maken. Met de deelname in DataLand B.V. wordt beoogd goed aan te sluiten bij de actuele ontwikkelingen van overheidsloket, e-government, de toegankelijkheid van overheidsinformatie, de transparante en betrouwbare overheid evenals de stroomlijning van basisgegevens. Verder is deelname niet anders te zien dan een vorm van samenwerking tussen gemeenten ter behartiging van het openbaar belang. Dankzij de samenwerking met deelnemende gemeenten, vele afnemers en andere betrokkenen bij de overheidsinformatievoorziening is DataLand uitgegroeid tot het landelijke informatieknooppunt voor vastgoed- & geo-gerelateerde gemeentelijke gegevens. Financieel belang: Het jaarresultaat van DataLand bedroeg in 2012 €128.265. Bij DataLand is in de afgelopen jaren een negatief eigen vermogen ontstaan door de geaccumuleerde verliezen. Na verwerking van het resultaat ten gunste van de reserves, bedraagt het eigen vermogen per 31-12-2012 € 273.158.
N.V. Reinis Doel: De vennootschap heeft ten doel: ten algemene nutte werkzaam te zijn op het gebied van de verwijdering van afval binnen met name het grondgebied van de gemeente Spijkenisse en de daarop aansluitende regio; het reinigen van de openbare ruimte, evenals de buitenruimte bij bedrijven; te voorzien in de behoeften aan andere diensten of het verrichten van ondersteunende activiteiten op het gebied van afvalinzameling; het verlenen van facilitaire diensten, daaronder uitdrukkelijk begrepen het verlenen van diensten aan derden; en voorts al wat met het vorenstaande verband houdt of daartoe dienstig is, alles op te nemen in de ruimste zin van het woord. Bestuurlijk belang: Het aandeelhouderschap in N.V. Reinis wordt in de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (kortweg A.V.A.) vertegenwoordigd door de wethouder financiën en overheidsbedrijven en de wethouder beheer openbare ruimte. Financieel belang: Het volgestorte en geplaatste aandelenkapitaal bedraagt € 1,8 miljoen, dat door de gemeente Spijkenisse bij het opstarten ter beschikking werd gesteld. Aan het eind van het jaar vindt de vaststelling van de jaarrekening in de algemene vergadering plaats. Een eventueel voordelig resultaat kan statutair worden aangewend voor: het delgen van verliezen uit voorafgaande jaren; in stand houden van reserves, die krachtens die wet moeten worden aangehouden; hetgeen hierna resteert, kan worden toegevoegd aan de algemene reserve van de vennootschap; eventueel kan worden besloten aan de aandeelhouder(s) een uitkering ten laste van het resultaat te doen.
Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 145
Ontwikkelingen: De verzelfstandiging van de afdeling Stadsreiniging in de N.V. Reinis is er opgericht een (meer) klantgerichte en slagvaardige organisatie na te streven, die in staat zou zijn sneller en beter op de maatschappelijke ontwikkelingen te kunnen inspelen. Tegelijkertijd zou een meer kansrijke onderneming ontstaan.
Elementen Spijkenisse B.V. Doel: In augustus 2011 is de Elementen Spijkenisse B.V. opgericht ten behoeve van de aankoop en exploitatie van de 105 appartementen in de tweede toren “Rokade” genaamd. De 105 appartementen zullen in eerste aanleg direct worden verkocht of verhuurd. Het uitgangspunt is dat binnen een periode van 20 jaar alle huurappartementen worden verkocht. Betrokkenen: De gemeente Spijkenisse bezit alle aandelen in de besloten vennootschap. Het gestorte aandelenkapitaal van de vennootschap bedraagt € 500.000. Bestuurlijk belang Het aandeelhouderschap in Elementen Spijkenisse B.V. wordt vertegenwoordigd door de wethouders van financiën en overheidsbedrijven, van beheer openbare ruimte, en van accommodatiebeheer. Financieel belang Het gestorte aandelenkapitaal bedraagt € 0,5 miljoen, dat door de gemeente Spijkenisse bij de oprichting ter beschikking werd gesteld. Daarnaast is een agio gestort van € 2 miljoen. Daarnaast heeft de gemeente Spijkenisse een voorziening gevormd voor het verwachte nadelige saldo aan het einde van de looptijd voor een bedrag van € 1 miljoen. Ontwikkelingen In de loop van 2012 zijn er vijf woningen verkocht, per 1 januari 2013 resteren er 99 woningen in bezit van de B.V. Door het jaar heen zijn er verscheidene verhuurmutaties, alle vrijgekomen woningen kunnen snel weer verhuurd worden. In eerste aanleg werd van elk type woning er één vrij gehouden ten behoeve van de verkoop. Omdat er in 2013 geen enkele verkoop heeft plaats gevonden, is deze strategie gewijzigd er worden nu slechts één of twee appartementen vrijgehouden voor de verkoop. De bezettingsgraad is een momentopname, gemiddeld bedraagt deze nog steeds ruim 95%.
Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 146