Maandelijks tijdschrift (verschijnt niet in augustus) Afgiftekantoor 1930 Zaventem 1 Erkenning: P303515
31ste jaargang WZC Ter Burg Burggrachtstraat 1 1930 Nossegem
nr. 266
Januari 2015
p. 3 p. 5 p. 7 p. 8 p. 11 p. 12 p. 15 p. 16 p. 18 p. 21 p. 22 p. 27 p. 28
Brief van de redactie Bewoners- en personeelsnieuws Krantenknipsels Nieuwjaarwensen! Het ontspanningshoekje Het manneke van de Maene Maandag 22 december Oplossing prijsvraag december Prijsvraag januari Woensdag 24 december Het kerstekind in elk van ons Verjaardagskalender Activiteitenkalender
Redactieraad Leden redactieraad: Clem Van de Veken Christel Decap Daisy Deroulou Francis Wouters Medewerkers:
Pater Robert, woonteam, Dizzy
Verantwoordelijke Uitgever: Nico Deblaere, directeur
2
Beste lezer Mijn beste wensen voor het nieuwe jaar! Ik wens voor u allemaal opnieuw een fantastisch jaar. Fantastisch omdat het goed gaat met u en uw familie. Elke dag opnieuw. Niet in grootste dingen, maar vooral in de eenvoudige, alledaagse zaken. Voor Ter Burg begint 2015 goed. Zoals u gemerkt heeft is de voorbereiding van de werf begonnen. De firma CEI De Meyer heeft eind 2014 groen licht gekregen. Door het bouwverlof hebben ze alleen maar wat voorbereidend werk kunnen doen, maar in de 1ste helft van februari komen ze met het groot geschut. Zoals al eerder gezegd op de familieraden gaan de werken niet alleen voor beweging en blijde verwachting zorgen. Maar ook voor ongemakken: werfverkeer, modder, minder parkeerplaatsen,… in welke mate is nog niet duidelijk. Dat zal afhangen van het moment en van de mogelijkheden die er dan zijn om het werfverkeer te organiseren. De firma heeft al aangegeven dat ze hun best gaan doen om de hinder te beperken. We merken dat ze inderdaad zoeken naar een goede oplossing voor iedereen. Doch….. weet dat als u toch klachten of opmerkingen heeft u steeds mag komen aankloppen. Ik beloof niets, maar ik wil wel altijd proberen. We bouwen 130 woonzorgwoongelegenheden en 3 woongelegenheden centrum voor kortverblijf. Dat betekent 48 kamers erbij. Daarnaast komen er eveneens 45 assistentiewoningen. We bouwen in 2 fasen. De 1ste fase zal ergens eind 2016 klaar zijn. We verhuizen en de 2de fase zal dan ergens in de helft van 2018 afgerond zijn. In de komende Echo’s zullen we meer tekst en uitleg geven over de nieuwbouw. Hieronder volgt alvast een tekening die u een idee geeft van het geheel. 3
Gaat er verder in 2015 veel veranderen? Niet speciaal. We blijven werken aan goede zorg en aangenaam wonen. Ook in de laatste fase, wanneer het slecht gaat, blijven we voor u zorgen. Door naar u te luisteren en te proberen aan uw verwachtingen als bewoner te voldoen. In onze kleine gemeenschap zijn respect, zorgzaamheid, verantwoordelijkheid en open communicatie belangrijke begrippen. Het woonteam organiseert niet alleen animatie en pastorale zorg. Christel, hoewel ze halftijds bij het bisdom werkt, slaagt erin samen met het woonteam, Pater Robert en de pastorale werkgroep een extra dimensie, een meer spirituele of existentiële dimensie aan te bieden. Ons project warme zorg is daar een typisch voorbeeld van. Dat is niet alleen het resultaat van teamwork. Het is ook dank zij het engagement van al de individuele werknemers en vrijwilligers die elke keer opnieuw het verschil willen maken.
En net dat tikkeltje meer willen we in 2015, 2016, 2017….voor u betekenen. Nico 4
Bewonersnieuws: We nemen afscheid van: Dhr. André Vercauteren ° 26 augustus 1934 - † 1 december 2014 Voorbij de laatste woorden begint het echte verstaan. Van wat een leven lang in duizend stiltes werd gezegd. Kris Gelaude
We verwelkomen: Mevr. Hendrika Van Berwaer op wooneenheid ‘Orchidee’.
We wensen haar een geborgen gevoel bij ons in Ter Burg!
5
Personeelsnieuws: Geen nieuws, dus goed nieuws! en………… Aan alle collega’s van harte dank voor het welslagen van al de feesten die rond het kerst- en nieuwjaars – gebeuren plaatsvonden! Zonder jullie toffe samenwerking had het niet gelukt!
Mededeling aan de familieleden – begeleiders van onze bewoners! Gelieve steeds elke verandering die zich voordoet wat de mutualiteit en/of de identiteit van de bewoners van ons WZC betreft zo vlug mogelijk te melden aan de administratie van Ter Burg! Zo vermijden we vergissingen en/of moeilijkheden tijdens de administratieve mallemolen.
Alvast bedankt voor jullie snelle interventie! De administratie van Ter Burg. → Zou dit ons Gerda kunnen zijn?
6
Krantenknipsels
(gelezen de voorbije maand.)
Koningin Fabiola (86) is overleden: Dona Fabiola, Fernanda, Maria de las Victorias, Antonia, Adelaida de Mora y Aragon, werd op 11 juni 1928 in Madrid geboren. Ze was de derde van zeven kinderen. Fabiola studeerde in Madrid, Parijs en Lausanne. Na een opleiding tot verpleegster ging ze werken in een militair hospitaal in Madrid.
Moeder Sven Nys: ‘Ik kan niet geloven dat scheiding niet speelt’ Ook de moeder van Sven Nys heeft er het raden naar waarom haar zoon ineens die terugval in resultaten kent. ‘Indien we wisten wat er aan de hand was, dan was alles in een handomdraai opgelost’, zegt Vera Galicia (60).
Premier Michel heel bezorgd en dag en nacht bewaakt na kogelbrieven. De frieten die hij in het gezicht kreeg, kon premier Charles Michel makkelijk relativeren, ernstiger zijn de verschillende kogelbrieven die hij de voorbije weken ontving. Omdat ze zo gedetailleerd zijn, en ook omdat het persoonlijk adres van Michel erin vermeld wordt, worden ze heel serieus genomen.
“Koning moet privéreizen maar zelf betalen” Koning Filip en koningin Mathilde zijn met hun gezin in Indonesië met vakantie en hebben daar een vliegtuig van Defensie voor gebruikt. De socialistische legervakbond vindt dat de koning zelf moet betalen voor zijn privéreizen, zeker in tijden dat Defensie al veel inlevert. 7
Nieuwjaarswensen Nieuwe wegen gaan. Ons leven lijkt soms op een labyrint met vele keerpunten waarvan het merendeel nog heilzaam waren en die uitkwamen tot wat we nu zijn. We kunnen zeggen dat zij een voortdurende ‘omkeer’ veroorzaakt hebben in ons leven, dat zij een voortdurende indringende verandering tot stand brachten en zo kunnen we zeggen dat we totaal anders geworden zijn. Groeien gaat niet zonder slag of stoot want het gebeurt door iets nieuws dat we aannemen en iets dat we loslaten met de mogelijke risico’s die er mee gepaard gaan, het nieuwe is altijd als een avontuur. Tegen deze risico’s zijn we wel gewapend omdat we vaste gewoontes, rituelen en structuren in ons leven hebben ingebouwd die ons een gevoel van veiligheid geven, maar deze structuren mogen ons niet verstarren of beletten het nieuwe te aanvaarden en in ons op te nemen. Hier zal ons temperament en karakter wel zijn rol spelen. Eigenlijk staan we voor een voortdurende keuze: wat nemen we op en wat laten we vallen. Men kan deze keuze op zijn eentje doen met het gevaar voor een enge, eigenzinnige visie, gelukkig leven we met anderen samen en kan de keuze uitgroeien tot een weloverwogen gebeurtenis die onze eigenheid van karakter en temperament niet moet kortwieken. Keuze momenten vragen wel een doorzettingsvermogen en een zekere graad van koppigheid maar levert dan ook de voldoening op om je eigen bestemming te bepalen. Een weloverwogen besluit geeft ons ook het inzicht dat het goed en wenselijk is om met verschillende meningen samen te leven wat een borg is voor openheid en verdraagzaamheid. Hoe beter ik mezelf accepteer, hoe meer ik van anderen kan houden en hen aanvaarden zoals ze zijn. 8
Met andere woorden: Heb de anderen lief als jezelf. De gulden regel voor een vreedzame samenleving, wat zeker niet terug te vinden is bij drukkingsgroepen of autoritaire staatsvormen die zelfs de dag van vandaag nog de kop opsteken en gewoonweg mensen uitschakelen (vermoorden) omdat zij een vrijere geest hebben. “Wie goed doet, goed ontmoet” is wel een gezegde waar veel wijsheid in steekt, maar er bestaat ook iets als toeval, geluk of ongeluk in het leven. Je talenten en eigenschappen heb je als geschenk gekregen bij je geboorte die je verder moet uitbouwen. Dat er tijdens de strijd van de keuzes die men samen met vele anderen moet maken wel eens tot botsingen kan komen moet ons niet verwonderen, blikschade of erger gebeuren spijtig genoeg ook wel meer in het verkeer maar een schadevergoeding is toch een eerbare uitweg voor geleden of veroorzaakte schade. Maak jezelf vrij! Vergeven is in veel opzichten helemaal niet onbaatzuchtig maar de meest verheven vorm van eigenbelang, dat schreef Desmond Tutu. Daar schreven we ook al over in vorige nummers. Vergeven gaat niet over de ander, maar over jezelf en je doet het ook voor jezelf! Spijtig dat velen dit niet kunnen inzien en met wrok blijven zitten. Sommige geloofssystemen hebben wel een filosofie die ons christenen niet goed liggen omdat zij volgens ons een dichtgetimmerd geloof voorstellen waar geen uitweg is en waar vergeving en verzoening geen grote plaats heeft. Deze geloofssystemen gaan uit van de vele vorige levens waarmee je uw “karma” zelf opgebouwd hebt: wat je nu hebt is wat je verdiend hebt uit je vorige levens. In zulk een visie: weg uw persoonlijke vrijheid en verantwoordelijkheid; wat ik weiger te aanvaarden.
9
De jaarwisseling, zowel burgerlijk als kerkelijk -die tamelijk in dezelfde periode vallen- geven ons de gelegenheid om zoals het woord zelf zegt een NIEUW begin te maken. Bij de jaarwisseling geven pers, radio en TV een overzicht van wat geweest is waar wij dan ons oordeel kunnen over vormen, om een nieuwe start en het beter te doen. Een gezegde herinnert er ons wel aan dat de hel geplaveid is met goede voornemens die bij voornemens gebleven zijn. Ons goed bewust maken en laten raken met wat we voorgeschoteld krijgen, het kan onze gedachten en wil beïnvloeden hoe wij het best zouden doen voor een betere wereld.
Aan ieder dan mijn beste wensen: met een kennis uit de geschiedenis, klaar voor de toekomst ! Gelukkig NIEUW
jaar
!!
P. Robert.
10
Het ontspanningshoekje
januari
Weet jij waarom Hollanders op een hoge fiets rijden? Dan kunnen ze beter in de vuilnisbakken kijken. Waarom zet jij je bril af wanneer er een alcohol controle is? Omdat ik dan twee glazen minder heb! Waarvoor dient het vierde pedaal in de ‘trabant’ auto? Om de airbag om te pompen. Wie zijn deze ‘oude’ filmacteurs?
Welke landen staan hier?
Wist je dat… in Zuid-Amerika, lang geleden cacaobonen gebruikt werden als betaalmiddel? Één paard kon je al kopen voor 10 cacaobonen. 11
Wist je dat… een 97-jarige blinde vrouw uit Engeland terug kon zien na een niesbui? Tot een volgende keer!
Januari Goe – en kwaweremaren voor 2015 Louwmaand Nieuwjaarsmaand. De bomen staan nog naakt, hun winterdaagse ellende verarmd, ijl en onaangedaan gelijk een schooiersbende. Guido Gezelle --------------------
Donderdag 1 januari, Nieuwjaarsdag, dag van de H. Maria, Moeder Gods en van de Z. Valentinus Paquay, in Hasselt bekend als ’t Heilig Paterke en daar nog altijd veel vereerd. Het zijn geen witte nieuwjaarsdagen: de zon lacht schuchter, maar door de noordoostenwind is ’t koel en het vriest ’s nachts. Het oude en nieuwe jaar vriezen aan mekaar. De mensen kunnen een dikke trui aantrekken en een warme frak en sjaal doen deugd. De 3de staat de H. Adelhard van Huise op de agenda samen met de H. Genoveva van Parijs, niet te verwarren met Genoveva van Brabant. 12
Zondag de 4de met de H. Veerle van Gent en maandag de 5de met de Z. Gerlak van Valkenburg. Dinsdag de 6de de Z. Geertrui van Oosten en woensdag de 7de de H. Tillo in Gits en Izegem.
De zesde is natuurlijk ook Driekoningen of Dertiendag, omdat de Drie Koningen op de 13de dag na de geboorte van Jezus op bezoek kwamen. Af en toe vallen er voorzichtig en stil sneeuwvlokjes: het is alsof er witte pluimpjes door de lucht dwarrelen. Zondag de 11de is de feestdag van de Z. Dankaard van Veurne, over wie er maar letter bekend is. Regen en regen, en de grauwe lucht lijkt gesloten voor de zon. Dinsdag de 13de met de H. Hilarius van Poitiers, een felle tegenstander van het arianisme. Dat heeft niets met opera of met een zeker ras te maken maar met de aanhangers van een zekere Arius die het dogma van de Drie-eenheid niet aanvaardt. Vrijdag de 16de, feestdag van de H. Marcellus, de 30ste paus. Veel is er over hem niet te vertellen maar hij heeft wel iets ingevoerd waar er vandaag nog altijd veel om te doen is, namelijk het celibaat. Het weer is veranderd: de zon komt er lichtjes door en de sneeuw smelt. Zaterdag de 17de is de feestdag van H. Antonius Abt, niet die van de verloren voorwerpen maar die van het zwijntje en die onder andere nog vereerd wordt in Ingooigem, Heist en nog elders. Sint-Antonius klaar en helder, vult ’t vat en ook de kelder, zegt de weerspreuk. 18 januari, feestdag van de H. Jaime Hilario Barbal van de Broeders van de Christelijke Scholen in Spanje. Hij was eerst leraar maar door gehoorproblemen kon hij geen les meer geven en werd tuinier in het klooster van Tarragona. 13
De 19de de H. Koning Knoet van Denemarken. Die zat heel zeker onder de knoet en zijn vrouw was zomaar een Vlaamse: Adela, de dochter van de graaf van Vlaanderen.
De 21ste is de Feestdag van de H. Agnes, die als 13-jarige als martelares stierf voor haar geloof. Donderdag de 22ste, staat de Z. Walter van Bierbeek op den almanak. Juist zoals bij ’t Manneke werd die jongeman tot ridder geslagen. De 24ste vieren we Sint-Franciscus van Sales. Het moet niet altijd Frans van Assisi zijn, de patroon van paus Franciscus. ’t Vriest dat ’t kraakt en dat koud gedoe zal drie dagen duren. Het kwik daalt en het weer is verstopt. De 27ste, feestdag van de H. Angela Merici, niet te verwarren met Angela Merkel. Zwarte wolken komen ons aangezwollen boven het hoofd hangen. Een ferme wind blaast uit het noordoosten en voert hagelstenen aan die mooi opwippen. Woensdag de 28ste, de H. Thomas van Aquino en de H. Vader. De 29ste januari is het de H. Poppo van Deinze, abt in Stavelot. ’t Is de moeite om die gerestaureerde abdij in dat gezellige stadje te bezoeken. Zaterdag de 31ste is de feestdag van Sint-Jan Bosco, patroon heilige van de jeugd. Ontelbare scholen zijn naar hem genoemd, ook bij ons. ’s Ochtends is er een dikke mist, doch de wind, die naar het zuidwesten gedraaid is, blaast die al gauw weg. Een schrale winterzon komt opduiken. Het blijft droog zodat we proper weg de korte maand kunnen instappen. 14
Vrouwke van de Maene wens jullie allemaal een voorspoedig 2015! Groetjes – Clem
Maandag 22 december 2014 Een paar dagen voor kerstmis, maandag 22 december 2014. Sommigen zien er al naar uit dat er die week ergens een viering is. Dit jaar niet anders. Afspraak ten laatste om iets voor drie in de cafetaria. Om drie uur gingen de lichten uit en klonk de muziek door de speakers. Live, levend naar voor gebracht door Sammy, de broer van Christel. Al dansend kwam het woonteam de ruimte vervoegen. Muisstil werd het toen Christel haar welkomstwoordje tot ons richtte. Toen begon de echte bezinning. Alles werd omlijst door prachtige beelden op groot scherm. De ganse kerstbezinning werd aan mekaar gepraat door Frans, Daisy, Sarina en Sylvia. Alles stond in het teken van de paraplu. De teksten waren mooi aangepast in dit kerstverhaal. Telkens kwam de paraplu er aan te pas. Het meisje met de zwavelstokjes, wat velen onder ons kennen, lag weer gevoelig aan ons hart, maar werd prachtig naar voren gebracht. Ook alle andere teksten deden bij ons iets wakker schudden. Het overbekende liedje van Gene Kelly, Singing in the rain kreeg ook een speciaal plaatsje. Prachtig gedanst door het woonteam. ’s Avonds werd deze hele bezinning nog eens over gedaan voor familieleden en bewoners die het nog eens wilden herbeleven. De opkomst was groot. Dat deed deugd bij de acteurs. Wist je dat Francis 530 foto’s 15
verwerkte in de presentatie? Tot afsluiting werd er nog een foto gemaakt op de trappen aan de ingang MET de paraplu’s. Deze foto stond trouwens op woensdag 24 december in de krant. Nadien volgde nog een kleine receptie.
Francis Woordzoeker: Sinterklaas K H M A R S E P E I N S B L C
V N O H Y M X O F P L T A D H
M I J T E R R E E T S O N H O
N Z L D Z O J P A A J O K V C
S T A F E T E T A B K M E E O
T T E C S R S L T S O B T R L
E C P E N I K M E E C O S J A
I G A O K R N J O R N O T A D
16
P D O D E T D T E K L T A A E
A I T K R N T A E I E A W T T T GA N Z N K GA A F R D G S
V I A L A E U C J X A L A A H
S B G X L B I A T Q Z K B G H
K M Q X H R Z C A E J N A P S
A G S S U T E I P E T R A W Z
Sudoku: Sinterklaas 7 3 4 1 6 5 8 9 2
1 5 9 2 8 3 4 6 7
6 2 8 9 4 7 5 3 1
4 9 2 8 3 6 7 1 5
8 1 3 7 5 9 6 2 4
5 6 7 4 1 2 3 8 9
9 8 5 3 2 4 1 7 6
2 4 1 6 7 8 9 5 3
3 7 6 5 9 1 2 4 8
Winnaar van de maand: Mevr. Bertha Ceulemans
17
PRIJSVRAAG Januari Inzendingen worden verwacht in de ideeënbus, tegen uiterlijk de 15de van de maand. Quiz Driekoningen 1. Wanneer vieren we driekoningen? 4 januari 5 januari 6 januari 2. Wat waren de namen van de drie Koningen? Matheus, Marcus en Johannes Augustus, Pontius Pilatus en Herodes Balthazar, Melchior en Caspar 3. Wat brachten ze mee als geschenken? Pampers, kleenex en Zwitsal babypoeder Wierook, mirre en goud Exotisch fruit
18
Woordzoeker: Winter N E N E O H C S D N A H
E I W D O O I R W U V S
Chocomelk Dooi Glad handschoenen IJs IJsbaan
Oplossing:
S J T U O Z T K A I O J
T S N O W U E E N S G I
A B E K A T E R T N E S
Koud Muts Pret Schaatsen Sjaal skiën
A A I C H O C O M E L K
H A O L V P W T S E V I
C N O A E P I S L U O E
S T R A T M N R E W E N
slee Sneeuw Sneeuwman Stamppot Strooien Vetbol
T E T J B A T O E M R K
U R S S O T E V D A L G
M P A A L S R E T N I W
Vogelvoer Vorst Want Winter Winterslaap Zout
WARM……………………………………………………
19
Succes, Daisy
Urineverlies?
Altijd welkom bij ons!
Voor alle zekerheid. . .
KBC Bankkantoor Stationstraat 56 1930 Zaventem 02/ 711.07.10
SCA Hygiene Products nv/sa TENA Corewellness Culliganlaan 1 d B-1831 Diegem
U kan rechtstreeks met ons contact opnemen, ofwel via het secretariaat van Ter Burg bij Gerda!
TENA-advieslijn (gratis): 0800-94545
20
Specialiteiten Putten Tanks Hoge druk reiniging Sanering Lambroekstraat 9 1930 ZAVENTEM
02-720 86 98 02-416 80 40
Woensdag 24 december 2014 De Kerstman op bezoek. Toen ik, de kerstman, even voor vieren een kijkje kwam nemen in de cafetaria, zaten er heel wat bewoners in een grote kring bij mekaar. Ik was namelijk op zoek naar mijn kerstvrouwtjes die verdwenen waren, en warempel ze zaten beiden zitdans te geven aan al deze gemotiveerde, lenige dames en heren van Ter Burg. Sarina, mijn jongste vrouwtje, wuifde me toe dat ik even tot bij de mensen moest komen. Ik ben dan maar aan allen een handje gaan geven en ook heb ik mijn ho ho ho boven gehaald. 21
Hierna ben ik persoonlijk, bijgestaan door mijn vrouwtjes Sarina en Sylvia, alle bewoners op de kamers nog een bezoekje gaan brengen. Aan de ogen van de bewoners te zien deed dit deugd dat wij even langskwamen. Van alle bewoners werden er foto’s gemaakt samen met de kerstman en vrouwtjes. Ook de mensen in het paviljoentje kregen bezoek. We namen onze tijd om iedereen te bezoeken. Het was fijn al deze bewoners net voor kerstdag nog een bezoekje te brengen. Ondertussen is het al 2015, en ik wens jullie allen een gezond en vreugdevol nieuwe jaar toe.
De Kerstman Het kerstekind in elk van ons Een late kerstboodschap of…. een waarachtige gedachte voor het nieuwe jaar! Wie moeder wordt, denkt niet aan het mogelijke einde van haar kind, niet aan de angst, niet aan de wanhoop. Ze verwacht momenten die zijn gevuld met zacht gelach en soep slurpen, met de vreugde van het leven. Volgens Marjolein De Vos zegt een geboortefeest als Kerstmis meer over de veerkracht die een nieuwe mens in zich heeft, dan over het minder goede dat hij op zijn weg zal vinden. Het lot van moeder en kind………. Het is mei 1955. De schrijver Vasili Grossman, 51 jaar oud, staat in Moskou voor Rafaels Sixtijnse Madonna. Hij kijkt. Hij weet niet wat hem overkomt. Zo heeft de kunst nog nooit op hem ingewerkt. Deze jonge, ernstige vrouw met haar mollige zoontje kent hij. Hij heeft ze gezien, in de jaren die achter hem liggen, hij heeft ze gezien in de 22
gemeenschappelijke woningen in de steden, in afgelegen dorpen waar honger werd geleden. Hij heeft de jonge vrouw afscheid zien nemen van dit kind terwijl er twee agenten van de geheime dienst op haar stonden te wachten, zij was het die door de sneeuw liep op de vlakte bij Stalingrad, zij was het die die uit een trein stapte in Treblinka. Heel zijn tijdperk heeft ze gedeeld. En niet alleen het zijne, ook dat van de mensen daarvoor. Ook het leven van de mensen hierna zal ze delen, een leven waarvan hij niet verwacht dat het gemakkelijker zal zijn. Eenmaal thuis schrijft hij over wat hij meegemaakt heeft, staande voor dat schilderij. En hij stelt deze vraag: ‘Waarom spreekt er geen angst uit het gezicht van de moeder? Waarom klemmen haar vingers zich niet zo stevig om het lichaam van haar zoon dat de dood ze niet zou kunnen losmaken? Waarom wil ze haar zoon niet ontrukken aan het lot?’
Hij weet wat wij allemaal weten: met dat jongetje op het schilderij loopt het niet goed af. Zijn lot ligt vast, hij zal een verschrikkelijke dood sterven. Die jonge vrouw die hem zo behoedzaam de toekomst in draagt, zullen we op veel schilderijen terugzien. Ze is dan een vroegoude vrouw, krijtwit, haar handen wringend in wanhoop. Want boven haar hoofd hangt haar zoon, naakt, bloedend, als een te villen konijn aan een houten gespijkerd. En zij moet het aanzien. ‘Waarom klemmen haar vingers zich niet zo stevig om het lichaam van haar zoon dat de dood ze niet zou kunnen losmaken?’ Het is geen vraag. Het is een uiting van wanhoop. Er bestaat immers geen greep zo stevig dat de dood die niet los zou kunnen maken. En deze vrouw probeert dat zelfs niet eens. ‘Ze reikt het lot haar kind aan, ze verbergt hem niet. 23
Nu, in 2014 , las ik die regels. En ik werd er ongemeen door getroffen. Ze reikt het lot haar kind aan. Wat betekent dat? Ik kijk naar een foto van mijn eigen nog jonge moeder. Ze houdt mij en mijn oudste broertje vast, hij zit bij haar op de schoot. Ik leun zo dicht mogelijk tegen haar aan. Veiligheid. ‘Wat was ik toen onnozel’, zei mijn moeder een keer toen ze naar die foto keek. Dat vind ik helemaal niet. Ik vind haar lief en mooi, zij kijkt zo rustig in de lens, ze biedt zo duidelijk houvast aan de twee kinderen die vanuit haar bescherming naar de fotograaf kijken, mijn broertje onbevreesd, ik enigszins argwanend. We weten alle drie niet hoe het leven verder zal gaan. Zij weet heus als wel van de onmacht van een moeder, maar misschien nog niet dat die ook voor haar zal gelden. En wij, haar kinderen, weten gewoon nog helemaal niets. We bestaan. We zitten goed.
In die madonna van Rafael weerspiegelt zich ook deze foto. Alle foto’s van moeders met kinderen, van heel arm tot welgesteld, in tenten en tuinen en koude kapotte huizen en in warme kamers en voorjaarslicht. Moeders overal ter wereld met hun kinderen die zelfmoordterrorist worden, honger lijden, gevaarlijk veel macht krijgen, die doodgeschoten worden door een zenuwachtige politieagent, in stukken opgeraapt worden bij een neergestort vliegtuig, werkloos worden, een onopmerkelijk leven leiden, ongeneeslijk ziek blijken. Voor het lot kun je je niet verbergen. Dat vertellen ons zoveel verhalen, mythen en sprookjes waarin het onontkoombare vaststaat, en waarin ouders proberen het lot te ontduiken. Ze halen alle spinnewielen weg uit het kasteel, maar Doornroosje vindt er toch een. Ze dopen hun kind in het onsterfelijk makende water van de 24
Styx maar houden het bij de hiel en Achilles heeft dus een kwetsbare plek. En niet alleen Achilles. Ook zijn moeder. Het noodlot treft de moeder even hard als het kind. Het kind bezorgt haar, door zijn bestaan, een uiterst kwetsbare plek. Achteraf kijk je naar de foto van een van die alledaagse madonna’s met hun alledaagse kinderen, en denk je: het lot lag al vast. Het is de onvermijdelijke dramatische ironie van het heden: terugkijkend weten we altijd meer dan de mensen op de foto’s ook als we die mensen zelf zijn. Bij het geboortefeest, Kerstmis, hoort niet vooral wanhoop over het onbekende lot, er hoort vreugde bij. En terecht: er is een nieuw mens geboren, er zijn nieuwe mogelijkheden, er is een kans dat alles, of anders toch veel, zich ten goede keert. De filosofe Hannah Arendt meende dat het opmerkelijke aan de mens juist niet zijn sterfelijkheid was, maar zijn ‘nataliteit’ (geboortelijkheid), zijn vermogen om steeds weer opnieuw te beginnen.
En niet één keer, meer steeds weer, want onze veerkracht, ons vermogen om enthousiast, verliefd, bevlogen, begeesterd te raken is enorm. Een echte nieuwjaarswens, denk ik dan (Christel). Het is geen onnozelheid of vergeetachtigheid of een vorm van kop in het zand steken om bij de geboorte van een kind niet vooral te denken aan wat het allemaal zal overkomen. Het kleine kind vertegenwoordigt ook hoop, behoefte aan vertrouwen. En meer dan dat nog, vreugde: ‘Het schilderij ontleent zijn wonderlijke, stille kracht ook aan de vreugde die eruit spreekt een levend wezen op aarde te zijn’. Schrijft Grossman. Wat is dat voor vreugde? Er is vaak aanleiding genoeg om die niet te voelen. Maar het leven zelf kan een levend wezen zo maar vervullen met welbehagen. Kijk naar herkauwende koeien in de wei, de kat in 25
de zon, spelende kraaien die onder een viaduct door duiken. Kijk om je heen en zie dat alles gekleurd is. Welbehagen. Vreugde. Het bestaat en wringt zich altijd overal doorheen een weg boven, als een paddenstoel door een asfaltweg. De moeder die het lot van haar kind aanreikt, verwacht niet vooral het einde. Ze verwacht alles wat daar voor komt. Al die momenten die gevuld zijn met zacht lachen, met soep slurpen, met opwindende ontdekkingen, overgegeven strelen, totale concentratie op een probleem. Er is alles in de wereld. De madonna van Rafael is niet alleen maar een idee. Het is ook een schilderij, dat steeds opnieuw mensen betovert. Grossman veronderstel zelfs dat dit schilderij zijn kracht niet zal verliezen als er geen enkel mens meer is om ernaar te kijken.
Alsof niet de beschouwers de betekenis eraan geven, maar het doek zelf zijn betekenis, belang, schoonheid uitstraalt. Het schilderij is niet alleen verbonden met de wanhoop en de angst om ons lot, maar ook met vreugde, en iets onbekends en nieuws ‘alsof er een achtste, nog onbekende kleur wordt toegevoegd aan de zeven kleuren van het spectrum’, schrijft Grossman. Misschien is het die onbekende achtste kleur die maakt dat je eigen gewone foto’s, je eigen alledaagse leven, als je naar dit schilderij kijkt, verbonden lijken te worden met iets vitaals, iets dat onsterfelijk is.
Toch ook een mooie gedachte voor het prille, nieuwe jaar 2015! 26
Uit de Standaard van 24 – 25 december 2014 Marjolein de vos redacteur van NCR Handelsblad Met enkele gedachten van Christel
Zondag 4 januari
Dhr. Bogaerts 1926 (Zonnebloem)
Maandag 5 januari
Christel Decap (Wooncoördinator) Nico Deblaere (Directeur)
Donderdag 8 januari Hilde Jacobs (Verpleging) Zaterdag 10 januari
Karin Panneels (Verzorging)
Zondag 11 januari
Viviane Demarsin (Vrijwilliger) 27
Woensdag 14 januari Dhr. Verbist 1927 (Zonnebloem) Mevr. Vanneste 1934 (Iris) Vrijdag 16 januari
Mevr. Vroom Paula 1931 (Orchidee)
Zaterdag 17 januari
Joseé Cloostermans (Vrijwilliger)
Maandag 19 januari
Dhr. Neijens 1931 (Zonnebloem) Dhr. Verhoeven 1933 (paviljoen)
Vrijdag 23 januari
Mevr. Van Bever 1923 (Zonnebloem) Stefanie Heyndels (Hoteldienst) Stéphanie Linthoudt (Hoteldienst)
Maandag 26 januari
Mevr. Vandermosten 1918 (Iris)
Donderdag 29 januari Iracelma Baptista Gomes Boges (Zorgk.) Zaterdag 31 januari
Mevr. Meersman 1924 (Iris)
Dinsdag 6 januari
Driekoningen in Ter Burg 15.00 uur in cafetaria
Donderdag 8 januari
Nieuwjaarsbingo 15.00 uur in de cafetaria
Woensdag 14 januari
Film van de maand 15.00 uur in de cafetaria
Vrijdag 16 januari
Filosoferen met spirituele teksten 15.00 uur in de cafetaria 28
Woensdag 28 januari
Verwennamiddag ‘Handverzorging’ 14.30 uur in de cafetaria
Donderdag 29 januari
Verjaardagstaart van de maand 15.00 uur in de cafetaria Bibliotheek in huis Vanaf 14.30 uur
Maandag 2 februari
‘Maria Lichtmis’ Pannenkoeken in Ter Burg vanaf 14.30 uur in de cafetaria
29
