Artex - Kunstenschool Texel Inhoudelijk Jaarverslag 2013/2014 Vooruitblik 2014/2015 Door: drs. P.M.H. Folkerts-Nieuwenhuizen
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
2
Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014 1. Inleiding 2. Leerlingen- en publieksbereik 2.1 Resultaat leerlingenbereik 2013/2014 in vergelijking met voorgaande jaren 2.2 Publieksbereik: evenementen 2.3 Uit de Benchmark 2.4 Demografische verschuivingen 3. Evaluatie schooljaar 2013/2014 en doelen 2014/2015 Samenvatting Resultaten en Doelen 4. Kunst in vrije tijd – lessen en cursussen 4.1 Muziek 4.2 Dans 4.3 Theater 4.4 Beeldende kunst 4.5 Mixed Media 5. Kunst op school 5.1 basisscholen 5.2 voortgezet onderwijs 6. Personele zaken 7. Bestuur 8. Kwaliteitszorg 9. Financieel resultaat
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
3
1.
INLEIDING
Wist u dat… Artex met stip op nummer 1 staat in Nederland als het gaat om het aantal leerlingen versus inwoneraantal; Artex goed scoort ten opzichte van Nederlandse centra voor de Kunsten als het gaat om kostenbeheersing; Artex een muziekdocent heeft die les geeft aan alle Texelse basisscholen; Artex aan alle juffen, meesters en kinderen van de basisscholen kunstlessen geeft in het kader van Kunstenaar in de Klas; Artex veel ensembles in huis heeft; voor zowel kinderen als volwassenen; Artex de afgelopen jaren fors heeft moeten bezuinigen op de ‘gewone lessen’ maar dat we wel extra gelden hebben ontvangen voor muziek- en kunstleerlijnen in het basisonderwijs; Artex een landelijk gecertificeerde instelling is? Dit en meer leest u in dit jaarverslag. Er staat uitvoerig beschreven wat we in het schooljaar 2013/2014 hebben gerealiseerd. Tevens worden enkele doelen bepaald voor dit lopende schooljaar. Een en ander maakt onderdeel uit van het koersplan 2010/2014. Nieuw koersplan en strategisch marketingplan Voor de periode 2015-2019 hebben we een nieuw strategisch plan/koersplan nodig. Het nieuw te maken koersplan is letterlijk afhankelijk van de koers die we gaan varen. Als we naar de Rabobank verhuizen, ziet dat plan er heel anders uit dan dat we hier blijven zitten. Met de Rabobank is afgesproken dat we december 2014 duidelijkheid verschaffen. Daar wordt momenteel naar toegewerkt. Dat betekent dat daarna de strategische plannen gemaakt kunnen worden. Verhuizen naar de Rabobank? In 2013 is Artex naar de raad gegaan om goedkeuring te vragen voor een eventuele verhuizing naar de Rabobank. Daarnaast wilde Artex een bijdrage van de gemeente in de vorm van een financiële bijdrage (als vliegwiel voor de fondsenwerving) en wilde Artex financiële zekerheid in de vorm van toezeggingen over subsidie-continuïteit (inclusief indexering). Zonder deze toezegging kan Artex namelijk niet ondernemen en teert de organisatie in. De raad stemde positief! Hoewel in de raad het indexeren aan de orde is geweest (en toegezegd) was hierover niets terug te vinden in het raadsbesluit. Helaas werd direct daarna besloten om Artex lopende het schooljaar niet te indexeren. Hierdoor kon Artex niet doorpakken met de nieuwbouwplannen. In juli 2014 werd er echter een amendement aangenomen in de raad: de drie grote gesubsidieerde instellingen worden vanaf het nieuwe begrotingsjaar wel geïndexeerd. Met deze toezegging in de hand heeft Artex zich tot het college gewend met de vraag een ambtenaar uren te geven om mee te werken aan de nieuwbouwplannen. Dit omdat het een complex geheel is en medewerking en de expertise van de gemeente hard nodig zijn. Het college heeft dit verzoek ingewilligd. Samen met de ambtenaar is Artex nu druk bezig om de plannen uit te werken en opnieuw door te rekenen. Onlangs heeft de gemeente (mede naar aanleiding van het feit dat asbest verwijderd moet worden uit het pand van Artex) een rapport opgesteld waaruit blijkt dat renovatie van het huidige pand rond de 6 ton gaat kosten. Reden genoeg dus om te onderzoeken of huisvesting aan de Groeneplaats lucratief is voor Artex, de Bibliotheek, Radio Texel, de Anbo (ontmoetingsplaats) en misschien de Historische Vereniging. Muzieklessen en Beeldende leerlijn op de basisscholen Sinds 2013 verzorgt muziekvakdocent Mathieu Vulto op alle basisscholen een keer in de twee weken muziekles. Deze lessen worden bekostigd uit de combinatiefunctiegelden die de gemeente vanuit het rijk heeft verkregen voor sport (85%) en cultuur (15%). De muzieklessen met een instrument die Artex al jaren verzorgt op de basisscholen (IMV-lessen) passen prachtig binnen de lange leerlijn Muziek. Kinderen leren spelenderwijs over muziek met als kers op de cake dat ze in groep vijf met twee instrumenten intensief mogen kennismaken. De opzet van IMV is in 2014 iets aangepast. Zo werd in de tweede periode toegewerkt naar een groot gezamenlijk concert van alle IMV-scholen in de Koninghal. En dat was een enorme ervaring: 80 instrumentalisten speelden mee in het orkest en zo’n 120 groep-vier-leerlingen zongen vrolijk mee! Geweldig om te zien hoe geconcentreerd de kinderen op de dirigent én elkaar letten Naast de muziekleerlijn is er een beeldende leerlijn uitgezet die bekostigd wordt uit onder andere provinciegelden. Kunstenaar en kunstvakdocent Maurice Christo van Meijel verzorgt gedurende 4 jaar deze beeldende lijn die aansluit op een bestaande duurzame leerlijn. In mei 2014 heeft een uitgebreide evaluatie onder bijna 60 mensen (directeuren, leerkrachten en klassenassistenten) uit het basisonderwijs plaatsgevonden over deze twee leerlijnen. Beide leerlijnen Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
4
worden zeer positief ontvangen! De doelen worden goed gehaald en zowel leerkrachten als kinderen leren er veel van. Artex is enorm trots op deze ontwikkeling. Een ontwikkeling die je mondjesmaat in sommige grote steden, waaronder Amsterdam, ook ziet. Men ziet steeds meer in dat muziek- en beeldend onderwijs enorm belangrijk is voor de ontwikkeling van het kind. Waar een eiland groot in kan zijn! Daling jonge leerlingen maar stijging volwassenen Bij Artex is het nu ook voelbaar: er zijn minder jonge kinderen, meer gezinnen die van het eiland trekken en men heeft meer last van de crisis. Dit terwijl de lesprijzen de afgelopen jaren zijn gestegen. Bij de jaarcursussen Muziek en Dans zien we een daling. Deze daling lijkt echter overeen te komen met de demografische daling die we zien in de leeftijdsgroep 5 tot 19 jaar. Ook bij de korte cursussen zien we een daling. Dit is deels te wijten aan ziekte onder het personeel waardoor we minder cursussen hebben kunnen laten doorgaan. Daarnaast hebben we door het tussentijds nietindexeren van de subsidiegelden nog meer de hand op de knip gehouden: cursussen mochten alleen doorgaan als ze echt kostendekkend waren. Bijzonder om te vermelden zijn de korte cursussen als Boys Dance, Zumba Kids en extra cursus Moderne dans. Die hebben we in 2014/2015 kunnen aanbieden als jaarcursus! Verder zien we een stijging van het aantal volwassenen ensembles. Succesvol waren de lezingen door Krzysztof Dobrowolski-Onclin die een vast publiek aan zich weet te binden. Publiekstrekker Of je de basisschoolleerlingen nu wel of niet meetelt; Artex komt als beste uit de bus in Nederland als het gaat om leerlingenbereik in ons verzorgingsgebied, namelijk 26% Artex versus 1,9% (uit benchmark). Zonder de basisscholen was dat voorheen 12 tot 14%. Ook als publiekstrekker doen we het goed. Sinds vorig jaar houden we ook de publieksactiviteiten bij waarover meer in dit jaarverslag. Uit de Benchmark Artex doet mee aan een landelijke Benchmark. De rapportages lopen daarbij iets achter (jaar 2013 moet nog worden gescoord). Wel hebben we gegevens uit 2011 en 2012 die al heel aardig aangeven waar we staan in vergelijking met soortgelijke instellingen en ten opzichte van alle instellingen voor kunsteducatie. In dit jaarverslag zal ik iets dieper op deze gegevens ingaan. Dit omdat het een heel goed beeld geeft van waar wij staan en… omdat ik met trots kan zeggen dat we het goed doen voor zo’n klein eiland. We zijn niet alleen de grootste wat betreft leerlingenbereik, maar scoren ook goed als het gaat om kostenbeheersing. Pauline Folkerts-Nieuwenhuizen, oktober 2014
Fortissimo-orkest speelt met Amsterdams jeugdorkest in Amsterdams Bostheater: Jeugdjournaal maakt opnames
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
5
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
6
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
7
2.
LEERLINGEN- EN PUBLIEKSBEREIK
2.1.
leerlingenbereik 2013/2014 versus 2012/2013
Totaal aantal leerlingen, korte cursus en jaarcursussen 2013/2014
Tot 21 jaar
Totale 21 t/m bevolking 54 Texel t/m 24 jaar
55 plus 55 plus totaal Totale bevolking bevolking 25 jaar t/m Texel 54
Dans lang
219
Dans kort
54
Muziek lang
238
19
49
306
Ensembles/MUZIEKLANG
81
33
30
144
Muziek kort
77
63
132
272
Theater
31
101
4
54
31 17
25
42
Lezingen
70
69
139
OSG Muziekleerlijn schoolmusicus Beeldende leerlijn (minus vrije school)
74
74
25
25
960
960
949
949
Beeldende leerlijn docenteninstructies Extra: Kunst in de zorg Iers/Vlaams festival
5
60
6
66
10
30
40
65
13
83
TOTAAL 2013/2014
2713
Publieksbereik 2013/2014
77%
7%
9%
26%
Resultaat 2012/2013 vs 2013/2014 (door beeldend op de basisscholen)
+14%
+0,9
+3,7%
+3%
Publieksbereik 2012/2013
63%
6,1%
5,3%
23%
- 2,9%
+ 1,2%
+7%
3529
Resultaat 2012/2013 versus 2011/2012 + 29,1%
Totaal 2012/2013
2290
Publieksbereik 2011/2012
33,9%
CBS 2013
324
Beeldend
IMV*
Gehele Texelse bevolking
3638
347
390
9%
4948
5053
358
202
4,1%
3964
3839
3509
13522
2882
TOTAAL 14%
Publieksbereik 2010/2011
31,9%
8,6%
3,6%
TOTAAL 13,3 %
Resultaat 2011/2012 versus 2010/2011 +2%
+1,6%
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
+0,5%
+0,7%
8
2.2 Publieksbereik: Evenementen Zoals vermeld in het voorwoord, scoort Artex relatief heel hoog ten opzichte van andere centra voor de kunsten in Nederland als het gaat om leerlingenbereik in ons verzorgingsgebied, namelijk 31% Artex versus 1,9% (uit benchmark 2010). Ook als publiekstrekker doen we het goed. Hieronder volgt een lijst met de evenementen die dit schooljaar hebben plaatsgevonden naast de voorspeelavonden en (vele) extra optredens van o.a. het Popkoor, Kinderkoor en enkele popbands: Aantal bezoekers (bij benadering) Iers festival 5, 6 en 7 november 83 Artex op Struûn Texel november 2013 Popbands 300 Artex op Struûn Texel Paparosjka en de nachtegaaltjes 750 Artex op Struûn Texel Popkoor 600 Voorrondes Ensemblefestival Diverse Voorspeelavonden Artex maandag 17 maart 2014 t/m donderdag 27 maart 150 Jubileumconcert Popkoor en kinderkoor 22 maart 2014: Met hoogtepunten uit de afgelopen 5 jaar (RK kerk, Den Burg) 500 Kamerkoor in Den Hoorn Membra Jesu Nostri van Buxtehude, 6 april 2014 185 Finale Ensemblefestival 2014 in Klif 12 11 april 2014 160 IMV concert Koninghal 11 april 2014: Alle IMV leerlingen (groep 5) vormen samen een groot orkest met hulp van de fanfares, Alle groep 4 leerlingen (van deelnemende scholen) zingen mee, ouders komen 200 16-18 mei 2014: Amsterdams Jeugdorkest komt naar Texel Het 45-koppige jeugdorkest van de Muziekschool Amsterdam Noord en Zuid (TON: Tussenorkest Noord o.l.v. Peter Veenhuizen) bracht een bezoek op Texel aan het jeugdorkest van Artex: het Fortissimo-orkest o.l.v. Loes Bakker. Op zaterdag 17 mei concert in de NH-kerk te Den Burg. 100 Zondagochtend 18 mei traden de orkesten op in Ecomare 80 14-15 juni 2014: Artex-jeugdorkest gaat naar Amsterdam 14/15 juni Fortissimo-orkest gaat naar Amsterdam 14 juni openluchtconcert op Museumplein 100 15 juni vaderdagconcert in Amsterdams Bostheater (uitgezonden op jeugdjournaal) 500 Presentatie jeugdtheater De Rugzak 12 juni in Klif 12 120 Pop on the beach 18 juni 150 Danspresentatie 19 juni – OSG-leerlingen 300 Danspresentatie 22 juni – basisschoolleerlingen 300 Open lessen Dag 25 juni 80 TOTAAL 4658 Verder hadden we: - Samenspelweken in December en voor de zomervakantie: die eindigen ook vaak in een presentatie - Straatmuzikanten: namens de ondernemersvereniging spoort Artex leerlingen aan om op straat te spelen volgens een schema - Presentaties kindertoneel en jeugdtheater - Voorspeelavonden - Kinderkoor en Leerlingen Loes en jeugdorkesten in verzorgingshuizen
2.3 Uit de Benchmark In de benchmark van de Kunstconnectie staat een schat aan informatie als het gaat om financiële en afzetgegevens van centra voor de kunsten. Dankzij de benchmark kan Artex zich vergelijken met instellingen voor kunsteducatie. Landelijk gezien zijn dat er 60 die de gegevens voor 2012 hadden ingevuld. Wat betreft selectiecriteria heb ik gekeken naar vergelijkbare instellingen wat betreft privaatrechtelijke status en aanbod e.d. Dan kunnen we ons wat betreft 2012 vergelijken met 14 centra. Over 2011 kunnen we beter landelijk vergelijken omdat het toen ging over 147 instellingen die de benchmark hadden ingevuld. Bereik Ons bereik (aantal leerlingen versus inwoners verzorgingsgebied) ligt ver boven het gemiddelde. Dat wisten we natuurlijk al. Het levert ons de eerste positie op! Dit percentage is nog zonder de basisschoolleerlingen mee te rekenen die we in 2013 erbij hebben gekregen.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
9
Kosten Als je onderstaande tabel ziet kunnen we concluderen dat we de kosten goed weten te beheersen. We scoren aan de kant van de kosten beneden gemiddeld. Daar waar we hoger scoren (totale kosten per docentcontactuur en overhead per docentcontactuur zien we dat we bovengemiddeld scoren. Dit is te verklaren aan de hand van onderstaande tabel. Hier zien we dat onze huisvestingskosten relatief heel hoog zijn ten opzichte van andere centra. Dit maakt de overheadkosten hoog. Met andere woorden: de subsidiegelden worden goed besteed aan waarvoor het bedoeld is: onderwijs op het gebied van kunsteducatie. Een groot deel van de kosten wordt bepaald door overheadkosten als huisvesting. Wat betreft beheerskosten (beheer gebouw) scoren we relatief laag. Wat betreft inkomsten scoren we bijna gemiddeld (ietsje daaronder). Dat heeft te maken met de relatief lage lesprijzen die we hanteren voor de jeugd.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
10
2.4 Demografische verschuivingen Ons bereik is groter geworden, met name door de inzet van de vakleerkracht beeldend die alle basisscholen onder zijn hoede heeft (behalve de Vrije School in 2013/2014). Zagen we vorig jaar dat de vakleerkracht Muziek een stevige duit in het zakje deed, nu is dat beeld nog positiever als gevolg van de komst van de Beeldende Vakdocent. Zonder dit, zouden we in het geheel iets zijn teruggelopen. Met name in absolute getallen. Relatief valt de teruggang nog mee, want de bevolking op Texel (en dat met name tot 19 jaar) loopt terug op Texel. Dit jaar zien we een teruggang in de jaarcursussen Dans en Muziek én in de Korte Cursussen. Zoals omschreven in de inleiding zien we met name een teruggang in het aantal leerlingen in de basisopleiding. Dit komt omdat we minder leerlingen hebben kunnen plaatsen (minder docenten en door bezuinigingen geen uitbreiding van contracten), door economische motieven en door een demografische verschuiving. Voor muziek en dans zien we een teruggang in de jeugd. Met name in absolute getallen (niet zo zeer relatief). Als we naar de bevolkingsstatistieken kijken is de jeugd ook afgenomen: tot 24 jaar tellen we in 2013/2014 3529 kinderen. In 2012/2013 waren dat er nog 3638, 109 meer dus. In het basisonderwijs zien we een daling van 85 leerlingen. De daling bij de basisvorming komt ten dele door concurrentie, maar zeker ook doordat het aantal kinderen in absolute getallen afgenomen is tussen 5 en 19 jaar met bijna 100 kinderen in totaal (zie tabel 1 en 2). Ten opzichte van 2012 spreken we zelfs van een daling van 169 kinderen. In de leeftijdscategorie van 25-44 jaar zien we ook een dalende tendens met 194 t.o.v. 2012. Een lichte stijging zien we in de categorie 20 t/m 29 jaar. De meest significante stijging doet zich voor in de leeftijdscategorie 70-74 jaar.
Tabel 1. bevolkingsopbouw geel = afname groen = toename
Tabel 2. basisonderwijs
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
11
Daarnaast zien we dat op Texel het aantal werkzoekenden fors toeneemt en de schommelingen tussen seizoenwerk en niet-seizoenwerk steeds groter worden (zie tabel 3). We horen steeds vaker dat de lessen voor veel gezinnen te duur zijn. Ten opzichte van Nederland zijn onze prijzen laag, maar voor veel Texelaars is het lesgeld momenteel echt een hobbel. Ook zien we (en dat heeft Artex gemerkt) dat er steeds meer gezinnen wegtrekken van Texel.
Tabel 3. Werkzoekenden Texel
Opvallend is de groei bij de volwassenen bij Artex: daar is ook bewust op ingestoken. We zien dat volwassenen niet zo zeer naar muziekles gaan, maar kiezen voor samenspelvormen. In 2013/2014 zag de Small bigband het licht. Verder hadden we al Just for Fun, Keltisch Samenspel, het Barokensemble en het Fluitensemble. Ook de lezingen dragen bij aan de groei onder de volwassen leerlingen maar ook danscursussen als perfect pilatus. Bij de korte cursussen zijn we voorzichtiger gaan opereren: cursussen moeten minimaal kostendekkend zijn. Daarnaast was de cursuscoördinator uit de roulatie waardoor we minder cursussen hebben kunnen organiseren.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
12
3. EVALUATIE SCHOOLJAAR 2013/2014 en doelen 2014/2015 Hieronder de resultaten van vorig jaar. De actiepunten en resultaten n.a.v. het strategisch beleid - en organisatieplan worden hieronder puntsgewijs omschreven. We zetten de aantallen leerlingen af tegen het publiekbereik, uitgedrukt in percentages. Bij fluctuaties in de bevolkingssamenstelling krijg je zodoende een meer waarheidsgetrouw beeld en kun je beter zien waar de kansen liggen.
Resultaat en doel publieksbereik t/m 24 jaar Het doel in 2013/2014 was proberen het bereik van ongeveer 69% gelijk te houden. Resultaat: We bereiken nu 77% van de jeugd. Dit komt, zoals aangegeven door de vakleerkracht muziek en beeldend. We zien echter een absolute daling bij het aantal jaarcursisten Muziek. We hopen dat we dit tij kunnen keren. Echter, crisis, concurrentie, dalend aantal kinderen en prijsstijgingen werken dit tegen. Overigens valt de daling relatief gezien erg mee: het loopt in de pas met de demografische daling in deze leeftijdscategorie. Doel 2014/2015 minimaal gelijk houden. Resultaat en doel publieksbereik 25 t/m 54 jaar Resultaat 2013/2014 Doel was gelijkhouden. We zien echter nu een kleine stijging van 6,1 naar 7%. Doel 2014/2015 dit percentage kan omhoog. Mede door het organiseren van nieuwe korte cursussen moeten we hier een groei kunnen bewerkstelligen van +2%. Resultaat en doel publieksbereik 55 plus Resultaat 2013/2014 een aardige stijging van 5,3 naar 9% . Dit is te danken aan bijvoorbeeld de lezingen en Kunst in de Zorg. Doel 2014/2015 verder groeien! Door nieuw aanbod. We zien aan de start van het nieuwe schooljaar 2014/2015 dat nieuwe cursussen als Spreken in het Openbaar, Creatief Schrijven, Aquarel en Filosofie nieuw publiek genereren. Deze trend moeten we voortzetten. Kunst in de Zorg verdient extra aandacht in 2014/2015. De contacten moeten worden aangehaald.
3.1
Samenvatting Resultaten en Doelen
Hieronder in het kort de doelen en resultaten van het afgelopen schooljaar. In de paragrafen hierna worden de disciplines waarin we lesgeven nader uitgewerkt. 3.1.1
Algemeen
1. Docententeam: De meeste docenten komen van de overkant: dit omdat Texel zelf te weinig goed opgeleide vakdocenten kent. Het team, dat wekelijks de overtocht maakt, moeten we koesteren. 2. Zichtbaarheid Voor Artex is het belangrijk dat we zichtbaar zijn. Dit betekent dat docenten hun leerlingen moeten stimuleren mee te doen aan allerhande optredens en exposities. Dit houdt tevens in dat de docent betrokken moet zijn bij de Texelse samenleving. Hij/zij moet weten wat er speelt en zoeken naar mogelijkheden om (met leerlingen) bij aan te haken om de kunsten aan een groter publiek te tonen. 3. Combinatiefunctionaris: Sinds het voorjaar van 2013 is de muziekvakleerkracht aan het werk in de basisscholen en sinds 2013/2014 wordt ook een beeldende leerlijn uitgerold. Zie verder bij Onderwijs. 4. Klanttevredenheidsonderzoek (KTO): In juni 2013 is het klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Deze wordt een keer in de 2 jaar afgenomen. Verder monitoren we middels exitformulieren en tussentijdse beoordelingen. Doel 2014/2015 Opnieuw een KTO. 5. In 2016 verloopt de certificering: in 2015 moeten we de bezig met de herkeuring!
3.1.2
Marketing
1. Naast bestaande media (website, kranten, mailings en free publicity) nemen ook de social media een steeds grotere plek in. Dit zal verder worden voortgezet en uitgebouwd. 2. Uit het Klanttevredenheidsonderzoek: Eigenlijk zien we hier geen significante verschillen met hetgeen in 2011 al is geduid in het certificeringrapport: Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
13
Site en drukwerk maken een duidelijke, verzorgde en moderne indruk.Ruime inzet (sociale) media bij activiteiten.Het aanbod wordt duidelijk gecommuniceerd en cursisten krijgen persoonlijke adviezen t.b.v. een keuze uit het aanbod. Uit het KTO blijkt dat 97% van de leerlingen de informatie goed verzorgd vindt. 20% van hen heeft de informatie via de website verkregen. Hoog scoort de rubriek “anders” met 25,7%. Vorige keer gaf men aan de meeste informatie te hebben uit de brochure die meegestuurd wordt met de krant. Opvallend is dat er nu een verschuiving heeft plaatsgevonden naar de website als belangrijkste informatiebron.
3. Gesegmenteerde marketing: In 2014 hebben we voor het eerst het al jaren bestaande concept van de Open dag losgelaten. Dit omdat we altijd dezelfde leerlingen zagen en het meer een feestje was voor onze huidige leerlingen. Daar is niks mee, maar levert geen nieuwe leerlingen op. We merkten dat bijvoorbeeld Open Lessen voor peuters (een soort open ochtend voor peuters) wel inschrijvingen opleverde. In het plenair hebben we besloten om meer gerichte open dagen te gaan organiseren. Het idee van een Open Dag met aanbod voor volwassenen was geboren. Toch was er ook behoefte aan Open Muzieklessen. Daarom hebben we in plaats van een open dag op een zaterdag een dag met Open Muzieklessen georganiseerd voor alle leeftijden. Zonder toeters en bellen. Men kon luisteren naar ensembles en alle instrumenten uitproberen. Dit bleek een succes en een breder publiek aan te trekken. Doel 2014/2015 Meer gerichte open dagen/meer gericht op duidelijke doelgroepen. 4. Er is een marketingplan voor 4 jaar. Deze wordt in het jaarverslag jaarlijks bijgesteld, daar staan de demografische bereiken in genoemd en hoe we doelen willen bereiken. De media en middelen die we daarvoor doorgaans inzetten zijn: website, mailings (bestand van 2000 adressen), gerichte mailings, social media, cursuskranten huis aan huis 2 x per jaar, free publicity, agenda's, posters, flyers, open dagen, uitvoeringen et cetera. Alleen voor grote evenementen zetten we advertenties in.
5. December dit jaar weten we of we gaan verhuizen naar de Groeneplaats, dan komt er een nieuw koersplan en marketingplan. Deze plannen worden besproken in het plenair. Dat plan is uitgewerkt op macroniveau: niet op microniveau. Op micro-niveau (instrument-niveau) bespreekt de directeur jaarlijks met docenten in de voortgangsgesprekken hoe het er voor staat per instrument en hoe we e.e.a. samen kunnen aanpakken. 3.1.3
Administratief
1. Nieuw leerlingen- en facturatiesysteem: in 2012/2013 zijn we overgestapt van Imas naar Cursad. Dit omdat de samenwerking met Imas niet naar tevredenheid verliep en er nog al wat prijsverhogingen op ons afkwamen. Doel in 2013/2014 was inwerken van coördinator in deze systemen en afspraken maken met Artiance in Alkmaar, die hetzelfde pakket is gaan afnemen. Het inwerken van de coördinator moet nog gebeuren. Wel heeft Artiance toegezegd bij te kunnen springen ten tijden van nood/onderbezetting. Verder dient de administrateur een handleiding op te zetten voor in het handboek. Ook wil de administratie de facturen voortaan per mail gaan verzenden. Ook herinneringen versturen wordt een stuk eenvoudiger. Wordt vervolgd in 2014/2015. Doel 2014/2015 Factureren via mail, coördinator ingewerkt en handboek up to date. 2. Stagiaires: Sinds 2011 werken we met stagiairs van het ROC (studie communicatie/evenementen) die een half jaar stage komen lopen en balietaken, website en agenda’s e.d. voor hun rekening nemen. Dit is een welkome aanvulling op ons team gebleken. Stagiairs krijgen een kleine stagevergoeding. Wel blijken sommige stagiairs stevige begeleiding nodig te hebben. Dit kost tijd. Ook de werving van stagiaires blijft spannend. Derhalve heeft de directeur de stagevacatures ook via andere media uitgezet (Calibris en Ecabo). Dit heeft geresulteerd in nieuwe stagiaires! Doel 2014/2015 Continueren (stageplekken voor dit schooljaar zijn al vervuld) 3. Uit het Klanttevredenheidsonderzoek (KTO): Ruim 85% geeft aan tevreden te zijn met de administratieve medewerkers. Doel 2014/2015 Opnieuw meten/KTO
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
14
3.1.4
Bestuur
1. Koersplan: directeur en bestuur hebben een koersplan uitgewerkt voor 2010/2015. Er stond een meerjarenbegroting op de planning. Deze is gemaakt, maar dan met het oog op de nieuwe huisvesting. Zoals gezegd in de inleiding moet in december 2014 duidelijk worden of we gaan verhuizen. Dit is vanzelfsprekend heel erg bepalend voor de meerjarenstrategie. Vandaar dat deze pas in 2015 van de grond kan komen. 2. Nieuwbouw: De nieuwbouwplannen hebben mede door het niet indexeren even in de koelkast gestaan. In 2014/2015 is een doorstart gemaakt. De gemeente heeft een ambtenaar aangewezen die tijd gaat besteden aan het helpen ontwikkelen van de plannen. Daarnaast is een amendement door de raad aangenomen om grote instellingen wel jaarlijks te indexeren. Veel tijd gaat zitten in werkzaamheden/verkenningen rondom de plannen van de eventuele nieuwbouw. Artex heeft bbn in de arm genomen om alle liggende stukken nogmaals onder de loep te nemen en door te rekenen. December 2014 staat dit op de agenda van de raad. raadsvergaderingagenda. Doel: doorpakken in 2014/2015 Duidelijkheid of en hoe we doorgaan! 3. Doel 2014/2015 Opnieuw een functioneringsgesprek met de directeur 4. Doel 2014/2015 Het bestuur heeft aangegeven in 2014 ook een keer kritisch te willen kijken 5. naar het eigen functioneren. 6. Doel 2014/2015 Bepalen: in welke samenstelling gaat bestuur verder?
3.1.5 Korte cursussen Uit het certificeringrapport: Korte cursussen dienen meer dan eens als instrument voor marktverkenning: bij succes worden korte cursussen omgezet in structureler aanbod en praktijkervaring leidt tot aanpassingen. De frequente evaluaties leiden tot continue productvernieuwing. Voorbeelden van bovenstaande in 2013/2014 zijn cursussen als Boys Dance en Perfect Pilatus. Van Boys Dance hebben we zelfs een jaarcursus kunnen maken. Eindelijk een vaste jongensgroep in ons aanbod! Een extra korte cursus Moderne dans heeft ook geresulteerd in een jaarcursus: onze tweede groep moderne dans. Ook de Small Bigband is als korte cursus begonnen en is nu in 2014/2015 opgenomen als jaarcursus. Bij het Kamerkoor zien we eveneens een belangrijke verschuiving: het Kamerkoor werkte altijd projectmatig. Deze projecten werden aangeboden in de vorm van korte cursussen. Echter; door deze werkwijze had de dirigent weinig ruimte om af te wijken van de standaard-uitvoeringsdata. Daarnaast was het moeilijk uitstapjes te maken binnen het repertoire. Mede om deze reden – en om de dirigent meer vastigheid te kunnen bieden – hebben we besloten om het Kamerkoor in 2014/2015 als jaarcursus aan te bieden. Hier is positief op gereageerd door de koorleden. Als gevolg van de bezuinigingen en het wederom niet indexeren, is het beleid rondom de korte cursussen aangescherpt: zo gaan ze alleen door als ze op zijn minst kostendekkend zijn. 1. Resultaat 2013/2014 de volgende cursussen hebben we van korte cursus kunnen upgraden naar jaarcursus in 2014/2015: Boys Dance, Moderne Dans, Small Bigband, Artex Kamerkoor 2. Resultaat 2013/2014 Doel was: pas op de plaats, maar wel kijken waar kansen liggen, met name als het gaat om volwassenen- en de 55plus- markt. Mede door uitval van de coördinator hebben we niet veel nieuwe cursussen kunnen starten. Daarnaast was het aanbod dringend aan verversing toe. Voor de cursuskrant van 2014/2015 hebben we veel nieuw aanbod op de rol staan (en met succes, er wordt volop ingeschreven). 3. Andere doelen voor 2013/2014 waren: meer lezingen en workshops organiseren voor 55plus markt en jazzworkshops. Resultaat 2013/2014 Er zijn meer lezingen georganiseerd. Die lopen erg goed. De jazz workshops bij Jazz on the Waves zijn niet doorgegaan. 4. Doel 2014/2015 nieuw aanbod, nieuwe markten aanboren! We zijn het schooljaar gestart met succesvolle cursussen als: Aquarel, Filosofie, Creatief Schrijven, Lezingen, Spreken in het Openbaar, Orkestdirectie en Cajon.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
15
3.1.6
Muziek
1. Samenspel Samenspel voor volwassenen Vorig jaar is er een start gemaakt met Small Bigband (XS-band) voor volwassenen: een enthousiaste groep oefent nu wekelijks. Het aanbod met ensembles voor volwassenen is de afgelopen jaren fors uitgebreid. We zien dat veel mensen graag in een ensemble zingen/spelen maar minder snel reguliere muzieklessen afnemen. Die zijn voor volwassenen ook relatief prijzig en niet voor iedereen te betalen. Voor volwassenen zijn er nu de volgende samenspelmogelijkheden: Small Bigband Kleinkunst Keltisch samenspel Just 4 Fun-band Popkoor, vierde 5-jarig bestaan dit jaar Artex Kamerkoor Blokfluitensemble Barokensemble Christmas Carols zingen en uitvoeren in 1 dag Samenspelprojecten kerst en zomer Cajongroep Doel 2013/2014 was: Meer samenspel voor jongeren Resultaat: De Funky Voices is helaas niet van de grond gekomen. Er is wel een fantastische uitwisseling georganiseerd met het Fortissimo-orkest en de jeugdorkesten van Muziekschool Amsterdam Noord en Zuid. Dit leverde een geweldige ervaring, een 4 tal concerten én een item in het jeugdjournaal op. Door deze uitwisseling groeide het Fortissimo-orkest van 8 naar 16 leden! Doel 2014/2015 Uitwisseling organiseren met ander jeugdorkest. Coördinatie Loes Bakker Voor jongeren zijn er nu de volgende samenspelmogelijkheden:
Het Fortissimo-orkest: uitwisseling met jeugdorkesten uit Amsterdam: aantal leden toegenomen! Doel: jaarlijks een uitwisseling organiseren.
Kinderen voor Kinderenkoor
Notenkrakers jeugdorkest
Popbandjes waaronder een jazzband
Samenspelprojecten kerst en zomer
Doel 2014/2015 Samenspel Voor volwassenen en jongeren wordt een doorstart gemaakt met de Bigband in de vorm van een Small Bigband als jaarcursus. De orkestenuitwisseling houden we op het programma: zeer leerzaam voor de jongeren en het orkest is er door wat betreft omvang en kwaliteit door gegroeid! Samenspel blijft aandacht krijgen omdat Artex dat een zeer belangrijk onderdeel vindt van de muzieklessen.
2. Samenspelprojecten / workshopweken Resultaat 2013/2014 De vernieuwde vorm van de samenspelweken slaat aan. De workshops werden goed bezocht en deze vorm van samenspel gaat zeker een vervolg krijgen. Bovendien leverde het nieuwe frisse ideeën op voor korte cursussen. Wel moeten alle docenten worden aangespoord dingen te organiseren. Loes Bakker had dit jaar geen nieuw repertoire gebruikt tijdens de samenspelweken als het gaat om de Notenkrakers en het Fortissimo. Dit slaat aan, want nieuwe leerlingen vinden het leuk mee te spelen met repertoire dat al goed klinkt. Doel samenspel/workshopweken: 2014/2015 Er moeten wel iets minder workshops worden aangeboden zodat het de keuze makkelijker maakt. Het aanbod moet goed in balans zijn. Doel blijft om leerlingen ook te stimuleren eens een cursus bij een andere docent te volgen. Dans: de dansdocenten hebben in het plenair Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
16
overleg aangegeven om in 2013/2014 ook graag mee te doen met dansleerlingen met bijvoorbeeld Afrojazz samen met een groep Djembé’s of Cajons erbij. Dit idee is wegens ziekte niet uitgewerkt maar moet wel uitgewerkt worden door de coördinator samenspel en de dansdocenten in 2014/2015. 3. Examens De exameneisen geven de kaders aan voor docenten met wat zij in een bepaald aantal jaren kunnen bereiken met hun leerlingen. Het geeft richting voor de invulling van het onderwijs. Voordeel: leerlingen én docenten weten precies waar ze aan toe zijn als het gaat om de voorbereidingen. Er zijn nieuwe formulieren ontwikkeld die al eerder goedgekeurd zijn tijdens het plenair overleg. Vorig jaar hadden we een duidelijke stijging van het aantal leerlingen dat theorielessen heeft gevolgd. Meer docenten zijn er nu actief mee bezig. Tevens vindt men het leuk mee te kijken bij andere examens. In het plenair overleg is afgesproken dit zo voort te zetten. Doel 2014/2015 Iedereen die theorie heeft gehaald ook praktijkexamen laten doen. Daarnaast is het leuk om in 2014/2015 weer een officiële diploma-uitreiking te doen, eventueel met voordrachten. Taak: coördinator examens 4. Hafabra en de fanfares op het eiland Artex verzorgt nog steeds de hafabra-opleidingen voor de fanfares. Doel 2013/2014 was dit te continueren. Ook werd gezocht naar een samenwerking met de fanfares aangaande IMV. Uiteindelijk hebben tijdens het grote IMV-concert in 2013/2014 leden van de fanfares de schoolleerlingen muzikaal ondersteund tijdens het optreden in de Koninghal. Dit gaan we ook doen in 2014/2015: Taak van Schoolmusicus, coördinator IMV en docent koper (= dirigent van 2 fanfares) Doel 2014/2015 Orkesten mee laten spelen met concerten van fanfares. Taak: Loes Bakker en Wendy Prins 5. Straatmuzikanten Artex - Kunstenschool Texel heeft op verzoek van ondernemersvereniging Winkelhart Den Burg op meerdere zaterdagen het winkelcentrum muzikaal aangekleed. Doel 2014/2015 continueren en zorgen dat dit een doorgaand iets wordt (coördinator) 6. Ensemblefestival / Solistenfestival Resultaat 2013/2014 De kwaliteit van de bands tijdens de voorrondes was niet goed. De directeur heeft daarna een dringende oproep gedaan aan alle finalisten en docenten. De boodschuip luidde in het kort dat men zich beter moet voorbereiden. Verder kwam naar voren in de evaluatie: - fotografie mooi Lisette Schoo - ensemblefestival voortaan in Krim of Waldhoorn en Solisten in Klif 12. - Jury en presentaie door Colet waren top! - fijn: Wobbe als hulp op podium: liep mooi strak en Colet kon goed presenteren - geluid was goed/licht mooi - Klif 12 blijft leuk! Volle bak! Verbeterpunten - piano klif 12 is slecht, voortaan een piano van Artex daar neerzetten - jury moet goed weten wat prijzen zijn: van tevoren even zien - wat uitgebreidere versterking van de bandjes en ook akoestische ensembles. Is simpel op te lossen met enkele extra microfoons. Doelen Solistenfestival 2014/2015: - Docenten moeten zogen dat leerlingen zich goed voorbereiden (stukken goed instuderen, letten op presentatie, aankondiging en zorgen dat instrumenten gestemd zijn). - Docenten moeten in de gaten houden wie van hun leerlingen meedoet. Check ook (op de website en in de les) of leerlingen meedoen en als ze meedoen, zorg er dan voor dat dingen ook in de les worden afgestemd. - Docenten moeten hun leerlingen aanmoedigen: tijdens voorrondes en in de finale: meer betrokkenheid - Solistenfestival in Klif 12 - Zorgen voor andere piano, betere uitversterkingsmogelijkheden voor bands - Prijzen van tevoren bekend
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
17
Muziek pop -
De eindpresentatie Pop On The Beach bij Paal 12 op het strand was muzikaal gezien een succes. De eraan gekoppelde “Pophap” is niet meer voor herhaling vatbaar bij Paal 12. Een andere locatie voor de optredens in 2015 wordt overwogen.
-
De popschoolbands hebben zich naast Pop On The Beach zich ook laten horen op Struûn, een jaarlijks terugkerend multidisciplinair cultureel evenement in Den Burg in november. Er was veel publiek en ook de docentenband heeft gezamenlijk met een aantal gevorderde leerlingen opgetreden. Dit was mede erg leuk doordat leerlingen hun eigen docent eens in actie konden zien. Hiermee is de zichtbaarheid van de popschool verbeterd. Enkele bands zijn mede door Struûn op Texel bekend geworden hetgeen een aantrekkende werking heet voor Artex. Struûn is zeker voor herhaling vatbaar en staat in de planning voor komend jaar.
-
De mogelijkheid voor blaasinstrumentalisten om vanaf het tweede jaar (blok 4) in te stromen is in één geval benut.
-
De per cursus 2013\2014 aangetrokken basdocent heeft direct invloed gehad op de kwaliteit van de bassisten.
-
De beoogde integratie van aan pop verwante stijlen in de popschool begint aardig vorm te krijgen met het ontstaan van meer jazz en cross-over gerichte bands.
Doelen 2014/2015: o Meer gitaristen, drummers en bassisten opleiden. o Verdere integratie aan pop verwante stijlen in de popschool. o Principe van zelfstandig werken door docenten en leerlingen aan repertoire. o Zichtbaarheid blijven verhogen door meer openbare optredens, al dan niet gestuurd vanuit Artex. Pop on the Beach/Struûn etc. o Een bandje focussen op meer jazzmuziek 3.1.7
Dans
1. Doel voor 2013/2014 was: aanbieden van nieuwe danscursussen zoals jongensdans, Zumba voor kinderen en Pilates. De volgende bijscholingen zijn behaald: Perfect Pilates® (Roos Bakker), Zumba Kids®, Zumba Gold® en Relaxersize® (Lisette Boeijen). De lessen Pilates zijn gestart in september 2013 op de dinsdagochtend en de woensdagavond (voor volwassenen). De lessen Zumba Kids zijn gestart in januari 2014. Tevens is er in januari 2014 een extra groep Moderne Dans gestart (voor tieners) en de groep Boys Only, een streetdancegroep alleen voor jongens! 2. Resultaat 2013/2014 Het aantal deelnemende jaarcursisten is een beetje gezakt in absolute getallen. De daling zit in de groep van 10-21 jarigen: precies de groep die demografisch gezien een sterke daling laat zien. Om nieuwe doelgroepen te bereiken zijn nieuwe dansvormen aangeboden in korte cursussenverband. De dansdocenten hebben hiertoe ook cursussen mogen volgen. De nieuwe cursussen bleken goed aan te slaan: volgend schooljaar zullen Zumba Kids, Boys Only en een tweede groep Moderne dans in het jaaraanbod worden opgenomen! 3. Danspresentaties: Normaal gesproken organiseren we om het jaar een dansvoorstelling. In 2013/2014 is besloten om een danspresentatie te geven aan het einde van het schooljaar. En met succes: 2 keer een volle zaal bij de Krim en heel tevreden dansers.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
18
3.1.8
Theater
1. Kindertoneel en Jeugdtheater Resultaat 2013/2014 Dit schooljaar een nieuwe docent: Marije de Leeuw. In totaal werden er van beide 2 cursussen van 12 lesweken aangeboden. Deze zijn afgesloten met een open les voor vrienden en familie. Volgend jaar bieden wij deze cursussen weer aan. Doel 2014/2015 Continueren 2. Jongeren Theaterschool: Doel 2014/2015 Nieuw concept jongerentheater opzetten met een nieuwe docent. We hebben een zeer goede theaterdocente aan ons weten te binden die ook graag deze lessen gaat verzorgen. We zullen starten met een cursus in januari voor de jeugd: acteren voor de camera. Daar de nieuwe theaterdocente zelf lang bij televisie heeft gewerkt, weet ze hier alles van. 3. Verteltheater Kunst in de Zorg Doel 2014/2015 Een vervolg is onder andere afhankelijk van toegekende subsidie en de hoogte van de eigen bijdrage die de bewoners zelf moeten betalen. 4. Toneellessen in het Maartenhuis Doel 2014/2015 De cursus nogmaals inplannen in het aanbod voor bewoners van het Maartenhuis. De cursus is in 2 jaar tijd reeds drie keer gewisseld van docent: proberen een docent te vinden die deze cursus meerdere jaren achtereenvolgens kan aanbieden zodat er een grotere vertrouwensband opgebouwd wordt met de bewoners.
3.1.9
Beeldend
1. Resultaat De tak beeldend blijft klein, mede door het gebrek aan ruimte. Daarnaast is het moeilijk de kostprijs van beeldend laag te houden (kleine groepen, materiaalkosten). 2. Doel 2014/2015 Wat betreft korte cursussen blijven we zoeken naar vormen die aanslaan, rekening houdend met de huidige beperkingen. We moeten blijven zorgen voor vernieuwend en fris aanbod. In 2014/2015 is daar een start mee gemaakt met cursussen als Creatief schrijven, Aquarelleren en de Kunstklas. 3. Kunst in de Klas Zie Combinatiefunctieplan/basisonderwijs. Door dit programma en de positieve beoordelingen die de kunstenaar kreeg, is besloten hem ook in te zetten voor korte cursussen bij Artex. Doel 2014/2015 Korte cursussen organiseren met Maurice Christo van Meijel Kunstlezingen In het najaar van 2013 is Artex gestart met het geven van kunstlezingen o.l.v. kunsthistoricus en oud-Texelaar Krzysztof Dobrowolski. In totaal zijn dit schooljaar vijf goedbezochte lezingen gegeven met uiteenlopende kunstonderwerpen zoals steden, moderne kunst en iconografie. Doel 2014/2015 Het continueren van deze kunstlezingen. Ook bekijken of we deze lezingen in combinatie met excursies kunnen aanbieden. Expositie Zout Kunstenaarsvereniging Zout was op zoek naar een expositieruimte voor hun expositie Bloeitijd in mei. Een deel van de expositie is ondergebracht bij Artex. Expositie Kunst in de Klas Vooruitlopend op het eerste lesjaar waarin aquarelleren centraal stond, heeft Maurice Christo van Meijel aquarellen bij Artex geëxposeerd.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
19
3.1.10 Onderwijs Voor de basisscholen op Texel heeft Artex nu een uitgebreid pakket: Combinatiefunctie: Muziekleerlijn Alle Texelse basisschoolleerlingen (9 basisscholen) krijgen muziekles van een muziekvakdocent, Mathieu Vulto. De scholen krijgen per (combinatie)groep een half uur les, en dat een keer in de twee weken. Tussentijds heeft er een evaluatie plaatsgevonden, zie de bijlagen. Daarnaast heeft Artex aan het eind van het jaar in juni een enquête uitgezet onder alle betrokken scholen. De resultaten daarvan zijn te vinden in de bijlage. In het kort komt het erop neer dat alle basisscholen de muzieklessen een verrijking vinden. Ook is men enthousiast over de vakleerkracht zelf: Mathieu Vulto geeft zeer inspirerend les! Doel 2014-2015 Continueren. Beeldende Leerlijn Kunstenaar in de Klas: bijna alle basisschoolleerlingen nemen deel aan Kunstenaar in de Klas waarbij leerlingen les krijgen van een kunstenaar in de klas maar ook de docenten leren hoe ze de beeldende lessen kunnen verzorgen. Ook beeldend is uitgebreid geëvalueerd in juni 2014. Zie de bijlagen. Ook voor beeldend geldt dat men zeer te spreken is over het aanbod en de kwaliteit van de lessen. We kunnen terugkijken op een mooi jaar waarin de kunstenaar zeer succesvolle verbindingen heeft gelegd tussen aquarelleren, leerkrachten, kinderen, iccérs, schooldirecties en ouders. Doel 2014-2015 Verder conform planvorming en conform verbeterpunten zie evaluatie (bijlagen). Instrumentale Muzikale Vorming (IMV) Resultaat 2013/2014 Financieel gezien draaide IMV tijdens het schooljaar 2013-2014 voor het eerst sinds jaren geen verlies. Dit omdat er minder scholen deelnamen. In 2014-2015 doen er wel weer meer scholen mee: de verwachting is dat we dan ongeveer kostendekkend kunnen draaien. hierboven. Doel 2014/2015 Grote uitvoering in Koninghal continueren. IMV goed op de rit houden en banden leggen met de lange leerlijn muziek door Mathieu Vulto. Taak directie, coördinator IMV en schoolmusicus.
OSG/Voortgezet onderwijs: De OSG werkt sinds 2013-2014 met een nieuw systeem CKV waarbij leerlingen zelf hun aanbod kiezen in buitenschoolse tijden. Om dit te promoten is een aparte website opgezet door de OSG en is er een soort introductiedag georganiseerd. Resultaat 2013/2014 Dit leverde in totaal zo’n 25 leerlingen op die meededen korte cursussen op maat (Music-Producer) en/of bestaande cursussen open te stellen voor CKV-leerlingen (theaterlessen). Doel 2014-2015 Artex blijft afhankelijk van de beschikbare gelden en het beleid van de OSG. Door bezuinigingen heeft kunstonderwijs minder prioriteit gekregen. In overleg met de OSG wil Artex de bestaande potjes zo goed mogelijk inzetten. Artex streeft naar voortzetting CKV en een portfolioklas.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
20
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
21
4.
Kunst in vrije tijd – lessen en cursussen
Hoofdstuk 3 gaf een samenvatting van resultaten van 2013/2014 en doelen voor 2014/2015. In de komende paragrafen vindt u meer achtergrondinformatie per discipline.
4.1 Leerlijnen Muziek Uit het certificeringrapport: Alhoewel docenten sterk hechten aan maatwerk per cursist, is er consensus over de visie. Dit houdt in dat consensus bestaat over de drieslag die Artex hanteert, die neerkomt op een globale structuur in het aanbod van: - kennismaken - kunstproductie - voorzieningenvoor talent Nieuw in 2013/2014 waren de ouder/kindlessen. Ouders en kinderen kunnen tegelijk les volgen op hetzelfde instrument met flinke korting. Het overzicht van de leerlijnen voor muziek ziet er als volgt uit: Voorbereidend muzikaal onderwijs: leeftijd
richting
lesvorm
Soort cursus
1-3 jaar
Muziek op schoot
Met ouders erbij, zingen en spelen met muziek en beweging
Korte cursus
4-5 jaar
Muziek, spel en Beweging
Multidisciplinair (muziek, dans, spel)
Korte cursus
5-8 jaar
De Muziekspeeltuin
Met instrument: blokfluit of tinwhistle; in het begin Korte cursus met ouders erbij
8-10 jaar
Muziekmix
Introductie op instrumentaal/vocaal muziekonderwijs
Korte cursus
Muziekopleidingen voor jeugd: leeftijd
richting
instrument
examenrichting
Vanaf 8 jaar
Hafabra-opleiding
Hafabra-instrumenten
Ja: A t/m D examen; landelijk erkende examens
Vanaf 6 jaar
basisvorming
Alle instrumenten en zang
In principe niet, kan afgesloten worden met A-examen
Vanaf 11 jaar
Voortgezette basisvorming
Alle instrumenten + zang
In principe niet, indien gewenst A t/m D
Vanaf 11 jaar
Leerrichting
Alle instrumenten + zang muv basgitaar en accordeon + zang klassiek
Ja; A t/m D; examens zijn niet landelijk erkend
Vanaf 12 jaar (OSG) Popschool
Traditionele popinstrumenten + blazers+zang
nee
Tot 21 jaar
Voor alle instrumenten + zang
nee
Verstandelijk gehandicapten
Muziekopleidingen voor volwassenen: Vanaf 21 jaar
Wekelijks les, 30 minuten
Voor alle instrumenten + zang
nee
Vanaf 21 jaar
Wisselles; om de week 30 minuten
Voor alle instrumenten + zang
nee
Vanaf 21 jaar
Knipkaart, 5 of 10 lessen van 30 minuten
Voor alle instrumenten + zang
nee
Vanaf 21 jaar
Verstandelijk gehandicapten
Voor keyboard, slagwerk, dwarsfluit, harp, piano
nee
Vanaf 21 jaar
Hafabra-opleiding
Hafabra-instrumenten
Ja; A t/m D examen; landelijk erkende examens
NIEUW: Voor kinderen met ouders/grootouders: Vanaf 6 jaar
OUDER/KINDLESSEN Wekelijks les, 35 minuten
Voor alle instrumenten + zang
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
nee
22
Ensembles als jaarcursus/lange cursus Steeds meer ensembles kunnen we aanbieden als jaarcursus. Dit maakt dat diverse ensembles onderdeel zijn geworden van het jaarprogramma. In 2014/2015 hebben we ook het Artex Kamerkoor aan de jaarcursussen kunnen toevoegen, evenals de Small Bigband. Voor volwassenen:
Popkoor Texel Keltisch Samenspelgroep FunBand: samenspel volwassenen Muziekschool Kamerkoor Kamermuziekensemble Blokfluitensemble Stemvorming (korte cursus)
Voor kinderen/jongeren:
4.2
Het Fortissimo-orkest
Kinderkoor
Notenkrakers jeugdorkest
Popbandjes popschool
Muziek: Popschool
Aantal bands 2011/2012 8 Per instrument aantal leerlingen 2011/2012 Gitaar 19 Basgitaar 5 Drums 6 Keyboard/piano 4 Saxofoon 1 Zang 7 Totaal 42
2012/2013 8
2013/2014 7
2012/2013 17 5 7 6 0 7 42
2013/2014 11 4 6 4 (1) 10 35
Over de hele linie genomen is er een afname van het aantal leerlingen. Met name het aantal gitaristen is afgenomen (6) door een flinke uitstroom van oudere leerlingen die zijn gaan studeren aan de vaste wal gecombineerd met een gebrek aan nieuwe instroom. Het aantal zangers en zangeressen is opmerkelijk gestegen. De bandcoaching was weer in handen van vier coaches: -Wobbe Visser, drumdocent -Bart Spruit, keyboarddocent -Menno Smit en Ruud Geldermans, gitaardocenten Struûn De popschoolbands hebben in november 2013 ook gespeeld tijdens Struun Texel. Dit was een geslaagd evenement. De bands brachten veel publiek op de been en de sfeer was uitstekend. Ook de docentenband trad op. Doel 2014/2015 herhaling! Pop On The Beach Pop On The Beach vond dit jaar weer plaats bij Paal 12. De optredens waren bijzonder geslaagd en goed bezocht, maar de zogenaamde “Pophap” was geen groot succes en zal waarschijnlijk niet terugkeren. Voor volgend jaar wordt ter afwisseling een andere locatie overwogen. Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
23
Toekomst Dit jaar was er weer een flinke verscheidenheid aan stijlen te horen, van heavy rock tot jazz. Dit is een positieve ontwikkeling die een vervolg gaat krijgen binnen het kader van de popschoolformule. We blijven docenten vragen de leerlingen te enthousiasmeren voor deelname aan de popschool. Wellicht zal er, gezien de demografische ontwikkeling op Texel, meer worden ingezet op bands voor volwassenen hoewel de belangstelling daarvoor niet groot lijkt. Doel Popschool 2014/2015: 1. Meer instrumentalisten opleiden in de richting van de popschool. 2. Verdere integratie aan pop verwante stijlen in de popschool zoals jazz en cross-over. 3. Zichtbaarheid verhogen door openbare optredens.
4.3 Examens. Het is geen verplichte kost, maar leerlingen die zich verder willen verdiepen in muziek kunnen naast de gewone muzieklessen ook muziektheorielessen volgen én een praktijkexamen doen. Tijdens de muziektheorie leren ze van alles over de muzieknotatie en over hoe muziek, geluid en akkoorden zijn opgebouwd. Tijdens het praktijkexamen spelen de leerlingen voor een examencommissie. Ze moeten dan onder andere een mooi muziekstuk ten gehore brengen, een duet of iets dergelijks laten horen, toonladders spelen, improviseren en een muziekstuk a prima vista spelen (een nieuw stuk dat ze niet kennen direct van bladmuziek spelen). Als leerlingen zowel theorie als praktijk met goed gevolg afleggen, ontvangen de leerlingen een diploma die aansluit bij de landelijke eisen. We werken met (afhankelijk van het aantal lesjaren, spelniveau en leeftijd) verschillende examenniveau's (A t/m D). Het is niet alleen nuttig en leuk om meer over de muziektheorie te weten én om praktijkexamens te doen; het biedt tevens een zeer goede voorbereiding voor leerlingen die misschien later naar een conservatorium willen. We zien de laatste tijd dat steeds meer leerlingen ervoor kiezen om deze basis te leggen. Het afgelopen schooljaar zijn geslaagd voor: Theorie en praktijk A: Abe Rienstra, Manon Blom, Eliza Blom, Indy Douma en Hanneke Stapersma. Voor theorie-examens zijn geslaagd (kunnen nog praktijkexamen doen): Theorie A: Pieter van den Broeck, Emiel Udding en Sophie Eelman Theorie A-B: Shanice Smith en Mandy Barhorst Theorie A, B en C: Olaf Zegeren Theorie B en C: Daniël van der Hoek en Jochem van der Hoek Theorie C: Shanice Smith, Gijs van de Kamer en Odile Nitzsche. Doel 2014/2015 In het nieuwe schooljaar zullen de praktijkexamens worden afgenomen in de periode 1 tot en met 5 juni 2015. We hebben nu gekozen voor een examenweek, omdat de examens daarvoor door het hele jaar plaatsvonden en soms ongelukkig samenvielen met andere activiteiten. Leerlingen kunnen vrij krijgen van school om een muziekexamen te doen. Vanaf oktober 2014 worden er weer verschillende theoriecursussen aangeboden
4.4 Samenspel: orkesten, ensembles, koren en projecten Artex heeft samenspel hoog in het vaandel. Samenspelen is niet alleen leuk, maar ook heel leerzaam. Om tot mooi samenspel te komen moet je namelijk goed naar elkaar luisteren, goed afstemmen en bovenal respectvol samenwerken. Artex probeert voor iedere leeftijd zo veel mogelijk samenspel en samenzang te organiseren. We hebben de volgende orkesten en ensembles in huis: Samenspel voor volwassenen: Vorig jaar is er een start gemaakt met de funband voor volwassenen: een enthousiaste groep oefent nu wekelijks. Voor volwassenen zijn er nu de volgende samenspelmogelijkheden: Popkoor Texel Keltisch Samenspelgroep FunBand: samenspel volwassenen Muziekschool Kamerkoor Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
24
Kamermuziekensemble Blokfluitensemble Stemvorming
Samenspel voor kinderen/jongeren:
Het Fortissimo-orkest
Kinderen voor Kinderenkoor
Notenkrakers jeugdorkest
Popbandjes
Uitwisseling met Orkest uit Amsterdam – haalde het jeugdjournaal! Dit vergeten kinderen nooit meer!
Geslaagde uitwisseling Amsterdamse en Texelse orkesten
Vrijdagavond 16 mei om 19 uur kwam een bus met 45 muzikanten (tussen de 9 en 13 jaar) van de Muziekschool Amsterdam Noord en Zuid naar Texel om samen met 16 Texelse muzikanten een geweldig muziekweekend te beleven. Er is hard gerepeteerd (zowel in Artex als in de NH-kerk) en er werden maar liefst 2 concerten gegeven; een in de NH-kerk en een in Ecomare. Loes Bakker had de organisatie op zich genomen namens Artex. „Dit vergeten de kinderen nooit meer” zei Peter Veenhuizen dirigent van het 45-koppige orkest van Muziekschool Amsterdam Noord en Zuid. „Dit soort uitwisselingen maakt zo veel indruk op kinderen en geeft zo’n geweldige impuls aan hun eigen spel en het samenspel.” Met weinig middelen had Artex het mogelijk gemaakt dat de Amsterdammers zich welkom voelden op ons eiland. De kinderen sliepen in het scoutinggebouw en vele ouders hadden hun mouwen opgestroopt om te sjouwen met instrumenten en om hun natje en droogje te verzorgen. IJsboeredrij Labora trakteerde nog op een ijsje, zo ook Ecomare. In de NH-kerk in Den Burg werd zaterdagmiddag een concert gegeven. Ondanks het mooie weer was de kerk toch nog voor de helft gevuld. Daarvoor maakten de kinderen muziek op straat om publiek te werven. Eerst was het Fortissimo Orkest van Artex aan de beurt, daarna volgde het Amsterdamse orkest. Als afsluiting speelden ze met alle orkesten samen een paar prachtige stukken. Er was zelfs een stuk bij waarbij het publiek werd uitgedaagd mee te spelen op ratels, rare fluitjes en andere instrumenten: „het stuk gaat immers over een kermis en daar horen kermisgeluiden bij”, legde de dirigent uit. Op zondagochtend gaven de orkesten om 11 uur een gezamenlijk concert in Ecomare, buiten! Heerlijk in het zonnetje kon het Ecomare-publiek genieten van deze orkesten: wat een traktatie zo tussen de zeehonden en in het zonnetje! Na afloop hebben de kinderen nog even kunnen pootjebaden want daarna bracht de bus hen weer naar Amsterdam. De Texelaars zwaaiden de Amsterdammers uit. Tijdens het weekend van 14 mei brachten de Texelaars een tegenbezoek in Amsterdam. De Texelaars waren nog niet uit de trein gestapt of... de instrumenten werden tevoorschijn gehaald voor een verrassingsconcert op het Museumplein, samen met het Amsterdamse orkest! Daarna kregen ze een rondleiding door het concertgebouw. Zondag 15 mei stond een vaderdagconcert op het menu met 120 orkestleden in het Amsterdamse bostheater! Een sfeervol openluchttheater in het Amsterdamse bos waar vele Amsterdammers graag vertoeven. De Texelaars hebben geweldig meegespeeld. Een fantastische ervaring. Daar werd ook de grootste vaderdagtaart ooit klaargemaakt en opgegeten. Er werd voor de vaders muziek gemaakt, maar ze moesten ook zelf meespelen op het podium op trommels (emmers) met de Radetzkymars! Het Vaderdagconcert haalde het jeugdjournaal. Een geweldige uitwisseling weer die we volgend jaar gaan herhalen. Doel 2014/2015 Uitwisseling organiseren met ander jeugdorkest. Coördinatie Loes Bakker
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
25
4.5 Samenspelprojecten Ieder jaar houdt Artex twee samenspelprojecten, één de laatste twee weken voor de kerstvakantie en één de laatste twee weken voor de zomervakantie. Alle muziekleerlingen worden dan in orkestjes ingedeeld om samenspel te bevorderen. . In 2012/2013 is voor het zomerproject gekozen voor een nieuwe opzet. Het plan hiervoor werd goedgekeurd tijdens het plenair overleg. Dit is onderdeel van het reguliere lesprogramma. Er worden dan geen gewone muzieklessen voor de jeugd gegeven. Daarnaast kunnen alle muziekleerlingen meedoen aan andere workshops. Afgelopen jaar was het ook mogelijk dat andere belangstellenden mee konden doen met deze workshops. Er is aanbod voor alle leeftijden en niveaus. Door deze nieuwe opzet zijn alle docenten meer betrokken en kunnen ze hun specialismen aan de man brengen. Voor leerlingen is er een ruimere keuze: enkelen die het te spannend vinden om een orkest te vormen, konden nu ook deelnemen aan bijvoorbeeld ‘’luisterworkshops”. Leerlingen kunnen één of meerdere workshops volgen. Een greep uit de diverse workshops zijn: - Cursus fluitjes bouwen; - Verschillende Popgroepen; - Womens power; een zanggroep a cappella 40’s style.. 3 stemmen muziek in de style van de Andrew sisters. - Goud van oud; swingende nummers voor alle instrumenten. - Round the World; gevorderd samenspel voor alle instrumenten - Sla je slag; ritmes aanleren en die op diverse trommels/slaginstrumenten uitvoeren. - Brasilian Funk; 2 stukken van een Braziliaanse pianiste/zangeres gebruiken om de groove te verdiepen, samenspel te upgraden en natuurlijk waanzinnig te funken. - Klassieke pianomuziek: luisteren naar pianomuziek gecomponeerd door beroemde componisten. - Tropische sferen: Samenspelmuziek in tropische sferen, o.a. Afrikaans, Caribisch en ZuidAmerikaans. - Improvisatie Blues; - Samba Batucada - Play-in met Keltisch samenspel; Allerlei melodiën uit Ierland, Schotland of soms ook uit België en Spanje. - Zing met de piano: pianisten en zangers gaan leren samen te werken Resultaat 2013/2014 De vernieuwde vorm van de samenspelweken slaat aan. Er wordt wel weer meer aandacht besteed aan samenspelgroepen. De laatste dagen van de workshops worden minder bezocht, dit geldt zowel voor de kerstvakantie als voor de zomervakantie. Doel samenspel/workshopweken: 2014/2015 Tijdens de evaluatie werd aangegeven dat de stukken voor de samenspelweken eerder moeten worden aangeleverd, voor de herfstvakantie en voor de meivakantie. De stukken moeten worden ingescand en het liefst digitaal aangeleverd. Het aanbod moet overzichtelijk blijven, zodat iedere workshop voldoende deelnemers heeft. Doel blijft om leerlingen ook te stimuleren eens een cursus bij een andere docent te volgen. Door omstandigheden is het plan van de dansdocenten om in 2013/2014 mee te doen met dansleerlingen met bijvoorbeeld Afrojazz samen met een groep Djembé’s of Cajons erbij, niet doorgegaan. Als het mogelijk is gaan we proberen ook dans mee te laten doen tijdens de samenspel/workshopweken in 2014/2015.
4.6 Straatmuzikanten Artex - Kunstenschool Texel heeft op verzoek van ondernemersvereniging Winkelhart Den Burg op meerdere zaterdagen het winkelcentrum muzikaal aangekleed.Leerlingen van alle leeftijden, beginners of gevorderden: iedereen was welkom om te spelen, daardoor ontstond er een verrassend aanbod van solisten en groepjes muzikanten. Alle instrumenten en muziekgenres. De muzikanten mochten met de pet rond en kregen vanuit de ondernemersvereniging, als dank voor hun deelname, tussen de middag een poffertjeslunch met chocolademelk. De muzikanten mochten in het hele Winkelhart spelen: Weverstraat, Kogerstraat, Parkstraat, Groenplaats, Stenenplaats, Waalderstraat. De muzikanten gaven zich van te voren op zodat Artex een overzicht had wie bij welke winkel wilde spelen: was een locatie reeds bezet dan werd een andere locatie gezocht. Bij slecht weer mochten de muzikanten in de winkel zelf spelen. Er klonk viool door Den Burg, doedelzak, een popband en nog veel meer! Doel 2014/2015 Continueren en zorgen dat dit een doorgaand iets wordt (coördinator) Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
26
4.7 Ensemblefestival. Artex organiseert het ene jaar een Solistenfestival en het andere jaar een Ensemblefestival. 2014 stond in het teken van een Ensemblefestival. Na de voorrondes van het Ensemblefestival kregen bijna alle finalisten de boodschap mee van de jury dat ze hard aan het werk moesten. Iedere band kreeg een verslag met aanbevelingen van de jury en die logen er soms niet om. Dat was nodig. Men had zich slecht voorbereid (uitzonderingen daargelaten) er werd slordig gespeeld, instrumenten werden niet goed gestemd en we vragen ons af bij velen of zij wel hulp hebben gehad van docenten. Geweldig om te zien en horen dat alle groepen ook hard aan het werk zijn gegaan en naar de kritiek geluisterd hebben. Daardoor was de finale van het Ensemblefestival voor de muzikanten zelf en het publiek een geweldig inspirerende muziekavond geworden. Diverse ensembles en bands ontpopten zich als muziekgroep met potentie waar Texel nog veel van zal gaan horen. Hierdoor was de finaleavond voor de muzikanten zelf en de uitverkochte zaal een geweldige, inspirerende avond geworden. Diverse ensembles en bands ontpopten zich als muziekgroep met veel potentie. In de jury zaten: zangdocent Arlen Coyle, dirigent/muziekdocent Mathieu Vulto en gitarist/coördinator Popschool Menno Smit. Tijdens de beoordeling heeft de jury erg gelet op het feit of een groep een mooi geheel vormt en goed op elkaar is ingespeeld. De 1e prijs was een trofee en een CD-opname in de studio van Rikus Kloosterhuis. Deze prijs werd gewonnen door Marije Buijs en Mathijs Duin, die mooie, maar moeilijke quatre-mainsstukken op piano speelden. De tweede prijs ging naar Zina en Rein Rijkers. Dit muzikale duo (gitaar en zang) wordt volgens de jury een hit op Texel. De op Texel inmiddels bekende band FootC ging er met de derde prijs vandoor. “Hier staat een echte band met een mooie sound. De muzikanten pluggen in en spelen als ervaren band een strak repertoire”. De aanmoedigingsprijs ging naar Blue Band. Een jongerenband die jazz speelt. Resultaat 2013/2014 De kwaliteit van de bands tijdens de voorrondes was niet goed. De directeur heeft daarna een dringende oproep gedaan aan alle finalisten en docenten. De boodschuip luidde in het kort dat men zich beter moet voorbereiden en dat docenten leerlingen daarin kunnen sturen. Verder kwam naar voren in de evaluatie: - fotografie mooi Lisette Schoo - ensemblefestival voortaan in Krim of Waldhoorn en Solisten in Klif 12. - Jury en presentaie door Colet waren top! - fijn: Wobbe als hulp op podium: liep mooi strak en Colet kon goed presenteren - geluid was goed/licht mooi - Klif 12 blijft leuk!
Verbeterpunten - piano klif 12 is slecht, voortaan een piano van Artex daar neerzetten - jury moet goed weten wat prijzen zijn: van tevoren even zien - wat uitgebreidere versterking van de bandjes en ook ac.ensembles. Is simpel op te lossen met enkele extra microfoons. Doelen Solistenfestival 2014/2015 - Docenten moeten zogen dat leerlingen zich goed voorbereiden (stukken goed instuderen, letten op presentatie, aankondiging en zorgen dat instrumenten gestemd zijn). - Docenten moeten in de gaten houden wie van hun leerlingen meedoet. Check ook (op de website en in de les) of leerlingen meedoen en als ze meedoen, zorg er dan voor dat dingen ook in de les worden afgestemd. Prijzen van tevoren bekend - Docenten moeten hun leerlingen aanmoedigen: tijdens voorrondes en in de finale: meer betrokkenheid - Zorgen voor andere piano, betere uitversterkingsmogelijkheden voor bands
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
27
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
28
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
29
4.2
Dans
Figuur: De leerlijn Dans van Artex
1. Algemeen: In december raakte één van de dansdocenten uit de roulatie: zij is tot aan de zomervakantie niet in staat geweest haar lessen te geven (m.u.v. de Pilateslessen). Gelukkig is er op korte termijn gedegen vervanging gevonden zodat alle danslessen hun continuïteit bleven behouden. 2. Doel voor 2013/2014 was: aanbieden van nieuwe danscursussen zoals jongensdans, Zumba voor kinderen en Pilates. De volgende bijscholingen zijn behaald: Perfect Pilates® (Roos Bakker), Zumba Kids®, Zumba Gold® en Relaxersize® (Lisette Boeijen). De lessen Pilates zijn gestart in september 2013 op de dinsdagochtend en de woensdagavond (voor volwassenen). De lessen Zumba Kids zijn gestart in januari 2014. Tevens is er in januari 2014 een extra groep Moderne Dans gestart (voor tieners) en de groep Boys Only, een streetdancegroep alleen voor jongens! 3. Resultaat 2013/2014 Het aantal deelnemende jaarcursisten is een beetje gezakt in absolute getallen. De daling zit in de groep van 10-21 jarigen: precies de groep die demografisch gezien een sterke daling laat zien. Om nieuwe doelgroepen te bereiken zijn nieuwe dansvormen aangeboden in korte cursussenverband. De dansdocenten hebben hiertoe ook cursussen mogen volgen. De nieuwe cursussen bleken goed aan te slaan: volgend schooljaar zullen Zumba Kids, Boys Only en een tweede groep Moderne dans in het jaaraanbod worden opgenomen! 4. Danspresentaties Om onze leerlingen te laten schitteren, de vervangende dansdocent aan het publiek voor te stellen en om naar buiten duidelijk te maken dat alle danslessen bij Artex konden doorgaan, is besloten aan het einde van het schooljaar een danspresentatie te geven in theater De Kiekendief op De Krim. Vanwege de capaciteit van het theater zijn de presentaties opgedeeld in een avond (voor de tieners) en een middag (voor de leerlingen van de basisschool). Beide presentaties werden druk bezocht en zeer goed ontvangen. We mochten gratis gebruik maken van de ruimten van De Krim. Daarom kon het publiek ook gratis naar binnen. Wel hadden we van tevoren per leerling 2 plaatsbewijzen meegegeven die recht gaven op een zitplaats als men een kwartier voor aanvang aanwezig was. Vanaf een kwartier voor aanvang mochten de andere mensen een plekje zoeken. Om de Krim tegemoet te komen hebben we bij beide voorstellingen een pause ingelast. Doel voor 2014/2015 Weer een dansvoorstelling organiseren. Waar we dat moeten doen is nog onduidelijk: de Koninghal is bijna geen optie meer. Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
30
5. Doel jaarcursussen 2014/2015 Stabiliseren van het nieuwe aanbod (Pilates, Zumba kids en Boys Only) zodat deze nieuwe dansgroepen een vaste plaats in het meerjarenplan krijgen. Volledig herstel van de geblesseerde dansdocent. 6. Korte cursussen overig aanbod De korte cursus Argentijnse Tango is via natuurlijk verloop uit het aanbod verdwenen. Volgens de tangodocent was het noodzakelijk een tweede betaalde docent op de cursus te plaatsen waardoor het lesgeld voor de deelnemers bijna zou vertweevoudigen. Door het uitblijven van inschrijvingen hebben we de cursus uit het aanbod gehaald. Peuterdans: peuterdans is inmiddels een stabiele korte cursus bij Artex die tweemaal per jaar wordt aangeboden in blokken van 10 lesweken. 7. Dans: Kunst in de Zorg Ook dit jaar werden er weer cursussen dans gegeven in het Verzorgingshuis De Gollards en in het Verpleegtehuis onder leiding van Klarina Combé. Op stimulerende wijze worden ouderen en dementerende ouderen uitgedaagd om (voor zover mogelijk) op te staan uit de stoel en te bewegen op muziek. Gezichten die eerst uitdrukkingsloos voor zich uit staarden, krijgen weer expressie!
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
31
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
32
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
33
4.3
Theater
Overzicht leerlijnen theater 2012/2013 Leeftijd/groep Theater 5 t/m 7 jaar Kindertoneel 8 t/m 11 jaar Jeugdtheater 12 t/m 18 jaar Jongeren Theater School Senioren Kunst in de zorg, verteltheater Verstandelijk gehandicapten Toneellessen in het Maartenhuis Kindertoneel en Jeugdtheater Marije de Leeuw heeft een blok met cursussen verzorgd. Deze zijn afgesloten met een open les voor vrienden en familie. Volgend jaar bieden wij deze cursussen weer aan. Het doel voor 2013/2014 was het continueren van de lessen kindertoneel en jeugdtheater in korte cursusverband. Beide cursussen stonden gepland voor een start in november (na de herfstvakantie), maar door een blessure van de docente zijn wij genoodzaakt geweest de start van de cursussen uit te stellen tot januari 2014. Beide cursussen duurden 15 lesweken. Kindertoneel (voor kinderen van 5 t/m7 jaar) had 8 deelnemers. Jeugdtheater (voor kinderen van 8 t/m 11 jaar) had 11 deelnemers. Beide cursussen zijn afgesloten met een Open Les/Presentatie bij Artex. Doel 2014/2015 Continueren. Jongeren Theater School Het doel voor 2013/2014 was het continueren van de nieuw opgerichte Jongerentheaterschool – voor jongeren van 12 t/m 18 jaar (OSG-jeugd). We hebben de Jongerentheaterschool dit jaar aan kunnen bieden als onderdeel van de CKV-lessen op de OSG: in een vorm van een korte cursus van 4 lessen aan het begin van het schooljaar. De jaarcursus theater werd hierdoor voortgezet met meer leerlingen, namelijk 12. Vanwege ruimtegebrek in het Artex-gebouw moest de cursus uitwijken naar het Jongerencentrum Time Out omdat er tegelijk danscursussen gepland stonden in die ruimte. Dit was al lang met de dansdocent afgesproken en zij kon – doordat zij veel lessen van de zieke dansdocente verving – niet anders dan in de voorspeelruimte. Helaas waren theaterdocent en jongeren niet blij met deze verhuizing naar Time Out. Dit tij heeft Artex niet meer ten goede kunnen keren. De docent heeft hier ook niet aan meegewerkt. De docent heeft daarna aangegeven niet meer bij Artex te willen werken. Ze is zelf verder gegaan met het zelfstandig aanbieden van deze lessen. Overwogen is om haar te houden aan het forse concurrentiebeding (waarin staat dat docenten een boete krijgen als ze leerlingen meenemen naar hun eigen praktijk) maar samen met bestuur is besloten dit niet te doen. Het cursusjaar werd afgesloten met een optreden van de Jongerentheaterschool in Klif 12. Doel 2014/2015 Nieuw concept jongerentheater opzetten met een nieuwe docent. We hebben een zeer goede theaterdocente aan ons weten te binden die ook graag deze lessen gaat verzorgen. We zullen starten met een cursus in januari voor de jeugd: acteren voor de camera. Daar de nieuwe theaterdocente zelf lang bij televisie heeft gewerkt, weet ze hier alles van. Verteltheater Kunst in de Zorg Dit jaar is er een cursus Verteltheater georganiseerd voor dementeren van de Gollards. In twaalf ochtenden werden rond een thema herinneringen opgehaald, en werd er een vertelvoorstelling van gemaakt en opgevoerd in het Raaksie. Doel 2014/2015 Een vervolg is onder andere afhankelijk van toegekende subsidie en de hoogte van de eigen bijdrage die de bewoners zelf moeten betalen. Toneellessen in het Maartenhuis Het Maartenhuis heeft dit schooljaar weer een cursus Toneel afgenomen bij Artex. De cursus was voor bewoners van het Maartenhuis en bestond uit 12 lessen van 1,5 uur op locatie. De cursus werd afgesloten met een kleine presentatie voor andere bewoners van het Maartenhuis en de begeleiders. Doel 2014/2015 De cursus nogmaals inplannen in het aanbod voor bewoners van het Maartenhuis. De cursus is in 2 jaar tijd reeds drie keer gewisseld van docent: proberen een docent te vinden die deze cursus meerdere jaren achtereenvolgens kan aanbieden zodat er een grotere vertrouwensband opgebouwd wordt met de bewoners.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
34
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
35
4.4
Beeldend
Overzicht cursussen beeldend: BEELDEND KORT Tekenen/schilderen Door Grafiek Tekenen schilderen Daan Speksteen Door Fotocursussen Edwin Boering Leerlijn Kunstenaar in de Klas (zie hoofdstuk 5)
29 jaar en ouder 21 jaar en ouder 21 jaar en ouder 21 jaar en ouder
9 12 5 11 5
Algemeen Voor de afdeling beeldend geldt dat we moeten vernieuwen. We zagen dat cursussen die we al langere tijd aanbieden, teruglopen wat betreft inschrijvingen. Doel 2014/2015 vernieuwen! Duurder Beeldende cursussen duren vaak meerdere uren per week en zijn daarom qua docentenkosten altijd relatief duur. Ook de materiaalkosten maakt dat Beeldende cursussen vaak flink aan de prijs zijn. En, gezien het kleine lokaal, moeten minder deelnemers deze hogere kosten delen om een cursus kostendekkend maken. Ook betalen we sinds de nieuwe belastingmaatregel 21% b.t.w. over alle inkomende cursusgelden van volwassenen. Voor de beeldende cursussen is het dus moeilijk om de kostprijs laag te houden. Dat maakt dat het een hele opgave is om genoeg cursisten te werven. Als we echter de cursusprijs verhogen, dan volgen er vaak geen inschrijvingen. Bijzonder om te vermelden is de cursus fotografie die Edwin Boering verzorgt. De cursisten komen tot prachtige resultaten die worden getoond in een prachtig vormgegeven boekje en te zien waren tijdens een presentatie. Mixed Media 1. Maak je Eigen Film! Doel 2013/2014 Een vervolg maken met de cursus met leerlingen van groep 7/8 van de basisschool en met leerlingen van de OSG. Resultaat: geen inschrijvingen. De interesse voor zo een specifieke cursus op Texel is zo beperkt dat wij vorig schooljaar reeds alle geïnteresseerden hebben weten te bereiken. 2. Cursus Music Producer In het najaar van 2013 hebben we een korte cursus Music producer aangeboden. Vanwege de openstelling van deze cursus voor CKV-ers van de OSG hebben we de cursus kunnen splitsen in twee groepen.
4.5 Kunstlezingen In het najaar van 2013 is Artex gestart met het geven van kunstlezingen o.l.v. kunsthistoricus en oudTexelaar Krzysztof Dobrowolski. In totaal zijn dit schooljaar vijf goedbezochte lezingen gegeven met uiteenlopende kunstonderwerpen zoals steden, moderne kunst en iconografie. Doel 2014/2015 Het continueren van deze kunstlezingen. Ook bekijken of we deze lezingen in combinatie met excursies kunnen aanbieden.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
36
5.
KUNST OP SCHOOL
5.1 Basisonderwijs Doordat we in 2013 zijn gestart met de lange leerlijn muziek op de basisscholen, hebben we op de basisscholen bijna 100% bereik gekregen. Ook is er een beeldende leerlijn van start gegaan op bijna alle scholen (op een na, maar die haakt dit schooljaar wel in). Onderdeel van de beeldende leerlijn vormden de docenteninstructies waaraan zo’n 66 leerkrachten en assistenten meededen. In Amsterdam wordt momenteel als proef op 42 basisscholen weer één uur per week muziekles gegeven. „Muziekles draagt bij aan de ontwikkeling van kinderen. Onderzoek toont aan dat kinderen die jong met muziek bezig zijn het auditieve gebied in hun hersenen beter ontwikkelen. Ze leren daardoor beter te luisteren.” Amsterdam gaat nog een stapje verder en voert vanaf het schooljaar 2015-2016, naast de muzieklessen, ook beeldende kunst en cultureel erfgoed in als vakken op de basisschool. (Spits, 23/10/2012) Wat je ziet, is dat de overheden stimuleren dat overheidsgelden worden ingezet ten gunste van lange leerlijnen. Er was als het ware wildgroei ontstaan wat betreft cultuureducatie voor het basis- en voortgezet onderwijs. Vele losstaande projecten en cursussen werden aangeboden en afgenomen door scholen. Bekend is dat dergelijke projecten minder beklijven en relatief gezien meer organisatietijd vergen dan lange leerlijnen. Met dit in het achterhoofd, heeft Artex in 2012/2013 met schoolbesturen en gemeente gesproken over hoe de combinatiefunctiegelden ingezet zouden moeten worden. Dit heeft geresulteerd in een 1 Combinatiefunctieplan . Centraal staan lange leerlijnen: op alle scholen wordt een keer in de twee weken muziekles verzorgd door een schoolmusicus en gedurende 4 jaar wordt een beeldende lijn uitgezet die aansluit op een bestaande duurzame leerlijn. Voor de beeldende leerlijn zijn extra gelden geworven bij de Provincie en gemeente. Sinds het voorjaar in 2013 worden de leerlijnen muziek en beeldend aangeboden aan het basisonderwijs. Hoewel beide projecten een lange aanlooptijd nodig hebben/hadden, is een en ander nu goed op de rit . Voor de basisscholen op Texel heeft Artex nu een uitgebreid pakket: 1. Combinatiefunctie: Muziekleerlijn: alle Texelse basisschoolleerlingen (9 basisscholen) krijgen muziekles van een muziekvakdocent, Mathieu Vulto. De scholen krijgen per (combinatie)groep een half uur les, en dat een keer in de twee weken. De meeste scholen kiezen voor de groepen 3 t/m 8. De opzet is dat de leerkrachten aanwezig zijn bij de lessen, zodat zij zich verbinden met de lesstof en zelf ook een keer in de twee weken een les kunnen verzorgen. Beeldende Leerlijn, Kunstenaar in de Klas: bijna alle basisschoolleerlingen nemen deel aan Kunstenaar in de Klas waarbij leerlingen leskrijgen van een kunstenaar in de klas maar ook de docenten leren hoe ze de beeldende lessen kunnen verzorgen. 2. Instrumentale Muzikale Vorming (IMV): groep 5 leerlingen van een 6-tal scholen krijgen 26 weken muziekles op een instrument van muziekdocenten van Artex dat ze mee mogen nemen naar huis. Er worden 2 presentaties verzorgd: 1 na 13 weken voor de ouders op school en eentje aan het eind van de periode in april in de Koninghal met alle IMV-leerlingen. Groep 4 leerlingen worden voorbereid op dit jaar door ook toe te werken naar het concert in april waarbij ze verschillende liedjes kunnen meezingen. 5.1.2 Muziekleerlijn Rond juni 2013 is Mathieu Vulto gestart als vakleerkracht muziek in het primair onderwijs op de Texelse basisscholen. Hij geeft momenteel les aan voornamelijk de groepen 3 t/m 8. We hebben het dus over 9 (!) basisscholen. De ervaringen zijn positief, temeer omdat de kinderen veel enthousiasme tonen tijdens de lessen en goed meedoen. Uit de evaluatie blijkt dat de scholen de lessen als goed tot uitstekend ervaren. 1. Methode/werkwijze Mathieu volgt als schoolmusicus bij de Gehrelsvereniging (muziekonderwijs) bijscholingen. De muziekmethode 'Moet je doen – muziek' is op zijn advies aangeschaft bij Artex en voorziet in een duurzame leerlijn, waaraan hij uiteraard ook eigen ontworpen muzieklessen toevoegt. Tijdens de les ligt de nadruk op het zingen en het ervaren van muziek. Hij combineert het zingen met bewegen, waardoor het zingen meer beleving krijgt en de tekst meer betekenis krijgt. Vervolgens voorziet de muziekles in een andere muzikale activiteit, zoals 1
Combinatiefunctieplan Texel, Leerlijnen Muziek en Beeldend, 12 november 2012 Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
37
muziekgeschiedenis, spelen op instrumenten, het leren van betekenis tekst, muziek uit anderen landen, culturele achtergronden, muziekinstrumenten, zelf componeren van nieuwe teksten, grafische partituur hanteren, grafische partituur ontwerpen, ritmische elementen, notenleer, muziek beleven door bewegingen, bodysounds, rap, beatboxen, sociale interactie en weerbaarheid door samen te werken en op te treden, succeservaringen opdoen met optreden. Mathieu kan nu na ruim een jaar concluderen dat de kinderen meer gaan zingen en dat de leerkrachten tijdens de dagen dat hij er niet is, de door hem opgegeven liedjes en lessuggesties gaan herhalen. Zij kunnen op een speciale netwerkomgeving de lesplannen en de muziek aanklikken. 2. Zangonderwijs Mathieu merkt dat er meer en beter wordt gezongen. Dat is belangrijk. De kracht en het plezier in muziek beleven hebben altijd de hoogste prioriteit. 3. Aansluiting IMV Mathieu onderhoudt nauwe contacten met de IMV-docenten. Hij heeft inzicht in hun lesmaterialen en kan voorbereidend op groep 5 (als de kinderen IMV gaan krijgen) aandacht besteden aan dit materiaal. Mathieu bereidt de kinderen in groep 4 voor op de IMV-lessen (bij de scholen die IMV afnemen)
5.1.3
Beeldende leerlijn
Juffen, meesters en -leerlingen krijgen kunstlessen Kunstenaar in de klas is een project dat Artex samen met PleinC (bureau voor cultuureducatie in Noord-Holland) en de basisscholen heeft ontwikkeld. Basisschoolleerlingen krijgen ieder jaar les van een professionele kunstenaar in een andere kunstdiscipline. Dit jaar staat aquarelleren op het menu; de komende jaren objecten maken en filmmaken (ovb). De meesters en juffen krijgen zelf ook les. Zij leren hoe ze het beste deze lessen - samen met de kunstenaar - kunnen geven in de klas. En daarvoor moeten ze eerst zelf de kunst onder de knie krijgen onder leiding van een kunstenaar. Na de leerkrachten zijn de leerlingen aan de beurt. De Kunstenaar zal gastlessen verzorgen aan alle groepen van alle basisscholen (behalve de Vrije School). Het project wordt per school afgesloten met een tentoonstelling en waarschijnlijk een centrale expositie met werken van alle scholen in mei-juni. Beeldende leerlijn met duurzame thema’s Het project ‘Kunstenaar in de Klas’ is een vierjarig project. Een aantal jaar terug is door diverse Texelse partijen een duurzame leerlijn ontwikkeld waarin kinderen van alles leren over water, energie en natuur. Dit nieuwe kunstproject sluit daar op aan. In het nieuwe project verwerken de leerlingen namelijk alles wat ze over natuur en energie leren in kunstwerken. Dit doen ze onder leiding van professionele Texelse kunstenaars, waarbij ieder jaar een andere discipline wordt belicht. De bedoeling is dat alle lespakketten uiteindelijk gekoppeld worden aan de website van de bestaande duurzame leerlijn: www.waddenzeeschool.nl. Door de lespakketten toegankelijk te houden kunnen leerkrachten altijd zelf teruggrijpen naar dit lesmateriaal waardoor ze handvatten hebben om beeldende vorming een permanente plek te geven in het onderwijs. Opbouw jaren:
jaar 1: aquarelleren jaar 2: Ruimtelijk vormgeven o.a. vormen: klei, was, papier-maché, assembleren met gevonden materialen jaar 3: beeldhouwen (ovb) jaar 4: film maken (ovb)
Opbouw Lesprogramma:
workshop voor alle juffen en meesters - lesmateriaal wordt toegelicht week 1: docenten introduceren leerlingen met materiaal en techniek week 2: Kunstenaar komt als gast in de klas en vangt de opdracht aan week 3: docenten werken met leerlingen verder aan de opdracht week 4: Kunstenaar is terug in de klas; in sommige gevallen om verder te werken aan de opdracht, in de meeste gevallen om de eindpresentatie te begeleiden
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
38
Keuze voor de docent Het eerste project moest staan als een huis. We wilden graag dat de aftrap werd gedaan door één kunstenaar met veel ervaring binnen het onderwijs (dus niet door meerdere kunstenaars). Onze keuze is hierbij gevallen op Maurice Christo van Meijel. Nadat hij afgestudeerd was aan de Kunstacademie (docent beeldende vorming) is hij bij diverse centra voor beeldende kunsten werkzaam geweest. Hij is naast kunstenaar ook werkzaam in het Posthuys in De Koog (www.mauricechristo.com). De bedoeling was dat in 2014/2015 ook andere kunstenaars aan bod zouden komen. Echter, het basisonderwijs heeft bij Artex de wens neergelegd om Maurice Christo van Meijel wederom deze lessen te laten verzorgen. Hij is zo breed geschoold, heeft zo goed gewerkt met docenten, directies en kinderen en leverde zulke bruikbare lespakketten dat besloten is hem nog een jaar in te zetten voor de klas. De Coördinator De aftrap had voor de coördinator iets meer voeten in aarde dan gepland. Zoals gezegd was het nodig om naast ICC’ers ook kunsthulpen aan te stellen op school waar geen ICC’er aanwezig is. Daarnaast moest de planning keer op keer worden bijgesteld. De coördinator moest echter haar werkzaamheden voor dit project neerleggen omdat ze een mooie nieuwe functie aanvaardde. Besloten is om de coördinatietaken ook onder te brengen bij de kunstenaar. Naast zijn beeldende en lesgeefkwaliteiten, beschikt hij namelijk ook over prima organisatorische vaardigheden.
5.1.4
Meten / evaluatie van leerlijnen Muziek en Beeldend
Muziek Tussentijds heeft er een evaluatie plaatsgevonden. Daarnaast heeft Artex aan het eind van het jaar in juni een enquête uitgezet onder alle betrokken scholen en onder zo’n 60 mensen. De resultaten daarvan zijn bij Artex op te vragen. In het kort komt het erop neer dat alle basisscholen de muzieklessen een verrijking vinden. Ook is men enthousiast over de vakleerkracht zelf: Mathieu Vulto geeft zeer inspirerend les! Doel 2014/2015 Continueren. Beeldend De beeldende leerlijn is uitgebreid geëvalueerd in juni 2014. Ook voor beeldend geldt dat men zeer te spreken is over het aanbod en de kwaliteit van de lessen. We kunnen terugkijken op een mooi jaar waarin de kunstenaar zeer succesvolle verbindingen heeft gelegd tussen aquarelleren, leerkrachten, kinderen, iccérs, schooldirecties en ouders. Doel 2014/2015 Verder conform planvorming en conform verbeterpunten zie evaluatie (op aanvraag beschikbaar).
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
39
5.2 IMV-lessen in groep 5 basisonderwijs 2013/2014 was voor IMV een overgangsjaar. Voor het eerst deden scholen niet mee, waaronder de Jozefschool en het Durperhonk. De Bruinvis is weer aangehaakt in 2014/2015! Andere scholen – waaronder de Lubertischool - hebben aangegeven om het jaar IMV te willen omdat ze werken met combinatiegroepen. Dit leverde voor 2013/2014 relatief weinig scholen/leerlingen op. Maar daardoor draaiden we voor het eerst sinds jaren geen verlies op IMV. In het schooljaar 2014/2015 doen weer meer scholen mee die vorig jaar niet meededen vanwege de combinatiegroepen (om het jaar IMV). In 2013/2014 deden 74 leerlingen mee van de Vrije School, Fontein, Vliekotter en de Thijsseschool. In 2014/2015 doen mee: Vrije School, Thijsseschool, Fontein, De Bruinvis, Kompas, Lubertischool en de Vliekotter. Grote uitvoering in Koninghal In 2013/2014 is de opzet van IMV aangepast. De lessen waren altijd verdeeld over 2 x 13 weken waarbij de laatste les een presentatie was voor de ouders op school. Die presentatie behouden we voor de eerste periode. De tweede periode werd nu afgesloten met een gezamenlijk concert in de Koninghal. Ouders en leerkrachten waren uitgenodigd om naar dit grote orkest van 74 kinderen te komen luisteren. Zo’n 200 groep 4 leerlingen zongen liedjes – die in de klas waren ingestudeerd – uit volle borst mee. Het was een geweldige ervaring voor de leerlingen om in een groot orkest te spelen. Docenten van Artex speelden mee in het orkest, aangevuld met leden van de fanfares. Het repertoire was speciaal voor d eglegenheid aangepast waarbij gebruik werd gemaakt van de partituren van de Leerorkesten uit Amsterdam. Een geslaagd evenement waar de kinderen echt van genoten én geleerd hebben!
Resultaat 2013/2014 Financieel gezien draaide IMV tijdens het schooljaar 2013/2014 voor het eerst sinds jaren geen verlies. Dit omdat er minder scholen deelnamen. In 2014/2015 doen er wel weer meer scholen mee: de verwachting is dat we dan ongeveer kostendekkend kunnen draaien. hierboven. Doel 2014/2015 Grote uitvoering in Koninghal continueren. IMV goed op de rit houden en banden leggen met de lange leerlijn muziek door Mathieu Vulto. Taak directie, coördinator IMV en schoolmusicus.
IMV-concert in Koninghal: een belevenis voor de IMV-kinderen!
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
40
5.3
Voortgezet onderwijs
Samenwerking OSG Bij veel middelbare scholen wordt bezuinigd op cultuurvakken. Zo ook bij de OSG. Afspraak is dat de OSG een deel van de combinatiefunctiegelden in mag zetten voor kunsteducatie voor hun leerlingen. Vorig jaar zijn die gelden ingezet voor cursussen door professionals tijdens de Kunstweek tijdens een workshop fotografie door Edwin Boering, Beeldend door Maurice Christo van Meijel en Bandcoaching door Wobbe Visser. De OSG werkt sinds 2013/2014 met een nieuw systeem CKV waarbij leerlingen zelf hun aanbod kiezen in buitenschoolse tijden. Om dit te promoten is een aparte website opgezet door de OSG en is er een soort introductiedag georganiseerd. Dat leverde in totaal zo’n 25 leerlingen op die meededen korte cursussen op maat (Music-Producer) en/of bestaande cursussen open te stellen voor CKVleerlingen (theaterlessen). CKV: Jongeren Theaterschool Oktober/november 2013: 4 lessen van 100 minuten (4 CKV-punten). Leerlingen krijgen hier 4 CKV-punten voor indien ze van de lessen een verslag maken en kunnen aantonen dat ze alle keren aanwezig zijn geweest. 9 deelnemers. CKV: Cajón Start september 2013. Jaarcursisten die deelnemen aan muziek- en/of danslessen bij Artex mogen deze activiteit opvoeren voor CKV-punten (maximaal 4 punten). De cursist moet dan wel een verslag maken van het schooljaar aangevuld met foto’s gemaakt tijdens een les en/of optreden. Op verzoek van een leerling en in overleg met de OSG mocht één leerling deelnemen aan een korte cursus cajón (percussie) voor volwassenen en deze laten meetellen voor CKV 4 punten). De OSG betaalde een deel van het lesgeld. CKV: Koeien Schilderen Op locatie in de veeschuur bij de Novalishoeve in Den Hoorn o.l.v. door Dogger. 3 deelnemers CKV: Music Producer Start november 2013: 4 lessen van 2 uur, telt voor 4 CKV-punten. Sound designer/Music Producer. Leerlingen duiken de wereld in van samplen, arrangeren en mixen. Je leert hoe je zelf je samples moet inspelen en hoe je muziek kunt mixen op je eigen laptop. 12 deelnemers. Doel 2014/2015 Artex blijft afhankelijk van de beschikbare gelden en het beleid van de OSG. Door bezuinigingen heeft kunstonderwijs minder prioriteit gekregen. In overleg met de OSg wil Artex de bestaande potjes zo goed mogelijk inzetten.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
41
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
42
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
43
6.
PERSONELE ZAKEN
Personeel is bij Artex het kapitaal van de instelling. Personeelsbeleid is geen doel op zich maar is onderdeel van het totale beleid. De activiteiten van de instelling hebben altijd een relatie met het organisatiebeleid en het personeelsbeleid. Het certificeringrapport geeft het volgende weer over het personeelsbeleid: Artex getroost zich veel moeite om hooggekwalificeerde medewerkers aan te trekken én te behouden. In concreto beschikt vrijwel het hele onderwijzend team over relevante hbo- diploma's. Artex heeft een scholingsbudget dat ingezet wordt om de professionele kwaliteiten van medewerkers te onderhouden en verbreden. Zichtbaarheid Voor Artex is het belangrijk dat we zichtbaar zijn. Dit betekent dat docenten hun leerlingen moeten stimuleren mee te doen aan allerhande optredens en exposities. Dit houdt tevens in dat de docent betrokken moet zijn bij de Texelse samenleving, ook al komen de meeste Texelse docenten van de overkant. Hij/zij moet weten wat er speelt en zoeken naar mogelijkheden om (met leerlingen) bij aan te haken om de kunsten aan een groter publiek te tonen. In 2013/2014 zal hier flink naar gekeken worden. Ook in het plenair overleg is hier aandacht aan besteed.
Dienstverband Man
Vrouw 1
1
Docenten
11
15
19
Coördinatoren
1
3
4
1
1
2
2
Directie
Administratie Conciërges
1
Vast
Tijdelijk
Leeftijdcategorie Freelance
20-35 36-45
46-55
56-65
1 4
4
5
6
1
11
5
3 1
1
1
2
NB. Coördinatoren zijn op één na tevens docent Gegevens personeel Totaal aantal medewerkers: 32 (13 mannen, 19 vrouwen). 11 Eilandbewoners (waarvan 6 docenten), 20 overkanters (allen docent). In vergelijking met vorig jaar zien we dat iets meer mensen op het eiland wonen. Texel zelf heeft echter te weinig gekwalificeerde podiumkunstenaars in huis. Vandaar dat bij Artex veel mensen van de overkant komen. Toch koopt Artex goed in, hetgeen blijkt uit de benchmark (zie hoofdstuk 2.3). Het aantal personeelsleden is sinds 2012 gegroeid. Door langdurige ziekte van de dansdocent heeft freelance-docent Quendell Amstelveen vanaf januari 2014 verschillende danslessen overgenomen. Daarnaast hebben we sinds 2013 een basdocent in dienst waarmee we een leemte in ons aanbod opvullen. Voorheen werden de baslessen verzorgd door onze gitaardocenten. Doordat we gerichte vraag kregen naar een basdocent, hebben we in 2013-2014 de proef op de som genomen. Hij werkt als zzp’er. Verder was een van de conciërges langdurig ziek. Zij werd vervangen.
Doelstellingen van Scholing Er bestaan uiteenlopende redenen om werknemers te (laten) scholen: De eerste reden is altijd om de kennis en vaardigheden van medewerkers goed aan te laten sluiten bij de beleidsdoelen van Artex; hoe kunnen medewerkers zo goed mogelijk functioneren om de Artex-doelen te realiseren Ten tweede is het van belang dat medewerkers goed gemotiveerd zijn of blijven voor het werk en dat hun de betrokkenheid bij Artex sterk is of wordt. Dit is voor Texel een heel belangrijke, gezien het feit dat veel docenten veel moeten reizen om hier les te geven. Om sociale vaardigheden verder te ontwikkelen; communicatie en samenwerking te verbeteren Om medewerkers te leren omgaan met nieuwe apparatuur of nieuwe programma’s Om de eigen vakkennis op peil te houden of verder te specialiseren Afhankelijk van de aanleiding tot de scholing kan het verwerven van kennis en vaardigheden de volgende functies hebben: Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
44
Ontwikkeling en onderhoud bijscholing en herscholing om de aanwezige kennis en/of vaardigheden (meer) te laten aansluiten bij de organisatiedoelen en het beleid. Innovatie en kwaliteitszorg: bijscholing om aanvullende kennis en vaardigheden te verwerven tbv de (nieuwe) organisatiedoelen en de veranderingen in de organisatie en de maatschappij. Loopbaanombuiging: omscholing om medewerkers te kunnen laten omschakelen naar een andere functie dan waarvoor zij oorspronkelijk waren geschoold (dit kan ook buiten Artex zijn).
Al deze bijscholingen maken deel uit van het beleid van de instelling; voor een gedeelte wordt gebruik gemaakt van de bedrijfsschool van het OCK. Studiedag In 2013/2014 heeft er geen studiedag plaatsgevonden. We wilden deze dag meer tijd om uitgebreid te vergaderen. Daarnaast hebben we die dag na de jaarlijkse plenaire vergadering in januari 2014 afscheid genomen van bestuurslid Peter Bakker. Scholing 2014/2015 Momenteel is het van belang dat docenten groepslessen kunnen verzorgen (voor IMV en vanuit kostenbesparend perspectief). Hiertoe wordt heel gericht gekeken naar aanbieders op dit gebied. Verder blijven we scholen op het gebied van muzieknotatieprogramma’s. Scholing voor 2014/2015 zal ook gericht zijn op grenzen verleggen met het oog op de toekomst. Per persoon wordt bekeken welke vaardigheden daarbij passen. Ook de Bedrijfshulpverlening blijven we herhalen en staat ook vast op de agenda van de plenaire vergaderingen (opfrisser: hoe zat het ook al weer, wie zijn de BHV’ers, waar verzamelen met rampen, mensen uit gebouw et cetera)
Dit jaar is scholing ingezet voor: BHV-herhalingen voor Loes Bakker, Ineke Witte, Lisette Boeijen, Roos Bakker, Karin Wolse en Ron ten Hoven. Colet Nierop heeft de BVH-training elders gedaan. Jussi Paananen is de nieuwe BHV-er op maandag. Ruud Geldermans, Wobbe Visser en Mathieu Vulto hebben een symposium van het Leerorkest in de praktijk gevolgd op 14 november 2013 in Amsterdam. Mathieu Vulto heeft in juli 2014 een workshop gevolgd bij Steve Zegree Vocal Jazz Camp in Amerika en volgt studiedagen van de Gehrelsvereniging. Lisette Boeijen heeft in het schooljaar 2013/2014 de cursussen Relaxercise, Zumbakids en Zumba Gold gevolgd. Plenaire vergaderingen Twee keer per jaar vindt er een plenair plaats met al het personeel. Daarnaast hebben we 1 a 2 keer per jaar een plenaire week: docenten vergaderen dan op hun lesdag over actuele zaken en maken werkafspraken. Tegenwoordig koppelen we de jaarlijkse studiedag aan een plenaire vergadering. Wat betreft tijd kan dit vaak (ook al is het wel een beetje krap in de tijd) maar de voordelen zijn ook groot: namelijk minder terugkom momenten voor docenten met aanverwante reiskosten. Ook de personeelsuitjes worden gekoppeld aan een plenaire vergadering.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
45
Uit de CAO De nieuwe cao Kunsteducatie heeft een looptijd van twee jaar; van 1 januari 2012 tot en met 31 december 2013. De nieuwe cao bevat onder andere een standaard sociaal plan, afspraken over mobiliteit en een versobering van de uitkeringsregeling. Hiermee is een grote stap gezet in de toekomstbestendigheid van de cao Kunsteducatie. Hoofdpunten cao Kunsteducatie 2014/2015 1. Looptijd De looptijd bedraagt 18 maanden, van 1 januari 2014 tot en met 30 juni 2015. 2. Salaris De lonen worden structureel verhoogd met 1% per 1 juli 2014 en met 0,5% per 1 april 2015. 3. Premie mobiliteitsfonds Gedurende de looptijd van deze CAO bedraagt de financiële bijdrage voor het OAK 0,6% van de bruto loonsom (dit betekent een tijdelijke verlaging t.o.v. de 0,9% van 2013- red.), als volgt verdeeld: 0,20% ten behoeve van het Mobiliteitsfonds 0,25% ten behoeve van FNV KIEM en Ntb 0,15% ten behoeve van Kunstconnectie De tekst van artikel 12:2 CAO blijft ongewijzigd. Indien het bestuur van het Mobiliteitsfonds voorziet dat voor boekjaar 2015 onvoldoende middelen aanwezig zijn, zal het voor 1 april 2015 cao-partijen informeren opdat cao-partijen met elkaar in overleg treden om adequate maatregelen te treffen. 4. Inroostering van werktijden Lid 2 van artikel 5:3 van de CAO wordt geschrapt. Het sjabloon in bijlage 5 wordt overeenkomstig aangepast. De huidige verdeling lesgebonden/niet-lesgebonden uren binnen de organisatie blijft gehandhaafd tot overeenstemming is bereikt tussen werkgever en de ondernemingsraad of personeelsvertegenwoordiging over een andere verdeling lesgebonden/niet-lesgebonden uren. 5. Relatiebeding Artikel 7:7 van de CAO wordt aangepast door toevoeging van een vierde lid:"Het relatiebeding is niet van toepassing bij ontslag op initiatief van de werkgever wegens bedrijfseconomische reden." Artikel 9 van hoofdstuk 13C (standaard sociaal plan - relatiebeding) wordt vervolgens geschrapt. 6. Repareren WW Na het SER-advies "Rol sociale partners bij toekomstige arbeidsmarktinfrastructuur bij WW en inrichting WW" en nadat het STAR-advies aan sociale partners met betrekking tot de reparatie van de WW in de CAO is afgerond, medio juni 2014, zullen CAO-partijen, met inachtneming van deze adviezen en de brief van de STAR van 24 december 2013, overleg voeren met de intentie om inhoudelijke afspraken te maken over een private aanvullende WW-verzekering waarmee de huidige duur van de wettelijke WW-uitkering wordt gehandhaafd. 7. Aanpassing eindejaarsuitkering Lid 1 van artikel 4:3 wordt aangepast door "die op 1 december van enig jaar in dienst is van de werkgever" te schrappen. Bij uitdiensttreding gedurende enig jaar zal de eindejaarsuitkering naar rato van het aantal maanden dienstverband in het betreffende jaar worden uitbetaald.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
46
7.
BESTUUR EN ORGANISATIE
Bestuurssamenstelling Het bestuur bestaat uit: Jan Bot Marjon Hoogerheide Esther Bànki Pauline Folkerts
voorzitter secretaris penningmeester directeur
Het aftreedschema is als volgt bepaald: J.B. is per 1-1-2015 in principe niet meer herkiesbaar M.H. is per 1-1-2013 herkiesbaar nog voor 3 termijnen van 3 jaar herkiesbaar E.B. is per 1-1-2014 herkiesbaar nog voor 3 termijnen van 3 jaar herkiesbaar Elk kwartaal is er overleg met bestuur en directeur en ambtenaren van de gemeente en ook die verlopen naar alle tevredenheid. Hiervan wordt een verslag gemaakt. In januari 2014 hebben we afscheid genomen van Peter Bakker als bestuurslid. Peter Bakker heeft zich vele jaren ingezet voor Artex. Tijdens zijn afscheid hebben diverse docenten – tijdens een buffet – muzikale odes gebracht aan Peter Bakker. Functioneren In 2013 heeft er een functioneringsgesprek plaatsgevonden met de directeur. Daar is geen verslag van gemaakt. Dit zou jaarlijks moeten geschieden volgens een vast format. Het functioneringsgesprek heeft wel tot een aanpassing geleid in de werkwijze: de secretaris maakt in het vervolg de notulen en agenda’s (in samenspraak met de directeur). Doel 2014-2015 Opnieuw een functioneringsgesprek met de directeur Functioneren bestuur Uit het certificeringrapport: Artex hanteert het traditionele stichtingsmodel met verregaande delegatie van bevoegdheden aan de directeur. Bovenstaande houdt in dat de dagelijkse leiding en inhoudelijke zaken nadrukkelijk neergelegd zijn bij de directeur. Het bestuur bestuurt als het ware op afstand. Echter, als er zaken zijn die extra aandacht behoeven, kan het bestuur wel zijn actieve medewerking verlenen. Dit laatste is nadrukkelijk het geval. De laatste twee jaren heeft het bestuur – nadat in het Koersplan al was aangegeven dat Artex 2 verkennend te werk kan gaan naar een beter passend onderdak met andere partijen – zich veel moeite getroost om de verhuizingplannen naar de Groeneplaats mogelijk te maken. Hiertoe zijn vele extra vergaderingen belegd en zijn bestuursleden onder andere mee geweest naar gesprekken met het college, samenwerkingspartners, architecten en fracties. En niet zonder resultaat: een en ander heeft geleid tot uitgewerkte plannen, financiële berekeningen en draagvlak onder de bevolking en gemeenteraad! Doel 2014-2015 Het bestuur heeft aangegeven in 2014 ook een keer kritisch te willen kijken naar het eigen functioneren. Daarnaast zal het bestuur een belangrijke rol spelen in het vraagstuk rondom de verhuizing en de daarbij komende strategische plannen. Verhuizen naar de Rabobank? In 2013 is Artex naar de raad gegaan om goedkeuring te vragen voor een eventuele verhuizing naar de Rabobank. Daarnaast wilde Artex een bijdrage van de gemeente in de vorm van een financiële bijdrage (als vliegwiel voor de fondsenwerving) en wilde Artex financiële zekerheid in de vorm van toezeggingen over subsidie-continuïteit (inclusief indexering). Zonder deze toezegging kan Artex namelijk niet ondernemen en teert de organisatie in. De raad stemde positief! Hoewel in de raad het indexeren aan de orde is geweest (en toegezegd) was hierover niets terug te vinden in het raadsbesluit. Helaas werd direct daarna besloten om Artex lopende het schooljaar niet te indexeren. Artex tekende bezwaar aan maar werd in het ongelijk gesteld. Lopende een schooljaar niet indexeren is onwenselijk: gemaakte afspraken met docenten en leerlingen kunnen niet meer worden bijgesteld. Hierdoor kon Artex niet doorpakken met de nieuwbouwplannen. We moesten onze broek zien op te houden. Cumulatief heeft Artex de afgelopen jaren bijna € 70.000,-- ingeleverd door niet indexeren en andere bezuinigingen. Dit geeft geen goede basis voor een hypotheekverstrekking door de bank. In juli 2014 werd er echter een amendement aangenomen in de raad: de drie grote gesubsidieerde instellingen worden vanaf het nieuwe begrotingsjaar wel geïndexeerd. Met deze toezegging in de
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
47
hand heeft Artex zich tot het college gewend met de vraag een ambtenaar uren te geven om mee te werken aan de nieuwbouwplannen. Dit omdat het een complex geheel is en medewerking en de expertise van de gemeente hard nodig zijn. Het college heeft dit verzoek ingewilligd. Samen met de ambtenaar is Artex nu druk bezig om de plannen uit te werken en opnieuw door te rekenen. Onlangs heeft de gemeente (mede naar aanleiding van het feit dat asbest verwijderd moet worden uit het pand van Artex) een rapport opgesteld waaruit blijkt dat renovatie van het huidige pand rond de 6 ton gaat kosten. Reden genoeg dus om te onderzoeken of huisvesting aan de Groeneplaats lucratief is voor Artex, de Bibliotheek, Radio Texel, de Anbo (ontmoetingsplaats) en misschien de Historische Vereniging. Doordat Artex lopende alle huisvestigingsonderzoeken de afgelopen jaren, gekort is wat betreft subsidie, kloppen veel van de exploiatie-doorberekeningen die NBC Eelman heeft gemaakt al niet meer. Ze zijn achterhaald. Daarnaast hebben gedurende het proces nieuwe partners aangehaakt als Radio Texel. Artex heeft een bureau (BBN-adviseurs) gevraagd nieuwe berekeningen te maken, al het oude materiaal te inventariseren en de nieuwe inzichten te verwerken om te komen tot een reeele kostenberekening. Streven is om in december 2014 tte komen met een uitgewerkt plan in de raad. Doel 2014 December 2014 moet er duidelijkheid zijn: is verhuizen naar De Groeneplaats haalbaar en hoe gaat de gemeente mee? Artex heeft BBN gevraagd doorberekeningen te maken.
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
48
Organisatie Uit het certificeringrapport: De taakverdeling tussen de directie, coördinatoren en ondersteunend personeel is logisch vormgegeven en medewerkers lijken zich bewust van de eigen taak en die van anderen. Naast veelvuldig informeel overleg – zoals op de boot – heeft Artex de bedrijfsprocessen adequaat georganiseerd, zodanig dat sprake is van een goede borging. 1. Het ondersteunende personeel houdt wekelijks een werkoverleg. 2. Minimaal 2 tot maximaal 4 keer per jaar is er een plenair overleg (plenair augustus, januari en plenaire weken). 3. Een keer per jaar is er een studiedag Het Kernteamoverleg komt alleen bij elkaar op ad hoc basis 4. Directeur overlegt ieder kwartaal met gemeente Het bestuur vergadert minimaal 4 keer per jaar
8.
KWALITEITSZORG
Kwaliteitszorg heeft permanente aandacht. Al onze cursussen zijn afgestemd op doelgroepen. Niet alleen qua leeftijd, maar ook wat betreft beginners, gevorderden, mensen met een handicap, scholen, zorginstellingen et cetera. Ons aanbod bevat cursussen voor zowel beginners als gevorderden. Er is voor de meeste cursussen een doorstroommogelijkheid. Voor dans en muziek hebben we duidelijke doorlopende leerlijnen waarbij mensen kunnen kiezen tussen ‘gewoon lekker lessen’, talentontwikkeling en voorbereiding vakopleiding. Muziek: Door onze ‘’examenstructuur’’ (theorie-examens en praktijkexamens op verschillende niveaus) is omschreven wat leerlingen na ongeveer 3 jaar moeten kunnen op hun instrument. Dit is duidelijk voor de docenten. Alleen leerlingen die zelf willen, leiden we concreet op volgens die structuur. We attenderen leerlingen actief via brieven, mailings en korte cursussenaanbod, dat ze examen kunnen doen en ook muziektheorie kunnen volgen. Maar eerst krijgen ze na drie jaar les een derdejaarsrapportage. Er is een map met muziekleerplannen per instrument aanwezig. Deze wordt door veel docenten als te veel omvattend omschreven: het blijft maatwerk met leerlingen. De examenstructuur op zich geeft echter ook een zeer goede leidraad van waar leerlingen na 3 jaar moeten zijn. We werken erg marktgericht. Waar is vraag naar en op welke trends kunnen we inspelen. In ons marketingplan maken we onderscheid in de doelgroepen en meten we publiekbereik afgezet tegen leeftijdcohortes en demografische ontwikkelingen. Zie dit jaarverslag. Texel is klein: we leggen ons oor te luister, passen cursussen aan zodat ze wel voldoende aftrek krijgen et cetera. Korte cursussen worden vaak geëvalueerd d.m.v. formulieren. Tweejaarlijks voeren we een klanttevredenheidsonderzoek uit onder alle leerlingen Evaluaties van deelprojecten, waaronder Kunst in de Klas, Vakdocent Muziek, uitvoeringen e.d. De voortgang van onze leerlingen maken we zichtbaar door o.a.: Muziek : Dans: Theater - Examens / diploma’s - Diploma’s dans (nu door bezuinigingen - Schriftjes / huiswerk - uitvoeringen alleen nog in de vorm - voorspeelavonden - open lesweek van - open lesweken - heel goede leerlingen korte cursussen) - samenspelweken stromen door naar de - uitvoeringen - concerten selectiegroep - open lessen - derdejaarsrapportage - keuze vervolgopleiding brief
Beeldend: - de eigen maaksels - exposities
In 2014/2015 wordt er weer een Klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd. In 2016 verloopt de certificering: in 2015 moeten we de bezig met de herkeuring! Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
49
9. FINANCIEEL RESULTAAT Onderstaande exploitatierekening is ontleend aan de jaarrekening 2013/2014, waarbij een controleverklaring is afgegeven. EXPLOITATIEREKENING OVER
2013/2014
(in €) 2013/2014
2013/2014
2012/2013
realisatie
begroting
realisatie
Baten Exploitatiesubsidies
2.1
430.610
434.756
427.524
Overige subsidies en bijdragen
2.2
55.803
63.200
43.742
Lesgelden en cursusbaten
2.3
225.547
232.000
233.377
Overige opbrengsten
2.4
19.446
20.227
31.281
—————
—————
—————
731.405
750.183
735.924
Lasten Lonen en salarissen
2.5
414.916
441.399
412.625
Sociale lasten
2.6
101.666
110.420
106.591
Overige personeelskosten
2.7
Personele kosten
31.003
31.730
30.032
—————
—————
—————
547.584
583.549
549.248
Materiële kosten Overige materiële kosten: Accommodatiekosten
2.8
110.419
109.138
107.475
Verkoopkosten
2.9
6.291
6.805
6.689
Algemene beheerskosten
2.10
41.464
40.315
39.322
Activiteitenkosten
2.11
24.641
20.308
19.029
—————
—————
—————
182.814
176.566
172.515
—————
—————
—————
730.399
760.115
721.763
—————
—————
—————
1.007
-9.932
14.161
2.052
3.325
3.325
—————
—————
—————
3.059
-6.607
17.486
0
0
0
—————
—————
—————
3.059
-6.607
17.486
—————
—————
—————
Materiële kosten
Exploitatielasten
Bedrijfsresultaat Financiële baten en lasten Rentebaten
2.12
Resultaat uit normale bedrijfsvoering Buitengewone resultaten
Exploitatieresultaat
Resultaatbestemming: Toevoeging aan de Algemene reserve Toevoeging Bestemmingsfonds Combinatiefunctionaris
2.2845.343
Ondanks bezuinigingen/het niet indexeren hebben we een positief resultaat. Dit is enigszins misleidend omdat we relatief veel gelden ontvingen als gevolg van ziektevervanging. Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
50
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
51
Artex – Kunstenschool Texel | Inhoudelijk jaarverslag 2013/2014
52