Deloitte GEfl/IEENTE: KAAG EW SRAASSS Doc.soort:
Datum: Volgnr.:
fift
Ct F H ^ i
BV
2 9 JUN 2010 ___
OV8:Ja/nee
_ __ __
OR _MI \RO
Aan de gemeenteraad van de Fysiek: ja / nee gemeente Kaag en Braassem Postbus 1 2370 AA ROELOFARENDSVEEN
Deloitte Accountants B,V. Statlonspleln 6 2275AZVoorburg Postbus 90721 2509 IS Den Haag Tel: (088) 28B2888 : ax: (088) 2889815 www.delolne.nl
GR
SL
Datum
Behandeld door
Ons kenmerk
28juni20l0
drs. R.D.H. Killeen RA MGA
002.590/026-cz
Accountantsvcrklaring Wij hebben de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2009 van de gemeente Kaag en Braassem, bestaande uit de balans per 31 december 2009 en de programmarekening over 2009 met de toelichtingen, gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Kaag en Braassem is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven, en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting, en met de van toepassing zijnde wettelijke regelingen waaronder gemeentelijke verordeningen, Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van zowel de baten en lasten als de activa en passiva, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat en voor de naleving van de relevante wet- en regelgeving, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiele verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Deloitte Accountants 8.V. Is ingeschreven In het handelsreglster van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer 24362853.
Member of Deloitte Touche Tohmatsu
Deloitte 2 28juni2010 002.590/026-cz Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 213, lid 2 van de Gemeentewet. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder het Besluit accountantscontrole provincies en gemeenten en het vastgestelde controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2009. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van zowel de baten en lasten als de activa en passiva, alsmede het voor de naleving van de wet- en regelgeving relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kunnen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn, maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de gemeente. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiele verslaggeving, van de redelijkheid van schattingen die het college van burgemeester en wethouders van de gemeente heeft gemaakt, een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening, alsmede een evaluatie van het normenkader voor rechtmatigheid zoals vastgesteld door de gemeenteraad op 26 oktober 2009 en het bijbehorende toetsingskader. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten. Deze goedkeuringstolerantie is door de gemeenteraad bij raadsbesluit van 26 oktober 2009 vastgesteld. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van de gemeente Kaag en Braassem een getrouw beeld van de grootte en de sarnenstelling van zowel de baten en lasten over 2009 als van de activa en passiva per 31 december 2009 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten.
Deloitte 3 28juni2010 002.590/026-cz Vooits zijn wij van_oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de van toepassing zijnde wettelijke regelingen waaronder gemeentelijke verordeningen. Verklaring betreffende andere wettelijke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instanties Op grand van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 213, lid 3 onder d Gemeentewet melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Deloitte Accountants B.V.
drs. R.D.H. Killeen RA MGA
Deloitte
Aan de gemeenteraad van de gemeente Kaag en Braassem Postbus 1 2370 AA ROELOFARENDSVEEN
Accountantsverklaring Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in het jaarverslag opgenomen jaarrekening 2009 van de gemeente Kaag en Braassem, bestaande uit de balans per 31 december 2009 en de programmarekening over 2009 met de toelichtingen, gecontroleerd. Verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Kaag en Braassem is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. Deze verantwoordelijkheid houdt onder meer in dat de jaarrekening zowel de baten en lasten als de activa en passiva getrouw dient weer te geven, en dat de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Rechtmatige totstandkoming betekent in overeenstemming met de begroting, en met de van toepassing zijnde wettelijke regelingen waaronder gemeentelijke verordeningen. Deze verantwoordelijkheid omvat onder meer: het ontwerpen, invoeren en in stand houden van een intern beheersingssysteem relevant voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van zowel de baten en lasten als de activa en passiva, zodanig dat deze geen afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten bevat en voor de naleving van de relevante wet- en regelgeving, het kiezen en toepassen van aanvaardbare grondslagen voor financiele verslaggeving en het maken van schattingen die onder de gegeven omstandigheden redelijk zijn.
Deloitte
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle, als bedoeld in artikel 213, lid 2 van de Gerneentewet. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder het Besluit accountantscontrole provincies en gemeenten en het vastgestelde controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2009. Dienovereenkomstig zijn wij verplicht te voldoen aan de voor ons geldende gedragsnormen en zijn wij gehouden onze controle zodanig te plannen en uit te voeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De keuze van de uit te voeren werkzaamheden is afhankelijk van de professionele oordeelsvorming van de accountant, waaronder begrepen zijn beoordeling van de risico's van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten. In die beoordeling neemt de accountant in aanmerking het voor het opmaken van en getrouw weergeven in de jaarrekening van zowel de baten en lasten als de activa en passiva, alsmede het voor de naleving van de wet- en regelgeving relevante interne beheersingssysteem, teneinde een verantwoorde keuze te kurmen maken van de controlewerkzaamheden die onder de gegeven omstandigheden adequaat zijn, maar die niet tot doel hebben een oordeel te geven over de effectiviteit van het interne beheersingssysteem van de gemeente. Tevens omvat een controle onder meer een evaluatie van de aanvaardbaarheid van de toegepaste grondslagen voor financiele verslaggeving, van de redelijkheid van schattingen die het college van burgemeester en wethouders van de gemeente heeft gemaakt, een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening, alsmede een evaluatie van het normenkader voor rechtmatigheid zoals vastgesteld door de gemeenteraad op 26 oktober 2009 en het bijbehorende toetsingskader. De bij onze controle toegepaste goedkeuringstolerantie bedraagt voor fouten 1% en voor onzekerheden 3% van de totale lasten. Deze goedkeuringstolerantie is door de gemeenteraad bij raadsbesluit van 26 oktober 2009 vastgesteld. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is als basis voor ons oordeel. Oordeel Naar ons oordeel geeft de jaarrekening van de gemeente Kaag en Braassem een getrouw beeld van de grootte en de samenstelling van zowel de baten en lasten over 2009 als van de activa en passiva per 31 december 2009 in overeenstemming met het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten.
Deloitte
Voorts zijn wij van oordeel dat de in deze jaarrekening verantwoorde baten en lasten alsmede de balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en met de van toepassing zijnde wettelijke regelingen waaronder gemeentelijke verordeningen. Verklaring betreffende andere wettelyke voorschriften en/of voorschriften van regelgevende instances Op grond van de wettelijke verplichting ingevolge artikel 213, lid 3 onder d Gemeentewet melden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Voorburg,28juni2010 Deloitte Accountants B.V.
Was getekend, drs. R.D.H. Killeen RA MGA
Deloitte
Deloitte Accountants B.V. Statlonsplein 6 2275AZVoorburg Postbus 90721 2509 L5 Den Haag Tel: (088) 2882888 Fax:(088)2889815 www.deloine.nl
Aan het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Kaag en Braassem Postbus 1 2370 AA ROELOFARENDSVEEN
Datum
Behandeld door
Ons kenmerk
28juni2010
drs. R.D.H. Killeen RA MGA
002.590/026-cz
Onderwerp
Uw kenmerk
Accountantsverklaring jaarrekening 2009 Geacht college, Hierbij doen wij u onze accountantsverklaring d.d. 28 juni 2010 bij de jaarrekening 2009 van uw gemeente toekomen. Wij hebben 66n exemplaar van de accountantsverklaring voorzien van een originele handtekening. Dit exemplaar is ten behoeve van uw eigen archief. Het overige exemplaar van de accountantsverklaring is voorzien van de naam van onze accountantspraktijk en de naam van de accountant, echter zonder persoonlijke handtekening. Wij verzoeken u bij openbaarmaking van de accountantsverklaring gebruik te maken van het exemplaar van de accountantsverklaring dat niet is voorzien van een persoonlijke handtekening. Dit conform het advies van de beroepsorganisatie NIVRA ter vermijding van fraude met handtekeningen van accountants. Wij bevestigen u ermee akkoord te gaan dat het afschrift van onze accountantsverklaring zonder persoonlijke handtekening, zoals opgenomen in bijgaande - door ons gewaarmerkte - stukken, wordt openbaar gemaakt, mits de opgemaakte jaarrekening ongewijzigd wordt vastgesteld door de gemeenteraad. U kunt deze verklaring desgewenst overnemen in uw jaarstukken. In dat geval verzoeken wij u de tekst aan te houden zoals opgenomen in bijlage 2. Indien u deze jaarstukken en de verklaring opneemt op internet, dient u te waarborgen dat de jaarstukken goed zijn afgescheiden van andere informatie op de internetsite. Afscheiding kan bijvoorbeeld plaatsvinden door de jaarstukken in niet-bewerkbare vorm als een afzonderlijk bestand op te nemen of door een waarschuwing op te nemen indien de lezer de jaarstukken verlaat ("u verlaat de beveiligde, door de accountant gecontroleerde jaarrekening").
Deloitte Accountants B.V. Is ingeschreven in het handelsregister van de Kamer van Koophandef te Rotterdam onder nummer 24362853.
Member of Deloitte ToueheTohmatsu
Deloitte 2 28juni2010 002.590/026-cz Overigens wijzen wij erop dat, indien tot de vergadering van de gemeenteraad omstandigheden blijken die aanpassing van de jaarrekening noodzakelijk maken, een dergelijke aanpassing nog voor de vergadering van de gemeenteraad moet worden gemaakt. Uiteraard vervalt in die situatie onze bovengenoemde toestemming. Tot het geven van nadere toelichting zijn wij gaarne bereid. Over onze overige bevindingen naar aanleiding van de controle van de jaarrekening zullen wij u op korte termijn verslag uitbrengen. Hoogachtend, Deloitte Accountants B.V.
drs. R.D.H. Killeen RA MGA
LmMmm:\
31-12-2009
Vaste activa immateriele vaste activa Kosten onderzoek en ontwikkeling
49.948 49.948
73.134 73.13'
Materiele vaste activa Economisch nut (nietin erfpacht uitgegeven) Maatschappelijk nut (niet in erfpacht uitgegeven)
43.776.239 43.351.061 425.178
'18.240.151
Financiele vaste activa Kapitaalverstrekkingen aan deeinemingen Overige ianglopende leningen Overige uitzettingen met een rentetypische looptijd a 1 jaar
11.815.601 945.073 10.000.343 870.185
55.463.335
Totaal vaste activa
55.641.788
103.776.620
Voorraden Vorderingen Liquids middelen Ovorlopende activa
26.917.257 4.712.743 7.963.363 7.463.077
54.131.G73
Totaal vlottende activa
47.056.440
67.636.739
102.698.228
171.413.359
••!-1.'l6i.526 3.778.625
9'l 5.073 9.6 i 7.922 '1-1.900.339
Vlottende activa
TOTAAL ACTIVA
Voor ideni Behorend
4.593.744 2.123.725 G.787.597
j^doeieinden. rountantsverklaring
d.d. .2.8. JUliIDU Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
120
31-12-2009 Vaste passiva Eigen vermogen Algemene reserve Overige bestemmingsreserves Saldo van de rekening:
17.308.406 8.592.952 12.005.910 3.290.456-
62.027.0'! 2 53.0'!9.0-12 8 520.737 457.262
2.583.246
2 304.694
Langlopende schulden
73.066.246
96 110.151
Totaal vaste passiva
92.957.898
160.641.886
Kortlopende schulden Overlopende passiva
4.727.410 5.012.920
4.522.882
Totaal vlottende passiva
9.740.330
10.771.472
102.698.228
171.413.359
Voorzieningen
Vlottende passiva
TOTAAL PASSIVA Borg- en garantstellingen:
6.248.590
15.125.987
Voor t d e n t i f i ( ^ f i e d ^ l e i n d e n . Behorend bij accWrttantsverklaring
d.d. ..2.a.juw.2Ma....... Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
121
Voor identiflCc^cig^Teinden. Behorend jjj^gp^ntantsverklanng
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
122
CO CM
£ W (fl (0
2 CD
C CD
CD
I % E
o o
CN O)
c "c CO
E E 2 CD
2 0-
TOELICHTING ALGEMEEN De jaarrekening is opgesteld conform het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV).
GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Algemeen * De vorderingen, liquide middelen en schulden zijn opgenomen tegen nominate waarde. • Het kortlopend deel van de langlopende uitgezette leningen en de langlopend opgenomen leningen is gerubriceerd onder definancielevaste activa en de langlopende schulden Immateriele en materieJe vaste activa De materlele vaste activa zijn gewaardeerd tegen de historische aanschafprijs verminderd met de jaarlijkse afschrijvingen en/of bijdragen van derden en/of beschikkingen over reserves. De geactiveerde investeringen zijn geactiveerd op basis van het gesteide in de verordening ex art. 212 dan wel op basis van afzonderlijke raadsbesluiten. De activeringsgrens bedraagt € 10.000,-. De afschrijvingsmethode is vastgelegd in de door de raad vastgestelde verordening ex art. 212. De volgende afschrijvingstermijnen worden gehanteerd: Nieuwbouw, renovatie bedrijfsgebouwen en scholen Tijdelijke gebouwen / noodlokalen
40 jaar 10jaar
(Water)wegen, straten, pleinen, bruggen en tunnels Rioleringen (bouwkundig) Riolering (elektrische en mechanische investeringen)
40 jaar 15 jaar
Speelplaatsen (aanieg) Speelpiaatsen (speelwerktuigen)
20 jaar 10 jaar
Sportterrelnen (aanieg, opstalien, renovatie, etc)
20 jaar
Vervoersmiddelen
10-20 jaar
Machines, apparaten en installatles
10-15 jaar
Kantoormeubilair
15 jaar
School meubilair
10 jaar
Middelen brandweer
10 jaar
Automatisering en communicatiemiddefen
5 jaar
Voor identj Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braasseftf horgrgi
d.d
eleinden. ntantsv^laring
* Investeringen met maatschappelijk nut worden bij voorkeur niet geactiveerd. De investeringen kunnen worden geactiveerd conform afzonderlijke raadsbesluiten, deze investeringen worden in 20 kort mogelijke termijn afgeschreven. Financials vasts activa Kapitaalverstrekkingen, langlopende uitgezette leningen en overige uitzettingen worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs onder aftrek van eventuele aflossingen. De deelnemingen en overige effecten worden gewaardeerd op verkrijgingsprijs. Uitzettingen met een oorspronkelijke looptijd van langer dan een jaar worden gedurende de gehele looptijd onder de financiele vaste activa opgenomen. Vorderingen Voor dubieuze debiteuren is een voorziening opgenomen welke direct in mindering is gebracht op de openstaande debiteuren. Voorraden De voorraden zijn gewaardeerd tegen historische kostprijs/verkrijgingsprijs (inkoopprijs inclusief bijkomende kosten waaronder rentetoerekening) conform art 63 iid 2 BBV, waarbij rekening wordt gehouden met blijvende waardeverminderingen. Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd wegens: • Verplichtingen en verliezen waarvan de omvang op de baiansdatum onzeker is, doch redelijkerwijs is in te schatten; • Op de baiansdatum bestaande risico's ter zake van bepaalde te verwachten verplichtingen of verliezen waarvan de omvang redelijkerwijs is in te schatten; • Kosten die in een volgend begrotingsjaar zullen worden gemaakt, mits het maken van die kosten zijn oorsprong mede vindt in het begrotingsjaar of in een voorafgaand begrotingsjaar en de voorziening strekt tot gelijkmatige verdeling van lasten over een aantai begrotingsjaren. Voor de verplichting te betalen vakantiegeld Q'uni t/m december) en de spaarveriofregeling is geen voorziening getroffen in verband met jaarlijks gelijkblijvende terugkerende verplichtingen.
Voor i d e n t r ^ t t e d p e l e i n d e n . Behorepd bit accVuntantsverklarinc
d.d Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
2I.M.2010.
„...: 125
I
GRONDSLAGEN VOOR RESULTAATBEPALING
De jaarrekening wordt opgesteld op basis van werkelijke baten en lasten en toegerekend aan het verslagjaar waarop zjj betrekking hebben. Lasten worden verantwoord In het jaar waarin de goederen zijn geleverd, c.q. de diensten zijn verricht. Verliezen worden in' aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaarzijn. Onder baten worden verstaan de baten die rechtstreeks aan het Jaar zijn toe te rekenen en die in het jaar als gerealiseerd kunnen worden beschouwd. Voor zover niet anders vermeld luiden alle bedragen in nominale waarden. Bijzonderheden: Het resultaat van een bouwgrondexploitatie wordt voorzichtigheidshalve pas genomen indien het betreffende complex in zijn geheel is afgerond. Indien wordt verwacht dat van een complex de boekwaarde de opbrengstwaarde overtreft, dan wordt voor dit verlles op het complex in het betreffende jaar ten laste van het grondfonds (reserve bouwexploitatie) of de exploitatie een veriiesvoorziening getroffen. Voorraden (de magazijngoederen van de afdeling openbare ruimte) worden rechtstreeks ten laste van de exploitatie gebracht. Bij projecten die meerdere jaren in exploitatie genomen worden is het mogelijk tussentijdse winst te nemen. Voortijdige winstneming is mogelijk als een deelproject is afgesloten of de winst is gerealiseerd en er geen verder verlies is te verwachten, tenzij daar voldoende voorzieningen voor zijn getroffen. Het BBV geeft echter enkele voorwaarderi wanneer er winst bij grondexploitaties kan worden genomen. Tussentijdse winstneming kan plaatsvinden als prestaties op dat moment verantwoord zijn te bepalen, namelijk: - er geen belangrijke onzekerheid over de totale omvang van het plan (project) is; - er geen belangrijke onzekerheden bestaan ten aanzien van de nog te realiseren opbrengsten; - met een redelijke mate van nauwkeurigheid reeds gemaakte en nog te maken (geraamde) kosten kunnen worden toegerekend aan respectievelijk het gerealiseerde en niet gerealiseerde deel van het betreffende complex; - de vergelijking van werkelijke kosten met de voorcalculatle per onderdeel (fase) van het plan mogelijk is. Conform de richtlijnen van het BBV moeten ontvangen voorschotbedragen van overheidslichamen voor uitkeringen met een speclflek bestedingsdoel onder overlopende passiva afzonderlijk wordenopgenomen (artikel 44, lid 2 en artikel 49). Bij het opsteilen van de jaarrekening 2009 is gebleken dat een aantal subsidies met betrekking tot ruimtelijke ordening en openbare ruimte onjuist waren verwerkt in de jaarrekening 2008 (en eerder jaren). Deze zijn per balansdatum 31-12-2009 alsnog gecorrigeerd naar overlopende passiva. In de eindbalans van de jaarrekeningen 2008 van gemeente Alkmade en gemeente Jacobswoude zijn daarnaast nog een aantal onjuistheden geconstateerd. Deze onjuistheden zijn in de beginbalans van de gemeente Kaag en Braassem gecorrigeerd. In onderstaande tabel worden de zogenaamde herrubriceringen inzichtelijk gemaakt
Voor tdentifj<^?£d3deinden. Behorend bij actWitantsverkiaring d.d. ...2.3..JUIi.201fl. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
126
mBalauhs«!le
49.948
Immaterlele vaste actlva Material© vaste actlva
43.776.239
11.002.837
812.764 34.085 854.576 75.897-
11.815.601
29.153.986
2.236.7292.004,029232.700-
26.917.257
6.744.801
2.032.05875.897 16.845 2.104.80020.000-
4.712.743
7.851.891
111.472 36.962 74.510
7.963.363
5.284.359
2.196.718 36.96234.0852.104.600 181.810 16.845-
7.463.077
I
Verliesvoorzfenlng Lelmulden nlet in minderlng gebracht op voorraden Investering brede school, onterecht opgenomen als grondexploitatie
Vorderingen SVN Rekening courant vanflnancielevaste activa naar vorderingen Saldo BTW onder vorderingen, gecorrigeerd naar overlopende activa BTW aangffte 2006 Jacobswoude onder debiteuren verantwoord Voorzienlng dubieuze debiteuren nlet in mindering gebracht op debiteuren
Llquide mlddelen 'Bank- en kasgelden onterecht verantwoord onder overlopende activa Bank- en kasgelden onterecht verantwoord onder kortlopende schulden Overlopende actlva
49.948
232.700 232.700
Voorgeschoten nota's Alkenburcht van overlopende actlva Appa fonds In 2008 nlet meegenomen In de Jaarrekenlng SVN Rekenfng courant in 2009 verantwoord onder vorderingen Voorraden
-
43.543.539 Jlnveslering bracfe school, onterecht opgenomen als grondexploitatie
Flnancela vaste actlva
lamBmMMaiBmmmm -f&Efatffc!. fiM&tzrim
Bank- en kasgelden onterecht verantwoord onder overlopende actlva Voorgeschoten nota's Alkenburcht near financiste vaste activa BTW aangifte 2008 Jacobswoude onder debiteuren verantwoord Overlopende activa verantwoord als overlopende passiva Saldo BTW onder vorderingen, gecorrigeerd naar overlopende activa
»103:6t1J361BaBSBWW3M33aHI.102i(ia6i2Vaj|
Elgan vermogen
13.423.669-
3.884.7372.357.0951.497.64230.000-
17.30 B.406-
7.665.356-
5.082.110 20.000 2.357.095 1.497.642 30.000 2.004.029 306.305 1.132.961-
2.583.246-
Voorzienlng Investeringstrategle Holland Rljnland naar bestemmingsreserve Voorzienlng Rlolering naar bestemmingsreserve Voorzlening Istg. Oud Alkemade naar bestemmingsreserve
Voorzlenlngen Voorzienlng dubieuze debiteuren nlet in mindering gebracht op debiteuren Voorziening Investeringstrategle Holland Rijnland naar bBstemmingsreserve Voorzienlng Rlolering naar bestemmingsreserve Voorzlening Istg. Oud Alkemade naar bestemmingsreserve Verltesvoorzlening Leimuiden nlet in mindering gebracht op voorraden Voorziening Pontveer Kaag naar nog te betalen kosten Pensioenvoorzlenfng wethouders nlet opgenomen in jaarrekenlng
73.066,246-
Langlopende schulden Kortlopende schulden
Nog te betalen posten opgenomen als schuld i..p..v. overlopende passiva Overlopende actfva verantwoord als overlopende passiva Pensloenvoorziening wethouders nlet opgenomen In jaarrekenlng Voorziening Pontveer Kaag naar nog te betalen kosten Afwikkellng exploitatie Veenderveld onterecht opgenomen als schuld
73.066.246-
6.349.918-
1.822.508 74.5101.635.963 261.055
4.727.410-
2.906.172-
2.106.7481.635.963181.810278.385 306.305261.055-
5.012.920-
Bank- en kasgelden onterecht verantwoord onder kortlopende schulden Nog te betalen posten opgenomen sis schuld I..p.,v. overlopende passiva Afwikkellng exploitatie Vaenderveld onterecht opgenomen als schuld Overlopende passiva
-
Ml03i61.1M61IWHWttll33!ia:3«Ht102r69.8>228:i
Voor i d e n t i f i c ^ a ^ I e i n d e n . Behorend ;nd bij accowfi accoVntantsverklaring d.d. 2 8 JyNJ.010. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
127
itelMffi^ ACTIVA 1
VASTE ACTIVA
Irnmateriele vaste activa
Kosten onderzoek en ontwfkkeling Totaal
Specificatie van irnmateriele vaste activa
Kosten onderzoek en ontwikkeling : Revitalisering bedrijventerreln de Lasso Uitvoering economisch beleldsplan Totaal
36.516 13,432 49.948
34.123 900 35.023
11.837
58.802 14.332 73.134
11.837
Irnmateriele vaste activa zijn vaste activa die niet stoffelijk van aard zijn, niet vallen onder de financiele vaste activa en niet kunnen worden aangemerkt als ongedekte tekorten. Irnmateriele vaste activa worden afgeschreven in 5 jaar. Materiele vaste activa ^j^!!^!"' ro^iTCfi I • STOKI 43.351.061 3.418.072 3.460.387 425.178
Investeringen met economisch nut Investerlngen met maatschappelljk nut
14.648 40.810
] boekwoarde
2.292.959 66.130
44.461.526 3.778.625
Totaal
Specificatie van materiele vaste activa PJilT^tlilFfiiTit" i"
"
Investerinaen met econnmiBch nut: Gronden en terrelnen Woonruimten Bedrijfsgebouwen Grand-, weg- en waterbouwk.wsrken Vervoermlddelen Machines, apparaten en installaties Overige materiele vaste activa
j
te^r
jTgHMirfetS' ia§sirT5es"t§llli &mmm \\ • mm • iffo-L^S^U<Mm%m\
Totaal
201.757 55.133 22.339.884 17.520.010 797.658 390.601 2.046.018 43.351.061
Totaal
4.696 410.268 10.212 425.178
Investerinaen met maatschaoDellik nut: Bedrijfsgebouwen Grand-, weg- en waterbouwk.werken Overige materiele vaste activa
48.348
1.532.540 900.446 367.428 64.783 504.527 3.418.072
3.460.387
3.460.387
648 11.000 3.000
14.848
40.610
40.810
bock wa.irde 31-1 2-2009
9.114 826 818.855 963.249 96.860 65.260 338.795 2.292.959
240.991 54.307 23.053.569 17.456.559 1.057.226 387.124 2.211.750 44.461.526
152 65.377 601 66.130
4.546 3.764.468 9.611 3.7 78.625
Voor identifieertleBjteleinden, Behorend bij acofuntantsverkiarinq
d.d... 2.8.JUN.2M0-. Programrnarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
.. 128
In onderstaand overzicht worden de voornaamste investeringen (boven de € 50.000,-) in materiele vaste activa gespecificeerd.
Specificatie van belangrijkste investeringen materiete vasle activa in 2009:
\^^SM^M^i^iMMii^^SBBB^^t^l^BS^^SSl Bedrljfsgebouwen:
Nleuwbouw brede school Hulsvesttng fusie Bljzonder basfsonderwljs (2006 en 2007)
957.335 399.674 124.589
Grand-, weg- en waterbouwk.werken
Rioolvervanglng Riolerlng buEtengebied BRP 2005-2009 Verbeterlngsmaatregelen Lelmulden Reconstuctie Korte Goog / Mlmosastraat Revitallsatle Hoogmade
64.745 51.011 80.462 64.344 99.489 318.350
Vervoermiddelen
Vervanging wagen- en machlnepark Vrachtauto plantsoenen
280.754 55.292
Overige matertfile vaste activa
Invoeiing BAG, WKPB en BSN ICT - fusle aanpassen appllcaties
135.259 268.503
IliliiiiiiHBHBiiil^HHHnBHH^HiHn Grand-, weg- en waterbouwk.werken
Rotonde Alkemadelaan/Lasso Zuid Herlnrichting Hertogspark Revitallsatle weg Poelgeestlaan 2009 Revitallsatle weggedeelte Hoogmade Reconstructs Eestmeerlaan (wegen) Arbovoorziening Doesbrug
846.078 1.567.960 132.777 494.148 245.000 67.826
Financiele vaste activa Hi'^ii^Mil' Kapitaalverstr. aan deelnsmlngen Overige langlopende leningen Ov. uitzettingen van 1 jr of langer Totaal
Fm-imnm&faX
Specificatie kapitaalverstrekking aan deelnemingen till]
Aandelen Bank voor Nederlandse Gemeenten Aandelen Oasen NV Aandelen NV Liander Aandelen Cyclus NV
295.510 11.799 563.206 74.558 Totaal
295.510 11.799 563.206 74.558 945.073
Er zijn in 2009 geen ontwikkelingen geweest in de kapitaalverstrekking aan deelnemingen.
Voor identpffcati^doeleinden. Behorend bij atrountantsverkfanng
d.d. .2.8.Jlw.m(r Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
129
Specificatie overige langlopende leningen
Geldlenlng Alkeburcht Dorpshulzen Stichting Oud Alkemade Lenlng Alkmanla 2008 Lening DOSR 2009 Lenlng ROAC 2009 Lening HCA 2009 Lenlng begraafplaats Kaag T.C. Rljpweterlng Splotsz Hypothecalre en overige leningen aan personeel SVN pluslenlngen uitgezet aan derden Verstrekte lening via SVN aan Hockeyclub Verstrakte tenlng via SVN aan starters ug (partlculleren) Verstrekte lenlng via SVN aan wonlngbouwcorporaties Verstrekte BBZ-leningen Overige leningen Totaal
• • ©tTrt-k-vn)'
Stand op
iLMIi^M©. 217.910 72.560 62.000 120.274 148.125 100.000 50.000 300.709 49.008 3.964.288 555.000 51.618 383.518 3.777.599 137.524 10.211
31-12-2009 213.830 68.067 62.000 142.995 140.625 95.000 98.496 42.500 290.726 49.008 3.506.477 555.000 73.587 427.930 3.680.774 159.702 11.205
mmmmm Wil&Mkkfl
De afname van de post uitgezette leningen is met nametoete wijzen aan de ontvangen aflossingen. De belangrijkste toename wordt veroorzaakt door de nieuwe lening die is afgesloten met Hockeyclub Alkemade (HCA) ad € 100.000,-.
BNG participates Uitgesteide vordering verkoop NUON aandelen Particlpatles APPA fonds (BNG) Grootboek nationate schuld Grootboeklnschrijvlngen Totaa!
•
854.576 9.127 6.483 MEMM
20.608.194 23.036.158 1.240.377 9.127 6.483 44.900.339
In 2009 heeft de aandelentransactle met Vattenfall plaatsgevonden waarbij de aandeien van Nuon zijn verkocht. In deze aandelen die conform voorschriften voor de historische verkrijgingprijs op de balans van de gemeenten moesten worden verantwoord schuilde net grootste dee! van de stille reserves. De inmiddels ontvangen 1 e tranche van liquide middelen (ad 20,5 miljoen euro) is door de gemeente Kaag en Braassem herbelegd in BNG participaties. De resterende tranches zijn opgenomen als vordering op NUON. De participaties APPA fonds ad 1,2 miljoen euro hebben betrekking op de gelden die specifiek zijn gereserveerd ter dekking van de pensioenvoorziening voor wethouders.
Voor identifi
d.d. ,J.UUN-.2QW Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
130
VLOTTENDE ACTSVA Voorraden ft'CCp ('"]W#JF© 19.128.113 7.785.280 3.863
In exploitatie genomen gronden Nog In exploltatie te nemen gronden Overige voorraden (eigen verklaringen / WV-bonnen)
Stand op 31-12-2009 44.601.820 9.522.C 7.1
Totaal Mutaties op delbouwgrondcomplexen in 2009
In exploltatie genomen gronden Rijpweterlng Z-W 144.478 Nieuwe Weterlng N 106.192De Bloemen 1.641.574 Braassemeriand 18.498.226 Oudendijk 2e fase 1.695.127BatehofWoubrugge 119.313 Plan Bospolder 126.660Centrumplan Lalmuiden 2.603.364 Gronden achter gem.huls 311.928 Suyderbon R"woude 6.019 Bedrljventerren Woubrugge 439 Centrumplan Hoogmade 61.194 Hussons Hoek 656.180 Beukenlaan 2e fase 180.004 Gronden van Egmond 670.770Terrain Conexxlon 1.886.165 Noordplein 184.911Theo Bosmanlaan 2 6.917 23.332.142
176.590 2.6201.659.061 23.007.325 66.3315.130 1.257 192.673 13.413 259 19 2.631 26.336 1.268.648 26.757134.921 67.730 297 26.460.583
3.081.749-
4.204.02919.128.113
26.460.583
3.081.749-
Nog in exploltatie te nemen gronden Versprelde percelen Peuterhof 102.690Centrumplan RVeen Noordplein bulten PPS 1.657.445 Getru-terreln 2.142.303 Wesselman 739.549 Welkoop 1.390.281 Het Oog 1.388.578 HSL-gronden 569.672 Rabobank Rijpweterlng 141 subtotaal 7.785.280
157 6.312 4.439 263.770 96.175 34.332 62.454 1.830 88.154 1.732.523 2.290.145
subtotaat Verilesvoorzienlng subtotaal
Veriiesvoorzfening subtotaal
Totaal
74.479109.2083.296.510 41.004.780 68.287-
736.000 1.256.000 747.000100.000
2.783.617 325.341 6.278 457
2.644.000608.000
508.0002.096,000 1.101.000 273.000
1.789.844
507.666 371.430697.5261.902.069 12.1817.214 48.500.821
305.029 2.094,873
3.899.00044.601.820
395.5483964.125500.7721.693.171 124.444125.403 12.420-
54.540174.8501.820.083-
9.286-
119.016105.000
157134.690 16.007 2.55010.00045.97049.9675.25028.6168.344
7.785.280
2.290.145
8.344
26.913.394
28.750.728
3.073.405-
157-
36.312 20.446 1.918.665 2.228.478 727.911 1.402.768 1.390.407 652.576 1.704.049 10.083.613
561.056561.213-
561.0569.522.556
-
1.533.660
156.307ni8t tiakend
44.66578.05265.44713.768706.700 202.817-
54.124.377
Conform de voorschriften van het BBV is een voorziening gevormd voor bouwgrondexploitaties en nog niet in exploitatie genomen gronden waarbij een nadelig exploitatieresultaat (netto contante waarde = NCW) wordt verwacht. Het beginsaldo per 1-1-2009 wordt gevormd Voor identifleafie^eleinden. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem^ ^
2 o Juff 2010
SVer
i3?rin^
door de verliesvoorziening van complex dorpshart Leimuiden en Braassemerland. Het verwachte verlies op het complex Braassemerland is door het aanpassen van beleidsuitgangspunten (waaronder wijziging van het % rentetoerekening en een aangepaste taakstelling conform raadsbesiuit) niet meer van toepassing. Voor nadere toeiichting op de verliesvoorziening, de ontwikkeling van de boekwaarde van de grondexploitaties en winst- en verliesnemingen verwijzen wij volledigheidshalve naar de paragraaf grondbeleid. Vorderingen
pJm^iiiPinj
Ttl'.K^V; • 0B<^^@>-) 3.189.052 3.628.491
Specificatle rekenlng-courant saldi Speclflcatle overlge vorderingen (debiteuren) Totaal
Stand op 31-12-2009 2.226.779 2.366.965 4.593.744
^m-if'TfT"] Stand op il W l ^ ' - R t f ) 31-12-2009
230
RC Arrondisementsrechtbank RC Noordplein RC Raad van State RC Stad, Kaag en Braassem RC Fusle Alkemade/Jacobswoude RC verhouding met SVN RC Beveillng bedrijfsterreln
75.793
681 2.003 2.301.368 776.878 32.099
r mmm\
230 681 1.020.339 1.205.529
-
2.226.779
De rekening courant verhouding Fusie Aikemade/Jacobswoude heeft betrekking op extra kosten die gemaakt zijn voor het realiseren van de fusie van de voormafige gemeenten Alkmade en Jacobswoude. Voor de fusie wordt een extra bijdrage van het rijk ontvangen. Omdat een groot deel van deze vergoeding de komende jaren wordt ontvangen maar de kosten voor de fusie met name in 2008 en 2009 zijn gerealiseerd is de vordering per saldo opgenomen als rekening courant. Speciflcatie o v e r l g e v o r d e r i n g e n (debiteuren): "'Mf
244.921 914.172 384.598 20.000-
118.274 712.302 1.836.390 300.0002.366.965
Totaal
In 2009 is door de fusie onvoldoende aandacht besteed aan invorderingsmaatregelen. Uit analyse van de openstaande posten blijkt dat een aanzienlijk deel van de vorderingen ultimo 2009 dubieus zijn. Met name de belastingdebiteuren zijn aanzienlijk toegenomen. Op basis van deze analyse is een voorziening dubieuze debiteuren bepaald van € 300.000,Liquide middelen
pi^mijmiu
TtT'krp I! ( i M V ^ M O
Kasgelden Girosaldl Banksaldl
12.261 66.706 7.884.396
Stand op 31-12-2009
1.354 6.009 2.116.362 2.123.725
Voor i d e n t i f i c a t i e d o ^ i n d e n . Behorend bij acdouWantsverklaring
d.d.......Z8.JlMml Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
132
Voor de financieringsbehoefte kan de gemeente gebruik maken van een kortlopende kredietfaciliteit (tot een maximum van € 2.500.000,-) bij de BNG. De hoogte en het gebruik van deze faciliteit is onderdeel van de treasuryfunctie, welke elders in de jaarstukken wordt toegelicht. Overlopende activa i:> K<J't&-I - W 185.628 1.671.790 40.368 10,003 139.534 5.262.369 153.385
m~m
Vooruitontvangen facturen mbt volgend boekjaar Nog te ontvangen bedragen Ultstaande lenlngen 8bz (lenfngen en rente) Voorschotten soza-uitkeringen Afgedragen loonheffing SOZA Te vorderen BTW Overige overiopende activa
Stand op 31-12-2009 594.631 1.743.071
5.061
4.427.345 17.489 6.787.597
Voor identif i c a t j ^ o e j e i n d e n . Behorend bij a
d.d. ...2.8.JWI-304O. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
133
PASSIVA I
VASTE PASSIVA
Elgen vermogen Algemene reserves Bestem mlngsreserves 61.569.779
Algemene reserves: Vrije algemene reserve Vastgelegd vermogen Vastgelegd vermogen verkoop NUON aandelen Totaal algemene reserves
Algemene reserve Vrije besteedbare reserve. Aanwending op basis van aparte raadsbesluiten en voor aanvulling van bestemmtngsreserves en voorzieningen om te voorkomen dat deze negatief komen te staan. Vastgelegd vermogen Geblokkeerde reserve voor voeding van de exploitatie, toegerekende rentebaten worden structureel als baten in de exploitatie verantwoord. Bestemmlngsreserves: ^•Kf^tlfl'^f'W
i
mmmm
-
Grondfonds Beheersreserve (vm armbestuur) Verm.reserve (vm armbestuur) Recreatie en toerisme Beloningsdifferentiatle Wet Maatschappelijke Ondersteuning Egallsatiereserve B.C.F. Egalisatieres beheerstaak wegen Reconstructs wegen Reserve Startersfonds Zorgwoningen Braassemerland Herlnriehting Hertogspark Holland Rijnland Siichtlng Oud Alkemade Rlolering Schuldsanerfng Alkeburcht Ultvoerlng opleldlngsplan Milieu Kunst Grafrechten Planologie Vervartglng PC's
2.248.040 66.642 372.306 66.682
251.856 280.450 2.112.885 854.881 78.693 482.495 1.044.380 2.357.095 30.000 1.497.642 47.725 60.000 9.951 15.000 15.000 4.475 109.712 Totaal
wm$m
eiifi!idH£li*!j?ir . . #3?© 1.942.528 2.160.403 23.406 19.753
50.786
12.620 332.876 39.750 50.166 21.712 46.997 106.069
67.394
44B 675 675 201 4.937 2.915.462
21.008 101.856 293.070 579.159
11.440
368.865
542.462 47.725 60.000 10.399 15.675 15.675 4.676 114.649 4.152.595
fre^K^O boekwaarde WHtHft'i 31-12-2009 2.248.040217.875 62.986 372.306 66.682 29.778 150.000 -
-
1.866.602 894.631 117.420 504.207 1.091.377 2.094.299 30.000 1.022.574
-
-2.248.040Hl$!i]Htfi
Bestemmingsreserves zijn de voor een specifiek aangewezen doel afgezonderde bestanddelen van het eigen vermogen. Voor tdentificatf^oeleinden. Behorend bii accou\ftantsverk!aring
d.d Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
134
Hieronder wordt per bestemmingsreserve het doel van de reserve kort toegelicht; Grondfonds (reserve bouwgrondexploitatfe) Door middel van deze reserve wordt een bedrag geblokkeerd voor de dekktng van nadelige saldi voortvloeiend uit de diverse grondexploitaties. Ten gevolge van de (negatieve) herziening van de bouwgrondexploitaties heeft deze reserve nog slechts een gering saldo van € 217.875,-. Indien bouwgrondexplottaties met voordelige resultaten conform planning worden afgewikkeld dan zal dit saldo in 2011 en 2012 aangroeien richting de 4 miljoen euro. Beheersreserve vm armbesturen Inzake de vermogensreserve van het voormalig armbestuur is destijds afgesproken dat dit vermogen in een afzonderlijke in het leven te roepen reserve zou worden beheerd en de netto revenuen uit die reserve bij afzonderlijk te nemen raadsbesluit aan te wenden voor extra uitgaven ten behoeve van algemeen sociale, maatschappelijke en culturele doeleinden in Alkemade - west en Kaag. Vermogensreserve vm armbesturen In 1966 Is door het toenmalig Algemeen Burgerlijk Armbestuur 'van de Vrije en Lage Boekhorst' haar vermogen (mede door inwerkingtreding van de algemene bijstandswet) overgedragen aan de gemeente. Recreatie en toerisme Ooit is er de intentie geweest om te komen tot een Plassenschap Zuid-Holland. Op de begroting werd hiervoor de benodigde financiele ruimte opgenomen. In drie jaren zal deze reserve worden ingezet voor activiteiten op het gebied van recreatie en toerisme. Beloningsdifferentiatie Sinds 1991 worden er jaarlijks gelden op de exploitatiebegroting opgenomen om uitvoering te geven aan hetfenomeen 'beloningsdifferentiatie'. Besloten is destijds om de eventueel per jaar overblijvende gelden te storten in een fonds waarmede eventuele tekorten in andere jaren kunnen worden opgevangen. Wet Maatschappelijke Ondersteuning Deze reserve is gevormd uit het overschot van de WVG-regeling in 1994 en latere jaren. Om toekomstige overschrijdingen op deze regeling te kunnen afdekken is deze egalisatiereserve ingesteld. Egalisatiereserve BCF In verband met de invoering van het BTW compensatiefonds is er in 2003 een egalisatiereserve BCF ingesteld. In 2009 heeft de laatste beschikking ten gunste van de exploitatie plaats gevonden. Egalisatiereserve beheerstaak wegen en reconstructie wegen De middelen uit deze reserve worden gebruikt voor het opvangen van schommelingen in het jaarlijks uitgaven patroon bij het (groot) onderhoud en reconstuctie wegen. Deze reserves zijn vooralsnog in stand gehouden totdat meer duidelijkheid ontstaat uit de nieuw op te stellen beheersprogramma's openbare ruimte,
Voor identiflcatlKtoeJtfinden. _ Behorend bij aclcou^ntsverklaring d.d. ..2.JUUH2IM Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
135
Reserve Startersfonds In 2006 is besloten om starters op de woningmarkt bij het project Waterryck (Noordplein) tegemoet te komen door een lager verkoopbedrag, een nlet direct geheel opeisbare koopsom. Het niet opeisbare gedeelte van gemiddeld € 14.000,- moet bij overdracht van het appartement terug betaald worden. De reserve wordt gebruikt voor de financiering van nieuwe startersprojecten. Voeding vindt plaats op het moment dat een appartementsrecht op enig moment in de toekomst wordt overgedragen (c.q. overgaat) aan een derde, waarbij het destijds niet opeisbare gedeelte (met een indexatie) moet worden terugbetaald. Zorgwoningen Braassemerland Destijds gevormd in Alkemade door niet meer noodzakelijke reserves sociale zaken IOAW/IOAZ en inkomensdeel WWB te herbestemmen voor een bijdrage in de bouw van zorgwoningen in Braassemerland. Herinrichting Hertogspark Deze reserve dient voor de dekking van de kapitaalslasten die voortvloeien uit de herinrichting van het Hertogspark. Investerlngstrategie Holland Rljnland (voorheen voorziening) De aangesloten gemeenten bij de regio Holland Rijnland zijn een Investeringsstrategie overeengekomen. Voor de kosten hiervan moeten de deelnemende gemeenten jaarlijks een bedrag betalen. Voor de gemeenten Kaag en Braassem betreft dit € 369.000,- per jaar. Teneinde de reguliere gemeentebegroting hiermede niet jaarlijks te belasten, is hiervoor deze bestemmingsreserve gevormd, deze reserve dient nog aangevuld te worden met de baten die vrijkomen uit de afwlkkeling van twee bouwgrondexploitaties. Reserve Stichting Oud Alkemade Deze reserve is gevormd voor calamiteiten betreffende de stichting Oud Alkemade. Een beroep op de reserve kan worden gedaan in het gevai zich onvoorziene omstandigheden voordoen. Indien dit bedrag wordt aangewend door de stichting Oud Alkemade zal voor dat bedrag een rente van 3% in rekening worden gebracht. Rioleringen Het verbrede Gemeentelijk Rioleringsplan is in de raad van december 2009 vastgesteld. Deze reserve is in het rioleringsplan opgenomen en is bedoeld om de schommelingen in het jaarlijkse uitgavenpatroon op te vangen voor (groot) onderhoud van de riolering. Conform de begroting 2009 zijn onderstaande reserves opgeheven en zijn de middelen vrijgevallen en toegevoegd aan de aigemene reserve: • • • • • • •
Schuldsanehng Alkeburcht Uitvoering opleidingsplan Milieu Kunst Grafrechteh Planologie Vervanging PC's
Voor identificatfgaOfleinden. Behorend bij accoVmantsverklaring
d.d. .Z8.JUN.21UQ Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
136
xxmmwmiu Voorzieningen voor risico's Voorzlenlngen voor verplichtlngen Kostenegalfsatle voorzieningen
558.285
1.132.961 892.001
mvw
gMfe
31-12-2009
558.285 336.192 833.065 1.169.258
19.855 616.896 636.751
52.774 611.059
1.449.298 1.055.396 2.504.694
Specificatle van de voorzieningen
m\xmrMw\v,
filMZtfii-'llJi^') boekwaardo $BG&' 31-12-2009
Voorzieningen voor risico's: Voorzlenlng precariobelasting FPU Lokale ruimte Totaal
550.000 6.285 558,285
Voorzieningen voor verpllchtinaen: Voorzlenlng pensioenen wethouders Totaal
1.132,961 1.132.961
336.192 336.192
839.227 13.181 39.592 892.001
633.065 833.065
Epalisatievoorzfeninoen: Groot onderhoud gebouwen Groot onderhoud monumenten Relnlgingsheffirtg Totaal
* -
-
550.000 8.265 558.285
19.855 19.855
1.449.298 1.449.298
616.896 616.896
1.055.396 1.055.396
m
13.181 39.592 52.774
-
Toelichting op de voorzieningen: Voorzlenlng precariobelasting De beroepsprocedures tegen de heffing van precariobelasting op kabels en leidingen die zijn ingesteld door netwerkbeheer Continuon zijn Inmiddels afgerond. De gemeente is in het gelijk gesteld. Op basis van het voorgaande wordt de voorziening € 550.000,- voor afschaffing precariobelasting opgeheven en wordt het saldo toegevoegd aan de algemene reserve. FPU Lokale ruimte Deze voorziening is met ingang van 31 december 2009 voiledig vrijgevallen. Voorziening pensioenen wethouders De pensioenverplichting voor ambtenaren is ondergebracht blj het Abp. Voor wethouders is dit niet het geval. Deze verplichting rust bij de gemeente zelf. Om in de toekomst aan deze verplichting te kunnen voidoen, wordt een voorziening gevormd. De minimale omvang van deze voorziening is gelijk aan de het totaal van de meest recente en jaarlijks op te stellen actuaries berekening van de pensioenverplichtingen van wethouders en ex wethouders van de gemeente Kaag en Braassem en de voormalige gemeenten Alkemade en Jacobswoude.
Voor identific Behorend bij aco
d.d. JAmmm Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
eleinden. ntantsverklaring
137
Voorziening onderhoud (gemeentelijke) gebouwen Voor gemeentelijke gebouwen is in het verleden door Asset Facility Management B.V. een meerjarenonderhoudsplan gemaakt. Harmonisatie voor de nieuwe gemeente Kaag en Braassem wordt in 2010 uitgevoerd. Deze voorziening is bedoeld om de schommelingen in het jaariijkse uitgavenpatroon op te vangen voor (groot) onderhoud van de gemeentelijke gebouwen. Voorziening groot onderhoud monumenten Deze voorziening is met ingang van 31 december2009 volledig vrijgevallen. Voorziening reinigingsheffing Deze voorziening is met ingang van 31 december 2009 volledig vrijgevallen. Langlopende schulden E°!nDtfilift5itTF) Bank voor Nederiandse Gemeenten Stlmulerlngsfonds Volkshulsvesting Natlonale Nederlanden Nederiandse Waterschapsbank ASN Bank
\E5&}&f3aSiB\mGDfiaiK3mdrrvB^Y'^n)! bockw.wdc l^ftrfRiftm ^(it'H- I 31-12-2009 m$) 4.813.288 69.770,332 18.000.000 82.957.044 3.537.887 1.775.000 93.882 1.681.118 26.625 389.327 9.075 380,252 16.142 1.131.587 1.091.737 39.850 57.711 10.000.000 10.000.000 310.751 28.000.000 4.956.095 • M w r a i M 3.949.116
ffiffliM
Voor de financieringsbehoefte kan de gemeente Kaag en Braassem gebruik maken van langlopende leningen. De hoogte en het gebruik zijn onderdeel van de treasuryfunctie, welke elders in de paragraaf Financiering en treasury wordt toegelicht. Met name voor de investeringen in de grondexploitatle Braassemerland is in 2009 lang vreemd vermogen aangetrokken.
VLOTTENDE PASSIVA Kortlopende schulden !" "^'F.h'rnf^r ] i WtK0tt#''W:>
TW^i't'islWtt
Openstaande crediteuren RC Beveftlglng bedrijfsterrelnen
4.727.410 Totaal
v
i>»<M3
Stand op 31-12-2009
4.512.321 10.561 4.522.882
Voor identificafledSeleinden. Behorend bijCacc^s^ritantsverklaring
d.d Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
2AJ1MM. 138
Nog te betalen bedragen Nog to betalen bedragen Inzake Pontveer Kaag Afwikkellng Heegro expl. Veenderveld Nog to betalen rente langlopende leningen Vooruftontvangen subsidies van Provincie Zuid Holland Voorscfiotten rfjksbijdragen Nog functfoneel te verantwoorden baton Waarborgsommen Nog te betalen loonhefflng en soc. premies Nog te betalen salarissen Te verwerken / verwerkte belastingontvangsten Voorschot WWB werkdeel Voorschot Wet Inburgering Nog te betalen loonhefflng en soc, premies SOZA Overlge overiopende passiva
1.712.256 306.305 261.055 1.481.598 16.763 65.416 43.075 1.300 310,043 44.B90
148.898 369.936 163.196 88.169 Totaal L J 3 £ P § M ) !
2.031.134 340.339
2.079.341 771.514 65.415 23.482 1.300 442.135 10.597 25.012 71.384 369.936
17.003
6.248.590
Hieronder is een verloopoverzicht opgenomen van de vooruitontvangen subsidies van de provincie Noord Holland. In 2009 hebben een aantal correcties plaatsgevonden omdat in voorgaande jaren ontvangen subsidies onterecht waren toegevoegd aan bestemmingsreserves.
Herinrichting Drechtlaan 30 km Sluipverkeer werende maatregeien Sluipverkeerwerende maatregeien Aanleg rotonde op kruislng Sluipverkeer werende maatregeien Rotonde N466/0udendijkseweg Sluipverkeerwerende maatregeien N207 tussen N11 en A4 Reconstructie Floraweg BDU Reconstructle Floraweg IDV Project Noorderrond, Sente Novem ISV2: Woningbouwafspraken Braassemermeer, drijvende steigers Deglnbalans Jacobswoude
63.652 25.633 21.971 26.427 26.427 192.371 29.147 26.427
Stand per 31-12-2009 19.096 7.690
7.690 6.591
6.591
7.928 7.928 57,711 8.744 7.928 355.819
756.000 63.558 74.250
7.928 7.928 57.711 8.744 7.928 355.819 39.379 74.250 178.450
39.379
227.325 15.000
134.630
74.250 43.760 11.810-
4.953-
634.270
132.291
11.810-
OVERZICHT NIET UIT DE BALANS BLIJKENDE VERPLICHTINGEN Borg- en garantstellingen De afname van het bedrag aan borg- en garantstellingen is het gevolg van jaarlijkse aflossingen. Hieronder is een overzlcht opgenomen met de leningen waar de gemeente Kaag en Braassem voor garant staat:
Wonlngbouwincl. WSW Wonlngbouw excl. WSW Zorginstellingen Sportverenlglngen
MilS'yU'M
^Q-iH'^tl
28.291.153
26.166.544
271.440
140.366 1.356.081
1.602.613 751.113
616.452
' f'T^i Gowaarborgd soldo jit iKiK'Ii''-! op 31-12-2009 14.145.577 13.083.272 135.720 70.183 1.602.613 1.356.081 751.113 616,452
mm
15.125.987
,/
Voor identif{catie#oeleinden. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en B r a a s s e | e ^ ° r T | ^ ^ O t o " ^ ^ ^ ^ ^
0 9
Niet uit de balans blfjkende verplichtingen De gemeente Kaag en Braassem is in 2009 een aantal verplichtingen aangegaan in 2009, waarvan levering en/of prestatie plaats vind in de toekomst. In onderstaande overzicht zijn de belangrijkste verplichtingen op balansdatum weergegeven.
Cydus
Afvalinzameling en afvalverwerking
onbepaalde tijd
€800.000
Dienst Leiden Beheer en Milieu
Afvalinzameling en afvalverwerking
onbepaalde tijd
€650.000
SSchtlng De Tweesprong
Vennooischap van de gemeente die hat sportcomplex exploiteert
onbepaalde tijd
€ 100.000
EWR (Ziut)
onderhoud openbare verilchting
1-1-98 tfm 31-12-2012
€108.000
Desman Pumps
beheer van rioolwaterpompinstallaties
onbepaalde tijd
€120.000
onbepaalde tijd
€37.000
van Dijke/ Bogaards/ controle constructieberekenfngen Bartels Initial
schoonmaakkosten
onbepaalde tijd
€55.000
Sharp
huur en onderhoud printers en copiers
01-11-2008 t/m 31-10-2014
€52.500
Gemeenteigk personeel
opgebouvKf rechtvakantletoeslag overde maanden junl t/m de camber 2009
2010
€266.500
Etgroen B.V.
schadedalm
2010
€4.200.000
mlnfsterie
temgvordering rijksvergoeding woningaanpassing in het kader van de WMO
2010 € 131.800
G 6.389.000
Niet uit de balans blijkend recht Bij de verkoop van de aandelen NUON aan Vattenfall is bedongen dat in verband met mogelijke schadeclalms een deel van de opbrengst (€ 1830.000,-) na verloop van tijd pas wordt uitgekeerd (de zogenaamde Escrowgelden). Omdat het onzeker is of deze gelden daadwerkelijk worden uitgekeerd; worden deze Escrowgefden conform de BBV voorschriften als niet uit de balans blijkend recht beschouwd.
Voor i d e n t i f i ^ % f o e l e i n d e n . Behorend acV&ntantsverklaring iehorena bi] on a>
l.d Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
2.S..1UH 140
ALGEMENE T0ELICHT1NG OP DE FINANCIELE POSITIE De jaarrekening over 2009 sluit met een voordelig resultaat van € 457.262,- Bij het jaarrekeningresultaat worden nog voorsteilen aan de raad gedaan om een deel van dit resultaat te oormerken, het daarna resterende bedrag kan worden ingezet voor het versterken van de reservepositie (vrije algemene reserve). Samenvattend zijn de baten en lasten per programma als volgt weer te geven:
1 Bestuur en dienstverlening 2 Ruimte 3 Leefomgevlng 4 Economie 5 Ondsrwijs en klnderopvang 6Welzljn Gereallseerde baten en lasten programma's Algemene dekkingsmlddelen Resultaat voor bestemmlng Mutaties in de reserves Resultaat na bestemmlng
10.338.123 37.444.834 12.164.985 482.959 2.843.725 12.671.646 75.946.272 872.736 76.819.008 49.823.384 126.642.392
947.494 37.497.485 .4.910.276 256.302 409.871 3.797.022 47.818.450 73.719.196 121.537.646 5.562.008 127.099.654
9.390.629 -52.651 7.254.709 226.657 2.433.854 8.874.624 28.217.822 -72.846.460 -44.718.638 44.261.376 -457.262
N V N N N N N V
v N V
Ten opzichte van de begroting na wijziging kan het jaarrekeningresultaat over de programma's verdeeld als onderstaand worden gespecificeerd.
1 Bestuur en dienstverlening 2 Ruimte 3 Leefomgevlng 4 Economie 5 Onderwijs en klnderopvang BWelzijn Gereallseerde baten en lasten programma's Algemene dekklngsmfddelen Gerealiseerd resultaat voor bestemmlng Mutaties In de reserves Resultaat na bestemmlng
7.423.000 494.910 7.301.950 272.140 2.497.260 8.882.850
9.310.320 3.342.410 7.299.093 296.395 2.543,060 9.355,092
9.390.629 -52.651 7.254.709 226.657 2.433.854 8.874.624
80.309 -3.395.061 -44.384 -69.738 -109.206 -480.468
N V V V V V
26.872.110 -26.121.640 750.470 -1.784.400 •1.033.930
32.146.370 -71.564.956 -39.418.586 39.418.586 0
28.217.622 -72.846.460 -44.718,638 44.261.376 -457.262
-3.928.548 -1.281.504 -5.300.052 4,842.790 ^57.262
V V V N V
In de programmaverantwoording zijn voor alle programma's bij het onderdeel: "Wat mocht het kosten en wat heeft het gekost?" de baten en de lasten weergegeven op totaalniveau van het betreffende programma. In dit hoofdstuk worden per programma alle afwijkingen boven de € 10.000,- tussen de begroting n£ wijziging en de realisatie toegelicht.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem Voor i d e n t r p g ^ o e l e i n d e j i Behorend bij atfcountantsverkiarmg
d.d
2-8.JUN.2Mtt
Na de laatste ultgebrachte bestuursrapportage (vastgesteld 14 december 2009) zijn er een aantal aanzienlijke budgetresultaten ontstaan welke hebben geleid tot hat uiteindelijke voordelige resultaat na bestemming. In onderstaande label zijn de belangrijkste verschillen In hoofdHjnen opgenomen. Varachlllan > € 100.000
Bedrag(In€)
v/N
Programme 1 Bestuur en Dlenstverlenina 573.000-
V
261.000
N
101.000
N
2.919.000577.000-
V V
437.000-
V
894.000-
V
109.000 658,000
N N
475.068
N
114.000-
V
233.000252.000138.000
V V N
400.000-
V
261.000114.000 242.000 220.000
V N N N
103.000108.000192.000-
V V V
164.000-
V
546.000-
V
154.880
N
Storting In de voorziening voor bestuurlijke samenwerklng Is uitgesteld omdat de storting zou worden gedekt ult te reallseren verkoop van woningen In complex Nleuwe Watering. De verkoop heeft van de woningen heeft nog nlet pleats gevonden. Hogere salariskosten en Inhuur derden, voor toellchtlng wordt verwezen naar de algemene toellchtlng met betrekking tot salarlskosten/kosten en Inhuur derden Te laag geraamde overheadkosten voor regionallsering van brandweer Proaramma 2 Rulmte
I
Voordetlg resultaat op de bouwgrondexploltaties Hogere opbrengsten voor bouwvergunnlngen
Proaramma 3 Leefomaevlna Door ontbreken Inzlcht In financier sltuatie en beperkte personele bezetting 1$ alleen het hoogst noodzakeiijke werk bij onderhoud bruggen uKgevoerd. Door ontbreken inzlcht Infinancletesltuatie en beperkte personele bezettlng Is alleen het hoogst noodzakeiijke werk blj groot ondemoud wegen ultgevoerd. Hogere lasten verwerklng hulsvuil Correctle van In voorgaande Jaren ten onrechte verantwoorde subsidle-opbrengst van de provincfe In de begrotlng 2009 werd uit gegaan van een voorziening onderhoud Holering, aangezlen het een bestemmlngsreserve Is geworden (cf. rlchtJIJnen BBV) heeft de ontrekklng plaats gevonden via de rasultaatbestemmlng Proaramma S Onderwlls en kindemovana {Te hoog geraamde storting In vz groot onderhoud BBO hulsvestingsvoorzlenlng Proaramma 6 Welzfin Uitstel van begroot onderhoud aan dak van de sporthal Minder ultgaven hulshoudelljke verzorging WMO Niet toegekende declarafle woonvoorziening Jacobswoude (2008) Algemene dekklnasmiddelen Harmonlsatie van systematiek van verantwoordlng van de rente over middeten, ultgezet in stimuleringsfonds Vrijval van de raming kosten Inzake afwikkellng van het complex Veenderveld Nadelig resultaat op verhuur gemeentehuls van Jacobswoude Voorziening dubieuze deblteuren Doorbelasting van kostenplaatsen voor inhuur derden voor op orde brengen belastingbestanden Saldo op kostenplaatsen (l.v.m. verwerklng begrotingswljzlglngen) Dividendopbrengst Nuon-gelden als gevolg van herbeleggen opbrengsten Nuon gelden Meer rentetoegerekendaan reserves en voorzleningen l.v.m, hogere boekwaarde per 11-2009 Hogere algemene uitkerlng cf meest recente specificatie en als gevolg van positieve verrekeningen ult voorgaande Jaren Opheffen voorziening precariorechten OvBTiae
I
Saldo diverse voordelige en nadelige verschillen < 100.000, toegelicht in de resultatenanalyse par programma
Voor identifK^tieaoeleinden. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassemi h o r e n d b i j a&buntantsverft&rmg dtd
2 8..J1JN.2M
Resultaatbestemmina
I
Mutaflss In dereserves(stortlngen)
4,571.284
N
271.506
N
Mutaties In de reserves (onttrekkingen)
Zoals reeds in de financiers rapportage van december is gemeld hebben wij als gevolg van de fusie In 2009 meer extern Ingehuurd; er zijn meer kosten gemaakt voor inhuur dan in een normale situatie het geval zou zijn. Hiervoor zijn verschillende redenen aan te wljzen. In de aanloop naar de fusie zijn veel vacatures uit beide gemeenten niet meer vast ingevuld. Hiervoor is bij specialistisch en / of kwetsbare functies gekozen voor tijdelijke inhuur of andere vorm van externe ondersteuning, om zo met het oog op de fusie en de plaatsing geen personele knelpunten te hebben. De plaatsing is mede als gevolg hiervan soepel en nagenoeg probleemloos verlopen. Wei hadden we bij de start van dit jaar te maken met medewerkers die als gevolg van plaatsing in een voor hen totaai nieuwe functie geplaatst waren. In andere gevallen waren functies bij de start niet ingevuld. Om de kwetsbare going concern te waarborgen (onder andere financien, vergunningen, uitvoering projecten bij afdeling openbare ruimte, Wmo) hebben we er destijds voor gekozen bepaalde externe invulling vanuit 2008 door te trekken naar de eerste helft van 2009. Hiermee werd de continuTtett geborgd en kon ervaring en kennis tljdelijk nog in huis gehouden worden. Daarnaast heeft het soms tang geduurd voordat bepaalde vacatures op verschillende gebieden ingevuld konden worden en nog steeds zijn niet alle vacatures ingevuld. In sommige gevallen was het voor een adequate invulling van de werkzaamheden noodzakelljk om meer kosten te maken dan de vacaturegelden die beschikbaar waren. Immers met beschikbare vacaturegelden Is bijvoorbeeld 2 dagen in de week te bekostigen, terwijl voor de continutteit tenminste vier dagen noodzakelijk was. Een verdere verklaring van de overschrijding is dat het Functieboek 2 niet volledig was geraamd In de begroting 2009 waardoor de werkelijke kosten hoger uitvallen. Deze constatering was helaas bij het opstellen van de Marap nog niet bekend. Dit is voor de begroting 2010 wel reeds gecorrigeerd. Ten derde wordt de overschrijding veroorzaakt door overwerk van de vaste formatie ten behoeve van de continulteit en de uitvoering van tijdelijke extra werkzaamheden naar aanleiding van de fusie. Tenslotte wordt een deel van de overschrijding veroorzaakt door kosten voor Piketdiensten en gladheidbestrijding. Dit alles leidt tot een overschrijding van het personeelsbudget (ca. 12 miljoen) van € 724.000,-. dit is ongeveer 6% van de totale loonsom. Voor een uitgebreide toelichting op verschillen tussen de begroting na wijziglng en de realisatie per programma wordt verwezen naar pagina 145 en verder. De rekeningresultaten mogen niet als een op zich staand feit worden beoordeeld, maar moeten worden beschouwd in samenhang met de bij de begroting voorziene flnanclele positie, de In de loop van het jaar bij de budgetrapportages en bestuursrapportages gesignaleerde bestedingsafwijkingen en de in de loop van het jaar door de raad genomen besluiten tot wijziging van de begroting. Het streven moet gericht zijn op een zo realistisch mogelijke planning van de in een dienstjaar uit te voeren werken (opstellen van werkplannen afgestemd op de beschikbare Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem Voor identjficaticaoeleind$4G Behorend bij a?countantsverklaring
d.d. ....2.8.JJUN.2Q10
mlddelen). Het doorschuiven naar werken die oorspronkelijk in het dienstjaar waren gepland, betekent dat onnodig beslag wordt gelegd op middeien omdat de kapitaallasten hiervan in de budgetten van het betreffende jaarzijn opgenomen. De begroting van 2010 en verdere jaren dient te worden bijgesteld aan de hand van de analyses van de managementrapportages, de bestuursrapportage en de jaarrekening voor zover de daarin vermelde zaken structureei van aard zijn. Indfen het instrumentarium op deze wijze wordt ingezet dan kunnen afwijkingen ten opzichte van de begroting zoveel mogelijk worden beperkt. Indien er door onvoorziene zaken toch afwijkingen in het bestedingenpatroon ontstaan, met programmaoverschrijdende consequenties of waarvoor extra krediet benodigd is, dan is ons streven erop gericht om uw raad hiervan in een zo vroeg mogelijk stadium op de hoogte te brengen door het uitbrengen van afzonderlijk advies of aan de hand van de bestuursrapportage.
Voor Identifjcaife^oelelnden. Behorend bij achotintantsverklaring
d.d Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
za.Mll? 144
I
ALGEMEEN
Voor het beschrijvende deel van het programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn in totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, de flnanciele rekening, volgt een cijfermatig meer gedetailleerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begrotlng en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de realisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
•
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN
Lasten PO0100 - Bestuursorganen - gemeenteraad P00200 - Bestuursondersteuning college van b&w P00201-Vooiiichtfng P00300 - Persoansdocumenten en -informatie P00301 - Rij- en relsdocumenten P00302 - Verklezlngen P00400 - Secretarieleges burgerzaken P00500 - Bestuuriijke samenwerking P00501 - Fusle P00600 - Bestuursondersteuning raad/rekenkamer(functie) P12000 - Brandweer P12001 - Civiele verdedlging en rampenbestrijding P14000 - Overlge beschermende maatragelen P14001 - Potitie Totaal van de lasten Baten P00100 - Bestuursorganen * gemeenteraad P00400 - Secretarieleges burgerzaken P00500- Bestuuriijke samenwerking P12000 - Brandweer P14001 - Politie Totaal van de baten Saldo programma
|
2.219.000 2.087.000 494.000 288.000 219.000 54.000 155.000 549.000 1.759.000
1.570.000 2.040.000 470.000 301.000 233.000 53.000 131.000 944.000 1.759.000
649.000 47.000 24.000 -13.000 -14.000 -1.000 24.000 -395.000
231.000 1504.000 130.000 32.000 617.000 10.338.000
186.000 1.402.000 163.000 55.000 593.000 9.900.000
45.000 102.000 -33.000 -23.000 24.000 438.000
-392.000 -484.000 -1.000 -10.000 -80.000 -947.000
0 -523.000 0 -8.000 -59.000 -590.000
-392.000 39.000 -1.000 -2.000 -1.000 -357.000
9.391.000
9.310.000
81.000
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN
Bij dit programma ontstaat En 2009 per saldo een verschil tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelijke lasten en baten van € 81.000,- nadelig. Oit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begrotlng en rekening bij de lasten € 438.000,- nadelig. Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten € 357.000,- voordelig. , . _„„ _ Voor identfffratiedoeleinden x „ Programmarekenrng 2009 gemeente Kaag en B r a a s s e l g e h o r e n : ^ ' ^ t a n t s v e r M & r i n g
Hieronder volgt een analyse en toefichtlng van de verschillen groter dan € 10.000,-
De analyse en toellchting van deze verschillen op hoofdlljnen:
LASTEN
P001.00 Bestuursorganen Salarissen/via CMQ - Voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salarlskosten/kosten en Inhuur derden (pagina 143)
39.000
N
Salarissen vm. Personeel/via CMG * Voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en Inhuur derden (pagina 143)
94.000
N
Personeel van derden - Voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en inhuur derden (pagina 143)
-36,000
V
Opboeking voorziening pensioenvoorziening wethouders 2009, deze was niet opgenomen in de begrotlng. De voorziening is bepaald op basis van actuarVele berekeningen en ontvangen pensioengelden.
545.000
N
49.000
N
Personeel van derden - Voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en inhuur derden (pagina 143)
39.000
N
Advertentiekosten en materialen - Minder advertentles geplaatst dan geraamd,
-14.000
V
-13.000
V
-14.000
V
24.000
N
P002.OO Bestuursondersteuning B&W Personeel van derden - Voor toelichting wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en inhuur derden (pagina 143) P002.01 Voorllchting
P003.00 Persoonsdooumenten en Info Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdeling dievastgesteld Is In de begroting 2009. P003.01 RiJ- en relsdocumenten Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld is in de begrotlng 2009. P004.00 Secretarieleges De raming Is gebaseerd op de opbrengsten van de voormallge fuslegemeenten, De werkelijke inkomsten blijken lager uit te vallen.
'
Voor identififfffctetfoeleinden. Behorend bff a^ountantsverkluring
d.d. -•2-B-mwd Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
146
vat-jetfOj-
'0>}u^l)ifri\\Xil
Wtffti
P005.00 Bestuurlljke samenwerking Bljdragen en deelnemingen. Het verschil wordt grotendeel veroorzaak door de bljdrage aan de investeringsstrategie van Holland Rijnland ad €369.000. Conform de begroting wordt deze post ten laste van een voorzlening gebracht, deze voorziening Is echter omgezet In een bestemmingsreserve. Daarnaast Is er een voordeel l.v.m. de afrekenlng 2008 van Holland Rijnland ad € 62.000.
286.000
N
De storting in de bestemmingsreserve wordt gedekt uit de te reallseran verkoop van wonlngen in complex Nieuwe Wetering. Verkoop Is In 2009 nog niet gereallseerd, derhalve wordt ook de storting in bestemmingsreserve ultgesteld.
-573.000
V
De voorziening Holland Rijnland Is per 1/1/2009 omgezet naar een bestemmingsreserve (l.v.m.richtlljnenBBV). De rentetoerekening aan de bestemmingsreserve moet derhalve via de rasultaatbestemmlng lopen; in de begroting uit was gegaan van een voorziening.
-106.000
V
-2.000
V
Salarissen/via CMG - Voor toelichtlng wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en Inhuur derden (pagina 143)
-43.000
V
Personeel van derden - Voor toelichtlng wordt verwezen naar de algemene toelichting met betrekking tot salariskosten/kosten en inhuur derden (pagina 143)
119.000
N
Vergoeding laden rekenkamer - Er zijn in 2009 geen bijeenkomsten van de rekenkamer geweest,
-15.000
V
Accountantskosten - De accountantskosten zijn verantwoord op V00008/43437Q0.
-14.000
V
101.000
N
Bijschollng/congressen/studie - Er waren minder opleidingen In het kader van de crisisbeheersing dan verwacht.
-28.000
V
Overige verschlllen afzonderiijk geringer dan € 10.000.
-54.000
V
-27.000
V
25.000
N
Overige verschlllen afzonderiijk geringer dan € 10.000. P006.00 Bestuursondersteunlng raad
P120.00 Brandweer B!j de geplande regionalisering waren de overheadkosten te laag geraamd. P120.01 Civieleverdedlglng en Integrate veillgheld
P140.00 Overige beschermende maatregelen Bijdragen en deelnemingen - Betreft het restant van derijksmlddelendie aan voormalig Jacobswoude beschikbaar zijn gestald voor de crisisbeheersing en waar nog geen specifieke bestemming voor is. Erzijn In 2009 nauwelijks ultgaven geweest In 2010 Is deze post naar beneden. P140.01 Polltle Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdellng die vastgesteld Is In de begroting 2009.
Voor identificatf- ilBb}rfeinden. Behorend bij accb^Vtantsverkiailing
d.d. ..24.JUN.20M Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
147
• ®nnTrJirtJ]^
"
'
mm'
mttiM
"
BATEN P001.00 Bestuursorganen Pensloengelden ontvangen welke in de pensfoenvoorziening voorwethouders Is opgenomen (door mlddel van storting in APPA fond).
392.000
V
39.000
N
P004.00 Seeretarleleges De raming is gebaseerd op de opbrengsten van de voormallge fusiegemeenten. De werkelijke inkomsten blijken lager uit te vallen.
Voor identifica^tecfogteinden. Behorend bij atco^ntantsverklaring d d
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
l &
- m -
m
•
•••••• 148
I
ALGEMEEN
Voor het beschrijvende deel van het programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn in totaien per programma weergegeven. in dit onderdeel, de financieie rekening, voigt een cijfermatig meer gedetailfeerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begrotlng en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de reaiisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN
Lasten P81000 - Ruimtelijke ordenlng P82000 - Woningbeleid, planning en program mering P82001 -Woningexploitatie P82200 - Bouwtoezlcht P82202 - Woonwagens PB3000 - Bouwgrondexploitatie Totaal van de lasten
1.706.000 94.000 38.000 1.092.000 4.000 34.511.000 37.445.000
1.634.000 85.000 6.000 1.159.000 4.000 59.794.000 62.682.000
-25.283.000 -25.237.000
Baten P81000 - Ruimtelijke ordenlng P82000 - Woningbeleid, planning en programmering P82001 - Woningexploitatie P82200 - Bouwtoezlcht P82202 -Woonwagens P82300 - Bouvwergunningen P83000 - Bouwgrondexploitatie Totaal van de baten
-16.000 -40.000 -4.000 -5.000 -2.000 -1.356.000 -36.075.000 -37,498.000
-25.000 -24.000 -4.000 -8.000 -2.000 -780.000 -58.497.000 -59.340.000
9.000 -16.000 0 3.000 0 -577.000 22.422.000 21.842.000
•53.000
3.342.000
-3.395.000
Saldo programma
72.000 9.000 32.000 -67.000
Voor identificattetip'eleinden. Behorend bij accbiantantsverklaring
d.d Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
l8Jm.%1Q
• 149
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN Bij dit programme ontstaat in 2009 per saldo een verschll tussen gebudgetteerde fasten en baten en de werkelijke fasten en baten van € 3.395.000,- voordelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begrotlng en rekening bij de lasten
€ 25.237.000,- voordelig.
Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten
€ 21.842.000,- nadetig.
Hieronder volgt een analyse en toelichting van de verschillen groter dan € 10.000,-.
De analyse en toelichting van deze verschillen op hoofdlljnen:
LASTEN P81Q.00 Rulmtelfjke ordering De advfeskosten geven een overschot van € 40.000 op een budget van € 270.000. De verantwoording kan worden gevonden In het felt dat 2009 in het teken stond van beheer op orde en harmonisatie en daarmee de inzet op nieuw beleid nog achterblijft. Voor de begroting 2010 Is gewerkt aan reductfe van de totale post en centraiisatle van de post advieskosten, zodat nadere maatregeien ons Inziens niet aan de orde zijn.
-41.000
V
In de tweede plaats kan lets worden vermeld over advertentlekosten RO (de verplichte publicaties). Hler Is circa 40% van het beschikbare budget uitgegeven, aangezien het een incident Is en een moeliljke beTnvlaedbare post.
-19.000
V
Hogere doorbelasting vanuit de kostenplaatsen
125.000
N
P820.01 Woningexploitatle Vanutt de algemene reserves wordt een extra dotatie gedaan In de onderhoudsvoorziening gebouwen. Uit admlnlstratieve overweglngen is de storting via dit product gedaan. De storting is overigens budgettair neutraal.
32.000
P822.00 Bouwtoezlcht Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdellng die vastgesteld is in de begroting 2009. Verder hebben wij een gekozen voor een jutstere verdellng van interne uren tussen de algemene producten en de diverse grandcomplexen.
-81.000
V
-25.283.000
V
P830.00/839.90Bouwgrondexploitatie Voor een ultgebreide toelichting wordt naar de aparte analyse bouwgrondexploitatie
BATEN P820.00 Woningbeleid
Voor identified iedoef^inden. Behorend bij accoVjnantsverklarting d.d. ...IS JJUN.&MQ......
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
150
Het rented eel over de reserve startersfonds van v.m. Jacobswoude stond nog op de balans. Deze post is hler functioneel als baat verantwoord en ts toegevoegd aan de reserves.
-16.000
V
-577.000
V
22.422.000
N
P823.00 Bouwvergunnfngen Ten gevolge van tweede marap zijn de inkcmsten aan leges afgeraamd. DaarblJ Is rekenschap gegeven dat niet zozeer het aantal aanvragen, maar wel de omvang van de aanvragen stagneert. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de projecten in het Braassemeriand.
Bij het aframon is een omissie begaan, in die zln dat een verschil tussen in rekening gebrachte leges, de boeklngen in de financfSle admin istralle en de daadwerkelijke betallng onvoldoende is onderkend. Dit felt deed zlch juist voor bij enkele grate projecten en dlentengevolge hoge opbrengsten. P83Q.OO/839.90 Bouwgrondexploitatie Voor een uitgebreide toelichting wordt naar de aparte analyse bouwgrondexploitatie
Analyse afwljkingen Bouwgrondexploitatie:
L4STEN Onvoorzien: De in de 7° BVR opgenomenramingvoor onvoorzien Is nlet aangewend.
-900.000
Rente: De geraamde rentepost op het complex Braassemeriand wordt niet gehaald doordat da planning van de 7° BVR niet gehaald wordt. Aan alle complexen wordt een rente berekend op basis van de gemlddelde Investering in de loop van het jaar. Hier was bij de raming geen rekening mee gehouden. Personeel van derden: Voor de begeletding van diverse projecten Is extern personeel ingehuurd. De nadruk hierbij ligt op De Bloemen. Kosten algemene plannen: De in de 7 BVR geraamde kosten zijn niet gemaakt doordat de vertraging in het project Braassemeriand. In overige projecten (met name De Bloemen) zijn meer kosten gemaakt. Grondaankopen: De grondaankopen gepland in de 7s BVR Braassemeriand blijven achter In verband met de vertraging van het project en een deel van deze aankopen Is verantwoord onder "Duurzame goederen". Duurzame gostferan Aankoop Noordelnde 8 in project Noordpleln buiten PPS. Aankopen voor de realisatie van het project Braassemeriand. Aankoop Rabo-bank in Rijpwetering.
-1.842.000 115.000
118.000
-8.000.000
V
175.000
N
26.133.000
V
143.000 15.131.000 1.677.000
Uitbestede investeringen: Laatste werkzaamheden voorde Inrichting van De Bloemen, Noordpleln buiten PPS en Beukenlaan II.
1.407.000
N
Vooridentificat<ed6etelnden. v
Behorend bij accou^antsverklaring Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassfed. ..2.8« JUN-28-W **'*"•
Plankosten: Lagere kosten door vertraging in project Braassemerland. Geraamde plankosten in project Westend niet gemaakt doordat project is vertraagd. Project centrumplan R'veen is vervroegd opgepakt. Onderlinge verrekenlng binnen project Braassemerland voor project Brede School (grex) niet uitgevoerd door de vertraging in dit project, Plankosten Noordakkers zijn niet gemaakt door vertraging in project Braassemerland. Kosten op hoofd infrastructuur ook lager door vertraging In project Braassemerland. Onderdeel Vellingvaart in project Braassemerland Is wel gestart, maar was niet geraamd, Plankosten verwervlng: Bij de verwerving van diverse percelen in project Braassemerland zijn kosten gemaakt. Woonrljpmaken: Voor de volgende projecten zijn deze kosten gemaakt: - Rljpwetering Zuld-West
-1.167.000 -307.000 52.000 200.000 -300.000 -97.000 164.000
433.000
N
156.000 -193.000 1.093.000 50.000 11.000
- Nieuwe Wetedng Noord - Beukenlaan II - Terrain connexion -Overig Bouwrijp maken: Vertraging in project Braassemerland. Project Brede School (grex) zit verweven met project Vellingvaart. Hogere kosten In Hoofd Infrastruur. Werkzaamheden In Vellingvaart. Werkzaamheden Beukenlaan II.
-4.496.000 -300.000 161.000 800.000 59.000
Kunstwerken: Geraamde kunstwerken voor Westend en Hoofd Infrastructuur niet uitgevoerd.
-1.000.000
V
Bodemsanertng; Door de vertraging in het project Braassemerland biljft deze post achter bij de raming.
-1.387.000
V
Sfopen: Door de vertraging in het project Braassemerland biljft deze post achter bij de raming.
-2.470.000
V
Advieskosten: Voor Centrumplan Lelmuiden zijn advieskosten gemaakt. Advieskosten voor overige projecten.
68.000 7.000
Overige algemene kosten: Vertraging in project Braassemerland. Overige projecten.
-1.000.000 21.000
Resultaat voorgaande jaren: Verrekenlng van een rekening courant post op de balans met de exploftatie. InvesterJngsbijdragen: De bijdrage vanuit de grondexploitatie voor de Brede School moet nog gedaan worden. De bouwvan de Brede School Is eveneens vertraagd. Reserverfngen: Tussentijds zijn voor een aantal verliesgevende complexen stortingen gedaan In de verliesvoorziening. Extra storting is verliesvoorziening Braassemerland bleek niet nodig doordat de herziene exploitatie-opzet voordelig ultkwam. Extra storting in de verliesvoorziening l.v.m. NIEGG (niet In exploitatle genomen gronden) . . ..,. .. Bijschrijving van rente op verliesvoorzieningen. VOOr IdenTITICajl
76.000 -300.000
1.809.000
N
-2.300.000
V
561.000
N
^'!u6*n. N intantsverklariihg
Behorend bij ac
152 Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
Kapltaallasten: Bij de begroting Is voor een deel rekenlng gehouden met een hoger toe te rekenen rentepercentage.
-271.000
V
Kostenplaatsen: Hogere doorbelasling van uit kostenplaatsen, de doorbelasting vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld Is In de begroting 2009.
50.000
N
2.385.000
N
57.000
N
-29.000 -12.000 -119.000 9.000
V V V N
-394.000 -31.000 -499.000 700.000 -55.000 -175.000 -1.820.000
V V V N V V V
876.000
N
134.000
N
-2.295.000
V
26.129.000
N
3.000
N
Mutaties onderhanden werk: Normallter worden de baten via een verrekenlng op de lasten overgeboekt naar de balans. Bij de begroting was gerekend met een bedrag van € 1.298.000 die niet geacfiveerd zou worden en besteed zou worden voor de vorming van de voorziening Hollands-Midden. Miernaast Is voor een groot aantal complexen nog geen actuele grondexploitatie vastgesteld, waardoor er geen ramlngen zijn opgenomen maar wel baten zijn gereallseerd. Overige verschillen klelner dan € 10.000: Klelna verschillen BATEN Verhuur: Niet geraamde huur voor Rabo-bank Rljpwetering. Niet geraamde huru centrumplan Leimuiden.Kostenplaatsen Niet geraamde huur terrain Connexxion. Overige verhuur. Grondverkopen: Verschillen in verkoop gronden bij: Rljpwetering Zuld-West Noodpleln r fase Braassemerland Brede School Centrumplan Hoogmade Husson's Hoek Beukenlaan II Verkoop duurzame goederen: Verkopen in Nieuwe Watering Noord niet gereallseerd. Bijdrage van de province: Bijdrage voor project Peuterhof ontvangen In 2008 e.e. gecorrigeerd ult de exploitatle (regeling Stedelijke Vemieuwing). Reserverfngen: Overboeking vanuit de verliesvoorzlening ten behoeve van detoevoeglngaan het vastgelegd vermogen (amendement B). Mutaties onderhanden werk: Zie de toelichting bij de lasten. Overige verschillen klelner dan € 10.000: Klelne verschillen
Voor identificatii ^Jeinden. Behorend bij a«xfi vtantsverkiaring d.d. ..2.8..JUN-2(N0Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
153
1
ALGEMEEN
Voor het beschrijvende deel van het programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn in totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, de financiele rekening, volgt een cijfermatig meer gedetaiileerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begroting en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de realisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
|
TOELICHTiNG OP DE BATEN EN LASTEN
Lasten P21000 - Beheervan wegen P21001 - Beheervan bnjggen P21002 - Openbare veriichtlng P21003 - Groot onderhoud wegen P21100 - Verkeersmaatregelen P22300 - Pontveren P24000 - Beheer van sloten en watergangen P56000 - Beheer openbaar groen P72100 - Gescheiden Inzemelen/aJVoer van afval P72200 - Behest- rioleringstelsel P72201 - Gemeentelijk rioleringsplan P72300 - Milleubeheeralgemeen P72302 - Bodem, chemie en geluld Totaal van de lasten Baten P21000 - Beheer van wegen P21002 - Openbare veriichting P21003 - Groot onderhoud wegen P22300 - Pontveren P56000 - Beheer openbaar groen P72100 - Gescheiden Inzamelen/afvoer van afval P72200 - Beheer rioleringstelsel P72201 - Gemeentelijk rioleringsplan P72302 - Bodem, chemie en geluid P72500 - Afvalstoffenhefflng/reinigingsrechten P72600 - Rloolrechten Totaal van de baten Saldo programma
869.000 426.000 546.000 1.362.000 253.000 142.000 250.000 1.648.000 2.575.000 2.575.000 572.000 840.000 106.000 12.165.000
843.000 820.000 505.000 2.282.000 301.000 138.000 317.000 1.634.000 2.515.000 2.593.000 180.000 817.000 113.000 13.058.000
26.000 -392.000 40.000 -920.000 -48.000 4.000 -67.000 14.000 60.000 -18.000 392.000 23.000 -7.000 -893.000
-3.000 -1.000 708,000 -9.000 -28.000 -101.000 -47.000 -1.000 -2.670.000 -2.658.000 -4.910.000
-6.000 -12.000 50.000 -8.000 -22.000 -78.000 -6.000 -127.000 -4.000 -2.904.000 -2-640.000 -5.759.000
5.000 11.000 658.000 0 -6.000 -23.000 -41.000 127.000 3.000 34.000 82.000 849.000
7.255.000
7.299.000
-44.000
Voor identificaJtr^Soe^inden. Behorend bij accoYiRtantsverklarinq d.d. .2.8. JUN.&ffl;. Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
„
154
TOELiCHTING OP DE VERSCHILLEN Bij dit pro gram ma ontstaat in 2009 per saldo een verschil tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelljke lasten en baten van € 44.000,- voordelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begroting en rekening bij de lasten
€ 893.000,- voordelig.
Een verschfl tussen begroting en rekening bij de baten
€ 849.000,- nadelig.
Hferonder volgt een analyse en toellchting van de verse hi Hen groter dan € 10.000,-.
De analyse en toelichting van daze verschillen op hoofdlljnen:
LASTEN P210.00 Beheervan wegen Personeel van derden - In net kadervan een meerjarig project voor het opzetten van beheerplannen in de voormalfge gemeente Jacobswoude was voor drie aanslultende jaren een budget van € 65.000 per jaar beschikbaar gesteld. Door de fusle Is dit project verbreed. Het gehele project voor het samenvoegen en actualiseren van de beheersystemen heeft binnen dd afdeling OR de naam "Beheer op orde" meegekregen en Is wat betreft de ultvoering gepland voor 2010. Demalve geen uitgaven In 2009.
-65.000
V
Stroolzout en onderhoud materleel - Door de extreem strenge winter is er meer zout ingekocht en verwerkt. Inhuur extra strooier was nodlg als gevolg van collegebeslult mbt tijdelijke situatie. Er is gewerkt volgens het belsldsplan.
29.000
N
Onderhoud bermen en slootkanten - Het budget was gebaseerd op het budget van alleen voormalig Aikemade. In opdracht van de wethouder is er voor rulm € 22.000 graffiti verwijderd onder de tunnels A4. Voorgesteld wordt voor begroting 2011 € 150.000 voor onderhoud bermen op te nemen.
47.000
P210.01 Beheervan bruggen Personeel van derden - Een gedeelte van de brugbedienlng is tijdelijk weggezet bij en particular bedrijf. Uurtoon lag een stuk lager dan bij het uiteendbureau, Omdat nog niet bekend is of genoemd bedrijf ook voor 2010 personeel beschikbaar kan stellen betreft het vooralsnog een incidentele besparlng, dus geen maatregelen.
•17.000
V
Onderhoud bruggen - In het eerste jaar van K&B Is door het ontbreken van Inzlcht in definanci&lesituatie en de beperkte personele bezettlng bij OR bewust gekozen alleen de noodzakelljke werken uit te voeren. Daarom is ook op het budget bruggen een substantieel bedrag over gebleven. De lijst met bijna noodzakelljke beheerwerken is omvangrijk. Voor 2010 en 2011 wordt daarom een gemeentebreed actieplan geschreven.
-437.000
V
68.000
N
-12.000
V
Kapitaallasten - De kapitaallasten hebben grotendeels betrekking op de vervanging van de veilingbrug. Voor de kapitaallasten was geen ramlng opgenomen. Doorbelasting kostenplaatsen - Hogere doorbelasting vanult kostenplaatsen, de doorbelasting vlndt plaats op basis van de verdellng die vastgesteld Is in de begroting 2009.
Voor identificajieioeleinden. Behorend bij accd jntantsverklarijig
dd Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
--^-5r
155
P210.02 Openbare verllchtlng Gas en elektra - Het verschil wordt viljwel geheel veroorzaakt doordat in 2009 ook de elndafrekening van circa € 26.000 over 2008 is verantwoord.
29.000
N
Onderhoud installaties - Op deze post worden alle ondertioudskosten voor de openbare verllchting verantwoord. In het voormalig Alkemade warden deze kosten (oneigenlijk) ten laste gebracht van wegbeheer. Omdat dit budget nog onvoldoende Is afgestemd op de ondertioudskosten voor de nieuwe gemeente Is ondanks voorzlchtig beheren toch sprake van een overschrijdlng. Bij het project groot onderhoud Noordelnde zijn wij bijvoorbeeld onverwacht geconfronteeid met hogere kosten voor het afkoppelen van de oude llchtmasten
15.000
N
-894.000
V
-27.000
V
Onderhoud Installaties - In verb and met aanleg rotnnde de Lasso is een slechte VRI installatie afgevallen.en gedeeltelijk vervangen, dus minder ondertioudskosten, structureel voordeel € 4.000.
-12.000
V
Aanbrengen as- en bermstrepen * Totaal per saldo € 15.000 teveel bijgeraamd op basis van marap. Prestatie 2009 is volledlg uitgevoerd. "••
•15.000
V
Onderhoud beschoeiingen - Budget is bij de marap In december j.l. met € 57.800 verhoogd. Er was geen tijd meer over am werk nog voor te berelden.
-31.000
V
Baggeren sloten en afvoer sllb - Het programma voor 2009 is uitgevoerd. in verband met gunstige aanbesteding Is het budget niet volledlg uitgegeven.
-36.000
V
18.000
N
P210.03 Groot onderhoud van wegen Onderhoud wegen * In het eerste jaar van K&B ontbrak het Inzicht In de verhouding faeschikbaar budget en de benodlgde middelen voor het onderhoud en groot onderhoud van de wegen. Daarbi] zijn in de voormalige gemeenten ook projecten gestart waarvoor In de begroting geen middelen waren gereserveerd, Ten einde dit aanloopprobleem het hoofd te bieden Is een bredeflnancieieanalyse voor wegbeheer en de projecten opgesteld. Deze heeft geleld tot het raadsvoorstel van de grate 6 projecten met bijbehorende financiering. Het (groot)onderhoud in 2009 heeft zlch vervolgens ultsluitend beperkt tot de noodzakeiijke werken en de werken die vanuit de oude gemeenten moesten worden afgerond, In 2009 is verder voor alle wegen een weginspectie uitgevoerd. Het rapport en de noodzakeiijke Investering voor 2009 en 2010 is In december gereedgekomen. Thans is een goed financier! totaalbeeld voor 2009 en 2010 beschikbaar, Het restantbudget wordt conform de geidende systematiek toegevoegd aan de egalisatiereserve beheerstaak wegen. Zle ook de toellchtlng onder P980.00 poorbelasting kostenplaatsen - Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, de doorbelastlng vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld Is in de begroting 2009.. P211.00 Verkeersmaatregelen
P240.0Q Beheer van sloten en watergangen
P560.00 Beheer openbaar groen Onderhoud beplanting - SWA is ingehuurd voor circa € 36.000 omdat door vacaturs en ziekte onvoldoende capaciteit aanwezig was om de werkzaamheden uit te voeren. De kosten van SWA zijn op dit budget verantwoord. En afwachting van nadere besluiten is erterughoudendgewerkt ten aanzien van onderhoud beplanting waardoor de prestatles niet volledlg zijn gerealiseerd en is het budget, afgezien van de kosten
SWA, met volledlg uitgegeven.
Voor identificali^letoyreinden. Behorend bij a&ou^tantsverklaring d-d 2.0..jyN.2w...„... Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem 156
P721.00 Geschelden inzamelen - afvoer Overige kosten huisvuil - Het voordeel wordt veroorzaakt door minder vuilinname. Vooralsnog wordt het voordeel als incidenteel aangemerkt
-10.000
V
Afvoer overig huisvuil - Deze post Is te rulm beg root. De ramlng zou €40.000 moeten zijti. Voorgesteld wordt om € 30.000 van dit budget naar de post P72100/4343409 (verwerking huisvuil) over te boeken.
-32.000
V
Verwerklng huisvuil - De overschrijding wordt deels veroorzaakt door de kosten van het project gescheiden inzamellng kunststofafval van circa € 14.000. Onder de baten P72100/5423000 (bljdragen van derden) is voordlt project een bljdrage ontvangen. Verderzljn de definltieve afrekenlngen voorde verwerklng van het huisvuil van Oevulei en Cyclus nog niet allemaal binnen, de uitkomsten zijn nog nlet bekend.
109.000
N
Personeel van derden - De kosten voor externa Inhuur worden met Ingang van 2009 geboekt op de begrotingsposten waarop de Inzet betrekklng heeft.
11.000
N
Gas en elektra - Deze begrotingspost is overschreden omdat diverse nota's waarondsr eindafrekenlngen uit 2007 en 2008 In 2009 zijn verantwoord. Tevens Is deze post in de begroting 2009 te laag geraamd, In de vaorliggende jaren Is het drukrioolstelsel in oost en west enorm ultgebreld. Het budget had naar rato verhoogd moeten worden. De begroting voorzag uitsluitend in een geVndexeerd cumulatlef budget vanuit beide oudegemeenten.
22.000
N
Klein onderhoud mechanlscheriolering- In September is een opdracht uitgegaan voor het relnigen en technlsch controleren van circa 300 pompputten. De leverancler heeft door gebrek aan personeel deze opdracht niet ultgevoerd. Wij hebben deze opdracht geannuleerd.
-45.000
V
Vervangen mechanlsche riolering - Rloolpompen en stuurkasten worden vervangen als de reparatiekosten In relatie tot de leeftljd te hoog warden. In 2009 zijn er minder pompen en stuurkasten vervangen dan vooraf verwacht.
-16.000
V
Telefoon en portokosten - In de marap Is deze post met € 72.000 verhoogd. Er Is vanwege de onverwacht hoge kosten overieg gevoerd met de leverancler van deze diensten. Dit heeft ertoe geleid dat de nota's 26% lager zijn. De verhoging conform de MARAP is due te ruim gebleken. Deze hoge kostenpost blijft punt van aandacht.
-15.000
V
Kosten be ma ling door waterschap - De bljdrage aan het HHR voor expleltatiekosten voor het opvoeren van het afvalwater tot het lozlngsniveau wordt stapsgewijs afgebouwd. De kosten bedroegen In 2009 nog maar 50% van het bedrag In 2007. In de begroting was hier nog geen rekening mee gehouden. In 2010 bedragen de kosten nog maar 25% en in 2011 komen deze kosten helemaal te vervallen.
-55.000
V
Overige bijdragen - Dit budget is beschikbaar om het scheiden van regen en vuilwater op partlcullere erven te subsidieren. In de 2009 zijn geen verzoeken binnengekomen.
-50.000
V
Kapitaallasten - Door een hogere omslagrente zijn de kapltaallasten hoger dan bij opstelllng van de begroting Is berekend.
165.000
N
Doorbetastlng kostenplaatsen - Hogere doorbelasting vanult kostenplaatsen, de doorbelastlng vindt plaats op basis van de verdeling die vastgesteld is in de begroting 2009.
-13.000
V
Overige verschillen afzonderiijk geringer dan € 10.000.
-21.000
V
P722.00 Beheer riolerlngsstelse)
Voor identificatiedogfefnden. Behorend bij accoun^fntsverklaring d-d 2.B..JUN--2O10...." ProgrammarekenJng 2009 gemeente Kaag en Braassem
157
ffiiTsvr-ftrilt'ifyp]
P722.Q1 Gemeentelijk rloleringsplan Bljhouden rloolbeheersplan - Jaarfljks worden voor de bijhouding van het rloolbeheersysteemrioollnspectiesuitgevoerd. In 2009 Is een groot inspectiebestek voorbereid voor een gemeentebrederioolinspectievoor het project "Beheer op Orde". De ultvoerfng van dit bestek vind in het voorjaar van 2010 plaats. De mlddelen voor 2009 zijn daarom voor een belangrijk deal niet aangewend.
-11.000
V
Oplossen foutieve aansluitingen vrij verval - In een uitvoeringsteqhnlsch sober jaar Is weinig aandacht besteed aan foutieverioolaan slutting en, in het bijzonder bij drukrioleringstelsels en gescheiden stelsels verdient deza taak leder jaar aandacht Aandacht hiervoor betaalt zich terug In beheerkosten en capaciteltsbeheersing van het rioolstelsel.
-17.000
V
51.000
N
Doorbelastlng kostenplaatsen - Hogere doorbelasting vanuit kostenplaatsen, da doorbelasting vlndt plaats op basis van da verdeling die vastgesteld Is In de begroting 2009.
-12.000
V
Verrekening mat reserves an voorzienlngen -Ultgangspunt Is dat de Holering kostendekkend moet zijn. In dit kader worden de netto kosten van da riolering verrekend met de reserveriolering.In de begroting ward nog rekening gehouden met een onttrekking aan de voorzlenlng van per saldo € 534.000. Op basis van de werkelljke cijfers bedraagt de onttrekking van de reserve in 2009 circa € 475.000, voor de Jaarrekening na resultaatbestemming betekent dit een nadelig verschil van € 59.000. Deza post moat In samenhang met de post P722.01 onder de baten worden bezlen.
407.000
N
Overige verschillen afzonderiljk geringer dan € 10.000.
-27.000
V
19.000
N
-12.000
V
12.000
N
658.000
N
Kapitaallasten - Door een hogere omslagrente zijn de kapitaailasten hoger dan bij opstelllng van de begroting Is berekend.
P723.00 Mllleubeheeralgemeen Door meer werkzaamheden dan gepland is de doorbelasting van de kosten door de Milieudienst Leiden hoger ultgevallen. P723.02 Bodem, chemle en geluld Inzameting KGA - wtjkt meerdere jaren (structureel) In positieve zin af van de ramlngen. Hiervoor kart geen verklartng worden gevonden. Wtj gaan er vanuit dat 273 van het huldige budget voldoende is om deze taak te kunnen vervullen.
BATEN
P210.02 Openbare veriichtlng Bijdragen van derden - Met Ingang van 2009 zijn de aansluitingen van de betreffende lichtmasten overgedragen naar de provincle. Hlerdoor is de vergoeding komen te vervallen. P210.03 Groot onderhoud wegen Bijdragen van derden - Betreft de correctle van een in voorgaande jaren ten onrechte verantwoorde subsidle van de provincie.
ieinden. Voor identificatj Behorend bij acco itantsverklaring
d.d Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
2.1J.UN
ua
158
^^^•••••QH P721.00 Geschelden I nz am el en / afvoer Bijdragen van derden - Betreft bljdrage Nedvang ten behoeve van geschelden inzameling kunststofafval. De kosten zijn verantwoord op P721.00/4343408 {verwerklng hulsvuil).
-16.000
V
-41.000
V
127.000
N
34.000
N
82.000
N
P722.00 Beheer rioleringstelsel Bijdragen van derden - In 2009 zijn 11 stuks aanvragen van rioolaansluitingen behandetd. De kosten voor de uitvoerlng zijn op diverse andere posten geboekt. Voorstel is hfervoor in de komende begroting een boeklngspost uitvoerlng rioolaansluitingen op te nemen. P722.01 Gemeentelijk doleringspi an Verrekening met reserves en voorzieningen - Zie detoelichtingop P722.01 onder de lasten.
P725.00 Reinfgingsrechten en afvalstoffenhefflng In 2009 i$ er meer grofvuil aangeboden door Inwoners van de voormalige gemeente Alkemade dan begroot. In de begroting 2010 Is met deze toename tokening gehouden. BiJ de ramlng van deze Inkomsten afvalstoffenheffing wordt Jaariljks rekening gehouden met een bepaalde toename van het aantal hulshoudens in verband met nieuwbouw. De minderopbrengst in 2009 is het gevolg van het stagneren van de bouwsector in de afgelopen periods.
P726.00 Rloolrechten Vanuit de jaarrekening 2006 van de voormalige gemeente Alkemade bleek de werkelijke opbrengst van derioolrechtenaanzienlijk lager te zijn, Onduldelijk is wat hiervan de reden is. Vermoedelijk hleld dlt verband met de volledigheid van het heffingenbestand dat door Oasen werd gehanteerd. Vanaf 2010 is er geen sprake meer van heffing door Oasen op basis van gebrulk en geldt een grondslag, namelijk een vast bedrag.
Voor identifies Behorend bij i c a
rteinden. itantsverklaring
d.d. ..Z8.JUN.24fl Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
159
I
ALGEMEEN
Voor het beschrijvende deel van het program ma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn In totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, de financiele rekening, volgt een cijfermatig meer gedetailleerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begroting en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de realisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
|
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN
Lasten P31000 - Economlsche zaken P31001-Weekmarkt P34100 - Overige agrarische zaken P56001 - Recreatie en toerisme P58000 - Beheerrecreatieveobjecten P58001 - Overige recreatieve voorzieningen Totaal van de lasten
42.000 71.000 32.000 181.000 152.000 4.000 482.000
64.000 74.000 34.000 186.000 196.000 4.000 558.000
-22.000 -3.000 -2.000 -5.000 -44.000 0 -76.000
P31000 - Economlsqhe zaken P31100 - Baten marktgelden P86001 - Recreatie en toerisme P58000 - Beheer recreatieve objecten Totaal van de baten
-197.000 -17.000 -37.000 -5.000 •256.000
-200.000 -21.000 -33.000 -9.000 -263.000
3.000 4.000 -4.000 4.000 7.000
Saldo programma
226.000
295.000
-69.000
|
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN
Bij dit programma ontstaat in 2009 per saldo een verschil tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelijke lasten en baten van € 69.000,- voordelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begroting en rekening bij de lasten Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten
€ 76.000,- voordelig. € 7.000,- nadellg.
Voor t d e n t i f i c a t t e S o ^ n d e n . Behorend bij accouMtantsverklaring
dd Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
2 e
- -mm 160
Hleronder volgt een analyse en toelichting van de verschillen groter dan € 10.000,-. De analyse en toelichting van deze verschillen op hoofdlijnan:
LASTEN P 310.00 Economlschezaken Overige verschillen afzonderlijk geringerdan €. 10.000.
-21,000
V
Aankoop van duurzame roerende zaken - In samenwerking met de afdeling samenleving zijn er verschlllende plannen gemaakt voor vervangingen diverse speeltoestellen In Woudsehout, Kloofpad, Varlaat en Cederpleln. Deze worden pas begin 2010 In ultvoering gebracht omdat het voorbereidlngstraject langer heeft geduurd, vooral het keuzeproces en de inspraakrondes.
-15.000
V
Onderhoud speetwerktuigen - In samenwerking met de afdeling samenleving zijn er verschlllende plannen gemaakt voor vervangingen diverse speeltoestellen in Woudsehout, Kloofpad, Veriaat en Cedarplein. Veel van deze toestellen zijn at in een eerder stadium weggehaald In afwachtlng van nieuwe toestellen. Hier Is geen onderhoud meer aan gepleegd vandaar minder uitgaven op de onderhoudspost.
-17.000
V
Overige verschillen afzonderlijk geringer dan € 10.000.
-12.000
V
PS80.00 Beheer recreatleve objecten
Voor identifica^i^o^feinden. Behorend bij accob^vtantsverklaring d.d.. 2«..j(/K. 2 0 f l r • Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
161
I
ALGEMEEN
Voor het beschrijvende deel van het programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn in totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, de financiers rekening, volgt een cijfermatig meer gedetailleerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begroting en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de realisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
•
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN
Lasten P4200Q - OBO - schoolzwemmen P42001 - OBO - bewegingsonderwljs P42100 - OBO - huisvestingsvoorzieningen P42200 - BBO - schoolzwemmen P42201 - BBO - bewegingsonderwijs P42300 - BBO - huisvestingsvoorzieningen P44300 - Bijzonder voortgezet onderwijs P46000 - Leeriingenvervoer P48001 - Uitvoering leerptichtwet P48002 - Overige algamene ondersteunende activlteiten P48200 - Volwasseneneducatie P65000 * Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk P65001 -Wet kinderopvang Totaal van de lasten
10.000 11,000 124.000 39.000 84.000 916.000 247.000 476.000 119.000
10.000 17.000 110.000 39.000 77.000 1.017.000 218.000 434.000 109.000
0 -6.000 14.000 0 7.000 -101.000 28.000 42.000 10.000
172.000 268.000 361.000 17.000 2.844.000
262.000 260.000 363.000 22.000 2.938.000
-90.000 8.000 -2.000 -5.000 -94.000
Baten P421Q0 - OBO - huisvestingsvoorzieningen P42300 - BBO - huisvestingsvoorzieningen P48000 - Ueerllngenvervoer P48001 - Uitvoering leerplichtwet P48200 - Volwasseneneducatie P65000 - Kinderopvang en peuterspeelzaalwerk Totaal van de baten
-9.000 -5.000 -13.000 -14.000 -268.000 -101.000 •410.000
-9.000 -3.000 -9.000 -13.000 -260.000 -101.000 -395.000
0 -1.000 -4.000 -1.000 -8.000 0 -15.000
2.434.000
2.543.000
-109.000
Saldo programma
|
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN
Blj dit programma ontstaat in 2009 per saldo een verschil tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelljke lasten en baten van € 109.000,- voordelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begroting en rekening bij de lasten Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten
€ 94.000,- voordelig. € 15.000,- voordelig.
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braasse$?or Wentif j p f l f ^ a ^ l e i n d e n . - e ^ Behorend bij accogntantsverklanng
d-d
2.S.4UN-2010
•
Mieronder volgt een analyse en toelichting van de verschilfen groter dan € 10.000,-. De analyse en toelichting van deze verschillen op hoofdlijnen;
LASTEN P421.00 OBO • Hulsvestlngsvoorzlenlngen Door een hogere omslagrente dan geraamd, zljn de kapitaallasten hoger dan bij de opstelllng van de begrotlng is berekend.
9.000
N
90.000
N
Uitvoering van de Brede school later dan verwacht.
40.000
V
Minder rente en afschrijving door afwijkende beginwaarde investeringen.
-27.000
V
Storting in de voorziening onderhoud te hoog geraamd.
-114.000
V
Overige verschillen afeondertljk geringer dan € 10.000,-.
-13.000
V
23.000
N
46.000
N
16.000
N
De kosten voor logopedle zljn lager als begroot; er wordt meer doorverwezen naar de particuliere markt.
-20.000
V
De kosten voor de onderwijs begeleldlngsdlenst vallen voor de fuslegemeente lager uit dan de som van de twee voormallge gemeenten.
-20.000
V
Voor de voor-vroegse educatie zijn In 2009 nog geen uitgaven gedaan.
-35.000
V
Overige verschillen afzonderlljk geringer dan € 10.000,-.
-14.000
V
P423.00 BBO - Hulsvestlngsvoonclenlngen De omslagrente hoger dan begroot, waardoorde kapitaallasten hoger ultvallen.
P443.00 Bijzonder atgemeen voortgezet onderwljs Er is sprake van een hogere omslagrente dan begroot, waardoor de kapitaallasten hoger uitvallen en de afechrljvlng was te hoog geraamd P480.00 Leerlingenvervoer De kosten van leertingvervoer vallen hoger u!t dan geraamd was in de begroting. P480.01 Uitvoering leerpllchtwet In verband met de aansluitlng bij het leerpllchtbureau zijn er extra kosten gemaakt. P480.02 Overige algemene ondersteunende activltelten
Voor Identifto&sdoeleinden. Behorenci Wfa\pountantsverklaring d.d Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
2.J&.JUNJ0MM
163
ALGEMEEN Voor het beschrljvende deel van net programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baton en lasten in de programmarekening zijn in totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, definancifilerekening, volgt een cijfermatig meer gedetailleerde verantwoordfng per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begroting en begrotingswijzigingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de realisatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
1
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN
Lasten P51000 - Open bare bibllotheek P51101-Emancipate P53000 - Sport algemeen P53001 - Binnensportaccommodaties PS3100 - Buitenspoitaccommodailes P54000 * Amateuristlsche kunstbeoefenlng P54100 - Monumentenzorg P61000 - Inkomensvoorzleningen ABW P61001 - Inkomensvoorzleningen BBZ P61100 - Ultvoering wet soclale werkvoorzlening P61101 - Ultvoering wet Inschakellng werkzoekenden P61200- Inkomensvoorzlening lOAWen IOAZ P61400 - Bljzondere bijstandsverstrekklng P62000 - Ondersteuning dienstverlenende instanties P62001 - Ouderenwerk P62100 - Wet inburgering nieuwkomers P62200 - Huishoudelljke verzorging WMO P63000 * Jeugd- en jongerenwerk P63001 - Soclaal cultures! work P65200 - Leofvoorziening gehandlcapten P65201 - Woonvooriiening gehandlcapten P71400 - Gezondhefdszorg P71401 - Subsidlerlng instelllngen P71500 - Jeugdgezondheklszorg P71600 - Jeugdgezondheldszorg P72400 - Algemsne begraafplaats Totaal van de lasten Baton P51000 - Openbare bibllotheek P53001 - Binnensportaccommodaties P53100 - Buitensportaccommodatles P54100 - Monumentenzorg P61000 - Inkomensvoorzleningen ABW P61001 - Inkomensvoorzleningen BBZ
350.000 1.000 103.000 792.000 399.000 92-000 164.000 2.380.000 292.000 1.391.000 172.000 145.000 238-000 485.000 187.000 131.000 2.519.000 181.000 316.000 907-000 445.000 145.000 3.000 554.000 203.000 107.000 12.672.000
361.000 24.000 99.000 971.000 460.000 105.000 161.000 2.080.000 117.000 1.415.000 286.000 147.000 250.000 519.000 192.000 160.000 2.716.000 216.000 366.000 818.000 351.000 200.000 2.000 636.000 205.000 103.000 12.960.000
-11.000 -23.000 3.000 -180.000 -60.000 -13.000 3.000 271.000 175.000 -24.000 -114.000 -2.000 -11.000 -36.000 -4.000 -29.000 -197.000 -37.000 -47.000 87.000 93.000 -54.000 1.000 -83.000 •4.000 2.000 -288.000
-27.000 -39.000 -8.000 -13.000 -984.000 -254.000
-27.000 -47.000 -8.000 -12.000 -844.000 -126.000
0 9.000 1.000 -1.000 -140.000 -128.000
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
Voor i d e n t r f l c a t ^ d o e l e i n ^ p . Behorend biiaccountantsverklaring
d.d rf H
MlaL
mi^HHi^^m^B
|
P61100 - Ultvoering wet soclaie werkvoorzienlng P61101 - Ultvoering wet tnschakeling werkzoekenden P61200 - Inkomensvoorziening IOAW en IOAZ P61400 - Bijzondere bijstandsverstrekklng P62000 - Ondersteuning dienstverlenende instances P62100 - Wet Inburgering nleuwkomers P62200 - Huishoudelljke verzorging WMO P63000 - Jeugd- en jongerenwerk P63001 - Soclaal cultures! werk P71400 - Gezondheldszorg P71500 - Jeugdgezondheidszorg P71600 - Jeugdgezondheidszorg P73200 - Begraafplaatsrechten Totaal van de baten
-1.293.000 -172.000 -153.000 34.000 -11.000 -108.000 -181.000 -5.000 -81.000 -3.000 -314.000 -102.000 -83.000 -3.797.000
-1.245.000 -286.000 -156.000 -17.000 0 -93.000 -149.000 -5,000 -89.000 -1000 -306.000 -100.000 -94.000 •3.605.000
-48.000 114.000 4.000 51.000 -11.000 -15.000 -31.000 0 7.000 -1.000 -8.000 -2.000 11.000 -192.000
Saldo programma
8.875.000
9.355.000
-480.000
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN
Bij dit programma ontstaat In 2009 per saldo een verschil tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelijke lasten en baten van € 480.000,- voordelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschil tussen begroting en rekening bij de lasten
€ 288.000,- voordelig.
Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten
€ 192.000,- voordelig.
Hieronder volgt een analyse en toelichtlng van de verschillen groter dan € 10.000,-.
De analyse en toelichting van deze verschillen op hoofdlijnen:
LASTEN P510.00 Openbare blbllotheek De bijdrage voor de bibllobus is, doordat er Is gekozen voor een andere organ Is at] e die de bibllobus verzorgd, verminderd.
-12.000
V
-23.000
V
P511.01 Educatleve actlvKeiten Subsidies zfjn op andere producten geboekt.f verkeerd begroot) P530.01 Blnnensportaccommodaties Door een hogere omslagrente zijn de kapltaallasten hoger dan begroot. Het onderhoud van dak van de sporthal wordt En 2013 ultgevoerd.
45.000 -233.000
De schoonmaakster van de Meerkant is niet begroot
11.000
Voor identifteatterfoeleinden. Behorend bijWountantsverklaring Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braasserft
•^•^•'iW-tmv
....^g....
PS31.00 Buitensportaccommodatles Subsldle Is op een ander post begroot {PS11.01).
14.000
De renovatie van een sportveld Is nlet uitgevoerd in 2009.
-43.000
Overlge verschillen afzonderiljk ge ringer dan € 10.000,-.
-32.000
P540.00 Amateurlstlsche kunstbeoefening -12.000
V
Meer uitgaven aan uttkerlng In verband met de bankencrisls.
116.000
N
Hogere bijdrage aan de beheersorganfsatie ISDR
164.000
N
In verband met de crisis zijn er leningen vertrekt aan zelfetandigen.
225.000
N
Ramingen voor onderzoekskosten en leges komen te vervallen.
•52.000
V
Overlge verschillen afzonderlijk geringer dan€ 10.000,-. P610.00 Inkomensvoorzleningen WWB
P610.01 Inkomensvoorzleningen BBZ
P611.00 Ultvoerlng wet soclale voorzienlng Bijdrage aan net SWA te hoog begroot.
-24.000
P611.01 Ultvoerlng wet Inschakeling werkzoekenden Zolang de uitgaven binnen het rfjksbudget (incluslef reservering voorgaande jaren) vallen zijn de uitgaven en inkomsten per saldo budgettair neutraal, Uitvoering geschiedt door de ISDR
-114.000
V
PG14.00 Bijzondere bljstandsverstrekklng Minder uitgaven aan bijzondere bljstand via ISDR.
-24.000 12.000
Overlge verschillen afzonderiljk geringer dan € 10.000,-. P620.00 Ondersteunlng dlenstverlenende Instanties De raming voor WMO- dienstverfening was € 35.000 te hoog
-35.000
P621.00 Wet Inburgering nfeuwkomers Lagere uitgaven door het nlet uitvoeren van de pardonregeiing
-29.000
V
Er zijn veei meer uren aan deze post besteed dan begroot.
252.000 68.000
V N
Overlge verschillen afzonderiljk geringer dan € 10.000,-.
-13.000
V
P622.00 WMO - hulshoudelljke zorg Minder uitgaven huishoudelijk verzorging
Voor identific^hedpeleinden. Behorend accajjntantsverklaring benorenu bij utj aiA.wyuiiLam.3vci rue Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braasseny ^ . 2 A.jyjd.Mifl
.156
P630.00 Jeugd- en Jongerenwerk De ramlng voor jeugd en jongerenwerk zijn gebaseerd op een oud beleidsplan. Dlt wordt niet geheel ultgevoerd. In verband met de harmonlsatie zullen deze middelen In 2010 welnodig zijn
-30.000
V
Bijhouden website vrijwilligers wordt verantwoord op kostenplaats.
12.000
Aan de maatschappelijke partlcipatle scholen moet nog invulling worden gegeven.
11.000
De beheersvergoeding van het Spant valt lager uit dan begroot
16.000
Overige verschillen afzonderiijk gerlnger dan € 10.000,-.
12.000
V V V V
P630.01 Soclaal cultureel work
P652.00 Leefvoorzieningen gehandlcapten Aan de bijdrage In natura : rolstoelon is meer uitgegeven dan begroot
85.000
P652.01 Woonvoorzieningen gehandlcapten De Inrichtingskosten oude regeiing Is in 2006 vervailen.
-40.000
Declaratie woonvoorzienlng Jacobswoude (2008) Is niet toegekend door ministerie.
138.000
Afwikkeling oude jaren gefactureerd door ISDR.
-52.000
V N N N V
-45.000
V
-81.000
V
-162.000
V
22.000
N
25.000 19.000
De financier tegamoetkomlng woonvoorzieningen is hoger uitgevallen, De bijdrage in natura is lager dan begroot. P7U.00 Gezondheldszorg De kosten van de RDOG zijn op een andere wijze verdeeld over de producten als begroot. P715.00 Jeugdgezondhefdszorg (uniform deel) De ultgaven van de jeugdgezondheidszorg zijn lager omdat het centrum voor jeugd en gezin nog niet operationeel is.
BATEN P610.Q0 Inkomensvoorzfeningen WWB Derijksbijdragewas in 2009 te laag begroot De debiteuren van de sociale dlenst worden ingevorderd door de ISDR De waardering die wij op de balans hadden staan kan worden afgeboekt.
P610.01 Inkomensvoorzieningen BBZ
-150.000
Hogere uitgaven( zie lasten) leiden tot hogere rijkslnkomsten. Tevens zijn de Inkomsten van debiteuren verwehct in bijdrage aan ISDR.
50.000
Voor identificajiedpeleinden. Behorend bij'ac^cintantsverklaring
d-d Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
2.8JUN.2H0 167
BBIHHIHHHHHHHB9B P611.00 Ultvoeiing wet soctale voorzlenfng Er is door het ministerie sen hogere bijdrage toegekend. Deze is doorbetaald aan SWA.
-48.000
V
Een deei van de niet bestederijksbijdragevoor de Wwb mag worden gareserveerd.
71.000
N
Oe rest (€43.000) moet worden terugbetaaid. Dit is als een verpllchting geboekt.
43.000
N
17.000
N
34.000
N
-11.000
V
-15.000
V
-22.000
V
P611.01 Uitvoering wet inschakellng werkzoekenden
P614.00 Bijzondere bijstandsverstrekking De ontvangsten van de debiteuren zljn opgenomen in de bijdrage aan de IS DR. De debiteuren van de soclale dienst worden Ingevorderd door de ISDR De waardering die wij op de balans had den staan kan worden afgeboekt P620.00 Maatschappelljke DIenstverlening De bijdrage die we hebben ontvangen voor de schuldhulpverienlng is doorbetaald aan de ISDR. P621.00 Wet inburgering nleuwkomers Van het rijk hebben we een hogere bijdrage ontvangen voor de Wl. Deze is niet begroot. P622.00 WMO - huishoudelijke zorg We hebben in 2008 zijn meer etgen bljdragen ontvangen via het CAK
Voor identificatfetfoeleinden. Behorend bij ac«>untantsverklaring dd
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
7-rjuN70Tff
•
"" 168
ALGEMEEN Voor het beschrijvende dee! van het programma wordt verwezen naar deel I van deze programmarekening. De baten en lasten in de programmarekening zijn in totalen per programma weergegeven. In dit onderdeel, de financieie rekening, volgt een cijfermatig meer gedetailleerde verantwoording per programma, uitgesplitst op productenniveau. Met het vaststellen van de begroting en begrotingswijzlgingen zijn de productbudgetten beschikbaar gesteld, welke naar raming nodig zijn om te komen tot de reallsatie van de beoogde doelen van het betreffende programma.
|
TOELICHTING OP DE BATEN EN LASTEN
^^^^^•IIH Lasten Totaal P33000 - Gas-, licht- en watervoorziening Totaal P91300 - Deelnemingen en beleggingen Totaal P91301 -Armbestuur Totaal P92200 - Onvoorzlene uitgaven Totaal P92201 - Overlge baton en lasten Totaal P93000 - Uitvoering Wet W.O.Z, Totaal P94000 - Invorderingsmaatregelen Totaal P96000 - Said! kostenplaatsen Totaal van de lasten
232.000 -358.000 13.000 0 -87.000 89.000 1.003.000 -19.000 873.000
2.052.000 33.000 13.000 38.000 20,000 83.000 546.000 104.000 2.889.000
-1.820.000 -391.000 0 -38.000 -107.000 6.0OO 457.000 -123.000 -2.016.000
Baten Totaal P33000 - Gas-, licht- en watervoorziening Totaal P91300 - Deelnemingen en beleggingen Totaal P91301 -Armbestuur Totaal P91400 - Bespaarde rente reserves Totaal P92100 - Algemene uitkeringen gemeentefonds Totaal P92201 - Overige baten en lasten Totaal P93100 - Onroerande-zaakbelastingen gebmikers Totaal P93200 - Onroerende-zaakbetastingen elgenaren Totaal P93300 - Roerende-zaakbelastlngen Totaal P93500 - Forensenbelasting Totaal P93700 - Hondenbelastlng Totaal P93900 - Precariorechten Totaal P94000 - Invorderingsmaatregelen Totaal van de baton
-45.334.000 -520.000 -20.000 -1.168.000 -20.732.000 -384.000 -409.000 -3.498.000 0 -400.000 -51.000 -1.203.000 -1.000 •73.720.000
-47.164.000 -313.000 •19.000 -976.000 -20.568.000 -346.000 420,000 -3.503.000 -4.000 -407.000 -57.000 -657.000 -20.000 -74.454.000
1.830.000 -207.000 -1.000 -192.000 -164.000 -37.000 11.000 5.000 4.000 7.000 6.000 -546.000 19.000 734.000
Saldo programma
-72.847.000
-71.565.000
-1.282.000
Voor identifical Behorend bij a*
d.d Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
fleinden. itantsverklaring
2.8 JAW. !M(L........„.......... 169
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN Bij dit programma ontstaat in 2009 per saldo een verschll tussen gebudgetteerde lasten en baten en de werkelljke lasten en baten van € 1.282.000,- voordelig. Dit bedrag bestaat uit: Een verschll tussen begroting en rekening bij de lasten
€ 2.016.000,- voordelig.
Een verschil tussen begroting en rekening bij de baten
€ 734.000,- nadelig.
Hieronder volgt een analyse en toelichting van de verschillen grater dan € 10.000,-.
De analyse en toelichting van deze verschillen op hoofdlijnen:
LASTEN P330.00 Gas,- llcht- en watervoorzlening Bij de verkoop van de aandelen NUON aan Vattenfall is bedongen dat In verband met mogelljke schadeclaims, ean deal van de opbrengst na verioop van tfjd pas wordt uitgekeerd (de zogenaamde Escrowgelden). In de begroting na wljziging Is ervan uitgegaan dat de aanspraak op deze Escrowgelden als opbrengst konden worden genomen in 2009 en vervolgens worden toegevoegd worden aan een voorziening. Conform de BBV voorschriften worden de gefden echter als niet uit de balans blijkend recht beschouwd
-1.830.000
P913.00 Oeelnemlngen en beteggingen Beide voormallge gemeenten hebben destijds middeten uitgezet In het zogenaamde Stimuleringsfonds. In 2009 Is de systematiek voor de verantwoordlng van da rente over deze middeten geharmoniseerd (met terugwerkende kracht), hetgeen een eenmalig voordeel heeft opgeleverd. Anderzljds is er in 2009 sprake van een enlgszlns lagere rentevergoeding dan waarmee in de begroting rekening is gehouden.
-400.000
V
-38.000
V
33.000
N
Doorbelasting van kostenplaatsen - Betreft het nadelig saldo van het voormallge gemeentehuis van Jacobswoude. Begrotingstechnlsch Is rekening gehouden met een budgettalr neutrals verhuur van deze locatie. Door het nlet kunnen verhuren van een deel van de ruimte is een nadeel ontstaan.
114,000
N
Bij de afwikkeling van het complex veenderveld in 2005 was een raming opgenomen voor nog te betalen kosten en of mogelljke claims. Deze raming blijkt ultimo 2009 ntet meer vantoepassing.De gelden zijn derhalve vrijgevallen en toegevoegd aan de reserve Grondfbnds
-261.000
V
P922.00 BBO - Onvoorziene ultgaven In 2009 is er voor een drietal zaken een beroep gedaan op de post voor onvoorziene ultgaven: - raad 29 Juni 2009, Greenport Aalsmeer {€ 15.000,-) en Rechtpositie raadsleden (31.495,*) - raad 14 december 2009,financifllerapportage (per saldo € 10.700,-) Per saldo blijft € 38.000 van de totals raming onbenut P922.01 Overlge baten en lasten Overige afgemene kosten - Afboeking van een In het verieden ten oprechte opgenomen vordering op derden geeft een eenmalig nadeel.
Voor identific eleinden. Behorend biraccbfintantsverklaring
dd
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
2BJUNWW
'
T7T3
P940.00 invorderingsmaatregelen Eenmalig is een balanspost opgenomen voor de treffen van een voorziening dubleuze debiteuren Doorbelasting van kostenplaatsen - Voor het op juist niveau brengen van de kwalltelt van de belaslingbestanden is een zwaar beroep gedaan op externe krachten. Wellswaar is hier rekenlng mee gehouden in de tussentijdse rapportage, maarde raming voor deze kosten is verantwoord dp P960.0Q. Bij de Jaarrekenlng worden de Interne uren wel functloneel dooroelast, hetgeen resulteert in het negatleve resultaat.
242.000
N
220.000
N
-103.000
V
-19.000
V
-1O6.Q00
V
P960.00 Saldo kostenplaatsen De begrotingswljzigingen met consequenties voor de kostenplaatsen worden in de loop van het jaar op dlt budget geboekt, om te voorkomen dat dlt via de verdellng doorwerkt In de hele begrotlng. De werkelijke ullgaven worden echter wel blj de juiste kostenplaats verantwoord, waardoor er op dit onderdeel geen ultgavon tegenoverde naming ontstaan. De pensfoenvoorzlening voor wethouders Is ale nagekomen post verwerkt in de jaarrekening 2009. De toegerekende rente aan deze voorziening kon nlet meer meegenomen worden in de kostenverdeelstaat.
BATEN
P330.00 Gas,- licht- en watervoorzlenlng Bij de verkoop van de aandelen NUON aan Vattenfall is bedongen dat in verband met mogelijke schadeclaims, een deel van de opbrengst na verloop van tljd pas wordt uitgekeerd (de zogenaamde Escrowgelden). in de begrotlng na wljziging is ervan uitgegaan dat de aanspraak op deze Escrowgelden als opbrengst konden worden genomen In 2009 en vervolgens worden toegevoegd worden aan een voorziening. Conform de BBV voorschriften worden de gelden echter als niet ult de balans blljkend recht beschouwd
1.830.000
P9130.00 Deelnemingen en befeggingen In verband met herbelegglng van de opbrengsten van de Nuon-gelden kon eenmalig een dividendopbrengst geboekt worden.
108.000
De pensioenvoorziening voor wethouders is als nagekomen post verwerkt in de jaarrekenlng 2009. Het In 2009 ontvangen dividend (beleggingsresultaat) op het APFA tends is derhaive opgenomen als baten.
95.000
P914.00 Bespaarde rente reserves en voorzlenlngen Hier vindt verantwoording plaats van de rente die berekend wordt over de totals boekwaarde van de reserves en voorzlenlngen per 1-1-2009. In werkelijkheid blljkt de boekwaarde van reserves en voorzlenlngen In de jaarrekenlngen 2008 van de beide voormallge gemeenten, hoger te zJjn uitgevallen dan waar vanult was gegaan in de begrotlng.
-192.000
P921.00 Algemene ultkering gemeentefonds De algemene uitkering voor 2009 valt volgens de met recente specificatie van het rijk ongeveer € 60.000,- hoger ult dan geraamd. Voor het overige zijn de hogere Inkomsten het gevolg van positieve verrekenlngen uit voorgaande jaren.
-164.000
V
Voor identificatie^eleinden. Behorend bij accountantsverklaring
d-d
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
2.8..JW-2&10
171
P922.01 Overlge baten en lasten In 2009 hebben ereen 7-tal verkopen plaatsgevonden van gemeentegrond aan partlculleren. Ook heeft er een uitkering plaatsgevonden In verband met toepassing van het antispeculatiebeding. Blj elkaar leveren deze transactles een meeropbrengst op.
-46.000
V
11.000
N
-546.000
V
19.000
N
P931.00 Onroerende-zaakbelastingen gebrulkers De opbrengsten blijven minimaal achter bij de raming. P939.00 Precarlorechten Het betreft hier het opheffen van de vaorziening Precariobelasting. Dit in verband met de voorde gemeente positieve uitspraak van de Hoge Raad tnzake het beroep van NUON. Dit bedrag is conform beslultvonmlng via P980000 toegevoegd aan de vrije algemene reserve. P940.00 Invorderingsmaatregelen Vanwege de fusle is later gestart met het Innen van opstaande vorderlngen. Dit vanwege het felt dat een nleuwe applicatie moest worden aangeschaft en geTmplementeerd. Hierdoor zal de terugontvangst van gemaakte dwangbevelkosten voor een deel in 2010 plaalsvinden.
Voor identificatiedggleinden. Behorend bij accWitantsverklaring
d.d Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
2AJUN.2M0 172
RESULTAATBEPALING- EN BESTEMMING
Stortingen: RQ0001 Vastgelegd vermogen R00002 Vrlje algemene reserve R00003 Verkoop aandelen Nuon R02003 Grondfonds R02006 Beheersreserve armbestuur R02011 Beloningsdifferentiatie R02022 Egalisatfereserve BCF R02028 Egalisatiereserve wegen R02030 Reserve startersfonds R02032 Zorgwoningen Braassemerland R02Q33 Herinrichting Hertogspark R02034 Reconstnjctie wegen R02035 Milieu R02036 Kunst R02037 Grafrechten R02038 Planologie R02039 Vervanging pc's R02040 Investeringsstrategie Holland Rljnland R02041 Reserve Riolering R05006 Onderhoudsfbnds gebouwen subtotaal
311.900 446.600 0 337.000 19.300 50.800 12.600 109.800 500 22.100 47.000 315.700 400 700 700 200 4.700 0 0 32.000 1.714.000
311.900 448.600 43.538.100 337.000 19.300 50.800 12.600 109,800 500 22.100 47.000 315.700 400 700 700 200 4.700 0 0 32.000 45.252.100
2.411.456 958.364 43.538.100 2.160.405 19.763 50.786 12.620 332.876 50.166 21.712 46.997 39.750 448 675 675 201 4.937 106.069 67.394 0 49.823.384
Onttrekklngen: R00001 Vastgelegd vermogen R00002 Vrlje algemene reserve R02003 Grondfdnds R02006 Beheersreserve armbestuur R02011 Belonlngsdifferentiatle R02014 Schuldsanering Alkeburcht R02017 Wet maatschappelijke ondersteuning R02020 Ultvoering opleidingsplan R02022 Egalisatiereserve BCF R02028 groot onderhoud wegen R02030 Reserve startersfonds R02033 Herinrichting Hertogspark R02035 Milieu R02036 Kunst R02037 Grafrechten R02038 Planologie R02039 Vervanging pc's R02040 investeringsstrategie Holland Rljnland R02041 Reserve Riolering Subtotaal
-360.000 -1.573.400 0 -15.400 -50.800 -47.700 -251.900 -60.000 -293.100 -579.200 -11.400 -99.200 -10.400 -15.700 -15.700 -4.700 -109.800 0 0 -3.498.400
-2.803.513 -1.420.000 0 -15.400 -50.800 -47.700 -296.900 -60.000 -293.100 -579.200 -11.400 -99.200 -10.400 -15.700 -15.700 -4.700 -109.800 0 0 -5.833.514
-270.513 -1.138.901 -1.942.528 -23.408 -21.008 -47.725 -101.856 -60.000 -293.070 -579.159 -11.440 0 -10.399 -15.675 -15.675 -4.676 -114.649 -368.865 -542.462 -5.562.008
2.533.000 281.099 -1.942.528 -8.008 29.792 -25 195.044
Saido mutatles reserves
-1.784.400
39.418.586
44.261.376
4.842.790
2.099.556 509.764 1.823.405 453 -14 20 223.076 49.666 -388 -3 -275.950 48 -25 -26 1 237 106.069 67.394 -32.000 -4.571.284
30 41 -40 99.200 1 25 25 24 -4.849 -368.865 -542.462 271.506
Voor identific atia&eleir iden. Behorendbij accountant sverklaring Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braasseny 173 IUUMQ
d
ii
TOELICHTING OP DE VERSCHILLEN In de resultaatbestemming 2009 Is per saldo een verschil tussen gebudgetteerde resultaatbestemming en de werkelijke resultaatbestemming van € 4.842.790,- nadelig. De belangrijkste verschillen worden hieronder toegelicht:
(oSrfr-Jii^wijjy P980.00 Toelichtlng stortlngen In reserves: Vastgelegd vermogen - De overhevellng van de said! van reserve WMO en reserve Opleidlngsplan Is lager vanwege een lager beglnsaldo.
-195.000
V
Vastgelegd vermogen - Ter uitvoering van amend ement B Is de vrljgevallen verliesvoorzienlng Braassemerland gereserveerd om zodoende een vast bedrag aan bespaarde rente toe te kunnen voegen aan de exploitatle.
2.295.000
N
Vrije algemene reserve - De Hoge Raad heeft de Nuon In het ongelljk gesteld inzake het beroep tegen de precarioheffing op leldlngon. De gevormde voorziening is opgeheven en gestort in deze reserve.
550.000
N
Vrije algemene reserve - Lagere bespaarde rente dan geraamd
-32.000
V
-8.000
V
Grondfonds * De groteretoevoegingdan geraamd wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de afwikkeling van het plan Oudendijk 2° fase ad € 1,6 miljoen. Hiermee is In de begrotlng geen rekenlng gehouden.
1.563.000
N
Grondfonds <• Bij de afwikkeling van het complex Veenderveld In 2Q0S was een raming opgenomen voor nog te betalen kosten en of mogelljke claims. Deze raming blijkt ultimo 2009 nlet meer van toepasslng. De gelden zijn derhalve vrijgevallen en toegevoegd aan de reserve Grondfonds
261.000
Reserve wegen - Het niet benutte deel op het jaarlijkse budget voor onderhoud wegen wordt verrekend met de reserve (voordeel op P210.00).
223.000
N
Reserve startersfonds - De ontvangsten ult diverse verkopen Noordpleln worden hler gereserveerd. Het betreft hier de gemeentelijke bljdrage om starters op de woningmarkt te ondersteunen. Bij varkoop komt deze steun weer terug.
50.000
N
-276.000
V
Investeiingstrategie Holland Rijnland - De voorziening Holland Rijnland is per 1/1/2009 omgezet naar een bestemmingsreserve (i.v.m.richtlijnenBBV). De geraamde dotaties en ontrekklngen worden derhalve via de resultaatbestemming verantwoord.
106.000
N
Reserve Riolering - De voorziening onderhoud riolering Is per 1/1/2009 omgezet naar een bestemmlngsreserve (l.v.m. richtlijnen BBV), De geraamde dotaties en ontrekkingen worden derhalve via de resultaatbestemming verantwoord.
67.000
N
Onderhoudsfonds gebouwen - Dit betreft een voorziening, derhalve is de mutatie nlet verwerkt in de resultaatbestemming
-32.000
V
Vrije algemene reserve-Overbooking van diverse reserves en de vrijval van de oude voorziening Holering Jacobswoude
Reserve reconstructie wegen - De tussentijdse winstneming genoemd bij het Grondfonds heeft ertoe geleld dat de jaarlijkse bljdrage aan dit fonds vanuit de verkopen is vervallen
N
Voor identificatteddeleinden. Behorend bij ac\otintantsverklaring Pragrammarekening 2009 gemeente Kaag en Braassenr -*2-8--J4JN-2uiO .174
P980.00 Toellchtlng onttrekklngen In reserves Vastgelegd vermogen • Voor de ontwlkkellng van het Braassemerland was een bijdrage vanuit deze reserve voorzien. Ooordat elders de Investeringen in dlt complex uitblijven (daar een voordeel) wordt de onttrekklng nlet geboekt. Vrije algemene reserve - De geplande bijdragen voor revitallsatfe Hoogmade (loopt nu via Investeringen) en rotonde Woubrugge {niet doorgegaan) zljn niet onttrokken aan deze reserve. Grondfonds - Tussentijds zljn een aantal complexen afgerekend. De complexen met een voordelig resultaat zijn h!er aan de exploitatie toegevoegd. Beloningsdifferentlatie - Bij de begroting wordt er vanuit gegaan dat het volledige saldo van de reserve In het betreffende jaar wordt besteed voor beloningsdifferentlatie. in 2009 Is er een bedrag van € 29.700 minder uitgegeven, hetgeen als saldo In de reserve blijft. Wet Maatschappelijke Ondersteunlng - Er Is hesloten dat het saldo van de bestemmingsreserve minlmaal € 150.000 meet bevatten ultimo 2009. Indlen de onttrekklng conform begroting werd verwerkt was dlt nlet het geval, daarorn heeft een correctle plaatsgevonden in 2009 op de resultaatbestemming.
|
2.533.000
281.000
-1.943.000
30.000
195.000
Reserve herinrichting Hertogspark - Voor de kapitaallasten als gevolg van de investeringen in het Hertogspark was een bijdrage vanuit doze reserve geraamd. Doordat de reallsatle van de investering achterbiijft In de tijd Is ook doze dekking dlt jaar niet nodig,
99.000
Investeringstrategie Holland Rijnland - De voorziening Holland Rijnland is per 1/1/2009 omgezet naar een bestemmingsreserve (i.v.m. rfchtlijnen BBV). De geraamde dotaties en ontrekklngen worden derhalve via de resultaatbestemming verantwoord.
-369.000
V
Reserve Rlolering - De voorziening onderhoud Holering is per 1/1/2009 omgezet naar een bestemmingsreserve (i.v.m. rlchtlijnen BBV). De geraamde dotaties en ontrekkingen worden derhalve via da resultaatbestemming verantwoord.
-542.000
V
OVERZICHT BESTEDING ONVOORZIEN
Het budget voor onvoorziene en onvermijdbare uitgaven welke geen uitstel dulden bedroeg € 94.700,-. In 2009 is de post onvoorzien drie keer aangesproken. Het onderstaande overzicht geeft het verloop van de post onvoorzien in 2009 weer:
Primaire begroting
94.700
V
Raad 26-06-2009 wljziglng 6
Greenport Aalsmeer
-15.000
N
Raad 26-06-2009 wijziging 7
Rechtspositle raadsleden
-31.495
N
Raad 14*12-2009 wijziging 9
Managementsrapportage
-10.700
N
37.505
V
Restant budget onvoorzien
Voor identifical Behorend bij afc
d.d
Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
mm.
fleinden. jntantsverklaring 175
INCIDENTELE BATEN EN LASTEN De jaarrekening geeft geen aanleiding om voor dit onderdeel een overzicht op te nemen.
|
VERKLARING SALARIS HOOGST BETAALDE FUNCTIONARISSEN
In 2009 heeft de gemeente Kaag en Braassem geen functionaris(sen) in dienst met een toon hoger dan €188.000,-.
Voor identifrtStie^eleinden. Behorend bij ac^ountantsverklaring
d.d z.um.2m Programmarekening 2009 gemeente Kaag en Braassem
•»»
176
( 0 ^
Deloitte.
Deloitte Accountants B.V. Stationsplefn 6 2275AZVOorburg Postbus 90721 2509 LS Den Haag Tel: 0BB288 2888 Fax; 088 288 9815 www.deloitte.nl
Gemeente Kaag en Braassem Accountantsversiag voor het boekjaar eindigend op 3 1 december 2009 28juni20J0
Op alle opdrachten verrfcht door Deloitte zljn de 'Algemene Voorwaarden Oienstverlenfng Deloitte Nederland, Juni 2009' gedeporteerd bij de Kamer van Koophandel onder nummer 24362837 van toepawlng. Deloitte Accountants B.V. Is ingeschreven In het handelsrcglster van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer 24362853.
Member of Deloitte Touche Tohmatsu
Deloitte.
Deloitte Accountants B.V. Stationspleln 6 2275AZVoorburg Postbus 90721 2509 LS Den Haag Tel: 088 288 2888 Fax; 088 288 981S www.deloitte.nl
De leden van de gemeenteraad van de gemeente Kaag en Braassem T.a.v. de heer drs. B.S.M. Sepers, raadsgriffier Postbus 1 2370 AA ROELOFARENDSVEEN
Datum
Behandeld door
Ons kenmerk
28juni2010
A. van Duijn RA
002.590/027-cz
Onderwerp
Uw kenmerk
Accountantsverslag gemeente Kaag en Braassem voor het boekjaar eindigend op 31 december 2009 Geachte leden van de raad, Hierbij ontvangt u ons accountantsverslag over het boekjaar 2009. Dit verslag geeft onze belang^ rijkste bevindingen weer. Wij hebben de jaarrekening 2009 van de gemeente Kaag en Braassem, opgesteld onder verantwoordelijkheid van het college van burgemeester en wethouders, gecontroleerd. Onze accountantsverklaring bij deze jaarrekening zenden wij u separaat toe. Wij zijn voornemens een goedkeurende accountantsverklaring te verstrekken. In het bijgevoegde accountantsverslag treft u een globale analyse aan van uw vermogen en resultaat. Vervolgens zijn onze controlebevindingen samengevat. Mochten er naar aanleiding van dit verslag nog vragen bestaan dan zijn wij vanzelfsprekend bereid om deze te beantwoorden. Hoogachtend, Deloitte Accountants B.V.
drs. R.D.H. Killeen RA MGA
Op alle opdrachten verricht door Deloitte zijn de 'Algemene Voorwaarden Dlenstverlenlng Deloitte Nederiand, Junl 2009' gedeponeerd blj de Kamer van Koophandel onder nummer 24362837 van toepasslng. Deloitte Accountants 8.V, is fngeschreven In het handelsreglster van de Kamer van Koophandel te Rotterdam onder nummer 24362853.
Member of Delaine Touche Tohmatju
Deloitte. 2 28juni2010 002.590/027-cz
Inhoud Managementsamenvatting
3
1
Inleiding 1.1 De opdracht die u ons hebt verstrekt 1.2 Onze onafhankelijkheid is gewaarborgd
5 5 6
2
Uw vermogen en resultaat 2.1 Algemeen/vermogensontwikkeling 2.2 Resultaat 2.3 Weerstandsvermogen / risicomanagement
7 8 9 9
3
Grondexploitatie
10
4
Controlebevindingen jaarrekening 2009 4.1 Immateriele vaste activa 4.2 Materiele Vaste Activa 4.3 Onderhanden werk / Grondexploitatie 4.4 Debiteuren / aansluitingen / algemene uitkering 4.5 Reserves en Voorzieningen 4.6 EU-aanbesteding en Staatssteun 4.7 Single information Single audit (SiSa) Ontwikkelingen Fouten en onzekerheden SiSa
11 11 11 12 13 14 16 17 17 17
5
Administratieve organisatie en interne beheersing 2009 5.1 Algemeen 5.2 Bevindingen EDP-audit 2009
18 18 19
6
Frauderisico
20
7
Controle rechtmatigheid 7.1 Aandachtspunten rechtmatigheid 7.2 Begrotingsrechtmatigheid
20 20 21
Appendix A: Overzicht fouten onzekerheden
24
Deloitte. 28juni2010 002.590/027-cz
Managementsamenvatting De gemeente Kaag en Braassen is sinds 1 januari 2009 een nieuwe gemeente en is ontstaan uit een fusie tussen de gemeente Jacobswoude en Alkemade. Het jaar 2009 betreft het eerste jaar waarin er via het jaarverslag en de jaarrekening verantwoording wordt afgelegd over de uitvoering in 2009 van het vastgestelde beleid. Op 26 januari 2009 heeft u als raad besloten om Deloitte de opdracht te geven tot de controle van de jaarrekening 2009 van de nieuwe gemeente Kaag en Braassem. Voor Deloitte betreft de controle op de jaarrekening 2009 het eerste controlejaar. Deloitte was niet betrokken bij de controles van de jaarrekeningen 2008 van de voormalig gemeenten Jacobswoude en Alkemade. De accountantsverklaring bij de jaarrekening wordt u separaat toegezonden. Conform uw controleprotocol hebben wij de controle uitgevoerd met inachtneming van de volgende goedkeuringstoleranties: (loudki'iiihtuslok'taiilk's
Fouten
1 % van het totaal van de lasten
€768.190
Onzekerheden
3 % van het totaal van de lasten
€2.304.570
De rapporteringstolerantie voor fouten en onzekerheden heeft u vastgesteld op € 150.000. Dit betekent dat wij geconstateerde fouten en onzekerheden boven dit bedrag in ieder geval aan u rapporteren. Op 19 april 2010 zijn wij gestart met de controle van de jaarrekening en ter voorbereiding op deze controle is injuti / September 2009 een eerste quick scan op de processen uitgevoerd. In november / december 2009 is de interim-controle uitgevoerd. De belangrijkste conclusie vanuit deze controles was dat de minimaal noodzakelijke functiescheidingen voor de belangrijkste processen in uw organisatie aanwezig zijn, zodat wij hier bij de uitvoering van de jaarrekeningcontrole op kunnen steunen. Wei zijn er nog een aantal aandachtspunten die kunnen leiden tot verdere verbetering van de kwaliteit van de interne beheersing en/of een verhoging van de betrouwbaarheid van de (tussentijdse) informatie. Deze punten zijn aan de hand van het door ons opgestelde memo naar aanleiding van de quick scan en de uitgebrachte managementletter reeds besproken met o.a. de arabtelijke organisatie. In hoofdstuk 5 van dit verslag is een korte samenvattmg van de bevindingen vanuit deze controles opgenomen.
Deloitte. 4 28juni2010 002.590/027-cz Omdat 2009 het eerste controlejaar van de nieuwe gemeente betrof hebben wij bij de uitvoering van de jaarrekeningcontrole extra aandacht geschonken aan de controle van de beginbalans. Uit de aansluiting van de eindbalansen 2008 van de twee oud-gemeenten met de beginbalans van de nieuwe gemeente kwamen diverse verschillen naar voren. Uit de controle op de diverse jaarrekeningposten bleek dat er in de twee voorgaande jaarrekeningen 2008 een aantal posten niet juist verantwoord waren. Hiertoe hebben er via de beginbalans diverse correcties plaatsgevonden. Wij verwijzen u naar de jaarrekening (grondslagen / bijzonderheden) voor een uitgebreide toelichting op de uitgevoerde correcties. Naar aanleiding van de jaarrekeningcontrole concluderen wij dat de organisatie de administrate redelijk op orde heeft, maar dat het totstandkomingsproces van de jaarrekening nog voor verbetering vatbaar is. Op basis van een gezamenlijke evaluatie zullen wij met uw organisatie afspraken maken om maatregelen te treffen en verbeteringen door te voeren zodat een efficiente controle over het jaar 2010 mogelijk wordt. Na afronding van de jaarrekeningcontrole resteert er 66n fout en een drietal onzekerheden. Deze zijn opgenomen in de bijlage bij dit verslag. Er bestaat enige onzekerheid omtrent de totale waardering van de niet in exploitatie genomen HSL-gronden. De onzekerheid is moeilijk te kwantificeren. Er is sprake van een bandbreedte inzake de waardering van minimaal € 410.000 tot maximaal € 653.000. In de jaarrekening zijn deze gronden gewaardeerd op € 653.000. Het verschil in bandbreedte van € 243.000 betreft de maximale onzekerheid omtrent de waardering. In werkelijkheid zal de afwijking waarschijnlijk minder zijn. Uit voorzichtigheid hebben wij de maximale onzekerheid in onze oordeelsvorming betrokken. De tweede onzekerheid heeft betrekking op de algemene uitkering. Uit berekeningen gemaakt door de ambtelijke organisatie van de uitkering gebaseerd op werkelijke parameters blijkt dat uw organisatie mogelijk nog recht heeft op een aanvullende uitkering van € 187.000. Omdat bij deze berekening gebruik gemaakt wordt van parameters uit het belastingsysteem waarvan de betrouwbaarheid niet kan worden vastgesteld is in overleg met uw organisatie besproken om dit bedrag uit voorzichtigheid niet te verwerken in de jaarrekening. De onzekerheid hieromtrent hebben wij meegenomen in onze afweging en heeft gezien de omvang geen gevolgen voor ons oordeel. De derde onzekerheid ligt op het gebied van de begrotingsrechtmatigheid. Wij constateren dat er bij twee kredieten sprake is van een budgetoverschrijding van in totaal € 86.000. Omdat wij niet kunnen vaststellen dat er bewust geen aanvullend krediet is aangevraagd nemen wij deze overschrijding als onzekerheid mee in onze oordeelsvoiming. Wij verwijzen naar hoofdstuk 4 en verder van dit verslag voor een nadere onderbouwing van deze en overige controlebevindingen.
Deloitte. 5 28juni2010 002,590/027-cz
1
Inleiding
1.1
De opdracht die u ons hebt verstrekt
Binnen het kader van de meerjarige overeenkomst tussen uw gemeente en Deloitte Accountants B.V. tot het controleren van uw jaarrekening worden elk jaar de onderlinge afspraken formed bevestigd door middel van een opdrachtbevestiging. Met de opdrachtbevestiging van 27 juli 2009 heeft u ons op meer gedetailleerde wijze opdracht gegeven tot het controleren van de jaarrekening 2009. Daarnaast zijn bepalend voor onze controle: • Het Besluit Accountantscontrole Provincies en Gemeenten (BAPG); • uw controleverordening op grond van artikel 213 van de gemeentewet; • het (accountants)controleprotocol 2009, welke u heeft vastgesteld op 26 oktober 2009. De jaarstukken van een gemeente bestaan uit twee delen. Het meer financieel getinte deel is de jaarrekening. De verantwoording over de beleidsuitvoering is opgenomen in het jaarverslag. Het jaarverslag bevat de programmaverantwoording en de paragrafen. Wij wtjzen u crop dat het jaarverslag geen onderwerp is van de accountantscontrole. Het jaarverslag hebben wij uitsluitend beoordeeld op consistentie van de informatie in het jaarverslag met de cijfers in de jaarrekening. Gezamenlijke risicoanalyse als basis Onze controle start met het raaken van een analyse van de risico's waar u als gemeente mee te maken heeft. Deze risicoanalyse zien wij als een gezamenlijke actie van ons controleteam en vertegenwoordigers van uw gemeente (bestuur en management) en maakt deel uit van ons pre-auditgesprek. Het doel hiervan is op basis van gezamenlijke kennis van uw organisatie en uw omgeving en branch© tot een zo volledig en bruikbaar mogelijke risicoanalyse te komen, die als basis voor verdere controlewerkzaamheden zal dienen. Het gaat hierbij om de externe risico*s en de risico's in de bedrijfsvoering. Bij deze inventarisatie zal de focus liggen op de risico's in de voor de jaarrekening relevante processen. De uitkomsten van deze processen dienen te resulteren in verantwoorde transacties in de jaarrekening. Onzerisicoanalyseen daarop gebaseerde controleaanpak richten zich niet uitsluitend op de jaarrekening zelf, maar ook op het systeem van interne beheersing. Hoe beter dat systeem functioneert, hoe meer zekerheid er bestaat dat betrouwbare informatie wordt opgeleverd, zowel tussentijds als bij de jaarverantwoording. Omdat deze interne beheersing het gehele jaar goed dient te functioneren, hoeven wij met de aanvang van onze controle niet te wachten totdat de jaarrekening gereed is. Onze controle vindt daarom voor een belangrijk deel reeds in de tweede helft van het boekjaar plaats.
Deloitte. 6 28juni2010 002.590/027-cz Wij onderzoeken tijdens de interim-controle de proces- en programmarisico's, om te bepalen of hierin voldoende beheersmaatregelen (de AO/IC) zijn getroffen. Het product van deze fase van de controle is een managementletter met daarin, wanneer dit aan de orde is, opgenomen verbeterpunten ter verdere optimalisatie van de interne beheersing. De managementletter is aan het college van burgemeester en wethouders en het directieteam aangeboden. Bij de jaarrekeningcontrole stellen wij vast of de jaarrekening is opgesteld volgens de geldende verslaggevingsvoorschriften (het Besluit Begroting en Verantwoording Provincies en Gemeenten, hiema: BB V), of de door u opgestelde jaarrekening een getrouw beeld geeft en of de baten en lasten en balansmutaties rechtmatig tot stand zijn gekomen. Ook stellen wij vast dat de posten in de jaarrekening adequaat zijn toegelicht. Onze controle houdt niet in dat wij alle posten controleren. Onze aanpak heeft als doel om belangrijke onjuistheden en/of onrechtmatigheden te ontdekken, rekening houdend met de materialiteitsgrenzen zoals vastgelegd in het Besluit accountantscontrole provincies en gemeenten (BAPG). Het product van de jaarrekeningcontrole is de accountantsverklaring bij de jaarrekening en dit voorliggende accountantsverslag. Wij zijn op 19 april 2010 gestart met de controle van de jaarrekening 2009. Bij aanvang van de balanscontrole was de kwaliteit van de ter controle aangeboden conceptjaarrekening voldoende om onze controle te starten. De dossiervorming is nog voor verbetering vatbaar. Maar wij hebben de volledige medewerking van uw medewerkers gehad bij het uitvoeren van onze controlewerkzaamheden. De belangrijkste bevindingen vanuit onze controle en de daaraan gekoppelde adviezen hebben wij in dit verslag opgenomen. Wij vragen de komende periode uw aandacht voor het opvolgen van de gegeven adviezen die naar onze mening direct bijdragen aan een verbetering van de verslaglegging, het inzicht in de financiele positie dan wel de verbetering van de interne beheersing van uw organisatie. Wij adviseren u om de follow-up van de bevindingen te bewaken. 1.2
Onze onafhankelijkheid is gewaarborgd
De voorschriften in het kader van onafhankelijkheid zijn binnen de beroepsorganisatie van registeraccountants (het NIVRA) opgenomen in de "Nadere Voorschriften inzake onafhankelijkheid van de openbaar accountant" (hiema: NVO) en vormen een belangrijk onderdeel van het 'normenkader* waaraan een accountant moet voldoen. De naleving van de NVO is binnen de organisatie van Deloitte ingebed.
Deloitte. 28juni2010 002.590/027-cz Onderdeel van deze procedures is onder meer, dat dienstverlening van Deloitte op andere terreinen dan accountantscontrole vooraf wordt beoordeeld op mogelijke invloed op onze onafhankelijke rol als controlerend accountant. In 2009 zijn door collega's van andere onderdelen van onze organisatie werkzaamheden uitgevoerd ter ondersteuning en advisering van uw gemeente. Wij hebben in onze kwaliteitsborging extra maatregelen opgenomen om de onafhankelijkheid van onze controle te waarborgen. Op basis van onze toetsing aan de desbetreffende beroepsregels concluderen wij dat onze onafhankelijkheid als certificerend accountant van uw gemeente in 2009 voldoende is gewaarborgd, Voor uw informatie geven wij u inzicht in de omvang van de door de totale Deloitte-organisatie overige uitgevoerde opdrachten bij de gemeente Kaag en Braassem in het boekjaar 2009:
Anrd \an df oprimi'Iil
Wiuii-tli- in KIJK i 1.000
Opstellen startnotitie Planning & Control (Management Support)
€2,5
Projectleider / Adviseur Controlling (Management Support)
€117
Projectcontrol: inventariseren processen en systemen plus implementatievoorstellen (Management Support)
€22
Uitvoering Interne Controle Rechtmatigheid (Management Support)
€29
Pensioenadvies (Pensioenadviseurs) Totaal
€5 € 175,5
Het controlebudget conform opdrachtbevestiging is € 20.000. In werkelijkheid Hgt het controlebudget hoger als gevolg van gemaakt meerwerk.
2
Uw vermogen en resultaat
In de volgende paragrafen geven wij een korte analyse van het resultaat en het vermogen van uw gemeente.
Deloitte. 8 28juni2010 002.590/027-cz 2.1
Algemeen / vermogensontwikkeling
In het BBV, de verslaggevingsregels van gemeenten, wordt een duidelijk onderscheid gemaakt tussen resultaatbepaling en resultaatbestemming. Alle baten en lasten dienen via de programmarekening te lopen. Er mogen volgens het BB V geen baten of lasten rechtstreeks in het eigen vermogen worden gemuteerd. Het feitelijke saldo van baten en lasten in een jaar wordt weergegeven als resultaat v66r bestemming. Het resultaat v66r bestemming bedraagt € 44.719.000 voordelig. Daarnaast kent de gemeente ook het resultaat na" bestemming. Dit is het resultaat v66r bestemming plus of min de tussentijdse resultaatbestemmingen. Deze bestemmingen bestaan uit in de loop van het jaar gedane onttrekkingen uit reserves minus de tussentijdse stortingen in reserves. Deze stortingen in en onttrekkingen aan reserves vinden plaats op basis van door u genomen besluiten. Het resultaat na" bestemming is dus mede het gevolg van de politieke besluitvorming. Per saldo is tussentijds reeds € 44.261.000 in de reserves gestort, zodat het uiteindelijke nog te bestemmen jaarresultaat €457.000 voordelig bedraagt. Het nog te bestemmen resultaat is als "Exploitatieresultaat na bestemming " afzonderlijk opgenomen in de balans. Dit is het resultaat waarover uw raad bij de behandeling van de jaarrekening nog een besluit moet nemen. In het hierna volgende overzicht hebben wij de mutaties in de reserves schematisch weergegeven (x € 1.000): OnfwikUdin;* Ijjien Vcnno^eii
Stand van de reserves per 1 januari
€ 17.308
Tussentijdse resultaatbestemming tijdens boekjaar
€44.261.
Nog te bestemmen resultaat bij jaarrekening
€457
Totaal (sresultaat v66r bestemming)
€44.718
Stand per 31 december
€62.026
De reserves van uw gemeente zijn in 2009 met een bedrag van € 44.718.000 toegenomen. Dit komt overeen met het resultaat voor bestemming van € 44.718.000 voordelig.
Deloitte. 9 28juni2010 002.590/027-cz De omvang van uw reserves bedraagt ultimo 2009 36,2% van net balanstotaal (in 2008: 16,9%). Deze percentages laten een positieve trend zien. Dit heeft ook positieve gevolgen voor het beschikbare weerstandsvermogen van de gemeente Kaag en Braassem. Hier komen wij in paragraaf 2.3 nader op terug. 2.2
Resultaat
De programmarekening over 2009 laat een voordelig resultaat voor tussentijdse bestemming zien van € 44.718.638. Het resultaat na bestemming bedraagt € 457.262 voordelig. Het grote verschil tussen het resultaat voor bestemming en het resultaat na bestemming wordt met name veroorzaakt door de verkoop van de NUON-aandelen. De totale opbrengst van deze verkoop is in 2009 voor het gehele bedrag van € 43,5 mln toegevoegd aan de algemene reserve. Een deel van dit bedrag is nog te vorderen op NUON (€ 23 mln) en is opgenomen onder de financiele vaste activa. De NUON-transactie is - in overeenstemming met de notitie van de commissie BBV - in de jaarrekening 2009 verwerkt en toegelicht. Het voordelig exploitatieresultaat 2009 is dus mede ontstaan na een aantal incidentele baten en lasten. Door het effect van de incidentele baten en lasten buiten beschouwing te laten onstaat meer inzicht in de reguliere baten en lasten. Het inzicht in de reguliere baten en lasten is van belang, omdat het u een beter indicatief inzicht kan verschaffen over de toekomstige baten en lasten, overigens zonder rekening te houden met beleidswijzigingen. Een meer uitgebreide analyse van het rekeningresultaat over het jaar 2009 is opgenomen in de toelichting op de programmarekening in de jaarrekening. 2.3
Weerstandsvermogen / risicomanagement
In de paragraaf "risicomanagement en weerstandsvermogen" in uw j aarverslag is uitgebreide informatie opgenomen over de weerstandscapaciteit in relatie tot het risicoprofiel van uw gemeente. Uit de vergelijking van het risicoprofiel met de verwachte weerstandscapaciteit voor programma's, balans en grondexploitatie blijkt dat de totale weerstandscapaciteit vooralsnog voldoende is om het geschatte risicoprofiel af te dekken. Uiteraard is de in de paragraaf weerstandsvermogen opgenomen analyse gebaseerd op inschattingen en uitkomsten van een kansberekening en betreft het een momentopname. Deze analyse krijgt waarde door op basis van doorlopendrisicomanagementregelmatig te actualiseren en maatregelen tot risicobeperking te treffen. In de huidige tijd met tal van onzekerheden is het eveneens gewenst om de risico's beter te preciseren. Het komt er nu op aan beter in beeld te brengen wat de kans is dat een risico zich daadwerkelijk zal voordoen, bijvoorbeeld door te werken met scenarioanalyses, en beter te sturen op het voorkomen van risico's.
Deloitte 10 28juni2010 002.590/027-cz Dit laatste is mogelijk door gerichte beheersingsmaatregelen te nemen. Alleen op deze wijze kunt u de meest waarschijnlijke "pijn" zichtbaar maken.
3
Grondexpioitatie
De economische crisis heeft een belangrijke nadelige invloed op de resultaten van (gemeentelijke) grondexploitaties. Veel gemeenten hebben inmiddels, mede met het oog op verwachte verliezen of lagere winstverwachting, de grondexpioitatie opnieuw laten doorrekenen. Deze doorrekening leidt in veel gevallen tot het nemen van voorziene verliezen. Deze verliezen dienen per grondcomplex te worden bepaald. Het is niet toegestaan om bij de balanswaardering een voorzien verlies te compenseren met een verwachte winst op andere grondcomplexen. Een bijkomend effect voor de gemeentebegroting zijn lagere belasting- en legesopbrengsten als gevolg van de lagere bouwproductie. De voornaamste nadelige effecten op de grondexpioitatie zijn uitstel van projecten, stagnerende verkopen (hogere rentekosten), het in mindere mate kunnen toerekenen van salariskosten van ambtenaren aan grondexploitaties en dalende verkoopprijzen, De hogere rentekosten worden veroorzaakt doordat investeringen in grondexploitaties later tot inkomsten leiden. Voor vastgestelde verliezen heeft uw gemeente voorzieningen getroffen. Wij verwijzen hiervoor naar de toelichting op de jaarrekening. Ook verwijzen wij u naar de paragraaf "Grondbeleid" in uw jaarverslag. Verderop in dit rapport zoomen wij nog nader in op uitgevoerde werkzaamheden en geconstateerde bevindingen inzake een aantal complexen. De huidige economische ontwikkelingen vergen een grotere alertheid en monitoring van de financiele ontwikkelingen in de bestemmingsplannen. Het is van belang actuele ontwikkelingen regelmatig door te laten rekenen in de grondexploitaties, zodat u tijdig informatie beschikbaar heeft om bij te sturen bij ongewenste ontwikkelingen. In uw gemeente zal vanaf nu eens per jaar een herziening van de grondexploitatieberekeningen worden opgesteld. Tussentijds in de loop van het jaar is het mogelijk om vast te stellen of er in de uitvoering zaken anders lopen dan was begroot en of de toekomstprognose sterk is gaan afwijken van de verwachtingen in de laatste exploitatieberekening. Belangrijke afwijkingen kunnen een materiele invloed hebben op de resultaatontwikkeling voor het lopende jaar maar ook voor komende jaren. Als raad heeft u er belang bij om in de tussentijdse verslaggeving (tijdig) ge'informeerd te worden over belangrijke financiele ontwikkelingen in zowel positieve als negatieve zin. Deze financiele ontwikkelingen werken door op de financiele beleidsruimte die de raad heeft en welke op dit moment zwaar onder druk staat als gevolg van de komende bezuinigingsmaatregelen van het kabinet.
Deloitte. 11 28juni2010 002.590/027-cz
4
Controlebevindingen jaarrekening 2009
In dit hoofdstuk rapporteren wij u onze belangrijkste bevindingen ten aanzien van de jaarrekening 2009. Een overzicht van de belangrijkste gecorrigeerde en geconstateerde nietgecorrigeerde controleverschillen hebben wij in bijlage I opgenomen. 4.1
Immaterlele vaste activa
Toerekening urem De kosten van onderzoek en ontwikkeling met betrekking tot de revitalisering van het bedrijventerrein de Lasso bestaan grotendeels uit door medewerkers gemaakte uren. De in de jaarrekening geactiveerde uren zijn gebaseerd op de begroting en niet op werkelijk gemaakte uren. Conform het BBV dient waardering plaats te vinden op basis van vervaardigingsprijs. Eigenlijk zouden dus de werkelijk gemaakte uren de basis voor activering moeten zijn. Gezien de omvang van de totale investering en het waarschijnlijk geringe verschil tussen begroting en werkelijkheid hebben wij deze mogelijke verschillen niet in onze oordeelsvorming betrokken. Voor de gebruiker van de jaarrekening leidt dit niet tot andere inzichten. Wij adviseren wel om in het vervolg de regels van het BBV te volgen en activering te Iaten plaatsvinden op basis van werkelijke uren. Afschrijvingstermijn: Onder de immateriele vaste activa zijn eveneens de kosten van onderzoek en ontwikkeling van een economisch beleidsplan opgenomen. Uit de staat van activa blijkt dat de gemeente voor deze activa een afschrijvingstermijn hanteert van 10 jaar. Conform het BBV moeten kosten voor onderzoek en ontwikkeling echter in maximaal 5 jaar worden afgeschreven. Omdat er in 2009 op deze activa nog geen afschrijving heeft plaatstgevonden leidt dit niet tot een fout in de jaarrekening. Wij adviseren u voor het boekjaar 2010 de afschrijvingstermijn conform het BBV op 5 jaar te stellen. 4.2
Materiele Vaste Activa
Op 2 januari 2009 heeft u de rlnanciele verordening (artikel 212) gemeente Kaag en Braassem 2009 vastgesteld. Deze verordening omvat uitgangspunten voor het financieel beleid en beheer van de nieuwe gemeente alsmede de indenting van de finaneiele organisatie van de gemeente. In de verordening wordt o.a. ingegaan op de waardering en afschrijving van vaste activa. De in deze verordening vastgestelde afschrijvingstermijnen wijken soms af van termijnen zoals gehanteerd door de voormalig gemeenten Jacobswoude en Alkemade. Uit de verordening blijkt niet duidelijk of deze termijnen alleen van toepassing zijn op de in 2009 gedane nieuwe investeringen, of op alle reeds eerder gedane en geactiveerde investeringen, Uw organisatie is uitgegaan van het eerste en heeft de nieuwe termijnen slechts toegepast op de investeringen 2009.
Deloitte. 12 28juni2010 002.590/027-cz In dat geval is er ook geen sprake van een schattingswijziging inzake een herziening van eerdere termijnen. Wij kunnen ons vinden in deze stelling maar adviseren wel om dit nader te verduidelijken in de verordening. De verordening art. 212 is eveneens bedoeld om het beleid van een gemeente vast te stellen omtrent het wel of niet activeren van investeringen met maatschappelijk nut. In de verordening van de gemeente Kaag en Braassem is de letterlijke tekst van het BBV overgenomen. Dit betekent dat er vermeld is dat het niet de voorkeur heeft om investeringen met een meerjarig maatschappelijk nut te activeren. Er staat echter ook dat activering van deze investeringen wel mogelijk is omdat sommige gemeenten anders belangrijke investeringen niet meer zouden uitvoeren. Een echt standpunt omtrent het activeren en de voorwaarden hiervoor heeft uw gemeente hiermee niet ingenomen. In het jaar 2009 is er voor een bedrag van € 3.460.387 aan investeringen van maatschappelijk nut geactiveerd. Dit is flink meer dan het totaal van de beide gemeenten vorig jaar. De stijging is te verklaren door de grote hoeveelheid aan grond-, weg- en waterbouwkundige werkzaamheden die in 2009 zijn uitgevoerd. Omdat de verordening het activeringsvraagstuk in het midden laat zijn deze investeringen niet in strijd met de financiele verordening. Wij adviseren u wel om expliciet gemeentespecifiek beleid vast te stellen omtrent de activering van investeringen van maatschappelijk nut. 4.3
Onderhanden werk / Grondexploitatie
Grondexploitatie. Het onderdeel grondexplotatie vormt een belangrijk onderdeel in uw jaarverslaggeving. Gelet op de financiele omvang van de grondexploitatie-activiteiten en de hiermee gemoeide risico's is goed financieel beheer van de grondexploitaties voor u van groot belang. Uw gemeente onderkent dit belang en heeft na de fusie een verbetertraject ingezet voor de grondexploitaties. Er wordt gewerkt met een vast rekenmodel en aan de indenting van de interne projectbeheersing wordt aandacht geschonken. Een verplichtingenadministratie, van belang voor de projectbudgetbewaking, was over 2009 nog niet aanwezig maar wordt in 2010 opgezet. Wij adviseren u de in gang gezette verbeteringen voor sturing en bewaking door projecUeiders op interne uren en opdrachtverlening in 2010 verder door te zetten. Waardering gronden Braassemerland In 2009 is door uw raad besloten tot een koerswijziging voor Braasemerland. Als gevolg van deze koerswijziging en de daarop gebaseerde markttest is geconcludeerd dat het plan zoals het in 2009 was uitgewerkt niet haalbaar is onder de huidige marktomstandigheden.
Deloitte. 13 28juni2010 002.590/027-cz Uw gemeente onderzoekt momenteel alternatieven die tot een gewijzigd ruimtelijk plan voor de locatie Braassemerland zullen leiden. Daarbij staan zowel het ruimtelijk plan als de wijze van realisatie nog open. Binnen het plangebied is in totaal circa 25 hectare grond aangekocht voor een bedrag van circa € 22,5 miljoen. De boekwaarde bedraagt eind 2009 € 34,5 miljoen, inclusief een bedrag van circa € 12 miljoen aan overige kosten. Voorts zijn voor een bedrag van circa € 6,5 miljoen 11 hectare aan restgronden verworven die gedeeltetfjk ook inmiddels weer zijn verkocht Voor de locatie Braassemerland is een Masterplan vastgesteld en is een Bestemmingsplan in procedure gebracht. Daardoor is sprake van reeel en stellig voomemen tot bebouwing. Hierdoor is het mogelijk om de vervaardigingskosten te activeren, gemaximeerd tot de marktwaarde van de gronden. Daarbij mag rekening gehouden worden met de mogelijke, toekomstig te realiseren bestemming. Wij hebben in nauwe samenwerking met uw gemeente de waardering van de gronden Braassemerland in onze controle betrokken. Hoewel uiteraard vanwege de lange looptijd van de locatie en de veelheid aan factoren, die het eindresultaat van een mogelijke grondexploitatie bemvloeden, onzekerheid bestaat over de uitkomsten van planontwikkeling op deze locatie. Geven indicatieve berekeningen over de exploitatiemogelijkheden van de locatie geen aanleiding in de jaarrekening 2009 een eventuele verliesvoorziening op de boekwaarde van deze gronden te treffen. In deze berekeningen is overigens rekening gehouden met een geprognosticeerd resultaat op de restgronden. 4.4
Debiteuren / aansluitingen / algemene uitkering
Debiteuren: Onder de overige vorderingen zijn de belastingdebiteuren verantwoord. Het saldo per eind 2009 van de debiteuren samenhangend met belastingen is € 1.836.390. Dit saldo laat een stijging zien ten opzichte van eind 2008 van € 1.451.792. Deze grote stijging is met name veroorzaakt doordat pas op een laat moment in het jaar 2009 gestart kon worden met invorderingsmaatregelen. De benodigde applicatie hiervoor werd in September operationeel. Dit verklaart waarom er per eind van het jaar nog veel bedragen openstaan. Intern is in het kader van het opsteltraject van de jaarrekening de inbaarheid van deze belastingdebiteuren bepaald. Uit deze analyse blijkt dat een bedrag van € 300.000 van deze vorderingen dubieus is, voor dit deel is per einde van het jaar een voorziening voor dubieuze debiteuren gevormd. De voorziening is conform de verslaggevingsregels in mindering gebracht op de post debiteuren.
Deloitte. 14 28juni2010 002.590/027-cz Aansluitingen: Door de, als gevolg van de fusie, ontstane achterstanden in de organisatie ontstonden er bij de controle van de jaarrekening ook diverse andere knelpunten. Zo bleek het lastig te zijn om de aansluiting te laten zien van de opbrengsten (bijv. bouwleges) conform subsystemen en de opbrengsten conform de financiSle administrate en jaarrekening. Ter controle op de volledigheid van verantwoorde opbrengsten maken wij in onze controle gebruik van aanwezige verbanden in de administratie. Aan de hand van deze verbanden stellen wij vast of alle opbrengsten ook daadwerkelijk als opbrengsten in de jaarrekening zijn verantwoord. Door ontbrekende informatie konden deze verbanden niet altijd worden gemaakt. Om voldoende zekerheid over deze opbrengsten te verkrijgen hebben wij aanvullende werkzaamheden verricht. Uit deze werkzaamheden kwamen geen verdere bijzonderheden naar voren. Algemene uitkering: De door de gemeente van het rijk te ontvangen algemene uitkering is gebaseerd op diverse parameters. Het ministerie bepaalt deze parameters op basis van informatie van het CBS. Deze informatie is echter al enige jaren oud. De gemeente dient zelf op basis van de werkelijke parameters in 2009 het bedrag te bepalen wat daadwerkelyk verwacht wordt aan ontvangsten inzake de afrekening van de algemene uitkering. Wij constateren dat deze narekening door de gemeente Kaag en Braassem niet gemaakt wordt. In de financiele administratie en jaarrekening wordt uitgegaan van de begrote (van het ministerie ontvangen) informatie. Hierdoor bestaat er geen zicht op de werkelijke ontvangsten. Naar aanleiding van de controle is op basis van de parameters geprobeerd zicht te krijgen op de wekelijke opbrengst. Uit deze berekening blijkt dat de gemeente Kaag en Braassem mogelijk nog een bedrag van € 187.000 zou moeten onvangen van het rijk. Een deel van deze parameters in de berekening heeft betrekking heeft op OZBwaarden. Omdat de betrouwbaarheid van de in het systeem aanwezig OZB-waarden niet kan worden vastgesteld kunnen wij en de gemeentelijke organisatie niet met zekerheid vaststellen dat deze vordering ook daadwerkelijk ontvangen gaat worden. In gezamenlijk overleg is daarom besloten om deze vordering niet in de jaarrekening te verwerken. Het eventueel nog te ontvangen bedrag van € 187.000 hebben wij als onzekerheid in ons oordeel meegewogen. Uw organisatie heeft inmiddels actie ondernomen en contact gezocht met het ministerie. Wij adviseren u om periodiek berekeningen te maken op basis van actuele parameters om op deze manier ook gedurende het jaar zicht te hebben op de ontvangsten uit algemene uitkering. 4.5
Reserves en Voorzieningen
Uit de controle op de reserves en voorzieningen zoals verantwoord in de conceptjaarrekening volgden een flink aantal bevindingen en correcties. Wij noemen hier de belangrijkste:
Deloitte. 15 28juni2010 002.590/027-cz Verschuiving voorzieningen naar bestemrningsreserves: In de conceptjaarrekening waren twee voorzieningen verantwoord die in de huidige definitieve jaarrekening gecorrigeerd zijn naar de bestemrningsreserves. Het betreft het investeringsfonds van Holland Rijnland en het Groot onderhoud rioleringen. Van beide posten concludeerden wij dat er niet voldaan werd aan de voorwaarden van een voorziening en dat classificatie als voorziening daarom niet terecht was. Omdat uit toelichtingen van de ambtelijke organisatie duidelijk werd dat beide posten in de praktijk ook gebruikt worden als ware het bestemrningsreserves heeft een correctie naar dit onderdeel van de jaarrekening plaatsgevonden. Deze correctie is uitgevoerd via de beginbalans zodat dit in 2009 geen gevolgen voor het resultaat heeft gehad. Overige correcties: E6n post uit de conceptjaarrekening is vanuit de voorzieningen gecorrigeerd naar de verplichtingen. Het betreft de pontveer Kaag. Uit de door de voormalig gemeente Alkemade afgesloten overeenkomst blijkt dat er geen sprake is van een onzerkheid welke voorzien moet worden, maar van een daadwerkelijke verplichting. Het hiermee samenhangende bedrag van € 340.000 is in de definitieve jaarrekening verantwoord als verplichting opgenomen onder de schulden. In de conceptjaarrekening was geen sprake van een voorziening voor wethouderspensioenen. Uw gemeente maakte gebruik van een extern fonds om te sparen voor deze pensioenen, in de jaarrekening kwam dit niet terug. Conform het BB V dient er voor zittende wethouders een voorziening gevormd te worden. Wethouders hebben na hun aftreden de mogelijkheid om hun opgebouwde pensioenrechten op te vragen en over te dragen aan een nieuwe verzekeraar / werkgever. Er is daarom sprake van een reeSl risico waarvan de omvang te berekenen is en waarbij geen sprake is van een jaarlijks gelijke omvang. Voor afgetreden wethouders is dit niet verplicht maar verdient het wel aanbeveling. In overleg met uw ambtelijke organisatie is daarom besloten om deze voorziening op te neraen in de jaarrekening 2009. Wij adviseren u om de toereikendheid van deze voorziening jaarlijks te beoordelen op basis van actuariele berekeningen. Beide correcties hebben plaatsgevonden via de beginbalans, waardoor de invloed op het resultaat beperkt is gebleven. Groot onderhoud gebouwen: De voorziening voor groot onderhoud heeft per eind 2009 een omvang van € 1.055.396. De omvang is gebaseerd op diverse beheerplannen van de voormalig gemeenten Jacobswoude en Alkemade. Aan de hand van deze beheerplannen hebben wij de toereikend van de voorziening vastgesteld. De huidige plannen zijn niet heel recent en uw organisatie is daarom bezig met een harmonisatie- en actualisatietraject om voor de nieuwe gemeente 6en totaal plan op te stellen.
Deloitte 16 28juni2010 002.590/027-cz Wij constateren dat in de huidige plannen en voorziening ook het dagelijks klein- en jaarlijks terugkerend onderhoud is opgenomen. Wij adviseren om dit na de actualisatie volgend jaar niet meer via de voorziening groot onderhoud te verantwoorden en te begroten. Het doel van een voorziening voor groot onderhoud, het egaliseren van kosten over een aantal jaar, wordt hiermee namelijk te niet gedaan. Omdat de bijbehorende uitgaven voor klein- en jaarlijks terugkerend onderhoud zowel in de dotatie als in de onttrekking terugkomen heeft dit geen gevolgen voor het resultaat van de gemeente. Om die reden hebben wij dit niet in ons oordeel meegewogen. Wij adviseren eveneens om periodiek (bij tussentijdse rapportages) het uitgevoerde groot onderhoud en de stand van de voorziening te beoordelen. Reserves: Een bestemmingsreserve is een reserve waaraan de gemeenteraad een bepaalde bestemming heeft gegeven. Dit vindt plaats in het resultaatbestemmende deel van de begroting en/of de jaarrekening. Ook kan de raad in de loop van het jaar een aparte beslissing nemen over reservevorming of mutaties daarin. Directe toevoegingen of onttrekkingen aan reserves zijn niet toegestaan. Alle mutaties dienen plaats te vinden via de resultaatsbestemming. Bij onze controle constateren wij relatief veel afwijkingen tussen realisatie en begroting inzake dotaties en onttrekkingen aan reserves. Er zijn mutaties welke plaatsvinden in het kader van het doel waarvoor een reserve is opgesteld, hier ligt dan geen afzonderlijk besluit aan ten grondslag. Soms is er wel sprake van een raadsbesluit, maar is dit raadsbesluit niet nader uitgewerkt in een begrotingswijziging waardoor de in de jaarrekening verantwoorde begrotingscijfers na wijziging niet geheel actueel zijn. Dit heeft geen gevolgen voor onze controle en wij hebben eveneens geen onrechtmatigheden geconstateerd. Actuele begrotingscijfers dragen bij aan een beter inzicht, daarom adviseren wij u om in het vervolg elk besluit door te vertalen naar een begrotingswijziging. 4.6
EU-aanbestedirtg en Staatssteun
In het kader van de rechtmatigheidscontrole dient de exteme accountant j aarlijks de naleving van de richtlijnen met betrekking tot Europese aanbesteding vast te stellen. Door uw organisatie is een analyse uitgevoerd op het crediteurenbestand om de naleving van de EU-aanbestedingsregels te toetsen. Op basis van deze analyse is een aantal aanbestedingen nader in detail beoordeeld. Uit deze analyse blijkt dat een aantal contracten in voorgaande jaren mogelijk onterecht niet Europees is aanbesteed. Aangezien deze contracten reeds voor het jaar 2009 zijn afgesloten hebben wij conform de Kademota Rechtmatigheid van het Platform Rechtmatigheid Provincies en Gemeenten de dato 1 juli 2009 deze tekortkomingen niet in ons oordeel betrokken.
Deloitte. 17 28juni2010 002.590/027-cz Gezien het belang van en de aandacht voor de EU~aanbestedingsregels en het risico op en mogelijk effect van niet naleving hiervan adviseren wij u blijvende aandacht voor dit onderwerp te ontwikkelen. Ondermeer door het treffen van een procedure waardoor de naleving van EUaanbestedingsregels gewaarborgd wordt. Om op deze wijze eventuele claims en onrechtmatige lasten te voorkomen. Uw gemeente heeft eveneens nog geen procedures uitgewerkt waarin de omgang met (ongeoorloofde) staatssteun aan derden is vastgelegd. Wij adviseren u de risico's op het verstrekken van ongeoorloofde staatssteun te beperken door hiervoor een procedure uit te werken. 4.7
Single information Single audit (SiSa)
Ontwikkelingen De procedure die uw gemeente moet naleven bij de aanlevering van de bestanden aan het CBS is niet wezenlijk gewijzigd. Uw gemeente dient in een vast, voorgeschreven stramien een zevental documenten aan het CBS te leveren. Fouten en onzekerheden SiSa Op grond van het Besluit accountantscontrole provincies en gemeenten, artikel 5, lid 4, rapporteren wij in dit rapport over de fouten en onzekerheden van de specifieke uitkeringen die in 2009 vallen onder SiSa. Wij doen dit middels een tabel, die ook moet worden opgenomen als er geen fouten of onzekerheden geconstateerd zijn. Wij hebben de controle op deze regelingen uitgevoerd op basis van de door u opgemaakte SiSa-bijlage en de nota verwachtingen accountantscontrole SiSa 2009. Wij hebben hierbij geen financiele fouten of onzekerheden geconstateerd. De verplichte Sisa-tabel is daarom leeg in dit verslag opgenomen:
NiHemeki' iiitkcniiii
lmil ot oii/ckcrliL'id
linajicicle (iinvmif; in euro's
I oclichlinii rmil/on^elarlu'id
nvt
nvt
nvt
nvt
Totaal
nvt
nvt
nvt
Op basis van de uitgevoerde controlewerkzaamheden hebben wij vastgesteld dat er geen sprake is van fouten of onzekerheden in de Sisa-regelingen.
Deloitte. 18
28juni2010 002.590/027-cz
5
Administratieve organisatie en interne beheersing 2009
5.1
Algemeen
AIs onderdeel van de jaarrekeningcontrole hebben wij in de maanden juli / September de quick scan en in de maanden november / december de interim-controle uitgevoerd. Deze controles zijn in belangrijke mate gericht op de opzet, het bestaan en de werking van maatregelen van administratieve organisatie en de interne beheersing (AO/IB), voor zover van belang voor onze controle op de betrouwbaarheid van de in de jaarrekening opgenomen gegevens. Onze bevindingen, voortvloeiend uit de quick scan zijn vastgelegd in het memo d.d. 29 September 2009 en de bevindingen vanuit de interim-controle, zijn vastgelegd in een gedetailleerde managementletter, d.d. 12 april 2010. Uit deze stukken komt naar voren dat uw aandachtsgebieden vooral Iiggen bij de volgende onderdelen: • AIs gevolg van de fiisie zijn voor de proccessen in uw organisatie nog geen of geen actuele procesbeschrijvingen aanwezig. Dit heeft de aandacht van de organisatie, onder andere via het project 'Beheer op orde'. Wij adviseren om de AO/IB te beschrijven voor de meest risicovolle en financieel relevante processen. • In 2009 heeft uw gemeente de uitvoering van interne controle op rechtmatigheid vanwege een gebrek aan capaciteit uitbesteed. Wij adviseren om bij de uitvoering van de interne controle in 2010 voldoende capaciteit beschikbaar te stellen voor de uitvoering van deze controles zodat de gemeente in 2010 kennis en ervaring kan opdoen met de uitvoering van interne controle. • In een aantal processen constateerde wij gebreken in de controle technische functiescheidingen (bijvoorbeeld bij inkoop en personeel). AIs gevolg hiervan zijn of door uw organisatie of door ons in het kader van de jaarrekeningcontrole aanvullende werkzaamheden uitgevoerd om de hiermee samenhangende risico's af te dekken en voldoende zekerheid omtrent de jaarrekeningposten te verkrijgen. • Het financieel beheer van uw organisatie is nog niet van voldoende niveau en verdient extra aandacht. Dit komt tot uiting in achterstanden in de administratie (debiteuren / tussenrekeningen) ten tijde van de interimcontrole en een moeizaam veriopend jaarrekeningtraject.
Deloitte. 19 28juni2010 002.590/027-cz 5.2
Bevindingen EDP-audit 2009
De automatiseringsomgeving bij gemeenten wordt steeds belangrijker, niet alleen in de bedrijfsvoering van gemeenten, maar ook voor de accountant bij de controle. Als wij gebruik willen maken van informatie uit computersystemen moet die informatie betrouwbaar tot stand gekomen zijn. Processen binnen een gemeente worden ondersteund door applicaties, de computersystemen waarop deze applicaties werken moeten eveneens betrouwbaar werken. Vanwege de specifieke deskundigheid maken wij bij onze controle gebruik van specialisten op dit vakgebied. Onze collega's van Enterprise Risk Services hebben voor ons een scan uitgevoerd op de general computer controls. Via een survey is de opzet van de algemene ICTbeheersmaatregelen in kaart gebracht. Hierbij zijn de volgende onderwerpen aan bod gekomen: • • « •
IT-organistie en -omgeving; Data Center & Netwerk Operations; Informatiebeveiliging; Change Management.
De uitkomsten van deze survey zijn gerapporteerd aan uw ambtelijke organisatie. E6n belangrijke bevinding brengen wij extra onder uw aandacht. Geconstateerd is dat de ICTafdeling van de gemeente Kaag en Braassem niet op de hoogte wordt gesteld van medewerkers die uit dienst treden of nieuwe bevoegdheden krijgen. Als gevolg hiervan bestaat het risico dat de juistheid van toegekende rechten niet adequaat gewaarborgd is. Medewerkers kunnen hierdoor mogelijk meer rechten hebben voor een langere periode dan gewenst. Bij onze jaarrekeningcontrole hebben wij extra gegevensgerichte werkzaamheden uitgevoerd om ondanks bovenstaande bevinding, voldoende zekerheid over de financiele informatie te verkrijgen, Wij adviseren u extra beheersmaatregelen te treffen om bovenstaand risico te voorkomen. Het verdient aanbeveling om eenmaal integraal de juistheid van alle geautomatiseerde autoriaties vast te stellen. Wij brengen onder de aandacht dat onze jaarrekeningcontrole gericht is op het geven van een oordeel omtrent de jaarrekening zelf en niet primair gericht is op het doen van uitspraken omtrent de betrouwbaarheid en de continuiteit van de geautomatiseerde gegevensverwerking als geheel of van onderdelen daarvan. Onze bevindingen daaromtrent raken dan ook slechts die onderdelen die wij onderzocht hebben, wat wil zeggen dat wij ter zake geen volledigheid pretenderen. Hiervoor is een specifiek daarop gericht onderzoek noodzakelijk.
Deloitte
•
20 28juni2010 002.590/027-cz
6
Frauderisico
Van de accountant wordt op grond van de regels van de beroepsorganisatie (NIVRA) een professioneel-kritische houding verwacht ten aanzien van afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude in de jaarrekening. Ter invulling van deze professioneel-kritische houding zal de accountant een inschatting moeten maken van de frauderisico's, zich een beeld moeten vormen van de maatregelen van interne beheersing die de organisatie heeft getroffen om mogelijke fraudes van materieel belang te voorkomen, en te bezien of deze maatregelen effectief zijn. Wanneer sprake is van een aanwijzing voor fraude, dan zal de accountant dit moeten communiceren met, afhankelijk van de aard van de fraude, de direct leidinggevende, het college en, in sommige gevallen (fraude in de top van de organisatie) en wanneer onvoldoende herstelwerkzaamheden worden ondemomen, de raad. Om invulling te geven aan de eerdergenoemde verplichting hebben wij een fraudediscussie gevoerd binnen het controleteam en met het management van uw gemeente, waarbij wij de nadruk hebben gelegd op de eventuele mogelijkheden van materiele onjuistheden als gevolg van fraude in de jaarstukken, en op preventieve maatregelen daarbij, Van het college hebben wij de bevestiging ontvangen dat er geen onregelmatigheden zijn geconstateerd. Daarnaast hebben wij conform onze beroepsregels zelfstandig werkzaamheden uitgevoerd die erop waren gericht om het risico van het "omzeilen" van de interne beheersingsmaatregelen door het management te detecteren. Tevens hebben wij specifieke controles uitgevoerd op memoriaalboekingen, controles van schattingen en zijn wij alert geweest op significante en ongebruikelijke transacties. Geen aanwijzingen dat er sprake is geweest van materiele fraude Hoewel wij, zoals hiervoor beschreven, een kritische houding hebben ten opzichte van risico's van fraude in de jaarrekening, merken wij op dat onze controle niet specifiek gericht is op het ontdekken van fraude. Tijdens de uitvoering van onze controle van de jaarrekening 2009 hebben wij geen aanwijzingen verkregen dat er sprake is geweest van fraude. 7
Controle rechtmatigheid
7.1
Aandachtspunten rechtmatigheid
Ten aanzien van de uitgevoerde interne controle op rechtmatigheid merken wij op dat de budgethoudersregeling en het treasurystatuut niet zijn opgenomen in het toetsingskader van de gemeente. Dit betekent dat deze interne regelgeving niet op naleving is getoetst.
Deloitte. 21 28juni2010 002.590/027-cz De gemeente heeft hier bewust voor gekozen omdat er in de praktijk (o.a. als gevolg van de fusie) nog niet aan deze regelgeving wordt voldaan. Indien dit vooraf reeds bekend is lijkt toetsing achteraf nog weinig zinvol. Dit is een begrijpelijk standpunt van uw organisatie. Wij wijzen u wel op het belang van deze regelgeving en adviseren om deze in het jaar 2010 wel in de controle te betrekken. Overigens zijn uit de controle op de bijbehorende externe regelgeving (Wet Fido en de EUaanbestedingsregels) geen onrechtmatigheden naar voren gekomen. 7.2
Begrotingsrechtmatigheid
De toe te passen normen voor het begrotingscriterium zijn gebaseerd op artikel 189,190 en 191 van de Gemeentewet en moeten door de gemeenteraad zelf nader worden ingevuld en geconcretiseerd. Dit gebeurt door middel van de begroting en via de verordening op het financieel beheer ex artikel 212 van de Gemeentewet. Het systeem van budgetbeheer en -bewaking moet waarborgen dat de baten en lasten binnen de begroting blijven en dat belangrijke wijzigingen of dreigende overschrijdingen tijdig worden gemeld aan de gemeenteraad, zodat deze tijdig (binnen het begrotingsjaar) een besluit kan nemen. Een systeem met onvoldoende waarborgen voor tijdige melding aan de gemeenteraad van budgetoverschrijdingen heeft het risico in zich dat inbreuk wordt gemaakt op het budgetrecht van de raad. Het begrotingscriterium is verder verfijnd en uitgewerkt in de Kadernota 2009 van het Platform Rechtmatigheid. De belangrijkste inhoudelijke aanpassing betreft de vaststelling dat het overschrijden van de begroting altijd onrechtmatig is, maar niet in alle gevallen hoeft te worden meegewogen in het accountantsoordeel. Essentieel is dat de raad nadere regels kan stellen wanneer kostenoverschrijdingen die worden gecompenseerd door direct gerelateerde opbrengsten (1), kostenoverschrijdingen passend binnen het beleid (2) en kostenoverschrijdingen bij openeinderegelingen (3) moeten meewegen bij het oordeel van de accountant. In die gevallen dat de gemeenteraad geen nader beleid stelt, geldt het uitgangspunt dat deze kostenoverschrijdingen door de accountant niet worden betrokken bij de beslissing of al dan niet een goedkeurende accountantsverklaring kan worden afgegeven. Deze kostenoverschrijdingen moeten dan wel goed herkenbaar in de jaarrekening zijn opgenomen, Wij verwijzen hiervoor naar de toelichting op de programmarekening 2009, waarin een analyse begrotingsafwijkingen en begrotingsrechtmatigheid 2009 is opgenomen. Hiermee legt uw gemeente verantwoording af over de rechtmatigheid van de lasten over 2009. Daarnaast moet de accountant in het verslag van bevindingen deze kostenoverschrijdingen, waarvan het college in de jaarrekening moet aangeven dat ze nog dienen te worden geautoriseerd, aan de orde stellen. Extra lasten die worden gemaakt omdat extra opbrengsten daarvoor de ruimte bieden terwijl deze extra lasten niet direct zijn gerelateerd aan de extra opbrengsten, en waarbij de raad nog geen besluit heeft genomen over de aanwending van deze extra opbrengsten, zijn onrechtmatig.
Deloitte 22 28juni2010 002.590/027-cz In totaal heeft uw gemeente € 150,2 miljoen aan lasten begroot (na wijziging), tegenover € 126,6 miljoen werkelijke lasten. Dit is in totaal een onderrealisatie van € 23,6 miljoen. Aan baten had uw gemeente een bedrag van € 150,2 miljoen begroot, tegenover € 127,1 miljoen werkelijke baten. In totaal gaat het om een lagere realisatie aan baten van € 23,1 miljoen. De grote verschillen tussen begroting en realisatie warden met name veroorzaakt door afwijkingen in programma 2. Als gevolg van de kredietcrisis zijn activiteiten op het gebied van grondexploitatie niet uitgevoerd waardoor minder kosten zijn gemaakt dan begroot. Ook de hiermee samenhangende baten zijn hierdoor in werkelijkheid minder. In het kader van de begrotingsrechtmatigheid moet gekeken worden naar de lastenoverschrijdingen per programma. Op diverse programma* s (inclusief algemene inkomsten en uitgaven) zijn begrotingsoverschrijdingen op de lasten te constateren. Deze zijn in te delen in de onderstaande categorieen, zoals genoemd in Kadernota van het Platform Rechtmatigheid Provincies en Gemeenten.
I.ii.sU'iHneiscIiiijdiim pt'D^minnui (x ("' 1.000}
Kci;n>tiii<;siiruijkiii<)
Programma 1 (totaal € 438) Bestuur en dienstvertening
De kostenoverschrijding past binnen het bestaande beleid en had niet eerder gesignaleerd kunnen worden want wordt grotendeels veroorzaakt door de dotatie aan de voorziening voor wethoudespensioenen, welke gedurende het jaarrekeningtraject op verzoek van Deloitte conform BBV is gevormd.
Onrcchlniiili}*. t i l l iik-t HKT
OniTuhtwcl nii'i'
Wij verwyzen voor een inhoudelijke en meer specifieke analyse van deze overschrijding naar de toelichting op de programmarekening, waarin een analyse begrotingsafwijkingen en begrotingsrechtmatigheid 2009 is opgenomen. Eveneens willen wij u op deze plek wijzen op 2 door ons geconstateerde kredietoverschrijdingen, Voor de kredieten IN0022 Herinrichting Hertogspark en IC0209 Verbeteringsmaatregelen Leimuiden is gedurende 2009 ten onrechte verzuimd aanvullend krediet aan te vragen. De totale overschrijding bedraagt € 86.000. Wij kunnen niet vaststellen dat bewust geen aanvullend krediet aangevraagd is. Derhalve nemen wij deze overschrijding als onzekerheid mee in onze oordeelsvorming. Bij een aantal kredieten is er sprake van een overschrijding welke veroorzaakt wordt door een hogere werkelijke urentoerekening dan vooraf begroot Urentoerekening aan de budgetten geschiedt namelijk pas bij het afsluiten van het boekjaar. Hierdoor is tussentijds onvoldoende inzicht in de uitputting van het krediet.
Deloitte. 23 28juni2010 002.590/027-cz Een eventuele overschrijding is derhalve pas bij het opmaken van de jaarrekening zichtbaar. De hieraiee samenhangende overschrijdingen zijn derhalve niet onrechtmatig, omdat er geen indicaties zijn dat er bewust geen aanvullend krediet aangevraagd is. Hoogachtend, Deloitte Accountants B.V.
drs. R.D.H. Killeen RA MGA
Deloitte. 24 28juni2010 002.590/027-cz
Appendix A: Overzicht fouten en onzekerheden Nk't iTi"i'i'nk c o n t r o l s cisehillen
Invlot'd
[mined
r.i^t'ii VL'rni(»«t'ii
Resultant
Fouten: De waardering niet in exploitatie genomen grond Noordplein is voor € 45.000 te hoog verantwoord
Fout
- €45.000
Totale fouten:
- €45.000
Onzekerheden: Er bestaat enige onzekerheid omtrent de waardering van de niet in exploitatie genomen HSL-gronden. Er is sprake van een bandbreedte inzake de waardering van minimaal € 410.000 tot maximaal € 653.000. Het verschil van € 243.000 betieft de maximale onzekerheid.
Onzekerheid
- €243.000
Onzekerheid omtrent algemene uitkering,
Onzekerheid
+ €187.000
Vordering en bate mogelijk te laag Onzekerheid omtrent overschrijding investeringskrediet, betreft een mogelijke begrotingsonrechtmatigheid van € 86.000 Totaa! onzekerheden:
Onzekerheid
nvt
nvt
+ €430.000