Milieuraad verslag
Verslag Milieuraad 02/12/2014 Aanwezig:
J. Broidioi, voorzitter; R. Van Der Weijde, penningmeester; G. Van Eessen, ondervoorzitter; W. Boydens, M. Boydens, J. Fevery, D. Baeteman, G. Dufoer, leden; C. Velter, vervangend lid; F. Ampe-Duron, schepen; E. Louwie, secretaris; W. Vandenberghe, ambtenaar;
Verontschuldigd:
A. Vanhooren, F. Ester, K. Wouters, leden;
Afwezig:
S. D'Hondt, L. Sys, leden
De voorzitter opent de vergadering om 20:00 uur.
Verslag 1. Goedkeuring verslag 06.05.2014 Het verslag wordt éénparig goedgekeurd. Wel wijst de voorzitter erop dat het uitnodigen van Francis Kerkhofs, zoals aangehaald in het laatste variapunt van het verslag van 6.05.201, ter bespreking van de sterfte van bruinvissen t.g.v. het gebruik van warrelnetten en t.b.v. de opmaak van een eventueel advies m.b.t. een warrelnetverbod door de gemeente niet meer hoefde en zonder voorwerp kwam te vallen omwille van het ondertussen goedgekeurde Vlaamse warrel- en kieuwnettenverbod (zie eerste punt van de mededelingen in de ziiting van vandaag 2.12.2014 en terug te vinden in de mededelingen). 2. Mededelingen
Bij Besluit van de Vlaamse Regering van 7 november 2014 werd het gebruik van warrel- en kieuwnetten voor professionele vissers verboden. Opmerkingen : De warrel- en kieuwnetten zijn nu wel verboden voor professionele vissers maar de zogenaamde ‘stand wand’ met rechtstaande netten zijn dat voor professionele vissers niet. Ook strandvissers die voor eigen consumptie vissen, worden niet geviseerd en kunnen hun hobby blijven beoefenen. Het Gemeentebestuur opent geen inschrijvingsloket voor de ondersteuning van de bevolking bij de groepsaankoop groene stroom van de provincie West-Vlaanderen. Vanaf 1.1.2015 wijzigt de ophaling van PMD en Papier & Karton naar de maandag ! De toeristische zone (sector 1) wijzigt naar de dinsdag. Dit komt de ophalers beter uit (hogere organisatie-efficiëntie (minder wagens, gelegenheidspersoneel nodig)) en is het te voorzien dat zij bij de huidig lopende toewijzing van de opdracht na aanbesteding een lagere kostprijs zullen vragen (in het voordeel van Fost Plus en de gemeente).
Milieuraad Middelkerke – tel. 059/31.30.16 – fax 059/31.91.32 – email:
[email protected]
Milieuraad verslag
De PMD-bakken op het strand zullen vervangen worden door exemplaren met een kleinere inwerp-opening. Hierdoor hopen we op minder sluikstort (in augustus hoorde 80 % van de inhoud er niet in, in juli was dit 10 %). Ook kunnen die afvalbakjes in de zomer dan in de voormiddag geledigd worden en niet meer ’s avonds (hogere organisatie-efficiëntie reinigingsdienst). Eind goed, al goed ! De gemeente Middelkerke is voor wat de samenwerkingsovereenkomst milieu 2013 betreft geslaagd voor de basis en het onderscheidingsniveau. Dit was meteen ook de laatste fase van de laatste samenwerkingsovereenkomst. Dag van de natuur op zaterdag 15 november 2014. Ondanks het slechte weer werden 38 geboortebomen geplant t.h.v. het wildpark in de Westendse Hofstraat. Er waren dit jaar 52 aangiften van zwaluwkolonies, goed voor 289 zwaluwnesten (ter vergelijking : vorig jaar waren er maar 39 aangiften, goed voor 189 zwaluwnesten).
3. Toelichting ‘Historisch permanente graslanden’ i.h.k.v. het lopende openbaar onderzoek De historiek van het huidige poldergebied door de eeuwen heen, met zijn spontane en tijdelijke duinvorming, de veenvorming, kleisedimentatie en vorming van kleiruggen wordt overlopen. Vanaf de de 10 eeuw krijgen we een halfnatuurlijk landschap met zilte gronden die langzaam aan allemaal ingepolderd worden. Hedentendage, als gevolg van de talrijke ruilverkavelingen, is het historisch permanent grasland gedecimeerd van 95.000 ha tot 12.000 ha. De definitie van historisch permant grasland wordt besproken. Tengevolge van deze neerwaartse trend in ha zijn heel wat weidevogels in de verdrukking gekomen tot verdwenen (grauwe gors, - 100 %; veldleeuwerik, - 95 %; …..). Specifiek voor Middelkerke is er ook de verwevenheid met door Europa beschermde habitatrichtlijngebieden (geen vogelrichtlijngebieden in Middelkerke) waar reeds de hoogste bescherming voor deze weidevogels wordt opgelegd. De classificatie als ‘Historisch Permanent Grasland’ (HPG) betekent niet dat er voor de landbouw geen manoevreerruimte meer is. In de groenere bestemmingszones van het gewestplan is er uiteraard wel een verbod op scheuren. Terwijl er in de agrarische gebieden met een gewestplanoverdruk zoals ‘landschappelijk agrarisch gebied’ een vergunningsplicht is (af te leveren door ANB). In de agrarische gebieden zonder bijkomende gewestplanoverdruk is er zelfs maar een weinig gebiedende ‘zorgplicht’. Hoe is de kaartopmaak nu tot stand gekomen ? In 2010 was er een eerste desktop-onderzoeksfase van de Biologische Waarderingskaart (BWK) vanop de PC op kantoor. In 2013 kwam er een uitgebreide veldcontrole met teams van ANB, INBO, … naar indicatieve soorten (veldgrassen, scherpe boterbloem, …) en werd er o.m. op basis van databanken (bvb. www.waarnemingen.be) uiteindelijk ook gekomen tot een fauna-arcering. Dit leverde een verschil op van zo’n 15 ha tussen de eerste en de tweede fase (aanvankelijk 400 ha), met dank aan de vele databanken met tellingen door vrijwilligers. Naast evidente ecologische redenen zijn er ook heel wat beschermingvragende argumenten buiten de ecologie : zo is er het instandhouden van soorten en habitats, de bescherming van het historisch erfgoed, de toeristisch-recreatieve-educatieve redenen, de ecosysteemdiensten (weiland is het beste infiltratiegebied, het toekomstig noodzakelijk waterbergend vermogen voor vnl. zoet water, het middel tegen toenemende verzilting (bij een stijgende zeespiegel en toenemende zoutwaterdruk), weilanden hebben meer koolstofvastlegging dan akkers, …), veiligheid tegen overstromingen (weilanden bergen meer water). De toegenomen globalisering (sojaproductie in het regenwoud) verlaagt wel de noodzaak aan groenvoeder vanop de weilanden (een gevaar). De landbouwers halen meerdere tegenargumenten aan : Europa verplicht nu reeds het bezitten van een percentage weiland, nu gaan ze ook nog zeggen waar; de waardevermindering (weilanden zijn voor een landbouwer minder interessant dan goed uitgeruste, gedraineerde akkers); anderen beslissen nu over onze eigendom; Inefficiëntie (landbouwers hebben hun akkers graag dicht bij hun bedrijf, nu zouden ze verplicht worden om regelmatig vele kilometers te rijden naar hun akkers omdat de percelen rond hun bedrijf weilanden zouden moeten blijven; … De huidige natuurvergunningwetgeving beperkt nu reeds het scheuren van weilanden doch deze wetgeving is weinig gekend en weinig effectief.
Milieuraad Middelkerke – tel. 059/31.30.16 – fax 059/31.91.32 – email:
[email protected]
Milieuraad verslag Conclusie : diegenen die niet akkoord gaan met de wetenschappelijk onderbouw voor de indeling van hun perceel als HPG kunnen vóór 12.12.2014 een opmerking indienen bij het INBO. 4. 'Groene Boeien’ – kandidaturen – verkiezing genomineerden Er werden geen kandidaturen voor de ‘Groene Boeien’ ontvangen. Is de prijs wel voldoende ? Er wordt gesuggereerd om de frequentie misschien te veranderen van jaarlijks naar 3-jaarlijks. Ook wordt er opgemerkt dat in Middelkerke zeker innovaties in de landbouwbedrijven (bvb. pocketvergisters (= mestverwerking, alternatieve energiewinning, geuremissiebestrijding, broeikasgasbestrijding in één project)) en in de andere bedrijfssectoren (horeca, productie- en dienstenbedrijven, …) op tal van vlakken (waterzuivering, alternatieve energiewinning, energiebesparing, bodem-, product- en waterrecyclage, mobiliteit, …) worden doorgevoerd, maar de betrokkenen denken dat ze hier geen kans mee maken of dat het te alledaags is. Nee, we moeten via de bedrijfsorganisaties en individueel deze bedrijven overtuigen er een dossiertje over te maken, in te dienen en mee te dingen naar de ‘Groene Boei’. In de loop van volgend jaar moeten we ook al eens eerder een eerste oproep lanceren met de opsomming (historiek) van alle vorige winnaars. 5. Engagementsverklaring lokaal klimaatbeleid – (Ondertekening) Burgemeestersconvenant – Bespreking en advies Het betreft hier 2 verschillende zaken, uiteraard in dezelfde context. Enerzijds is er de min of meer vrijblijvende ‘Engagementsverklaring’, door de gemeente Middelkerke op 1 december 2014 ondertekend en met als doel : “minder” CO2 uitstoten. Anderzijds is er het minder vrijblijvende ‘Burgemeestersconvenant’, al dan niet rond maart 2015 te ondertekenen, met binnen het jaar de opmaak van een actieplan en een 2-jaarlijkse controle en desgevallende bijsturing, met als doel : 20 % minder CO2 uitstoot tegen 2020. Het eerste houdt zeker nog geen engagement in om het Burgemeestersconvenant (Covenant of Mayors) te ondertekenen. Deze laatste is immers een overeenkomst bij gemeenteraadsbesluit met Europa waarbij beloofd wordt (met resultaatsgarantie) om tegen 2020 minstens 20 % CO 2-reductie te realiseren t.o.v. een zelf gekozen referentiejaar. Hoe eerder, hoe kleiner de jaarlijks te realiseren reductie en hoe beter de investeringen gespreid kunnen worden. We gaan nu eventjes verder in op het Burgemeesterconvenant.
Burgemeestersconvenant: Het Burgemeestersconvenant (CoM) kan een stimulans vormen voor een lokaal klimaat- en milieubeleid (dus ruimer dan “milieu”) rond belangrijke, actuele thema’s, gefundeerd op Europese doelstellingen, Europese richtlijnen en verwachte Europese steun. Men geraakt er meer en meer van bewust en overtuigd dat om de doelstellingen te kunnen halen acties op lokaal niveau mogelijk én meer dan nodig zijn. De gemeenten zijn wel reeds actief bezig rond milieu, energie en in mindere mate klimaat via volgende niet-limitatieve lijst van acties : duurzaam bouwen (informatie, premies, voorbeelden in eigen patrimonium, …), ‘Met belgerinkel naar de winkel’, vervoerplannen voor scholen en bedrijven, ecoscore voertuigen, een functioneel fietsroutenetwerk, infiltratie van hemelwater, ruimtecreatie voor water, energiejacht, Earth hour, FRGE, energieboekhouding, energiebesparing in eigen gebouwen en van OV (openbare verlichting), investeren in hernieuwbare energie, energie en klimaat in het GRS (Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan), RUP’s (Ruimtelijke Uitvoeringsplannen), … (bvb. groenblauwe structuren, verdichting, …), opleiding defensief, milieubewust en zuinig rijden met voertuigen. Waarom moet er, met bindende te behalen objectieven, nog meer ingezet worden op klimaat en energie ? Omdat het toekomstgericht en geëngageerd nodig is om de bedreigingen rond de klimaatsverandering (verschuiving klimaatszones, verdroging, meer extreme en intensere weerfenomenen, Milieuraad Middelkerke – tel. 059/31.30.16 – fax 059/31.91.32 – email:
[email protected]
Milieuraad verslag zeespiegelstijging, overstromingen, ….) aan te pakken en omdat er op termijn enkel positieve effecten te verwachten zijn : het kan leiden tot een betere leefkwaliteit (minder verbruik van en verontreiniging door (gebruik van) fossiele brandstoffen), meer betaalbaar en met meer comfort (wegens hernieuwbare energiebronnen), op basis van nieuwe technologie. Bovendien kan het zorgen voor een boost van de “nieuwe” (lokale) economie en zorgen voor meer energie-onafhankelijkheid (van mogendheden buiten Europa) met minder geo-politieke spanningen (minder oorlogen om energiebronnen, grondstoffen, water, voedsel, ...). Het kan dus een win-win-situatie creëren voor meerdere partijen (burger, overheid, economie). De burgers eisen trouwens actie van hun overheden en bestuurders : zo vindt volgens de Eurobarometer-opiniepeiling van 3/3/2014 90 % van de Europeanen klimaatverandering een ernstig probleem, vindt 92 % het belangrijk dat hun regeringen zich inzetten voor meer energie-efficiëntie tegen 2030, vindt 90 % het belangrijk dat hun regering streefcijfers vaststelt om het gebruik van hernieuwbare energie uiterlijk tegen 2030 te vergroten (bron http://ec.europa.eu/public_opinion). Hoe gemeentelijk best werken ? Na akkoord binnen het CBS en de gemeenteraad, op basis van de ondersteunende visie van de schepen of burgemeester, integratie van de nog meer uitgebreide en nodig uit te voeren acties in het meerjarenplan van de gemeente. De acties kaderen liefst binnen een overkoepelend Europees traject als het Burgemeestersconvenant (Covenant of Mayors (CoM)), worden bij voorkeur ook intergemeentelijk aangepakt en dienen noodzakelijk gedragen te worden door de diverse (boven)gemeentelijke diensten binnen een geïntegreerde en gecoördineerde aanpak. Het Burgemeestersconvenant blijft hoedanook een vrijwillig initiatief vanuit Europa naar de lokale overheden met als doel een daling van de CO2-uitstoot met min. 20 % tegen 2020 en te bereiken via energie-efficiëntie en gebruik van natuurlijke hulpbronnen. Tot wat moeten de ondertekenende gemeenten zich engageren ? Zij moeten bestuurlijke structuren (o.a. diensten) uitbouwen om het doel te realiseren. Ze moeten een nulmeting inzake CO2-uitstoot uitvoeren en op basis hiervan een actieplan opmaken en uitvoeren. Over de stand van uitvoering van dit actieplan moet 2-jaarlijks gerapporteerd worden. Ze moeten ook sensibliseren, een draagvlak bij hun burgers creëren en investeren in burgerparticipatie, hierbij het Burgemeestersconvenant bekend makend. Europa belooft wel geen directe subsidie, maar wel een mobilisatie van financiële middelen voor de ondertekenaars. Deelname aan CoM zal wel erkenning, ondersteuning (via een CoM-office in Brussel, een CoM-website (vnl. Engelstalige ondersteuning)) en zichtbaarheid (via website, evenementen, rapporten, …) opleveren voor de ondertekenaars. Een territoriale coördinator van CoM zal de gemeenten warm maken voor het initiatief, hen technisch en strategisch ondersteunen, het lokaal initiatief bekendmaken, ondersteuning leveren bij de uitvoer van de actieplannen en tenslotte rapporteren aan de Europese Commissie. Hun ondersteunende functie zal zich weliswaar beperken tot een intermediaire rol die evenwel toch belangrijk kan zijn door ervaringsuitwisseling en het zoeken naar synergiën onder de ondertekenaars. Een lokaal bestuur dat het CoM ondertekent kiest voor een duidelijke en zichtbare beleidskeuze, profileert zich als toekomstgericht bestuur, brengt een focus in vele (duurzaamheids)acties, kiest voor een nieuw duurzaamheidskader na de Samenwerkingsovereenkomst Milieu, haalbaar en betaalbaar en op maat van de gemeente. Bovendien kunnen ze genieten van een specifieke ondersteuning voor de deelnemers en van een krachtenbundeling (intergemeentelijk, provinciaal, Vlaams en Europees). Hoe kunnen WVI en de Provincie ondersteunen ? Door te informeren, door een draagvlak te creëren, door te engageren, door procesbegeleiding en netwerkvoming, door het uitbouwen van een kennisplatform, door het adviseren van plannen en rapporten en door te ondersteunen bij het uitvoeren van initiatieven. Hoe ziet de timing er m.b.t. de CoM uit ? - Tot 1 november 2014 : Gemeenten geven hun engagement om te werken rond lokaal klimaatbeleid via beslissing van het CBS door - Maandag 1 december 2014 : Officiële ondertekening van de engagementsverklaring om te werken aan een lokaal klimaatbeleid
Milieuraad Middelkerke – tel. 059/31.30.16 – fax 059/31.91.32 – email:
[email protected]
Milieuraad verslag - Vanaf december 2014 : Uitvoeren van het engagement door het opnemen van klimaat in het beleid - Tot februari 2015 : Gemeenten die zich willen aansluiten bij CoM geven hun engagement door via een gemeenteraadsbeslissing - 18 maart 2015 : Officiële ondertekening van CoM - 2015-2016 : Opmaak van een nulmeting en actieplan - Maart 2016 : Uiterlijke datum voor het indienen van een nulmeting en actieplan Advies : Unaniem : De Milieuraad adviseert om het burgemeestersconvenant te ondertekenen, mits het voorzien van de nidige middelen (budget, personeel, ….). 6. Voorstel ‘eikelmuizenproject’ – bespreking en desgevallende beslissing Vanuit de eikelmuizenwerkgroep van Natuurpunt en ondersteund door ‘toevallige’ nacht-cameraopnames van ‘natuurlijke passanten’ werd vastgesteld dat in de Warandeduinen (en mogelijks in de aanbelendende erven en tuinen) een tot nu toe onbekende populatie van de zeldzame en vegetarische eikelmuis (eten ook wel eens occasioneel slakken en andere muizen) aanwezig is. Vanuit de eikelmuizenwerkgroep van Natuurpunt zouden ze deze populatie graag een beschermingsen uitbreidingssteuntje willen geven door speciale eikelmuizennestkasten uit betonhoutvezel aan de bomen in de Warande en in de omgeving (mits toestemming van de eigenaars uiteraard) op te hangen (eikelmuizen houden een winterslaap en komen niet op de grond voor, blijven in en op de bomen). Zij zouden hiervoor graag 30 nestkasten à € 35, dus voor een bedrag van ongeveer € 1.000 willen aankopen en vragen hiervoor een subsidie van € 1.000 aan de Milieuraad. Ze zouden de dieren niet willen verstoren en de kasten slechts 1 maal per jaar willen openen om te inventariseren. De Milieuraad stemt in met deze subsidie-aanvraag van € 1.000 en zal dit bedrag op eenvoudig verzoek op een op te geven rekeningnummer overschrijven nà het voorleggen van de desbetreffende factuur. 7. Varia
De re-organisatie van de ophaling van PMD omwille van efficiëntie-redenen voor de ophaler en hierdoor mogelijke lagere kosten-aanrekeningen voor de gemeente wordt nog eens aangehaald. Bovendien is een PMD-ophaling korter na het weekend ook meer ideaal voor het aangeboden PMD van tweedeverblijvers. In de rand van dit punt wordt ook meegedeeld dat er op vrijwillige basis nieuwe recipiënten zonder deksel zullen kunnen gebruikt worden om het openpikken door meeuwen te beletten of minstens te verminderen. Er wordt meegedeeld dat door personeelsverschuivingen t.g.v. ziekte het dossier rond de aanpassing van het containerpark (o.a. met een mobiele weegbrug) niet verder kon behandeld worden. Wel wordt benadrukt dat deze weegbrug er zeker moet komen omdat weging van de aangeboden afvalfracties een veel eerlijker aanrekening, zelfs tot op de kg, zal toelaten. De penningmeester vraagt 2 commissarissen om vóór de volgende vergadering de rekeningen na te zien. De rekeningen zullen dan ook ter inzage liggen van de milieuraadsleden. Wim Boydens en Geert Van Eessen geven zich op als commissaris. Er worden meerdere zwerfvuilacties voor het nieuwe jaar aangekondigd. Zo kondigde het cyclocross-comité aan om een budget ter beschikking te stellen om reeds de woensdag na de cyclocross het terrein grondig te reinigen op zwerfvuil. De opbrengst zou ten goede komen van het goed doel ‘Cross to Romania’. Verder zullen ook terug afspraken gemaakt worden met de jagers. Er wordt aangestuurd op zwerfvuilacties zowel in het hinterland als aan de kust.
Milieuraad Middelkerke – tel. 059/31.30.16 – fax 059/31.91.32 – email:
[email protected]
Milieuraad verslag
Er wordt ook aangehaald dat zich in de zone tussen het de Greefplein en de Schapenweide heel wat zwerfvuil bevindt. Het probleem is hier vooral het privatief karakter van de duinen rond de gebouwen van de residentie Carlton. Verder wordt ook de overlast (zwerfvuil, sluiklozingen, …) door campers aangehaald, ook in zones waar ze normaal niet mogen overnachten bvb. de omgeving van Sint-Laureins. De Milieuraad vraagt om aan te sturen op meer controle door regelmatig de politie een steekproef te laten uitvoeren. De campers moeten naar de speciaal hiervoor uitgeruste terreinen (Heidestraat, Strandjuttersdreef, …) waarvoor meerdere ondernemers zwaar hebben geïnvesteerd. De missing link in het fietsroutenetwerk tussen de Rattevallebrug en de Boterdijk wordt aangehaald. Er blijkt immers dat de gemeente zinnens is om in het midden van deze berm een verharding van 3 m breed aan te leggen. Nu is deze berm, zoals andere kanaalbermen en andere verbindingen tussen duinen en schrale graslanden, als grasakker (maar ook stenige ondergronden en open plaatsen) ook de biotoop van een zeldzame dagvlindersoort nl. de argusvlinder (tussen 1900 en 2000 verminderde het aantal dagvlindersoorten van 100 tot 60 (waarvan een 30-tal zeldzame en 30 algemene soorten)). Tot enige jaren geleden was de argusvlinder nog een algemene soort die recent echter verdwenen is uit het grootste deel van Vlaanderen. Alleen in de polders (vb. aan damgaten en grachtoevers) en in de duinen komt ze nog voor maar ook hier in veel mindere mate dan vóór 10 jaar. De vlinders kennen een eerste generatie in mei, een tweede in juli-augustus en in goede jaren een derde generatie in september-oktober. Deze derde generatie komt veel minder voor in de polders en aan de kust en dat blijkt een goede zaak te zijn voor de soort, deze derde generatie is m.a.w. dikwijls een duurbetaalde voorafname op de eerste generatie van het nieuwe jaar die funest uitpakt op het voortbestaan van de soort. De reden waarom het pad tot 3 m zal worden verhard is dat de vrachtwagens van MDK er ‘moeten’ kunnen passeren. Dit is echter niet noodzakelijk want ze passeren er nu ook. Bovendien hoeft dit pad niet in het midden van de berm te liggen. Daarom wordt voorgesteld om de berm tegen het water en slechts in een 2 meter brede uitvoering aan te leggen. De Milieuraad vraagt daarenboven meer betrokkenheid van het schepencollege bij dergelijke (en vergelijkbare) dossiers. De gemeente kan immers toch ook uitpakken met de aanwezigheid van deze vlindersoort in de gemeente.
De voorzitter sluit de vergadering om uur.
de secretaris
de voorzitter
Eddy Louwie
Johan Broidioi
Milieuraad Middelkerke – tel. 059/31.30.16 – fax 059/31.91.32 – email:
[email protected]
