121e jaargang nummer 6 december MH 17 belicht. Pensioenakkoord. postactievendag. Aangesloten bij de European Confederation Of Police

121e jaargang • nummer 6 • december 2014

MH 17 belicht

Pensioenakkoord

postactievendag Aangesloten bij de European Confederation Of Police

Colofon Redactie:

ONINK Communicatie, Emmeloord (eindredactie) Redactieadres:

Postbus 91460, 2509 EB Den Haag tel: (070) 419 19 41 fax: (070) 419 19 42 e-mail: [email protected]

Een wijs advies

D

e afgelopen tijd hebben de vak-

gestart worden met een doorlopende reeks

bonden een drietal geschillen

leiding?

voorgelegd aan de Advies- en

Sinds 2010 is het LFNP verder ontwikkeld en

Arbitragecommissie Rijksdienst

ingevoerd. De principes over leiderschap in

(AAC). De AAC heeft tot taak te adviseren, te

het LFNP gelden nog steeds: “Voor de leiding-

bemiddelen en arbitrale uitspraken te doen

gevenden van de toekomst is het onmoge-

in geschillen. Deze geschillen kunnen zich

lijk en onwenselijk alle touwtjes in handen te

Medewerker(s):

voordoen in het Georganiseerd Overleg tus-

houden. Leidinggevenden coachen en bezie-

Sanna Eichhorn, Hans Bogers, Paul Müller, Cees van der Voet

sen werkgevers en werknemers in de publie-

len medewerkers met als doel hen te laten

ke sector.

excelleren in waar ze goed in zijn; medewer-

De geschillen hebben wij als vakbonden met

kers krijgen hiermee meer de ruimte om naar

Fotografie:

de Minister als officiële onderhandelingspart-

eigen inzicht te handelen. Een consequentie

ONINK Communicatie, Emmeloord

ner. Een van de geschillen gaat over de

hiervan is dat leiding geven een laag dieper

inrichting van het proces leidinggeven in

gaat dan sturen op gedrag. Leidinggevenden

Vormgeving & Druk:

de nieuwe organisatie. De VMHP geeft geen

moeten in staat zijn de authenticiteit van

GBU grafisch compleet, www.gbu.nl

advies over het reorganisatieplan; dat is aan

medewerkers te raken (werkgeversvisie

de Centrale Ondernemingsraad (COR). De

2008).”

Advertenties:

VMHP heeft wel zeggenschap over het stelsel

Daardoor komt er meer automie over het vak

Secretariaat VMHP, (070) 419 19 41

LFNP en heeft samen met de andere bonden

(zowel qua politievak als bij de bedrijfsvoe-

in die rol gesteld: in het concept-formatieplan

ring) bij de specialist en expert te liggen.

Secretariaat,

van de politie komen 117 teams voor zonder

Bovenstaande is nog steeds aan de orde.

teamchef. De zorg daarover voor de VMHP

Je kunt niet alle touwtjes in handen heb-

is drieledig:

ben maar moet wel het overzicht houden.

• dat medewerkers niet de juiste HRM zorg

Daarvoor is het belangrijk dat je goed zicht

krijgen omdat de direct leidinggevende

hebt. Bij een verantwoordelijkheid over teveel

teveel medewerkers moet ondersteunen;

medewerkers gaat dat niet lukken. Je werking

• dat bedrijfsvoeringsspecialisten meer HRM

om te bezielen raakt minder mensen, je ziet

taken opgelegd krijgen dan vanuit hun

niet goed wie er excelleren en wie er extra

functie de bedoeling is;

gecoacht moet worden. Je raakt op de lange

ledenadministratie, abonnementen:

Bereikbaar van woensdag t/m vrijdag, Christine van Beelen tel: (070) 419 19 41, fax: (070) 419 19 42, e-mail: [email protected] Dagelijks bestuur VMHP:

Mw. S.E. Eichhorn, voorzitter G.J. Smit, tweede voorzitter C. van der Voet, secretaris W. Doppenberg, penningmeester Bankrekening VMHP:

NL23 INGB 0000 1329 81 Coverfoto:

De rouwstoet met de eerste slachtoffers van de MH17 heeft in het hele land grote indruk gemaakt. (Fotograaf onbekend)

Belangenbehartiging Belangenbehartiging is in eerste instantie een zaak voor het bestuur van de betreffende afdeling. Zo nodig kan vervolgens met het hoofdbestuur contact worden gezocht.

• dat er te weinig functies voor leidinggevenden blijken te zijn.

duur niemand meer. En daarom wil de VMHP dat hier nog eens goed naar gekeken wordt. Het advies van de AAC luidt: ga als werkge-

De discussie over het LFNP spitst zich vaak

ver in gesprek met de vakorganisaties en de

toe op de nieuwe reeks leiding. De reeks is in

ondernemingsraad van de betreffende een-

2010 tot stand gebracht met goedkeuring van

heden over de vraag of de keuze voor teams

de toenmalig Raad van Korpschefs. De onder-

zonder teamchef in het belang is van de orga-

liggende principes komen voort uit de werk-

nisatie, en zo ja, op welk niveau de leiding

geversvisie (2008), Politie in Ontwikkeling

over elk team/dienst te worden belegd.

(2005) en de toenmalig visie op leiderschap. Een van de algemene conclusies van de Raad

Het alsnog invullen van veel uitleg en deskun-

in 2010 was: Het LFNP vereist veel uitleg en

digheidsbevordering over het LFNP zou daar-

deskundigheidsbevordering. Daarbij werden

bij kunnen helpen.

ook risico’s onderschreven: greep de nieuwe reeks leidinggevenden niet te ver in in

Sanna Eichhorn

de bestaande structuren? Moest er niet eerst

voorzitter VMHP

Inleveren kopij Deadline voor de volgende VMHP-Nieuws: 09 januari 2015

pagina 2

Wie is… fay vrolijk Ik ben een 31-jarige recherchekundige en ik ben twee maanden geleden moeder geworden van Mimi-Sue, een wolk van een dochter.

N

a de middelbare school heb ik aan de Universiteit van Utrecht rechten gestudeerd. Ik ben afgestudeerd in het ondernemingsrecht. Mijn master heb ik in Amerika gedaan, waar ik ook een poosje heb gewoond. Ik heb gestudeerd aan de Washington University in St. Louis, waar ze een goed aangeschreven faculteit Rechten hebben. Ik heb dus zowel Amerikaans als Nederlands recht gestudeerd. Ik ben op m’n 23e naar Amerika gegaan om te ervaren hoe het is om helemaal op jezelf te wonen in het buitenland; helemaal uit je comfortzone te gaan. Dat was nog een hele onderneming, en toen ik – nadat ik door al mijn familie en vrienden op Schiphol was uitgezwaaid – alleen in het vliegtuig zat, dacht ik: “Wat ga ik daar eigenlijk doen?”, want in Amerika had ik nauwelijks iets van opvang voorbereid. Ik had wel een kamer op de campus, maar wist zelfs niet waar die was. Maar alles is goed gekomen en deze keuze heeft mij veel positieve ervaringen opgeleverd. Mijn scriptie heb ik in Nederland geschreven tijdens mijn stage bij een Amerikaans advocatenkantoor aan de Amsterdamse Zuid-As, gespecialiseerd in het ondernemingsrecht, fusies en overnames. Mijn scriptie ging over de zorgplicht van bestuurders bij vijandige overnames. Al bij het stagelopen kwam ik er achter dat ik de menselijke diepgang miste. Het was allemaal heel zakelijk en ik hielp alleen de rijken nog rijker te maken. Ik werd er niet gelukkig van en was bang dat ik het niet lang zou volhouden. En in de collegiale sfeer kwam ik behoorlijk wat afgunst en ellebogenwerk tegen. Nu is mijn man wel advocaat, (financieel- en belastingrecht), dus er zitten toch best wel leuke mensen

pagina 3

in die beroepssector. Ik heb na mijn afstuderen eerst nog een paar maanden in New York gewoond en mij afgevraagd wat ik eigenlijk wilde. Via internet kreeg ik lucht van de opleiding voor recherchekundige. Dat profiel paste mij heel goed qua werkinhoud, dynamiek en beweging; meer op het maatschappelijke vlak. Ik ben er toen voor 100% voor gegaan om die baan te krijgen. Tijdens mijn opleiding tot recherchekundige – die ik overigens nog niet volledig heb afgerond – heb ik in veel afdelingen gewerkt en ook in blauw meegedraaid. Te gek om mee te maken en ik heb hierbij enorm veel ervaringen opgedaan. Na mijn ouderschapsverlof ga ik mijn scriptie afronden; op een zedenonderwerp. Ik werk nu bij de afdeling Zeden in Team West (Maarssen) in de Eenheid Midden-Nederland. Dat is een leuk team met een warme collegialiteit, waarin een grote verscheidenheid aan zaken gedraaid wordt – sommige eenvoudig, maar sommige ook gecompliceerd – die elk hun eigen aanpak vragen. Mijn instroom ging niet overal even gemakkelijk omdat ik politie-ervaring mis. Maar in dit team ging het gemakkelijk. Hier wordt vooral gekeken naar wie je bent en de kwaliteiten die je meebrengt. Daar staan ze echt voor open. Ik zie mijn toekomst (nog) niet in de beleidssector. Het operationele werk is interessant en geeft mij veel voldoening. Ik heb hier het gevoel dat ik werkelijk ergens mee bezig ben en dat ik een bijdrage lever aan de maatschappij.

De VMHP kwam ik tegen tijdens een wervingsactie toen ik net als kersverse student op de Kleiberg kwam. Ik was niet zo gevoelig voor de cadeautjes van de andere bonden en ben voor de inhoud gegaan. De informatie van de VMHP, en vooral het internationale karakter van deze vakvereniging trokken mij aan. De columns van Peter Slort heb ik altijd met veel plezier gelezen. Zijn baan in Washington lijkt mij een te gekke baan en ik heb in de toekomst wel ambitie om internationaal iets te gaan betekenen. Daarnaast speelt natuurlijk het goede netwerk van de VMHP een belangrijke rol. Contacten en samenwerking vind ik heel belangrijk. Dus daarom de VMHP. Was getekend, Fay Vrolijk

MH17 en afscheid De thema-bijeenkomst / ledenvergadering van de afdeling Oost Nederland had dit jaar twee wel heel uiteenlopende aspecten: een wisseling in het afdelingsbestuur en een indringende presentatie over MH17. En tussendoor de actuele stand van zaken in politieland. Genoeg redenen voor 26 leden van de afdeling om naar Warnsveld af te reizen.

D

door Evert Onink

e bijeenkomst begint met het formele gedeelte. Na de opening door voorzitter Susanne Katus verklaart penningmeester Jan Dikkers de afdeling financieel gezond. Leo Dijkman, lid van de ondernemingsraad in Eenheid Oost, geeft een korte terugblik over zijn ervaringen in de eerste maanden in de OR. Er gebeurt veel en hij is van mening dat de VMHP hierin veel invloed kan uitoefenen.

Wisseling in het bestuur Afdelingsvoorzitter Susanne Katus heeft gesolliciteerd naar – en is benoemd op – de functie van directeur van het Gelre Ziekenhuis. In haar korte speech blikt zij terug op haar carrière bij de politie en de VMHP. Vooral de VMHP zal zij missen. Landelijk voorzitter Sanna Eichhorn bedankt haar in een korte speech voor haar activiteiten voor de VMHP, haar verbindende invloed en haar VMHP-gerichtheid. Over haar opvolging is de vergadering kort maar krachtig. Er is een kandidaat die al lid van het bestuur is, op alle frontenvolledig capabel geacht wordt en ook te kennen gegeven bereid te zijn de functie over te nemen. Staande de vergadering wordt Corry van Ballegooijen unaniem gekozen tot nieuwe voorzitter van de afdeling Oost Nederland. Nu Corry voorzitter geworden is, is

er plaats voor een nieuw bestuurslid. Hierbij gaat de wens sterk uit naar een jonge en enthousiaste VMHP-er (m/v). Omdat Maarten van de Nieuwenhuijzen in 2015 zijn negenjarige termijn als lid van het hoofdbestuur zal hebben volgemaakt, dient de afdeling een nieuw lid van het hoofdbestuur voor te dragen. Ton van Genabeek heeft zich hiervoor aangeboden, hetgeen de aanwezigen met een instemmend applaus accepteren.

Landelijke stand van zaken Landelijk voorzitter Sanna Eichhorn brengt de aanwezigen in een korte presentatie op de hoogte van de landelijke ontwikkelingen. Aan de orde komen

zaken als de reorganisatie en de perikelen met de korpschef, het project Van Werk naar Team, de solliciatierondes, het Pensioenakkoord en de caoinzet. Ook de positie van de recherchekundigen komt – mede naar aanleiding van een document van deze afdeling – aan de orde. Sanna kan mededelen dat recherchekundigen en politiekundigen met ingang van 1 juli 2014 allemaal als operationeel specialist A (S9) worden ingedeeld. Er is nog een discussie gaande over de inbedding. Geconstateerd wordt dat het korps nog veel meer Hbo-opgeleiden nodig heeft. Naar aanleiding van de reorganisatie wordt gesteld dat de Politieacademie (die in deze afdeling sterk is vertegenwoordigd) een ander tempo heeft. Ton van Genabeek vraagt zich af of beide reorganisaties nog wel op tijd bij elkaar komen. Wel zijn de vacatures voor leidinggevenden wederzijds opengesteld, dit in tegenstelling tot andere vacatures, waar de leden van de Politieacademie geen toegang toe hebben. Er heerst volgens Ton veel onvrede en onrust bij de leden van de academie.

Corry van Ballegooijen (rechts) neemt de figuurlijke voorzittershamer over van Susanne Katus (links)

pagina 4

voorzitter LTFO Na de pauze is het woord aan Alex van Wamelen en Majken van Dijk, beide Chef Backoffice van het Landelijk Team Forensische Opsporing (LTFO). In een korte maar indrukwekkende presentatie beschrijven zij hun organisatie in de ‘koude’ situatie, het opschalingsproces, hun activiteiten, de werkzaamheden en processen bij het zoeken, repatriëren en identificeren van slachtoffers en persoonlijke bezittingen en hun persoonlijke ervaringen met MH17. Gelet op de omstandigheden kan niet alles op papier gezet worden. Alex memoreert de totstandkoming van het LTFO naar aanleiding van bijvoorbeeld de ramp in Enschede, waar het toenmalige Rampen Identificatieteam (RIT) en het toenmalige Samenwerkingsverband Forensisch Onderzoek Bomexplosies (SFOB) samen moesten optrekken, en met name de overall coördinatie op de PD een uitdaging bleek. Beide teams zijn inmiddels opgegaan in het LTFO, samen met een aantal andere specialismen als bijvoorbeeld CBRN. Hierdoor is alle benodigde bijzondere deskundigheid geborgd in één team. Dat is ook het sterke punt van het LTFO: in vre-

Majken van Dijk en Alex van Wamelen vertellen over het LTFO en hun ambtelijke en persoonlijke ervaringen tijdens de inzet bij de ramp met de MH17.

destijd een kleine beheersorganisatie, snel opschaalbaar als deskundigheid en/of capaciteit nodig is bij grootschalige en complexe onderzoeken met maatschappelijke en/of politieke druk. In alle situaties een duidelijke aansturing en rolvast. Alex: “We werken in binnen- en buitenland, waarvan meer dan de helft in het buitenland, waar we zeer geziene collega’s zijn. We zijn onder

Landelijk voorzitter Sanna Eichhorn bedankt scheidend afdelingsvoorzitter Susanne Katus voor het werk dat zij voor de vereniging heeft gedaan als voorzitter en verbindend element in bestuur, afdeling en korps.

pagina 5

meer ingezet in Tripoli en Kosovo, maar ook in Moerdijk, na de rellen in Hoek van Holland, de schietpartij in Alphen aan den Rijn, bij Koninginnedag in Apeldoorn en de ramp met Turkish Arlines.”

MH17 Alex: “De ramp met de MH17 is voor ons en het team wel de grootste inzet als je kijkt naar het aantal slachtoffers, ingezette capaciteit, coördinatie en afstanden, maar ook voor wat betreft politieke impact, tegenwerking, risico’s en de emotionele impact op alle betrokkenen. De MH17 had 289 passagiers met tien nationaliteiten en kwam neer in oorlogsgebied. De melding kwam op 17 juli om 17.30 uur. De leiding van het LTFO kwam om 20.00 uur bijeen om de processen op te starten. Op 18 juli werd het Front Office opgestart met het Advance Team, familierechercheurs en de commandant van de kazerne in Hilversum. Majken had piket en de afspraak is dat die de thuisbasis bemant, terwijl de andere, ik dus, afreist naar de plaats van de ramp, de

Een klein team van het LFTO inspecteert, onder uitgebreide begeleiding, de trein.

Oekraïne dus. Ook daar hebben we meteen het Advance team opgezet met zoekteams. Momenteel zitten daar nog mensen van ons als ‘waakvlam’.” In de Oekraïne was het lastig werken. Het beleidsteam zat in Kiev, Operations in Charkow en de uitvalsbasis naar het rampgebied in Donetsk. Het terrein was lastig en het was een oorlogsgebied, waar andere belangen pre-

slachtoffers en persoonlijke bezittingen. “Intern was de werkwijze al snel duidelijk, daarnaast kregen we natuurlijk te maken met allerlei partners als Buitenlandse Zaken, burgemeesters, het NCC en Slachtofferhulp Nederland, om er een paar te noemen, ook werkten we voor het eerst binnen een SGBO structuur. De stoffelijke overschotten zijn na

ook veel collega’s uit het buitenland binnengehaald.” Op dit moment zijn er nog steeds tientallen collega’s aan het werk in Hilversum. Vervolgens legt Majken het identificatieproces uit. “De eerste stap is het ‘ante-mortem’, oftewel: wat weten we van de waarschijnlijke slachtoffers. Aan de hand van de passagierslijst weten we wie er vermoedelijk in het vliegtuig hebben gezeten. Daar hebben de familierechercheurs een zware opdracht aan gehad; om bij nabestaande informatie te halen terwijl je niet weet wat er gebeurd is of gaat gebeuren. Vragen – vragen – vragen, die om een antwoord vragen, terwijl je zelf informatie over de slachtoffers zoekt. Gedetailleerde beschrijvingen, bijzonderheden, mogelijke dacty of DNA verzamelen. Die informatie wordt allemaal via een standaardformulier in de computer gezet.” De tweede stap is het ‘post-mortem’, oftewel: wat zien we aan de slachtoffers. Als een stoffelijk overschot binnenkomt, gaat het een ‘onderzoeksstraat’ in, waar een aantal achtereenvolgende onderzoeken worden uitgevoerd. De eerste stap is een vei-

Prioriteit: slachtoffers terughalen en identificeren valeerden. We hadden te maken met internationale samenwerking met de OVSE, Nederland, Maleisië, Australië, Oekraïne en de separatisten, om er een paar te noemen. Dit was een unieke situatie. Ons eerste doel was om de lichamen veilig te stellen en naar Nederland over te brengen. Hoe dit uiteindelijk gegaan is, heeft iedereen kunnen zien.”

Thuisfront Terwijl Alex in Oekraïne alles in het werk stelt om de slachtoffers en persoonlijke bezittingen te laten bergen, treft Majken in Nederland de voorbereidingen voor het identificeren van

aankomst in NL naar de Korporaal Oudheusdenkazerne in Hilversum gebracht. De kazerne, die alle nodige faciliteiten heeft of kan binnenhalen, centraal gelegen is en goed te beveiligen is, is ideaal voor onze werkzaamheden”

Het proces Voor het identificatieproces zijn meer dan 800 medewerkers ingezet, van allerlei disciplines, vertelt Majken. “We hebben medewerkers van de politie en Defensie, specialisten als odontologen, pathologen, dacty-specialisten, radiologen, logistiek, ICT, et cetera. Naast veel Nederlandse collega’s hebben we

ligheidscheck met apparatuur van de douane. Vervolgens vingerafdrukken, een beschrijving van lichaam en kleding, pathologie (ook DNA), gebitsstatus en uiteindelijk een kwaliteitscheck of we niets vergeten zijn en alles goed is ingevuld. De ‘straten’ worden bemand door complete teams van verschillende nationaliteiten. Wel is er een mix tussen ervaren en onervaren mensen, zodat kennis en ervaring gedeeld wordt. Hierbij komt goed van pas dat we internationaal dezelfde werkwijze hebben en de samenwerking uitstekend is. De gegevens uit deze onderzoeken gaan ook via een vergelijkbaar formulier in de computer.”

pagina 6

LTFO in het veld bij een vliegtuigonderdeel.

De onderzoekers uiten hun respect voor de slachtoffers.

Het werken in zo’n ‘straat’ is zwaar, niet alleen emotioneel, maar ook lichamelijk, omdat iedereen in verband met mogelijke CBRNe-risico (chemisch, biologisch, radiologisch, nucleair en explosieven) met een masker moet werken. De stoffelijke overschotten komen tenslotte uit oorlogsgebied en zijn mogelijk met formaldehyde geconserveerd. De derde stap is de ‘matching’. Majken: “Deze matching wordt gedaan door een ploeg mensen die niet bij het verzamelen van gegevens betrokken zijn geweest. Met de computer wordt bekeken of gegevens uit de ante-mortem lijst en de post-mortem lijst overeen komen. Als er overeenkomsten zijn worden deze met de deskundigen besproken. Pas als er 100% zekerheid is wordt het dossier van het betreffende slachtoffer voor de International Identification Board gebracht, waarbij ook de officier van justitie zit. Daar wordt de casus uiteengezet en een beslissing genomen.” De vierde stap is de ‘release’. Bij een positieve identificatie komt de familierechercheur weer in actie, die de familie in kennis stelt. De vervolgstappen zijn een keuze van de nabestaanden.”

pagina 7

Begeleiding Het LTFO biedt ook ondersteuning aan de begrafenisondernemers en begeleiding van de familie bij de bezichtiging van de slachtoffers, vertelt Majken. “Wij adviseren, maar het blijft de keuze van de familie. Ook zorgen we dat de foto’s bewaard blijven. Het kan voorkomen dat nabestaanden er jaren later pas aan toe zijn om de foto’s te bekijken, of (klein)kinderen, die toch nog willen weten hoe alles zich heeft afgespeeld en eruit zag. Zelfs van Tenerife zijn nog foto’s beschikbaar.”

Emotioneel Majken en Alex vertellen ook hun persoonlijke ervaringen. “De organisatie was uitstekend en de locatie gepast. Het team heeft in korte tijd veel werk verzet en internationaal veel lof en respect geoogst. De grote belangstelling, de media-aandacht, de aankomst op het vliegveld en de reis naar Hilversum waren ook voor ons even zovele emotionele momenten. Ook op de kazerne hebben we de slachtoffers op gepaste wijze – net als op het vliegveld – ontvangen. Bij de eerste identificatie is het hele team bijeen gekomen om hierbij stil te staan en hun respect te tonen.

De publieke belangstelling bij de poort van de kazerne gaf telkens weer extra impact.”

Begeleiding Al deze emotionele indrukken vergen wel hun tol. Majken: “Daarnaast hebben we wekenlang tot wel 20 uur per dag gewerkt om alles in goede banen te leiden. Ook voor het huisfront is het zwaar. We besteden dan ook veel aandacht aan de begeleiding van alle medewerkers en houden contact met het thuisfront – ook van de externen. We hebben de beschikking over geestelijke hulp en zorgen voor terugkomdagen.” Alex en Majken eindigen met de constatering dat zorgvuldigheid en respect bij het hele team altijd de hoogste prioriteit heeft. “Wij hebben misschien een zware baan, maar het is voor ons wel de mooiste baan bij de politie.” Scheidend afdelingsvoorzitter Susanne Katus sluit het thema-gedeelte af met twee woorden, waarmee zij de gevoelens van alle aanwezigen vertolkt: “Indrukwekkend en professioneel”.

”Als je het over pensioenen hebt, praat je direct over miljarden,” zegt Paul Müller. “De totale pensioenpot van Nederland bedraagt momenteel ruim € 1.100 miljard (1.100.000.000.000 euro).

Wat gaa

Wijzigingen gaan dan soms ook in honderdsten, of zelfs duizendsten van procentpunten. Waar het nu om gaat is dat de pensioenpot ook voor de toekomst voldoende gevuld blijft om aan alle verplichtingen te kunnen voldoen. Dan heb je het over sociale zekerheid en arbeidsvoorwaarden, terwijl de overheid meer belasting wil binnenhalen. Dat vereist veel overleg met veel partijen en veel finetuning.”

T

door Evert Onink

ijdens de kaderdagen in september werden de kaderleden globaal geïnformeerd over de ontwikkelingen in pensioenland. Dit was echter dermate ingewikkeld dat het hoofdbestuur besloot er in dit blad een apart artikel aan te wijden. Inmiddels hebben de ontwikkelingen niet stilgestaan. Dit artikel is geschreven in samenwerking met Paul Müller, onze pensioendeskundige op het gebied van arbeidsvoorwaarden en pensioenen, tevens lid van het Verantwoordingsorgaan van het ABP. We hebben geprobeerd het technische gedeelte zo eenvoudig mogelijk te houden. Mocht het u toch nog onduidelijk zijn: op 20 januari 2015 houdt de VMHP een informatiebijeenkomst voor alle leden. Kijk voor de meest actuele informatie hierover op onze website.

Wettelijk kader Paul begint met de wettelijke veranderingen. “De pensioenopbouw wordt per 1 januari 2015 beperkt. Die opbouw was in 2013 nog 2.05%, werd in 2014 verlaagd naar 1.95% en in 2015 wordt het 1.875% bij een bepaalde hoogte aan franchise. En franchise is dat deel waarover je geen pensioen opbouwt, want daar krijg je AOW voor.” De tweede wettelijke bepaling is dat er vanaf 2015 geen pensioen meer mag worden opgebouwd voor dat deel dat meer is dan € 100.00 inkomen. “Dus iemand met een jaarinkomen van € 120.00 bouwt pensioen op over € 100.000 en niet meer over die € 20.000. Hij betaalt daar

ook geen premie over. Mogelijk komt daar een andere voorziening voor. Dat noemt men het ‘netto pensioen’, maar daar zijn ze nog niet uit. Belangrijk: de vóór 1 januari 2015 opgebouwde pensioenrechten over een hoger salaris blijven gewoon staan.”

Pensioenregeling De vervolgstap is dat men deze wettelijke kaders heeft vertaald naar de pensioenregeling. Paul: “De ABP-pensioenregeling stelt nu ook dat er boven een inkomen van € 100.000 geen pensioen kan worden opgebouwd. Voor het ABP Arbeidsongeschiktheidspensioen geldt dit maximum overigens niet. Het benoemen van het maximum klinkt gemakkelijk, maar heeft voor betrokken best wel financiële gevolgen.”

Daarnaast heeft men gekeken wat er maximaal aan pensioen mag worden opgebouwd. Daarin is een knip aangebracht, die vertaald kan worden in drie tabellen: • opbouw bij een inkomen tot ongeveer € 37.500. In dit geval is de franchise ongeveer € 10.000 en wordt een opbouwpercentage gehanteerd van 1,701%. • opbouw bij een inkomen van meer dan ongeveer € 37.000 is de franchise ongeveer € 12.600 en het opbouwpercentage van 1,875%. • voor wat betreft de premieheffing, de derde tabel, geldt een uniforme franchise van ongeveer € 12.600. Paul: “Hiermee wordt bereikt dat iemand met een laag inkomen over een groter deel van zijn inkomen pensioen opbouwt - wel met een lager tarief - tegen een lager opbouwpercentage. Hiermee worden de laagverdieners tegemoet gekomen.” Een ander punt is dat per 1 januari 2015 de debrutering van de overhevelingstoeslag (OHT) pensioengevend wordt.

Algemeen voorwaardelijk pensioen Voor het begrip ‘voorwaardelijk pensioen’ moeten we terug naar 1997. De VUT werd toen vervangen door de FPU (Flexibele Pensioen en Uittreden), en iedereen die toen in overheidsdienst was, kreeg FPU-garantierechten. In 2006 is elke vorm van pre-pensioen afgeschaft en daarmee vervielen ook die FPU-garantierechten. Toen is afgesproken dat in de periode van 2008 tot 2023 in plaats van de FPU-garantierechten zogenaamd voorwaardelijk pensioen ingekocht zou worden. Binnen de sector politie hadden we FLO (functioneel leeftijdsontslag), dat in 2001 werd omgezet in de AFUP (Aanvullende flexibele uittreding Politie), en ook die verviel in 2006. Daarvoor kregen ook wij voorwaardelijke inkoop, beter bekend als ‘inkoop max’. Het specifieke deel voor de sector politie maakt geen deel uit van dit akkoord. Collega’s, die in 1997 en 2001 in dienst waren, vinden dit op hun pensioenoverzicht terug in twee alinea’s onder het kopje ‘voorwaardelijk pensioen’. De voorwaardelijke inkoop is een onderdeel van de totale pensioenwaarde. Aan de voorwaardelijke inkoop max (dus het specifieke gedeelte voor de sector politie) wijzigt niets.

pagina 8

an we erop achteruit?

Ontwikkelingen in de pensioenen

Paul: “Die OHT is een aantal jaren geleden ingevoerd ter compensatie voor bepaalde sociale werknemersverzekeringen, waarvoor de werknemer de premies zelf moest betalen. Daarover bouwde men toen geen pensioen op. Dit betekent dat het pensioengevend inkomen op jaarbasis bij een ieder nu met maximaal € 792 wordt verhoogd. Waar je aan de ene kant een beperking ziet, is dit een heel klein plusje. Reken maar uit: 1,875% over € 792 is op jaarbasis bijna € 15,=.” Verder is er nog gesleuteld aan de verdeling van de premiebetaling door de werkgever en de werknemer. Paul: “In 2013 was die verdeling 70% werkgever en 30% werknemer. In 2014 was dat 66 – 34 en op basis van het nu voorliggende onderhandelingsakkoord wordt dat in 2015 een verdeling van 68 – 32. De bedoeling is om in 2016 weer te komen tot de verdeling 70% voor de werkgever en 30% voor de werknemer. De werknemer wordt hier beter van.”

Politiek als werkgever “Aan de andere kant heeft de politiek aangegeven dat de premie naar beneden moet”, relativeert Paul meteen. “Het ABP is tot nu toe het enige pensioenfonds dat dit daadwerkelijk doet. Hier zit dus politieke druk achter. De politiek wilde drie miljard binnenhalen. Met deze maatregel gaat het belastbaar inkomen omhoog en komt er dus meer belasting binnen. Dit is nadelig voor de pensioenfondsen, die hierdoor minder geld binnen krijgen. Je ziet nadrukkelijk dat in dit akkoord de rol van werkgever en wetgever nagenoeg gelijk is. De wetgever heeft zich een steeds grotere rol eigen gemaakt. Ik vind dit een kwalijke ontwikkeling. Wel is afgesproken dat de vrijval van de premie ten gunste komt van het arbeidsvoorwaardenoverleg. Dit

pagina 9

is onder meer voor het VNG een reden geweest om het akkoord niet te ondertekenen.”

PartnerPlusPensioenPolitie Een positief punt uit het akkoord is wel het Nabestaandenpensioen. De huidige regeling maakt onderscheid tussen overlijden voor en na 65 jaar. Het risicogedekte nabestaandenpensioen bij overlijden voor 65 jaar (NP65-) is 50% van het (bereikbare) ouderdomspensioen, en het kapitaalgedekte nabestaandenpensioen bij overlijden op of na 65 jaar (NP65+) bedraagt 5/14e van het ouderdomspensioen De percentages worden per 1 januari 2015 gelijkgetrokken op 50%. Vooralsnog blijft het verschil risicogedekt en kapitaalgedekt bestaan, zij het vanaf 1 januari 2015 vóór, respectievelijk vanáf 67 jaar. Per 1 januari 2016 wordt het Nabestaandenpensioen (NP65+) verbeterd naar 70% van het ouderdomspensioen. Alhoewel het Nabestaandenpensioen een hoger percentage wordt van het te bereiken ouderdomspensioen, bestaat er toch een negatief effect voor degenen, wiens pensioengevend inkomen hoger is dan € 100.000 per jaar. Omdat de pensioenopbouw wordt afgetopt zal dus het nabestaandenpensioen niet hoger kunnen worden dan 70%

Paul Müller, de VMHP-deskundige op het gebied van arbeidsvoorwaarden en pensioenen: “De overheid meet zich een steeds grotere rol aan op het gebied van de pensioenregelingen.”

van het maximum. Onduidelijk is nog of de ABP regeling in dit hiaat komt te voorzien. Als dit per 1 januari 2015 niet wordt gerealiseerd, zal Loyalis - via de werkgevers - een aanbod doen voor een al dan niet tijdelijk verzekeringsproduct. Paul: “Als je nu voor je 65e ontslag neemt, dan hebben je nabestaanden - mocht je komen te overlijden in de periode tot aan je 65e - geen recht op Nabestaandenpensioen, want je bent geen deelnemer aan het ABP meer. Dat verschil gaat men in 2023 aanpassen, zodat dit risico ook bij vroegtijdig ontslag kapitaalgedekt is. Tevens bedraagt ook het NP65- dan 70% van het ouderdomspensioen. Dat betekent ook dat er meer Nabestaandenpensioen uitgeruild kan worden ten gunste van het

De pensioenfondsen zullen de eerstvolgende tien jaar niet indexeren. We lopen nu al achter, en dat wordt alleen maar meer. Ook voor de jongeren heeft dat grote gevolgen.

Ouderdomspensioen.” Tot 2004 hadden we een Nabestaandenpensioen, dat 70% van het Ouderdomspensioen bedroeg. In

‘de bom onder het akkoord’. Dit is een onderdeel van het hele scala van voorzieningen bij de Politie, waaronder ook de levensloopregeling. Die versobering heeft dus effect. Het voorwaardelijk pensioen, dat bereikt zou worden op 65-jarige leeftijd, wordt nu pas gerealiseerd bij 67 jaar. Als je je pensioen toch op 65 jaar wil laten ingaan, is de waarde van het algemeen voorwaardelijk pensioen dus minder; om precies te zijn: 14,5% minder. Paul: “De pensioenpot staat voor een gemiddelde levensverwachting van 15 jaar na het bereiken van de AOWleeftijd. Stel dat iemand op 64-jarige leeftijd met pensioen wil. Dan wordt zijn (voorwaardelijk) pensioen over nog een jaar langer uitgesmeerd en bedraagt dan ook al 7,5% minder. De versobering van het algemeen voorwaardelijk pensi-

sioenen gaan schommelen. Nu moet de buffer 105% zijn, maar de Tweede Kamer eist 110%. Paul: “Om dit te bereiken moet premie omhoog of het pensioen omlaag. De buffer zal door deze maatregel giga toenemen zonder dat de deelnemers (gepensioneerden én werkenden) er baat bij hebben. De verwachting is dat er tien jaar lang geen indexatie zal plaatsvinden. Indexatie is niet alleen van belang voor de gepensioneerden, maar ook voor de werkenden, want als je niet indexeert gaat de waarde van het opgebouwd pensioen ook achter lopen.”

Bos-belasting Niet alleen blijft het bruto-pensioen de komende jaren achter, ook in de bruto-netto-verhouding zijn veranderingen gaande. Minister Bos wilde in zijn

Pensioenakkoord heeft ook voor jongeren ernstige gevolgen. 2004 is dat versoberd tot 5/14e van het Ouderdomspensioen. In 2006, bij het afschaffen van het pre-pensioen, is het PartnerPlusPensioenPolitie (PPPP) ingevoerd. Daar betaalden de werkgever en werknemer premie voor. Daarmee werd het hiaat, dat zou ontstaan door overlijden na 65 jaar, weer gedicht - ook met het doel om dit toe te voegen aan het Ouderdomspensioen. Paul: “In dit akkoord wordt de waarde van het Nabestaandenpensioen uiterlijk in 2016 opgehoogd naar 70% van het Ouderdomspensioen. Wat voor de sector politie dus al gerepareerd was, gaat nu voor de hele overheidssector gebeuren. Dat houdt in dat het PartnerPlusPensioenPolitie straks voor de sector politie niet meer in die vorm toegepast kan worden. Dit zal dan waarschijnlijk leiden tot afschaffing van de premie voor het PPPP.”

oen bedraagt op de hele pensioenaanspraak 1 tot 3%, afhankelijk van de waarde van het algemene voorwaardelijke pensioen, dat individueel bepaald is. De verschuiving van 65 naar 67 jaar betekent een besparing van 10,5%. De argumentatie voor versobering van de regeling is louter omdat de politiek uit wilde komen op 2,7% van de loonsom.”

Financieel Toetsingskader (FTK) Het FTK is akkoord verklaard in de Tweede Kamer, en onderwerp van gesprek in de Eerste Kamer. Het FTK legt de pensioenfondsen de verplichting op om een hogere dekkingsgraad aan te houden om te voorkomen dat de pen-

regeerperiode de ‘Bos-belasting’ invoeren om de AOW betaalbaar te houden. In dit idee zouden de AOW-gerechtigden moeten meebetalen aan de AOW. Het kabinet Rutte vond dat lastig en heeft een gemakkelijkere variant bedacht, die ook al in werking is gesteld. Paul: “Dat werkt via de belastingschijven. Zodra je AOW-gerechtigd bent, gaan de eerste twee schijven ervoor zorgen dat je minder belasting gaat betalen. Met 65 jaar ging men dus minder belasting betalen. Die grens schuift nu op met de AOW-gerechtigde leeftijd. En iedereen betaalt nu dus langer het hogere tarief, ook over de eerste twee schijven. Die twee schijven worden jaarlijks geïndexeerd. De truc is dat voor

Pijnpunt Het pijnpunt in het Pensioenakkoord zit in het gegeven dat de werkgeversdelegatie geëist heeft dat de zogenaamde algemene voorwaardelijke inkoop moet komen te vervallen, of in ieder geval moet worden versoberd. Dit noemt Paul

pagina 10

de AOW-gerechtigden de tweede schijf nog maar voor 75% geïndexeerd wordt. Oftewel: de tweede schijf groeit minder snel, waardoor je eerder in de derde schijf komt. Het verschil tussen de tweede schijf en de derde schijf is van 24,1% naar 42% belasting. Daarmee gaan de gepensioneerden dus 18% meer belasting betalen over een elk jaar groter wordend bedrag. Dit noemt men de ‘houdbaarheidsbijdrage’ en is op een stille manier ingevoerd.”

Wat betekent dit voor de politie? Paul: “Jongeren bouwen minder op en het is maar de vraag of zij nog een volwaardig pensioen kunnen opbouwen. En ouderen zullen het in hun koopkracht gaan merken. De stelling is dat een jongere (zeg 30 jaar) ondanks een lage opbouw, maar vanwege het feit dat hij langer moet werken, nog wel een behoorlijk pensioen kan krijgen. Maar dat betekent wel: langer werken dan de generatie die nu met pensioen gaat.”

Toekomst Paul geeft aan dat er ook spelregels zijn om te indexeren als de buffers groot

Wat cijfers Paul: “Het FTK moet voorkomen dat fondsen te snel moeten ‘afstempelen’. Het kapitaal van het ABP is dit jaar met negen miljard gestegen, maar de verplichtingen zijn nog veel meer toegenomen. Een voorbeeld: Hoeveel kapitaal heb ik nu nodig om over 10 jaar een bedrag van € 10.000 uit te keren? Met 4% rente heb ik nu ongeveer € 9.200 nodig. Dat noemt men de ‘contante waarde’. De rente is nu ongeveer 0,71%, dus door die lage rente moet nu de contante waarde aanzienlijk hoger zijn. Het ABP heeft vanaf 2009 niet meer geïndexeerd en de totale pensioenwaarde loopt nu 9,4% achter. De uitgaven doordat we langer leven zijn met 8% gestegen. Dit zijn de pijnpunten in de pensionering.” Paul geeft ook nog een eyeopener: jouw pensioen is opgebouwd uit drie componenten: 20% is de premie die de werkgever en jijzelf hebben ingelegd; 37% is opgebracht uit de belegging tijdens je actieve loopbaan, en 43% door belegging tijdens je pensionering.

worden. “Het ABP kan volledig indexeren bij het bereiken van een buffer van 130%. De dekkingsgraad stond eind oktober 2014 op 102,3%.” Verder meldt hij nog dat de regering op 17 november jl. het wetsvoorstel bij de Tweede Kamer heeft ingediend om de AOW-gerechtigde leeftijd versneld te verhogen. “De AOW-grens van 67 jaar zal dan niet bereikt worden in 2023, maar al in 2021. Dit betekent dus voor iedereen weer een paar maanden of langer het volledige belastingtarief beta-

len. Alleen dat is al een voordeel voor de staatsfinanciën.”

Nawoord: Alhoewel de politievakorganisaties niet hebben ingestemd met het onderhandelaarsakkoord heeft de Pensioenkamer op 13 november 2014 ingestemd met het pensioenakkoord 2015. Op het allerlaatste moment is besloten dat de versobering van het algemeen voorwaardelijk pensioen niet per 1 januari 2015 ingaat, maar per 1 mei 2015.

Politie weer onder Binnenlandse Zaken? Het ministerie van Binnenlandse Zaken moet weer net als vroeger de baas worden over de politie en de brandweer. Nu is het minis-

zegt ChristenUnie-Kamerlid Gert-Jan Segers.

terie van Veiligheid en Justitie dat, maar dat is daardoor veel te

Terug naar BZK

machtig. Dat vinden ChristenUnie en D66. De verschuiving hoeft

Ook GroenLinks vindt dat de politie terug moet naar Binnenlandse Zaken. De partij wijst op de problemen bij de vorming van een Nationale Politie. Kamerlid Liesbeth van Tongeren vraagt zich hardop af of minister Ivo Opstelten (Veiligheid en Justitie) ‘de juiste man is om de problemen op te lossen.’ Volgens haar is het beter om politie en justitie op verschillende ministeries onder te brengen. (ANP)

niet meteen, maar de volgende kabinetsformatie zou een goed moment zijn. Aansturing vanuit lokaal bestuur Ook speelt juist het lokale bestuur een grote rol in de aansturing van politie en brandweer. ‘De minister van Binnenlandse Zaken is juist de

pagina 11

hoeder van het belang van de decentrale overheden en een slagvaardig openbaar bestuur. De huidige situatie schaadt de positie van het lokale gezag in het veiligheids- en openbare orde domein’,

MH17 vanuit leidingge Ook de afdeling Zuid Nederland heeft in zijn themabijeenkomst in november aandacht besteed aan de politie-inzet bij de ramp met de MH17. Andre Hendrix, projectleider LTFO bij het onderzoek ter plaatse in de Oekraïne, heeft gehoor gegeven aan de uitnodiging om zijn ervaringen met de VMHP-leden te delen. Maar eerst worden de 28 aanwezige collega’s op de hoogte gebracht van de actuele ontwikkelingen rondom de reorganisatie van de Nationale Politie.

O

door Evert Onink

mdat landelijk voorzitter Sanna Eichhorn in een Haags overleg zit, neemt Willy Valckx, medeonderhandelaar, de honneurs waar. In rap tempo gaat hij door de onderwerpen, waarvan de strubbelingen met de korpsleiding als eerste aan bod komen. Willy: “We vragen ons echt af waarom de zaak elke keer moet escaleren voor we (de vakbonden) serieus genomen worden. We hebben tenslotte een gezamenlijk belang: een vloeiende reorganisatie met zo weinig mogelijk bezwaarschriften.” Na zijn uitleg volgt een duidelijke vraag over de lengte van het totale proces. “Oud en Nieuw botst. Eenheden gaan nu zelf oplossingen zoeken en worden teruggefloten omdat zij er niet over gaan. Intussen is er wel in de eenheid gecommuniceerd. Dit geeft een harmonica-effect en onbegrip op de werkvloer”, is de algemene mening van de aanwezigen. Ook de HAP, waarin de oude korpsregelingen moeten worden geharmoniseerd, komt aan de orde. Willy geeft aan dat er nu afspraken zijn gemaakt met betrekking tot verschillende afbouw-

regelingen. De ‘auto-van-de-zaak’, het Pensioenakkoord en het LFNP passeren de revue. De LFNP gaat problemen opleveren, zegt Willy, onder andere omdat voor functies in de SGBO, de OvD en de HOvJ geen leidinggevenden mogen worden ingezet. Ook voor de leiding van ME-teams zijn onvoldoende gekwalificeerde collega’s beschikbaar. En een serieuze vraag is of leidinggevenden nog wel wapendragend mogen zijn.”

MH17 Na de pauze wordt eerste de zaal aangepast omdat de presentatie informatie bevat die niet voor vreemde ogen bestemd zijn. Vervolgens is het woord aan Andre, die tijdens de eerste weken na de ramp met de MH17 in het LTFO projectleider op het rampterrein was. Zijn presentatie draait om de positie en rol van de leiding in een zaak als deze. Andre: “Het was een zaak met constant snel wisselende informatie, situaties en belangen. Een klus met veel stress en omgaan met verwachtingen en teleurstellingen. En vooral telkens de vraag: wie gaat waarover?” Bij zijn aankomst komt Andre in een

vreemde wereld. De doelstelling is duidelijk: • Het veiligstellen van menselijke resten • Het veiligstellen van persoonlijke eigendommen Andre: “Punt 1 was onze prioriteit met een hoge politieke en publieke druk. We hadden te maken met een crash-site, een mortuarium in Donetsk waar van alles mee aan de hand zou zijn en er was een trein. Informatie en mis-informatie wisselden elkaar in hoog tempo af. We waren met een team van tien man, maar als we op stap gingen, mochten we maar met een klein team. Kleine teams zijn immers gemakkelijker te controleren. Dus moest telkens een deel van het team thuisblijven. Dat was erg vervelend omdat iedereen in actie wilde komen.”

Planning In de planning maakten we gebruik van kaarten die door Australië werden aangeleverd. Hierdoor konden we snel en effectief werken. Ook konden we goed onderbouwd een dagelijkse planning maken, maar ook schakelen indien we werden gehinderd ons te houden aan het oorspronkelijke plan. Het totale terrein besloeg ruim 64 km2. Een groot deel was gevaarlijk wegens gevechtshandelingen of zelfs volledig verboden gebied. Van het gedeelte waar we mogelijk wel mochten komen was de terreingesteldheid onbekend. Daarnaast wist ik dus nooit met hoeveel man we op stap konden, en voor hoe lang. Samen met de Australiërs heb ik plannen gemaakt, maar die werden per uur aangepast.”

pagina 12

vend perspectief Veiligheid “Onze veiligheid was in handen van Defensie, die veel meer ervaring hebben met operaties in oorlogsgebied. Zodra de gevechten dichterbij kwamen, moesten we weg wezen. We liepen ook allemaal met een heuptas met allerlei veiligheidsmiddelen en verband, voor het geval we gewond raakten. Dat zijn politiemensen niet gewend en gaf sommigen een vreemd gevoel. Er waren dagelijks aanvallen en beschietingen te horen. Na enige tijd wen je daar wel aan en valt het niet erg meer op. We mochten ons hotel niet verlaten zonder begeleiding.”

Operationeel Zonder opsmuk vertelt Andre hoe hij en het team moesten opereren. “We gingen op pad in een klein team. Het team was divers samengesteld en bestond uit een leider, een logger en zoekers, ondersteund door een hondengeleider en mensen van de EODD en CBRNe, die op afroep beschikbaar waren. Ook de Australiërs deden mee en veel mensen kende ik niet. Nederland had de leiding bij deze zoektochten. Voor zover de omstandigheden toelieten hebben we efficiënt en effectief gezocht. De meeste tijd moesten we werken in temperaturen van 35 tot 40 graden.”

Controle “We werden constant gecontroleerd. Aan de hand van de veiligheidsanalyse werden de werkzaamheden bepaald, maar dat werd ook zo weer van de kaart geveegd. Het overleg met de separatisten liep via mensen van de

pagina 13

OVSE. Om overleg te kunnen voeren was het wel gemakkelijk als je de taal van defensie sprak.”

Transport Een probleem was transport. “Niet alleen moesten we met kleine teams op stap (beter controleerbaar en minder opvallend in de omgeving), maar ook de afstanden speelden een rol. Ons basiskamp was in Charkow. Onze directe uitvalsbasis was in Donetsk, 4 uur rijden vanaf de crashsite en de dichtstbijzijnde plaats was Solidar, nog altijd 2 uur rijden. Meermalen waren we onderweg en werden we om veiligheidsredenen teruggestuurd. Dat, en de grote druk uit Nederland, was een van onze grootste uitdagingen: het omgaan met verwachtingen en teleurstellingen.”

Mortuarium In Donetsk was ook een mortuarium. Andre: “Het mortuarium had geen koeling en kreeg per dag 20 tot 30 doden binnen. Ik moet zeggen dat de Oekraïners respectvol met de slachtoffers en eigendommen zijn omgegaan. Ik besloot dat we de materialen vrij moesten krijgen. Dat heeft veel overleg en druk van bovenaf gekost.”

Overleg “Veel tijd ging op aan overleg. Gesprekken op leidinggevend niveau met Defensie, Australië, Maleisië, Den Haag, het thuisfront, Oekraïne, separatisten, OVSE. Het was aan alle kanten constant improviseren.”

Samenvatting Andre vat aan het eind van zijn verhaal zijn ervaringen samen en somt op wat hij in de drie weken van zijn verblijf in de Oekraïne is tegengekomen. “We moesten dealen met grote reisafstanden en reistijden, liepen tegen wegblokkades op, moesten uitwijken en zoektochten afbreken wegens gevechten, de voorzieningen waren gebrekkig en de beschikbare tijd was heel beperkt. Onze modus was: het continu maximaal presenteren onder de gegeven omstandigheden. Ik was constant afhankelijk van andere partijen, want het antwoord op de vraag ‘waar ga je over’ is: ‘beperkt’. Ik heb de inzet van mijn mensen zoveel mogelijk afgewisseld om iedereen de kans te geven om zoveel mogelijk te doen. Ik heb mensen zien groeien in hun taak en in hun persoonlijkheid. Ik heb moeten omgaan met stress in het team, maar die stress werd niet veroorzaakt door de omstandigheden, maar omdat de mensen hun taak niet konden uitvoeren. Ik heb beslissingen - en soms risico’s - genomen, die ik in normale omstandigheden niet genomen zou hebben. En de enige manier om dit te doorstaan was om rustig te blijven en de omstandigheden te accepteren zoals ze zijn.” Afdelingsvoorzitter Ine van Praet sluit de bijeenkomst af met een compliment aan Andre en zijn team: “Bedankt voor het indrukwekkende verhaal. Dat je dit wilde doen. Voor mij zijn jullie allemaal helden.” Foto’s uit het archief van Andre Hendrix.

Cybercrime in de Ook dit jaar is de commissie Postactievendag er weer in geslaagd een programma op te stellen met inleiders die de belangstellende postactieven aan hun stoel gekluisterd hielden. Waar je denkt dat het onderwerp “Cybercrime” voor ouderen een ontwikkeling te ver is, was het tegendeel waar. Niet alleen waren ze zeer geïnteresseerd, maar ook bleek dat ze zelf veel van de computerwereld wisten, en goed op de hoogte waren van de ontwikkelingen. door Evert Onink

I

n zijn openingswoord memoreert dagvoorzitter Klaas de Vos eerst hen die ons in het afgelopen jaar zijn ontvallen. Een van hen is commissielid Els de Kerf. Op voorstel van de commissie wordt Els opgevolgd door Joke Schake. Vervolgens leidt Klaas het thema “Cybercrime’ in met de eenvoudige zin: “Postactieven leven mee met de maatschappelijke ontwikkelingen”.

Cybersafety De eerste inleider is Wil van Gemert, tot voor kort directeur van het Nationaal

Cyber Security Center en geen onbekende bij de meeste aanwezigen. Zijn lezing gaat over de (on)veiligheidsacpecten van internet en alle gebruiksmogelijkheden. Via de paarden van Troye, firewalls en virussen en vergelijkingen met aspecten van historische oorlogsvoering brengt hij de luisteraars naar de huidige tijd met alle gevaren van dien. “Vooral in Nederland, waar de cyberconnectiviteit het hoogst is, liggen de gevaren op de loer, met als gevolg mogelijke maatschappelijke ontwrichting”, zo waarschuwt hij. “Denk maar eens aan pacemakers en insuli-

nepompen. Wanneer krijgen we de eerste cybermoord?” Ook onderwerpen als smartphones, crowdcontrol en bitcoins passeren de revue.

Cybersecurity Tweede inleider is eveneens een man van formaat: Dick Berlijn, generaal b.d., oud-Commandant der Strijdkrachten. Zijn inleiding gaat over cybersecurity. Hij vertelt over zijn werk bij Deloitte, voor welk bedrijf hij het jargon van supernerds aan de bestuurstafels van grote ondernemingen vertaalt naar ‘gewoon’ Nederlands. Zijn taak is vooral het openen van de ogen van de bestuurders en het blootleggen van bedreigingen en valkuilen op het gebied van automatisering.

Pubers op het net Derde inleider is Joyce Kerstens. Zij werkt bij de Hogeschool Leeuwarden en het lectoraat Cybersafety van de Politieacademie. Acht jaar geleden is zij gestart met een sociaal wetenschappelijk onderzoek naar het gedrag van jongeren op internet. In haar inleiding behandelt zij onder meer de risico’s en gevaren op internet, het pesten, cultuurverschillen, misdrijven en de effecten van het gebruik of misbruik van de digitale media. Haar standpunt: “We moeten onze kinderen al op de basisschool wegwijs maken op internet en de sociale media.” Een uitgebreid artikel over deze inleidingen kunt u verwachting in het volgende Blauwtje.

Intermezzo’s

Nieuw commissielid Joke Schake (staande) in discussie met de inleider.

Tussen de bedrijven door was er ook ruimte voor informatie over de actuele onderwerpen, zoals de groei van de vereniging, de roering in vakbondsland, de reorganisatie en het pensioenakkoord, waarvoor voorzitter Sanna Eichhorn het woord kreeg.

pagina 14

belangstelling

Dick Berlijn, generaal b.d. en oud-commandant der strijdkrachten, vertelt over bedreigingen en valkuilen. “Zijn onze computersystemen voorbereid op grote aanvallen?”

Voor de bijzonderheden over de pensioenen en pensioenland was – zoals gebruikelijk – ons erelid Koen de Maat aanwezig. Hij kon trots mededelen dat de fractie van Onafhankelijken bij de verkiezing twee zetels in de wacht had gespeelt. “Door een goede samenwerking met de CMHF en de Ambtenarencentrale kunnen we samen zelfs rekenen op vijf zetels, waaronder de ons bekende Paul Müller.” Naast deze positieve geluiden liet Koen ook negatieve geluiden horen. “Het koopkrachtverlies onder ouderen bedraagt 1,9% (zonder zorg) en 4,8% met zorg (bron: NIBUD). En door de rigide pensioenregels komt er de komende tien jaar geen indexatie meer, maar blijven we achteruit gaan.”

Netwerken

Erelid Koen de Maat licht de aanwezigen in over de veranderingen in pensioenland.

Uiteraard waren de koffie, de lunch, de

“Wij zullen een indexatie de eerstvolgende tien jaar niet beleven.”

pagina 15

De traditionele bordesfoto. Het bordes begint bijna te klein te worden door de steeds groeiende belangstelling voor de Postactievendag.

borrel en het diner evenzovele momenten om contacten te leggen of aan te halen, en nieuwtjes uit te wisselen. En – alhoewel het er eerst niet naar uit zag – kon ook dit jaar weer de traditi-

onele bordesfoto gemaakt worden bij droog weer. Als u volgend jaar ook op de bordesfoto wilt staan, kunt u nu alvast de datum voor de volgende Postactievendag in de

agenda noteren: woensdag 7 oktober 2015 in Huis ’t Velde in Warnsveld. Ook voor deze Postactievendag heeft de commissie al een aansprekend thema: Duurzaamheid.

Burgers mogen gesprekken met a Als burgers hun gesprekken met ambtenaren willen opnemen, mag de overheid dat niet zomaar verbieden. De Nationale ombudsman schrijft dat in een advies. Omdat overheidsdiensten uiteenlopend denken over geluidsopnamen, heeft de ombudsman heldere ‘spelregels’ opgesteld. De belangrijkste daarvan is dat overheidsinstanties geluidsopnamen moeten toestaan, tenzij ze ‘zwaarwegende redenen’ hebben om te weigeren. Aan de andere kant vindt de ombudsman dat burgers die een gesprek willen opnemen dat wel vooraf duidelijk moeten maken.

Open houding Waarnemend ombudsman Frank van Dooren schrijft in zijn rapport dat overheidsdiensten zich een ‘open houding’ moeten aanmeten. Geluidsopnamen toestaan hoort daar volgens hem bij, ‘ongeacht wat de reden ervan is’. Gesprekken met ambtenaren kunnen grote gevolgen hebben. Daarom kan

pagina 16

Amsterdamse raad wil gereguleerde wietteelt Burgemeester Eberhard van der Laan van Amsterdam heeft de gemeenteraad toegezegd te willen lobbyen voor een experiment met gereguleerde wietteelt. Hij zegde toe in januari met een stuk te komen waarin alle pro’s en contra’s staan.

Lastig parket Van der Laan onderschreef een groot aantal argumenten van de raadsleden over onder meer veiligheid en gezondheid, maar waarschuwde er ook voor dat het Nederland in een lastig parket kan brengen in Europa.

Experimenteren Van der Laan waarschuwde ook niet te hard van stapel te lopen door alvast te

gaan experimenteren met gereguleerde wietteelt. ‘Als we het doen, moeten we geloofwaardig blijven. Alvast een beetje beginnen zou ons kwetsbaar maken. Tempo maken met beleid voorbereiden is beter dan gaan provoceren. Ook Utrecht, Heerlen en Eindhoven zijn nog niet verder dan de planfase’, zei Van der Laan. Als minister Ivo Opstelten van Veiligheid en Justitie zich tegen een vroegtijdig experiment keert, vreest Van der Laan

ambtenaren opnemen Van Dooren zich goed voorstellen dat burgers een opname willen hebben om nog eens rustig te kunnen terugluisteren naar de verstrekte informatie, de eigen inbreng of bijvoorbeeld de vertaling van een tolk.

Problematisch Overheidsdiensten zien geluidsopnamen soms als problematisch en staan ze dan ook niet altijd toe. Jeugdzorg Nederland heeft bijvoorbeeld als uitgangspunt ‘ja, mits’, maar signaleert ook dat de privacy van hulpverleners in het geding kan komen als cliënten hun opnamen openbaar maken. (ANP)

pagina 17

een averechts effect. ‘Als de minister in actie komt, krijgen we de verkeerde discussie.’

Meerderheid voor Een grote meerderheid van de Amsterdamse gemeenteraad stemde voor een motie die de burgemeester oproept voorbereidingen te starten voor een experiment. De gemeente moet voor deze proef een of meer externe partijen selecteren, vinden D66, GroenLinks, VVD, SP en PvdA. Ook stemde de gemeenteraad met 44 van de 45 stemmen voor een oproep aan het kabinet om zo snel mogelijk over te gaan op regulering van wietteelt in Nederland. Alleen de eenkoppige CDA-fractie stemde tegen beide voorstellen.

Legale bevoorrading D66-fractievoorzitter Jan Paternotte sprak na de stemming van een concrete stap om uiteindelijk coffeeshops legaal te kunnen bevoorraden: ‘Nu zorgt de achterdeurproblematiek nog voor te veel problemen. De gezondheidsrisico’s zijn onnodig groot, omdat er geen controle kan plaatsvinden op de sterkte, samenstelling en kwaliteit van de wiet. Daarnaast is de veiligheid in buurten en wijken in het geding omdat er nu in woningen en zolderkamers gekweekt wordt, hetgeen regelmatig tot branden en of overlast leidt.’

Hoofdbestuur VMHP en taakverdeling S.E. (Sanna) Eichhorn (Zuid Nederland) voorzitter, lid CGOP, beheerscommissie PZP mobiel: 06-20 60 19 83 e-mail: [email protected] G.J. (Gerry) Smit (Amsterdam) vice-voorzitter mobiel: 06-53 27 66 03 e-mail: vice-voorzitter@@vmhp.nl W. (Willem) Doppenberg, penningmeester mobiel: 06 - 36 21 13 61 e-mail: [email protected] C. (Cees) van der Voet, (Midden Nederland) secretaris mobiel: 06-10 90 70 61 e-mail: [email protected] R.H.R. (Ruub) Petow (Den Haag) ad interim mobiel: 06-53 47 45 37 e-mail: [email protected] I.D. (Irene) de Hoop-Nijkamp (Rotterdam) mobiel: 06-51 12 26 72 e-mail: [email protected] H. (Hans) Bogers (Noord Nederland) mobiel: 06-54 35 12 07 e-mail: [email protected] M.G.A.E. (Maarten) van de Nieuwenhuijzen (Oost Nederland) PR en Voorlichting mobiel: 06-53 66 51 27 e-mail: [email protected] J. (Jan) Dogger (Noord-Holland) mobiel: 06-53 35 16 83 e-mail: [email protected]

Afdelingsvoorzitters afdeling Amsterdam: J. (Jan) de Wit afdeling Oost Nederland: C.W. (Corry) van Ballegooijen afdeling Den Haag: vacant

Voorwaarden prostitutiezone onder de loep Utrecht gaat opnieuw kijken naar de gestelde voorwaarden voor de bouw van de nieuwe prostitutiezone in de stad. Dat zei een woordvoerder van de gemeente. Onzekerheden Momenteel durft geen enkele bouwer het project aan vanwege de grote financiële risico’s en de vele onzekerheden in de huidige constructie. Afgelopen zomer hebben zes beoogde bouwers afgehaakt.

Bouwer én verhuurder Een voorwaarde waar de bouwers moeite mee hebben, is dat ze na de bouw ook verhuurder moeten blijven van de werkplekken. Dat zien ze niet zitten. Behalve met bouwers gaat de gemeente nu waarschijnlijk ook praten met investeerders en ontwikkelaars.

Veilige zone De gemeente sloot in 2013 alle werkplekken voor raamprostitutie in de stad wegens ernstige vermoedens van mensenhandel. Utrecht wil nu als eerste in Nederland een ‘schone, veilige en geschikte prostitutiezone’ inrichten, waar ook zzp’ers en een coöperatie van prostituees kunnen werken.

Gemeentebordeel De beoogde werkplekken zijn er op zijn vroegst pas begin 2016. Volgens de gemeentelijke woordvoerder gaan de voorbereidingen gewoon door. Maar dat is tegen de zin van een deel van de lokale politiek. Het CDA vindt dat Utrecht moet stoppen met ‘het gemeentebordeel’ en noemt het project een fiasco. Volgens de partij zien de omwonenden het niet zitten, de prostituees zelf niet en nu ook de bouwers niet.

afdeling Noord-Holland: C. (Kees) Hordijk afdeling Noord Nederland: H. (Hans) Bogers afdeling Rotterdam: F.E.O (Frans) Henninger afdeling Midden Nederland: G. (Ger) Huijer afdeling Zuid Nederland: I.R.T. (Ine) van Praet

pagina 18

Hoe volg je VMHP-nieuws gemakkelijk De VMHP-website maakt op de Nieuws-pagina gebruik van een zogenaamde RSS-feed. De term RSS staat voor Really Simple Syndication, het is een makkelijke manier om automatisch op de hoogte te blijven van nieuws op je favoriete sites, blogs of van bekende nieuwssites. En dus ook onze VMHP-website.

• •

door Cees van der Voet

RSS is bedacht zodat je zelf niet al je favoriete websites hoeft te bezoeken. In plaats van zelf te gaan zoeken naar nieuwe artikelen die je nog niet hebt gelezen, kan je een zogenaamde RSS-reader inschakelen voor dit werk. Zo ben je geen tijd kwijt met het zoeken naar het laatste nieuws en heb je al het nieuws bij elkaar staan in de RSS-reader.

Wat is een RSS-reader? Een RSS-reader is een online of offline leesprogramma (reader) waarin de links en previews van artikelen worden getoond waarop je bent geabonneerd. Een RSS-reader wordt ook wel een aggregator of nieuwslezer genoemd. De RSS-reader houdt bij welke artikelen je al wel en nog niet gelezen hebt van jouw favoriete website of webblog. In de reader kan je dan gelijk zien welke berichten nieuw zijn geplaatst op de websites die je volgt. In de RSS-reader is ook vaak een preview te lezen van het artikel, bestaande uit een titel en de eerste regels van het artikel, soms gevolgd door een foto.

Abonneren Voordat het nieuwsbericht in de RSSreader staat moet je je wel eerst abonneren op een RSS-feed van je favoriete website zodat deze in je reader komt.

pagina 19

Deze feed wordt vaak aangegeven met een oranje icoontje. Niet elke website heeft RSS-voorzieningen. Bekende RSS-readers zijn InoReader (zie InoReader. com), FeedHQ en Feedly. Deze readers zijn te installeren op tablets (voor tablets bijvoorbeeld de app Feeddler, maar er zijn er meerdere) en op PC’s, maar zijn ook online te benaderen. Het voordeel van een online RSS-reader in combinatie met een tablet/PC is dat deze op allerlei locaties te benaderen is en dat je zo je hele collectie interesses bij elkaar beschikbaar hebt. Sommige online RSSreaders zijn gratis, andere hebben jaarlijkse abonnementskosten. Aan een RSS-reader kan je meerdere RSS-feeds toevoegen die je interesseren, waardoor je de nieuwste berichten krijgt te zien van de websites waarop je bent geabonneerd via de RSS-feed. De RSS-feed ziet er bijvoorbeeld voor de VMHP als volgt uit: http://www.vmhp.nl/ nieuws/nieuws.rss

Voordelen van RSS feeds • RSS feeds besparen zoektijd. Als er nieuwe berichten zijn krijgt je automatisch een melding en kan je een voorvertoning lezen van het artikel. Je hoeft niet meer alle websites af te gaan om te kijken of er nog nieuws

•

•

is en je kunt zelf beslissen of het artikel interessant genoeg is om echt te bezoeken op de website. Je krijgt snel een overzicht van de informatie in jouw interessegebied. De inhoud wordt er eenvoudig aangeboden, met een link naar het volledige artikel op de website. Zo kan de gebruiker zijn eigen vormgeving bepalen van het te lezen artikel. De RSS-reader kan hierop worden ingesteld. De RSS-feeds waarop je bent geabonneerd hebben geen last van spam. Er kunnen geen ongewenste spamberichten worden verstuurd naar een feedreader. Je bepaalt namelijk zelf van welke websites je informatie ontvangt. In de meeste RSS-readers kan je artikelen bewaren, doorsturen en delen via social media.

Dus in plaats van zelf jouw favoriete websites een voor een te bezoeken en te zoeken naar nieuwe berichten zal de RSS-reader automatisch alles tonen wanneer er weer een nieuw nieuwsbericht van bijvoorbeeld de VMHP is. Vooral als je elke dag veel verschillende websites bezoekt, werkt een RSS-reader sneller.

Gebruikte bron: www.wat-is-een-rss-feed.nl

Handige links voor on en offline RSS-readers: www.feedhq.nl www.inoreader.com

Handige startpagina’s met veel RSS-feeds: http://rss.startpagina.nl/ http://rss-feeds.startpagina.nl/ http://nationalemediasite.nl/rss-feeds. php

C

o

l

u

m

n

Opvolgers gezocht

H

et vinden van een nieuwe voorzitter voor de VMHP blijkt geen eenvoudige zaak. Ik kan me althans niet herinneren te hebben meegemaakt dat het openvallen van deze toch niet onbelangrijke functie voor VMHP-leden aanleiding is geweest zich massaal aan te bieden en zich in een opvolgingsstrijd te storten. Overigens niet een probleem voor alleen de VMHP hoor, ook andere vakbonden en vakverenigingen worstelen ermee. Twitteren, facebooken, blogs schrijven? Oké, maar verantwoordelijkheid nemen, je nek echt uitsteken? Ho maar. Ik kan me de queeste naar een geschikte opvolger van Michiel Holtackers nog herinneren als de dag van vandaag, en ook de opvolging van zijn opvolgster Sanna Eichhorn loopt niet van een leien dakje. Maar hebben we wel een voorzitter nodig? De vraag stellen is hem beantwoorden. Ja, in een anarchistische samenleving, zoals de heer Bakoenin uit Rusland die voor ogen had, zou zo’n functie vast overbodig zijn, maar in de onze is dat niet goed voorstelbaar. En het dreigende gevolg van die moeizame zoektochten naar een geschikte voorzitter: kwaliteitsverlies (‘Had je me maar’ als voorzitter), een voorzitterloos tijdperk vol woelingen en onrust, of allerlei ongewenste aanpassingen van afgesproken regels. Vroeger had je deze problemen niet. Toen werden er om de opvolging zelfs hele oorlogen uitgevochten. De Eerste en Tweede Wereldoorlog schijnen zelfs

een indirect gevolg te zijn van zo’n opvolgingskwestie. Het fijne weet ik er niet van, maar het waren heftige tijden. Ik herinner me van de geschiedenislessen nog zoiets als het Salische stelsel, waarin vrouwen van opvolging waren uitgesloten. Een complicerende factor die het adagium: ‘Le roi est mort, vive le roi’ er bepaald niet makkelijker op maakte. Gelukkig kent de VMHP dit soort problemen niet en het vinden van een opvolger voor het voorzitterschap zou dan ook een fluitje van een cent moeten zijn. Niet dus: “De voorzitter doet het toch goed? Lekker laten zitten! Desnoods rekken we de regels wat op.” In de tijd tussen de twee wereldoorlogen en die van het huidige VMHPvoorzitterschap, zo’n beetje mijn tijd dus, lag het allemaal wel wat anders. Wie wou er nou niet voorzitter worden? Kandidaten genoeg voor wat voor voorzittersfunctie dan ook. Ik heb zelf ook onbekommerd meegedraaid in dat circuit. Klassenvertegenwoordiger ben ik helaas nooit geworden omdat je voor die functie tijdens de aanwijzing daarvoor niet in klas aanwezig diende te zijn. Wie er niet was werd het. Een methode die wellicht in deze tijd aanbeveling verdient, maar dat terzijde. Later werd ik voorzitter van de schoolvereniging VEVO (Voor en van Ons), al ging daar wel een hevige schoolstrijd met veel ‘stunts’ en zelfs illegale praktijken aan vooraf. Het vervolg van mijn voorzittersloopbaan kende zo zijn ups en downs, van de blamage van een zeer blauwe maandag als voorzitter van de CHJO

in Alphen aan den Rijn, via het weggestemd worden als kandidaat-voorzitter op de NPA en het voorzitterschap van de lokale afdeling van D66 in Steenwijk, naar het voorzitterschap van de afdeling Noord Nederland van de VMHP. Een functie, waarvan ik binnenkort met mijn pensionering afstand doe. Niet bepaald een indrukwekkende en tot de verbeelding sprekende voorzitterscarrière en het mag dan ook geen verbazing wekken, dat ik mijn voorzittersambities op een lager pitje heb gezet en deels heb ingeruild voor het schrijven van stukjes. Veel veiliger eigenlijk, want half Nederland schrijft columns en nu, met de komst van de zogenaamde social media, waar overigens niets sociaals aan is, een door bijna heel Nederland beoefend ambacht. Wat dat betreft hoef ik me over míjn opvolging geen zorgen te maken. Waarmee waarschijnlijk één van mijn laatste eieren als columnist van het Blauwtje is gelegd. Mijn definitieve vertrek uit het arbeidzame politieleven van 41 jaar en de daarbij behorende overgang van actief/actieve naar postactief/ post actieve VMHP’er, lijkt mij daarvoor een goed moment. De tijd is rijp voor een jong, fris en kritisch VMHP lid, die het klappen van de politiezweep anno 2015 kent en die zijn of haar gedachten daarover in het Blauwtje wil neerleggen. Hans Bogers