De Pompemich
JAARGANG
17
-
NUMMER
62
-
DECEMBER
2011
Voorkant: Er wordt weer vollop snoek gevangen aan de streamer, pagina 12 Foto: Simon van der Veen
IN DIT NUMMER ● ● ● ● ● ● ●
Van de voorzitter Van de redactie Uitslag enquête Uitnodiging ledenvergadering Derde lustrum RANO werpcursus Oostenrijkavond van 25 oktober
3 3 4 5 5 7 8
● ● ● ● ● ● ●
De Red Tag Het Zweefnimfje De onfortuinlijke streamer Een mooie ´mislukking´ Mijn eerste vliegenhengel Visrecept: Graved lax Agenda
11 12 12 13 17 18 19
www.depompemich.nl Voorzitter: Martin van der Wagt Dr. E. Halbertsmastraat 20 8501 JW Joure 06-38128892
[email protected] Rob van Dijk Valeriaan 53 8446 BC Heerenveen 0513-628448
[email protected]
Secretaris:
Penningmeester:
René Sijtsma Marnixstraat 41 8913 GV Leeuwarden 058-2127682
[email protected]
Ledenaktiviteiten en technische zaken: Frits Maltha de Warren 33 8551 MR Woudsend 0514-591388
[email protected] Ger Rous Jousterweg 91 A 8465 PC Oudehaske 0513-677496 06-25254684
[email protected]
Aktiviteitencommissie: Menno ter Horst van Zuylenware 65 8014WP Zwolle 06-14369930
[email protected] Kees Lutz Molenkrite 126 8608 XK Sneek 0515-416696
[email protected] RANO vertegenwoordiger: Rob Leurs Kraaiheide 30 8471 TZ Wolvega 0561-614459
[email protected] Rob van Dijk
Redactie:
Remco de Vries De Skalter 3 8627 SN Gauw 0566-651296
[email protected] Redactieadres: Hans Wiersma Tsjerkebuorren 34 9035 BB Dronrijp 0517-232313
[email protected] Hans Wiersma www.hanswiersma.nl
Opmaak:
De Pompemich wordt bezorgd door FRL post. Bij klachten over de bezorging bellen met FRL post: 058-2154157
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
De Pompemich De belangrijkste doelstelling van de vereniging is het stimuleren van het vliegvissen in de breedste zin van het woord, en het behartigen van de belangen van de aangesloten leden. De Pompemich is het clubblad van de vereniging en verschijnt drie keer per jaar. Het lidmaatschap van de vereniging kost € 20,- per jaar, middels automatische incasso. Opgave bij de secretaris. Na betaling krijg je een informatiepakket en de laatstverschenen Pompemich toegestuurd. Opzegging lidmaatschap vliegvisvereniging De Pompemich: uitsluitend schriftelijk voor 31 december bij de secretaris. Vliegvisvereniging De Pompemich is niet aangesloten bij de Federatie Friesland voor Sportvissersver-enigingen. Vergunningen kunnen derhalve niet worden verstrekt. Er worden op de clubavonden binnen en/of buiten werpinstrukties gegeven. Het is dus raadzaam om je vliegenhengel mee te nemen. Er is altijd iemand aanwezig die de basistechnieken aan de beginnende vliegvisser kan uitleggen. De vereniging heeft hengels ter beschikking voor wie nog geen vliegenhengel heeft.
kopij voor het volgende nieuwsbulletin inleveren voor 10 maart 2012
Van de voorzitter, En het jaar is alweer bijna om. Ik weet niet hoe het met jou zit maar ik heb extreem weinig gevist. Eigenlijk alleen op de visdagen van de club. Gelukkig heb ik nog wel vrij veel de vlieghengel in de hand gehad maar dan op een keurig geschoren grasveldje. Zowel dicht bij mijn huis als op het grasveld vlak bij ons clubhuis in Terkaple. Er is ieder jaar weer vraag naar instructie voor beginners en daar kunnen we met twee gecertificeerde VNV-instructeurs uitstekend invulling aangeven. Maar natuurlijk leer je het vliegvissen niet alleen van een instructeur. Dat leren we van andere vliegvissers, dat leren we van elkaar. Dus blijf ook in 2012 weer je inbreng leveren het wordt zeer gewaardeerd. We hebben het jaarplan 2012 weer lekker gevuld met hopelijk voor iedereen wat wils. We hebben dit jaar een enquête gehouden en de op- en aanmerkingen zijn direct
verwerkt in het jaarplan. In deze Pompemich kan je daar meer over lezen en ook op de jaarvergadering in januari kom ik daar even op terug. Het is trouwens fijn om te horen dat de inspanningen door jullie worden gewaardeerd. Dit jaar is er meer aandacht voor het binden, vissen en werpen maar het is zeker niet alleen voor de beginnende vliegvisser. We zoeken een penningmeester. De afgelopen vergadering heeft René aangegeven dat hij een wel erg drukke tijd tegemoet gaat en dat hij een stapje terug wil doen. Ongelooflijk jammer maar na 5 jaar trouwe dienst kan ik niet anders zeggen; Goed gedaan René en super bedankt! Ik wens jullie namens het bestuur goede gezondheid en tot aankomende clubavond. Oproep: Groep enthousiaste vliegvissers zoekt penningmeester!
Van de redactie De winter staat weer voor de deur. Vorig jaar om deze In deze laatste Pompemich van het jaar onder andere aandacht voor de lustrumviering afgelopen zomer en de tijd lag er al sneeuw en was het koud. De afgelopen weken van dit jaar zijn mild te noemen en er wordt dan ook volop snoek gevangen aan de streamer. Als straks de sloten en vaarten zijn dichtgevroren komt er van vissen voorlopig even niets. Tijd om onderhoud te plegen aan het vismateriaal. Vliegenlijnen schoon maken en controleren op scheurtjes en zwakken plekken. Moderne lijnen hebben weinig geheugen meer, toch is het verstandig om de vliegenlijnen in grote lussen weg te hangen om zo te voorkomen dat ze in het voorjaar gaan krinkelen. Vliegenreels schoonmaken en van het benodigde vet voorzien zodat ze weer in topconditie zijn. Hetzelfde geld uiteraard voor de vliegenhengels. Goed onderhouden materiaal gaat veel langer mee en men komt niet voor onaangename verassingen te staan als na een winterperiode de hengels, reels en vliegenlijnen weer ingezet worden. Veel vliegvissers vullen in de winterperiode hen voorraad vliegen weer aan. Maar goed, voorlopig wintert het nog niet en dus kan er nog gevist worden. Jaren terug, voordat de beroepsvissers de IJsselmeerhavens leeg visten, kon je in de winterperiode in deze havens heel goed met een goudkopnimf vis vangen; blankvoorn, winde, baars, roofblei, allerlei soorten vis die maar wat graag de nimf pakten. Die tijden zijn voorbij. Tegenwoordig moeten we de vis zoeken daar waar de beroepsvissers niet komen. Als voorbeeld de sierwateren in nieuwe woonwijken die dankzij het gescheiden regenwater van het riool prachtige heldere plassen opleveren. De afgelopen weken hebben we regelmatig op snoek gevist in dergelijke watertjes. Het is een prachtig gezicht als een snoek de streamer volgt en vervolgens aanvalt.
uitslag van de enquête die dit jaar onder de leden is gehouden. Uiteraard ontbreken bindpatronen niet en is er weer een visrecept. En voor degene die nog niet weten waar ze volgend jaar hun vliegvisvakantie door gaan brengen een prachtig uitgebreid artikel over de vliegvismogelijkheden in Oostenrijk. Als je dat leest dan mag de winter dit keer wel overgeslagen worden… De Pompemich wenst u goede kerstdagen en al het goede voor het nieuwe jaar! Namens de redactie, Hans Wiersma
Open dag aan het Heidemeer
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
CONCLUSIE ENQUÊTE POMPEMICH (2011) november 2011 Voorwoord: Dit derde lustrumjaar is een jaar waarin we terugkijken naar het wel en wee van onze vliegvisvereniging. Dit hebben we uitgebreid gedaan met de speciale editie van ons blad ‘De Pompemich’, de open dag aan het Heidemeer op 26 juni en onze clubavond op 28 juni. We willen ons ook bezinnen op hoe we in de toekomst verder gaan. Om daarvoor concrete voeding van zoveel mogelijk leden te krijgen, hebben we een enquête gehouden. Aanpak: Hierbij is als uitgangspunt gehanteerd: ‘De Pompemich’ heeft al sinds jaren 105-120 leden. Op de maandelijkse clubavonden zien we een dalend aantal deelnemers van 30 naar 20 of minder. Het bestuur en de aco willen onderzoeken waaraan dat ligt en of het huidige aanbod past bij de verwachtingen van onze leden. Wij willen vooral ook “feed-back”over het functioneren van de club en het bestuur/aco. Dat is dan met name gericht op het bieden en onderhouden van een programma dat zo goed mogelijk aansluit bij de behoefte van de (meeste) leden. Bij de enquête zijn plm 70 (ex)leden bereikt, binnen het gegeven tijdsbestek was het niet mogelijk ieder te bereiken om redenen van allerlei aard. Ongeveer 70% van de leden werd geraadpleegd, waarmee we toch een redelijke afspiegeling van de feitelijke situatie hebben bereikt. NB! Blijft overigens, dat wanneer leden menen dat nog niet genoemde aspecten óók extra aandacht verdienen, we deze uitnodigen dit aan Rob van Dijk of Kees Lutz kenbaar te maken. Een deel van de gegevens is verwerkt in een daarmee bijgewerkte ledenlijst waarin dus aanvullingen en correcties zijn opgenomen. De Pompemich Het blad ‘de Pompemich’ blijkt ten minste door ruim 80% van de leden gelezen te worden.
In het algemeen zijn de reacties positief. Op- en aanmerkingen of suggesties worden in het redactieoverleg meegenomen. Locatie In het algemeen wordt de locatie als gezellige praktische locatie ervaren. De pluspunten zijn vooral de gezelligheid en de mogelijkheid om binnen in de sportzaal te kunnen werpen. Minder gunstig is de bereikbaarheid bij slechte wegcondities bij extreem weer. De afstand is voor sommige leden vrij groot, dit blijft een probleem door de geografische spreiding van de woonplaatsen van de leden, t.w. héél Friesland+. Praktijkdagen Men vindt de praktijkdagen goed, hoewel er relatief weinig leden aan deel nemen. Suggesties voor locaties e.d. worden door bestuur en acco meegenomen voor de organisatie van de activiteiten. Ook het ‘buddy-vissen’ werd weer genoemd, hierop neemt bestuur of acco geen actie. Indien men dat wil, kan men op eigen initiatief daarvoor het best het Pompemich-netwerk gebruiken. Dat geldt ook voor andere gezamenlijke activiteiten. Clubavonden Opmerkingen/suggesties hierover worden in de programmering en aanpak van evt. activiteiten meegenomen. Algemene opmerkingen Men is tevreden met het beleid en de huidige activiteiten, het aanbod en beleid van de club en het bestuur/acco op zich. Men waardeert het ook, dat niet (meer) actieve leden uit solidariteit lid blijven. Deze steun hebben we als vereniging ook nodig! Namens Bestuur & acco: Martin v.d.Wagt en Kees Lutz
Foto Hans Kragt.
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
Algemene ledenvergadering “De Pompemich” Het bestuur nodigt u uit voor het bijwonen van de ledenvergadering 2012 Datum: Tijd: Plaats:
31 januari 2012 20.00 uur dorpshuis ”’t Heechein “,Buorren 28, Terkaple
Agenda: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13.
opening vaststellen agenda notulen jaarvergadering 2011 jaarverslag, voorgelezen ter vergadering financieel verslag en begroting 2012, ter goedkeuring verslag kascommissie bestuurszaken: aftredend en herkiesbaar: Martin v/d Wagt; aftredend en niet herkiesbaar René Sijtsma. Tegenkandidaten kunnen zich tot uiterlijk 5 dagen voor de vergadering melden bij de secretaris ledenenquête, samenvatting, beleidsvoornemens en discussie pauze met hapjes en verloting jaarplan 2012; toelichting, wensen en discussie communicatiestructuur -het blad, de website en de nieuwsbrief rondvraag sluiting
We rekenen op jullie komst op onze prachtige locatie! Namens het bestuur, Rob van Dijk, secretaris
DERDE LUSTRUM VAN VV DE POMPEMICH 13 maart 1995 werd de VV De Pompemich opgericht en de notariële akte gepasseerd op 17 juni 1996 en dat is 15 jaar geleden. Alle reden dus om daar feestelijk aandacht aan te besteden. Hiervoor werden een dag en een avond gereserveerd. Open dag Om organisatorische redenen werd op zondag 26 juni aangehaakt aan een hengelsportevenement gehouden aan het Heidemeer te Heerenveen-zuid. Het doel van het evenement aldaar was het promoten van het jeugdvissen in Friesland. Het bestuur ging in conclaaf met de organisatie en wij konden op onze oude stek nabij “De Stal” een ruime plaats krijgen waarop een grote tent werd opgetrokken met daarin een demonstratie vliegbinden (Kees Lutz), vertonen van vliegvis DVD’s op een monitor (Frits Maltha) en voorts werden werpdemonstraties gegeven door diverse leden. In de ochtend mochten we ons verheugen op een redelijk bezoekers aantal, in de middag werd het wat rustiger. Al met al een dag met een aardige promotie voor onze geliefde sport. Na afloop een borrel voor de deelnemers gegeven door het organiserend comité
Gezellige avond Dinsdagavond 28 juni werd een gezellige avond gehouden, voor leden en oud-leden, in It Heegein in Terkaple. Een aantal leden uit de oprichtingsfase gaven acte de presence w.o. Douwe van den Galiën, Rob Leurs en Hans Wiersma. De voorzitter, Martin vd Wagt, opende de avond met een terugblik op de 15 jaar oude vereniging. De nostalgische diashow lokte veel fraaie anekdotes uit. Het feestje werd met drankjes en hapjes opgevrolijkt, samen met een trekzakensemble met Paul Seinen, Ria Postma en Ger Rous die een serie shantyliedjes ten gehore bracht.
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
Handy Fish is een allround hengelsportzaak met op de eerste verdieping een topcollectie vliegvismateriaal in elke prijsklasse. Eigenaar Bert Schouten is Nederlands kampioen vliegvissen en kan u op alle gebied adviseren. Graag presenteren wij een deel van onze merken. SAGE
Al jaren de meest verkochte vliegenhengel ter wereld. Kom eens voor een testvlucht met deze werpwonders en verbaas u zelf. Sage hengels zijn leverbaar vanaf € 249,- en hebben 30 jaar garantie bij breuk.
SIMMS
Het merk dat vooral bekend is om zijn topklasse waadpakken en waadschoenen. Handy Fish heeft ook vliegvesten, jacks en andere technische kleding van Simms.
Magazine De Pompemich De kwartaaleditie van het Magazine De Pompemich werd voor deze gelegenheid in een prachtige kleuruitgave gestuurd aan de leden, maar ook aan de organisaties die verwant zijn aan de hengelsport of daar, door beleid, zijdelings mee te maken hebben. Hans Wiersma was er, met de redactie, in geslaagd een soort van “glossy” van de persen te laten rollen dat volgens mij nog niet eerder was gebeurd. Fraaie foto’s, interessante verhalen en vooral het ingeplakte “Pompemichje” wat bijdroeg aan de uitstraling. Redactie, een welverdiend compliment en daar hoort bij een bedankje aan de sponsors Martin Roosnek (Kensoor), L.H. Design en de cursus die gegeven werd door Rob van Dijk in Kollummerzwaag, waarvan de gehele opbrengst in de sponsorpot terechtkwam. Doorgaan met de club Tot slot, de toekomst. Het bestuur en de aco steken veel tijd en enthousiasme in de club om met een zo fraai mogelijk programma voor de dag te komen. Voor de komende 15 jaren zou ik wensen dat die inspanningen beloond werden met een grote opkomst op de clubavonden en met veel deelnemers op praktijkdagen.
FROGHAIR
Een vreemde naam bedacht uit Japanse humor, maar wij garanderen u dat dit het beste leadermateriaal ter wereld is. Froghair fluorocarbon lijn is onzichtbaar en knoopvast. Froghair, a small step for man, a giant LEAP for fishermen...
DUTCH REELS
Technisch vernuft van Hollandse bodem. Verassend van vormgeving, sterk, betrouwbaar en voorzien van de smeuigste slip. Daar kan zelfs Madonna een puntje aan zuigen...
Tight Lines Ger Rous
VISION
Een Deens merk met een range van hengels, reels, lijnen en heel veel accessoires. Ontwikkeld in de praktijk, gemaakt voor vliegvissers die een goede prijs/kwaliteit verhouding zoeken. Handy Fish, a shop with Vision...
RIO
Topkwaliteit vliegenlijnen uit de USA. Een zeer grote collectie biedt u altijd de beste lijn voor de meest uiteenlopende omstandigheden. De nieuwste toplijn en extreme werpbeleving is de OUTBOUND. Schroef je reel goed vast...
ROSS
Uit massief aluminium gefreesde Reels met een large arbor design en een perfecte slip. Met de Evolution, Rythm en de saltwater Canyon reels vind u altijd een match voor uw vliegenhengel.
C&F
De meest gewaardeerde vliegendozen ter wereld. Zeer grote collectie met het bekende slit-foam waarbij de vlieg achteruit geparkeerd wordt. Ook de vises en tools zijn van absolute topklasse.
GLOBAL FISHERMAN
Een range van produkten ontwikkeld door Peter elberse. 4-delige vliegenhengels, reels, vliegendozen en vliegenhaken. Ideaal voor starters.
GO Handy Fish ! Onze ervaring is uw besparing.
WWW.HANDYFISH.NL KENNEMERSTRAATWEG 127 • 1851 BC HEILOO • Tel: 072-5336961 OPEN: MA, DI, WO, VAN 9-18.00 • DO+VR KOOPAVOND ZA 9-21.00 E-MAIL:
[email protected]
De jeugd heeft de toekomst
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
RANO Werpcursus voor het VNV Werpcertificaat 2012 Ook in 2012 gaat de RANO (Regionale Afdeling Noord Oost van de VNV) een werpcursus organiseren die eventueel kan uitmonden in deelname aan het examen voor het VNV werpcertificaat. Aan het eind van de cursus wordt een proefexamen gehouden en degene die daar over voldoende vaardigheden blijken te bezitten, mogen opgaan voor dit examen. Het examengeld hoeft dan ook alleen door de kandidaten betaald te worden die het proefexamen met succes hebben afgelegd en op willen gaan voor het echte examen. De cursus en het examen staan ook in 2012 helemaal los van elkaar. Het examen is conform de eisen en reglementen zoals die opgesteld zijn door het VNV bestuur. Het VNV werpcertificaat is onder meer een voorwaarde voor toelating tot de cursus VNV Werpinstructeur. Maar je kunt natuurlijk ook het certificaat halen voor jezelf, omdat je dat leuk vindt, je werpvaardigheid wilt verbeteren en daardoor meer succes verwacht bij het vissen door het aantal speciale en ook verre worpen (exameneis is 23 meter) die je worden aangeleerd. Extra oefensessies De mogelijkheid voor de cursisten om extra oefensessies te volgen blijft gehandhaafd. De data van de extra oefensessies worden op de cursusdagen gecommuniceerd via de aanwezige instructeurs . Data werpcursus 2012 1: Zondag 18 maart, reserve datum 22 april 2: Zondag 15 april, reserve datum 22 april 3: Zondag 3 juni 4: Zondag 2 september 5: Zondag 23 september, Proefexamen 6: Zondag 30 september of zondag 7 oktober, Examen De dagen die als reserve genoemd zijn, worden in geval van overmacht, bijzondere situatie of calamiteit gebruikt. Wat kunt U verwachten. In 5 sessies helpen wij u uw werpvaardigheden te verbeteren. We gaan daarbij uit van uw beginniveau. Dit kan de basis zijn. Van daaruit werken we verder aan backhanden, precisie werpen, rolworpen, dubbele strip, en technieken om te vissen op stromend water. Daarnaast zal ook een klein stukje basistheorie worden behandeld. De uiteindelijke eisen voor het werpcertificaat zijn: 15 meter lijn in de lucht kunnen houden met dubbele strip en maximaal 60 cm lus.
15 meter zonder gebruik van de lijnhand (lijn mag schieten) 15 meter worp over de lijnhand schouder 60 cm lus (backhand) met gebruik lijnhand (lijn mag schieten) Minimaal 12 meter lijn in de lucht kunnen houden. Op commando lus verkleinen/vergroten tussen 60 cm. en 150 cm. 23 meter werpen met dubbele strip. 14 meter rolworp in een ring van 1 meter doorsnede. 12 meter backhand rolworp met gestrekte leader Werpen in ring van een meter, afstanden: 6 meter 10 meter 14 meter Zelfde drie worpen over de andere schouder: 6 meter 10 meter 14 meter. 12 meter reachcast, zowel links en rechts, uitvoering parallel aan oever 12 m in horizontale vlak werpen, links en rechts. 12 meter boogworp, minimaal 1,5 meter uitslag in de linker- en rechterbocht. 10 meter parachutecast, met 3 meter ruimte. Uitvoering afgestopte of hoge parachute worp. Verlengen en verkorten van de lijn tijdens de valse worpen, tussen 8 en 12 meter. Tijd en locatie De eerste keer verzamelen we tussen 9.30 uur en 9.45 uur in het clubgebouw van De Kingfisher aan de Veerweg te Kampen. De rest van de bijeenkomsten worden vanaf 10.00 uur vanuit de Mac Donalds te Kampen opgestart alwaar ook op eigen kosten de lunch kan worden genuttigd. McDonald’s Kampen Zambonistraat 7, afslag N 50 8263 CE Kampen Telefoon: 038-3335988 De cursusdagen eindigen om plm. 15.30 uur. Doorgang alleen bij voldoende deelname. Indien er onverhoopt onvoldoende cursusdeelnemers zouden zijn, worden de reeds gestorte bedragen terugbetaald. Prijzen De kosten van de gehele cursus exclusief lunches, (dus 5 cursus dagen excl. Examen) € 90,- De kosten voor het examen incl. lunch, certificaat en badge bedragen worden t.z.t. nader bekend gemaakt. Aanmelding De aanmelding geschiedt als volgt: stuur een mail naar Ferdy Geerdink:
[email protected] dan krijg je het aanmeldingsformulier per mail toegestuurd of gebruik het for-
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
[email protected]
mulier dat via je club is verspreid. Per deelnemer dient een formulier ingevuld en opgestuurd te worden. De plaatsing wordt pas definitief als het geld is gestort op Giro rekening 1547243 ten name van RANO, Valsakker 16, Aalden o.v.v. Werpcertificaat RANO 2012. Het definitieve reglement, exameneisen en route beschrijvingen worden de deelnemers tijdig toegestuurd.
Uiteraard zal indien wijzigingen zich voordoen dit tijdig via de mail aan de deelnemers worden gecommuniceerd. Met vriendelijk groeten Ferdy Geerdink Cursuscoördinator (EFFA instructeur) 0591-371922
Oostenrijkavond , 25 oktober 2011 De thuisblijvers hebben wat gemist! Jan v/d Boogaard, een “Oostenrijkspecialist” verzorgde samen met zijn collega Frans Willems (voor de techniek) een prachtige avond. Met de beamer werden foto’s en korte video’s getoond van de vele mogelijkheden, die Oostenrijk biedt voor de forelvisser. Jan vertelde enthousiast over de mogelijkheden die met name de Oostenrijkse bergbeken bieden voor de visser die van een prachtige natuur en wilde stroompjes/ stromen houdt. Ik heb Jan gevraagd of ik een aantal citaten uit zijn artikelen mag overnemen, want op deze manier krijg je de beste informatie. “Vliegvissen in Oostenrijkse bergbeken is fantastisch “ Kein schöner Land. “Es gibt kein schöner Land”. Inderdaad, naar mijn overtuiging is er geen mooier en vriendelijker (vliegvis)land als Oostenrijk zo dichtbij (afhankelijk van de bestemming zo’n 800 tot 1000km vanaf Arnhem). In Ober-Österreich
(OÖ) en het noordelijke deel van Nieder-Österreich (NÖ) vinden we traag stromende, door de ijzerhoudende bodem bruingetinte middelgebergtebeken, zoals we ze kennen uit de Eifel en het Sauerland; in kalkrijke gebieden, zoals in het Salzkammergut en in het oosten van de Steiermark (S), in dikwijls romantisch aandoende omgevingen, komen we klassieke, turkooisgroen getinte, bochtige droomrivieren met brede, lange grindbedden tegen; maar hoog in de zijdalen in de alpenregio’s, zoals in Vorarlberg (VB), Tirol (T), Ost Tirol (OT), het Salzburgerland (SB) en Karinthië (K), bevinden zich de hooggebergtebeken. Meestal glasheldere, ijskoude beekjes ontspringen op grote hoogten, uit bronnen of uit gletsjers; daarvandaan zoeken ze luidruchtig ruisend en bruisend hun weg door smalle dalen, die zijn ingeklemd tussen besneeuwde bergtoppen, langs met bloemen bezaaide groene alpenweiden, naar lager gelegen, bredere dalen. Daar stromen ze met andere beekjes samen en vormen bredere beken, die dikwijls door majestueuze bossen worden omzoomd. Uiteindelijk worden het indrukwekkende rivieren, die hun water in de Rijn, de Donau of
Hans Wiersma Kunst en Vormgeving Getekende of geschilderde portretten vanaf 50 euro. Voor meer informatie en voorbeelden www.hanswiersma.nl
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
Mijn vliegvisparadijs Daarboven, in die smalle alpendalen, ligt mijn vliegvisparadijs. Daar zijn (vooral in het voor- en naseizoen, wanneer er nauwelijks toeristen zijn) de hotelletjes en pensions echt niet duur; al vanaf zo’n 38,- Euro voor Half Pension per dag, soms zelfs inclusief keuzemenu’s; daar betaal je, omdat het water van oudsher privébezit is, zo’n 10,- tot 30,- Euro voor een dagkaart, en daar kun je soms zelfs, bij verblijf van een week, gratis vissen! Elk jaar zoek ik weer twee of drie nieuwe locaties op, en eigenlijk ben ik zelden of nooit teleurgesteld. Als er al eens een heel enkele uitzondering was, dan was dat alleen maar als gevolg van de weersomstandigheden. Als je net als ik in staat bent om buiten het zomervakantieseizoen op vakantie te gaan, dan hoef je ook eigenlijk ook geen vroegtijdige reserveringen te maken. De hotels en pensions zijn dan vrijwel leeg, en wanneer je het weerbericht op www.wetter.at voor de verschillende regio’s in de gaten houdt, kun je vlak voor een goede weerperiode even opbellen, reserveren, en dezelfde, of de volgende dag in de auto stappen. Bovendien heeft de hotelier dan dikwijls even de tijd om je aan het water een beetje wegwijs te maken, en dat is best belangrijk, want soms is het een heel gezoek om plekken te vinden waar je de auto kwijt kunt, en waar je makkelijk bij het viswater kunt komen. Het is ook heel verstandig om een wandelkaart van de omgeving te kopen. De zeer gedetailleerde kaarten van de Kompas serie, die heel Oostenrijk overlappen) zijn uitstekend; met een schaal van 1:50.000 (twee centimeter op de kaart vertegenwoordigt een kilometer) zijn de kleinste weggetjes te vinden, en ook alle (zij)beekjes zijn makkelijk te vinden. Voor de meeste van deze kleinere, onbekende locaties wordt vanwege de hoge kosten weinig
reclame gemaakt, en de meeste jaarlijks terugkerende stamgasten zijn niet erg mededeelzaam over hun favoriete stekje. Toch zijn deze plekken met een klein beetje moeite wel op het internet te vinden; met de zoekwoorden ‘Fliegenfischen Österreich’ en ‘Angeln Österreich’ kun je al ‘googelend’ tientallen aantrekkelijke stekken vinden. Maar er zijn ook sites met veel informatie zoals: www.tiscover.at, www. anglerinfo.at en www.derfliegenfischer.at. Zo heb ik persoonlijk in de loop van meerdere jaren al enkele honderden vis- en verblijfsmogelijkheden in Oostenrijk opgespoord en in een eigen data bestandje beschreven. Mogelijke stekken Een paar voorbeelden hieruit van aantrekkelijk geprijsde hotels en pensions met eigen viswater zijn: Pension Dorfwirt in Hopfgarten (OT); Gasthof Zur Post in Untertauern (SB); Pension Arina in Nauders (T); Hotel Mayer in St. Martin (SB); Gasthof Thanner in Brandberg (T); Forellenstube in Lofer (SB); Hotel Altginzling in Ginzling (T); Gasthof Forelle in Vorderlanersbach (T); Niederbruggerhof in Ausservillgraten (OT); Appartementen Drei Gemsen in Mallnitz (K); Hotel Auhof in Schruns (VB), enz. Kampeerders en fans van vakantiewoningen kunnen voor relatief goedkoop viswater o.a. terecht bij de toeristenbureaus in het Grosses Walsertal, in Brand, in Silbertal, Gargellen en in Schruns-Tschagguns in Vorarlberg; bij de toeristenbureaus in Altenmarkt, Forstau, Wagrain, St. Johann (im Pongau), Grossarl, Maria Alm en Mühlbach in het Salzburgerland; bij de gemeentehuizen in Weissenbach, Neustift, Kirchdorf, en Wildschönau, en het toeristenbureau in Pettneu in Tirol; in het toeristenbureau in Sillian in Ost Tirol; en,
voor wat duurder, maar erg goed water (Möll en Gail) in Karinthië bij het Gemeentehuis in Stall, bij de toeristenbureaus in Flattach, Kötschach en Hermagor. Vissen en genieten Daarboven, in die snelle, zuurstofrijke stromen wonen echt prachtige, altijd hongerige, ijzersterke forellen. Daar vind je de fraaiste van allemaal, de vooral in het najaar felgekleurde bronforel of beekridder (Bachsaibling); de vechtlustigste, de regenboogforel (Regenbogenforelle); en vooral ook de oorspronkelijke ‘Rotgetüpfte’, de roodgespikkelde camouflageartiest, de beekforel (Bachforelle). Heel hoog in de bergen (boven 1500 meter) worden ze niet erg groot, vissen van 30 tot 35 cm zijn de oudgedienden, en een enkele uitschieter richting 40 cm is al een echte aartsvader. Lager, zo tussen de 1000 en 1500 meter hoogte, kun je soms voor prettige verrassingen komen te staan, als plotseling een van die donkergekleurde duikboten uit een diepe ‘Pool’ (Gumpen) zich in een nimf of streamertje vergist en je leader op zijn breeksterkte gaat testen. Waar en hoe De beken boven in die smalle alpendalen zijn vaak ondiep, stromen dikwijls heel snel en onregelmatig, ze liggen vol met grote stenen en rotsen, er zijn watervalletjes, en in steile stukken zelfs cascaden, het water is onrustig, nergens is constante stroming te bekennen, en het werpen en het controleren van de lijn lijkt daarom een enorme klus. Voor een volbloed Nederlandse polder-vliegvisser lijkt het onbegonnen werk, en bovendien, als je voor het eerst aan zo’n beek staat vraag je je in gemoede af of er hier wel vissen (kunnen) zitten.
www.kensoor.nl
de Drau uitgieten, die het verder naar Noord-, Oost-, en Middellandse Zee transporteren.
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
Overigens geldt dit ook wel voor ervaren Oostenrijkse vliegvissers; mij is meer dan eens verteld dat er in bepaalde beken wel ooit vis was uitgezet, of dat er in het verleden wel eens forellen waren gevangen, maar dat er vrijwel nooit iemand ging vissen, omdat men het water te moeilijk of te ondiep vond. Of dat men er na een hoogwaterperiode met overstromingen niet meer in geloofde dat er nog vis in de beek had kunnen overleven. Je kunt gauw geneigd zijn dit snelle, geblokte water voorbij te lopen, en langzamer stromende stukken op te zoeken. Dikwijls sta je op een hoge oever en zie je alleen maar een razendsnelle stroming onder je langs schieten. Kijk dan eens of je ergens verderop het water in kunt, en eenmaal beneden zie je plotseling wel plekken waar de forellen zich kunnen ophouden; vooral vlak langs de kant zijn vrijwel altijd kleine rustige stukken te vinden, achter stenen, in een uitholling in de oever, enz. Je hoeft hier niet ver, maar wel gericht, te kunnen werpen, je moet je vlieg op de juiste plek (achter stenen, tegen stenen beschoeiingen, op de rand van de luchtbellen onder watervalletjes of langs stroomnaden) en vooral natuurgetrouw (zonder ‘drag’ drijvend) aanbieden. Dit betekent dat je korte (parachute-) worpjes moet maken, de lijn veelvuldig moet ‘menden’, een slangenworpje moet beheersen, en een bochtje naar links of rechts in de lijn moet kunnen leggen. Dikwijls moet je met een hooggeheven, uitgestrekte arm er zelfs voor zorgen dat je vliegenlijn juist niet op het water drijft, dan vis je als het ware vlak voor je voeten. Want daar zitten ze ook! Als je dat allemaal een beetje lukt, en na een paar dagen proberen heb je ervaring genoeg, dan is succes verzekerd, dan zie je de vis dus ook vlak voor je neus stijgen en je vlieg nemen. Maak meerdere worpjes, telkens iets verder naar links of rechts, op ‘verdachte’ plekken; het water is ondiep, het oppervlakte venster waarin de vis drijvende vliegen waarneemt is dus (heel) klein, een paar centimeter verschil in plaatsing 10
van je vlieg kan je vlieg in het blikveld van een forel brengen. En, er speelt naar mijn mening nog iets, namelijk wanneer een bepaald patroon met enige regelmaat over hem heen drijft zou de forel de indruk kunnen krijgen dat er een toenemende vliegenactiviteit of ‘hatch’ aan de gang is, en daarom na verloop van enige tijd toch de vlieg nemen. Overigens hoeft niet de hele bergbeek uit nerveus, onstuimig water te bestaan; dikwijls zijn er ook langzamer stromende stukken (Züge), en soms zelfs diepere ‘pool(tje)s’ waar je de forellen kunt zien staan, en waar je ze gericht kunt aanwerpen; doe dat schuin van achter, maak weinig, eigenlijk liever geen, valse worpen, en laat de vlieg zo’n halve meter voor de forel op het water landen en dan over zijn kop drijven. Wedden dat hij stijgt. Immers, daarboven is het insectenleven nog niet zo uitbundig, er is dus relatief weinig voedsel op en in het water. De vissen hebben maar een kort zomerseizoen en zijn dus altijd hongerig. Het water is snel, dus de buit is maar kort binnen bereik. En daarom zijn de vissen niet erg kritisch en bijtgraag. En als je dan zo’n broeierige dag treft, met weinig zon, dan krijgt je hertenharen kokerjuffer (Rehhar Sedge), je Parachute Adams of je Steenvlieg imitatie echt niet lang de tijd om ongeschonden rond te drijven. Als bliksemschichten komen de forellen onder de stenen en het schuim vandaan en nemen luidruchtig je vlieg. Hengeltje heffen, lijntje straktrekken en: ‘hangen’. En zelfs een kleine vis levert in dat snelle water, tussen de stenen, aan je lichte materiaal een prachtige drill. De beekforel wil terug naar zijn standplaats en zoekt zijn heil onder boomwortels en tussen de stenen, de regenboog gaat er razendsnel vandoor en springt schuddend met zijn kop hoog uit het water, de bronforel zoekt het liefst de diepte op en gaat stroomafwaarts zwaar aan de dunne leaderpunt hangen. Adrenaline puur! Op zulke dagen zijn geweldige vangsten van tientallen vissen mogelijk, het is echt genieten. Echter, ga zo De Pompemich - nr. 62 - december 2011
voorzichtig mogelijk met de gevangen vissen om, vis weerhaakloos, raak ze alleen met natte, in het water gekoelde handen aan, en zet ze zo snel mogelijk terug in hun element. En, ook al mag je volgens de vergunning vis meenemen, beoefen ‘catch & release’, de bergbeekbiotoop is klein en kwetsbaar, de bestanden zijn niet echt groot, de vissen hebben een lange tijd nodig om een behoorlijke lengte te bereiken, en, zo blijft er vis over voor de toekomst. Niet alles is rooskleurig (of glashelder) Ik realiseer me dat ik hierboven de indruk wek dat alle beken en rivieren in Oostenrijk het hele jaar door glashelder zijn. Niets is helaas minder waar. Vooral de rivieren die door gletsjers worden gevoed kunnen enorme hoeveelheden sterk gekleurd water voeren, en de hele zomer door vrijwel onbevisbaar zijn. Dit komt door het smelten van de gletsjer; het smeltwater neemt een soort slijpsel van vermalen steen vanonder de gletsjer mee en dit kleurt het water in de beek melkwit, en maakt het zelfs ondoorzichtig. Voorbeelden zijn o.a. de Inn, Ötzbach, Ruetzbach, Ziller, Saalach, Salzach, Fuscher Ache, Isel en Drau. Echter, in het vroege voorjaar en het late najaar, wanneer het boven op de gletsjer vriest, zijn deze rivieren laag, en glashelder, en ze blijken plotseling schitterende vliegvisrivieren te zijn. Overigens beveel ik voor deze rivieren aan niet te lang van te voren te boeken, maar even vooraf met het hotel of pension of de visserijopzichter te bellen over de helderheid en de hoogte van het water, immers, de lange warme zomers van tegenwoordig hebben al aardig wat gletsjers veel te lang laten smelten Te gebruiken vliegen en methodes Voor bergstromen zijn exacte imitaties van de voorkomende insecten niet van groot belang. Hier kan worden volstaan met vliegen die in silhouet een goede impressie geven van het
voedselaanbod. Relatief zware standaardnimfen (‘Pheasant Tail’, ‘Gold Ribbed Hare’s Ear’, e.d.), met en zonder goudkop, maar ook een paar steenvliegnimfen en ‘Cased Caddis’ nimfen (o.a.’Leadhead’) en zeker ook ‘Prince nimfjes’ (met goudkopje) horen in de vliegendoos thuis. Droge vliegen moeten goed drijven en in de wervelende stroming voor de vis èn de vliegvisser goed zichtbaar zijn; dichtgehackelde hertenharen ‘Sedges’ (ook in hele grote maten), ‘Irresistables’, en ‘Adams’-achtige eendagsvlieg imitaties zijn een goede keuze (eventueel kan een felgekleurd zichtvleugeltje worden ingebonden, maar doe dat niet bij een Klinkhåmer, ik heb heel veel weigeringen gehad op Klinkhåmers met een felroze vleugel). En, ’s zomers komen op plaatsen waar het water min of meer stilstaat dikwijls zwermen hele kleine zwarte vliegjes voor. Kleine, heel simpele, zwarte vliegjes (een beetje zwarte dubbing en een zwart hackeltje) kunnen geweldige resultaten (onverwacht grote vissen) opleveren. En verder, hoewel ze nou niet echt op een specifiek insect lijken, ’Palmertjes’ en ‘Red Tags’ doen het ook bijna altijd en overal. Voor deze visserij heb je geen waadpak nodig; een paar soepele lieslaarzen met een
goed profiel op de zool voldoen uitstekend; bovendien ben je er een stuk flexibeler door, want als je een stuk wilt verkassen kun je er zo mee in de auto stappen, en je kunt ze ook heel snel weer uit- en aantrekken. Materialen Met twee verschillende hengels kan ik onder vrijwel alle voorkomende omstandigheden vissen. Een AFTMA viertje van 9 voet, voor de wat bredere beken en rivieren, welk hengeltje ook prima geschikt is om mee te nimfen; en een AFTMA viertje van 7 voet om in de hele smalle beekjes, onder overhangende takken, goed uit de voeten te kunnen. Natuurlijk gaat het ook met je standaard polderhengel, en ook met heel licht materiaal; alleen vind ik het lastiger om met een relatief zware hengel van die hele korte worpjes te maken, en verder, omdat een drill nooit te lang moet duren, en omdat je toch af en toe tegen een heel sterke vis kunt aanlopen, die ook nog weet hoe hij van de sterke stroming gebruik kan maken, ben ik minder enthousiast over het vissen met superlicht materiaal in deze wateren. Ik vis met korte leaders, ongeveer de lengte van de hengel. Mocht ik een diepe ‘pool’ tegenkomen, die ik met een nimfje wil
uitkammen, dan knoop ik er met een waterknoop snel een langere punt aan. Als leaderpunt gebruik ik meestal 0,14 mm, slijtvast Fluorocarbon. Alleen op plaatsen waarvan vaststaat dat er echt grote vissen voorkomen vis ik met een dikkere punt. Verdere informatie Kijk voor (alpen- en andere) vliegen en vliegbindinstructies (en mooie reisverslagen) eens op de site van de Zwitserse vliegbinder René Föllmi: www.foellmiflytyer.ch, voor een interessante serie CdC vliegen op www. derfliegenfischer.at/fliegenbinden/auswahl.html, verder is een prachtige site met mooi gefotografeerde en door beroemde vliegbinders gebonden vliegen die van www.danica.com/flytier/ patternindex.htm, en natuurlijk moet je ook eens kijken op www.fliegenfischer-forum.de, onder ‘Fliegenbinden und Fliegenlexicon’. Deze laatste, prachtige site heeft ook een groot aantal zeer interessante reisverslagen, onder ‘Reise & Report’. Veel ‘Petri Heil’ gewenst! JanvdB
De Red Tag
Een aantal maanden geleden kreeg ik op mijn werk onverwacht bezoek van een voor mij onbekende collega/vliegvisser. Ik zat op dat moment achter de MAC een aantal foto’s op te zoeken, deze waren nodig voor een artikel. Opeens hoorde ik in de gang iemand met luide stem roepen: “werkt die vliegvisser hier?” De man vertelde dat hij, net als ik, uitsluitend vist met drijvende lijnen, en
ook met zo licht mogelijk materiaal de polders afstroopt. Hij vertelde dat hij, omdat hij zijn doosje met Bibio’ s was vergeten, met succes met een Red Tag op het Oostvoornse meer had gevist. Na een minuut of tien vertrok de man weer. Ik heb sindsdien niets meer van hem vernomen. Ik weet ook niet van wie hij heeft gehoord dat ik mij bezig houd met vliegvissen. Of het verhaal waar was wat hij vertelde, laat ik in het midden. Ik bind ook nog regelmatig een Red Tag aan de leader, niks mis mee, toch? Tja, wie kent deze vlieg niet, “de Red Tag”, ook wel beginnersvlieg genoemd. Veelal de eerste vlieg die De Pompemich - nr. 62 - december 2011
tijdens bindavonden door de prille beginners wordt gebonden. Maar, al mijn eigen bedenksels ten spijt, is de Red Tag onbetwist een der beste vliegen ooit ontworpen. Nagenoeg overal inzetbaar, je kunt hem droog en nat vissen, of gesopt, en je kunt hem als nimf vissen. De Red Tag wordt ook wel met een wit staartje gebonden. Hij heet dan (je raad het al) White Tag. Of met een oranje staartje, de Orange Tag, die men, om het moeilijk te maken, ook wel Treacle Parkin noemt. En, het kan haast niet uitblijven, de Yellow Tag. Je kunt de Red Tag ook wijzigen door de kraaghackle een andere kleur 11
te geven. Een Red Tag met een donkergrijze hackle wordt dan Witch genoemd. Dan heb je de Silver Witch, de Grayling Witch, de Rolts Witch. Te veel variaties om hier te beschrijven. Ja, zoals je ziet kun je met de Red
Tag heel veel kanten op. Maar, onder welke naam al die variaties ook door het leven gaan, de Red Tag behoort tot een der universeelste vliegen ooit ontworpen. Hoe de Red Tag in elkaar zit? Dat is wel bekend.
Hoe ik aan al die wijsheid kom! Nou, niet van mijzelf natuurlijk. Maar ik bezit genoeg vliegvis-bindlectuur om daar achter te komen. Hhk
Het zweefnimfje Bindgegevens van de zweefnimf Haak: Binddraad: Body: Staartje: Dekschild: Thorax:
TMC 2312 nrs. 12/16 Bruin 8/0 Elandhaar of gestripte pauwenveer quill Enkele lichtbruine/grijze veerfibers Gevlekte veerstrip Grijze/bruine dubbing
Dit nimfje is het neefje van de eerder ingezonden ALPHA MITSJ. Ze lijken een beetje op elkaar. Ha,ha, grapje. Een zeer eenvoudig te binden zwevend nimfje dat op bepaalde dagen prima vangt. Hoe het nimfje in elkaar zit: Haak in de klem - binddraad opzetten - enkele lichtbruine/grijze veerfibers inbinden – van de elandhaar knip je eerst een stuk van de donkerbruine punt af, vervolgens
een onderbody van binddraad maken alvorens je (de) haar gaat inbinden, anders wordt het lijfje wel erg dun. Als je het goed hebt gedaan, is het achterlijfje bruin en verloopt naar lichtbruin, is niet echt nodig maar het staat gewoon fraai. Als je geen elandharen hebt, gebruik je gewoon een gestripte pauwenveer. Vervolgens een grijze veerstrip inbinden – grijze of lichtbruine dubbing voor de thorax – afbinden – lakken – KLAAR!! Hhk
De onfortuinlijke streamer. Voor de flauwekul maakte ik wel eens donkerrode, blauwe, (of andere minder heldere kleuren) streamers. Maar het lag in ieder geval niet in de bedoeling om er mee te gaan snoeken. Enorme joekels van streamers in de meest fluorescerende tinten, zoals geel, roze, wit etc., natuurlijk in samenwerking met tinselachtig langdradig befiebelegoechjes ontbraken nooit en te nimmer op de kunstvlieg. En voor de wat minder visueel bedeelde snoeken had je dan ook nog de zogenaamde tandemmodellen. In Mantgum vlak bij Leeuwarden heb je vlak naast het spoor een vijver die toen nog niet in verbinding stond met de Mantgummervaart. Prachtig helder vliegviswater! Een ruisvoorn had de vlieg diep genomen, toen ik hem eindelijk onthaakt had zat er nog nauwelijks nog leven in helaas. Gelukkig is dit een vrij zeldzaam geval. De vis bewoog met schokken in het water en was inmiddels zo’n acht meter bij mij vandaan toen plotseling een grote kolk vlak voor mij, een snoek die de gewonde vis met grote snelheid op ging halen. Dus moest hier de snoekstreamer ook maar eens geprobeerd worden. De omwonenden zagen ons regelmatig snoe12
ken vangen aan de vliegenhengel, met als gevolg dat er in no-time hele families stonden te spinvissen. Met dat dan weer tot gevolg dat de snoeken niet meer in de snoepkleurige plasticdingen wilden happen. Ergens had ik gelezen dat een of andere gek alleen maar met zwarte streamers snoekte. Hoewel mijn felgekleurde streamers in minder beviste wateren wel vingen, hier in Mantgum totaal niet meer. Dus toch maar eens de zwarte vlieg proberen. Sommige Friese polders worden weinig bevist en anderen daarintegen veel meer, dit is soms afhan-
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
kelijk van de geografische ligging. Ook bij deze meer beviste polders werkt, net als in Mantgum, de zwarte streamer zeer goed. Om de twijfel helemaal weg te nemen hebben we diverse druk beviste wateren in Friesland uitgeprobeerd. Het resultaat was bijzonder, drie streamers van hetzelfde formaat, eerst met de witte en de gele gevist, geen enkele aanbeet, maar op hetzelfde stuk water werden in hetzelfde tijdsbestek 4 snoeken gevangen aan de zwarte streamer. Toen ik vanaf een brug een snoek achter mijn streamer aan zag komen, probeerde ik spelenderwijs de vis te verleiden, deze tikte slechts tegen mijn zwarte streamer aan. Intussen was Timo naast mij komen staan en liet zijn gele streamer voorzichtig voor de snoek zakken, die er toen ogenblikkelijk vandoor ging. Een vrouwelijke voorbijganger liet ons weten, dat die verrekte snoeken zich hier in Franeker in het voorjaar vaak vergrijpen aan de jonge watervogels. Ik schoot direct in de lach en moest denken aan vroeger toen mijn jongere broertje en zusje jankend thuiskwamen. Ze hadden in de Leeuwarden gracht jonge eendjes oud brood gevoerd. Toen plotseling een diepzeemonster de jonge eendjes verslond. Als de snoeken in Franeker
in het voorjaar stijgen, zal ik zeer zeker hier de oppervlaktestreamer gaan gebruiken. Een zonkerstrip als staart van een snoekstreamer geeft een hele mooie actie aan de vlieg. Voor de rest simpelweg zwart bucktail gebruiken. Wil je ook op baars en/of bijvoorbeeld snoekbaars vissen, gebruik dan relatief kleinere streamers (ca. zeven cm lang), voor de snoek gebruik
ik lengtes tussen 15 en 20 cm. Mijn zwarte snoekstreamer met witte kraalogen wordt tegenwoordig door mijn vliegvisvrienden veel gebruikt, ook veel spinvissers gebruiken hem. Velen vinden de naam wat vreemd, maar heb je de tanden van een snoek wel eens goed gezien? Simon van der Veen
Een mooie, hele mooie ‘mislukking’ Na zeveneneenhalve dag in de noord Noorse wildernis ben ik als visser drie vissen rijker. En dat is niet veel, maar wel drie keer meer dan tijdens een eerdere tocht in dit gebied. Het was toen mijn eerste keer buiten de gemarkeerde paden. Al bleken er wel degelijk zogenaamde tractorpaden te zijn; gemaakt door de lokale rendierherders op hun quads. Die paden negeren, betekende toen dat ik uitgeput en zelfs even volledig gedesoriënteerd vast kwam te zitten midden in een moeras. Nadat ik me daaruit had bevrijd en een tractorpad volgde dwars door een rivier spoelde ik bijna weg. En oh ja, het was niet veel warmer dan vijf graden, het regende en het waaide hard. Bovendien bleek de in mijn fantasie steeds geriefelijkere hut op mijn, uit 1972 daterende, kaart een ingestort hol in een heuveltje te zijn dat waarschijnlijk uit niet heel veel jaren na Christus
stamde. Ik kroop die dag onderkoeld in een gelukkig nog droge donsslaapzak aan de rivier met de mooie naam Njivlojohka. Boven mij bevond zich een verzameling hutjes en een tent die de modernere equivalent vormden van het eerder genoemde hol. Er was niemand thuis, want het was en is een winternederzetting en het was zomer. Een treurige poging om, de kou verbijtend, vis te vinden in de rivier duurde niet vreselijk lang en ik verliet het gebied veel eerder dan bedoeld. Toch liet deze rivier mij niet los. Een goede Noorse vriend gidste er ooit een Noors televisieprogramma heen voor de goede visserij op beekridder en de rivier zelf is klein, maar wel erg mooi. Dus bedacht ik een simpel plan dat er vooral uit bestond veel vroeger dan ik ooit had gedaan er op uit te trekken; dinsdag 12 juli om precies te zijn. Normaal gesproken is dat het hoogseizoen voor het insectenleven met een buitengewoon grote bloedzuigende capaciteit. De kans dat de beekridders zich dan
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
13
aan het oppervlakte laten zien om te azen is dan wel een stuk groter en daar gokte ik op. Als ik die dinsdagmiddag om een uur of vier uit de auto stap, waait het behoorlijk en valt het mee met de muggen.
Al na een paar stappen op het tractorpad dient zich snel vriendelijk gevleugeld gezelschap aan, want een goudplevier hupt met me mee. Al snel hoor ik ook het zo karakteristieke geluid van deze vogel die ik zo sterk associeer met de Noorse bergwereld. Ik ben weer thuis. Een echte verassing zijn de kleinste jagers die hier in deze kale bergwereld hun nesten soms dichtbij het pad moeten hebben gemaakt. Deze meeuwachtigen met hun lange bijna tropisch aandoende staart beginnen te roepen zodra je in de buurt komt om daarna vervaarlijke duikvluchten over mijn hoofd uit
+HQJHOVSRUWFHQWUXP$UQROG 2QEHWZLVWXZKHQJHOVSRUWVSHFLDOLVWP 0DUNWZHJ &'2XGHVFKRRW+HHUHQYHHQ=XLG 7HOQU ZZZKHQJHOVSRUWFHQWUXPDUQROGQO
te voeren. Prachtig! Met tussenpozen voor foto’s wandelt het heerlijk weg en na een tijdje doorkruis ik de eerste serieuze zijrivier van de Njivlojohka. Mijn maag knort en dat is gezien het late starttijdstip ook niet vreemd. Met een flinke heuvel aan mijn linkerzijde sop ik door een drassig verreden ‘pad’ om vervolgens om een uur of tien ‘s avonds na mijn tweede doorwading de tent op te slaan. Mijn doel is nog maar een kilometer ver weg, maar ik geloof het wel. Na een late maaltijd kruip in de slaapzak. Het ruisende water op de achtergrond zorgt er voor dat ik eerst wat onwennig op het dunne slaapmatje toch de slaap te pakken krijg. Na drie kwartier lopen, arriveer ik de volgende dag aan de voet van een langgerekte heuvel die langs de rivier loopt tegenover het winterverblijf waar ik jaren geleden kampeerde. Het kost even wat tijd, maar ik vind een prachtig vlak plekje aan de oever van de rivier. De ene 5 aftma hengel die ik bij me heb komt pas ‘s middags uit het foedraal; ik heb vakantie en doe het rustig aan. Een half uurtje lopen en daarna begin ik te vissen terwijl een verdwaalde bui zijn druppels over mij en de rivier uitstrooit. Het is niet diep dus probeer ik de diepere geulen met een goudkop te bestoken tegen de wind in. Het waait te hard om enige oppervlakte activiteit waar te nemen en mijn gevoel zegt al gauw dat het vandaag niks wordt. Dus pak ik mijn camera en vermaak me daarmee door de ‘sida’ te fotograferen. Een sida is een nederzetting van door familiebanden met elkaar verbonden Lappen of eigenlijk Sami zoals ze zich zelf noemen. De hutjes hebben een ronde vorm die afgeleid lijkt van hun tenten, waarvan er zowaar nog één staat.
+(7$66257,0(17 9$1'(:(%6+23 :25'7'$*(/,-.6 8,7*(%5(,' :::+(1*(/63257&(17580$512/'1/
14
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
Donderdag moet de dag worden waarop de buit wordt binnen gehaald. Ik heb een verre stek stroomopwaarts op het oog, die door mijn Noorse bron als zeer veelbelovend wordt betiteld. Het weer is prima om de brede vallei aan mijn rechterkant te doorkruisen; een frisse harde wind en aardig wat bewolking maken de temperatuur ideaal voor wat lichaamsbeweging. Her en der wat wildsporen volgend hop ik van heuveltje naar heuveltje om de moerassige delen zoveel mogelijk te vermijden. Maar als de heuveltjes op lijken, wordt het toch wat een worsteling en steek ik de rivier over om aan de andere zijde wat vastere grond onder mijn voeten te krijgen. Het duurt dan ook wel even voordat ik het kleine meertje in het zicht krijg waar de rivier zich in kunstige bochten wringt en waar beekridders moeten huizen. Probleem is alleen dat het omringt wordt door dicht kreupelhout. Alleen door voorzichtig stroomopwaarts door de rivier te lopen en zo nu en dan de meest veelbelovende stekken al af te vissen, kom ik uiteindelijk op een brede zand en kiezel bedding in de nu wel heel smalle beek. In de buitenbocht ligt een groenige diepe geul water met een diepe kuil en daar moet de vis zitten. Zo voorzichtig mogelijk breng ik mijn lijn op lengte en vis die geul af. Stukje voor stukje want het geultje is niet heel breed en overhangende takken maken precies werpen nodig. Geconcentreerd werk ik de stek af terwijl een bosruitertje mijn vooruitgang bijhoud en van tak tot tak fladdert. Het water is kraakhelder en van vis geen spoor en dat blijft ook zo. Hongerig aanvaard ik de terugreis met regelmatig een fotopauze, want de vergezichten zijn indrukwekkend. In de verte in de naastgelegen provincie Troms beloven bergen met witte flanken een meer alpine ervaring, maar dat is me te ver weg. Ik arriveer laat bij mijn tent na het eten pak ik een boek en laat het vissen voor wat het is. Rode draad blijft dat het vissen weinig voorstelt, maar dat er genoeg
vogels en mooie landschappen zijn om me met mijn camera te vermaken. En met een boek en een geriefelijke plek om te lezen raakt het vissen tocht wat op de achtergrond. Ik besluit vrijdag een laatste poging te doen. De brede vallei die ik eerder in de breedte doorkruiste heeft aan het andere end een meer... Maar ik treuzel en ga pas na het middagmaal op pad in mijn waadbroek. Bij het doorkruisen van een beek, zie ik ook mijn eerste visje wegschieten. Dat lijkt een goed teken. Eerst gaat het wandelen nog wel, maar de moerassige delen krijgen de overhand en mijn tempo zakt flink. Dat lag al niet hoog; afgeleid als ik wordt door het landschap. Bovendien komt langzaam maar zeker de zool van één van mijn goedkope, maar vooral lichte waadschoenen los. Tegen beter weten in blijf ik door kuieren totdat ik opeens een roofvogel hoor roepen. Tegen de achtergrond van één van de bergen zie ik echter niets, maar ik weet dat hier ook de ‘golden eagle’ actief is vanwege de openbare schaderapporten die de Samen bij de overheid indienen. Ze vreten de rendierkalveren op... Een stipje maakt zich los van de berg en komt dichterbij... en daarna nog een stipje! Het zijn er twee! En waar roofvogels in Friesland vrijwel altijd wegvliegen, hebben deze twee andere plannen. Ik voel me net een cowboy alleen in een desolaat landschap in een De Pompemich - nr. 62 - december 2011
soort western film als de twee rovers hoog boven mijn hoofd cirkels beginnen te draaien. Ik weet dat het geen gieren zijn, maar pas als ik de 300mm lens op mijn camera zet, kan ik zien dat het om ruigpootbuizerds gaat. Regelmatige dwaalgasten in Friesland, maar hier horen ze thuis. Dit oponthoud betekent wel dat ik het bereiken van het meer opgeef en langzaam de terugweg aanvaard. In het kamp besluit ik de volgende dag mijn volgende basiskamp op te zoeken dichterbij het punt waar ik de tocht begon. Die dag begint vroeg, want het is wel een behoorlijk eind lopen. Nog voordat ik aan het ontbijt begin, maakt het rustige, warme en vooral windstille weer me toch nieuwsgierig naar de rivier. Er moet toch vis in zitten... Op ongeveer 100 meter van het kamp ligt een zo op het oog prima stek. Ik baan me een weg door het kreupelhout en zie plotseling van de zo kenmerkende kringen van een azende school beekridders! Maar ik heb best honger en wanneer ik een uur later de rivier in ga, staat er toch een licht briesje. Op de overzijde aangekomen waad ik uiterst voorzichtig naar de stek en werp al bukkend mijn lijn uit met een vliegje dat me door een lokale winkelier werd aangeraden als uiterst effectief voor beekridders. Maar niet deze beekridders! Lichtelijk verstoord, stopt 15
het azen zelfs even. Omdat het warme weer de rivier tot leven brengt en ik ook vliegen zie, is er een hatch maar waarvan? Ik gok op een klinkhamer die met zijn kont door de waterspiegel in elk geval een zeer vers insect verbeeld. Het duurt even voordat ik de perfecte worp weet te maken en dan ineens een kring en een kolkje als ik de vis haak. De vis is levendig genoeg, maar ik kan een gevoel van teleurstelling niet onderdrukken als hem zie in het heldere water, want echt groot lijkt hij niet. Eenmaal op het droge blijkt dat gelukkig toch nog wat mee te vallen. De stek is ondertussen dusdanig verstoord, dat ik het maar verderop probeer. Een hele dag vissen resulteert echter in nul, nada, niks. Ja, op de oorspronkelijke stek jaag ik nog een vis weg die onverwacht in een paar decimeter water staat, maar het blijft bij de ene vis die ik een wat waterige hutspot verwerk.
Als visser kan ik niet tevreden zijn, maar als buitensporter heb ik me prima vermaakt. Remco de Vries
Op de dag des heren breek ik de tent af en loop ik rustig, iets te rustig, naar de volgende stek. Inclusief een paar keer mislopen doe ik er zo’n veertien uur over om benedenstrooms bij de nieuwe stek te geraken. Ook hier ben ik eerder geweest. En op papier is het een geweldige stek. De rivier stroomt er ongeveer zo’n anderhalve kilometer tussen twee meren in en verder benedenstrooms moet er goed op forel zijn te vissen. De kampeerplek heeft uitzicht over het meer, maar je staat er wel tussen een berkenbos met veel luwte als gevolg. En dat zorgt er voor dat het er stikt van de muggen. Enfin; ik heb nog twee dagen om te vissen en de eerste dag zorgt belanden er twee grote vissen van boven de halve meter in mijn net. Het zijn marenen en die heb ik nog nooit eerder gevangen. Sterke vissen die op vlagzalm lijken. Ik zet ze terug. De laatste dag slaat het weer om en een poging om de ‘forel-zone’ te bereiken strand omdat ik me niet helemaal happy voel tussen de berkenbomen. Als me hier wat overkomt, dan vindt niemand me terug. Dus het blijft bij drie vissen. 16
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
Mijn eerste vliegenhengel. Klassiek gesneuveld in 1983 door het te vroeg dichtgooien van de bagageklep van de Volvo Amazon. Een mooi einde maar natuurlijk wel te vroeg. Ik had hem (of haar, bedenk zelf maar je voorkeur) een veel langer leven en een welverdiende oude dag gegund.
foto Hans Kragt
Het merk, dat weet ik niet meer! Wel hoe ik eraan kwam. In 1973 reed ik met mijn vrouw langs de Waver ten zuiden van Amsterdam. Een prachtige poldersloot met bakken van ruisvoorns, die ik als jongetje van 10 ving met een bamboestok, pielend tussen de pompebladen. Er stond een man sierlijk te zwaaien met een vliegenhengel en hij ving mooie ruisers aan een droge vlieg. Ik was verkocht en mijn vrouw vond dit pas echt vissen. Het volgend jaar mocht ik voor mijn verjaardag een vliegenhengel, reel, lijn en een doosje vliegjes uitzoeken bij Hes van Zweden in Arnhem; want we woonden inmiddels in Wolfheze. Het werd een soepel 5-je, holglas, 8 1/2 feet, een mooie Crack reel (nu overgedragen en nog steeds gebruikt door mijn zoon) en een dubbeltapse lijn. Optuigen met backing, lijn en leader en daarna 10 minuten les in het steegje achter de winkel. En dan natuurlijk snel proberen, in de Betuwe,net aan de andere kant van de Rijn, bevinden zich hele mooie “wielen”, prachtige plasjes waar ooit de Rijn door de dijk was gebroken. Achter vast in het gras, riet of braamstruiken, voor met een klets in het water of gelijk vast aan de stengel van een pompeblad. Dat leert wel snel en de resultaten waren er: Mooie ruisvoorns op de droge vlieg en ook baars op de natte(streamers of nimfen kende ik nog niet), dus hier deed ik het mee. Mijn grootste ruisvoorn ooit ving ik hier met dit stokje -36 cm.-! De echte vuurdoop kwam gelijk in juli/augustus 1974. We gingen op vakantie naar Canada en de USA, dus hengels mee! Ik viste in Canadese meertjes op baars, zowel de zonnebaarsjes als de smallmouth, mooie visserij met de Hollandse vliegen. In Minnesota kreeg ik les van een Amerikaan, Glenn Perkins, op de Blackwater River. We vingen kleine baars en forel, maar de grote baarzen (40+!) gingen voor de worm, aan de vliegenlijn, rustig stroomafwaarts met kringels uitvieren en af en toe stoppen en terughalen. En toen het echte werk We stonden in het Yellowstone Park met ons piepkleine tentje en de “Chevy” stationcar (daar passen wel wat hengels in) en tijdens een tochtje
zagen we mannen vliegvissen in de Yellowstone river. Informeren, een vergunning halen bij de ranger en aan de gang. Ik stond in mijn zwembroek met waterschoenen aan de kant, zag vis stijgen, maar niet naar mijn vlieg. Dan maar het water in, de hele Hollandse voorraad geprobeerd. De prachtige cutthroat trout steeg wel maar draaide gewoon weer weg. Een oude Amerikaan (een jaar of zestig!) ving achter elkaar; ik waadde naar hem toe en vroeg om raad. Midges op haak 22, dat waren de enige vliegen waar ze het op deden. Ik kreeg er drie van hem, en gelijk bij de eerste worp was het raak. Ik ving er 4 boven de 40 en klom daarna verstijfd en blauw van de kou in de auto. Het bleef een fantastische hengel. In 1976 viste ik voor het eerst in Friesland in Idsegahuizen met Willem Zandstra, mooie voorns in de avonduren en ook baars. In Ierland in 1980 ving ik er veel kleine bruine forel mee in de kleine riviertjes, vooral op de natte vlieg en op Lough Carra driftend mijn eerste grote bruine forel van 42 cm. Ook de eerste (kleine ) zeeforellen sneuvelden hier, ’s avonds laat aan de natte vlieg (zwart natuurlijk). In 1982 ging ik voor het eerst naar de Kyll in de Eifel. Het vissen was de eerste dagen onmogelijk vanwege een paar dikke onweersbuien, dus op naar Echternach, waar ik in een groot stuwmeer voor het eerst ver weg viste met lichte nimfen op grote regenbogen en ze ook ving Tja en dan het sneuvelen: we waren op gezinsvakantie in de Ardennen, ik had leuk gevist op forel, vlagzalm en alvertjes en toen… bij het inpakken van de kampeerspullen (met 3 kleine kinderen inmiddels) ging de klep iets te snel dicht. Mijn zwager Kees heeft er een mooie vlokhengel van gemaakt, die ik nog steeds gebruik… Bij Otter Hengelsport in Zwolle kocht ik meteen 2 opvolgers: een 5-tje en een 3-tje van Cormoran, maar daar zal ik nooit meer met dezelfde passie over denken en schrijven. Rob van Dijk, die hoopt en eigenlijk ook wel verwacht dat meer leden hun eerste hengel willen eren met een stuk in onze Pompemich
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
17
Gravad lax (begraven zalm) Een heerlijk gerecht voor de komende feestdagen is gravad lax. `s Avonds bij de borrel is het heerlijk op een toastje maar ook als voorgerecht bij het kerstdiner is het zeer geschikt. Volgens wikipedia werd in de middeleeuwen zalm door vissers gezouten en begraven zodat deze onder de grond zou rijpen en zo langer houdbaar werd. Vaak werden er dan nog stenen opgelegd om er extra vocht uit te persen. (Denk ook maar eens aan zoute haring, die wordt ook gezouten en rijpt daarna in een vaatje) Volgens een ander verhaal wat ik eens heb gelezen begroeven de lappen al rond het begin van onze jaartelling gezouten zalm langs hun trekroutes zodat ze altijd voedsel hadden als de jacht eens niet succesvol was. Neem een zalm van ongeveer 2 kg en fileer deze. Verwijder alle graatjes goed. Je kunt dit recept overigens ook goed maken met zeeforel. Verder heb je nodig; 2 borrelglaasjes aquavit (wodka of cognac kan ook) 2 eetlepels grof zeezout 1 eetlepel gekneusde zwarte peper 1 ½ eetlepel suiker 1 bos verse dille Leg beide helften zalm met het vel naar beneden voor je. Besprenkel beide helften met de drank. Meng het zout met de peper en suiker en bestrooi beide helften. Leg een helft in een ovenschaal of iets dergelijks en bedek deze met de grof gehakte dille. Leg de andere helft er omgekeerd op. Dek af met vershoudfolie en leg er een plankje op, zet hierop een gewicht van 1 tot 2 kilo (conservenblikken voldoen prima). Laat het minimaal 2 dagen rijpen in de koelkast en draai de vis elke 8 uren om. Voor de saus zijn er vele recepten in omloop maar de volgende vind ik persoonlijk de lekkerste, al is het nadeel hiervan dat het door de rauwe eierdooiers niet lang houdbaar is. Zes eierdooiers loskloppen in een kom, vervolgens 1 eetlepel zonnebloemolie, 1 eetlepel suiker, ½ eetlepel azijn, 1 ½ eetlepel witte peper, 1 eetlepel Dijon mosterd toevoegen en goed doorkloppen met een garde. Nu nog 2 eetlepels fijngehakte dille erdoor roeren en klaar is je saus. Eventueel nog op smaak brengen met wat meer peper. Denen drinken hierbij graag aquavit. Vooral de speciale aquavit met dille (Dild) is zeer smakelijk. Ik bewaar de fles in de vriezer zodat hij altijd op drinktemperatuur is. Eet smakelijk, Eddy
18
Peeters Hengelsport, www.peetershengelsport.nl 0206441350 De Pompemich - nr. 62 - december 2011
Agenda De clubavonden worden gehouden in: Dorpshuis ’t Heechein Buorren 34 8542 AB Terkaple 0566689897 zaal open vanaf 19.00 uur. 2011 20 december Afsluiting van het jaar, materiaalverkoop 2012 31 januari 28 februari 27 maart 24 april 29 mei 26 juni 31 juli 28 augustus 25 september 20 oktober 27 november 18 december
jaarvergadering en verloting zeeforel. techniek, stekken, vliegen bindavond op 2 niveaus knopen en verbindingen vliegvissen op de IJssel werpavond voor iedereen praktijkvissen op voorn en baars praktijkvissen -zoet/zout snoekavond. Tips, stekken, streamers en techniek Leen Huisman, hengel-en reelbouw Ierland, uitdagingen en mogelijkheden! materiaalavond
Praktijkdagen: Mei forelvissen in Biddinghuizen Oktober snoeken in Friesland Deze winter vanaf 19.00 uur: binden en/of werpen voor beginners. Vanaf april 19.00 uur: werpen buiten olv Martin en Menno. Clinic dubbelhandig werpen, wordt in overleg met de RANO gepland.
www.depompemich.nl
De Pompemich - nr. 62 - december 2011
19
AVERTENTIE CSL
20
De Pompemich - nr. 62 - december 2011