jaarverslag
2013
1 jaarverslag 2013
Inhoudsopgave Hoofdstuk 1. Schakel tussen mens en werk..........................................................................................2 Waar wij voor staan................................................................................................................2 Wat wij doen..........................................................................................................................2 Wat wij belangrijk vinden.......................................................................................................2 Waarin wij willen excelleren....................................................................................................2 Hoofdstuk 2. Verslag van Raad van Beheer...........................................................................................3 Afsplitsing Begeleiden & detachering..................................................................................... 3 Nieuwe topstructuur............................................................................................................... 3 Reorganisatie......................................................................................................................... 3 Financiële positie................................................................................................................... 3 Governance............................................................................................................................4 Herbenoeming.......................................................................................................................4 Tot slot...................................................................................................................................4 Hoofdstuk 3. Verslag van Bestuur.........................................................................................................5 Doelstellingen........................................................................................................................ 5 Beleid....................................................................................................................................6 Bestuurlijke voornemens........................................................................................................6 Werkbegroting 2014...............................................................................................................6 Vrij besteedbaar vermogen.....................................................................................................6 Hoofdstuk 4. Financiën....................................................................................................................... 8 Algemeen...............................................................................................................................8 Jaarrekening 2013..................................................................................................................9 Balans per 31 december 2013................................................................................9 Staat van Baten en Lasten 2013........................................................................... 10 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling................................................11 Toelichting op Balans per 31 december 2013........................................................ 12 Toelichting op Staat van Baten en Lasten 2013..................................................... 14 Bezoldiging Directie en Raad van Beheer............................................................. 15 Continuïteit......................................................................................................... 16 Hoofdstuk 5. Overige gegevens.......................................................................................................... 17 Pantar...................................................................................................................................17 Transport BV.........................................................................................................................17 Bestuur ................................................................................................................................17 Raad van Beheer...................................................................................................................17 Bestemming resultaat 2013...................................................................................................17 Gebeurtenissen na balansdatum...........................................................................................17 Controleverklaring.................................................................................................................17
2 jaarverslag 2013
Hoofdstuk 1.
Schakel tussen mens en werk Waar wij voor staan
Waarin wij willen excelleren
Pantar vindt het onacceptabel dat mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt langs de zijlijn staan. Niet alleen brengt dat onaanvaardbare economische en sociale kosten met zich mee, maar bovenal krenkt het hun trots en eigenwaarde. Het is ook niet nodig om langs de zijlijn te staan. Want iedereen heeft talenten die van waarde zijn op de arbeidsmarkt. Het is de kunst die talenten te ontwikkelen en maximaal te benutten, om meerwaarde te creëren voor henzelf, voor opdrachtgevers en voor de maatschappij.
Om te kunnen doen waar wij voor staan moet Pantar op vier terreinen excelleren:
Wat wij doen Ook in 2013 heeft Pantar meerwaarde gecreëerd door mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te helpen hun talenten en arbeidspotentieel te ontwikkelen en optimaal in te zetten. Wij zien (nieuwe) kansen in mensen en verbinden deze met (steeds weer nieuwe) kansen op de arbeidsmarkt.
Wat wij belangrijk vinden In het afgelopen jaar hebben wij samen met medewerkers vier kernwaarden vastgesteld: samenwerken, ondernemend, aanspreekbaar en lef. Deze kernwaarden helpen ons bij het praktisch invulling geven aan de missie en bij het uitvoeren en realiseren van onze strategische en operationele doelstellingen.
• Talentontwikkeling Iedereen heeft talenten. Pantar helpt medewerkers hun talenten te ontwikkelen waardoor ze werk kunnen doen dat ook daadwerkelijk iets oplevert op de arbeidsmarkt. • Matching Het laten aansluiten van op de arbeidsmarkt gevraagde competenties en de aanwezige of te ontwikkelen competenties van onze medewerkers. Pantar doet dit door goed te analyseren wat de markt vraagt en wat onze medewerkers in huis hebben. •O ptimaliseren van arbeid Onze medewerkers hebben een beperking waardoor ze niet zelfstandig aan het werk komen. Pantar past de werkzaamheden aan, zodat zij toch zo dicht mogelijk bij een ‘reguliere’ arbeidsprestatie kunnen komen. Denk aan jobcreation, extra hulpmiddelen, aanpassingen aan de werkplek en het anders inrichten van werkprocessen. •B enutten van kansen in de markt Het vinden van passende arbeid voor onze medewerkers is essentieel om hun talenten optimaal tot hun recht te laten komen. Dat betekent goede kennis van de markt, goede relaties en een goed netwerk van lokale en nationale organisaties en ondernemingen.
3 jaarverslag 2013
Hoofdstuk 2.
Verslag van Raad van Beheer Afsplitsing Begeleiden & Detacheren
Reorganisatie
2013 was een in velerlei opzichten een bijzonder jaar voor Pantar. Op 1 maart werd het bedrijfsonderdeel Begeleiden & Detacheren afgesplitst en toegevoegd aan het Re-integratiebedrijf Amsterdam, onderdeel van de Dienst Werk en Inkomen van de gemeente Amsterdam. Deze afsplitsing was de resultante van een intensief overleg van bijna twee jaar tussen de gemeente Amsterdam en Pantar. Voor de raad van beheer was een punt van grote zorg of de positie van Pantar op langere termijn door deze ingreep wel voldoende gewaarborgd zou zijn, omdat immers een aanzienlijk gedeelte van de inkomsten en met name het structureel financieel gezonde deel, zou wegvallen. Hierover zijn naar het zich liet aanzien goede afspraken met de gemeente Amsterdam gemaakt waardoor de raad van beheer uiteindelijk akkoord is kunnen gaan met deze afsplitsing.
Het bestuur heeft met voorwaardelijke instemming van de raad van beheer besloten een reorganisatie voor te bereiden waardoor met name de overhead tot een, gegeven de nieuwe omstandigheden die Pantar te wachten staan, aanvaardbaar niveau wordt teruggebracht. Om deze transformatie te kunnen financieren is begin 2014 een aanvraag voor incidentele extra middelen bij de gemeente Amsterdam gedaan. Indien en voor zover deze extra financiële middelen worden toegekend zal de raad van beheer zijn definitieve goedkeuring aan deze reorganisatie kunnen toekennen.
Nieuwe topstructuur Met ingang van 1 maart 2013 trad de heer Jules de Vet na een periode van ruim anderhalf jaar terug als interim directeur van Pantar. De raad van beheer is hem veel dank verschuldigd voor het vele goede werk dat hij in die korte tijd voor Pantar heeft verricht. Gelijktijdig aan de binnenkomst van de heer Rutger van Krimpen als nieuwe voorzitter van het bestuur is per diezelfde datum een nieuwe topstructuur ingevoerd. Tot lid van het bestuur werd tevens benoemd de heer Roland Heijnen. Kort daarop werd de topstructuur gecompleteerd door het aantrekken van zowel een financieel manager alsook een personeelsmanager van buiten, die tezamen met het bestuur het directieteam vormen. De raad van beheer heeft kunnen constateren dat dit nieuwe team goed is ingewerkt en met de nodige daadkracht de problemen waarmee Pantar wordt geconfronteerd tegemoet treedt.
Financiële positie In de tweede helft van 2013 is de financiële positie van Pantar frequent onderwerp van gesprek geweest tussen de raad van beheer en het bestuur toen gaandeweg kwam vast te staan dat de begroting 2013 niet gehaald zou worden. Zowel de ontwikkeling van de inkomsten als die van de uitgaven leidden ertoe dat de positie van het eigen vermogen onder druk kwam te staan. In combinatie met de te verwachten kosten voor de aanstaande reorganisatie zou het eigen vermogen zelfs worden opgesoupeerd. Daarnaast schatte het bestuur in, dat ook de resultaten voor 2014 negatief zouden uitkomen. Daarenboven viel in die fase nog lastig in te schatten wat de financiële effecten in de toekomst zouden kunnen zijn voor Pantar na invoering van de Participatiewet. Zowel op bestuursniveau alsook op bestuurlijk-politiek niveau vindt overleg plaats tussen Pantar en de gemeente Amsterdam over met name de financiële consequenties, die dit alles met zich mee zou brengen. Dit overleg lijkt tot positieve besluitvorming te leiden doordat de gemeente Amsterdam in 2014 financiële middelen beschikbaar zal stellen om de aangekondigde reorganisatie te kunnen bekostigen. Hiervan is echter nog geen formele besluitvorming beschikbaar.
4 jaarverslag 2013
In later stadium zal met de gemeente worden gesproken over het noodzakelijk veronderstelde eigen vermogen van Pantar, teneinde de continuïteit van de organisatie op langere termijn te kunnen waarborgen.
Governance Ook de governance structuur is gedurende 2013 indringend onderwerp van gesprek geweest, zowel binnen de raad van beheer alsook met de betrokken wethouder en andere geledingen binnen de gemeente Amsterdam. De gemeente heeft bepaald dat Pantar formeel tot één van de verbonden partijen van de gemeente Amsterdam is gaan horen. De consequenties hiervan voor de verhoudingen tussen gemeente en Pantar zijn regelmatig tussen partijen besproken. Met name betrof het hier de toezichthoudende positie van de raad van beheer ten opzichte van de statutaire verantwoordelijkheid van het bestuur van Pantar. Maar ook de rolverdeling tussen de verantwoordelijke wethouder en de raad van beheer kwam hierbij ter sprake. Deze onderwerpen blijven vooralsnog onderwerp van gesprek. Dit zal tot gevolg zal hebben dat de statuten en reglementen van Pantar in de loop van 2014 op de nieuwe werkelijkheid zullen worden aangepast.
Herbenoeming Een aantal leden van de raad van beheer is in het voorbije jaar herbenoemd. Het betreft: Frank de Grave, Dineke Mulock-Houwer en Jannie Mooren, die voor een periode van 4 jaar zijn herbenoemd. De voorzitter van de Raad van Beheer, Emile Lohman, heeft in 2013 aangegeven in de loop van 2014 te zullen terugtreden. Zijn aftreden zal in onderling overleg met de overige leden plaatsvinden en valt te verwachten uiterlijk 1 oktober a.s., zodat een zorgvuldige procedure van opvolging kan worden gevoerd.
Tot slot Zoals eerder vermeld, is 2013 voor Pantar en haar medewerkers een ingrijpend jaar geweest. Er is zeer veel inzet geweest van velen om aan Pantar ook gedurende deze lastige periode van voortdurende veranderingen hun beste krachten te geven. De raad van beheer spreekt graag zijn grote waardering hierover uit.
5 jaarverslag 2013
Hoofdstuk 3.
Verslag van Bestuur Doelstellingen Pantar acteert op dit moment als een sociale werkplaats waarvan een groot deel van de Wsw-medewerkers in een beschutte werkomgeving werkt. Per 1 januari 2015 doet de Participatiewet haar intrede en moet Pantar klaar zijn om in deze wet een actieve rol te spelen. Dat betekent dat Pantar haar rol anders moet gaan invullen. 2013 heeft dan ook in het teken gestaan van het voorbereiden van de organisatie op wat gaat komen. Dat uit zich in de volgende doelstellingen:
Doelstelling 1 Werkleerorganisatie met als doel door- en uitstroom van medewerkers naar de arbeidsmarkt Onder medewerkers verstaan wij personen met een loonwaarde van ongeveer 30% tot 70%. Beschutte werkplekken zullen in de toekomst primair dienen als middel om nieuwe instroom (AWBZ, GGZ, Wajong, Cliënten van DWI met loonsubsidie) werknemersvaardigheden en arbeidsvaardigheden bij te brengen. Daarna moet zo snel als mogelijk een arbeidsplaats buiten de beschutte werkomgeving gevonden worden. Buiten de beschutte werkomgeving betekent uitvoering van diensten (schoonmaak, catering, onderhoud openbare ruimte, etc.) en groepsdetacheringen van medewerkers met leidinggevenden in productieprocessen van derden. Pantar heeft als doelstelling het aantal werknemers in de beschutte werkomgeving terug te brengen naar 15-20%. Alleen voor de allerzwakste medewerkers met een laag verdienvermogen en zeer belastende handicaps blijft de beschutte werkomgeving in tact als doel. Eén van de bijkomende uitdagingen is de werving van nieuwe medewerkers met loonwaardesubsidie. Tot en met 2014 is er binnen Pantar sprake van gegarandeerde instroom. Op dit moment krijgt Pantar Wsw-medewerkers vanuit de gemeente Amsterdam en de gemeente Diemen aangeboden. Pantar heeft een bevoorrechte positie op het Wsw-terrein. Vanaf 1 januari 2015 moet Pantar medewerkers werven in een competitieve markt. Voor mensen met loonwaarde zal niet alleen gaan gelden dat Pantar
deze moet werven op ‘de markt’, maar ook dat op deze markt naast Pantar meerdere spelers actief zullen zijn, zoals AWBZ-, GGZ-instellingen, etc. Pantar raakt daarmee de bevoorrechte positie kwijt en zal zich anders dan nu moeten opstellen. Dit vergt een omslag in denken en werken. Daar komt bij dat mensen met loonwaarde minder subsidie met zich mee zullen brengen. Pantar heeft in 2013 een nieuw procesmodel ontwikkeld voor het primaire proces. Dit model maakt onderdeel uit van het transformatieplan. Het transformatieplan is voorgelegd aan de Ondernemingsraad en de vakbonden. Inmiddels hebben zowel de Ondernemingsraad als de vakbonden zich positief uitgesproken over de plannen en kan de volgende stap gezet gaan worden.
Doelstelling 2 Financieel gezond bedrijf Door de afsplitsing van Begeleiden & Detacheren per 1 maart 2013 is een deel van het verdienvermogen van Pantar verdwenen dat tot en met 2016 afbouwend gecompenseerd wordt door de gemeente Amsterdam. Per 2017 moet Pantar financieel op eigen benen kunnen staan. Tot die tijd zal Pantar verlies lijden. Twee belangrijke maatregelen zijn noodzakelijk. Ten eerste zullen Wsw-medewerkers met een verdienvermogen van 40% tot 70% uit de beschutte werkomgeving (laag renderend) naar diensten of groepsdetachering overgebracht worden (hoog renderend) om het resultaat van Pantar te verbeteren door hogere opbrengsten per persoon per uur en lagere operationele kosten. Pantar zal ook met de mensen met loonwaarde een integraal hoger uurtarief voor werkzaamheden moeten realiseren. Pantar zal bepaalde werksoorten (bijvoorbeeld productie) tot een minimum moeten terugbrengen en andere juist uitbouwen (bijvoorbeeld groen, catering, schoonmaak) dan wel nieuwe werksoorten ontwikkelen. Ten tweede zal een reorganisatie onder het stichtingspersoneel plaatsvinden die samen met een modernisering van de ICT-omgeving gaat zorgen voor een substantiële besparing op de kosten. In 2013 is het plan hoe hier naar-
6 jaarverslag 2013
toe te bewegen opgesteld (transformatieplan). Deze is voorgelegd aan de Ondernemingsraad en de vakbonden. Inmiddels hebben zowel de Ondernemingsraad als de vakbonden zich positief uitgesproken over de plannen en kan de volgende stap gezet gaan worden.
Beleid Pantar dient in 2014 de slag te maken van een ‘traditionele’ sociale werkplaats naar een arbeidontwikkelbedrijf. De belangrijkste reden van bestaan voor Pantar zal in de toekomst zijn het ontwikkelen en optimaal inzetten van mensen met afstand tot regulier werk. Een deel van deze medewerkers zal doorstromen en bijvoorbeeld via het Re-integratiebedrijf Amsterdam zijn of haar weg naar de reguliere arbeidsmarkt vinden, een ander deel kan bij Pantar in dienst komen met een bepaald percentage loonsubsidie en kan daarmee de uitstroom van Wsw-medewerkers compenseren. In de keten van bijstand naar werk neemt Pantar een belangrijke positie in als het gaat om arbeidsontwikkeling van de groep die nu grotendeels aan de kant staat. We vinden het maatschappelijk en economisch niet aanvaardbaar dat zij aan de zijlijn staan, omdat ieder mens zijn waarde heeft. In 2013 heeft Pantar de af te leggen weg in kaart gebracht (transformatieplan).
Bestuurlijke voornemens Naar aanleiding van de komst van de Participatiewet en de financiële uitdaging is een transformatie van het primair proces nodig (naar een arbeidontwikkelbedrijf ) en een reorganisatie van het ondersteunend apparaat noodzakelijk (minder overhead). Het bestuur van Pantar is sinds eind 2013 in gesprek met de Ondernemingsraad over de voorgenomen reorganisatie en met de vakbonden over een sociaal plan. Inmiddels hebben zowel de Ondernemingsraad als de vakbonden zich positief uitgesproken over de plannen en kan de volgende stap gezet gaan worden. Ook is Pantar in gesprek met de gemeente Amsterdam over aanvullende financiering voor de reorganisatie. Hiervan is echter nog geen formele besluitvorming beschikbaar. Verwachting is dat in de tweede helft van 2014 overgegaan kan worden tot besluitvorming en uitvoering.
Werkbegroting 2014 Pantar heeft voor 2014 een werkbegroting opgesteld. Reden hiervoor is de noodzakelijk geachte reorganisatie. De werkbegroting wordt als uitgangspunt gehanteerd totdat de reorganisatie een formeel besluit is en
de financiering ervan geregeld is. Dit uitgangspunt is zowel nodig in de communicatie met de gemeenten Amsterdam en Diemen als intern. Zodra rondom de financiering van de reorganisatie een formeel besluit is genomen zal de werkbegroting 2014 herzien worden naar een begroting 2014. De gemeenten Amsterdam en Diemen accepteren de werkbegroting 2014. De werkbegroting 2014 bestaat enerzijds uit opbrengsten en kosten gerelateerd aan projecten die Pantar uitvoert en kosten die het apparaat Pantar met zich meebrengt. Deze opbrengsten en kosten leiden tot een operationeel resultaat. Pantar raamt voor 2014 de opbrengsten op circa € 37,9 mln. en de kosten op circa € 41,4 mln. Dit leidt tot een verwacht operationeel resultaat van circa € -3,5 mln. Anderzijds bestaat de werkbegroting 2014 van Pantar uit Wsw subsidie en kosten voor Wsw medewerkers. Deze subsidie en kosten leiden tot een subsidieresultaat. Voor het subsidieresultaat heeft Pantar de garantie van de gemeenten Amsterdam en Diemen dat een negatief subsidieresultaat onverkort tot nul wordt aangevuld. Pantar raamt voor 2014 de Wsw subsidie op circa € 72,1 mln. en de kosten op circa € 74,6 mln. Dit leidt initieel tot een verwacht subsidieresultaat van circa € -2,5 mln. De gemeenten Amsterdam en Diemen zullen het initiële negatieve subsidieresultaat aanvullen tot 0. Het operationele resultaat en het subsidieresultaat vormen samen het exploitatieresultaat. Dat betekent dat Pantar voor 2014 een exploitatieresultaat verwacht van circa € -3,5 mln. Tot slot verwacht Pantar in 2014 circa 2.660 fte’s aan Wsw medewerkers, circa 140 fte’s aan overige doelgroepen en circa 300 fte’s aan regulier personeel in dienst te hebben.
Vrij besteedbaar vermogen Het resultaat dat Pantar in een jaar behaalt wordt toegevoegd aan de algemene reserve. Het eigen vermogen van Pantar bestaat alleen uit de algemene reserve. Het bestuur van Pantar kan, als het eigen vermogen dit toelaat, initiatieven voor besteding ervan voorleggen aan de raad van beheer. In de afsplitsing van Begeleiden & Detacheren is afgesproken dat op basis van een onafhankelijk onderzoek het benodigde eigen vermogen van Pantar na de vorming van het Re-integratiebedrijf Amsterdam bepaald zou worden. Dit onderzoek is in opdracht van Pantar uitgevoerd door Ernst & Young. In de discussie over dit onderwerp is tussen de gemeente Amsterdam en Pantar vastgesteld dat Pantar eigen vermogen moet hebben om te kunnen opereren. Verder is
7 jaarverslag 2013
aan de hand van de vier functies ervan vast komen te staan dat het eigen vermogen van Pantar tussen € 8 mln. en € 15 mln. zou moeten liggen. Voor 2013 is als uitgangspunt vastgesteld een ondergrens van het eigen vermogen van Pantar van € 8 mln. Pantar voldoet hier niet aan. Pantar is dan ook in gesprek met de gemeente Amsterdam hierover. Indien dit gesprek niet tot resultaat leidt zal Pantar op enig moment niet meer aan haar verplichtingen kunnen voldoen. Pantar en de gemeente Amsterdam zijn zich hiervan bewust en hebben de intentie het gesprek tot een resultaat te laten leiden.
8 jaarverslag 2013
Hoofdstuk 4.
Financiën Algemeen Pantar kent twee financiële resultaten: het operationele resultaat en het subsidieresultaat. Het operationele resultaat is het verschil tussen omzet en kosten. Dit resultaat is vergelijkbaar met een resultaat van een regulier bedrijf. Het subsidieresultaat is het verschil tussen de subsidie Wsw die Pantar ontvangt en de salarissen en bijkomende personele kosten die Pantar maakt voor Wsw-medewerkers. 2013 was een bijzonder jaar. Het bedrijfsonderdeel Begeleiden & Detacheren is per 1 maart 2013 overgegaan naar het Re-integratiebedrijf Amsterdam van de gemeente Amsterdam. Verder heeft Pantar haar groepsstructuur gewijzigd. Pantar is nu één organisatie. Aan Pantar gelieerde stichtingen en BV’s zijn juridisch gefuseerd dan wel geliquideerd. Dit maakt dat Pantar ervoor heeft gekozen de cijfers over 2013 op een andere wijze te presenteren. Zo ontstaat tevens meer inzicht in beide resultaten. Het betekent wel dat de cijfers over 2013 lastig vergelijkbaar zijn met die van 2012. De vastgestelde begroting 2013 is inclusief het bedrijfsonderdeel Begeleiden & Detacheren en is daarom niet als stuurinstrument gebruikt voor de beheersing van de activiteiten. In 2013 heeft Pantar een operationeel resultaat van € -4,6 mln. Pantar heeft in 2013 te maken gehad met tegenvallende omzet (o.a. minder invulling van de inspanningsverplichting voor omzet door de gemeenten Amsterdam), meer kosten voor deze omzet en diverse kostenstijgingen. Het initiële subsidieresultaat van Pantar in 2013 is € -2,4 mln. Het subsidieresultaat is beïnvloed door meer instroom, minder dure uitstroom, 1% loonstijging en een éénmalige uitkering. Pantar heeft garanties voor het subsidieresultaat van de gemeenten Amsterdam en Diemen. Deze vullen een negatief subsidieresultaat onverkort aan tot nul. Dat betekent dat alleen het negatieve operationele resultaat ten laste komt van het eigen vermogen van Pantar. Het eigen vermogen van Pantar neemt door het negatieve operationele resultaat van € 4,6 mln. in 2013 af. Dit betekent dat het eigen vermogen ultimo 2013 € 3,3 mln. bedraagt.
9 jaarverslag 2013
Jaarrekening 2013 Balans per 31 december 2013 (na resultaatbestemming) x € 1.000
31-12-2013
31-12-2012
Activa Vaste activa • Materiële vaste activa (1) • Financiële vaste activa
7.387 37
9.058 101 7.424
Vlottende activa • Voorraden • Debiteuren • Belastingen en premies • Overige vorderingen (2) • Liquide middelen (3)
547 7.402 0 2.454 4.756
9.159 533 9.716 17 12.074 20.518
15.159
42.858
22.583
52.017
Eigen vermogen (4)
3.281
7.903
Voorzieningen (5)
2.351
2.648
Totaal activa Passiva
Kortlopende schulden • Crediteuren • Belastingen en premies • Overige kortlopende schulden (6)
Totaal passiva
2.503 3.495 10.953
4.481 7.310 29.674 16.951
41.465
22.583
52.017
10 jaarverslag 2013
Staat van Baten en Lasten 2013 x € 1.000 Omzet projecten
2013
2012 33.732
57.132
Opbrengsten overig
2.679
1.918
Compensatie afsplitsing B&D
2.500
0
0
2.592
2.075
0
40.986
61.642
-7.529
-10.378
-14.113
-19.386
-2.031
-1.800
-20.698
-31.240
-1.237
-1.095
-45.608
-63.899
Operationeel resultaat
-4.622
-2.257
Wsw kosten (8)
-77.551
-92.289
Wsw subsidie (9)
75.118
92.735
Subsidieresultaat
-2.433
446
Bijdrage Wsw gemeente Amsterdam (10)
2.285
1.400
148
125
0
1.971
-4.622
-286
Bijzondere baten
0
8.399
Bijzondere lasten
0
-8.399
-4.622
-286
Incidentele bijdrage Gemeente Amsterdam WWB subsidie overige doelgroepen (7) Totaal opbrengsten Directe kosten projecten Indirecte kosten overig Afschrijving Personeelskosten stichting (8) Personeelskosten overige doelgroepen (8) Totaal kosten
Bijdrage Wsw gemeente Diemen (10) Subsidieresultaat (incl. bijdrage) Exploitatieresultaat
Totaalresultaat
11 jaarverslag 2013
Grondslagen van waardering en resultaatbepaling Algemeen Pantar is een niet-commerciële stichting, een organisatie zonder winstoogmerk. Pantar heeft als doel mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te helpen hun talenten en arbeidspotentieel te ontwikkelen en optimaal in te zetten. De jaarrekening is opgemaakt op 23 juni 2014 conform RJ 640 en gebaseerd op grondslagen voor continuïteit (zie ook pagina 15).
Consolidatie Pantar houdt 100% van de aandelen van Transport BV. De cijfers van Transport BV zijn geconsolideerd. Aangezien de betekenis van Transport BV verwaarloosbaar is ten opzichte van het geheel, is geen separate enkelvoudige jaarrekening opgesteld.
Materiële vaste activa De materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen historische kostprijs onder aftrek van de afschrijvingen. De jaarlijkse afschrijvingen worden gebaseerd op de geschatte economische levensduur en worden gesteld op een vast percentage van de historische kostprijs.
De afschrijvingstermijnen voor de belangrijkste materiële vaste activa zijn: Gebouwen voor 1998
40 jaar
Gebouwen na 1998
25 jaar
Hardware
3 jaar
> € 2.300
Projecten, software en applicaties
3 tot 7 jaar
> € 2.300
Machines en installaties
2 tot 10 jaar
> € 2.300
Inventaris
5 tot 10 jaar
> € 2.300
Financiële activa De financiële activa zijn opgenomen tegen nominale waarde.
Voorraden De voorraden voor grond- en hulpstoffen zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs (gewogen gemiddelde prijs). In de overige voorraden worden alleen materiaalkosten gewaardeerd. De voorraden ‘Gereed product’ zijn gewaardeerd tegen directe kosten verhoogd met een opslag voor indirecte kosten. Waar nodig wordt rekening gehouden met een voorziening wegens incourantheid.
Debiteuren en overige vorderingen Debiteuren worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van een noodzakelijk geachte voorziening voor het risico van oninbaarheid.
Voorzieningen Voorzieningen worden opgenomen als Pantar: (a) een bestaande (in rechte afdwingbare of feitelijke) verplichting heeft ten gevolge van een gebeurtenis in het verleden, (b) als het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen, vereist zal zijn om de verplichting af te wikkelen en (c) als een betrouwbare schatting van het bedrag van de verplichting kan worden gemaakt. De last die met een voorziening samenhangt, wordt opgenomen in de resultatenrekening na aftrek van een eventuele vergoeding. De voorzieningen worden opgenomen tegen nominale waarde.
12 jaarverslag 2013
Overige activa en passiva Alle overige posten in de balans worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
Opbrengsten Onder de omzet projecten wordt verstaan de opbrengsten uit levering van goederen en diensten aan derden onder aftrek van kortingen en dergelijke en van over de omzet geheven belastingen.
Kosten De kosten worden bepaald met inachtneming van de hiervoor al vermelde grondslagen van waardering en toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Winsten worden verantwoord in het jaar waarin de goederen zijn geleverd c.q. de diensten zijn verricht. Verliezen worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn.
Afschrijvingen De afschrijvingen geschieden tijdsevenredig op basis van de verwachte economische levensduur. Op aanschaffingen in het verslagjaar wordt tijdsgelang afgeschreven.
Wsw kosten en Wsw subsidie De Wsw kosten en Wsw subsidie worden bepaald met in achtneming van de Wet sociale werkvoorziening.
Vennootschapsbelasting Stichting Pantar Amsterdam is niet onderworpen aan de vennootschapsbelasting. Voor de deelneming Transport BV wordt als uitgangspunt de vrijstelling voor vennootschapsbelasting gehanteerd.
Toelichting op de balans per 31 december 2013 Materiële vaste activa (1)
x € 1.000
Bedrijfsgebouwen en terreinen
Machines, installaties en inventaris
Overige vaste bedrijfsmiddelen
Totaal 2013
Aanschafwaarde per 1-1
20.184
12.510
7.392
40.086
Cumulatieve afschrijvingen per 1-1
-12.669
-11.644
-6.714
-31.027
7.515
866
678
9.058
108
140
272
520
-1.228
-4.516
-1030
-6.774
1.163
4.434
995
6.592
Afschrijvingen gedurende verslagperiode
-1.260
-312
-438
-2.010
Aanschafwaarde per 31-12
19.064
8.134
6.634
33.832
Cumulatieve afschrijvingen per 31-12
-12.765
-7.522
-6.157
-26.444
6.299
612
477
7.387
Boekwaarde per 1-1 Investeringen in verslagperiode Desinvesteringen in verslagperiode Terugboeken afschrijvingen wegens desinvesteringen
Boekwaarde per 31-12
De bedrijfsgebouwen zijn inclusief verbouwingen in huurpanden.
13 jaarverslag 2013
Overige vorderingen (2) De overige vorderingen nemen ten opzichte van 2012 af, omdat Pantar ervoor heeft gekozen in 2013 een voorlopige afrekening subsidie Wsw en overige bijdrage met Dienst Werk en Inkomen van de gemeente Amsterdam te doen plaatsvinden.
Liquide middelen (3) De liquide middelen zijn in 2013 met € 15,8 mln. afgenomen. De belangrijkste oorzaken zijn het negatieve exploitatieresultaat(€ 4,6 mln.), het terugbetalen aan de gemeente Amsterdam van de voorziening afloop DWI-contract (€ 8,4 mln.) en de ontvlechting van het cluster Begeleiden & Detacheren (€ 3,6 mln.).
Eigen vermogen (4) x € 1.000 Eigen vermogen
31-12-2012
Toevoeging
Onttrekking
7.903
-4.622
31-12-2013 3.281
Het nadelige exploitatieresultaat 2013 ad € 4,6 mln. is onttrokken aan het eigen vermogen.
Voorzieningen (5) De post voorzieningen bestaat net als ultimo 2012 uit de voorziening voor jubilea (€ 1,2 mln.), voorziening UWV 85-procent regeling (€ 0,36 mln.) en voorziening transitiebudget (€ 0,8 mln.). • Voorziening voor jubilea Deze voorziening is opgenomen voor verplichtingen uit hoofde van toekomstige uitkeringen bij jubilea van medewerkers. De omvang van deze voorziening is gebaseerd op de latente verplichting ultimo 2013 en de verwachte vertrekkans, beiden gebaseerd op het reeds aanwezige arbeidsverleden. • Voorziening UWV 85-procent regeling Uit hoofde van de UWV 85-procent regeling heeft Pantar een aanvullende vergoeding gekregen van de gemeente. De regeling houdt in dat UWV voor maximaal 18 maanden 85 procent van het wettelijk minimumloon vergoedt voor wachtlijstenkandidaten met een UWV-achtergrond die als Wsw-er in dienst treden bij Pantar. De Belastingdienst heeft zich op het standpunt gesteld dat de vergoeding aan de gemeente een Btw-belaste vergoeding is. Op basis hiervan heeft de Belastingdienst Pantar een bedrag van € 7.353 als belastbaar per project gesteld. Pantar heeft 258 trajecten gerealiseerd. Pantar is het oneens met het standpunt van de Belastingdienst en vecht deze beslissing aan. Het totale Btw-bedrag van € 0,36 mln. is als voorziening verantwoord op basis van het standpunt van de Belastingdienst. • Voorziening transitiebudget De voorziening transitiebudget is bedoeld voor het operationeel ontvlechten van Begeleiden & Detacheren. Pas eind oktober 2013 is de overdrachtsbalans definitief vastgesteld. Daarna is voorzichtig begonnen met het voorbereiden van het operationeel ontvlechten van Begeleiden & Detacheren. Het echte ontvlechten geschiedt in 2014. Het transitiebudget zal dus in 2014 aangewend worden voor het operationeel ontvlechten.
Overige kortlopende schulden (6) De kortlopende schulden zijn afgenomen door de afsplitsing van Begeleiden & Detacheren. In 2013 is de schuld aan Dienst Werk en Inkomen ad € 8,4 mln. uit hoofde van de ontvlechting afgewikkeld. De verlofdagen van Begeleiden & Detacheren en de vooruit ontvangen bedragen van Dienst Werk en Inkomen voor Begeleiden & Detacheren zijn uiteraard overgedragen aan Dienst Werk en Inkomen.
14 jaarverslag 2013
Niet uit de balans blijkende verplichtingen x € 1.000
Looptijd (maand)
Verplichting 1e jaar
Verplichting 2-5e jaar
Verplichting > 5 jaar
Totaal
Huurverplichtingen gebouwen
115
194
172
0
366
Leaseverplichtingen vervoermiddelen
70
1.389
2.373
18
3.780
0
486
0
0
486
Bankgaranties
De belangrijkste huurverplichting gebouwen ultimo 2013 betreft de huur van Langerlust. De belangrijkste leaseverplichtingen vervoermiddelen betreffen de vrachtwagens voor transport en het autopark voor groen.
Toelichting op de staat van baten en lasten 2013 De verschillen in de opbrengsten, directe kosten projecten, overige indirecte kosten, personeelskosten stichting en het subsidieresultaat tussen 2012 en 2013 zijn nagenoeg volledig toe te schrijven aan de afsplitsing van Begeleiden & Detacheren naar het Re-integratiebedrijf Amsterdam. Onder personeelskosten worden uitsluitend de salarissen, sociale lasten, pensioenlast en overige personele kosten (o.a. studiekosten en reiskosten) van medewerkers met een dienstverband bij Pantar opgenomen.
Personeelskosten (8) De personeelskosten zijn als volgt gespecificeerd: Personeelskosten Stichting (x € 1.000)
2013
Salarissen
-15.456
Sociale lasten
-2.418
Pensioenlasten
-1.703
Overige personeelskosten
-1.121
Totaal Personeelskosten Overige doelgroepen (x € 1.000)
-20.698 2013
Salarissen
-1.036
Sociale lasten
-169
Pensioenlasten
-
Overige personeelskosten
-32
Totaal Wsw kosten (x € 1.000) Salarissen
-1.237 2013 -59.162
Sociale lasten
-9.035
Pensioenlasten
-5.869
Overige personeelskosten
-3.485
Totaal
-77.551
15 jaarverslag 2013
WWB subsidie overige doelgroepen (7) Deze subsidie bestaat uit een subsidie van de gemeente Amsterdam van € 1,4 mln. voor bij Pantar gevoerde trajecten en een subsidie van de gemeente Amsterdam van € 0,7 mln. voor medewerkers bij Pantar die deelnemen aan de pilot loonwaarde.
Wsw subsidie (9) Op basis van de Wsw heeft Pantar een bijdrage ontvangen van € 75,1 mln. voor de 2.761 fte’s Wsw die Pantar in 2013 in dienst had.
Bijdrage Gemeenten Amsterdam en Diemen (10) De gemeenten Amsterdam en Diemen staan garant voor een negatief subsidieresultaat. In 2013 had Pantar een negatief subsidieresultaat van € 2,4 mln. Naar rato van het aantal Wsw-ers dragen de gemeenten Amsterdam (€ 2,285 mln.) en Diemen (€ 0,148 mln.) bij.
Bezoldiging Directie en Raad van Beheer Het bestuur van Pantar bestaat uit per 1 maart 2013 uit twee statutaire directeuren. De totale bezoldiging voor het bestuur in heel 2013 bedroeg € 353.742. Dit is inclusief de vergoeding aan de interim-bestuurder. Pantar heeft de arbeidsvoorwaarden van de directieleden getoetst en deze voldoen aan de norm van de Wet Normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT).
Naam
Functie
Dienstverband
Salaris
Sociale lasten
Jules de Vet
Algemeen directeur tot 01-03-2013
Interim
Rutger van Krimpen
Voorzitter directie per 01-03-2013
Vast
€ 139.085
€ 7.520
Roland Heijnen
Lid directie per 01-03-2013
Vast
€ 116.481
€ 7.520
Pensioen lasten
Onbelaste vergoeding
N.v.t. De interim-bestuurder heeft een vergoeding ontvangen van € 168,75 per uur. In deze vergoeding zijn salariskosten, pensioenvoorziening, reis- en verblijfkosten en andere sociale lasten inbegrepen.
Totaal
€0
€ 46.913 1
€ 19.159
€ 3.316
€ 169.080 2
€ 13.428
€ 320
€ 137.749 3
De Raad van Beheer van Pantar telt vijf leden. De vergoeding aan de leden van de Raad van Beheer is in lijn met de richtlijnen voor zorginstellingen ‘Adviesregeling honorering raden van toezicht NVTZ, 2009’. De vergoeding bedroeg in 2013 € 21.996 (exclusief Btw).
1
De vergoeding die de interim-bestuurder in 2013 heeft ontvangen is naar de norm van de WNT die per 1 januari 2013 van kracht is geworden te hoog. Echter, het contract met de interim-bestuurder waarin o.a. de vergoeding is afgesproken dateert van 2011.
2
Het jaarsalaris van Rutger van Krimpen bedraagt € 203.109.
3
Het jaarsalaris van Roland Heijnen bedraagt € 164.582.
16 jaarverslag 2013
Naam
Functie
Beloning
Voorzitter
€ 7.228
Ruurd van den Berge
Lid
€ 3.692
Frank de Grave
Lid
€ 3.692
Jannie Mooren
Lid
€ 3.692
Dineke Mulock-Houwer
Lid
€ 3.692
Emile Lohman
Continuïteit Door de afsplitsing van Begeleiden & Detacheren en de komst van de Participatiewet zal het eigen vermogen van Pantar onder druk komen te staan. De verwachting is dat ook in 2014, net als in 2013, een negatief operationeel resultaat zal worden behaald. Daardoor kan de situatie ontstaan dat Pantar niet meer aan haar verplichtingen kan voldoen. Derhalve vindt er intensief overleg plaats tussen Pantar en de gemeente Amsterdam. Inmiddels lijkt dit overleg tot positieve besluitvorming te leiden doordat de gemeente Amsterdam financiële middelen beschikbaar zal stellen om de aangekondigde reorganisatie te kunnen bekostigen. Hiervan is echter nog geen formele besluitvorming beschikbaar. In later stadium zal met de gemeente worden gesproken over het noodzakelijk veronderstelde eigen vermogen van Pantar, teneinde de continuïteit van de organisatie op langere termijn te kunnen waarborgen.
17 jaarverslag 2013
Hoofdstuk 5.
Overige gegevens Pantar
Bestemming resultaat 2013
Stichting Pantar Amsterdam Kriekenoord 3 1111 PT Diemen Statutair gevestigd te Amsterdam KvK dossiernummer 41 21 53 51 De stichting heeft onder meer tot doel een werkleerorganisatie te zijn voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt opdat zij kunnen doorstromen en uitstromen naar regulier werk, alles in de ruimste zin van het woord.
De Regeling Rechtsbetrekking, die de verhouding tussen de Stichting Pantar Amsterdam en de Gemeente Amsterdam regelt, bepaalt in art 4.2.3: ”De Gemeente geeft de Stichting jaarlijks binnen een redelijke termijn bericht inzake de gemeentelijke gehele of gedeeltelijke vergoeding van een negatief saldo, dan wel een instemming met een gehele of gedeeltelijke toevoeging aan de reserve bij een positief saldo van de exploitatierekening.” Voorgesteld wordt om het nadelige exploitatieresultaat 2013 ad € 4,6 mln. ten laste te brengen van de algemene reserve van Pantar.
Transport BV
Gebeurtenissen na balansdatum
Transport BV Kriekenoord 3 1111 PT Diemen Statutair gevestigd te Amsterdam KvK dossiernummer 34 11 97 81
Er zijn geen andere gebeurtenissen na balansdatum die niet al zijn gemeld in het jaarverslag.
Controleverklaring van de onafhankelijk accountant
De vennootschap heeft onder meer ten doel het uitoefenen van een transportbedrijf ten behoeve van Stichting Pantar Amsterdam en andere personen en/of instellingen, zowel in het binnenland als in het buitenland, alles in de ruimste zin van het woord. Het betreft een honderd procent deelneming van de Stichting Pantar Amsterdam en is derhalve (integraal) geconsolideerd.
Bestuur Rutger van Krimpen Roland Heijnen
Voorzitter Directie Lid Directie
Raad van Beheer Emile Lohman Voorzitter Ruurd van den Berg Lid Frank de Grave Lid Jannie Mooren Lid Dineke Mulock-Houwer Lid
Aan de Raad van Beheer van Stichting Pantar Amsterdam
Verklaring betreffende de jaarrekening Wij hebben de in dit rapport opgenomen jaarrekening 2013 van Stichting Pantar Amsterdam te Amsterdam gecontroleerd. Deze jaarrekening bestaat uit de balans per 31 december 2013 en de staat van baten en lasten over 2013 met de toelichting, waarin zijn opgenomen een overzicht van de gehanteerde grondslagen voor financiële verslaggeving en andere toelichtingen.
Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het opmaken van de jaarrekening die het vermogen en het resultaat getrouw dient weer te geven, alsmede voor het opstellen van het jaarverslag, beide in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 Organisaties zonder winststreven en de Beleidsregels toepassing Wet normering bezoldiging topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector
18 jaarverslag 2013
(WNT). Het bestuur is tevens verantwoordelijk voor een zodanige interne beheersing als het noodzakelijk acht om het opmaken van de jaarrekening en de naleving van de WNT-eisen van de financiële rechtmatigheid mogelijk te maken zonder afwijkingen van materieel belang als gevolg van fraude of fouten.
Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de jaarrekening op basis van onze controle. Wij hebben onze controle verricht in overeenstemming met Nederlands recht, waaronder de Nederlandse controlestandaarden en de Beleidsregels toepassing WNT, inclusief het Controleprotocol WNT. Dit vereist dat wij voldoen aan de voor ons geldende ethische voorschriften en dat wij onze controle zodanig plannen en uitvoeren dat een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen dat de jaarrekening geen afwijkingen van materieel belang bevat. Een controle omvat het uitvoeren van werkzaamheden ter verkrijging van controle-informatie over de bedragen en de toelichtingen in de jaarrekening. De geselecteerde werkzaamheden zijn afhankelijk van de door de accountant toegepaste oordeelsvorming, met inbegrip van het inschatten van de risico’s dat de jaarrekening een afwijking van materieel belang bevat als gevolg van fraude of fouten. Bij het maken van deze risico-inschattingen neemt de accountant de interne beheersing in aanmerking die relevant is voor het opmaken van de jaarrekening en voor het getrouwe beeld daarvan, gericht op het opzetten van controlewerkzaamheden die passend zijn in de omstandigheden. Deze risico-inschattingen hebben echter niet tot doel een oordeel tot uitdrukking te brengen over de effectiviteit van de interne beheersing van de stichting. Een controle omvat tevens het evalueren van de geschiktheid van de gebruikte grondslagen voor financiële verslaggeving en van de redelijkheid van de door het bestuur van de stichting gemaakte schattingen, alsmede een evaluatie van het algehele beeld van de jaarrekening. Wij zijn van mening dat de door ons verkregen controle-informatie voldoende en geschikt is om een onderbouwing voor ons oordeel te bieden.
Oordeel betreffende de jaarrekening Naar ons oordeel geeft de jaarrekening een getrouw beeld van de grootte en samenstelling van het vermogen van Stichting Pantar Amsterdam per 31 december 2013 en van het resultaat over 2013 in overeenstemming met de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 Organisaties zonder winststreven en de beleidsregels toepassing WNT.
Benadrukking van onzekerheid omtrent de continuïteit Wij vestigen de aandacht op de toelichting van de jaarrekening, waarin uiteengezet is dat de stichting een netto verlies van € 4.622.000 over 2013 heeft geleden en dat de stichting ook een verlies verwacht voor 2014 waarmee het eigen vermogen gedurende 2014 volledig zal worden aangewend. Deze condities, samen met andere omstandigheden zoals uiteengezet in de paragraaf ‘continuïteit’, duiden op het bestaan van een onzekerheid van materieel belang op grond waarvan gerede twijfel zou kunnen bestaan over de continuïteitsveronderstelling van de stichting. Deze situatie doet geen afbreuk aan ons oordeel.
Verklaring betreffende het jaarverslag Wij vermelden dat ons geen tekortkomingen zijn gebleken naar aanleiding van het onderzoek of het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, overeenkomstig de Richtlijn voor de jaarverslaggeving 640 Organisaties zonder winststreven is opgesteld. Tevens vermelden wij dat het jaarverslag, voor zover wij dat kunnen beoordelen, verenigbaar is met de jaarrekening. Amsterdam, 26 juni 2014 Ernst & Young Accountants LLP w.g. R. Ellermeijer RA
