1 De onderneming in de wereldeconomie

Auteurs: Marijs, Hulleman www.internationaleeconomischeontwikkelingen.noordhoff.nl

1

isbn: 978-90-01-81695-7 © 2013 Noordhoff Uitgevers bv

De onderneming in de wereldeconomie Meerkeuzevragen

1.1

Globalisering is een proces a van wereldwijde economische integratie door een sterke toename van de internationale handel en investeringen. b waarbij de wereldproductie sneller groeit dan de wereldhandel. c waarbij de intraregionale handel tussen landen sterk toeneemt. d van wereldwijde economische integratie die noodzakelijk is door een toename van de handelsbelemmeringen.

1.2

Globalisering is met name mogelijk gemaakt door een aantal ontwikkelingen in de wereldeconomie. Tot deze ontwikkelingen behoort niet a een reductie van de handelsbelemmeringen tussen landen. b deregulering van het kapitaalverkeer. c een verbetering van de transporttechnologie. d een wereldwijde verlaging van de belastingen.

1.3

Global sourcing is een ondernemingsstrategie die is gericht op a de vestiging van bedrijfsprocessen in die delen van de wereld waar de kosten en de toegevoegde waarde het meest gunstig zijn. b wereldwijde spreiding van de afzet. c productie in lagelonenlanden. d productie in industrielanden.

1.4

Tot a b c d

1.5

Absolute kostenverschillen tussen landen bepalen a niet of er handel tussen landen mogelijk is, maar wel hoe groot de welvaartsverschillen tussen landen zijn. b wel of er handel tussen landen mogelijk is en ook hoe groot welvaartsverschillen tussen landen zijn. c niet of er handel tussen landen mogelijk is en ook niet hoe groot de welvaartsverschillen tussen landen zijn. d wel of er handel tussen landen mogelijk is, maar niet hoe groot de welvaartsverschillen tussen landen zijn.

de beschermde sector in een economie behoort de industrie. de landbouw. de gezondheidszorg. het transport.

Opgaven hoofdstuk 1 | 1


1.6


Gegeven zijn de volgende kosten voor een koelkast en een stereotoren in Nederland en Singapore (uitgedrukt in euro’s):

Koelkast Stereotoren

Nederland

Singapore

600 200

250 150

Gegeven deze productiekosten zal a Nederland koelkasten exporteren en stereotorens importeren. b Nederland stereotorens exporteren en koelkasten importeren. c geen handel tussen beide landen mogelijk zijn. d Nederland zowel koelkasten als stereotorens importeren. 1.7

Gegeven zijn de volgende kosten voor een koelkast en een stereotoren in Nederland en Singapore (uitgedrukt in euro’s):

Koelkast Stereotoren

Nederland

Singapore

1000 200

250 100

Gegeven deze productiekosten bedragen koelkasten en stereotorens: Nederland a 1 koelkast = 5 stereotorens b 1 koelkast = 4 stereotorens c 1 koelkast = 10 stereotorens d 1 koelkast = 3 stereotorens 1.8

de comparatieve kosten voor Singapore 1 koelkast 1 koelkast 1 koelkast 1 koelkast

= = = =

2,5 stereotorens 2 stereotorens 1,25 stereotorens 3 stereotorens

In Nederland bedragen de kosten van het produceren van een fiets en een stereotoren respectievelijk 1.000 en 500. In Taiwan bedragen deze kosten respectievelijk 250 en 100. In deze situatie a is geen handel tussen Nederland en Taiwan mogelijk. b is handel tussen Taiwan en Nederland mogelijk, waarbij alleen Nederland welvaartswinst boekt. c is handel tussen Taiwan en Nederland mogelijk, waarbij beide landen welvaartswinst boeken. d is handel tussen Taiwan en Nederland mogelijk, waarbij alleen Taiwan welvaartswinst boekt.



1.9


De kosten per eenheid graan en zuivel bedragen in Oostenrijk en Nederland:

Nederland Oostenrijk

Graan

Zuivel

20 40

50 150

Als Nederland (N) en Oostenrijk (O) handel gaan drijven, zullen de relatieve prijzen van de producten zich als volgt ontwikkelen: Prijs van graan Prijs van zuivel a N stijgt; O daalt N daalt b N stijgt; O daalt N daalt; O stijgt c N daalt; O stijgt N stijgt; O daalt d N stijgt; O daalt N stijgt; O daalt 1.10

De kosten per eenheid graan en zuivel bedragen in Oostenrijk en Nederland:

Nederland Oostenrijk

Graan

Zuivel

20 40

40 80

In deze situatie a is geen handel tussen Nederland en Oostenrijk mogelijk. b is handel tussen Nederland en Oostenrijk mogelijk, waarbij alleen Nederland welvaartswinst boekt. c is handel tussen Nederland en Oostenrijk mogelijk, waarbij beide landen welvaartswinst boeken. d is handel tussen Nederland en Oostenrijk mogelijk, waarbij alleen Oostenrijk welvaartswinst boekt. 1.11

Comparatieve kostenverschillen hangen onder andere af van de relatieve overvloed van de productiefactoren arbeid en kapitaal. In een land met een relatieve overvloed aan arbeid zal het loon aanvankelijk relatief a laag zijn en door een toename van de export van arbeidsintensieve producten zal het loon verder dalen. b laag zijn, maar door een toename van de export van arbeidsintensieve producten zal het loon stijgen. c hoog zijn, maar door een toename van de export van arbeidsintensieve producten zal het loon dalen. d laag zijn, maar door een afname van de export van arbeidsintensieve producten zal het loon stijgen.




1.12

Comparatieve kostenverschillen hangen onder andere af van de relatieve overvloed van de productiefactoren arbeid en kapitaal. Een land met een relatieve overvloed aan kapitaal zal a kapitaalintensieve producten exporteren, waardoor de prijs van kapitaal stijgt en de prijs van arbeid daalt. b kapitaalintensieve producten exporteren, waardoor de prijs van kapitaal daalt en de prijs van arbeid stijgt. c kapitaalintensieve producten exporteren, waardoor zowel de prijs van arbeid als de prijs van kapitaal stijgen. d kapitaalintensieve producten importeren, waardoor de prijs van kapitaal stijgt en de prijs van arbeid daalt.

1.13

Handelsstromen tussen landen kunnen worden verklaard met behulp van theorie van de productlevenscyclus. In de introductie- en beginnende groeifase zal de productie voornamelijk plaatsvinden in a industriële landen. b ontwikkelingslanden. c lagelonenlanden. d landen waarvan de wisselkoers apprecieert.

1.14

Het verschil tussen eigen buitenlandse productie en een zelfstandige buitenlandse vestiging is dat bij een zelfstandige buitenlandse vestiging a alle bedrijfsprocessen ook in het buitenland plaatsvinden. b de bedrijfsprocessen productie, verkoop en service ook in het buitenland plaatsvinden. c het bedrijfsproces verkoop ook in het buitenland plaatsvindt. d er geen onderscheid wordt gemaakt tussen binnen- en buitenlandse bedrijfsprocessen.

1.15

Een pionier kenmerkt zich door een a egocentrische houding. b etnocentrische houding. c polycentrische houding. d geocentrische houding.

1.16

Een wereldwijde netwerkorganisatie kenmerkt zich door een a egocentrische houding. b etnocentrische houding. c polycentrische houding. d geocentrische houding.




1.17

Een multinational kenmerkt zich door a veel geïnternationaliseerde bedrijfsfuncties en een grote autonomie van de buitenlandse vestigingen. b weinig geïnternationaliseerde bedrijfsfuncties en een grote autonomie van de buitenlandse vestigingen. c veel geïnternationaliseerde bedrijfsfuncties en een beperkte autonomie van de buitenlandse vestigingen. d weinig geïnternationaliseerde bedrijfsfuncties en een beperkte autonomie van de buitenlandse vestigingen.

1.18

Een wereldwijde netwerkorganisatie kenmerkt zich door a veel geïnternationaliseerde bedrijfsfuncties en een grote autonomie van de buitenlandse vestigingen. b weinig geïnternationaliseerde bedrijfsfuncties en een grote autonomie van de buitenlandse vestigingen. c veel geïnternationaliseerde bedrijfsfuncties en een beperkte autonomie van de buitenlandse vestigingen. d weinig geïnternationaliseerde bedrijfsfuncties en een beperkte autonomie van de buitenlandse vestigingen.

Opgaven 1.19

Gegeven is de tabel hiernaast over de export van goederen en diensten van enkele landen in 1990 en 2010. a

Welke landen kenmerken zich door een zeer open economie? Heeft u daar een verklaring voor?

b

Wat verstaan we onder globalisering en welke invloed heeft globalisering op de verhouding tussen export en bruto binnenlands product? Export van goederen en diensten (als percentage van het BBP) 1990

2010

Verenigde Staten 10 13 Japan 10 15 Duitsland 25 47 Nederland 56 78 België 69 80 Hongkong 131 223 Wereld 19 26 Bron: Wereldbank, (data.worldbank.org)



1.20


De kosten van de productie van één ton graan en 1000 liter melk in Nederland en Zwitserland zijn in de tabel hierna weergegeven. a

Bereken de comparatieve kosten van een ton graan in Nederland en Zwitserland.

b

Waardoor zouden absolute en comparatieve kostenverschillen tussen Nederland en Zwitserland op landbouwgebied kunnen ontstaan?

c

Hoe ziet het specialisatiepatroon eruit als Nederland en Zwitserland met elkaar handelen?

d

Aan welke voorwaarde moet de internationale ruilverhouding tussen graan en melk voldoen? Productiekosten van een ton suiker en een ton graan (uitgedrukt in euro’s)

Nederland Zwitserland

1.21

Graan

Melk

400 600

100 300

In het maandblad van de EVD, Buitenlandse markten, worden exporteurs geïnterviewd. In juni 2002 werd mevrouw L. Limpens, directeur van Liliane BV, ondervraagd: Basisgegevens: Bedrijf: Liliane BV, Meerssen Activiteit: Ontwerp en productie van innovatieve speelmeubelen Aantal medewerkers: 1 vast plus enkele freelance; productie is uitbesteed Actief in: Duitsland, België, Luxemburg, Verenigd Koninkrijk, Noorwegen, Zweden, Denemarken, VS en Rusland Aandeel export in de omzet: 4% Internationaal actief sinds: 2000 Hoe bent u aan export begonnen? De verkoop in België en Luxemburg beschouw ik niet als export. De eerste stap in Duitsland was de missie met minister Jorritsma naar Berlijn. Op welke manier exporteert u? Ik doe het zelf en direct, zonder intermediairs. Voor de poppenvilla die ik maak, is een agent of vertegenwoordiger niet nodig. Het is een topproduct voor uitsluitend topwinkels. Als je Duitsland zo bekijkt, is het met enkele tientallen winkels erg overzichtelijk.




Hoe selecteert u nieuwe markten? Die hoef ik niet te selecteren, want ze zijn zichtbaar. Het concept voor een moderne designpoppenvilla voor poppen van 30 centimeter past in alle welvarende landen. Bent u niet bang dat binnenkort een goedkopere variant van uw poppenvilla op de markt komt, en wat dan? De merknaam Liliane is goed beschermd. Maar het kan natuurlijk gebeuren. Ik ben zelf al aan het kijken of ik de productie kan uitbesteden in Oost-Europa. Verder werk ik aan een tweede product, waar ik nog niets over wil zeggen, behalve dat het volledig nieuw is. Ook zou ik kunnen overwegen zelf een goedkopere versie van de poppenvilla te gaan maken. Ik geloof dat er voor de topkwaliteit die ik nu lever altijd een markt blijft bestaan. (Bron: EVD, Buitenlandse markten, juni 2002) In 2006 werd de productie van de poppenvilla’s verplaatst naar Duitsland en in 2008 werd een nieuw product (‘poppenvilla light’) geïntroduceerd. Anno 2012 verkoopt Liliane BV haar producten in: Nederland, België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Groot-Brittannië, Ierland, Italië, Noorwegen, Oostenrijk, Spanje en Zweden. a

Onder welk type internationaal werkende onderneming valt Liliane BV? Motiveer uw antwoord.

b

In welke mate speelt wereldwijde verplaatsing van de productie een rol bij Liliane BV?

c

Zou er een markt zijn voor luxueuze poppenvilla’s buiten Europa?

Vraagstukken V1.1

De kosten van de productie van één ton graan en één ton suiker in Brazilië en de EU zijn in de volgende tabel weergegeven. a

Bereken de comparatieve kosten van suiker en graan in Brazilië en de EU.

b

Hoe zien de handelsstromen eruit als Brazilië en de EU met elkaar handelen? Productiekosten van een ton suiker en een ton graan (uitgedrukt in euro’s)

Brazilië EU

Suiker

Graan

200 1200

200 600



c


Aan welke voorwaarde moet de internationale ruilverhouding tussen suiker en graan voldoen, willen zowel de EU als Brazilië profiteren van internationale handel? Stel dat de internationale ruilverhouding wordt: 1 ton suiker = 1,25 ton graan

d

Laat zien welke hoeveelheden suiker en graan Brazilië en de EU kunnen produceren en consumeren met een budget van €120.000 voor en na internationale handel.

e

Alhoewel de comparatieve kostentheorie laat zien dat vrijhandel in agrarische producten de mondiale welvaart kan vergroten, zien we in de praktijk dat protectionisme in de landbouw wijdverbreid is. Hoe is dit te verklaren?

f

De bescherming van de landbouw speelt een belangrijke rol in het debat over globalisering. Welke posities nemen de advanced economies en de developing countries in dit debat over de landbouw in?

V1.2 Philips: 200 man eruit Bij de vestiging van Philips Lighting in Roosendaal verdwijnen nog dit jaar 200 van de 500 banen. Het personeel is gistermiddag op de hoogte gebracht. De productie van spaarlampen en 'gewone' tl-buizen wordt verplaatst naar het Poolse Pila. In Roosendaal worden dan alleen nog de hoogwaardige dunne tl's geproduceerd. De nieuwe reorganisatie is ingrijpender dan de meeste werknemers hadden verwacht. De grootste klappen vallen op de productieafdelingen. Daar gaat meer dan 60 procent van de banen verloren. Ondernemingsraad en bonden hebben voor vanmorgen acht uur een personeelsbijeenkomst belegd en bezinnen zich op mogelijke acties en vervolgstappen. Volgens Philips is de verplaatsing van productielijnen naar Polen noodzakelijk 'om prijsconcurrerend te kunnen blijven aanbieden in een markt die momenteel snel overschakelt naar led'. Bron: BN/De stem, 2 maart 2012 a

Wat verstaan we onder global (out)sourcing?

b

Welke redenen kunnen bedrijven hebben om de bepaalde bedrijfsprocessen te verplaatsen?

c

Welke gevolgen hebben globalisering en global sourcing voor het belastingen uitgavenbeleid van de Nederlandse overheid?


1 De onderneming in de wereldeconomie

Recommend Documents