Inhoud Inleiding
1
Hoofdstuk I. Antitabaksbeleid als topprioriteit I. Gezondheidsrisico A. Kerncijfers B. Discussies vermijden op bedrijfsniveau II. Antitabaksbeleid als topprioriteit
3 3 3 3 3
Hoofdstuk II. Beleid inzake tabaksgebruik I. Definitie II. Vijf bestanddelen III. Eerste bestanddeel – Afdwingbare en regulerende maatregelen A. Hoffelijkheidsbeleid ? B. Duidelijke verbodsbepalingen uitwerken C. Evenwichtig rookbeleid D. Maatregelen ter ondersteuning van rokers E. Afdwingbaarheid IV. Tweede bestanddeel – Het gebruik van rookwaren V. Derde bestanddeel – De werkplaats A. Definitie B. Absoluut rookverbod VI. Vierde bestanddeel – De arbeidsovereenkomst VII. Vijfde bestanddeel – Het welzijn A. Algemeen 1. Welzijnswet 2. Vaststelling B. Doelgroep
5 5 5 5 5 6 6 6 7 7 7 7 9 9 10 10 10 11 11
Hoofdstuk III. Verplichtingen van de werkgever I. Algemeen II. Koninklijk Besluit van 19 januari 2005 betreffende de bescherming van de werknemers tegen tabaksrook A. Doelstelling B. Wie ? C. Uitzonderingen 1. Gesloten plaatsen waar voedingsmiddelen en/of dranken ter consumptie aangeboden worden en waar het toegelaten is te roken a. Situatie vanaf 1 januari 2006 b. Situatie vanaf 1 januari 2007
13 13
Roken in de onderneming
13 13 14 14 14 15 16 V
ROKEN IN DE ONDERNEMING
c. Personeel ? d. Horecazaken 2. De als privé-vertrekken te beschouwen gesloten plaatsen van alle instellingen van maatschappelijke dienstverlening en van de gevangenissen, waar de bewoners en niet-bewoners onder welbepaalde voorwaarden mogen roken 3. De privé-woningen 4. Thuisarbeid D. De werkruimte en sociale voorzieningen 1. Werkruimte a. Binnen of buiten b. Voorbeelden 2. Sociale voorzieningen 3. Voertuigen a. Rookverbod b. Woon-werkverkeer c. Eerste voorwaarde d. Tweede voorwaarde e. Derde voorwaarde f. Bedrijfsvoertuigen E. Rookkamer 1. Doel 2. Vrije keuze 3. Bestemming en inrichting 4. Advies preventiecomité 5. Toegang 6. Ongelijke behandeling a. Eerste interpretatie b. Tweede interpretatie 7. Rookkamer, een nuttig alternatief ? F. Derden III. Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk A. Algemeen B. Het analyseren van het risico 1. Bewezen risico 2. Federaal plan 3. Verslag bij K.B. 19 januari 2005 4. Besluit C. Het voorkomen van het risico D. Het bestrijden van risico’s bij de bron E. Voorlichting VI
17 17
18 18 18 18 18 18 19 20 20 20 21 21 21 21 22 23 23 23 23 23 24 24 24 25 25 26 26 26 27 27 28 28 29 29 29 30
Kluwer
INHOUD
IV. Het Koninklijk Besluit van 27 maart 1998 inzake welzijnsbeleid A. Dynamisch risicobeheersingssysteem B. Risicoanalyse C. Preventiemaatregelen D. Globaal preventieplan V. Arbeidsovereenkomstenwet van 3 juli 1978 VI. De Wet van 11 juni 2002 betreffende de bescherming tegen geweld, pesterijen en ongewenst seksueel gedrag op het werk A. Pesterijen volgens de Wet B. Verschillende situaties
30 30 30 31 31 31 32 32 32
Hoofdstuk IV. Recht van de werkgever I. Algemeen A. Instructierecht B. Dynamisch risicobeheersingssysteem II. Concrete maatregelen A. Gedogen of verbieden 1. Principe 2. Verbieden 3. Gedogen B. Beperkingen in de tijd 1. Theorie 2. Voorbeelden C. Beperkingen in de ruimte D. Personele beperkingen III. De bron A. Keuze van de rechtsbron B. De collectieve arbeidsovereenkomst : grootste rechtskracht, moeizaamste onderhandeling C. De individuele arbeidsovereenkomst : individuele goedkeuring D. Het arbeidsreglement : specifieke wijzigingsprocedure E. Het eenzijdig instructierecht : rookbeleid op maat
33 33 33 33 34 34 34 34 35 35 35 36 36 36 37 37
Hoofdstuk V. De verplichtingen van de werknemers I. De instructies van de werkgever naleven A. Afdwingbaarheid B. Actieve bijstandsplicht II. Overtredingen A. Arbeidsreglement B. Soorten sancties C. Ontslag om dringende reden
41 41 41 42 42 42 42 43
Roken in de onderneming
VII
37 38 38 39
ROKEN IN DE ONDERNEMING
III. Aansprakelijkheid A. Persoonlijke aansprakelijkheid B. Strafrechtelijke verantwoordelijkheid
43 43 44
Hoofdstuk VI. Bedrijfsrisico's I. Noodzaak II. Schema impact welzijnsfenomenen A. Individueel risico B. Collectief risico C. Bedrijfsrisico D. Frequentie E. Financiële impact
45 45 45 45 46 46 46 47
Hoofdstuk VII. Financiële impact I. Gezondheidskost A. Ziekterisico verdubbeld B. Wettelijk gewaarborgd loon 1. Berekening 2. Eén vijfde 3. Formule C. Conventioneel gewaarborgd loon 1. Aanvullende loongarantie 2. Formule D. Verhoogde bijdragen inzake aanvullende ziekteverzekering II. Afwezigheidskost A. Roker 1. Rookpauzes 2. Kostprijs per sigaret 3. Afwezigheid op jaarbasis 4. Formule B. Niet-roker III. Infrastructurele kost A. Extra ruimte en verluchting B. Voorbeelden IV. Burgerrechtelijke aansprakelijkheid van de werkgever A. Schadeclaims B. Fout van de werkgever C. Causaliteit fout en schade V. Strafrechtelijke aansprakelijkheid VI. Reputatierisico
49 49 49 49 49 50 50 50 50 50 51 51 51 51 51 52 52 53 53 53 53 54 54 54 55 56 56
VIII
Kluwer
INHOUD
Hoofdstuk VIII. Implementatie rookbeleid via preventiecomité I. Procedure II. Voorafgaand advies III. Bijkomende toelichtingen IV. Rookkamer V. Informatie en opleiding
57 57 57 58 58 58
Hoofdstuk IX. Financiële tegemoetkomingen aan rokers die stoppen I. Algemeen A. Succes B. Kost eigen aan de werkgever a. Rookbeperkende maatregelen b. Reële kosten II. Concreet schema A. Toepassingsvoorwaarden B. Voorbeeld
59 59 59 59 59 59 60 60 61
Hoofdstuk X. Stappenplan antirookbeleid I. Fase 1 – Bedrijfsdoelstelling A. Verbod B. Doelstellingen II. Fase 2 – Ontwerp A. Concrete uitvoering B. Inhoud III. Fase 3 – Overleg A. Verplicht overleg in het preventiecomité 1. Preventieadviseur 2. Debat 3. Toelichting advies B. Ander overleg IV. Fase 4 – Beslissing A. Mededeling aan het preventiecomité B. Eventueel akkoord V. Fase 5 – Implementatie VI. Fase 6 – Opvolging en naleving VII. Fase 7 – Aanpassing
63 63 63 63 63 63 64 65 65 65 65 65 66 66 66 66 66 67 67
Besluit
69
Bibliografie I. Literatuur II. Wetgeving
71 71 71
Roken in de onderneming
IX
ROKEN IN DE ONDERNEMING
III. Links kerngetallen IV. Andere links
72 72
Bijlagen I. Onderzoeksresultaten op bedrijfsniveau 1. Algemeen 2. Referentiegroep 3. Basisstelling 4. Werkomgeving met verschillende personen 5. Bijzondere ruimtes eisen bijzondere maatregelen 6. Vergaderingen 7. Intenties van de werknemers 8. Hinder 9. Secundaire afwezigheidkost 10. Rokers op de werkplaats 11. Voornemens van de rokers II. Wetteksten A. Wet van 3 juli 1978 betreffende de arbeidsovereenkomsten, B.S. 22 augustus 1978 B. Wet van 4 augustus 1996 betreffende het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, B.S. 18 september 1996 C. Koninklijk Besluit van 27 maart 1998 betreffende het beleid inzake het welzijn van de werknemers bij de uitvoering van hun werk, B.S. 31 maart 1998 D. Koninklijk Besluit van 3 mei 1999 betreffende de opdrachten en de werking van de comites voor preventie en bescherming op het werk, B.S. 10 juli 1999 E. Koninklijk Besluit van 28 mei 2003 betreffende het gezondheidstoezicht op de werknemers, B.S. 16 juni 2003 F. Koninklijk Besluit van 19 januari 2005 betreffende de bescherming van de werknemers tegen tabaksrook, B.S. 2 maart 2005 (eerste uitg.) G. Koninklijk Besluit van 13 december 2005 tot het verbieden van het roken in openbare plaatsen, B.S. 22 december 2005
X
73 73 73 73 73 74 74 75 75 75 76 76 76 77 77 79 85 88 90 91 96
Kluwer
