Literatuur
Abt, L.A., Weissman, S.L. (1987). Acting out. New Jersey USA: J. Aronson. Alexander, F., French, T.M. (1946). Psychoanalytic therapy principles and application. Lincoln USA: University of Nebraska Press. Abbass, A. (2001). STDP in the Treatment of Major Depression. Canadian Journal of Psychiatry, 47, 2, 193-194. Abbass, A. (2002a). Intensive Short-term Dynamic Psychotherapy in a Private Psychiatric Office: Clinical and Cost Effectiveness. American Journal of Psychotherapy, 56, 225-232. Abbass, A. (2002b). A Multicenter Controlled Evaluation of Short-term Dynamic Psychotherapy of Patients with Personality Disorders-Data from completed Patients: Proceedings of 2001 Canadian Psychiatric Association Annual Meeting Montreal Quebec, Canada. Anderson, E., Lambert, M. (1995). Short-term dynamically oriented psychotherapy: A review and meta-analysis. Clinical Psychology review, 15, 503-514. Arrindell, W.A., Ettema, J.H.M. (1986). SCL-90: Handleiding bij een Multidimensionale Psychopathologie-Indicator. Lisse, Swets & Zeitlinger. Balint, M. (1979). The Basic Fault. Therapeutic Aspects of Regression. London: Tavistock. Balint, M. (1987). Thrills and Regressions. Exeter: Maresfield Library, Wheaton & Co Ltd. Balint, M., Ornstein, P.H., Balint, E. (1972). Focal Psychotherapy. London: Tavistock. Bateman, A.W., Fonagy, P. (2000). Effectiveness of psychotherapeutic treatment of personality disorder. British Journal of Psychiatry, 177, 138-143. Bellak, L. (1976). The Concept of Acting Out: Theoretical Considerations. In: L.E. Abt & S.L. Weissman, Acting Out. Northvale, New Jersey USA: J. Aronson, 2-20. Berk, T.J.C. (1986). Groepstherapie. Theorie en techniek. Deventer: Van Loghum Slaterus. Berk, T.J.C. (1993). Hoe werkt groepspsychotherapie. Handboek Groepspsychotherapie. Houten, Bohn Stafleu van Loghum, A8, 1-47. Berk, T.J.C. (1995a). Inleiding tot de psychoanalytische groepsdynamische groepspsychotherapie. In: T.J.C. Berk e.a. (red.), Handboek Groepspsychotherapie (B1, 1-60). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. K. Cornelissen, Kortdurende dynamische psychotherapie, DOI 10.1007/978-90-313-7093-1, © 2007 Bohn Stafleu van Loghum, Houten
140
LITERATUUR
Berk, T.J.C. (1995b). Inleiding tot de psychodynamische kortdurende groepspsychotherapie. In: T.J.C. Berk e.a. (red.), Handboek Groepspsychotherapie. (I1, 1-51). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Berk, T.J.C. (2001). Handboek Korte Psychodynamische Psychotherapie. Context, theorie en praktijk. Amsterdam: Boom. Berk, T.J.C. (2005). Leerboek Groepspsychotherapie. Utrecht, De Tijdstroom. Berkhouwer, A. (1981). Klinische Psychotherapie en de bevorderende en falende omgeving. Tijdschrift voor Psychotherapie, 7, 3, 127-156. Bion, W.R. (1961). Experiences in Groups. London: Tavistock. Bolten, M., Hesseling, A.J., Vreeswijk, L. (1988). Heilzame factoren in Klinische Psychotherapie. Tijdschrift voor Psychotherapie, 14, 1, 15-37. Bolten, M.P. (1993). De klinische groep. In: T.J.C. Berk e.a. (red.), Handboek Groepspsychotherapie. (A5, 1-26). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Bolten, M.P. (1997). Residentiële groepspsychotherapie de Curatieve organisatie. In: T.J.C. Berk e.a. (red.), Handboek Groepspsychotherapie (E1, 1-45). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Budman, S.H. (1981). Forms of brief psychotherapy. New York/London: The Guilford Press. Colijn, S., & Snijders, H. (1993). Therapeutische factoren. In: T.J.C. Berk e.a. (red.), Handboek Groepspsychotherapie (A6, 1-21). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Cornelissen, C.L.M., Palen, M.G.C.A. van der (1991). Kort en Goed? In De Driesprong, uitgave bij Opening van de nieuwbouw van de afdeling Kortdurende Klinische Psychotherapie voor volwassenen. Halsteren: de Viersprong. Cornelissen, C.L.M. (1993). Het eerste gesprek. Indicatiestelling en selectie. In: T.J.C. Berk e.a. (red.), Handboek Groepspsychotherapie (G18, 1-22). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Cornelissen, C.L.M. (2001). Davanloo’s korte dynamische Psychotherapie. Ad Hoc, Bulletin van de VKDP, vereniging voor Korte Dynamische Psychotherapie, 5, 2, 9-38. (Davanloo’s Short-term Dynamic Psychotherapie, in Ad Hoc, Bulletin of the Dutch Society for Short-Term Dynamic Psychotherapy.) Cornelissen, C.L.M. (2005). Understanding and Undoing of Projection: The Alien. Ad Hoc, Bulletin of the Dutch Society for Short-Term Dynamic Psychotherapy, 9, 5, 24-51. Coughlin Della Selva, P.C. (1996). Intensive Short-Term Dynamic Psychotherapy. Theory and technique. New York: J. Wiley & Sons. Cristoph, P.C., Barber, J.P. (1991). Handbook of Short-Term Dynamic Psychotherapy Basic Books. New York: Harper & Collins. Crits-Christoph, P. (1992). The efficacy of brief dynamic psychotherapy; A meta-analysis. American Journal of Psychiatry, 149, 151-158.
LITERATUUR
141
Daemen, M. (1998). Psychotherapiegroepen op afdelingen van psychiatrische klinieken. In: T.J.C. Berk e.a. (red.), Handboek Groepspsychotherapie (E2, 1-34). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Davanloo, H. (Ed.) (1980). Short-term Dynamic Psychotherapy. Northvale, New Jersey USA: J. Aronson. Davanloo, H. (1987a). Intensive Short-Term Dynamic Psychotherapy with highly resistant depressive patients: I Restructuring Ego’s regressive defenses. In: H. Davanloo, Unlocking the Unconscious (pp. 47-80). New York: J. Wiley & Sons. Davanloo, H. (1987b). Intensive Short-Term Dynamic Psychotherapy with highly resistant depressive patients: II The royal road to the dynamic unconscious. In: H. Davanloo, Unlocking the Unconscious (pp. 81-100). New York: J. Wiley & Sons. Davanloo, H. (1990). Unlocking the Unconscious. New York: J. Wiley & Sons. Davanloo, H. (2000). Intensive Short-Term Dynamic Psychotherapy. New York: J. Wiley & Sons. Delimon, J. (1999). Kortdurende klinische psychotherapie. In: T.J.C. Berk e.a. (red.), Handboek Groepspsychotherapie (F5, 1-32). Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Ehrenwald, J. (1966). Psychotherapy: Myth and Method. New York: Grune & Stratton. Flegenheimer, W.V. (1992). Techniques of Brief Psychotherapy. New Jersey USA: J. Aronson. Foulkes, S.H. (1965). Therapeutic Group Analysis. New York: International University Press. Freud, de Sfinx van Wenen (1993). Amsterdam: Boom (n.a.v. tentoonstelling over banden tussen Freud, kunst en archeologie, Brussel). Freud, S. (1926d). Hemmung, Symptom und Angst. Wien: Gesammelte Werke 14, 111. Frijda, N.H. (1993). De Emoties. Amsterdam/Engeland: B. Bakker/Cambridge University Press. Gabbard, G.O. (2000a). Psychotherapy of personality disorders. Journal of Psychotherapy Practice and Research, 9, 1-6. Gay, P. (1989). Sigmund Freud, zijn leven en werk. Baarn: Tirion. Gustafson, P.J. (1984). An Integration of Brief Dynamic Psychotherapy (Special Article). Am. J. Psychiatry 141, 8, 935-945. Gustafson, J.P. (1986). The Complex secret of Brief Psychotherapy. New York: W. Norton & Company. Have-de Labije, J. ten (1999). Maintaining Davanloo’s Discovery for Uncovering the Unconscious, an attempt at formulating operational definitions on the dependent variables, Part I & Part II. Ad Hoc, Bulletin of the Dutch Society for Short-Term Dynamic Psychotherapy, 3, 1, 4-24 (www.vkdp.com).
142
LITERATUUR
Have-de Labije, J. ten (Ed.) (2001). The Working Alliance in ISTDP: Whose Intrapsychic Crisis. Amsterdam: VKDP. Have-de Labije, J. ten (Ed.) (2003). Natura Artis Magistra: (Un)Conscious Animals as Teachers of Short-Term Dynamic Psychotherapy. Amsterdam: Conference proceedings, VKDP. Have-de Labije, J. ten (2006). When Patients enter with Anxiety on the Forefront. Ad Hoc, Bulletin of the Dutch Society for Short-Term Dynamic Psychotherapy, 10, 1, 35-70. Have-de Labije, J. ten, Neborsky, R.J. (2005). Understanding and Overcoming of Instant Repression, Part I, Part II, Part III. Ad Hoc, Bulletin of the Dutch Society for Short-Term Dynamic Psychotherap. 9, 2, Part I 5-10, Part II 10-34, Part III 34-54. Hageman, J.J.M., Arindell, W.A. (1999). Establishing clinically significant change: increment of precision and the distinction between individual and group level of analysis. Behavior research & Therapy, 37, 1169-1193. Hoos, L. (1991). Een voortdurende confrontatie, Davanloo’s korte dynamische psychotherapie. Tijdschrift voor Psychotherapie, 17, 6, 342-356. Janzing, C., Lansen, J. (1985). Milieutherapie. Assen/Maastricht: van Gorcum. Jones, E. (1956). Freud, leven en werk. Amsterdam: Wereldbibliotheek. Jongerius, P.J. (1982). Groepspsychotherapie. In: dr. H.M. van der Ploeg (Red.), Psychotherapie. Alphen aan den Rijn/Brussel: Stafleu. Jongerius, P.J., Rylant, R.F.A. (1989). Milieu als methode. Amsterdam: Boom Meppel. Kuiper, prof. dr. P.C. (1966). Neuroseleer. Deventer: Van Loghum Slaterus. Laqueur, H.P., Laburt, H.A., Morong, E. (1964). Multiple Family Therapy. Int. Journ. Social Psychiatry, Congress Issue, Sect. K., 69-80. Laqueur, H.P. (1968). General Systems Theory and Multiple Family Therapy. In: J.H. Masserman (Ed.), Current Psychiatric Therapies, 8, 143-148. Lamers, L.M., Stalmeier, P.F.M., Mc Donnell, J., Krabbe, P.F.M., Bussbach, J.J.V. (2005). Kwaliteit van leven meten in economische evaluaties: het Nederlandse EQ-5D-tarief. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde; 149, 28, 1574-8. Levine, B. (1982). Groepspsychotherapie. Deventer: Van Loghum Slaterus. Magnavita, J.J. (1970). Restructuring Personality disorders. A Short-term Dynamic Approach. New York, London: Guilford Press. Malan, D.H. (1963). A Study of Brief Psychotherapy. London: Tavistock. Malan, D.H. (1976a). The Frontier of Brief Psychotherapy. New York, London: Plenum. Malan, D.H. (1976b). Toward the Validation of Dynamic Psychotherapy. A Replication. New York: Plenum.
LITERATUUR
143
Malan, D.H. (1979). Individual psychotherapy and the science of psychodynamics. London, Sevenoaks: Butterworth. Malan, D.H. (1980). The most important development in psychotherapy since the discovery of the unconscious. In: H. Davanloo (Ed.), Short-term dynamic psychotherapy, Northvale, New Jersey USA: J. Aronson, 13-23. Mann, J. (1973). Time Limited Psychotherapy. Cambridge (Massachusetts): Harvard University Press. Menninger, K. (1958). The Theory of Psychoanalytic technique. New York: Basic Books. Nitsun, M. (1996). The Anti-group. London: Routledge. Onghena, P., Franssen, M., Verhaest, S. (1992). De metapsychologie van Davanloo. Tijdschrift voor Psychotherapie, 18, 3, 122-130. Hageman, J.J.M., Arindell, W.A. (1999). Establishing clinically significant change: increment of precision and the distinction between individual and group level of analysis. Behavior research & Therapy, 37, 1169-1193. Ogrodniczuk, J.S., Piper, W.E. (2001). Day treatment for personality disorders: a review of research findings. Harvard Review of Psychiatry, 9, 105-117. Pardes, H., Pincus, H.A. (1981). Brief Therapy in the Context of national Mental Health Issues. In: S.H. Budman (Ed.), Forms of brief Therapy. New York, London: Guilford press, 6-22. Perry, J.C., Bond, M. (2000). Empirical studies of psychotherapy for personality disorders. In: J.G. Gunderson, G.O. Gabbard (Red.) Review of Psychiatry, Volume 19: Psychotherapy for Personality disorders. Washington DC: American Psychiatric Press, 1-32. Perry, J.C., Banon, E., Ianni, F. (1999). Effectiveness of psychotherapy for personality disorders. American Journal of Psychiatry, 156, 1312-1321. Pierloot, R.A., Thiel, J.A. (1991). Psycho-Analytische Therapieën. Houten: Bohn Stafleu van Loghum. Robertiello, R.C. (1976). “Acting Out” or “Working Through”. In: L.E. Abt, S.L. Weissman, Acting out. Northvale, New Jersey USA: J. Aronson, 40-48. Rosen, J.N. (1976). The Concept of Acting-In. In: L.E. Abt, S.L. Weissman, Acting out. Northvale, New Jersey USA: J. Aronson, 40-48. Sabin, J.E. (1981). Short-Term Group Psychotherapy: Historical Antecedents. In: S.H. Budman (Ed.), Forms of Brief Therapy. New York, London: Guilford press, 270-282. Sanislow, C.A., McGlashan, T.H. (1998). Treatment outcome of personality disorders. Canadian Journal of Psychiatry, 43, 237-250. Shea, M.T. (1993). Psychosocial treatment of personality disorders. Journal of Personality Disorders, 7, 167-180. Sifneos, P. (1979). Short-Term Dynamic Psychotherapy. Evaluation and Technique. New York: Plenum MBC.
144
LITERATUUR
Stichting Klinische Psychotherapie (SKP) (2001). Resultaatonderzoek in de Klinische Psychotherapie. Recente gegevens op basis van het Standaard Evaluatie Project 1997-2000. Terugblik op 25 jaar resultaatonderzoek. Noordwijkerhout: SKP. Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Psychotherapeutische Gemeenschappen (SWOPG) (1999). Effectiviteit Klinische Psychotherapie 1995-1996-1997 op basis van het Standaard Evaluatie Project (STEP). Noordwijkerhout: SWOPG. Tremonti, G.W., Wagenborg, J.E.A. (1976). Ontstaan, Beschrijving en Verantwoording Nieuwkoopse vragenlijst. Noordwijkerhout: Werkgroep Follow-up project Therapeutische gemeenschappen, Rapport 2. Vos, S. de, Hesselink, A. (2002). Resultatenonderzoek van 6 jaar Intensieve Kortdurende Dynamische Psychotherapie. Psychotherapeutisch Centrum (PTC) De Viersprong: ongepubliceerd manuscript. Wolf, M.H.M. de (1991). Hoe Psychoanalytisch zijn Malan-therapieën. Muiderberg: Coutinho. Winston, A., Laikin, M., Pollack, J., Samstag, L.W., McCullough, L., Muran, J.C. (1994). Short-term psychotherapy of personality disorders. American Journal of Psychiatry, 151, 190-194. Winston, A., McCullough, L., Pollack, J., Laikin, M., Pinsker, H., Nezu, A., Flegenheimer, W., Sadow, J. (1989). The Beth Israel Psychotherapy Research Program: toward an integration of theory and discovery. Journal of Integrative and Eclectic Psychotherapy, 4, 344-356. Yalom, I.D. (1978). Groepspsychotherapie in theorie en praktijk. Deventer: Van Loghum Slaterus.
Zakenregister
A actietendens 43 acting-out 31 actualisatie 28 afweer 14 afweerconstellatie 38 afweervorm formeel 38 non-verbaal 38 regressief 38 verbaal 38 alliance 32, 109 angstbron extern 44 intern 44 angstkanalisatie type I 44 type II 45 type III 46 automatisme 28 B Basic Fault 91 basisovertuiging 97 behandeling uniformiteit 75 behandelingsprotocol 57 behandelovereenkomst 87 behoudende richting 17, 89 betekenisvolle relatie 29 Boven-ik 53 Brief Adaptational Psychotherapy (BAP) 122 broad-focus 17 broad-focus therapie 87 C categorale groep 102 cathartische therapie 9 Central Dynamic Sequence (CDS) 57 clarificeren 34 clarificerende dialoog 35 complementariteit 76 concentratie 13 concentratietechniek 13 conflictdriehoek 42, 47, 48
constructief therapieproces 111 containment 109 coregroep 12 Correctieve Emotionele Ervaring (CEE) 16 D defensieve structuren 33 destructief therapieproces 114 destructieve agressie 114 diagnostische bespreking 87 dieptestructuur 94 driftneiging 14 dyadische therapeutische relatie 64 Dynamisch Onbewuste 15 E egoadaptatie 50, 89 egofragiliteit 89 egosyntonie 10 egosyntoon 32 existential shift 102 F focus 16 G gedragstherapie 10 gelijkwaardigheid 76 geweten 53 gouden standaard psychotherapie 10 groepsgeheim 98 groepsmatrix 95 H Head-On-Collision (HOC) 58 herstructureren 49 holding environment 109 hypnose 13 I ideaal-ik 53 ideologie gemeenschappelijk 73
illusie van oneindigheid 22 impuls 14, 26 indicatiecriteria 133 indicatiegebied 89 instant repression 31 Intensieve Kortdurende Dynamische Psychotherapie (IKDP) 12, 66 Intensive Short-Term Dynamic Psychotherapy (ISTDP) 12 interpretatie 36 intrapsychisch conflict 25 intrapsychische crisis 33 K kernafweer 15 kernconflict 15, 25 kortdurende analytische school voor psychotherapie 16 kortdurende therapie 9 M metapsychologie 33 milieu 70 milieutherapie 71 modificatie 10 motief conflicterend 72 multifocaal 17 Multiple Family Therapy (MFT) 87 neurose 17 O observing-ego 78 Onbewuste 56 ongestructureerde tijd 78 onvervulde infantiele verlangens 21 open samenwerking 75 openheid 73 oppervlaktestructuur 93 overdeterminatie 20 overdracht 9, 29 overdrachtsgevoelens 14 overdrachtsrelatie 14
K. Cornelissen, Kortdurende dynamische psychotherapie, DOI 10.1007/978-90-313-7093-1, © 2007 Bohn Stafleu van Loghum, Houten
146
ZAKENREGISTER
P Patiënten Staf Ontmoeting (PSO) 76 personendriehoek 50 proeftherapiesessie 74 projectie 9, 29 pseudo-identiteit 70 psychische instantie 53 psychoanalyse 10 psychologische matrix 95 R radicale richting 16, 89 reactivatie 30, 109 reenactment 109 regressie 21 relatief goede start 89 repressie 26 resistance 32, 110 S saboterend mechanisme 81 schaduwgroep 95 secundaire traumatisering 137 simultaan-therapie 66 slechte start 89 sociaal arrangement 80
sociale microkosmos 70 sociotherapeut 84 spanningslust 42 spanningsonlust 42 spectrum van psychoneurosen 91 spoedje 73 Standaard Evaluatie Project (STEP) 124 statusverschil 68 Study on Cost-Effectiveness of Personality Disorder TREatment (SCEPTRE) 132 Superego 25, 53 sadistisch 54 T tegenoverdracht 35 therapieduur 19 transparantie 66, 73 trauma 25, 26 trial-therapy 105 trias 48 tussentijdse evaluatie 109 U Über-ich 53
uitageren 29 unifocaal 17 V vaktherapie creatief 85 lichaamsgericht 86 Vereniging voor Korte Dynamische Psychotherapie (VKDP) 12 verlangen 27 videodagboek 85 vis-à-vis 10, 13 vooruitgang criterium 74 voorzieningen immateriële 71 materiële 71 vrije associatietechniek 13 W weerstand 29 uitdagen 57 Z zelfdestructief gedrag 31 zelfondermijning 31
Personenregister
Abbass 123 Alexander en French 16 Alpert 63 Anderson 122 Arrindell 121, 125
Lambert 122 Lamers 121 Laqueur 88 Levine 70, 98 Lieberman 101
Balint 12, 91, 120 Bateman 121 Bellak 117 Berk 61 Bion 68, 97, 98 Bolten 68, 104 Bond 121 Breuer 9 e.v., 13 e.v., 32
Mahler 9 Malan 12, 17, 48, 50, 63, 89, 122 Mann 12, 17, 63, 122 McCullough 63 McGlashan 121 Menninger 48
Cornelissen 103 Crits-Christoph 122 Delimon 103 Della Selva 63 Deutsch 24 Ehrenwald 102 Ettema 121, 125 Ferenczi 10, 15, 16, 63 Flegenheimer 9 Fonagy 121 Fosha 63 Foulkes 95, 98 Freud 9 e.v., 31, 42 Gabbard 121 Gay 9, 14, 15, 31, 42 Goughlin 63
Neborsky 63 Nitsun 116 Ogrodniczuk 121 Onghena, Franssen en Verhaest 61 Palen, van der 103 Pardes en Pincus 9 Perry 121, 133 Pierloot 23, 56 Piper 121 Pollack 122, 133 Rank 10, 15, 63, 42 Robertiello 120 Sanislow 121 Shea 122 Sifneos 12, 17, 63, 122 Thiel 56 Tremonti 121, 125 Tricht, van 63
Have de Labije, ten 63 Jacobson 117 Jones 14 Jongerius 79
Wagenborg 121, 125 Winston 122, 133 Yalom 70, 98, 101 Young 63
Kuiper 43
K. Cornelissen, Kortdurende dynamische psychotherapie, DOI 10.1007/978-90-313-7093-1, © 2007 Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Over de auteur Drs. C.L.M. Cornelissen is socioloog en BIG-geregistreerd psychotherapeut, opleider bij onder andere de Nederlandse Vereniging voor Groepspsychotherapie. Hij is werkzaam bij het Psychotherapeutisch Centrum De Viersprong te Halsteren bij de kortdurende klinische psychotherapie (KKP) en ontwikkelde het programma intensieve kortdurende dynamische psychotherapie (IKDP) (klinische toepassing van intensive short-term dynamic psychotherapy (ISTDP)), beide programma’s voor kortdurende klinische psychotherapie. Tevens is hij supervisor/opleider bij de Vereniging voor Korte Dynamische Psychotherapie (VKDP), de beroepsvereniging voor therapeuten die werken volgens de methode van H. Davanloo, kortdurende dynamische psychotherapie (KDP) of ISTDP geheten. Tot slot is de auteur redacteur van het AD HOC Bulletin of short term dynamic psychotherapy, practice and theory en auteur van diverse publicaties.
K. Cornelissen, Kortdurende dynamische psychotherapie, DOI 10.1007/978-90-313-7093-1, © 2007 Bohn Stafleu van Loghum, Houten
