Zorgplan Comenius College
Inhoud
1
INLEIDING
3
1.1
DOEL EN UITGANGSPUNTEN
3
1.2
EVALUEREN EN BIJSTELLEN
3
1.3
WAT IS ZORG ?
3
2
HET ZORGPLAN
4
3
PROBLEEMSIGNALERING
5
4
STAPPENPLAN ZORGTRAJECT COMENIUS COLLEGE
7
BIJLAGE 1 HET KWADRANTMODEL
8
KWADRANTMODEL COMENIUS COLLEGE
9
BIJLAGE 2 BASISPAKKET ZORG
10
BIJLAGE 3 TAKEN ZORGCOÖRDINATOR
11
2
1
1.1
Inleiding
D oel en uitgangsp unten
Leerlingen moeten optimaal kunnen profiteren van het aanbod van de school, waarbij ‘leren’ de kernactiviteit van de school is. Om dat mede mogelijk te maken kent het Comenius College een systeem van geïntegreerde leerlingbegeleiding1 waarbij in principe elke docent actief is als mentor en de leerlingen volgt op het gebied van studievoortgang, loopbaanoriëntatie en sociaal-emotionele ontwikkeling. Hulp in de eerste lijn wordt door de mentor geboden. Daarnaast omschrijft het Comenius College welk pakket aan specifieke zorg schoolintern door specialisten wordt aangeboden in de tweede lijn. Daar waar een leerling zich ontwikkelt tot zorgleerling, zal de unit moeten kunnen aangeven wat zij aan zorg heeft geboden om de problemen van de leerling op te lossen. Elke school voor voortgezet onderwijs binnen een regionaal samenwerkingsverband is verantwoordelijk voor een welomschreven pakket aan zorg. In het samenwerkingsverband KoersVO zal het Comenius College duidelijk maken welke zorg de school te bieden heeft.
1.2
E valuer en en bijstellen
Dit zorgplan wordt in principe jaarlijks op initiatief van de voorzitter van de Werkgroep Zorg met de Algemene Directie geëvalueerd op basis van de kwalitatieve en kwantitatieve hulpvraag. Vanuit dit overleg worden eventueel bijstellingen geformuleerd en via de geëigende procedure geïmplementeerd.
1.3
W at is zor g?
Zorg omvat alle voorwaarden en activiteiten die ertoe bijdragen dat leerlingen optimaal profiteren van het aanbod van de school. Het Comenius College kiest voor een brede definitie, waarbij de aandacht niet alleen uitgaat naar tegenvallende leerprestaties. Ook de begeleiding van het keuzeproces en van de sociaal-emotionele ontwikkeling van de leerling valt onder zorg (zie notitie leerlingbegeleiding).
1
Notitie leerlingbegeleiding van februari 1998.
3
2
Het Zorgplan
De vakdocent signaleert een behoefte aan zorg bij een leerling en probeert binnen zijn mogelijkheid en taken hier een oplossing voor te vinden. De mentor is de spil van de leerlingbegeleiding. Hij/zij volgt de leerling in zijn of haar ontwikkeling, bemoedigt als het goed gaat en ontplooit initiatieven als het niet goed gaat. In de periodieke leerling besprekingen brengt de mentor verslag uit van de vorderingen en ontwikkelingen van zijn of haar mentorleerlingen. Indien het met een leerling niet naar wens verloopt bepaalt men in het team wat er aan gedaan gaat worden. Dit wordt schriftelijk en planmatig vastgelegd en in het LVS opgenomen. De mentor is verantwoordelijk voor een correcte verslaglegging in het LVS zolang de leerling schoolintern zorg ontvangt in de eerste of tweede lijn. De procedure wordt in het schema nader uitgewerkt. Een korte toelichting: -
de stap van eerste- naar tweedelijns zorg hoeft niet altijd in die volgorde gemaakt te worden;
-
de zorgcoördinator van de unit bepaalt de frequentie van de leerling besprekingen en de bijeenkomsten van het interne zorgteam, afhankelijk van de intensiteit van de problematiek:;
-
het Comenius College wil op alle units specifieke zorg bieden op het gebied van remedial teaching (RT), sociale vaardigheidstraining (Sova); faalangstreductietraining (FRT) en schoolmaatschappelijkwerk (SMW);
-
Zorg kan variëren van eerstelijns basiszorg georganiseerd door vakdocent, mentor of teamleider, tot tweedeof derdelijns hulp. Bij specifieke tweedelijns hulp zijn getrainde docenten of interne specialisten betrokken. Bij het inzetten van deze hulp past een intakeprocedure via het interne zorgteam. Als ondanks hulp vooruitgang uitblijft wordt de leerling wederom besproken in het interne zorgteam en/of het ZAT om te onderzoeken of specifieke derdelijns hulp uitkomst kan bieden. Externe instanties die plaatshebben in het ZAT kunnen zijn: GGD, RNO, ACCENT, Leerplicht etc.
4
3
Probleemsignalering
In het zorgplan schema op de volgende pagina wordt de procedure geschetst die bij het verlenen van zorg wordt aangehouden. Als na het verlenen van hulp het probleem nog niet is opgelost, kan advies gevraagd worden aan het ZAT. Het kan dan nodig zijn om enkele testen (zie kwadrantmodel) af te nemen. Aanmelding voor testrondes lopen via de zorgcoördinator, die hierover contact opneemt met de orthopedagoog of psycholoog.
5
Zorgplan schema:
Probleem signalering
Leerling bespreking
1e lijns
2e lijns
studiebegeleiding,
studiebegeleiding,
sociaal-emotionele en
sociaal-emotionele en
keuze begeleiding
keuze begeleiding
Leerling bespreking
Ja
Probleem opgelost?
Nee
Zorgteam van de unit: Kwadrantmodel
Handelingsplan opstellen
Nee
Probleem opgelost?
Ja
ZAT (Zorg Advies Team)
Handelingsplan aanpassen
Traject binnen/buiten Comenius College
6
4
ST APPENPLAN ZORGT RAJECT COMENIUS COLLEGE
STAP
VORM VAN HET OVERLEG
ACTIES
TERUGKOPPELING
vakdocent lost het probleem
individueel overleg
Notitie in LVS
geen verdere actie
op
melden aan mentor of TL;
terugkoppelen naar team
Teamoverleg
naar ouders indien relevant
STAP 1
STAP 2 1e lijn, basiszorg
Mentor(en) overleg
vakdocent lost het probleem
mentor bespreekt probleem met
niet op, bespreekt het
elkaar en TL.
Notitie in LVS
terugkoppeling naar vakdocent door actienemer
probleem met de mentor.
actie door mentor, vakdocent of
terugkoppelen naar team
TL
naar ouders indien relevant
STAP 3 1e lijn, basiszorg
team overleg
probleem niet oplosbaar
in teamoverleg wordt oplossing
kort verslag in LVS door
terugkoppeling naar
door vakdocent en/of
gezocht en aanpak bepaald.
actienemer
betrokkenen door
mentor.
actie door mentor vakdocent of
actienemer
Bespreken in teamoverleg
TL
naar ouders indien relevant
STAP 4 2e lijn, specifieke zorg
zorgteam overleg
probleem niet oplosbaar
zorgteam besluit tot specifieke
opstellen kort
handelingsplan bespreken
binnen het team.
zorg binnen school
handelingsplan, verslag
met leerling, ouders,
(R.T., SOVA, decanaat,
in LVS.
mentor, TL.
intern zorgteam kan hulp
faalangstreductie, counseling,
actie door remedial
bieden
SMW)
teacher, SOVA- en
evaluatie terugkoppelen
FART-trainers, decaan,
naar betrokkenen
counseling, SMW. STAP 5 3e lijn, specifieke zorg
Zorg Advies Team (ZAT)
probleem niet oplosbaar
zorgteam besluit tot specifieke
opstellen kort
binnen het team.
zorg buiten school
handelingsplan o.l.v. ZC. met leerling, ouders,
(GGD, RIAGG, accent, SMW,
verslag in LVS
externe instanties kunnen
jeugdzorg, leerplicht)
handelingsplan in overleg mentor, TL, ZC. evaluatie terugkoppelen
hulp bieden
naar betrokkenen
STAP 6 3e lijn, specifieke zorg interne hulp heeft geen resultaat
Zorg Advies Team (ZAT) zorgteam besluit tot specifieke
doorstroom, uitstroom in
handelingsplan in overleg
zorg buiten school, ander
warme overdracht adhv
met leerling, ouders,
Comenius-breed overleg
onderwijs binnen of buiten
handelingsplan o.l.v. ZC. mentor, TL.
(MDO) kan hulp bieden
Comenius, project, medische
verslag in LVS
instelling
evaluatie terugkoppelen naar betrokkenen.
TL
= Teamleider
ZAT
= Zorg Advies Team
ZC
= zorgcoördinator
FART
= faalangstreductie training
SMW
= schoolmaatschappelijk werk
SOVA
= social vaardigheidstraining
LVS
= leerlingvolgsysteem
7
Bijlage 1 Het Kwadrantmodel Als het met een leerling niet goed gaat, moet er op een overzichtelijke en complete wijze informatie vergaard kunnen worden. Het kwadrantmodel is de geschikte ingang om op een eenvoudige manier over de complete leerling te spreken. Het kwadrantmodel brengt de samenhang tussen kunnen, willen, doen en presteren in kaart. Dit model maakt onderscheid tussen het voor de docent zichtbare presteren en gedragen van de leerling en datgene wat achter deze prestaties en gedragingen schuilgaat. Capaciteiten zijn alleen vast te stellen door het afnemen van een test. Observatie is op dit punt niet voldoende.
Niet zichtbaar
Zichtbaar
Leren
Gedrag
Kunnen (capaciteiten)
Willen (persoonsontwikkeling)
Informatie opnemen
Medisch
Informatie begrijpen
Thuissituatie
Informatie toepassen
Schoolvragenlijst
Presteren (leerprestaties)
Doen (schoolgedrag)
Gegevens basisschool
Uitkomsten leerling-bespreking
Rapportcijfers
Op het moment dat een leerling uitvalt, moet een inventarisatie starten waarin op de gebieden persoonsontwikkeling, schoolgedrag en leerprestaties informatie verzameld wordt. Capaciteiten worden gemeten via de givo-test. Dit moet pas gebeuren wanneer hier aanleiding voor is: wanneer de leerling dreigt vast te lopen in zijn leerweg. Wanneer alle cellen gevuld zijn, wordt naar een verklaring gezocht waarom het met de leerling niet goed gaat. Op basis van die analyse wordt de zorgvraag geformuleerd. Daarna wordt bekeken of de zorg intern dan wel extern geboden kan worden.
8
KWADRANT MODEL COMENIUS COLLEGE Naam:
Geboortedatum:
Capaciteiten
Datum:
Persoonsontwikkeling
IBO-differentiatietest
GIVO
medische gegevens:
- IQ-equivalent:
- totaal IQ:
sociaal-maatschappelijke achtergrond:
- prestatievermogen
- verbaal:
- verbaal/rekenvermogen:
- rekenkundig:
- ruimtelijk inzicht:
- ruimtelijk:
schoolvragenlijst (SVL) d.d.
- associatief leervermogen:
motivatie
- werktempo:
- inzet / taakgerichtheid
(tg):
- nauwkeurigheid:
- concentratie in de klas
(ck):
- sociaal aanvaard voelen (sa):
- huiswerkattitude
(ha):
- relatie met docenten
(rl):
- sociale wenselijkheid
(sw):
specifieke leerproblemen:
zelfconcept - uitdrukkingsvaardigheid
dyslexie / dyscalculie / adhd / anders nl:
Schoolresultaten
Cito score: Cito uitval:
(ps):
(uv): (sv):
Schoolgedrag leervorderingen: - spelling: - begrijpend lezen: - rekenen: - instrumenteel rekenen:
gedrag basisschool:
docentenobservaties: motivatie
brus 1-minuut tak hacquebord
welbevinden
- inzet / taakgerichtheid
(tg):
- tevredenheid op school
(ps):
- concentratie in de klas
(ck):
- sociaal aanvaard voelen
(sa):
- huiswerkattitude
(ha):
- relatie met docenten
(rl):
zelfconcept
rapport: Ne:
- tevredenheid op school
- zelfvertrouwen bij toetsen (zp): - sociale vaardigheid
advies basisschool:
welbevinden
Ec:
En:
Te:
Du:
Ha:
Fa :
Lo:
Ak :
Inf:
Gs :
Tn:
Wi :
Ckv:
Na :
Vz:
Bi :
Gd:
- uitdrukkingsvaardigheid
(uv):
M&O:
- zelfvertrouwen bij toetsen (zp):
ANW:
- sociale vaardigheid
(sv):
La: Gr: Sp: Nask:
(on)geoorloofd verzuim: ja O nee O Contact met leerplicht:
ja O
nee O
eindadvies leerjaar 2:
9
Bijlage 2 Basispakket zorg
Basispakket zorg voor alle leerlingen: Basispakket zorg - Studiebegeleiding 1
Achterstanden inhalen.
2
Vakgerichte bijles.
3
Aanleren van studievaardigheden.
4
Tegengaan van schoolverzuim.
5
Volgen studieresultaten.
6
Afnemen van taal- en rekentoets in verband met taal- en rekenzwakte.
Basispakket zorg - Sociaal emotionele begeleiding 1
Groepsbegeleiding.
2
Volgen van sociaal-emotionele ontwikkeling.
3
Voorlichting over en tegengaan van pesten.
Basispakket zorg – loopbaanoriëntatie 1
Leren kiezen.
2
Voorlichting over vervolgstudie en/of beroep: praktische sectororiëntatie.
3
Voorlichting over keuze van de leerweg, sector (afdeling) / profiel en het daarmee samenhangende vakkenpakket.
4
Advisering van leerlingen m.b.t. keuze van de leerweg, sector (afdeling) / profiel en het daarmee samenhangend vakkenpakket en keuze van vervolgstudie, beroepskeuze.
Specifiek pakket voor leerlingen van het Comenius College: Specifieke zorg - Studiebegeleiding 1
Hulp bij taalproblemen: dyslexie.
2
Hulp bij taalproblemen: leerlingen met een te grote leerachterstand voor technisch lezen, spelling en/of begrijpend lezen.
3
Hulp bij rekenproblemen: Leerlingen met een te grote leerachterstand voor rekenen.
Specifieke zorg -Sociaal-emotionele begeleiding 1
Sociale vaardigheidstraining.
2
Faalangstreductie-training.
3
Begeleiden van moeilijke groep.
4
Begeleiding bij gedragsproblemen.
5
Begeleiding die samenhangt met de thuissituatie van leerling.
6
Begeleiding bij problematiek waarbij de leerling meent schade te hebben ondervonden door verwijtbaar gedrag van een medewerk(ster) van de school.
7
Inschatten wanneer speciale hulp gewenst is en het inschakelen van gespecialiseerde hulpvormen (schooldecaan, schoolpsycholoog, vertrouwenspersoon en dergelijke).
8
Contacten met de jeugdhulpverlening en het verwijzen van leerlingen naar deze instellingen.
Specifieke zorg- loopbaanoriëntatie 1
Hulp bij keuze leerweg, sector (afdeling) / profiel en daarmee samenhangend vakkenpakket.
2
Hulp bij kiezen vervolgopleiding en/of beroepskeuze.
3
Afnemen beroepen-interessetest.
10
Bijlage 3 Taken Zorgcoördinator -
De zorgcoördinator stimuleert de invoering en de handhaving van het zorgplan op de eigen unit;
-
De zorgcoördinator neemt deel aan de bespreking van zorgleerlingen op de unit.
-
De zorgcoördinator neemt deel aan de besprekingen van het ZAT.
-
De zorgcoördinator meldt leerlingen van de eigen unit tijdig aan voor testrondes.
-
De zorgcoördinator voert regelmatig overleg met anderen die betrokken zijn bij het verlenen van zorg op de unit, zoals decanen, remedial teachers, schoolmaatschappelijk werk(st)er, enz.
-
De zorgcoördinator is altijd op de hoogte van wat er rondom een 3e lijns zorgleerling speelt; wel kunnen bepaalde contacten met externen gedelegeerd worden aan een TL.
-
De zorgcoördinator legt door middel van een jaarverslag verantwoording af aan de unitdirecteur.
11