Zorg van nu. Grip op griep. In dit nummer: Minder kans op herhaling beroerte. Wereldberoemd dankzij Donorshow

Zorg van nu Gezondheidsmagazine van Medisch Centrum Alkmaar

Grip op griep

In dit nummer: • Minder kans op herhaling beroerte • Wereldberoemd dankzij Donorshow • Borstkanker: proberen er op tijd bij te zijn

Herfst 2007

Kwartaalblad voor inwoners van Noord-Holland Noord

In dit nummer

Zorg van nu

4

Minder kans op ­herhaling van ­beroerte Jaarlijks krijgen 41.000 mensen in Nederland een beroerte. Een grote groep gebeurt het een tweede keer. Om de kans op her­haling te proberen te voorkomen, is in het MCA de zogeheten CVA/TIAnazorgpolikliniek van start gegaan.

7

Wereldberoemd dankzij Donorshow Begin dit jaar was hij nog ‘gewoon’ leerlingverpleegkundige in het MCA, een half jaar later bekende Nederlander. Vincent Moolenaar, derdejaars student MBO-verpleeg­ kunde, was één van de drie kandidaten in de spraak­ makende Grote Donorshow van BNN.

pagina

2

Omslagartikel Grip op griep

10

De wintermaanden zijn traditioneel de maanden waarin griep flink om zich heen kan grijpen. Maar wat is griep eigenlijk? En moet je een griepprik halen? Een huisarts en een arts­microbioloog geven uitleg en tips.

20

Proberen er op tijd bij te zijn Borstkanker treft een groeiend aantal vrouwen, jaarlijks ruim elfduizend. Goede medische behandeling is van levensbelang, net als professionele voorlichting en begeleiding. Daarvoor heeft het MCA een zogeheten Mamma Care Team, dat is gespecialiseerd in borstkankerzorg.

Rubrieken: 5 Thuis in het MCA 14 Kort MCA-nieuws 17 Vraag & antwoord 17 Column Joost Zwagerman 18 In 5 woorden 19 Nazorg: meer dan thuiszorg alleen

En verder: 6 Voorlichtings­bijeenkomsten 8 Allergisch! Of toch niet? 15 Uitbreiding parkeergelegenheid 22 Puzzel mee en win! 23 Adressen

coverfoto: Eric Mantje (projectleider ­Bureau Vastgoed van het MCA)

Van de redactie

Van de redactie

Na een niet al te florissante zomer staan we alweer aan de vooravond van een nieuw ­seizoen. Hopelijk worden we nog getrakteerd op een mooie nazomer. Al kijken we van een natte herfst ook niet op... En aangezien de griep in vochtige lucht gemakkelijk om zich heen grijpt, is de kans groot dat deze de ­komende tijd niet aan ieders neus voorbij gaat en het voor sommigen snotteren geblazen wordt. In deze uitgave informeren wij u onder meer over wat griep eigenlijk is, wat je eraan kunt doen en dat een griepje in sommige ­gevallen niet zo onschuldig is als het lijkt. Informeren: dat is wat we met Zorg van Nu beogen. Onze lezers informeren over gezondheid en ziekte in het algemeen en dat wat het MCA daarin kan betekenen in het bijzonder. Dat die informatie wat losmaakt in NoordHolland Noord blijkt uit de vele enthousiaste en enkele kritische reacties die ons bereikten na het verschijnen van de eerste uitgave. En die maakten dat we met veel plezier dit ­tweede nummer produceerden.

Colofon

Redactieraad

Zorg van Nu is een uitgave van Medisch Centrum Alkmaar dat viermaal per jaar huis aan huis wordt verspreid in Noord-Holland Noord. Zorg van Nu informeert over de gang van zaken in het MCA en nieuwe ontwikkelingen in de zorg.

Dhr. V.G.T.H. van Rijswijk - manager MCA Facilitair Bedrijf Dhr. F. Coelingh Bennink, lid Raad van Bestuur (a.i.) Mevr. J.M. Reerds, teamleider zorg Dhr. F.J. Dekker, afdelingsmanager Mevr. J. Koning - voorzitter (a.i.) Patiënten Advies Raad Dhr. G. van de Bruinhorst, huisarts

Redactieadres

Rianne Groen en Anje Ham, afdeling marketing & communicatie MCA Met dank aan alle geïnterviewden

Medisch Centrum Alkmaar Afdeling marketing & communicatie (279) Zorg van Nu Postbus 501, 1800 AM Alkmaar www.mca.nl [email protected] Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Niets uit deze uitgave mag worden gepubliceerd zonder toestemming van MCA.

Bladcoördinatie en (eind)redactie

Fotografie Jan Jong fotografie, Alkmaar

Projectbegeleiding en -ontwikkeling, vormgeving Bex*communicatie, Eindhoven

Advertenties, druk en verspreiding Rodi Media, Broek op Langedijk

Oplage 537.000

3

pagina

De redactie

Zorg van nu

Jaarlijks krijgen 41.000 mensen in Nederland een beroerte. Een grote groep, 7000 mensen, overkomt het opnieuw. De kans op herhaling is in het eerste jaar het grootst. “Daarom proberen we dat juist in die periode te voorkomen”, vertelt CVA-nazorgverpleegkundige Marjo Zijlstra. ­Samen met neuroloog Majid Aramideh is Zijlstra de motor achter de nieuwe CVA/TIA-nazorgpolikliniek die jongstleden augustus is gestart.

Nazorgpoli voor CVA/TIA-patiënten

Minder kans op herhaling van beroerte Waarom deze nazorgpoli? Neuroloog Majid Aramideh: “Een beroerte – de medische term hiervoor is CVA: cerebro vasculair accident – kan grote schade aanrichten. Een deel van de hersenen krijgt geen zuurstof meer, doordat een bloedvat verstopt is geraakt, een zogenoemd herseninfarct. We hopen en streven ernaar dat we met deze vorm van nazorg bij een kwart van onze patiënten herhaling van een beroerte kunnen voorkomen. Dat geldt ook voor mensen die een TIA hebben gehad. Een TIA (transcient ischaemic attack, red.) is een voorbijgaande doorbloedingstoornis in de hersenen, maar kan een voorteken zijn van een beroerte. En is daarom net zo serieus te nemen.”

Wat kan men op de nazorgpoli verwachten? CVA nazorg­ verpleegkundige Marjo Zijlstra (l) en neuroloog Majid Aramideh

Marjo Zijlstra: “Er is vaak een direct verband tussen verlaging van de bloeddruk of een lager cholesterolgehalte en de kans op een hart- of vaatprobleem, waar ook beroerte en TIA voorbeelden van zijn. Patiënten komen na een beroerte of TIA daarom een jaar lang minimaal vier keer bij mij op de nazorgpoli. Samen met de patiënt breng ik in

Afhankelijk van hoe lang het zuurstofgebrek in de hersenen duurt, zijn de gevolgen van een beroerte groot. Denk aan verlammingen in gezicht, armen of benen of moeite met praten. Opname in het ziekenhuis is altijd nodig en het liefst zo snel mogelijk. Aarzel daarom niet een ambulance – 112 – of uw huisarts te bellen als u vermoedt dat iemand in uw omgeving wordt getroffen door een beroerte. Ook bij het vermoeden van een TIA is het belangrijk om uw huisarts te waarschuwen. Meer informatie over beroerte en TIA en hoe u deze kunt herkennen, vindt u onder andere op www.hartstichting.nl, www.beroerte.nl en www.cva-samenverder.nl.

kaart wat zijn grootste risicofactor is en pak die aan. Dat doen we met medicatie voor onder andere verlaging van de bloeddruk en het cholesterolgehalte in het bloed. Maar patiënten moeten er vaak ook zelf wat voor doen. Afvallen bijvoorbeeld, of meer bewegen, stoppen met roken: de welbekende boosdoeners als het gaat om hart- en vaatproblemen. En dat is vaak gemakkelijker gezegd dan gedaan. Ik geef daarom uitleg, praktische tips en mentale ondersteuning. Men is vaak enorm geschrokken en daarom gemotiveerd om herhaling te voorkomen. Ik vind het een uitdaging hen daarbij te helpen en verheug me nu al op de voldoening die het geeft als het lukt om de risico’s te verkleinen. Bij patiënten die erfelijke aanleg hebben voor bijvoorbeeld een hoog cholesterolgehalte is dat trouwens heel moeilijk.”

Zorgen jullie zelf ook voor een gezonde leefstijl?

pagina

4

Zijlstra: “Ik was al een tijd van plan weer naar de sportschool te gaan, maar toen ik me meer bezig ging houden met een gezonde leefstijl – ook door het opzetten van de nazorgpoli – gaf het me net dat zetje in de rug om ook echt te gaan sporten. En ik let op vet en eet wat vaker vis.” Aramideh: ”Ik kan ook wel wat nazorg gebruiken! Het vlees is zwak en je hebt altijd mensen nodig die je goed kunnen motiveren om beter voor jezelf te zorgen.” (AH)

Thuis in het MCA

In de rubriek ‘Thuis in het MCA’ vertellen mensen over hun aandoening of die van hun kind, en over het MCA waar zij noodgedwongen kindaan-huis zijn.

‘En nu spekkies kweken’ Ze is nog zo ontzettend klein, Karlijn van vier weken oud. En toch is ze hard op weg haar geboortegewicht van 1.350 gram te verdubbelen. Karlijn is het eerste kindje van Ramona Groot en Rogier Borsjes. “Wij vinden Karlijn inmiddels een stevige baby”, zegt Ramona lachend, “en baby’s die op tijd geboren worden, zijn in onze ogen reuzen!”

Wat is er gebeurd? “Karlijn werd ruim tien weken te vroeg geboren”, vertelt Ramona. “’s Nachts braken de vliezen en ik moest naar het ziekenhuis. De ­gebruikelijke medicijnen, weeënremmers, die ik van de gyneacoloog kreeg op de afdeling verloskunde van het MCA, werkten niet. Dat betekende dat ik naar het VUmc in Amsterdam moest. In het MCA ­hebben ze high-care op neonatologie, maar hele kleintjes – jonger dan 32 weken – moeten naar de intensive care van een academisch ziekenhuis. Dus ’s ochtends vroeg met de ambulance naar Amsterdam. Dat was allemaal wel erg spannend. Karlijn is daar via de natuurlijk weg geboren. Dat ging vlot. Ik had ’s middags volledige ontsluiting en na twintig minuten persen was ze er, madammeke!”

weer duidelijk dat te vroeg geboren baby’s nog zo kwetsbaar zijn. De kans op een infectie of een andere complicatie is gewoon groot. Dat was niet leuk. Ze begon te proesten, werd erg verkouden, had darmkrampjes en moest veel huilen. Ze was net van de couveuseafdeling af, maar moest dus een paar dagen terug naar de couveuse. Als alles goed gaat mag ze morgen weer naar ‘de warme kamer’. Zo noemen ze de ruimte waar de baby’s in gewone wiegjes liggen, als ze niet meer in de couveuse hoeven. Om verder spekkies te kweken, zoals ze dat hier zeggen.”

Ben je dag en nacht bij Karlijn? “Nee, dat niet, maar ik ben hier elke ochtend om haar te verzorgen. En ’s avonds ga ik nog een keer samen

met Rogier. Het is waarschijnlijk vermoeiender dan wanneer je gewoon thuis kraamvrouw bent. Zoals het nu lijkt, moeten we dat nog een week of vijf volhouden. Als Karlijn op gewicht is en helemaal zelfstandig kan ademen, mag ze mee naar huis.”

Laten jullie haar met een gerust hart achter? “Ja, absoluut. Vanaf het eerste moment dat we hier op neonatologie kwamen, is de zorg prima. We worden overal bij betrokken en als er wat is, bellen ze meteen. Zoals afgelopen weekend. Dat geeft een gerust gevoel. Het is trouwens wel lastiger om weg te gaan als het even wat minder goed gaat met Karlijn. Maar ze is hier in goede handen en ze houden ook goed in de gaten hoe het met mij gaat. Dat is heel prettig.” (AH)

Hoe is het verder gegaan?

5

pagina

“Het gaat allemaal goed. We zijn sinds twee weken weer terug in het MCA. Karlijn mocht al heel snel van de beademing af, ze krijgt nu alleen nog ondersteuning bij het ademen met een snorretje. Zo noemen ze het slangetje in de neus dat zorgt voor extra zuurstof. En ze groeit prima. Afgelopen weekend had ze even een dipje. Dan wordt het ook

Zorg van nu

Voorlichtingsbijeenkomsten 6 oktober Informatiebijeenkomst over sarcoïdose • Pieter van Foreestzaal (015) mca • 10.00 - 12.30 uur • 072 - 548 35 00 9 oktober Themabijeenkomst, algemene informatie over kanker • inloophuis voor kankerpatiënten en hun naasten ’t Praethuys in Alkmaar • 14.00 - 16.00 uur • 072 - 548 35 00 13 oktober Lotgenotencontact over ambulance en eerste harthulp MCA • Pieter van Foreestzaal (015) mca • 10.00 - 12.00 uur • 072 - 548 35 00 27 oktober Informatiemarkt over borstkanker en hoe nu verder • Pieter van Foreestzaal (015) mca • meer informatie binnenkort op www.mca.nl 30 oktober Informatiebijeenkomst over leven met eczeem • Pieter van Foreestzaal (015) mca • 20.00 - 22.00 uur 3 november Informatiebijeenkomst voor icd-dragers • Pieter van Foreestzaal (015) mca • 10.00 - 12.00 uur • 072 - 548 35 00 12 november Grote lezing over medicijngebruik voor hartpatiënten • Aletta Jacobszaal (176) mca • 20.00 - 22.00 uur • 072 - 548 35 00 13 november Themabijeenkomst over vermoeidheid en kanker • inloophuis voor kankerpatiënten en hun ­naasten ’t Praethuys in Alkmaar • 14.00 - 16.00 uur • 072 - 548 35 00 13 november Informatiebijeenkomst over bevallen • Pieter van Foreestzaal (015) mca • 19.30 - 21.30 uur • 072 - 548 35 00 13 november Lotgenotencontact voor COPD-patiënten over voeding • lounge (016) mca • 10.30 - 12.00 uur • 072 - 548 35 00 15 november Informatiebijeenkomst over borstcorrecties • Pieter van Foreestzaal (015) mca • 19.30 - 21.00 uur • 072 - 548 25 58 21 november Thema-avond over allergie bij kinderen • Pieter van Foreestzaal (015) mca • 20.00 - 22.00 uur 11 december Themabijeenkomst over goede voeding voor kankerpatiënten • inloophuis voor kankerpatiënten en hun naasten ’t Praethuys in Alkmaar • 14.00 - 16.00 uur • 072 - 548 35 00 Voor alle bijeenkomsten is aanmelding noodzakelijk via het vermelde telefoonnummer (uitgezonderd de bijeenkomsten over eczeem en allergie bij kinderen op resp. 30 oktober en 21 november aanstaande). (advertenties)

Ve r va g e n d e herinneringen? Geheugenspreekuur Geriant Kosteloos advies over:

Geheugenproblemen en dementie Behandeling en ondersteuning Hulp bij dementie

Informatie voor Noord-Kennemerland Telefonisch geheugenspreekuur: 072 527 03 90 maandag tot en met vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur Inloopspreekuur: DOC-team, Oude Hoeverweg 10, 1816 BT Alkmaar (4e etage), dinsdag van 13.30 - 14.30 uur

pagina

6

Informatie voor Kop van Noord-Holland Telefonisch geheugenspreekuur: 0223 64 81 00 maandag tot en met vrijdag van 09.00 tot 17.00 uur Inloopspreekuur: DOC-team, drs. F. Bijlweg 4, 1784 MC Den Helder, dinsdag van 13.30 - 14.30 uur

Kijk voor meer informatie op www.geriant.nl

Begin dit jaar was hij nog ‘gewoon’ leerlingverpleegkundige in het MCA, een half jaar later bekende Nederlander. Vincent Moolenaar (20), derdejaars student MBO-verpleegkunde, fanatiek drummer, levensgenieter én nier­ patiënt was één van de drie kandidaten in de spraakmakende Grote Donorshow van BNN.

Vincent Moolenaar was kandidaat in de Grote Donorshow van BNN

Ons donorsysteem Typ zijn naam in een internet-zoekmachine en er verschijnen talloze publicaties waarin Vincent vertelt over zijn leven als dialysepatiënt. Niet vreemd dus dat juist hij werd gevraagd om mee te werken aan een zogenaamde herdenkingsshow voor Bart de Graaf, de in 2002 aan een nierziekte overleden oprichter van BNN. “Ik zei meteen ja”, zegt Vincent. “De show vertolkte namelijk waar ik dagelijks tegenaan loop: de politiek in Nederland en ons donorsysteem. Verschillende Europese landen hebben een bezwaarsysteem, waarbij iedereen automatisch donor is, tenzij je bezwaar aantekent. Maar Nederland wil daar niet aan. Verder kon ik laten zien dat het leven van nierpatiënten wordt onderschat. Dat was hard nodig. Maar zo vreemd is het gesteld in Nederland: dat je zulke gekke dingen moet doen om iets aan de politiek duidelijk te maken.”

Vrijheid Vincent is dialysepatiënt sinds zijn tweede jaar, toen hij beide nieren moest missen. Hij onderging twee niertransplantaties die helaas niet aansloegen en staat sindsdien op de wachtlijst voor een donornier. “En dus moest ik nog steeds een paar keer per week naar het ziekenhuis om uren aan de dialyseapparatuur te liggen. Tot ik op mijn zeventiende thuis begon met nachtelijk dialyseren.

Dat geeft me veel vrijheid: het kost me geen tijd, want ik slaap gewoon en ik voel me er veel beter bij. Ik kreeg een compleet nieuw leven.” Door de opleiding die Vincent moest volgen om ’s nachts thuis te kunnen dialyseren, koos hij voor de opleiding tot verpleegkundige. “Daarvoor was mijn toekomst moeilijk toegankelijk. Nu maak ik reële plannen. Ik wil nog HBO-

’Wereldberoemd’ door Donorshow verpleegkunde doen, me specialiseren tot dialyse­ verpleegkundige en ooit in Bergen aan Zee een praktijk beginnen voor nachtdialysepatiënten, zodat ze er op ­vakantie kunnen.”

Paparazzi Vincent kijkt tevreden terug op zijn tv-avontuur. “Ik werd wel zenuwachtig toen ik alle paparazzi zag bij de tv-studio: media van over de hele wereld! Toen pas realiseerde ik me wat het teweegbracht. Maar ik heb alleen maar positieve reacties gekregen en ben er trots op zo te hebben kunnen bijdragen aan meer aandacht voor orgaandonatie.” (RG) Meer informatie over het donorschap en het donorcodicil is te vinden op www.donorvoorlichting.nl.

7

pagina

“Ik word nog steeds herkend op straat, heel bizar”, vertelt hij drie maanden na de live-uitzending, waarin een doodzieke vrouw een nier zou weggeven aan één van de drie nierpatiënten in de studio. De show deed wereldwijd veel stof opwaaien, maar bleek in scène gezet. Om aandacht te vragen voor het donortekort in ons land.

Zorg van nu

Allergisch! Of toch niet? Je maakt je zorgen als je kind eczeem krijgt, niet wil eten, alles er weer uitspuugt of zelfs niet groeit. De gedachte aan een koemelkallergie dringt zich tegenwoordig al snel op. Ook bij benauwdheid en piepen wordt al snel aan allergie gedacht. “Maar dat is niet altijd terecht”,

pagina

8

­stellen kinderarts Yvonne Duijvestijn en nurse practitioner kinderlongziekten Margareth Siemons.

De afgelopen twintig jaar is het aantal mensen – en vooral kinderen – met een allergie flink toegenomen. Uit onderzoek blijkt dat de oorzaak van allergische ziekten ligt in de combinatie van erfelijke aanleg en omgevingsinvloeden. Kinderen, of het nu gaat om baby’s of tieners, met mogelijk allergische klachten worden doorgaans op het consultatiebureau of bij de huisarts gecontroleerd en behandeld. Slechts een kleine groep met ernstige of onduidelijke klachten komt voor hulp bij het kinderallergieteam op de polikliniek kindergeneeskunde in het MCA. “Het is soms moeilijk direct verband vast te stellen tussen de klachten van een jong kind en een allergeen, de stof die de allergische reactie veroorzaakt”, zegt Yvonne Duijvestijn. “Naarmate het kind ouder is, wordt het patroon van de klachten steeds duidelijker en is het vaak eenvoudiger om de diagnose voedsel- of inhalatieallergie te stellen. Bijvoorbeeld een schoolgaand kind met een uitgesproken allergie voor pinda’s of graspollen.”

Wat is allergie? “Allergie is een ongewoon heftige reactie van het immuunsysteem op bepaalde stoffen die normaal geen reactie geven. Bijvoorbeeld contact met huisstofmijt, gras- en boompollen, huisdieren en bepaalde voedingsmiddelen kunnen een allergische reactie veroorzaken”, zegt Duijvestijn.

een allergie te ontwikkelen is veel groter als ouders, broertjes of zusjes ook een allergische aandoening hebben.”

Wat kan het kinderallergieteam betekenen? “De kracht van het kinderallergieteam is dat tijdens één bezoek alle betrokken deskundigen hun oordeel geven over de aard, de ernst en de behandeling van de allergie. Het team bestaat uit drie kinderartsen, een kinderlongverpleegkundige, een diëtiste en een nurse practitioner

het niet altijd mogelijk om hiermee een allergie aan te tonen of uit te sluiten. De betrouwbaarste manier om een koemelkallergie vast te stellen is de koemelkprovocatietest. Op de kinderdagbehandeling van het MCA wordt deze test verricht.”

Het kinderallergieteam past ook immunotherapie toe. Wat is dat? “Met injecties in de huid, tegen ­bijvoorbeeld graspollen, kan een graspollenallergie verdwijnen. Deze behandeling wordt maandelijks ge-

‘Slechts een kleine groep  met ernstige of onduidelijke  klachten komt voor hulp  bij het kinderallergieteam’

Waarin uit zich een allergie?

Welke kinderen kunnen allergisch worden? Siemons: “In principe kan iedereen allergisch worden, maar de kans om

kinderlongziekten. Zij hebben allemaal hun eigen expertise op het terrein van allergie“, zegt Duijvestijn. “Wanneer het kinderallergieteam vaststelt dat de klachten niet worden veroorzaakt door allergie, kan dit het kind en de ouders enorm helpen: geen medicijnen of dieet meer.”

Hoe stellen jullie een koemelkallergie vast? Duijvestijn: “Het verhaal van de ouders en het kind is het allerbelangrijkst. Daarop kan meestal de diagnose worden gesteld. Ouders vragen vaak om een allergietest. Helaas is

geven aan kinderen vanaf vijf jaar. Al in het eerste jaar zullen de klachten afnemen. Maar voor een langdurig effect is het belangrijk de behandeling drie tot vijf jaar voort te zetten. Immunotherapie wordt alleen ingezet als de behandeling met medicijnen voor bijvoorbeeld gras- of boompollen onvoldoende effect heeft”, legt Siemons uit. “Medicijnen bestrijden de symptomen. Immunotherapie pakt de oorzaak aan en verandert als het ware het immuunsysteem, waardoor dit niet meer zo heftig reageert op stoffen die allergie kunnen veroorzaken.” (RG)

9

pagina

“Allergie kan zich op heel veel verschillende manieren uiten”, stelt Margareth Siemons. “Bijvoorbeeld: eczeem, voedselallergie, astma of de ‘allergische neus’ zoals wij dat noemen. Daarmee bedoelen we een allergie voor gras- of boompollen. Soms heeft een kind niet alleen eczeem, maar daarbij ook astma, een voedselallergie en een allergische neus.”

Zorg van nu

Grip op griep

December en januari zijn traditioneel de maanden waarin griep flink om zich heen kan grijpen. Om rond de jaarwisseling goed beschermd te zijn, is oktober de beste maand voor een griepprik. Maar wat is griep eigenlijk? En moet iedereen een griepprik halen? Huisarts Kirsten Rijnten uit Alkmaar en arts-microbioloog Fer Vlaspolder van het MCA geven uitleg en tips.

pagina

10

Wat is griep eigenlijk?

Hoe herken je ‘echte’ griep?

Kirsten Rijnten: “Mensen verwarren griep vaak met een luchtweginfectie veroorzaakt door een bacterie. Dat is niet zo gek, want de klachten lijken erg op die van griep: hoesten, rillerig, een loopneus, enzovoort. Maar ‘echte griep’ wordt veroorzaakt door het influenzavirus.”

“Een combinatie van een aantal klachten is een teken dat het om influenza gaat, griep dus. Kenmerkend zijn snel stijgende koorts, verkoudheid en hoesten, spierpijn en pijn achter de ogen. Daar komt nog bij dat de klachten vaak acuut op­ treden.”

Moet je met deze klachten naar de huisarts? “Nee, dat hoeft niet. Maar omdat het zo lastig is om een gewone luchtweginfectie te onderscheiden van echte griep, adviseer ik mensen om altijd even te bellen met de huisarts. Die kan dan aan de hand van de klachten beoordelen waar het om gaat, en als

het nodig is adviseren toch even langs te komen. Dat geldt vooral voor mensen die om wat voor reden dan ook een verminderde weerstand hebben. Maar gezonde mensen met een normale weerstand kunnen griep prima doorstaan. Vaak houdt de koorts drie tot vier dagen aan. Men hoeft niet in bed te blijven, maar te veel inspannen is niet goed. ­Verder is veel drinken echt belangrijk. Heb je eenmaal de griep, dan is er niets meer aan te doen. Extra vitamines en allerlei anti-griepmiddeltjes ­helpen niet. Uitzieken is het enige wat erop zit. Gemiddeld na een dag of tien ben je weer helemaal beter. Je houdt trouwens je weerstand prima op peil door gezonde voeding en voldoende beweging en slaap. Extra vitaminepillen en andere voedingssupplementen zijn niet nodig.”

van het MCA: “Een vaccin met daarin een minimale hoeveelheid en verzwakte vorm van het influenzavirus. Omdat dat virus elke paar jaar een heel klein beetje verandert, wordt ook het vaccin aangepast. Het is te weinig om ziek van te worden, maar het lichaam maakt wel de antistoffen aan, zodat je beschermd bent tegen de griep op het moment dat de kans op besmetting het grootst is.”

Wanneer is dat? “Het virus waart het hele jaar rond. Het wordt van mens op mens overgedragen als we hoesten, proesten

Zijn we terecht bevreesd voor de vogelgriep? “Ja, die vrees is gegrond. Het type virus dat de griep bij vogels veroorzaakt is ook overdraagbaar op mensen, maar wijkt behoorlijk af van het bekende influenzavirus. Het vaccin dat we hebben, helpt dus niet en we zijn er door onze eigen antistoffen nog niet tegen beschermd. In principe kan er net als in het verleden – denk aan de Spaanse griep in 1918 of de Hongkong griep in 1968 – ­opnieuw een epidemie of pandemie (een wereldwijde epidemie – red.) ontstaan, waarbij veel slachtoffers

’Heb je eenmaal de griep, dan is uitzieken het enige wat erop zit’

Is griep voor iedereen onschuldig?

Wat zit er eigenlijk in de griepprik? Arts-microbioloog Fer Vlaspolder, hoofd laboratorium voor medische microbiologie en infectie-preventie

en niezen. Dat gaat het gemakkelijkst in vochtige lucht – in de winter dus – en in besloten ruimtes waar veel mensen bij elkaar zitten. Dat is ook de reden waarom de griep meestal rond december, januari en februari toeslaat. Mensen komen dan toch minder buiten. Oktober is daarom de beste tijd voor een griepprik. Trouwens, een griepprik is geen garantie dat je geen griep krijgt. De kans is wel veel kleiner, en de griep wordt beter doorstaan. Net zoals mensen met een goede weerstand de griep vaak goed doorkomen.”

Worden er wel eens mensen met griep opgenomen in het ziekenhuis? “Ja, maar dan vooral door bijkomende complicaties: bacteriële infecties bijvoorbeeld. En het komt ook voor dat mensen door het griepvirus zelf longontsteking krijgen. We kunnen hen dan helpen met onder andere antivirale middelen.”

Hoe kunnen risicogroepen de kans op besmetting met griep verminderen, behalve door de griepprik? “Door zo min mogelijk in ruimtes te komen waar veel mensen dicht op elkaar zitten, zoals in de tram en de trein, of in kantines en cafés. Voor mensen die gek zijn op een avondje bingo is dat natuurlijk geen leuk advies. Maar dat zijn wel de plaatsen waar besmetting gemakkelijk optreedt.”

vallen. Het is daarom te hopen dat er op tijd een vaccin kan worden ­gemaakt.” (AH)

Bel voor meer informatie over de griepprik met uw huisarts of kijk op www.rivm.nl.

Griepweetjes • Eén op de tien mensen krijgt jaarlijks echte griep • Dat is goed voor ongeveer twee procent van het gemiddelde ziekteverzuim per jaar • Om die reden promoten sommige werkgevers de griepprik voor iedereen • De gezondheidsraad – die de minister hierover adviseert – neemt dit nog niet over • Steeds meer gezonde mensen halen een griepprik • Ongeveer 75 procent van de risicogroepen die voor een griepprik wordt opgeroepen, geeft hieraan gehoor • De laatste griepepidemie dateert van 1968 in Hongkong en eiste ongeveer 1 miljoen slachtoffers

11

pagina

“Nee, voor sommige groepen is griep zelfs gevaarlijk. Dat komt niet zozeer door de griep zelf als wel door de complicaties die kunnen optreden, zoals bijkomende bac­teriële infecties. Longontsteking bijvoor­ beeld. In het algemeen geldt dat ­risico voor ­mensen met een verminderde weerstand. De griep maakt hen extra ­ bevattelijk voor ­ infecties. Of de ­kwalen die zij al hebben, spelen door de griep extra op. Denk bijvoorbeeld aan hart- of suikerpatiënten. Door de griep ­ verergeren de hartklachten. Of het dieet dat suikerpatiënten volgen, heeft door de griep minder effect waardoor de diabetesklachten ­ verergeren. Het is om die reden dat risicogroepen zoals hart-, long-, ­diabetes- en nierpatiënten en alle mensen ouder dan vijfenzestig jaar elk najaar een oproep krijgen om gratis een griepprik te halen bij hun huisarts. Vanaf najaar 2008 wordt die leeftijdsgrens verlaagd naar ­zestig jaar. Ook mensen die niet ­behoren tot een risicogroep kunnen zich laten vaccineren bij hun huisarts. De ­ kosten zijn dan voor eigen rekening. De griepprik zelf heeft geen ­bijwerkingen. Mensen hoeven zich daar niet door te laten weerhouden.”

Zorg van nu Een nieuw leven Echtpaar Bonarius kreeg samen vijf nieuwe heupen

’Ons leven heeft een positieve draai ­gekregen’

pagina

12

“Ze was gewoon een beetje jaloers, ze wilde net als ik ook twee nieuwe!”, zegt Dick Bonarius uit Schagen gekscherend, als hij vertelt over het feit dat zowel hij als zijn vrouw Martha nieuwe heupen kreeg in het MCA. “De grootste verandering? Dat we geen pijn meer hebben en kunnen stoeien met onze kleinkinderen.”

Lengteverschil

In 1971 plaatsten de artsen in Alkmaar pennen in Bonarius’ been. Hij was toen 23. “Daardoor liep ik goed, zij het eerst nog een tijdje met een stok. Toen de pennen in 1977 geen functie meer bleken te hebben, zijn ze eruit gehaald. Maar na een paar jaar ging het bergafwaarts en liep ik weer slecht. Eenmaal terug in het ziekenhuis werd een lengteverschil van vier centimeter tussen mijn beide benen geconstateerd. Op mijn 39e, in 1987, kreeg ik links mijn eerste kunstheup.” Door slijtage moest in 1997 ook zijn rechterheup worden vervangen door een kunstexemplaar. Een jaar later moest hij weer onder het mes, toen bleek dat zijn linkerheup aan vervanging toe was. Sindsdien loopt hij met een wandelstok.  

Controlerende kleindochter

“Ik loop nog steeds zo mank als voor de operaties, dat kon m’n arts er niet uithalen. Maar ik heb tenminste geen pijn meer”, zegt Bonarius. “Het leven is makkelijker geworden. Ondanks mijn beperkingen heb ik weer beweging. Ik kan nu rustig een uur in de stad slenteren. En al is mijn uithoudingsvermogen niet zo goed, ik stap af en toe ook weer op de fiets. Al ben ik wel een mooi-weerfietser!” Gelukkig houdt kleindochter Dana van drie haar opa goed in de gaten. “Ze was helemaal over de rooie toen ik een keer zonder stok van mijn auto naar huis liep: ‘Opa, ik ben boos op jou! Je had je stok niet mee!’ Als ik nu wegga, pakt ze m’n stok al en zegt ze ‘Hee, opa je vergeet ‘m niet, hè?’”  

Gek doen

Martha Bonarius kan pas sinds een jaar zeggen dat ze blij is met haar nieuwe heupen, die ze kreeg in 1999 en 2005. “Toen pas voelde ik: het heeft eindelijk geholpen. Ik kan gek doen met de kleinkinderen, ik pas een paar dagen in de week op en doe vrijwilligerswerk. Twee jaar terug had

dat niet gekund.” Ze was altijd rugpatiënt en had er ‘s winters enorm last van. “Ik zal wat thuiszorg en fysiotherapie hebben gehad! Na tien jaar was ik dat zo zat, het was 1983, dat ik naar het ziekenhuis wilde. Volgens de artsen was het geen hernia en de neurochirurg in Amsterdam constateerde een overtollig stuk bot. Dat is weggehaald. Toen was ik 33. Later ben ik ‘overgeheveld’ naar het MCA, waar ik van de orthopeed een gipskorset kreeg. Ik liep weer als een speer! Het ging perfect. M’n rug zou de oorzaak zijn van alle ellende, maar uiteindelijk bleek het mijn heup te zijn…”  

Toffe peer

In de zomer van 1999 kreeg Martha Bonarius rechts een nieuwe heup. “Ik durfde niet onder narcose en kreeg daarom een ruggenprik. Kon ik mooi meekijken met de operatie, dacht ik. Maar dat mocht niet. In de spiegeling van het raam van de operatiekamer heb ik echter toch alles gezien!” Het verblijf in het ziekenhuis heeft ze als positief ervaren. “De verpleging op de afdeling orthopedie, de nazorg door artsen en fysiotherapeut: alles was perfect. De fysiotherapeut was echt een toffe peer! En ik heb veel lol gehad met de verpleegkundigen en andere patiënten. Ziek ben je immers niet.” De periode na de ziekenhuisopname was echter minder prettig. “Ik liep een maand of acht met een kruk en had nog steeds veel pijn. Toen jaren later bleek dat ook mijn andere heup moest worden vervangen, heb ik dan ook lang zitten dubben of ik het zou laten doen. Ik had spijt van de eerste heup, omdat ik nog steeds pijn had. Uiteindelijk ben ik in 2005 geopereerd. Ik hield pijn in mijn liezen en ben daarmee goed opgevangen op de afdeling orthopedie. Er werd duidelijk uitgelegd wat er aan de hand was en wat ik wel en niet moest doen om de pijn te verlichten. In duidelijke taal, geen medische termen. En nu ik dingen kan doen die ik twee jaar geleden niet voor mogelijk had gehouden, ben ik heel blij dat ik toch de stap genomen heb en voor nieuwe heupen ben gegaan. Ons leven heeft een positieve draai gekregen.”   Dankzij hun nieuwe heupen is iets als traplopen geen probleem meer voor het echtpaar. Gelukkig maar, want dan kunnen ze met gemak naar de eerste verdieping om zich te buigen over hun beider hobby’s. Twee grote kasten herbergen er ­namelijk twee bijzondere verzamelingen: van Dick 4700 (bedrijfs)strop­dassen en van Martha 3500 balpennen met opdruk… (RG)

13

pagina

Platvoeten, klutsknieën: verschillende oorzaken werden aangedragen voor het waggelende lopen van Dick Bonarius op jonge leeftijd. “Ik was een late loper en liep als Donald Duck”, zegt hij. “Nu zouden kinderen een spreidbroek krijgen, maar de wetenschap was in de jaren 50 nog niet zo ver. Toen m’n moeder het hogerop zocht, belandden we in het toenmalige Elisabeth ziekenhuis in Alkmaar en bleek m’n linkerheup uit de kom en niet volledig te zijn. Ik kreeg een gipsbroek om te stabiliseren, maar dat werkte niet. Ik bleef manklopen en hield pijn.”  

Zorg van nu Kort MCA-nieuws melden via zaadbalonderzoek@ mca.nl (ook voor meer informatie over dit onderzoek). Als dank voor hun medewerking krijgen deelnemers een kleine attentie en een afdruk van de gemaakte echografie.

A la carte

Ingang vernieuwd De ingang Metiusgracht is vernieuwd en wordt in september weer opengesteld. Met een minder steile hellingbaan en een automatische draaideur is de ingang voortaan beter toegankelijk voor rolstoelen.

Sinds enkele maanden is de broodserveerwagen geïntroduceerd op alle verpleegafdelingen van het MCA. Deze wagen bevat onder andere vers brood, gekoelde zuivel en zoet en hartig broodbeleg naar keuze. Voor het ontbijt én de lunch komt een voedingsassistent en/of verpleegkundige met de wagen langs en stelt de maaltijd à la carte voor de patiënt samen. Met de introductie van de broodserveerwagen is ook het tijdstip van de warme maaltijd verschoven van tussen de middag naar de namiddag rond 17.00 uur. In plaats van daags tevoren, kiezen patiënten ’s ochtends wat zij ’s avonds warm willen eten.

Gezocht: jongens

pagina

14

Voor een wetenschappelijk onderzoek naar de grootte van testikels bij jongens, zoekt de afdeling kindergeneeskunde van het MCA jongens van 0 tot en met 18 jaar zonder afwijkingen aan zaadballen en/of balzak. In het onderzoek wordt de normale grootte van zaadballen van jongens gemeten met een echografie. De onderzoekers hopen een nieuw meetinstrument te ontwikkelen dat nationaal en wellicht ook internationaal een belangrijke rol zal spelen in de behandeling van aandoeningen aan de zaadbal. Jongens die een bijdrage willen leveren aan de wetenschap kunnen zich aan-

Ontwerp: Burger Grunstra architecten adviseurs

Revolutionaire ooglasermachine

Correct Vision, hét ooglasercentrum van Noord-Holland dat is gevestigd in het MCA, staat bekend als een toonaangevende en vooruitstrevende organisatie. Met de komst van een revolutionair nieuw laserapparaat dit najaar, de zogeheten Femto Second lasermachine, wordt dat extra onderstreept. Werd tot voor kort een vlakje van het hoornvlies met een mechanisch mes losgesneden alvorens de laserbehandeling begon, binnenkort gebeurt ook dat met een laser. Deze methode is nóg nauwkeuriger en dus nóg veiliger. Voor zover bekend is Correct Vision het tweede centrum in Nederland dat deze nieuwe techniek toepast. Correct Vision biedt – in tegenstel-

ling tot veel particuliere ooglaser­ centra – 24-uurs zorg door een team van ervaren oogartsen. Het team heeft inmiddels 15 jaar ervaring met ­refractiechirurgie, zoals ooglaseren ook wordt genoemd. Cliënten van Correct Vision kunnen rekenen op minimaal een jaar nazorg en garantie voor nabehandeling. Meer informatie vindt u op www.correctvision.nl.

Verhuizing poliklinieken De polikliniek interne geneeskunde/ maag-, darm- en leverziekten (MDL) wordt de komende maanden verbouwd tot een poli waar de zorg rond patiëntgroepen is georganiseerd. Als gevolg hiervan hebben interne verschuivingen plaatsgevonden: genoemde poli is verhuisd naar de ruimte van de afdeling cardiologie op de eerste verdieping, terwijl de poli cardiologie tijdelijk in ‘bijgebouw’ De Kleine Hout is gehuisvest. De interne dagbehandeling (oncologie en functieafdeling) is te vinden op huisnummer 430, de polikliniek interne geneeskunde, MDL, HIV, diabetes en endoscopieafdeling op 137. Patiënten en bezoekers van de tijdelijke polikliniek cardiologie kunnen parkeren op het naast De Kleine Hout gelegen parkeerterrein (P8).

Snel terecht voor MRI, echo- en mammografie Voor een MRI, echo- of mammografie kan men tegenwoordig sneller terecht in het MCA. Dat is mogelijk doordat de bedrijfstijd op de afdeling radiologie structureel is verlengd en er een tweede mammografieapparaat wordt aangeschaft. Naar verwachting is de wachttijd voor MRI na de zomer teruggebracht van vijf à zeven weken tot twee weken. Streven is nog dit jaar de wachttijd te verkorten tot een à twee dagen. De toegangstijd voor echografie-onderzoeken is teruggebracht van enkele weken naar maximaal één week. De wachttijd voor een mammografie is slechts één of twee dagen.

Uitbreiding parkeerplaatsen rond MCA De parkeergelegenheid rond het MCA is de laatste tijd fors uitgebreid. Zo is sinds afgelopen najaar het (tijdelijke) parkeerterrein P8 in gebruik, dat ruimte biedt aan 178 auto’s. Daarnaast is dit voorjaar het voorterrein bij de hoofdingang (aangegeven als P1) opengesteld voor patiënten en bezoekers, waardoor nog eens 58 extra parkeerplaatsen beschikbaar zijn.

• Parkeergarage hoofdingang, bereikbaar via Wilhelminalaan • P1, bereikbaar via Wilhelminalaan • P2, bereikbaar via Wilhelminalaan (alleen voor patiënten/bezoekers dialyse/revalidatie/fysiotherapie) • P3 t/m 7, bereikbaar via Metiusgracht • P8, bereikbaar via Prinses Julianalaan

Daarnaast worden voor het eind van dit jaar de parkeervakken aan de Harddraverslaan én de parkeerplaatsen aan beide zijden van de Metiusgracht door de gemeente Alkmaar omgedoopt tot gemengde parkeerplaatsen voor zowel vergunninghouders als betaald parkeren.

Tarief Parkeren op de terreinen rond het MCA kost € 0,50 per 23 minuten. Het tarief is gelijk aan dat wat de gemeente hanteert in het centrum van Alkmaar, waaronder voor de nabij het MCA gelegen Singelgarage. (RG)

15

pagina

Overzicht parkeergelegenheid:

Zorg van nu (advertenties)

Ooglaseren doe je in Alkmaar

Evean Thuiszorg úw regionale thuiszorg Voor meer informatie bel 072 – 5 127 127 Sinds 1992

of kijk op onze internetsite

Hét ooglasercentrum van Noord-Holland, gevestigd in het Medisch Centrum Alkmaar

www.evean.nl

15-jarig jubileum 10% korting

Kom naar de voorlichtingsavonden op 1 oktober of 5 november. Meld u aan via:

www.correctvision.nl

Dicht bij huis

of bel 072 - 548 32 30

Cursus “reuma, wat nu?’’

advertorial

Gezond zijn en blijven zijn belangrijk. Daarbij kan Omring u helpen. We hebben bijna alles in huis: cursussen, hulp en advies van specialisten, artikelen uit de Thuiszorgwinkel, allerlei diensten aan huis en natuurlijk onze vertrouwde zorg. Een greep uit de vele mogelijkheden:

Gez on d zijn en b lijven Omring Servicepakket: altijd voordeel Actie: al voor € 10 lid met hele gezin! Met een lidmaatschap profiteert u van korting op verzekeringen, cursussen, artikelen uit de Thuiszorgwinkel, diensten aan huis én ontvangt u gratis drie keer per jaar het magazine Omring Plus. Uw lidmaatschap heeft u snel terugverdiend!

Meer weten?

Wilt u meer weten over Omring en alle mogelijkheden die er zijn voor u? Kijk dan op onze nieuwe website of bel voor de gratis Omringwijzer.

www.omring.nl - 0900 5 206 706 ( € 0,10 p/m)

pagina

16

Een reumatische aandoening kan veel ongemak veroorzaken. Leer hoe u weer zin en inhoud aan uw leven kunt geven. Start 19 oktober in Schagen.

Cursus “Fibromyalgie, hoe verder...?” Informatie, tips en oefeningen helpen u beter om te gaan met deze vorm van reuma. Uw klachten verminderen en u functioneert beter in uw dagelijks leven. Start 25 september in Schagen.

Joost

Antwoord van MCA-cardioloog Hans Otto Peels: Er zijn in het algemeen drie behandelmogelijkheden bij ziekten van de kransslagaderen van het hart. In sommige gevallen kan worden volstaan met medicijnen, in andere gevallen wordt gedotterd of wordt een omleidingsoperatie, ook wel bypass geheten, uitgevoerd. Dotteren is het

had ik een rolletje Top Drop in mijn linker borstzak van mijn beige schoonmaakuniform. Zonder iets te zeggen legde ik het voorzichtig op het bijzettafeltje naast haar bed. Vlak voordat ik wilde weggaan, vroeg de vrouw: ‘Is het voor mij?’ ‘Ja,’ zei ik. ‘Ik hoop dat je het lekker vindt.’ Daar moest ze om lachen. Ik had haar niet eerder zien lachen. Door die lach op haar gezicht verdween op slag veel van de verwildering die er gewoonlijk aan af te lezen viel. ‘Je denkt toch zeker niet dat ik die ga opeten, zeg,’ zei ze toen. ‘Kom nou. Die bewaar ik. Dan heb ik tenminste iets aan te bieden voor als mijn vader komt.’

oprekken van een vernauwing in een bloedvat van het hart door er een ballonnetje in te brengen en dat met grote druk op te blazen, waarna meestal een metalen gaasje, een ­zogenaamde stent, wordt achter­ gelaten. Bij een bypass-operatie wordt een omleiding aangebracht langs vernauwde of afgesloten bloedvaten.

Binnenkort moet ik voor langere tijd worden opgenomen. Kan ik mijn was laten doen in het ziekenhuis? J. de G., Alkmaar Het MCA verzorgt niet zelf het wasgoed van zijn patiënten, maar de mogelijkheid bestaat uw wasgoed

Joost Zwagerman

Vraag

& Antwoord te laten ophalen door een particuliere wassalon. Wanneer u ’s ochtends vóór 10.00 uur contact opneemt met de salon, wordt uw wasgoed – dat u in een plastic tas klaarzet – nog diezelfde dag vóór 11.00 uur opgehaald. U krijgt het dan de volgende dag schoon weer retour. De kosten bedragen € 2,50 per plastic tas.

17

pagina

Uit de vorige uitgave van Zorg van Nu begreep ik dat kransslagaders van het hart gedotterd kunnen worden. Ik was in de veronderstelling dat alleen een bypass daar soelaas zou kunnen bieden. Hoe zit het precies? H. Putter, Uitgeest

Schoonmaken op zaal

fotografie: Peter Boer

Op mijn zestiende vond ik een vakantiebaantje in het Medisch Centrum Alkmaar. Ik werd aangenomen om, in de ‘avondploeg’, in het ziekenhuis vloeren te boenen en sanitair te poetsen. De officieuze leider van de avondploeg was een zonnebankbruine man van een jaar of dertig die zijn haar blondeerde met waterstofperoxide. Henri heette hij, en de afdelingschef vertelde mij dat hij mijn ‘partner’ zou zijn in de avondploeg. Henri en ik kregen de afdeling psychiatrie toegewezen. Niemand had me verteld wat ik daar op zaal kon verwachten, behalve dat er mensen lagen die ‘in de war waren’. Ja, zoveel kon ik zelf ook nog wel bedenken. In één van de zalen op de afdeling lag een vrouw met ragdun verwilderd haar. Ze zat rechtop in haar bed en stak een klaagzang tegen me af op het moment dat ik de mop in de emmer met sop duwde. Waarom ik haar alleen had gelaten. Waar of ik het lef vandaan haalde haar in de steek te laten. Dat ze het me nooit zou vergeven. En zo ging ze nog een poosje door. Op zeker moment staakte ik het dweilen en liep naar Henri. ‘Die vrouw daar in die kamer verderop denkt dat ze me kent,’ zei ik. ‘Ze zit de hele tijd tegen me te praten alsof ik haar man ben of zo.’ ‘Fout,’ zei Henri glunderend. ‘Ze ligt hier al een tijdje. Ik weet wie je bedoelt. Ze denkt dat je haar vader bent. Zeg niets tegen haar terug, want dan denkt ze het niet langer, dan weet ze het zeker, en dan gaat ze echt schelden.’ Na drie avonden besloot ik om Henri’s advies te negeren. Ik zei haar wie ik was en wat ik in haar kamer kwam doen. De vrouw bleef even stil, en zei toen: ‘Jaja, schoonmaken. Je denkt toch zeker niet dat ik dat serieus neem? Je mag wel eens wat voor me meenemen.’ ‘Wat moet ik dan meenemen?’ vroeg ik. Die vraag sorteerde effect. ‘Nou, drop bijvoorbeeld.’ Ze zei het aarzelend; de verwijtende toon was verdwenen. De volgende avond

Zorg van nu In 5 woorden

Orthopeed Janco Barentsz

AZ “Ja, dat was puur toeval. Toen de oude consulent - zo heet dat, niet de clubarts, want dat ben ik niet in 1998 stopte bij AZ werd ik gevraagd zijn werk over te nemen. Dat wilde ik graag. Ook al was en ben ik eigenlijk fervent Ajax-fan. Ik ben zelf niet zo’n sporter. Ja, wat hardlopen, maar daar houdt het mee op. Maar ik houd van voetbal, en vooral van de speltechniek van Ajax. Met de komst van Louis van Gaal speelt AZ ook op die manier. In mijn vrije tijd adviseer, opereer en behandel ik geblesseerde AZ-spelers. En ja, ik ben inmiddels ook een enorme fan van AZ.”

Blessureleed “Voor de topsporter is een blessure heel vervelend. Hij kan dan zijn vak, zeg maar zijn werk, niet meer uitoefenen. De spelers willen liever gisteren dan vandaag van die blessure af. “Ik ben fervent Ajax-fan, maar inmiddels ook fan van AZ.”

Sleutelen aan AZ en oude auto’s In de rubriek ‘In vijf woorden’ maakt u kennis met een medisch specialist van het MCA. Deze keer: orthopeed Janco Barentsz (57). Hij houdt van zijn vak, oude auto’s en klokken én van AZ. Maar is diep in zijn hart nog onveranderd Ajax-fan…

Dat is ook mijn ambitie en professionele uitdaging.”

Belangrijkste vakprestatie “De chirurgische kruisbandoperatie. Gescheurde kruisbanden komen veel voor bij sporters. Ook bij voetballers, al staan blessures aan de meniscus bij hen op nummer een. Maar op twee zijn dat de gescheurde kruisbanden. Operatie daarvan is mijn specialiteit geworden. Daar hebben ook mijn andere patiënten profijt van. Vaak waren voetballers wel een jaar onder de pannen. We hebben die hersteltijd kunnen terug-

brengen naar vier tot zes maanden. De tijdsdruk die staat op het herstel van een topspeler heeft daar zeker een rol bij gespeeld. Na maximaal een half jaar is de topvoetballer weer inzetbaar. Dat is wat anders dan op zijn oude niveau. Dat vergeet de coach nog wel eens. Daar gaat vaak nog wel een half jaar overheen.”

Slapeloze nacht “Meer dan vroeger. Toen ik veertig was had ik nooit last van slapeloosheid. Nu heb ik soms last van problemen. En die wil ik oplossen. Daar lig ik dan soms wakker van. Het is een kwestie van leeftijd, denk ik. Zaken waar ik me vroeger niet druk over maakte, trek ik me nu meer aan. Het feit dat we nu – ook in de zorg – nergens meer tijd voor hebben bijvoorbeeld. In ieder geval minder tijd voor de patiënt, omdat de druk op ‘productie’ groot is. Daar lig ik wel eens wakker van.”

Specialiteit

pagina

18

“Ik houd van erfgoed. Oude spullen. Alle mooie oude dingen verdwijnen. Dat vind ik zonde. Want met die spullen verdwijnt het vakmanschap dat nodig is om die mooie spullen te maken of te repareren. Ik heb bijvoorbeeld een oldtimer, een Chevrolet Corvette. Die wordt op dit moment gerestaureerd. En ik heb een paar oude klokken die ik heb laten restaureren. Als ik later tijd heb, wil ik zelf sleutelen aan oude auto’s en misschien een opleiding volgen voor restauratie van oude klokken.” (AH)

Ketenzorg

Het ziekenhuisverblijf zit erop. En hoe moet het nu verder? Wie thuis verdere zorg nodig heeft of naar een verpleeg- of verzorgingshuis gaat, kan op veel verpleegafdelingen in het MCA rekenen op de hulp van een transfer- oftewel nazorgverpleegkundige. Deze zorgt voor een snelle en soepele overgang na ontslag uit het ziekenhuis.

Nazorg: meer dan thuiszorg alleen

Bemiddelen De transferverpleegkundigen coördineren – in samenwerking met onder meer de betrokken artsen en verpleegkundigen – het ontslag, in overleg met de patiënt en zijn naasten. De transferverpleegkundige brengt daarbij gevraagd en/of ongevraagd advies uit, zowel intern als extern, over het ontslagtraject en fungeert daarbij als vast aanspreekpunt. “Wij bemiddelen bij de levering van zorg

in de thuissituatie of een opname in een verpleeg- of verzorgingshuis”, zegt Saskia den Boer, transfercoördinator op verpleegafdeling orthopedie. “Zodra duidelijk wordt dat iemand het ziekenhuis mag verlaten en thuis zorg nodig heeft, worden wij ingeschakeld. En doordat op veel afdelingen al vóór de ziekenhuisopname een (intake)gesprek met de patiënt wordt gehouden, regelen we vaak zelfs al een en ander voordat de patiënt geopereerd is.” De transferverpleegkundigen regelen ook de zogeheten CIZ-indicatie, die nodig is om in aanmerking te komen voor een vergoeding van de zorg vanuit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ).

Intensieve contacten “Het is een dankbare taak, want het geeft de patiënt – en zijn naasten – rust dat de nazorg in gang wordt ­gezet”, zegt Karin Abelskamp, trans­ ferverpleegkundige op verpleeg­ afdeling neurologie. “Doordat wij

­intensief contact onderhouden met de verschillende nazorgorganisaties en verpleeg- en verzorgingshuizen in de wijde regio, kunnen wij zaken snel regelen. We zitten er bovenop en hebben daardoor bijvoorbeeld goed in beeld in welke verpleeg- of verzorgingshuizen ruimte beschikbaar is of komt. Daardoor komen onze patiënten snel op de juiste plek terecht. Dat is het mooie aan ons werk: dat onze inbreng ervoor zorgt dat alles rondom de nazorg goed en snel geregeld wordt.” (RG)

Vormen van thuiszorg: • huishoudelijke hulp • persoonlijke verzorging • (gespecialiseerde) verzorging / verpleging • maaltijdvoorziening • thuisalarm • hulpmiddelen

19

pagina

Na met epilepsieklachten in het ziekenhuis te hebben gelegen, mag een man van 72 – met een hersentumor – weer naar huis. Hij woont alleen, midden in de polder en is erg op zichzelf. Zijn familie is al op leeftijd en dus staat hij er behoorlijk alleen voor. Voor hem regelde de transferverpleegkundige van het MCA verschillende vormen van thuiszorg: zo begeleidt een oncologieverpleegkundige hem bij zijn ziekte, krijgt hij huishoudelijke hulp en zorgt Tafeltje Dekje voor zijn warme maaltijd.

Zorg van nu Borstkanker krijgt veel aandacht. Zeker in oktober, de borstkanker­ maand. “Dat is goed”, zegt MCA-chirurg Hermien Schreurs, “want de ziekte treft een groeiend aantal vrouwen, jaarlijks ruim elf­duizend. Goede medische behandeling is van levensbelang, net als professio­ nele voorlichting en begeleiding.”

Chirurg Hermien Schreurs (l) en mammacare-verpleegkundige Heleen Zandbergen maken deel uit van het Mamma Care Team

Borstkankerzorg

’Voorkomen kan niet, proberen er op tijd bij te zijn wel’ pagina

20

“Juist bij borstkanker is goede voorlichting en begeleiding zo belangrijk, omdat patiënten meestal ingrijpende behandelingen moeten ondergaan waarbij hun ‘vrouw-zijn’ wordt

aangetast”, vertelt Schreurs. “Je ziet dat vrouwen met een goede begeleiding zelfs de meest zware behan­ delingen beter kunnen dragen.” Schreurs maakt deel uit van het

­zogenoemde Mamma Care Team (mamma betekent borst, red.) dat is gespecialiseerd in borstkankerzorg. Verder zijn nog twee chirurgen lid van het team, evenals drie gespecia-

Snelle diagnose Het Mamma Care Team behandelt jaarlijks driehonderd tot driehonderdvijftig vrouwen met borstkanker. Als zij via een verwijzing van de huisarts in het ziekenhuis komen, wordt eerst een foto – een mammografie – gemaakt van de borst. Als daaruit blijkt dat er iets niet in orde is – en dan hoeft het niet altijd te gaan om borstkanker – worden zij nog diezelfde dag verder ­ onderzocht. Een nurse practitioner of een mammacare-verpleegkundige vangt de vrouwen op en begeleidt hen bij die onderzoeken. De definitieve diagnose is binnen een paar dagen bekend. “Dat gaat gelukkig sneller dan voorheen”, zegt Heleen Zandbergen, mammacare-verpleegkundige en Herstel & Balans-begeleider (zie kader). “Vrouwen zijn uiteraard erg ongerust en bang voor de diagnose borstkanker. Trouwens, borstkanker treft niet alleen vrouwen, maar ook een heel klein percentage mannen. Hoe dan ook is het belangrijk dat ­patiënten niet onnodig lang hoeven wachten op de diagnose. Of die nu positief of negatief uitvalt.”

Borstsparende ­dagbehandeling Gaat het wel om borstkanker, dan stelt de chirurg in overleg met de patiënt een behandelplan op. Dit plan wordt in het gehele Mamma Care Team nog een keer kritisch besproken. “Dat heeft echt meerwaarde”, vertelt Schreurs. “Vaak besluiten we toch nog iets te veranderen, omdat

bijvoorbeeld de internist-oncoloog of een andere specialist zijn of haar kennis en ervaring inbrengt. We kunnen steeds beter zien om wat voor soort tumor het gaat, hoe groot die is en hoe die zich zal gedragen. We kunnen de behandeling daardoor steeds beter afstemmen op de individuele patiënt. Je ziet ook dat meer vrouwen met borstkanker daardoor genezen of langer te leven hebben.” Zandbergen vertelt verder dat ook voor de behandeling geldt dat patiënten het liefst zo snel mogelijk starten. Nieuw in het MCA is dat opname voor een borstsparende behandeling niet altijd meer nodig is. Patiënten kunnen in principe dezelfde dag weer naar huis. Ook dat is wat vrouwen graag willen, en medisch gezien is dat goed mogelijk.

Op tijd naar de huisarts Ondanks steeds betere behandelingsmogelijkheden is borstkanker nog steeds een levensbedreigende ziekte. “Ik heb inmiddels op veel plaatsen in Nederland gewerkt”, zegt Schreurs. ”Kenmerkend voor NoordHolland vind ik wel een soort nuchterheid, ook rond ziekte: ‘het zal zo’n vaart niet lopen’ en ‘niet zeuren’. Mijn advies aan vrouwen is, als ze iets voelen in hun borst wat ze niet kunnen thuisbrengen of waar ze zich ongerust over maken, om snel naar de huisarts te gaan. Niet wachten tot bij wijze van spreken na de kerst of de vakantie. Nee, gewoon de volgende dag. De huisarts stuurt vrouwen tegenwoordig bijna altijd door voor een mammografie (röntgenfoto van de borst, red.). Ook is het belangrijk om gehoor te geven aan de oproep voor het bevolkingsonderzoek. Je kunt borstkanker niet voorkomen, maar wel proberen er op tijd bij te zijn. De kans op genezing is dan het grootst.” (AH)

De maand oktober staat in het hele land in het teken van borstkanker. Ook het MCA doet hier aan mee, door allerlei activiteiten te organiseren. Zo vindt op zaterdag 27 oktober de informatiemarkt ‘Borstkanker. En hoe nu verder?’ plaats. Meer informatie over de activiteiten is te vinden op www.mca.nl

Herstel en Balans Bij Henneke Holwerda werd in januari 2005 borstkanker geconstateerd. ”Ik heb een zusje verloren aan borstkanker, dus de schrik was enorm”, vertelt ze. Ze kreeg te maken met tegenslagen: een borstsparende operatie bleek onvoldoende en na de borstamputatie werden er toch twee heel kleine uitzaaiingen gevonden in de okselklieren. “Dat was een klap”, vertelt Holwerda. “Ik moest een chemokuur ondergaan en werd tegelijkertijd bestraald. Dat was ontzettend zwaar en ik voelde me tijdens en na de behandeling een wrak. Mijn vooruitzichten zijn nu gelukkig heel goed. Terwijl ik er aanvankelijk helemaal niet voor openstond, ben ik in het MCA gemotiveerd om na afloop van de behandeling mee te doen aan het nazorgprogramma Herstel & Balans voor kankerpatiënten. Dit programma is opgezet door het IKA (Integraal Kankercentrum Amsterdam). Ik heb daar ongelooflijk veel aan gehad en ik wil tegen elke kankerpatiënt die het overweegt zeggen: ‘Je moet het doen!’ Het programma bestaat uit fysieke training, die wordt begeleid door een fysiotherapeut, en psychosociale begeleiding. Alles in een groep met lotgenoten. Zowel lichamelijk als mentaal biedt het enorm veel ondersteuning. Ik ben nu zover dat ik kan zeggen dat borstkanker mij meer heeft gegeven, dan dat het me heeft ontnomen. Zoveel goede intense contacten en een gevoel van geluk en vertrouwen voor de toekomst.” Het Mamma Care Team of de huisarts kan u doorverwijzen voor deelname aan Herstel & Balans. Kijk voor meer informatie op www.herstelenbalans.nl.

Mammapoli MCA derde in onderzoek Libelle De mammapoli van het MCA is als derde geëindigd in een onderzoek van weekblad Libelle naar de beste mammacare polikliniek van Nederland. Een mammapoli is gespecialiseerd in de behandeling van borstkanker. Libelle vergeleek de bevindingen van vrouwen bij 54 mammacare poli’s. Eerste werd het Nederlands Kanker Instituut/Antonie van Leeuwenhoek Ziekenhuis, tweede het Rijnland Ziekenhuis. De belangrijkste punten die door deelnemers zijn genoemd en waar het MCA hoog op scoorde zijn: respect van artsen en verpleegkundigen, snelle diagnose en service. In de eerste week van oktober publiceert Libelle meer informatie over het onderzoek.

21

pagina

liseerde mammacare-verpleegkundigen en twee nurse practitioners (de laatsten zijn gespecialiseerde verpleegkundigen die ook bevoegd zijn om medische handelingen te verrichten, red.). Vertegenwoordigers van andere betrokken specialismen – onder andere radiologie, radiotherapie en nucleaire geneeskunde – maken het team compleet. “Met dit team hebben we alles in huis om een goede diagnose te stellen en kunnen we alle medisch zorg bieden die nodig is”, stelt Schreurs. “Zeg maar de technische kant. Maar ook de uitleg, begeleiding en voorlichting. Dat nemen trouwens vooral de nurse practitioners en mammacare-verpleegkundigen op zich.”

Puzzel mee en win!

Zorg van nu 1. vraaggesprek naar de ziektegeschiedenis 2. afdeling waar niet-bedlegerige patiënten worden behandeld 3. ziekenauto 4. wens aan zieken 5. iemand die in een laboratorium werkt 6. toestel waarin zeer zwakke baby’s de eerste weken verblijven 7. geneeskundig specialisme voor de behandeling van ouderen 8. verblijfsgelegenheid bij MCA voor o.a. familie van patiënten 9. instrument om temperatuur te meten 10. verhoogde bloeddruk 11. met betrekking tot de bloedvaten 12. botontkalking 13. bestralingstherapie 14. uitademing 15. leer van de verpleging van zieken 16. iemand die een bepaald onderdeel van de geneeskunde beoefent 17. hospitaal 18. tijd waarop men verpleegden mag bezoeken 19. heelkunde 20. methode met geluidsgolven waarmee een beeld wordt gemaakt van inwendige organen

Hoe werkt het? Vorm van de letterwirwar achter de omschrijvingen telkens het woord dat wordt omschreven. Neem van elk gevormd woord de letter die is aangegeven door het cijfer dat erachter staat. Voorbeeld: bij 17 wordt gevraagd naar een ander woord voor hospitaal. Met de gegeven letters HEIKIEZUNS vormt u uiteraard ‘ziekenhuis’. Omdat er (1) staat, noteert u de eerste letter. Als u de juiste woorden heeft gevonden en de gevraagde letters achterelkaar zet, krijgt u de slogan die het MCA voert voor de (ver)bouwactiviteiten die de komende jaren in en bij het ziekenhuis plaatsvinden. Deze slogan is de oplossing die u kunt inzenden tot 1 november 2007. Onder de goede inzendingen worden drie cadeaubonnen verloot van respectievelijk € 50, € 25 en € 10.

Insturen of mailen U kunt uw oplossing mailen naar [email protected]. Ook kunt u de oplossing – met uw naam en adres – per (brief)kaart sturen naar: MCA Afd. marketing & communicatie (279) Redactie Zorg van Nu Postbus 501, 1800 AM Alkmaar

Winnaars prijspuzzel Zorg van Nu zomer 2007 De woordzoeker in de vorige uitgave bleek met recht een hele puzzel, aangezien niet de overgebleven letters, maar de overgebleven woorden samen een zin vormden. Gelukkig bleek dat voor velen geen struikelblok en belandden vele goede oplossingen – Het MCA biedt zorg van nu – bij de redactie. Uit de inzendingen zijn de volgende winnaars geloot:

pagina

22

1e prijs, cadeaubon € 50: Judith vd Hulst, Winkel 2e prijs, cadeaubon € 25: G. ter Brugge, Stompetoren 3e prijs, cadeaubon € 10: Th. A. Fafié, Haarlem Zij hebben hun prijs inmiddels thuisgestuurd gekregen.

(advertentie)

SENEMAAN (3) KLOPNILIKIE (6) CULNABEAM (5) PSTEBEHARC (4) TAALBRON (5) VUUSOECE (6) TRAGIERIE (4) MUILHEISIFA (3) TROMMETHERE (9) TYPSNEERHIE (7) CRUILVAAS (1) SPOORTOESOE (9) PRAATHIERODIE (5) TAXIPEERI (5) KNULGEPEERDVE (12) TAILISPECS (3) HEIKIEZUNS (1) BUURZEEKO (4) GRUICHIER (4) GERIEFHOAC (5)

Adressen MCA

Service

Bezoekadres Wilhelminalaan 12 1815 AM Alkmaar 072 - 548 44 44 www.mca.nl Postadres Postbus 501 1800 AM Alkmaar Hoofdlocatie Hoofdingang Wilhelminalaan 12 / Ingang Metiusgracht, Metiusgracht 30 Locatie Zuid Labotheek (laboratoria KCHI, medische microbiologie, ziekenhuisapotheek) Juliana van Stolberglaan 13 1814 HB Alkmaar

Balie van patiëntenvoorlichting In de hal bij de hoofdingang vindt u de balie van patiëntenvoorlichting. Hier kunt u terecht met ­algemene vragen over ziekten, onderzoek en behandeling, patiëntenverenigingen, hulpverlenende instanties en rechten van de patiënt. Ook als u suggesties heeft, bent u welkom bij de medewerkers van de balie. De balie is geopend op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur en bereikbaar op 072 - 548 35 00 of per e-mail: patië[email protected].

Patiëntenadviesraad (PAR) De PAR behartigt de gemeenschappelijke belangen van mensen die op de zorg van het MCA zijn aangewezen. De raad bewaakt de kwaliteit van die zorg, gezien vanuit de patiënt en andere ­gebruikers van de zorg. Heeft u een vraag of suggestie, belt of mailt u dan naar de Patiëntenadviesraad MCA, huisnummer 278, Antwoordnummer 47, 1800 VB Alkmaar, tel. 072 - 548 21 30, fax. 072 - 548 20 74, [email protected].

Klachtenfunctionaris Een klacht indienen bij de klachtenfunctionaris kan telefonisch op werkdagen van 9:00 tot 16:30 uur op 072 - 548 3501. Ook kunt u bij de balie van patiëntenvoorlichting om een gesprek met de klachtenfunctionaris vragen. Nog een derde mogelijkheid is een brief of het formulier uit de brochure ‘Een klacht, laat het ons weten’ te sturen naar: Medisch Centrum Alkmaar, t.a.v. de klachtenfunctionaris, huisnummer 044, postbus 501, 1800 AM Alkmaar. Ook kunt u mailen naar [email protected].

Werken en leren in het MCA Het MCA is een topklinisch opleidingsziekenhuis. Het Foreest Instituut is het opleidingsinstituut van het MCA en verzorgt en coördineert wetenschappelijk onderzoek, medisch onderwijs, verpleegkundige opleidingen, opleiding voor medisch secretaresse en bedrijfsopleidingen. Het Foreest Instituut is gevestigd in ’Victory Building’, Arcadialaan 24, 1813 KN Alkmaar. Telefoon 072 - 548 37 00. Met vragen over opleidingen of een stage kunt u mailen naar [email protected]. Met vragen over werk kunt u contact opnemen met het P&O-servicecentrum, telefoon 072 - 548 23 45, of mailen naar [email protected].

Familiehuis MCA

23

pagina

Een acute opname, een langdurige behandeling, een ernstige ziekte of problemen met vervoer: redenen genoeg om dichtbij een partner, familielid of vriend te willen zijn, die is opgenomen in het ziekenhuis of een andere zorginstelling in de regio. Familiehuis MCA biedt goede verblijfsmogelijkheden. Ook aan patiënten zelf. Zie voor meer informatie www.familiehuismca.nl. Het huis is bereikbaar op telefoonnummer 072 - 503 73 10, via de verpleegafdelingen of per e-mail: [email protected].

Patiëntenvervoerders Irene & Trudy Van verpleegafdeling naar operatiekamer of van hoofdingang naar polikliniek: al 25 jaar vervoeren vrijwilligers in het MCA op doordeweekse dagen (van 8.00 tot 20.00 uur!) honderden patiënten van A naar B en weer terug. Begonnen in een oude caravan is patiëntenvervoer in het MCA uitgegroeid tot een goed geoliede organisatie met tweehonderd vrijwilligers, die niet meer weg te denken zijn uit het MCA.

200 vrijwilligers

Feiten & cijfers • sinds 1982 • 200 vrijwilligers • 400 ‘transporten’ per dag • 52.000 kilometer per jaar • 31 liter koffie/thee per dag • 3 paar schoenen per tien jaar