Zorg van nu. nu in dit nummer: Lente 2009 Kwartaalblad voor inwoners van Noord-Holland Noord

Zorg van nu

nu in dit nummer:  Pipostraat: voor kinderen met plasproblemen  Hoorproblemen en neusklachten te lijf  Plannen voor uitbreiding Diagnostisch Centrum  Kiezen bij dialyse

Lente 2009  |  Kwartaalblad voor inwoners van Noord-Holland Noord

Voorlichtingsbijeenkomsten 2009 APRIL

ma 6 april voorlichtingsavond refractiechirurgie (o.a. ooglaseren)  |  19.30-21.00 uur²



di 14-vrij 17 apr informatiestand Nederlandse Hartstichting  |  10.00-17.00 uur

di 14 april themamiddag: kanker en hoe moet het nu met de kinderen? ’t Praethuys, Westerweg 50, Alkmaar  |  14.00-16.00 uur¹

wo 22 april voorlichtingsbijeenkomst: plasklachten bij mannen  |  20.00-22.00 uur¹

do 23 april lezing over hart-longaandoeningen:  |  19.30-21.30 uur¹ hoe hart en longen elkaar het leven zuur kunnen maken MEI

ma 11 mei voorlichtingsavond refractiechirurgie (o.a. ooglaseren)  |  19.30-21.00 uur²

di 12 mei themamiddag kanker: palliatieve sedatie en euthanasie ’t Praethuys, Westerweg 50, Alkmaar  |  14.00-16.00 uur¹ di 12 mei informatiebijeenkomst plastische chirurgie:   |  19.30-21.00 uur³ borstvergroting, borstversteviging en buikwandcorrectie JUNI

ma 8 juni voorlichtingsavond refractiechirurgie (o.a. ooglaseren)  |  19.30-21.00 uur² di 9 juni voorlichtingsavond over bevallen  |  19.30-21.30 uur¹

Meer informatie Meer informatie over de bijeenkomsten en de actuele agenda zijn te vinden op www.mca.nl.

Alle bijeenkomsten vinden plaats in het MCA, Pieter van Foreestzaal (015), tenzij anders vermeld. Aanmelden: ¹ balie van patiëntenvoorlichting, tel. (072) 548 3500 ² Correct Vision, tel (072) 548 3230 of via www.correctvision.nl 3 plastische chirurgie, tel. (072) 548 2558

Inhoudsopgave

Uitbreiding Diagnostisch Centrum

Van de redactie

Plannen voor verdere uitbreiding van Diagnostisch Centrum Heerhugowaard zijn in een vergevorderd stadium. Patiënten van huisartsen in Heerhugowaard en omgeving kunnen steeds vaker in hun eigen omgeving terecht voor diagnostiek en medisch specialistische zorg.

De meeste mensen kijken er al tijden hoopvol naar uit: de lente! Dartel springende lammetjes, uitbundig bloeiende narcissen. En natuurlijk het eerste voorzichtig doorbrekende voorjaarszonnetje. Dat het tussendoor met oerhollandse maartse buien nog wel eens onstuimig kan zijn, daar denkt men natuurlijk liever even niet aan.

7

Kiezen bij dialyse In Alkmaar, op Texel, in Den Helder en mogelijk straks ook ’s nachts: wie vanwege nierproblemen moet dialyseren, kan binnenkort kiezen waar en wanneer hij dat wil. De behandel- en daarmee ook de keuzemogelijkheden voor veel nier­patiënten zijn flink uitgebreid.

12

Een nieuw leven

Maartse buien zijn overigens eerder dit jaar al boven het MCA gesignaleerd en hebben daarbij veel stof doen opwaaien. Het zal dan ook niemand zijn ontgaan dat er enige bestuurlijke onrust is in het Alkmaarse ziekenhuis. Maar als bezoeker of patiënt zult u daar verder weinig van merken, want onze specialisten en ruim drieduizend medewerkers zetten zich nog altijd dagelijks vol toewijding in om goede zorg te leveren. Zoals u mag verwachten van een ziekenhuis als het MCA.

Veehouder Arie Veldt moest ruim vier jaar geleden acuut stoppen met werken en zijn boerderij van de hand doen. Reden: ernstig hartfalen. “Mede dankzij de hulp van het hartfalenteam van het MCA hebben we ons leven inmiddels weer op de rit”, zegt hij.

14

Pipostraat Maandelijks wordt een groep van vijf kinderen met plasproblemen in de leeftijd van zes tot twaalf jaar begeleid in de ‘Pipostraat’. Een luchtige afkorting voor een voor kinderen vaak beladen onderwerp.

20

Rubrieken Voorlichtingsbijeenkomsten Thuis in het MCA Kort nieuws Een nieuw leven In 5 woorden Column Joost Zwagerman

En verder 2 4 8 14 17 19

Eén met De Hout Bewegen: goedkoopste medicijn KNO: hoor- en neusklachten Onderzoek borstkanker Puzzel Service & adressen

Stockfoto

10 11 18 21 22 23

Coverfoto: Simone Nauta, anesthesioloog (foto is in scène gezet)

3  |  Zorg van nu

“Ik maak me niet meer zo druk”, zegt Piet Hageman.

Zorg van nu  |  4

Thuis in het MCA

Thuis in het MCA

‘Ik dacht dat ik gewoon kon blijven werken’

In de rubriek ‘Thuis in het MCA’ vertellen volwassenen en kinderen over hun aandoening en over het MCA waar zij noodgedwongen kind aan huis zijn.

Piet Hageman (56) heeft leren leven met zijn chronische aandoening: de ziekte van Parkinson. Piet Hageman: “Ik wist helemaal niet wat Parkinson inhield. Achteraf kan ik verklaren waarom het op mijn werk niet goed ging. Ik werkte als administrateur personeelszaken bij een transportbedrijf en raakte overspannen. Tenminste, dat is wat ik toen dacht. Nu weet ik dat vermoeidheid een symptoom is van de ziekte van Parkinson. Mijn vrouw - ze werkt in de zorg - vond dat ik zo’n raar loopje kreeg dat haar deed denken aan Parkinson. En op de tennisbaan vroegen ze wat er mis was met mijn rechterarm. Ook de huisarts dacht aan Parkinson. Doorverwijzing naar de neuroloog volgde en onderzoek bevestigde alle vermoedens. Inmiddels is het ruim twee jaar later en weet ik heel veel meer.” Onhandig “De ziekte van Parkinson gaat gepaard met verschillende klachten. Bekend is de wat starre gelaatsuitdrukking die aan een masker doet denken. De ziekte tast de motoriek van het lichaam aan. De motoriek van mijn rechterarm bijvoorbeeld is verstoord. Als ik een koffiekopje wil pakken, moet ik mijn hand begeleiden met mijn ogen. Anders is de kans

groot dat ik het kopje omstoot. In het algemeen geldt dat je onhandig wordt en moeilijk verschillende handelingen kunt combineren. Verder heb ik last van vermoeidheid en ik ben traag. Maar ik kan nog goed lopen waar ik natuurlijk heel blij mee ben. Ook heb ik geen last van het trillen van de handen of juist het tegenovergestelde dat een beweging halverwege ‘bevriest’. Toen ik voor het eerst andere - vaak oudere - patiënten ontmoette, schrok ik enorm. Nu weet ik dat het zo’n vaart niet hoeft te lopen en dat het niet gezegd is dat ik al die klachten krijg.” Achter de geraniums? “Het klinkt misschien gek, maar het verlies van mijn werk vorig jaar april deed bijna meer pijn dan het nieuws dat ik ongeneeslijk ziek ben. Ik was ervan overtuigd dat ik gewoon kon blijven werken, maar dat bleek niet het geval. Ik heb voor behoud van mijn werk gevochten, maar toen ik merkte dat vechten niet goed was voor mijn ziekte heb ik noodgedwongen moeten stoppen. In de maanden die volgden heb ik enorm moeten bijkomen van alles

Zorg voor Parkinsonpatiënten Bij de ziekte van Parkinson is sprake van een stoornis in een klein gedeelte van de hersenen, waar cellen die de stof dopamine produceren het laten afweten. Dopamine is belangrijk voor het beginnen, beëindigen en soepel laten verlopen van onze bewegingen. Behalve met medicijnen is de behandeling gericht op het leren omgaan met de beperkingen die de ziekte met zich meebrengt. Patiënten worden daarbij begeleid door hun neuroloog en een gespecialiseerde Parkinsonverpleegkundige. Deze verpleegkundige begeleidt samen met een trainer van het steunpunt Mantelzorg bovendien de zogenoemde PEPP-cursus in de regio Alkmaar. PEPP staat voor Patiënt Educatie Programma Parkinson. Patiënten en hun partners leren beter omgaan met de gevolgen van de ziekte. Belangstellenden kunnen zich aanmelden bij de Parkinsonverpleegkundige van het MCA of het Steunpunt Mantelzorg in Alkmaar.

wat me overkwam. Werk en alles wat daar bij hoort is zo’n bepalende factor in je leven. En achter de geraniums, dat zag ik echt niet voor me.” Ontredderd “In het begin kwam ik regelmatig in het ziekenhuis natuurlijk. Een van de eerste keren was ik enigszins ontredderd toen ik na een bezoek aan de neuroloog na tien minuten weer buiten stond. Met een diagnose en een recept, dat wel, maar met mijn vragenlijst nog in mijn borstzak. Stond ik daar met al mijn vragen en emoties. Mijn verzoek om een andere neuroloog heeft geleid tot een goed gesprek en een spijtbetuiging. Nu is het contact prima. Aan de uitgebreide voorlichting en begeleiding van de gespecialiseerde Parkinsonverpleegkundige heb ik erg veel gehad. Afhankelijk van hoe ik me voel, ga ik nu een of twee keer per jaar voor controle.” PEPP “Inmiddels heb ik mijn ziekte een plek kunnen geven. Samen met mijn vrouw heb ik de PEPP-cursus gevolgd (zie kader, red.). Ik heb enorm veel geleerd van lotgenoten. Heb ik nu een keer mijn dag niet, dan zet ik een mooie cd op. Ik maak me niet meer zo druk, ik heb de ziekte nu eenmaal en ik zie wel hoe die zich bij mij verder ontwikkelt. Ik heb geleerd me te ontspannen en richt me vooral op de prettige dingen in het leven. Ik doe zoveel mogelijk mee in het ritme van mijn gezin en omgeving en ik ben als contactpersoon actief in de Parkinson Patiënten Vereniging Nederland.” (AH)

Neem met vragen of voor meer infor­ matie contact op met de polikliniek neuro­logie, telefoon (072) 548 4170, of kijk op www.parkinson.vereniging.nl.

5  |  Zorg van nu

Welzijnswerk versterkt

De stichting MagentaZorg bestrijkt het gebied van Heerhugowaard tot en met Bergen dat wordt onderverdeeld in de regio’s:

Heerhugowaard / Langedijk: WoonZorgcentrum De Molenhoeve Bovenweg 114 1834 CH Sint Pancras 072 5642709

Bergen: Zorgcentrum Hoog Duinen Heereweg 169 1871 EE Schoorl 072 5096969

WoonZorgcentrum Buiten Zorg Dr. Wilminkstraat 143 1722 XR Zuid Scharwoude 0226 312653

Zorgcentrum De Haemstede Beemsterlaan 6 1861 LH Bergen 072 5821100

Seniorenappartementen Grenswoude Sportlaan 1 1722 XG Zuid Scharwoude

Verpleeghuis Oudtburgh Molenweidtje 1 1862 BC Bergen 072 5820800

Verpleeghuis Zuyder Waert Titanialaan 15 1702 AZ Heerhugowaard 072 5762700

Alkmaar: Verpleeghuis Lauwershof Jupiterstraat 10 1829 CA Oudorp 072 5198198

De Wering is ontstaan uit een fusie van RIMA, SKWO Ouderenwerk en Stichting voor Welzijnszorg en Maatschappelijke Dienstverlening (WMD). De Wering biedt in Noord-Holland Noord de volgende diensten:

Informatie: Stichting MagentaZorg Postbus 240 1700 AE Heerhugowaard 072 57 53 600 [email protected] www.magentazorg.nl

Dienstverlening Ouderen Maatschappelijk Werk Opbouwwerk Sociaal Raadslieden Vrijwilligerscentrale Vrouwenhulpverlening Avalon

Voor algemene informatie kunt u op werkdagen contact opnemen met de onderstaande vestigingen. Of bezoek onze website: www.stichtingdewering.nl. De Wering Alkmaar e.o. Muiderwaard 432 1824 XT Alkmaar Tel. (072) 567 20 80 De Wering Den Helder e.o. Jacob van Heemskerckstraat 1 1782 XC Den Helder Tel. (0223) 525 300

Ooglaseren doe je in Alkmaar Zorg voor een ander?

Nu GRATIS Quickscan!

DE MANTELZORGMAKELAAR Voor het overnemen van regeltaken Voorbeelden van regeltaken zijn: - Aanvragen en regelen van zorg - Contacten met gemeenten en instanties - Uitzoeken van wet- en regelgeving - Uitzoeken van (verlof)mogelijkheden voor werkenden - Aanvragen PGB

Voor de regio’s Noord-Kennmerland en de Kop van Noord-Holland is deze dienstverlening kosteloos! Contact: 072-5627618 of [email protected]

www.mantelzorgmakelaar.nl

Sinds 1992

Hét ooglasercentrum van Noord-Holland, gevestigd in het Medisch Centrum Alkmaar Kom naar de voorlichtingsavonden op 6 april of 11 mei. Meld u aan via:

www.correctvision.nl of bel 072 - 548 32 30

advertenties

Diagnostisch Centrum Heerhugowaard:

Plannen voor meer specialismen Diagnostisch Centrum Heerhugowaard groeit. Plannen voor verdere uitbreiding zijn in een vergevorderd stadium. Patiënten van huisartsen in Heerhugowaard en omgeving hoeven daardoor steeds minder naar het MCA af te reizen: ze kunnen vaker in hun eigen om­ geving terecht voor diagnostiek en medisch specialistische zorg. Met Diagnostisch Centrum Heerhugowaard brengen huisartsen en het MCA de zogeheten eerstelijns zorg dichterbij patiënten. Tot volle tevredenheid van onder anderen de 74-jarige Astrid Merckens, die in januari als tienduizendste cliënt van het Diagnostisch Centrum in de bloemetjes werd gezet. “Ik vind het super dat ik nu dicht bij huis terecht kan”, zegt zij. “Ik rijd zelf nog auto, maar ik vond het maar niks, steeds naar Alkmaar. Er waren altijd wel ergens wegwerkzaamheden of files waardoor ik een tijd onderweg was. Nu ik dichter bij huis terecht kan, zal ik waarschijnlijk eerder gehoor geven aan mijn klachten. Ja, ik ben heel blij met het Diagnostisch Centrum.” Oogheelkunde Na het bezoek aan de huisarts nog dezelfde dag terechtkunnen én binnen 24 uur de uitslag krijgen: dat is de kracht van Diagnostisch Centrum Heerhugowaard. Het aanbod wordt intussen steeds completer. “Er zijn vergevorderde plannen voor uitbreiding met andere MCA-poliklinieken, waaronder de specialismen maag-, darm- en leverziekten, neurologie, cardiologie, oogheelkunde en keel-, neus- en oorheelkunde”, zegt Richard Engelaar, directeur van het Diagnostisch Centrum. “We hebben straks meerdere verdiepingen tot onze beschikking en kunnen daardoor onze dienstverlening verder uitbreiden. Daarmee komen we patiënten, huis­ artsen én specialisten tegemoet.

De röntgen- en echokamers in het Diagnostisch Centrum zijn voorzien van warme kleuren en speelse accenten. Voor het mogelijk nieuw te bouwen Diagnostisch Centrum is, in samen­ werking met Created in Noord-Holland, een zogeheten ‘healing environment onderzoek’ gehouden: een innovatief onderzoek naar onder andere de invloed van kleuren en licht op het welbevinden van mensen. Een onderwerp dat zowel in binnen- als buitenland op dit moment in de belangstelling staat.

Dat we een half jaar na de opening van het centrum al de tienduizendste patiënt konden verwelkomen, is boven verwachting. Het geeft wel aan dat het centrum in een behoefte voorziet.” Regio Om ervaring op te doen met deze nieuwe vorm van dienstverlening is het Diagnostisch Centrum in eerste instantie gestart voor patiënten van huisartsen in Heerhugowaard. Inmiddels maken ook huisartsen en patiënten van omliggende gemeenten in toenemende mate gebruik van het centrum. Als gevolg hiervan ontwikkelt het Diagnostisch Centrum Heerhugowaard zich tot een belangrijk medisch diagnostisch centrum voor de regio. Diagnostisch Centrum Heerhugowaard, dat tijdelijk is gevestigd in het Forumgebouw bij het NS-station, is een gezamenlijk initiatief van MCA, Huis­ artsenorganisatie Noord-Kennemerland (HONK) en gemeente Heerhugowaard. (RG)

Veelzijdig aanbod In het Diagnostisch Centrum kan men terecht voor o.a. ➤ röntgen- en echografie ➤ fundusfotografie ➤ elektrocardiogram ➤ longfunctieonderzoek ➤ bloedonderzoek (via Starlet) De volgende specialismen houden spreekuren: ➤ gynaecologie/verloskunde ➤ interne geneeskunde ➤ longziekten ➤ orthopedie ➤ reumatologie ➤ urologie Op korte termijn is uitbreiding met andere specialismen te verwachten.

Kijk voor meer informatie op de vernieuwde website www.dc-heerhugowaard.nl.

7  |  Zorg van nu

Kort nieuws Gratis koffie, thee en tv Begin dit jaar is de service aan patiënten en bezoekers uitgebreid. Op alle poliklinieken en verpleeg­ afdelingen zijn koffieautomaten geplaatst waar men gratis koffie, koffie crème, espresso, thee en gekoeld water kan krijgen. Op enkele plaatsen is tegen betaling ook cappuccino en café au lait verkrijgbaar. Daarnaast kunnen patiënten

sinds 1 januari televisiekijken vanuit het bed zonder hiervoor te betalen. Eerder al werd het op meerdere plaatsen in het ziekenhuis toegestaan mobiel te bellen en zijn - op initiatief van de patiëntenadviesraad - patiëntvriendelijke bezoektijden ingevoerd om de patiënt meer rust te gunnen tijdens het avondeten.

Lezersonderzoek Ruim vijfhonderd ingevulde vragenlijsten zijn bij de redactie van Zorg van Nu binnengekomen naar aanleiding van de oproep mee te doen aan het lezersonderzoek. Uit de reacties blijkt dat lezers van Zorg van Nu tevreden zijn over zowel inhoud als vormgeving. Ze waardeerden het met respectievelijk 7,8 en 7,7. 44% leest het blad voor het grootste deel, 34% leest alles. Ruim 63% bewaart het blad soms of altijd. 38% gaf aan het in de afgelopen 12 maanden minstens een keer te hebben gelezen of ingezien. De rubriek ‘Thuis in het MCA’ scoort het best. Onder de inzenders van de vragenlijst zijn vijf cadeaubonnen verloot. De winnaars daarvan hebben ze inmiddels thuisgestuurd gekregen.

Parkeertarief aangepast Het tarief voor parkeren bij het MCA is gewijzigd en daarmee gelijkgetrokken met de parkeerkosten die de gemeente Alkmaar hanteert voor vergelijkbare parkeervoorzieningen. Men betaalt € 0,50 voor negentien minuten (voorheen 23 minuten). Voor deze wijziging is gekozen om te voorkomen dat mensen die in Alkmaar willen winkelen en niet in het MCA hoeven zijn, nodeloos een parkeerplek rond het ziekenhuis bezetten. Voor patiënten en bezoekers zijn op het MCA-terrein de volgende parkeervoorzieningen: parkeer­ garage en parkeerterrein P1 (hoofdingang), parkeerterrein Metiusgracht, parkeerterrein Wilhelminalaan (revalidatie en dialyseafdeling) en parkeerterrein P8 (tijdelijke voorziening polikliniek cardiologie).

Zorg van nu  |  8

Internet vanuit je bed Patiënten van de kinderkliniek kunnen sinds kort vanuit bed ‘internetten’. Dat is mogelijk gemaakt dankzij de Stichting Michael-Wings. Louis van Gaal, trainer/coach van AZ, opende het zogeheten Michael-Wing-system en overhandigde namens de stichting tien laptops, tien medisch hygiënische toetsenborden en WLAN (Wireless Network). Het MCA is het vierde ziekenhuis in Nederland dat is voorzien van het Michael-Wing-

system, genoemd naar initiatiefnemer Michael Kenniphaas, die in 2005 overleed als gevolg van acute lymfatische leukemie. Kenniphaas bracht veel tijd door in het ziekenhuis en miste toegang tot goede ICTvoorzieningen. Hij wilde dat voor alle kinderen, die na hem in het ziekenhuis zouden komen, mogelijk maken. De Stichting Michael-Wings werkt die droom voor hem uit. www.michael-wings.nl

Nét dat beetje meer Kinderen vinden het soms geen pretje om naar het ziekenhuis te gaan of er te moeten blijven. Maar dankzij Stichting Medische Kindercirkel Alkmaar wordt hun bezoek of verblijf in het MCA een stuk aangenamer. De stichting heeft zich ten doel gesteld de zorg voor zieke kinderen verder te verbeteren en maakt het mogelijk kinderen en hun ouders nét dat beetje meer te bieden. Zo realiseerde de stichting een internetcafé op de tienerafdeling, zijn spelcomputers aangekocht en is op de kinderafdeling een bioscoop in ontwikkeling. Ook steunt de stichting wetenschappelijk onderzoek rond de zorg voor zieke kinderen. Stichting Medische Kindercirkel Alkmaar is een initiatief van mede­ werkers en artsen van de afdeling kindergeneeskunde van het MCA. De stichting kan haar werk doen

Vaatkeurmerk De Vereniging van Vaatpatiënten heeft opnieuw het vaatkeurmerk toegekend aan de discipline chirurgie van het MCA. Het keurmerk geeft aan dat het ziekenhuis voldoet aan de kwaliteits­criteria voor goede zorg vanuit patiëntenperspectief. In 2007 ontving het MCA het keurmerk voor het eerst. Het MCA voldeed in 2007 al ruim­schoots aan de kwaliteits­criteria van de vereniging. Zo zijn er bijvoorbeeld drie in plaats van de vereiste twee gecertificeerde vaatchirurgen. Dankzij de fusie van de MCA-chirurgen met die van het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk zijn er 7x 24 uur vijf vaat­chirurgen beschikbaar. Ook wordt honderd procent van de geplande vaatoperaties door of onder super­visie van deze gecerti­ficeerde chirurgen uitgevoerd.

Patiëntvriendelijke bezoektijden definitief De proef met patiëntvriendelijke bezoektijden - in 2008 gehouden om patiënten meer rust te gunnen tijdens het avondeten - is naar tevredenheid verlopen. Vandaar dat de bezoektijden definitief zijn ingevoerd. In het algemeen geldt een bezoektijd van 15.30 tot 17.00 uur en 's avonds van 18.00 tot 19.30 uur, ook in het weekend en op feestdagen. Op zaterdag, zondag en feestdagen is er een extra bezoekuur van 10.30 tot 11.30 uur. Buiten deze uren is bezoek in principe niet toegestaan.

dankzij de steun van sponsoren en donateurs en is blij met elke financiële bijdrage. Ook donateur worden? Meer informatie is te vinden op www.mkcalkmaar.nl.

Voor een aantal afdelingen, zoals intensive care en kinderkliniek, gelden afwijkende bezoektijden. Ze zijn onder meer te vinden in de MCA-folder ‘Nieuwe bezoektijden’ en op www.mca.nl/bezoektijden.

Tijdelijk voorzitter raad van bestuur MCA Gemini Groep De raad van toezicht van de MCA Gemini Groep heeft dr. G.P.L.A. (Frits) van den Broek benoemd tot interim-voorzitter van de raad van bestuur. Hij zal samen met drs. F.L.A. (Freek) Korver de raad van bestuur van de MCA Gemini Groep vormen. Dr. L.H.B. (Bart) Bemelmans zal zijn dienst­ verband als lid van de raad van bestuur beëindigen. De benoeming van de heer Van den Broek wordt gesteund door een unaniem positief advies van de ondernemingsraden, medische stafbesturen, management en cliëntenraad/patiëntenadviesraad van de beide ziekenhuizen (Medisch Centrum Alkmaar en Gemini Ziekenhuis). De heer Van den Broek heeft een ruime ervaring als (interim) bestuurder van ziekenhuizen. Hij was eerder interim-voorzitter van de raad van bestuur van het Martini Ziekenhuis in ­Groningen.

9  |  Zorg van nu

Eén met De Hout Zachtruisend groen, fluitende vogels: het is aangenaam vertoeven in de Alkmaarderhout. Zo’n natuurlijke, rustgevende omgeving kan positief bijdragen aan het verblijf van patiënten in het MCA. Geen wonder dus dat het ziekenhuis gehecht is aan zijn stek in het Alkmaarse stadspark. Nieuwe beplanting wordt dan ook zo goed mogelijk afgestemd op het groen van ‘De Hout’.

Het MCA draagt de Alkmaarderhout een warm hart toe. Het stadspark wordt beschouwd als zogenoemd ‘healing environment’: een omgeving waarin mensen zich prettig voelen, met een positieve uitwerking op het herstel en welbevinden. Het MCA draagt daarom zelf ook graag een steentje bij aan zijn unieke, groene omgeving: nieuwe bomen en planten voor het ziekenhuisterrein worden met zorg gekozen.

Bomenexpert Na de forse najaarsstorm in 2006, die met omgewaaide en losgeraakte bomen zijn sporen naliet rond het ziekenhuis, moest het nodige kapwerk worden verricht. “Een kaalslag was het”, zegt Fred Jalving, die als groepshoofd van de dienst techniek, service en onderhoud van het Facilitair Bedrijf verantwoordelijk is voor het onderhoud van de ziekenhuister­ reinen. “Samen met een bomenexpert

van WNK Bedrijven, wiens medewerkers het MCA-terrein onderhouden, is toen een inventarisatie gemaakt van het huidige bomenbestand en een plan gemaakt voor invulling van de lege plekken en voor verdere aankleding.” 130 jaar oude beuk Helaas bleek een aantal bomen preventief te moeten worden gekapt, waar­ onder een 130 jaar oude beuk nabij de

‘De Alkmaarderhout is een ‘healing environment’: een omgeving waarin mensen zich prettig voelen, met een positieve uitwerking op het herstel en welbevinden’

Archieffoto

Zorg van nu  |  10

hoofdingang. “Met afstervende wortels en een stam vol zwammen was zijn levensverwachting nihil”, zegt Jalving. “Als hij middenin het bos had gestaan, laat je de natuur zijn gang gaan. Maar op een plek waar tachtig procent van onze bezoekers, patiënten en medewerkers langsgaan, kun je geen risico’s nemen.” De beuk moest dus om. Afgelopen najaar is op dezelfde plek een nieuwe teruggeplant. Vijftien andere bomen zijn in dezelfde tijd bij de hoofdingang geplant: aan de waterkant vijf beuken met een beukenhaag en langs de parkeergarage zeven piramide-eiken. Op een hoek van de parkeergarage is een amberboom gezet.

‘Bewegen is het goedkoopste medicijn’ Bewegen moet. Juist als je ouder wordt. Bewegen is goed voor het algehele welbevinden én om ouderdomsverschijnselen te voorkomen of te verminderen. Preventiecentrum Gezond op LeefTijd, een initiatief van de afdeling geriatrie van het MCA, helpt 55-plussers met bewegingsprogramma’s en voedingsadviezen om gezonder oud te worden.

Uitzicht Ook aan de Metiusgracht is gedacht. Om het uitzicht van de bewoners daar te verfraaien, zijn de bloembakken bij de ingang van spoedeisende hulp vernieuwd. “En binnenkort pakken we, in overleg met de gemeente, ook het gemeenteplantsoen op de hoek Metiusgracht/Wilhelminalaan nog aan. Het is wat verwilderd, met veel wilde rozen. Dat zouden we graag anders invullen”, zegt Jalving, die tot slot nog trots de vernieuwde binnentuin aanstipt. “De tuin is opnieuw ingericht, mooi aangelicht en beplant met diverse klimplanten (verschillende soorten clematis), grassen (zoals het bloeiende Blauwgras) en bodembedekkers. Zo hebben de afde­lingen die uitkijken op de binnentuin ook weer een fraai uitzicht.” (RG)

In de vorige uitgave van Zorg van Nu is uitgebreid aandacht besteed aan het preventiecentrum. In het betreffende artikel stelt Leo Boelaarts, klinisch geriater, dat het - met het oog op hart- en vaatziekten en dementie belangrijk is om zo vroeg mogelijk te gaan bewegen en bewust te leven. Het citaat ‘Beginnen op je zeventigste is te laat’ heeft echter tot verbaasde reacties geleid. Daarom legt Boelaarts graag uit wat hij daarmee bedoelde: “Het citaat ‘Beginnen op je zeventigste is te laat’ doet vermoeden dat bewegen geen zin heeft voor 70-plussers. Niets is natuurlijk minder waar. Het is zo dat bewegen en goede voeding na het zeventigste levensjaar geen effect meer hebben op het voorkómen van dementie, maar wel op de ernst van hart- en vaatziekten en een aantal andere stoornissen. Bewegen is gezond voor jong én oud. Naast de gunstige invloed op bloeddruk en het roken, verlaagt bewegen bovendien het lichaams­gewicht. Dit is

gunstig om het zich openbaren van suikerziekte uit te stellen. Daarnaast spaart het de gewrichten, waardoor slijtage hiervan minder snel optreedt. Tenslotte beïnvloedt bewegen botontkalking gunstig, verbetert het de spierkracht en hart/longconditie, waardoor mensen beter zelfstandig voor zichzelf kunnen blijven zorgen en beïnvloedt bewegen het welbevinden gunstig, waardoor mensen ook weer actiever en vitaler blijven. Kortom, bewegen is het goedkoopste medicijn tegen een heleboel aandoeningen. Ons lichaam is gebouwd om te bewegen, rust roest altijd!” (RG)

Gezond op LeefTijd Kennemerstraatweg 11a 1814 GA Alkmaar Tel. (072) 514 0030 [email protected] www.gezondopleeftijd.nl

11  |  Zorg van nu

Dialyseren naar keuze

De nieuwe dialyse-afdeling in het Gemini Ziekenhuis heeft uitzicht op weilanden, vuurtoren, veerboot en Texel.

In Alkmaar, op Texel, in Den Helder en mogelijk straks ook ’s nachts: wie

deling op het eiland blijven. “Voorheen kwamen zij drie keer per week naar Alkmaar”, vertelt Bax. “Ze namen de eerste boot, kwamen relatief laat aan in het MCA, ondergingen dan de drie à vier uur durende behandeling en konden vervolgens pas met de boot van 18.00 uur weer terug. Of nog later, als aanvullend onderzoek nodig was. Het reizen maakte de behandeling veel zwaarder dan noodzakelijk. Daarom is het tegenwoordig andersom: dagelijks gaan verpleegkundigen - en regelmatig ook artsen - van het MCA naar Texel.” Het Texelse dialysecentrum - overigens mede op initiatief van de Texelse patiënten zelf opgezet - staat ook open voor vakantiegangers. “Vakantie vraagt van een gezin met een dialysepatiënt extra organisatie”, zegt Bax. “Er móet immers drie keer per week een behandeling van drie tot vijf uur worden ondergaan. Een weekje Texel is dan een mooie mogelijkheid.”

vanwege nierproblemen moet dialyseren, kan binnenkort kiezen waar en wanneer hij dat wil. Met het dialysecentrum op Texel, de nieuwe dialyseafdeling in het Gemini Ziekenhuis en wellicht ook de mogelijkheid om binnenkort ’s nachts een dialysebehandeling te ondergaan, zijn de ­behandel- en daarmee ook de keuzemogelijkheden voor veel nierpatiënten flink uitgebreid. Wanneer iemands nieren voor nog maar twintig procent of minder functioneren, ontstaan ernstige medische problemen. Het bloed moét dan kunstmatig worden gezuiverd door middel van dialyse. Dat gebeurt in een dialysecentrum via een vloeistof in de buikholte of via een kunstnier. In het laatste geval wordt het bloed in circa vier uur uit het lichaam gehaald en gezuiverd. Daarnaast wordt het vocht verwijderd dat men in de dagen ervoor heeft binnengekregen. “Dat is zwaar”, stelt Willem Bax, internist-nefroloog in het MCA.

“Dialyseren heeft een enorme impact op iemands leven. Het kost veel tijd en is belastend voor het lichaam. Daarom proberen wij de behandelingen en de mogelijkheden aan te passen aan de patiënten. Bijvoorbeeld door de zorg naar hen toe te brengen, zoals op Texel en in Den Helder gebeurt, en de mogelijkheid te bieden ’s nachts te dialyseren.” Texel Texelse dialysepatiënten kunnen sinds het voorjaar van 2005 voor hun behan-

‘Dialyseren heeft een enorme impact op iemands leven. Daarom proberen wij de behandelingen aan te passen aan de patiënten’

Zorg van nu  |  12

Geweldig uitzicht Ook dialysepatiënten in Den Helder en omgeving kunnen binnenkort dicht bij huis terecht voor hun behandelingen: dit voorjaar opent het Gemini Ziekenhuis in Den Helder een dialyseafdeling. “Die wordt heel mooi”, vindt Bax, die vanuit het MCA bij het opzetten van de afdeling is betrokken. “Het ziet er strak uit en heeft geweldig uitzicht op weilanden, vuurtoren, veerboot en Texel.”

Blij met nieuwe dialyseafdeling Jaap de Jong uit Den Helder is maar wat blij met de komst van een dialyse­ afdeling in zijn woonplaats. “Sinds 3,5 jaar ben ik dialysepatiënt en kom ik drie keer per week naar Alkmaar. Ik word ’s middags om kwart voor een door de taxi opgehaald en ik mag blij zijn als ik ’s avonds om zeven uur weer thuis ben. Je leert ermee leven, maar het is wel een druk op je sociale leven. Dat ik straks in het Gemini Ziekenhuis terecht kan, scheelt me heel veel reistijd: een kwartier van tevoren word ik gehaald en na afloop ben ik ook met een kwartier weer thuis. Ja, ik ben er blij mee.” (RG)

‘Wij vinden het belangrijk dat de mogelijkheid er is om te kiezen voor een behandeling die men zelf het prettigst vindt’ Nachtdialyse Nog een nieuwe ontwikkeling is de mogelijkheid om ’s nachts te dialyseren in het MCA. “Dat is een volgende stap die in voorbereiding is”, vertelt Bax, niet zonder enige trots. “Nachtdialyse gaat veel geleidelijker, waardoor patiënten zich prettiger voelen. Bij de reguliere dialyse moet alles binnen zo’n vier uur gebeuren, omdat men overdag liever niet acht uur aan de apparatuur wil liggen. Die vier uur durende behandeling kan zeer uitputtend zijn en een enkele keer klachten geven, zoals misselijkheid of hoofdpijn, de zogenoemde dialyse­ kater. Die kan worden voorkomen door geleidelijk te dialyseren, bijvoorbeeld dus gedurende de nacht. En omdat je dan toch slaapt, maakt het veel minder inbreuk op je leven.” Bovenstaande ontwikkelingen zijn een mooi voorbeeld van hoe het welzijn van de patiënt bovenaan staat. “Wij vinden het nu eenmaal belangrijk dat de mogelijkheid er is om te kiezen”, besluit Bax, “voor een behandeling die men zelf het prettigst vindt: in Alkmaar, in Den Helder of ’s nachts.” (RG) Meer informatie: www.mca.nl/dialyse

Jaap de Jong en internist-nefroloog Willem Bax

Nieuw: predialysepoli MCA Patiënten met een slechte nierfunctie kunnen sinds kort - via de huis­arts - terecht op de predialysepolikliniek van het MCA. Zij ­bezoeken daar op één dag een team van specialisten: verpleeg­ kundige, internist-nefroloog, maatschappelijk werker en diëtist. “In eerste instantie wordt geprobeerd dialyse te voorkomen”, stelt internistnefroloog Bastiaan van Dam. “Als dialyse toch nodig blijkt, zoekt het team naar een oplossing die zo goed mogelijk bij de patiënt past.” Het team zorgt bovendien voor goede voorlichting. Daarnaast is met de aanpassing van medicijnen ook veel te winnen. “Die houden we eerst tegen het licht”, stelt Van Dam. “De kwaliteit van leven gaat namelijk vaak al vooruit als medicijnen en dosering opnieuw worden afgestemd op de behoefte. We geven daar ook lifestyleadviezen bij. Doel is de resterende nierfunctie zo lang mogelijk te behouden.” Kwaliteit van leven Is er geen alternatief voor nierdialyse, dan wordt de voorbereiding voor dialyse gestart. Gesprekken met de maatschappelijk werker volgen en er wordt een verbinding tussen een slagader en een ader in de arm - een shunt - aangelegd. Van Dam: “Het is belangrijk dat patiënten met chronische nierproblemen zo snel ­mogelijk op de predialysepolikliniek terechtkomen. Eenmaal omgeven door de teamleden met hun specifieke deskundigheid, wordt de kans op kwaliteit van leven fors groter.” (HvdL)

13  |  Zorg van nu

Een nieuw leven Zorg van nu  |  14

‘Na ruim vier jaar kan ik zeggen dat ik nu soms blij ben dat ik geen boer meer ben’

‘Ik kon nauwelijks een hooivork optillen’ Veehouder Arie Veldt (60) moest ruim vier jaar geleden van de ene op de andere dag stoppen met werken en zijn boerderij van de hand doen. Reden: ernstig hartfalen.

Arie Veldt: “Het was half mei 2004. We waren aan het ‘grassen’, zoals we dat noemen. Ik kreeg het steeds vaker benauwd, sliep slecht en ik kon nauwelijks een hooivork optillen. Ook had ik al maanden geen eetlust en ik kreeg een dikke buik. Het gekke was dat ik me verder helemaal niet ziek voelde. Op aandringen van mijn vrouw Alie en dochter Anita - ze werkt als verpleegkundige in het MCA - ben ik uiteindelijk naar de huisarts gegaan, ook al had ik daar eigenlijk helemaal geen tijd voor.” Risico “Van de longfoto die een paar dagen later ’s ochtends in het ziekenhuis werd gemaakt, kreeg ik nog dezelfde dag uitslag. Mijn vrouw bracht me de boodschap, achter op het land waar ik met de hooischudder aan het werk was. ‘Het is heel ernstig, je moet meteen naar het ziekenhuis en er zit een cardioloog op je te wachten’. De ernst dringt op zo’n moment nog niet tot je door. Ondanks waarschuwingen van de huisarts - die een ambulance wilde bellen - ben ik samen met mijn vrouw naar het ziekenhuis gereden. ‘Jullie maken me nog ziek’, heb ik gezegd toen ik een zuurstofslangetje in mijn neus kreeg en allemaal plakkers op mijn borst. Dat ik eigenlijk al mijn hele leven ziek ben, werd in het ziekenhuis duidelijk.” Fiets- en schaatsfamilie “Door een sterk vergrote linkerkamer werkte de pompfunctie van mijn hart nog maar voor twintig procent. De artsen konden geen oorzaak vinden. Dat wees erop dat het om een erfelijke aandoening zou gaan. Dat kon zeker

kloppen. Verschillende ooms van mijn moeders kant zijn jong overleden na een hartstilstand. Achteraf vielen de puzzelstukjes op z’n plek. Ik kom uit een fanatieke fiets- en schaatsfamilie. Als jonge jongen ben ik een keer tot het uiterste gegaan om een gouden plak te halen tijdens een regionale schaatswedstrijd. Ik won ze immers altijd allemaal. Ik werd tweede, maar ik heb daarna drie dagen op bed gelegen om bij te komen. Op dat moment heb ik - zonder dat ik iets wist van mijn aangeboren hartafwijking - besloten om me nooit meer zo heftig in te spannen.” Enorme overgang “Na ruim twee weken opname mocht ik naar huis. Met medicijnen, een zout­ beperkt dieet, vochtbeperking en een verstrekkende instructie: ‘Vermijd alle lichamelijke inspanning’. Dat betekende dat ik moest stoppen met werken op de veehouderij die ik samen met mijn broer runde. De overgang was enorm. Ook voor mijn vrouw, die niet alleen meehielp op de boerderij, maar daarbij enkele dagen per week groepen schoolkinderen rondleidde. Binnen enkele maanden verhuisden we, verkochten het melkvee en zaten we ineens op elkaars lip.” Nieuw ritme “Mede dankzij de hulp van het hartfalenteam van het MCA hebben we ons leven inmiddels weer op de rit. De hartfalenverpleegkundigen controleerden om de paar maanden mijn lichamelijke conditie en ondersteunden me bij de aanpassingen in mijn leefstijl. In de beginperiode hebben we veel gehad aan gesprekken met een maatschappelijk werkster van het ziekenhuis. Eerst

Gespecialiseerde polikliniek voor hartfalen Bij hartfalen is de pompkracht van het hart verminderd door bijvoorbeeld een hartinfarct of langdurige hoge bloeddruk. Er stroomt daardoor te weinig zuurstofrijk bloed door het lichaam, met alle gevolgen van dien. Extreme vermoeidheid bijvoorbeeld en kortademigheid. Hartfalen kan ingrijpende gevolgen hebben voor het dagelijks leven. Behalve met medicijnen is de behandeling gericht op het leren omgaan met de beperkingen die hartfalen met zich meebrengt. Patiënten worden daarbij begeleid door gespecialiseerde hartfalen­ verpleegkundigen op de hartfalenpolikliniek van het MCA. Met vragen en voor meer informatie kunt u contact opnemen met de hartfalenpolikliniek van het MCA (intern huisnummer 137), telefoon: (072) 548 2706. Of kijk op www.hartstichting.nl.

stond ik er niet zo voor open, maar het heeft mij en mijn vrouw geholpen om het ook samen weer te redden. Dankzij de medicijnen en mijn aangepaste levensritme - ik leef heel regelmatig werkt de pompfunctie van mijn hart inmiddels weer een stuk beter. Na ruim vier jaar kan ik zeggen dat ik nu soms blij ben dat ik geen boer meer ben. Want hoe had ik anders tijd gehad voor alle mooie dingen van het leven? Zoals het vrijwilligerswerk dat ik weer doe. En natuurlijk voor mijn kleinkinderen.” (AH)

15  |  Zorg van nu

Evean Thuiszorg úw regionale thuiszorg Voor meer informatie bel 0900 98 97 (€ 0,10 p.m.) of kijk op onze internetsite

www.evean.nl

Steriliseren kan nu ook gewoon op zaterdag

Dicht bij huis

Bert Diesten (35)

‘Ik heb niet alleen een drukke baan, maar ook nog een druk gezinsleven. Een avondspreekuur voor het eerste bezoek en de sterilisatie op zaterdag komen dan ook goed uit. Geen wachttijd, geen volle wachtkamer en het is in tien minuten gebeurd. Deskundig en professioneel. Goede service hoor, van het MCA.’ Bel voor een afspraak: polikliniek urologie (072) 548 26 00

MCA. Zorg van Nu

Tandheelkundig Centrum ‘t Veld

www.tctveld.nl

Praktijk voor tandheelkunde Praktijk voor mondhygiëne Verwijspraktijk voor implantologie Verwijspraktijk voor endodontologie

Familiehuis MCA zaterdag 28 maart van 11.00 - 15.00 uur

open dag

tandheelkundige implantaten Adres: Dreef 2A 1735 HK ‘t Veld Tel.: 0226 - 425 325 E-mail: [email protected]

Altijd dichtbij! Verblijf en overnachtingsmogelijkheden voor familie en vrienden van patiënten in het MCA* en patiënten zelf (bv. de dag voor opname) * en andere zorginstellingen in de regio

Akerslaan 25, Alkmaar Tel. 072 503 73 10 Fax 072 503 73 18

Tel. vanuit het MCA 8540 [email protected] www.familiehuismca.nl

advertenties

In vijf woorden…

Anesthesioloog Simone Nauta ‘Even resetten’ In de rubriek ‘In vijf woorden’ vertelt een medisch specialist van het MCA in reactie op vijf steekwoorden wat hem of haar boeit in zijn werk en in zijn leven. Deze keer anesthesioloog Simone Nauta. Zij is verantwoordelijk voor de veiligheid van patiënten vóór, tijdens en na een ingreep. Ze dient

niet gedaan, maar als ik binnenkort terugkom uit Zanzibar pak ik de draad weer op. En ik doe aan mountainbiken met een groep meiden. Heerlijk, langs het strand.”

medicatie toe voor verdoving of narcose en bewaakt continu de vitale functies van de patiënt, zoals hartslag, bloeddruk en ademhaling. Veiligheid “Het mooie aan mijn vak is dat ik voortdurend bezig ben met bewaken en het geven van veiligheid. Ik zorg vóór, tijdens en na de ingreep voor de patiënt. Niet alleen medisch-technisch, maar ook op emotioneel vlak. Met woorden of een aanraking probeer ik hem een gevoel van veiligheid, vertrouwdheid te geven. Het gevoel dat ik voor hem zorg tijdens de hele ingreep. Hij geeft zich toch over aan de anesthesioloog. Dat kunnen heel intense momenten zijn.”

je werkt in een heel andere setting. Het is mooi dat ik me ook op deze manier nuttig kan maken.” Rennen “Ik ben altijd bezig, steeds aan het doorrennen. Als ik een doel heb, ga ik ervoor en ga ik maar door. Door alleen naar muziek te luisteren en verder niks te doen, kan ik me weer helemaal opladen. Vooral met moderne muziek en fado. Ook ga ik graag naar concerten. Verder is hardlopen echt mijn ding. Ik heb het door onze verhuizing al een tijd

Genieten “Ik ben spiritueel ingesteld, probeer bezig te zijn met het hier en nu, mind­ fulness. En met genieten, van mijn gezin met vier kinderen, door al mijn zintuigen te gebruiken en mijn omgeving bewust waar te nemen. Door dingen positief te bekijken. Na mijn werk ga ik soms een extra blokje om. Het klinkt misschien een beetje zweverig, maar dat is een soort meditatiemomentje. Net als hardlopen. Even alles loslaten. Even resetten.” (RG) Meer informatie over het werk van Stichting Interplast Holland: www.interplastholland.nl.

Kennis “Een anesthesioloog moet kennis hebben van alle vitale functies, snel een verstoring herkennen en snel kunnen ingrijpen als iets dreigt mis te gaan. Als ergens in het ziekenhuis een levensbedreigende situatie ontstaat, wordt altijd een anesthesioloog te hulp geroepen. We werken eigenlijk net als een piloot: je toestel kan rustig vliegen, maar intussen houd je talloze meters en knoppen in de gaten. Je zintuigen staan op scherp. Je moet signalen oppikken, subtiele veranderingen direct opmerken.” Zanzibar “Dit voorjaar ga ik voor het eerst met een operatieteam van Interplast naar Zanzibar en Pemba, eilanden aan de oostkust van Afrika. Stichting Interplast Holland is een ideële organisatie, die in ontwikkelingslanden kinderen met brandwonden, lipspleten en vermin­ kingen opereert. Ik ga samen met een voormalig plastisch chirurg van het MCA. We maken deel uit van een ervaren team, maar toch is het spannend. Ik ben de enige anesthesioloog,

“Dit voorjaar ga ik voor het eerst met een operatieteam naar Zanzibar waar we kinderen met brandwonden, lipspleten en verminkingen opereren. Het is mooi dat ik me ook op deze manier nuttig kan maken”, zegt Simone Nauta.

17  |  Zorg van nu

Keel-, neus- en oorheelkunde (KNO) Binnen een dag een heel eind op weg naar een leven zonder hoorproblemen? Dat kan, dankzij de hoor­ carrousel van de afdeling keel-, neus- en oorheelkunde (KNO) van het MCA. Of verlost worden van vervelende neusklachten, zoals bijholteontstekingen? Na een relatief lichte ingreep volstaat één nacht in het ziekenhuis en kun je dus snel weer naar huis.

Neusklachten te lijf In ons koude kikkerland, met zijn regenachtige klimaat, kampen veel mensen met neusproblemen. Soms is dat een langdurige verkoudheid, maar vaak zijn dat serieuze klachten van de neusbijholten: een aanhoudend verstopte neus en steeds terugkerende (voor)hoofdpijn. Om die te verhelpen kan een operatie aan de bijholten noodzakelijk zijn. Dat is tegenwoordig een relatief lichte ingreep, waarvoor je maar kort in het ziekenhuis verblijft. Chronische ontsteking Bijholten zijn holle ruimten achter en boven de neus, die in verbinding staan met de neus. Meestal veroorzaakt een ontsteking de klachten aan de bijholten. “Soms kunnen die klachten worden verholpen met een speciale neusspray. Geen neusspray die je bij de drogist koopt, want die zijn bij langdurig gebruik schadelijk”, zegt KNO-arts Johan Schmidt. Wanneer het een chronische ontsteking betreft, zal een operatie aan de bijholten moeten plaatsvinden. “Die operaties worden tegenwoordig via de neus zelf gedaan, met een endoscoop: een dun buisje waarmee wij de binnenkant van de neus kunnen bekijken en de ontsteking kunnen verhelpen. Op deze manier ontstaan er geen uitwendige littekens.” Acht meter De opnameduur na een operatie aan de bijholten is verkort. Waar het voorheen een paar dagen betrof, kan men tegenwoordig al na een nacht en soms zelfs dezelfde dag weer naar huis. “Het is geen pijnlijke ingreep”, zegt Schmidt. “Het meest vervelend zijn vaak de tampons die na een operatie aan de neus worden ingebracht om vocht en bloed op te vangen. Maar die mogen er de volgende dag al weer uit. Dat is sneller dan voorheen. Die in de bijholten blijven echter nog wel wat langer zitten. De ‘horrorverhalen’ over acht meter tampons die soms de ronde doen zijn overigens verzinsels, want ze meten slechts 2,5 centimeter.”

‘Door de make-over programma’s op tv komen mensen veel eerder bij ons’

Zorg van nu  |  18

KNO-artsen Peter Nieuwmeyer (l.) en Johan Schmidt

Esthetische operaties Naast de functionele neusoperaties, zoals de hiervoor geschetste, verrichten de KNO-artsen ook steeds meer esthetische operaties. “Door de make-over programma’s op tv komen mensen veel eerder bij ons, als ze niet tevreden zijn met hun neus. Ze vinden hem vaak te breed of storen zich aan de haakvorm”, zegt Schmidt. “In tegenstelling tot bij een bijholteoperatie kan het gezicht er na zo’n corrigerende operatie door zwellingen en blauwe ogen wel indrukwekkend uitzien.” Immunotherapie Toegenomen is ook het aantal mensen dat met allergieklachten bij de KNO-artsen aanklopt. “Ik denk dat er de laatste twintig jaar een verdubbeling heeft plaatsgevonden van het aantal mensen met allergie”, zegt Schmidt. “Steeds meer mensen krijgen dan ook immunotherapie, een behandeling die mensen langzaam ongevoelig maakt voor de stof waarop zij allergisch reageren. (Een soortgelijke therapie wordt ook bij de longartsen in het MCA gegeven, red.) Voorheen gebeurde dat met injecties, tegenwoordig gaat dat met druppels onder de tong. Dat is veel minder belastend voor patiënten. En als ze er vroeger mee beginnen, hebben ze minder kans op ontwikkeling van een ernstige allergie of longproblemen.”

Hoorcarrousel Meer dan 1,5 miljoen mensen in Nederland hebben één of meerdere hoorproblemen. In het MCA kan men met deze klachten terecht bij de zogeheten hoorcarrousel. Daar kunnen zij in één rondgang alle betrokken zorgverleners achter elkaar bezoeken. Ze worden gezien door de KNO-arts, ondergaan verschillende hoortesten en bezoeken vervolgens de audio­ logisch medewerker, die bepaalt welk hoortoestel het beste past. Na afloop verlaten zij het ziekenhuis met een recept om het hoortoestel bij een audicien te laten aanmeten. Huwelijk redden “Slechthorendheid is een vervelende aandoening”, zegt KNO-arts Peter Nieuwmeyer. “Het zit vol vooroordelen en taboes. Doordat slechthorenden niet op alles reageren, worden ze soms als dementerend bestempeld. Zelf wordt een slechthorende vaak achterdochtig, doordat hij niet meer alles hoort. Daardoor kan hij in een sociaal isolement raken. Een bezoek aan de KNO-arts kan dat voorkomen. Ik zeg dan ook wel eens gekscherend dat wij hier huwelijken redden.”

‘Een bezoek aan de KNO-arts kan een huwelijk redden’ Mooier en kleiner Dat iemand van 84 jaar, die zijn hele leven muurtjes heeft gebikt zonder gehoorbeschermers te dragen, met hoor­ problemen kampt, is zeer aannemelijk. “Maar vaak wil zo’n man er zelf niet aan toegeven”, zegt Nieuwmeyer. “Dan zijn het zijn kinderen die hun vader naar de KNO-arts ‘sturen’, want vader wil helemaal geen hoorapparaat: zo’n apparaat maakt oud. Maar de hoorapparaten worden steeds mooier en kleiner. Tegenwoordig is er de digitale variant, achter het oor. Die is nauwelijks zichtbaar en fraai vormgegeven.” Zestigplussers Zestigplussers die kampen met hoorproblemen kunnen, via de huisarts, meteen een afspraak maken voor de hoorcarrousel. Anderen komen eerst op het spreekuur, omdat de kans bestaat dat de oorzaak van hun hoorproblemen op een ander vlak ligt. Daarna kunnen zij eventueel alsnog doorstromen naar de carrousel. “In bepaalde gevallen zal een hoorapparaat geen soelaas bieden”, besluit Nieuwmeyer, “Dan moet een operatie volgen om iemand van zijn oorproblemen af te helpen.” (RG)

Meer informatie over KNO is te vinden op www.mca.nl/kno en www.kno.nl. De afdeling KNO is binnenkort ook vertegenwoordigd in het Diagnostisch Centrum Heerhugowaard.

Via Facebook terug naar MCA

Foto: P eter Bo

er

Column Joost Zwagerman

Van mijn zestiende tot achttiende werkte ik drie namiddagen per week in het MCA en boende de vloeren van onder meer de kraamafdeling en de afdeling psychiatrie. De meeste van mijn collega’s van toen werkten fulltime bij de schoonmaakploeg, maar een kwart van het personeel bestond uit scholieren en studenten. Met één kon ik het heel goed vinden. Dat was Raphaël, die anderhalf jaar ouder was dan ik. Raphaël zat op het ­Murmellius Gymnasium en ikzelf op het Willem Blaeu - dat toen nog Rijksscholengemeenschap Noord-Kennemerland heette. Raphaël en ik zagen elkaar nooit buiten de poorten van het ziekenhuis, dus een echte vriendschap was het niet, maar tijdens onze schoonmaakuren vermaakten we elkaar met fluisterend uitgewisselde grappen en anekdoten. Na mijn werktijd bij het MCA verloor ik Raphaël uit het oog, totdat ik een tijdje geleden op Facebook een foto en een ‘profiel’ van mijzelf plaatste. Dit deed ik nadat kennissen mij warm hadden gemaakt voor Facebook. Dankzij één argument van mijn kennissen ging ik overstag: via Facebook kun je op internet heel makkelijk oude vrienden opsporen. Daarin hadden ze gelijk, ontdekte ik. Behalve Raphaël vond ik ook een aantal aspirantschrijvers van weleer uit uiteenlopende landen als Zweden, Turkije, Australië en Portugal terug, met wie ik eind jaren tachtig een groepsreis voor jonge schrijvers door Amerika maakte. Maar met Raphaël heb ik sinds mijn introductie op Facebook het meest contact. Toch overvalt mij de directheid waarmee je via Facebook een inkijkje in andermans leven krijgt. Raphaël meldde op zíjn profielpagina op Facebook allerlei kleine, alledaagse dingen die niettemin veelzeggend zijn. Hij noteert met wie hij een broodje eet, wat zijn kinderen allemaal tegen hem zeggen, dat hij er soms behoorlijk de smoor in heeft, en wat al niet. Ik weet in een paar dagen meer van de Raphaël van nu dan ik destijds kwam te weten van de Raphaël van toen gedurende die drie jaar dat we samen de zalen van het MCA dweilden. Wil ik dat eigenlijk wel, zo’n indringende inkijk in Raphaëls leven-van-nu? Wat ons destijds bond waren de emmer en de mop, en ons puberplezier om patiënten en verplegend personeel die soms hele hartelijke en lieve, maar soms ook hele rare dingen tegen ons zeiden als we ons werk deden. De Raphaël-van-nu meldt bijvoorbeeld op zijn profielpagina dat hij ontzettend heeft gelachen om Tineke Schouten. Oef. Laat dat nou net een artiest zijn voor wie ik op de vlucht sla zodra ze een grap dreigt te maken. Ik ontdekte: ook een virtuele reünie op internet kan bevreemding wekken. Maar die emmer en mop van weleer uit het MCA, die houden Raphaël en ik beiden in ere, met of zonder Facebook. Joost Zwagerman

19  |  Zorg van nu

Stress & borstkanker Borstkanker: een op de negen vrouwen krijgt het. Wat doet de ziekte psychisch met hen? En hebben persoonlijkheidskenmerken invloed op het verloop ervan? Een wetenschappelijk onderzoek dat momenteel in het MCA loopt, in samenwerking met de Universiteit van Tilburg, moet antwoord geven op die vragen. Zodat daarmee de zorg voor borstkankerpatiënten en patiënten met een andere klacht aan de borst verder kan worden verbeterd. De kans op genezing van borstkanker is de laatste jaren fors toegenomen. Daardoor is er meer aandacht voor de zogenoemde kwaliteit van leven van de vrouwen die borstkanker ‘overleven’: zijn zij tevreden met hun leven, hoe voelen zij zich en welke factoren spelen daarbij een rol? “Het is interessant om te zien of er een verband is tussen de kwaliteit van leven, dus hoe men in het leven staat, en het verdere verloop van de ziekte”, zegt Lotje van Esch. Zij is onderzoeker medische psychologie aan de Universiteit van Tilburg en coördineert het wetenschappelijk onderzoek* met Claudia Keyzer, die als chirurg in opleiding verbonden is aan VU medisch centrum en MCA.

wordt onder meer naar angst en vermoeidheid”, zegt Claudia Keyzer. “Een maand later krijgt men de volgende van in totaal nog vier vragenlijsten.” Deelnemers wordt eveneens gevraagd om, tegelijk met de eerste ontvangen vragenlijst, thuis drie dagen achter elkaar, vijf keer per dag, met behulp

‘Het is interessant om te zien of er een verband is tussen de kwaliteit van leven, dus hoe men in het leven staat, en het verdere verloop van de ziekte’ Speekselonderzoek Vrouwen die via het bevolkingsonderzoek borstkanker of hun huisarts voor verder onderzoek bij het MCA terechtkomen, wordt gevraagd aan het onderzoek mee te werken. “Een half uur voordat zij op de afdeling radiologie terechtkunnen voor een röntgenfoto van de borst (mammografie, red.) - dus voordat is vastgesteld of ze al dan niet borstkanker hebben - krijgen zij een eerste vragenlijst voorgelegd. Gevraagd

van een watje speeksel te verzamelen. Dit gebeurt na een half jaar nog één keer. Keyzer: “Daarmee kunnen we bepalen in welke mate het stress­ hormoon cortisol voorkomt. En of er mogelijk een verband is tussen het stresshormoon en kanker.” Om goed te kunnen vergelijken, krijgen ook deelnemers bij wie de diagnose goedaardig is de vervolglijsten toe­ gestuurd. Psychosociale hulp Om conclusies te kunnen trekken, worden de ingevulde vragenlijsten naast de medische gegevens gelegd. “Daarmee kunnen we vaststellen of er persoonlijkheidskenmerken zijn die samenvallen met het ziekteverloop”, zegt Lotje van Esch. “In het ziekenhuis kan men daar vervolgens op inspelen. Bijvoorbeeld door psychosociale hulp te bieden of een andere vorm van ondersteuning, waardoor de vrouwen zich prettiger kunnen voelen.” Het onderzoek duurt tot september 2010 en loopt tegelijkertijd in zieken­ huizen in Tilburg, Venlo, Eindhoven en Den Bosch. (RG) *Titel van het onderzoek is ‘De rol van persoon­ lijkheid, cortisol en kwaliteit van leven op het verloop van de klachten en zorgbehoefte bij vrouwen met een knobbeltje in de borst’

“Veel vrouwen vullen de vragenlijst in. Ze zijn blij dat er aandacht is voor hun welzijn”, stellen onderzoekers Claudia Keyzer (l) en Lotje van Esch, met in hun midden oncologisch chirurg Hermien Schreurs, die vanuit het MCA nauw betrokken is bij het onderzoek.

Zorg van nu  |  20

Spelenderwijs worden kinderen met plas- en poepproblemen begeleid in de Pipostraat.

Het gaat niet vanzelf over In elke schoolklas zitten gemiddeld wel één of twee kinderen die hun poep of plas niet goed kunnen ophouden. Door de hardnekkige opvatting ‘dat het vanzelf wel overgaat’, modderen kinderen en hun ouders vaak veel te lang door. “Zonde”, zegt kinderfysiotherapeut Annelies Diesfeldt, “want niets is minder waar en we kunnen veel doen voor de kinderen én hun ouders.” “De gevolgen van problemen met het ophouden van urine en ontlasting bij oudere kinderen en tieners zijn groot”, zegt kinderfysiotherapeut Annelies Diesfeldt. “Schaamte, frustratie, sociaal isolement, niet mee kunnen doen met normale en leuke dingen als vakantie of een logeerpartij. Niet alleen de kinderen lijden eronder, ook ouders zijn vaak ten einde raad. Door schaamte en het idee dat het vanzelf wel overgaat, modderen ze vaak veel te lang door.” Diesfeldt maakt deel uit van een multidisciplinair team dat sinds september 2008 maandelijks vijf kinderen met plas­ problemen in de leeftijd van zes tot twaalf jaar begeleidt in de ‘Pipostraat’. Een luchtige afkorting - inderdaad van pies en poep - voor een voor kinderen vaak beladen onderwerp. Pipostraat De Pipostraat is een nieuwe zorgstraat voor kinderen met plasproblemen. Volgens een vast stramien - vandaar de benaming ‘straat’ - worden alle onder-

zoeken en gesprekken op één ochtend gepland. Aan het eind van de ochtend gaan de kinderen en hun ouders met een behandelplan naar huis. “Bij de meeste kinderen gaat zindelijk worden vanzelf”, zeg Diesfeldt, “maar problemen met het ophouden van poep en plas op een leeftijd waarop kinderen normaal gesproken zindelijk zouden moeten zijn, gaan niet vanzelf over.” “Sterker nog”, voegt kinderarts Elvira George toe, “het is belangrijk om kinderen zo snel mogelijk te behandelen om te voorkomen dat ze samen met hun ouders in de negatieve spiraal van stress en frustratie belanden.” Obstipatie-terugkommiddag Elvira George is gespecialiseerd in maag-, darm en leverziekten en maakt deel uit van een ander multidisciplinair team van de kinderpoli dat al wat langer kinderen met poepproblemen behandelt. Kin­deren die kampen met ernstige obsti­patie bijvoorbeeld of met incontinentie voor ontlasting.

Een belangrijk onderdeel voor deze groep kinderen en hun ouders is een obstipatie-terugkommiddag, om terugval te voorkomen. Poep- en plasproblemen hebben bijna nooit een medisch lichamelijke oorzaak. De behandeling van beide teams is dan ook gericht op het doorbreken van de negatieve spiraal en ontstane frustratie. Een andere belangrijke pijler van de behandeling is het afleren van verkeerd poep- en plasgedrag. De boodschap van Diesfeldt en George voor ouders, kinderen én doorverwijzers is duidelijk: stop met modderen en schakel op tijd hulp in. (AH)

Na doorverwijzing door de huisarts kunnen kinderen met plas- en/of poepproblemen binnen vier weken terecht op de polikliniek kinder­ geneeskunde. Bedplassen valt in principe niet onder de zorg van de Pipostraat. Gezonde kinderen die overdag zindelijk maar ’s nachts nog nat zijn, kunnen via een doorverwijzing van de huisarts terecht bij de GGD voor een ‘droogbedtraining’. Vragen of meer informatie? Polikliniek kindergeneeskunde, tel. (072) 548 2950.

21  |  Zorg van nu

Puzzel mee en win!

I

D

E

H

O

U

T

T

R

A

A

V

K

U

N

S

T

I

J

S

B

A

A

H

I

C

L

E

K

F

R

I

E

O

T

A

W

I

N

K

E

L

F

G

F

S

P

O

R

T

J

A

E

A

N

O

I

E

A

S

M

A

R

S

N

A

R

V

T

E

Z

T

N

A

M

S

A

G

Alkmaar D

N

O

R

N

N

A

M

E

S

E

B

R

U

G

S

T

A

D

M

S

A

P

A

L

E

I

S

E

R

D

A

T

S

B

S

D

A

D

C

O

B

O

R

S

A

T

O

S

B

W

A

A

G

P

L

E

I

N

A

N

O

S

R

A

A

M

K

L

A

E

A

R

E

G

A

W

Z

T

S

O

O

J

T

K

A

K

L

S

T

A

D

S

P

A

R

K

H

E

I

N

T

O

T

K

R

A

M

S

A

A

K

C

D

M

O

N

U

M

E

N

T

E

N

D

E

W

A

A

G

E

V

I

C

G

R

O

T

E

K

E

R

K

T

R

O

T

H

E

A

T

E

R

R

A

S

S

E

N

R

G

I

H

I

S

T

O

R

I

E

E

C

U

L

T

U

U

R

Prijspuzzel lente 2008 Streep in de wirwar van letters onderstaande woorden weg, die horizontaal, verticaal en diagonaal zijn verborgen. De overgebleven letters vormen een gezegde. Meedingen naar de prijzen? Stuur de overgebleven zin met uw naam en adres per e-mail naar [email protected] of per (brief)kaart naar MCA, afd. marketing & communicatie (279), redactie Zorg van Nu, Postbus 501, 1800 AM Alkmaar. Onder de goede inzendingen worden drie cadeaubonnen verloot van respectievelijk € 50, € 25 en € 10. Inzenden kan tot 8 mei 2009. • dsb stadion • waagplein • de waag • de hout • stadspark • kaasmarkt • kaasdrager • rondvaart • grachten • friese brug

• molen van piet • musea • winkelstad • terrassen • uitgaan • sportpaleis • kunstijsbaan • grote kerk • marco borsato • monumenten

• historie • theater • hofjes • alkmaars ontzet • cultuur • joost zwagerman • cafés • kaas

Winnaars prijspuzzel winter 2008 Uit de inzendingen zijn de volgende winnaars geloot: 1e prijs, cadeaubon € 50: S. Spaander, Zaandam 2e prijs, cadeaubon € 25: B. Cuperus, Hoogwoud 3e prijs, cadeaubon € 10: Fam. Kerssens, Assendelft Zij hebben hun prijs inmiddels thuisgestuurd gekregen.

Zorg van nu  |  22

Molen van Piet (foto: RAADHUIS)

Service Colofon

Bezoektijden Bezoek is welkom tussen 15.30 en 17.00 uur en van 18.00 tot 19.30 uur. Op ­zaterdag, zondag en feestdagen is er een extra bezoekuur van 10.30 tot 11.30 uur. Kijk voor afdelingen met afwijkende bezoektijden op www.mca.nl/bezoektijden.

Balie van patiëntenvoorlichting Bij de balie van patiëntenvoorlichting kan men terecht met algemene vragen over ziekten, onderzoek en behandeling, patiëntenverenigingen, hulpverlenende instanties en rechten van de patiënt. Ook met suggesties is men er welkom. De balie is geopend op werkdagen van 09.00 tot 17.00 uur en bereikbaar op (072) 548 3500 of per e-mail: [email protected].

Patiëntenadviesraad (PAR) De PAR behartigt de gemeenschappelijke belangen van mensen die op de zorg van het MCA zijn aangewezen. Het is een onafhankelijk adviesorgaan, verplicht gesteld door de wet medezeggenschap cliëntenraden zorginstellingen. De PAR heeft het recht de raad van bestuur van het MCA gevraagd en ongevraagd advies te geven. Patiëntenadviesraad MCA, huisnummer 179, antwoordnummer 47, 1800 VB Alkmaar, tel. (072) 548 2130, [email protected]. De PAR behandelt geen individuele klachten.

Familiehuis MCA Een acute opname, een langdurige behandeling, een ernstige ziekte of problemen met vervoer: redenen genoeg om dichtbij een partner, familielid of vriend te willen zijn, die is opgenomen in het ziekenhuis of een andere zorginstelling in de regio. Familiehuis MCA biedt goede verblijfsmogelijkheden, ook aan patiënten zelf. Meer informatie: www.familiehuismca.nl, tel. (072) 503 7310.

Klacht indienen? Een klacht indienen bij de klachtenfunctionaris kan telefonisch op werkdagen van 9.00 tot 16.30 uur op (072) 548 3501. De functionaris stelt zich altijd onpartijdig op. Ook kan men bij de balie van patiëntenvoorlichting om een gesprek met de klachtenfunctionaris vragen. Een derde mogelijkheid is een brief of het formulier uit de brochure ‘Een klacht, laat het ons weten’ te sturen naar: MCA, t.a.v. de klachten­ functionaris, huisnummer 044, postbus 501, 1800 AM Alkmaar. Mailen kan ook: [email protected].

Werken en leren in het MCA Foreest Medical School - het opleidingsinstituut van het MCA - verzorgt en coördineert wetenschappelijk onderzoek, medisch onderwijs, stages in het kader van een beroepsopleiding en diverse opleidingen. Foreest Medical School, Nassauplein 10, 1815 GM Alkmaar. Tel. (072) 548 3700, www.foreestmedicalschool.nl, [email protected]. Vragen over werk? P&O-servicecentrum, tel. (072) 548 2345, [email protected].

Zorg van Nu is een uitgave van Medisch Centrum Alkmaar die viermaal per jaar huis-aan-huis wordt verspreid in NoordHolland Noord. Zorg van Nu informeert over de gang van zaken in het MCA en nieuwe ontwikkelingen in de zorg. Redactieadres Medisch Centrum Alkmaar Afdeling marketing & communicatie (279) Zorg van Nu Postbus 501, 1800 AM Alkmaar www.mca.nl, [email protected] Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Niets uit deze uitgave mag worden gepubliceerd zonder toestemming van MCA. Bladcoördinatie en (eind)redactie Rianne Groen, afdeling marketing & communicatie MCA Tekstbijdragen Hans van der Lee, afd. marketing & communicatie MCA Anje Ham, Zorg voor Tekst, Midwoud Met dank aan alle geïnterviewden. Fotografie Jan Jong fotografie, Alkmaar Vormgeving RAADHUIS voor creatieve communicatie, Alkmaar Advertenties, druk en verspreiding Rodi Media, Broek op Langedijk Oplage 427.000

Adressen MCA Bezoekadres Wilhelminalaan 12 1815 JD Alkmaar (072) 548 4444 www.mca.nl Postadres Postbus 501 1800 AM Alkmaar

Hoofdlocatie Hoofdingang Wilhelminalaan 12 Ingang Metiusgracht, Metiusgracht 30 Locatie Zuid Labotheek (laboratoria KCHI, medische microbiologie, ziekenhuisapotheek) Juliana van Stolberglaan 13 1814 HB Alkmaar

Diagnostisch Centrum Heerhugowaard Stationsplein 49b 1703 WD Heerhugowaard (072) 548 2020

23  |  Zorg van nu

Even voorstellen...

:

Naam

nne Marja

ng

de Jo

er, ewerk d e m e pnam ame ie: o t c n g opn u n F li e d f a

Wie naar h

et ziekenh

uis gaat vo or een chir urgische in e specialis greep in da opnamege t naar de a gbehandeli sprek en in fdeling opn ng, gaat a v me. Daar v e el gevallen verwacht. o lg k ri t jg e e t n de patiënt Binnen een zogeheten meteen te team van v horen wan opnamepla ier medew n nning van e erkers coö er hij word het poliklin rdineert M t poliklinisc isch behan arjanne de he operati d J e ong de lcentrum, ekamers. O volgens de ok bewaak roosters va t zij de bed n de Marjanne d b e z etting. e Jong en h aa na het ges

prek met d

r collega’s daarvoor e willen eerst en intakege een goed b sp re k. Het welz Ook in de th eeld hebbe ijn en de zo uissituatie, n van de pa rg voor de n a tiënt en voe de behande en hoe de p patiënt staa ren ling. Ze vert atiënt zich n namelijk a e d lle ie n n ltijd voorop t voor te be hoe de dag én patiënte . reiden. Zo zo en de ingre n weten wa ep zullen ve t ze van elk rgen ze er vo behandelce rlopen aar kunnen o r d a ntrum is rela t ve rp verwachten leegkundig tief kort. Zo grote groep . De opnam en, artsen kan met ee eduur in he patiënten w n b e p t poliklinisc o e rd rk en geholpe te hoeveelh bedden en h n. Er kome eid bedden stoelen zijn n dagelijks . Dat vraag en stoelen efficiënt pla d a t e n e en e o n nauwkeu ok meer pa nnen, zond rige coördin tiënten dan er daarbij h uitdaging vo a e ti r e e t va w n Marjanne elzijn van d or het team . Effectief e e patiënt uit , iedere dag 18.00 uur (h n het oog te opnieuw. D uisnummer verliezen. D e a fd 0 e 6 lin 8 at is de ) en is te vin g opname is de hoofding den achter ang. De afd open van 0 het inschrijfb 8.00 uur to eling is ook 09.00 en 17 t ureau, naast bereikbaar .00 uur. (Hvd op telefoon d e re L) ceptie van nummer (07 2) 548 2843 tussen

Feiten & cijfers Opnameplanning poliklinisch behandelcentrum

 28 bedden  16 stoelen  260 patiënten per week  ca. 10.000 opnames per jaar