Zomer! In dit nummer o.m. Officieel orgaan van de Protestantse Gemeente Breda - 6e jaargang no. 6 - juni 2013

S’AMEN

Officieel orgaan van de Protestantse Gemeente Breda - 6e jaargang no. 6 - juni 2013

In dit nummer o.m. Kerken is waardevol Denk mee op donderdag 27 juni

4

Orgelfestival

Gehouden in de Grote Kerk

4 Noorderlicht

Zomerdienst 30 juni ‘Let my people go!’

Het nieuwe liedboek Impressie van de presentatie

Financieel jaarverslag

6 7

8

Breda-Wismar-Arad

Zomerontmoeting in Wismar

10

Jeugdkamp Lucaskerk 27 t/m 29 september

14

Nieuws uit de wijken

15 Dankjewel avond Markuskerk Foto impressie

Zomer! Als u geen belangstelling heeft voor S’amen en het blad niet meer wilt ontvangen, kunt u dit doorgeven aan het Kerkelijk Bureau: [email protected] of Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda

19

Intrededienst Niels den Toom Foto impressie

Zomerdiensten in Grote Kerk

20

22

2

S’AMEN

Colofon

De Protestantse Gemeente Breda

S’AMEN is het maandblad van

de Protestantse Gemeente Breda. Uitgever Algemene Kerkenraad Protestantse Gemeente Breda scriba: Joke Gurke Koolmees 61, 4822 PP Breda [email protected]

Inleveren kopij De sluitingsdatum voor het volgende nummer is dinsdag 20 augustus. Verschijningsdatum is vrijdag 30 augustus. Aanleveren van kopij uitsluitend als “platte tekst”. U krijgt een ontvangstbevestiging. Als dit daags na de kopijdatum nog niet is gebeurd: informeren bij [email protected]

Redactie adres Kopij sturen naar: [email protected] Redactie Marlies Brandwijk Ger van Dooren Leon Geschiere Adriënne Hoevers - den Hollander (vormgeving) Peter Jan Plooy Adreswijzigingen Kerkelijk bureau: Mieke Frankfoorder-Boevé Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda 076-5146523 [email protected] Druk: Drukkerij Roggeband, Breda Website www.protestantsegemeentebreda.nl Collectebonnen a. Vellen van 20 bonnen met een waarde van € 0,60 per bon, totaal dus € 12.00 per vel. b. Vellen van 20 bonnen met een waarde van € 1,20 per bon, totaal dus € 24,00 per vel. Bonnen kunnen besteld worden door storting/overschrijving van € 12,00 of € 24,00 (of een veelvoud daarvan) op bankrekening 52.02.27.867 ten name van de Protestantse gemeente Breda.

Protestantse wijkgemeente NoorderBeemden Website: www.noorderbeemden.nl Predikant ds. W. Bisschop, Elise van Calcarstraat 23 4822 VK Breda, tel. 076-541 96 03 E-mail: [email protected] Lucaskerk, Tweeschaar 125 4822 AS Breda, tel. 076-542 24 33 Protestantse wijkgemeente Midden/Zuid Johanneskerk, Dreef 5 4813 ED Breda (Princenhage), tel. 076-521 05 45 Predikant ds. M. Wagenvoorde, Zandbergweg 107 4818 LK Breda, tel. 076-521 74 02 E-mail: [email protected] Markuskerk, Hooghout 96 4817 ED Breda tel. 076-514 00 80 Predikant ds. T. van Prooijen, 542 33 34 Arenberglaan 168, 4824 RD Breda E-mail: [email protected] Werkt op maandag, dinsdag en vrijdag. Evangelische Lutherse Gemeente, Veemarktstraat 11/ Stadserf 3 (achteringang), Breda, tel. 5145585 Wijkpredikant Ds. M.J.A. Schulz, Cherbourglaan 51, 5627 MK Eindhoven, tel. 040-2417664 Scriba Dhr. J.N. Dijkshoorn, Julianastraat 50, 5121 LR Rijen tel. 0161-293112 Pioniersplek “Noorderlicht” Biesdonkweg 30, 4826 KR Breda, tel. 076-571 58 11 Missionair werker Berthe van Soest - [email protected]

*

Financiën: Postbanknr. 108 06 82 ABN-AMRO banknr. 52 02 27 867 Diaconie Algemeen: Postbanknr. 107 08 50 t.n.v. Protestantse Gemeente Breda Diaconie ZWO: Postbanknr. 154 29 41 t.n.v. ZWO-groep Protestantse Gemeente Breda Vrijwillige bijdrage voor S’AMEN: 1080682 t.n.v. Prot. Gemeente Breda o.v.v. “S’AMEN ” (Richtbedrag: € 25,- per jaar)

S’AMEN

meditatie Beyoncé en de bloedvloeiende vrouw Een vriendin van mijn zestienjarige dochter heeft Byoncé aangeraakt. Deze popster komt uit Amerika en gaf begin mei concerten in Nederland en België. Op één van die concerten was die vriendin. Ze was zo onder de indruk van de aanraking dat ze er een filmpje van op Facebook had gezet, waarop je kon zien waar ze stond en wanneer het gebeurde. Het doet me denken aan het verhaal van de bloedvloeiende vrouw. Deze vrouw gaat tussen de menigte staan, raakt van achteren het kleed van Jezus aan en is onmiddellijk genezen.

Ook mijn dochter is naar Byoncé geweest. “Ze was net een godin”, zei ze toen het afgelopen was en ze verzuchtte: “Ik wou dat ik nu bij haar was”. Een paar weken daarvoor had ik samen met mijn dochter een avond bij Hotel des Indes in Den Haag gestaan tussen 20 meisjes, die hoopten dat daar de boysband One Direction verbleef, en met hen op de foto wilde. Vriendinnen hadden proefwerken, mijn man had natuurlijk resoluut geweigerd, en toen had ze mij maar gebeld. Ik moet zeggen, de meisjes waren aanstekelijk. Voor ik het wist rende ik met ze mee rond het hotel, omdat daar een bestelbusje reed waar de boysband misschien wel in zou zitten. Wij allemaal hebben in de afgelopen maanden naar de kroning gekeken en ons gelaafd aan de beelden van Willem Alexander en Maxima, prinses Beatrix en de kleine prinsesjes. Ik weet niet hoe het u verging, maar hier in huis hebben we het die dag over niet veel anders gehad. Wat maakt deze mensen aantrekkelijk? Van het persoonlijk leven van Beyoncé weten we niet veel, van One Direction ook niet, en ook het leven van Willem Alexander en Maxima wordt zorgvuldig afgeschermd. Mijn dochter en haar vriendin zien de glamour van Beyoncé: hoe goed ze danst en zuiver zingt tegelijk. Wij allemaal leven mee met prinses Beatrix en de nieuwe uitdagende stappen die Willem Alexander en Maxima. We zien de pracht en praal en hun mooie jurken. Ze lijken succesvol. Maar hoe ze zijn in de omgang, we weten het niet. Bij geen van allen kennen we hun lastige kanten. Dat maakt hen op z’n minst aantrekkelijk.

In

3

houdsopgave

Pagina 3 : Meditatie 4 : Actueel 5 : Opinie 6 : Algemeen Kerkelijk nieuws Noorderlicht 10 : Diaconie 14 : Jeugd en Jongerennieuws 15 : Nieuws uit de wijken 19 : Geknipt voor u 20 : Mediatheek 22 : Vieringen Maar er is meer aan de hand. Dat wordt helder in het verhaal over de bloedvloeiende vrouw. Deze vrouw wil genezen worden. Daarom gaat ze naar Jezus toe. En alleen al de aanraking, de intieme nabijheid van Jezus, een man die volksstammen trok en eerder mensen genezen had, helpt. Mijn dochter en haar vriendin zijn niet ziek. Toch gaat het bij hen ook om genezing. Het zijn pubers, op het punt om een vervolgopleiding te kiezen, tegen het eindexamen aan. Midden in die onzekere tijd toont Beyoncé hoe zij ook zouden willen zijn: zelfstandig, capabel, aantrekkelijk, fierce en onverslaanbaar: een godin. Ben je daar in de buurt, dan straalt dat op jou af. Een foto met Harry Styles van One Direction tilt je de lucht in, maakt je cool, en ondertussen kun je dromen, en afwegen wat voor jongens jij aantrekkelijk vindt. Zoiets geldt ook voor onze relatie met de Koninklijke familie. Daar kunnen ons mee vereenzelvigen en ons aan optrekken: even dapper zijn als prinses Beatrix en een goede moeder en werkende vrouw als Maxima. En hoe zit dat met mij, met dat rennen rond het hotel, met die meisjes van 16? Tja, daar kwam ik in contact met een deel van mijzelf dat niet zo vaak aan bod komt: vrolijk en speels, en oh wat vond ik het leuk om daar samen met mijn dochter te staan tussen die meisjes met hun hoop en hun dromen. Dat had iets genezends. Berthe van Soest

CLICKTIP 38 Ga voor de zomerdiensten in de Grote Kerk naar www.kerkindekerk.nl Vragen: Rob Snijders

4

S’AMEN

Actueel Uitnodiging / oproep

Omdat kerken waardevol is! Kerken in Breda is mooi! Kerken in Breda biedt ontzettend veel: van geloven op de eigen manier tot pastoraal werk, van zingeving tot ‘samen’ mooie en leuke dingen doen en alles wat daar tussen zit of omheen hangt. Vandaar deze uitnodiging / oproep. Ik plaats hem naar aanleiding van de reacties op een post van mij op Facebook. Daarin sprak ik uit het idee te hebben dat er erg veel mogelijkheden zijn als het gaat over ‘hoe je kunt kerken’ en dat er veel mogelijkheden zijn als het gaat over ‘hoe je mensen daarbij kunt betrekken’. Joke Gurke-Pelle, Berthe van Soest en Marlies Schulz hebben mijn post als uitnodiging opgepakt en zijn met mij in gesprek gegaan. Volledig open om te luisteren en mee te denken over wat ik bedoelde. Erg fijn natuurlijk. Er zijn in Breda echter veel meer mensen bij ‘Kerken’ betrokken en er zijn nog veel meer ideeën. Ik nodig u / je dus graag uit om donderdag 27 juni mee te komen brainstormen over ‘mogelijkheden van kerken en hoe daar anderen bij te betrekken’. Voor mensen die zeker weten mee te willen doen, e-mail me even ([email protected]) of bel me op 06-34828476 (ivm inschatten aantal deelnemers). Voor wie het wil laten bezinken, weet dat dat kan, iedereen is welkom, ook op het laatste moment. We starten om 20.00 uur (inloop vanaf 19:30 uur) in het gebouw van het Noorderlicht aan de Biesdonkweg 30. Graag tot ziens op 27 juni!

Jurgen Obbens

Internationaal Orgelfestival in de Grote Kerk Breda Het Internationale Orgelfestival 2013 op het Flentroporgel in de Grote Kerk vindt plaats van vrijdag 12 juli t/m 30 augustus. Het orgel wordt bespeeld door toporganisten uit Nederland, België, Duitsland, Engeland en Spanje. De organist van de Dom te Mainz, Daniel Beckmann en de Spaanse organist Raúl Prieto Ramirez verzorgen in de Grote Kerk hun allereerste concert in Nederland. Het programma is dit jaar zeer gevarieerd, met muziek van o.a. Johann Sebastian Bach, Max Reger en Marcel Dupré. Veel muziek heeft nooit eerder in de Grote Kerk geklonken.

Het Orgelfestival wordt op vrijdag 12 juli geopend door Aart Bergwerff, organist van de Grote Kerk. De concerten beginnen om 20:00 uur en duren ca. 60 minuten. De toegangsprijs is € 8 p.p. Jongeren t/m 18 jaar hebben gratis toegang. Het geïllustreerde programmaboekje voor het hele seizoen kost € 5. Het volledige programma en aanvullende informatie is te vinden op de website van de Stichting Orgelconcerten: www.orgelbreda.nl. Lezers van S’AMEN kunnen tegen gereduceerd tarief een concert naar keuze bijwonen, met onderstaande bon.

INTERNATIONAAL ORGELFFESTIVAL 2013 Tegen inlevering van deze bon toegang tot een orgelconcert naar keuze in de Grote Kerk van Breda voor € 5 p.p. (max. 2 personen) Aanvang van de concerten: 20.00 uur Geldig van vrijdag 12 juli t/m 30 augustus 2013

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met: Stichting Orgelconcerten Breda, Gerard Maters.

Vrijwilligers gezocht De Stichting Orgelconcerten zoekt vrijwilligers voor het Internationale Orgelfestival dat in de maanden juli en augustus op de vrijdagavond in de Grote Kerk plaatsvindt. Iedereen vanaf 16 jaar is welkom. Als vrijwilliger heb je de unieke kans om achter de schermen mee te kijken bij één van de vooraanstaande concertreeksen in Nederland. Als vrijwilligers kun je worden ingezet voor de kaartverkoop, verkoop van programmaboekjes en het ontvangen en begeleiden van bezoekers. Je maakt deel uit van een enthousiast team, in wisselende samenstellingen. Er wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met je eigen wensen. Kun je noten lezen, misschien speel je zelf een instrument, dan zou je in de toekomst ook de organisten kunnen helpen met het omslaan van de bladzijden en het registreren. Of kun je assisteren bij het stemmen van het orgel. Heb je iets met muziek, met de Grote Kerk? Wil je betrokken zijn bij een van de mooiste orgels van Nederland? Stuur dan een E-mail naar [email protected] met je gegevens. Je ontvangt per omgaande een reactie van ons.

Gerard Maters (542 3858)

Vooraankondiging

As I Left My Father's House Op 26 september zal in de Markuskerk in Breda een voorstelling te zien zijn van As I Left My Father's House. Aanvang: 19.30 uur. Entree is gratis, vrijwillige bijdrage is meer dan welkom. Meer informatie kunt u lezen in de volgende editie van S’Amen of op de website: www.asileftmyfathershouse.nl. De Commissie ter voorbereiding bestaat uit de volgende personen: B. Hendrikse, Abr. Heringa, B. Thijssen, F. Lockeveer, M. Janssen, G.J. van Dooren, J. Hopman, N. den Toom en G. Idema.

Greco Idema, organisator

5

S’AMEN

zaterdag 28 september

De uitreiking zal plaatsvinden op 7 november tijdens een bijeenkomst in Museum Catharijneconvent in Utrecht.

De ZWO organiseert haar grote tweejaarlijkse boekenmarkt als start voor een nieuw te sponsoren project. Ditmaal is de opbrengst bestemd voor de koeien, geiten en ossen projecten van de Wijnand Noordhoek Foundation in Breda. De Foundation, bestaande uit een kleine groep vrijwilligers, werkt in de provincie Teso (Oeganda). Alle giften gaan voor 100% naar de lokale projecten. Overheadkosten (reizen, administratieve kosten) worden door de vrijwilligers van de Noordhoek Foundation zelf gedragen.

Projecten en ideeën voor beide prijzen kunnen tot en met 14 september worden aangemeld via de website www.jongerenprijs.nl. Daar is ook het reglement te vinden. Zowel de projecten als ideeën moeten een link hebben met de thema’s van Kerk en Wereld, zoals duurzaamheid, bruggen slaan en levensbeschouwelijke ontmoeting.

Boekenmarkt

Waarom een koe, geit of os? Het bezit van één dier maakt voor een gezin het verschil tussen armoede en leefbaarheid en toekomst. Door b.v. een vrouw een koe in bruikleen te geven, krijgt zij inkomsten voor haarzelf en haar gezin. Het eerste kalf van de koe gaat door naar een volgende vrouw. Volgende kalfjes kan zij houden voor de productie van melk of doorverkopen voor grotere uitgaven zoals schoolgeld. Wilt u meer weten, bezoek dan de website: www.noordhoekfoundation.nl Net als in voorgaande jaren zullen er weer veel interessante en waardevolle boeken zijn in verschillende categorieën: gezondheid, koken, huis & tuin, kinderboeken, religie, reizen, enz., enz. We zijn ervan overtuigd dat iedereen hier iets van zijn gading kan vinden en dat de boekenmarkt een bezoek dubbel en dwars waard is! De boekenmarkt vindt plaats in Mariëndal aan de Duivelsbruglaan no 13. De toegang is €1, koffie en koek zijn verkrijgbaar. Ook de opbrengst hiervan gaat naar het project van de Noordhoek Foundation. Parkeergelegenheid is er volop op het Schoolakkerplein.

Boeken gevraagd Maar, zonder boeken geen boekenmarkt. Heeft u boeken voor de boekenmarkt, dan graag vanaf begin juli contact opnemen met de ophaler in uw buurt. - Princenhage, Zuid, Brabantpark, Heusdenhout. Victor Witter, 5600804, [email protected] - Haagse Beemden en Noord. Bep Koldenhof, 5411903, [email protected] - Prinsenbeek Elly van Vliet, 5440140, [email protected] Wij hopen u op zaterdag 28 sept. te zien op de boekenmarkt!

Karin Nelson

Eind dit jaar zal voor de derde keer de Kerk en Wereld Jongerenprijs worden uitgereikt, een van de weinige jongerenprijzen in kerkelijk en religieus Nederland. Nieuw dit jaar is dat er twee prijzen zijn van elk €5.000. De ene prijs is voor het beste reeds georganiseerde reli-jongerenproject in 2012 of 2013 en de andere prijs is voor het beste idee voor een nog te realiseren reli-jongerenproject in 2014.

Vanaf 23 september tot en met 31 oktober kan er via de website op alle goedgekeurde projecten en ideeën worden gestemd. De vijf beste projecten en vijf beste ideeën gaan door naar de finale op 7 november.

Opinie Zingen Eigenlijk ben ik al van jongs af aan zanger in hart en nieren. Dat werd mij laatst nog eens duidelijk gemaakt door de verkoopster in een Franse dameskledingzaak, waar ik met mijn dochter een nieuwe ‘outfit’ voor haar aan het kopen was. Ik had haar dat namelijk beloofd omdat zij zichzelf weer zo keurig op gewicht had gebracht na het krijgen van vier kinderen. En er paste haar bijna niets meer. Ik liep kennelijk al neuriënd de zaak door, al speurend naar de juiste kleding, en de verkoopster moest om mij lachen: “Vous êtes un chanteur, monsieur” zei ze. Zij had kennelijk wel plezier in een man die voor een vrouw kleding uitzocht en er ook nog bij liep te neuriën. Dat kwam ze niet zo vaak tegen, zei ze overtuigd; de meeste mannen stonden zich in zo’n geval een beetje nukkig te vervelen. Ach ja, ik ben wat dat betreft misschien een uitzondering, en neuriën en zingen doe ik vaak zonder het te merken. En wie houdt er nu niet van zingen? Iedereen toch eigenlijk wel? Kent u mensen die helemaal niet kunnen zingen? Ik bedoel van die lieden die maar geen melodieën op de juiste toon kunnen voortbrengen, of van die brommers die alleen maar basachtige geluiden maken en ook nooit de juiste toonhoogte weten te treffen? Afschuwelijk lijkt mij dat, vooral als je naast zo iemand in de kerk zit! Ik heb begrepen dat het nieuwe liedboek is uitgekomen. Dat doet mij eigenlijk wel deugd en ik ben benieuwd welke liederen er allemaal instaan en vooral welke niet. Afgezien van het avondgebedje ‘Ik ga slapen, ik ben moe …’ is het eerste christelijk getinte lied dat ik mij van heel vroeger herinner, ik moet toen een jaar of vier zijn geweest, het volgende: Een keizer trok dapper de wereld rond met duizend soldaten. Elk volk dat hij vond dat moest het verliezen: hij won het altijd. Hij woonde te Rome vol majesteit! Als iemand van u dit lied kent, dan hoor ik het graag! Het lied heeft een aardige melodie, die ik u zo nog kan voorzingen, en nog veel meer coupletten over keizer Augustus en Jezus, die ik geen van alle meer kan reproduceren. Dat lied moet ik hebben geleerd op de ‘bewaarschool’, zoals dat toen heette, of van twee nichten die zo’n vijftien à twintig jaar ouder waren dan ik en zo nu en dan op mij pasten en mij liedjes leerden zingen. Ach, ik was toen toch zo’n aardig kereltje en ik

6

S’AMEN had een prachtige hoge stem, hebben ze mij verteld, en van dat lied heb ik lange tijd alle coupletten gezongen. Ik heb de tekst later nooit ergens kunnen achterhalen. De ene nicht is overleden en de andere is haar geheugen behoorlijk kwijt. Mijn ouders wisten het ook niet meer. Weet u wat ik nu graag zou willen? Dat de complete tekst van al die coupletten in het nieuwe liedboek zou zijn opgenomen! Dat zou geweldig zijn, ik ben zelfs bereid het gehele lied in de kerk vóór te zingen, maar ik denk niet dat dit erin staat. En dan heb ik nog een wens, namelijk dat psalm 146 is opgenomen met als melodie wat ze vroeger de schoolwijs noemden. Die vind ik stukken mooier dan die vervelende dreinmelodie die we nu hebben. Nou ja, we zullen dat maar even afwachten, maar ik vermoed dat ook aan die hartenwens niet is tegemoet gekomen. Och, je kunt niet alles hebben… Wat ik wel zeker weet, is dat we zullen blijven zingen in de protestantse kerk. En ik doe mee. U toch ook? Er gaat niets boven zingen, zelfs als hier en daar ‘gebromd’ wordt!

Piet Winsemius

SCHEPPEN talent in ieder mens een kunstenaar voldoening in de kunst van het kunnen scheppend, met eigen ziel en zaligheid

lgemeen Kerkelijk nieuws Schrik en zorgen In het weekend van 9 juni zijn veel mensen rond Olda en Aad Bode diep geraakt door de berichten rond hun dochter Annelies. In de nacht van zaterdag op zondag is Annelies in Utrecht op de fiets geschept door een auto. Daarbij is ze zo ernstig gewond dat haar situatie heel erg kritisch en zorgelijk is. Voor Olda en Aad en hun drie zonen is dit een onvoorstelbare klap. Ineens stort je hele wereld in. Zoveel vragen en onzekerheden nemen je in beslag. Er zijn veel mensen die met hen meeleven, een kaarsje branden, voor hen bidden. Dat zal vast ook in de diensten van onze gemeente gebeuren. En zij waarderen dat enorm: ze voelen zich gedragen en gesteund door zoveel mensen die om hen heen staan en met hen begaan zijn. En zij ervaren in het meeleven van mensen dat de goede God naar hen omziet en nabij is. Om te voorkomen dat ze in deze “volle” dagen worden overstelpt door telefoon en mail, is het wellicht een idee om uw meeleven te betuigen via een lid van het moderamen vande AK, om het langs die weg bij de familie Bode over te brengen. Natuurlijk heeft Olda al haar werk als voorzitter van de AK voorlopig neergelegd. We hopen om heel veel redenen –voor de familie Bode en voor ons allemaal- dat er weer ruimte komt voor haar om mee te doen.

Ds. Wim Bisschop De Algemene Kerkenraad is voornemens over te gaan tot het herbenoemen van de secretaris van het College van Kerkrentmeesters, Gijs Kuijpers, met ingang van 1 september aanstaande.

openbloeien in de tijd die soms heel even is gegeven voor iets moois

Eventuele bezwaren kunt u tot 6 juli richten aan de scriba van de Algemene Kerkenraad, Joke Gurke-Pelle ([email protected])

soms heel even van zorg bevrijdt nieuw.............. een gevoel van "zijn" de schepper is in ieder mens Regina de Ruiter

Voor meer informatie over Noorderlicht kunt u terecht op de website www.noorderlichtbreda.nl Volg hen op Facebook: Noorderlicht Breda

De website van de Wijkgemeente NoorderBeemden is vernieuwd. Neem eens een kijkje op:

www.lucaskerk.nl of www.noorderbeemden.nl En laat via ons forum eens weten wat u ervan vindt!

Een hemelreis in zeven stappen Noorderlichtviering zaterdag 1 juni

Kan je naar de hemel reizen? Mystici probeerden het. De oudtestamentische oudvader Henoch deed het, net als Paulus en vier beroemde rabbi’s uit de Joodse traditie. We reisden in deze Noorderlichtviering door zeven hemelen. Met een pop als pion die we steeds een stukje vooruit zetten, gingen we op weg naar God door zeven poorten. Bij iedere hemelpoort klonk er een vraag: “Wat laat je achter nu je op reis gaat?”,

7

S’AMEN “Wat zoek je?”, “Welk gebed redt de wereld?”, “En welk gebed redt jou?” Zo daalden wij af in onszelf, stegen tot grote hoogte en kwamen uit bij God of het goddelijke, de bron van leven. Toen we na de viering rond de tafel zaten in de lobby met een kopje koffie, naast de stille kathedraal, deelden we wat dit onbenoembare centrum voor ieder van ons was. Dit was de laatste zaterdagmiddagviering van het Noorderlicht. Het was ook de laatste keer dat wij in de Antoniuskerk onze viering hadden. We zijn er steeds gastvrij ontvangen.

Noorderlicht ontmoet Zuiderlicht Voor het eerst was er een activiteit van het Noorderlicht in spiritueel centrum het Zuiderlicht. Deelnemers bogen zich in drie bijeenkomsten over Inner Child Kaarten en schreven gebeden, zegenwensen en een spell. Ontroerend om ieders gebeden te horen. Elke deelnemer koos een kraal als een beeld van zijn of haar verlangen. Hartenkralen waren favoriet, beeld van liefde.

Uw gebed voor het Berbervolk Ooit waren er grote christelijke kerken in heel Noord-Afrika, grenzend aan de Middellandse Zee. Ook het bergvolk van de Berbers bekeerde zich al vroeg tot het christendom. Uit hen kwam een van de belangrijkste kerkvaders voort: Augustinus. Door de komst van de islam verdween de kerk op veel plaatsen, maar er bleef altijd een kleine christelijke gemeenschap bestaan. Christenen onder de Berbers hebben het tot op de dag van vandaag erg zwaar en moeten hun samenkomsten geheim houden. Het is inmiddels vaak verboden om onderwijs te geven in de Berbertaal en aandacht te schenken aan de Berbercultuur. Bijbelgenootschappen willen de Berbers echter helpen aan een bijbel in hun eigen taal. Een bijbelgenootschap moet, ondanks de erkenning van de overheid, heel voorzichtig te werk gaan. In het geheim wordt hard gewerkt aan de vertaling van het Oude Testament. De Berbers kijken al heel lang uit naar deze vertaling. Ze hebben al het Nieuwe Testament en de Psalmen in hun eigen taal, maar ze zouden heel graag de hele Bijbel willen lezen. De aanwezigheid van bijbels laat de kerken groeien, juist in landen waar de islam veel invloed heeft. De Berbers willen dolgraag bijbels verspreiden in hun gebieden, en ze rekenen op steun en gebed vanuit het buitenland Wilt u bidden voor de Berbers en de veiligheid van de bijbelvertalers?

Namens het NBG,

Diny Fockens – Terheijden

impressie presentatiedag 25 mei

Het Nieuwe Liedboek

Zomerdienst Grote Kerk 30 juni Noorderlicht ‘Let my people go!’ Bevrijd jezelf, ga door de diepte en vind het pad van geluk. Zet je eerste stappen naar bevrijding in een ritueel. Begeleid door Aart Bergwerff, orgel en Dick Le Mar, slagwerk. Samen maakten zij de cd: "Impressions of a Pilgrimage". Het octet Lucas8 zingt met dirigente Margreet Pols. Aanvang: 10:30 uur.

Berthe van Soest

[email protected]

tel: 06-47159741

Vanuit het hele land, van Friesland tot Limburg, ja zelfs van over de grenzen (Lutherse Gemeente Antwerpen), trokken 23 volle bussen naar Monnickendam. In de Grote Kerk zou de presentatie plaatsvinden. Daar er maar 1500 mensen een plaatsje zouden kunnen vinden in deze kerk, waren ook de RK.Kerk en de Opstandingskerk open, zijn er beeldschermen opgesteld, en konden in totaal 2000 belangstellenden deze grootscheepse happening meemaken. Voorafgaand kon men al een uur genieten van de generale repetitie van organist Wim Dijkstra, het Marker Brass Ensemble, een combo en de Sweelinckcantorij. Zij zouden afwisselend de diverse liederen gaan begeleiden die in een sfeervol liturgieboekje waren afgedrukt. De opening werd spontaan ingewijd door een sliert van vijf kinderkoren, die door een wild enthousiaste koordirigente van achter uit de kerk door het middenschip naar voren werden gedirigeerd! En tussen het zingen door even de aanbieding van het eerste exemplaar aan vertegenwoordigers van overheid en de acht ISK-lidkerken. Om 12 uur was de happening in de Grote Kerk afgelopen en kon men op diverse locaties lunchpakketten in ontvangst nemen. Binnen of buiten, ja, zelfs in het zonnetje genietend over wat er op ons af was gekomen.

8

S’AMEN Vervolgens kon men in 40 locaties (kerken, schoollokalen e.d.) een keus maken uit o.a.: - optreden van Vocaal Theologisch Ensemble, met prachtige vertalingen van Anglicaanse hymnen - een liedboek maken, hoe doe je dat, wat komt er bij kijken - lazy en jazzy liedboekliederen in de spotlights, want lichte muziek maakt een substantieel onderdeel uit van dit liedboek - broodliederen: brood van de bakker, brood om te leven, brood om te delen - enz. enz. enz. Eigenlijk wilde niemand naar huis. Een heel bijzondere muzikale belevenis in een sfeervol stadje met prachtige oude geveltjes en ophaalbruggetjes! Maar om 16:00 uur was het dan toch zover en had iedereen zich bij de haven verzameld. Onder muzikale begeleiding van de brassband werd lied 822 “We trekken steeds verder” gezongen. Een heerlijke korte uitsmijter, die je oneindig kunt blijven herhalen! Na de zegen tot slot lied 423: Nu wij uiteengaan vragen wij God: ga met uw licht voor ons uit. Nu wij uiteengaan wens ik jou toe: Ga met God! Vaya con Dios en A Dieu!

Daarom informeren wij u graag. U krijgt een langer rekeningnummer (IBAN), uiterlijk per 1 februari 2014. Eigenlijk hebt u dat nummer al. U vindt dit op uw bankafschrift of op uw persoonlijke omgeving op de site van uw bank. Het nummer bestaat uit 18 tekens. Het is uw huidige rekeningnummer vooraf gegaan door verschillende letters en cijfers. Iedereen krijgt een nieuw, langer nummer. U hoeft hier zelf niets voor te doen: de bank verandert uw nummer en verstrekt u een nieuw pasje. Alle SEPAinstellingen binnen internetbankieren worden automatisch door de bank aangepast. De bankafschriften die u thuis ontvangt komen er ook anders uit te zien. Ze worden langer/groter (dus meer papier), simpelweg omdat het aantal tekens en kenmerken toeneemt. Ook de digitale afschriften binnen uw eigen internetbankieromgeving zullen er anders uit gaan zien door de toename van het aantal tekens en kenmerken. De machtigingskaart krijgt eveneens een ander uiterlijk. Dat geldt ook voor de acceptgiro. Wat precies de wijzigingen zijn, is nog niet bekend. De huidige acceptgiro vervalt na februari 2014.

Rob Rauch

Beëindiging vieringen Amphia ziekenhuis locatie Langendijk Enkele weken geleden kwam het bericht dat de diensten op de zondagochtend in de kapel van het ziekenhuis locatie Langendijk zullen stoppen. Op 30 juni is de laatste viering. Natuurlijk wisten we dat er steeds meer afdelingen naar de locatie Molengracht gingen en dat op den duur de locatie Langendijk dicht zou gaan. Toch kwam de mededeling hard aan bij de vrijwilligers. Velen werken al jaren mee aan deze diensten als koster, tvbediener, brancardier, lid van de Albert Schweitzercantorij, communie-uitreiker enz . Niet iedereen kan in de zelfde functie aan de slag in Amphia Molengracht. De cantorij zal echter doorgaan en eenmaal per maand zingen in de viering op de Molengracht. Ze blijft repeteren in de kapel op de locatie Langendijk op donderdagmiddag om 14:00 uur onder leiding van Bert Brouwer. Omdat ze meerstemmig wil blijven zingen in vieringen met een RK of een Protestantse voorganger, zou het fijn zijn als er een paar zangers bij kwamen! Inlichtingen: Nel Vrijheid, 5872622, [email protected]

Het betalingsverkeer in Nederland verandert Binnen Europa wordt de manier van betalen gelijkgetrokken. Bovendien krijgen consumenten extra bescherming. Deze veranderingen in het betalingsverkeer worden onder de naam ‘SEPA’ doorgevoerd. Wat betekent dit voor u? - Ieders rekeningnummer wordt aangepast naar een langer rekeningnummer van 18 tekens (IBAN). - Acceptgiro’s en machtigingskaarten gaan er anders uitzien. - En als u bijdraagt aan uw kerkelijke gemeente (bijvoorbeeld via Actie Kerkbalans), of aan het werk van de Protestantse Kerk of Kerk in Actie zijn er belangrijke veranderingen.

Bankiert u via internet? Dan mag u straks aangeven wie wél geld van uw rekening mag incasseren (witte lijst) en wie dat niet mag doen (zwarte lijst). Een incasso waarbij de incasserende partij op de zwarte lijst staat zal niet geïncasseerd worden. Ook voor doorlopende machtigingen gelden nieuwe regels, waarbij goede doelen jaarlijks moeten aangeven wanneer ze een bedrag incasseren. Al deze maatregelen worden tussen nu en 1 februari 2014 geleidelijk ingevoerd. Bankiert u niet via internet? De overschrijvingsformulieren worden door uw bank aangepast naar formulieren die geschikt zijn voor 18 cijfers. Informatie: www.pkn.nl/sepa. Vragen? Mail naar [email protected] of bel: (030) 880 18 80.

Jan Willem vd Wel College van Kerkrentmeesters

Financieel jaarverslag 2012 In de vergadering van de Algemene Kerkenraad van 10 juni zijn de balans en de exploitatierekening 2012 van onze gemeente in principe goedgekeurd. Definitieve goedkeuring volgt als de kascontrolecommissie geen bezwaren heeft en u als gemeenteleden de gelegenheid hebt gehad om vragen te stellen of commentaar te geven. De volledige toelichting op de balans en exploitatie 2012 staat op de website. Op de volgende pagina volgt een verkorte versie.

9

S’AMEN

Balans per ultimo 2012 Activa

31-12-2012

31-12-2011

322.879

322.879

35.016

30.055

120.000

120.000

1.484.414

1.471.175

74.396

210.641

137.046

30.543

€ 2.173.751

€ 2.185.293

Reserves

1.895.868

1.867.035

Fondsen

153.892

137.094

49.992

73.493

-

-

73.999

111.951

€ 2.173.751

€ 2.185.293

Onroerende zaken Installaties en inventarissen Financiële vaste activa Beleggingen Kortlopende vorderingen/overlopende activa Geldmiddelen Totaal Passiva

Voorzieningen Hypotheken en leningen Kortlopende schulden/overlopende passiva Totaal

Exploitatierekening 2012 Rekening -- 2012 --

Begroting -- 2012 --

Rekening -- 2011 --

Lasten kerkelijke gebouwen Afschrijvingen Pastoraat Lasten kerkdiensten Verplichte bijdragen Salarissen en vergoedingen Kosten beheer en administratie Rentelasten/bankkosten

51.720 202.948 31.508 24.720 45.544 82.136 12.562

57.395 225.380 32.946 27.816 41.073 56.153 4.692

59.350 269.073 22.258 25.548 52.811 75.507 3.572

Totaal lasten

451.138

445.455

508.119

Baten onroerende zaken Rentebaten en dividenden Overige opbrengsten Bijdragen levend geld Subsidies en bijdragen

12.938 59.086 21.356 304.016 -

13.500 65.900 324.500 -

15.367 62.896 16.599 329.255 -

Totaal baten

397.396

403.900

424.117

5.000

-

-

€ -48.742

€ -41.555

€ -84.002

Lasten

Baten

Dotaties/Onttrekkingen Saldo exploitatierekening

10

S’AMEN Toelichting exploitatierekening

De belangrijkste verklaringen voor dit verschil tussen het begrote tekort van € 41.555 en het werkelijke tekort van € 48.742 zijn:

Baten De vrijwillige bijdragen waren met ca. € 278.000 lager dan de begrote € 294.000. Ondanks dat het resultaat van de Aktie Kerkbalans slechts een kleine daling aangaf, verliezen wij door vertrek en overlijden toch substantiële bedragen. Ook de overige bijdragen uit levend geld (collecten, giften en ontvangsten uit de solidariteitskas) waren ruim € 4.500 lager dan verwacht. De rente-inkomsten vielen iets meer dan € 7.000 tegen. Dat kwam doordat in het algemeen de rente in 2012 toch nog verder bleek te kunnen dalen en, anders dan gehoopt, het pand Everdonk niet in 2012 werd verkocht, maar eerst in 2013. De overige inkomsten bedroegen in 2012 € 21.536. Die bestaan vrijwel geheel uit de bijdragen en advertentieinkomsten voor S’AMEN. In de begroting zijn die inkomsten in mindering gebracht op de kosten voor beheer en administratie.

Lasten De kosten voor beheer en administratie waren in 2012 € 82.136, terwijl € 56.153 was begroot. Als rekening wordt gehouden met de bovengenoemde correctie van € 21.536 wordt het begrote bedrag € 77.689, en blijft er een (negatief) verschil over van ruim € 4.000. Dat bedrag is het resultaat van diverse plussen en minnen. Dat de kosten van het pastoraat bijna € 23.000 lager uitvielen dan verwacht, komt door het vertrek van Ds. Janneke Nijboer naar Noordwijk medio 2012. De rentelasten zijn hoger dan begroot omdat de begroting voor 2012 geen rekening houdt met het veranderde vermogensbeheer. In voorgaande jaren werd de obligatieportefeuille zelfstandig beheerd. In 2012 hebben wij ook dit beheer in mandaat gegeven bij ABNAMRO Bank NV, gelijktijdig met de overstap naar maatschappelijk verantwoord beleggen. Daardoor stegen de totale kosten van het vermogensbeheer, waar (als het goed is) betere vermogensopbrengsten tegenover staan. De lasten voor kerkelijke gebouwen waren met € 51.720 lager dan de begrote € 57.395. Dat lijkt gunstig, maar dat beeld is niet geheel juist. In 2012 is € 28.501 onttrokken aan de voorziening groot onderhoud. Deze grote onttrekking maakte een dotatie van € 5.000 noodzakelijk, die eigenlijk bij de lasten moet worden opgeteld. De verwachting is dat ook in de komende jaren substantiële bedragen zullen moeten worden toegevoegd om deze voorziening op een acceptabel peil te brengen c.q. te houden.

Toelichting balans De reserves zijn door de afboeking van het exploitatieresultaat met € 48.742 verminderd. Ze zijn eveneens met € 77.575 toegenomen door ongerealiseerde- beleggingsresultaten. Zoals bekend voegen wij naast renteopbrengsten een fictief rendement van 4% op de overige beleggingen toe aan de totale baten uit beleggingen. Dat betekent dat wij in slechte jaren een vermogensverlies lijden (zoals in 2011) en in goede jaren een vermogenswinst laten zien. In 2012 hebben de aandelen een herstel laten zien en is o.a. door rentedaling de waarde van onze obligaties gestegen. Of dit ook in 2013 geldt moet nog blij-

ken. Wij zien daarom nog geen aanleiding om het fictieve rendement op aandelen aan te passen. De fondsen zijn in 2012 verhoogd door een groei van het Regenboogfonds met ca. € 3.000 en doordat het Fonds Protestants Jeugdwerk van ruim € 23.000 onder het beheer van het College van Kerkrentmeesters is gebracht. Aan het fonds Pius Usus is € 10.000 onttrokken t.g.v. het project Noorderlicht.

Algemeen

Het vermogen is nog steeds substantieel en in 2013 zijn er aanzienlijke boekwinsten gemaakt. Het exploitatie tekort was in 2012 lager dan in 2011, maar de meerjarenprognose verwacht een stijging in 2013 en volgende jaren. Bovendien zijn er signalen dat de vrijwillige bijdragen weleens sneller zouden kunnen dalen dan tot dusver aangenomen. Nader onderzoek is dus nodig naar onze financiële mogelijkheden op langere termijn. Zoals gezegd, een uitgebreide toelichting staat op de website. Als u vragen of commentaar heeft, neem dan contact op met mij ([email protected] of 5208061). Alleen zijn wij vanaf 15 juni op vakantie en verwachten 8 juli weer terug te zijn. Het kan dus even duren tot u antwoord krijgt, maar u krijgt dat zeker.

Pieter Flach Penningmeester van het College van Kerkrentmeesters

Diaconie Breda-Wismar-Arad Transport Als u dit leest is, als alles goed verloopt, Theo Oldenburger met zijn vrachtwagen alweer terug in Breda en zijn alle goederen in Arad. Met vereende krachten is op zaterdag 8 juni in Bavel de vrachtwagen geladen. Iedereen die meegeholpen heeft, en Theo natuurlijk, ontzettend bedankt! Wat geweldig dat wij dit, met uw hulp, opnieuw hebben kunnen doen voor deze mensen die al deze spullen zo goed kunnen gebruiken. Behalve heel veel kleding, textiel, schoenen, fietsen en beddengoed is er ditmaal ook weer een elektronisch orgel meegegaan. Hier was onlangs door Renata Tothpal om gevraagd omdat haar man in de gevangenis bij de kerkdiensten orgel mag spelen. Omdat er geen orgel was heeft Renata onmiddellijk het kleine orgel dat zij nog thuis hadden staan daarheen laten brengen, maar dit is eigenlijk te klein voor de ruimte. Het orgel dat wij onlangs gekregen hebben en nu al in Arad is, voldoet veel beter voor deze zaal.

Aanleveren goederen Daar wij in de maanden juni en juli vanwege vakantie geen mogelijkheid hebben om te sorteren, willen wij u vragen eventuele goederen te bewaren tot augustus.

Berichten uit Arad Informatie over de detentie van ds. Béla Tothpal vindt u ook op de website www.protestantsegemeentebreda.nl (onder ‘laatst toegevoegd’/weblog in detentie).

11

S’AMEN Fragmenten uit de emails van Renata Totpal, ontvangen 21 en 25 mei:

Met Pinksteren hadden wij een hele mooie kerkdienst. Onze jongeren hebben een paar nieuwe liederen gezongen en wij hebben de brief van Bram (Heringa) voorgelezen. De gemeenteleden zijn altijd blij als er bericht uit Nederland komt want dan weten ze dat ze niet alleen zijn….. Met Béla gaat het goed. Hij maakt veel potloodtekeningen. Op 1 juni (Ziua Copilului = Kinderdag in Roemenië. MF) heeft hij met zijn tekeningen een expositie, waarvoor hij ook weer punten voor vervroegde vrijlating verdient. Ook doet hij mee in een theatergroep die eind juli een uitvoering heeft. Ik hoop dat ik daarbij kan zijn.

Fragmenten uit de Brief van Béla Totpal van 25 mei:

“God heeft grote dingen aan ons gedaan. Machtig is Hij en heilig is zijn naam. Zijn erbarmen kent geen einde: over generaties heen schenkt Hij het allen die Hem eren.” (Luc.1: 49 -50) Dit kan ik ook beamen als ik de situatie van mijn leven en dat van de gemeente bezie. Ook als wij persoonlijk lijden, door Gods ogen gezien lijkt alles anders. Eindelijk heb ik nu een goede ‘baan’, dat wil zeggen dat mijn dagen anders gaan. Ik werk in een schone zaal, ik kan verscheidene kerkdiensten bijwonen en aan Bijbelstudies deelnemen. Daarmee verkort zich mijn gevangenschap. Mijn dank voor allen die mij mooie kaarten gestuurd hebben. Ik heb kaarten gekregen in de Engelse, Duitse, Franse, Nederlandse, Griekse en Latijnse taal. Speciaal was dat ik met mijn verjaardag wel 64 kaarten kreeg. Dat was een record! De politie, die mij dagelijks de kaarten brengt en waarvoor ik moet tekenen, zegt dat er niemand is die zoveel kaarten krijgt. Nogmaals heel veel dank. Niet alleen voor de kaarten maar ook voor alle goede gedachten en de liefde die achter deze kaarten steekt. Jammer genoeg kan ik niet iedereen persoonlijk beantwoorden, maar iedere envelop die ik open, al die geschreven woorden geven mij vreugde en ik voel dankbaarheid dat onze lieve God mij zoveel goede vrienden gegeven heeft. God zegene jullie allen! Béla. Kindertehuis Arad Voor het Kindertehuis in Arad hadden wij nog een gift van het Verjaardagsfonds ‘in de knip’. Hiermee is nu een airconditioning voor de fysiotherapieruimte in het tehuis aangeschaft. “On behalf of the children: thank you so much for your donation! Sincerely Ana Christea” (fragment uit de email van de directrice KH).

Zomerontmoeting 2013 in Wismar

Dit jaar zal de Zomerontmoeting plaatsvinden van 12-13 t/m 16-17 september in Wismar. Zoals altijd verblijven we daar bij gastgezinnen. Het thema is, voor zover wij begrepen hebben, nog niet helemaal rond maar het wordt ongetwijfeld weer een hele bijzondere ontmoeting! Zonder pastor Béla Tothpal, maar gemeenteleden uit Arad zullen er zeker zijn! Heeft u interesse om mee te gaan (de eigen kosten zijn minimaal) of wilt u eerst nog wat nadere informatie meldt u dan bij Jettie Wouters, 5653988 / [email protected]

Mieke Frankfoorder, Tel. 076-5146523, [email protected]

ZWO Breda/Ginneken/Prinsenbeek Wie zijn we? Wij, de ZWO, zijn een werkgroep van de diaconie, speciaal belast met het verzorgen van de onderdelen: Zending, Werelddiaconaat en Ontwikkelingssamenwerking. Dit houdt o.a in dat de diaconale taken buiten de landsgrenzen, het buitenland, door de ZWO worden uitgevoerd. In de regio Breda beperkt de ZWO zich niet tot de PG Breda, maar is er al heel lang een samenwerking met de PG Ginneken. De Laatste tijd is de ZWO ook een projectmatige samenwerking aangegaan met de PG Prinsenbeek. Binnen de ZWO vinden we deze samenwerking van het allergrootste belang. Voor de uitwerking van de taken proberen we een ZWOoverleg in stand te houden waarin alle samenwerkende kerken, wijken, vertegenwoordigd zijn. Een directe verbinding met de locale diaconieën wordt daarbij nagestreefd.

Hoe vullen we de genoemde taken in? De ZWO heeft er voor gekozen om projectmatig te werken. Iedere twee jaar wordt er een nieuw project gekozen, waarbij de boekenmarkt in Ginneken de start van het project inluidt. Intern is er, al wat langer geleden, een discussie gevoerd of we bij de keuze van een project de landelijke KerkInActie voorstellen moeten volgen of niet. De ZWO kiest er voor om zelf een keuze te maken voor een nieuw project. Hierbij laten we ons leiden door een aantal voorwaarden, te weten: 1. Het project moet kleinschalig zijn 2. Er moet contact mogelijk zijn met de ontvanger van de hulp 3. Het project moet goed controleerbaar zijn 4. De gemeente, onze achterban, moet voldoende duidelijk geïnformeerd kunnen worden De taken die we onszelf opleggen om ons doel te bereiken hebben uiteindelijk alleen te maken met fondsenwerving, geld verzamelen om elders een nood te lenigen. Om aan goede fondsenwerving te kunnen doen, is het van belang dat er voldoende en zo direct mogelijke informatie en terugkoppeling gegeven kan worden. Het geven van voorlichting en informatie aan onze doelgroep is van groot belang. De eenheid van optreden als ZWO is hierbij belangrijk, zonder onderscheid te maken tussen kerken, wijken en of personen of opvattingen. Wij, de ZWO-groep, vinden het belangrijk om daar waar dat kan die eenheid tussen de wijken en kerken te bevorderen. Met als achtergrond dat de om hulp roepende naaste, waar ook ter wereld, er geen belang bij heeft dat er hier soms opvattingsverschillen zijn tussen mensen en kerken. Wij willen juist laten zien dat we veel meer als een geheel moeten optreden om die druppel te willen zijn op de gloeiende plaat. Om hier gestalte aan te geven zullen we er ieder jaar naar streven om de ZWO-zondag van februari tot een Werelddiaconaat-zondag voor heel Breda, Ginneken en Prinsenbeek te maken. Ook al lukt dat niet altijd, we blijven ons daarvoor inzetten. Dit is de uitstraling, de betrokkenheid met de medemens ver weg, en de betrekkelijkheid van onze westerse wereld. Naast de informatie en uitstraling van de doelstelling is het bijeenbrengen van gelden het voornaamste doel. Om die belangrijke fondsen bijeen te brengen zetten we ons als groep en

12

S’AMEN persoonlijk in, en proberen daarbij de hulp te krijgen van zo veel mogelijk geïnteresseerden. De Boekenmarkt is een goede start voor de fondsen. Daarnaast proberen we acties op touw te zetten die geld op kunnen leveren. Het vinden van de juiste methode is niet altijd even eenvoudig en vergt veel van de creativiteit van de leden. Een tweede vaste inkomstenbron is de Werelddiaconaatcollecte van de februari-zondag. Daarnaast wordt in de kerk vaker gecollecteerd voor ons doel. Er wordt naar gestreefd dat we, in het jaar dat er geen boekenmarkt is, een extra grotere actie op touw zetten.

Wat is onze drijfveer? Er zijn voor die mensen die onze hulp nodig hebben, wie dat ook zijn, waar ook in de verre wereld.

Bep Koldenhof, Voorzitter

“Wat voeren die DOS-diakenen nu eigenlijk uit?” (19) Voor veel mensen in Breda is bijgaande foto ongetwijfeld herkenbaar. Ja, inderdaad het is de ingang van de Koepel. Op de achtergrond ziet u nog het dak van de Koepel. Wat de Koepel met de DOS heeft zal niet meteen een ieder duidelijk zijn. Veel mensen zijn er waarschijnlijk nog nooit in geweest en waarschijnlijk de meeste diakenen ook niet. En toch hebben we als gemeente de opdracht om af en toe eens een uurtje binnen te zijn om de mensen die daar gedetineerd zijn te bezoeken. Staat er in Matteüs niet geschreven dat we gevangenen moeten bezoeken?

Op een dinsdag in maart gingen we samen richting de Koepel. Nou, je bent er niet zomaar binnen. Je moet door een detectiepoortje en een aantal hermetisch gesloten deuren die zich maar moeizaam openen. In de ontvangstruimte ontmoet je tenslotte de gevangenen. Deze mensen die soms om een beperkt vergrijp voor een aantal weken zijn opgesloten, zijn onvoorstelbaar blij dat je op bezoek komt. Vooral het feit dat je ze niet afschrijft maar hen als mensen blijft zien doet hen erg goed. Het uur dat beschikbaar is vliegt om mede omdat ze eerst veel frustraties kwijt moeten. Na het einde van het bezoekuur waren we in een kwartier weer buiten. Als u eens in de gelegenheid bent iemand te bezoeken, mag u er van overtuigd zijn dat u heel goed werk doet.

Henk Zwaan

Elk kind heeft recht op een bepaalde mate van zorg op een kwalitatief hoogstaand niveau. Echter zijn er nog steeds zoveel kinderen op de wereld die dit recht moeten ontberen. Ook kinderen in Suriname wordt dit recht ontnomen of ontzegd. Het doel van het Lotjeshuis is daarom het ondervoede en in de steek gelaten kind, eventueel na behandeling in het ziekenhuis, op te vangen en een goede en vakkundige naverzorging te geven in het centrum. Het tehuis biedt ruimte voor de opvang van circa 32 kinderen. De opnameduur van een kind is gesteld op 6 maanden, maar in de praktijk is de opnameduur vanwege sociale omstandigheden vaak jaren. In de afgelopen 46 jaar heeft het Lotjeshuis zich met behulp van sponsoren en donateurs over duizenden kinderen ontfermd in de leeftijd van 0-5 jaar, die dag en nacht, 365 dagen per jaar, in het tehuis verblijven. Qua zorgstandaarden behoort het Lotjeshuis thans tot de beste kindertehuizen in Suriname. Dat willen wij ook zo houden, echter vergt dit een enorme inspanning t.a.v. de financiering van onze activiteiten, met name de dekking van het operationele budget. Ten opzichte van vorige jaren is dankzij Uw ondersteuning verbetering opgetreden in de positie van het Lotjeshuis. Ook door extra huuropbrengsten van het eerste gebouw, dat in 2012 is gerenoveerd. Om verdere tekorten te kunnen dekken zijn wij naarstig op zoek naar andere bronnen. Een van de alternatieven die voor handen ligt, is het ter financiering aanbieden van kindplaatsen. Kindplaatsen zijn de beschikbare plaatsen voor kinderen die opgevangen kunnen worden in het tehuis. Om deze kinderen die zorg te geven, zoals gesteld in de missie, benadert bestuur & directie zowel rechtspersonen als natuurlijke personen om één of meerdere kindplaatsen financieel te adopteren. De middelen die hieruit worden verkregen, worden aangewend voor het in orde brengen van alle voorwaarden en randvoorwaarden benodigd om zorg van kwalitatief hoogstaand niveau te kunnen bieden aan de kinderen. Het Lotjeshuis mag zich gelukkig prijzen, dat ze ondanks de vele turbulentie onze kindertjes om wie het tenslotte gaat dankzij jullie steun alweer een goed jaar hebben kunnen bezorgen. Het ging niet zonder slag of stoot, maar dankzij jullie financiële ondersteuning voelden wij ons gesterkt en hebben wij het weer samen kunnen klaarspelen. Ik spreek wederom bijzondere waardering uit naar U en bedank voor elke steun die ik heb ontvangen in de achter ons liggende tijden. Zonder Uw hulp o.a. zouden wij niet weten hoe wij het zouden moeten redden. Tot op heden ben ik er heilig van overtuigd dat ik nimmer een beroep op U heb gedaan met nul als antwoord. Ik bid voor U en de uwen dat het U goed mag blijven gaan en dat de Here U overvloedig mag zegenen. Het is van on-

13

S’AMEN schatbare waarde wat jullie voor deze kansarme kinderen betekenen en doen. Hannie, Bep e.a. sympathisanten, mijn dank vertaal ik blijvend in een smeekbede aan de Heer, dat het jullie mag gelukken het goede werk waarmee jullie bezig zijn voort te zetten. Al biddend en werkend, schouder aan schouder met vereende krachten, gaan wij verder samen voor de kansarmen.

Diaconaal jaar in De Herberg

Nogmaals mijn hartgrondige dank aan U allen!

Geslaagd? Nog geen nieuwe opleiding gevonden? Afgestudeerd en nog geen werk?

Vriendelijke groeten, Maria

Vakanties met aandacht op prachtige locaties in Nederland

Wij zoeken enthousiaste jongeren met een flexibele instelling. Tien maanden heel praktisch bezig zijn met je geloof. Een geweldige ervaring voor jongeren die van mensen houden! Je hebt te maken met mensen die moeilijkheden kennen door verlieservaringen (bijvoorbeeld overlijden, relatieproblemen, burn-out, handicap, zorgen in gezin) of om andere reden een poosje afstand moeten nemen. Een diaconaal jaar start begin september.

Al 50 jaar lang organiseert Hetvakantiebureau.nl vakanties in opdracht van de Protestantse Kerk Nederland. Met deze vakanties richten wij ons op ouderen en op mensen die in het dagelijks leven extra aandacht of zorg nodig hebben. Tijdens al onze ‘Vakanties met aandacht’ kunnen onze gasten zorgeloos genieten doordat ervaren vrijwilligers dag en nacht klaar staan om hen te helpen met de dagelijkse verzorging, te helpen bij de activiteiten, of door het bieden van een luisterend oor. Alle vakantieweken hebben een open, protestants-christelijk karakter. Dat is tijdens de vakantie te merken aan de aanwezigheid van een pastor en aan een viering in ‘eigen huis’ op zondag, waarbij deelname geheel vrijblijvend is. Onze vakanties onderscheiden zich door de sfeer, de gastvrijheid en de wederzijdse verbondenheid tussen gast en vrijwilliger. Tijdens de week worden diverse activiteiten georganiseerd zoals een busreis, een creatieve workshop, een optreden met dans of muziek of een prachtige fietstocht, eventueel met rolstoelfiets, door de omgeving. Er wordt ook een aantal bijzondere vakantieweken georganiseerd. Er zijn de vakanties voor mensen met een visuele beperking en er zijn drie weken voor mensen met een licht verstandelijke beperking. I.s.m. Alzheimer Nederland organiseren wij vakanties voor mantelzorgers met een thuiswonende partner met dementie, en i.s.m. YCamps (van YMCA) vakanties voor alleenstaande ouders met kinderen van 6 tot 16 jaar. Voor meer informatie: 0318 48 66 10 [email protected] www.hetvakantiebureau.nl

Geen week is hetzelfde in Pastoraal Diaconaal Centrum de Herberg te Oosterbeek. Je wordt ingezet op verschillende terreinen in de Herberg zoals op de receptie, in de keuken, in de huishouding, in het Koetshuis, optrekken met de gasten. De afwisseling in werkzaamheden, de contacten met gasten en medewerkers zijn boeiend en dragen bij aan je werk- en levenservaring. Een diaconaal jaar op je C.V. wordt bij een sollicitatie positief gewaardeerd. Je werkt samen met vrijwilligers en collega diaconaal medewerkers. Informatie over huisvestiging, zakgeld, reiskostenvergoeding en ziektekostenverzekering vind je op www.pdcdeherberg.nl.

14

S’AMEN

UITNODIGING

JEUGDKAMP LUCASKERK Ook dit jaar organiseert de Lucaskerk uit de Haagse Beemden een kamp voor alle kinderen die in groep 5 van de basisschool zitten t/m de jongeren van +/- 18 jaar.

Wanneer en waar?

In het weekend van 27, 28 en 29 september gaan we naar Hoeven. Dit ligt tussen Etten-Leur en Roosendaal. Wij vinden het geweldig als je mee gaat. En als je maar een deel van de tijd mee kunt mag dat natuurlijk ook.

Thema?

Het thema voor dit weekend is:

Kosten

De bijdrage voor dit fantastische kamp is slechts € 10,- per persoon. Dit is inclusief 2 overnachtingen, eten, drinken en alle activiteiten. Het bedrag dien je voor 8 september over te maken naar rekeningnr 53.27.092 t.n.v. Mw E A de Kruijff onder vermelding van: ‘kampbijdrage’.

Vervoer

Aangezien de kamplocatie dichtbij is gaan wij op de fiets.

Opgeven

Wil je mee doen aan dit grandioze weekend? Vul dan het onderstaande ‘strookje’ in en geef je voor 8 september op bij Evelien de Kruijff: [email protected].

Nadere informatie

Heb je je aangemeld, dan ontvang je midden september een brief met meer informatie over het kamp, een bagagelijst en het adres van de kamplocatie. Mocht je nog vragen hebben dan kun je contact opnemen met: Evelien de Kruijff, Brandebeemd 67, 076-8886668 of 06-44097653. Ik _____________________________________________ ga mee op kamp. Mijn geboortedatum is: ____________________________________ Ik woon ________________________________________ Mijn emailadres is: _____________________________________________________________ Het mobiele nummer van mijn ouders is: 06-________________________________________________________________________________ Eventuele bijzonderheden (zoals dieet, medicijnen etc.) __________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________________ __________________________________________________________________________________________________________________

15

S’AMEN

Nieuws uit de wijken

Rondom de Lucaskerk Van de voorzitter Kerkwerkersweekend Op 7 en 8 juni hebben we een oude traditie weer nieuw leven ingeblazen. Tot enkele jaren geleden had de kerkenraad van, toen nog, de wijkgemeente Haagse Beemden de gewoonte om 1 keer per jaar een ambtsdragersweekend te organiseren. Inmiddels is de naam en de structuur van de organisatie veranderd. De wijkgemeente NoorderBeemden werkt al weer geruime tijd met het werkgroepenmodel, wat betekent dat nu ook nietambtsdragers tot de grote kerkenraad behoren. Alle kerkwerkers, want zo noemen we nu alle leden van de grote kerkenraad, waren uitgenodigd om vrijdagavond 7 juni naar het buitenhuis Teteringen te komen om daar zich te bezinnen op het thema ‘Vrijwilligersbeleid in een krimpende organisatie’. We startten met de informatiefilm ‘Back to Basics’ van de KNVB, waarin de geschiedenis van het verenigingsleven wordt geschetst en waarbij duidelijk naar voren wordt gebracht dat de inzet van vrijwilligers tegenwoordig aanmerkelijk minder vanzelfsprekend is dan enkele decennia geleden. We zochten naar overeenkomsten tussen vrijwilligers bij de voetbalclub en ons kerkenwerk. Die overeenkomsten zijn er. Het voert te ver om onze conclusies hier te publiceren. ‘Google’ zelf eens op KNVB - modern verenigingsbesturen: Back to Basics en trek zelf uw conclusies.

Het tweede gedeelte van de avond bestond uit een persoonlijke bezinning. De kerkwerkers maakten in drietallen een wandeling door het bos en bespraken met elkaar hun drijfveren om zich in te zetten voor kerk. Ze deden dit aan de hand van het reflectiemodel ‘de neurologische niveaus’ van Robert Dilts; een mooi model, waarmee zowel de denker als de doener kon ontdekken wat haar/hem in beweging brengt (Interessant? Het model is ook op Google te vinden!). Bij terugkomst bleken heel wat deelnemers interessante inzichten over zichzelf ontdekt te hebben. De volgende morgen zetten we het programma voort met een discussie over het thema: ‘..en wat kunnen we nu met de inzichten van gisteravond bij ons werk in de Lucaskerk?’ Ook dit voert te ver om hier nu diep op in te gaan. Vraagt u het eens aan een van de kerkwerkers, die u wellicht tegenkomt. Weet u niet wie dat zijn? Kijk eens op de vernieuwde website en u zult vast een aantal gezichten herkennen. Het laatste gedeelte van het bezinningsweekend was ingeruimd voor de werkgroepen. De werkgroepen maakten een wandeling door het bos en bespraken twee thema’s: de speerpunten van beleid voor het komende jaar en een eerste brainstorm over de het profiel van een nieuwe wijkpredikant. Want, hoewel Wim Bisschop nog graag een kleine twee jaar onze wijkpredikant wil zijn, is het zaak vroegtijdig na te gaan denken over zijn opvolging. Nadat de plannen aan elkaar waren gepresenteerd, gaven de leden van de grote kerkenraad hun jaarlijkse mandaat aan de leden van de kleine ker-

kenraad om ook het komende jaar binnen het werkgroepenmodel hun werk te doen. We kunnen terugzien op een prachtig weekend, waarbij we - en dat mag zeker niet onvermeld blijven - veel dank verschuldigd zijn aan Hanny Gras, Anneke Meijll en Pico Rozendaal, die voor een fantastische catering hebben gezorgd. Ik wens u een fijne vakantie toe en hoop u in het nieuwe seizoen weer te ontmoeten.

Rolf Boertien [email protected]

16

S’AMEN

Vieringen Het zomernummer van S’AMEN is voor twee maanden. Dan is het eigenlijk geen doen om voor alle zondagse vieringen een stukje te schrijven. Bovendien is in de maand juli de Lucaskerk gedurende vier weken gesloten, dus wat dat betreft is er helemaal weinig te melden. Via het Lucasbericht is het één en ander door te geven, maar dat bericht verschijnt niet als de Lucaskerk gesloten is. Wat hier natuurlijk wel vermeld moet worden: door de komst van de Bethlehemparochie naar de Lucaskerk verschuift de aanvangstijd van onze zondagse vieringen. Vanaf zondag 30 juni beginnen de kerkdiensten (net als vroeger) om 10:45 uur.

Uit de wijkgemeente Omzien naar elkaar In de afgelopen maanden hebben we gemerkt dat mei en juni (vroeger) geliefde trouw-maanden waren: we konden het ene huwelijksjubileum na het andere melden. Fijn, zoveel blijde en dankbare mensen die volop reden tot feest hebben. Er waren ook veel andere redenen tot meeleven: een operatie in een ziekenhuis met daarna (soms pijnlijke) weken van herstel; een kleinzoon in een ziekenhuis in Lissabon, met alle spanning die daarbij hoort. Er kwamen ook lege plekken: Licia Koeman moest afscheid nemen van haar moeder, Pico Rozendaal en Diny van Doorn moesten afscheid nemen van een geliefde broer. En als gemeente konden we volop feestvieren toen op eerste Pinksterdag drie jonge mensen belijdenis deden en toen we op 9 juni getuige mochten zijn van de doop van Rody (11 jr) en Rodyna (9 jr). Een hoogtepunt van andere aard was het kerkwerkersweekend: net zo inspirerend als ontspannend! Er is veel gelachen en heel hard gewerkt. En wat hebben we een grote groep prachtige mensen, die zich inzetten voor onze wijkgemeente. Het geeft zoveel goede moed voor de toekomst.

Vakantie Door onvoorziene omstandigheden moet mijn vakantie een paar weken later plaatsvinden dan ik eerst dacht. Vanaf dinsdag 25 juni ben ik “effe weg” en rond 16 juli hoop ik terug te zijn om weer van harte aan het werk te gaan. Gedurende mijn vakantie zijn steeds collega’s achter de hand voor pastorale assistentie. Vanuit de ker-

kenraad zijn enkele ‘contactpersonen’ aangewezen, die in voorkomende gevallen een predikant zullen inschakelen, zodat mensen niet op eigen houtje hoeven zorgen voor gewenste begeleiding.

ds. Wim Bisschop

Uitslag enquête

vieringen op zondag. De gemeenteleden zijn zeer te spreken over de keuze van gastsprekers. Belangrijk van een gastspreker is dat hij/zij over praktisch toepasbare onderwerpen kan praten, waar je in het dagelijks leven iets mee kunt. Daarnaast mag er een variatie in gastsprekers zijn.

Wat willen de gemeenteleden van de Lucaskerk in de zondagvieringen? In mei heeft de wijkkerkenraad NoorderBeemden samen met de werkgroepen Vieren en PR & Communicatie een enquête opgesteld, om inzicht te krijgen in hoe de vieringen beter kunnen aansluiten op de behoeften van de gemeenteleden. Er zijn dit jaar een aantal bijzondere vieringen georganiseerd in de Lucaskerk, waaronder jeugddiensten, compassiediensten en de gezinsviering. De werkgroep Vieren wilde dan ook graag onderzoeken in hoeverre er behoefte is aan meer variatie in de vieringen op zondag. Door middel van een online en papieren enquête hebben de gemeenteleden hun mening kunnen geven op de vraag of ze tevreden zijn met de huidige variatie in vieringen in de Lucaskerk, welke thema’s zij graag zien terugkomen tijdens de vieringen, welke gastpredikanten hen aanspreken, etc. Van de 65 gemeenteleden die de enquête hebben ingevuld, heeft bijna 70% aangegeven tevreden te zijn met de huidige variatie in de vieringen. Met name vieringen met een meer muzikaal karakter worden door bijna 90% van de gemeenteleden zeer gewaardeerd.

De manier waarop kinderen worden betrokken bij de vieringen in de Lucaskerk, spreekt het merendeel van de gemeenteleden (80%) aan, en men vindt dat daar vooral mee moet worden doorgegaan. Een groot deel van de gemeenteleden is daarnaast enthousiast over de mogelijkheden van het nieuwe liedboek, en wil hier dan ook graag liederen uit zingen in de

De resultaten van de enquête heeft de wijkgemeente NoorderBeemden en de werkgroep Vieren voldoende input gegeven om de plannen voor het komende jaar verder uit te werken. Bent u nu benieuwd naar alle resultaten van de enquête, neem dan een kijkje op onze vernieuwde website www.lucaskerk.nl. Daar vindt u het volledige verslag en kunt u tevens reageren op de resultaten via ons forum.

Lonneke de Kraker, namens WG Vieren Adriënne Hoevers-den Hollander, namens WG PR & Communicatie

Noordsoos De laatste bijeenkomsten van het seizoen zijn weer voorbij Het uitstapje vond plaats in het restaurant De Boschwachter in het Mastbos. En nu begint de zomerpauze. Een tijd die voor enkelen van de leden wordt gevuld met vakantiebezigheden. Natuurlijk zijn er ook die gewoon thuis blijven Maar hoe u deze periode ook doorbrengt, het soosteam wenst u allen een aangename zomer toe met voor u goed weer en prettige contacten onderling. We weten dat alleen zijn tot eenzaamheid kan leiden. Misschien is het goed als soosleden aan elkaar te denken. We weten dat er Een is die zich altijd om ons bekommert. Maar het blijft een waarheid dat ook wij aan onze medemens moeten denken. De komende weken zijn we als soosteam bezig het programma voor 2013 / 2014 voor te bereiden. Hiervan maken we een rooster dat u in de maand augustus zult ontvangen. Een hartelijke groet en een fijne zomer toegewenst, mede namens het soosteam,

Wim de Kruijf

17

S’AMEN

Nieuws uit Breda Midden-Zuid Zomertijd Het is zomer. Voor veel mensen de tijd om rust te zoeken en even afstand te nemen van de dagelijkse drukte. Vanaf medio juli tot 10 juli zijn zowel ds. Ton van Prooijen als ds. Marlies Schulz afwezig. Uiteraard is vervanging geregeld en kan waar nodig een beroep worden gedaan op andere predikanten. U kunt daartoe contact opnemen met een van de onderstaande pastorale ouderlingen: - Markuskerk, 2e helft juli, de heer Rob Snijders (076-588967) - Markuskerk, 1 t/m 10 augustus, de heer Ger van Dooren (0161-432190) - Johanneskerk, mevrouw Mieke Frankfoorder (076-5146523) of de heer Rob Blokland (076-5217056).

Rondom de Markuskerk In Memoriam Op zondagmorgen 9 juni overleed Arie Schop, de broer, zwager en oom van Diny, Harm en Chun van Doorn. Velen van ons hebben levendige herinneringen aan Arie als de hulpkoster van de Pelgrimskerk. Arie werd in 1952 geboren in Rotterdam. Als kind verhuisde hij naar Breda. Ongeveer een jaar geleden werd bij hem een ernstige ziekte vastgesteld. Een zware periode van behandelingen volgde. Hij vond het moeilijk dat hij steeds minder mobiel werd. Tegelijk leefde hij bij de dag. “Het is zoals het is”, staat er boven de rouwkaart. Die uitspraak tekent de manier waarop Arie in het leven stond en hoe hij het laatste jaar omging met zijn ziekte.

We hebben op vrijdag 14 juni afscheid van hem genomen. We hoorden een geliefd lied van hem (de CD zat nog in zijn CD-speler): You’ll never walk alone. Diny, Harm en Chun liepen naast hem op zijn weg door het leven. Zij zullen hem missen, zijn aanwezigheid, zijn belangstelling, zijn humor, de bijzondere mens die hij was. We wensen hen veel sterkte en Gods zegen.

Huwelijk Op vrijdag 23 augustus om 14.00 uur zullen Dieke Juch en Sander Schuurman in de Waalse kerk aan elkaar de belofte van trouw afleggen. In deze viering zal een oom van de bruid, ds. D. Bos voorgaan. Het adres van Dieke en Sander is Ignatiusstraat 31.

Dienst voor Groot en Klein

De reis van je leven! Op 9 juni ging deze dienst over afscheid nemen en op reis gaan, over ontmoeten en gezien worden en het afscheid van de kindernevendienst van Bram en Simone.

In de kerk zaten 2 reizigsters te scrabbelen op de camping. Tijdens de dienst ontmoetten zij diverse kerkgangers die iets in de rugzak deden voor Bram en Simone: o.a. een kaars als teken van het licht onderweg, een opschrijfboekje om alle ontmoetingen op hun levensweg in op te kunnen schrijven, het lied ‘weet dat je welkom bent’ een wereldbol strandbal en als ‘leesvoer’ een boek over wereldgodsdiensten. De jongste kinderen hebben cakejes versierd tijdens de kindernevendienst en uiteraard ging er ook eentje in iedere rugzak als teken van eten voor onderweg. Ds. Ton van Prooijen hield een overdenking over de ontmoeting tussen Filippus en de Ethiopiër. Aan het einde van de dienst kregen Bram en Simone de reiszegen en de gevulde rugzak mee!

Nieuwe liedboek Er is inmiddels al veel over gezegd en geschreven over ons nieuwe liedboek dat in het weekend na Pinksteren is gepresenteerd in Monnickendam. Wij gaan als gemeente uit die nieuwe liedbundel zingen. Op de eerste zondag van Advent (1 december), de eerste zondag van het nieuwe kerkelijk jaar, gaan we het voor het eerst echt gebruiken, in een muzikale dienst. In de aanloop naar deze zondag gaan we al op verschillende manieren kennis maken met dit nieuwe liedboek. Het heeft als ondertitel ‘zingen en bidden in huis en kerk’. Er staan niet alleen liederen in, maar ook gebeden en gedichten, en het is een boek om ook thuis te gebruiken. Daarom raden we, als kerkenraad, iedereen aan om het liedboek zelf aan te schaffen. Het kost €25 (of, in een luxe uitvoering, €39,90).

18

S’AMEN U kunt het uiteraard zelf bij de boekwinkel kopen of bestellen (vanaf half juli is het weer verkrijgbaar), maar er is ook de mogelijkheid om het in de kerk te bestellen. Op zondag 23 juni en zondag 30 juni liggen er lijsten in de kerk waarop u kunt intekenen voor één of meerdere exemplaren. Het is de bedoeling dat u van te voren betaald, dus bij intekening. Op 30 juni zal ik na de dienst een korte introductie geven.

Dienst voor Jong & Oud in Johanneskerk

Na de dienst lieten we twee duiven los, net als Noach dat deed. En ze kwamen niet terug: het was goed!

Op 1e Pinksterdag hielden we een Dienst voor Jong & Oud in de Johanneskerk. Onze jeugdwerkster, Daniëlle van Drongelen, Chiara de Kroon en Caroline Dammer-Sneep hadden deze dienst, met de Wijkraad van de Johanneskerk, voorbereid. 25 kinderen én de gemeente genoten van deze dienst.

Ton van Prooijen

Expositie in de Voorhof Er zijn in de Voorhof heel bijzondere schilderijen tentoongesteld. Kunstwerken gemaakt door Regina de Ruiter, een combinatie van sierlijke letters en graveerwerk op perspex. Het Onze Vader in 17 verschillende talen, van Hebreeuws, Grieks en Armeens tot en met het Surinaams. Stuk voor stuk kunstwerkjes van uitzonderlijke kwaliteit, gemaakt met kunstenaarschap en doorzettingsvermogen. Zij verdienen onze aandacht voor zoveel gevoel voor detail en uitvoering. Wij zijn blij deze schitterende kunstwerken in onze Voorhof te mogen hebben en te kunnen bewonderen.

Het thema was ‘De ark van Noach’. De kinderen konden hun knuffel meenemen: er was plek genoeg in de Ark. Aan het begin van de dienst vertelde Chiara het verhaal van de ark en werden er van ballonnen apen, vogels en giraffes gemaakt. Daarna konden de kinderen in hun nevendienst zelf van ballonnen dieren maken.

Interieur / Kunstcommissie Markuskerk

Rondom de Johanneskerk Terugblik zomerzangavond Zo’n 75 mensen kwamen 38 mei bijeen in de Johanneskerk om te zingen. En gezongen werd er! Uit volle borst klonken de liederen van Johannes de Heer, Huub Oosterhuis, psalmen en liederen uit het Liedboek. De landelijk bekende organist Martin Mans trok alle registers van het orgel open en Martin Wagenvoorde praatte de liederen aan elkaar. Tijdens de koffie daarna kwamen eensluidend de reacties: dat smaakt naar meer! Dank aan diegenen die dit mogelijk maakten.

Wat zou het mooi zijn als we in de nabije toekomst in alle drie kerken in Breda beneden het spoor, Markuskerk, Johanneskerk en de Laurentiuskerk van Breda Ginneken, afwisselend elke maand een dienst voor Jong & Oud zouden hebben! Zo ver zijn we nog niet maar de diensten voor Jong & Oud die tot nu toe in de Markuskerk en de Johanneskerk zijn gehouden, smaken naar veel meer!

Victor Witter, jeugdouderling Midden-Zuid

Er werd gedoopt Op zondag 2 juni werd de Heilige Doop bediend aan Tim, zoon van Hein en Jessika Silooy, Nova, dochter van Reval en Soraja Silooy en Genoah, zoon van Franky en Brenda Manuhuwa -Silooy. Wij feliciteren de drie ouderparen en wensen hen Gods zegen toe.

Er wordt getrouwd In zijn preek vertelde Martin Wagenvoorde over het gesprek van Noach met de twee beren. De beren vroegen Noach of er plek voor hen was in de Ark. “Nou”, zei Noach, “zijn jullie gezond?” Hij had best wel gezien dat de ene beer mank liep en de andere behoorlijk loenste. Waarheidsgetrouw zei de ene beer: “We voelen ons prima, maar ja: ik loop wel mank en m’n vriend loenst een beetje”. “Dan mogen jullie niet mee!” zei Noach. En God? Die huilde, die huilde zó onbedaarlijk toen hij het antwoord van Noach hoorde, dat de hele aarde overstroomde en onder water kwam te staan. En daarmee waren we bij het Pinksterverhaal: dat niemand uitsluit en waaraan iedereen zijn eigen inbreng mag leveren. Veertig dagen lang huilde God! Toen hield hij op en werd de aarde weer droog.

Op vrijdag 5 juli zal in de Johanneskerk door ds. Jan Minnema, vriend van de familie, het huwelijk ingezegend worden van Judith van der Hoeven en Jeroen Claessens. Zij wonen Argusvlinder 67. Van harte gefeliciteerd en alle goeds samen toegewenst! Zomer Is de zomer niet een wonder van de allerhoogste Heer. Daarom verlang ik elke winter weer op warm zomerweer. Is mijn God niet de Schepper, de allergrootste Kunstenaar Daarom prijs ik Hem elke zomer voor dit heerlijke seizoen van het jaar Truus Bijzet

19

S’AMEN

Geknipt voor U R. v. Klaveren-Koelewijn

Dank u wel! Het is weer de tijd van de vakantieplannen. Ter inspiratie bekeek ik een oude EO-documentaire over De Betteld, een camping waar mensen christelijk kamperen. Hoe doe je dat? Hoe gedraag je je dan? Mag je naar het zwembad op zondag? Mag je wel scheerlijnen, of is dat een gebrek aan vertrouwen? En moet je meteen met je buurman een geloofsgesprek voeren? Het zou mijn vakantie niet zijn. Ik omgeef me op vakantie uitsluitend met mensen die in vreemde tongen spreken en geen toenadering zoeken, laat staan dat ik geloofsgenoten om me heen wil: ik heb vakantie! Ik moet me het hele jaar al vromer voordoen dan ik ben. Maar goed: ieder zijn vakantie. De Betteld voorziet de hele zomer lang in een conferentiesfeer. Mooi geregistreerd door de documentairemakers. Verbazend vond ik dat de beheerder elke dag een dagtekst aan zijn campinggasten doorgeeft. Dat gaat volgens een vast stramien. Om 8 uur 's ochtends, de camping is nog in diepe rust, schalt uit allerlei verborgen minaretten de stem van de

beheerder: "Goedemorgen allemaal. De dagtekst voor vandaag is uit psalm 23:1: De Heer is mijn herder, mij ontbreekt niets.... Dank u wel!" Allerlei vragen komen in me op: wie zoekt die teksten uit? Mag je ook verzoekteksten indienen? Zou hij ook wel eens een tekst doen die een beetje wringt, of blijft het bij de veilige bijbelteksten? Maar bovenal intrigeert me dat "dank u wel" aan het einde van de dagtekst: wie bedankt de beste beheerder daar? Bedankt hij de persoon die de teksten selecteert? Bedankt hij zichzelf omdat hij zo vroeg is opgestaan? Bedankt hij de campinggasten? In de documentaire is er niemand die reageert op dat "dank u wel". Het blijft stil. Een rare stilte. Want iemand die bedankt, wil graag een "graag gedaan" horen of "geen dank". Maar de camping draait zich nog eens om. Ik zou alleen al vanwege zo'n dagtekst niet christelijk willen kamperen. Slapen de kinderen eindelijk een beetje uit, komt die beheerder op het onzalige idee om mijn hele gezin te wekken om acht uur: weg vakantieritme! Weg uitslapen en bijkomen van een jaar hard werken! Lekker is dat: hij wordt bedankt!

Tim van Wijngaarden (liedjes)cabaretier in Visie Magazine EO

Foto impressie Dankjewel-avond Markuskerk Ruim 80 van de vele vrijwilligers van de Johannes - en Markuskerk waren op vrijdag 31 mei naar de Markuskerk gekomen om elkaar te ontmoeten. In de hal stonden de glazen met wijnen en frisdrank gevuld en in de Voorhof lokte een heerlijk koud en warm buffet. Na het eten werd in de kerkzaal een quiz gespeeld. 10 teams streden met elkaar voor de “hoofdprijs” De algemene kennisvragen vragen, vragen over Bijbelse thema’s, muziekfragmenten, en fotoraadsels leverden spanning en hilariteit op. Het winnende team werd verrast met applaus en kleine prijsjes.

20

S’AMEN

Mediatheek G. van Dooren Belangstelling voor informatie uit de protestantse kerken? Eenmaal per veertien dagen: Kerkbulletin. Aanmelden: [email protected]

The Passion Drie uitzendingen van The Passion op de nationale televisie hebben de kennis van het paasverhaal substantieel vergroot. Er zijn zelfs statistische cijfers die suggereren dat de kennis van wat er met Pasen gebeurde voor The Passion op 27 procent lag, terwijl de antwoorden op de kennisvragen drie jaar later bij zo’n 46 procent van de Nederlanders bekend bleken te zijn.

www.religie-in-cultuur.nl

Religie als blijver Begin mei is de website Religie-in-Cultuur.nl online gegaan. De site is te zien als een internettijdschrift en bevat essays, artikelen en besprekingen over religie als factor in de cultuur. Volgens de makers ligt het belang van de website in de grondgedachte: 'hoe seculier een cultuur ook moge zijn, religie blijft!' In de eerste aflevering van Religie-in-Cultuur.nl staan beschouwingen over secularisme en religie in Nederland, religie en de politieke idee 'Europa', en over het conflict in het Midden-Oosten. Het digitale tijdschrift verschijnt ongeveer drie keer per jaar met nieuwe artikelen. Het is ontstaan uit een initiatief van

Anton van Harskamp en Bart Voorsluis, die tevens de redactie vormen. Lezers kunnen zelf een bijdrage over de rol van religie in politiek, kunst, economie, het sociale leven etc. aanleveren. Uit het artikel moet inhoudelijke betrokkenheid blijken. De bijdrage mag een omvang hebben van tussen de 2000 en 5000 woorden. Bij aanlevering moet een korte samenvatting worden meegestuurd, met aan aantal sleutelwoorden. Het adres voor inzendingen staat op de site.

150

jaar

afschaffing

slavernij

Op 1 juli is het 150 jaar geleden dat de slavernij werd afgeschaft. Gea Gort en historica Eva Mabayoje schreven in het kader hiervan ‘God is niet wit’. In het boek komt o.a. scriba Arjan Plaisier aan het woord. Aandacht voor het slavernijverleden is bij Arjan Plaisier gegroeid door een bezoek in 2011 aan het slavenfort Elmina in Ghana. Daar werd hij geraakt door de gruwelijke realiteit van het Nederlandse slavernijverleden door een bezoek aan het beruchte voormalig Nederlandse slavenfort. ‘Voor de gouverneur was er een mooi vertrek. Voor de witte mensen ook een kerk. Het kerkgedeelte was pal boven het vrouwenvertrek van de slaven. Men was vrolijk kerk aan het vieren terwijl er beneden gekermd werd. De kerk had als opschrift: ‘Zion is des Heeren ruste, dit is syn woonplaetse in eeuwigheyd’. Alsof dit de woonplaats was van de Heer; alsof Hij hier wilde wonen! Kerk willen zijn terwijl mensen eronder lagen te verrotten. Dan denk je: dit kan niet! Wat een ongelofelijke blinde vlek.’ Het boek ‘God is niet wit’ reflecteert op theologie en beeldvorming en bespreekt hoe we samen kunnen bouwen aan de toekomst. De auteurs nemen de lezer mee op ontdekkingstocht door de geschiedenis van ons slavernijverleden.

Foto impressie intrededienst Niels den Toom

21

S’AMEN Ook laten ze zien hoe deze geschiedenis nog steeds doorwerkt in onze samenleving. Op de website van de Raad van Kerken, www.raadvankerken.nl, is een verzameling van activiteiten en publicaties te vinden met betrekking tot de herdenking van de afschaffing van de slavernij. Collecte JOP (7 juli 2013)

Passie voor Jeugdwerk

Het jeugdwerk neemt een belangrijke plaats in binnen de Protestantse Kerk. In het jeugdwerk wordt geloof doorgegeven aan onze (klein)kinderen. Via JOP Coach Live en een

trainingstour van HGJB Support geven regionale jeugdwerkadviseurs trainingen aan vrijwilligers in het plaatselijk jeugdwerk. Hanna Oosterlee is een van de jeugdwerkadviseurs. “Ik hoop dat anderen mijn passie voor God en de kerk voelen en uitgedaagd worden om hun passie te delen.” In PRO! (het gratis relatiemagazine van JOP) is meer te lezen over haar en haar werk (www.jop.nl/steunjop). De Protestantse Kerk gelooft in jeugdwerk en investeert in een goede ondersteuning van de plaatselijke vrijwilligers, want zij hebben voor hun taak inspiratie en training nodig. De Protestantse Kerk vraagt uw steun om de toerusting van plaatselijke jeugdwerkers mogelijk te maken. Met uw steun helpt u het jeugdwerk verder!

Verlegen om een goed woord Maarten den Dulk e.a. (red.)

De Boekenplank

Gerrit de Kruijf (1952-2013) was hoogleraar christelijke ethiek aan de Protestantse Theologische Universiteit. Wetend van zijn ziekte boden vrienden en collega's hem enkele maanden voor zijn dood deze bundel aan. Over aanspraak, argumenten, adviezen en het gesprek in ethiek, kerk en publiek debat.

Heer Bommel in Afrika Antoni Folkerts & Heinz Kimmerle

Auteur en tekenaar Marten Toonder walgde van het protestantisme van zijn jeugd. Hij was "erg gelovig, maar niet in christelijke zin". De auteurs, filosoof en Afrikakenner, zien veel overeenkomsten tussen Toonders universum en het Afrikaanse animisme: "Wie B(ommel) zegt, kan ook A(frika) zeggen."

Boekencentrum, 176 blz., € 17,50

Goede wijn Jan Hendriks

Theoloog Jan Hendriks maakte naam met zijn beeld van de kerk als een gastvrije herberg. In zijn nieuwe boek schetst hij een begaanbare weg voor kerkvernieuwing, via de methode van 'Appreciative Inquiry' ('Waarderend organiseren'). Kok, 144 blz., € 14,50

Garant, 111 blz., € 20,Ekklesia Breda Waalse kerk Catharinastraat 83b

Remonstrantse Gemeente Cimburgalaan 98

Doopsgezinde Gemeente Cimburgalaan 98

Aanvang 10:30 uur

Aanvang 10:30 uur

Aanvang 10:30 uur

Prot. Gem. Ginneken Aanvang 10:00 uur Behalve de eerste zondag Alle zondagen dienst van Schrift en Tafel

1 september

23 juni dr. C.M.G. BerkvensStevelinck

30 juni pastor L. van de Wel

7 juli ds. A. Poldervaart Genk

14 juli, 28 juli, 11 augustus Zie diensten Grote Kerk

14 juli, 21 juli Zie diensten Grote kerk

m.m.v. Ekklesiakoor Breda o.l.v. Jerry Korsmit pianist Daan Boertien toespraak Franck Ploum

28 juli Zie diensten Grote Kerk 9 augustus, 14:00 uur

Hagepreek en zomerse Buchmesse ten huize van Frieda Gouwetor

25 augustus ds. I. Reinhold-Scheuerman

28 juli ds. E.V.E. Wijnands Dalmsholte

8 september, Startzondag

4 augustus de heer G. Bosma

ds. I. ReinholdScheuerman

11 augustus ds. A. Poldervaart. Dienst van Schrift en tafel 18 augustus Zie diensten Grote kerk 15 augustus ds. M.J.A. Schulz Eindhoven

22

S’AMEN

Vieringen in de periode 23 juni t/m 8 september 2013 Zomerdiensten Grote Kerk, 10:30 uur

Dit jaar zijn de zomerdiensten gewijd aan het thema

Geef mij vleugels

zes diensten over bevrijdend geloven in deze tijd ‘Geef mij vleugels’ kan worden uitgesproken als een wens, een kreet van diep verlangen naar vrijheid, een gebed of als het begin van de droom van een nieuw leven. Een vliegende vogel is een zinnebeeld van ultieme vrijheid: los komen van de aarde, los komen van alles wat je beknelt, in een vogelvlucht je hele leven overzien – al is het maar voor even. Je kunt je als op adelaarsvleugelen gedragen weten, maar wat zegt dat dan over wat je gelooft, wat je draagt en op wie je vertrouwt? Is er een Ander die mij vleugels kan geven of moet ik leren om op eigen kracht te vliegen? Deze en andere vragen rondom vrij zijn en geloven in deze tijd willen wij overdenken in de reeks zomerdiensten.

30 juni Noorderlicht – Experimentele viering

Ieder die ooit in Frankrijk in de maand juli was, weet wat ‘Veertien juli’ betekent: het nationale feest in Frankrijk, het volkslied La Marseillaise en het motto ‘Vrijheid, gelijkheid, broederschap’. Maar wat hebben wij eigenlijk daaraan? Dit heeft toch alleen de Fransen iets te zeggen? Dat kan nog weleens anders zijn... 21 juli Schrift en Tafel Ds. J. Loosman (Protestantse Gemeente Ginneken) Ds. A. Visser, PG Breda Midden-Zuid

Een vogel gedragen op de wind. Een mens gedragen op hoop en verlangen. Stem en instrument geven vleugels in een vrolijk vrije viering met ontmoeting rond de tafel. Om te leren vliegen op eigen kracht. 28 juli Woord en Gebed

Drs. B. van Soest (Noorderlicht), PG te Breda NoorderBeemden

Ds. C.M.G. Berkvens-Stevelinck (Remonstrantse Gemeente Breda) Ds. W. Bisschop (PG Breda NoorderBeemden)

Waaruit willen we bevrijd worden en waar verlangen we naar? We beginnen deze zomerdiensten experimenteel met een nieuw bevrijdingsritueel.

We zullen ons laten leiden door het lied dat Huub Oosterhuis dichtte naar aanleiding van het prachtige beeld van Deut. 32: 11 ‘die mij droeg op adelaarsvleugels’.

7 juli Woord en Gebed

4 augustus Oecumenische viering

Ds. E. Quaak (Protestantse Gemeente Prinsenbeek – Het Kruispunt) Ds. G.A. Reinhold-Scheuermann (Doopsgezinde Gemeente Breda)

11 augustus Oecumenische viering

Dit ontdekken en beleven is een levenskunst: Vrij zijn voor jezelf, God en de ander. Hoe dit kan en hoe je daarin kunt groeien, daar staan we in deze dienst bij stil. 14 juli Woord en Gebed Ds. R.L. Dewandeler (Eglise Wallonne) Ds. N. den Toom (PG Breda Midden-Zuid)

Pastor H. v.d. Meulen (Evangelische Gemeente Jefta) Raad van Kerken Mevr. pastor Evelien van Ommering Raad van Kerken

18 augustus Woord en Gebed Ds. A. Plaisier (PG Breda) Ds. M.J.A. Schulz (Evangelisch-Lutherse Wijkgemeente b.a.)

23

S’AMEN Protestantse wijkgemeente NoorderBeemden

Lucaskerk Tweeschaar 125, aanvang 10:30 uur

11 aug. 18 aug. 25 aug.

: pastor P. Galama : pastor J. Schippers : pastor J. Looijse

Vanaf 4 augustus: aanvang 10:45 uur.

Tijdens alle morgendiensten is er kinderopvang en kindernevendienst. Maandelijks jongerennevendienst, info: Lucaskerk.nl Verpleeghuis Aeneas 23 30 07 14 21 28 04 11 18 25 01 08

juni juni juli juli juli juli aug. aug. aug. aug. sept. sept.

: : : : : : : : : : : :

Altijd dienst op zaterdagavond aanvang 18:15 uur ds. T. van Prooijen, Maaltijd van de Heer 29 juni : pastor E. Bouwmans ds. T.T. van Leeuwen, Waddinxveen 06 juli : pastor E. Bouwmans Lucaskerk gesloten, dienst in Grote Kerk 13 juli : pater M. van Kooten Lucaskerk gesloten, dienst in Grote Kerk 20 juli : pater M. van Kooten Lucaskerk gesloten, dienst in Grote Kerk 27 juli : pater M. van Kooten Lucaskerk gesloten, dienst in Grote Kerk 03 aug. : ds. H. ten Thije 10:45 uur, ds. W. Bisschop 10 aug. : pater m. van Kooten 10:45 uur, ds. M. van de Sar, Breda : ds. H. ten Thije 10:45 uur, ds. W. Bisschop, Maaltijd van de Heer 17 aug. 24 aug. : pastor W. Franken 10:45 uur, ds. W. Bisschop, doopdienst 31 aug. : pater M. van Kooten 10:45 uur, ds. T. J. Prins, Waddinxveen 07 sept. : pastor E. Bouwmans 10:45 uur, ds. W. Bisschop, Startzondag

Protestantse Wijkgemeente Breda Midden/Zuid

Markuskerk Hooghout 98, aanvang 10:00 uur Tijdens alle morgendiensten is er kinderopvang en Kindernevendienst 23 30 07 14 21 28 04 11 18 25 01 08

juni juni juli juli juli juli aug. aug. aug. aug. sept. sept.

: : : : : : : : : : : :

ds. Abr. Heringa ds. T. van Prooijen Markuskerk gesloten, dienst Markuskerk gesloten, dienst Markuskerk gesloten, dienst Markuskerk gesloten, dienst kand. M. van de Bunt kand. M. Bondzio ds. T. van Prooijen kand. M. van de Bunt ds. T. van Prooijen Markuskerk gesloten, dienst

in in in in

Grote Grote Grote Grote

Kerk Kerk Kerk Kerk

in Johanneskerk

Johanneskerk Dreef 5, aanvang 10:00 uur. 23 30 07 14 21 28 04 11 18 25 01 08

juni juni juli juli juli juli aug. aug. aug. aug. sept. sept.

: : : : : : : : : : : :

ds. F. Rookmaker ds. M. Wagenvoorde ds. M. Wagenvoorde ds. M. Wagenvoorde Johanneskerk gesloten, dienst in Grote Kerk gastpredikant ds. M. Wagenvoorde ds. M. Wagenvoorde ds. M. Wagenvoorde ds. Abr. Heringa ds. M. Wagenvoorde ds. T. van Prooijen, Startzondag

Woonzorgcentrum De Breedonk, locatie Mastbos Altijd dienst op vrijdagmiddag aanvang 15:00 uur 05 juli : pastoor P. van Gorp 12 juli : ds. M. Wagenvoorde 19 juli : pastor L. v.d .Wel 26 juli : ds. A. Vlieger 02 aug. : pastoor P. van Gorp 09 aug . : M. Wagenvoorde 16 aug . : A. Heringa 23 aug . : T. van Prooien 30 aug . : T. van Prooien 06 sept. : Pastoor P. van Gorp Evangelisch Lutherse Gemeente I.v.m. restuaratie / verbouwing diensten tijdelijk elders Oecumenisch Middaggebed Grote Kerk Op dinsdagmiddag 12:30 uur luidt de angelusklok bij de viering in de Grote Kerk. U bent van harte welkom voor dit meditatieve moment, dat duurt tot 12:50 uur. Er zijn wisselende voorgangers uit de kerken die lid zijn van de Raad van Kerken. Organist is Kick Schaart.

Amphia Ziekenhuis, locatie Langendijk Dienst van Schrift en Tafel, laatste viering aanvang 10:15 uur. 30 juni : ds. K. van Huisstede en pastor J. Looijse Amphia Ziekenhuis, locatie Molengracht, Molengracht 21, Altijd dienst van Schrift en Tafel op zondagmorgen aanvang 10:30 uur. 30 juni : pastor P. Galama 07 juli : pastor A. Visser 14 juli : pastor A. Visser 21 juli : pastor J. Looijse 28 juli : pastor P. Galama 04 aug. : pastor J. Schippers

Informatie en wijzigingen voor de rubriek ‘Vieringen’ vóór 20 augustus opgeven aan de redactie: [email protected]

S’AMEN

Bij onbestelbaarheid: Retour Pottenbakkerstraat 51, 4813 LB Breda

Alles voor óp uw vloer en vóór uw raam vindt u bij

Woonboulevard Breda, Kruisvoort 62, langs de Ettense Baan. Voor meer informatie: www.roobol.com. Roobol vindt u ook in Almere-Buiten, Almere-Stad, Amersfoort, Barendrecht, Bergen op Zoom, Delft, Den Haag (F.H. Laan), Den Haag (Leyweg), Den Haag (Megastores), Dordrecht (Woonboulevard), Dordrecht (Sterrenburg), Hellevoetsluis, Hilversum, Hoogvliet, Huizen, Maassluis, Naaldwijk, Oosterhout, Oud-Beijerland, Ridderkerk, Rijswijk, Roosendaal, Rotterdam, Sliedrecht, Soesterberg, Spijkenisse, Utrecht, Vlaardingen, Zeist en Zwijndrecht.

24