zeswekelijks tijdschrift VOOR LEIDING & jins

Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw, Lange Kievitstraat 74, B-2018 Antwerpen - zeswekelijks tijdschrift van Scouts en Gidsen Vlaanderen (uitgezonderd aug & sept) - Afgiftekantoor: Gent X • P409371

zeswekelijks tijdschrift VOOR LEIDING & jins

APRIL 2015

JRG 39

Het begin Scouting good old days.

Niet van gisteren

Dertig jaar kapoenenleiding Is er veel veranderd?

Generatie nu die knipoogt naar generatie ooit. Een Over & Weer vol van toen. En wat blijkt: scouts en gidsen bleven altijd kinderen van hun tijd; al meer dan 100 jaar kijkt scouting met eeuwig jonge ogen naar de wereld. Zo ontstaat gaandeweg onze geschiedenis: een aaneenschakeling straffe verhalen van onderweg langs weidse velden en donkere bossen, van kleine anekdotes en grote beslissingen, van goed bewaarde geheimen bij het totemvuur tot gedeelde kampfoto’s op Facebook. De juiste versie van onze geschiedenis bestaat in die veelheid aan kleurrijke en soms tegenstrijdige versies. Het is telkens anders en telkens scouting. De waarheid schuilt diep vanbinnen in ieder van ons. Want scouting moet je meemaken om te weten wat het is, zoals het tikken van regen op een tentzeil. Deze Over & Weer is geen academisch naslagwerk dat precies vertelt wanneer kapoenen een echte tak werden in VVKS met een eigen grijs uniformpje (in 1972) of waarom op een welpenpet ooit twee sterren schitterden (de ogen van Mowgli die zich één voor één openden). Sommige verbondscommissarissen komen aan het woord; Herman over de schitterend synthese in ‘glazuren handboeken’ midden jaren tachtig of An over de grote machteloosheid als een scout stierf. Anderen hadden we net niet aan de lijn; zoals Marc die met zijn ploeg de basispijlers nieuw leven inblies, of Linda en Lea die vurig kunnen getuigen over het verband tussen steeds paraat & bereid zijn. En zo komen honderdduizenden scouts en gidsen hier niet aan het woord wiens eigen beleving een hoofdstuk is in ons groot verhaal. Geen chronologie van Eikenschilden tot JAMbe. Deze Over & Weer is dan ook eerder een avondtocht doorheen het herfstbos; herinneringen waaien op, blad na blad en sterren … staren teder.

Het jungleboek en het kabouterverhaal Hoe het begon en verderging.

2 Technieken uit de Oude doos Wat ge meeneemt en dingen die gij kunt kerven.

4

20

6

22

Verbondscommissarissen van vroeger aan het woord.

8

25

Semafoorseinen Vroeger en nu.

Kevin, schrijft een brief aan zijn leiding van toen.

BV,s met een scoutsverleden Mieke, Hans, Adriaan, Machteld en Saartje.

Drie generaties jinleidsters Van 1949 tot nu.

Van een koningin en bijzondere eisen Aka en be.

Drie groepsleidsters over vroeger en nu.

Scoutsmanieren Uniform en totemisatie.

40 jaar Over & weer O&W nr. 1, jaargang 1.

10

26

Jongens, meisjes en gemengd Hoe gaat het er nu aan toe in groepen?

12

28

World Scout Jamboree Van 1920 tot nu.

14

30

Baden-Powell Het levensverhaal van onze stichter.

16

32

18

33

19

34

Goed omgaan met alcohol Hoe zit het?

Dozen op zolder Papieren en foto’s van je groep: hoe hou je ze bij?

De basispijlers Beproefd recept.

Zonnig spoor & goede jacht, Jan Van Reusel, een oude wolf.

FOTO: Archief Scouts en Gidsen Vlaanderen

36

Deze pagina is van ... de oud-leiding van Scouts en Gidsen Parsival uit Mechelen.

Inge (51) was van 1979 tot 1986 kapoenenleidster bij Gidsen 84ste Paus Johannes op het Valaar in Wilrijk.

Hebben/hadden jullie bepaalde tradities bij de kapoenen? Inge: We openden en sloten elke vergadering door een stukje uit het kapoenenverhaal voor te lezen. Zanna: Wij openen en sluiten door ons kapoenenlied te zingen, een lied waarbij de kapoenen om ter luidst mogen roepen. Hoe zamel(d)en jullie geld in voor het kamp? Inge: Driekoningen zingen en taarten verkopen. Zanna: Snoepsaté’s verkopen met Valentijn.

Dertig jaar kapoenenleiding

Zanna (23) is sinds 200 9 kapoenenleidster bij Gidsen 28ste van Edegem .

In leiding staan bij de kapoenen. Zou dat de laatste dertig jaar erg veranderd zijn? We vroegen het aan Zanna en haar mama Inge. TEKST: Zanna Wynants en Jasmin Van Goubergen | FOTO: persoonlijk archief | [email protected] | fb.com/commissariaatkapoenenzeehondjes

Vertel eens iets meer over de groep, tak en leidingsploeg. Inge: We waren een meisjesgroep, onze leidingsploeg van vier was gemengd. Zanna: Wij zijn een meisjesgroep, maar de kapoenentak is gemengd, net als de kapoenenleiding. We staan met acht in leiding. Hoeveel kapoenen hadden jullie onder jullie hoede? Inge: Wij zijn gestart met zes kapoenen, maar uiteindelijk waren het er bijna dertig. Zanna: Wij hebben gemiddeld 55 kapoenen. Als ze echt met veel zijn, spelen we in twee groepen. Welke spelletjes spelen kapoenen graag? Inge: Onze kapoenen speelden graag Schipper mag ik over varen, Stoelendans, Twee is te weinig, drie is te veel en Jagersbal.

4

Zanna: Die spelletjes doen we ook wel regelmatig, maar onze kapoenen houden vooral vol bij Buske stamp en Dikke Berta. Wat was het leukste spel dat jullie ooit verzonnen hebben? En hoe zat dat in elkaar? Inge: De drollenversiervergadering. Een actie tegen de hondendrollen in de wijk. Zanna: Onze topvergadering is de mama- en papavergadering. Dan brengen de kapoenen hun mama of papa mee en spelen we samen. We krijgen er ook toffe reacties op. Welke topvergadering doen/deden jullie zeker elk jaar? Inge: Wij gingen elke maand op dagtocht, dat was altijd superleuk. Zanna: Haha, wij gaan met onze kapoenen enkel op kamp op dagtocht en dat is met heel veel gezaag.

Hoe zoeken/zochten jullie een kampplaats? Inge: Via andere leiding, groepsleiding, andere scoutsgroepen of ouders. Zanna: Wij maken daarvoor gebruik van het fantastische internet. Er zijn genoeg sites waar je kampplaatsen kan vinden. Opkamp.be bijvoorbeeld. Hoe bezorgden jullie de kapoenen het takprogramma? Inge: We gaven het groepsprogrammaboekje mee na een vergadering en staken het bij de afwezigen in de bus. Zanna: Haha, daarvoor hebben we iets te veel kapoenen. Het komt gewoon op onze site. Zo vinden ouders het gemakkelijk en spelen ze het niet kwijt. Waarop was/ben je echt trots? Inge: Dat we die kapoenentak konden uitbouwen van zes naar bijna dertig kapoenen. Dat we een heel hecht team waren en altijd op elkaar konden rekenen. Zanna: Het is fijn om te zien hoe kapoenen starten bij ons. In het begin zijn ze verlegen, bang voor het onbekende. Na een tijdje bloeien ze open en maken ze nieuwe vrienden. Ik ben vooral fier op onze kapoenen. Het zijn fantastische kinderen. Hebben jullie ooit klachten gehad van ouders? Inge: Ja, dat drollen versieren een vieze activiteit is. Zanna: Niet dat ik me direct herinner. Misschien eens als er iets kwijt is.

egem Kapoenenlied Scouts Ed akke. Leiding: Chikelakke, chikel uw. cha , uw cha , Kapoenen: Chauw ke. lak me boe , kke ela L: Boem K: Bouw, bouw, bouw. ke, wat zijn wij? L: Chikelakke, boemelak blij! K: Wij zijn kapoenen altijd L: ’t Is ni do. K: Meus. L: ’t Is ni re. K: Meus. L: ’t Is ni mi. K: Meus. L: Maar 't is fa. K: Meus! L: Wat zijn wij? jd blij! K: Wij zijn kapoenen, alti L: Watte? Kapoenen?! K: Jeeeeeeuij! L: Kapoenen?! K: Jeeeeeeuij! L: Tent vol! K: Talent!

Uitspraak van de maand Christophe Lambrechts (VC): Zondag was ik op bezoek bij mijn neefje Seppe, 7 jaar. Ik vroeg hem hoe het op de scoutsvergadering was geweest. Hij antwoordt: ‘Hoe, weet jij dat dan niet?! Jij bent toch de baas van de scouts!’ Elke maand publiceren we een uitspraak van een kapoen die ons hartelijk heeft laten lachen, of even heeft vertederd. Spreekt je moeder nog altijd over iets dat jij er als zesjarige ooit uitflapte? Ligt iedereen in het leiderslokaal op de grond van het lachen met wat één van de kapoenen onlangs zei? Alle hilarische uitspraken zijn meer dan welkom op [email protected] of op fb.com/commissariaatkapoenenzeehondjes. Op dat adres mag je ons ook bestoken met alle vragen, problemen en suggesties.

5

“Op deze wijze zullen wij de vrouwelijke jeugd voorbereiden tot de edele doch verantwoordelijke levenstaak: eens de moeders te worden van een schoon en krachtig Vlaamsch geslacht”

Van teerpoten en duiveltjes Ook bij welpen en kabouters bestaan veel rituelen en tradities. En wie zich een beetje verdiept in de geschiedenis ervan, moet al snel vaststellen dat die van de welpen anders verlopen is dan die van de kabouters.

heel sterk benadrukt. ‘Kabouters doen hun werk in stilte, zonder dat ze vragen om er voor bedankt of beloond te worden. Ze doen het omdat het hun plicht is tegenover hun vader en moeder en hun familie. Soms kan het wel eens moeite kosten als ze zich wat moe voelen of liever gaan spelen, maar ze moeten bedenken dat het hun plicht is en plicht gaat voor al het andere.’6 Kabouter-zijn betekende dus veel meer dan enkel buitenspelen met anderen en de rol van de kabouters werd ingevuld volgens de tijdsgeest van toen.

TEKST: Michael Van Craen | FOTO’S: Archief Scouts en Gidsen Vlaanderen | [email protected] | fb.com/kabouterswelpen

De welpen

Hoewel de eerste scoutsgroep al opgericht werd in 1908 in Engeland, ontstond de welpenwerking pas tijdens de eerste wereldoorlog. In veel troepen vormden de jongens onder elf jaar namelijk een probleem, ze wilden ook meedoen. Baden Powell begreep dat er voor hen iets anders moest komen. Toen zijn oog viel op de jungleboeken van Rudyard Kipling stapte hij naar de beroemde schrijver met een nieuw idee en legde dat vast in het Welpenhandboek dat op 2 december 1916 verscheen.1

Het jungleboek Een nieuwe welp liep eerst een paar weken mee in de wolvenhorde. Daar leerde hij van de andere welpen de regels van de jungle en de verhalen over Mowgli, Baloe en Bagheera. Een

“Een welp volgt de oude wolven, een welp is moedig en houdt vol” welp moest elke dag een goede daad doen, opschrijven en aan de leiding tonen. Hij moest ook de welpenwet kennen: ‘Een welp volgt de oude wolven, een welp is moedig en houdt vol’. Kende hij dat allemaal, dan mocht hij zijn belofte doen. En nadat hij die had uitgesproken, kreeg hij van Akela zijn das en zijn welpenpet en werd hij ‘een teerpoot’ genoemd. Een teerpoot is een jonge welp die alleen nog maar de horderoep kent, de welpenbelofte en de welpenwet. Vanaf dan begon het avontuur pas echt.

De kabouters

In 1910, twee jaar na de oprichting van de scouts, worden de gidsen in het leven geroepen. De eerste Belgische gidsen werden in 1915 gesignaleerd, de eerste Belgische kabouters in 1920.2 In de jaren die volgen, ijveren de Katholieke Padvindsters van België voor een eigen pedagogie voor de meisjes. En die is minder gespierd, meer vrouwelijk en christelijk. ‘Op deze wijze zullen wij de vrouwelijke jeugd voorbereiden tot de edele doch verantwoordelijke levenstaak: eens de moeders te worden van een schoon en krachtig Vlaamsch geslacht.’3 Toch wordt die meisjeswerking door de goegemeente nog wantrouwiger bekeken dan de scouts. Want goede moeders worden ja, maar er wordt hier ook flink gekampeerd, op tocht gegaan, lekker meisjesachtig gedaan. De rolpatronen vervagen wel degelijk.4

6

Het Kabouterverhaal Van de eerste jaren van de Gidsen zijn weinig schriftelijke stukken bewaard. Daarom is het heel moeilijk om het ontstaan van het Kabouterverhaal te achterhalen. Wellicht is het gebaseerd op het gedeelte uit het Welpenhandboek van Baden-Powell waar de welpen worden vergeleken met nuttige, hulpvaardige wezens: de kabouters.5

Yvonne Van Haegendoren, belangrijke figuur bij de Blauwe Gidsen, gebruikte het boek De verdwijning der Alvermannekens van Lenaerts om het verhaal van Baden-Powell wat aan te vullen.7 In 1954 verschijnt dan het verhaal Naar ‘t kabouterland uitgegeven door de Katholieke Meisjesgidsen van België (KMGB). Gelukkig is er veel veranderd sinds de tijd dat BP z’n handleiding schreef en hebben we als maatschappij en als jeugdbeweging een hele weg afgelegd. Vandaag is het doel van scouting voor kabouters en (zee)welpen gelijk. Al zullen ook nu de kabouters zeggen dat jongens stom zijn en andersom.

‘Kabouters zijn kleine wezentjes die in de huizen leven en daar goed doen. In sommige huizen zijn er in plaats van kabouters kleine duiveltjes. Als de mensen het rustig willen hebben, komen zij en halen alles overhoop, breken meubels en het aardewerk en laten alles rommelig achter, zodat men weer kan beginnen met opruimen. Ze zijn slordig en lui en steken geen hand uit om hun ouders te helpen.’ Kabouters werden aangespoord om geen duiveltjes te zijn en vooral anderen te helpen. Op zich geen slechte eigenschappen, maar dienstbaarheid en opoffering werden wel

Palstra, Theo P.M., Baden Powell, zijn leven en zijn werk, De nationale Padvindersraad, 1969, p. 59. Caignie, K., verhandeling, De Vlaamse Katholieke gidsenbeweging 1939-1973, Leuven, 1995. 3 M. Vanhaegendoren, Het Verkennersleven, Brussel, 1946, p. 512). 4 VVKSM, Groeipijnen, 1989

Anno 2015

Ploeg Kabouters/(Zee)Welpen biedt een hedendaags en gelijkwaardig verhaal voor jongens én meisjes: Jungle­avonturen van Mowgli en Shanti. Shanti is een slim en dapper meisje dat Mowgli dikwijls uit de nood moet helpen. Ze is een stoer voorbeeld en inspirerend voor alle meisjes van de kabouterleeftijd.

Powell, B., Welpenhandboek, de nationale Padvindersraad, 1959, p. 26. Powell, B., Welpenhandboek vertaald door P. Telder in1950, p. 46-47 Van Haegendoren, M., Welpen- en Kabouterleven, Vlaamsche scoutspers comité, 1946, p. 30. 8 K.M.G.B., Naar ‘t kabouterland, 1954

1

5

2

6 7

7

heettijd nog VVKSM eren (Wat in uw nd aa later Vl et en ni k ds oo Gi toekwam. En f bij Scouts en ts tie ou ac sc ds de ee st op g nt 94 ijk, wa ke in 19 ik ben no tscarrière eigenl als klein manne Het is nu 2015 en gedacht toen ik en heel mijn scou et he ni or n. st Do zij va t. te je t lie d ou st ha een sc te). Dat conde met ru t wilde zeggen om kkindje’ geen se n wijze in wat he ge ei toen ik u als ‘pla el he ge op r voor de rest w vulde ik elke keer opnieu me leidsters maa za rg zo van en e ch p ik zo ooit weg le fantastis s klein ventje lie had ik nog enke Al ts d. eiou el Kl sc . er en de nw j oi bi ne go n re ar elkaar n echte man In mijn eerste ja et tennisballen na uis, terecht in ee ak m th j ee n wi m da et en rs ni st de ik oe an m llen. Daar ging bepaald spel kwam ik, heel n ba e ee j di Bi et ). am m or n kw vo s ke ry daar sten ra ij en alle t we elkaar moe een activiteit (sor ik woonde vlakb ongerust. Maar een tijdje door da k na lij isbezoeken. s jn hu hi pa j d sc bi ar ha n wa lle vin ne Ke Jullie waren jaren te verte g is. no hu ar om na tra tte ex te koord en ik vluch had een anekdo mijn mama… die ijn oudere gelukkig goed. En altijd (ook voor m nd ne an l te sp el He Zo kwam ik ofwe isbezoek. binnenkwamen). iding bij ons op hu s le er pid de m le ka am t ijn kw m he ar en en g, to kamp Twee keer per ja onden in scoutin rtellen over het we ook interesse to am de leiding ve kw naar uit. Met nieu of n rd zij ha u el zo zussen die plots he ar ) ja ts t ou da sc g nt in de wa j id bi le en t euwe or niks zorg hele buurt za weten wie mijn ni me natuurlijk vo ngens en ik (de kt jo aa ur m bu Ik . ijn jk m ili n t moe . thema. Hier keke e scout vaak wa k sorry daarvoor d ik het als jong aan uw been, oo ek we re de ie w leiding krijgen, ha nieu t nden plakte ik op p. De leiding heef na een paar maa ren op Piratenkam tu on ng ni av an de sp n re el d wa p, zove uit mijn welpentij wij over dat kam te herinneringen g jaren spraken fs No ltje acteerwerk. ra . st aa tie st de ra k n ne er va st ge n n ijn Eé ee m or op do n al te la or ge vo derdejaars druk na ng en dat toen een grote in ustzijn lag, zijn de voor ons opengi e ew di nb ld ite re bu we s ie er as id fant r onze leider gaf van onze le en avontuur. Een pen en al … maa oken was en één am br st ge en in embad n gd pe ze op ge kl zelfgebouwde zw testen, met Want toen er zo als enige in ons p leider echt gaan l een m e aa ka oz m e el le fd st al el wu k tz be welpen de e graag wij oo ook toen hij da , Ho . an et m ni e di eg ld no e he ge hte n tierend groeps jammer geen kick. Een ec erstroming en ee embad hield het ov zw e t us da r. n he ee va n m t ie ee oi ct s no en, wa als welp zwom. De constru wel te zien kreg . Dat vergeet je nomen. Wat we het kampterrein op gd le ge d duikje hadden ge ha en haar was te drog eld, we doken leidster die net gaven het voorbe rs aa ej eken, rd de re ze grenzen opzo rijker. Stoe oep veel belang ochten we zelf on gr m es. de en ho rd ts en we ba do r m s ne co on g lieten jullie Als jongverken gerbroek met in le id en le s irt je, Al sh . ld Tve a re gen we Metallic or een bang nt onder in onze ei liep ik dan in mijn stoer uiterlijk vo ar n l Da Ee . . we el pt er ve ee rd te sl lf we ge ze de scouts erikaantje soms misschien l door. Bij ons op en. r mee naar ’t Am to we de n k oe va lij m g ur in ijn tu id m na le ik e lli e, mijn Daarvoor had g. Dat hadden ju danken aan julli je in vermommin dat heb ik mee te en s ui th zo een buitenbeent er ij gaan maar ik voelde m s. Er altijd voor eens gelachen, zelf als leider wa ik e de ho op en en el zie sp g e ik scoutin sseling en in Want aliteit, veel afwi sis gelegd van ho . kw CI ba et ER de m M ee n e m ite nd en ite ee lgem Jullie hebb ven naar activ een grote en we jezelf geven. Stre nden zijn. Daarom ko k oo en het beste van we s ad altijd. m of tegendra plant, bloeit nog leden. Hoe zot, ta l toen hebben ge aa m le al e arbuiten en lli ju t het zaadje da or scouting ver da vo k oo r aa m , indeke istoffel Scheldew voor Scouts St. Kr rt ha t . oo af f gr ie n br ee Met t ik deze Scoutslinker slui met een Stevige n toen,

Beste leiding va

okstaartje Aanhankelijk St Kevin De Wael

Zelf doen

• Schrijf zelf een brief aan je oud-leiding en publiceer die op jullie site of programmaboekje. Leuk om te lezen voor jonggivers en ouders. • Of laat de jonggivers een brief schrijven aan zichzelf in de toekomst en hem onder gesloten omslag aan jullie geven. Beloof hen om die brief na een jaar (of op hun achttien bijvoorbeeld) aan hen terug te bezorgen. Draag goed zorg voor de brieven en bezorg ze hen effectief terug.

TEKST: Kevin Dewael | FOTO’S: persoonlijk archief | [email protected] | fb.com/hierleefteenjonggiver

9

Nostalgische giververhalen Op menig scoutsfamiliefeest worden wilde verhalen verteld over die straffe tijd bij de gidsen en verkenners. Dat is bij Bekende Vlamingen wellicht niet anders. In deze Over & Weer een greep uit enkele straffe verhalen van bekende mensen over hun scoutstijd. TEKST: Liesbeth Duquet | FOTO’S EN QUOTES: En sterren staan al teder | [email protected] | fb.com/gidsenverkenners

“Op een van die dagtochten - in Leopoldsburg waar we op kamp zaten - kwamen we plots aan een omheining die ons eindeloos lang leek. We zagen op de kaart dat we eigenlijk rechtdoor moesten gaan, dus besloten we onder de draad door te kruipen en een stuk weg af te snijden. Het was bijna middag. Op een bepaald moment kwamen we bij een vervallen huis in het midden van de heide. Iemand van de patrouille stelde voor om hier halt te houden en met de woudloperskeuken lekkere croque-monsieurs te maken. We maakten een vuurtje en bakten. We hervatten onze tocht en kwamen ’s avonds probleemloos op onze eindbestemming aan. Toen we over onze dag vertelden, vernamen we echter dat we door militair domein waren gelopen en dat het vervallen huis waar we zo lekker gekokkereld hadden, eigenlijk het doelwit voor de schietoefeningen van de militairen was! Ik denk dat ik dat thuis nooit verteld heb.” Mieke Van Hecke, de vorige grote baas van het katholiek onderwijs

FOTO: Archief Scouts en Gidsen Vlaanderen

“We hadden de traditie om met de verkenners quizavonden te organiseren. Dat waren echte spektakelavonden. We trokken zelfs Bekende Vlamingen over de streep om deel te nemen. Vaak werd voor die quizzen het hele dorp gemobiliseerd. We staken op voorhand brieven in de bussen, en als er een kaars voor je raam stond op de avond van de activiteit, dan wilde dat zeggen dat je niet wilde meedoen. We troffen altijd bitter weinig kaarsen aan. Wat we deden, had eigenlijk een beetje de ‘feel’ van het één-programma ‘Fata Morgana’.” Hans Bourlon, de bedenker van Samson & Gert

10

“Wij sloten het kamp altijd af met ‘kwaxido’. Vraag me niet waar die term vandaan komt, maar het komt erop neer dat we aan het einde van het kamp de tentzeilen op de rand van de rivier legden, ze met bruine zeep insmeerden en er dan zelf over gingen rollen om ze helemaal proper te krijgen. We moeten er bij thuiskomst echt verschrikkelijk uitgezien hebben: onze kleren helemaal stijf van de modder.” Machteld Libert, journalist bij het journaal op één

“Ik bewaar ook nog goede herinneringen aan het spel ‘De echte wereld’: Daarin moest iedereen een beroep kiezen, dat beroep dan een hele dag lang op kamp uitvoeren en zo geld verdienen. Met dat geld kon je dan leuke extraatjes kopen. Iedereen ging heel hard in dat spel op en probeerde zo inventief mogelijk uit de hoek te komen, want op een kamp zonder luxe zijn alle extraatjes welkom. Ik had er toen voor gekozen om kapster te zijn. Ik heb daar enorm veel (nep)geld mee verdiend, want iedereen was bereid centjes te betalen voor een zalige wellnessbeurt in mijn kapsalon.” Saartje Vandendriessche, presentatrice en actrice

Dus … ga naar buiten, verken de wereld en beleef de verhalen die je later, als je in het trotse bezit bent van een bos grijze haren en een klein brilletje op de neus, kan delen met die andere oud-gidsen en -verkenners. Al hoef je natuurlijk niet zo lang te wachten voor een (familie)feest met straffe scoutsverhalen.

“Soms zie ik in dat hilarische MTV-programma ‘Jackass’ stunts die we ook bij de scouts hebben uitgeprobeerd. Ik weet het, waarschijnlijk niet helemaal verantwoord, maar wel heel fijn.” Adriaan Van den Hoof, stand-up comedian

Een BV-vergadering • Droom met je givers over roem en toekomst. Als ze zich proberen voor te stellen om zelf BV te worden, wat voor soort BV zou dat dan zijn? Zanger, astronaut, presentator, politicus, schrijver, striptekenaar, wetstraatjournalist? En wat voor soort BV zien ze de andere givers of de leiding wel worden? • Maak samen jullie eigen BV-show/quiz en geef daarin iedereen een rol die hem of haar op het lijf geschreven is.

11

Op kamp naar Lourdes Anna, Titi en Yentl; jins en leidsters van grootmoeder, moeder op dochter halen herinneringen op en vergelijken hun jinjaren. TEKST: Marieke Van Broeckhoven en Yentl Demeyer | FOTO’S: persoonlijk archief | [email protected] | fb.com/jinguin.scoutsengidsen

Gemengd of niet

Iets waar we nu al bijna niet meer over nadenken, was tijdens de voortaktijd van Anna lang niet vanzelfsprekend. Een gewone omgang tussen jongens en meisjes was uit den boze. Alles was strikt gescheiden en dat moest ook zo blijven. Zo reed Anna met haar toekomstige echtgenoot op een Vespa naar Herfstontmoeting (HO) 1950. Aangekomen op de weide van HO sprak de districtsleiding grote schande over haar. Anna moest bij de zusters in het klooster vlakbij gaan slapen, de weide van Herfstontmoeting was enkel voor mannen. ’s Nachts stiekem naar de jongens sluipen, was er ook niet bij. De zusters deden de Yentl Demeyer (°1989)

Scoutscarrière? 1994-… Totem? Wilskrachtige Steenloper Waar? Gidsen Kontich 27ste Sint-Renilde Uniform? Beige hemd en groene broek. Voorbereiding op leiding? • Jin for jins • 3 x per jaar stage • Jintro • 3D-cursus (eerste jaar leiding)

slaapkamer op slot en die bleef dat ook de hele nacht. Het verhaal kreeg ook nog een staartje voor Anna. Ze moest voor de districtsraad verschijnen en zichzelf verantwoorden voor haar losse omgang met jongens.

We gaan op kamp naar ...

Jinkamp en buitenland gaan al drie generaties lang hand in hand. Het kamp was het hoogtepunt van een jin-/voortakjaar, maar werd op een heel andere manier ingevuld. Titi vertrok met haar jins naar Schotland, Yentl trok naar Hongarije en Anna ging met haar groep op bedevaart naar Lourdes, daarna trokken ze tien dagen door Frankrijk.

Anna Lenaerts (° 1937)

Scoutscarrière? 1949-1960 Totem? Levenslustige Blauwvoet Waar? VVKM Pius XI 50 Uniform? Blauwe rok, groene welpenblouse, blauwe hoed. Voorbereiding op leiding? Geen stage, wel cursus Inleiding

Titi Lamoen (° 1962)

Scoutscarrière? 1968-... Totem? Meer-eisende Mungo Waar? Gidsen Kontich 27ste Sint-Renilde Uniform? Beige hemd en bruine broek. Voorbereiding op leiding? Drie keer per jaar stage en cursus Inleiding

Geloof

In de tijd van Anna was het geloof nog heel belangrijk . Zowel bij Titi als bij Yentl werd er al veel minder belang aan gehecht. Er was nog wel een groepsmis of de jins organiseerden af en toe een bezinning, maar bij Yentl veel minder vaak en minder katholiek.

Eens scout, altijd scout

Plezier, vriendschap en verbondenheid stonden gedurende drie generaties centraal. Anna bewaart de beste herinneringen aan de dagtochten die de leiding maandelijks organiseerde. Yentl geraakt dan weer niet uitgepraat over een politie- en diefspel dat de leiding ineengestoken had. Ze moesten proberen om dingen te stelen en kwamen daarbij letterlijk in de woonkamer van hun leiding terecht. Opmerkelijk is dat de vriendschappen die de jins smeedden, de tand des tijds goed doorstaan hebben. Doordat ze zoveel samen beleefden, sloten sommigen vriendschappen voor het leven. Yentl heeft nog altijd contact met haar medejins en ook Titi kreeg voor elke vijftigste verjaardag van haar groepsgenoten een uitnodiging. Anna heeft vooral goede herinneringen aan de vriendschappen, maar de laatste jaren is het contact wel verminderd.

12

Van een koningin en bijzondere eisen Dat akabe staat voor ‘anders kan best’ is nog maar een kleine veertien jaar zo. Wij zochten uit waarvoor dat letterwoord vroeger stond. En wat er eerst was: akabe voor jongens of voor meisjes? TEKST: Wim Dioos | FOTO’S: Archief Scouts en Gidsen Vlaanderen | [email protected] | fb.com/akabescouts

Afdeling Koningin Astrid

De eerste sporen van gidsenwerk voor “zieke en gehandicapeerde” gidsen leiden naar Antwerpen, maart 1938. De werking wordt, ter nagedachtenis van de overleden koningin, Afdeling Koningin Astrid gedoopt. De blauwe das met een geel kruis als onderdeel van het uniform herinnerde aan de stralende goedheid van de koningin. In de beginperiode is er alleen een werking voor lichamelijk gehandicapte meisjes, later mogen ook gidsen met een sensorische beperking (blind- en doofheid) naar AKABE. Pas jaren later worden ook meisjes met een mentale beperking toegelaten. Die eerste groepen zijn verbonden aan instellingen. En om alle AKA-leidsters met elkaar in contact te brengen, is er het tijdschrift de AKApijl. De nadruk ligt vooral op ”zorgen”. De inclusiegedachte van (scouting voor) gehandicapten in de maatschappij moet nog wat rijpen.

In 1954 wordt de operatie “elk district zijn BE-groep” gelanceerd.

Bijzondere eisen

De scoutswerking voor gehandicapte jongens binnen de toenmalige Katholieke scoutsbeweging (de Baden Powell Belgian Boy and Sea Scouts) ontstaat in 1926 in Engeland onder de naam “extension scouting”. Datzelfde jaar wordt in België een scoutsgroep voor dove jongens opgericht verbonden aan een instituut in Sint-Lambrechts-Woluwe. Rond 1937 duiken er meer Extensiongroepen op in België en vanaf dan begint men te spreken van de BE of Bijzondere Eisen-werking, ook wel eens als “bijzonder energiek” vermeld. Pas begin 1950 beginnen de plaatselijke groepen samen te werken met de nationale koepel VVKS, wat leidde tot een hele vernieuwing en heroprichting van BE-groepen. In 1954 wordt de operatie “elk district zijn BEgroep” gelanceerd. Daarmee wil men vooral BE bekend en bereikbaar maken voor iedereen. Geruggensteund door de oprichting van een natio-

nale koepel ontstaat er uitwisseling tussen alle scoutsfederaties in België. En zo vinden meer en meer mensen met een mentale en psychische beperking de weg naar BE-groepen. Die evolutie zorgt voor een aantal moeilijkheden. Men maakt zich vooral zorgen over het mogelijke meerderwaardigheidsgevoel van de fysiek gehandicapte tegenover de mentaal gehandicapte scout. En men discussieert ook over het onderscheid tussen zwaar en licht mentaal gehandicapte leden. Dat leidt op termijn naar afzonderlijke groepen volgens aard van de handicap en daarbij wordt samenwerken met valide scouts en gidsen niet volledig uitgesloten.

Er zijn niet zoveel correct cijfers over akabeleden en –leiding. Toch een poging. AANTAL GROEPEN

100

89 67 24

25

1976

1989

50

38

1995

75

25

2003

2015

Akabe

De groei van de AKA- en BE-werking met zijn specifieke problemen (vervoer naar de vergaderingen, geschikte lokalen, geschikte leiding) dwingt de akabeafdelingen tot meer samenwerking. Eind jaren zestig worden de banden tussen AKA en BE aangehaald. Zo ontstond AKABE al in 1971, twee jaar voor VVKS en VVKM één werden. In 2001 is er het Akabecongres als inspraakmoment over de visie en indeling van thema’s voor het nieuwe handboek ‘Bananen in een minirok’, dat in 2003 verschijnt. Tijdens dit congres beslist men ook om de letters AKABE een nieuwe betekenis te geven: namelijk Anders Kan Best! Vandaag de dag kunnen we dus trots terugkijken naar onze geschiedenis, maar zeker ook vol enthousiasme uitkijken naar onze toekomst, die zeker zo interessant zal blijken! Want Anders Kan Best!

14

Akabe in cijfers

AANTAL LEDEN

1.500

1.400 770

1976

810

1.500 1.000

1.200

500

1989

1995

2003

2015

AANTAL LEIDING

280

400

295

320

350

360

300

200

100

1976

1989

1995

2003

2015

15

Philippe Bontinck

groepsleider van 1983 tot 1986 Plichtsbewuste Reiger

Het evenwicht tussen structuur en fun Had jij graag groepsleiding willen zijn in 1983? Of toch maar liever in 2015? Wij vroegen aan drie oud- en huidige groepsleid(st)ers van Scouts en Gidsen Haegpoorters uit Destelbergen waarom ze in groepsleiding stapten, waar ze fier op zijn en hoe zij omgingen/omgaan met de uitdagingen van hun tijd. TEKST: Quinten Quartier en Els Van Hove | FOTO: persoonlijk archief | [email protected] | fb.com/ploeggrl

Nele Hessens en Elien Vandesteen

groepsleiding sinds 2013 samen met Laura Goedertier Zonnebloemoranje Geduldige Steltkluut en Ochtendgroene Enthousiaste Secretarisvogel

Wees kritisch en vooral durf fouten te maken om er uit te leren. (Elien) Ik vind het als groepsleidster niet altijd vanzelfsprekend om goed om te gaan met de negatieve reacties die je onvermijdelijk krijgt. Soms is het lastig om anderen te bevestigen in hun taak als leiding, terwijl wij die waardering soms missen als groepsleiding. Je bent vaak ook de meest ervaren leid(st)er en dan vergeet je wel eens hoe je je voelt als nieuwe leiding binnen een leidingsploeg.

Wij zijn groepsleiding geworden omdat wij graag iets wilden terugdoen voor die groep waar we zelf zolang lid van geweest zijn. We willen de volgende generaties kunnen geven wat wij gekregen hebben. We zijn fier op onze gemotiveerde leidingsploeg. Wij hebben keihard ingezet op communicatie en dat werpt nu zijn vruchten af. Bij onze groepsraden moeten we er vooral op letten dat ze interessant zijn en dat iedereen de kans krijgt om zijn mening te geven zonder dat het te lang duurt.

16

Vroeger was er bijna elke avond wel iemand in het lokaal. Als we nu niet op voorhand een oproep lanceren, zit je daar alleen. Vroeger leek het ook veel minder streng: kamplokalen twee jaar op voorhand vastleggen was er niet bij, takevaluaties bestonden niet. Dat is nu allemaal noodzakelijk. We weten nog niet wat we gaan doen als we gestopt zijn als groepsleiding, maar onze opvolgers kunnen zeker rekenen op onze steun.

ing, Zet je stempel als groepsleid en wees kritisch en durf fouten mak leieps Gro n. lere zodat je eruit kan maar ding zijn is niet gemakkelijk, en. gev het kan je veel voldoening

Het blijft wel een uitdaging om die bende zinvolle activiteiten te geven. (Philippe)

Ik ben groepsleider geworden op mijn 24ste omdat dat in de lijn van de verwachtingen lag. Zelf vond ik mij toen nog te jong. Ik ben er heel fier op dat ik aan de wieg stond van de gemengde werking van onze groep en dat ik de leiding op cursus stuurde.

Onze groepsraad begon altijd te laat en duurde veel te lang, met de nodige hoofdpijn achteraf. Nu zou die zelfs via internet kunnen gehouden worden omdat er meer mogelijkheden zijn qua communicatie.

Onze groep stond bekend als “het kleine groepke”, omringd door mastodonten. Door onze gemengde werking en kwaliteit zijn we op enkele jaren snel gegroeid. Om geld in het laatje te krijgen verkochten we paaseieren, was er een spaghettiavond en af en toe een fuif. De jins gingen zelfs ooit met koeientongen leuren.

De paden zijn misschien al geëffend en tradities gevestigd, maar het blijft wel een uitdaging om zinvolle activiteiten te bedenken voor die bende.

An Leroy

groepsleidster van 1999 tot 2001 samen met Eva Coppens Eerlijke Muis Ik was eigenlijk geen leidster meer dat jaar, omwille van een drukke studie. Ontevreden ouders spraken ons aan over flauwe activiteiten, een vuil lokaal en leiding die niet kickte zonder drugs. Een slechte naam is snel gemaakt. We voelden ons verantwoordelijk en werden groepsleiding.

Ga mee op vorming en ontdek hoe andere groepsleiding omgaat met de uitdagingen van een groep. (An) Ik ben heel fier dat wij op een paar jaar tijd het vertrouwen van de ouders hebben teruggewonnen, met grote hulp van de leiding.

Als groepsleider heb je eigenlijk niets te zeggen, want alles moet via de groepsraad. En dan moet je soms tegen je zin stemmen en mensen kwetsen.

Laat het spel centraal staan en hou het voor zowel leden als leiding plezant! Draag zorg voor elkaar!

In het begin waren we behoorlijk streng voor de leiding op groepsraden. Er moest structuur komen, een agenda, een tijdschema en het doel van de vergadering was duidelijk. We zochten en vonden uiteindelijk het evenwicht tussen structuur en fun. Ik vond het lastig om me constant verantwoordelijkheid te voelen zelfs als dat niet nodig was: het lokaal kuisen, dronken leiding op fuiven, schimmelpotten, ... In onze tijd werd het engagement van leiding steeds kleiner en ik denk dat dat nu nog veel sterker speelt. Hopelijk lukt het om leiding te blijven motiveren tot een langer engagement. Ga mee op vorming en ontdek hoe andere groepsleiding omgaat met de uitdagingen van een groep. En blijf genieten van het spelen!

17

• Blader eens door de map Zin in Scouting?! voor do’s en dont’s over belofte, overgang, totemisatie, uniform, en nog veel meer. Te koop in elke Hopperwinkel voor 8 euro. • Scoutswoord? Erewoord! is een bundel vol geschiedenis en ideeën over de beloftewerking binnen de verschillende takken. Te koop in elke Hopperwinkel voor 9,5 euro. • In de knoop met je sjorring? Op scoutsengidsenvlaanderen.be/t echnieken vind je nuttige én veilige info. Op technieken@scoutsengidsenvlaanderen .be kan je altijd met vragen terecht!

Meer info of inspiratie over scoutsmanieren?

TIP!

Totemdag Organiseer een groepsvergadering met de oudere takken. Vraag iedereen om verkleed te komen als zijn totem of een té gek dier. • Bouw een jungle- of strandhoekje. Fotografeer iedereen als totemdier en versier de toiletten met al die leuke foto’s. • Organiseer een beestige talentenjacht waarin ieders talent tot uiting komt. • Sjor een totempaal.

Totemisatie OVER RITUELEN EN TRADITIES

Met iets nieuws beginnen is tegelijk bemoedigend en uitdagend : de bedoelingen van dit leid(st)erstijdschrift die vooraf druk werden besproken, zijn aan uitvoering toe. We willen er graag aan beginnen maar ergens is er toch onzekerheid : zal het lukken ?

1

TEKST: Jan Vansantvoet | [email protected]

Met deze zinnen werd Over & Weer in oktober 1974 geboren. De man die dit schreef, heet Ludo De Schryver. Zijn naam heeft hij dus niet gestolen. Het zal hem deugd doen dat veertig jaar later nog altijd talloze scouts en gidsen zijn voorbeeld volgen in het nog altijd gelijknamige tijdschrift. Lezen we Ludo’s voorwoord helemaal door, krijgen wij, redacteurs van 2015, toch een rilling over ons heen.

leiders Wat zeker aan de basis ligt is de wens om het gesprek tussen en de groepen leeftijds de van en oordelijk verantw de en leidsters en «doorg bewegin deze aan erop komt diensten te bevorderen. Het zichtig» te maken. Dat mystieke verbondsimago willen we kwijt.

2

3

4

Het gaat om een dienstverlening «over en weer», om het opentrekken van ons aller denken over jeugdwerk, om het uitspreken van meningen, om het verstrekken van informatie, om de begeleiding van het werk in de plaatselijke groep.

‘Ingezonden stukken van leid(st)ers zouden in dit deel kunnen opgenomen worden, maar ook interessante bedenkingen van buitenst aanders

1 2 3

TEKST: Tine Smits | [email protected]

TIP!

Dasknoop Elke dag een goede daad.

4

Uniform vergeten? Bedenk Het grote uniformspel en beloon je leden voor elk uniformstuk dat ze dragen. Laat ze de ontbrekende stukken terugverdienen met enkele oer-scoutsopdrachten: • morseboodschappen ontcijferen; • een goede daad voor een andere tak organiseren; • het jaarkenteken naschilderen; • een speurtocht bedenken.

Pink onder de duim Dienst: de sterke beschermt de zwakke.

5

Mouwen opgerold Wees paraat (motto van Baden-Powell).

Belofteteken Herinnering aan de belofte die je als scout of gids hebt afgelegd.

Uniform

BOEM!

KRAK? 18

40 jaar ,Over & Weer,: hoe de tijd (niet) bleef stilstaan ...

5

6

Er is geroepen om een lichte taalhantering. Het ernstig vergaderwerk van commissariaats- en ander ploegen zal vlot vertaald moeten worden. De redactieraad wil daar een punt van eer van maken.

Die begeleiding willen we dus inspireren. Immers, als theorie benauwt missen we de trein der doorstroming. De ideeën moeten dus inhaken op jullie bezig zijn.

6

…

Sommige passages klinken namelijk opvallend actueel in de oren (of beter: ogen). We grasduinen kort door zijn tekst en kaatsen de woorden van Ludo OVER naar jullie. Onderaan deze tekst vind je een warme oproep om jouw mening over dit tijdschrift WEER naar ons te schrijven (of beter: mailen). Lees, geniet en laat van je horen.

En nu? In 2015, ruim veertig jaar later? Vinden jullie voor elke tak jullie gading in dit tijdschrift? Schrijven we helder en duidelijk? Welke rubrieken helpen je vooruit als leiding? Wat heb je ooit met onze artikels gedaan? Tips voor nieuwe, andere, verrassende items? Laat het ons weten via overenweer@ scoutsengidsenvlaanderen.be Wij zijn razend benieuwd naar jullie mening. De redactie van Over & Weer

19

Technieken uit de oude doos Of je nu spreekt over technieken bij Scouts en Gidsen Vlaanderen of het vroegere Vlaamsch Verbond der Katholieke Scouts, veel is er blijkbaar niet veranderd. Kijk, geniet en laat je inspireren. TEKST: Ondernemende Olifant (Wouter Van Espen) | [email protected] | fb.com/ploegtechnieken

Zin in meer?

Ontdek nog meer technieken uit de oude doos op het speciale archief-fotoalbum op facebook.com/ ploegtechnieken Met dank aan Ibis en het Scoutsmuseum van Leuven.

20

21

Sommigen dachten toen: We moeten alles dat eigen is aan scouting verlaten

Annie Leysen

Scouts en Gidsen Vlaanderen heeft in zijn lange geschiedenis veel roergangers gekend: mensen die de beweging door woelige tijden hebben geleid. Onze verbondscommissaris (vc) legde zijn oor te luisteren bij een aantal van zijn voorgangers.

VERBONDSCOMMISSARIS VAN 1968 TOT 1973

TEKST & FOTO’S: Christophe Lambrechts | [email protected]

Baden-Powell Belgian Boy Scouts 1912 BCS

BPBBS

Vlaams Verbond van Katholieke Scouts 1930

BPBBSS

1910 Belgian Catholic Scouts

VVKS

BPBGG

VVKMVVKS

KPB

KMGB

Paul Van Remoortere

VERBONDSCOMMISSARIS VAN 1960 TOT 1963 Hoe zijn jullie aan de fusie tussen VVKS en VVKM begonnen? De eerste contacten tussen de scouts (VVKS) en de gidsen (VVKM) werden gelegd in het begin van de jaren ‘60. Het begon met een kennismaking tussen de twee verbondscommissarissen, later de twee verbondsbesturen. Het vertrouwen tussen de partners groeide, leidde tot samenwerking en enkele jaren later tot een fusie van de “hoofdkwartieren” en van de twee bewegingen in VVKSM.

VVKSM 1982

Katholieke Meisjesgidsen van België 1945

1929 Katholieke Padvindsters van België

22

1973

1916 Baden-Powell Belgian Boy Scouts and Sea-scouts

Baden-Powell Belgian Girl-Guides 1915

Annie, jij was de laatste VC van VVKM, en vervolgens VV van VVKSM. Hoe verliep die fusie? Dat was geen gemakkelijke periode. Dat die fusie gelukt is, is vooral dankzij Jacques Perquy (laatste vc van VVKS en de eerste van VVKM/VVKS). Het is wel jammer om te zien dat er weinig vrouwelijke nationale medewerkers zijn bij Scouts en Gidsen Vlaanderen nu. Ook jammer dat de superheld op het jaarthema geen vrouw is.

1973

2006

VVKM 1961 Vlaams Verbond van atholieke Meisjesgidsen

Waarover ben je het meest tevreden, als je terugblikt op je periode als vc? De groeiende samenwerking tussen VVKS en VVKM. De S.Boum-viering van vijftig jaar scouting in Vlaanderen met 30.000 scouts in Antwerpen. En het “Plan 70” dat sociologisch onderbouwd en met de stafkaart in de hand de groei van de beweging plande. Wat was nog opvallend? De acties “Doen voor groen” en “Extra Job”, die geld bijeenbrachten voor de aankoop en uitrusting van de scouts-en gidsendomeinen. “Extra Job” was een gezamenlijke campagne van de zes scouts- en gidsenbewegingen in ons land, die zelfs welp Prins Filip in de moestuin van het Paleis van Laken aan het onkruid wieden zette... onder massale mediabelangstelling.

Luc Van Elsacker

VERBONDSCOMMISSARIS VAN 1980 TOT 1983

Herman Lauwers

VERBONDSCOMMISSARIS VAN 1983 TOT 1988 Wat is je fijnste herinnering? Ik vond de Herfstontmoeting altijd heel fijn, zeker omdat daar een zeer groot enthousiasme van uit ging. Het was de periode dat scouting in de verdrukking zat. Jeugdbewegingen in het algemeen worstelden met de vraag: Zijn we nog wel van deze tijd? Wat was uw antwoord op die vraag? We hebben nauwgezet gezocht naar een synthese tussen de oude vormen van scouting en nieuwe bekommernissen en jeugdculturen. En we hebben die synthese vastgelegd in handboeken. Dat was eigenlijk de eerste keer sinds de jaren zestig dat er een aantal modellen werden aangereikt om in groepen te werken met patrouilles, patrouilleleiders, belofte, engagement. We moesten ook stilstaan bij de vraag: Wat laten we los? De vroegere vaardigheidstrainingen, eerste klas, tweede klas, graalpatrouilles enzovoort, dat werd definitief geschrapt. Eigenlijk vind ik engagement nog altijd belangrijk: het engagement om elke week te komen of toch zoveel mogelijk. Anders verlies je de essentie van wat een jeugdbeweging moet zijn. En dat is inderdaad anders dan een speelplein. Scouting mag dat niet loslaten want daarop is heel haar pedagogische methodiek gebaseerd.

Wat was er toen in die tijdsgeest belangrijk? De beweging samenhouden. Er waren toen twee heel duidelijke lijnen: “scouting moet een bijna conservatieve scoutsorganisatie zijn” tegenover “we moeten alles dat eigen is aan scouting verlaten, we moeten wel jeugdwerk zijn, maar volledig vernieuwend”. Er was een heel duidelijke en sterke polarisatie bij de gouwen, dat was bijna zes tegen zes. Wat zag de leiding daarvan? Je had die polarisatie ook in de groepen. Je zag op Herfstontmoeting zowel leidingsploegen met de flosjen aan de kousen, deukhoed en korte broeken, als groepen zonder uniform.

Takhandboeken 1985

23

Ken je nog een anekdote die je ontroerd heeft, die je geraakt heeft? Misschien toch wel de keer dat ik als verbondscommissaris op de Herfstontmoeting een aantal heel eisende voorwaarden heb gesteld aan leiding: minstens drie jaar in leiding blijven staan, liefst in dezelfde tak en minstens de Inleidingsdagen volgen. Ik weet nog dat ik dat heel provocerend heb gezegd en dat ik dacht: “Nu riskeer ik toch wel om de dingen wat te forceren.” Ik heb daar een ongelofelijke enthousiaste ovatie op gekregen. We hebben toen de klik gemaakt: we moeten de lat niet altijd lager blijven leggen, we mogen ze ook terug wat hoger leggen. Bedankt voor het interview en merci om de scouts te redden in de jaren tachtig. Ja, da’s waar, we zijn uit die crisis geraakt en daar ben ik heel blij om.

An Verheyen

VERBONDSCOMMISSARIS VAN 1995 TOT 2001 Jouw stokpaardje is het gidsenverhaal binnen VVKSM. Vertel eens. In onze tijd was er het project ‘Scouting Zijwaarts’. Meisjes krijgen in de maatschappij nog altijd niet de plaats die ze verdienen. Ook binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen is dat zichtbaar: de helft van de leden zijn meisjes. Bij de leiding staan meisjes meer bij jongere takken en jongens meer bij oudere takken. 60% van de groepsleiding zijn jongens. En bij de nationale medewerkers wordt het aantal meisjes nog minder. Wat was dan het resultaat van Scouting Zijwaarts? Men is zich er al meer bewust van en meer vrouwen dan vroeger hebben een plaats aan de top. Maar de maatschappij vertrekt nog te veel vanuit de jongens en richt zich daar ook naar. Ook binnen scouting. De meisjes pasten zich soms te veel aan aan de jongens, ook inhoudelijk. Het is dan ook geweldig nieuws dat er een nieuwe versie is van het jungleboek waar Shanti als meisje, evenwaardig naast Mowgli staat. Als je terugblikt op je periode; waarover ben je dan het meest tevreden? Over de takhandboeken! Het was nodig dat er nieuwe kwamen, dat heeft tijd en moeite gekost, maar het is gelukt. Het verhaal van scouting en guiding is goed. Het verhaal van de vijf basispijlers is nog altijd hetzelfde en moeten we blijven vertalen naar de actuele noden.

Met vlag en wimpel Morse, rooksignalen of zelfs de tamtam: het doet vast allemaal een belletje rinkelen. Maar heb je ooit al gehoord van semafoorseinen? Dat militair zeevaartsysteem staat in Scouting for boys en was één van de populairste communicatietechnieken bij de scouts. Logisch, want het is eenvoudig en heeft een hoop voordelen. TEKST: Vincent Schoenaers | ILLUSTRATIES: Sarah Wouters | [email protected] | fb.com/ploegzeescouting

Baden-Powell nam semafoor op in zijn boek Scouting for boys omdat het enkel herkenbaar is voor de zender en opmerkzame ontvanger. Bovendien is het bericht onmiddellijk verdwenen en niet meer te traceren na het zenden. Toemaa tje voor onze tijd: de batterij geraakt niet op en je bent ook in een lawaaierige omgeving perfect verstaanbaar. De scouts organiseerde lange tijd per gouw wedstrijden in het seinen. Daarbij moest je zowel morsecode als het alfabet gebruiken. Je leerde de techniek vanaf zeeverkennerleeftijd in de ‘Tweede klas eisen’. Voor de ‘Eerste klas eisen’ moest je twintig tekens per minuut kunnen seinen.

Semafoorseinen

Wie de klok kan lezen en het alfabet kent, kent al de helft van seinen. De startpositie is de enige waarbij de vlaggen elkaar overlappen. Ze hangen evenwijdig met het lichaam. Om de aandacht te vragen, moet je kort wapperen onder de heuphoogte terwijl je kijkt naar de ontvanger.

De letters van semafoor bestaan uit ‘kringen’. • De eerste kring is van letter A tot G, • de tweede van H tot N, • de derde van O tot S, • de vierde van T tot Y. • De zesde W en X. • De J is een uitzondering want is ook het nummersein. A tot K vormen daarna de cijfers van 1 tot 10. • V is het lettersein.

Speltip

Je kan de semafoor gebruiken in eender welk spel waarbij je niet ontdekt mag worden of stiekem boodschappen moet over brengen. Of als communicatie van boot tot boot of van bergtop naar bergtop. Semafoor kan je gemakkelijk aan leren. Maak een witte en rode vlag en laat de leden bijvoorbeeld de eerste letter seinen van wie naar het midden moeten lopen. De ploe gleden kunnen samen naar de juiste beteken is zoeken.

Wat was de meest bijzondere herinnering met leiding? Elke keer als er een sterfgeval was in een groep ging er iemand van de nationale leiding naar de begrafenis. Met een klein hartje naar een groep rijden die je niet kent. En dan mogen thuiskomen in die onbekende groep, samen verdriet delen. Takhandboeken 2000-2005

24

25

Kindjes van die leeftijd hebben af en toe wel nood aan een ‘mamafiguur’, wat wij als mannen niet kunnen bieden natuurlijk (lacht).

De jongens en de meisjes Het spreekt voor zich dat er binnen Scouts en Gidsen Vlaanderen, zowel scouts als gidsen zijn. Dat was vroeger anders: pas vanaf 1960 werkten de meisjes (VVKM9) en de jongens (VVKS10) af en toe samen: eerst vorming, later Herfstontmoeting en een gemeenschappelijk jaarthema. In 1973 keurde de verbondsraad ‘de goedkeuring van gezamenlijke structuren’ officieel goed. Wij gingen eens polsen bij drie scoutsgroepen: hoe is het om in 2015 gemengd of ongemengd te werken? TEKST: Geert De Weerdt, Filip De Bock en Gitte Keymeulen | FOTO: persoonlijk archief | [email protected] | fb.com/ploegdiversiteit

Waarom kiezen jullie er voor om al dan niet gemengd te zijn?

Is de leiding bij jullie gemengd? En vinden jullie leden dat belangrijk?

Kristof: Don Bosco is bij mijn weten altijd een jongensgroep geweest. We hebben al vaak gediscussieerd over gemengd worden of niet, zowel vroeger als nu. De meningen blijven verdeeld.

Laura: De leiding is gemengd. Met de drie scoutsgroepen in Beveren hebben we een gezamenlijke jintak en na dat jaar mogen ze kiezen in welke groep ze leiding geven. Wij vinden het wel belangrijk dat er een paar jongens in onze groep zitten zodat de leden ook weten wat het is om van een jongen leiding te krijgen. Ook leggen jongens soms op andere zaken de focus, wat de groep zeker ten goede komt.

Laura: Wij, de Gidsen Sint-Martinus zijn ontstaan als een meisjesgroep omdat er al een jongensscouts was. Later is er nog een gemengde scoutsgroep gekomen in Beveren. Wij hebben er nog nooit aan gedacht om gemengd te gaan werken, ongemengd werken is voor ons vanzelfsprekend. Marie: Ik geloof dat we zijn opgericht als gemengde groep want de ‘oprichters’ van onze scouts zijn zowel mannen als vrouwen. Van de vijf jaar dat ik leiding ben, hebben we daar nog nooit een probleem van gemaakt. We proberen de leidingsploegen ook altijd gemengd te maken. Als dat niet lukt, moet de leiding daar bij de keuze van de foeriers rekening mee houden.

Kristof: Vandaag zijn er binnen Don Bosco twee leidsters actief, waaronder één iemand in de kapoenentak. Kindjes van die leeftijd hebben af en toe wel nood aan een ‘mamafiguur’, wat wij als mannen niet kunnen bieden natuurlijk (lacht). Aangezien we een jongensscouts zijn, bestaat onze leidingsploeg tot op vandaag vooral uit mannen. Ooit, ik zou niet weten wanneer, zijn er enkele leidsters bijgekomen. Dat aantal is altijd beperkt gebleven. ‘In mijn tijd’, toen ik verkenner was, heb ik een leidster gehad. Dat was een fantastische leidingsploeg. Organiseren jullie soms typische jongens- en meisjesactiviteiten? Kristof: Volgens mij zullen onze activiteiten er altijd anders uitzien dan bij een meisjes- of een gemengde groep. We moeten onze gedachtengang en normale spelconcepten aanpassen als er bijvoorbeeld een duoweekend is of een gemengde vergadering. Voor een aantal keer per jaar vind ik dat niet erg, maar ik zou het niet altijd willen. De mentaliteit van een jongensgroep is altijd speciaal en voor mij onvervangbaar.

Marie, jinleidster 60e Scouts Sint-Jozef Morstel

Laura: Dat hangt af van de tak en van de leiding. Het is niet zo dat wij bewust de meisjesactiviteiten gaan opzoeken en niks stoer zouden doen. Wij proberen gewoon zoveel mogelijke leuke activiteiten te organiseren. Marie: Onze werking is niet helemaal gemengd. De leiding en onze kapoenen zijn gemengd. Elke tak daartussen is gesplitst. Op jinkamp houden we een mannen-/vrouwendag. Op die dag doen de meisjes en de jongens wat zij willen. Vaak kiezen ze voor dezelfde activiteiten en gaat het niet om een typische jongens- of meisjesactiviteit, maar om wie de leukste dag had.

Laura: Bij onze leiding is er een duidelijk verschil tussen jongens en meisjes aangezien we de jongens zich soms laten bewijzen zodat ze zich niet te vrouwelijk gaan voelen. Wij doen wel alles hetzelfde als de gemengde en de jongensscouts: zo gaan de jonggidsen op tentenkamp en koken ze op houtvuren en gaan de gidsen op trekkamp. Omdat onze leiding vooral uit meisjes bestaat, nemen ze ook de iets mannelijkere taken op zich, maar de rolverdeling is meestal gewoon op het gevoel. Wie zich het beste voelt bij leden verzorgen, zal die taak op zich nemen. Marie: Omdat de takken tussen kapoenen en jins gesplitst zijn, moeten onze gidsen wel kunnen sjorren en houthakken en onze jongverkenners kunnen koken. Maar ondanks dat, merk ik bij de leiding toch dat onze ‘sjormasters’ vaak jongens zijn en als er een kapoen getroost moet worden, dat het vaak meisjes zijn. Bijvoorbeeld als we taken moeten verdelen voor het opendeurweekend, zijn het vaak uitsluitend jongens die zich opgeven om de sjorconstructie maken en meisjes om voor de inkleding te zorgen.

Hoe verdelen jullie de taken? Kristof: Wij maken geen onderscheid tussen jongens- en meisjestaken. Iedereen doet alles: een lokaal kuisen, koken, hout hakken, hout sprokkelen, enzovoort. Ik vind het ook niet nodig om er een onderscheid in te maken. Iedereen kan hetzelfde, dus het is puur een kwestie van iets willen doen en ervoor open staan. We zijn een hechte vriendengroep dus als er iets moet gebeuren, gaan we samenzitten en maken we een taakverdeling.

Laura, groepsleidster Gidsen Sint-Martinus uit Beveren-Waas

Kristof, groepsleider Scouts Don Bosco uit Sint-Niklaas 9

Vlaams Verbond van Katholieke Meisjesgidsen. Vlaams Verbond van Katholieke Scouts.

10

26

27

World Scout Jamborees: bijna honderd jaar ontmoetingen

2003

In totaal zijn we met maar liefst 50 miljoen scouts en gidsen, verspreid over 180 landen en de vijf continenten. Sinds 1920 is er elke vier jaar een groot internationaal kamp waarbij scouts uit al deze landen elkaar ontmoeten. Deze zomer is er in Japan de 23e Wereldjamboree met als thema “A Spirit of Unity”. Maar waar waren de 22 andere jamborees de afgelopen honderd jaar?

1975

TEKST: Gerrit Leemans & Maarten Michels | FOTO’S: Wikipedia | [email protected] | fb.com/internationaal.scoutsengidsenvlaanderen

1924 Denemarken

1920 Verenigd Koninkrijk

World Scout Jamboree Door de sterke groei van scouting wereldwijd vond Baden-Powell het nodig om een bijeenkomst voor scouts van over de hele wereld te organiseren. Hij koos daarvoor de tiende verjaardag van het kamp op Brownsea Island en wilde vooral een wereldwijde broederschap creëren en jonge jongens meer leren over andere mensen en landen door rechtsreeks contact te hebben met hen.

1979 Iran

1929 Verenigd Koninkrijk

1933 Hongarije

Coming of Age Bijna 50.000 scouts namen deel aan deze Jamboree, het grootste aantal ooit. Daarnaast gaat deze editie ook de geschiedenis in als de natste én modderigste.

1975 Noorwegen

1967 Verenigde Staten

1971 Japan

World Jamboree Year Ondanks alle voorbereidingen werd deze editie eind 1978 afgeblazen omwille van de Iraanse Revolutie. Als compensatie organiseerde men over de hele wereld verschillende regionale jamborees onder de noemer “World Jamboree Year”.

1967

28

1991 Zuid-Korea

1995 Nederland

1998/99 Chili

1951 Oostenrijk

1920 1955 Canada

1963 Griekenland

1959 Filipijnen

New Horizons Het duurde tot de achtste editie voor er een Jamboree georganiseerd werd buiten Europa. Deze editie in “de nieuwe wereld” kreeg dan ook passend het thema “New Horizons” mee.

1957 Verenigd Koninkrijk

2007

One world, one promise Ter ere van de honderdste verjaardag van scouting werd er voor de vierde keer een Wereldjamboree georganiseerd in het Verenigd Koninkrijk. Op 1 augustus 2007 werd deze verjaardag door driehonderd scouts gevierd op Brownsea Island, de plek waar op 1 augustus 1907 het allereerste scoutskamp begon.

Future is now In 1995 organiseerden onze noorderburen voor de tweede keer de Wereldjamboree, een eer die tot dan enkel was weggelegd voor het Verenigd Koninkrijk.

1987/88 Australië

1947 Frankrijk

Higher & Wider Een Jamboree op de vlakte van Marathon, waar in 490 voor Christus de epische strijd tussen de Perzen en de Oude Grieken plaatsvond.

De volgende Jamboree, in 1983 georganiseerd door Canada, kreeg het thema Spirit Lives On om aan te tonen dat scouting als internationale beweging deze mokerslag niet aan het hart liet komen.

1983 Canada

1937 Nederland

Jamboree of Peace Oorspronkelijk was deze Jamboree gepland voor het jaar 1941, maar hij zou door de Tweede Wereldoorlog uiteindelijk pas doorgaan in 1947.

2002/03 Thailand

2007 Verenigd Koninkrijk

2011 Zweden

2015 Japan

2019 Verenigde Staten

29

Baden-Powell Robert Powell wordt op 22 februari 1857 geboren in Londen. Als Robert drie jaar is, sterft zijn vader. Om haar man te eren, laat zijn moeder zijn naam ‘Baden’ opnemen in de familienaam. Zo krijgt Robert zijn beroemde naam: Robert Baden-Powell. TEKST: Pieter Vyncke | FOTO’S: Archief Scouts en Gidsen Vlaanderen | [email protected] | fb.com/ploegzingevingscoutsengidsenvlaanderen

Na de middelbare school moet Robert net als veel familieleden naar de universiteit van Oxford. Helaas is hij geen hoogvlieger op school en hij zakt voor het toelatingsexamen. Hij kiest er zelf voor om bij het leger te gaan en maakt daar snel carrière. In 1884 vertrekt hij als kapitein naar Zuid-Afrika.

wil overnemen. Een jaar na Brownsea Island volgt een tweede kamp, deze keer met 1500 verkenners. De beweging groeit nu ontzettend snel en telt in 1910 in Engeland al 110.000 leden. Ook in Canada, Nieuw-Zeeland, Australië, Afrika, Nederland en België krijgt de beweging al snel navolging.

Mafeking

Baden-Powell moet de beweging gaan organiseren. In dezelfde periode wordt hij door de koning benoemd tot commandeur van de Victoria-orde. Vanaf nu heet hij Sir Robert Baden-Powell. Hij neemt ontslag uit de militaire dienst om zich helemaal te kunnen wijden aan de jeugdbeweging.

In 1899, tijdens de Boerenoorlog, staat BadenPowell met iets meer dan duizend man in Mafeking tegenover een goed uitgerust Boerenleger van negenduizend militairen. Er volgt een beleg van meer dan tweehonderd dagen. En dankzij de listen en de onverzettelijkheid van zijn bevelhebber komt Mafeking bijna ongeschonden uit het beleg. Baden-Powell wordt benoemd tot generaal-majoor en is plotseling wereldberoemd. Hij blijft in het leger en zijn boekje voor verkenners van het leger: Aids to scouting maakt hem populair bij de jeugd. Het boekje gaat over sluipen, vijanden bespieden, een kompas gebruiken en plattegronden maken. De Engelse jeugd koopt het massaal en speelt op basis daarvan een ‘verkennerspel’.

Brownsea Island

Baden-Powell begint zich zelf meer en meer te interesseren voor de jeugd en samen met enkele helpers bereidt hij een tiendaags kamp voor jongens voor. Een aantal goede vrienden bieden hem een stukje van hun eigendom Brownsea Island aan om het kamp te organiseren. Op 31 juli 1907 meert op Brownsea Island een boot aan met aan boord 22 jongens. Het eerste scoutskamp is een feit. Het kamp op Brownsea Island is een geweldig succes en vormt de basis voor het boek Scouting for Boys. Maar Baden-Powell denkt nog altijd niet aan een eigen beweging. Hij hoopt dat één van de bestaande jeugdbewegingen zijn ideeën

30

Agnes en Olave

Al snel ontstaat ook de gidsenbeweging waaraan eerst Baden-Powells zuster Agnes leiding geeft en later zijn echtgenote Olave Baden-Powell. In 1912 vergezelt zij haar vader op een reis naar New York. Aan boord ontmoet ze Baden-Powell en het is liefde op het eerste gezicht. Op het einde van het jaar 1912 trouwen ze in alle stilte en in 1930 krijgt Olave de leiding van de gidsenbeweging.

Welpen

In 1916 verschijnt het Welpenhandboek. Vanaf nu maken de welpen deel uit van de beweging. De daaropvolgende jaren verschijnen er verschillende andere publicaties van de hand van Baden-Powell en blijft de beweging gestaag groeien. Op 30 juli 1920 is er de eerste wereldjamboree in Londen. Tegen 1929 zijn er wereldwijd twee miljoen scouts en gidsen. Baden‑ Powell wordt in dat jaar tot baron benoemd: lord Robert Baden-Powell of Gilwell. In 1938 vindt Baden-Powell dat het tijd is om het wat rustiger aan te doen en hij verhuist samen met zijn vrouw naar Kenia. Op 8 januari 1941 overlijdt hij.

31

“Wie er innig van overtuigd is dat jeugdleiding geen louter tijdverdrijf of nuttige liefhebberij is, doch heilige plicht in dienst van den evennaaste en van de gemeenschap zal een juist gedacht hebben over zijn verantwoordelijkheid.“ Maurice Vanhaegendoren, 1947

TEKST: Trees Vandenbulcke | [email protected]

1

“Maar alles wat in de sfeer van paniek, zwartwit en struisvogel zit, lijkt mij hier te mijden. Als er iemand hierbij toch en magisch woord wil spreken, laat het dan ‘preventie’ zijn.” Tony De Jans, O&W, december 1997

Mijn groep bewaart… a. alleen foto’s en activiteitenprogramma’s. b. alle ledenlijsten, verslagen, kampkrantjes, foto’s, facturen … c. zo goed als niks. In ons lokaal is geen plaats om oud papier te stockeren.

“Als scouts- en gidsenleid(st)ers hebben we een belangrijke verantwoordelijkheid én een voorbeeldfunctie tegenover onze leden. Het zou mooi zijn als de oudere leden binnen scouting te zien krijgen hoe je op een verantwoorde manier met alcohol kan omgaan, zonder dat er een groepssfeer ontstaat waarbinnen iedereen die niet drinkt, scheef bekeken wordt.” Kristiaan Art, O&W, maart 1999: Open brief aan alle leiding “Natuurlijk blijft scouting een plaats waar kinderen, jongeren en jongvolwassenen de kans krijgen om al doende te leren. De kracht van scouting zit in het feit dat we leren uit onze eigen fouten. Kansen geven en krijgen blijft uitermate belangrijk. Maar wie dronken achter het stuur kruipt, kan in vele gevallen maar op één kans rekenen… Elkaar aanspreken op fouten en het lef hebben om de discussie aan te gaan, het maakt van elke scout of gids een mens die zijn of haar liefde voor het leven niet onder stoelen of banken steekt. En daar zijn we trots op.” Filip Preckler, O&W, mei 2001

Jouw score 7-9: Proficiat, jouw groep beschikt over een pracht van een archief! Een jubileumboek schrijven of een tentoonstelling opzetten, is voor jullie een fluitje van een cent. 4-6: Goed bezig, jouw groep heeft aandacht voor het verleden. Jullie houden heel wat nuttige zaken bij, maar mogelijks kan je de informatie nog duurzamer en efficiënter bewaren zodat je ze ook gemakkelijker kan inkijken.

En dat alcohol en verantwoordelijkheid thema’s zijn die Scouts en Gidsen Vlaanderen al langer bezighouden, mag blijken uit bovenstaande bloemlezing.

0-3: Ai ai, de vuilnisbak weet meer over ’t verleden van jullie groep dan jullie zelf. Jullie staan er wellicht niet bij stil, maar dat ‘oud papier’ zijn belangrijke historische bronnen. Je kan er uit leren over je eigen werking. En het kan gezellige momenten opleveren bij een jubileumfeest. FOTO: Archief Scouts en Gidsen Vlaanderen

32

2

Wat we bewaren, ordenen we… a. niet. We gooien alles weg. Opgeruimd staat netjes! b. per thema en per jaartal. c. niet. Het zit gewoon in dozen.

Resultaat C 1 2 3

“Verantwoordelijkheid nemen is ook verantwoord omgaan met alcohol. En dat verwachten we van alle leiders en leidsters, niet alleen van Bob en Bobette.” Filip Preckler, O&W, mei 2003

Wat weet je van de ‘Good old days’ van jouw groep? Welke informatie bewaren jullie als groep? Doe de test!

B 3 3 2

Vorige maand herschreven we op de verbondsraad de Speel op Veilig. Zaterdag 14 februari 2015 besloot de algemene vergadering van Scouts en Gidsen Vlaanderen om voor haar alcoholbeleid ondubbelzinnig de wetgeving als enige huisregel te formuleren. De wet luidt: geen alcohol onder 16 jaar en geen sterke drank onder 18 jaar. Omdat de wettelijke leeftijdsgrens verwarring kan veroorzaken in de tak ‘gidsen en verkenners’, geven we de richtlijn mee om deze tak van alcohol te vrijwaren. Het is aan elke leidingsploeg om afspraken te maken over alcoholgebruik bij leden boven de wettelijke minimumleeftijd.

Dozen op zolder

A 2 1 1

TEKST: Christophe Lambrechts | [email protected]

Vraag 1: Vraag 2: Vraag 3:

Eentje om het af te leren

“En mocht je soms denken dat alkohol enkel wordt gewaardeerd door het uitschot van onze maatschappij waarmee wij niets te maken hebben, dan moet je maar eens inlichtingen nemen bij sommige jinleiders, die de grootste moeite hebben om eens iets anders met hun groep te doen dan eindeloos plezier maken met een stevige pint in de hand.” O&W, november 1977

Oude ledenlijsten In de Groepsadministratie kan je alle oud-leden van je groep (met actieve functie na 1 januari 2000) ophalen via de filterinstellingen. Meer info vind je in de Helpfunctie van de Groepsadministratie

3

Waar bewaren jullie het archief en wie beheert het? a. Ons archief staat bij het oud papier in het containerpark. b. Elke oud-leid(st)er heeft wel ‘iets’ van zijn of haar jeugdbewegingsverleden bijgehouden. Als we iets nodig hebben, duiken zij in de oude dozen op hun zolder. c. We werken samen met een lokale heemkring/archiefinstelling. Ieder jaar stellen we iemand aan die alle documenten verzamelt, ordent en naar het archief brengt.

Geklasseerd In de brochure Jeugdbewegingen en erfgoed vind je handige tips & tricks over hoe je het archief van je groep beschermt tegen de tand des tijds, hoe je een jubileumboek schrijft of hoe je een tentoonstelling opzet. Je kan de brochure gratis downloaden SCOUTSENGIDSENVLAANDEREN.BE erfgoed

Meer weten over lokale geschiedenis? Bij Heemkunde Vlaanderen kan je terecht voor alle mogelijke info over erfgoed en lokale geschiedenis. Ook vragen over je eigen scoutsgroep en dorp kan je aan hen stellen. www.heemkunde-vlaanderen.be Ook Scouts & Gidsen Vlaanderen houdt een archief bij. Hierin zitten voornamelijk stukken over de nationale werking. Als je geen plek vindt voor je groepsarchief, kan je contact opnemen met [email protected] We zoeken met jou dan een oplossing op maat, bijvoorbeeld bij een lokaal archief van de Heemkring, een gemeentelijk archief of als dat allemaal niet lukt, mogelijk in het archief van Scouts & Gidsen Vlaanderen.

33

Beproefd recept ENGAGEMENT

PLOEGWERK

DIENST

ZELFWERKZAAMHEID

FOTO’S: Archief Scouts en Gidsen Vlaanderen

MEDEBEHEER

[email protected] | FOTO’S: Archief Scouts en Gidsen Vlaanderen

Lidgeld 2014-2015: 32 euro

Afzender: Scouts en Gidsen Vlaanderen Nationaal Secretariaat Lange Kievitstraat 74 | 2018 Antwerpen Tel. 03 231 16 20 | Fax 03 232 63 92 [email protected]

Hoofdredactie: Jan Vansantvoet Eindredactie: Sabine De Schutter V.U.: Christophe Lambrechts, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen Taalcorrectie: Tine Lassuyt, An Van Baelen, Eline Vander meiren Alexandre Bazelaire Opmaak: volta | vormgeving Drukkerij: Druk in de Weer Foto kaft: Archief Scouts en Gidsen Vlaanderen Werkten mee aan dit nummer: Michael Van Craen, Zanna Wynants, Eva Bens, Kevin De Wael, Wouter Van Espen, Trees Vandenbulcke, Jan Vansantvoet, Niko Geens, Laura Van den Brande, Quinten Quartier, Els Van Hove, Christophe Lambrechts, Hans Van Kerckhove, Maarten Michels, Jan Van Reusel, Mieke Heymans, Tine Smits, Christel Rogiers, Geert De Weerdt, Dorien Van Dievel, Jasmin van Goubergen, Liesbeth Duquet, Wim Dioos, Pieter Vyncke, Vincent Schoenaers, Gerrit Leemans. Missie: Wij zijn scouts en gidsen, meisjes en jongens, elk met een eigen verhaal. Iedereen kan erbij. We gaan samen op verkenning en durven tuimelen in het leven. De natuur is onze troef. We geloven in onszelf, in elkaar en in iets meer. We spelen een spel dat niet luchtledig is, in vrije tijd die niet vrijblijvend is. Met groot plezier en kleine daden komen we op voor onze omgeving en voor een kleurrijk Vlaanderen. Zo dromen we luidop van gelukkige mensen in een rechtvaardige wereld.

Over & Weer is een tijdschrift voor leiding en jins die lid zijn van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Sinds juli 2014 krijg je nog één O&W per gezin. Wil je een extra Over & Weer? Bel dan tussen 9 en 17 uur naar het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen: 03 231 16 20 of mail naar [email protected] Adreswijzigingen geef je door aan de persoon die zich in jouw groep met de administratie bezighoudt (‘de verantwoordelijke groepsadministratie’). Het heeft geen zin om adreswijzigingen door te geven aan het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen. Al wat wij nationaal aanpassen, wordt vroeg of laat overschreven met informatie uit de groepen.

Met jouw jeugdbende snel en creatief aan de slag? Kies dan uit ons assortiment creapakketten. Een creapakket, dat is alles in 1: origineel idee, materiaal en handleiding.

AKKET CREAPRRIJKE KLEU NGER, DAT T T ME ENVA M DRO NUTSELPREOOR IS 2U K INDEREN VRO OF 20 K TS 46 EU ND! SLECHURO PER KI 2,30 E

Op vertoon van je lidkaart krijg je een leuk e korting op alle crea-artikelen.

Ook als je geen lid bent van Scouts en Gidsen Vlaanderen, kan je een abonnement nemen op Over & Weer voor 8 euro voor zes nummers. Bel daarvoor naar Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen, 03 231 16 20. De betaling van het abonnement wordt per factuur geregeld. De persoonsgegevens van alle aangesloten leden werden opgenomen in het ledenbestand van Scouts en Gidsen Vlaanderen, conform de bepalingen van de wet van 8 december 1992 betreffende de bescherming van de persoonlijke levenssfeer. Ze zullen alleen gebruikt worden om je op de hoogte te houden van de activiteiten van de organisatie. Je hebt bovendien het recht jaarlijks je persoonlijke gegevens op te vragen en te laten verbeteren wat eventueel fout is. Meer informatie kan je verkrijgen bij het Nationaal Secretariaat van Scouts en Gidsen Vlaanderen, Lange Kievitstraat 74, 2018 Antwerpen. Schenkingen aan Scouts en Gidsen Vlaanderen kunnen steeds gestort worden op rekeningnummer (BE 55) 409-6504141-44 BIC KREDBEBB. Giften van minimum 40 euro zijn aftrekbaar van uw belastbaar inkomen. Papier: Over & Weer wordt gedrukt op Cyclus print, honderd procent gerecycleerd en chloorvrij. Onze drukker gebruikt zo ecologisch mogelijke producten en procedures zodat we dit blad zo milieuvriendelijk als kan produceren.

DE BANIER VIND JE IN 11 STEDEN: AALST 9300, Molenstraat 65, 053-70 13 80 ANTWERPEN 2000, Kipdorp 30, 03-202 24 71 BRUGGE 8000, Katelijnestraat 67, 050-33 86 51 BRUSSEL 1000, Kolenmarkt 85, 02-511 44 31 GENT 9000, Hoefslagstraatje 1, 09-233 87 87 HASSELT 3500, Vaartstraat 14, 011-23 14 89

LEUVEN 3000, J.P. Minckelersstraat 29, 016-29 97 84 MECHELEN 2800, O.L. Vrouwestraat 34, 015-41 02 34 ROESELARE 8800, Delaerestraat 16, 051-24 35 11 SINT-NIKLAAS 9100, Stationsstraat 77, 03-766 07 66 TURNHOUT 2300, Sint Antoniusstraat 37, 014-42 15 13

WWW.DEBANIER.BE

KLEEF HIER JE GROEPSFOTO

Deze pagina is van?

Oud-scouts Parsival, de ‘’ossen”, oud-leiding van Scouts en Gidsen Parsival (3de Mechelen) Welke activiteiten doen jullie om de groep te ondersteunen? In mei 2012 heeft het gebrand in onze lokalen én tegen 2017 moet er een nieuw lokaal staan. We helpen dus als oud-scoutsgroep zoveel mogelijk tijdens alle activiteiten (mosselen, opendeurdag, ...) en we organiseren ook

samen een feestje, de lentedans.

Welke activiteiten doen jullie onder elkaar, voor het plezier? Drie à vier weekends en verschillende losse activiteiten per jaar. En tussendoor gewoon eens iets gaan drinken. In de zomer gaan we op oud-scoutskamp tijdens en in de buurt van het échte scoutskamp. Onze weekends zijn avontuurlijk,

maar we hebben ook gezinsvriendelijke activiteiten. Uiteraard allemaal met de nodige gastronomische intermezzo’s. En binnenkort doen we mee aan de strandkarrenrace van een naburige Chirogroep.

Hebben jullie een eigen uniformstuk? Ja, een windstopper, trui en T-shirt. Vrijblijvend, maar de meesten zijn zo trots dat ze meerdere exemplaren hebben.

Een mooi lokaal zonder schulden. En natuurlijk veel leden, veel sfeer, veel avontuur, veel plezier en onvergetelijke scoutservaringen! Ze zijn heel goed bezig!

Wat wensen jullie de huidige leiding toe?

Parsival heeft de reputatie die nog garters (floshkes scoutsgroepen twee de van één we zijn Zo zijn. te tamelijk eigenzinnig aan de kousen) dragen en daar zijn we fier op! Maar we merken dat het al maar moeilijker wordt om iets te organiseren. Er komt veel meer administratie en regelgeving bij kijken.

Wat is er vergeleken met vroeger veranderd in de scoutsgroep?

Er is een vijfkoppig bestuur onder leiding van ‘den Hazewind’. Dat organiseert niet alle activiteiten, maar probeert de nodige werkgroepen enthousiast te houden. Eén keer per jaar is er een algemene leden-

Wie is de ‘coördinator’ van de oud-leiding?

vergadering om te evalueren en bij te sturen.

Wat kan je nog meer interessants over jullie werking vertellen? We hebben ongeveer zeventig leden van 22 tot +60 jaar. We bereiken dus een vrij breed publiek over verschillende generaties heen. Zo is het perfect mogelijk dat je samen met je kapoenenleiding van vroeger plezier zit te maken.

Het belangrijkste is dat we elkaar af en toe nog eens terugzien en de vriendschapsbanden met de scouts niet verliezen. Je ziet maar: ‘Eens scout, altijd scout.’

Nog iets dat jullie kwijt willen?

Van de vilthoed wuift de veder!

Elke Over & Weer laat een scouts- en gidsengroep het achterste van zijn tong zien. Zelf invullen? [email protected]