ZaanIJ Unieke locaties aan de oevers van de Zaan
schiereiland de Hemmes (Wijde Zaan)
2
Unieke locaties aan de oever van de Zaan De Metropoolregio Amsterdam heeft een grote aantrekkingskracht op mensen en bedrijvigheid. De regio wil de groei van economie en inwonertal zoveel mogelijk binnen bestaand stedelijke gebied accommoderen. De oevers van Zaan en IJ bieden daarvoor een uitgelezen locatie. Amsterdam en Zaanstad groeien naar elkaar toe. De ontwikkeling van de IJ-oevers zet zich voort langs de boorden van de Zaan, waar unieke binnenstedelijke locaties ontstaan om te wonen en te werken. Zo wordt het vestigingsklimaat en de concurrentie positie van de Metropoolregio Amsterdam versterkt.
voormalige veevoerderfabriek Brokking (Noordzaan)
3
artist impression Hembrugterrein (Zaanmond)
Zaanstad in de Metropoolregio Amsterdam Zaanstad ligt op een steenworp afstand van Amsterdam, op een knooppunt van snelwegen en havens, midden in het Noordzeekanaalgebied, op 20 minuten van Schiphol. Bijna 150.000 inwoners telt Zaanstad, een echte werkstad, waar wonen en werken hand in hand gaan. Vanouds is de industrie de motor van de economie, vooral voedingsmiddelenbedrijven en maakindustrie. Het economisch en ruimtelijk beleid is er op gericht van Zaanstad een plek te maken waar behalve doeners ook denkers en durvers bij elkaar komen. Het plangebied Ruim 30 kilometer waterfront heeft Zaanstad te bieden. Van het Hembrugterrein, gelegen op de plek waar IJ en Zaan elkaar ontmoeten, tot aan het noordelijke uiteinde van de rivier. Langs het waterfront liggen 24 ontwikkellocaties, die op termijn plaats bieden aan 7000 woningen plus 45 hectare bedrijventerreinen en voorzieningen. 4
de Noordzaan in vogelvlucht
Het totale investeringsvolume (publiek en privaat) wordt geschat op € 3 miljard. Elke locatie heeft een eigen karakter, en biedt andere mogelijkheden. Ontwikkelstrategie De ontwikkeling van Zaan/IJ gaat Zaanstad verrijken met nieuwe duurzame en aantrekkelijke stedelijke gebieden. Dat leidt tot een opwaardering van het gebied, waarvan niet alleen de Metropoolregio Amsterdam profiteert, maar ook bewoners, ondernemers en investeerders. Hoe krijgen we het vliegwiel op gang? De gemeente Zaanstad ziet in dit proces voor zichzelf vooral een voorwaardenscheppende rol weggelegd. In het ontwikkelingsplan Zaan/IJ worden de inspanningen van de gemeente Zaanstad nader omschreven. De ontwikkelstrategie is gebaseerd op de volgende pijlers: ·· Het vormen van coalities. ·· Het scheppen van randvoorwaarden. ·· Een voortzetting van de dialoog met de industrie. ·· Een actieve aanpak van een aantal strategische locaties (het Hembrugterrein, de omgeving van de Wilhelminasluis, de Wijde Zaan (rond de Hemmes) en de Noordzaan (het gebied rond Brokking en Meneba). ·· Tijdelijke bestemmingen. ·· Een actief marketing beleid. 5
De Zeven Zanen De Wormer Zaan Ter hoogte van Wormerveer klotst het water tegen de historische dijk. Aan het waterfront maken de stad en de rivier op een levendige wijze contact met elkaar. Bij Wormerveer wordt de Zaan begrenst door een mix van kleinschalige en grootschalige bebouwing. Robuuste pakhuizen domineren het beeld aan de noordzijde. Een aantal hiervan is nog in bedrijf, andere hebben een nieuwe bestemming gekregen. De Wijde Zaan
Wormer Zaan
Tussen A8 en Julianabrug waaiert de Zaan uit tot een brede en grillig gevormde waterpartij. De rivier lijkt hier nog het meest op een binnenmeer, met daarin als intrigerend schiereiland De Hemmes. Langs de randen industriële complexen, loodsen, kleinschalige woonbebouwing en recreatiehaventjes en omvangrijke stukken onbebouwd groen land. De Stadse Zaan Tussen de sluis en de brug van de A8 ademt de Zaan een
Wijde Zaan
stedelijke sfeer. Langs de oevers vinden we afwisselend appartementencomplexen, vrijstaande huizen en bedrijfspanden van allerlei soort en maat. Op sommige plekken weerspiegelen zich boompartijen in het water, maar dit deel van de Zaan oogt door de aaneengesloten hoge woonbebouwing meest als een stedelijk kanaal. De Baai van Zaandam Ten zuiden van de Zaandamse Dam maakt de rivier een wijde bocht. Hier is een doorsteek gegraven, de Voorzaan. De brede
Stadse Zaan
bochten en de wijdse perspectieven geven de Zaan hier het karakter van een baai. Baai van Zaandam
6
Zaanmond
Noordzaan
De Noordzaan Tussen Wormerveer en Knollendam stroomt de Zaan langs kleinschalige, dorpse woonbebouwing. Jachthaventjes, natuurgebieden en polders verlenen het gebied een groene, landelijke uitstraling. Er heerst een sfeer van verstilling, autonomie en landelijkheid. In het zuidelijk deel domineren een paar reusachtige industriële gebouwen de omgeving. Ze vormen een indrukwekkend contrast met de uitgestrekte Waterlandse Zaan
veenweiden aan de oostzijde. De Waterlandse Zaan Tussen de Julianabrug en Wormer grenst de Zaan ten westen aan het historische lint van Zaandijk, en ten oosten
Wijde Zaan
aan waterrijke polders, met uitzicht op Waterland. Het beeld wordt bepaald door historische dijkbebouwing (met achtertuinen aan het water), door de molens van de Zaanse Schans, en daar omheen het weidse polderlandschap. Hier komen alle elementen van het oorspronkelijke Zaanse landschap samen in een gebied dat een internationale aantrekkingskracht heeft.
Stadse Zaan
De Zaanmond Het meest zuidelijke deel van de Zaan heeft de uitstraling van een haven. Het water ligt diep ten opzichte van het land, de kades zijn er recht en lang. Waar de Zaan samenkomt met het Noordzeekanaal openen zich spectaculaire vergezichten op het grootschalige havenlandschap.
Dit is een uitgave van de gemeente Zaanstad. Fotografie: gemeente Zaanstad, Mirande Phernambucq en FBH/Bart Homburg Vormgeving: LassooyDesign BNO Mei 2012
7
gemeente Zaanstad Stadhuisplein 100, Zaandam Postbus 2000, 1500 GA Zaandam T 14075
[email protected] www.zaanij.nl
