Burgemeestersbrief aan de raad en het college
Aan de leden van de gemeenteraad en het college
Zaaknummer Onderwerp:
486939 Voorbereiding Oud & Nieuw 2015-2016
Postbus 5 2970 AA Bleskensgraaf T 14 0184 www.gemeentemolenwaard.nl
Datum: 3 december 2015
Geachte leden van de raad en het college, Met het oog op de komende jaarwisseling is een draaiboek opgesteld met daarin de aandachtspunten en te nemen maatregelen. Hoofdoel is om de jaarwisseling veilig te laten verlopen. Belangrijke aandachtspunten hierbij zijn: - verder verminderen van schade aan (gemeentelijke) eigendommen; - vergroten bewustwording inzake afsteken van wensballonnen en vuurwerk in relatie tot risicovolle objecten; - vergroten bewustwording inzake overlast en veiligheidsrisico’s bij carbidschieten. Een belangrijk element tijdens de jaarwisseling zijn de feesten die in de diverse kernen worden georganiseerd. Belangrijke wijziging ten opzichte van voorgaande jaren is het gegeven dat er geen feest is in Groot-Ammers. Wel is er voor het eerst sinds jaren weer een groot feest in Gorinchem wat zeker ook een aantrekkingskracht heeft uit de regio en ook uit Molenwaard. Bij de vorige jaarwisseling is het schadebedrag aan gemeentelijk eigendommen zo goed als gehalveerd (van € 29.000 naar circa € 15.000). Een positieve beweging maar nog steeds ongewenst hoog. In lijn met voorgaande jaren wordt ingezet op een verdere daling. Recent zijn bij politiecontroles in diverse dorpen meerdere personen aangehouden voor het afsteken en of in bezit hebben van illegaal vuurwerk. Parallel aan het strafrechtelijk traject zal door de gemeente een preventieve dwangsom aan de betrokken personen worden opgelegd. Met het oog op de bewustwording en informatievoorziening zal naast gebruikmaking van diverse gemeentelijke communicatiekanalen huis aan huis een flyer worden verspreid. Hoofdpunten hierin zijn de wensballonnen, carbidschieten en de vernielingen. Na beraad is besloten om in lijn met voorgaande jaren geen vuurwerkvrije zones in te stellen. Belangrijke overweging hierbij is het gegeven dat de afsteektijden voor vuurwerk zijn beperkt en het zaak is om eerst hier de aandacht naar uit te laten gaan. Dit ook met het oog op de handhaving en de daarvoor beschikbare capaciteit. Daarbij wordt de meeste overlast ervaren door het afsteken van illegaal vuurwerk, wat al verboden is, waardoor een vuurwerkvrije zone geen meerwaarde heeft. Overweging is verder dat de schaal en de spreiding van eventuele kwetsbare voorzieningen in de gemeente Molenwaard dusdanig zijn, dat een vuurwerkvrijezone niet effectief is; dit in vergelijking met bijvoorbeeld een stadscentrum met diverse voorzieningen bij elkaar.
2 Met de te nemen maatregelen en aanpak - die deels voortborduren op de positieve acties van voorgaande jaren en deels een verbreding van de aandachtsgebieden kent - wordt getracht de jaarwisseling rustig en veilig te laten verlopen. Bij de voorbereiding zijn de politie en het jongerenwerk nadrukkelijk betrokken geweest. Snel na de jaarwisseling zal de aanpak worden geëvalueerd. Tevens zullen de bewonersoverleggen geïnformeerd en waar nodig specifiek betrokken worden. Ik verwacht u hiermee voldoende te hebben geïnformeerd. Met vriendelijke groet, D.R. van der Borg Burgemeester van de gemeente Molenwaard Bijlagen 1. Draaiboek Oud & Nieuw 2015 / 2016 Gemeente Molenwaard, versie 2 december 2015 2. Huis-aan-huis-flyer
Draaiboek Oud & Nieuw 2015-2016 Gemeente Molenwaard
Donderdag 31 december 2015 Vrijdag 1 januari 2016 Gescreende versie:2 december 2015 (definitief) Beheer draaiboek: Marien Jongkind
Hoofdstuk 1 Contactgegevens Gemeente Burgemeester Van der Borg: Buitendienst Tijdens kantoortijden en indien gesloten automatisch piketnummer: Vergunningverlening Tijdens kantoortijden via: Adviseur Veiligheid Marien Jongkind: Politie Margreet van Pouderooijen: Floris Loman: Brandweer Officier van dienst:
Hoofdstuk 2 Festiviteiten Festiviteiten In onderstaand overzicht de festiviteiten per kern voor de komende jaarwisseling. Kern Oud-Alblas
Waar Trefpunt
Tijden 23.0005.00
Bleskensgraaf
Geen
-
-
Wijngaarden
Wingerdshof
00.0002.00
Inloop voor het dorp om nieuwjaar te wensen
Brandwijk
Boerenklaas
01.0006.00
Café en kleine zijzaal. Vooraf kaartverkoop
Molenaarsgraaf
Café West
-
Goudriaan
Jeugdhonk
Nieuwpoort/Langerak
Geen
15.0006.00 00.0006.00 -
Streefkerk
De Vijf Lelies
00.0006.00
-
Het Wapen van Streekerk Nieuw-Lekkerland Kinderdijk Ottoland
Groot-Ammers
Regionaal feest
Contactgegevens
Opmerkingen -
-
00.0006.00
Den Houten Gert Geen
-
Besloten feest
-
-
Keedt Ottoland aan de A bij splitsing Hoefweg Geen
00.3008.00
-
-
-
In de evenementenhallen van Gorinchem zal een (dance/hardcore)feest tijdens oudjaarsnacht wordt georganiseerd voor circa 3000 personen waarbij er een ophaal en wegbrengservice is met ook een route door de gemeente Molenwaard. Dit feest inclusief taxiservice is de voornaamste reden dat het jaarlijkse feest in Groot-Ammers niet doorgaat, het is als het ware een te grote concurrent en daarmee is de organisatie van het feest financieel te risicovol. Algemene openingstijden Op basis van de APV is het voor alle reguliere horeca toegestaan om tijdens de jaarwisseling tot 06.00 uur open te zijn. Hiervoor behoeft geen ontheffing te worden aangevraagd. Voor evenementen zullen tijdens de jaarwisseling dezelfde openingstijden worden gehanteerd.
Hoofdstuk 3 Vernielingen en Hotspots 3.1 Vernielingen Helaas is er de afgelopen jaren veel schade aangericht aan gemeentelijke eigendommen van Molenwaard. Positief is wel dat er bij de vorige jaarwisseling de schade zo goed als gehalveerd is. Echter een schadebedrag van ruim 15.000,- euro is nog steeds hoog. Onderstaand de schadebedragen per kern van de vorige drie jaarwisselingen. Kern Nieuw-Lekkerland Groot-Ammers Bleskensgraaf Oud-Alblas Streefkerk Brandwijk Ottoland Goudriaan Nieuwpoort/Langerak Wijngaarden Kinderdijk Molenaarsgraaf Totaal
2014/2015 6.080,1.520,1.260,1.080,660,1.320,560,700,1.880,0,0,0,15.060,-
2013/2014 5.940,3.400,9.150,1.490,1.080,1.570,130,1.050,4.300,0,0,130,28.240,-
2012/2013 10.400,5.100,3.100,2.730,2.520,1.210,1.110,750,720,650,620,230,29.140,-
Algemeen beeld vernielingen vorige jaarwisselingen - Halvering van het schadebedrag bij de vorige jaarwisseling. Vernielingen bestonden hierbij zo goed als alleen uit afvalbakken en vooral verkeersborden. Bij eerdere jaarwisseling waren er veelal ook nog andere (veelal echt dure) objecten vernield zoals bushokjes en speeltoestellen. - Sterk vermoeden dat vernielingen al vanaf half november worden gepleegd - Zwaartepunt van de vernielingen in de periode tussen kerst en oud en nieuw - Vernielingen zijn voor verreweg voor het grootste gedeelte het gevolg van zwaar vuurwerk waarbij er 1 of 2 stuks wordt afgestoken en het verder rustig is - Vernielingen zijn meer en meer doelbewust (men doet er meer moeite voor) vb het met tape bevestigen van een stuk vuurwerk op een verkeersbord. Het gaat dus niet meer alleen om de harde knal. - Vernielingen worden gemeentebreed gepleegd (uitgezonderd enkele kleine kernen) Verhaalde schade Het is niet gelukt om schade te verhalen van de vorige jaarwisseling. Er was geen enkele daderindicatie. Naar aanleiding van de jaarwisseling 2013/2014 is daarentegen wel schade verhaald, totaal zelfs bijna 10.000,- euro. Doel en focus vernielingen Hoewel de schade aan gemeentelijke eigendommen bij de vorige jaarwisseling zo goed als gehalveerd is is het nog steeds noodzakelijk om in te zetten om vernielingen te voorkomen en daarmee de schade te verminderen. Concreet doel is om de schade aan gemeentelijke eigendommen verder te verminderen waarbij het schadebedrag niet meer bedraagt dan 12.500,- euro. Om dit te bereiken zal ingezet worden op: - Bewustwording van potentiële daders en samenleving - Betrokkenheid van samenleving bij toezicht en opsporing 3.2 Hotspots en aandachtsgebieden
Naast de vernielingen zijn er een aantal locaties in de gemeente en aandachtsgebieden die extra aandacht verdienen, dit gebaseerd op ervaringen en signalen en of uit voorzorg: -
Carbidschieten Carbidschieten behoort officieel tot het cultureel erfgoed van Nederland. Echter carbidschieten kan ook gepaard gaan met overlast en of veiligheidsrisico`s met zich meebrengen. In de gemeente Molenwaard lijkt er een sprake zijn van een toename van het carbidschieten. Hoewel carbidschieten niet aan specifiek gemeentelijke regels gebonden is en of vergunningplichtig is het wel wenselijk dat zeker ook met het oog op overlast voor de omgeving en de algemene veiligheid dat er aandacht is voor dit fenomeen en er aan bewustwording wordt gedaan. Inzet is om de overlast beheersbaar te houden, waarbij het wenselijk is dat voor het carbidschieten locaties worden gekozen aan de randen van de dorpskernen.
-
Wensballonen Een betrekkelijk nieuw fenomeen, ook in Molenwaard, zijn de wensballonnen welke steeds meer opgelaten lijken te worden tijdens oud & nieuw. Vrees is er met name ten aanzien van het brandgevaar wat ze zouden kunnen veroorzaken met name bij objecten met een rietenkap. Wensballonnen zijn landelijk (mits ze voldoen aan de eisen) toegestaan. De gemeente Molenwaard kent geen specifieke regels ten aanzien van wensballonnen. Ingezet zal worden op bewustwording waarbij het wenselijk is dat er voorzichtig mee wordt omgesprongen en zeer zeker de afsteekregels in acht genomen worden. Wenselijk is een afname van het gebruik van de wensballonnen.
-
Opvanglocatie vluchtelingen
-
Trapveld Bleskensgraaf, achter School met de Bijbel Ervaring met en grote kans dat op het trapveld op 31 december (op de dag zelf) een groot vuur gemaakt zal worden met mogelijk een caravan erop. Beeld is dat mede door de inzet vooraf van Klankbordgroep, bewoners en gemeente het voorgaande twee jaar beheersbaar is verlopen. Er is enkel een kampvuur gemaakt met hout en dus geen caravan of iets vergelijkbaars. Lijn is dat een beperkt vuur met alleen hout is toegestaan, tenzij dat ook hierdoor de veiligheid in het geding komt.
-
School de Overstap Brandwijk Ervaring is dat op oudjaarsdag behoorlijk wat jeugd zich ophoudt op en nabij het schoolplein waarbij ook vernielingen zijn gepleegd. Zaak om hier extra alert op te zijn en waar nodig in te grijpen bij vernielingen.
-
Winkelcentrum Planentenlaan Nieuw-Lekkerland Tijdens de vorige jaarwisseling is een zeer forse vernieling gepleegd bij de AH. Tevens hingen hier op oudjaarsavond diverse jongeren rond. Is een locatie die extra aandacht behoeft.
-
Voormalige basisschool de Knotwilg in Langerak De school aan de Wilhelminastraat staat al geruime tijd leeg en is van tijd tot tijd doelwit van vernielingen en of fungeert als hangplek voor jongeren. Is aandachtslocatie.
-
Groot-Ammers winkelcentrum Het afgelopen jaar is het zo goed als rustig geweest bij en rondom het winkelcentrum echter gezien het verleden blijft dit een aandachtslocatie.
-
Vreugdevuren
Vreugdevuren zijn niet toegestaan. Wel zijn de gebruikelijk kleine vuurtjes, o.a. aan de Veerweg te Nieuw-Lekkerland toegestaan mits deze niet op het asfalt branden. Speciaal aandachtspunt is hierbij de brug en de nabijheid daarvan in Bleskensgraaf. Lijn hierbij is dat er geen vuur op de brug wordt gestookt. De doorgang op de brug mag op geen enkele manier belemmerd worden. In de nabijheid van de brug kan een klein en beheersbaar vuurtje worden gedoogd, mist hierbij op geen enkele manier de veiligheid in het geding komt.
Hoofdstuk 4 Maatregelen en inzet 1. Communicatie en voorlichting In het kader van bewustwording en voorlichting zijn ingezet worden op de volgende drie punten: o Vernielingen o Carbidschieten o Wensballonnen Ten aanzien van de vernielingen is het vervolg op de communicatie van voorgaande jaren waarbij nu meer focus kan worden gelegd op de daling van de schade tijdens de vorige jaarwisselingen. Oproep om te blijven melden (ook via 112 in verdachte situaties) zal worden herhaald. Ten aanzien van het carbidschieten zal aandacht worden gevraagd voor het veilig en verantwoord schieten. Waarbij lijn is dat het carbidschieten plaatsvindt aan de randen van de dorpen. Ten aanzien van de wensballonnen zal aandacht worden gevraagd voor het veilig oplaten (zeker in verband met objecten met rietenkappen) waarbij nadrukkelijk verwezen wordt naar de richtlijnen hiervoor van de NVWA. Wenselijk lijn is dat het afsteken van wensballonnen tot een minimum beperkt blijkt. De volgende middelen zullen hierbij worden ingezet o Huis aan huis flyer o Vrije publiciteit (rol voor burgemeester als portefeuillehouder) o Berichtgeving op gemeentepagina en andere gemeentelijke communicatiemiddelen o Ambulant jongerenwerk Aanvullend zal na iedere vernieling (van enige omvang) een brief in de directe omgeving verspreid worden dit in kader van bewustwording als ook ten behoeve van de opsporing en Actie en coördinatie: Gemeente 2. Middelbare basisschool de Bossenkamp (Ottoland) Aan de school zal worden verzocht om op een met de school af te stemmen wijze voorlichting te geven over vuurwerk en voorkomen vernielingen waarbij gezamenlijk opgetrokken wordt door politie en Jeugd & Jongerenwerk. Onderdeel hiervan zal tevens zijn het uitvoeren van onder andere kluiscontroles (op vuurwerk) door de politie Actie en coördinatie: Politie 3. Klankbordgroepen Via de Kerncontactfunctionarissen zal de aanpak rondom oud & nieuw onder de aandacht worden gebracht van de Klankbordgroepen met daarbij verzoek om binnen de mogelijkheden (vb in Nieuw-Lekkerland het buurtpreventieproject) hier aandacht aan te besteden, waarbij desgewenst ondersteuning geboden kan worden door de gemeente of andere partijen. Actie en coördinatie: Gemeente
4. Inzet politie Naast de reguliere inzet rondom oud en nieuw zijn er de volgende extra acties: o
Vuurwerkcontroles Naast de controles naar aanleiding van tips en recherchewerk zullen in combinatie met aanpak en voorkomen inbraken frequent verkeerscontroles plaatsvinden op toegangswegen naar Molenwaard waarbij onderzoek zal worden gedaan naar vuurwerk.
o
Buurtonderzoek bij grotere vernielingen Naar voorbeeld van het buurtonderzoek wat uitgevoerd wordt bij alle inbraken zal een buurtonderzoek worden uitgevoerd worden bij de grotere vernielingen.
o
Goede spreiding van inzet politie tussen kers en oud en nieuw Spreiding van de politie-inzet in de periode rondom oud en nieuw. Niet alleen focus tijdens de nacht van oud en nieuw (deze lijkt traditioneel rustig) maar vooral in de periode voorafgaand aan oud en nieuw is aanwezigheid en bereikbaarheid van de politie (zeker de buurtagenten) van groot belang.
o
Extra aandachtsvestiging / surveillance bij benoemde hotspots en aandachtsgebieden (zie hoofdstuk 3)
Actie en coördinatie: Politie 5. Trapveld Bleskensgraaf, achter School met de Bijbel Tijdens de vorige jaarwisselingen zijn de activiteiten bij het trapveld beheersbaar verlopen. Inzet is om dit voort te zetten. Actiepunten hierbij zijn: o Gesprek met de jongeren in het jeugdhonk ook ten aanzien van afschieten van carbidschieten om dit verantwoord te doen (actie: jongerenwerk en politie) o Afstemming met de klankbordgroep Bleskensgraaf (actie: gemeente) o Tijdens oud en nieuw aanwezigheid van buurtagent ter plaatse (actie: politie) 6. Brug Bleskensgraaf vreugdevuur Een klein en beheersbaar vuur is toegestaan met alleen schoon hout. De brug dient ten alle tijden toegankelijk te zijn. Vooraf zal door politie (wijkagent) getracht worden om in contact te komen met “organisatoren” om randvoorwaarden te bespreken. 7. Inzet boa`s Op Oudjaarsdag zullen in de dag situatie de boa`s op beperkte schaal aanwezig zijn. Focuspunten zijn de benoemde hotspots. 8. Overig o Nulmeting schade en periodieke inventarisatie schade Om een verfijnd beeld te hebben van de schade zal, net als tijdens de vorige jaarwisseling, op 15 november een geïnventariseerd worden wat de schade op dat moment is aan gemeentelijke eigendommen, dit is feitelijk
de nul meting. Vervolgens zal wekelijks de schade worden geïnventariseerd. Actie en coördinatie: Gemeente o
Risicovol materiaal verwijderen Door de gemeente zullen conform voorgaande jaren de nodige voorzorgsmaatregelen worden genomen en elementen worden verwijderd. Ten aanzien van de glas en kledingcontainers is afvaldienst Waardlanden verantwoordelijk voor het afsluiten en al dan niet weghalen. Er wordt voor gekozen om, net als vorig jaar, niet meer objecten weg te halen dit gezien de hoge kosten die hier mee gemoeid zijn en de ongemakken die dit heeft voor de samenleving. Actie en coördinatie: Gemeente
o
Bouwplaatsen Door de afdeling handhaving van de gemeente zullen alle bouwterreinen bezocht worden en de aannemers aangesproken worden over het nemen van preventieve maatregelen om vernielingen en vandalisme te voorkomen. Actie en coördinatie: Gemeente
o
Toepassen preventieve dwangsom De gemeente heeft de mogelijkheid om een preventieve dwangsom op te leggen. Een preventieve dwangsom zal worden opgelegd aan de daders van vernielingen van vorig jaar die nadien nogmaals in de politierapporten zijn benoemd en of in aanraking zijn gekomen met de politie. Daarnaast zal een preventieve dwangsom worden opgelegd aan de jongeren die in de periode voorafgaand aan oud en nieuw twee of meer keer met de politie in aanraking zijn gekomen met betrekking tot overlast en daaraan gerelateerde zaken. Actie en coördinatie: Gemeente
o
Inzet boa`s Getracht wordt om boa’s in te zetten tijdens oudejaarsdag (dagsituatie) als extra ogen en oren Actie en coördinatie: Gemeente
o
Aangifte doen Op verzoek van de politie zal in de periode voorafgaand aan oud en nieuwe bij een vernieling van enige omvang direct door de gemeente, per casus, aangifte gedaan worden. Van de vernielingen die vanaf de kerst worden gepleegd is het vaak praktisch niet mogelijk om aangifte te doen direct na constatering van het feit, mede op verzoek van de politie werden in het verleden de aangiftes geclusterd. Verzoek van de politie is nu om van de vernielingen van enige omvang apart aangifte te doen. Actie en coördinatie: Gemeente
Hoofdstuk 5 Evaluatie In januari zal met de meest betrokken partijen de jaarwisseling worden geëvalueerd. Het initiatief voor de evaluatie ligt bij de gemeente. Na de evaluatie zal via de gemeentepagina gecommuniceerd worden over het verloop van de jaarwisseling waarbij o.a. de schadebedragen aan gemeentelijke eigendommen zullen worden vermeld.
Goede jaarwisseling gewenst! De gemeente Molenwaard neemt maatregelen om overlast, agressie en geweld tijdens de jaarwisseling te voorkomen, zodat deze voor iedereen op een prettige manier verloopt. Ook politie, brandweer, jongerenwerkers en klankbordgroepen zetten zich in. In deze flyer geven we u een aantal tips om risico's en overlast te voorkomen. Kunnen we ook op u rekenen?
Wensballonnen Wensballonnen komen steeds vaker in het nieuws vanwege de risico's. De ballon mag alleen opgelaten worden bij droog weer en maximaal windkracht 2.
Dit is een heel lage windkracht, die bijna niet voorkomt in Nederland. Naast goede weersomstandigheden zijn er meer regels. De ballon mag alleen buitenshuis, buiten afstand van bomen, huizen en andere obstakels opgelaten worden. Ook in het buitengebied moet u blijven opletten, vooral voor huizen met rieten daken! Laat de ballon altijd met minstens 2 volwassen personen op en houd een emmer bluswater bij de hand. Meer informatie en tips vindt u op de website van de Nederlandse Voedselen Warenautoriteit, www.nvwa.nl.
Vuurwerk
Vandalisme
Vuurwerk is wel toegestaan, maar wij vragen u om risico's en overlast zo veel mogelijk te beperken. Let bij het afsteken op de windrichting en zorg voor voldoende afstand. Denk hierbij om uzelf, maar ook om huizen, bomen en omstanders!
Er ontstaat rond elke jaarwisseling veel schade door vandalisme. Gelukkig daalt de schade de laatste jaren, maar elke schade is er een te veel.
Sinds 2014 mag vuurwerk niet meer overdag. Vuurwerk afsteken mag van 31 december 18:00 uur tot 1 januari 2:00 uur. Ruim vuurwerkafval zo snel mogelijk op. U kunt vuurwerkafval onschadelijk maken door er water over heen te gooien of het onder te dompelen. Daarna mag het bij het gewone huisvuil.
Als u getuige bent van vandalisme, bel dan direct 112! Dan kan de politie meteen actie ondernemen en is de kans het grootst dat de daders worden opgespoord. Dat is belangrijk, want de schade kan alleen verhaald worden als de daders bekend zijn. Maak daarom indien mogelijk ook foto's of filmpjes van de dader(s).
Carbid schieten Ook bij de traditie van het carbid schieten is het heel belangrijk om te letten op ieders veiligheid en overlast te voorkomen. Uiteraard is carbid schieten niet gewenst in de kern, hiervoor gaat u naar het buitengebied. Houd ook hier afstand van bomen, huizen en andere obstakels. Zorg dat u niet in de schietrichting staat en let daarbij ook op omstanders.
Foto's: © Takeaway, Quistnix en Dreamstime
Goede jaarwisseling gewenst!
