Yara Magazine Knowledge grows
Duurzaamheidsverslag 2011
Ureum 7, de fabriek die van Yara Sluiskil een ander bedrijf maakt (lees op pag. 14)
l Duurzaam waterbeheer
pag 5
l Veilige onderhoudsstops l Talenten koesteren
pag 10
l Proactief communiceren l Opstart Ureum 7
pag 8
pag 14
pag 12
www.yara.nl
|
Duurzaamheidsverslag 2011
Voorwoord
Ook na Ureum 7 Yara Sluiskil verder op de kaart blijven zetten Het jaar 2011 was voor Yara Sluiskil een hectisch jaar waarin bijzonder hard is gewerkt en waarin mooie resultaten zijn bereikt. Een mijlpaal voor de toekomst. De focus ligt nu op veiligheid en betrouwbaarheid van de installaties en de verdere verduurzaming van de productie.
Nieuwe uitdaging Kort voordat ik dit voorwoord schreef, ben ik door het management van Yara Upstream gevraagd voor een nieuwe uitdaging, een internationale functie met standplaats Brussel. In die nieuwe functie word ik verantwoordelijk voor vijf kunstmestfabrieken: Yara Sluiskil, twee fabrieken in Duitsland, één in België en één in Engeland. Doel is om onze organisatie nog meer slagkracht te geven. De groei van de organisatie werkte op den duur remmend op de communicatie tussen het management van de lokale vestigingen en het management in Oslo. De ambitieuze groeiplannen van Yara – we willen groeien van 20 miljoen ton naar 28 miljoen ton kunstmest per jaar – vergrootten de noodzaak om die communicatie met Oslo snel te verbeteren. Daarom werd recentelijk besloten een extra managementlaag van vier mensen te introduceren. Daarvan ga ik dus deel uitmaken. De succesvolle start van Ureum 7, de grootste ureumoplossingsfabriek ter wereld, is zonder meer een mooi resultaat. Dergelijke projecten kunnen alleen succesvol worden afgerond dankzij hard en professioneel werken door alle medewerkers. Het concept van deze nieuwe fabriek is van dien aard dat het invloed heeft op alle facetten van onze bedrijfsvoering. Het vergt kennis, ervaring en creatieve inzet van alle betrokkenen om dergelijk initiatief tot een goed einde te brengen. Daarvoor mijn dank en felicitaties aan allen die meewerkten aan dit succes. In dit duurzaamheidsverslag vindt u voorbeelden van realisaties op diverse terreinen. Realisaties op het gebied van milieu, innovaties en veiligheid. Hoe zorgen we ervoor dat we een aantrekkelijke werkgever blijven? Het aantrekken van jonge competente mensen is de komende jaren een van de speerpunten. We kijken ook naar de toekomst. 2012 wordt een jaar van consolidatie, het verankeren van onze sterke basis voor een gezonde toekomst. Ik hoop dat u dit verslag met interesse leest.
2
De focus van onze verantwoordelijkheden ligt daarbij op de thema’s veiligheid, betrouwbaarheid van de installaties en de verdere verduurzaming en vergroening van de productie. Een uitdaging waarvoor ik mij graag inzet. Dat ik Sluiskil zo snel na mijn komst weer ga verlaten, geeft mij een dubbel gevoel. Deze ingrijpende verandering kwam voor mij totaal onverwacht. Het is met pijn in het hart dat ik Sluiskil verlaat. Maar anderzijds ben ik ook blij dat ik de belangen van onder andere Sluiskil op een hoger niveau in de organisatie mag vertegenwoordigen. Geert De Raedemaecker Algemeen Directeur
Duurzaamheidsverslag 2011
|
www.yara.nl
Afrika-project
Laat de mangobomen maar groeien ‘Het gaat echt de goede kant op met ons sponsordorp Mwandama in Malawi,’ zegt Maurice Vereecken, voorzitter van het Afrikateam in Sluiskil. ‘Dankzij de fondsen van Yara Sluiskil staat de teller van het aantal schooltuinen nu op 14. In deze tuinen worden kinderen opgeleid om later landbouwer te worden. Daarmee hebben alle millenniumscholen een schooltuin.’
Maurice Vereecken en OR-secretaris Francine Van Laere kijken met trots terug op de afgelopen jaren. ‘We begonnen in 2005 met het sponsoren van waterputten die ruim 7.500 inwoners van goed drinkwater voorzagen. Dan waren er de scholen, vervolgens de inrichting van de scholen en dus nu de schooltuinen.’ Mangobomen ‘Ik vind het prachtig om te zien,’ vertelt Maurice die vorig jaar in Mwandama een kijkje ging nemen. ‘Bij sommige scholen, waar het water te diep zit om op te pompen, zijn watertonnen aangesloten aan de daken. Het regenwater wordt zo opgevangen om te gebruiken in de schooltuinen. Het afgelopen jaar zijn er in de schooltuinen 2.000 mangoboompjes en heel veel zoete aardappels geplant. Het fruit en de Dankzij de sponsorinspanningen van Yara werden reeds 14 schooltuinen aardappelen zullen de inwoners verkopen aangelegd in Malawi op de lokale markt. Met andere woorden, ze denken na hoe ze economisch actief kunnen zijn. Ze ondernemen als echte 112.000 fietskilometers boeren en leven zelfstandig van de landbouw. Ze doen ‘Ook in 2011 hebben onze medewerkers hard gewerkt zelf de aankoop van zaden en kunstmest. Bovendien om een bijdrage te leveren aan het Afrika-project,’ denken ze na over de toekomst en maken ze planvult Francine Van Laere aan. ‘Ons fietsproject loopt nen. Ze spelen nu met het idee om van de mango’s nog altijd goed. Iedereen die met de fiets naar het mangosap te maken. Anderen denken hardop na over werk komt, doneert 5 euro en krijgt een polo-shirt. een kippenkwekerij. Dat zou dan een volgend project De gereden fietskilometers worden door Yara omgekunnen zijn.’ zet in 1 cent sponsoring per kilometer. Elk jaar zijn die kilometers goed voor een aardig bedrag. In 2011 Duurzaam fietsten 39 medewerkers 112.000 kilometer bij elkaar ‘Ook mooi is dat de opbrengsten van de schooltuivoor Afrika. Daarnaast was er onze jaarlijkse ‘Afrika nen voor een deel weer naar de scholen gaan,’ aldus fiets- en wandeldag’.’ Maurice. ‘Zo worden de scholen en de tuinen op een duurzame manier in stand gehouden. Kortom, dit Spontane acties project beantwoordt helemaal aan de doelstellingen Francine: ‘Ik vind het tevens prijzenswaardig dat er van het Millenniumproject van de Verenigde Naties zoveel spontane acties en donaties worden georgain 2000: de armoede uit de wereld te helpen en niseerd, van medewerkers of gepensioneerden. Ook alle jongens en meisjes naar school. Er wonen circa het management deed de afgelopen jaren zijn duit in 6.000 mensen in Mwandama. Door zo bedrijvig te het zakje en organiseerde vier, vaak ludieke, acties. zijn, hebben ze zichzelf, en samen met hen ook de Dit varieerde van het versieren van cupcakes tot het omliggende dorpen, uit de armoedeval gehaald.’ bakken van pannenkoeken. Afrika leeft sterk bij al onze mensen in Sluiskil.’
3
www.yara.nl
|
Duurzaamheidsverslag 2011
Nieuwe sitevergunning In 2011 ondertekende Yara Sluiskil, samen met de Provincie Zeeland en Rijkswaterstaat, een intentieverklaring voor een integrale milieuvergunning. Deze sitevergunning zal de vroegere milieuvergunningen die betrekking hadden op een deel van het bedrijf, vervangen.
Deze sitevergunning zal een duidelijke beschrijving geven van de vergunde installaties en heldere voorschriften geven voor de uitstoot naar lucht en
V.l.n.r.: Jos de Kort, Jean Van Ruymbeke, Laurent Verschuere en Ellen Cocquyt zijn betrokken bij de verschillende aspecten van de milieuvergunning
water, de geluidsemissies en externe veiligheid. KAM manager Laurent Verschuere: ‘Yara Sluiskil geeft in de aanvraag aan wat haar visie is met betrekking tot de reductie van de uitstoot van kunstmeststof en de mogelijkheid om de stikstoflozing via het afvalwater verder te beperken. De installatie op het terrein van een pilot waterzuiveringsinstallatie eind 2011 past in dit plaatje. Het overleg met de overheid zit in een finale fase en wordt spoedig afgerond. We willen niet over één nacht ijs gaan, maar zeer duidelijke en goede afspraken met alle betrokken instanties maken. Daarom zaten we ook met de Zeeuwse Milieufederatie (ZMf) rond de tafel. Helder afstemmen is essentieel om de gemaakte afspraken vlot te realiseren. In de aanvraag vermeldde Yara Sluiskil ook de planning, met andere woorden wanneer en hoe het bedrijf de emissieverbeteringen wil realiseren.’
Cassatieverzoek ingetrokken Het Openbaar Ministerie heeft haar cassatieverzoek, ingesteld tegen de uitspraak in hoger beroep van het Hof in Den Haag van 11 februari vorig jaar in de strafzaak tegen Yara Sluiskil, ingetrokken. Daarmee is de uitspraak van het Hof definitief. In eerste instantie veroordeelde de Rechtbank Middelburg Yara tot een boete van 140.000 euro, waarvan 60.000 voorwaardelijk. De boete in eerste instantie werd opgelegd voor het niet tijdig melden van twee incidenten in april 2007. Bovendien werd Yara verweten niet al het mogelijke te hebben gedaan om deze, als zwaar ongeval gekwalificeerde incidenten, te voorkomen. Ook werd Yara verweten dat medewerkers de plaats van de incidenten hadden betreden zonder vooraf de luchtkwaliteit te meten. Dit verwijt gold ook voor een derde incident in november 2007. Bovendien achtte de Rechtbank Middelburg Yara schuldig aan het overschrijden van de lozingsvergunning Wet verontreiniging oppervlaktewateren (eind 2008, begin 2009). Het Hof van de Rechtbank Den Haag vernietigde in hoger beroep de uitspraak van de Rechtbank
4
Middelburg en sprak Yara vrij van vrijwel alle ten laste gelegde feiten. Voor wat betreft het niet melden achtte het Hof niet bewezen dat er als gevolg van de incidenten sprake was van (dreigende) milieuschade. Bovendien meende het Hof dat de (relatief geringe) lekkages niet als een zwaar ongeval konden worden gekwalificeerd. Voor de overschrijding van de lozingsvergunning was het Hof van mening dat er een fout was gemaakt bij het interpreteren van de metingen. Yara is voor dit feit op formele gronden vrijgesproken. Alleen voor het betreden van de pompenzaal bij het incident in Ureum 6 vond het Hof dat er sprake was van overtreding van de Arbeidsomstandighedenwet. Vanwege het feit dat de behandeling van de zaak zo lang heeft geduurd, heeft het Hof de straf hiervoor gematigd tot een boete van 3.000 euro.
Duurzaamheidsverslag 2011
|
www.yara.nl
Duurzaam waterbeheer
Van afvalwater tot demiwater, we zijn op de goede weg Stijgende water- en energieprijzen, strengere normen voor het lozen van afvalwater en een sterk milieubesef zetten bedrijven aan tot duurzaam waterbeheer. Yara Sluiskil startte met een proef waarbij het proceswater van de fabrieken in een eigen installatie wordt gezuiverd. In samenwerking met een gespecialiseerd bedrijf uit Kapellebrug werd het een succesvol project.
Enkele leden van de AWL-werkgroep, samen met een professor van de UGent voor de proefinstallatie (v.l.n.r.: Prof. Willy Verstraete, Angelo de Mul van AWWS, Dimitri Overmeire, Laurent Verschuere en Arvid De Weweire)
Dimitri Overmeire, hoofd laboratorium van Yara Sluiskil, maakt deel uit van de interne AWL-werkgroep die in 2011 van start ging (AWL staat voor ‘afvalwaterlozing’). Dimitri: ‘Doel van de werkgroep is de afval- en koelwaterstromen op ons terrein in kaart te brengen en te analyseren welke mogelijkheden er zijn voor een duurzaam waterbeheer. In deze werkgroep zitten vertegenwoordigers van alle afdelingen.’ Het was Dimitri die op het spoor kwam van Advanced Waste Water Solutions, kortweg AWWS, een jong bedrijf uit Kapellebrug dat zich specialiseert in innovatieve en bestaande waterzuiveringsprocessen. ‘AWWS onderzocht eerst stalen van ons afvalwater in hun laboratorium. Samen kwamen we op het idee om op ons terrein een pilot afvalwaterzuiveringssysteem te bouwen.’ Zuiveren en lozen Waarvoor dient deze installatie? Dimitri: ‘Doel van deze installatie is om in de eerste fase het proceswater van onze fabrieken intern te analyseren en te zuiveren naar de gewenste kwaliteit. Daarna gaat het water naar ons bufferbassin van waaruit het volgens de lozingsnorm richting de externe zuiveringsinstallatie in Terneuzen gaat. De tweede fase van de pilot bestaat uit een membraandestillatie die ervoor zorgt dat het reeds gezuiverde water nog verder gezuiverd wordt.’
Vernuftig ‘Deze nieuwe installatie is een sterk staaltje milieutechnologie,’ aldus Dimitri. ‘Er bestaan maar twee of drie van dergelijke installaties in Nederland, en dan alleen nog voor huishoudelijk afvalwater. De toepassing voor bedrijfsafvalwater vormt een extra uitdaging. De technologie werd ontwikkeld door de universiteit van Gent. Eenvoudig gesteld gaat het om een techniek waarbij bacteriën de ongewenste vervuiling in het proceswater omzetten tot voornamelijk onschadelijk stikstofgas.’ Hergebruik Daarnaast streeft Yara Sluiskil in 2015 naar een nullozing op het oppervlaktewater. Het verder optimaliseren van hergebruik van afvalwater past in dit plaatje. ‘Meer nog,’ aldus Dimitri, ‘afhankelijk van de resultaten van deze proef en mits uitbreidingen van de installatie – ik denk bijvoorbeeld aan de eerder genoemde membraandestillatie - kunnen we op termijn het gezuiverde afvalwater weer inzetten in onze processen, bijvoorbeeld als schoon demiwater. Het water kunnen we zo in een kringloop brengen: van afvalwater tot demiwater. Eind 2012 zullen we dit proefproject evalueren, maar de eerste ervaringen zijn in ieder geval positief.’
5
www.yara.nl
|
Duurzaamheidsverslag 2011
Uitdagingen voor de toekomst Het is nauwelijks voor te stellen, maar ooit zullen we het zonder fossiele brandstoffen moeten doen. Door de olieschaarste, de stijgende olieprijzen en de wens voor een duurzame samenleving moeten bedrijven op zoek naar alternatieven voor grondstoffen en brandstoffen. Yara, voor wie aardgas de belangrijkste grondstof is, ontwikkelt zowel in Sluiskil als internationaal vernieuwende projecten. Zijn algen voor Yara Sluiskil het groene goud? Op dit moment werkt Yara Sluiskil mee aan een algenproject van Hogeschool Zeeland waarin ook bedrijven als Dow en Heros Sluiskil participeren. Het project richt zich op de zuivering van industrieel afvalwater met behulp van algen, ook wel het ‘groene goud’ genoemd. Algen zijn minuscuul kleine plantjes die razendsnel groeien. Ze worden gezien als grondstof voor hernieuwbare biomassa die bedrijven als energiebron voor de opwekking van elektriciteit kunnen inzetten. Algen bestaan tevens voor de helft uit olieachtige stoffen waaruit biodiesel kan gewonnen worden. Als de algen op grote schaal inderdaad goed blijken te groeien op afvalstromen betekent dat enerzijds een belangrijke kostenbesparing voor de teelt van deze biomassa.
Anderzijds bieden ze dus het perspectief industriële reststromen te zuiveren. Indien algenprojecten in deze regio succesvol zijn, kan in het Biobase Europe Trainingcenter (Terneuzen) en de Biobase Europe Pilot plant (Gent) worden uitgetest hoe de algen het beste kunnen worden verwerkt. Yara International doet proeven met algen in haar agronomisch onderzoekscentrum in het Duitse Hanninghof. Yara zoekt daar onder meer naar de optimale voedingssamenstelling voor het kweken van algen.
Yara werkt aan een oase in de woestijn De samenwerking tussen QAFCO, de Qatar Fertiliser Company en onderdeel van Yara International, en Sahara Forest Project AS, mondt uit in een opmerkelijk kassenproject in de woestijn van Qatar. Deze nieuwe proefinstallatie zou net buiten de hoofdstad Doha worden gebouwd. De installatie integreert de nieuwste ‘state of the art’ technologie. Basisregel van deze geïntegreerde technologie is ‘energie halen uit die bronnen waar we genoeg van hebben en die vervolgens gebruiken om te produceren wat we tekortkomen.’ Met andere woorden, in deze kassen wordt energie gehaald uit de zon, woestijnzand en zeewater om
6
er chemische producten, water en nieuwe energie van te maken. Jørgen Ole Haslestad, President en CEO van Yara International: ‘Dit project symboliseert de constante zoektocht van Yara om met milieuvriendelijke technieken een van de grootste uitdagingen van deze tijd aan te gaan: de stijgende vraag naar voedsel. Deze problematiek moeten we oplossen met dergelijke innovatieve projecten.
Duurzaamheidsverslag 2011
|
www.yara.nl
Uitstoot lachgas met 40 procent verminderd Naast de bouw en opstart van Ureum7 voerde Yara Sluiskil in 2011 nog andere belangrijke projecten uit. Tijdens een onderhoudsstop aan de Salpeterzuur 6 fabriek werden de installaties aangepast zodat de N2O-uitstoot verder werd teruggedrongen.
Wat zijn broeikasgassen? Broeikasgassen zijn gassen die de evenwichtstemperatuur van de aarde verhogen. Hierdoor dragen ze bij aan de opwarming van de atmosfeer. Dit verschijnsel noemt men het broeikaseffect. Kooldioxide (CO2), methaan (CH4), lachgas (N2O) en drie groepen van fluorgassen geven de belangrijkste bijdrage aan het broeikaseffect.
Externe klachten In 2011 noteerde Yara Sluiskil dertien externe klachten, waarvan zeven voor geluid en drie voor geur (de geluidsklachten hadden indirect te maken met de opstart van de nieuwe Ureum 7 fabriek). Drie klachten hadden geen relatie met Yara.
Uitstoot broeikasgassen Yara Sluiskil 6000
N2 O
5000 kton CO2 -equivalenten
Bij Yara Sluiskil komt bij de productie van salpeterzuur N2O-gas (of lachgas) vrij. Dit is een broeikasgas (zie kader). Tijdens de onderhoudsstop van de Salpeterzuur-fabriek, die om de vijf jaar plaatsvindt, werden onder andere de compressoren en de turbines gereviseerd. Zoals tijdens elke stop werden ook aan de branders aanpassingen uitgevoerd. Tijdens de eerste zes weken na de opstart stootte de fabriek aanzienlijk minder N2O per ton salpeterzuur uit, een reductie van meer dan 40 procent en dus een enorme winst voor het milieu.
CO2
4000 3000 2000 1000 0 1995
2000
2005
2010
2011
Gemiddelde uitstoot naar lucht (exclusief broeikasgassen) en water (in IE’s*) Yara Sluiskil 6000
NH3
4000
3000
NOx
5000
Prod.stof
4000 IE’s
kton CO2 -equivalenten
5000
3000
2000
2000 1000
1000
0 1995
2000
2005
2010
2011
0 1995
2000
2005
2010
2011
* IE’s zijn inwonerequivalenten. De toename in 2011 is het gevolg van processtoringen in de ureumfabrieken Ureum 5 en 6 (zijn inmiddels uit bedrijf) en de opstart van de Ureum 7 fabriek.
7
www.yara.nl
|
Duurzaamheidsverslag 2011
Veilig fabrieksonderhoud
Een goede voorbereiding is de helft van het werk Net als een auto moet ook een fabriek op tijd en stond een onderhoudsbeurt krijgen. In september gaan bij Yara Sluiskil twee grote fabrieken samen ‘de stop in’. Dat betekent honderden extra contractormedewerkers op het terrein. ‘Voorbereiding en veiligheid staan centraal,’ zeggen Yara managers Luc Cattoir, Ab de Kramer en Laurent Verschuere. Aan een fabrieksstop gaan maanden soms jaren werk vooraf, onder meer omdat grote vervangonderdelen, zoals turbines, ruim op voorhand moeten worden besteld,’ zeggen Luc Cattoir, hoofd maintenance en Ab de Kramer, hoofd inkoop. ‘Nog meer dan vroeger zal bij deze gecombineerde stop de afstemming tussen alle interne en externe partijen en een goede werkvoorbereiding cruciaal zijn.’
Ab de Kramer en Luc Cattoir bestuderen de plannen van de komende onderhoudsstop
Omdat de nieuwe Ureum 7 fabriek impact heeft op bijna alle andere afdelingen van Yara Sluiskil, worden onderhoudsstops voortaan aan elkaar gekoppeld. In september gaan Ureum 7 en een ammoniakfabriek enkele weken uit bedrijf (shutdown). De ammoniakfabriek krijgt een onderhoudsbeurt en Ureum 7, één jaar in bedrijf, wordt geïnspecteerd op materiaal en equipment. Ongevallen met verzuim (per miljoen gewerkte uren) voor Yara-medewerkers, gecombineerd met contractor-medewerkers. 3 2 1 0
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
In 2011 haalde Yara Sluiskil haar veiligheidsdoelen niet. Om haar veiligheidsresultaten te verbeteren, doet het bedrijf continu inspanningen. Een van de onderdelen van het veiligheidsbeleid zijn de Safety Leadership trainingen. De centrale boodschappen van deze opleiding zijn: ‘Een goede leider geeft zijn medewerkers vertrouwen in veiligheid’ en ‘Veilig werken staat boven het produceren van tonnage’. Alle leidinggevenden volgen deze training. Dat deze training wordt gegeven door het managementteam, is een sterk veiligheidssignaal.
8
Praktische organisatie ‘Gezien de grote toestroom van contractormedewerkers zullen we aan de incheckbalie extra aandacht hebben voor een vlotte doorstroming,’ zegt KAM (Kwaliteit Arbo Milieu) manager Laurent Verschuere. ‘Alle contractormedewerkers worden zorgvuldig gecheckt: voldoet hun werkgever aan de sociale wetgeving, hebben ze de juiste veiligheidsopleiding, enzovoort.’ Veiligheid eerst Veilig werken is een absolute prioriteit bij Yara, dus ook tijdens deze gecombineerde stop die drie weken zal duren. ‘Ook bij veiligheid geldt dat een goede voorbereiding de helft van het werk is,’ aldus Laurent. ‘Wij stemmen voorafgaand met alle contractorfirma’s onze veiligheidsregels nauwgezet af. Bij het overhandigen van de werkvergunning worden de laatste afspraken hieromtrent op punt gesteld. Tijdens de stop zullen we nadruk leggen op het correct gebruik van de Start Werk Analyse (SWA) kaart, een soort finale check voor iedereen die in de fabriek werkzaamheden uitvoert. Net voor iemand aan een klus begint, moet hij of zij een tiental vragen op deze kaart overlopen. Waar zijn de nooddouches? Gebruik ik het juiste gereedschap? Waar is de vluchtweg? Zo wordt men zich bewust van de risico’s die verbonden zijn aan de taak en kan men erop anticiperen.’ Lock out tag out Verder zal er een proef lopen met de ‘lock out tag out’ procedure, een vergrendelingsprocedure waarbij de energietoevoer van betrokken industriële machines en apparatuur vooraf systematisch wordt uitgeschakeld. Afsluiters krijgen bijvoorbeeld een speciaal beschermdeksel zodat ze niet meer kunnen worden
Duurzaamheidsverslag 2011
|
www.yara.nl
Steigerbouwers ‘always on line’ Contractorfirma BIS Industrial Services is specialist in isolatie- en steigerbouw. ‘Onze piek van werkzaamheden ligt net vóór en net achter de stop,’ zegt Ton Slijkhuis, Business Unit Manager. Ton: ‘Omdat wij de stellingen rond de installaties bouwen, beginnen wij als eerste aan een onderhoudsstop en zijn we er als laatste weer weg. Het bouwen van steigers is belangrijk omdat ook andere vakmensen erop zullen werken, denk aan isoleerders en schilders. Het gaat hier niet om mooie gevelsteigers, wel om vaak ingewikkelde constructies die op voorhand nauwkeurig berekend worden door een studiebureau. Een basisregel in ons vak is dat een steigerbouwer altijd aangelijnd is, dat hij ‘always on line’ is.’
open- of dichtgedraaid terwijl een collega stroomafwaarts aan het werk is. Ook deze procedure vraagt veel voorbereiding. Elkaar aanspreken Tijdens de stop zal een dagelijks observatieprogramma een belangrijke rol spelen. Luc Cattoir: ‘Leidinggevenden en veiligheidskundigen van zowel Yara als de aannemers zullen alle stop-werkzaamheden dagelijks controleren op veilig werkgedrag. Het is de bedoeling dat alle vakdisciplines elkaar observeren. Dat levert een externe, frisse kijk op. Het direct aanspreken op een constructieve manier, zowel bij correct als bij fout werkgedrag, is daarbij cruciaal. Stel dat je iemand ziet die een slijptol zonder afscherming gebruikt. Dan is het niet de bedoeling dat je je hoofd wegdraait, maar wel dat je iets zegt als ‘sorry, je stelt je handen bloot aan ernstig snijgevaar en dat willen we niet. Dit is niet veilig, niet voor jezelf maar ook niet voor je collega’s.’
Kennis delen ‘Voor BIS is veilig werken echt prioritair,’ stelt Ton. ‘In samenwerking met enkele universiteiten heeft BIS inzake veiligheid een eigen werkmethodiek ontwikkeld. Basisregel is dat in ieder mens veiligheid zit ingebakken, alleen moet die reflex constant worden geactiveerd. Onze medewerker moeten er zich constant van bewust zijn dat ze eigenaar zijn van zichzelf én van hun omgeving. Dit ‘bewust zijn’ voeren wij aan de hand van veiligheidssessies landelijk in doorheen de hele organisatie, van hoog naar laag. Wij delen die expertise graag met Yara. Kennis over veiligheid mag je niet voor jezelf houden, die moet je delen.’ PWF-pasje ‘Daarnaast worden al onze medewerkers, voor ze in dienst komen, onderworpen aan een strenge Professional Work Force (PWF) selectie. In deze selectie checken we of ze de juiste diploma’s hebben, testen we hun vakkennis én hun veiligheidsgedrag. Wie geschikt wordt bevonden, krijgt een PWF-pasje. Deze investering vinden wij een absolute noodzaak. Bovendien neemt dit onze klanten, zoals Yara Sluiskil, een deel werk uit de handen. Ze kunnen erop vertrouwen dat wij met de best gekwalificeerde mensen op hun terrein komen werken.’
Intense weken Het beloven intense nazomerweken te worden voor de leden van het ‘stopteam’ dat de onderhoudsstops coördineert. ‘Efficiënte communicatie onderling en teambuilding zijn belangrijk in een stopteam,’ aldus Ab die in een vorige functie meerdere stops bij Yara Sluiskil begeleidde. ‘Een onderhoudsstop is fysiek en mentaal bijzonder veeleisend. Een goed team en een goede teamspirit zijn dan noodzakelijk.’
9
www.yara.nl
|
Duurzaamheidsverslag 2011
Yara Sluiskil koestert talenten Goede medewerkers zijn Yara’s sleutel voor de toekomst. Ook in 2011 profileerde Yara Sluiskil zich als een aantrekkelijke werkgever: vijftien nieuwe medewerkers stroomden in. Vijftien talenten die bij Yara Sluiskil, net als alle andere medewerkers, persoonlijk worden begeleid en ruimte krijgen om zich te ontwikkelen.
Afdelingsmanager Johanne Rodsvik in overleg met medewerker Jeroen Lauret
Wat maakt van Yara Sluiskil een aantrekkelijke werkgever? Evelien de Visser, HR Business Partner: ‘Allereerst zijn de internationale werkomgeving, de doorgroeimogelijkheden en de gunstige arbeidsvoorwaarden een troef. Daarnaast speelt ook de carrièrebegeleiding een belangrijke rol. Ik merk in sollicitatiegesprekken dat kandidaten aan dit laatste veel belang hechten. Wij willen de prestaties en groeimogelijkheden van onze medewerkers tijdens hun loopbaan actief stimuleren en opvolgen.’ Talent management Vorig jaar liep op de Centrale en Salpeterzuur (CES)afdeling de proef ‘Talent Management’ waarbij medewerkers werden geëvalueerd op hun functionele en gedragscompetenties, waarna een ontwikkelingsplan werd opgesteld. ‘Echt nieuw is dit niet,’ zegt Evelien. ‘Deze aanpak bestaat al bij Yara Sluiskil in de vorm van functionerings-, beoordelings- en ontwikkelings-
gesprekken. Het verschil is dat deze proef gebaseerd is op een geïntegreerde Yara International aanpak.’ ‘Talent Management’ is een jaarlijkse cyclus van gesprekken waar we prestaties en talenten in ons bedrijf identificeren en ontwikkelen. Daarnaast willen we van onze medewerkers horen hoe het bedrijf aan hun verwachtingen kan voldoen,’ zegt Johanne Rodsvik, de Noorse afdelingsmanager van de CES afdeling. De gesprekken vonden plaats tussen alle medewerkers van de CES en hun leidinggevende. Johanne: ‘Niet alleen de vaardigheden en functionele competenties werden geëvalueerd maar ook het werkgedrag. Onze Yara kernwaarden samenwerking, vertrouwen, ambitie en verantwoordelijkheid vormden daarbij de leidraad. Basisregel van het ontwikkelgesprek was dat de medewerker eerst zichzelf evalueerde op de verschillende onderdelen. Vervolgens deed ook de leidinggevende dat. De beide evaluaties werden openlijk besproken en vormden de basis voor de ontwikkelingafspraken.’ ‘De reacties van mijn medewerkers op deze proef waren zeer positief,’ zegt Johanne. ‘Deze aanpak stimuleert medewerkers om zich constant te verbeteren en het beste in zichzelf naar boven te halen.’
Johanne Rodsvik
Gemiddelde leeftijd medewerkers Yara Sluiskil op 31 december 2011: 47 jaar Aantal nieuwe medewerkers 2011: 15
10
Duurzaamheidsverslag 2011
|
www.yara.nl
Klankbordgroep
Goede afspraken voorkomen misverstanden Wat zijn belangrijke voorwaarden om tot een gezonde dialoog met de klankbordgroep te komen? ‘Goed maar kritisch nabuurschap door open met elkaar te communiceren. Goede afspraken voorkomen misverstanden,’ zeggen voorzitter John Rekkers en secretaris Wim Dieleman van de klankbordgroep.
Secretaris Wim Dieleman stond 12 jaar geleden mee aan de wieg van de klankbordgroep. Hij stelt zichzelf en John Rekkers kort voor. ‘Toenmalig voorzitter, Piet den Exter, zocht in 2000 kandidaten voor de klankbordgroep. Hij kwam bij mij aankloppen, ik was meteen bereid. Sinds vorig jaar ben ik secretaris. John werkte jarenlang bij een groot chemisch bedrijf. Hij nam vorig jaar het voorzittersschap van Piet over.’ In dialoog ‘2011 was een belangrijk jaar voor Yara Sluiskil,’ vertelt Wim. ‘Naast de opstart van de Ureum 7 fabriek, maakten wij ook kennis met de nieuwe (redactie: en intussen afscheidnemend) directeur Geert De Raedemaecker. Hij liet op ons een hele goede indruk na.’ De klankbordgroep wordt door Yara Sluiskil op de hoogte gehouden van alle belangrijke gebeurtenissen in het bedrijf. Wim: ‘We worden op regelmatige bijeenkomsten bijgepraat over bestaande en nieuwe projecten. Op de agenda van de laatste vergadering stonden onder andere de bouw van de nieuwe Air1® opslagtank en de komende sloop van installaties. De leden van de klankbordgroep waren ook benieuwd naar de eerste productiegegevens en milieucijfers van Ureum 7. Ook die zijn inmiddels toegelicht. Informatie en organisatie zijn belangrijk in onze dialoog: goede afspraken maken, vergaderingen tijdig beleggen. In 2011 werd er wel eens heen en weer geschoven met data voor vergaderingen. Daar is nu een verbeterslag in gemaakt. De data van vergaderingen heeft Yara voor het hele jaar ingevuld en er is ook een bezoek aan het bedrijf vastgelegd.’
De leden van de klankbordgroep op bezoek bij Yara Sluiskil (v.l.n.r.: John Rekkers, Peter Hamelink, Christianne Maas, Jean Van Ruymbeke (Yara Sluiskil), Ria Vermeulen en Johan Sijbinga)
Goede afspraken John Rekkers vult aan: ‘Het zou goed zijn als we ook inhoudelijk wat meer bij de projecten zouden worden betrokken. Uiteraard hebben wij geen invloed op het al dan niet plaatsvinden van projecten, maar het kan voor Yara een meerwaarde zijn als de klankbordgroep meedenkt over de impact op de omgeving. Ik denk bijvoorbeeld aan de kleur van nieuwe grote opslagtanks. Veel leden van de klankbordgroep hebben een technische achtergrond of werkten bij grote bedrijven in de Kanaalzone. Ik ben ervan overtuigd dat ze waardevolle ideeën kunnen geven.’
Wie zijn de leden van de klankbordgroep? Johan Sijbinga John Rekkers Wim Dieleman Ria Vermeulen Peter Hamelink Christianne Maas Dimitry van Steenpaal
Arnelaan 3 0115-694035 (Terneuzen) Waterfront 364 0115-472804 (Terneuzen) Stroodorpe 10 0115-472328 (Sluiskil) Visartstraat 71 0115-477171 (Sluiskil) Graaf Jansdijk 92 0115-564037 (Spui) Zuidsingel 30 0115-563493 (Axel) Canisvlietstraat 29 0115-471571 (Sluiskil)
[email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]
11
www.yara.nl
|
Duurzaamheidsverslag 2011
Wies Saman
Proactief communiceren geeft vertrouwen bij omwonenden ‘Drie argumenten lagen aan de basis van de organisatie van een Publieksbijeenkomst Kanaalzone Zeeuws-Vlaanderen. Bedrijven willen open staan naar de omwonenden. Ze hebben niets te verbergen. We moeten durven erkennen dat er eens wat fout kan gaan. Daarover wilden de bedrijven in de Kanaalzone in discussie gaan met omwonenden,’ aldus Wies Saman, secretaris van de Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging en van de Kring van Werkgevers Kanaalzone Zeeuws-Vlaanderen.
keer vooraf een wat nadrukkelijker communicatiecampagne voeren,’ aldus Wies Saman. ‘Maar over het inhoudelijk verloop van de bijeenkomsten en de lessen die we hebben geleerd zijn we zeer te spreken.’ De bijeenkomst vond plaats in de skihal Snowbase in Terneuzen op 8 maart ll. Wat verwachten Zeeuws-Vlamingen? Vier thema’s stonden centraal, te weten het economisch belang van de industrie in de Kanaalzone, innovatie, werkgelegenheid én milieu en veiligheid. ‘We wilden achterhalen hoe de Zeeuws-Vlamingen aankijken tegen de bedrijven. Wat vinden ze van de inspanningen op het gebied van veiligheid en milieu? En, welke vragen en verwachtingen leven er?’
Wies Saman aan het woord tijdens de Publieksbijeenkomst Kanaalzone
Wies Saman en de deelnemende bedrijven hadden op de publieksbijeenkomst graag een wat grotere opkomst gezien. ‘Misschien moeten we de volgende
Geen reclamepraatje Bij de voorbereiding hadden de deelnemende bedrijven duidelijk afgesproken dat het geen reclamepraatje mocht worden. Wies Saman: ‘Eerlijke verhalen over wat er gebeurt maar ook over wat er fout kan gaan en hoe de bedrijven daarmee omgaan. Om een pittige discussie niet uit de weg te gaan en zelfs te enthousiasmeren, hadden we een beroep gedaan op Inge Diepman, bekend van onder meer de tv-quiz Herexamen, als gesprekleidster. Een schot in de roos, want haar aanpak was prikkelend en uitdagend voor de woordvoerders van de bedrijven.’ Dialoog voortzetten ‘Wat we vooral geleerd hebben van deze publieksbijeenkomst is dat op een proactieve en eerlijke wijze in gesprek gaan met de omgeving, vertrouwen wekt. Reden genoeg dus om verder te gaan op de ingeslagen weg. Via dergelijke bijeenkomsten en eventueel ook andere middelen willen we de discussie met de omgeving continueren,’ besluit Wies Saman.
Inge Diepman was de gespreksleidster van dienst
12
Duurzaamheidsverslag 2011
|
www.yara.nl
Duurzaam ondernemen is geen hype maar een must ‘Geen enkel bedrijf wil of kan het zich nog permitteren om niet duurzaam te ondernemen. Het is geen mooi praatje om een positief imago op te bouwen. Het is een must om de continuïteit van bedrijven, de acceptatie door de omgeving en de werkgelegenheid en welvaart te garanderen.’
Aan het woord is Wies Saman, secretaris van de Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging (BZW). ‘Maatschappelijk verantwoord en duurzaam ondernemen leeft bij bedrijven. Het staat bij bedrijven in Zeeland en Brabant in de topdrie van thema’s waarvoor werkgevers dit jaar aandacht vragen. Dat bleek uit een eind vorig jaar gehouden enquête onder de BZWleden. Vanaf 2004 komt verduurzaming periodiek aan de orde in de projectgroep ‘Vitaal Sloe en Kanaalzone’. Daarin wisselen chemische bedrijven kennis uit over verduurzaming, ook in de vorm van masterclasses.’ ‘Voor de niet-chemische bedrijven zijn we in mei gestart met het project ‘Samen slim verduurzamen’. In het project maken de werkgeversvereniging en Search Consultancy maatschappelijk verantwoord ondernemen concreet. Hiertoe is een pakket ontwikkeld waarmee MKB-bedrijven direct aan de slag kunnen.’ Wies Saman juicht het toe dat bedrijven, met name in
Zeeuws-Vlaanderen, daarbij heel vaak samenwerken: ‘Door kennis te delen, leren ze van elkaar en dat levert ook nog eens financieel voordeel op.’ Inspiratiesessies Intussen hebben ondernemers deelgenomen aan de eerste ‘inspiratiesessies’. Waar liggen de kansen voor ondernemingen en waar is behoefte aan? In vervolgsessies zal worden ingezoomd op de thema’s die bedrijven willen oppakken. Bij duurzaam en verantwoord ondernemen draait het om de drie p’s: people, planet en profit. Wies Saman: ‘Innoveer, produceer schoon, hergebruik reststromen, beperk transportkosten, vergroen het wagenpark, beperk energieverbruik, zorg voor een veilige en schone arbeidsomgeving en doe eerlijk zaken. Daar draait het om.’ www.bzw.nl, www.duurzaamheids-search.nl en www.vitaalsloegebiedenkanaalzone.nl
Boer en trekker in the picture Yara International presenteerde in 2011 de beste jaarcijfers ooit. Dat Yara niet alleen werkt aan goede prestaties maar ook aan een groeiende visuele identiteit, bewijst deze poster die maandenlang levensgroot te zien was op de luchthaven van Zaventem in België. Doel van deze publiekscampagne is om de bekendheid van Yara niet alleen bij de eindgebruikers maar vooral ook bij toekomstige Yara medewerkers te vergroten.
Jørgen Ole Haslestad, Chief Executive Officer van Yara International, presenteert trots de jaarresultaten.
13
www.yara.nl
|
Duurzaamheidsverslag 2011
Opstart Ureum 7
De fabriek die van Yara Sluiskil een ander bedrijf maakt Met de start van Ureum 7 op 21 juli 2011 zette Yara Sluiskil een belangrijke stap in haar toekomst. ‘Het waren lange dagen, maar voor geen geld te missen,’ vertellen Angelo Buijs, Paul de Gronckel en Ben De Maet. Ze maakten de opstart van deze ureumoplossingsfabriek van dichtbij mee.
engineer bij de nitraat-ureum afdeling. ‘Ik was verbonden aan het commissioningteam, dat is het team dat de opstart voorbereidde en uitvoerde. Dit team bestond uit operators van diverse Yara Sluiskil fabrieken, procesengineers en productiecoördinators. In het team zaten ook procesoperators uit Qatar omdat daar een soortgelijke Yara fabriek staat. Eigenlijk is hun fabriek een kopie van Ureum 7, maar dan kleiner. Ik vond het startmoment best spannend. Het wachten tot de reactor volgelopen was, duurde ongeveer tweeënhalf uur. Daarna was het alle hens aan dek, de fabriek begon te draaien. Dat moment was speciaal, alles speelde zich centraal in de controlekamer af,’ aldus Ben.
Het gaat duidelijk de goede kant uit met de nieuwe fabriek (v.l.n.r.: Wim Kerkaert, Lino Porro en Rik Lambotte)
‘In januari vorig jaar startten we met de voorbereiding van de opstart,’ vertelt Ben De Maet. Ben werkt vier jaar bij Yara Sluiskil, sinds 2009 als proces-
Vlot op capaciteit Helemaal vlekkeloos verliep de start niet. Na een eerste opstart op 5 juli haperde de ammoniak-ejecteur, een probleem dat zich nog enkele malen zou herhalen. ‘Opstartperikelen heb je altijd,’ zegt productiecoordinator Paul de Gronckel die al meerdere opstarts van ureumgranulatiefabrieken in het buitenland meemaakte. ‘We gingen in de weken die volgden
Cijfers Ureum 7 • Ureum 7, een hypermoderne ureumoplossingsfabriek, werd opgestart op 21 juli 2011. Eind 2011 was reeds 448.000 ton ureum geproduceerd . • Ureumoplossing is de grondstof voor hoogwaardige stikstofkunstmest en voor de productie van ‘groene’ producten Air1® en NOxCare. Deze producten verminderen drastisch de uitstoot van stikstofoxiden van onder vrachtwagen- en scheepsmotoren en industriële installaties. • Ureum 7 koppelt economisch rendement aan een milieuvriendelijke procesvoering. Het energieverbruik (elektriciteit en stoom) per ton ureum bedraagt 68 procent van het energieverbruik van de vorige ureumfabrieken. • Door Ureum 7 vermindert tevens de totale CO2-uitstoot van Yara Sluiskil met 300.000 ton op jaarbasis. • Doordat in Ureum 7 meer ammoniak tot ureum wordt verwerkt, neemt het aantal zeetransporten met ammoniak af. • De processen van Ureum 7 worden gekoeld in een gesloten koelwatercircuit. Er wordt hiervoor dus geen water uit het kanaal onttrokken, zoals bij de vorige ureumfabrieken het geval was. • De bouw van deze fabriek kostte ruim 400 miljoen euro, een van de grootste investeringen in de chemie in Nederland van de afgelopen jaren.
14
Duurzaamheidsverslag 2011
vrij snel en vlot naar de vooropgestelde capaciteit. Het grootste verschil met andere start-ups, was het gebruik van strikte startprocedures waar weinig of niet van werd afgeweken. Andere installaties worden vaak ‘uit ervaring’ opgestart. Dit was hier niet het geval.’ Veiligheid prioritair ‘Een state of the art fabriek’ noemt assistent-productiecoördinator Angelo Buijs deze nieuwe mastodont. Angelo werkt 12 jaar bij Yara Sluiskil, verdeeld over 6 jaar bij de nitraat- en 6 jaar bij de ureumafdeling. ‘Je merkt het als je door Ureum 7 loopt. Over het design van de fabriek is goed nagedacht. Een slim ontworpen installatie, met slim geplaatste leidingen en nooddouches. Ruim opgezet ook, uit veiligheidsoverwegingen is dat. Als een operator een rondje loopt, is hij snel tweeënhalf uur onderweg. Inzake veiligheid is deze fabriek een voorbeeld. Wanneer hij ‘tript’, een plotse stop dus, zet hij zichzelf automatisch veilig dankzij ingebouwde veiligheidsmechanismen.’ Impact ‘Ureum 7 heeft impact op het hele bedrijf,’ vervolgt Angelo. Om een voorbeeld te geven: de basisgrondstoffen om ureum te maken zijn ammoniak en CO2. Wanneer Ureum 7 tript, heeft dat invloed op de ammoniak-, stoom-, en CO2-balans binnen het hele bedrijf. Omdat de impact zo groot is moet de bedrijfsvoering dus ook zo optimaal mogelijk verlopen.’ Opleiding en training ‘Het zal nog een tijd duren voor we deze nieuwe fabriek tot in de kleinste details onder de knie hebben,’ zegt Angelo. ‘Bij elke storing leren we nog iets bij. Op dit moment leiden we de operators verder op. Het doorgeven van kennis gebeurt ‘on the job’, maar je kan als operator ook veel leren door gewoon te kijken naar hoe de leidingen in deze fabriek lopen, door te luisteren naar de leidingen, het draaien van de pompen, en dergelijke.’ Intens en enthousiast Angelo, Ben en Paul kijken terug op een intense werkperiode. Paul: ‘We waren er ons met z’n allen l l De prestatie Yara International A.S.A. (in miljard NOK, 1 NOK = € 0,13)
2007 2008 2009 2010 2011
Omzet
57,486 88,775
61,418
65,374
80,352
Winst
6,037
3,782
8,729
12,066
8,228
|
www.yara.nl
van bewust dat we iets unieks meemaakten. Je wilde dan ook zo vaak mogelijk in die controlekamer zijn.’ Ben: ‘Ik vond het bijzonder dat ik de mensen van het commissioningteam zo goed heb leren kennen. Er hing een enthousiaste, positieve sfeer.’ Angelo: ‘De start van Ureum 7 is te danken aan iedereen die bij dit project was betrokken, van ver of van dichtbij. En, niet te vergeten, de vele gezinnen die achter ons stonden. Want ook zij hebben gedurende 9 maanden, van januari tot oktober, meegeleefd met deze fabriek. Ze stonden klaar om de moraal hoog te houden tijdens dit unieke project.’
Gespannen de eerste gegevens bekijken (v.l.n.r.: Joeri Dieltjens van Stamicarbon, Angelo Buijs, Flip den Hamer, Ben De Maet en Rik Lambotte)
Informatie Heeft u na het lezen van dit verslag nog specifieke vragen over het duurzaamheidsbeleid van Yara Sluiskil, dan kunt u daarmee terecht bij Jos van Damme, Manager Externe Relaties en Communicatie (ERC), telefoon 0115-474364. E-mail:
[email protected]
Colofon Dit Duurzaamheidsverslag is een uitgave van Yara Sluiskil en is verspreid onder omwonenden, medewerkers van Yara en leveranciers. Andere geïnteresseerden kunnen de brochure aanvragen bij de management assistentes, telefoon 0115-474318. Eindredactie: Fotografie: Opmaak: Druk: Realisatie:
Yara Sluiskil, afdeling ERC Yara Drukkerij Bareman Drukkerij Bareman Communicatieadviesbureau Puype en Partners
15
www.yara.nl
|
Duurzaamheidsverslag 2011
Activiteiten in 2011 2011 stond bol van de activiteiten. De maand oktober was een absolute uitschieter. Naast de officiële opening van Ureum 7 vonden in die maand ook het jaarfeest, de open dag en de middag voor gepensioneerden plaats. In 2011 waren er tevens de fel gesmaakte RCF (Recreatief Cultureel Fonds) activiteiten met de jaarlijkse Vikingdag en de uitstapjes van onze Young Yara’s. Onze klanten en leveranciers bezochten de locatie. Enkele impressies. De Vikingen van Yara Kijk, zo leuk kan het zijn op de Vikingdag. Aangetrokken door het prachtige weer verzamelden zich zo’n 150 (oud-) medewerkers, partners en gezin voor deelname aan deze jaarlijkse activiteitendag.
Klantendag Yara Industrial Tijdens de klantendag gaf Jan van Duijn van glastuinbouwbedrijf Gebroeders Van Duijn uitleg over het verwarmingssysteem in het kassenbedrijf.
Open dag Tijdens de open dag konden onze medewerkers, hun familie en omwonenden in Snowbase het Technocentre bezoeken, waarna ze per bus ook een bezoek konden brengen aan het Yara terrein. Veel belangstelling leveranciersdag Zo’n 145 leveranciers maakten op 5 oktober in Snowbase kennis met Geert De Raedemaecker als nieuwe algemeen directeur van Yara Sluiskil.
Bijkletsen … Onze oud-medewerkers vertrokken op 12 oktober vanuit Snowbase per bus voor een rondrit over de Yara site. Bij terugkomst was er volop gelegenheid om bij te praten en herinneringen op te halen.
Naar de Efteling De Young Yara’s beleefden een dag vol vertier in de Efteling.
16