Duurzaamheidsverslag 2010 NOVEMBER 2011
1. Voorwoord Voor u ligt de tweede
Belangrijke suggesties van onze stakeholders zijn in dit
editie van ETAPs
verslag opgenomen: zo hebben we een indicator opgesteld
duurzaamheidverslag.
die aangeeft hoe onze producten klanten toelaten energie
We hebben in deze
te besparen. In het stakeholder overleg hebben we de
editie een belangrijke
jonge generatie expliciet een stem gegeven. Er is een
stap gezet om onze
aankooppolitiek opgesteld en we houden nu ook rekening
verslaggeving uit te
met het duurzaamheidsgehalte van onze leveranciers.
breiden en te verfijnen.
Gedurende 2010 hebben we het ISO 14001-certificaat
De positieve reacties
behaald, wat ons verder zal stimuleren om jaar na jaar te
die we mochten
verbeteren in de aanpak naar milieu en omgeving. Tenslotte
ontvangen van vele
hebben we ook in dit rapport, onze management politiek
belanghebbenden,
genoteerd.
klanten, werknemers en aandeelhouders tonen aan dat dit document beantwoordt aan een reële nood naar informatie.
Opnieuw hopen we met dit verslag een correct en verstaanbaar beeld naar voren te brengen rond onze visie op
Ook dit rapport is in eerste instantie gericht naar onze
duurzaam ondernemen en met betrekking tot de jaarlijkse
klanten, familiale aandeelhouders en alle collega’s binnen
acties die we ondernemen om verdere stappen te zetten in dit
ETAP zodat zij geïnformeerd blijven over onze visie en
domein.
activiteiten rond duurzaam ondernemen. Maar, zoals we merken in de praktijk, vinden ook andere contacten en sollicitanten de weg naar dit rapport. Ook hen verwelkomen
Christ’l Joris
we als lezers en we hopen dat ze zich op deze manier een
Voorzitster van de raad van bestuur
goed beeld kunnen vormen van de onderneming. Met dit rapport 2010 evolueren we van een status C naar een status B. We vonden het immers belangrijk om het beeld rond onze inspanningen nog vollediger te maken en dus meer GRI parameters te rapporteren. Op dit moment in onze evolutie hebben we hiermee alle parameters waar wij veel belang aan hechten in de rapportering meegenomen.
ETAP Duurzaamheidsverslag | 3
2. Organisatieprofiel
De ETAP groep is opgericht in Antwerpen in 1949 en
De ETAP groep telt volgende juridische entiteiten: ETAP NV
gevestigd in Malle. We zijn actief in professionele verlichting
in België, ETAP BV in Nederland, ETAP SA en ALTER SAS in
voor kantoren, fabrieken, scholen, ziekenhuizen, winkels
Frankrijk. Verder heeft ETAP NV een 50%-participatie in ETAP.
en hotels. We hebben eigen verkoopsteams in Europa en
SCHRÉDER – Iluminação Interior, Lda in Portugal en een
de Verenigde Arabische Emiraten. Via onze exportafdeling
meerderheidsparticipatie in ETAP Belysning AB in Zweden.
worden echter ook wereldwijd andere markten bediend. ETAP NV heeft branches in de volgende landen: Duitsland, ETAP ontwikkelt verlichtingsoplossingen van a tot z: wij
het Verenigd Koninkrijk, Spanje en de Verenigde Arabische
creëren verlichtingsconcepten, ontwerpen, industrialiseren
Emiraten. In 2012 richten we branches op in Italië en Polen.
en produceren verlichtingsarmaturen, geven advies en maken verlichtingsstudies, leveren de armaturen op tijd en staan in voor de nazorg. Ons domein strekt zich uit van functionele verlichting over noodverlichting tot lichtregelsystemen. Door zelf het hele proces op te volgen, kunnen we in elke fase de hoogste kwaliteit garanderen. Door voortdurend te innoveren, hebben we een toonaangevende plaats verworven op de Europese verlichtingsmarkt. Elk jaar investeren we 6 tot 7 % van onze omzet in onderzoek en ontwikkeling.
4 | ETAP Duurzaamheidsverslag
ETAP GROEP
Product groepen
Verkoop vestigingen
Centrale diensten
Verlichting Noodverlichting ALTER Lichtregelsystemen
België Duitsland Frankrijk Nederland Spanje Italië Polen Verenigd Koninkrijk Verenigde Arabische Emiraten Zweden Portugal Export
Financiële dienst Personeelsdienst Customer Services IT Marketing
Figuur 1: bedrijfsorganogram
Kerngegevens De enige financiële steun die ETAP in de verslagperiode
toegekend voor oudere werknemers, langdurig
ontving van de overheid waren tewerkstellingspremies.
werkzoekenden, een collectieve arbeidsduurvermindering en
ETAP ontving subsidies van de overheid in het kader
in het kader van startbaan overeenkomsten. Alle cijfers in
van bedrijfsvoorheffing voor ploegenarbeid, overuren,
dit duurzaamheidsverslag zijn geconsolideerde cijfers die de
tewerkstelling van onderzoekers in ontwikkeling en een
volledige ETAP groep beslaan.
interprofessionele subsidie. Naast een structurele
40
1.00
30
0.75
20
0.50
10
0.25
2008 Omzet in milj. euro
2009
27.3
27.0
58.8
0
2010
Personeelsvergoedingen in milj. euro
Grafiek 1: Omzet en personeelsvergoedingen van 2008-2010
0.00
2008
2009
Subsidies bedrijfsvoorheffing in milj. euro
0.91
1.25
0.56
50
0.75
1.50
0.49
60
0.32
1.75
61.1
70
61.2
2.00
26.1
80
0.76
vermindering van de RSZ werden ook verminderingen
2010 Verminderingen RSZ in milj. euro
Grafiek 2: Financiële steun van de overheid
ETAP Duurzaamheidsverslag | 5
3. Duurzaamheid in de kernprocessen ETAP streeft als onderneming naar duurzame ontwikkeling op lange termijn. Daarbij houden we een gezond evenwicht in stand tussen economisch rendement, sociale waarden en engagement in de wereld waarin we leven. Sinds zijn oprichting heeft ETAP duurzaamheid en zorg voor het milieu opgenomen als deel van zijn missie. Enerzijds is er uit deze missie een duurzaamheidscharter als algemene richtlijn opgesteld, anderzijds is ze vertaald naar een praktische management visie over hoe we met de relevante thema’s omgaan. Dit geeft onze leidinggevenden een concreet kader voor hun acties. De waarden van het duurzaamheidscharter zijn de verantwoordelijkheid van elke medewerker van ETAP. Om het duurzaam ondernemen echter een gezicht te geven in de onderneming, is een lid van het directiecomité verantwoordelijk om de principes en intenties in de realiteit om te zetten.
DUURZAAMHEIDSCHARTER VAN ETAP 1. In onze beslissingsprocessen houden we rekening met duurzame ontwikkeling. 2. In alle bedrijfsaspecten werken we eerlijk en integer. 3. In onze bedrijfsvoering streven we voortdurend naar het verminderen van onze impact op het milieu. In het bijzonder proberen we onze ecologische voetafdruk te verkleinen. 4. We ontwikkelen producten gericht op maximale energie-efficiëntie die gemakkelijk gerecycleerd en verwerkt kunnen worden bij het einde van hun levenscyclus. 5. Met interne opleidingen en programma’s stimuleren we onze medewerkers om milieuvriendelijk en verantwoordelijk te handelen. 6. We steunen onafhankelijke initiatieven rond milieu en helpen daar onze klanten mee. 7. We staan een deel van onze winst af aan projecten die lokale gemeenschappen kunnen helpen in hun ontwikkeling. 8. We rapporteren onze inspanningen volgens de richtlijnen van het Global Reporting Initiative (GRI).
Duurzaamheid management aanpak de levenscyclus van onze producten: productie, energieverbruik 1. Economie
tijdens gebruik en verwerking aan het einde van de levensduur.
De management aanpak voor de economische ontwikkeling
Dit stimuleren we door onze ontwikkelingen en activiteiten te
van het bedrijf wordt gestuurd door de visie van de
certificeren volgens EN14001 en levenscyclusanalyse op onze
aandeelhouders. Ze streven naar een duurzame opbrengst van
producten toe te passen. Wij voeren een aankoopbeleid dat
hun investeringen waarbij de continuïteit van de activiteiten de belangrijkste drijfveer is. Dit wordt bereikt door een differentiatiestrategie toe te passen naast kostenbeheersing. De opbrengst voor de aandeelhouders wordt gedefinieerd als een percentage van het bedrijfsresultaat dat op middellange termijn stabiel blijft en toelaat om het overblijvende deel te herinvesteren en hiermee de internationale groei te financieren. Onze productieactiviteit in België is ingebed in de lokale samenleving. Daarom streven we ernaar om werkgelegenheid te creëren en zo de economische groei in de regio te stimuleren. Voor onze internationale verkoopsactiviteiten doen we beroep op lokale werknemers om de band met de lokale gemeenschap te garanderen. 2. Omgeving ETAP streeft ernaar om de beste te zijn in het beperken van de impact op de omgeving tijdens de drie fases van
6 | ETAP Duurzaamheidsverslag
onze leveranciers moet stimuleren om op dit vlak ook zelf
5. Bijdrage aan of impact op de samenleving
nieuwe initiatieven te nemen. Bovendien focussen we ons bij
ETAP voert een strikt anticorruptiebeleid. De financiële
onze productieactiviteiten elk jaar op minstens 1 specifieke
dienst screent alle uitgaven. Elke verdenking van fraude
parameter. Hierbij streven we ernaar de impact van deze
wordt gemeld aan de raad van bestuur. ETAP financiert
parameter op onze omgeving aanzienlijk te verminderen.
geen politieke partijen of politici.
Dit wordt beschreven in ons intern jaaractieplan. ETAP past het “vier ogen”-principe toe. Dit betekent dat elke 3. Sociale werkomstandigheden
uitgave goedgekeurd moet worden door een tweede persoon.
ETAP streeft ernaar om de minimumnormen te overtreffen. Eerst en vooral m.b.t. de wetgeving in de landen waar ETAP
ETAP is actief betrokken bij verenigingen binnen de
actief is en de internationale arbeidsstandaard van de
verlichtingsindustrie en draagt bij tot de uitstippeling van het
Verenigde Naties. Ten tweede m.b.t. permanente bijscholing,
beleid in samenwerking met andere leden.
die vastgelegd wordt in collectieve overeenkomsten binnen de Belgische industrie. ETAP investeert ook in diversiteit. Dit
6. Productverantwoordelijkheid
is een permanent programma dat jaarlijks geëvalueerd wordt
Al onze producten zijn voorzien van de wettelijk vereiste
en waarbij jaarlijkse doelstellingen opgemaakt worden.
informatie. Bovendien dragen al onze armaturen het ENECkeurmerk en zijn ze ISO 9001 en ISO 14001 gecertificeerd.
4. Mensenrechten
Wat betreft de vereisten van de ISO 14001-standaard met
ETAP beantwoordt aan de internationale arbeidswetgeving
betrekking tot de levenscyclusanalyse, streeft ETAP naar
van de Verenigde Naties. Via zijn aankoopbeleid vraagt
een verbetering van het design van nieuwe producten met
ETAP ook aan zijn leveranciers om aan deze standaarden
het oog op hun impact op gezondheid en veiligheid. Alle
te beantwoorden, in het bijzonder m.b.t. kinderarbeid en
producten worden extern gecertificeerd volgens de wettelijke
dwangarbeid. Met betrekking tot zijn eigen activiteiten
veiligheidsvereisten.
voorziet de personeelsdienst bemiddelaars die aangesproken kunnen worden als werknemers zich gediscrimineerd voelen of gepest worden. Discriminatie op basis van geslacht, religie of
De principes van deze management aanpak vinden als volgt
ras wordt bij ETAP niet getolereerd.
hun uitwerking: • Onze verlichtingsoplossingen munten uit door hun energievriendelijkheid en worden hoofdzakelijk gemaakt uit recycleerbare grondstoffen. ETAP zet zich in om voortdurend te verbeteren op het vlak van bescherming van het milieu. • In de noodverlichtinggroep worden enkel nog ledarmaturen ontwikkeld en in de verlichtingsgroep is op dit moment al 50 % van de ontwikkelingscapaciteit toegewezen aan ontwikkeling van ledarmaturen.
ETAP Duurzaamheidsverslag | 7
• Wereldwijd gaat ongeveer 20 % van het totale
• ETAP stimuleert de actieve
energieverbruik naar verlichting1. Afhankelijk van het type
betrokkenheid van al zijn
gebouw en de activiteit kan dat zelfs oplopen tot 35 %
medewerkers. Verschillende
of meer.
aspecten dragen daartoe bij: goede werkomstandigheden, betrokkenheid
Verlichting heeft dan ook een erg groot besparingspotentieel.
en verantwoordelijkheid in het werk,
Tegelijk bespaart een energiezuinige verlichting op de
mogelijkheden tot zelfontplooiing.
koelinstallatie, omdat de verlichting minder overlast door
We meten onze prestaties op dit vlak in een driejaarlijks
warmte veroorzaakt. Ook de uitstoot van broeikasgassen
tevredenheidsonderzoek bij alle medewerkers.
vermindert. Een noodzaak, want in het Kyotoprotocol zijn de EU-landen overeengekomen dat zij de CO2-uitstoot van 2008
• We helpen onze klanten met onafhankelijke initiatieven.
tot 2012 zullen terugdringen tot 8 % beneden het niveau van
We werken al vele jaren actief mee aan het GreenLight
het jaar 1990. ETAP’s oplossingen met bv. daglichtafhankelijke
programma (http://www.eu-greenlight.org): een vrijwillig
regeling of aanwezigheidsdetectie dragen sterk bij aan het
programma van de Europese Commissie om bedrijven en
besparingspotentieel.
overheden aan te zetten tot het energie-efficiënt verlichten van hun gebouwen. Als ‘Main GreenLight Endorser’ hielp
• Om de twee jaar organiseert ETAP een enquête bij
ETAP al vele tientallen bedrijven om GreenLight Partner te
zijn klanten waarvan de resultaten binnen de organisatie
worden. Een Partner bespaart op de energiekosten en zorgt
verspreid worden. Elk profit center is verantwoordelijk voor de
tegelijk voor een goede verlichtingskwaliteit en dus prettige
opvolging van de resultaten binnen zijn activiteitendomein.
werkomstandigheden.
• Kwaliteit is onze hoofdbekommernis. Dit komt onder andere
• Voor de vermindering van de impact op onze omgeving
tot uiting in onze consequente ENEC certificatie. Dit label geeft
zijn verschillende acties in onderzoek. De basis is een
een extra externe check naar conformiteit aan de wettelijke
eco-efficiëntiescan die in 2009 als onafhankelijke audit is
normen. Voor onze producten in de gezondheidssector die
uitgevoerd. (zie: www.ovam.be/eco-efficientie). De acties
onder de Medical Device Directory vallen, is ETAP gecertificeerd
worden vanaf 2011 verder geconcretiseerd in jaarlijkse
als fabrikant van medische hulpmiddelen, classificatie IIb
actieplannen. Daarnaast worden per jaar een tweetal meer
volgens Europese richtlijn 93/42/EG.
kleinschalige acties uitgevoerd om het thema onder de aandacht te houden. Zo is op 7 mei 2010 een fairtradedag
• Omdat het zwaartepunt van ontwikkeling en productie
gehouden: werknemers en bezoekers werden geïnformeerd
in Malle ligt, worden de initiatieven en beslissingen
over de verschillende fairtradeproducten en voor alle intern
rond duurzaamheid hieromtrent door de Belgische
gebruik is overgeschakeld naar fairetradeproducten.
directie behandeld. Het is een vast agendapunt op de tweemaandelijkse directievergadering.
• We staan een deel van onze winst af aan projecten die lokale gemeenschappen kunnen helpen in hun ontwikkeling.
• We voldoen aan alle wettelijke en industrienormen
De Stichting Gillès, die opgericht is en beheerd wordt door
zoals onder andere ISO 9001, RoHS, REACH-richtlijnen en
de aandeelhouders van ETAP, krijgt jaarlijks 1 % van de
ISO 14001. Een lid van het directiecomité neemt voor deze
winst voor belastingen van de ETAP groep. De stichting
systemen de eindverantwoordelijkheid en distribueert
financiert hiermee projecten in ontwikkelingslanden die
deze verder doorheen de organisatie. Waar nodig wordt hij
de autonomie van de lokale bevolking op lange termijn
bijgestaan door externe adviseurs.
verhogen.
1 Bron: International Energy Agency (http://www.iea.org)
8 | ETAP Duurzaamheidsverslag
Deugdelijk bestuur Een goed systeem van deugdelijk bestuur is een noodzaak
leiding en financiële resultaatsevolutie. De gedelegeerd
voor de ontwikkeling van ETAP op lange termijn. Dit houdt
bestuurder is voorzitter van het directiecomité. Het interne
een concrete toewijzing van verantwoordelijkheden in op
reglement voorziet in een uitgebreide informatieplicht van
verschillende niveaus: de algemene vergadering, de raad van
het directiecomité aan de raad van bestuur.
bestuur, de gedelegeerd bestuurder, het directiecomité, de directeurs van de profit centra en de centrale stafdiensten.
Het directiecomité beoordeelt op regelmatige basis in
Een intern reglement bakent de bevoegdheden af.
overleg met het management de risico’s en bepaalt in welke mate hiervoor maatregelen en/of voorzieningen moeten
De raad van bestuur telt 6 leden waarvan 3 externe
getroffen worden.
bestuurders en komt 6 maal per jaar samen waarbij 1 vergadering gewijd is aan strategie. De externe bestuurders
De boekhouding van alle ETAP vestigingen wordt door een
worden gekozen op basis van complementariteit inzake
internationaal gereputeerd auditkantoor gecontroleerd.
bekwaamheden, ervaring en kennis waar ETAP nood aan heeft.
De vennootschap vergoedt de bestuurders en de leden van het directiecomité op een billijke en verantwoorde wijze.
De gedelegeerd bestuurder rapporteert op regelmatige tijdstippen aan de voorzitter van de raad van bestuur.
ETAP behoort tot een bedrijvengroep met een 100%
De voorzitter legt de agenda van de vergaderingen van
familiaal aandeelhouderschap. Naar aanleiding van de
de raad van bestuur vast, na overleg met de gedelegeerd
jaarlijkse verslaggeving aan de aandeelhouders over de
bestuurder. De voorzitter ziet erop toe dat de bestuurders
prestaties van de groep, organiseren de aandeelhouders een
accurate, tijdige en duidelijke informatie ontvangen vóór de
ontmoeting en informatie-uitwisseling met de raad van
vergaderingen, en indien nodig, tussen de vergaderingen in.
bestuur en het directiecomité van ETAP.
Alle bestuurders ontvangen dezelfde informatie. De aandeelhouders stelden in 2004 een familiaal charter Onder leiding van zijn voorzitter evalueert de raad van
op waarin zij de gedragsregels, normen, waarden en
bestuur regelmatig zijn omvang, samenstelling, zijn
doelstellingen omschrijven voor de familiale groep.
prestaties en interactie met het uitvoerend management.
De top drie van de waarden die de aandeelhouders in ETAP en zijn leiding willen terugvinden zijn: continuïteit,
De raad van bestuur is verantwoordelijk voor het algemene
innovatie & creativiteit en verantwoordelijkheidszin.
beleid van de vennootschap. Ze keurt de strategische
Andere belangrijke onderwerpen die in dit charter aan
plannen en begrotingen goed die het directiecomité
bod komen zijn: de leidende rol van niet-familieleden
voorlegt en volgt en evalueert de prestaties in het kader van
in het familiebedrijf; carrièremogelijkheden en de
die strategische plannen en budgetten.
vergoedingsregels voor aandeelhouders en hun partners en kinderen; de openheid van het aandeelhouderschap;
De raad van bestuur delegeert het dagelijks bestuur aan het
de financiële verwachtingen van de aandeelhouder naar
directiecomité met uitzondering van de taken die de wet
de onderneming, maar vooral een engagement naar de
voorbehoudt aan de raad van bestuur en de bevoegdheden
opleiding en vorming van de volgende generatie van
die de raad van bestuur volgens het interne reglement
aandeelhouders.
voorbehoudt voor zichzelf (o.m. beslissingen i.v.m. controle
Ook de regels in geval van een conflict in de context van
en het vermijden van belangenconflicten, beslissingen
bedrijf en aandeelhouders worden omschreven.
vanuit risk management). Het directiecomité dat bestaat uit 4 leden is zodanig samengesteld dat zij de raad van bestuur kan informeren over alle activiteitsdomeinen, aspecten van operationele
ETAP Duurzaamheidsverslag | 9
4. Visie op productontwikkeling ETAP werkt samen met zijn klanten om de beste oplossing voor
kwalitatieve en technische performante producten op de markt
verlichting en noodverlichting te vinden. De oplossingen van ETAP:
brengen want de led brengt zijn eigen uitdagingen mee naar het beheersen van lichtcomfort en onderhoud van armaturen
- zorgen voor verlichtingscomfort in uiteenlopende
op lange termijn.
werkomgevingen; - zijn de meest energie-efficiënte;
Als ETAP werken we ook actief mee binnen CELMA
- zijn betrouwbaar en duurzaam;
(Europese Verlichtingsfederatie) en via Agoria leveren we
- dragen bij aan de architectuur van het gebouw;
bijdragen naar het opstellen van regelgeving (bijvoorbeeld
- zijn aangepast aan de specifieke wensen van elke klant;
de energie prestatie richtlijn, EPR). Ook werken we samen
- zijn gemakkelijk te installeren en te onderhouden.
met wetenschappelijke instituten zoals het VITO welke voor onze noodverlichting een volledige levenscyclus analyse en studie naar ecologisch ontwerp heeft uitgewerkt. Ook deze elementen brengen we in in onze productontwikkeling. Op basis van deze visie ontwikkelden we in 2010 onder andere de volgende producten: Flare: deze nieuwe productfamilie van ETAP betekent een doorbraak voor het gebruik van ledverlichting in kantoren, winkels, ontvangst- en openbare ruimtes. De Flare-downlights en- spots zijn even functioneel als de gangbare compacte fluorescentie- en halogeenoplossingen, maar ze zijn energie-efficiënter en hebben een (veel) langere levensduur. Bovendien hebben de Flare-armaturen een unieke, aantrekkelijke vormgeving en een perfecte afwerking.
Onze visie is ondersteund door onze eigen diverse wetenschappelijke referentiebronnen, de combinatie maakt onze visie origineel en verleent ze een eigen waarde. De verlichtingswereld maakt op dit moment één van de grootste technologieveranderingen door sinds 30 jaar.
D9: naast de Flare-downlights en –spots lanceerden we
De leds vinden meer en meer ingang als energiezuinige
ook de D9 leddownlights. De hoge lichtstroom en optimale
verlichtingsbron. In onze noodverlichting ontwikkelen
lichtverdeling maken de D9 leddownlight geschikt voor
we nu enkel nog led-producten, maar ook in onze
toepassingen die hoge energie-efficiëntie, een goed verlichte
verlichtingsapplicaties ontwikkelen we een coherent gamma
omgeving en/of een lage onderhoudskost vereisen.
met led als lichtbron. Zonder blind de heersende trend achterna te lopen geloven we ook sterk dat de voordelen die led ons
Uitbreiding Kardó 60: Kardó staat bekend om zijn strakke
brengt in lijn is met onze missie en visie. Zoals we ook deden
design en zijn hoge flexibiliteit. Met Kardó kunt u eenzelfde
in het verleden met andere lichtbronnen, zullen we hoog
profiel gebruiken doorheen heel het gebouw.
10 | ETAP Duurzaamheidsverslag
Nieuwe softlightarmaturen: onze reeks armaturen met HaloOptics®-hoogrendementsdiffusoren werd verder uitgebreid. De SKY-reeks heeft een ronde lampafscherming in een wit gelakte koepel, EHAD heeft een vlakke ronde lampafscherming met een fris en hedendaags uitzicht. Daarnaast ontwikkelden we de compacte vierkante EGLASSdownlight met hoge stof- en waterdichtheid (IP65) en de PADEO, een nieuwe staande armatuur met strakke vormgeving voor het verlichten van kantoren. Leds in noodverlichting: ledtechnologie heeft definitief zijn plaats veroverd in noodverlichting. Logisch, want armaturen met leds zijn energie-efficiënter en compacter dan de klassieke armaturen met fluorescentielamp. Twee ledreeksen werden geactualiseerd en/of uitgebreid: K9 werd uitgerust met de nieuwste generatie leds, Die leds produceren tot 140 % meer licht, waardoor nog minder armaturen nodig zijn. En het K7-gamma, gelanceerd in 2009, werd uitgebreid met versies voor hoge ophanghoogtes, met permanente noodverlichting en met comfortversies die storende verblinding vermijden op plaatsen waar noodverlichting Onze visie legt ook veel nadruk op de energie-efficiëntie van onze producten. Door de continue focus op de energievriendelijkheid bij de ontwikkeling van onze producten en op de totale levenscyclus zit ETAP in de kopgroep van leveranciers met energie-efficiënte verlichtingsoplossingen. Om een indicatie te geven hoe ETAP bijdraagt aan energiebesparing bij zjin klanten zijn drie “energieprestatieparameters” (EPP) ontwikkeld. De EPP verlichting geeft de gemiddelde lumen per watt voor de verkochte verlichtingsarmaturen. Door constante product updates en verbeteringen aan bestaande producten het gezichtsveld kan verstoren. Daarmee is K7 nu het meest
krijgen we jaar na jaar meer licht voor hetzelfde geïnstalleerd
complete gamma voor noodverlichting met leds op de markt.
vermogen.
Update van geïntegreerde lichtregeling: ETAP promoot al vele
De EPP controls is de besparing die al onze klanten samen
jaren geïntegreerde lichtregeling, dit zijn lichtregelsystemen
op 1 jaar tijd realiseren door onze controlesystemen te
die we inbouwen in individuele armaturen. Zo’n ingebouwde
combineren met onze armaturen. De parameter is uitgedrukt
lichtregeling schakelt of dimt de armaturen in functie van de
in het aantal bespaarde ton CO2 per jaar.
lokale omstandigheden van daglicht en beweging. In 2010 hebben we onze systemen voor geïntegreerde lichtregeling
De EPP noodverlichting bestaat uit 2 delen. EPP verlichting
geactualiseerd en verbeterd, om steeds de hoogst mogelijke
geeft het aantal kWh/m² (waarbij m2 het aantal vierkante
energiebesparing te realiseren.
meter aanduidt dat door het toestel verlicht wordt) dat onze toestellen in waaktoestand consumeren. De EPP signalisatie
ETAP Duurzaamheidsverslag | 11
in kWh/m (waarbij m de herkenningsafstand aanduidt) geeft
80
het verbruik voor alle signalisatieapplicaties die we verkopen. Beide getallen worden gerefereerd t.o.v. het cijfer van 2007 zodat we de verbetering kunnen volgen over de jaren heen. 70
ETAP gebruikt sinds 2009 voor haar reflectorarmaturen het
66,60
HRSilver (Hoog Reflectie Silver) aluminium. HRSilver heeft
67,30
66,90
een extreem hoge reflectiefactor (98%) dankzij een deklaagje van zuiver zilver bovenop het basismateriaal. Dit verklaart de
60 2008
stijging van de EPP verlichting.
2009
2010
lm/W lineaire trendlijn data
De EPP controls is rechtstreeks verbonden aan het aantal verkochte producten en door bijkomende inspanningen in
Grafiek 3: EPP Verlichting
onze verkoop proberen we dit getal omhoog te brengen. De mooie daling in EPP noodverlichting heeft te maken met het grotere aandeel ledproducten in onze verkoop. De EPP
2000
zal blijven dalen naarmate we minder toestellen verkopen op basis van fluorescente lichtbronnen en meer op basis van led.
1761 1639 1500 1463
1000 2008
2009
2010
CO2 equivalente besparing in ton
Grafiek 4: EPP Controls
1
0,91
0,88
0,87
0,90 0,77 0,69
0,5
0 2008
2009
verlichting (kWh/m ) 2
Grafiek 5: EPP Noodverlichting
12 | ETAP Duurzaamheidsverslag
2010 signalisatie (kWh/m)
5. Klantentevredenheid Bij ETAP staat klantentevredenheid voorop. Dit is een belangrijk element in onze strategie. Om de klantentevredenheid te meten, hebben we zowel informele als formele instrumenten. De meer informele input komt via ons uitgebreide
10 9 8 7 6 5 4 3 2
Kwaliteit en afwerking
Betrouwbaarheid
Architecten (n=117)
Vernieuwing
Ingenieurs (n=378)
7,5
7,5
7,6
7,5
7,4
7,6
7,7
7,6
7,7
7,7
7,6
0
7,7
1
Ontwerp
Eindgebruikers (n=610)
Grafiek 6: Resultaten klantenbevraging voor noodverlichtingsproducten
9 8
Daarnaast hebben we twee formele kanalen:
7
• Ten eerste ons systeem om klachten op te vangen. Elke
6
formele klacht van een klant wordt doorgestuurd naar de
5
• Ten tweede een klantenbevraging. Die gebeurt om de 3 jaar in functie van de strategische planningsoefening die ETAP uitvoert (de bevraging van 2010 werd uitzonderlijk naar 2011 verdaagd). We peilen naar de parameters waarin we als
Kwaliteit en Technische afwerking prestatie
Alle voorschrijvers (n=1124)
Energie- Oplossingen Vernieuwing zuinige voor verlichting verlichtingsproblemen Actieve voorschrijvers (n=779)
6,8
7,7
7,3
6,9
7,8
7,4
7,0
0
sturen waar nodig.
7,8
1
Het is een belangrijk instrument om de organisatie bij te
7,5
structurele klachten voorgelegd aan de raad van bestuur.
7,1
2
8,0
kwaliteitsysteem. Jaarlijks wordt ook een overzicht van de
7,6
3
7,2
van klachten is volledig beschreven in het ETAP ISO 9001-
4
8,0
ook een feedback aan de klant gegeven. De behandeling
7,6
relevante afdeling en nadat het probleem is opgelost, wordt
7,2
en lossen kleine problemen op.
10
8,1
met de klant en behandelen naar best vermogen alle vragen
7,7
verkoopnetwerk: onze verkopers staan dagelijks in contact
Ontwerp
Prospect voorschrijvers (n=345)
Grafiek 7: Resultaten klantenbevraging voor verlichtingsproducten
organisatie willen uitblinken en het verschil willen maken met onze concurrenten. Het betreft kwaliteit en afwerking, technische performantie, innovatie en design. De resultaten van de bevraging van 2007 worden gegeven in de grafiek 6 en 7. De resultaten (op een score van 10) worden geïnterpreteerd in functie van eerdere bevragingen en in functie van de positie ten opzichte van onze directe concurrenten.
ETAP Duurzaamheidsverslag | 13
6. Dialoog met stakeholders We vinden het als organisatie belangrijk onze stakeholders te kennen en te betrekken. Ieder bedrijf heeft immers blinde vlekken en door mensen te bevragen die verder van het bedrijf of zijn leiding afstaan, krijgen we meer inzichten rond themas die we niet voldoende aanpakken. Door discussie met partijen die op een andere manier met duurzaamheid bezig zijn leren we hoe we verder kunnen evolueren. Op 23/09/11 werd daarom overleg georganiseerd in onze vestiging in Malle met een grote leverancier, een klant, een aandeelhouder, een vertegenwoordiger van de vakbond en een vertegenwoordiger van het kader. Daarnaast waren ook leden van HOWEST (industriële hogeschool) aanwezig om vanuit hun invalshoek het rapport te becommentariëren. Uit dit overleg kwamen verschillende waardevolle suggesties die we waar mogelijk nog hebben aangepast in het verslag. De suggesties die niet zijn meegenomen omdat ze nog veel werk vergen naar uitvoering worden in het volgende verslag behandeld. Ook was in het vorig verslag de intentie opgenomen de stem van jongeren meer expliciet op te nemen in onze bevraging. Op 2/10 hielden we daarom bijkomend een stakeholder vergadering met de toekomstige aandeelhouders, een groep van 17 tot 33-jarigen. Deze discussie past in de intentie van de huidige aandeelhouders om de volgende generatie bij het bedrijf te betrekken en hen kennis te laten maken met de bedrijfscontext. Aan de hand van concrete voorbeelden werd de jongeren gevraagd na te denken rond ETAPs impact op de samenleving, sociale werkomstandigheden en diversiteit. Er werd gewerkt rond themas zoals de samenstelling van het werknemersbestand, de wenselijkheid van het steunen van initiatieven buiten het bedrijf en hoe we onze belasting op het milieu kunnen verminderen. De ideeën geven verder input aan de discussie die de directie van ETAP voert in uitwerking van de duurzaamheidspolitiek.
14 | ETAP Duurzaamheidsverslag
ETAP GROEP
• Omwonenden: ETAP heeft van bij aanvang een bewust inplantingsbeleid gevoerd op de eigen terreinen, zodat
• Leveranciers: Circa 20 % van onze inkoopartikelen
de meeste woningen rondom het bedrijventerrein zich op
worden gekocht bij bedrijven die hun eigen
voldoende afstand van de ETAP-hoofdzetel (productie)
duurzaamheidsbeleid hebben. Sedert 2010 vraagt de
bevinden. Daarnaast is de productiedirecteur lid van de
aankoopdienst onze leveranciers als deel van onze
Gemeentelijke Werkgroep bedrijventerrein Malle. Het bedrijf
aankooppolitiek een duurzaamheid scorecard in te vullen. Bij
doet af en toe mee met “Open Bedrijvendag” (4 oktober 2009)
het evalueren en toekennen van de aankoopcontracten wordt
en is dan open voor iedereen die interesse heeft voor onze
het resultaat hiervan in rekening gebracht.
ontwikkeling, productie en producten.
• Federaties: De voorzitter van de raad van bestuur van • Aandeelhouders: De familiale aandeelhouders worden
ETAP is tevens lid van de raad van bestuur van AGORIA
vertegenwoordigd in de raad van bestuur. Frequent overleg
(federatie van de technologische industrie), van VOKA-VEV en
zorgt voor een goede relatie. Een verslag, over uiteenlopende
van het Directiecomité van het VBO (Vereniging van Belgische
onderwerpen, wordt 6 maal per jaar aan de raad van bestuur
Ondernemingen). De Personeelsdirecteur is lid van het Sociaal
voorgelegd. Ook het strategisch plan van de onderneming
Regionaal Comité van AGORIA, lid van de Adviesraad van
wordt uitvoerig besproken in de raad van bestuur.
FTMA en VIBAM (opleidingsfondsen van AGORIA).
• Medewerkers leveren inspraak via de ondernemingsraad, • Vakbonden: ETAP kiest voor een goed overlegmodel
CPBW (Comité Preventie en Bescherming op het Werk) en via
met de sociale partners. In de organisatie is er een
informeel overleg. ETAP communiceert op vele manieren met
Ondernemingsraad en een CPBW (Comité voor Preventie
deze belangrijke groep van stakeholders; bijvoorbeeld via de
en Bescherming op het Werk). Twee- of driewekelijks is er
wekelijkse nieuwsbrief, kwartaalmagazines, een ETAP-feest,
syndicaal overleg met respectievelijk de arbeiders-
de opendeurdagen en een stand aan de ETAP-ingang die de
en bediendenvertegenwoordiging.
nieuwste ontwikkelingen toont. Met regelmaat organiseren
De personeelsverantwoordelijken zijn een direct
we een tevredenheidsenquête bij onze medewerkers. We
aanspreekpunt in het dagelijkse informele overleg.
deden dat o.a. in 2003, 2005 en 2008. We werken hier met een externe firma, wat de mogelijkheid geeft tot benchmarking. Aan de hand van de resultaten worden er zowel op bedrijfs- als afdelingsniveau actieplannen opgesteld.
• Overheid: Naast de bovenstaande federaties waarin ETAP is vertegenwoordigd, zijn er ook relaties met de lokale en de provinciale overheid. Voor speciale gelegenheden worden de provincie- en de gemeenteraad uitgenodigd.
• Klanten: Dit zijn hoofdzakelijk installateurs, architecten, bouwheren, studiebureaus, enz. ETAP richt zich op het marktsegment met hoge toegevoegde waarde (energiezuinig, makkelijk te installeren en te onderhouden, duurzaam, veilig,…). ETAP communiceert met zijn klanten via vertegenwoordigers, bezoeken aan het Lichtpaviljoen, een demonstratiegebouw, advertenties in vakbladen, brochures, mailings, cursussen, voordrachten en vakbeurzen.
ETAP Duurzaamheidsverslag | 15
7. Medewerkers In onze ETAP-missie leggen we er de nadruk op dat wij aan
door medewerkerbetrokkenheid bij de jobinhoud, bij de
onze medewerkers een uitdagende job, een prettige en veilige
werkomstandigheden en bij het bedrijf. Ook biedt een
werkomgeving en een eerlijke sociale houding bieden. ETAP
doordachte en duurzame groei continuïteit en werkzekerheid
heeft altijd een uitgesproken personeelsbeleid en –politiek
aan de medewerkers.
gehad waarin overleg, de medewerker, gezin en arbeid centraal stonden. Onze medewerkers en de sociale partners
Een bijzonder aandachtspunt is de verhouding vrouw/
zijn daarbij de belangrijkste stakeholders. De omgang met de
man binnen het bedrijf. Gezien de specifieke verhouding
medewerkers is gestoeld op de kernwaarden van ETAP.
ontwikkelen wij doorgroeitrajecten van niet-technisch geschoolde vrouwen naar typische mannenberoepen. Werken
Het is voor ETAP belangrijk dat onze medewerkers trots
aan competenties is meer dan ooit de schakel naar goede
zijn om bij ETAP te werken en voldoening halen uit hun
employability, ongeacht de leeftijd van de medewerker.
job. In dat opzicht werken we in de kantoren en in de
Dit past binnen ons diversiteitplan dat in 2007-2008 werd
productieruimten continu aan goede werkomstandigheden.
geïntroduceerd.
De aandacht voor de veiligheid van de werkomgeving is bijzonder hoog bij ETAP. We doen hiervoor meer dan wettelijk wordt voorgeschreven. Daarenboven krijgt elke medewerker de mogelijkheid tot zelfontplooiing; via opleidingen en
16 | ETAP Duurzaamheidsverslag
Het personeelsverloop wordt gegeven in grafiek 9. Het lag in 2010 beduidend lager dan de andere jaren. Dit is grotendeels toe te wijzen aan de economische laagconjunctuur. Het verloop van de arbeiders wat een groot deel uitmaakt in de uitstroom kent verschillende redenen. De meest wederkerende zijn vervallen van tijdelijke contracten, werknemers die op eigen initiatief een andere uitdaging aangaan en ook medische redenen. Bij bedienden is dit minder uitgesproken. Zoals ook in 2009 is een belangrijk deel van het verloop bij bedienden terug te vinden bij commerciële functies, en dit in al onze internationale vestigingen. Commerciële profielen bleven duidelijk gegeerd op de arbeidsmarkt, onafgezien van de wijzigende conjunctuur. In 2009 werd een CAO ingegaan voor 2010 om gedwongen ontslagen ten gevolge van de financieel economische crisis te vermijden. Hierbij leverden de bedienden 10% brutoloon in en werd 5% omgezet in arbeidstijdverkorting. Nietproductiegebonden arbeiders werden geconfronteerd met 10% tijdelijke werkloosheid. Met deze inspanning slaagden we er in met het volledige medewerkersbestand deze moeilijke periode in de economische conjunctuur te overbruggen.
330
• Personeelsbestand – verhouding arbeiders/bedienden
• Gezondheid en veiligheid
In 2010 zijn er 570 medewerkers werkzaam in de ETAP
ETAP besteedt veel aandacht aan de veiligheid op de
groep, t.o.v. 586 in 2009 en 587 in 2008. In België is de
werkvloer, wat blijkt uit de cijfers. In 2010 waren er 14
verhouding arbeiders/bedienden plus minus 2/3 t.o.v. 1/3. In
arbeidsongevallen over alle vestigingen, t.o.v. 21 in 2009
de buitenlandse teams zijn nagenoeg uitsluitend bedienden in
en 20 in 2008. Er zijn alleen productiegebonden
commerciële functies aanwezig. Alleen in Frankrijk zijn er
arbeidsongevallen vastgesteld. Een duidelijke positieve
6 arbeiders in dienst (grafiek 8).
tendens over de afgelopen drie jaar. 15
320
12
310 300
9
290 280
6
270 260
2008 Arbeiders
Grafiek 8: Populatie ETAP
2009 Bedienden
2010
2008 Totale uitstroom
2009 Opzeg door werknemer
4,03
1,52 5,33
10,88
4,22
2,68
5,20
12,10
3,39
2,73
0
6,98
273
297
276
320
305
240
282
250
13,10
3
2010 Opzeg door werkgever
Andere
Grafiek 9: Personeelsverloop
ETAP Duurzaamheidsverslag | 17
Frequentiegraad ETAP
In grafiek 10 wordt de frequentiegraad aangegeven (aantal
35,07 35,11
arbeidsongevallen x 1.000.000 gedeeld door aantal uren
24,67
blootstelling). De ernst van een arbeidsongeval wordt
Frequentiegraad sector
berekend door het aantal verloren kalenderdagen (door het
22,59 20,77
ongeval) te vermenigvuldigen met 1000 en vervolgens te
Frequentiegraad nationaal
delen door het aantal uren blootstelling op jaarbasis. Bij
24,66 22,04
benchmarking in de sector merken we dat de ernstgraad laag ligt terwijl de frequentiegraad hoger ligt dan het gemiddelde.
0
De leden van het CPBW (Comité Preventie en Bescherming
10
20
30
0,30
gerichte jaaractieplannen preventieve maatregelen te treffen
0,42 0,36
Ernstgraad sector
die een gunstig effect moeten hebben op de cijfers m.b.t.
0,50
arbeidsongevallen. Lasergordijnen bij machines die een gevaar
0,42 Ernstgraad nationaal
vormen voor de handen, systematisch nazicht door een
0,59
veiligheidschef, regelmatige technische controles enz. dragen
0,52 0
0,1
0,2
2008
ETAP heeft de ambitie om het ziekteverzuim te verminderen. Daartoe werd al in 2008 in samenspraak met de sociale
50
Ernstgraad ETAP
op het Werk) trachten samen met de Preventieadviseur via
daartoe bij.
40
0,3
0,4
20092
0,5
0,6 2010
Grafiek 10: Arbeidsongevallen ETAP
partners een transparant ziekteverzuimbeleid opgesteld: een protocol, informatie aan de medewerkers (mondeling en schriftelijk), een externe opleiding over verzuimgesprekken
10
voor de leidinggevenden, afspraken m.b.t. medische controle,
9
uitvoerige informatie op de Ondernemingsraad - het
8
Comité Preventie en Bescherming op het Werk - Syndicale
7
vergadering en het gebruik van informatieborden. Gemiddeld bleven de verzuimcijfers voor 2010 op hetzelfde
6 5
niveau. Dit is vooral toe te wijzen aan een daling van het
4
verzuim bij bedienden. Bij arbeiders zien we echter de laatste
3
drie jaar een stijging. Ook voor de komende jaren blijft het
2
ziekteverzuimbeleid een belangrijk actiepunt.
1
In de verzuimcijfers zijn alle vormen van ziekteverzuim opgenomen (bv. ook meer dan één jaar), uitgezonderd zwangerschapsverlof. Er werden geen beroepsziekten noch werkgerelateerde
8,6 7,7 6,6
6,3
5,3 3,8 2,9 2,0
0 2008 Arbeiders
2009 Bedienden
2010 Totaal
Grafiek 11: Ziekteverzuim ETAP, totaal percentage van te presteren uren
sterfgevallen genoteerd.
2 Beschikbare cijfers
18 | ETAP Duurzaamheidsverslag
6,3
0,7
Afspraken op het vlak van gezondheid en veiligheid worden
T.o.v. de loonmassa werd in de afgelopen drie jaar
enerzijds in de CAO’s van de Paritaire Comités 111 en 209
respectievelijk 2,14%, 3.30% en 1,98% aan opleiding besteed.
gemaakt. Anderzijds worden er in de onderneming bindende
Bij niet-technisch geschoolde arbeiders blijven we streven
afspraken gemaakt in de Ondernemingsraad en/of het CPBW
naar opleidingen die leiden tot een kennisniveau van Hoger
(Comité Preventie en Bescherming op het Werk). Het volledige
Secundair Technisch Mechanica. Bedoeling is niet-technisch
personeelsbestand is hierin vertegenwoordigd.
geschoolden op te leiden tot het niveau van het Hoger Secundair Technisch Mechanica. Dit geeft hen ook de kans om door te groeien tot hogere functies. • Competentiemanagement Afdeling na afdeling worden competenties en attitudes in kaart gebracht. In figuur 2 wordt het volledige beeld gegeven van de daaruit voortvloeiende opleiding. Bij de identificatie van de functies bepalen we de belangrijkste competenties en attitudes die voor die specifieke functies noodzakelijk zijn; zowel de startcompetenties als de beoogde competenties. We omschrijven de specifieke vaardigheden met “waarneembaar gedrag” en bepalen een minimale “norm” waaraan men moet voldoen. Meerdere leidinggevenden evalueren los van elkaar elk individu in
• Opleiding
het competentieraster. Nadien worden de verschillen bij
In de CAO 2009-2010 werd er voor de arbeiders
het samenleggen van de gegevens uitgediscussieerd en een
(PC 111) en de bedienden (PC 209) vastgelegd dat de
eenduidig en gedragen competentierapport opgemaakt. Dit
opleidingsinspanningen voor 2010 minstens 1,4 % van
wordt gebruikt om opleidingsnoden te detecteren, evenwicht
de totale arbeidstijd op jaarbasis dienen te bedragen. In
van “kennen en kunnen” in de teams op te bouwen en als
de afgelopen jaren werd deze norm steeds behaald. Bij de
instrument bij het functioneringsgesprek. Elke medewerker
bedienden neemt de opleiding van verkoopsmedewerkers uit
wordt betrokken bij de bespreking van de visie van de
de verschillende landen een belangrijk aandeel voor zich.
leidinggevenden en het bepalen van nieuwe leerdoelen en/of doelstellingen.
2.00 1.75 1.50 1.25 1.00 0.75
0.00
2008 Arbeiders
2009 Bedienden
1.60
1.62
1.58
1.48
1.73
1.32
1.26
1.16
0.25
1.32
0.50
2010 Totaal
Grafiek 12: Opleidingsinspanning t.o.v. totaal aantal gepresteerde uren in %
ETAP Duurzaamheidsverslag | 19
ETAP hanteert het systeem van functionerings- of
Drie elementen staan daarbij centraal:
evaluatiegesprekken doorheen de organisatie. Hierbij tracht
- het werkproces: aandacht voor de taken en de concrete
ETAP de effectieve functionering van de organisatie te
taakuitvoering
verbeteren, een goede sociale omgang tussen de medewerkers
- het sociale proces: de samenwerking, werksfeer en
te bewerkstelligen en de ontwikkelingsmogelijkheden van
werkomstandigheden
onze medewerkers te bevorderen.
- het ontwikkelingsproces: afspraken m.b.t. opleiding, groei en langetermijnontwikkeling, het opstellen van nieuwe doelstellingen.
ETAP GROEP
PRODUCT GROEPEN VERLICHTING
NOODVERLICHTING
Standaardopleiding arbeiders
Standaardopleiding arbeiders
Opleiding meterschap 2010
Opleiding kwaliteitspecialist vrouwen 2010
Opleiding Nederlands op de werkvloer
Basiselektronica
Basisopleiding reachtruck
Focus op kwaliteit
Basisopleiding hoogwerken
Ethernet switching
Basisopleiding elektriciteit
Adobe Illustrator
Productiviteitstechnieken
Lean product development
Milieuzorgprogramma
Led light
Lean thinking
Veiligheid, gezondheid en milieu
Led light
Checklist Aannemers
Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers Focus op kwaliteit Time Management
VERKOOP VESTIGINGEN VERKOOP BELGIË
VERKOOP BUITENLAND
Basic Training Sales - In depth training
Basic Training Sales: Initial training
Basic Training Sales - Initial Training
Basic Training Sales: In depth training
Opleiding lighting engineers
Opleiding lighting engineers
Focus op kwaliteit Competentiematrix
CENTRALE DIENSTEN
Focus op kwaliteit Lean thinking Time Management Productiviteitstechnieken Veiligheid, gezondheid en milieu Checklist Aannemers
Figuur 2: Competentiemanagement en training
20 | ETAP Duurzaamheidsverslag
• Diversiteit ETAP staat expliciet open voor alle culturen en leeftijdsgroepen en hanteert een code van non-discriminatie. In 20072008 werd in samenwerking met Resoc-Antwerpen een Diversiteitsplan opgesteld. In 2009 en 2010 werd dit diversiteitsbeleid gecontinueerd. Belangrijke accenten in dit diversiteitsprogramma zijn o.a. de aanwerving van medewerkers uit kansengroepen, samenwerkingstrajecten opzetten met externe opleidingsinstituten voor de opleiding van arbeidsgehandicapten, opleiding Nederlands op de werkvloer, opleiding van niet-technisch geschoolde vrouwen naar mannenberoepen, het opstellen van gestructureerde opleidingsplannen en competentiemanagement. In onze
• 50+ beleid
populatie bevinden zich 3% allochtonen uit niet-Europese
We hebben actief onze leidinggevenden bewust gemaakt van
landen.
competentiegericht te selecteren, zonder daarbij sceptisch te staan t.o.v. werklozen boven de 50 jaar. Concreet leidde dat
ETAP stelt ook drie personen met een handicap (erkend door het
in 2008 tot 5 en in 2009 tot 6 aanwervingen. In 2010 werden
Vlaams Fonds voor Personen met een handicap) tewerk. ETAP
de vacatures hoofdzakelijk intern ingevuld en werd er geen
werd in 2009 laureaat van de Pioniersprijs Diversiteit.
externe 50+ aangeworven. 15,3% van onze medewerkers zijn boven de 50 jaar. Het thema “inzetbaarheid 55+” zal in de komende jaren aan
250
belang winnen. Met programma’s van “peterschap” en het benoemen van “experts” wensen we enerzijds kennis en kunde te borgen en het gevoel van zingevend werk en waardering te
200
vergroten. 150
100
3
87
192
185
102
1
4
90
202
193
102
5
6
73
207
192
105
4
50
0 2008 -20
2009 20-30
30-40
2010 40-50
50-60
+60
Grafiek 13: Leeftijdsverdeling werknemers ETAP
ETAP Duurzaamheidsverslag | 21
• Verdeling man/vrouw Grafieken 14 en 15 geven de verdeling man/vrouw weer in de ETAP organisatie. 400 350 300 250 200 150 100
2008
2009
Mannen
Vrouwen
330
240
342
254
0
347
240
50
2010
Grafiek 14: Populatie ETAP man/vrouw
65 60 55 50 45
15
40 35 30 25 20
9
11
12
10
15 10
18
1
20
22 1
1 1
2
22
5
5 3
0 mannen
4
6 vrouwen
mannen
2008 hoger kader
vrouwen 2009
afdelingshoofd
mannen
vrouwen 2010
directie
Grafiek 15: Verdeling man/vrouw hoger kader, afdelingshoofd en directie
22 | ETAP Duurzaamheidsverslag
8. Maatschappelijke bijdrage ETAP levert een belangrijke maatschappelijke bijdrage via zijn
• Andere mandaten
aandeelhouders, bestuurders (Christ’l en Anne-Marie Joris,
Christ’l Joris is voorzitter van Flanders Investment & Trade,
Jean de Cannière, Dirk Vyncke) en directie (Johan Segers,
op voordracht van de Vlaamse regering. Dit mandaat krijgt
Pascal De Langhe en Judith Keirsmaekers). Alle mandaten hier
een vergoeding zoals vastgelegd in het Vlaamse decreet van
vermeld beslaan de periode tot 2010.
toepassing.
• Mandaten in non-profit ten kostenloze titel uitgevoerd - Christ’l Joris is gemeenschapsvoorzitter van Rode Kruis-Vlaanderen, ondervoorzitter van de Wolkammerij nv (sociaal incubatiecentrum), voorzitter van de Stichting Gillès en lid van de jury van de internationale Koning Boudewijnprijs voor ontwikkelingssamenwerking. - Anne-Marie Joris en Jean De Cannière zijn bestuurders in de Stichting Gillès s.o.n. (ontwikkelingssamenwerking). - Dirk Vyncke is voorzitter van Ex-Change (ontwikkelings samenwerking). - Anne-Marie Joris is bestuurder bij Max Havelaar CVBA-SO (fair trade). ETAP is ook actief in werkgeverskringen om een correcte vertegenwoordiging mee te bewerkstelligen voor de bedrijven en om onze missie in deze fora uit te dragen. - Christ’l Joris is voorzitter van Agoria, lid van het directiecomité van het VBO.
- Anne-Marie Joris is lid van het sociaal comité van Agoria en lid van het beleidscomité Agoria Antwerpen-Limburg. - Johan Segers is voorzitter van de Stuurgroep Verlichting (groepering van de verlichtingssector binnen Agoria). - Pascal De Langhe is lid van de raad van bestuur van Lightrec (deel van Recupel) en van het BIV (Belgisch Instituut voor Verlichting). - Judith Keirsmaekers is lid van de raad van bestuur van de NVFN (Nederlandse Vereniging voor Noodverlichting), SOLG (Stichting Onderzoek Licht en Gezondheid) en Lightrec in Nederland.
ETAP Duurzaamheidsverslag | 23
9. Milieu De ETAP-groep heeft bedrijven in verschillende Europese
2.500.000
landen en in de Verenigde Arabische Emiraten. Met 2.000.000
fabriek in Malle. De productiestroom is onderverdeeld in
1.270.189
Frankrijk, is de productie volledig gecentraliseerd in de 1.500.000
1.307.906
uitzondering van een beperkte eindmontageafdeling in
plaatbewerking, oppervlaktebehandeling, montage en verpakking.
1.039536
500.000
950.297
1.019.341
1.000.000
2009
2010
0 2008 Directe CO2 door gasverbruik (kg/jaar)
Indirecte CO2 door elektriciteitsverbruik (kg/jaar)
Grafiek 16: CO2-emissies (kg/jaar) 2500
ons leefmilieu. Niet enkel in de ontwikkeling van onze 1000
0
2008 NOX (kg/jaar)
320,81
2009 SOX (kg/jaar)
Stof (kg/jaar)
5,50
28,61
uitgevoerd. (zie: http://www.ovam.be/eco-efficientie)
27,50
500 5,72
efficiëntiescan die in 2009 als onafhankelijke audit is
333,76
vermeld is de basis van efficiëntieverbeteringen een eco-
411,41
we de impact op het milieu te minimaliseren. Zoals eerder
7,05
eindproducten, maar ook in de productieprocessen proberen
1283,25
1500
35,26
beter te presteren met betrekking tot de vrijwaring van
1335,04
Conform de missie verbindt ETAP zich ertoe om voortdurend
1645,66
2000
2010 CO (kg/jaar)
Grafiek 17: Andere dan CO2-emissies (kg/jaar) 15.000
12.000
9.000
• Energie en emissies Voor de oppervlaktebehandeling wordt voornamelijk poederlak
6.000
in de luchtemissies. Als resultaat van een bewuste actie is het gebruik van solventhoudende natlakken sterk gedaald. Daardoor is de uitstoot van vluchtige organische stoffen teruggedrongen tot ver onder de drempelwaarde voor meeten rapporteringsverplichting aan de overheid. 24 | ETAP Duurzaamheidsverslag
524
952
2.208
1.375
756
en de luchtfilters. De elektroforeselak heeft geen bijdrage
2.978
3.000
927
geminimaliseerd door het geïnstalleerde recuperatiesysteem
3.654
kan aanleiding geven tot uitstoot van stof, maar dit wordt
1.686
en elektroforeselak op waterbasis gebruikt. De poederlak
0 2008 Natlak (kg/jaar)
Grafiek 18: Verbruik van solventen
2009 Solvent (kg/jaar)
2010 C (kg/jaar)
De verwarming van de gebouwen en van de verschillende
zonwering geplaatst voor de ramen van de kantoren om het
lakovens gebeurt met aardgas, wat in principe geen emissies
verbruik van de airco te reduceren (ca. 10 % van het totale
van zwaveloxides en kleinere emissies van stikstofoxides
verbruik).
impliceert. Koolstofdioxide is de grootste fractie van de emissies.
Voor de elektriciteit is ETAP in 2010 omgeschakeld naar 100 % hernieuwbare stroom van waterkrachtcentrales tegenover ca.
Voor de koeling van de kantoren in de zomer en de
15 % in het verleden. Daardoor zijn de indirecte luchtemissies
verwarming in de winter maakt ETAP gebruik van een koude-
voor elektriciteit quasi volledig weggevallen.
warmteopslaginstallatie. Daardoor wordt flink bespaard op het gasverbruik voor de verwarming in de winter en op het
Het transport van grondstoffen voor productie en van
elektrische verbruik voor de airconditioning in de zomer, wat
producten naar klanten gebeurt met vrachtwagens. Voor de
een behoorlijke invloed heeft op de emissies. Het verbruik
Verenigde Arabische Emiraten gebeurt het vervoer per boot
van gas in 2009 is behoorlijk gestegen naar aanleiding van
en vliegtuig.
de maatregelen ter voorkoming van de verspreiding van de Mexicaanse griep (meer aanvoer van externe lucht) en de zeer
100000
koude laatste maanden van het jaar. 80000
60000
40000
lichtregelsysteem ELM geïmplementeerd voor een verdere optimalisatie van het verbruik. Tevens is in 2008 een 8 milj.
2008
2009
2010
Diesel wagenpark (l)
Grafiek 20: Verbruik van het wagenpark
Bij onze firmawagens hebben we aandacht voor duurzaamheidsaspecten. In 2009 is een norm voor verlaagde
7 milj.
CO2-uitstoot van kracht geworden voor alle nieuwe wagens.
6 milj.
Met onze leasemaatschappij hebben we een op maat gemaakte overeenkomst die ons feedback geeft over ons rijgedrag.
5 milj.
Medewerkers die een hoge CO2-uitstoot veroorzaken, krijgen
4 milj.
de gelegenheid lessen in ecodriving te volgen om hun rijstijl aan te passen. We sponsoren via onze leasemaatschappij ook
3 milj.
lessen in verkeersveiligheid in het basisonderwijs. We hechten
2 milj. 3.272.152
5.782.796
3.269.765
7.346.677
3.175.472
er belang aan dat verplaatsingen van meerdere medewerkers 5.960.000
1 milj.
97.792
vertegenwoordigt is in 2008 in de kantoren ons nieuwe
0
92.106
Aangezien verlichting een derde van ons elektriciteitsverbruik
93.188
20000
0 2008 Gas (kWh)
2009 Elektriciteit (kWh)
2010
naar dezelfde bestemming zo veel mogelijk gemeenschappelijk gebeuren, met vier personen per wagen (bv. verplaatsingen naar beurzen). We stimuleren onze medewerkers om het openbaar vervoer te gebruiken voor verplaatsingen waarbij het gebruik van de wagen minder aangewezen is.
Grafiek 19: Energieverbruik voor gas en elektriciteit
ETAP Duurzaamheidsverslag | 25
2000
90.000
80.000
1500
70.000 1000 60.000 500
1.645
1.811
0
1.864
50.000
2008
2009
2010
40.000
Verbruik (l/wagen)
20.000
4.093
• Water
4.293
4.513
30.000
Grafiek 21: Energieverbruik van het wagenpark
De wateremissies komen gedeeltelijk van het sanitair gebruik en
komt na interne zuivering, net als het grondwater voor de koeling van de processen, in het oppervlaktewater terecht, nl. de Delftebeek die naast het fabrieksterrein loopt.
0
2008 Hergebruikt water (m3)
Grafiek 22: Totale verbruik van water
Het hergebruikte water is in 2010 sterk gestegen door een optimalisatie van de instellingen van de koude-warmteopslaginstallatie, waardoor sneller koude of warmte aan het grondwater wordt onttrokken. Om de kwaliteit van het afvalwater te controleren, analyseren onze operatoren dagelijks het afvalwater. De belangrijkste en meest kritische parameters van onze lozingsvergunning worden daarbij gecontroleerd. Bovendien voeren erkende laboratoria op regelmatige basis volledige controleanalyses uit.
26 | ETAP Duurzaamheidsverslag
2009 Verbruikt leidingwater (m3)
82.590
13.929
38.740
naar de rijkswaterzuiveringsinstallatie. Het procesafvalwater
13.976
De lozing van sanitair afvalwater gebeurt in het riool en gaat
32.642
10.000 17.852
gedeeltelijk van de processen van de oppervlaktebehandeling.
2010 Verbruikt grondwater (m3)
• Materiaal en grondstoffen
• Afval
De belangrijkste grondstoffen, gebruikt in het productieproces,
De productie van verlichtingsarmaturen genereert
zijn staalplaat, aluminium en verf. Aangekochte producten,
voornamelijk staal- en aluminiumafval, alsook
vooral elektronische componenten, worden gebruikt bij
verpakkingsafval in de vorm van karton en plastic. Alle afval
montage, en verschillende verpakkingsmaterialen bij het
wordt gesorteerd in een 50-tal verschillende fracties en
verpakken van de producten. De milieu-impact van de
opgehaald en behandeld door erkende verwerkers.
grondstoffen en verpakkingsmaterialen zit voornamelijk in het gebruik van de eindige natuurlijke bronnen. 800.000
2 milj
700.000 600.000
1.5 milj
500.000 400.000
1 milj
51.490
628.600
49.000
669.670
100.000
51.720
200.000 611.434
177.891
1.470.137
1.519.326
1.496.201
197.665
0,5 milj
175.020
300.000
0
0 2008
2009
Staal (kg)
2008
2010
Staal (kg)
Aluminium (kg)
2009
2010
Aluminium (kg)
Grafiek 23: Verbruik van materiaal en grondstoffen
Grafiek 25: Hoeveelheid staal- en aluminiumafval
25000
80.000 70.000
20000 60.000 50.000
15000
40.000
10000
76.660
74.340
0
10.000
78.460
2.208
20.000
20.975
20.324
16.099
5000
2.979
3.674
30.000
2008
2009
2010
0
2008 Poederlak (kg)
2009 Natlak (kg)
Grafiek 24: Verbruik van materiaal en grondstoffen
2010
Kartonafval (kg)
Grafiek 26: Hoeveelheid kartonafval
ETAP Duurzaamheidsverslag | 27
Bij de ontwikkeling en de introductie van nieuwe
5.000
producten wordt er zo veel mogelijk naar gestreefd om in de verschillende afdelingen een productie- en logistieke methode toe te passen met een zo klein mogelijke
4.000
hoeveelheid afval, om zo aan afvalpreventie te doen. Een voorbeeld daarvan is de palletverpakking bij grotere orders.
3.000
Daarbij zijn de armaturen niet volledig individueel verpakt, maar in pakket, wat de hoeveelheid verpakkingsafval
2.000
drastisch verkleint.
3.996
4.788
3.817
1.000
2008
2009
2010
0 Poederafval (kg)
Grafiek 28: Hoeveelheid poederafval
• Geluid en trillingen Geluid en trillingen worden voornamelijk gegenereerd door ventilatoren, pompen en persen, alsook door het interne en externe transport van goederen. Door een regelmatige preventieve controle van de motoren, pompen en ventilatoren van machines en installaties, wordt
1000
hun levensduur geoptimaliseerd en wordt de milieu-impact door trillingen en geluid onder controle gehouden. Voor de 800
interne transportmiddelen is er een gelijkaardig preventief onderhoudsplan in voege.
600
• Diverse ETAP neemt ook deel aan initiatieven om de milieugevolgen
400
van producten en diensten te compenseren. Zo is ETAP actief in het Belgische LightRec-onderdeel van Recupel. Ook neemt
200
0
2008
2009
Elektronica materiaal en ballasten (kg)
Grafiek 27: Hoeveelheid elektronica-afval
28 | ETAP Duurzaamheidsverslag
492
820
324
796
204
776
ETAP deel in BEBAT, dat in België in de ophaling van batterijen
2010 Printplaten (kg)
voorziet, en in STIBAT, dat hetzelfde doet voor Nederland.
10. PROCES VAN HET DUURZAAMHEIDSVERSLAG De gegevens in dit duurzaamheidsverslag werden verzameld
Begin 2011 is een nieuw medewerkerstevredenheidsonderzoek
aan de hand van interne (sociaal verslag, financiele gegevens … )
uitgevoerd. Resultaten zullen in het rapport 2013 voorkomen.
en externe (milieuverslag, …) rapportering. In dit verslag zijn geen cijfers opgenomen die niet in één of andere vorm al
Eerder dan een globaal (misschien moeilijk uit te voeren) plan
bestaan binnen de onderneming. De verantwoordelijkheid
voorop te stellen, hebben we beslist 1 milieuparameter per
voor de samenstelling van dit verslag ligt bij een lid van het
jaar aan te pakken, en voor die parameter een objectief ter
directiecomité zodat een overkoepelend beeld ontstaat. Met
verbetering te geven. We beseffen echter dat we hiermee een
verschillende directieleden en afdelingshoofden coördineerde
overkoepelende visie missen die we wensen te vormen voor
hij de totstandkoming van dit verslag.
het volgende rapport.
De meeste opmerkingen uit het vorige verslag zijn in dit
Uit het stakeholder verslag voorafgaand aan dit rapport,
verslag verwerkt: de energiebesparingsparameter naar onze
onthouden we vooral dat er nog meer concrete doelstellingen
klanten toe, het betrekken van de toekomstige generatie in
moeten worden gegeven en dat we zeker meer een verhaal
het stakeholderoverleg en het langetermijnbeleid.
kunnen vertellen hoe duurzaamheid in onze organisatie wordt beleefd, eerder dan een opsomming van feiten en
We slaagden er niet in onze cijfers rond veiligheid te toetsen
cijfers. Deze input zal aanleiding geven tot een aanpassing
aan internationale benchmarks. Tot op heden vonden we
van onze rapportering bij het volgende duurzaamheidsverslag
geen relevante gegevens die ons een vergelijking geven
dat dan bijkomend aan de nieuwe GRI 3.1 richtlijn zal voldoen.
op Europees niveau. We nemen als actie op om met grote multinationale leveranciers te onderzoeken of we hun internationaal gebruikt systeem kunnen overnemen.
ETAP Duurzaamheidsverslag | 29
11. CoNTACT Contactgegevens voor vragen over het verslag: Dhr. De Langhe Pascal
Tel: +32 (0)3 310 02 11
ETAP NV
Fax: +32 (0)3 311 61 42
Antwerpsesteenweg 130
[email protected]
2390 Malle
www.etaplighting.com
België
30 | ETAP Duurzaamheidsverslag
12. GRI-inhoudsopgave STANDAARD INFORMATIEVOORZIENING DEEL I: Profiel 1. Strategie en Analyse §
Omschrijving
1.1
Een verklaring van raad van bestuur over relevantie van duurzame ontwikkeling voor de organisatie en haar strategie.
1.2
Beschrijving van belangrijke gevolgen, risico’s en mogelijkheden.
Rapportering
Toelichting
Volledig
p. 3
Niet
N.v.t.
2. Organisatieprofiel 2.1
Naam van de organisatie.
Volledig
p. 4
2.2
Voornaamste merken, producten en/of diensten.
Volledig
p. 4
2.3
Operationele structuur van de organisatie, met inbegrip van divisies, dochterondernemingen en samenwerkingsverbanden.
Volledig
p. 4, 5
2.4
Locatie van het hoofdkantoor van de organisatie.
Volledig
p. 4, 36
2.5
Het aantal landen waar de organisatie actief is (met relevantie voor de duurzaamheidskwesties).
Volledig
p. 4, 5
2.6
Eigendomsstructuur en de rechtsvorm.
Volledig
p. 4, 9
2.7
Afzetmarkten (geografische verdeling, sectoren en soorten klanten).
Volledig
p. 4
2.8
Omvang van de verslaggevende organisatie.
Volledig
p. 5
2.9
Significante veranderingen tijdens de verslagperiode wat betreft omvang, structuur of eigendom.
Volledig
Geen veranderingen
2.10
Onderscheidingen die tijdens de verslagperiode werden toegekend.
Volledig
p. 21
3. Verslagparameters 3.1
Verslagperiode waarop de verstrekte informatie betrekking heeft.
Volledig
2008-2010
3.2
Datum van het meest recente verslag.
Volledig
2009
3.3
Verslaggevingscyclus (jaarlijks, tweejaarlijks, etc.).
Volledig
Tweejaarlijks
3.4
Contactpunt voor vragen over het verslag of de inhoud ervan.
Volledig
p. 30
3.5
Proces voor het bepalen van de inhoud van het verslag, met inbegrip van: relevantie, materialiteit en stakeholders.
Gedeeltelijk
p. 14, 29
3.6
Afbakening van het verslag.
Volledig
p. 29
3.7
Specifieke beperkingen voor de reikwijdte of afbakening van het verslag.
Niet
N.v.t.
3.8
Basis voor verslaggeving over samenwerkingsverbanden, dochterondernemingen in gedeeltelijk eigendom, gehuurde faciliteiten, uitbestede activiteiten of andere entiteiten.
Niet
N.v.t.
3.9
De technieken en berekeningsgrondslagen voor gegevensmetingen, waaronder de voor schattingen gebruikte aannames.
Niet
Niet relevant
3.10
Uitleg over de gevolgen van eventuele herformuleringen van eerder verstrekte informatie.
Volledig
Geen
3.11
Significante veranderingen ten opzichte van vorige verslagperiodes ten aanzien van reikwijdte, afbakening of meetmethoden van het verslag.
Volledig
Geen
3.12
Inhoudsopgave
Volledig
p. 29
3.13
Beleid en huidige praktijk met betrekking tot het verstrekken van externe assurance van het verslag.
Niet
N.v.t.
De bestuursstructuur van de organisatie, met inbegrip van commissies die vallen onder het hoogste bestuurslichaam.
Volledig
p. 9
4.2
Geef aan of de voorzitter van het hoogste bestuurslichaam eveneens een leidinggevende functie heeft.
Volledig
p. 9
4.3
Voor organisaties met een enkelvoudige bestuursstructuur: vermeld het aantal onafhankelijke en/of niet-leidinggevende leden van het hoogste bestuurslichaam.
Volledig
p. 9
4.4
Overlegorganen voor aandeelhouders en medewerkers voor aanbevelingen of medezeggenschap op het hoogste bestuurslichaam.
Niet
Niet relevant
4.5
Een koppeling tussen vergoedingen voor leden van raad van bestuur en (top)managers en de (MVO)-prestaties van de organisatie.
Niet
N.v.t.
4.6
Processen waarmee de raad van bestuur waarborgt dat strijdige belangen worden vermeden.
Niet
N.v.t.
4. Bestuur, verplichtingen en betrokkenheid 4.1
ETAP Duurzaamheidsverslag | 31
4.7
Proces voor het bepalen van de kwalificaties en expertise van de leden van de raad van bestuur voor het sturen van de MVO-strategie.
4.8
Intern ontwikkelde missieverklaringen en gedragscodes die van belang zijn voor de MVO-prestaties, met de mate van invoering ervan.
4.9 4.10
Niet
N.v.t.
Volledig
p. 6, 7
Procedures van de raad van bestuur voor het overzien van de MVO-prestaties, met inbegrip van relevante risico’s en kansen en naleving van internationaal overeengekomen standaarden en principes.
Niet
Niet relevant
Processen voor het evalueren van de eigen prestaties van de raad van bestuur in het bijzonder betreffende MVO-prestaties.
Niet
N.v.t.
4.11
Toelichting over de toepassing van het voorzorgsprincipe.
Niet
N.v.t.
4.12
Extern ontwikkelde economische, milieugerelateerde en sociale handvesten, principes of standaarden die de organisatie onderschrijft.
Volledig
p. 6
4.13
Lidmaatschap van verenigingen (zoals brancheverenigingen) en (inter)nationale belangenorganisaties.
Volledig
p. 23
4.14
Lijst van relevante groepen belanghebbenden voor de organisatie.
Volledig
p. 14, 15
4.15
Basis voor inventarisatie en selectie van stakeholders.
Volledig
p. 14
4.16
Benadering van stakeholders en de frequentie van contacten.
Volledig
p. 14, 15
4.17
Reactie organisatie op de voornaamste onderwerpen en vraagstukken naar voren gekomen in contact met stakeholders.
Volledig
p. 14, 29
DMA EC Managementbenadering EC
Volledig
p. 6
DMA EN Managementbenadering EN
Volledig
p. 6
DMA LA Managementbenadering LA
Volledig
p. 7
DMA HR Managementbenadering HR
Volledig
p. 7
DMA SO Managementbenadering SO
Volledig
p. 7
DMA PR Managementbenadering PR
Volledig
p. 6
STANDAARD INFORMATIEVOORZIENING DEEL II: Managementbenadering G3 DMA Omschrijving
STANDAARD INFORMATIEVOORZIENING DEEL III: Prestatie-indicatoren Economisch EC1
Directe economische waarden die zijn gegenereerd en gedistribueerd, waaronder inkomsten, operationele kosten, personeelsvergoedingen, donaties en overige maatschappelijke investeringen, ingehouden winst en betalingen aan kapitaalverstrekkers en overheden.
Gedeeltelijk
p. 5
EC2
Financiële implicaties en andere risico’s en mogelijkheden voor de activiteiten van de organisatie als gevolg van klimaatverandering.
Niet
Niet beschikbaar
EC3
Dekking van de verplichtingen in verband met het vastgestelde uitkeringenplan van de organisatie.
Niet
N.v.t.
EC4
Significante financiële steun van de overheid.
Volledig
p. 5
EC5
Spreiding in de verhouding tussen het standaard aanvangssalaris en het lokale minimumloon op belangrijke bedrijfslocaties.
Niet
N.v.t.
EC6
Beleid, methoden en deel van uitgaven betreffende lokaal gevestigde leveranciers op belangrijke bedrijfslocaties.
Niet
N.v.t.
EC7
Procedures voor lokale personeelswerving en aandeel van het topkader dat afkomstig is uit de lokale gemeenschap op belangrijke bedrijfslocaties.
Niet
Niet relevant
EC8
Ontwikkeling en gevolgen van investeringen in infrastructuur en diensten die voornamelijk ten behoeve van het algemeen nut worden geboden door middel van verplichtingen van commerciële aard, dan wel in natura of pro bono.
Volledig
p. 8
EC9
Inzicht in en beschrijving van significante indirecte economische gevolgen waaronder de omvang ervan.
Niet
Niet relevant
Volledig
p. 27
Niet
Niet relevant
Milieu EN1
Totale hoeveelheid gebruikte materialen naar gewicht of volume.
EN2
Percentage van de gebruikte materialen dat bestaat uit afval van externe bronnen.
EN3
Direct energieverbruik door primaire energiebron.
Volledig
p. 25
EN4
Indirect energieverbruik door primaire bron.
Volledig
p. 25
EN5
Energie die bespaard is door besparingen en efficiëntieverbeteringen.
Gedeeltelijk
p. 25, 26
EN6
Initiatieven ten behoeve van energie-efficiëntie of op duurzame energie gebaseerde producten en diensten, evenals verlagingen van de energie-eisen als resultaat van deze initiatieven.
Gedeeltelijk
p. 25, 26
EN7
Initiatieven ter verlaging van het indirecte energieverbruik en reeds gerealiseerde verlaging.
Niet
Niet relevant
EN8
Totale wateronttrekking per bron.
Volledig
p. 26
32 | ETAP Duurzaamheidsverslag
EN9
Waterbronnen waarvoor wateronttrekking significante gevolgen heeft.
Volledig
p. 26
EN10
Percentage en totaal volume van gerecycleerd en hergebruikt water.
Volledig
p. 26
EN11
Locatie en oppervlakte van het land dat eigendom is, gehuurd wordt, beheerd wordt in of grenst aan beschermde gebieden en gebieden met een hoge biodiversiteitswaarde buiten beschermde gebieden.
Niet
N.v.t.
EN12
Beschrijving van significante gevolgen van activiteiten, producten en diensten op de biodiversiteit in beschermde gebieden en gebieden met een hoge biodiversiteitswaarde buiten beschermde gebieden.
Niet
N.v.t.
EN13
Beschermde of herstelde habitats
Niet
N.v.t.
EN14
Strategieën, huidige maatregelen en toekomstige plannen voor het beheersen van de gevolgen van de biodiversiteit.
Niet
N.v.t.
EN15
Aantal op de rode lijst van de IUCN vermelde soorten en soorten op nationale beschermingslijsten met habitats in gebieden binnen de invloedsfeer van bedrijfsactiviteiten, ingedeeld naar hoogte van het risico van uitsterven.
Niet
N.v.t.
EN16
Totale directe en indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht.
Volledig
p. 24
EN17
Andere relevante indirecte emissie van broeikasgassen naar gewicht.
Volledig
p. 24
EN18
Initiatieven ter verlaging van de emissie van broeikasgassen en gerealiseerde verlagingen.
Volledig
p. 24
EN19
Emissie van ozonafbrekende stoffen naar gewicht.
Volledig
p. 24
EN20
NO, SO en andere significante luchtemissies naar type en gewicht.
Volledig
p. 24
EN21
Totale waterafvoer naar kwaliteit en bestemming.
Niet
Niet relevant
EN22
Totaalgewicht afval naar type en verwijderingsmethode.
Gedeeltelijk
p. 27, 28
EN23
Totaal aantal en volume van significante lozingen.
Niet
N.v.t.
EN24
Gewicht van getransporteerd, geïmporteerd, geëxporteerd of verwerkt afval dat als gevaarlijk geldt op grond van bijlage I, II, III en VIII van de Conventie van Bazel en het percentage afval dat internationaal is getransporteerd.
Niet
N.v.t.
EN25
Benaming, grootte, beschermingsstatus en biodiversiteitswaarde van wateren en gerelateerde habitats die significante gevolgen ondervinden van de waterafvoer en afvloeiing van de verslaggevende organisaties.
Niet
N.v.t.
EN26
Initiatieven ter compensatie van de milieugevolgen van producten en diensten en de omvang van deze compensatie.
Niet
N.v.t.
EN27
Percentage producten dat is verkocht en waarvan de verpakking is ingezameld, naar categorie.
Niet
Niet beschikbaar
EN28
Monetaire waarde van significante boetes en totaal aantal niet-monetaire sancties wegens het niet naleven van milieuwet- en regelgeving.
Niet
N.v.t.
EN29
Significante milieugevolgen van het transport van producten en andere goederen en materialen die worden gebruikt voor de activiteiten van de organisatie en het vervoer van personeelsleden.
Gedeeltelijk
p. 25, 26
EN30
Totale uitgaven aan en investeringen in milieubescherming naar type.
Niet
N.v.t.
Volledig
p. 5
Gedeeltelijk
p. 17
Niet
N.v.t.
Volledig
100%
Niet
N.v.t.
Volledig
p. 15
Gedeeltelijk
p. 18
Niet
N.v.t.
Sociaal: Arbeidsomstandigheden en Volwaardig Werk LA1
Totale personeelsbestand naar type werk, arbeidsovereenkomst en regio.
LA2
Totaal aantal en snelheid van personeelsverloop per leeftijdsgroep, geslacht en regio.
LA3
Uitkeringen/voordelen aan voltijdse medewerkers die niet beschikbaar zijn voor tijdelijke of deeltijdmedewerkers per grootschalige activiteit.
LA4
Percentage medewerkers dat onder een collectieve arbeidsovereenkomst valt.
LA5
Minimale opzegtermijn(en) in verband met operationele veranderingen, inclusief of dit wordt gespecificeerd in collectieve overeenkomsten.
LA6
Percentage van het totale personeelsbestand dat is vertegenwoordigd in formele gezamenlijke commissies van werkgevers en werknemers die bijdragen aan de controle op en advies over arbeidsgezondheidsprogramma’s.
LA7
Letsel-, beroepsziekte-, uitvaldagen- en verzuimcijfers en het aantal werkgerelateerde sterfgevallen per regio.
LA8
Opleidings-, trainings-, advies-, preventie- en risicobeheersprogramma’s ten behoeve van personeelsleden, hun families of omwonenden in verband met ernstige ziekten.
LA9
Afspraken over arbeidsveiligheid vastgelegd in formele overeenkomsten met vakbonden.
Volledig
p. 17
LA10
Gemiddeld aantal uren dat een werknemer per jaar besteedt aan opleidingen, onderverdeeld naar werknemerscategorie.
Volledig
p. 19
LA11
Programma’s voor competentiemanagement en levenslang leren die de blijvende inzetbaarheid van werknemers garanderen en hen helpen bij het afronden van hun loopbaan.
Volledig
p. 19, 20
LA12
Percentage medewerkers dat regelmatig wordt ingelicht omtrent prestatie- en loopbaanontwikkeling.
Volledig
p. 19
LA13
Samenstelling van bestuurslichamen en onderverdeling van medewerkers per categorie, naar geslacht, leeftijdsgroep, het behoren tot een bepaalde maatschappelijke minderheid en andere indicatoren van diversiteit.
Volledig
p. 21, 22
LA14
Verhouding tussen basissalarissen van mannen en vrouwen per medewerkerscategorie.
Niet
Niet relevant
ETAP Duurzaamheidsverslag | 33
Sociaal: Mensenrechten HR1
Percentage van en totaal aantal aanmerkelijke investeringsovereenkomsten waarin clausules over mensenrechten zijn opgenomen of waarvan de naleving van de mensenrechten is getoetst.
Volledig
0
HR2
Percentage belangrijke leveranciers en aannemers die getoetst zijn op naleving van de mensenrechten en op getroffen maatregelen.
Volledig
0
HR3
Totaal aantal uren personeelstraining over beleid en procedures betreffende aspecten van mensenrechten die relevant zijn voor de activiteiten, met inbegrip van het percentage van het personeel dat de trainingen gevolgd heeft.
Niet
N.v.t.
HR4
Totaal aantal gevallen van discriminatie en de getroffen maatregelen.
Niet
N.v.t.
HR5
Activiteiten waarvan is vastgesteld dat daarbij een aanzienlijk risico zou kunnen gelden voor het recht op de uitoefening van de vrijheid van vereniging en collectieve arbeidsonderhandelingen, alsmede de maatregelen die zijn getroffen ter ondersteuning van deze rechten.
Niet
N.v.t.
HR6
Activiteiten waarvan is vastgesteld dat er een aanzienlijk risico is van gevallen van kinderarbeid, alsmede de maatregelen die zijn getroffen gericht op de uitbanning van kinderarbeid.
Niet
N.v.t.
HR7
Activiteiten waarvan is vastgesteld dat er een aanzienlijk risico is van gevallen van gedwongen of verplichte arbeid, alsmede de maatregelen die zijn getroffen gericht op de uitbanning van gedwongen of verplichte arbeid.
Niet
N.v.t.
HR8
Percentage van beveiligingspersoneel dat training heeft gevolgd in het bedrijf of de procedures van de organisatie betreffende aspecten van de mensenrechten die relevant zijn voor de activiteiten.
Niet
N.v.t.
HR9
Totaal aantal gevallen van overtreding van de rechten van de inheemse bevolking, alsmede de getroffen maatregelen.
Niet
N.v.t.
Sociaal: Maatschappelijke indicatoren SO1
Aard, reikwijdte en effectiviteit van alle programma’s en methoden die de effecten van de activiteiten op gemeenschappen bepalen en beheren, waaronder vestiging, activiteiten en vertrek.
Niet
Niet beschikbaar
SO2
Percentage van en totaal aantal bedrijfseenheden geanalyseerd op corruptiegerelateerde risico’s.
Niet
N.v.t.
SO3
Percentage van het personeel dat training in anti-corruptiebeleid en -procedures van de organisatie heeft gevolgd.
Niet
N.v.t.
SO4
Maatregelen die zijn getroffen naar aanleiding van gevallen van corruptie
Niet
N.v.t.
SO5
Standpunten betreffende publiek beleid en deelname aan de ontwikkeling ervan, evenals lobbyen.
Niet
N.v.t.
SO6
Totale waarden van financiële en in- natura- bijdragen aan politieke partijen, politici en gerelateerde instellingen per land.
Volledig
0
SO7
Totaal aantal rechtszaken vanwege concurrentiebelemmerend gedrag, antikartel-, en monopolistische praktijken, alsmede de resultaten van deze rechtszaken.
Volledig
0
SO8
Monetaire waarde van significante boetes en totaal aantal niet- monetaire sancties wegens het niet naleven van wet- en regelgeving.
Volledig
0
Sociaal: Productverantwoordelijkheid PR1
Levensduurstadia waarin de gevolgen van producten en diensten voor gezondheid en veiligheid worden beoordeeld met het oog op verbetering en het percentage van belangrijke product- en dienstencategorieën die aan dergelijke procedures onderhevig zijn.
Niet
Niet beschikbaar
PR2
Totaal aantal gevallen van niet-naleving van regelgeving en vrijwillige codes betreffende gevolgen voor gezondheid en veiligheid van producten en diensten gedurende de levensduur, naar type resultaat.
Niet
N.v.t.
PR3
Type informatie over producten en diensten dat verplicht wordt gesteld door procedures en het percentage van belangrijke producten en diensten die onderhevig zijn aan dergelijke informatie-eisen.
Nee
Niet beschikbaar
PR4
Totaal aantal gevallen van niet- naleving van regelgeving en vrijwillige codes betreffende informatie over en etikettering van producten en diensten, naar type resultaat.
Niet
N.v.t.
PR5
Beleid ten aanzien van klanttevredenheid, met inbegrip van resultaten van onderzoeken naar klanttevredenheid.
Volledig
Verslag 2009
PR6
Programma’s voor de naleving van wetten, standaarden en vrijwillige codes met betrekking tot marketingcommunicatie, waaronder reclame, promotie en sponsoring.
Niet
N.v.t.
PR7
Totaal aantal gevallen van niet- naleving van regelgeving en vrijwillige codes betreffende marketingcommunicatie, waaronder reclame, promotie en sponsoring, naar type resultaat
Volledig
0
PR8
Totaal aantal gegronde klachten over inbreuken op de privacy van klanten en het kwijtraken van klantgegevens.
Volledig
0
PR9
Monetaire waarde van significante boetes wegens het niet-naleven van wet- en -regelgeving betreffende de levering en het gebruik van producten en diensten.
Volledig
0
34 | ETAP Duurzaamheidsverslag
GLOSSARY ROHS:
Het begrip RoHS komt van het Engelse Restriction of Hazardous Substances.
Het moet het gebruik van zes stoffen waaronder lood in de elektronische industrie verminderen.
REACH:
REACH is een systeem voor registratie, evaluatie en toelating van chemische stoffen die in de
Europese Unie geproduceerd of geïmporteerd worden. De naam ‘REACH’ betekent Registration,
Evaluation and Authorisation of CHemicals. De regelgeving is vanaf 1 juni 2007 van kracht geworden.
CELMA:
Europese verlichtingsfederatie
VITO:
Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek
CPBW:
Comité Preventie en Bescherming op het Werk
GRI:
Global Reporting Initiative
PC 111:
Het paritaire comité van de arbeiders in de metaalverwerkende sector. Dit paritair comité is bevoegd voor het
opmaken van Collectieve Arbeidsovereenkomsten en sociale akkoorden specifiek voor de arbeiders uit de
metaalsector in België.
PC 209:
Het paritaire comité voor de bedienden in de metaalverwerkende sector. Dit paritair comité is bevoegd voor
het opmaken van Collectieve Arbeidsovereenkomsten en sociale akkoorden specifiek voor de bedienden
uit de metaalsector in België.
ETAP Duurzaamheidsverslag | 35
ETAP NV p Antwerpsesteenweg 130 p B-2390 Malle p Tel. +32 (0)3 310 02 11 p Fax +32 (0)3 311 61 42 p e-mail:
[email protected] p www.etaplighting.com ETAP BV p Tinstraat 7 p NL-4823 AA Breda p postbus 3475 p NL-4800 DL Breda p Tel. +31 (0)76 548 34 00 p Fax +31 (0)76 542 09 62 p e-mail:
[email protected] p www.etaplighting.com 11/11 032 N/1