WORKSHOP 4 ROLSTOELDANS EN SACRALE DANS 1
GESCHIEDENIS:
St.-Oda doet reeds 30 jaar aan rolstoeldansen (RSD) Vroeger - Sporadisch, binnen leefgroep georganiseerd. - Werd gegeven door groepswerkers. Ongeveer 25 jaar geleden overgenomen door de dienst ‘Beweging’ - Na het volgen van een studiedag, gegeven door mevr. Swinnen (Regenboog in Genk). - Werd dan ook op regelmatige tijdstippen, (leefgroepoverstijgend) voor grotere groepen zorggebruikers georganiseerd (meestal in sporthal). - Gedurende zeer lange tijd werd er tweemaal per maand, een uurtje gedanst. Omwille van een reorganisatie van de ‘zorgvragen’, (praktische regeling - keuzes maken! - top 5-werking), is dit verminderd tot éénmaal, één uur in de maand. 2
EVOLUTIE
De dansjes van de studiedag werden klakkeloos overgenomen of er werd een dansje gemaakt, waarbij te weinig rekening gehouden werd met de ‘beleving’ en de ‘gevoelens’ van de zorggebruiker! De bewegingen gingen dikwijls te vlug, ze waren te verschillend, te verwarrend …! Hierdoor hadden onze zorggebruikers niet de mogelijkheid om hun houding te controleren, of om zich aan te passen! 3
WAT IS ROLSTOELDANSEN?
Een aangenaam aanbodsmoment organiseren, voor de zorggebruikers, waarbij ‘BEWEGING’ en ‘MUZIEK’ centraal staan. Dit kan zeer ruim gezien worden (≠ sacraal dansen (SD)) en kan aangepast worden aan de mogelijkheden van de zorggebruikers. Het zijn vrij makkelijke dansen, die vlug uitgelegd kunnen worden en die iedereen vlot kan meedoen. De muziekkeuze is zeer ruim. Het is eerder ‘het genre’, ‘het tempo’ en ‘de structuur’ van de muziek, die bepalen of hij geschikt is om te gebruiken. Tijdens het werkjaar, dansen we met allerhande muziek, dus niet volgens een bepaald thema (≠ SD). Dit sluit echter niet uit, dat je rond bepaalde thema’s kan werken. Met Kerstmis en met carnaval bijvoorbeeld, gebruiken we de bewegingen van ‘gekende’ rolstoeldansen, die we dan uitvoeren op Kerst- of carnavalsmuziek (mits kleine aanpassingen - indien nodig).
P:\St_Oda\Prive\Adm\Secretariaat\Algemene info\Studiedagen en onderzoeken\2013\201309-Basale dagbesteding\Definitieve teksten\Workshop 4 rolstoeldansen definitief.docx - Laatst afgedrukt op 24/09/2013 9:02:00
1
4 1 2 3 4
5 -
-
6
VERSCHILLENDE SOORTEN Dans waarbij de rolstoel (en zorggebruiker) verplaatst wordt door de begeleider. Zitdans: waarbij de zorggebruiker op één plaats blijft staan, de begeleider verplaatst zich. Hierbij kan je ook makkelijker contact maken met de zorggebruikers. Combidans: dans waarbij deze twee mogelijkheden gecombineerd worden. Dan zijn er nog de dansen waarbij de zorggebruikers zichzelf verplaatst met de rolstoel (deze dansvorm wordt binnen onze instelling niet toegepast). AANDACHTSPUNTEN BIJ HET ROLSTOELDANSEN Ruimte: gladde vloer, goede akoestiek, goede omgevingstemperatuur is ideaal. Goede rolstoel - goede bandenspanning. Observeren van de zorggebruikers: sommige bewoners worden vestibulair te sterk geprikkeld en kunnen beter niet meedoen aan RSD Of SD (reisziek!): ( altijd belangrijk: dansen aanpassen aan de zorggebruikers!). * Gelaat: huidskleur - reactie van ogen! * Gespannen houding! * Ongewone geluiden maken! * Opstelling tijdens het dansen: zorggebruikers tegenover je of naast je observeren (eigen zorggebruiker zie je niet altijd even goed) Uitvoering van de dans * Herhaling is belangrijk. wanneer het personeel de dans kent, dan kan hij of zij zich meer concentreren op de uitvoering van de dansen (afwerken, aflijnen, uitdeinen van de bewegingen - goed onderscheid maken tussen vooruit, achteruit, draaien, golfbeweging). Hierbij mogen we de vlotte overgangen tussen de verschillende verplaatsingen niet uit het oog verliezen. VERSCHILLENDE DANSEN
Reborn – Don’t ever go De Roos The lion sleeps tonight – Helmut Lotti Prison break Driving home for Christmas – Chris Rea Zucchero(Menta e rosmarina) ’s Nachts na tweeën (carnaval) Cantina (hoofd, schouders, knie en teen …)
P:\St_Oda\Prive\Adm\Secretariaat\Algemene info\Studiedagen en onderzoeken\2013\201309-Basale dagbesteding\Definitieve teksten\Workshop 4 rolstoeldansen definitief.docx - Laatst afgedrukt op 24/09/2013 9:02:00
2
* DON’T EVER GO - Reborn BEGINOPSTELLING: - 2 of meerdere rijen rolstoelen achter elkaar
OPBOUW VAN DE DANS: Figuur A. 1 – 2 2 stappen voorwaarts 3 1 stap achterwaarts 4 1/4 draai linksom 5 – 16 1 – 4 3 x herhalen 1 – 8 1 volledige draai linksom – 8 stappen Figuur B. 1–2 3 4 5 – 16
2 stappen voorwaarts 1 stap achterwaarts 1/4 draai rechtsom 1 – 4 3 x herhalen
1 – 8 1 volledige draai rechtsom – 8 stappen
Structuur van de dans: A – B - A – B…
P:\St_Oda\Prive\Adm\Secretariaat\Algemene info\Studiedagen en onderzoeken\2013\201309-Basale dagbesteding\Definitieve teksten\Workshop 4 rolstoeldansen definitief.docx - Laatst afgedrukt op 24/09/2013 9:02:00
3
* DE ROOS (walsmuziek) -
BEGINOPSTELLING: 2 of meerdere rijen rolstoelen achter elkaar
OPBOUW VAN DE DANS: Figuur A.l 1 – 4 3 stappen voorwaarts, 1/4 1 – 4 3 stappen voorwaarts, 1/4 1 – 4 3 stappen voorwaarts, 1/4 1 – 4 3 stappen voorwaarts, 1/4
draai linksom draai linksom draai linksom draai linksom
Figuur B.l 1–4 5–8
4 stappen voorwaarts 4 stappen rugwaarts
Figuur C.l 1–4
1 volledige draai linksom in 4 stappen
Figuur A.r 1–4 1–4 1–4 1–4
3 stappen voorwaarts, 1/4 3 stappen voorwaarts, 1/4 3 stappen voorwaarts, 1/4 3 stappen voorwaarts, 1/4
Figuur B.r 1–4 5–8
4 stappen voorwaarts 4 stappen rugwaarts
Figuur C.r 1–4
1 volledige draai rechtsom in 4 stappen
draai rechtsom draai rechtsom draai rechtsom draai rechtsom
Structuur van de dans: A.links – B.l – C.l – A.rechts – B.r – C.r - A.l – B.l – C.l – A.r – B.r – C.r - …
P:\St_Oda\Prive\Adm\Secretariaat\Algemene info\Studiedagen en onderzoeken\2013\201309-Basale dagbesteding\Definitieve teksten\Workshop 4 rolstoeldansen definitief.docx - Laatst afgedrukt op 24/09/2013 9:02:00
4
* THE LION SLEEPS TONIGHT (=DE ROOS) -
BEGINOPSTELLING: 2 of meerdere rijen rolstoelen achter elkaar
OPBOUW VAN DE DANS: Figuur A.l 1 – 4 3 stappen voorwaarts, 1/4 1 – 4 3 stappen voorwaarts, 1/4 1 – 4 3 stappen voorwaarts, 1/4 1 – 4 3 stappen voorwaarts, 1/4
draai linksom draai linksom draai linksom draai linksom
Figuur B.l 1–4 5–8
4 stappen voorwaarts 4 stappen rugwaarts
Figuur C.l 1–8
1 volledige draai linksom in 8 stappen
Figuur A.r 1–4 1–4 1–4 1–4
3 stappen voorwaarts, 1/4 3 stappen voorwaarts, 1/4 3 stappen voorwaarts, 1/4 3 stappen voorwaarts, 1/4
Figuur B.r 1–4 5–8
4 stappen voorwaarts 4 stappen rugwaarts
Figuur C.r 1–8
1 volledige draai rechtsom in 8 stappen
draai rechtsom draai rechtsom draai rechtsom draai rechtsom
Structuur van de dans: A.links – B.l – C.l – A.rechts – B.r – C.r - A.l – B.l – C.l – A.r – B.r – C.r - …
P:\St_Oda\Prive\Adm\Secretariaat\Algemene info\Studiedagen en onderzoeken\2013\201309-Basale dagbesteding\Definitieve teksten\Workshop 4 rolstoeldansen definitief.docx - Laatst afgedrukt op 24/09/2013 9:02:00
5
* PRISON BREAK = KERSTLIED BEGINOPSTELLING: - 2 frontrijen tegenover elkaar (in koppels), aangezicht naar elkaar toe.
OPBOUW VAN DE DANS: Figuur A 1 – 8 8 snelle stappen voorwaarts 1 – 8 8 snelle stappen rugwaarts Figuur B 1–4 5–8 1–4 5–8 1–4 5-8
a
Tellen halveren (traag stap- c pen) d Bovenste rij (spiegelbeeld) b Onderste rij 4 stappen voorwaarts 4 stappen voorwaarts ¼ draai linksom, 3 stappen vrw ¼ draai rechtsom, 3 stappen vrw 4 stappen schuin rugwaarts 4 stappen schuin rugwaarts 4 stappen (recht) voorwaarts 4 stappen (recht) voorwaarts 4 stappen schuin rugwaarts 4 stappen schuin rugwaarts 4 stappen rugwaarts terug naar 4 stappen rugwaarts terug naar uitgangspositie uitgangspositie
OPM: Fig B. kan ook afwisselend in spiegelbeeld uitgevoerd worden (B1 en B2) Structuur van de dans: A – B1 - A – B2 – A – B1 …
P:\St_Oda\Prive\Adm\Secretariaat\Algemene info\Studiedagen en onderzoeken\2013\201309-Basale dagbesteding\Definitieve teksten\Workshop 4 rolstoeldansen definitief.docx - Laatst afgedrukt op 24/09/2013 9:02:00
6
* ZUCCHERO -
BEGINOPSTELLING: Koppels in flankkring
OPBOUW VAN DE DANS: Figuur A. 1 – 8 8 stappen voorwaarts (snelle passen) Figuur B. 1 - 8 8 stappen
buitenste persoon maakt 3/4 draai buitenwaarts binnenste persoon maakt 3/4 draai binnenwaarts eindigen tegenover elkaar
Figuur C. 1 – 8 4 LANGZAME stappen achterwaarts 1 – 8 4 LANGZAME stappen voorwaarts + ¼ draai eindigen terug naast elkaar in uitgangspositie
Structuur van de dans: A – B – C - A – B – C…
P:\St_Oda\Prive\Adm\Secretariaat\Algemene info\Studiedagen en onderzoeken\2013\201309-Basale dagbesteding\Definitieve teksten\Workshop 4 rolstoeldansen definitief.docx - Laatst afgedrukt op 24/09/2013 9:02:00
7
* CARNAVAL: ’s Nachts na tweeën (=ZUCCHERO) -
BEGINOPSTELLING: Koppels in flankkring
OPBOUW VAN DE DANS: Figuur A. 1 – 16 16 stappen voorwaarts (snelle passen) Figuur B. 1 - 16 8 LANGZAME stappen buitenste persoon maakt 3/4 draai buitenwaarts binnenste persoon maakt 3/4 draai binnenwaarts eindigen tegenover elkaar Figuur C. 1 – 8 4 LANGZAME stappen achterwaarts 1 – 8 4 LANGZAME stappen voorwaarts + ¼ draai eindigen terug naast elkaar in uitgangspositie
Structuur van de dans: A – B – C - A – B – C…
P:\St_Oda\Prive\Adm\Secretariaat\Algemene info\Studiedagen en onderzoeken\2013\201309-Basale dagbesteding\Definitieve teksten\Workshop 4 rolstoeldansen definitief.docx - Laatst afgedrukt op 24/09/2013 9:02:00
8
* CANTINA (hoofd – schouders - knie en teen) BEGINOPSTELLING: - Rolstoelen in frontkring, remmen op (meer rolstoelen dan begeleiders) - Personeel staat voor de rolstoel, aangezicht naar de ZG toe
OPBOUW VAN DE DANS: Figuur A.
We tikken beurtelings hoofd, schouders, knieën, tenen, knieën en tenen aan bij de ZG – 2 x Dan tikken we hoofd, schouders en ’t puntje van de neus aan bij de ZG (Onmiddellijk hierna draaien we 1 maal in tegenwijzerzin rond de rolstoel – deze beweging mag, maar moet niet) Dan tikken we nog 1 x hoofd, schouders, knieën, tenen, knieën en tenen aan bij de ZG
Figuur B.
We slalommen tussen de rolstoelen door, in tegenwijzerzin tot de figuur A weer begint
Structuur van de dans: A–A-B–A–A-A–B-A Variatie: 1. Wanneer er veel meer ZG zijn dan begeleiders, dan schuiven we verder naar de volgende ZG, telkens wanneer figuur A wordt herhaald 2. De ZG doen de bewegingen zelf mee in de mate van het mogelijke
P:\St_Oda\Prive\Adm\Secretariaat\Algemene info\Studiedagen en onderzoeken\2013\201309-Basale dagbesteding\Definitieve teksten\Workshop 4 rolstoeldansen definitief.docx - Laatst afgedrukt op 24/09/2013 9:02:00
9