S TA R TNO T I TI E
Titel Datum Portefeuillehouder Projectmanager Ambtelijk opdrachtgever Kenmerk
1.
Pagina
1 van 26
Herinrichting Amstelzijde en vervanging Amstelbrug 22 augustus 2014 P.A. Bot R. Koekenbier R.J.T. Schurink Z-2012/009121, D-2014/234984
Aanleiding en geschiedenis Amstelzijde en Amstelbrug
1.1 Voorgeschiedenis tot en met 2013 Geschiedenis planvorming tot 2011. De Amstelzijde is een eeuwenoud deel van de gemeente Amstelveen dat ook wel Buurt over Ouderkerk wordt genoemd. Het aangezicht van de Amstelzijde met haar vele monumenten is nog grotendeels intact en daarom behoort het gebied sinds 1990 tot het Beschermd Dorpsgezicht Buurt over Ouderkerk. In meerdere panden langs de Amstelzijde is momenteel horeca gevestigd, grotendeels al vele decennia. Met de groei van de horeca (in aantal panden, in grootte van de panden en in bezoekersaantallen) is de druk op het gebied toegenomen, onder andere door: 1. Veel autoverkeer dat komend vanaf de brug een plek zoekt en dat te langzaam dan wel te snel door het gebied rijdt. 2. Te weinig beschikbare (en betaalbare) parkeerplaatsen, waardoor parkeeroverlast ontstaat aan de Amsteldijk Noord en in Ouderkerk. 3. Terrassen op de kade in vele verschijningsvormen met opstanden, steigers in het water of verspreid in de openbare ruimte. De terrassen zijn door gedoogvergunningen enigszins gereguleerd, maar geven geen ideale situatie, noch voor omwonenden noch voor de horeca.
Aanzicht Amstelzijde vanaf Amstelbrug Van 2009 tot 2011 heeft de gemeente een open planproces gevoerd met de betrokken partijen in het gebied met de vraag op welke manier de druk op het gebied gereguleerd kan worden met respect voor alle belangen die in het gebied spelen. Dit alles met de doelstelling het gebied beter toegankelijk en aantrekkelijker te maken voor horecabezoekers
Pagina
2 van 26
en recreanten, maar juist ook nog een gebied te laten zijn waar prettig gewoond kan worden en waar de inrichting van de kade een uitstraling heeft die passend is bij een Beschermd Dorpsgezicht. In mei 2011 heeft het college van B&W zijn voorkeur uitgesproken voor een inrichtingsscenario waarbij meer ruimte wordt gegeven aan terrassen op de kade (146 m2 meer dan in huidig bestemmingsplan), maar waarbij de ruimte voor deze terrassen nog steeds in evenwicht is met de hoeveelheid openbare ruimte. Daarnaast geeft het inrichtingsscenario een duidelijke inkadering aan de terrassen door aan de buitenzijden fysieke afscheidingen aan te brengen en door in het water een lange openbaar toegankelijke steiger langs de gehele kade te leggen (110 meter lang, 1.60 meter breed). Deze openbare steiger geeft regulering aan de grootte van de terrassen en vormt tevens voor boten extra gelegenheid om aan te meren. Het herinrichtingsplan geeft geen ruimte meer aan grote terrasopbouwen of steigers in het water, maar een egale klinkerverharding van zowel het openbare deel als het terrasdeel. Op deze manier wordt het water beter beleefbaar en zichtbaar gemaakt vanaf de kade en uiteraard ook vanaf het water richting de kade. De kaart met uitwerking van de herinrichting anno 2014 is opgenomen in bijlage 3. In de toelichting bij het collegebesluit zijn twee belangrijke omgevingsfactoren benoemd die gevolg waren van het plan, dan wel het plan zouden beïnvloeden: A. Enerzijds was een gevolg van het gekozen inrichtingsscenario dat de parkeerstrip op de Amstelzijde zou moeten verdwijnen en dat dus elders nieuwe parkeerplaatsen gerealiseerd zouden moeten worden. Bij voorkeur zouden deze parkeerplaatsen aan de achterzijde van de Amstelzijde moeten komen, ontsloten vanaf de Amstelslag, waarna via looproutes de Amstelzijde zelf bereikt zou kunnen worden. Hierdoor zou de Amstelzijde zelf zeer verkeersluw kunnen worden. Inpassing van nieuwe parkeerplaatsen is nodig omdat er nu veel parkeeroverlast wordt ondervonden aan de Amsteldijk Noord en in Ouderkerk. Ook wordt door bezoekers op vergunninghoudersplekken geparkeerd. Uit deze parkeeroverlast blijkt dat het huidige parkeerterrein langs de Oranjebaan niet goed functioneert, terwijl er op basis van de gemeentelijke parkeernormen een flinke parkeerbehoefte is. Reden hiervoor is dat er op het huidige parkeerterrein een hoog tarief geheven wordt. Met het in 2011 toevoegen van de realisatie van een parkeerterrein kreeg het project herinrichting Amstelzijde een sterk vergrote scope. B. Anderzijds kondigde de provincie Noord-Holland in 2011 aan dat de Amstelbrug zou worden vervangen. Op dat moment was reeds bekend dat de configuratie van de brug met de Oranjebaan waarschijnlijk anders zou worden, ter bevordering van doorstroming op deze provinciale weg. Wat de gevolgen voor de Amstelzijde en het herinrichtingsplan zouden zijn, was op dat moment ongewis. 2011-2013. Gedurende 2011 en 2012 werd duidelijk dat de voorkeur van provincie, overige betrokken overheden en belanghebbenden, voor de nieuwe brug een variant was waarbij de op- en afritten richting de Amstelzijde en Amsteldijk-Noord zouden verdwijnen en de kruising zich zou verplaatsen naar de kruising van de Oranjebaan met de Amstelslag. Doordat de onderdoorgang van de nieuwe brug, tussen Amstelzijde en Amsteldijk-Noord, niet hoger wordt dan 2.50 meter is er een nieuwe verbindingsweg noodzakelijk tussen Amstelzijde en Amstelslag. Het eenrichtingsverkeer langs de Amstel dat hoger is dan 2.50 meter en vanuit het zuiden aan komt rijden, kan straks niet meer onder de brug door. Voor de Amstelzijde geeft dit de mogelijkheid om een verkeersluw netwerk te maken, mét de realisatie van een nieuwe parkeerplaats aan de achterzijde die in directe verbinding staat met de nieuwe verbindingsweg en de Amstelslag. Gevolg is dat provincie en gemeente nu gezamenlijk optrekken bij het realiseren van de nieuwe verbindingsweg en de parkeerplaats. Voor de nieuwe verbindingsweg is een aanzienlijk deel van het huidige parkeerterrein langs de
Pagina
3 van 26
Oranjebaan benodigd. Het is de bedoeling in dit gebied ook de nieuwe openbare parkeerplaats aan te leggen en te ontsluiten op de verbindingsweg. Het is de bedoeling op deze parkeerplaats een schappelijk parkeertarief te rekenen, aangezien een geheel gratis parkeerplaats onwenselijk gebruik uitlokt, bijvoorbeeld in relatie tot de Amsterdam Arena of Schiphol. In bijlage 1 is een overzichtskaart opgenomen van het totaalplan voor de Amstelzijde, inclusief de nieuwe verkeersconfiguratie als gevolg van de aanleg van de nieuwe brug. Dit plan voldoet volledig aan het in 2011 vastgestelde Gebiedsperspectief voor de Amstelscheg, waarin de Amstelzijde is benoemd als “culinaire ster” in het Amstelland, die behouden en versterkt moet worden. Tevens fungeert het gebied hierbij als de Poort van Amstelveen; goed bereikbaar en ingepast in het landschap. In dit Gebiedsperspectief is reeds opgenomen dat het nieuwe parkeerterrein goed kan worden opgenomen in het landschap en door het verkeersluw maken en herinrichten van de Amstelzijde zelf past het gebied weer beter bij het predicaat Beschermd Dorpsgezicht. Najaar 2013. In het najaar van 2013 was de intentie van de gemeente om het gehele herinrichtingsplan aan de voorzijde uit te voeren, inclusief sloop van het terras van Brasserie Paardenburg en aanleg van het nieuwe terrasvlak. Deze herinrichting zou vooruitlopen op de herinrichting aan de achterzijde met aanleg van de nieuwe verbindingsweg en parkeerplaats. De reden van het los realiseren van deze twee fasen was gelegen in de inschatting dat de aankoop van de grond voor de nieuwe verbindingsweg wel eens lang zou kunnen gaan duren. Echter, na overleg met omwonenden is afgezien van het in één keer uitvoeren van de herinrichting aan de voorzijde; zij wensen geen vergroting van het terrasvlak zolang de verbindingsweg en parkeerplaats aan de achterzijde nog niet in dezelfde plannen zijn opgenomen. Om die reden is besloten om de herinrichting aan de voorzijde op te knippen; het deel waar de vergroting van het terrasvlak zou worden gerealiseerd (de ondergrond van het terras van Brasserie Paardenburg) zou nog niet worden uitgevoerd, terwijl de herinrichting van het deel met halfverharding wel zou worden uitgevoerd, evenals de aanleg van het eerste deel van de steiger. De reden om al een eerste deel van de herinrichting uit te voeren was gelegen in het feit dat de halfverharding nagenoeg versleten was en omdat de gemeente een subsidie van de provincie had ontvangen voor de herinrichting van de kade waarbij de vereiste was om vóór 1 juni 2014 te zijn gestart met de herinrichting. Op 11 december 2013 besloot de gemeenteraad van Amstelveen een krediet van € 403.000,- beschikbaar te stellen voor het uitvoeren van deel 1 van de herinrichting van de Amstelzijde, waarbij de halfverharding zou worden vervangen door klinkerverharding en het eerste deel van de steiger zou worden aangelegd. Het bedrag was tevens bedoeld voor het verder voorbereiden en uitwerken van de totaalplannen voor de Amstelzijde, inclusief verbindingsweg en nieuwe parkeerplaats (waarvan deze Startnotitie een uitvloeisel is). De nieuwe verharding is inmiddels aangelegd. De aanleg van het eerste deel van de steiger is uitgesteld tot na het zomerseizoen van 2014. 1.2 Deze Startnotitie Deze Startnotitie geeft inzicht in de uitvoering van de totaalplannen voor de Amstelzijde en geeft hiervoor de kaders aan. Het project Amstelzijde kent een sterke verwevenheid met de vernieuwing van de Amstelbrug. Omdat de kaders van dat project sterk van invloed zijn op de Amstelzijde, is de uitwerking van de Amstelbrug direct opgenomen in deze Startnotitie. Op deze manier kan aan de gemeenteraad een volledig en integraal beeld geschetst worden van alles wat in het gebied staat te gebeuren, zowel ruimtelijk als financieel. De Startnotitie vormt de aanleiding om hierna een bestemmingsplanprocedure te starten waarbij de plannen zoals beschreven in de Startnotitie ook daadwerkelijk kunnen worden gerealiseerd.
Pagina
4 van 26
1.3 Projectdoelstelling De doelstelling van het project Amstelzijde is om de Amstelzijde op zo’n manier her in te richten dat de ontsluiting van het gebied zoveel als mogelijk aan de achterzijde van de Amstelzijde plaatsvindt waardoor aan de Amstelzijde zelf ruimte ontstaat voor het creëren van een aantrekkelijke openbare ruimte waar zowel de Amsteloever, de Amstelzijde zelf als de bebouwing aan de Amstelzijde kwalitatief met elkaar in evenwicht zijn. Op deze manier kan worden voldaan aan de waarden van een Beschermd Dorpsgezicht alwaar bewoners, ondernemers en bezoekers van het gebied hun activiteiten naar tevredenheid kunnen uitvoeren. Alle maatregelen tezamen moeten de Amstelzijde een kwaliteitsimpuls geven en het gebied als geheel versterken als culinair en toeristisch kerngebied van het Amstelland. De rol van de vernieuwing van de Amstelbrug voor de Amstelzijde en Buurt over Ouderkerk is groot. Door de nieuwe brug en, vooral, de nieuwe configuratie van wegen ontstaan kansen om het gebied de gewenste kwaliteitsimpuls te geven.
Plangebied Amstelzijde met Amstelbrug
Pagina
2.
5 van 26
Toetsingskader
Alvorens het plan voor de Amstelzijde en Amstelbrug in delen wordt beschreven en onderbouwd in het volgende hoofdstuk, worden de belangrijkste bestaande kaders van het gebied gegeven. 2.1
Juridisch planologisch kader
Het juridisch planologisch kader wordt gevormd door het Bestemmingsplan Wester-Amstel dat in 2007 onherroepelijk is geworden. De Amstelzijde heeft hierin een aparte deelkaart waarop alle bestemmingen duidelijk en in detail herkenbaar zijn. 2.2
Eigendomssituatie
De eigendomssituatie in het Amstelzijdegebied ten zuiden van de Oranjebaan is redelijk gevarieerd. In de lintbebouwing is veel historische bebouwing aanwezig met relatief kleine woningen. De grotere panden hebben bijna allemaal de horecabestemming. De woningen zijn in eigendom bij particulieren terwijl de panden van de horeca veelal in eigendom zijn bij grotere vastgoed BV’s. Enkele vastgoedondernemers hebben meerdere percelen in handen, ook aan de achterzijde van de bebouwing. Deze achterzijde, tussen Amstelzijde en Amstelslag, bestaat uit enkele grotere (landbouw)percelen. Eén perceel hiervan is door de jaren heen met bos begroeid geraakt. Ook is in dit gebied een parkeerplaats langs de Oranjebaan aanwezig van ongeveer 6.000 m2 groot die eigendom is van een vastgoed BV die de parkeerplaats ook exploiteert. Tot slot hebben restaurant Loetje aan de Amstel en Brasserie Paardenburg (beiden in bezit van een verschillende vastgoed BV) grotere percelen ter beschikking, alwaar zij respectievelijk een eigen parkeerplaats en een tuin ingericht hebben. Ten aanzien van de Amstelbrug en de Oranjebaan is de eigendomssituatie eenduidig; beiden zijn in eigendom van de provincie Noord-Holland. De toeleidende taluds naar de Oranjebaan (vanaf zowel de Amstelzijde als de Amsteldijk-Noord) zijn ook deels in eigendom bij de provincie Noord-Holland. Ten noorden van de Oranjebaan zijn er drie grotere grondeigenaren aanwezig: de gemeente Amstelveen bezit het oude schoolgebouw aan de Amsteldijk Noord 1A en een vastgoed BV bezit en exploiteert het kantoorgebouw Oranjestaete, inclusief parkeerterrein en toegangsweg. Een derde grondeigenaar gebruikt het weiland ten noorden van de Oranjebaan voor agrarische doeleinden.
Overzicht eigenaren Amstelzijde. Dezelfde kleur betekent dezelfde eigenaar.
Pagina
2.3
6 van 26
Milieu en veiligheid
Er zijn geen grote belemmerende veiligheidscontouren die over het gebied heen liggen. De grootste invloed in het gebied komt van de nabijgelegen wegen N522 (Oranjebaan) en, iets verder, de snelweg A9. In het kader van de gedachte ontwikkeling, aanleg wegen en parkeerplaats, zijn er geen problemen te verwachten in het kader van milieu en veiligheid. Uiteraard moet voor de bestaande woningen aan de Amstelzijde een goed woon- en leefklimaat gegarandeerd blijven. Op het gebied van milieu zijn aanvullende onderzoeken nodig zoals bodemonderzoek en flora en faunaonderzoek. Zie hiervoor paragraaf 3.2. 2.4
Beleidskader
Het gebied rond de Amstelzijde is opgenomen in het Gebiedsperspectief Amstelscheg als culinaire ster van het Amstelland, een gebied dat behouden en versterkt moet worden. Het gebied is daarin tevens benoemd als Poort van Amstelveen, een plek waar je Amstelveen herkenbaar binnenkomt en waarvandaan je verder Amstelveen en het buitengebied kunt verkennen. De plannen voor de Amstelzijde spelen in op beide concepten; doelstelling is om de kernkwaliteit van de Amstelzijde aan de kade te versterken en tevens de bereikbaarheid te vergroten door het verbeteren van de ontsluiting en de aanleg van nieuwe parkeerplaatsen. Het Amstelzijdegebied wordt daarmee een entreegebied van de gemeente Amstelveen waarvandaan de gemeente en het Amstelland verder verkend kunnen worden.
Pagina
3.
Projectbeschrijving en randvoorwaarden
3.1
Beschrijving plan
7 van 26
In paragraaf 1.1 is de voorgeschiedenis van de plannen reeds uitgebreid chronologisch weergegeven en is tevens inzicht gegeven in een groot deel van de inhoud van de plannen. In deze paragraaf wordt specifiek ingegaan op de verschillende deelaspecten van het totaalplan en hoe zij in verband met elkaar staan. Een en ander wordt ondersteund met een totaalkaart in bijlage 1 waarop de verschillende deelaspecten zijn aangegeven. 3.1.1 Amstelbrug (A) De Amstelbrug wordt vernieuwd. De brug is aan het eind van zijn levensduur en voldoet niet meer aan de eisen van deze tijd. De brug krijgt dagelijks erg veel verkeer te verwerken en de naastgelegen kruispunten kunnen in de ochtend- en avondspits, in combinatie met het zeer frequent rijdende openbaar vervoer, de verkeersstromen maar moeilijk verwerken. De provincie heeft, in samenspraak met de twee gemeenten, Stadsregio Amsterdam en een klankbordgroep, verschillende varianten onderzocht voor een nieuwe oeververbinding. Hierbij was, naast enkele brugvarianten, bijvoorbeeld ook een aquaduct in beeld gebracht. Uiteindelijk is gekozen voor variant “1A” waarbij het centrale kruispunt ter verwerking van het verkeer aan de westoever van de Amstel is gelegd bij de kruising van de Oranjebaan met de Amstelslag. De opritten vanaf de Amsteldijk Noord en Amstelzijde naar de brug vervallen in deze variant. Hierdoor kan de brug smaller worden (minder opstelstroken) en wordt de doorstroming op de brug bevorderd. Ter hoogte van de kruising met de Amstelslag worden alsnog verkeerslichten geplaatst, maar omdat er op die plek meer ruimte is voor opstelstroken verbetert ook hier de doorstroming. De overzichtskaart met het schetsontwerp van de nieuwe brug en infrastructuur is opgenomen in bijlage 2. 3.1.2 Aanvullende infrastructuur (B) Omdat het kruispunt verplaatst wordt naar de Amstelslag en de directe verbinding van zowel de Amsteldijk-Noord als de Amstelzijde naar de Oranjebaan vervalt, dienen beide zijden van de Amsteloever op een alternatieve manier ontsloten te worden. Zowel voor de noord- als zuidzijde is hiervoor een verbindingsweg bedacht vanaf de Amstel richting het nieuwe kruispunt bij de Amstelslag. Noordzijde Aan de noordzijde loopt de weg over het terrein van het te slopen schoolgebouw richting het nieuwe kruispunt. Het is hierbij nog in onderzoek of deze noordelijke verbindingsweg langs de voor- of achterkant van het kantoorgebouw Oranjestaete wordt geleid. Op de bijgevoegde kaart is het alternatief langs de voorkant van het gebouw ingetekend. Zuidzijde Aan de zuidzijde is de verbindingsweg ingetekend van de Amstelzijde naar de Amstelslag, over het parkeerterrein aan de Oranjebaan. De noodzaak voor deze weg is in opdracht van de provincie apart onderzocht door Goudappel Coffeng. Vraag was namelijk of er gezien het gekozen brugplan geen alternatieven mogelijk waren om het verkeer op de Amstelzijde te geleiden. Autoverkeer kan dan namelijk niet meer vanaf de Oranjebaan de Amstelzijde op rijden en dient daarom in tegengestelde richting via Amstelslag en Amsteldijk-Zuid naar de Amstelzijde te rijden. Dit autoverkeer wordt vervolgens geconfronteerd met een brugonderdoorgang die niet hoog genoeg is voor veel autoverkeer (2,50 meter).
Pagina
8 van 26
De door Goudappel Coffeng onderzochte alternatieven zijn hieronder opgesomd en de resultaten zijn samengevat: Alternatief 1: Diepere onderdoorgang Het eerst onderzochte alternatief betrof het onderzoeken van de mogelijkheid om een diepere onderdoorgang aan te leggen. De verdiepte onderdoorgang zou in plaats van 2,50 meter 4,50 meter moeten worden. Gekeken is of dit verkeerstechnisch inpasbaar is. Conclusie is dat dit niet het geval is. De hellingen langs de Amstel naar beneden zouden vanwege de fietstoegankelijkheid 60 meter lang moeten worden om de noodzakelijke diepte te kunnen bereiken. De hellingbaan vanaf het fietspad over de brug naar beneden zou op voornoemde hellingbaan langs de Amstel moeten aansluiten. Dit blijkt verkeerskundig niet op een veilige manier inpasbaar, zeker ook omdat de zogenoemde “kerende hoogte” van de Amsteldijk (+0,40 meter NAP) gehaald moet worden. Ook het Waterschap AGV heeft aangegeven geen voorstander van deze optie te zijn, omdat hiermee de veiligheid van de waterkering in het geding komt en de afvoercapaciteit van de Amstel vermindert als gevolg van de ruimte die deze constructie inneemt. Het verder opliften van de brug om de onderdoorgang te verhogen is voorts geen optie. De brughellingen worden navenant langer dan wel steiler en de landschappelijke en verkeerskundige inpasbaarheid zouden hier zeer mee onder druk komen te staan, nog afgezien van de aanzienlijke meerkosten. Alternatief 2: Keerlus Het tweede onderzochte alternatief betrof het inpassen van een keerlus aan het eind van de Amstelzijde, nabij de brugonderdoorgang. Verkeer komt vanaf de Amsteldijk Zuid over de Amstelzijde aanrijden tot aan de nieuwe Amstelbrug en moet dan keren bij een keerlus. Een dergelijke lus is qua ruimte inpasbaar, zelfs voor een truck met oplegger die als maatgevend is genomen, vanwege het feit dat een aannemersbedrijf in het gebied ongeveer drie maal per week een dergelijk voertuig op bezoek heeft. De inpasbaarheid van een tweezijdige verkeersstroom op de Amstelzijde is echter zeer slecht. De rijbaan in de bocht van de Amstelzijde is slechts 4 meter breed en zeer onoverzichtelijk. Kruisend verkeer is hier niet mogelijk, waardoor verkeerslichten het verkeer “om en om” zouden moeten regelen. Hiertoe zijn opstelruimtes nodig die ruimtelijk ook slecht inpasbaar zijn. Alternatief 3: Zuidelijke verbindingsweg Het derde alternatief, de zuidelijke verbindingsweg van Amstelzijde naar Amstelslag, blijkt goed inpasbaar. De doorgang aan de Amstelzijde, die nu wordt gebruikt richting het parkeerterrein, is de enige plek waarvandaan een verbindingsweg kan worden aangelegd. De doorgang is breed genoeg om ook hier een truck met oplegger (als éénrichtingsverkeer) door te laten. Het aansluiten op de Amstelslag moet met een vrij wijde boog gebeuren, enerzijds vanwege de bochtstraal van de truck met oplegger en anderzijds vanwege het feit dat niet te dicht op de kruising Oranjebaan-Amstelslag kan worden aangesloten vanwege de opstelvakken aldaar. Kortom; na voorgaand onderzoek is geconstateerd dat de noordelijke én de zuidelijke verbindingsweg noodzakelijk zijn als aanvullende infrastructuur bij de nieuwe Amstelbrug. Beide wegen behoren daarmee integraal tot het plan voor de Amstelbrug. 3.1.3 Amstelzijde (C) Het plan voor de herinrichting van de kade van de Amstelzijde is aangegeven op de kaart in bijlage 3. Dit betreft de geactualiseerde versie van de door B&W vastgestelde inrichtingskaart uit 2011 en is eerder gepresenteerd in het raadsvoorstel uit december 2013.
Pagina
9 van 26
Wat staat er te gebeuren aan de Amstelzijde? Een opsomming van de belangrijkste punten: Het terras van Brasserie Paardenburg wordt gesloopt; Het terrasvlak voor de restaurants La Cubanita, Brasserie Paardenburg, Twist en ’t Deurtje wordt vergroot met 146 m2 tot 407 m2. Uitgangspunt is dat de terrassen recht voor de gevel van het betreffende restaurant een terras hebben, met uitzondering van het deel voor de restaurants van ’t Deurtje en Twist, aangezien het terrasvlak qua oppervlakte in evenwicht dient te blijven met de openbare ruimte ernaast; Het middendeel van de Amstelzijde tussen het terras van ’t Deurtje en het terras van restaurant Loetje is en blijft openbaar. Hier komen geen terrassen. Bij het middendeel van de Amstelzijde wordt de parkeerstrip verwijderd. De parkeerstrook wordt ingericht als openbare verblijfsruimte. Op de terrassen zijn géén terrasplateaus meer mogelijk, zoals het huidige terras van Brasserie Paardenburg en het terras van Klein Paardenburg in het verleden. Terrasschermen dienen geheel transparant te zijn. Langs de gehele lengte van de kade komt een openbare steiger van 1,60 meter breed. Hier kunnen boten aanmeren en bezoekers een wandeling maken. Tevens geeft de steiger een duidelijke afbakening zodat er geen losse aanmeer- of terrasconstructies kunnen worden geplaatst. Het is de bedoeling nadere regels te stellen t.a.v. het aanmeren van boten, zowel qua grootte van de boot als tijdsduur van aanmeren. De wegas van de Amstelzijde wordt ter hoogte van restaurant Twist iets verlegd, zodat er meer ruimte komt voor het terrasvlak. Op de kaart staat nog aangegeven op welke manier de weg in de huidige configuratie van de Amstelbrug aansluit. De inrichting van de aansluiting op de nieuwe onderdoorgang moet nog nader worden vormgegeven in de verdere planvorming voor de Amstelbrug. 3.1.4 Parkeerplaats (D) 3.1.4.1 Huidige situatie en ontwikkelingen In paragraaf 1.1 is reeds beschreven dat het parkeren in het gebied niet goed functioneert. Op meerdere plekken in het gebied kan geparkeerd worden: Aan de kade zijn er enkele openbare plekken en bij restaurant het Jagershuis zijn er twee stroken met openbare parkeerplekken (bij elkaar ongeveer 41 plekken). Op deze twee plekken is ook voorzien in parkeerplaatsen voor vergunninghouders (ongeveer 23 plekken). De private parkeerplaats bij restaurant Loetje aan de Amstel voor de gasten van Loetje (40 tot 50 plaatsen) De parkeerplaats langs de Oranjebaan waar tegen betaling van € 8,- per keer geparkeerd kan worden (ongeveer 150 plaatsen). De praktijk wijst uit dat de parkeerdruk in het gebied groot is. De openbare parkeerplekken hebben een bezettingsgraad van meer dan 85%. Bij een dergelijk percentage wordt gesproken over een onacceptabele parkeerdruk. Ook het parkeerterrein van Loetje staat vaak vol en moet dan auto’s naar elders doorsturen, terwijl het parkeerterrein langs de Oranjebaan doorgaans voldoende plaatsen over heeft. Het parkeertarief maakt parkeren op dit parkeerterrein onaantrekkelijk en veel bezoekers van de Amstelzijde wijken uit naar plaatsen aan de Amsteldijk Noord, aan de Amsteldijk Zuid nabij de A9 of aan de overkant van de Amstel in Ouderkerk. Conform gemeentelijke parkeernormen, waarover in de volgende paragraaf meer, is de parkeerbehoefte veel groter dan het aantal in het gebied aanwezige parkeerplaatsen. De noodzaak om extra parkeergelegenheid te creëren is daarom aanwezig en de enige plek waar deze mogelijkheid er is, is gelegen aan de achterzijde van de bebouwing van de Amstelzijde. Deze aanvullende parkeergelegenheid zou dan ont-
Pagina
10 van 26
sloten moeten worden door de nieuw aan te leggen verbindingsweg tussen Amstelzijde en Amstelslag. Met de herinrichtingsplannen voor de Amstelzijde wordt de uitstraling van het gebied verbeterd en ondergaat de verkeersconfiguratie een wijziging door de vervanging van de Amstelbrug met de aanleg van twee verbindingswegen ten noorden en ten zuiden van de Oranjebaan. Tevens is er bij de herinrichting directe noodzaak om parkeerplaatsen te compenseren vanwege het verwijderen van de parkeerplaatsen op de kade. Alle ontwikkelingen tezamen vormen aanleiding om aan de achterzijde extra parkeergelegenheid te creeren. 3.1.4.2 Parkeerbehoefte De huidige parkeerplaats aan de Oranjebaan kent ongeveer 150 parkeerplaatsen. De nieuwe verbindingsweg tussen Amstelzijde en Amstelslag is geprojecteerd over dit parkeerterrein, waardoor een aantal parkeerplekken op dit terrein verdwijnt. Wanneer er enerzijds wordt uitgegaan van het verlies van 50 parkeerplekken op het parkeerterrein langs de Oranjebaan door de aanleg van de nieuwe verbindingsweg (en er aldaar dus 100 plekken overblijven) en anderzijds het uitgangspunt is dat alle parkeerplekken langs de Amstelzijde en het Jagershuis worden verplaatst naar een nieuwe parkeerplaats aan de achterzijde, dan is de parkeerbehoefte, berekend conform de gemeentelijke parkeernormen, voor de nieuw aan te leggen parkeerplaats berekend op 93 tot 150 parkeerplaatsen plús 23 plekken voor vergunninghouders. 3.1.4.3 Parkeeroplossing Locatie en aantal De aanleg van de in paragraaf 3.1.2 beschreven verbindingsweg tussen Amstelzijde en Amstelslag is noodzakelijk in het kader van de aanleg van de Amstelbrug, maar ook om de extra parkeercapaciteit te creëren aan de achterzijde van de Amstelzijdebebouwing. De enige plek waar de verbindingsweg kan komen te lopen is over de huidige parkeerplaats langs de Oranjebaan. Dit komt doordat de doorgang van de Amstelzijde naar de parkeerplaats de enige doorgangsmogelijkheid is aan de Amstelzijde om een weg naar de achterzijde aan te leggen. Er is geen oplossing mogelijk om een dergelijke weg over gemeentegrond aan te leggen. De nieuwe parkeerplaats is geprojecteerd aan de zuidkant van de nieuwe verbindingsweg op een plek dichterbij de bebouwing van de Amstelzijde. Op deze manier is de parkeerplaats goed landschappelijk inpasbaar en zijn de loopafstanden voor de bezoekers het kortst. De verbindingsweg zorgt ervoor dat bezoekers van de Amstelzijde vanaf de Amstelslag direct de parkeerplaats kunnen bereiken en niet meer over de Amstelzijde hoeven rijden. De bezoekers kunnen te voet verder gaan naar de verschillende restaurants. De grond waarop de nieuwe parkeerplaats momenteel is voorzien, is in handen van drie grondeigenaren, inclusief de grondeigenaar van de huidige parkeerplaats. Met deze drie eigenaren vindt constructief overleg plaats over compensatie van parkeerplekken en het creëren van de nieuwe plekken. De gemeente wenst hierbij ook grond aan te kopen, om in ieder geval plaatsen te reserveren voor vergunninghouders. Daarnaast wil de gemeente vanaf de nieuwe verbindingsweg een openbare route creëren waar vandaan de nieuwe parkeerterreinen zijn ontsloten. Het ruimtebeslag van de nieuwe parkeerplaats is ruim voldoende om in de beschreven parkeerbehoefte te voorzien. Het totaal aantal parkeerplaatsen (op het oude parkeerterrein ten noorden van de verbindingsweg en het nieuwe parkeerterrein ten zuiden van de verbindingsweg) zal in ieder geval niet kleiner zijn dan de minimumnorm van 216 parkeerplaatsen en niet groter zijn dan de berekende maximumnorm van 273 parkeerplekken.
Pagina
11 van 26
Inrichting De gereserveerde ruimte voor de parkeerplaats biedt voldoende mogelijkheden om de parkeerplaats op een goede manier in de omgeving in te passen. De ligging zo dicht mogelijk tegen de bebouwing van de Amstelzijde aan zorgt voor een goede landschappelijke inpassing. In het ontwerp zal worden meegenomen dat op plekken waar dat mogelijk is geen volledig gesloten verharding wordt gerealiseerd, zoals klinkers of asfalt. Te denken valt hierbij aan grasparkeren. Dit zal bijvoorbeeld het geval kunnen zijn bij de minder intensief gebruikte parkeerplekken. Op deze manier krijgt de parkeerplaats enige landschappelijke uitstraling, iets dat overigens onverlet laat dat de horecabezoekers uiteraard wel droog en schoon schoeisel behouden. Uitgangspunt is niet om in het achtergebied, met parkeerplaats en nieuwe weg, veel bomen te plaatsen, omdat het gebied van oudsher vooral een poldergebied is. Het huidige “bos”, dat voor een klein deel betrokken is bij de nieuwe parkeerplaats, is een spontaan ontstaan bos op een weiland dat niet meer werd beweid. Belangrijke factor bij de inrichting van de parkeerplaats is dat de parkeerplaats door haar ligging tegen de bebouwing direct kan aansluiten op de achtertuin van Brasserie Paardenburg en op de parkeerplaats van restaurant Loetje. Bij Brasserie Paardenburg ontstaat hierdoor feitelijk een tweede voorkant. In dit licht wil de Brasserie in haar achtertuin een pension (lodge) bouwen met 15 kamers. Een dergelijk plan ligt reeds in een wijzigingsbevoegdheid besloten in het huidige bestemmingsplan en zou in het nu op te stellen bestemmingsplan een directe bestemming krijgen, omdat op het moment dat de parkeerplaats gerealiseerd is, het perceel voor het pension ook bereikbaar is en bebouwd kan worden. Het aansluiten van de parkeerplaats van restaurant Loetje aan de achterzijde betekent een aanzienlijke verlichting van de verkeersdruk op de Amstelzijde. Het drukke bezoekersverkeer van Loetje legt momenteel een druk op de Amstelzijde; de parkeerplaats is vaak vol, er is sprake van filevorming en doordat de smalle ingang ook de uitgang is, ontstaat veel hinder. Het is in de nieuwe configuratie de bedoeling de ingang van het parkeerterrein van Loetje aan de Amstelzijde geheel af te sluiten dan wel alleen als ingang te behouden. Niet meer als uitgang. Exploitatie Het is de bedoeling dat de exploitatie een mix wordt van een private en gemeentelijke exploitatie. Brasserie Paardenburg zal een aantal plekken op eigen terrein kunnen creëren en het is ook waarschijnlijk dat de exploitant van de huidige parkeerplaats extra plekken krijgt voor het realiseren van parkeerplaatsen voor betaald parkeren. Harde randvoorwaarde voor de gemeente is dat er een schappelijk parkeertarief wordt gerekend, waarbij bezoekers daadwerkelijk aanleiding zien om, zowel bij lunch- als dinerbezoek, op de parkeerplaats te parkeren. Het ligt in de lijn der verwachting dat gemeente en private partijen hier uit zullen komen. Nader uitgewerkt wordt ook het inpassen van parkeerplekken voor bewoners. Op dit moment worden er alleen voor bewoners vergunningplekken gereserveerd. Wellicht is het ook mogelijk op het nieuwe parkeerterrein enkele plaatsen te reserveren voor bezoekers van de bewoners. Ook zal worden bezien in hoeverre het mogelijk en nodig is om voor horecapersoneel plekken te reserveren. 3.2
Randvoorwaarden
Om het beschreven plan uit te kunnen voeren en te kunnen opnemen moeten verschillende onderdelen nader worden onderzocht: - Verkeersaantrekking: de vraag is hoe met de wijziging van de wegenconfiguratie de intensiteit van de verkeersstromen zal wijzigen. Onderzocht moet worden in hoeverre ver-
Pagina
12 van 26
keer nog over de Amstelzijde zal blijven rijden, aangezien in het plan de ingang van de parkeerplaats vanaf de Amstelslag bereikbaar is, bezoekers hun auto aldaar parkeren en verder lopen naar de horeca. Bezoekers van de horeca hoeven in principe niet meer met de auto op de Amstelzijde te zijn. De verwachting is dat de verkeersstromen op de Amstelzijde hierdoor aanzienlijk zullen afnemen. Het verkeer op de Amstelzijde zal voornamelijk nog bestaan uit leveranciersverkeer voor de (horeca)bedrijven en enig bestemmingsverkeer voor de woningen. Het leveranciersverkeer kan wellicht ook vanaf de achterzijde geregeld worden, echter bij enkele (horeca) bedrijven is de leveranciersingang aan de voorzijde gesitueerd. Het is daarom ook denkbaar dat venstertijden worden geïntroduceerd waarbinnen leveranciers de horeca moeten bevoorraden. Kortom; een verkeersonderzoek moet uitwijzen hoe de verkeersstromen zullen wijzigen en in welke mate de intensiteiten op de Amstelzijde zullen dalen. In relatie tot de nieuwe verbindingsweg zal vervolgens worden bekeken of akoestisch onderzoek noodzakelijk is vanwege de bestaande woningen. - Flora en Faunaonderzoek: om het plan voor de parkeerplaats en verbindingsweg te realiseren is flora en faunaonderzoek noodzakelijk omdat voor een deel onverharde terreinen zullen worden verhard en waarschijnlijk enkele bomen gekapt zullen worden. Bij het onderzoek zal in ieder geval het beboste perceel worden betrokken zoals dat grenst aan het huidige parkeerterrein langs de Oranjebaan. Het onderzoek zal moeten uitwijzen of er bijzondere planten of dieren in het gebied aanwezig zijn en zo ja, welke maatregelen er dan moeten worden getroffen. - Bodemonderzoek: Ten behoeve van de verbindingsweg en parkeerplaats is geen bodemonderzoek benodigd in het kader van de omgevingsvergunning voor het bouwen. Dit is wel het geval voor het opnemen van de bouwmogelijkheid voor het nieuwe pension in de achtertuin van Brasserie Paardenburg, aangezien een pension een verblijfsfunctie heeft. In het kader van andere wetgeving kan nog wel bodemonderzoek nodig zijn. Ingevolge de Wet bodembescherming mogen immers geen handelingen in ernstig verontreinigde bodem plaatsvinden. De Arbeidsomstandighedenwet verbiedt de blootstelling van grondwerkers aan verontreinigde grond. Ook bij het hergebruiken of afvoeren van grond is het nodig om inzicht te hebben in de kwaliteit daarvan. Kortom, er kunnen verschillende redenen zijn om bodemonderzoek te laten verrichten. - Watercompensatie: De plannen gaan uit van het toevoegen van verharding. Op dat moment dient een percentage van 10% tot 20% van de extra verharding ingetekend te worden als water. Deze beoordeling is aan Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. In het plangebied zijn voldoende mogelijkheden om water te compenseren. De inrichting van de parkeerplaats geeft voldoende mogelijkheden om bepaalde onderdelen te bestemmen als water, dan wel bestaande watergangen iets te verbreden.
Pagina
4.
13 van 26
Afstemming provincie, financiën en bestemmingsplan
4.1 Afstemming met provincie Deze Startnotitie gaat over zowel de plannen voor de herinrichting van de Amstelzijde als de vernieuwing van de Amstelbrug. Beide plannen hebben een sterke wisselwerking met elkaar en vinden hun overlap in de verbindingsweg tussen Amstelzijde en Amstelslag ten zuiden van de Oranjebaan. Deze verbindingsweg is nodig in het kader van het Amstelbrugproject waarbij deze weg het Amstelzijdegebied ontsloten houdt. De weg is echter ook nodig om de extra benodigde parkeercapaciteit op aan te sluiten. De provincie en gemeente zijn daarom volop in overleg over de plannen, maar ook over de taakverdeling en kostenverdeling voor het realiseren van de plannen. Het eerste belangrijke uitgangspunt dat tussen provincie en gemeente is vastgesteld, is dat de provincie verantwoordelijk is voor de realisatie van alles dat te maken heeft met de brug en dat de nieuwe verbindingswegen (waaronder de zuidelijke én noordelijke verbindingsweg) een gezamenlijke verantwoordelijkheid zijn van gemeente en provincie. De gemeente is vervolgens verantwoordelijk voor alles dat te maken heeft met de herinrichting van de Amstelzijde en de realisatie van de parkeerplaats. Dit uitgangspunt wordt binnenkort, tezamen met enkele andere afspraken, vastgelegd in een samenwerkingsovereenkomst ter realisatie van de Amstelbrug. Ook de gemeente Ouder-Amstel en de Stadsregio Amsterdam zijn ondertekenaars van deze samenwerkingsovereenkomst. De andere afspraken betreffen bijvoorbeeld afspraken over financiën (zie volgende paragraaf) en de planning. Bij de planning wordt het tweede belangrijke uitgangspunt manifest: de verbindingswegen moeten gerealiseerd zijn op het moment dat de werkzaamheden aan de brug starten en daarbij de hellingbanen van en naar de Oranjebaan worden verwijderd. Aan de noordzijde van de Oranjebaan is misschien een tijdelijke maatregel mogelijk, maar aan de zuidzijde is een dergelijk alternatief er niet. De Amstelzijde en haar bijbehorende verkeersstromen kunnen niet goed verwerkt worden op het moment dat de hellingbanen bij de brug definitief zijn verwijderd. De zuidelijke verbindingsweg moét er daarom liggen op het moment dat de provincie in 2016 wil aanvangen met de aanleg van de brug. Om deze reden heeft de gemeente met de provincie afgesproken dat de gemeente de zuidelijke verbindingsweg opneemt in haar bestemmingsplan, om op die manier de realisatie tijdig te hebben geregeld. 4.2 Financiën De twee onderdelen, Amstelbrug en Amstelzijde, brengen aanzienlijke kosten met zich mee. De totaalkosten voor de Amstelbrug zijn bijvoorbeeld geschat op € 30 miljoen. De provincie belast in overleg met partijen een deel van deze kosten door aan de beide gemeenten en Stadsregio Amsterdam, omdat deze partijen profijt hebben van de nieuwe brug. In de nu volgende paragraaf wordt ingegaan op de financiële situatie van het project Amstelzijde en in de paragraaf erna volgt een uitleg over de financiën van de Amstelbrug (en de van de gemeente Amstelveen gevraagde financiële bijdrage aan dat project). In de laatste paragraaf wordt ingegaan op de opbrengsten en dekkingsmogelijkheden van de genoemde kosten voor Amstelzijde en Amstelbrug.
Pagina
14 van 26
4.2.1 Kosten Amstelzijde De begroting van de vernieuwing van de Amstelzijde valt in twee onderdelen uiteen, de herinrichting van de voorkant en de compleet nieuwe inrichting (inclusief grondverwerving) aan de achterkant. De kostenraming is in de volgende tabel opgesomd: Tabel kostenraming Amstelzijde Onderdeel Herinrichtingskosten voorzijde/kade (voor alle activiteiten en kosten die in paragraaf 3.1.3 zijn genoemd) Verwerven delen grond ten behoeve van parkeerplaats achterzijde Aanleg gemeentelijke parkeerplaats en openbare weg t.b.v. ontsluiting parkeerplaats Totale gemeentelijke plankosten voor het begeleiden van alle plannen rond de Amstelzijde en de Amstelbrug De totaal geschatte kosten voor de Amstelzijde bedragen hiermee: De herinrichting aan de voorzijde gaat ook gepaard met het vernieuwen van een damwand aan de Amstel, die in eigendom is bij de provincie. Het slaan van deze damwand is noodzakelijk om de kade te verstevigen. Het bedrag wordt daarom doorbelast aan de provincie. Totaal in raadskrediet op te nemen
Bedrag € 450.000,€ 450.000,€ 380.000,€ 400.000,€ 1.680.000,€ 70.000,-
€ 1.750.000,-
In december 2013 heeft de gemeenteraad reeds € 403.000,- beschikbaar gesteld voor de eerste fase. Zodoende dient nog € 1.347.000,- beschikbaar te worden gesteld. Meer hierover in paragraaf 4.2.3.1. Tot slot zijn er nog huurkosten voor de steiger in de Amstel. Hoewel de steiger geheel gemeentelijk eigendom is, vereist de provincie een huurbijdrage omdat de steiger in provinciaal water ligt. De bijdrage hiervoor bedraagt € 95,- per jaar en wordt ieder jaar geïndexeerd. De afdeling Wijkbeheer zal deze bijdrage betalen. De beheerlasten voor het nieuw aan te leggen wegenareaal zullen niet substantieel wijzigen en binnen bestaande budgetten worden opgevangen. 4.2.2 Kosten Amstelbrug De bijdrage aan de Amstelbrug is complexer. Op basis van verschillende uitgangspunten dient de gemeente mee te betalen aan verschillende onderdelen van de brug. Zo worden de noordelijke en zuidelijke verbindingsweg door de provincie deels aan de gemeente doorberekend omdat de gemeente ook profijt heeft van deze verbindingswegen. De gemeente krijgt deze wegen uiteindelijk zelf in beheer. Daarnaast moet de gemeente bijbetalen aan het mogelijk maken van de onderdoorgang van Amstelzijde naar Amsteldijk-Noord (fietsonderdoorgang) en moet de gemeente naar rato meebetalen aan het kruispunt Oranjebaan-Amstelslag. Naar rato betekent in dit geval de mate waarin specifiek aanwijsbaar lokaal verkeer gebruik maakt van deze kruising. Een en ander is gebaseerd op de verkeersstudies van Goudappel Coffeng die voor de nieuwe Amstelbrug zijn gemaakt. De Stadsregio Amsterdam neemt ook deel aan de projectgroep voor de vernieuwing van de Amstelbrug. De Stadsregio is in staat subsidies te verlenen wanneer het netwerk voor openbaar vervoer en fietsers wordt verbeterd en/of er maatregelen worden genomen ter bevordering van de verkeersveiligheid. In het geval van de Amstelbrug zijn er meerdere maatregelen die voor subsidiëring in aanmerking komen, ook voor de delen waaraan de gemeente bijdraagt, zoals voor de verbindingswegen en de brugonderdoorgang tussen Amstelzijde en Amsteldijk-Noord. In een samenwerkingsovereenkomst (SOK) tussen de verschillende partijen wordt afgesproken dat de provincie, gemeente Amstelveen en Stads-
Pagina
15 van 26
regio Amsterdam allen één derde deel betalen van de kosten voor de noordelijke verbindingsweg, de zuidelijke verbindingsweg en de onderdoorgang langs de Amstel. Zoals in de vorige alinea gesteld komt daar nog bij de bijdrage aan de kruising Amstelslag-Oranjebaan op basis van verkeersmodelgegevens. De bijdrage aan de Amstelbrug is in onderstaande tabel uitgewerkt. De bijdrages zijn indicatief aangezien de verdeling (cursief aangegeven in onderstaande tabel) in de SOK wordt vastgelegd en niet de bijdrages. De bijdrages zijn pas bekend op het moment dat het Definitief Ontwerp van de brug uitgetekend is en de ramingen definitief kunnen worden gemaakt: Tabel kosten Amstelbrug voor Amstelveen (kosten indicatief, verdeling wordt vastgelegd in SOK) Onderdeel Bedrag Kruispunt Amstelslag (procentueel aandeel verkeersintensiteit) € 380.000,Noordelijke verbindingsweg (één derde deel) € 440.000,Zuidelijke verbindingsweg (één derde deel) € 350.000,Onderdoorgang Amstelzijde-Amsteldijk-Noord (één derde deel) € 440.000,Totale geraamde bijdrage Amstelveen
€ 1.610.000,-
Lump sum bijdrage Gebruikelijk bij dit soort grote projecten is dat deelnemers een “lump sum-bedrag” toezeggen, oftewel een eenmalig bedrag dat later in het proces niet meer gewijzigd kan worden. Latere risico’s en kansen hebben dan geen invloed meer op de hoogte van het bedrag dat Amstelveen aan de provincie heeft verstrekt. Dit bedrag wordt op een later moment vastgesteld op basis van een Definitief Ontwerp voor de Amstelbrug en toeleidende wegen. De gemeente Amstelveen en de provincie hebben ervaring met het verstrekken van lump sum-bedragen; aan de aanleg van de nieuwe N201 zijn in het recente verleden ook dergelijke bedragen verstrekt en dit is naar tevredenheid verlopen. 4.2.3 Opbrengsten en dekkingsbronnen De kosten voor de maatregelen aan de Amstelzijde zijn in de vorige paragrafen geraamd op € 1.750.000,- en voor de Amstelbrug op € 1.610.000. In deze paragraaf wordt aangegeven op welke manier er opbrengsten te genereren zijn en uit welke bronnen dekking kan worden gevonden om de genoemde kosten te kunnen maken. De onderdelen Amstelzijde en Amstelbrug worden hierbij los beschouwd. 4.2.3.1 Amstelzijde Raadsbesluit 11 december 2013: In het raadsbesluit van 11 december 2013 is een bedrag van € 403.000,- beschikbaar gesteld voor de eerste fase van de herinrichting van de Amstelzijde en het eerste deel van de voorbereidingskosten voor het totaalplan. Subsidie herinrichting en vergoeding damwand: Voor de herinrichting is een subsidie van € 84.280,- (afgerond € 84.000,-) verkregen van de provincie Noord-Holland in het kader van de subsidieregeling Water als Economische Drager. De subsidieregeling vereist dat de herinrichting aan de voorzijde uiterlijk 1 december 2015 is afgerond. Naast de subsidie vergoedt de provincie ook de werkzaamheden aan de eerder genoemde damwand, ad. € 70.000,Dekking vanuit overige beschikbare middelen: Met de genoemde dekking van € 403.000 vanuit het krediet van december 2013, € 84.000,- vanuit de subsidieregeling en de ver-
Pagina
16 van 26
goeding voor de damwand door de provincie ad. € 70.000,- dient er nog € 1.193.000,- te worden gedekt. Hiervoor wordt dekking gevonden door het inzetten van de bedragen die nog voor Amstelgroen beschikbaar zijn. Het project Amstelgroen was ooit bedoeld voor de versterking van de functie van de Amstelscheg, met groen-recreatieve verbindingen. Sinds 2012 is dit, grotendeels door Rijksgeld gefinancierde, project echter stopgezet vanwege bezuinigingen. Vanuit Amstelveen was € 650.000,- incidenteel geld toegezegd aan Amstelgroen en was er jaarlijks structureel € 112.000,- beschikbaar voor beheer en onderhoud. Inmiddels is hiervan een substantieel deel van € 200.000,- toegezegd aan de opvolger van Amstelgroen, het projectenprogramma Mooi Amstelland. Hiermee worden projecten gerealiseerd die de Amstelscheg versterken in hun functie: er is bijgedragen aan de Watercarroussel in de Middelpolder van Waterschap AGV, aan plan Kwikstaart langs de Middenweg in de Bovenkerkerpolder en aan een fietspad van Nes naar de Middenweg in de Bovenkerkerpolder. Daarnaast is in december 2013 vanuit voornoemde incidentele en structurele middelen € 403.000,- aan de eerste fase van de Amstelzijde toegezegd. Reden voor deze toewijzing is dat de Amstelzijde in het Gebiedsperspectief Amstelscheg een belangrijke rol speelt als een centraal punt, een “culinaire ster”, in het Amstelland dat behouden en versterkt moet worden. Met de plannen aan de Amstelzijde krijgt het gebied een verbeterde uitstraling en wordt het gebied beter bereikbaar en ontsloten. De Amstelzijde kan op die manier dienen als uitvalsbasis, begin of eindpunt, van een bezoek aan de Amstelscheg, ook wel “de Poort van Amstelveen”. Het aanwenden van het nog beschikbare geld vanuit Amstelgroen ter dekking van de plannen voor de Amstelzijde is daarom een logische stap. Met het aanwenden van de middelen uit Amstelgroen, en daarbij het kapitaliseren van de structurele middelen in een incidenteel bedrag, kunnen alle kosten voor de Amstelzijde worden gedekt. Hiermee valt het structurele bedrag van € 112.000 met ingang van 2015 vrij ten gunste van de algemene middelen. De precieze technische uitwerking van de dekking van de kosten voor de Amstelzijde staat beschreven in het raadsvoorstel dat hoort bij deze Startnotitie. 4.2.3.2 Amstelbrug Opbrengst schoolgebouw: Er is één echte opbrengstmogelijkheid aanwezig ter dekking van een deel van de gevraagde bijdrage aan de Amstelbrug. Om het nieuwe plan voor de Amstelbrug te kunnen uitvoeren dient namelijk het schoolgebouw direct ten noorden van de Oranjebaan te worden ingebracht in de plannen, als ware het een aankoop van de provincie voor de realisatie van de nieuwe Amstelbrug. Ter plaatse is namelijk ruimte nodig voor een gewijzigd fietspadtracé én voor de tijdelijke brug die tijdens de bouw van de nieuwe brug aan de noordkant wordt aangelegd. Overige dekkingsmiddelen: Na aftrek van de opbrengst van het schoolgebouw resteert een bedrag van € 1.200.000,- dat bijgedragen moet worden aan de Amstelbrug. Dit bedrag dient opgenomen te worden in het “Uitvoeringsprogramma infra-werken” zoals dat ieder jaar door de gemeenteraad wordt vastgesteld. De vervanging van de Amstelbrug is een noodzakelijk kwaad dat eens in de paar decennia voorkomt. Dat daarbij een bijdrage van de gemeente wordt verlangd omdat zij ook profijt heeft van de vernieuwing, is evident. In het huidige Uitvoeringsprogramma 2014-2017 (in mei 2014 vastgesteld) is reeds een bedrag van € 280.000,- opgenomen voor het plaatsen van verkeerslichten bij de kruising Amstelslag. Dit bedrag vervalt in de totale reconstructie van deze kruising in het Amstelbrugproject. Aanvullend dient daarom dekking te worden geregeld voor € 920.000,- In het volgende Uitvoeringsprogramma infra-werken 2015-2018 dat in het voorjaar van 2015
Pagina
17 van 26
wordt vastgesteld, wordt dit aanvullende budget gereserveerd. Zoals eerder in paragraaf 4.2.2 is benoemd, betreft het hier een indicatief bedrag. Op het moment dat het Definitief Ontwerp door de provincie wordt vastgesteld, is het bedrag definitief bekend. De procentuele verdeling die met de provincie is afgesproken bepaalt dan of het gereserveerde bedrag voldoende is, of dat deze iets hoger of lager moet worden bijgesteld. 4.3 Bestemmingsplan en inpassingsplan Het gehele Amstelzijdegebied, zowel de kade aan de voorzijde als de parkeerplaats en verbindingsweg aan de achterzijde, wordt opgenomen in een nieuw bestemmingsplan. Op deze manier is de samenhang duidelijk tussen de vernieuwing van de Amstelzijde aan de voorkant, met de vergroting van het terrasvlak met 146 m2, en de aanleg van de nieuwe verbindingsweg en extra parkeergelegenheid aan de achterkant. Tevens geeft de gemeente met dit bestemmingsplan blijk van de urgentie om de nieuwe verbindingsweg te hebben gerealiseerd op het moment dat de provincie start met de werkzaamheden aan de Amstelbrug. De nieuwe verbindingsweg moet dan in staat zijn het verkeer af te wikkelen om zo de Amstelzijde bereikbaar te kunnen houden. Voorts worden waarschijnlijk enkele bouwinitiatieven, zoals met name de lodge van Brasserie Paardenburg (zoals genoemd in paragraaf 3.1.4.3), in het bestemmingsplan meegenomen. De provincie zal voor de realisatie van de nieuwe brug een Provinciaal Inpassingsplan (PIP) maken. Het PIP is een provinciaal bestemmingsplan dat over gemeentegrenzen heen kan worden gelegd. De gemeente Amstelveen kan met deze werkwijze instemmen omdat het logisch is dat de brug in één ruimtelijk plan wordt opgenomen. Op het moment dat zowel Ouder-Amstel als Amstelveen een halve brug in een bestemmingsplanprocedure zouden hebben staan, zouden hierdoor problemen kunnen ontstaan in het tempo van beide procedures, bijvoorbeeld door bezwaar en beroep. De provincie dient de gemeenteraden van beide gemeenten officieel te horen over het opstellen van een PIP. Naar verwachting gebeurt dat eind 2014, begin 2015.
Pagina
5.
18 van 26
Planning
De planning is erop gericht om de herinrichting aan de Amstelzijde komend winterseizoen te realiseren en parallel daaraan een bestemmingsplan in procedure te brengen waarin én het terrasvlak is vergroot met 146m2 én een nieuwe verbindingsweg en parkeerplaats aan de achterkant mogelijk worden gemaakt. Het daadwerkelijk aanleggen van de nieuwe verbindingsweg en nieuwe parkeerplaats is voorzien op een moment zo snel mogelijk daarna. Dit is mede afhankelijk van de voortgang van de verwerving van de grond voor de verbindingsweg, aangezien deze noodzakelijk is om de nieuwe parkeerplaats te kunnen ontsluiten. Na vaststelling van het bestemmingsplan kan daarom ook gekozen worden om een onteigeningstraject in gang te zetten, maar dat is op dit moment niet het uitgangspunt. Zoals inmiddels meermalen is gesteld, is het uiteindelijke doel dat vooral de zuidelijke verbindingsweg er ligt en functioneert vóórdat gestart wordt met de uitvoering van de vernieuwing van de Amstelbrug. De planning van de vernieuwing van de Amstelbrug is door de provincie op hoofdlijnen afgegeven. Er wordt vanuit gegaan dat de provincie eerst een inpassingsplan (provinciaal bestemmingsplan) maakt voor de gehele brug en toeleidende wegen (dus zowel voor het Amstelveense deel als het deel in Ouder-Amstel). Daarna zal de provincie een tijdelijke brug aanleggen en de werkzaamheden aan de nieuwe brug starten. Voorzien wordt dat de brug eind 2017 gereed is. Op basis van voorgaande uiteenzetting is de volgende planning op hoofdlijnen te maken (De laatste vier stappen zijn indicatief en afhankelijk van de verdere planning van de provincie): Activiteit/ Product Planning Startnotitie en kredietaanvraag in gemeenteraad 1 oktober 2014 Start werkzaamheden herinrichting Amstelzijde Medio oktober 2014 Ontwerp bestemmingsplan ter inzage November/ december 2014 Vaststellen bestemmingsplan in gemeenteraad Maart 2015 Werkzaamheden herinrichting Amstelzijde gereed Maart 2015 Mogelijke start onteigeningsprocedure t.b.v. verbindingsMei 2015 weg Start inpassingsplanprocedure provincie Begin/ medio 2015 Inpassingsplan vaststellen Medio 2016 Start werkzaamheden brug en plaatsen tijdelijke brug Eind 2016 Brug gereed Eind 2017/ Begin 2018
Pagina
6.
19 van 26
Communicatie/ participatie
6.1 Amstelzijde Over de plannen voor de Amstelzijde is in het verleden veel gecommuniceerd. Het begon in 2009 met de gesprekken met ondernemers en omwonenden, wat in 2011 resulteerde in de voorkeursvariant van het college voor de herinrichting van de Amstelzijde zelf. Ook in de jaren erna tot heden is regulier overleg gevoerd met de zogenoemde “stakeholders” aan de Amstelzijde. Vanwege de overzichtelijkheid van het gebied is er met een groot aantal bewoners gesproken evenals met alle horecaondernemers. De volgende opsomming van verschillende groepen en de manier waarop met hen gecommuniceerd is, is hierbij te maken: A. Het bewonerscollectief, verenigd in de Stichting Brug tot Brug. De bewoners hebben zich verenigd in een bewonersstichting, de Stichting Brug tot Brug. Op deze manier vormen zij één spreekbuis richting de buitenwereld en daarmee ook eerste aanspreekpunt voor de gemeente. Er is meermalen overleg geweest met een afvaardiging van het bestuur, dan wel met individuele bestuursleden. Ook is in september 2013 een bewonersvergadering gehouden waarbij alle Amstelzijdebewoners waren uitgenodigd. De gemeente heeft tijdens deze avond de plannen voor de Amstelzijde toegelicht en hier ook feedback op gekregen. De gemeente was toen van zins de herinrichting van de Amstelzijde aan te pakken zonder dat de plannen voor de achterzijde, met verbindingsweg en parkeerplaats, daarin waren opgenomen. De omwonenden gaven aan moeite te hebben met de vergroting van het terrasoppervlak op het moment dat de realisatie van een parkeerplaats aan de achterzijde nog niet zeker is. Mede daarom is bij de eerste fase van de herinrichting, zoals dat in december 2013 in de gemeenteraad is gebracht, nog niet overgegaan tot vergroting van de terrasvlakken. De plannen zoals geschetst in deze Startnotitie gaan wel uit van een gecombineerd plan voor de herinrichting van de Amstelzijde en de aanleg van een verbindingsweg en parkeerplaats aan de achterzijde. Het plan is besproken met het bestuur van de bewonerssitchting. Zij begrijpen de stap van de gemeente om het integrale plan voor de Amstelzijde inclusief parkeerplaats nu door te zetten en om ook aan de voorzijde nu stappen te maken met de herinrichting. De leden van het bestuur hebben aangegeven de plannen ook met andere bewoners te bespreken en ook contact te zoeken met de horecaondernemers om samen achter de plannen te gaan staan en samen afspraken te maken over een prettig leefklimaat aan de Amstelzijde. Het bestuur heeft uiteraard aangegeven zo snel als mogelijk wel de nieuwe verbindingsweg gerealiseerd te zien, in combinatie met de parkeerplaats. De gemeente heeft aangegeven dat op dit moment constructief overleg plaatsvindt met de betrokken grondeigenaren, maar dat wanneer dit niet verder komt, het nieuwe bestemmingsplan ook titel geeft tot onteigening van de benodigde gronden voor de verbindingsweg. Afgesproken is dat in het kader van de besluitvorming rond de Startnotitie een nieuwsbrief door de gemeente wordt verspreid en dat in het kader van de tervisielegging van het bestemmingsplan een informatieavond zal worden georganiseerd. B. Horecaondernemers aan de Amstelzijde. Met de horecaondernemers is in de afgelopen jaren individueel en collectief gesproken over de herinrichtingsplannen. De ondernemers staan positief tegenover de plannen voor de herinrichting en de aanleg van een nieuwe verbindingsweg en parkeerplaats aan de achterzijde. De ondernemers wensen duidelijkheid over hun positie inzake de terrassen, iets dat nu ieder jaar enigszins onzeker is met het verlengen van de gedoogvergunningen. De terrasverdeling in de nieuwe situatie kan, op een enkeling na die een andere configuratie
Pagina
20 van 26
wenst, de goedkeuring wegdragen van de horecaondernemers. In de nieuwe situatie gaan echter alle ondernemers erop vooruit qua oppervlakte terras ten opzichte van wat ze nu ter beschikking hebben. C. De vastgoedeigenaren van de horeca aan de Amstelzijde. Ook met deze groep belanghebbenden is overleg gevoerd. Hiertoe behoren enkele horecagelegenheden waarbij het eigendom niet in handen is bij de horecaondernemers. Met deze personen heeft individueel overleg plaatsgevonden en men is zonder uitzondering positief over de plannen. Door het voeren van deze gesprekken zijn de mogelijkheden ontstaan voor het intekenen van de nieuwe parkeerplaats op de manier zoals dat nu gebeurd is. D. Enkele ondernemers in andere sectoren aan de Amstelzijde. Ook met enkele ondernemers in andere sectoren op de Amstelzijde is overleg gevoerd. Ook zij zien meerwaarde in de plannen zoals die in deze Startnotitie zijn uitgewerkt. De communicatie in het vervolgproces zal worden voortgezet via de lopende korte lijnen tussen gemeente en ondernemers en bewoners. Ook zal het ontwerp bestemmingsplan conform de reguliere wettelijke procedure zes weken ter inzage worden gelegd waarna de eventueel ingediende zienswijzen worden meegewogen bij de vaststelling van het bestemmingsplan. 6.2 Amstelbrug Ook bij het project Amstelbrug is gecommuniceerd met de stakeholders in de omgeving. Het primaat voor deze communicatie ligt bij de provincie, omdat er sprake is van een provinciaal project. De gemeente doet mee in het project als projectgroeplid en overlegt met de provincie op welke manier het beste met de omgeving kan worden gecommuniceerd. De provincie heeft in het verleden enkele malen een klankbordgroepbijeenkomst gehouden waarbij stakeholders uit de omgeving van de Amstelbrug (dus ook in Ouder-Amstel) mee hebben gewerkt aan de keuze voor de voorkeursvariant van de brug (zie bijlage 2). In november 2013 is een bijeenkomst gehouden voor gemeenteraadsleden en provinciale statenleden. In februari 2014 is een bijeenkomst gehouden voor publiek, waarbij de stand van zaken rond de plannen is toegelicht. Teneur in beide bijeenkomsten was de zorg om de bereikbaarheid van beide oevers tijdens de bouw van de brug (op dat moment ligt er namelijk één tot anderhalf jaar een noodbrug die in principe alleen geschikt is voor busverkeer, nood- en hulpdiensten en langzaam verkeer), de zorg hoe het langzaam verkeer zich in de toekomstige situatie op, om en over de brug moet bewegen en tot slot de vraag waarom er twee van de vier bushaltes rondom de brug moeten vervallen. De provincie heeft deze punten meegenomen naar de vervolgfase, waarbij het ontwerp van de brug wordt uitgewerkt. Er zal daarbij gedetailleerd worden gekeken naar de routes van de verschillende verkeersdeelnemers alsook naar de mogelijkheid om ontheffingen te introduceren voor economisch aan Ouderkerk gebonden verkeer wanneer er een tijdelijke brug ligt. Feit is echter dat de vernieuwing van de Amstelbrug niet gerealiseerd kan worden zonder een tijdelijk verslechterde bereikbaarheid van beide oevers. De provincie zal in het vervolgproces communiceren in het kader van de inpassingsplanprocedure, waarbij de gemeenteraden van beide gemeenten akkoord moeten gaan met het inpassingsplan en vervolgens het plan ook ter inzage wordt gelegd voor het publiek.
Pagina
21 van 26
Bijlage 1: Totaalplan Amstelzijdegebied
Pagina
22 van 26
Pagina
23 van 26
Bijlage 2: Schetsontwerp vernieuwing Amstelbrug (inclusief aanvullende infrastructuur)
Pagina
24 van 26
Pagina
25 van 26
Bijlage 3: Inrichtingsschets Amstelzijde
Pagina
26 van 26