Wolkenridder. Efficiency verbeteren met War on Waste IT S A PEOPLE BUSINESS. Joep Aalders: Bij Cityhopper werken is fantastisch!

IT’S A PEOPLE BUSINESS

mei 2012

Wolkenridder Joep Aalders:

“Het is hollen of stilstaan”

“Bij Cityhopper werken is fantastisch!”

“Een omdraai in krap 50 minuten”

Smashing Sydney

Efficiency verbeteren met ‘War on Waste’

column

inhoud Deze editie wordt u aangeboden door Joep “Ik ben Joep Aalders, aangenaam. In deze Wolkenridder neem ik u mee in mijn wereld bij KLM Cityhopper. Als fleet manager ben ik natuurlijk vol van onze nieuwe toestellen uit Brazilië. Dat geldt ook voor mijn baas, Boet Kreiken. In het interview op pagina 7 vertelt hij over de successen en uitdagingen van Cityhopper. Verder geef ik

le team Mission almost accomplished: vier leden van het Acceptatieteam van KLM Cityhopper over 22 gloednieuwe Embraers die zij ongedeerd uit Brazilië overbrachten.

p.4

Familie Van je familie moet je het hebben, zo luidt het gezegde. In het geval van KLM en KLM Cityhopper (KLC) is dat inderdaad het geval. KLC is een dochter van KLM, maar zeker niet het ondergeschoven kind. KLC verzorgt per jaar talloze vluchten binnen ons Europese netwerk en brengt passagiers vanuit heel Europa naar Schiphol. Daar stappen ze bijvoorbeeld over op een andere Europese vlucht of een intercontinentale bestemming van KLM. Daarmee heeft KLC een belangrijke zogeheten feederfunctie, ook voor Schiphol. Er zijn momenten in de dienstregeling van KLM dat het wat passagiersaantallen betreft iets minder druk is. Dan kan KLC met haar kleinere toestellen ervoor zorgen dat op zo veel mogelijk tijdstippen gedurende de dag toch passagiers op hun bestemming kunnen aankomen of overstappen. Daarnaast is het met KLC mogelijk om de kleinere vliegvelden in Europa te bedienen en dat vergroot de slagkracht van de KLM Groep als geheel. KLM Cityhopper, voortgekomen uit de Nederlandse Luchtvaartmaatschappij, die in 1966 werd opgericht, voerde in eerste instantie alleen binnenlandse vluchten van en naar Schiphol uit. Maar met de jaren kwam de groei en inmiddels bedient ze een omvangrijk Europees netwerk. Juist door de vele vluchten is KLC flexibel inzetbaar en is haar operationele proces strak

2

de oranje overall van Rob van den Burg

u een kijkje in de keuken van mijn internationale onderhandelingen over het technisch onderhoud van onze Fokker-vloot. Het is vaak een complexe logistieke puzzel, want je wilt je toestellen zo min mogelijk tijd aan de grond hebben. Dat komt ook tot uitdrukking in het beeldverhaal. Daar zie je hoe Cityhopper in recordtijd een Fokker omdraait op Schiphol. Veel leesplezier!”

p.11

beeldverhaal

klm unlimited Cityhopper

Cityhopper doet haar naam eer aan. Een bloedstollende reportage over ‘de omdraai’ van de Fokker 70 - in krap vijftig minuten!

Een vlucht door de feiten en cijfers van een 100 procent dochter.

p.14

p.12

interview

geregeld. Het is indrukwekkend om te zien dat een kleine organisatie als KLC toch zo’n 100.000 vluchten op jaarbasis uitvoert. Daar kan dan alleen maar een strakke organisatie aan ten grondslag liggen. De beeldreportage in dit magazine laat dit ook zien. Een eigen grondoperatie en cockpit en cabin crew, operations control, KLC heeft het allemaal. Ook het onderhoud laat KLC zo veel mogelijk in eigen huis en binnen de groep uitvoeren. De C-checks op de Fokker-vloot worden bijvoorbeeld in Norwich uitgevoerd door KLM UK Engineering en de nieuwste vijf E190’s worden door Martinair onderhouden. En zo blijft alles zo veel mogelijk binnen de ‘familie’ zonder dat het ten koste gaat van onze concurrentiekracht. Zeker in deze tijden, waar onze kosten meer dan ooit strak in de gaten moeten worden gehouden, is dat van groot belang. Peter Hartman, President-directeur KLM

wolkenridder magazine mei 2012

Joep Aalders praat met Paul Chün, managing director KLM UK Engineering, over de ins en outs van goed vlootonderhoud.

p.24

nieuws

blauw bloed

In mei kwam de laatste Embraer binnen uit Brazilië. Daarmee heeft KLM Cityhopper het oude deel van haar Fokkervloot vervangen door deze prachtige, nieuwe toestellen.

Joep over zijn liefde voor zijn werk bij Cityhopper en voor zijn gezin.

journeys of inspiration Joeps Sydney

p.6

p.28

p.30

personalia

klein klm

bijzonder klc

p.35

p.36

Het levende bewijs van hoe afwisselend een baan bij KLM kan zijn: Aris van Munster.

p.31

3

le team Het Acceptatieteam van KLM Cityhopper is opgericht om de nieuwe Embraer 190-toestellen in Brazilië in ontvangst te nemen en veilig naar Nederland te transporteren. Het laatste van de in totaal 22 toestellen is in mei geleverd. Vier teamleden vertellen hoe dat in zijn werk gaat en wat daarbij hun rol is.

Thais Molina, delivery coordinator Embraer “Het afleveren van een toestel is niet zomaar een onderdeel van het ontwerp-, productieen verkoopproces. Het is een erg speciaal moment, waarin alle inspanningen van de Embraer-medewerkers samenvloeien. Het is mijn taak om dit acceptatieproces te leiden. Ik fungeer als schakel tussen fabriek, klant en autoriteiten en zorg ervoor dat de levering succesvol verloopt en financieel goed wordt afgesloten.”

4

Gertjan Visser, deputy technical pilot “De acceptatie duurt ongeveer een week. Voor mij als acceptance pilot begint het met de acceptatievlucht. Daarna voeren we de nodige grondtesten uit. Eventuele bevindingen worden door Embraer opgelost. Verder houd ik me bezig met de voorbereiding en uitvoering van de ferry flight. Eerst binnenlands naar Recife, dan - met een tussenstop op Tenerife - naar Amsterdam.”


Gertjan Lichtenveldt, fleet manager “In Brazilië doorloopt ons team een uitgebreid programma, waarbij we alle vliegtuigsystemen en documentatie nogmaals controleren en een testvlucht uitvoeren. Pas als alles akkoord is neem ik als teamleider het vliegtuig daadwerkelijk af en vliegen we het toestel naar Nederland. Ikzelf zorg tijdens de vlucht voor de flight safety en douaneformaliteiten.”

Ana Cristina Paiva de Souza, contract administrator Embraer “Als contract administrator vervul ik een sleutelrol in het contact met de klant. Ik hou me bezig met het contractbeheer en de afwikkeling daarvan. Ook coördineer ik de juridische en financiële zaken en organiseer ik de ‘kritische’ taken voor de aflevering van het toestel, zoals de financiële afhandeling, eigendomsoverdracht en overdracht van alle benodigde documenten.”


5

nieuws

“Integraal en essentieel deel van het KLM-netwerk” KLM Cityhopper maakt al jaren deel uit van de KLM-familie. Met 100.000 Europese vluchten per jaar is Cityhopper uitgegroeid tot een belangrijke speler. Boet Kreiken is sinds drie jaar managing director van KLM Cityhopper. Een gesprek over de efficiënte werkwijze van Cityhopper, de feederfunctie voor KLM en de vervanging van de vloot van Fokker-vliegtuigen. “De Embraer is echt een perfect toestel.” “Bij iedere nieuwe Embraer die binnenkomt, sta ik hier te juichen. En ik niet alleen, dan staan we allemaal op het platform.” Boet Kreiken staat in zijn werkkamer op SchipholOost en wijst enthousiast naar buiten, naar de start- en landingsbanen van Schiphol. Er zijn nu 22 Embraers binnen, de Braziliaanse vliegtuigen die de vloot van Fokker 100’s langzaam maar zeker vervangen. “Het is een prachtig toestel. Passagiers waarderen de leren stoelen en de cabine-indeling: bij de Fokkers heb je per rij twee plus drie stoelen, bij de Embraer is dat twee plus twee. Bovendien zijn die stoelen breder.” De vervanging is een belangrijk onderdeel van de ambitieuze strategie die de KLM Groep inzet met KLM Cityhopper. De 100 procent dochter van KLM is uitgegroeid tot de grootste regionale carrier van Europa, met zo’n 100.000 vluchten per jaar. Kreiken: “We zijn ook

6



koploper als je kijkt naar de 6,2 miljoen passagiers die wij jaarlijks vervoeren; dat zijn er meer dan sommige nationale airlines. Het bijzondere aan ons is dat we op onderdelen fungeren als een aparte ‘operating airline’ en op andere onderdelen juist volledig geïntegreerd zijn met KLM. Dat betekent concreet dat bijvoorbeeld de inkoop van brandstof volledig bij KLM ligt maar de fuel efficiency projecten in de dagelijkse operatie bij de KLC Vliegdienst. Ook op veel andere gebieden zijn we volledig geïntegreerd en maken we gebruik van diensten van KLM, zoals Air Traffic Management, public relations of juridische zaken. We verzorgen iedere dag bijna 300 starts en landingen, dat vereist hard werken voor onze cockpit en cabin crews, ook gezien onze korte omdraaitijden. Daarnaast doen we de passageafhandeling op Schiphol en het, intensieve, onderhoud aan onze 48 vliegtuigen.

7

nieuws Daarnaast, op veel Europese bestemmingen vliegt zowel KLM als KLM Cityhopper. Kreiken: “Zo vliegen KLM en KLC vijfmaal daags samen op Edinburgh, waarbij we de marktvraag op de meest efficiënte wijze bedienen door de gecombineerde inzet van B737’s, Embraers en Fokkers. Qua capaciteitsdynamiek kun je ons beschouwen als een accordeon: we bewegen snel en makkelijk mee. Zo vullen we KLM op veel Europese bestemmingen perfect aan en vormen we een essentieel onderdeel van het grote KLM-netwerk. KLM voert jaarlijks 80.000 Europese vluchten uit, wij 100.000. Ter vergelijking: transavia.com doet jaarlijks 40.000 vluchten.”

“De mobiliteit van consumenten blijft gelukkig toenemen”

De hele platformafhandeling ligt op Schiphol weer bij KLM. Dus soms apart en soms geïntegreerd, maar het is en blijft samenwerken.”

Britse roots

KLM Cityhopper komt voort uit de NLM en Netherlines. De naam KLM Cityhopper bestaat sinds 1991, maar het bedrijf bestaat al sinds 1966. In 2002 werden de activiteiten van KLM UK samengevoegd met die van KLM Cityhopper. “We hebben ook Britse roots. Dat gaat terug tot de jaren dertig van de vorige eeuw. Op Stansted hebben we nog steeds een kantoor, en op onze loonlijst staan nog een flink aantal Britse piloten en stewardessen.” Wat zijn de belangrijkste doelen voor KLM Cityhopper? “Voorop staan voor ons veiligheid, het naleven van regelgeving en het realiseren van een zo hoog mogelijke completion factor. Dat wil zeggen: de mate waarin onze vliegtuigen op tijd vliegen, dat we doen wat we met de markt qua dienstregeling hebben afgesproken. Onze completion factor is ruim 99 procent, dat is relatief hoog. Het is hard werken om onze dienstregeling punctueel uit te voeren, we hebben met onze vliegtuigen nou eenmaal snelle omdraaitijden. Onze mensen werken professioneel, zorgvuldig en passagiersgericht, daar ben ik uitermate trots op. Die factoren

Perfecte aanvulling

Wat is de waarde die Cityhopper toevoegt aan het netwerk van KLM? “Wij hebben echt een feederfunctie voor KLM. We halen passagiers op uit heel Europa, waarvan een deel vervolgens op Schiphol direct overstapt op een intercontinentale vlucht van KLM of een van de SkyTeam-partners. Daarnaast genereren we veel omzet door zakenmensen op één dag heen en weer te vliegen naar een van de 44 bestemmingen die we binnen Europa bedienen. We vliegen dagelijks meerdere malen op die bestemmingen, dus passagiers hebben ruime keus qua vertrektijden.” KLM Cityhopper wordt door de Netwerkafdeling van KLM ook ingezet om nieuwe bestemmingen aan te boren. “Dat is een uitdagende opdracht. We hebben laatst het Deense Aalborg en het Zwitsers/Franse Basel-Mulhouse erbijgekregen, maar Helsinki afgestaan aan KLM. Waarom? Helsinki trok sterk aan, en dan is het voor KLM interessant daar zelf op te vliegen met grotere vliegtuigen, zoals de Boeing 737.”

“Jaren bij Cityhopper waren mijn mooiste jaren” Herman Weber, bij Operations Control werkzaam als senior current schedule manager, werkt al 35 jaar voor KLM, waarvan acht jaar bij Cityhopper. Die jaren beschouwt hij als zijn mooiste jaren: “Ik startte destijds, in 1990, bij Cityhopper in een nieuwe functie. Met collega Hans Jonker werkte ik mee aan de opzet van een vernieuwde Vliegdienst. Het was een klein bedrijf, iedereen zat op dezelfde gang. Korte lijnen, en we kregen van de directie veel vrijheid. Het voelde

8


als één grote familie.” Tot dan had Cityhopper veel Nederlandse vluchten gedaan, waarbij passagiers werden opgehaald van de vliegvelden in onder meer Twente en Groningen; daarnaast was Philips een grote klant, Cityhopper vloog geregeld Philips-mensen van Eindhoven naar Londen en Hamburg. “We hadden destijds de heer Leijer als directeur, die van Cityhopper een meer zelfstandige KLM-dochter wilde maken. Dat zorgde aanvankelijk

voor enige wrijving met KLM, maar uiteindelijk is daar het huidige model uit voortgekomen, waarbij Cityhopper passagiers ophaalt uit heel Europa en hun de mogelijkheid biedt op Schiphol over te stappen op een intercontinentale vlucht. Die passagiers profiteren van de inmiddels perfecte aansluiting van de netwerken van Cityhopper en KLM.”

maken dat onze klanten tevreden zijn over ons, en daarmee ook in het KLM-netwerk blijven vliegen. Kosten per eenheid, productiviteit en goed opgeleide en functionerende ‘happy’ staf zijn ook kerndoelen van KLC.”

Persoonlijke ontmoetingen blijven tellen

Alle carriers die geen lid zijn van SkyTeam of geen code-sharing hebben met KLM beschouwen we als directe concurrenten. In Europa zijn dat de grote spelers zoals British Airways en Lufthansa maar ook low cost carriers als easyJet en andere regionale luchtvaartmaatschappijen die met hun bestemmingen zich in ons jachtgebied begeven. Hoewel de luchtvaartindustrie momenteel met flinke financiële tegenwind kampt, gaat het KLM Cityhopper voor de wind, zegt Kreiken: “Ik mag geen recente cijfers noemen, maar toch weten we te groeien in het aantal vluchten dat we jaarlijks uitvoeren. Zakenmensen blijven het belangrijk vinden, zeker in tijden van crisis, om hun buitenlandse klanten en andere relaties persoonlijk te ontmoeten; dus die pakken dan snel het vliegtuig. Ze slaan de hotelovernachting over, en willen dezelfde dag weer terugvliegen. Met ons kan dat, en de KLM-tarieven zijn aantrekkelijk. Daarbij komt de onderliggende trend dat segmenten als jongeren en ook ouderen steeds vaker vliegen. De mobiliteit van consumenten blijft gelukkig toenemen.”

“Wij hebben echt een feederfunctie voor KLM”

Overstap naar grote broer

Kreiken, die eerder CIO was van KLM en de KLM Area-organisaties leidde in Azië en Zuid- en Midden-Amerika, geeft leiding aan een organisatie van bijna 1500 medewerkers. Hij probeert zo veel mogelijk contact met ze te hebben. “Onlangs was ik nog de hele dag bij een simulatietraining waar onze piloten

“Geweldige leerschool geweest” Victoria Vermeeren-Saryusz Makowski is sinds 2004 tweebander bij KLM, maar begon haar loopbaan in 1999 als stewardess bij Cityhopper. “Ik was net 20, was nog groen als gras. De eerste zes weken werd ik heel goed begeleid door een mentor, die me het vak leerde. Na vijf jaar stapte ik over van Cityhopper naar KLM, zo gaat dat. Dat weet je van tevoren als je tekent. Nu heb ik twee kinderen, ik werk nog steeds, maar wel parttime. Die jaren bij Cityhopper had ik voor geen goud wolkenridder magazine mei 2012

willen missen. In het vliegtuig had je geen rangen en standen, we deden alles samen. Het was hard werken, we deden meestal vier stretches op een dag. Eerst heen en weer naar Toulouse, dan heen en weer naar Hamburg, dat was best pittig. Vooral omdat je heel korte overstaptijden had. We hadden altijd veel lol op de route. Maar ondertussen werkten we wel vol overgave. Ik heb veel goede vrienden aan die tijd overgehouden. Bij KLM houden we ons meer aan rangen en standen. Ik ben net

terug van een vlucht naar New York, en dan vind ik het heerlijk om er daar in mijn eentje op uit te trekken. De andere meiden doen dat ook. Nu ben ik daar ook wel aan toe, maar ik moet er niet aan denken dat ik dat als 20-jarige ook had moeten doen. Bij Cityhopper waren we veel meer een team. Dat is voor mij een geweldige leerschool geweest, waar ik heb geleerd hard te werken.”

9

de oranje overall

nieuws

“We zijn een goede broedplaats voor talent”

werden getraind in vliegen bij extreme turbulenties. Ik zit dan ook in de simulator, wil echt zo goed mogelijk begrijpen wat er gebeurt. En als we een computerstoring hebben, vindt niemand het een probleem om dat in het weekend op te lossen. Die betrokkenheid is bij Cityhopper heel gewoon en hoort bij een professionele en platte organisatie.” Bekend is dat het cabinepersoneel van KLM Cityhopper vanouds na vijf jaar doorstroomt naar grote broer KLM. Kreiken zegt het desgevraagd niet te betreuren dat zijn ervaren mensen worden ‘weggepikt’ door KLM: “Zo is dat ooit afgesproken. Bijna 90 procent van onze mensen stapt vroeg of laat over naar KLM. Dat is voor ons natuurlijk jammer, maar tegelijk ook een compliment. We zijn blijkbaar een goede broedplaats voor talent. En we vinden telkens weer jonge, ambitieuze mensen, vaak afkomstig uit heel andere sectoren, die van aanpakken weten en graag bij ons willen werken en presteren.”

Naam Rob van den Burg Functie grondwerktuigkundige Boeing 737 en Airbus A320-serie Locatie D21, Schiphol-Centrum Hoe lang bij KLM 16 jaar Krijgt de overall van Jennifer van Horn

Ballast moet overboord

Wat zijn de uitdagingen voor de komende jaren? Als eerste noemt Kreiken het continu verlagen van kosten. “Dat hebben we de afgelopen jaren gedaan en dat blijven we doen. In kosten zit altijd de nodige rek. We doen nu bijvoorbeeld veel meer vluchten met beduidend minder collega’s dan drie jaar geleden. En hier op kantoor letten we ook in alles op de kosten. Vroeger werkten er vier mensen op ons secretariaat, nu is er nog één secretaresse voor het management; we doen gewoon veel meer zelf, alle franje is eraf. Alles wat niet bijdraagt aan onze doelstellingen zien we als pure ballast. En ballast moet overboord.” Andere uitdagingen voor Cityhopper: “We willen onze penetratie in Noordwest-Europa verder uitbreiden. Dus het aantal bestemmingen vergroten, en waar mogelijk vaker vliegen op die bestemmingen. We zien daarvoor nog genoeg potentie in de markt, maar ook hier beslist KLM hoe en waar.” Hij kijkt weer naar buiten, daar waar de Embraers en Fokkers in onderhoud gaan. Dan staat hij op en wijst naar de modelvliegtuigen op de vensterbank, een rij van (uiteraard) Fokkers en Embraers. “Kijk, de Fokker is en blijft een prachtig ontwerp. Stevige structuur, heeft minder gewicht dan de Embraer. Het blijft een modern toestel waar we tot 2018 mee zullen blijven opereren. Maar dan de Embraer. Duidelijk langer dan de Fokker, minimaal 10 procent minder brandstofverbruik, sterke motoren. De Brazilianen hebben er al meer dan zeshonderd van verkocht. Echt een perfect toestel voor ons. De laatste die dit jaar binnenkomt, laten we opleveren in de kleuren van SkyTeam. Met de vernieuwde vloot, ons toegewijde personeel en onze efficiency blijven we een belangrijke speler binnen de KLM-familie.”

10


Rob van den Burg “Het is hollen of stilstaan, vanwege de pieken in de vluchtschema’s”

Hoe ziet een dag in jouw leven bij KLM eruit?

“Als grondwerktuigkundige, oftewel GWK, werk ik in wisseldiensten. Overdag, ’s avonds, ’s nachts, in het weekend. Ik carpool met een aantal collega’s, en als we bij D21 aankomen, ligt er voor ieder van ons een werkpakket voor de eerste helft van onze dienst. Het is bij ons hollen of stilstaan, vanwege de pieken in de vluchtschema’s. Als het druk is, doen we per persoon in een halve dag de preflight-inspectie van vier, vijf vliegtuigen.”

Wat houdt de preflightinspectie in?

“We inspecteren de buitenkant van het toestel, verwisselen de disc met vluchtdata, kijken wolkenridder magazine mei 2012

eventuele klachten na die de vliegers of de purser hebben opgeschreven. We doen ook de administratie van ons eigen werk. Er zijn twee soorten GWK’s: mechanische en avionische. Een avionische GWK houdt zich bezig met de computers en het instrumentarium. Ik ben mechanisch GWK en houd me bezig met de rest van het vliegtuig.”

Werk je alleen, of samen met collega’s?

“Meestal alleen. Natuurlijk is het samen met een collega gezelliger, maar ik kan ook goed alleen werken. Ik rij in een auto van vliegtuig naar vliegtuig, en probeer mijn werk zo efficiënt mogelijk in te delen. Veiligheid gaat uiteraard voor alles, maar ik

wil ook voorkomen dat een vliegtuig door mijn toedoen vertraging oploopt.”

Wat vind je het leukste aan je werk?

“Het dynamische van het komen en gaan van vliegtuigen, en de afwisseling in de klachten die we tegenkomen. En ik ben veel buiten, in weer en wind. Niet dat ik zo gek ben op regen, maar ik geniet enorm van de wisseling van seizoenen die ik op deze manier meemaak.”

11

klm unlimited Cityhopper KLM Cityhopper, 100 procent dochter van KLM en voortgekomen uit de Nederlandse Luchtvaartmaatschappij, voert als ‘operator’ een groot deel (52%) uit van KLM’s Europese netwerk. De Fokkers en Embraers vervoeren jaarlijks zo’n 6 miljoen passagiers.

Bron: KLM Cityhopper 2012

12



13

beeldverhaal

Touchdown op het B-platform

Een deel van de KLM Cityhopper Fokker-vloot op het B-platform op Schiphol.

Van alle KLM-vluchten die er binnen Europa worden uitgevoerd, verzorgt KLM Cityhopper meer dan de helft. Dat is voor een kleine organisatie als KLC aanzienlijk. Het omdraaiproces is dan ook een efficiënte operatie waarbij veel in korte tijd moet gebeuren. Deze beeldreportage schetst wat er allemaal gebeurt tussen aankomst en vertrek van een KLC-vlucht.* 14


* Deze beeldreportage kwam tot stand door het min of meer tegelijkertijd fotograferen van de omdraai van twee Fokker 70’s: de PH-KZA (Stuttgart-Schiphol-Norwich) en de KL1535 (Billund-Schiphol-Durham Tees Valley). De

1.

2.

15.44 uur.

15.48 uur.

3.

4.

15.55 uur.

16.20 uur.

5.

6.

16.30 uur.

16.38 uur.

7.

8.

16.45 uur.

16.48 uur.

vliegtuigen stonden naast elkaar op het platform. Behalve bij de start en landing, waar sprake is van een strikt protocol, verlopen de meeste handelingen tijdens de omdraai van het toestel gelijktijdig.


Met dank aan Hans Spruijt, technical field representative KLM Cityhopper.

15

beeldverhaal 15.45 uur

15.41 uur

Afhandelingsmedewerker Ron Nicolson van de grondafhandeling van KLC opent de vrachtdeur van de PH-KZA.

Bij aankomst van de PH-KZA sluit afhandelingsmedewerker Mehmet Aksoy de GPU aan.

15.44 uur Mehmet Aksoy zet de gevarenpylon op z’n plaats.

15.48 uur Grondwerktuigkundige Danny van Gelder doet bij de PH-KZA de maintenance preflight-inspectie.

15.45 uur Na aankomst vanuit Stuttgart gaan de passagiers van boord om vervolgens over te stappen op een bus die hen naar de aankomsthal brengt.

15.55 uur Ron Nicolson laadt de bagage uit de PH-KZA op de kar.

16



17


16.10 uur

Schoonmaakster Mary Lumor is bijna klaar met haar werkzaamheden.

Nol Willemsen tankt de KL1535 voor aanvang van de vlucht.

16.15 uur Captain Farmborough is intussen bezig met de cockpitvoorbereiding voor zijn vlucht met de PH-KZA naar Norwich.

16.23 uur Schoonmaker Charles Osei aan het werk in het gangpad van de PH-KZA.

16.20 uur Marco Rong brengt verse catering aan boord.

16.05 uur Cabin attendant E. Brigham verlaat de PH-KZA voor een korte pitsstop in het koffiehuis.

18


First officer Huib Visser gaat even van boord van de PH-KZA voordat hij doorvliegt naar Norwich.


19

beeldverhaal 16.38 uur Passagiers gaan aan boord van de KL1535 met bestemming Durham Tees Valley.

16.30 uur Afhandelingsmedewerkers Ron Nicolson en Mehmet Aksoy brengen de bagage aan boord van de KL1535 voor de vlucht naar Durham Tees Valley.

16.25 uur Met zakken vol afval verlaten de schoonmakers Charles Osei en Michael Simkovsky de PH-KZA.

16.35 uur TLO Herbert Eichenberger regelt de afhandeling van de PH-KZA en KL1535, terwijl Önder Altintas op instructies wacht.

16.30 uur Willem ‘Wimpie’ van Kommer zorgt voor de toiletservice van de KL1535.

16.37 uur TLO Herbert Eichenberger overlegt in de cockpit van de KL1535 met captain F. Eilders.

20



21


16.40 uur Schotse passagiers gaan aan boord van de KL1535 voor de vlucht naar Durham Tees Valley.

First officer B. Berings geeft het sein dat het toestel gereed is voor vlucht KL1535 naar Durham Tees Valley.

16.45 uur Ron Nicolson staat gereed om de KL1535 ‘eruit te praten’.

16.55 uur KL1535 is airborne met bestemming Durham Tees Valley.

16.46 uur Mehmet Aksoy verwijdert de blokken bij de neuswielen voor de taxi-out.

22



23

interview

Vaste klant

Ze werken voor hetzelfde bedrijf, maar toch is de een klant van de ander. Als fleet manager Fokker 70-100 van KLM Cityhopper stuurt Joep Aalders ‘zijn’ toestellen voor een grote beurt naar KLM UK Engineering, waar Paul Chün managing director is. Over scherp onderhandelen, wereldwijd zoeken naar Fokker-onderdelen en samen geld besparen. Plaats van handeling: Hangar 73 op SchipholOost. De enorme deuren worden net opengeschoven om een Fokker 70 na een kleine onderhoudsbeurt naar buiten te rijden. Joep Aalders en Paul Chün kijken goedkeurend toe. Ze vinden het allebei mooi om de blauwe vogels te zien waarvoor ze dagelijks zo nauw samenwerken. Zelf sleutelen doen ze allang niet meer, maar beiden lopen regelmatig even naar de onderhoudslijn: ‘Is het gelukt met die liftdumpers?’ Naast die gedeelde passie voor vliegtuigen hebben ze wel meer gemeen. Zo werden ze allebei opgeleid aan de hts in Haarlem en hoewel daar jaren tussen zaten, is er een gemeenschappelijk referentiekader: ‘Heb jij ook nog les gehad van meneer Van de Zande?’ De sfeer tijdens het gesprek is dan ook gemoedelijk en geeft het begrip ‘klantvriendelijkheid’ een letterlijke betekenis. Tegelijkertijd is er sprake van de professionaliteit die de relatie tussen klant en leverancier behoort te kenmerken.

Joep Aalders (l.) en Paul Chün

24



Drietrapsraket

KLM Cityhopper (KLC) is de grootste klant van KLM UK Engineering: er staat altijd wel een toestel in de hangar in Norwich voor een grote beurt, oftewel C-check (zie kader op pagina 27), in piektijden zelfs drie tegelijk. Het groot onderhoud van de Fokker 70 en Fokker 100 brengt een forse uitdaging met zich mee: hoe kom je aan onderdelen? De Fokker-toestellen zijn immers sinds 1996 niet meer in productie. Wereldwijd vliegen er van alle typen samen nog zo’n 300 rond, van de Fokker 70 zijn er 46 gemaakt, waarvan KLC er 26 heeft. De vijf Fokker 100-toestellen van KLC staan in de verkoop, onder meer vanwege het lastige en daarmee dure onderhoud. Een tweede uitdaging voor Paul en zijn monteurs: hoe voer je de grote beurt goed, goedkoop én in de kortst mogelijke tijd uit, zodat de toestellen snel weer de lucht in kunnen? Joep heeft immers weer te maken met zíjn klant: KLM, die zo veel mogelijk passagiers wil vervoeren. Er is sprake

25

interview van een drietrapsraket: KLM onderhoudt het netwerk en verkoopt vluchten, KLC voert ze uit en KLM UK Engineering verzorgt het groot onderhoud van de Fokker-toestellen.

Joep: “Een onderhoudsbeurt duurt gemiddeld

drie weken of langer. Als klant willen wij die grondtijd graag verkorten. Hoe pakken jullie dat aan?”

Paul: “We zijn lean gaan werken: we proberen onze onderhoudsprocessen zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen, net als de radertjes van een uurwerk. En we proberen verspilling van tijd en middelen tegen te gaan. Dat noemen we de War on Waste, met een knipoog naar George Bush, oftewel WOW. Al onze medewerkers kunnen ideeën spuien voor verbeteringen en zo in aanmerking komen voor de WOW-Award: een week gratis lunchen. Zo’n idee was bijvoorbeeld om automaten ’s nachts al zelf het benodigde materiaal voor de volgende dag te laten bestellen, zodat de

ochtendploeg daar direct over kan beschikken. Zo gaat er geen kostbare tijd verloren. Op die manier kunnen we als een geoliede machine functioneren, waardoor we een paar dagen kunnen afsnoepen van de benodigde grondtijd en het toestel eerder klaar is.”

Joep: “Soms geven jullie aan dat het onder-

houd van een kist bijvoorbeeld 28 dagen gaat duren. Wij vragen dan of het ook in 24 dagen kan ...”

Paul: “Dan halen we alles uit de kast om te kijken hoe we daaraan kunnen voldoen. Bijvoorbeeld door extra mensen in te zetten tijdens het weekend, zodat de oplevering een paar dagen eerder kan plaatsvinden.” Joep: “Dat lukt niet altijd met menskracht

alleen, want soms moet je een onderdeel vervangen dat lastig verkrijgbaar is, omdat de Fokker niet meer in productie is. Hoe lossen jullie dat op?”

Paul: “We kunnen dat onderdeel altijd

nabestellen bij Fokker zelf. Maar dat is erg duur, dus dat proberen we te vermijden. We zien het als een sport om zelf aan onderdelen te komen. Zo hebben we een werkplaats waar we onderdelen zelf kunnen maken, volgens de Fokker-specificaties. Maar soms is het goedkoper en sneller om bestaande onderdelen te gebruiken, bijvoorbeeld als een onderdeel heel weinig gebruikt wordt. Daarom ontmantelen we ook oude toestellen om de onderdelen te kunnen hergebruiken. Zo kwamen we laatst goedkoop aan een paar thrust reversers (die ervoor zorgen dat het vliegtuig sneller tot stilstand komt, red.). Dan hoeft KLC niet voor veel geld nieuwe aan te schaffen. De onderdelen die we zelf niet nodig hebben, verkopen we wereldwijd aan andere onderhoudspartijen voor Fokker. Wij mogen die onderdelen ook meteen certificeren, wat de koper veel tijdsvoordeel oplevert. Op onze beurt kopen wij ook weer onderdelen van anderen. Soms ben je op zoek naar een onderdeel dat helemaal uit Australië moet komen. Dat kan even duren, dus dan overleggen we met KLC of het misschien toch beter op een snellere manier kan worden opgelost. Die oplossing is misschien iets duurder, maar dat verdien je met een paar dagen minder statijd dik terug. Tijd is een belangrijke factor.”

Joep: “Dat is ook het geval als we met een defecte kist op een van de buitenstations in Engeland staan, waar we vaak geen technische ondersteuning meer hebben …” Paul: “Daar gaan dan snel mensen van ons naartoe. Laatst kregen we een telefoontje dat een KLC-toestel na groot onderhoud met problemen op Schiphol stond. Toevallig zou er binnen een kwartier een vliegtuig van Norwich naar Schiphol vertrekken. Onze mensen zijn toen door de paspoortcontrole gerend en konden nog net mee. Een uur later waren ze al bij het KLC-toestel om de problemen te helpen oplossen. Daar word ik als manager enthousiast van. Want we willen onze grootste klant graag tevreden houden.”

“We willen als echte klant behandeld worden”

26


“Tijd is een belangrijke factor”

Joep: “Als KLC voelen we ons inderdaad een

echte klant en willen we graag ook zo behandeld worden, ook al maken we op groepsniveau deel uit van dezelfde onderneming. We onderhandelen ook echt over het onderhoudscontract want het moet natuurlijk wel concurrerend zijn.”

Paul: “Dat is ook onze insteek. We willen concurrerend zijn, dat maakt ons ook succesvoller voor andere klanten. Dat zit hem niet alleen in prijs, maar ook in de snelheid en gedegenheid van het onderhoud. Je kunt 1 procent goedkoper zijn dan de concurrent, maar als een toestel een paar dagen langer aan de grond staat, kost dat veel meer.” Joep: “Het gaat ons als klant inderdaad om lage

onderhoudskosten, maar ook om een snelle doorlooptijd en een hoge kwaliteit. Je hebt niets aan een toestel dat snel wordt opgeleverd maar een dag later toch mankementen blijkt te hebben. Daarnaast vinden we een open relatie belangrijk: een leverancier die proactief creatieve oplossingen bedenkt. Zo levert KLC de ‘niet-rokenstickers’ aan. Tot voor kort kostte dat 3.800 euro per vliegtuig, nu nog maar 300 tot 400 euro, doordat KLM Engineering UK een machine heeft aangeschaft en de stickersets voortaan voor ons gaat produceren.”

Paul: Lachend: “Daar verdienen we overigens niet veel op. Maar we doen graag wat extra’s voor onze klant. Bij de checks in Norwich is ook altijd een technical representative van KLC aanwezig. Die krijgt van ons een ingericht kantoor en kan precies zeggen hoe hij het hebben wil. Daarnaast experimenteren we met internet en smartphone om hem voortdurend op de hoogte te stellen van bijzondere reparaties, zodat hij precies weet waar we mee bezig zijn en we sneller kunnen schakelen. Hij is ook een fervent bezoeker en graag geziene gast van de social club, onze personeelsvereniging. Vier keer per jaar spelen we Questions & Answers, een kennisquiz. Als er genoeg Nederlanders zijn, van KLC, transavia.com en KLM, kunnen we met een Hollands team tegen de Engelsen spelen. Heel leuk.”

Abc’tje KLM Engineering UK, een volledige dochter van KLM, is gespecialiseerd in onderhoudswerkzaamheden voor de regionale luchtvaart. Alle 26 Fokker 70-toestellen en de 5 Fokker 100-toestellen van de vloot van KLM Cityhopper krijgen om de tweeënhalf jaar een ‘grote beurt’ op Norwich International Airport, waar KLM UK Engineering gevestigd is. Daarbij gaat het om base maintenance: de C-checks, waarbij het toestel helemaal uit elkaar wordt gehaald en gecontroleerd op onder meer corrosie.


Line maintenance – de kleine beurt om de zes weken (A-check) en de halfjaarlijkse B-check – vinden plaats in Hangar 73 op Schiphol, van waaruit de operatie van de gehele KLC-vloot bestuurd wordt. KLM UK Engineering voert ook onderhoudswerkzaamheden uit voor klanten als Titan Airways, transavia.com, easyJet en CityJet.

27

blauw bloed Naam Joep Aalders (32) Functie fleet manager van de Fokker 100 en Fokker 70 bij KLM Cityhopper Bij KLM sinds 2006

Joep op het werk

28

Joep en Lisette met hun zonen Jurre (4), Kas (2) en dochter Suus.

V.l.n.r.: Remco van Kessel (boven), Joep Aalders, Christine Smeets-Scheibe, Gertjan Lichtenveldt en Ronald de Vette.


“Bij KLM Cityhopper werken is fantastisch! Het is een heel kleinschalig en dynamisch bedrijf. Je werkt daardoor harder, maar de beloning na de prestatie is groter: je ziet sneller successen. En dat is natuurlijk machtig. Uiteindelijk draag ik de verantwoordelijkheid voor de luchtwaardigheid van de Fokker-vloot. Soms is het best spannend om bepaalde beslissingen te moeten nemen en die te kunnen onderbouwen, maar het lukt altijd. De totale

Technische Dienst van KLM Cityhopper bestaat uit 35 man. Samen met mijn collega-fleet managers voor de Embraer 190 werken we hard aan een goede uitvoering van zo’n 100.000 vluchten per jaar. De sfeer is hartstikke goed; iedereen is open en eerlijk en kan zijn zegje doen. Het voelt gewoon heel vertrouwd.”

Joep thuis


“Mijn vriendin Lisette en ik hebben twee zoons: Jurre van 4 en Kas van 2. Voor de geboorte van Suus dacht ik dat we weer een zoon zouden krijgen want in onze families worden alleen mannen geboren. Dat het toch een meisje is geworden is voor ons een heel bijzondere ervaring. Jurre is heel lief voor zijn zusje en Kas roept steeds 'baby, baby!' Jurre is trouwens een echt papa's kindje. Hij wil altijd weten wat er op mijn werk is gebeurd, dus ik

probeer hem er zo veel mogelijk bij te betrekken. Laatst vertelde ik: ‘Het vliegtuig was kapot en we wisten niet hoe we hem moesten maken’, waarop hij zei: ‘Maar papa, dat doe je toch gewoon met een tang?’ Pasgeleden nam ik hem mee naar Schiphol, waar hij de nieuwe Fokker 100 op het Panoramaterras mocht bewonderen. Ineens zag hij mijn foto ernaast hangen en zei trots: ‘Kijk papa, die heb jij gemaakt!’”

29

journeys of inspiration

personalia

Slepen en pushen: zolang er maar beweging in zit

Collega’s over hun favoriete bestemmingen.

Joep Aalders (32) werkt sinds 2006 in technische functies bij KLM. Sinds een jaar is hij fleet manager voor de Fokker 70 en 100.

Vanaf het Panoramadek op Schiphol bewonderde Aris van Munster, geboren op 1 juni 1956 te Haarlem, als kind al de blauwe KLM-vliegtuigen. Als uitzendschoonmaker zou hij ze spoedig van binnenuit te zien krijgen, en nu, 25 KLM-jaren later, viert hij zijn zilveren jubileum.

Het Sydney van Joep “Heerlijk om ’s ochtends vroeg over die prachtige zee uit te kijken” “Toen ik het atheneum had afgerond, ben ik als backpacker naar Australië gegaan. Ik had nog nooit gevlogen. Het was geweldig om de Chinese Muur te zien vanuit de lucht. In Sydney had ik meteen het gevoel: hier wil ik wel zitten. Ik voelde me er prettig en ontspannen, of ik nu op straat liep of in de rij stond bij de supermarkt. Eigenlijk was ik voor een paar maanden vertrokken, maar ik ben twee jaar weggebleven. In die tijd heb ik de gekste baantjes gehad. Ik heb ’s nachts wc’s schoongemaakt, als magazijnbediende gewerkt en fruit geplukt. In het strandplaatsje Coogee kon ik na een tijdje aan de slag als barman in het Beach Palace Hotel, een prachtig gebouw met een grote koepel. Het was heerlijk

om ’s ochtends op te staan en uit te kijken over die prachtige zee. Oud en Nieuw in Sydney, met een prachtig vuurwerk boven de Harbour Bridge, is ook een mooie herinnering. In mijn vrije tijd ging ik vaak naar The Rocks, waar je uitzicht hebt op de haven. Of ik luierde met vrienden in het National Park. Daar kon je zo van de rotsen in zee springen. Ik ben nog twee keer in Sydney terug geweest, een keer om vrienden op te zoeken en in 2007 met mijn vriendin Lisette. KLM vliegt op diverse bestemmingen in het Verre Oosten, waar je kunt overstappen op een SkyTeampartner. Maar met drie kleine kinderen komt het er voor mij voorlopig niet van!”

30


Tips van Joep • J e kunt met een gids de Harbour Bridge beklimmen, 134 meter boven de stad. Eng is het niet, want de boog is heel breed. • D e kustwandeling van Bondi Beach naar Coogee duurt twee uur en is een echte aanrader. Bij aankomst kun je uitrusten op een van de terrassen aan zee. •A ls je in de Botanic Gardens bent, kom je deze bordjes tegen: Please walk on the grass and hug the trees. Zo grappig! • In een paar uur ben je met de trein in de Blue Mountains. De naam slaat op de blauwe gloed van de eucalyptusbomen. Hier vind je het steilste spoorlijntje ter wereld.

Aris van Munster Leeftijd 55 Functie aircraft service operator Hoe lang bij KLM 25 jaar

25-jarig jubileum • Mw. I.M. Bijlsma Inflight Services, 16-03-2012 • Mw. A.J.M. Cieremans Inflight Services, 16-03-2012 • G. Delle Donne Ground Services, 16-03-2012

• B. Duyshart Ground Services, 16-03-2012 • Mw. E. Heeg Inflight Services, 16-03-2012 • Mw. M.E. v.d. Laan Corporate, 16-03-2012 • P.T. Maliepaard Ground Services, 16-03-2012 • N. Nikkels E&M, 16-03-2012


“Ik werd door een vriend bij KLM binnengeloodst nadat ik diverse banen geprobeerd had, van verpleger tot winkeleigenaar. Ook binnen KLM zijn veel verschillende uitdagingen en ik maak dan ook om de paar jaar een volgende stap. Zo heb ik heel wat functies bekleed. Van magazijnmedewerker in het motorenmagazijn op Schiphol-Oost tot mijn huidige baan als aircraft service operator bij de Aircraft Towing Department. Ook letterlijk ben ik graag mobiel. Dit blijkt wel uit de verschillende voertuigen die ik in de loop der tijd heb mogen (leren) besturen. Nu rijd ik met de zogeheten GHH-trekkers om vliegtuigen te slepen en te pushen. Na mijn eerste KLM-jaren maakte ik de stap naar Schiphol Centrum, naar de ULD palletopslag. De pallets die ik in vrachtstation 2 en 3 opbouwde, verreed ik in een volgende functie naar de wachtende palletwagens aan vliegveldzijde. Dit deed ik met een 30 ton wegende Windhoff, machtig mooi! Die palletwagens reed ik later weer met trekkers in een sleep van vijf naar het vliegtuig. Ik heb ook nog een dispenser bestuurd in dienst van de Tankdienst, waar ik mijn ADR

vakbekwaamheidscertificaat (vervoer gevaarlijke stoffen, red.) haalde. Bij Vracht heb ik in totaal zeven verschillende functies bekleed in 17 jaar, en in die periode heb ik mijn groot rijbewijs gehaald. In mijn begintijd bij Ground had ik veel plezier met mijn Portugese collega’s. Zij maakten altijd heerlijke maaltijden klaar in het weekend. Ook tijdens mijn vrachtjaren ging ik goed met collega’s om. We organiseerden regelmatig een barbecue, een motortocht of een kampeertrip in het buitenland. Door het goede contact voelden mijn collega’s eigenlijk meer als familie. Motorrijden is mijn lust en mijn leven, en de 140 kilometer die ik per dag afleg doe ik dan ook helemaal per motorfiets. De mooiste van mijn vijf motoren, een Aprilia, staat zelfs uitgestald in mijn woonkamer. Ook qua sport probeer ik graag van alles uit. Ik doe aan hardlopen en fietsen, en ben ook in het bezit van het staticline-brevet (parachutist, red.) en een duikbrevet. Ik heb zin in de komende winter, want ik hoop dan na mijn huidige training een van de Safaero-de-icers te mogen bedienen.”

• D.A. Oelrich-Winkelaar Commercial, 16-03-2012 • Mw. M.D. Oemrawsingh Flight Operations, 16-03-2012 • Mw. M.P.H.M. van Rijthoven Inflight Services, 16-03-2012 • A.E.F. Rubin Commercial, 16-03-2012 • C.J. Sepp Inflight Services, 16-03-2012

• S.J.R. Tehi E&M, 16-03-2012 • Mw. J.P. Toen-Noya E&M, 16-03-2012 • Mw. N. Valente Commercial, 16-03-2012 • Mw. G.M. Voss Inflight Services, 16-03-2012 • A.S. Waisapy Centrale Staf, 16-03-2012

31

personalia • E.J. Bons Flight Operations, 18-03-2012 • P.M.M. v.d. Kamp Flight Operations, 18-03-2012 • M. Smit Flight Operations, 18-03-2012 • F.M. Stassen Flight Operations, 18-03-2012 • Mw. D.V.A. Esman Inflight Services, 22-03-2012 • Mw. M.F.C. Konings Inflight Services, 22-03-2012 • R.T. Vos Ground Services, 22-03-2012 • Mw. K.M. Brouwer Inflight Services, 23-03-2012 • Mw. A. Groeneveld Inflight Services, 26-03-2012 • Mw. A.B. Huizinga Inflight Services, 26-03-2012 • Mw. G.J.W. Langendijk Inflight Services, 26-03-2012 • Mw. G.M. Maatman Inflight Services, 26-03-2012 • Mw. B.A. Shepley Inflight Services, 26-03-2012 • Mw. G.H. Wretham-Roos Commercial, 26-03-2012 • F.M.A. Beijaert Inflight Services, 30-03-2012 • R.H. Koch Inflight Services, 30-03-2012 • Mw. M.M.E.G. van Overveld Inflight Services, 30-03-2012 • Mw. R.T. Platt Commercial, 30-03-2012 • Mw. E.W. v.d. Werff Inflight Services, 30-03-2012 • Mw. J.M. Alders E&M, 01-04-2012 • Mw. I. Apon Ground Services, 01-04-2012 • S. Badjoe Ground Services, 01-04-2012 • Mw. S. Balkaran-Kalloe Ground Services, 01-04-2012 • Mw. H. Bosgra-Besaris Ground Services, 01-04-2012 • P.H. Bosse Cargo, 01-04-2012 • H. Bromvliet Cargo, 01-04-2012 • S. Bryobhokun Ground Services, 01-04-2012 • N. Bucuklar Ground Services, 01-04-2012 • J.C. Cardoso Paz E&M, 01-04-2012 • A.B. Dorrian Ground Services, 01-04-2012 • Mw. J. Enchia Commercial, 01-04-2012 • A.H.J. Fernandez Niemer E&M, 01-04-2012

32

• K. Fischer Cargo, 01-04-2012

• Mw. V.H.E. van GaalenWawolumay Ground Services, 01-04-2012 • R.J.A. Geven Ground Services, 01-04-2012 • W.J. van Gool E&M, 01-04-2012 • G.J. Goudriaan Cargo, 01-04-2012 • Mw. C. Gravina Kiziroglou Commercial, 01-04-2012 • A.M. Heessels Cargo, 01-04-2012 • J.S. Hiralal Cargo, 01-04-2012

• H.H. Hok A Hin E&M, 01-04-2012 • S.J. de Jong E&M, 01-04-2012 • Mw. R.L. Juursema-Poustilnikoff Commercial, 01-04-2012 • Mw. K.N. Kind Inflight Services, 01-04-2012 • Mw. C.E. Klarholz-Muller Ground Services, 01-04-2012 • A.A. Lagrouw Ground Services, 01-04-2012 • E.J. Mercilla Ground Services, 01-04-2012 • J. Murris E&M, 01-04-2012 • A.H.B. Neidig E&M, 01-04-2012 • L. Oprel Ground Services, 01-04-2012 • A. Ozata Ground Services, 01-04-2012 • P.J.M. Pennekamp E&M, 01-04-2012 • E. Prins Ground Services, 01-04-2012 • Mw. D. Prinsze Commercial, 01-04-2012 • T. van Rijsse Information Services, 01-04-2012 • A.P. Roggema Commercial, 01-04-2012 • Mw. M.L. Sanchez Aldaz Ground Services, 01-04-2012 • A.R. Schram Cargo, 01-04-2012 wolkenridder magazine mei 2012

• Mw. M.E. Schwegler-Rotgans Centrale Staf, 01-04-2012 • C.L. Seijmonsbergen Centrale Staf, 01-04-2012 • R.W. Smith Cargo, 01-04-2012 • G.S. Snijders Cargo, 01-04-2012 • Mw. R.R.R. Straal KLM Cityhopper, 01-04-2012 • Mw. J.J.M.A. Swanenberg Inflight Services, 01-04-2012 • Mw. M.L. Taverne Inflight Services, 01-04-2012 • P. Tromp E&M, 01-04-2012 • R. Vonk Ground Services, 01-04-2012 • S. Vyas E&M, 01-04-2012 • E.R. van Wel Ground Services, 01-04-2012 • L.S.P. Westgeest E&M, 01-04-2012 • Mw. E.M. Bouwkamp Flight Operations, 05-04-2012 • Mw. J.N. Maasdam Inflight Services, 05-04-2012 • J. Bloothoofd Cargo, 06-04-2012 • W.R. Groffen Flight Operations, 06-04-2012 • A.M. Lopes Vicoso E&M, 06-04-2012 • Mw. M. Mol Inflight Services, 06-04-2012 • Mw. L.A. Moore KLM Cityhopper UK, 06-04-2012 • P. Paardehaar Ground Services, 06-04-2012 • H.E.J. v.d. Pol Flight Operations, 06-04-2012 • H.I. Radjkoemar Ground Services, 06-04-2012 • Mw. G.S. Rooney KLM Cityhopper UK, 06-04-2012 • Mw. D.J. Street Commercial, 06-04-2012 • Mw. M.N. Douwstra Inflight Services, 08-04-2012 • Mw. A.H. Kuiper Inflight Services, 08-04-2012 • Mw. C.P.H.F. Lebesque Inflight Services, 08-04-2012 • Mw. E.C.A. van Leeuwen Inflight Services, 08-04-2012 • Mw. J.H. Rijnbeek Inflight Services, 08-04-2012 • F.A. Rozenberg Inflight Services, 08-04-2012 • Mw. I.E. Sjoerdsma Inflight Services, 08-04-2012 • Mw. Y.M. in ’t Veen Inflight Services, 08-04-2012

• Mw. M. Weijers Inflight Services, 08-04-2012 • D.J. Harkema Inflight Services, 09-04-2012 • M. Poonath Commercial, 11-04-2012 • Mw. J.H.J. Louwerse Inflight Services, 13-04-2012 • M.G. Bouts Inflight Services, 15-04-2012 • A.M. Delnoij Inflight Services, 15-04-2012 • Mw. A.H.G.M. van Merwyk Inflight Services, 15-04-2012 • Mw. J.C.M. Opdam Inflight Services, 15-04-2012 • H.P.B. Breij Inflight Services, 16-04-2012 • R.P. Ganesh Ground Services, 16-04-2012 • C. Levy E&M, 16-04-2012 • Mw. C.M. Beaufort Inflight Services, 17-04-2012 • Mw. I.T.M. van Eijnatten Inflight Services, 17-04-2012 • H.T. Huang Ground Services, 21-04-2012 • Mw. S. van Dam Inflight Services, 23-04-2012 • C. Onderwater Inflight Services, 23-04-2012 • Mw. C.J.P.M. Pennings Inflight Services, 25-04-2012 • Mw. M.L. van Rens Inflight Services, 25-04-2012 • Mw. H.M. Reurings Inflight Services, 25-04-2012 • Mw. A. Schwantje Inflight Services, 29-04-2012 • Mw. M.J.C.A. Vlutters Inflight Services, 29-04-2012 • Mw. B. Agerbeek-Vermeulen Centrale Staf, 01-05-2012 • Mw. A.M. Amorison Centrale Staf, 01-05-2012 • E.J. Bark E&M, 01-05-2012 • P.T.J. Bartels E&M, 01-05-2012 • R.L. Blok E&M, 01-05-2012 • A.J. Brouwer E&M, 01-05-2012 • R.W.H. Brouwers E&M, 01-05-2012 • S. Chhatta E&M, 01-05-2-2012 • Mw. P.E. Dias-Simaela Centrale Staf, 01-05-2012 • P.H. Eikelenboom E&M, 01-05-2012 • A. Evers Cargo, 01-05-2012

• P.J.M. Holthuijsen Ground Services, 01-05-2012 • A.J. Hubertse Centrale Staf, 01-05-2012 • A.I. Jamoena E&M, 01-05-2012 • J. Jansen E&M, 01-05-2012 • F.M. Koek E&M, 01-05-2012 • R. Kol Cargo, 01-05-2012 • S. v.d. Kolk Ground Services, 01-05-2012 • H.J.J. Kolyn Cargo, 01-05-2012 • L.L.A. Kraan Cargo, 01-05-2012 • H. van Leeuwen E&M, 01-05-2012 • E. Maquine E&M, 01-05-2012 • Mw. D. Marques Fernandes Centrale Staf, 01-05-2012 • W.J. Meekel E&M, 01-05-2012 • A.W. van Mil Information Services, 01-05-2012 • A.J.M. van Munster Ground Services, 01-05-2012 • H. van Musscher Ground Services, 01-05-2012 • Mw. C.M. Nieuwkamp Centrale Staf, 01-05-2012 • W.L.M. van Oostrum E&M, 01-05-2012 • M. Portengen Cargo, 01-05-2012 • E.A. Prikker E&M, 01-05-2012 • G.J. Rack Ground Services, 01-05-2012 • Mw. S.S.J.I. Ramkisoen-Lakhai Operations Control, 01-05-2012 • M.R.J. Reijn KLM Cityhopper, 01-05-2012 • A.M. Ricardo Sousa E&M, 01-05-2012 • A.J. Roelen Cargo, 01-05-2012 • J.M.A. Roelofsen Information Services, 01-05-2012 • R. Ruts E&M, 01-05-2012 • R.R. van Saarloos Flight Operations, 01-05-2012 • H. den Uijl E&M, 01-05-2012 • Mw. T.M. Vegt-van Gorp Ground Services, 01-05-2012 • J.W. Verschuren E&M, 01-05-2012 • C.J.G. Voortman Operations, 01-05-2012

• N. Voorwinde Ground Services, 01-05-2012 • B. Woud Ground Services, 01-05-2012 • R.J. Woudstra E&M, 01-05-2012 • Mw. F.K. Soetens Inflight Services, 02-05-2012 • Mw. M.C. van Selow Inflight Services, 10-05-2012 • A.H. Korthof Centrale Staf, 11-05-2012

• W.J.P. Loomans Ground Services, 12-05-2012 • Mw. K. de Graaf Inflight Services, 14-05-2012 • Mw. J. le Mahieu Inflight Services, 18-05-2012 • M.H. Nolting Centrale Staf, 18-05-2012 • Mw. S.G.D. Sewbaransingh E&M, 18-05-2012 • P.R. Welter Information Services, 18-05-2012 • Mw. J.M. van Zoelen Inflight Services, 18-05-2012 • Mw. R.D. Klaassen Inflight Services, 19-05-2012 • Mw. E.H. Kleinbannink Inflight Services, 19-05-2012 • Mw. C.L.B. Kustarjo-Klein Centrale staf, 20-05-2012 • W.J. Dercksen Flight Operations, 21-05-2012 • E. Niemeijer Flight Operations, 21-05-2012 • W.F. Zandbergen Flight Operations, 21-05-2012 • Mw. L.L. Wong Ground Services US, 22-05-2012

40-jarig jubileum • M. de Jongh Commercial, 01-04-2012

• A.G. Krom Information Services, 01-04-2012 • Mw. A.I.T. Scheffer Centrale Staf, 01-04-2012 wolkenridder magazine mei 2012

• R.J. Williams Cargo, 01-04-2012 • Mw. A.M.H. Winkelmolen E&M, 01-04-2012 • G.J. Hutten E&M, 10-04-2012 • Mw. M.L. ter Bruggen Commercial, 01-05-2012 • Mw. G. Freed Ground Services, 01-05-2012 • E.J. Haalboom E&M, 01-05-2012 • R.J. Weverling Ground Services, 08-05-2012

overlijden De volgende overlijdensberichten komen van de Blue Sky Group, Postbus 123, 1180 AC Amstelveen, uitvoeringsorganisatie van KLM Pensioenfondsen. Op 13 december 2011 overleed dhr. A. Garcia Ferreira (78). Hij werkte bij KLM van 1 december 1967 tot 1 januari 1996. Zijn laatste functie was bagage-employee, Bagageafhandeling. Op 11 januari 2012 overleed dhr. H.R. Nikkels (82). Hij werkte bij KLM van 1 februari 1954 tot 13 december 1985. Zijn laatste functie was gezagvoerder, Vliegdienst.

Op 16 januari 2012 overleed dhr. H.A. Giesbers (63). Hij werkte bij KLM van 1 februari 2001 tot 1 december 2009. Zijn laatste functie was accountmanager MI, Passage Controlling. Op 19 januari 2012 overleed dhr. A.C. Hogerwerf (87). Hij werkte bij KLM van 4 februari 1948 tot 1 januari 1980. Zijn laatste functie was boordwerktuigkundige, Korps BWK’s. Op 22 januari 2012 overleed dhr. J. Siersma (66). Hij werkte bij KLM van 1 juni 1969 tot 13 juli 2001. Zijn laatste functie was gezagvoerder Boeing 747-300, Korps Vliegers. Op 26 januari 2012 overleed dhr. A.G.E. Bruessing (89). Hij werkte bij KLM van 18 november 1957 tot 1 januari 1988. Op 26 januari 2012 overleed dhr. F.W. Castien (79). Hij werkte bij KLM van 24 juni 1974 tot 1 januari 1998. Zijn laatste functie was bagagemedewerker. Op 30 januari 2012 overleed dhr. B.M.Y. El Otmani (75). Hij werkte bij KLM van 1 april 1974 tot 1 januari 1999. Zijn laatste functie was cateringmedewerker.

Op 12 januari 2012 overleed dhr. K.F. Gödigk (76). Hij werkte bij KLM van 1 maart 1977 tot 1 januari 1998. Zijn laatste functie was specialist belading, Vliegtuigbelading.

Op 30 januari 2012 overleed dhr. B. Westerterp (84). Hij werkte bij KLM van 11 februari 1952 tot 28 november 1983. Zijn laatste functie was gezagvoerder, Vliegdienst.

Op 13 januari 2012 overleed dhr. P.C. Doolaard (92). Hij werkte bij KLM van 22 juni 1953 tot 1 januari 1985. Zijn laatste functie was assistent-chef platform, Vliegtuigbelading.

Op 5 februari 2012 overleed dhr. J. Ysbrandy (86). Hij werkte bij KLM van 20 mei 1950 tot 12 augustus 1981. Zijn laatste functie was gezagvoerder, Autovervoer/ indeling bemanning.

Op 15 januari 2012 overleed dhr. J.H. van der Veen (88). Hij werkte bij KLM van 5 mei 1952 tot 1 februari 1987. Zijn laatste functie was navigatie-instructeur, Training Stuurhutbemanningen.

Op 5 februari 2012 overleed dhr. L. van Rijswijk (84). Zijn laatste functie was gezagvoerder, Vliegdienst.

Op 15 januari 2012 overleed mw. L. Robbers (67). Zij werkte bij KLM van 1 april 1981 tot 1 augustus 2007. Haar laatste functie was verkoopster personeelswinkel.

Op 6 februari 2012 overleed dhr. G.J. von Kriegenberg (69). Hij werkte bij KLM van 1 juni 1971 tot 1 mei 2005. Zijn laatste functie was loadcontroller, Loadcontrol.

33

personalia Op 10 februari 2012 overleed dhr. G. van Aken (84). Hij werkte bij KLM van 1 augustus 1947 tot 1 juli 1988. Zijn laatste functie was general manager Arabian Peninsula. Op 10 februari 2012 overleed dhr. H. van Emmerik (90). Hij werkte bij KLM van 16 mei 1960 tot 1 januari 1987. Op 1 februari 2012 overleed dhr. C.A. van Schaik (95). Hij werkte bij KLM van 1 april 1946 tot 1 januari 1982. Zijn laatste functie was afdelingschef, Verkeersstatistiek. Op 18 februari 2012 overleed dhr. H.A. Baart (93). Hij werkte bij KLM van 1 juni 1947 tot 1 januari 1985. Zijn laatste functie was systeembeheerder, Systemen en Procedures. Op 20 februari 2012 overleed dhr. H. Risseeuw (90). Hij werkte bij KLM van 1 april 1946 tot 1 januari 1987. Zijn laatste functie was medewerker beleggingen, KLM Pensioenfondsen. Op 24 februari 2012 overleed dhr. T. Lodewijks (81). Hij werkte bij KLM van 22 juni 1959 tot 1 januari 1991. Zijn laatste functie was technisch controleur, Motorenafdeling. Op 25 februari 2012 overleed dhr. J. van Dijk (89). Hij werkte bij KLM van 11 juni 1946 tot 1 januari 1983. Zijn laatste functie was maintenance manager Tokio, afdeling buitenland Technische Dienst. Op 29 februari 2012 overleed dhr. W.M. Mac Donald (94). Hij werkte bij KLM van 29 juli 1963 tot 1 januari 1983. Op 29 februari 2012 overleed dhr. J. Oostmeijer (78). Hij werkte bij KLM van 1 augustus 1956 tot 21 december 1989. Op 1 maart 2012 overleed dhr. J.L. van der Weijden (92). Hij werkte bij KLM van 15 maart 1947 tot 1 januari 1984. Zijn laatste functie was leider vluchtvoorbereiding.

34

klein klc Op 2 maart 2012 overleed dhr. A.T.H. van den Akker (75). Hij werkte bij KLM van 1 januari 1977 tot 1 januari 1999. Zijn laatste functie was emballeur. Op 4 maart 2012 overleed dhr. H.W. Mensink (82). Hij werkte bij KLM van 8 mei 1957 tot 3 juni 1985. Zijn laatste functie was gezagvoerder DC10. Op 5 maart 2012 overleed dhr. G.A.M. Holleman (86). Hij werkte bij KLM van 7 oktober 1947 tot 1 januari 1988. Zijn laatste functie was marine & offshore coördinator, Passageverkoop. Op 6 maart 2012 overleed dhr. A.J. van den Berk (61). Hij werkte bij KLM van 1 december 1981 tot 1 september 2010. Zijn laatste functie was type engineer, Engine Services Development. Op 12 maart 2012 overleed dhr. S.J.A. Zonneveld (93). Hij werkte bij KLM van 1 augustus 1946 tot 1 januari 1984. Zijn laatste functie was calculator, Controlling Technische Dienst. Op 12 maart 2012 overleed dhr. L. Tiekstra (88). Hij werkte bij KLM van 1 december 1947 tot 1 januari 1989. Zijn laatste functie was technisch administratief medewerker vluchtrapportage, Opleiding Passagiersverzorging. Op 14 maart 2012 overleed dhr. M.A. Fennis (79). Hij werkte bij KLM van 12 april 1954 tot 1 januari 1995. Zijn laatste functie was projectleider GWK, afdeling buitenland Technische Dienst. Op 18 maart 2012 overleed dhr. P. van den Brabander (89). Hij werkte bij KLM van 23 mei 1981 tot 27 oktober 2012. Zijn laatste functie was boordwerktuigkundige, Korps BWK’s. Op 18 maart 2012 overleed dhr. W.A.H. Jansen (90). Hij werkte bij KLM van 1 augustus 1948 tot 1 januari 1972. Op 21 maart 2012 overleed dhr. C. Varkevisser (87). Hij werkte bij KLM van 1 december 1945 tot 1 januari 1989. Zijn laatste functie wolkenridder magazine mei 2012

was hoofd tarieven passagemarketing, Passagetarieven Coördinatie. Op 22 maart 2012 overleed mw. E.A. van de Wint-Mödder (90). Zij werkte bij KLM van 1 december 1959 tot 1 januari 1982. Haar laatste functie was secretaresse, Outillageafdeling Vliegtuigonderhoud.

In memoriam Marcel van Bijleveld Tot ons leedwezen geven wij u kennis dat na een langdurig ziekbed onze gewaardeerde collega Marcellinus van Bijleveld, beter bekend als Marcel, op woensdag 4 april 2012 is overleden. Marcel trad op 1 april 1989 in dienst van KLM en was laatstelijk werkzaam in de functie van Scheduler Flow Europort. In de afgelopen 23 jaren hebben wij Marcel leren kennen als een ‘op-en-top’ collega. Zijn vriendelijke uitstraling maakte hem bij eenieder geliefd. Supersociaal en tevens zeer vriendelijk, dat zijn woorden die op Marcel slaan. Hij was een man aan wie niemand een hekel kon hebben. Hij stond voor zijn werk, voelde zich ‘op-en-top’ KLM’er en verloor de persoonlijke relatie geen seconde uit het oog. Bij Europort laat hij een leegte achter. De verslagenheid is groot. Wij zullen hem erg missen en wensen zijn echtgenote, nabestaanden, familieleden en vrienden ontzettend veel sterkte in deze moeilijke tijden. Collega’s van de afdeling Europort KLM Cargo

Colofon Wolkenridder Magazine is een uitgave van KLM Corporate Communications. Wolkenridder Magazine is bestemd voor alle KLM-medewerkers en gepensioneerden. Wolkenridder Magazine verschijnt om de maand

Op deze pagina vertellen kinderen van KLM’ers over het werk van hun vader of moeder.

Uitgever Vincent Knoops Hoofdredactie Frido Ogier Eindredactie MediaPartners Interne Communicatie, Amstelveen Concept & Realisatie KLM Corporate Communications MediaPartners Interne Communicatie, Amstelveen Artdirection en vormgeving Kummer & Herrman, Utrecht Aan dit nummer werkten mee Nathalie Driessen, Paul Groothengel, Bianca van Hilst, Terri J. Kester, Heidi Klijsen, Arie Meijer, Renate Megens, Raem van Poppel, Elisabeth Quarles, Marike van Zanten

Ik woon in Lagos. Dat is een stad in Nigeria. Mijn moeder is H.R. manager en finance controller bij KLM/Air France van heel west Afrika. Ze moet heel vaak naar Accra, Nederland, Parijs en Kano reizen. Ze werkt op kantoor en heel soms op het vliegveld. Ze werkt ook met Air France staff. Ik vind het erg leuk om in Lagos te wonen! Ik zit op een Amerikaanse school! Ik heb heel erg veel vrindenen! Ik ben trouwens in Keniya geboren en heb ook in Hongarije en Turkye gewoond. En ik vind het ook leuk om in dit blad te staan! Sidney Trompert, 9 Moeder Ilona is financial controller West & Central Africa in Lagos

“Kijk mama, vliegthuis” Toen Ties een peuter was riep hij elke keer als er een KLMmachine langs vloog enthousiast: “Kijk mama, vliegthuis”. Kennelijk had hij al vroeg begrepen dat ik mij aan boord ook thuis voel. Inmiddels is Ties 7 jaar en samen met zijn broer Jits van 5 tekenden zij ‘mama’s vliegthuis’. Ties Volker, 7 en Jits Volker, 5 Moeder Beijtje is senior purser

Fotografie en Illustraties Nils van Houts, Embraer, Frank Bonnet, Schwandt Infographics, Jasper Rietman, Michael Kooren, Stefanie Grätz, Petra Stavast Druk Wolkenridder Magazine wordt door RSGS Utrecht gedrukt op papier van verantwoorde herkomst, IJsselprint FSC®. De cover is voorzien van een mat vernis op waterbasis

Copyright Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden verveelvoudigd zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever en andere auteursrechthebbenden Wolkenridder Magazine is also available in English. Please contact [email protected]

Maurits en mama fantaseren erop los. Slingertje zwaait naar zijn vrouwtje apelientje in de jungle van Afrika. Slingertje heeft een vliegtuig van de KLM. Maurits Huizinga, 8 Moeder Afina is senior purser

Correspondentieadres Corporate Communicatie AMS/DR Postbus 7700 1117 ZL Luchthaven Schiphol (020) 649 21 16 [email protected]

Mijn vader werkt voor de KLM in Parijs en daarom een Franse tekening. Lisa de Groot, 6 Vader Harry is director personal service FDA

Adreswijzigingen KLM’ers in actieve dienst. Uitsluitend bij de eigen personeelsfunctionaris Adreswijzigingen gepensioneerden Blue Sky Group Postbus 123, 1180 AC Amstelveen Abonnementen Externen kunnen een abonnement op Wolkenridder nemen. Kosten: EUR 27,27 Aanvragen: 0900 – 22 65 263 (ABOLAND) of www.aboland.nl Reageren Uw opmerkingen en suggesties zijn meer dan welkom. Mail naar [email protected]

Bibiana Peters, 5 Vader Stan is tweebander

Robin Woodward, 10 Vader Gordon werkt voor KLM in Stockholm wolkenridder magazine mei 2012

35

bijzonder klc

Cool Dankzij een vernuftige innovatie kunnen KLC-trolleys nu voor langere tijd koel blijven en hoeven ze tijdens een nachtstop op buitenstations dus niet meer van boord. De Icebridge Cooler is ontwikkeld door Laslo Zimonyi, KLC-cateringmanager, in samenwerking met het Finse Icebridge. Het bestaat uit twee delen: een doos met daarin droogijs en een met rubber beklede aluminiumplaat die aan de doos vastzit. Het ijs verdampt door de isolerende werking van de ijsdoos zo langzaam, dat de trolley via de plaat dus langer koel blijft. Verwachte kostenbesparing per jaar: een miljoen euro.

Wolkenridder. Efficiency verbeteren met War on Waste IT S A PEOPLE BUSINESS. Joep Aalders: Bij Cityhopper werken is fantastisch!

Recommend Documents