WMO-raad
Vergadering 24 februari 2014 Aanwezig: Elly Dangermond, Dick Hage, Anneke Lueks, Ali Deen, Arie van Geest, Benno Weustink, Joke Cusveller-Stols, Kees Krul Mede aanwezig: Miriam van Vuuren (notulist), Yvonne Steemers (Aandacht voor Iedereen) Op de publieke tribune: onder andere een aantal gemeenteraadsleden. Afwezig: Max van Ewijk (met bericht), Ed van der Kruk
1. Opening en vaststelling agenda. De voorzitter opent de vergadering en heet de aanwezigen welkom, in het bijzonder mw. Steemers. Zij is werkzaam bij het landelijk programma Aandacht voor Iedereen en bij Zorgbelang. Extra agendapunt: politisering van de Wmo-raad. De agenda wordt vastgesteld. 2. Mededelingen - De aankondiging voor deze vergadering van de Wmo-raad stond in de Drom, en op internet. - De punten die in de agendacommissie besproken zijn, zijn in de agenda verwerkt. - De Wmo-raad ontvangt voortaan subsidie van de gemeente Enkhuizen. - Iedereen die de concept-notulen van deze vergaderingen ontvangt, is dit keer voor deze bijeenkomst uitgenodigd. - Op 14 januari was er een bijeenkomst in de Raadzaal, waarin veel informatie is verstrekt op het gebied van het sociaal domein in Enkhuizen. Het verslag daarvan zit bij de stukken. De wethouder heeft tevens een planning voor 2014 afgegeven. 3. Verslag vergadering 16 december 2013 Blz. 1, onderste alinea: waar blijft het advies van het Sociaal Beraad? De voorzitter belooft dit z.s.m. te versturen. Blz. 7: gemeente Enkhuizen gaat werken volgens de 3 thema’s als vervolg op 9 prestatievelden. Het is nog een discussiepunt of de Wmo-raad deze thema’s ook gaat volgen, dit komt in de volgende vergadering nader aan de orde. Hoe dan ook overlappen de prestatievelden en de thema’s elkaar. De gemeente heeft een schema opgesteld waarin deze overlapping goed te zien is. Dit schema zal uitgangspunt worden voor herverdeling van de taakaccenten in de volgende vergadering. Het verslag wordt vastgesteld. 4. Thema: Hoe positioneren wij ons in het beleidsproces? Presentatie door mw. Steemers, Aandacht voor Iedereen. Zie ook de hand-out. Met Yvonne Steemerss had de voorzitter afgesproken dat zij in haar inleidende presentatie ons met name zou bijpraten over de nieuwe WMO-wet en over hoe je lokaal patiënten- en cliëntenorganisaties bij de Wmo-raad zou kunnen betrekken.
1
Deze vraagstukken zijn wel samengevat, maar worden vanavond uiteraard niet volledig beantwoord. Ieder voor zich rechtvaardigen deze zaken minimaal een avond discussie. De belangrijkste veranderingen in de nieuwe Wmo: -
Wet Langdurige Zorg beperkt zich tot zware intramurale zorg. Alles gericht op ondersteuning en participatie gaat naar gemeenten. Alles gericht op behandeling en verpleging, maar ook extramurale persoonlijke verzorging, gaat naar zorgverzekeraars.
Opdracht aan gemeenten: bevorderen dat kwetsbare burgers zo lang mogelijk in de eigen leefomgeving kunnen blijven wonen. O.a. door toegankelijke voorzieningen (doelgroepen naar activiteiten dichtbij huis sturen) te creëren, maar wel voor (veel) minder geld. Belangrijk voor de Wmo-raad: doelgroepen goed in beeld hebben, en duidelijk hebben wat hun behoeften zijn. De wet heeft 3 doelen: - Sociale samenhang, mantelzorg, leefbaarheid, vrijwilligerswerk - Bieden van opvang (vrouwenopvang, maatschappelijke opvang, etc). - Ondersteunen van participatie en zelfredzaamheid van mensen met een beperking. De grootste doelgroepen zijn mensen met GGZ-achtergrond en met een verstandelijke beperking, deze zijn nieuw voor de gemeenten. Deze mensen hebben hun begeleiding hard nodig, ook al is het maar een uurtje per 2 weken! Gemeenten worden verantwoordelijk voor ondersteuning van burgers, de extramurale begeleiding wordt met 25% gekort. Dit omvat o.a.: - Ambulante begeleiding, individueel en per groep - Dagbesteding (inclusief vervoer!) (risico op problemen als iemand zijn gespecialiseerde dagopvang verliest omdat het vervoer niet meer vergoed wordt) - Kortdurend verblijf - Beschermd wonen (wonen in een instelling). Hiervoor geldt een langere overgangstermijn, namelijk 5 jaar. Zelfstandig wonen heeft als criteria een eigen voordeur en vallen onder regels huurtoeslag. Dat kan ook betekenen zelfstandig wonen met begeleiding. Voor zorginstellingen geldt dat bij ZZP 1 t/m 4 de vergoeding voor het wonen niet meer aan hen wordt uitgekeerd. En dat betekent dat zij mensen met deze zzp's een huurvergoeding zouden moeten vragen. En dat kunnen de meesten niet betalen… Het uitgangspunt is het scheiden van wonen en zorg: als je zelfstandig woont betaal je ook zelf huur en eten. Alleen als je echt zware zorg nodig hebt, krijg je hier de vergoeding voor. - Ggz: begeleid wonen gericht op participatie Ook naar de gemeente: individuele clientondersteuning. Tot op heden wordt dit voornamelijk door MEE gedaan. Een cliënt mag tijdens het onderzoek naar aanleiding van de vraag gebruik maken van onafhankelijke ondersteuning. Gemeenten moeten ook zorgen voor een punt waarop mensen 24/7 informatie en ondersteuning kunnen inwinnen. Hoe ze dat gaan doen, wordt nog interessant. Andere ontwikkelingen in de wet: - Positie wijkverpleging versterkt. Dit is een goede ontwikkeling, waar Enkhuizen ook een rol in heeft gespeeld. Een van de pilots in Enkhuizen heeft de werkmethode opgeleverd die de Omring gebruikt om hun wijkverpleegkundigen te trainen. Mw. Steemers stuurt hier informatie over. - Huishoudelijke hulp gekort met 40%. - Er zijn middelen beschikbaar voor sociale wijkteams (waarna iedere gemeente deze onmiddellijk in de beleidsplannen opnam. Hoe deze teams er uit gaan zien wisselt per gemeente, veel hebben ook nog geen heel duidelijke plannen.). - Middelen voor cliëntondersteuning (MEE) gaan naar gemeenten.
2
-
Er is een financieel vangnet van 700 miljoen euro. Dat is nodig voor mensen van wie diverse toelagen en regelingen vervallen. De gemeente heeft de vrijheid deze mensen te compenseren via bijzondere bijstand of via de Wmo.
Zorgverzekeringswet: - Het feit dat extramurale persoonlijke verzorging bij de zorgverzekeraars ligt, betekent een algemene verhoging premie en eigen risico. - Het PGB blijft overeind, cliënten krijgen het budget niet meer rechtstreeks uitbetaald, maar via de Sociale Verzekeringsbank. Zorgverzekeraars zijn aan het overwegen om ook een PGB op poten te zetten, voor de cliënten die al een PGB hadden maar die nu naar de zorgverzekeraars gaan. - Wat nu in de AWBZ zit, wordt geïndiceerd via het CIZ. Het is nog niet helemaal duidelijk hoe dit in de toekomst gaat lopen, als bijvoorbeeld wijkverpleging in de zorgverzekeringswet valt. In Enkhuizen is het de bedoeling dat het stadsteam de indicatiestelling gaat regelen,in het bijzonder de WMO-consulenten. Maar zal de zorg die straks onder zorgverzekeraars valt, ook via hen geïndiceerd worden? Kortom, er zijn nog volop vraagtekens. Gespreksthema’s: - Brede participatie: voldoet de huidige samenstelling van de Wmo-raad nog aan de veranderde situatie? Er komen allerlei nieuwe doelgroepen om de hoek: hebben we die voldoende in beeld, hebben die voldoende invloed? Hoe kunnen we ze in beeld krijgen? Hoe kom je erachter wat ze nodig hebben, hoe geef je deze doelgroepen (m.n. VG en GGZ) een stem? Wat als de wethouder komt met het voorstel te komen tot een brede participatieraad, waarin integraal advies gevraagd kan worden? Het vorige college wilde dat wel, het huidige college wil een aparte Jeugd Advies Commissie en de andere adviesraden integreren. Wat er na de verkiezingen wordt besloten, is de vraag. Hoe dan ook zou het verstandig zijn om met het Sociaal Beraad te bespreken hoe om te gaan met deze vraag. -
Regionale samenwerking: steeds meer zaken worden regionaal geregeld. Hoe kunnen we daar het beste op inspelen? Nederland bestaat uit 40 regio’s. En daar kan je als lokale Wmo-raad niks aan veranderen. Ook de vereniging van Nederlandse gemeenteraadsleden heeft daarover alarm geslagen: de democratische controle op deze regionale samenwerking is lastig. MAAR: zolang je een eigen college hebt, en een eigen gemeenteraad, heb je een eigen Wmo-raad nodig. Regionale samenwerking betekent dan ook niet dat de Wmo-raad regionaal zou moeten worden. Dit onderwerp zou een onderwerp kunnen zijn van een aparte (gratis!) workshop van Aandacht voor Iedereen. - Hoe wil je je profileren als Wmo-raad? Jeugdzorg, gezondheidsvraagstukken, transitie AWBZ, werk en inkomen? Samen bedenken met welke onderwerpen we wel en niet bezig willen zijn, en welke competenties daarvoor nodig zijn. En of die in de raad beschikbaar zijn c.q. kunnen komen. En: op welke plek op de participatieladder willen we zitten? Laag: we worden geïnformeerd en we reageren. Hoger: we spreken in. Nog beter: geconsulteerd worden en gehoord worden. Optimaal: coproducent zijn van gemeentelijk beleid. De verkiezingen bieden hierin een kans! - Inkoop en kwaliteit? Hiermee wordt bedoeld aanbesteding door de gemeente, en dan vooral de programma’s van eisen die aan leveranciers voorgelegd worden. Tot nu toe worden we daar over geïnformeerd en niet geconsulteerd. Veel inkoop wordt dan ook regionaal aanbesteed. Evengoed zijn er wel mogelijkheden om dingen samen te doen, maar of dat in West-Friesland gaat lukken is de vraag… Vanuit het publiek: op 17 februari is er een commissievergadering geweest over dit onderwerp. Belangrijke zaken zijn daarin benoemd. De wethouder heeft mondeling toegezegd dat kwaliteit overeind moet blijven. Maar in het beleidskader staat daarover niets op papier. Allicht kan de Wmo-raad daarover een (ongevraagd) advies over uitbrengen? In augustus staat een regionale nota Inkoopkwaliteit
3
en sturing op de planning. Zowel Aandacht voor Iedereen als het Transitiebureau hebben handreikingen voor het opstellen van een goed onderbouwd advies voor Aanbesteding en Inkoop. De West-Friese gemeenten gebruiken als argument: ‘er is geen regionale Wmo-raad, dus we hebben ook geen regionaal advies ingewonnen’. In het regionaal voorzittersoverleg zijn ze heel langzaam bezig beter te gaan samenwerken, maar het is lastig om alle voorzitters op een lijn te krijgen. Zelfs binnen de SED-gemeenten is dat lastig! Er is wel een ambtelijke bijeenkomst van de West-Friese gemeenten geweest om te bepalen wat Inspraak en Participatie precies zijn. Dat was geen succes. Er wordt inmiddels wel gewerkt aan een regionaal document, met ondersteuning van Zorgbelang, over definities: wat is participatie precies? En hoe nu verder? Dat moet de Wmo-raad nu zelf bedenken. Er gaat VEEL gebeuren in 2014. De Wmo-raad moet dus goed geoutilleerd zijn om de kwaliteit van de adviezen te borgen. En er moet dus ook een duidelijke visie zijn! De invulling van de sociale wijkteams (Stadsteam) in Enkhuizen gebeurt op dit moment. Maar de Wmo-raad is daar nog niet over geïnformeerd. Als gemeente moet je eerst vaststellen wat het takenpakket van zo’n team precies wordt (en welk gebied ze fysiek bestrijken). Daarna ga je kijken wat er al is en hoe je daarbij aansluit. Blijkbaar komt er 1 stadsteam in Enkhuizen. Het CJG speelt daarin een belangrijke rol. De Wmoconsulenten gaan de indicaties doen (zodat er formeel een indicatie is waarop potentieel bezwaar gemaakt kan worden). Verdere informatie is formeel bij de Wmo-raad niet bekend. V.w.b. Jeugd GGZ komt er keuzevrijheid: je kunt ofwel via de huisarts, ofwel via het Stadsteam een indicatie krijgen. In de Jeugd-ggz zijn de gemeenten dus wel verantwoordelijk voor de kosten, maar niet voor de toelating. In alle andere transities zijn de gemeenten wel eindverantwoordelijk, voor zowel budget als toelating (en indicatie). Overal worden voorzieningen aangepast c.q. gesloten i.v.m. efficiëntere bedrijfsvoering. V.w.b. huishoudelijke hulp wordt verwacht dat het karakter verandert. Enkelvoudige huishoudelijke hulp moet iemand zelf maar regelen. Huishoudelijke hulp zal hoogstwaarschijnlijk alleen nog ingezet worden in combinatie met ondersteuning en begeleiding. 5. Jaarverslag 2013 Het verslag is rondgestuurd. Vragen en opmerkingen: - Ook de jaarverslagen van Stede Broec en Drechterland zijn bij de stukken gevoegd. Ook Drechterland heeft in 2013 slechts 2x gevraagd advies gegeven. - Ook het jaarverslag van de Werkgroep Toegankelijkheid is op de website geplaatst. - Hoe is de verspreiding van het jaarverslag? In principe alleen het college van B&W en de andere regiovoorzitters. Het staat ook op de website. Afgesproken wordt dat de voorzitter de griffier vraagt alle gemeenteraads- en commissieleden ook een exemplaar toe te mailen. - Het jaarverslag 2013 wordt vastgesteld. 6. Klanttevredenheidsonderzoek 2013 Dit stuk staat niet op de website van de gemeente. Ook de gemeenteraad heeft het blijkbaar dus nog niet ontvangen. Het meest recente onderzoek op de site van de gemeente is van 2010, terwijl er in 2011 en 2012 ook klanttevredenheidsonderzoeken zijn uitgevoerd. Kortom, er ligt dus nog geen stuk t.b.v. dit agendapunt… Voorzitter zal schriftelijk nogmaals uitdrukkelijk om dit stuk vragen. 7. Beleidsnota Wmo 2013-2016 Deze en agendapunt 8 zijn al redelijk uitgebreid besproken. In 2014 zijn de vergaderingen van de Wmo-raad expliciet gepland tussen de commissie BOFS en de gemeenteraad. We hebben gezien dat het Lokaal Gezondheidsbeleid een hamerstuk is, met ons advies als bijlage.
4
De Wmo-nota is wel een stuk dat uitgebreid in de raad aan de orde komt. O.a. de kwaliteit (zie eerder) is een belangrijk punt.
8. Nota Lokaal Gezondheidsbeleid 2013-2016 Zie punt 7. 9. Onderzoek ”Kinderen in Enkhuizen in Armoede” Onderzoek van de Kinderombudsman. De beleidsambtenaren adviseren het college advies te vragen aan de Jongeren Advies Commissie (maar die bestaat niet meer). Dit stuk komt op 4 maart in de gemeenteraad. Mw. Deen is bij de commissie BOFS geweest, en vond dat daarbij goede vragen gesteld zijn (n.a.v. het voorliggende stuk) aan de wethouder. Zij is benieuwd naar de beantwoording van de vragen door de wethouder op 4 maart. Raadsleden waren erg bezig met de vraag of kinderen gestigmatiseerd worden door specifiek armoedebeleid. Het stuk is vooralsnog vrij algemeen gesteld. Alle geïnterviewden waren verdacht positief, heel toevallig dat alle geïnterviewden zo tevreden zijn! Te mooi om waar te zijn, dit is door veel commissieleden BOFS ook aangekaart. De echte doelgroep, de mensen die de weg niet weten of die zich schamen voor hun armoede, zijn klaarblijkelijk niet geïnterviewd. Opvallend: voorlichting vanuit de gemeente richting de doelgroep is beperkt. Er wordt nu te weinig maatwerk geleverd. Er staan te weinig DOE plannen en teveel Onderzoeksplannen in. En te weinig ideeën over hoe de doelgroepen te bereiken en te informeren. Het stuk wordt nog in de gemeenteraad behandeld, en niet als hamerstuk. Met een gericht advies kan de Wmo-raad de meningsvorming in de gemeenteraad ondersteunen. Overigens: volgens de letter van de wet heeft de Wmo-raad niets te maken met Armoedebeleid. Wel met jeugd! Het is onbekend wat het Sociaal Beraad van dit stuk vindt. Strekking van het advies van de Kinderombudsman: ken specifieke zaken toe aan de kinderen, zodat het budget niet opgaat aan het grote probleem van het gezin. In Enkhuizen is er budget voor bijstandsgerechtigden voor (tweedehands) kleding voor de kinderen. Conclusie: - Aandacht voor voorliggende voorzieningen - Jammer dat wij niet om advies gevraagd zijn. Is het Sociaal Beraad wel om advies gevraagd? - De voorzitter stelt een brief op. Input graag z.s.m. via de mail naar de voorzitter. 10. Wie gaat waar naar toe? - Themabijeenkomst Kosten en Baten van Integraal Werken van de VNG, op 11 maart. - Bijeenkomst Movisie, debat ‘Pijn en Plezier van de Affectieve Burger’ 12 maart ook Utrecht. - Mezzo: gratis leergang effectief opkomen voor mantelzorgers, in Bunnik. 3 dagen in maart en april. - Mezzo: respijtzorg. 7 april in Schagen of 15 april in Haarlem. - Nederlands Jeugdinstituut plus allerlei instellingen en gemeenten: Congres ‘Transformeren doe je samen’. Het overzicht wordt per mail verzonden zodat alle leden kunnen bepalen of een van deze bijeenkomsten voldoende interessant is en of de agenda voldoende ruimte biedt. Afgesproken wordt dat de secretaris een nieuwe adressenlijst opstelt, met daarbij een extra kolom waarin iedereen kan aangeven welke prestatievelden zijn/haar bijzondere belangstelling hebben. Deze lijst wordt in de volgende vergadering besproken.
5
Op 4 februari was er een symposium ter ere van het 10-jarig jubileum van Landzijde. Opvallend: de directeur van Zorgbelang Noord-Holland sprak over een rapport over de Keukentafelgesprekken, waaruit blijkt dat maar weinig mensen tevreden zijn. Dit betreft regionale (provinciale) informatie. Vooral ouderen en mensen met een verstandelijke beperking gaven aan ontevreden te zijn. Mw. Lueks zoekt het betreffende rapport. Het is belangrijk elkaar op de hoogte te houden met verslagen van wie waar geweest is. En wat daar speelt. Zo kun je de site ook vullen, met wat er allemaal speelt op het vlak van het eigen prestatieveld. SOE-middag: een interessante middag over het thema veiligheid in en om huis. Er waren diverse nuttige tips en adviezen van onder meer een slotenmaker en de wijkagent. Er waren ook nuttige ideeën voor mensen met een smalle beurs! Bijeenkomst was aansluitend op ‘Lekker Blijven Wonen’. De tips worden in ieder geval geplaatst in het ledenblad van de ANBO, dhr. Van Geest vindt dat deze informatie voor iedereen beschikbaar moet zijn. 11. Ingekomen / Uitgezonden post en e-mail: Zie postlijst. Voor kennisgeving aangenomen. 12. Voortgangsoverzicht Wordt rondgestuurd. Eerste kolom betreft de startdatum van het onderwerp. Yolanda is de Wmobeleidsmedewerker van de gemeente Enkhuizen. Inwerkdocument: welke status heeft dit document? Er is veel werk aan verricht maar wat gebeurt er nu mee? Agendapunt voor de volgende keer. 13. Toegevoegd agendapunt: politisering van de Wmo-raad De voorzitter van de Wmo-raad heeft zich aangesloten bij de Paljas-beweging in Enkhuizen. Als hij gekozen wordt in de gemeenteraad, zal hij zijn functie binnen de Wmo-raad neerleggen. De verordening is daar duidelijk over. De Wmo-raad geeft aan enerzijds de keuze van de voorzitter te respecteren, maar anderzijds niet blij te zijn dat de Wmo-raad (doordat dhr. Hage zich uitdrukkelijk presenteert als voorzitter) nu geassocieerd wordt met Paljas. De leden van de Wmo-raad zijn hier niet gelukkig mee, vooral niet omdat diverse leden het uitdrukkelijk oneens zijn met de manier van discussiëren die Paljas hanteert. De voorzitter neemt dit voor kennisgeving aan en beraadt zich over mogelijke verdere stappen. Doordat hij bij verschillende maatschappelijke bewegingen is betrokken, is hij in zijn functioneren uitstekend in staat zaken van elkaar te scheiden. Dat de Wmo-raadsleden voor hun gevoel bij de Paljasbeweging betrokken zouden raken bij associatie heeft hij zich vooraf niet voldoende gerealiseerd. De voorzitter geeft aan dat hij het forum van Paljas ziet als discussieplatform, waar meningen en ideeën bij elkaar komen. En dat is naar zijn mening de komende 4 jaar, zeker wat het Sociale Domein betreft, erg belangrijk. Hij denkt niet dat daarbij de grenzen van het fatsoen overschreden worden. Overigens staat mw. Dangermond op de lijst van de VVD, de heer van Geest op die van D’66 en de heer Krul staat op de lijst van het CDA. De volgende vergadering van de Wmo-raad is op 24 maart, na de gemeenteraadsverkiezingen. Dan zal duidelijk worden of en zo ja welke consequenties dit alles heeft. 14. Rondvraag - Geen
15. Sluiting 22:19
6
