‘WAT KOST DIE VAN GOGH?’ FUNSHOPPEN MET DE TOP VAN DE QUOTE 500 OP DE TEFAF p94
MEI 2014 WWW.QUOTENET.NL
WILLY’S WERELD
HET ROYALE NETWERK VAN ONZE KONING
GESLOTEN BOEK p70 Hoe ‘een aimabele klootzak’ Polare en Free Record Shop te gronde richtte SAMBA EN ZAKEN p86 Swingend zakkenvullen in Brazilië MEI 2014 ADVIESPRIJS € 7,95 WWW.QUOTENET.NL
nr. 354
3D-PRINTEN p62 Hype of revolutie?
AP
012 EDITORIAL
TEKST
MIRJAM VAN DEN BROEKE
BEELD
ERIC VAN DEN ELSEN
FREE WILLY
I
Onze koning laat zich echt niet zomaar in een keurslijf persen.
Ik weet dat ik me met deze uitspraak niet geliefd ga maken bij mijn republikeinse vrienden, maar ik vind onze koning dus een enorme verademing. Dat komt doordat hij zich zo dikwijls, al dan niet bedoeld, van zijn menselijke kant laat zien. Waar zijn moeder tijdens haar koninklijke dienstjaren schuilging achter een ondoordringbare façade van deftige verhevenheid, lijkt Willem-Alexander zijn onderdanen juist te willen laten weten dat hij ook maar gewoon (p.52), maar dat bleek nog niet mee te vallen. een mens is, inclusief alle weinig verheven handeWie zich eenmaal tot Willy’s matties mag rekenen, lingen die daar doorgaans mee gepaard gaan. meent kennelijk daarover in alle toonaarden te Het begon al op de dag van zijn inhuldiging, toen moeten zwijgen. Volkomen onnodig, volgens mij, hij samen met zijn gezin de vinger gaf aan het nu Willem-Alexander zichzelf juist zo laagdrempehermetisch dichtgetimmerde programma en ‘spontaan’ het podium beklom om even de handjes lig wil profileren. Ik heb de ijdele hoop dat ik ooit nog eens word uitgenodigd voor een van de Eikenin de lucht te gooien op de boink-boink-beats van horst-diners waarover Schimmelpenninck en dj Armin van Buuren. Living on the edge! Kort Vermeulen schrijven. Als dank zal ik met graagte daarop werd een foto gepubliceerd van het bureau verkondigen hoe beregezellig onze koning is. van waarachter ons staatshoofd zijn koninklijke administratie doet. De items op dat bureau vormden één grote expositie van banaliteit. En dan heb ik het niet eens over de foto van zijn drie dochters. Nee, wat koning Willy pas echt one of us maakte, In een hilarische voorpublicatie uit zijn nieuwe waren de iPad en iPhone die daar nonchalant boek Man haalt rijbewijs (p.78) duikt Binnert de naast Tekst & Commentaar: Grondwet waren neerBeaufort in zijn verleden als redacteur bij Quote. gelegd. Slimmeriken doken uiteraard in een nadere Een baan die hij naar eigen mening niet alleen inspectie van de icoontjes op het tabletscherm. dankte aan zijn adellijke wortels, maar ook aan het Vooral de inhoud van de map ‘Spelletjes 1’ vond niet hebben van een rijbewijs, twee eigenschapik hartverwarmend. Bleek onze koning in zijn vrije pen die op de gezonde fascinatie van toenmalig tijd keihard Angry hoofdredacteur Jort Kelder konden rekenen. Dat Birds te spelen! Only Binnert geen rijbewijs had, betekende wel dat er human, zeg ik dan. altijd een collega mee moest wanneer hij buiten Tel daarbij op zijn de ov-vriendelijke zones journalistieke werkzaamaan hondsdolheid heden ging verrichten. Zo heb ik hem een keer grenzende enthoumet de redactie-Porsche naar een gehucht diep siasme als supporter in Noord-Holland gereden. Binnert had een tip van onze olympische gekregen dat daar een megalomane proletenschaatsers en ik kan niet anders dan concluderen hut werd gebouwd. In de praktijk bleek het een dat die Willy gewoon een prima kerel is, met wie jammerlijk bescheiden onderkomen, dat onze je gerust een biertje kunt pakken zonder meteen kolommen echt niet waard was. Een nogal loze trip van verveling van je barkruk te pleuren. Zijn dus, maar gezellig was het zeker, al was het maar vrienden zullen dat vast beamen. Maar wie zijn omdat wij deze deceptie meenden te moeten verdie vrienden eigenlijk? Redacteuren Sander werken in de plaatselijke kroeg. Toch jammer dus Schimmelpenninck en Stefan Vermeulen doken in dat hij tegenwoordig zelf achter het stuur mag. het netwerk van onze koning om het uit te vinden
PS
Die Willy is gewoon een prima kerel met wie je gerust een biertje kunt pakken
024
BIJZAKEN INHOUD P026 MOSZKOWICZ IS TOCH RIJKELIJK BEROOID P030 KLEDINGTEKORT BIJ SUITSUPPLY P031 GESCHIKTE TOBADVOCAAT
DE BALLEN ZIJN ZOEK
SWING ERUIT BIJ GROENDAEL
RED LAREN
ACHTERQLAP VOLSTREKT ONGEFUNDEERDE GERUCHTEN WA A R U H E L E M A A L N I K S VA N MOET GELOVEN
Het had zo mooi moeten zijn. In het pre-crisisjaar 2007 stonden golfliefhebbers in Wassenaar en omstreken in rijen van drie te dringen bij de lokale clubs. Reden voor de lokale succesondernemers (pre-crisis, we zeiden het al) Hans van Veggel en Theo Dietz om aan de rand van de rijkenenclave de exclusieve golfclub Groendael te beginnen. Voor slechts 34 duizend euro en een jaarlijkse contributie van 1500 euro kreeg u een paar aandelen en onbeperkt toegang tot de negen holes van het Quote 500-duo. Nu werd de baan nooit een enorme melkkoe voor Dietz en Van Veggel – de boeken lieten meer dan eens rode cijfers zien –, maar voor de GOLFLEED
Naomi van As?
reputatie van het duo in het Wassenaarse was het bijzonder goed. Zo werd een tijd lang vrij luid gefluisterd dat golfliefhebber en kroonprins (inmiddels koning) Willem-Alexander er op stille ochtenden weleens een balletje sloeg. Geen gekke gedachte, want de koning is een goede vriend van Dietz (lees daarover vooral ook het verhaal op p.52). Maar anno 2014 is de swing er goeddeels uit bij Groendael, zo blijkt als we een blik werpen in de meest recente boeken. Over 2012 noteerde de club een verlies van bijna zeven ton, waarmee het eigen vermogen uitkwam op meer dan 3,5 miljoen euro in het rood. In het jaarverslag lezen we dat ‘de initiatiefnemers van het golfpark’ (lees: Dietz en Van Veggel) onlangs een aanzienlijk bedrag hebben gegireerd om een acuut faillissement te voorkomen. Hun cash garandeert het voortbestaan tot eind dit jaar. Of u er over een jaar nog uw holes kunt lopen, is dus maar zeer de vraag. En dat geldt ook voor u, majesteit.
WAT MANKEERT PAARLBERG?
Omdat een Franse rechter vond dat het vanwege zijn gezondheid onmenselijk was hem nog vast te houden, mocht Jan-Dirk Paarlberg vrijwel direct de cel verlaten waarin hij na een inval in zijn buitenhuis in Saint-Tropez was opgesloten. Maar wat heeft de witwasser van Willem Holleeder nou precies? Zelf wil hij er niets over kwijt en ook justitie zwijgt. Aan de borreltafel heet het dat het weinig moeite kost om, tegen een gezonde betaling, een valse gezondheidsverklaring te verkrijgen en dat dit de zoveelste truc van Paarlberg is. GEHOORD In Café WillemSpark
beeld ANP, HH, Henk de Jong
Vroeger werd de clubkas van elke hockeyvereniging gestut met thés dansants en als er nog een gaatje gedicht moest worden, bood de Club van 100 uitkomst. Maar hockey moest professionaliseren. Heuse businessclubs werden in het leven geroepen om zo veel mogelijk osm-volk te lokken. Het noodlijdende Laren ondervindt nu dat de plaatselijke suikerooms niet langer bereid zijn zomaar alle bonnetjes te betalen. Vorige maand werd op een buitengewone ledenvergadering besloten dat elk lid even tweehonderd euro bij moet storten, wat de club een broodnodige drie ton oplevert om het kunstgras op te knappen en het liquiditeitstekort op te lossen. Dat staat nog los van de 463 euro contributie per jaar, de hoogste van Nederland (als junior mag u overigens 275 euro entreegeld aftikken, als senior 180 euro). Zo haalt de club dit jaar bijna een miljoen euro op bij de leden, maar waar blijft al dat geld? In de wandelgangen horen wij dat een jaar hoofdklassehockey algauw drie tot vier ton kost aan coaches, materialen en spelerssalarissen. En aangezien Laren zowel een herenals een damesteam afvaardigt op het hoogste niveau, loopt dat aardig op. Het probleem is dat Laren al langer in geldnood verkeert en dat het onwaarschijnlijk is dat sponsors meer zullen betalen nu er twijfel is of hockey olympisch blijft. Nog maar een extraatje van de leden?
Hoe lang blijft het nog gezellig bij Groendael?
036 TEKST
SONNY MOTKÉ
BEELD
FRISO KEURIS
‘De doelstelling is binnen vijf à zeven jaar een speler van formaat te worden. Dat willen de angel investors ook’
037
PITCH een “one stop shop”. Punt. In deze sector is de beschikbaarheid het grootste probleem. Bij een hotel met gemiddeld honderd kamers heb je ongeveer 32 duizend boekingskansen per jaar. Bij een vakantievilla heb je, ook omdat je vaak voor minimaal een week moet boeken, slechts 21 kansen. Dit probleem kun je tackelen door het aanbod enorm uit te breiden en te investeren in mobiele applicaties.’ Hiervoor heeft Lemmens al een groep van tien whizzkids in dienst in Kiev (‘Die zijn slimmer en goedkoper’) die samen met vier marketeers (‘Allemaal exGoogle’) de jonge onderneming in een hard tempo op de kaart zetten. Want hoewel Roomlr pas afgelopen november officieel werd opgericht, besloot Sanoma Ventures – de investeringstak van de uitgeverij – al dit voorjaar om in te stappen. ‘In totaal hebben we nu een miljoen euro binnen, igenlijk wil ik helemaal niet op de maar daar moet nog zeker tien miljoen bij. radar zijn. Ik hoef het merk Bas De doelstelling is binnen vijf à zeven jaar Lemmens niet te promoten; dat een speler van formaat te worden. Dat wilinteresseert mij geen donder!’ len de angel investors ook, dus er zit druk Het lijkt een vijandige start van achter. Het is simpel: na ongeveer anderhalf het gesprek, maar gelukkig heeft jaar moet er een omslag komen.’ deze orerende onlinereisondernemer – hij Toch rekent Lemmens zich met het simpele verdiende zijn sporen bij Booking.com en verdienmodel al voorzichtig rijk. ‘Het is een Isango! – genoeg zin om over zijn nieuwste hybridemodel: een commissie per afgehaninitiatief te praten. ‘Ik wil bouwen aan delde boeking op onze site, óf een betaling Roomlr. Voor het eind van dit jaar moeten per doorverwijzende klik. De hoogte van die we minimaal drie miljoen bezoekers en commissies verschilt. Sommige zijn dertig tussen de tachtig en honderd aanbieders euro, andere negentig, maar het percentage hebben. Plus in minstens vijf landen een bij bookingsites is altijd tussen tien en acht“goede speler”, oftewel leidend zijn.’ tien procent. Bij vakantiehuizen tikt dat Waar Lemmens het over heeft? Roomlr is aan: een consument betaalt gemiddeld het nieuwste initiatief dat voortvloeit uit de tussen de 750 en 1500 euro. Ik verwacht populaire deeleconomie. Wie een vakantiedan ook dit jaar nog break-even te draaien.’ villa of appartement heeft en daar grof geld Op dit moment kunnen er al 1,4 miljoen mee wil verdienen, dient nu goed op te appartementen op Roomlr worden geboekt letten. ‘De vakantiehuizenmarkt is erg via ruim dertig aanbieders en in acht talen. gefragmenteerd op internet. Tik het in op Qua klanten richt Lemmens zich voorlopig Google en je krijgt tien tot twaalf aanbieop Duitsland en Frankrijk. ‘Maar we zullen ders. Met Roomlr breng ik – in een notensnel opschalen. Vooral Oost-Europa is een dop – al die sites bij elkaar. Aanbieders enorme markt. En als we straks met “conhebben een mooi platform en gebruikers current” Airbnb, vliegticketsite Skyscanner en luchtvaartmaatschappij Transavia tot een nieuw partnership komen, BAS LEMMENS (42) IS oprichter van Roomlr komt er zo veel meer traffic. Dan wordt het alleen nog maar groot, STUDEERDE technische bedrijfskunde in Enschede groot, groot!’ De vakantiehuizenmarkt is sowieso gigantisch, zegt (‘Waar alle jongens in deze branche vandaan komen’) Lemmens. ‘Wereldwijd is het nu een markt van 160 miljard euro, terWOONDE op meer dan twintig plekken wereldwijd wijl dat drie weken geleden bij wijze van spreken nog 83 miljard was. MAAR NU op een hoofdstedelijke woonboot, ‘de enige En er komt nog meer aan. Heel Azië en Brazilië worden opengebroken; die niet short stay wordt verhuurd’ die mensen moeten allemaal nog naar het Anne Frank Huis! Dat is een groot probleem, dat ik wil oplossen.’
Huizencatalogus Roomlr brengt villa’s samen.
‘E
CADEAU VOOR NIEUWE ABONNEES
BEL GRATIS MET 0800.235.3553 OF GA NAAR WWW.QUOTENET.NL/AANBIEDING
beeld Maarten Wouters
Ter waarde van € 97
JOE MERINO V-NECK PLUS EEN JAAR LANG
VOOR € 99 I.P.V. € 196
JOE MERINO V-NECK, DE PERFECTE TRUI, biedt van alles het beste: HET MOOISTE MATERIAAL Joe Merino gebruikt de allerbeste wol van Australische merinoschapen. Deze is superzacht, kriebelt niet, pilt nauwelijks en kan gewoon met het wolwasprogramma in de machine worden gewassen. De schapen worden op een diervriendelijke manier geschoren. DE BESTE PASVORM Deze trui heeft een eigentijdse, licht getailleerde pasvorm die blijft. Hij gaat gegarandeerd niet lubberen. HET BESTE DRAAGCOMFORT Door de goede warmte- en vochtregulerende werking van de wol is de trui warm als het koel is en koel als het warm is. DE BESTE BREIERS In China breit Chu Wang met zijn team al ruim dertig jaar voor gerenommeerde merken als Armani, Cavalli en Valentino. DE BESTE PRIJS De truien van Joe Merino zijn alleen via internet en de eigen concept stores verkrijgbaar. Bij Quote krijgt u hem nú exclusief cadeau! NA AANMELDING EN BETALING ONTVANGT U VIA QUOTE EEN UNIEKE CODE, JORN2/3-2002.0514-QJMG
WAARMEE U ZELF VIA DE SITE VAN JOE MERINO UW V-NECK KUNT SELECTEREN Dit aanbod geldt in Nederland en België tot 1 augustus 2014 of zolang de voorraad strekt. Bij een acceptgirobetaling wordt € 2 aan administratiekosten berekend. Uw abonnement wordt verlengd met een jaar, tenzij u een maand voor het einde van de abonnementsperiode laat weten hiervan af te zien. Opzeggen kan telefonisch, schriftelijk of per e-mail. Uw gegevens worden opgenomen in onze database, aangemeld bij het CBP Den Haag.
IN DE GEWENSTE MAAT EN KLEUR (ER ZIJN 44 KLEUREN). Kijk voor de collectie en
meer informatie op www.joemerino.com. AL ABONNEE? Verleng nu uw abonnement met een jaar (€ 99) en ook u ontvangt de Joe
Merino V-neck cadeau! Bel de abonneeservice: 0900.100.2020.
052 SANDER SCHIMMELPENNINCK EN STEFAN VERMEULEN
BEELD
CARLFRIED VERWAAYEN
STYLING
EVELIEN REICH
KONINKLIJKE KRINGEN Hij zit alweer een jaar op de troon, maar is Willem-Alexander nou een internationale jetsetkoning of een heel normale Nederlander? Hoe ziet zijn netwerk er eigenlijk uit? En moeten we in hem een begaafd lintjesknipper zien of beschikt hij ook over een neus voor goede zaken, zoals veel van zijn vrinden? ‘Hij is geen ondernemer, maar een ambtenaar.’
met dank aan Prinsheerlijk Antiek, M-E-K en Amsterdam Golfstore
TEKST
053 WILLEM-ALEXANDER
062 TEKST
ESMÉE PATER EN MARTIJN DE MEULDER
Eelco-Jan Velema (l.) en Philip Appels
BEELD
NO CANDY
063 3D-PRINTEN
EEN NIEUWE DIMENSIE Het zou al een miljarden industrie zijn. Terwijl u dit leest, verbranden Neder landse startups tientallen miljoenen bij de ontwikke ling van businessmodellen rond 3D-printen. Wie houdt zich ermee bezig en waar ligt het geld? ‘We maken nu nog geen winst, maar de markt is aan het ontplof fen. Dit wordt enorm.’
070 TEKST
ALBERT JAN SWART
BEELD
STEVE NESTOROVSKI
Vragenboek Dat private-equitypartijen graag scherp aan de wind varen, is bekend. Maar Paul Dumas en Maurits Regenboog, van investeringsfonds ProCures, zouden zich op de rand van het ethisch toelaatbare begeven. Ze kochten zowel het wankelende Free Record Shop als de inmiddels failliete boekhandelketens Selexyz en De Slegte. Zijn zij reddende engelen, wier pogingen jammerlijk mislukten? Of waren zij er alleen maar op uit de winkelketens leeg te zuigen?
071 PROCURES
078 BINNERT DE BEAUFORT
BEELD
MARTIJN STEINER LOVISA
RIJDEN MET DE GROTE LEIDER
TEKST
SCHRIJVER EN OUD-QUOTE-JOURNALIST BINNERT DE BEAUFORT HAALDE EEN JAAR GELEDEN EINDELIJK ZIJN RIJBEWIJS. OP 42-JARIGE LEEFTIJD. HIJ SCHREEF ER EEN BOEK OVER, DAT OP 21 MEI VERSCHIJNT: ‘MAN HAALT RIJBEWIJS’. EEN HOOFDSTUK VAN DEZE AUTO-BIOGRAFIE IS GEWIJD AAN ZIJN TIJD BIJ QUOTE. EEN VOORPUBLICATIE.
079 QUOTE EN AUTO’S
beeld ANP, Carli Hermès
M Mensen die hysterisch doen over auto’s, ik kwam ze eigenlijk niet tegen voordat ik in 1997 bij Quote ging werken. Ik betrad sowieso een wereld die mij volkomen vreemd was. Met mijn ietwat morsige uitstraling en gecultiveerde antikapitalistische attitude paste ik totaal niet in deze biotoop die werd beheerst door snelle jongens en meisjes met consumptiedrift en geldzucht. Mijn sollicitatie was dan ook alleen maar ingegeven door de gedachte: ik moet toch íets doen met mijn leven. Quote zocht toevallig een redacteur, en ik wilde journalist worden. Het eerste gesprek was met Jort Kelder zelf. De Grote Leider zat achter zijn bureau met de benen op tafel. Hij droeg zijn iconische outfit: te korte krijtstreepbroek, zwarte brogues, roze bretellen op een lichtblauw overhemd, de mouwen omgeslagen. Het jasje van zijn pak hing aan een knaapje aan een kapstok. Openingsvraag: ‘Hoeveel poen heeft die familie van jou nu eigenlijk?’ Niet veel, zei ik naar waarheid. Mijn grootvader, de man die ooit Brussel onveilig maakte in zijn Renault 4, had flink zijn best gedaan om de restanten van een niet-bestaand fortuin te verbrassen. Maar dat laatste vertelde ik de Grote Leider niet. Hij was tevreden met het antwoord. ‘Verarmde adel, mooi.’ We kwamen ook te spreken over mijn rijbewijs. Dat bezat ik niet. Ook dat bleek in goede aarde te vallen. ‘Verarmde adel zonder rij bewijs, mooi.’ Toen kwamen we over politiek te spreken. Ik zei hem naar waarheid dat ik meestal PvdA stemde, en een enkele keer D66. Een spottende glimlach verscheen op zijn gezicht. Ik was links, had geen rijbewijs, kwam uit een verarmd adellijk geslacht, was
een corpsbal én ging morsig gekleed – ik had een te groot, gekreukeld grijs pak aan dat ik ook placht te dragen op de sociëteit. Dat ik voor mijn studie geschiedenis mijn scriptie had geschreven over ‘de verchristelijking van de joodse Jezus’, was een bonus die mijn excentriciteit, in zijn ogen althans, nog verder deed toenemen. Ik denk dat hij toen al had besloten mij aan te nemen. Het tweede gesprek was min of meer een formaliteit, hoewel ik wel even moest zweten, omdat ik nu ook door andere redacteuren werd bevraagd op mijn niet-bestaande kennis van het bedrijfsleven. Ik kon wat namen van bekende advocaten noemen, patronen van vriendjes van mij die alweer een paar jaar voor de grote corporate kantoren in Amsterdam werkten. Ik wist wie Freddy Heineken was. Floris Maljers, oud-ceo van Unilever, wist ik op de valreep ook nog te noemen. Maar ik mocht blijven.
Freddy Heineken
I
k werd op de advocatuur en het oude geld ‘gezet’. Voor de advocatuur was het niet noodzakelijk dat ik daadwerkelijk iets wist van het recht, dat ik echt begreep wat advocaten deden. Dat was allemaal niet belangrijk. Het ging om de mannetjes en de vrouwtjes, de ego’s, de conflicten, de exorbitante uurtarieven die in die rijke jaren negentig waren geëxplodeerd op de golven van de internethype, de stijgende vastgoedprijzen, fusies en overnames, en een aandelenbeurs die altijd kassa gaf. Ik kon leveren, aangezien ik mijn vriendjes had die altijd wel zo integer waren om alleen Floris Malje
rs
De kwartjes van Kok
086 TEKST
VINCENT DE VRIES
BEELD
GOFFE STRUIKSMA
‘They’ve got an awful lot of sunshine in Brazil’
EEN LAND DAT STRAND, MOOI WEER, VOETBAL EN CARNAVAL BIEDT, PLUS EEN MARKT WAAR HET ECONOMISCH WEL VOOR DE WIND GAAT. LOGISCH DUS DAT STEEDS MEER LANDGENOTEN ZICH IN BRAZILIË VESTIGEN. QUOTE ZOCHT HEN OP. ‘IK ZIE NEDERLANDERS IN ALLE SOORTEN EN MATEN KOMEN, TOT EEN STROOPWAFELVERKOPER AAN TOE.’
087 NEDERLANDERS IN BRAZILIË PETER VAN VOORST VADER (60) IS entrepreneur IN BRAZILIË SINDS 1985 LEUKSTE AAN DIT LAND ‘Vrolijkheid en informaliteit’ GROOTSTE GEMIS ‘Sociaal bewustzijn’ ROMÁRIO OF VAN BASTEN? ‘Willem van Hanegem’
D
e weg erheen voelt als een ritje in een centrifuge. Venijnige kinderkopjes op de bergweg omhoog schudden ons flink door elkaar en de steile bochten naar de top bieden ook niet echt de stabiliteit die we nu nodig hebben. De conclusie is al snel getrokken: de route naar de enorme villa van Peter van Voorst Vader is niet ideaal voor een Ferrari of Lamborghini, sportwagens die we eerder deze dag over de beroemde boulevards van Rio de Janeiro zagen rijden. Voor de voormalige ceo van de beursgenoteerde Brazilian Hospitality Group (BHG) is dat geen probleem: hij rijdt een stevige middenklasser. De oud-marketeer, die jarenlang via Shell was verbonden met de Formule 1-stal van McLaren en
zodoende ook goed bevriend raakte met de Braziliaanse coureur Ayrton Senna, hoeft ook niet zo nodig in zo’n racemonster te rijden. Een majestueus uitzicht over de stad is hem veel meer waard. We hoeven Van Voorst Vader niet te vragen waarom hij juist voor dit huis koos, op een half uurtje rijden van de Copacabana. Vanaf zijn immense houten balkon, waar regelmatig aapjes over de reling lopen, kijkt hij niet alleen uit op een prachtig binnenmeer en het aangrenzende Ipanema, hij ziet tevens het beroemde beeld van Christus de Verlosser op de Corcovado-berg. Glunderend: ‘Dit uitzicht went nooit, het blijft fantastisch.’ Met dank aan de Nederlanders, zegt Van Voorst Vader. ‘Begin jaren negentig hebben we samen met Shell dat beeld laten restaureren. Dat was hard nodig. Hadden we dat niet gedaan, dan was het zonder meer omgevallen, zo erg was het ermee gesteld. Het grootste tv-kanaal van Brazilië had ons hiervoor benaderd, omdat de Braziliaanse overheid geen geld had om het te financieren. Natuurlijk hebben we dat gedaan; als multinational kun je je geen betere pr voorstellen.’ Hoe anders is de situatie tegenwoordig in Brazilië. Geld is er inmiddels voldoende, zeker na de vondst van een flinke hoeveelheid gas en olie in de grond. Van Voorst Vader wijst op een groot turquoise huis, eveneens met een enorm balkon. ‘Dat is van Eike Batista, een van de rijkste mensen ter wereld. Jarenlang stond hij in de top-3 van Forbes en wilde graag Bill Gates van de troon stoten. Maar helaas voor hem is hij enkele plekken gezakt. Al neemt dat niet weg dat Batista nog altijd vele miljarden heeft, hoofdzakelijk
094 TEKST
PAUL VAN RIESSEN
BEELD
MARTIJN STEINER LOVISA
DE KUNST VAN HET KOPEN
Altijd al een Van Gogh boven de bank gewild? Zou u uw cornflakes voortaan graag uit een porseleinen kommetje uit de Mingdynastie eten? Of heeft uw maîtresse weer eens een nieuw glimmertje verdiend? Welkom op de Tefaf, waar zowel oud, nieuw als internationaal geld boodschappen doen tot kunst heeft verheven.
095 TEFAF
Jan Smit (Quote 500 nr.466) schatzoekt nog even door
114 TEKST
GANDOR BRONKHORST
BEELD
MARTIN DIJKSTRA
MET DANK AAN
HET RIJKSMUSEUM
S U B M A R I N E R M E T D AT U M I N S TA A L R O L E X € 74 5 0
115 HORLOGES
Audemars Piguet
Opgericht: 1875, Le Brassus Hoewel het merk bekendstaat om de forse, stalen Royal Oak-modellen, is Audemars Piguet altijd een klassiek huis geweest dat een grote rol heeft gespeeld in de ontwikkeling van de Zwitserse horlogerie. Nog steeds is het deels in eigendom van de families Audemars en Piguet.
MILLEN A RY 4101 IN ROSÉGOUD AUDEMARS PIGUE T € 34.910
Les grandes maisons DEZE HORLOGEHUIZEN ZIJN ZO PRESTIGIEUS DAT BIJNA GEEN ENKELE JUWELIER ZE ALLEMAAL IN HUIS HEEFT. BEHALVE SCHAAP EN CITROEN.