Dakplaten op de top van DE utiliteitsbouw
Inhoud Op de top van de utiliteitsbouw....................................................................... 3
Trefwoordenregister
Pagina
Altijd flexibel bouwen met Hebel.................................................................... 4
Absorptie-coëfficient
3
Grote dakoppervlakken, geen instortingsgevaar.......................................... 6 Op en top Hebel cellenbeton........................................................................... 7 Technische topprestaties................................................................................ 8 Hebel: sterke (bouw)fysische eigenschappen..............................................12
Afwerking
5, 11
Akoestiek
7
Binnenklimaat
3
Bolle daken
3
Brandwerendheid
3
Duurzaamheid
3
Eigenschappen
3
Esthetiek
3
Geluidwering Altijd de juiste werkwijze met Hebel dakplaten...........................................15 Bouwkundige details......................................................................................16
8
Hellende daken
3
Holle daken
3
Isolatiedikte
3
Leveringsprogramma
8
Montagevolgorde
3
Oplegging
3
Overspanning
3
Overstekken
3
Plaatdikte plaatlengte Platte daken Ravelingen Thermische isolatie
2
Hebel dakplaten
12
Gewicht
9, 14 9, 10, 14 6 10 3
Verankering
10
Warmte-accumulatie
13
Warmte-isolatie
12
Op de top van de utiliteitsbouw De keuze voor een dak wordt bepaald door wat er onder gebeurt. Kantoorwerk verschilt immers enorm van dat in een productie- en opslaghal. Welke specifieke eisen een opdrachtgever of architect ook heeft, een dak van Hebel cellenbeton is de beste oplossing. Twee kenmerken maken de dakplaten van Hebel bijzonder geschikt voor hun toepassing in de utiliteitsbouw: hun uitstekend accumulerende vermogen en hun lichte gewicht. Warmteaccumulatie brengt een zogenoemde faseverschuiving met zich mee: overdag is het onder het dak minder warm, terwijl de warmte ’s nachts weer wordt afgestaan. Dat zorgt voor veel lagere energiekosten in het kader van het koelen van gebouwen (zie de tabel) en ook voor een optimaal werk- of winkelklimaat met de nodige positieve gevolgen voor arbeidsprestatie of verkoop. Lichter bouwen betekent sneller, goedkoper en just-in-time bouwen met minder zwaar materieel - met alle (financiële) voordelen van dien. Unieke eigenschappen en mogelijkheden
Bedrijfskosten vergelijking (van-tot-waarden)
Cellenbeton beschikt over een veelheid aan andere unieke
40
eigenschappen. Het materiaal staat namelijk ook voor goede
30
thermische isolatie, brandwering, geluidsabsorptie, vormvrijheid,
20
duurzaamheid en vochtregulering. Dat maakt de mogelijkheden met
10
Hebel dakplaten vrijwel onbeperkt: van geconditioneerde ruimte tot
0 Elektra/koelen
Reiniging
Inspectie en onderhoud
Duurzaam bouwonderhoud
Verwarmen
opvallende dakconstructie.
Bron: ‘Leitfaden Nachhaltiges Bauen’, uitgegeven door het Duitse ministerie voor verkeer, bouw en woningen (vgl. VROM).
Hebel dakplaten
3
Altijd flexibel bouwen met Hebel Hebel cellenbeton staat voor kwaliteit en duurzaamheid, maar zeker ook voor flexibiliteit. Bouwen is mogelijk in vrijwel elke gewenste vorm. En niet alleen als het gaat om daken. Cellenbeton is steenachtig en isolerend, voldoet aan alle milieutechnische randvoorwaarden, is duurzaam en bovenal vriendelijk tijdens het gebruik. De Hebel dakplaat is een prefab product dat onder de beste omstandig heden wordt geproduceerd, op het juiste moment op de juiste plaats wordt geleverd en snel met licht mater ieel door de Bouwafdeling van Xella wordt gemonteerd. Dat maakt een strakke regie en een vlekkeloos logistiek proces mogelijk.
Snelle bouw zonder concessies aan de kwaliteit van het bouwwerk.
Hebel cellenbeton wordt op de markt gebracht door Xella Aircrete Systems (XAS). Deze Xella-divisie richt zich op de Europese utiliteitsbouw. XAS produceert en levert met Hebel uitgekiende oplossingen in cellenbeton, toegesneden op de meest actuele, internationale bouweisen. Systemen en producten voor de efficiënte montage van daken, buiten-, binnen- en brandwanden in de industriële bouw, zoals bedrijfshallen, logistieke centra en productiebedrijven. Toepassingen waarbij hoge eisen worden gesteld aan brandveiligheid, thermische isolatie, explosiewering en conditionering van het binnenklimaat.
4
Hebel dakplaten
Cellenbeton
Multiplex strook
Isolatie
Cellenbeton
Ventilatiefolie Kal-Zip Clip Isolatie
Houten ribben
Dampremmende folie
In vorm
Compleet systeem
Bouwen in een bijzondere vorm?
Snelle bouw zonder concessies aan de kwaliteit van het bouwwerk
Met Hebel cellenbeton kan het.
- daarvoor staat Hebel cellenbeton, met alle (financiële) voordelen
Snel, makkelijk en arbeids
van dien. En niet alleen in daken. Hebel dakplaten staan niet op
vriendelijk. Hebel dakplaten zijn op
zichzelf: ze vormen een wezenlijk onderdeel van bouws ystemen die
eenvoudige wijze gesegmenteerd
zich al langer hebben bewezen. Draagconstructies van staal of beton
te monteren. Dat geeft een enorme
kunnen heel gemakkelijk worden ingevuld met dak- én wandplaten
keuzevrijheid in vorm: traditioneel,
van Hebel; complete casco’s van cellenbeton kunnen zelfs in enkele
zoals een zadel- of lessenaars-
dagen tijd worden opgericht. De volgende bouwfasen kunnen ver
dak, een plat dak - al dan niet met
volgens snel worden ingezet.
opbouw - of juist een gebogen bol of hol dak. Met Hebel dakplaten kunnen opdrachtgever en architect alle kanten op. Afwerking Hebel dakplaten vormen een prima basis voor alle mogelijke vormen van dakbedekking. Bitumen of kunststof zijn bijvoorbeeld uit stekend toe te passen op platte daken, dakpannen op hellende daken en staalplaten op gebogen daken van cellenbeton. Maar de mogelijkheden reiken veel verder.
Hebel dakplaten
5
Grote dakoppervlakken, geen instortingsgevaar Een klimaat met meer extremen kan leiden tot heviger regen- of sneeuwval. Gevolg: met name platte daken krijgen meer gewicht te dragen. Een onvoldoende stijve constructie, te gering afschot, gebrek aan onderhoud en het ontbreken van adequate hemelwaterafvoer kunnen er zelfs voor zorgen dat een dak in zo’n geval bezwijkt. Niet met Hebel dakplaten: constructies in combinatie met cellenbetonnen dakplaten zijn voldoende sterk en stijf om een eventuele opeenhoping van sneeuw of water te weerstaan. Platte daken worden veelal uitgevoerd in een staalconstructie met stalen dakplaten. Een dergelijke lichte constructie geeft een g rotere kans op in storting door wateraccumulatie en sneeuwbelasting. De rijksoverheid wijst doorlopend op deze gevaren; gemeenten inventariseren en inspecteren welke (openbare) gebouwen binnen hun grenzen een permanent verhoogd risico lopen. Het advies is aluminium, hout en cellenbeton te gebruiken: ook licht, maar toch voldoende stijf en sterk. Cellenbeton heeft als extra voordelen dat het thermisch isoleert, geluid absorbeert en bovenal warmte accumuleert. Juist daarom zijn Hebel dakplaten zo geschikt voor toepassing in daken. Ook bij hevige regenval en opeenhoping van water.
6
Hebel dakplaten
Op en top Hebel cellenbeton De unieke eigenschappen van Hebel cellenbeton reiken ver. Voor daken zijn er méér voordelen dan het lichte gewicht en de ongekende warmteaccumulatie van Hebel dakplaten. Cellenbeton isoleert, absorbeert geluid, is ongevoelig voor vocht en, heel belangrijk, onbrandbaar.
Brandveiligheid Bij brandpreventie gaat het om de bescherming van mensen en g oederen. Voorkomen is een eerste uitgangspunt, het tegengaan van uitbreiding een tweede. Hebel cellenbeton is onbrandbaar en zorgt ervoor dat een brand zich niet kan voortplanten. Brandoverslag van naburige brandhaarden wordt eveneens voorkomen. De brandwerendheid van dakplaten van buiten naar binnen is minimaal 180 minuten; ook andersom zorgen ze voor een hoogwaardige brandscheiding. Eventueel (blus) Cellenbeton is een natuurlijk
Akoestiek
water deert cellenbeton overigens
materiaal, gemaakt van kalk,
De uitstekende akoestische eigen-
evenmin.
zand en cement. Het geheim zijn
schappen van Hebel komen vooral
de duizenden gesloten cellen met
bij de toepassing van dakplaten
daarin stilstaande lucht die tijdens
tot hun recht: geen holle-ruimte-
de productie ontstaan.
effecten zoals galm of echo, maar absorptie van geluid. De hoge geluidsisolatie zorgt ervoor dat de omgeving geen hinder ondervindt van lawaaiige productie of harde muziek. Omgekeerd beschermen de dakplaten tegen geluidsoverlast van buitenaf.
Hebel dakplaten
7
Technische topprestaties Wie het beste dak wil met de meest hoogwaardige eigenschappen, zoals accumulatie en een licht gewicht, kiest voor Hebel dakplaten. Maar voor hoogwaardige bouw zijn de juiste voorschriften van belang. Een overzicht van de technische prestaties van Hebel dakplaten. Leveringsprogramma Type cellenbeton
Dikte mm
Breedte mm
Lengte mm**
GB4/600
100*
750 - 600
4500
125
750 - 600
5000
150
750 - 600
6000
175
750 - 600
6750
200
750 - 600
6750
240
750 - 600
6750
300
750 - 600
6750
* Op aanvraag ** Lengte oplopend met 10 mm en afhankelijk van belasting en overspanning
Rekenwaarden gewichten Rekenwaarden
Cellenbetontype
Afkortzagen
GB2/400
GB3/500
GB4/600
≤ 400 kg/m3
≤ 500 kg/m3
≤ 600 kg/m3
eigen gewicht
≤ 635 kg/m3
≤ 735 kg/m3
≤ 835 kg/m3
Rekenwaarde voor transport
≤ 615 kg/m3
≤ 715 kg/m3
≤ 815 kg/m3
≤ 515 kg/m3
≤ 615 kg/m3
≤ 715 kg/m3
Volumieke massa (droog) Rekenwaarde voor het
Schuin zagen (schuine afkortplaten)
Rekenwaarde berekening onderconstructie
1 Langszagen (pasplaten) 2
Gewicht kN/m
2
GB2/400
GB3/500
GB4/600
0,65
0,77
0,90
0,78
0,93
1,07
0,91
1,08
1,25
1,03
1,23
1,43
1,24
1,48
1,72
1,55
1,85
2,15
Genoemde gewichten zijn rekengewichten waarmee onderliggende constructies berekend kunnen worden.
8
Hebel dakplaten
Sparingen zagen (sparingplaten) 3 Sparingen boren (sparingplaten) 1 minimumbreedte 300 mm 2 maximum 1/3 breedte 3 maximum 1/3 breedte
42/62/81
16 mm
Afmetingen speciegroef dakplaten (plat dak) Plaatdikte mm
Diepte groef mm
125 en 150
62
175, 200, 240 en 300
81
32 13 mm vellingkant
Afmetingen messing en groef in mm Plaatdikte > 125 mm
Plaatdikte = 125 mm
Breedte groef
54
31
Breedte messing
50
27
Hoogte messing
8
8
Diepte groef
10
10
Breedte vellingkanten
13
13
54 10
Maximaal theoretische plaatlengte (Lth) mm Standaard** Plaatdikte Eigen gewicht
Standaard +
Standaard +
Standaard +
Standaard +
0,25 kN/m2
0,50 kN/m2
0,75 kN/m2
1,00 kN/m2
(bv plafond)
(bv grind)
(bv grind +
(bv afschot-
plafond)
laag)
mm
kN/m2
100*
-
-
-
-
-
-
125
0,90
4100
3950
3800
3650
3550
150
1,07
5000
4800
4650
4500
4350
175
1,25
5650
5450
5300
5100
4950
200
1,43
6300
6050
5850
5700
5500
240
1,72
6750
6750
6750
6750
6600
300
2,15
6750
6750
6750
6750
6750
*Op aanvraag **Inclusief minimale opleglengte. Standaard Lth = eigen gewicht, gewicht dakbedekking en isolatie (0,15 kN/m2) en veranderlijke belasting (1 kN/m2). De elastische doorbuiging als gevolg van voorgeschreven belasting wordt berekend op 1/250 Lth (situatie lange duur volgens NEN 6702 en NEN 6752). Vraag voor afwijkende gevallen en grotere lengtes advies aan Xella.
Hebel dakplaten zijn standaard vlak en rechthoekig en voorzien van vellingkanten. Op verzoek kunnen voorzieningen in de vorm van sparingen, kepen of p asplaten worden gemaakt. De plaatdikte is afhankelijk van overspanning, belasting en eventuele eisen aan warmte- en geluidsisolatie.
Hebel dakplaten
9
Verankering
�
Opwaaiverankering: in het algemeen niet noodzakelijk vanwege
max 300 mm
het eigen gewicht van de dakplaten. Indien toch noodzakelijk volgt het aantal opwaaiankers
max 6750 mm
uit berekening.
�
max 750 mm
Afschuifverankering: realiseren door middel van een hoekstaal of aangelaste stalen plaat aan de onderzijde van de draag constructie. Overstekken
Bepaling minimale opleglengte conform KOMO-attest
In de lengterichting maximaal
Wand
Minimale opleglengte
1/5 van de plaatlengte en in de
Dagmaat (L) in mm
Formule: 0,004L + 35 mm
breedterichting maximaal 1/3 van
1000
39
de plaatbreedte.
2000
43
3000
47
Ravelingen
4000
51
Ravelingen zijn in het algemeen in
5000
55
de draagconstructie aangebracht.
6000
59
Voor kleine sparingen is het soms
6750
62
mogelijk raveelijzers te gebruiken die de belasting overbrengen naar de naastgelegen platen.
100
Minimale opleglengten
Minimale oplegging in mm
90 80 70 60 50
39
40
43
47
51
55
59
62
30 20 1000
2000
3000
4000
5000
6000
6750
Plaatlengte in mm
Bij tussenoplegging (vergaring) een voeg van omstreeks 10 millimeter aanhouden. Driepuntsopleggingen zijn mogelijk. Platen van 100, 125 en 150 millimeter dikte hebben maximale lengtes van respectievelijk 4½, 5 en 6 meter.
10
Hebel dakplaten
Afwerking bovenzijde
Afwerking onderzijde
Er is onderscheid tussen platte
Cellenbeton dakplaten kunnen aan
daken (hellingshoek ≤ 20 graden)
de onderzijde worden voorzien van
enerzijds en hellende (hellingshoek
een ademende verflaag of spuit-
≥ 20 graden) en gebogen holle of
pleister. Xella adviseert de v-naad
bolle daken anderzijds.
in het zicht te laten.
Ten behoeve van een goede afwatering dient het dakvlak van platte daken over voldoende afschot te beschikken, hetzij in de onderliggende constructie, hetzij door een afschotlaag op de platen. Voor de dakrandopstand zijn cellenbetonnen mastiekranden of opzetkantstukken leverbaar. Wanneer grind op het dak wordt aangebracht, kan de dakbedekking los worden gelegd. Zonder grind moet de dakbedekking worden geplakt of mechanisch bevestigd. Bij hellende of gebogen daken worden meestal dakpannen of geprofileerde platen toegepast. Tussen de tengels kan isolatiemateriaal worden aangebracht om de gewenste Rc-waarde te bereiken.
Algemene technische gegevens Type cellenbeton
GB2/400
Rho-max
4 00 kg/m
f ‘ ck
(karakteristieke druksterkte)
2,2 N/mm2
3,5 N/mm2
4,8 N/mm2
f
(rekenwaarde druksterkte)
2,0 N/mm
2,3 N/mm
3,2 N/mm2
(rekenwaarde treksterkte staal)
435 N/mm2
435 N/mm2
435 N/mm2
Rho-g (berekeningsgewicht)
635 kg/m
735 kg/m
835 kg/m3
E’ b;kort (E-modulus korte duur)
1.000 N/mm2
1.500 N/mm2
φ
‘
b
fs
GB3/500 3
2
3
5 00 kg/m
GB4/600 3
2
3
600 kg/m3
2.000 N/mm2
0,5
0,5
0,5
E’ b;lang (E-modulus lange duur)
667 N/mm2
1.000 N/mm2
1.333 N/mm2
ftk
(karakteristieke treksterkte)
0,48 N/mm2
0,53 N/mm2
0,72 N/mm2
fb
(rekenwaarde treksterkte)
0,24 N/mm2
0,26 N/mm2
0,36 N/mm2
(kruipfactor)
Hebel dakplaten
11
Hebel: sterke (bouw)fysische eigenschappen Cellenbeton is onbrandbaar in de zin van NEN 6064, klasse A1 volgens de Europese normen, en verspreidt bij brand geen rook of gassen. Verder beschikt cellenbeton over uitstekende thermisch isolerende en absorberende eigenschappen en is het warmteaccumulerend. Tot slot werkt cellenbeton geluidsabsorberend en -isolerend. Geluidwering van binnen naar buiten en vice versa Gewichtsklasse GB4/600
Dikte
Ri (dB) voor octaven met middenfrequenties (Hz)
mm
125
250
500
1000
R A dB(A) 2000
125
30
30
35
42
50
36
150
31
31
36
43
51
37
175
33
33
38
45
53
38
200
34
34
40
48
55
40
240
35
35
41
49
56
41
300
38
38
44
52
59
44
R A dB(A) is het standaard spectrum voor wegverkeerslawaai. Vraag voor afwijkende gevallen advies aan Xella.
Rekenwaarde warmtegeleidingscoëfficiënt cellenbeton Type
λ reken in W/mK
λ reken in W/mK
cellenbeton
droog binnenmilieu
overige toepassingen
GB2/400
0,112
0,121
GB3/500
0,135
0,147
GB4/600
0,161
0,175
12
Hebel dakplaten
Warmte-accumulatie cellenbeton Etmaaltemperatuurverloop plat dak 150 mm cellenbeton
Faseverschuiving – koel overdag en ‘s avonds warm – zorgt voor een optimaal werk- en winkelklimaat.
Bovenzijde Onderzijde
Temperatuur in °C
60
40
20
0
00.00
04.00
08.00
12.00
16.00
20.00
24.00
Tijd in uren
Hebel dakplaten
13
Maximaal theoretische plaatlengte t.b.v. de brandwerendheid op bezwijken (GB4/600) Plaatdikte in mm
Belastingsituatie
60 min.
90 min.
120 min.
180 min.
150
1
4800
4500
4250
3900
2
4650
4300
4100
3750
3
4500
4150
3950
3600
4
4350
4050
3800
3500
5
4250
3900
3700
3350
1
5450
5150
4900
4600
2
5250
4950
4750
4400
3
5100
4800
4600
4300
4
4950
4650
4450
4150
5
4850
4500
4300
4000
1
6000
5700
5500
5200
2
5850
5550
5300
5050
3
5650
5350
5150
4850
4
5500
5200
5000
4750
5
5400
5100
4900
4600
1
6750
6750
6550
6300
2
6750
6550
6350
6100
3
6650
6350
6200
5950
4
6500
6200
6050
5750
5
6350
6050
5900
5600
1
6750
6750
6750
6750
2
6750
6750
6750
6750
3
6750
6750
6750
6750
4
6750
6750
6750
6650
5
6750
6750
6750
6500
175
200
240
300
1 = Standaard 2 = Standaard + 0,25 kN/m2 3 = Standaard + 0,50 kN/m2 4 = Standaard + 0,75 kN/m2 5 = Standaard + 1,00 kN/m2
Standaard = eigen gewicht van de plaat + dakdekking en isolatie (0,15 kN/m2) + veranderlijke belasting (1 kN/m2)
Absorptie-coëfficiënten van onbehandeld cellenbeton Frequentie (Hz)
125
250
500
1000
2000
GB4/600
0,08
0,10
0,14
0,16
0,20
14
Hebel dakplaten
Altijd de juiste werkwijze met Hebel dakplaten Bij het verwerken en monteren van Hebel dakplaten is een juiste werkwijze van belang. Neem daarom onderstaande zaken in acht en houd de vermelde stappen aan.
De dakplaten worden liggend ge-
De dakplaten worden ‘koud’ op de
stapeld, gebundeld in pakketten
onderliggende constructie gelegd
aangevoerd en gelost met een
met behulp van een speciale dak-
speciale loshaak (op huurbasis
platenklem (op huurbasis bij Xella
bij Xella verkrijgbaar).
verkrijgbaar).
De dakplaten zijn voorzien van
Waar noodzakelijk worden de dak-
een bovensponning (of messing
platen verankerd aan de onderlig-
en groef).
gende constructie.
De dakplaten moeten worden op-
De dakplaten worden strak
geslagen op een vlakke en droge
aaneengesloten gemonteerd.
ondergrond en moeten op ca. 1/5 van elk uiteinde worden ondersteund. Pas op met vuil en vocht.
Xella zorgt voor een in overleg
De bovensponning wordt na
samengestelde montagetekening
montage gevuld met zand-cement-
en montagevolgorde.
mortel.
Logistiek en montage in overleg
Vraag voor specifieke situaties
tussen Xella en de aannemer.
vrijblijvend advies aan Xella.
Hebel dakplaten
15
Details 2
3
1
Dakdetail 1
Dakdetail
Plat dak eindoplegging op staalconstructie
2
Plat dak zijoplegging op staalconstructie
Speciegroef
max 1/5 van de plaatlengte max 1/3 van de plaatbreedte
Haakbout M12
Dakdetail 3
Dakdetail
Plat dak raveelconstructie
3
Plat dak raveelconstructie
Oor
Oor
A B
B
A Hoeklijn
16
Hebel dakplaten
Hoeklijn
3
1
2
Dakdetail 1
Dakdetail
Hellend dak onderaansluiting
2
Hellend dak nokaansluiting Na montage uitvullen
Xella anker
Opvangconstructie om afschuiven te voorkomen
Bij dakhelling > 20 graden worden de dakplaten uitgevoerd met messing en groef
Dakdetail 3
Dakdetail
Gebogen dak gesegmenteerde constructie
Op plaatmaat afgestemde gesegmenteerde constructie
3
Gebogen dak gebogen constructie
Op plaatmaat afgestemde uitvulling op de constructie
Hebel dakplaten
17
Dakdetail 3
2
Plat dak eindoplegging op metselwerk
1 3
Dakdetail 1
Dakdetail
Plat dak tussenoplegging op metselwerk
2
Plat dak tussenoplegging op metselwerk Specie
Koppelstaaf ø8 in onbehandelde uitvoering
Koppelstaaf ø8 lg=500 in onbehandelde uitvoering
Ingemetseld anker
Ingemetseld anker
Dakdetail 3
Dakdetail
Plat dak tussenoplegging op beton
3
Koppelstaaf ø8 lg=500 in onbehandelde uitvoering
Specie
Doorgaande wapeningsstaaf
Voegspecie
Stekeind
18
Hebel dakplaten
Plat dak tussenoplegging op beton
Koppelstaaf ø8 lg=500 in onbehandelde uitvoering
Doorgaande wapeningsstaaf Stekeind
Dakdetail 1
Dakdetail
Plat dak tussenoplegging op hout
2
Plat dak tussenoplegging op hout Specie
Koppelstaaf ø8 in onbehandelde uitvoering
Koppelstaaf ø8 lg=500 in onbehandelde uitvoering
Folie Kozijnanker
Kozijnanker
Dakdetail 1
Dakdetail
Plat dak tussenoplegging op staalconstructie
2
Plat dak tussenoplegging op staalconstructie
Koppelstaaf ø8 in onbehandelde uitvoering
Specie
Klemanker ø8 gegalvaniseerd
Klemanker ø8 gegalvaniseerd
Dakdetail 3
Koppelstaaf ø8 in onbehandelde uitvoering
Dakdetail
Plat dak tussenoplegging op staalconstructie
3
Plat dak tussenoplegging op staalconstructie
Specie
Haakbout M12 Haakbout M12
Hebel dakplaten
19
XEL40016/Procomm/06-12
Postbus 23 4200 AA Gorinchem Telefoon (0183) 67 12 34 Telefax (0183) 67 13 68 E-mail
[email protected]
Internet www.xella.nl
Hebel is een geregistreerd handelsmerk van de Xella Groep
Xella Nederland BV
