Wijkveiligheidsscans West

Wijkveiligheidsscans West Rapportage leefbaarheid en veiligheid in Enschedese wijken ten behoeve van Wijkveiligheid Enschede (WENS) Oktober 2012

Wijkveiligheidsscans West Rapportage leefbaarheid en veiligheid in Enschedese wijken ten behoeve van Wijkveiligheid Enschede (WENS) Oktober 2012

Colofon Uitgave

I&O Research Zuiderval 70 Postbus 563, 7500 AN Enschede Rapportnummer

2012/101 Datum

Oktober 2012 Opdrachtgever

Gemeente Enschede Concernstaf, afdeling Veiligheid

Auteurs

Drs. L.M. Bruin-Claus Drs. F. ten Doeschot Drs. J. Lohuis Dr. R.A. van de Peppel

Bestellingen

Exemplaren zijn verkrijgbaar bij de opdrachtgever

Het overnemen uit deze publicatie is toegestaan, mits de bron duidelijk wordt vermeld.

Inhoudsopgave

pag.

1. Inleiding

1

2. Cromhoffsbleek, Kotman

4

3. Boswinkel, Ruwenbos

22

4. Pathmos

40

5. Stadsveld

58

6. ‘t Zwering

78

7. Industriegebieden West

95

8. Buitengebied stadsdeel West

110

Bijlage 1. Samenvatting gebiedsscan politie

127

Bijlage 2. Indicatoren veiligheidsmonitor

128

Bijlage 3. Overzicht uitkomsten veiligheidsmonitor

132

Bijlage 4. Cijfers jongerenwerk & wijkzorgteams

133

Hoofdstuk

Inleiding

1

Wijkveiligheidsscans West • Inleiding

1. Inleiding De gemeente Enschede wil graag de integrale veiligheid inzichtelijk maken. Zij doet dit middels de werkwijze WENS. WENS staat voor Wijkveiligheidsscans Enschede Nieuwe Stijl. WENS integreert statistische informatie uit enquêtes en registraties en kennis van veiligheidspartners met de door burgers ervaren veiligheidsproblemen. WENS draagt bij aan een methodisch verantwoord en gestructureerd proces van prioriteitstelling in het veiligheidsbeleid van de gemeente Enschede. In 2012 is WENS voor de derde keer uitgevoerd. WENS is eerder uitgevoerd in 2006 en 2008. Dit rapport beschrijft de veiligheidssituatie in de zeven wijken van stadsdeel West in 2011/2012. Waar mogelijk maken we in deze wijkscans een vergelijking met de situatie in 2008. Helaas is dit niet altijd mogelijk, doordat tussentijds de wijze van registratie of de opzet van onderzoek is veranderd. Het vertrekpunt voor iedere wijkscan is onveiligheid in de wijk. De wijkscan zoomt daarmee in op zaken in de wijk die verbeterd kunnen worden. In de wijkscans is minder aandacht voor alles wat al goed gaat. Dit betekent niet dat er in Enschede en in de verschillende stadsdelen geen goede ontwikkelingen en initiatieven zijn, want die zijn er wel degelijk. Deze goede ontwikkelingen en initiatieven moeten zeker vastgehouden worden en daar waar verbetering mogelijk is, biedt deze wijkscan aanknopingspunten. De cijfermatige gegevens in de wijkscans zijn afkomstig uit de Integrale Veiligheidsmonitor (hierna: IVM). IVM is een grootschalige inwonersenquête die is uitgevoerd in het najaar van 2011. Voor deze inwonersenquête is per wijk een representatieve steekproef van wijkbewoners uitgenodigd. Deze steekproef was van zodanige omvang dat betrouwbare uitspraken op wijkniveau gedaan kunnen worden. Daarnaast is de politieregistratie een belangrijke bron voor deze wijkscan. Tenslotte hebben de verschillende partners delen van hun registratie aangeleverd voor deze scans. Het betreft registraties van de brandweer, de Regionale Toezichthoudergroep (RTG), woningcorporaties De Woonplaats, Domijn en Ons Huis, jongerenwerk van Alifa en van diverse afdelingen van de gemeente Enschede waaronder programma leefomgeving, afdeling stedelijke ontwikkeling (verkeer), programma opgroeien en ontwikkelen en wijkzorgteams. De beschrijvingen zijn afkomstig uit de gebiedsscans van de politie Twente met daarin beschrijvingen vanuit de wijkagenten. De beschrijvingen van eventuele jeugdgroepen zijn gebaseerd op het rapport ‘Problematische jeugdgroepen Twente. Inventarisatie Shortlisten voorjaar 2012’ van de politie Twente. In dit rapport zijn jeugdgroepen geïnventariseerd aan de hand van de shortlistmethodiek. De verdere beschrijvingen zijn afkomstig uit verslagen van rondetafelgesprekken met professionals in de wijk.

1

Wijkveiligheidsscans West • Inleiding

De wijkscans zijn als volgt opgebouwd. Eerst presenteren we een wijkschets met enkele demografische gegevens. Vervolgens beschrijven we de veiligheidssituatie in de wijk voor vier thema’s, die zijn afgeleid van het ‘Kernbeleid veiligheid’: 1. Veilige Woon- en Leefomgeving; dit thema bestaat uit de volgende onderdelen: overlast tussen bewoners, verloedering, onveiligheidsgevoelens, huiselijk geweld, geweld op straat, woninginbraak, voertuigcriminaliteit, drugs- en alcoholoverlast en overige criminaliteit. In de verschillende deelparagrafen van het thema veilige woon- en leefomgeving staat eerst de informatie uit de Veiligheidsmonitor beschreven. Vervolgens wordt er een vergelijking gemaakt met de politiecijfers en andere registraties. 2. Bedrijvigheid en Veiligheid; dit thema bestaat uit: veiligheid in en rondom winkelcentra en op bedrijventerreinen, uitgaan en overlast en grootschalige evenementen. 3. Jeugd en Veiligheid; dit thema is onderverdeeld in: jeugdoverlast, jeugdcriminaliteit, alcohol en drugs en veilig in en om de school. 4. Fysieke Veiligheid; dit thema bestaat uit: verkeersveiligheid en veilige infrastructuur, brandveiligheid gebouwen, risico's van aanwezige bedrijvigheid en transport van gevaarlijke stoffen. In iedere wijkscan komen alleen die thema’s aan bod die relevant zijn en waarover gegevens bekend zijn, of waar tijdens de rondetafelgesprekken opmerkingen over gemaakt zijn door de veiligheidspartners. Aan het eind van iedere wijkscan wordt teruggeblikt op de speerpunten van 2008 en vooruitgeblikt naar speerpunten voor 2013-2016. Elke wijkscan sluit af met een overzicht van de politieregistratie.

Leeswijzer In de hoofdstukken twee tot en met acht staan de wijkscans van de zeven wijken van stadsdeel West. De bijlagen bevatten achtereenvolgens: een samenvatting van de gebiedsscan van de politie, een beschrijving van de indicatoren van de Integrale Veiligheidsmonitor, een overzicht van de resultaten op de indicatoren van de Integrale Veiligheidsmonitor per wijk en stadsdeel en tot slot de registraties van het jongerenwerk van Alifa en de wijkzorgteams op stadsdeelniveau.

2

2

Hoofdstuk

Cromhoffsbleek, Kotman

3

Wijkveiligheidsscans West • Cromhoffsbleek, Kotman

2. Cromhoffsbleek, Kotman 2.1 Inleiding Voor u ligt de wijkscan 2012 voor de wijk Cromhoffsbleek, Kotman. Deze scan beschrijft de leefbaarheid en veiligheid in Cromhoffsbleek, Kotman. Onveiligheid in de wijk is in de wijkscan het vertrekpunt. De wijkscan zoomt daarmee in op zaken in de wijk die beter kunnen. Er is in de wijkscans minder aandacht voor alles wat al goed gaat. Dit betekent niet dat er in Enschede en in de verschillende stadsdelen geen goede ontwikkelingen en initiatieven zijn, want die zijn er wel degelijk. Deze goede ontwikkelingen en initiatieven moeten dan ook gekoesterd worden en daar waar verbetering mogelijk is, biedt deze wijkscan aanknopingspunten. De informatie in deze wijkscan is onder andere afkomstig uit de Integrale Veiligheidsmonitor (hierna: IVM). Dit is een grootschalige inwonersenquête die is uitgevoerd in het najaar van 2011. In heel Enschede hebben 6.188 inwoners deelgenomen aan de enquête. Er is in heel Enschede een respons behaald van 43 procent. In Cromhoffsbleek, Kotman hebben 125 wijkbewoners deelgenomen. Hiermee is 34 procent respons behaald. Daarnaast is de politieregistratie een belangrijke bron voor deze wijkscan, evenals de gebiedsscans van de politie met daarin beschrijvingen vanuit de wijkagenten. Tenslotte hebben de verschillende partners delen van hun registratie aangeleverd voor deze scan. Indien mogelijk vergelijken we de huidige situatie in de wijk Cromhoffsbleek, Kotman met de situatie in de wijkscans uit 2006 en 2008. Helaas is dit niet altijd mogelijk, doordat de wijze van registratie tussentijds is veranderd of doordat de opzet van onderzoek is veranderd. Zo zijn de resultaten van de Integrale Veiligheidsmonitor door een veranderde onderzoeksopzet niet één op één te vergelijken met de resultaten van de Leefbaarheid & Veiligheidsenquête die de gemeente Enschede in 2006 en 2008 heeft uitgevoerd. Wij laten daarom - waar mogelijk - zien hoe de wijk het in 2008 en in 2011 deed ten opzichte van de andere Wens-wijken door de plaats op de ranglijst te benoemen. Bij deze ranglijst zijn 35 posities te verdelen1. Bij een hoge ranglijstnotering doet een wijk het goed. Een lage ranglijstnotering is juist niet zo positief. Leeswijzer In de volgende paragraaf beschrijven we de wijk met enkele demografische gegevens. In de paragrafen 3 tot en met 6 beschrijven we de veiligheidssituatie in de wijk voor vier thema’s, die zijn afgeleid van het ‘Kernbeleid veiligheid’. Na de beschrijving van de veiligheidssituatie in de wijk, komen in paragraaf 2.7 de nieuwe speerpunten voor de wijk aan bod, maar deze paragraaf begint met een terugblik op de speerpunten van 2008. De wijkscan sluiten we af met een overzicht van de politieregistratie in paragraaf 2.8.

1

Drie van de 38 Wenswijken zijn niet in de ranglijst meegenomen, omdat het aantal deelnemers aan de IVM in deze wijken te laag was. Het betreft hier de wijken industriegebieden West, buitengebied van stadsdeel Oost en Bedrijventerrein Euregio.

4


2.2 Wijkschets De wijk Cromhoffsbleek, Kotman ligt in stadsdeel West en wordt omgrensd door de Burgemeester van Veenlaan, Rijksweg 35, Zuiderval en de Getfertsingel. Deze wijk wordt in de volksmond ook wel Oost-Boswinkel genoemd. Figuur 2.1 Kaartje van de wijk (bron: afdeling Vastgoedinformatie, gemeente Enschede).

De wijk Cromhoffsbleek, Kotman telt 2.303 inwoners per 1 januari 2012. Dat betekent een kleine toename ten opzichte van 2008 en voortzetting van de trend van bevolkingsgroei die al langere tijd gaande is. Inmiddels ligt het inwonertal in de wijk 25 procent boven het niveau van 1999. In vergelijking met Enschede als geheel wonen er relatief veel jongeren (16-29 jaar), alleenstaanden en niet-westerse allochtonen in de wijk. Het woningenbestand bestaat voor het grootste deel uit huurwoningen (89 procent). Volgens Ons Huis is er veel vraag naar woningen in de wijk. Op vrijkomende woningen komen veel reacties. De Woonplaats verhuurt verschillende woningen aan jongeren en studenten. FMT Vastgoedbeheer verzorgt de bemiddeling.

5


Tabel 2.1 Demografische gegevens Cromhoffsbleek, Kotman per 1 januari (bron: I&O Research) deze wijk

Enschede

2004

2008

2012

2004

2008

2012

2.005

2.221

2.303

154.000

155.000

158.000

ontwikkeling aantal inwoners (1999=100)

109

121

125

103

104

106

gemiddelde woonduur

6 jaar

6 jaar

5 jaar

9 jaar

9 jaar

9 jaar

aandeel 16-29 jarigen

32%

31%

37%

22%

22%

22%

aandeel niet-westerse allochtonen

41%

38%

34%

20%

20%

21%

aandeel alleenstaanden

51%

47%

53%

31%

31%

32%

aandeel huurwoningen (woningbouw + particulier)*

97%

89%

89%

54%

52%

52%

aantal inwoners

* het meest recente cijfer over het percentage huurwoningen is niet van 2012 maar van 2010.

2.3 Veilige woon- en leefomgeving Het draait in deze paragraaf om thema’s als overlast en verloedering, maar ook om vergrijpen als inbraak en diefstal uit auto. De leefbaarheid en veiligheid in wijken kan om uiteenlopende redenen veranderen, bijvoorbeeld door verhuisbewegingen en demografische verandering. Veiligheidsthema’s hangen nauw samen met de kwaliteit van het wonen. De veiligheid wordt beïnvloed door en is van invloed op fysiek en sociaal beleid. Ten aanzien van de woon- en leefomgeving valt op dat de wijkbewoners de sociale kwaliteit van de wijk aanzienlijk lager beoordelen dan gemiddeld. Vernielingen in de wijk en overlast van omwonenden komen bovengemiddeld vaak voor. Dit is niet altijd terug te vinden in registraties van politie en gemeente. Verder valt op dat bijna een derde van de wijkbewoners zich weleens onveilig voelt in de eigen buurt. Ook achten zij de kans om slachtoffer te worden van inbraak of diefstal aanzienlijk groter dan gemiddeld. Over de ontwikkeling van hun buurt zijn de bewoners tamelijk verdeeld: zowel het aandeel optimistische als pessimistische wijkbewoners is groter dan gemiddeld. 2.3.1 Overlast in de buurt Wijkbewoners van Cromhoffsbleek, Kotman ervaren vaker dan gemiddeld overlast van omwonenden (tabel 2.2). Volgens 13 procent van de bewoners komt deze vorm van overlast vaak voor. De wijk staat hiermee – evenals in 2008 - bijna onderaan de ranglijst van Enschedese wijken. Uit de politiecijfers (paragraaf 2.8) blijkt dat het aantal incidenten ‘burengerucht’ gehalveerd is en gerelateerd aan het aantal inwoners overeenkomt met het Enschedese gemiddelde. Tabel 2.2 Ervaren overlast in de buurt (bron: IVM) resultaten IVM

overlast van omwonenden komt vaak voor

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

13%

7%

33

32

6


De politie geeft in haar gebiedsscan aan dat in Enschede-West veel multi probleem gezinnen en multi probleem cliënten wonen. Multi probleem gezinnen worden besproken in wijkteams die op stadsdeelniveau georganiseerd zijn. Verschillende partners maken onderdeel uit van dit team. De aanpak is divers en specifiek op het gezin afgestemd. De aanpak kost veel capaciteit, maar is doeltreffend. Het team is dan ook van mening dat de aandacht voor multi probleem gezinnen er voor zorgt dat ergere problemen worden voorkomen. 2.3.2 Sociale kwaliteit, verloedering en vernieling De waardering van de wijkbewoners van de sociale kwaliteit is uitgedrukt in een schaalscore van 5,2 (positie 33). Daarmee scoort de wijk aanzienlijk lager dan het gemiddelde van Enschede en neemt - net als in 2008 – een plek onderaan de wijkenranglijst in (tabel 2.3). Ook is er volgens de bewoners sprake van een bovengemiddelde mate van verloedering. Eén op de negen bewoners is slachtoffer geweest van vernielingen (11 procent), tegenover 7 procent gemiddeld in Enschede. Hiermee staat de wijk op positie 29 in de ranglijst, vijf plaatsen lager dan in 2008. Bewoners hebben volgens Alifa het gevoel dat er ‘minder aan de wijk wordt gedaan’. Volgens professionals gaat de kwaliteit van de wijk achteruit, omdat er een grote herstructurering aankomt. Zo doet de Woonplaats geen grootschalig onderhoud meer, omdat ze woningen gaat slopen. De plannen van Ons Huis worden waarschijnlijk vanaf 2018 gerealiseerd. Tabel 2.3 Sociale kwaliteit, verloedering en vernielingen volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

schaalscore sociale kwaliteit (0-10)

5,2

6,0

33

34

schaalscore verloedering (0-10)

3,7

3,5

22

23

slachtoffer van vernielingen

11%

7%

29

24

De bewonersbeleving is in tegenspraak met de geregistreerde incidenten, want uit de politiecijfers blijkt dat het aantal incidenten ‘vernielingen’ in de wijk per 100 inwoners lager ligt dan gemiddeld in Enschede. De wijkagent geeft aan dat dit moeilijk te verklaren is. Mogelijk worden overlast en kleine vernielingen wel waargenomen, maar niet gemeld bij de politie. Bijvoorbeeld jeugd die vanuit de binnenstad terug fietst naar huis en vernielingen aan ‘openbare goederen’. Inwoners maken relatief weinig meldingen over hun woon- en leefomgeving. Het totaal aantal meldingen per 100 inwoners ligt lager dan in Enschede als geheel en is bovendien gelijk gebleven ten opzichte van 2007. Dat blijkt uit de registratie van meldingen over de woon- en leefomgeving van de gemeente (tabel 2.4). Ons Huis geeft aan dat zittende bewoners wel erg betrokken zijn bij de wijk.

7


Tabel 2.4 Het aantal meldingen woon- en leefomgeving per 100 inwoners in 2011 (bron: gemeente Enschede, programma Leefomgeving) deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2007

Enschede 2007

afval (illegale storting, blok- en ondergrondse containers, zwerfafval, volle afvalbakken)

3,20

3,03

5,31

2,05

hondenoverlast (poep, loslopende honden, volle HUP)

0,13

0,25

0,18

0,22

openbare verlichting (kapotte verlichting, aangereden lichtmast)

0,78

1,93

1,40

1,76

overlast/vandalisme (o.a. graffiti)

0,30

0,29

0,23

0,30

onveiligheidgevoel (door onverlichte locatie, samenscholing of anderszins)

0,17

0,09

0,05

0,05

weginrichting (afvalbakken, afzetpalen, bewegwijzering, stoplichten, parkeren, straatmeubilair, verkeersborden)

1,90

1,97

0,99

1,32

overig (o.a. groen, riool, speelgelegenheden)

3,97

5,56

2,39

5,20

totaal

10,45

13,12

10,54

10,90

Ook woningcorporaties hebben zicht op de sociale kwaliteit en de verloedering en het aantal vernielingen rondom de huurwoningen en –complexen die zij beheren. De woningcorporaties van Enschede: De Woonplaats, Domijn en Ons Huis registreren op verschillende wijzen het aantal ontruimingen en soms ook meldingen en klachten. Tabel 2.5 geeft hiervan een impressie. Ons Huis heeft in deze wijk geen ontruimingen gehad en in heel Stadsdeel West één ontruiming. Het beleid van Ons Huis is gericht op preventie en niet op een hardere aanpak. Tabel 2.5 Aantal ontruimingen en sociale klachten bij woningcorporaties 2011 (bron: registraties van De Woonplaats, Domijn en Ons Huis) deze wijk

stadsdeel West

Enschede

De Woonplaats aantal ontruimingen 2011

3

19

55

aantal sociale klachten 2011

7

173

934

aantal ontruimingen 2011

0

16

62

0

1

32

Domijn

Ons Huis aantal ontruimingen of dreiging daartoe 2011

8


2.3.3 Onveiligheidsgevoelens Een derde van de wijkbewoners (33 procent) voelt zich in het algemeen wel eens onveilig, tegenover 29 procent gemiddeld in Enschede. Ook de onveiligheidsgevoelens in de eigen buurt zijn bovengemiddeld. Verder valt op dat de kans om slachtoffer te worden van inbraak of diefstal relatief groot wordt geacht. Hiermee staat de wijk in de onderste regionen van de ranglijst. Het totaal aantal bij de politie geregistreerde incidenten geeft niet direct aanleiding tot een groter onveiligheidsgevoel en hogere verwachte slachtofferkans. In Cromhoffsbleek, Kotman zijn er ruim 13 incidenten bij de politie geregistreerd per 100 inwoners. Dat is vergelijkbaar met heel Enschede waar dit er bijna 14 per 100 inwoners zijn (paragraaf 2.8). Sommige professionals geven aan dat het een stuk rustiger is in de wijk en bevestigen daarmee de politiecijfers. Wel is er volgens hen een verschil tussen de nieuwbouwbuurt Kotmanpark en Oost-Boswinkel, dat een trekpleister is voor ‘bijzondere doelgroepen’. De gemeente herkent zich daarentegen wel in de bewonersbeleving. Tabel 2.6 Onveiligheidsgevoel onder wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

voelt zich in algemeen wel eens onveilig

33%

29%

25

12

voelt zich in eigen buurt wel eens onveilig

30%

21%

31

31

acht kans om slachtoffer te worden van inbraak groot

15%

7%

33

-

acht kans om slachtoffer te worden van mishandeling groot

1%

2%

13

-

acht kans om slachtoffer te worden van diefstal groot

9%

5%

30

-

2.3.4 Huiselijk geweld Bij de politie zijn in 2011 in de wijk Cromhoffsbleek, Kotman 7 incidenten huiselijk geweld geregistreerd (paragraaf 2.8). Dat is een halvering ten opzichte van 2010. Gerelateerd aan het aantal inwoners komt huiselijk geweld in deze wijk (0,31 per 100 inwoners) ongeveer net zo vaak voor als gemiddeld in Enschede (0,23 per 100 inwoners). De politie constateert in haar gebiedsscan eveneens een afname van het aantal misdrijven rond huiselijk geweld in stadsdeel West. Het team geeft aan dat in de sociaal zwakkere gebieden huiselijk geweld eerder aan het licht komt. Huiselijk geweld is een speerpunt waar de politie extra inzet op pleegt. Ook het veiligheidshuis en de woningcorporaties vervullen hier een rol in. 2.3.5 Geweld op straat Wijkbewoners geven ongeveer even vaak aan dat ze slachtoffer zijn geweest van een geweldsdelict als gemiddeld in Enschede (6 procent; tabel 2.7). Bedreigingen komen vaker voor dan in Enschede. Opvallend is de daling op de ranglijst van positie 2 in 2008 naar 23 in 2011. Het percentage slachtoffers van (seksuele) mishandeling ligt beneden het Enschedese gemiddelde, wat resulteert in een middenpositie.

9


De politieregistratie laat eveneens zien dat mishandeling en bedreiging ongeveer even vaak voorkomen als gemiddeld in Enschede. Tabel 2.7 Slachtofferschap geweld (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

slachtoffer van bedreiging

5%

4%

23

2

slachtoffer van seksuele mishandeling

1%

2%

19

-

slachtoffer van mishandeling

1%

2%

12

1

slachtoffer van geweld totaal

6%

6%

19

-

2.3.6 Inbraak Woninginbraak komt in Cromhoffsbleek, Kotman even vaak voor als gemiddeld in Enschede: 4 procent van de bewoners is slachtoffer geweest van inbraak. De wijk neemt nu een middenpositie in ten opzichte van andere wijken en dat is een forse verbetering ten opzichte van 2008, toen de voorlaatste plek voor Cromhoffsbleek-Kotman was. De politiecijfers geven aan dat in 2011 in totaal 20 incidenten ‘inbraak woning’ zijn geregistreerd. Dit komt neer op 0,88 incidenten per 100 inwoners en dat ligt rond het Enschedese gemiddelde (0,74 per 100 inwoners). Tabel 2.8 Slachtofferschap (poging tot) inbraak (bron: IVM) resultaten IVM

slachtoffer van inbraak

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

4%

4%

19

34

2.3.7 Voertuigcriminaliteit Op het gebied van voertuigcriminaliteit springt het aandeel slachtoffers van fietsendiefstal in het oog (16 procent). Dat is dubbel zoveel als gemiddeld in Enschede, waarmee de wijk bijna onderaan staat op de ranglijst (positie 33). Autovandalisme komt even vaak voor als in Enschede en diefstal uit auto’s wat minder vaak.

10


Tabel 2.9 Ervaren slachtofferschap voertuigcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

slachtoffer van diefstal uit auto

1%

2%

11

18

slachtoffer van autovandalisme

11%

11%

19

31

slachtoffer van fietsendiefstal

16%

8%

33

33

Het beeld ten aanzien van autovandalisme en diefstal uit auto’s wordt in grote lijnen bevestigd door de politiecijfers (paragraaf 2.8), maar volgens het aantal geregistreerde fietsendiefstallen heeft de wijk een benedengemiddeld aantal incidenten. In haar gebiedsscan signaleert de politie relatief veel diefstal van fietsen en brom- en snorfietsen in de wijk Boswinkel. Verder is sprake van een opvallende toename van het aantal vernielingen aan auto’s van 3 in 2010 naar 11 in 2011. Volgens de gebiedsscan van de politie betreft het bij vernielingen aan auto’s stadsdeelbreed veelal jongeren die vanuit de binnenstad naar huis gaan en onder andere banden van auto’s lek steken. 2.3.8 Drugs- en alcoholoverlast Volgens één op de acht wijkbewoners (12 procent) komt drugsoverlast in de wijk vaak voor. Dat is ruim boven het Enschedese gemiddelde (8 procent). Dronken mensen op straat komen ook regelmatig voor, maar minder vaak dan gemiddeld. Uit de politiecijfers blijkt dat het aantal geregistreerde incidenten ‘drugs- en drankoverlast’ gering is. In 2011 gaat het om 4 incidenten (in 2010 nog 1), wat neerkomt op 0,18 per 100 inwoners. Dat is gelijk aan het gemiddelde voor Enschede. Over drugsoverlast schrijft de politie in haar gebiedsscan dat het aantal incidenten van drugshandel stadsdeelbreed in 2011 een daling laat zien. Als toelichting schrijft de wijkagent dat sinds de flats door FMT worden verhuurd aan studenten en starters, er veel overlastgevende personen zijn verhuisd. Dit heeft gezorgd voor minder drugsoverlast, wat volgens de wijkagent niet betekent dat het er helemaal niet meer is. Maar de wijkagent is geen grote mate van drugsoverlast bekend. Het wijkteam herkent zich daar niet in en geeft aan dat het probleem groter is dan de cijfers laten zien. De drugsoverlast manifesteert zich ondermeer rondom winkelcentrum Boswinkel in de naastgelegen wijk Boswinkel, Ruwenbos (West Boswinkel). Tabel 2.10 Drugs- en drankoverlast (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

drugsoverlast komt vaak voor

12%

8%

29

28

dronken mensen op straat komt vaak voor

6%

8%

16

18

11


2.3.9 Buurtontwikkeling en belangrijkste buurtproblemen De wijkbewoners zijn verdeeld over de ontwikkeling van hun buurt. Ze zijn zowel vaker positief als negatief dan gemiddeld over de ontwikkeling van hun buurt. Een vijfde (21 procent) vindt dat de buurt vooruit is gegaan en een kwart (24 procent) is van mening dat er sprake is van achteruitgang. De groep die vindt dat alles bij het oude is gebleven, is kleiner dan gemiddeld. Per saldo is er een negatief verschil van 3 procent tussen inwoners die vooruitgang hebben gezien en degene die achteruitgang ervaren. Daarmee is de visie op de buurtontwikkeling in Cromhoffsbleek, Kotman wat negatiever dan gemiddeld in Enschede (-1 procent). Tabel 2.11 Ontwikkeling buurt volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

buurt is vooruit gegaan

21%

16%

10

-

buurt is gelijk gebleven

37%

61%

-

-

buurt is achteruit gegaan

24%

17%

30

-

De drie belangrijkste buurtproblemen volgens de bewoners van Cromhoffsbleek, Kotman zijn: 1) rommel, 2) parkeeroverlast en 3) te hard rijden. Parkeeroverlast en te hard rijden zijn problemen die gemeentebreed als belangrijk worden gezien. Tabel 2.12 Belangrijkste buurtproblemen volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011

buurtprobleem nr. 1

rommel

te hard rijden

buurtprobleem nr. 2

parkeeroverlast

parkeeroverlast

buurtprobleem nr. 3

te hard rijden

hondenpoep

2.4 Bedrijvigheid en veiligheid Ondernemers kunnen slachtoffer zijn van onveiligheid (inbraken, overvallen), maar rondom hun bedrijf/horecagelegenheid kunnen ook onveilige situaties ontstaan. Rondom horecagelegenheden betreft dit bijvoorbeeld onveilige situaties als gevolg van overmatig drank- en of drugsgebruik. Ook rondom bepaalde grootschalige evenementen is de veiligheid een aandachtspunt.

12


2.4.1 Winkelcentra Eén op de zes wijkbewoners voelt zich wel eens onveilig in het winkelcentrum in de buurt. Dat is boven het Enschede gemiddelde (15 procent). Uit de politieregistratie blijkt dat winkeldiefstal in de wijk niet is voorgekomen. Er zijn ook (vrijwel) geen winkels in de wijk. Welk winkelcentrum wijkbewoners voor ogen hebben als zij spreken over het winkelcentrum in de eigen buurt is overigens niet bekend. Het winkelcentrum Boswinkel ligt net buiten de wijk aan de Burg. Van Veenlaan in de aangrenzende wijk Boswinkel, Ruwenbos. Tabel 2.13 Onveiligheidgevoel wijkbewoners in winkelcentrum (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

17%

15%

22

-

voelt zich onveilig in winkelcentrum in eigen buurt

2.5 Jeugd en veiligheid Bij jeugd en veiligheid gaat het onder andere om (criminele) jongerengroepen, overlast en de situatie rondom scholen. 2.5.1 Jeugdoverlast Wijkbewoners ervaren minder overlast van groepen jongeren dan gemiddeld in Enschede. Volgens 9 procent van de bewoners komt deze vorm van overlast vaak voor. Hiermee staat de wijk op de middenmootpositie 15. Dat is een verbetering ten opzichte van 2008. De vermindering van jeugdoverlast in de beleving van bewoners wordt bevestigd door Alifa. De politiecijfers bevestigen de positie, maar niet de relatieve ontwikkeling. Het aantal incidenten ‘jeugdoverlast’ ligt verhoudingsgewijs iets lager dan gemiddeld in Enschede, maar is ten opzichte van 2010 wel aanzienlijk toegenomen van 2 naar 10 (zie paragraaf 2.8). Door de wijkagent wordt de cijfermatige toename van jeugdoverlast niet herkend. De politie geeft in haar gebiedsscan aan dat de jeugdoverlast in Enschede West door zes jeugdgroepen wordt veroorzaakt. In en rondom het wijkcentrum ’t Ni-je Terphoes aan de Noordhollandstraat is regelmatig sprake van overlast veroorzaakt door jeugd. De jeugddisco in het wijkcentrum trekt zowel jeugd aan uit Enschede West als jeugd uit Enschede Zuid. De politie brengt met regelmaat via de shortlistmethodiek de jeugdgroepen in Enschede in kaart. Het gaat dan om hinderlijke, overlastgevende of criminele jeugdgroepen. De politie heeft in de rapportage problematische jeugdgroepen van zomer 2012 in de wijk Cromhoffsbleek, Kotman geen jeugdgroepen benoemd. Uit de rondetafelgesprekken is naar voren gekomen dat in de wijk één jeugdgroep actief is die vernielingen pleegt. Volgens de politie is dit geen criminele groep.

13


Tabel 2.14 Door wijkbewoners ervaren overlast van groepen jongeren (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

9%

11%

15

24

overlast van groep jongeren komt vaak voor

2.5.2 Jeugdcriminaliteit Jeugdcriminaliteit komt vaker voor in Cromhoffsbleek, Kotman dan gemiddeld in Enschede. Volgens 8 procent van de wijkbewoners komt jeugdcriminaliteit in de buurt vaak voor. Daarmee staat de wijk in de achterhoede (plek 29) van de wijkenranglijst. Tabel 2.15 Door wijkbewoners ervaren jeugdcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

8%

4%

29

-

jeugdcriminaliteit in de buurt komt vaak voor

2.5.3 Veilig in en om de school Bij de gemeente is over het schooljaar 2010-2011 in totaal 19 keer verzuim geregistreerd en 15 keer voortijdig schoolverlaten in de wijk. Het schoolverzuim ligt met 2,52 per 100 leerlingen lager dan gemiddeld in Enschede. Ook het aandeel voortijdig schoolverlaters ligt met 2,90 per 100 leerlingen beneden het gemiddelde. Tabel 2.16 Schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten schooljaar 2010-2011 (bron: gemeente Enschede, programma opgroeien en ontwikkelen) deze wijk 2010-2011

Enschede 2010-2011

aantal keren schoolverzuim onder 5 t/m 23 jarigen (per 100)

2,52

3,01

voortijdig schoolverlaten onder 18 t/m 23 jarigen (per 100)

2,90

3,19

2.6 Fysieke veiligheid Bewoners en werknemers, recreanten en publiek lopen risico’s bij het betreden van het publieke domein en gebouwen, deelname aan verkeer, maar ook in de woonomgeving. In deze paragraaf draait het om thema’s als verkeersveiligheid en brandveiligheid.

14


2.6.1 Verkeersveiligheid De wijkbewoners van Cromhoffsbleek, Kotman ervaren meer verkeersoverlast dan gemiddeld (schaalscore van 4,4 tegenover 4,1 gemiddeld in Enschede). De wijk neemt hiermee een middenpositie in. Verkeersoverlast bestaat uit te hard rijden, parkeeroverlast, geluidsoverlast door verkeer en agressief verkeersgedrag. Tabel 2.17 Door wijkbewoners ervaren verkeersoverlast (bron: IVM) resultaten IVM

schaalscore verkeersoverlast (0-10)

positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

4,4

4,1

21

-

Tabel 2.18 toont een overzicht van de geregistreerde verkeersongevallen in de wijk. Dit overzicht moet met de nodige voorzichtigheid bekeken worden. Allereerst zijn de genoemde aantallen lager dan de werkelijke situatie, aangezien niet 100 procent geregistreerd wordt. Dit komt, omdat de politie niet altijd aanwezig is bij ongelukken. Daarnaast worden in vergelijking met een aantal jaren terug ongevallen minder vaak geregistreerd. Dodelijke ongevallen en ongevallen met ziekenhuisletsel worden het best geregistreerd. In de periode 2008-2010 hebben 107 ongevallen plaatsgevonden in de wijk, waarvan 16 met letsel en geen dodelijke ongevallen. Tabel 2.18 Overzicht geregistreerde verkeersongevallen (bron: afdeling Stedelijke Ontwikkeling - beleid, gemeente Enschede) gemeentelijke ongevallenregistratie deze wijk 2008-2010

Enschede 2008-2010

16

514

- dodelijke ongevallen

0

13

- ziekenhuis

6

179

- overig letsel

10

335

ongevallen met uitsluitend materiële schade

91

4.140

totaal

107

4.667

ongevallen met letsel

In de periode 2008-2010 vonden de meeste ongevallen plaats op de kruisingen van de Wethouder Beverstraat met de Burgemeester van Veenlaan en met de Zuiderval. Ook op de kruising van de Varviksingel en de Wethouder Beverstraat en het wegdek van de Getfertsingel vinden ongelukken plaats, waarvan een relatief groot deel met slachtoffers. Het beeld komt in grote lijnen overeen met de periode 2005 tot en met 2007.

15


Figuur 2.2 Overzicht geregistreerde verkeersongevallen in 2008 t/m 2010 en in 2005 t/m 2007 naar locatie (bron: afdeling Stedelijke Ontwikkeling – beleid, gemeente Enschede)

2005 2005 t/m 2007 2007

2008 t/m 2010

Toelichting bij de kaarten: •

Een cirkel betreft ongevallen op een kruising. Een vierkant betreft ongevallen op een wegdek.

•

Hoe groter de cirkel of het vierkant hoe meer ongevallen.

•

Blauw betreft het totaal aantal ongevallen. Rood betreft ongevallen met slachtoffers.

•

In 2005 t/m 2007 was de registratiegraad van ongelukken hoger dan in periode 2008 t/m 2010.

2.6.2 Brandveiligheid gebouwen In de wijk Cromhoffsbleek, Kotman zijn 10 branden geweest in 2011, waarvan 9 buitenbranden. Bij buitenbranden gaat het onder andere om bermbranden en afvalbranden. Vertaald naar het aantal huishoudens hebben in de wijk meer branden plaatsgevonden dan gemiddeld in Enschede en bovendien is het aantal toegenomen ten opzichte van 2010.

16


Tabel 2.19 Aantal branden 2011 (bron: brandweer Enschede) 2011

2007

deze wijk

Enschede

deze wijk

Enschede

aantal buitenbranden

9

221

-

-

aantal branden aan gebouw

1

97

-

-

39

-

-

aantal branden wegvervoer totaal aantal branden

10

357

4

294

aantal branden per 1.000 huishoudens

6,3

4,1

2,7

3,5

Zes op de tien wijkbewoners heeft een rookmelder in huis. De dekkingsgraad in Enschede als geheel is 69 procent. De wijk scoort op dit punt minder dan in 2008, zowel in het percentage rookmelders als de relatieve positie ten opzichte van andere wijken. Tabel 2.20 Percentage wijkbewoners dat rookmelder bezit (bron: IVM) resultaten IVM

bezit rookmelder in huis

positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

60%

69%

28

17(64%)

2.7 Speerpunten Uit de vorige WENS-ronde is een aantal speerpunten naar voren gekomen. Op deze speerpunten wordt in deze paragraaf kort teruggeblikt. Op basis van alle informatie uit deze scan formuleren partners in de wijk in de rondetafelgesprekken nieuwe speerpunten. 2.7.1 Terugblik op 2008 In 2008 is één speerpunt benoemd: 1. Sociale problematiek in Cromhoffsbleek In de wijkscan uit 2008 staat dat allerlei problematiek in de wijk speelt, waaronder huiselijk geweld, jeugdproblematiek gekoppeld aan gezinsproblematiek en drugsproblematiek (zowel onder jongeren als volwassenen). Verder staat er ook veel vuil op straat. Politie benoemt nog het misbruik door criminelen van de sociaalzwakkeren in deze wijk. Drugsdealers gebruiken sociaalzwakkeren en hun woningen voor het dealen van drugs. Uit de wijkscan blijkt dat de sociale problematiek in Cromhoffsbleek, Kotman nog steeds een aandachtspunt is. Dit blijkt o.a. uit het relatief hoge aandeel bewoners dat overlast ondervindt van omwonenden en de lage schaalscore voor de sociale kwaliteit. Ook komen huiselijk geweld, drugsoverlast en jeugdcriminaliteit vaker voor dan gemiddeld in Enschede.

17


De overlast van groepen jongeren lijkt mee te vallen: wijkbewoners ervaren minder overlast dan gemiddeld en de wijk scoort op dit punt beter dan in 2008. Dat vuil op straat nog steeds een probleem is, blijkt uit het feit dat de wijkbewoners de aanwezigheid van rommel het belangrijkste buurtprobleem vinden. 2.7.2 Speerpunt 2013-2016 Het stadsdeelteam West formuleert als speerpunt voor Oost-Boswinkel in de periode 2013-2016: • aanpak van jeugdcriminaliteit en jongerenoverlast. De aanpak moet in afstemming zijn met relevante partners waarbij er naast repressief optreden ook aandacht is voor een preventieve aanpak. Verder zal de komende jaren een begin worden gemaakt met de herstructurering in Oost-Boswinkel. Het stadsdeelteam formuleert daarom als aandachtspunt: • aandacht voor effecten van de herstructurering voor de sociale en fysieke leefomgeving in relatie tot wijkveiligheid.

18


2.8 Politieregistratie incidenten

wijk Cromhoffsbleek, Kotman

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011

2011 per 100 inwoners

diefstal inbraak woning

18

20

0,88

142

169

0,62

903

1.170

0,74

diefstal uit/af (personen)auto

6

15

0,66

193

145

0,53

1.800

1.767

1,13

diefstal van (personen)auto

1

0

0,00

19

12

0,04

111

79

0,05

diefstal van motor/scooter

0

0

0,00

1

1

0,00

4

5

0,00

diefstal van vracht/bestelauto

0

0

0,00

5

5

0,02

7

17

0,01

diefstal van brom-, snorfiets

5

4

0,18

30

52

0,19

178

237

0,15

diefstal van fiets

26

19

0,84

198

171

0,62

2.339

2.097

1,34

diefstal uit bedrijf

0

6

0,27

88

57

0,21

485

366

0,23

diefstal uit school

0

2

0,09

16

15

0,05

84

84

0,05

diefstal uit sportcomplex

0

3

0,13

4

10

0,04

56

95

0,06

winkeldiefstal

0

0

0,00

59

45

0,16

705

704

0,45

diefstal uit box/ garage /schuur /tuinhuis

1

5

0,22

31

47

0,17

216

236

0,15

zakkenrollerij

1

0

0,00

7

10

0,04

169

190

0,12

overige vermogensdelicten

24

29

1,28

250

315

1,15

1.966

2.043

1,30

aanranding

0

0

0,00

7

7

0,03

56

53

0,03

incest

0

0

0,00

2

2

0,01

12

14

0,01

ontucht

1

0

0,00

6

0

-

20

10

0,01

schennis

1

1

0,04

1

9

0,03

67

47

0,03

verkrachting

1

1

0,04

5

6

0,02

29

34

0,02

overige zedendelicten

0

0

0,00

6

10

0,04

58

66

0,04

openlijk geweld (persoon)

1

0

0,00

4

2

0,01

68

87

0,06

bedreiging

12

10

0,44

98

117

0,43

643

670

0,43

mishandeling

49

36

1,59

309

347

1,26

2.247

2.261

1,44

straatroof

0

0

0,00

1

5

0,02

52

41

0,03

overval

0

0

0,00

9

7

0,03

47

26

0,02

aantasting openbare orde

3

1

0,04

32

18

0,07

272

202

0,13

19

2010

2011


2010

2011



- vervolg incidenten

wijk Cromhoffsbleek, Kotman

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011


vernieling auto

3

11

0,49

99

193

0,70

595

701

0,45

vernieling c.q.

13

19

0,84

308

431

1,57

1.946

1.924

1,23

drugshandel

4

0

0,00

40

39

0,14

260

201

0,13

fraude

2

6

0,27

70

73

0,27

418

331

0,21

heling

0

0

0,00

6

4

0,01

39

25

0,02

vuurwapenbezit

1

1

0,04

6

3

0,01

33

32

0,02

drugs/ drankoverlast

1

4

0,18

28

19

0,07

305

264

0,17

overlast geluid incl. horeca

25

29

1,28

205

252

0,92

1.076

1.166

0,74

verkeersoverlast

7

6

0,27

86

75

0,27

474

449

0,29

overlast gestoord/

4

8

0,35

60

54

0,20

314

305

0,19

burengerucht

20

9

0,40

110

129

0,47

698

629

0,40

jeugdoverlast

2

10

0,44

117

130

0,47

853

873

0,56

milieu

28

34

1,50

254

296

1,08

1.326

1.400

0,89

brand/ontploffing

2

2

0,09

50

42

0,15

332

287

0,18

huiselijk geweld

16

7

0,31

80

69

0,25

426

359

0,23

totaal

278

298

13,19

3.042

3.393

12,37

21.689

21.547

13,72

2010

2011


2010

2011


zaakbeschadiging

overspannen persoon

20

3

Hoofdstuk

Boswinkel, Ruwenbos

21

Wijkveiligheidsscans West • Boswinkel, Ruwenbos

3. Boswinkel, Ruwenbos 3.1 Inleiding Voor u ligt de wijkscan 2012 voor de wijk Boswinkel, Ruwenbos. Deze scan beschrijft de leefbaarheid en veiligheid in Boswinkel, Ruwenbos. Onveiligheid in de wijk is in de wijkscan het vertrekpunt. De wijkscan zoomt daarmee in op zaken in de wijk die beter kunnen. Er is in de wijkscans minder aandacht voor alles wat al goed gaat. Dit betekent niet dat er in Enschede en in de verschillende stadsdelen geen goede ontwikkelingen en initiatieven zijn, want die zijn er wel degelijk. Deze goede ontwikkelingen en initiatieven moeten dan ook gekoesterd worden en daar waar verbetering mogelijk is, biedt deze wijkscan aanknopingspunten. De informatie in deze wijkscan is onder andere afkomstig uit de Integrale Veiligheidsmonitor (hierna: IVM). Dit is een grootschalige inwonersenquête die is uitgevoerd in het najaar van 2011. In heel Enschede hebben 6.188 inwoners deelgenomen aan de enquête. Er is in heel Enschede een respons behaald van 43 procent. In Boswinkel, Ruwenbos hebben 180 wijkbewoners deelgenomen. Hiermee is 42 procent respons behaald. Daarnaast is de politieregistratie een belangrijke bron voor deze wijkscan, evenals de gebiedsscans van de politie met daarin beschrijvingen vanuit de wijkagenten. Tenslotte hebben de verschillende partners delen van hun registratie aangeleverd voor deze scan. Indien mogelijk vergelijken we de huidige situatie in de wijk Boswinkel, Ruwenbos met de situatie in de wijkscans uit 2006 en 2008. Helaas is dit niet altijd mogelijk, doordat de wijze van registratie tussentijds is veranderd of doordat de opzet van onderzoek is veranderd. Zo zijn de resultaten van de Integrale Veiligheidsmonitor door een veranderde onderzoeksopzet niet één op één te vergelijken met de resultaten van de Leefbaarheid & Veiligheidsenquête die de gemeente Enschede in 2006 en 2008 heeft uitgevoerd. Wij laten daarom - waar mogelijk - zien hoe de wijk het in 2008 en in 2011 deed ten opzichte van de andere Wens-wijken door de plaats op de ranglijst te benoemen. Bij deze ranglijst zijn 35 posities te verdelen2. Bij een hoge ranglijstnotering doet een wijk het goed. Een lage ranglijstnotering is juist niet zo positief. Leeswijzer In de volgende paragraaf beschrijven we de wijk met enkele demografische gegevens. In de paragrafen 3 tot en met 6 beschrijven we de veiligheidssituatie in de wijk voor vier thema’s, die zijn afgeleid van het ‘Kernbeleid veiligheid’. Na de beschrijving van de veiligheidssituatie in de wijk, komen in paragraaf 3.7 de nieuwe speerpunten voor de wijk aan bod, maar deze paragraaf begint met een terugblik op de speerpunten van 2008. De wijkscan sluiten we af met een overzicht van de politieregistratie in paragraaf 3.8.

2


22


3.2 Wijkschets De wijk Boswinkel, Ruwenbos ligt in stadsdeel West en wordt omgrensd door de Haaksbergerstraat, Usselerrondweg, Rijksweg 35, Burgemeester van Veenlaan en de Getfertsingel. In de volksmond wordt het deel van Boswinkel dat in deze wijk ligt ook wel West Boswinkel genoemd. Figuur 3.1 Kaartje van de wijk (bron: afdeling Vastgoedinformatie, gemeente Enschede)

De wijk telt op 1 januari 2012 5.504 inwoners. Dat is een lichte daling ten opzichte van 2008, toen er nog 5.578 mensen in de wijk woonden. In deze wijk zijn iets minder huurwoningen dan gemiddeld in Enschede. Verder is de wijk tamelijk gemiddeld wat betreft demografische kenmerken zoals woonduur en de aandelen van jongeren, niet-westerse allochtonen en alleenstaanden. Tabel 3.1 Demografische gegevens Boswinkel, Ruwenbos per 1 januari (bron: I&O Research) deze wijk

Enschede

2004

2008

2012

2004

2008

2012

5.650

5.578

5.504

154.000

155.000

158.000

103

102

100

103

104

106

gemiddelde woonduur

8 jaar

9 jaar

10 jaar

9 jaar

9 jaar

9 jaar


22%

21%

21%

22%

22%

22%


22%

23%

24%

20%

20%

21%

31%

32%

52%

52%

aantal inwoners ontwikkeling aantal inwoners (1999=100)


28%

28%

29%

31%


41%

41%

41%

54%


23


3.3 Veilige woon- en leefomgeving Het draait in deze paragraaf om thema’s als overlast en verloedering, maar ook om vergrijpen als inbraak en diefstal uit auto’s. De leefbaarheid en veiligheid in wijken kan om uiteenlopende redenen veranderen, bijvoorbeeld door verhuisbewegingen en demografische verandering. Veiligheidsthema’s hangen nauw samen met de kwaliteit van het wonen. De veiligheid wordt beïnvloed door en is van invloed op fysiek en sociaal beleid. De sociale kwaliteit van Boswinkel, Ruwenbos wordt hoger gewaardeerd door haar inwoners, dan de sociale kwaliteit van Enschede als geheel. Mishandeling en andere geweldsdelicten komen minder vaak voor, en ook diefstal uit of van auto’s is minder frequent dan in de rest van de stad. In Boswinkel, Ruwenbos zijn in 2011 minder incidenten per 100 inwoners zijn gemeld bij de politie dan in heel Enschede. Desondanks voelen de inwoners van de wijk zich vaker onveilig in de eigen buurt. In deze wijk is het onveiligheidsgevoel, vergeleken met vier jaar geleden, sterk gestegen. En bewoners van Boswinkel, Ruwenbos zien vaker dat hun buurt is achteruit gegaan in het afgelopen jaar, dan vooruitgang. 3.3.1 Overlast in de buurt Zeven procent van de bewoners van Boswinkel, Ruwenbos geeft aan dat overlast van omwonenden vaak voorkomt in hun buurt. Dit komt overeen met het gemiddelde van Enschede. De wijk is wel in de ranglijst van Enschedese wijken gezakt: van plaats 10 in 2008 naar 19 in 2011. Politiecijfers laten eenzelfde beeld zien, overlast van buren of andere personen komt in de wijk ongeveer even vaak voor als in de rest van de stad. De politie geeft in haar gebiedsscan aan dat in Enschede-West veel multi probleem gezinnen en multi probleem cliënten wonen. Multi probleem gezinnen worden besproken in wijkteams die op stadsdeelniveau georganiseerd zijn. Verschillende partners maken onderdeel uit van dit team. De aanpak is divers en specifiek op het gezin afgestemd. De aanpak kost veel capaciteit, maar is doeltreffend. Het team is dan ook van mening dat de aandacht voor multi probleem gezinnen er voor zorgt dat ergere problemen worden voorkomen. Tabel 3.2 Ervaren overlast in de buurt (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

7%

7%

19

10

3.3.2 Sociale kwaliteit, verloedering en vernieling De sociale kwaliteit van Boswinkel, Ruwenbos wordt hoger gewaardeerd door haar inwoners, dan de sociale kwaliteit van Enschede als geheel. Ook is de positie van de wijk in de ranglijst gestegen van plaats 17 in 2008 naar plaats 10 in 2011. Verloedering komt volgens de bewoners van de wijk wel vaker voor, dit is ook te zien in de lagere positie in de ranglijst.

24


Vernielingen daarentegen komen minder vaak voor dan gemiddeld in Enschede. Eén op de twintig bewoners van de wijk geeft aan in 2011 slachtoffer te zijn geweest van vernieling. Tabel 3.3 Sociale kwaliteit, verloedering en vernielingen volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


6,3

6,0

10

17


3,7

3,5

22

12


5%

7%

13

13

Volgens de cijfers van de politie komt vernieling juist vaker voor in Boswinkel, Ruwenbos dan in de rest van de stad. In 2011 zijn er per 100 inwoners 2,01 incidenten betreffende vernielingen gemeld, in heel Enschede waren dat er 1,23. Net als in heel Stadsdeel West nam het aantal geregistreerde vernielingen toe, terwijl dat in heel Enschede gelijk bleef. De wijkagent herkent de toename van vernielingen in de omgeving van de Europaschool en het KrajicekPlaza. Alifa noemt de daling van plek 12 naar 22 op de ranglijst voor verloedering opvallend, maar door de gemeente wordt dit herkend. Bewoners hebben zorgen over hoe de wijk eruit ziet. Er is aandacht voor geweest, waarbij is gezocht naar meer wisselwerking met de wijkraad. En er is een wijkbeheerplan opgesteld. Inwoners van Boswinkel, Ruwenbos doen minder meldingen bij de gemeente over hun woon- en leefomgeving, dan in de rest van de stad. Wel is - net als gemeentebreed - het aantal meldingen sinds 2007 gestegen, met name over de weginrichting zijn meer meldingen binnengekomen. De meeste meldingen in Boswinkel, Ruwenbos gaan over afval of vallen in de categorie overig.

25



Enschede 2011

deze wijk 2007

Enschede 2007


2,50

3,03

1,42

2,05


0,13

0,25

0,36

0,22


1,71

1,93

1,79

1,76


0,24

0,29

0,14

0,30


0,04

0,09

0,07

0,05


1,87

1,97

0,59

1,32


5,04

5,56

3,71

5,20

totaal

11,52

13,12

8,09

10,90

Ook woningcorporaties hebben zicht op de sociale kwaliteit en de verloedering en het aantal vernielingen rondom de huurwoningen en –complexen die zij beheren. De woningcorporaties van Enschede: De Woonplaats, Domijn en Ons Huis registreren op verschillende wijzen het aantal ontruimingen en soms ook meldingen en klachten. Tabel 3.5 geeft hiervan een impressie. Tabel 3.5 Aantal ontruimingen en sociale klachten bij woningcorporaties 2011 (bron: registraties van De Woonplaats, Domijn en Ons Huis) deze wijk

stadsdeel West

Enschede


0

19

55


44

173

934


4

16

62

0

1

32

Domijn


26


3.3.3 Onveiligheidsgevoelens Inwoners van Boswinkel, Ruwenbos voelen zich vaker onveilig in de eigen buurt dan gemiddeld in Enschede. In deze wijk is het relatieve onveiligheidsgevoel ten opzichte van andere wijken, vergeleken met vier jaar geleden, sterk gestegen. Had de wijk in 2008 nog de 18e positie, in 2011 is het gedaald naar positie 28. De inwoners van de wijk achten de kans om slachtoffer te worden van een delict relatief klein. Alleen ten aanzien van mishandeling denkt men een grotere kans te hebben slachtoffer te worden, dan in de rest van Enschede. De wijk bekleedt dan ook een lage plaats op de ranglijst. Deze gevoelens van onveiligheid stroken niet erg met het daadwerkelijke aantal gemelde delicten en het beeld dat van de wijk bestaat bij professionals. In Boswinkel, Ruwenbos zijn er bijna 11 incidenten bij de politie geregistreerd per 100 inwoners. In heel Enschede zijn dit er bijna 14 per 100 inwoners (paragraaf 3.8). Door de wijkagent wordt aangegeven dat het verschil tussen onveiligheidsgevoel en het daadwerkelijk aantal geregistreerde incidenten mogelijk voortkomt uit groepen jongeren op straat en een aantal incidenten die in de krant zijn gekomen (o.a. AT inzet, brandstichtingen en mishandeling van een minderjarig meisje). Vanuit het rondetafelgesprek zijn nog andere mogelijke verklaringen gekomen: de aangiftebereidheid in deze wijk is vermoedelijk aan de lage kant is, het groene karakter van de wijk en een moordzaak. Tabel 3.6 Onveiligheidsgevoel onder wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


37%

29%

33

14


28%

21%

28

18


5%

7%

12

-


4%

2%

32

-


2%

5%

2

-

3.3.4 Huiselijk geweld In totaal zijn er 4 meldingen in 2011 gedaan van huiselijk geweld in Boswinkel, Ruwenbos. Dat zijn er minder dan het voorgaande jaar toen er 14 meldingen waren. Per 100 inwoners zijn er in 2011 in Boswinkel, Ruwenbos 0,07 meldingen van huiselijk geweld gedaan bij de politie. Dit is minder dan de 0,23 meldingen per 100 inwoners, die voor heel Enschede zijn binnengekomen. De politie constateert in haar gebiedsscan eveneens een afname van het aantal misdrijven rond huiselijk geweld in stadsdeel West. Het team geeft aan dat in de sociaal zwakkere gebieden huiselijk geweld eerder aan het licht komt. Huiselijk geweld is een speerpunt waar de politie extra inzet op pleegt. Ook het veiligheidshuis en de woningcorporaties vervullen hier een rol in. De wijkagent vult aan dat in zijn ogen de afname niet te maken heeft met afnemende meldingsbereidheid. SMD-EH geeft aan dat het moeilijk is om op wijkniveau aan te geven waarom het aantal meldingen in de wijk is afgenomen.

27


3.3.5 Geweld op straat Inwoners van Boswinkel, Ruwenbos geven ongeveer even vaak aan slachtoffer te zijn geweest van een geweldsdelict als in de rest van Enschede (tabel 3.7). Het betreft voornamelijk bedreiging. Mishandeling lijkt net als in 2008 weinig voor te komen. Ook politiecijfers laten zien dat mishandeling relatief weinig voorkomt in de wijk: in 2011 zijn er 44 incidenten, 0,79 per 100 inwoners, geregistreerd tegenover 1,44 in Enschede. Dit is een stijging ten opzichte van 2010, toen er 37 incidenten geregistreerd zijn. In de gebiedsscan wordt aangegeven dat het team van de politie deze ontwikkeling herkent in Stadsdeel West en dat dit past bij de bevolkingssamenstelling in de wijken. Tabel 3.7 Slachtofferschap geweld (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


5%

4%

25

24


1%

2%

13

-


0%

2%

1

2

6%

6%

20

-


3.3.6 Inbraak Zes procent van de inwoners van de wijk geeft aan slachtoffer te zijn geweest van inbraak. Dit is meer dan het gemiddelde van Enschede. Vergeleken met 2008 is woninginbraak relatief vaker ten opzichte van andere wijken voorgekomen volgens de inwoners. Politiecijfers laten zien dat inbraak in woning juist minder vaak voorkomt in Boswinkel, Ruwenbos dan in Enschede. In 2011 waren er 0,50 incidenten per 100 inwoners geregistreerd, in Enschede waren dat er 0,74. Ten opzichte van 2010 is het aantal inbraken in de wijk nagenoeg gelijk gebleven. Tabel 3.8 Slachtofferschap (poging tot) inbraak (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

6%

4%

25

11

28


3.3.7 Voertuigcriminaliteit Het aandeel inwoners van Boswinkel, Ruwenbos dat slachtoffer zegt te zijn geweest van voertuigcriminaliteit, komt overeen met het gemiddelde van Enschede. Wel bekleedt de wijk een hogere positie als het gaat om autovandalisme vergeleken met 2008. Dit wil zeggen dat autovandalisme in 2011 relatief minder is voorgekomen ten opzichte van andere wijken. Tabel 3.9 Ervaren slachtofferschap voertuigcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM

slachtoffer van diefstal uit auto slachtoffer van autovandalisme slachtoffer van fietsendiefstal

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

2%

2%

25

21

12%

11%

21

35

7%

8%

14

14

Cijfers van de politie laten zien, dat diefstal uit of van auto’s in Boswinkel, Ruwenbos met 0,54 incidenten per 100 inwoners in 2011 minder vaak is voorgekomen dan in Enschede (1,13 incidenten per 100 inwoners). Ten opzichte van 2010 nam het aantal diefstallen uit en van auto’s in de wijk af. Daarentegen was sprake van een forse toename van autovandalisme in de politieregistratie. Volgens de gebiedsscan van de politie betreft het bij vernielingen aan auto’s stadsdeelbreed veelal jongeren die vanuit de binnenstad naar huis gaan en onder andere banden van auto’s lek steken. In 2011 heeft de politie samen met burgers gepost in de buurt Ruwenbos en dit heeft volgends de politie effect gehad. De wijkagent geeft aan dat het grote aantal incidenten autovandalisme voor een deel te maken heeft met een incident waarbij van circa 30 auto’s banden zijn lek gestoken. Ten aanzien van fietsendiefstal wordt gesteld dat in Boswinkel, samen met Stevenfenne, het cijfer naar verhouding hoog is, hoewel dat uit het aantal geregistreerde fietsendiefstallen niet echt naar voren komt. Begin 2011 is er een dadergroep opgepakt. 3.3.8 Drugs- en alcoholoverlast Drugsoverlast komt weinig voor in Boswinkel, Ruwenbos. De overlast is ongeveer de helft van het Enschedese gemiddelde. Overlast van dronken mensen op straat komt echter wel vaker voor dan in Enschede. Deze overlast is sinds 2008 toegenomen, de wijk is in de ranglijst gezakt van positie 22 naar 27. Blijkbaar is er een verschil in de ervaren alcoholoverlast en de geregistreerde alcoholoverlast. In 2011 zijn er bij de politie 6 incidenten op het gebied van drugs- of drankoverlast in Boswinkel, Ruwenbos geregistreerd. Per 100 inwoners zijn dit 0,11 incidenten. Dat zijn er minder dan in Enschede als geheel waar per 100 inwoners 0,17 incidenten zijn geregistreerd. Verder geeft de wijkagent aan dat Boswinkel, en zeker Ruwenbos, geen buurten zijn met veel alcoholgerelateerde incidenten. Over drugsoverlast schrijft de politie in haar gebiedsscan dat het aantal incidenten van drugshandel stadsdeelbreed in 2011 een daling laat zien.

29


Domijn geeft aan dat er in 2010 en 2011 nauwelijks meldingen zijn geweest van drugsoverlast in de torenflat(s), wat wordt bevestigd door de wijkagent. Het vermoeden bestaat dat het drugsgebruik zich vooral achter de voordeur afspeelt. Het wijkteam herkent zich niet in het beeld van een daling van drugsoverlast dat de politie schetst en geeft aan dat het probleem groter is dan de cijfers laten zien. De drugsoverlast manifesteert zich ondermeer rondom winkelcentrum Boswinkel en de Europaschool. Door de wijkagent aangevuld met het KrajicekPlaza. Voornamelijk het winkelcentrum is een centrale plek die voor velen makkelijk bereikbaar is. Het weghalen van de telefooncellen in Boswinkel heeft geholpen de overlast te doen afnemen. Tabel 3.10 Drugs- en drankoverlast (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


4%

8%

12

16


12%

8%

27

22

3.3.9 Buurtontwikkeling en belangrijkste buurtproblemen Bewoners van Boswinkel, Ruwenbos zien vaker dat hun buurt is achteruit gegaan in het afgelopen jaar, dan vooruitgang. In Enschede is het aandeel bewoners dat vooruitgang ziet in hun buurt, ongeveer gelijk aan het deel dat vindt dat de buurt achteruit is gegaan. Per saldo zien meer inwoners een achteruitgang dan vooruitgang. Het negatieve verschil is met 4 procent wat groter dan gemiddeld in Enschede (1 procent). Tabel 3.11 Ontwikkeling buurt volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


7%

16%

29

-


74%

61%

-

-


11%

17%

10

-

De belangrijkste buurtproblemen in Boswinkel, Ruwenbos zijn hondenpoep, te hard rijden en parkeeroverlast (tabel 3.12). In de rest van Enschede zijn dit ook de drie belangrijkste buurtproblemen, zij het in een andere rangorde.

30


Tabel 3.12 Belangrijkste buurtproblemen volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011

buurtprobleem nr. 1

hondenpoep

te hard rijden

buurtprobleem nr. 2

te hard rijden

parkeeroverlast

buurtprobleem nr. 3

parkeeroverlast

hondenpoep

3.4 Bedrijvigheid en veiligheid Ondernemers kunnen slachtoffer zijn van onveiligheid (inbraken, overvallen), maar rondom hun bedrijf/horecagelegenheid kunnen ook onveilige situaties ontstaan. Rondom horecagelegenheden betreft dit bijvoorbeeld onveilige situaties als gevolg van overmatig drank- en of drugsgebruik. Ook rondom bepaalde grootschalige evenementen is de veiligheid een aandachtspunt. 3.4.1 Winkelcentra In de wijk ligt het winkelcentrum Boswinkel. Onveiligheidsgevoelens in een winkelcentrum in de eigen buurt komen onder de bewoners van Boswinkel, Ruwenbos vaker voor dan onder de Enschedeërs in totaal. Welk winkelcentrum wijkbewoners voor ogen hebben als zij spreken over het winkelcentrum in de eigen buurt is overigens niet bekend. Winkeldiefstal komt volgens politiecijfers in de wijk minder vaak voor dan op stedelijk niveau. De politie geeft in haar gebiedsscan aan dat stadsdeelbreed zowel het aantal bedrijfsinbraken als het aantal winkeldiefstallen in 2011 is gedaald. Het team geeft aan dat bedrijven en winkeliers zelf steeds meer ondernemen om diefstal tegen te gaan en dat de methodiek van het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) een goede bijdrage levert. Tabel 3.13 Onveiligheidgevoel wijkbewoners in winkelcentrum (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

22%

15%

29

-


3.5 Jeugd en veiligheid Bij jeugd en veiligheid gaat het onder andere om (criminele) jongerengroepen, overlast en de situatie rondom scholen. 3.5.1 Jeugdoverlast Overlast van groepen jongeren komt volgens bewoners van de wijk minder vaak voor dat in de rest van de stad. Er is ook een afname te zien in de ervaren overlast van groepen jongeren sinds 2008.

31


Ten opzichte van andere wijken bekleedde de wijk toen nog positie 19, in 2011 heeft Boswinkel, Ruwenbos de negende plaats in de ranglijst. Politiecijfers geven hetzelfde beeld. In 2011 zijn er vanuit de wijk 13 incidenten jeugdoverlast gemeld. Met 0,23 gemelde incidenten per 100 inwoners is dit een stuk minder dan de 0,56 incidenten in de rest van de stad. Tabel 3.14 Door wijkbewoners ervaren overlast van groepen jongeren (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

7%

11%

9

19

De politie brengt met regelmaat via de shortlistmethodiek de jeugdgroepen in Enschede in kaart. Het gaat dan om hinderlijke, overlastgevende of criminele jeugdgroepen. De politie heeft in de rapportage problematische jeugdgroepen van zomer 2012 in Boswinkel, Ruwenbos een hinderlijke groep beschreven. De groep KrajicekPlaza is een hinderlijke groep van minder dan 20 jongeren van diverse afkomst. Het leeftijdsverschil bedraagt minder dan 6 jaar tussen de jongste en de oudste in de groep. Het merendeel is schoolgaand en de rest werkt en weinig tot geen jongeren spijbelen. De groep houdt zich op in de wijk Boswinkel op het KrajicekPlaza (tussen Belgiëlaan en Straatsburglaan). De groep is hinderlijk tot overlastgevend, laat troep achter en pleegt lichte vormen van vandalisme. Een kleine kern van 5 á 6 personen trekt veel jongeren uit andere wijken aan en is verantwoordelijk voor lichte strafbare feiten. Weinig tot geen jongeren gebruiken alcohol, softdrugs, XTC of andere harddrugs. Op het gebied van lichte criminaliteit scoren de jongeren gemiddeld op de onderwerpen hinderlijk gedrag en lichte vermogensdelicten en laag op de overige onderwerpen. Op het gebied van zware criminaliteit scoren de jongeren uitsluitend laag op alle onderwerpen. Een redelijk aantal jongeren is met Justitie in aanraking geweest. De sfeer in de groep is gemoedelijk, soms schuldbewust en ze zijn goed aanspreekbaar voor de jeugdagenten en de jongerenwerker. 3.5.2 Jeugdcriminaliteit Jeugdcriminaliteit komt, volgens de bewoners, in Boswinkel, Ruwenbos ongeveer even vaak voor als in de rest van Enschede. Tabel 3.15 Door wijkbewoners ervaren jeugdcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

3%

4%

15

-

32


3.5.3 Veilig in en om de school In schooljaar 2010-2011 is in Boswinkel, Ruwenbos door de gemeente 44 keer verzuim geregistreerd, en 16 gevallen van voortijdig schoolverlaten. Dit komt - gerelateerd aan het aantal jongeren - ongeveer overeen met het gemiddelde verzuim en schoolverlaten in Enschede als geheel. Tabel 3.16 Schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten schooljaar 2010-2011 (bron: gemeente Enschede, programma opgroeien en ontwikkelen) deze wijk 2010-2011

Enschede 2010-2011


3,09

3,01


2,93

3,19

3.6 Fysieke veiligheid Bewoners en werknemers, recreanten en publiek lopen risico’s bij het betreden van het publieke domein en gebouwen, deelname aan verkeer, maar ook in de woonomgeving. In deze paragraaf draait het om thema’s als verkeersveiligheid en brandveiligheid. 3.6.1 Verkeersveiligheid Boswinkel, Ruwenbos heeft een iets lagere schaalscore voor verkeersoverlast, dan de stad Enschede. Dit betekent, dat verkeersoverlast door de wijkbewoners minder vaak wordt ervaren dan in de rest van de stad. Verkeersoverlast bestaat uit te hard rijden, parkeeroverlast, geluidsoverlast door verkeer en agressief verkeersgedrag. Tabel 3.17 Door wijkbewoners ervaren verkeersoverlast (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

3.9

4,1

14

-

Tabel 3.18 toont een overzicht van de geregistreerde verkeersongevallen in Boswinkel, Ruwenbos. Dit overzicht moet met de nodige voorzichtigheid bekeken worden. Allereerst zijn de genoemde aantallen lager dan de werkelijke situatie, aangezien niet 100 procent geregistreerd wordt. Dit komt, omdat de politie niet altijd aanwezig is bij ongelukken. Daarnaast worden in vergelijking met een aantal jaren terug ongevallen minder vaak geregistreerd. Dodelijke ongevallen en ongevallen met ziekenhuisletsel worden het best geregistreerd. In de periode 2008 tot en met 2010 heeft er in Boswinkel, Ruwenbos één dodelijk ongeval plaatsgevonden. Daarnaast waren er 25 ongevallen met letsel, waarbij in acht gevallen slachtoffers naar het ziekenhuis zijn gebracht.

33


Tabel 3.18 Overzicht geregistreerde verkeersongevallen (bron: afdeling Stedelijke Ontwikkeling - beleid, gemeente Enschede) gemeentelijke ongevallenregistratie deze wijk 2008-2010

Enschede 2008-2010

26

514


1

13

- ziekenhuis

8

179

- overig letsel

17

335


141

4.140

totaal

167

4.667


De meeste ongevallen in de periode 2008-2010 vonden plaats op de kruising Haaksbergerstraat/ Usselerrondweg en op de Haaksbergerstraat ter hoogte van de Vlasstraat. In de periode 2005-2007 kwamen de meeste ongevallen nog voor op de kruising Haaksbergerstraat/Helmerzijdeweg (figuur 3.2).

34



2005 2005 t/m 2007 2007

2008 t/m 2010



•


•


•


3.6.2 Brandveiligheid gebouwen In 2011 zijn er in Boswinkel, Ruwenbos in totaal 15 branden geweest, waarvan tien buitenbranden, één gebouwbrand en vier voertuigbranden. Gemiddeld genomen zijn er ongeveer net zo veel branden voorgekomen als in Enschede in totaal. Dit was in 2007 anders: toen waren er in de wijk slechts 4 branden en lag het gemiddelde met 1,4 branden per 1.000 huishoudens ruim onder dat van de stad Enschede. Tabel 3.19 Aantal branden 2011 (bron: brandweer Enschede) 2011

2007

deze wijk

Enschede

deze wijk

Enschede

10

221

-

-


1

97

-

-

aantal branden wegvervoer

4

39

-

-

totaal aantal branden

15

357

4

294


5,2

4,1

1.4

3,5


35


In Boswinkel, Ruwenbos is 63 procent van de wijkbewoners in het bezit van een rookmelder. Dit is minder dan in de rest van Enschede en ook een stuk minder dan in 2008, toen nog 70 procent een rookmelder had. De wijk is in de ranglijst dan ook gedaald van positie 8 naar de 25e plaats. Tabel 3.20 Percentage wijkbewoners dat rookmelder bezit (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

63%

69%

25

8 (70 %)

3.7 Speerpunten Uit de vorige WENS-ronde is een aantal speerpunten naar voren gekomen. Op deze speerpunten wordt in deze paragraaf kort teruggeblikt. Op basis van alle informatie uit deze scan formuleren partners in de wijk in de rondetafelgesprekken nieuwe speerpunten. 3.7.1 Terugblik op 2008 In 2008 zijn twee speerpunten benoemd: 1. Jongerenproblematiek In 2008 werd nog aangegeven dat er veel overlast werd ervaren van jongeren. Zij zwierven door bijna alle wijken van stadsdeel West. Overlast van groepen jongeren komt in 2011 ten opzichte van andere wijken relatief minder voor in Boswinkel, Ruwenbos dan in 2008. Ook zijn er bij de politie minder incidenten inzake jeugdoverlast geregistreerd dan in 2010, relatief gezien zelfs de helft minder dan in de rest van Enschede. 2. Drugsgebruik in de torenflats (Beneluxlaan, Europalaan) Domijn geeft aan dat er in 2010 en 2011 nauwelijks meldingen zijn geweest van drugsoverlast in de torenflat(s), wat wordt bevestigd door de wijkagent. Het vermoeden bestaat dat het drugsgebruik zich vooral achter de voordeur afspeelt. 3.7.2 Speerpunten 2013-2016 Het stadsdeelteam West formuleert als speerpunten voor West-Boswinkel / Ruwenbos in de periode 2013-2016: • sociale problematiek / MPG gezinnen en cliënten. Hierbij legt men de nadruk op een vroegtijdige integrale aanpak en samenwerking (wijkteamaanpak); • toezicht en handhaving op KraijcekPlaza en omgeving om (drugsgerelateerde) overlast tegen te gaan.

36



wijk Boswinkel, Ruwenbos

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011



31

28

0,50

142

169

0,62

903

1.170

0,74


43

30

0,54

193

145

0,53

1.800

1.767

1,13


3

2

0,04

19

12

0,04

111

79

0,05


1

0

0,00

1

1

0,00

4

5

0,00


0

0

0,00

5

5

0,02

7

17

0,01


8

13

0,23

30

52

0,19

178

237

0,15

diefstal van fiets

27

34

0,61

198

171

0,62

2.339

2.097

1,34


13

4

0,07

88

57

0,21

485

366

0,23

diefstal uit school

7

2

0,04

16

15

0,05

84

84

0,05


2

0

0,00

4

10

0,04

56

95

0,06

winkeldiefstal

30

21

0,38

59

45

0,16

705

704

0,45


11

9

0,16

31

47

0,17

216

236

0,15

zakkenrollerij

1

2

0,04

7

10

0,04

169

190

0,12


34

34

0,61

250

315

1,15

1.966

2.043

1,30

aanranding

0

0

0,00

7

7

0,03

56

53

0,03

incest

1

0

0,00

2

2

0,01

12

14

0,01

ontucht

0

0

0,00

6

0

-

20

10

0,01

schennis

0

2

0,04

1

9

0,03

67

47

0,03

verkrachting

1

2

0,04

5

6

0,02

29

34

0,02


0

3

0,05

6

10

0,04

58

66

0,04


0

1

0,02

4

2

0,01

68

87

0,06

bedreiging

13

7

0,13

98

117

0,43

643

670

0,43

mishandeling

37

44

0,79

309

347

1,26

2.247

2.261

1,44

straatroof

0

2

0,04

1

5

0,02

52

41

0,03

overval

1

1

0,02

9

7

0,03

47

26

0,02


9

2

0,04

32

18

0,07

272

202

0,13

37

2010

2011


2010

2011




wijk Boswinkel, Ruwenbos

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011


vernieling auto

28

67

1,20

99

193

0,70

595

701

0,45

vernieling cq.

70

112

2,01

308

431

1,57

1.946

1.924

1,23

drugshandel

3

6

0,11

40

39

0,14

260

201

0,13

fraude

15

7

0,13

70

73

0,27

418

331

0,21

heling

0

0

0,00

6

4

0,01

39

25

0,02

vuurwapenbezit

0

0

0,00

6

3

0,01

33

32

0,02


5

6

0,11

28

19

0,07

305

264

0,17


43

38

0,68

205

252

0,92

1.076

1.166

0,74

verkeersoverlast

5

10

0,18

86

75

0,27

474

449

0,29

overlast gestoord/

13

8

0,14

60

54

0,20

314

305

0,19

burengerucht

15

28

0,50

110

129

0,47

698

629

0,40

jeugdoverlast

25

13

0,23

117

130

0,47

853

873

0,56

milieu

45

42

0,75

254

296

1,08

1.326

1.400

0,89

brand/ontploffing

11

14

0,25

50

42

0,15

332

287

0,18

huiselijk geweld

14

4

0,07

80

69

0,25

426

359

0,23

totaal

565

598

10,72

3042

3393

12,37

21.689

21.547

13,72

2010

2011


2010

2011


zaakbeschadiging

overspannen persoon

38

Hoofdstuk

Pathmos

4

Wijkveiligheidsscans West • Pathmos

4. Pathmos 4.1 Inleiding Voor u ligt de wijkscan 2012 voor de wijk Pathmos. Deze scan beschrijft de leefbaarheid en veiligheid in Pathmos. Onveiligheid in de wijk is in de wijkscan het vertrekpunt. De wijkscan zoomt daarmee in op zaken in de wijk die beter kunnen. Er is in de wijkscans minder aandacht voor alles wat al goed gaat. Dit betekent niet dat er in Enschede en in de verschillende stadsdelen geen goede ontwikkelingen en initiatieven zijn, want die zijn er wel degelijk. Deze goede ontwikkelingen en initiatieven moeten dan ook gekoesterd worden en daar waar verbetering mogelijk is, biedt deze wijkscan aanknopingspunten. De informatie in deze wijkscan is onder andere afkomstig uit de Integrale Veiligheidsmonitor (hierna: IVM). Dit is een grootschalige inwonersenquête die is uitgevoerd in het najaar van 2011. In heel Enschede hebben 6.188 inwoners deelgenomen aan de enquête. Er is in heel Enschede een respons behaald van 43 procent. In Pathmos hebben 125 wijkbewoners deelgenomen. Hiermee is 36 procent respons behaald. Daarnaast is de politieregistratie een belangrijke bron voor deze wijkscan, evenals de gebiedsscans van de politie met daarin beschrijvingen vanuit de wijkagenten. Tenslotte hebben de verschillende partners delen van hun registratie aangeleverd voor deze scan. Indien mogelijk vergelijken we de huidige situatie in de wijk Pathmos met de situatie in de wijkscans uit 2006 en 2008. Helaas is dit niet altijd mogelijk, doordat de wijze van registratie tussentijds is veranderd of doordat de opzet van onderzoek is veranderd. Zo zijn de resultaten van de Integrale Veiligheidsmonitor door een veranderde onderzoeksopzet niet één op één te vergelijken met de resultaten van de Leefbaarheid & Veiligheidsenquête die de gemeente Enschede in 2006 en 2008 heeft uitgevoerd. Wij laten daarom - waar mogelijk - zien hoe de wijk het in 2008 en in 2011 deed ten opzichte van de andere Wens-wijken door de plaats op de ranglijst te benoemen. Bij deze ranglijst zijn 35 posities te verdelen3. Bij een hoge ranglijstnotering doet een wijk het goed. Een lage ranglijstnotering is juist niet zo positief. Leeswijzer In de volgende paragraaf beschrijven we de wijk met enkele demografische gegevens. In de paragrafen 3 tot en met 6 beschrijven we de veiligheidssituatie in de wijk voor vier thema’s, die zijn afgeleid van het ‘Kernbeleid veiligheid’. Na de beschrijving van de veiligheidssituatie in de wijk, komen in paragraaf 4.7 de nieuwe speerpunten voor de wijk aan bod, maar deze paragraaf begint met een terugblik op de speerpunten van 2008. De wijkscan sluiten we af met een overzicht van de politieregistratie in paragraaf 4.8.

3


40


4.2 Wijkschets De wijk Pathmos ligt in stadsdeel West en wordt omgrensd door de Tweede Emmastraat, Dennenweg, Haaksbergerstraat en de Pathmossingel. Figuur 4.1 Kaartje van de wijk (bron: afdeling Vastgoedinformatie, gemeente Enschede).

De wijk Pathmos telt bijna 2.100 inwoners per 1 januari 2012. Dat komt vrijwel overeen met het aantal inwoners in 2008. Mensen blijven gemiddeld 8 jaar in hun woning. Verder wonen er relatief veel jongeren, niet-westerse allochtonen en alleenstaanden in de wijk. Het aandeel huurwoningen is na de renovatie van de wijk tussen 2001 en 2008 licht afgenomen, maar ligt nog aanzienlijk boven het Enschedese gemiddelde. Tabel 4.1 Demografische gegevens Pathmos per 1 januari (bron: I&O Research) deze wijk

Enschede

2004

2008

2012

2004

2008

2012

1.551

2.077

2.093

154.000

155.000

158.000

65

87

88

103

104

106

gemiddelde woonduur

10 jaar

8 jaar

8 jaar

9 jaar

9 jaar

9 jaar


25%

29%

26%

22%

22%

22%



32%

28%

28%

20%

20%

21%


30%

36%

38%

31%

31%

32%


95%

88%

87%

54%

52%

52%


41


4.3 Veilige woon- en leefomgeving Het draait in deze paragraaf om thema’s als overlast en verloedering, maar ook om vergrijpen als inbraak en diefstal uit auto’s. De leefbaarheid en veiligheid in wijken kan om uiteenlopende redenen veranderen, bijvoorbeeld door verhuisbewegingen en demografische verandering. Veiligheidsthema’s hangen nauw samen met de kwaliteit van het wonen. De veiligheid wordt beïnvloed door en is van invloed op fysiek en sociaal beleid. Ten aanzien van de woon- en leefomgeving valt in Pathmos op dat bewoners vaak overlast ondervinden van omwonenden. Er is ten opzichte van heel Enschede bovengemiddeld veel verloedering en vernieling. De sociale kwaliteit beoordelen de wijkbewoners over het geheel genomen lager dan gemiddeld. Verder heeft de wijk te maken met relatief veel autovandalisme4, geweldsdelicten, huiselijk geweld en drugs-/drankoverlast. Desondanks voelen de bewoners zich niet vaak onveilig in de buurt, al achten zij de kans om slachtoffer te worden van inbraak of mishandeling wel groter dan gemiddeld. Ondanks de problematiek in de wijk, zijn de bewoners bovengemiddeld positief over de ontwikkeling van hun buurt in het afgelopen jaar. 4.3.1 Overlast in de buurt De wijkbewoners van Pathmos ervaren vaker overlast van omwonenden dan gemiddeld in Enschede. Eén op de zeven (15 procent) heeft vaak last van de buren. Dat is twee keer zo hoog als gemiddeld in Enschede en daarmee staat de wijk op de één na laagste positie in de wijk. Dit beeld sluit aan bij de politiecijfers. Het aantal incidenten ‘burengerucht’ bedraagt 31 in 2011, wat neerkomt op 1,49 incidenten per 100 inwoners. Het Enschede gemiddelde bedraagt 0,40 per 100 inwoners. De politie geeft in haar gebiedsscan aan dat problemen op het gebied van geluidsoverlast zich voornamelijk voordoen in de oude gedeelten van de wijken in SD West. De huizen zijn gehorig waardoor er een vergrote kans op geluidsoverlast bestaat. De rol van de politie ten aanzien van burenruzies is bemiddelend van aard. De politie probeert te sturen op zelfredzaamheid. Er wordt vaak door middel van een integrale aanpak naar oplossingen gezocht, waarbij wijkcoaches worden ingezet. Daarbij wordt nog vermeld dat burenruzies vaak een link hebben met andere delicten. Verder woont in Pathmos een grote groep cliënten van Avelijn en van de J.P. van den Bent Stichting. Het gaat om cliënten die zowel zelfstandig als begeleid wonen in verschillende woonvormen in woningen van woningcorporaties. De cliënten zijn kwetsbaarder dan gemiddeld. Er is veel aanloop bij de woningen, zaken die er spelen zijn intimidatie en ze zijn makkelijk te verleiden tot diverse zaken zoals drank en drugs. Daarom zijn de contacten van de politie met Avelijn en de J.P. van den Bent Stichting geïntensiveerd.

4

Beschadiging of vernieling aan auto’s en diefstal vanaf auto’s, bijvoorbeeld wieldoppen

42


Tabel 4.2 Ervaren overlast in de buurt (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

15%

7%

34

30

4.3.2 Sociale kwaliteit, verloedering en vernieling Wijkbewoners waarderen de sociale kwaliteit van de wijk (5,3) lager dan gemiddeld in Enschede (6,0). Evenals in 2008 staat de wijk op positie 32 in de ranglijst. Verloedering en vernielingen komen vaker voor dan gemiddeld. Bij vernielingen gaat het om slachtofferschap. Voor verloedering is een schaalscore berekend die is opgebouwd uit de perceptie van bewoners over het voorkomen van de volgende vier problemen in de buurt: 1) bekladding van muren en/of gebouw, 2) rommel op straat, 3) hondenpoep en 4) vernieling van telefooncellen of bushokjes. In vergelijking met het Enschedese gemiddelde komen rommel op straat en hondenpoep volgens inwoners vaker voor in de wijk. De andere twee buurtproblemen hebben vergelijkbare percentages als heel Enschede. Het volgens inwoners vaker voorkomen van vernielingen blijkt ook uit de politiecijfers (paragraaf 4.8). Gerelateerd aan het aantal inwoners vinden in 2011 tweemaal zoveel vernielingen plaats als gemiddeld in Enschede. Ten opzichte van 2010 is het aantal geregistreerde vernielingen met ruim een kwart toegenomen van 35 naar 46. In het rondetafelgesprek met professionals in de wijk is aangegeven dat de hoge schaalscore voor verloedering niet herkend wordt. Aangegeven wordt dat Pathmos na de renovatie juist sterk verbeterd is, zowel qua vastgoed als openbare ruimte. Een mogelijke verklaring voor het hoge percentage slachtoffers van vernielingen is volgens de wijkbeheerder de vernielingen aan beplantingen die plaatsvindt in de wijk. De politie herkent zich in de toename van het aantal vernielingen volgens bewoners. Tabel 4.3 Sociale kwaliteit, verloedering en vernielingen volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


5,3

6,0

32

32


3,7

3,5

22

19


10%

7%

28

19

43


De wijkbewoners van Pathmos hebben in 2011 relatief vaak melding gemaakt bij de gemeente over de openbare verlichting in de buurt. Dit aantal is ten opzichte van 2007 meer dan verdubbeld. Het totaal aantal meldingen over de woon- en leefomgeving per 100 inwoners is met 11,7 kleiner dan gemiddeld in Enschede (13,1), maar is - net als gemeentebreed – toegenomen. Tabel 4.4 Het aantal meldingen woon- en leefomgeving per 100 inwoners in 2011 (bron: gemeente Enschede, programma Leefomgeving) deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2007

Enschede 2007


1,48

3,03

1,06

2,05


0,24

0,25

0,58

0,22


3,87

1,93

1,73

1,76


0,33

0,29

0,53

0,30


0,05

0,09

-

0,05


1,82

1,97

1,20

1,32


3,92

5,56

3,32

5,20

totaal

11,72

13,12

8,43

10,90

Ook woningcorporaties hebben zicht op de sociale kwaliteit en de verloedering en het aantal vernielingen rondom de huurwoningen en –complexen die zij beheren. De woningcorporaties van Enschede: De Woonplaats, Domijn en Ons Huis registreren op verschillende wijzen het aantal ontruimingen en soms ook meldingen en klachten. Tabel 4.5 geeft hiervan een impressie. In Pathmos heeft alleen woningcorporatie De Woonplaats woningbezit. Tabel 4.5 Aantal ontruimingen en sociale klachten bij woningcorporaties 2011 (bron: registraties van De Woonplaats, Domijn en Ons Huis) deze wijk

stadsdeel West

Enschede


11

19

55


0

173

934


0

16

62

0

1

32

Domijn


44


Uit het rondetafelgesprek komt naar voren dat De Woonplaats een strenger handhavingsbeleid hanteert en kritischer is bij het toewijzen van woningen aan nieuwe huurders. Verder worden ‘zaken’ door de goede samenwerking met de politie in een vroeger stadium opgepakt. De Woonplaats geeft aan dat mede hierdoor huurders in Pathmos positiever zijn dan de bewonersbeleving die uit de Integrale Veiligheidsmonitor naar voren komt en dat de buurt is verbeterd. 4.3.3 Onveiligheidsgevoelens Bewoners van Pathmos voelen zich minder vaak onveilig dan gemiddeld in Enschede. Een kwart voelt zich wel eens onveilig in het algemeen en een zesde (17 procent) voelt zich wel eens onveilig in de eigen buurt. De kans om slachtoffer te worden van inbraak of mishandeling schatten zij hoger dan gemiddeld, met name inbraak en mishandeling. De werkelijke kans ligt in de praktijk ook hoger, zo blijkt uit de politieregistratie (paragraaf 4.8). In Pathmos zijn er bijna 18 incidenten bij de politie geregistreerd per 100 inwoners. In heel Enschede zijn dit er bijna 14 per 100 inwoners. Tabel 4.6 Onveiligheidsgevoel onder wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


25%

29%

9

10


17%

21%

13

16


10%

7%

26

-


5%

2%

34

-


5%

5%

20

-

4.3.4 Huiselijk geweld In 2011 zijn 11 incidenten huiselijk geweld bij de politie geregistreerd. Dat zijn er drie meer dan in 2010. Gerelateerd aan het aantal inwoners is het aantal incidenten huiselijk geweld in Pathmos (0,53 per 100 inwoners) twee keer zo groot als in Enschede als geheel (0,23 per 100 inwoners). In haar gebiedsscan constateert de politie dat het aantal huiselijk geweld misdrijven is gedaald in stadsdeel West, maar dit geldt dus niet voor Pathmos. De politie geeft aan dat in de sociale aandachtsgebieden huiselijk geweld eerder aan het licht komt en de bestrijding van huiselijk geweld een speerpunt is waar al een aantal jaren extra op ingezet wordt in Pathmos en in heel Enschede. Ook het Veiligheidshuis en de woningcorporaties vervullen hier een rol in. In het rondetafelgesprek is naar voren gebracht dat de politiecijfers over huiselijk geweld niet altijd even betrouwbaar zijn. De unit huiselijk geweld ontlast de wijkagenten.

45


Incidenten worden beter vastgelegd en de politie is nu ook vaker in de voorfase van een traject actief en niet alleen bezig met repressie. Redenen die worden genoemd waarom er in Pathmos twee keer zoveel incidenten op het gebied van huiselijk geweld zijn: de huizen staan dicht op elkaar en zijn gehorig, er is relatief veel verloop en er is sprake van sociale problematiek. De Woonplaats benadrukt dat er geen relatie is tussen huiselijk geweld en het aantal ontruimingen – waarvan er volgens politie veel zijn geweest. Ontruimingen op basis van overlast zijn langjarige trajecten, waarbij aan dossieropbouw wordt gedaan. Redenen voor uitzetting zijn vooral algemene overlast, drugs (hennepkwekerijen) en huurachterstanden. 4.3.5 Geweld op straat In Pathmos worden wijkbewoners tweemaal vaker geconfronteerd met geweldsdelicten dan gemiddeld in Enschede. Ongeveer één op de acht wijkbewoners (12 procent) geeft aan slachtoffer te zijn geweest van een geweldsdelict tegenover 6 procent in Enschede. Zowel bedreiging als (seksuele) mishandeling komt bovengemiddeld vaak voor. Voor alle delicten geldt dat de wijk (vrijwel) onderaan staat op de ranglijst en, in geval van bedreiging en mishandeling, gezakt is ten opzichte van 2008. Tabel 4.7 Slachtofferschap geweld (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


9%

4%

33

28


4%

2%

34

-


6%

2%

35

21


12%

6%

34

-

De politieregistratie toont eveneens bovengemiddeld veel incidenten ‘mishandeling’ en ‘bedreiging’ in Pathmos in 2011 (paragraaf 4.8). Ten opzichte van 2010 is het aantal mishandelingen gelijk gebleven en zijn bedreigingen toegenomen. 4.3.6 Inbraak Uit de Veiligheidsmonitor blijkt dat 3 procent van de wijkbewoners van Pathmos slachtoffer is geweest van woninginbraak. Dat is minder dan het gemiddelde in Enschede (4 procent). De wijk is desondanks gezakt op de ranglijst van positie 3 naar 13. Uit de politiecijfers blijkt dat het aantal incidenten woninginbraak in 2011 – evenals in 2010 – 17 bedraagt, wat neerkomt op 0,82 per 100 inwoners. Dat is vergelijkbaar met Enschede als geheel waar er 0,74 incidenten woninginbraak per 100 inwoners zijn geregistreerd. In de gebiedsscan wordt bij overige vermogensdelicten nog aangegeven dat in Pathmos telefoon- en i-Paddiefstallen en koper-, lood- en kabeldiefstallen hebben plaatsgevonden.

46


Tabel 4.8 Slachtofferschap (poging tot) inbraak (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

3%

4%

13

3

4.3.7 Voertuigcriminaliteit Een vijfde van de wijkbewoners is slachtoffer geweest van autovandalisme. Dat is bijna twee keer zo vaak als gemiddeld (11 procent). Hiermee staat Pathmos onderaan de ranglijst en drie plekken lager dan in 2008. Diefstal uit auto’s en fietsendiefstal komen minder vaak voor dan gemiddeld. Dit beeld komt overeen met de cijfers uit de politieregistratie. Het aantal incidenten ‘vernieling auto’ ligt ruim twee keer zo hoog als gemiddeld in Enschede, terwijl diefstal uit auto’s en fietsendiefstal duidelijk minder vaak voorkomen dan gemeentebreed. Diefstal uit auto’s en fietsendiefstal zijn beide fors afgenomen ten opzichte van 2010. Tabel 4.9 Ervaren slachtofferschap voertuigcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


1%

2%

15

20


20%

11%

35

32


5%

8%

8

6

4.3.8 Drugs- en alcoholoverlast Wijkbewoners in Pathmos hebben relatief vaak te maken met drugs- en drankoverlast. Van de wijkbewoners ervaart 12 procent vaak drugsoverlast (positie 29), tegenover 8 procent gemiddeld in Enschede. Dronken mensen op straat komt volgens 14 procent vaak voor (positie 29). Ten opzichte van 2008 is Pathmos gezakt op de ranglijsten. Tabel 4.10 Drugs- en drankoverlast (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


12%

8%

29

21


14%

8%

29

19

47


Uit de politiecijfers (paragraaf 4.8) blijkt de bovengemiddelde overlast overigens niet. Er zijn aanzienlijk minder incidenten ‘drugs/-drankoverlast’ geregistreerd dan gemiddeld (slechts 1 in 2011). In haar gebiedsscan geeft de politie aan dat op diverse locaties in stadsdeel West sprake is van drugsoverlast en hierover ook meldingen binnenkomen. Omdat deze vaak worden geregistreerd onder andere incidenten ligt het werkelijke aantal incidenten drugsoverlast hoger. Het aantal incidenten drugshandel ligt in Pathmos ruim boven het gemiddeld in Enschede. Vanuit het rondetafelgesprek is gemeld dat er in de nieuwbouw van Pathmos (voormalige Drentse buurt) regelmatig hennepkwekerijen ontdekt worden en er verspreid door de wijk gedeald wordt. 4.3.9 Buurtontwikkeling en belangrijkste buurtproblemen In Pathmos heerst relatief veel optimisme over de ontwikkeling van de buurt in het afgelopen jaar (positie 5 van 35). Een kwart vindt dat de buurt vooruit gegaan is. Volgens de helft is de buurt gelijk gebleven en 16 procent is van mening dat er sprake is van achteruitgang (positie 17). Tabel 4.11 Ontwikkeling buurt volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


25%

16%

5

-


50%

61%

-

-


16%

17%

17

-

De drie belangrijkste buurtproblemen in Pathmos zijn volgens de bewoners: te hard rijden, rommel en parkeeroverlast. Te hard rijden is gemeentebreed ook het belangrijkste probleem. Tabel 4.12 Belangrijkste buurtproblemen volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011

buurtprobleem nr. 1

te hard rijden

te hard rijden

buurtprobleem nr. 2

rommel

parkeeroverlast

buurtprobleem nr. 3

parkeeroverlast

hondenpoep

4.4 Bedrijvigheid en veiligheid Ondernemers kunnen slachtoffer zijn van onveiligheid (inbraken, overvallen), maar rondom hun bedrijf/horecagelegenheid kunnen ook onveilige situaties ontstaan. Rondom horecagelegenheden betreft dit bijvoorbeeld onveilige situaties als gevolg van overmatig drank- en of drugsgebruik. Ook rondom bepaalde grootschalige evenementen is de veiligheid een aandachtspunt.

48


4.4.1 Winkelcentra In de wijk Pathmos is geen winkelcentrum, maar in de aangrenzende wijken Stadsveld en Boswinkel wel. Van de wijkbewoners voelt 11 procent zich weleens onveilig in het winkelcentrum bij hun in de buurt. Welk winkelcentrum wijkbewoners voor ogen hebben als zij spreken over het winkelcentrum in de eigen buurt is overigens niet bekend. In Enschede als geheel voelt 15 procent zich wel eens onveilig in het winkelcentrum. Uit de politieregistratie blijkt dat in 2011 één incident winkeldiefstal is geregistreerd. Tabel 4.13 Onveiligheidgevoel wijkbewoners in winkelcentrum (bron: IVM) resultaten IVM

positie

Deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

11%

15%

11

-


4.5 Jeugd en veiligheid Bij jeugd en veiligheid gaat het onder andere om (criminele) jongerengroepen, overlast en de situatie rondom scholen. 4.5.1 Jeugdoverlast Overlast van groepen jongeren komt in Pathmos vaker voor dan gemiddeld in Enschede: één op de acht wijkbewoners heeft vaak overlast van jongeren (13 procent). De positie van de wijk is hiermee verslechterd ten opzichte van 2008 (gezakt van 11 naar 24). Ook uit de politiecijfers (paragraaf 4.8) blijkt dat jeugdoverlast iets vaker voorkomt dan gemiddeld. Per 100 inwoners zijn 0,63 incidenten ‘jeugdoverlast’ geregistreerd tegenover 0,56 per 100 inwoners gemeentebreed. In haar gebiedsscan beschrijft de politie dat de overlast van groepen jongeren zich concentreert op enkele plekken in het stadsdeel West. In Pathmos gaat het om de Spinnerstraat en de Sterkerstraat en het daartussen in liggende Thomas Ainsworthpark (Eendenpark). Ook rondom de Goormaatdwarsweg ervaart men overlast van jeugd. De meeste overlast van groepen jongeren komt van groepen rondom het Educatief centrum Enschede/De Boei aan de Spinnerstraat, rondom het Voortmansplantsoen en aan de Pathmosstraat/Willem de Clerqstraat. Tabel 4.14 Door wijkbewoners ervaren overlast van groepen jongeren (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

13%

11%

24

11

49


De politie brengt met regelmaat via de shortlistmethodiek de jeugdgroepen in Enschede in kaart. Het gaat dan om hinderlijke, overlastgevende of criminele jeugdgroepen. De politie heeft in de rapportage problematische jeugdgroepen van zomer 2012 in Pathmos een hinderlijke jeugdgroep beschreven. De groep Pathmos is een hinderlijke groep van minder dan 20 autochtone leden. Het leeftijdsverschil bedraagt minder dan 6 jaar tussen de jongste en de oudste in de groep. De groep is tussen de 10 en 15 jaar oud. Het merendeel is schoolgaand en de rest werkt. Over spijbelgedrag is niets bekend. De groep kent een hechte structuur en een grote onderlinge solidariteit. De groep houdt zich op in de wijk Pathmos op de (hoek) Pathmosstraat en de Willem de Clercqstraat. De groep veroorzaakt overlast. Een aantal jongeren uit de wijk Het Bijvank heeft zich aangesloten bij deze groep. Weinig tot geen jongeren gebruiken alcohol. Enkele jongeren gebruiken softdrugs en weinig tot geen jongeren gebruiken XTC of andere harddrugs. Op het gebied van lichte criminaliteit scoren de jongeren hoog op het onderwerp hinderlijk gedrag en voor het overige laag. Op het gebied van zware criminaliteit scoren de jongeren uitsluitend laag op alle onderdelen. Een redelijk aantal jongeren is met Justitie in aanraking geweest. De sfeer in de groep is redelijk, soms provocerend naar de jeugdagenten en de jongerenwerker. Een aantal jongeren neemt deel aan activiteiten van de jongerenwerker. 4.5.2 Jeugdcriminaliteit Volgens 4 procent van de wijkbewoners komt jeugdcriminaliteit vaak voor. Dat is gelijk aan het gemiddelde voor Enschede. Hiermee staat de wijk op positie 24 op de ranglijst. Tabel 4.15 Door wijkbewoners ervaren jeugdcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

4%

4%

24

-

4.5.3 Veilig in en om de school Over het schooljaar 2010-2011 is onder leerlingen uit Pathmos 20 keer schoolverzuim en 17 keer voortijdig schoolverlaten geregistreerd. Daarmee ligt het verzuim (4,55 per 100 leerlingen) en het aandeel voortijdig schoolverlaters (9,29 per 100 leerlingen) ruim boven het gemeentelijk gemiddelde (tabel 4.16). In het rondetafelgesprek is door SMD E-H aangegeven dat de Pathmosschool een toename van problematiek bij leerlingen en gezinnen van leerlingen ervaart. Er zijn zorgen over meerdere leerlingen.

50


Tabel 4.16 Schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten schooljaar 2010-2011 (bron: gemeente Enschede, programma opgroeien en ontwikkelen) deze wijk 2010-2011

Enschede 2010-2011


4,55

3,01


9,29

3,19

4.6 Fysieke veiligheid Bewoners en werknemers, recreanten en publiek lopen risico’s bij het betreden van het publieke domein en gebouwen, deelname aan verkeer, maar ook in de woonomgeving. In deze paragraaf draait het om thema’s als verkeersveiligheid en brandveiligheid. 4.6.1 Verkeersveiligheid In de wijk Pathmos ervaren de bewoners de meeste verkeersoverlast van alle wijken. De schaalscore van 5,5 ligt ruim boven het Enschedese gemiddelde (4,1). Verkeersoverlast bestaat uit te hard rijden, parkeeroverlast, geluidsoverlast door verkeer en agressief verkeersgedrag. De politie herkent het probleem van verkeersoverlast in stadsdeel West. In haar gebiedsscan geeft de politie aan dat in stadsdeel West veel parkeeroverlast wordt ervaren. Er zijn meer auto’s dan waarop de wijk berekend is en er zijn weinig parkeerplekken. Er is ook veel overlast rondom het brengen en halen van kinderen bij de basisscholen in de wijk. In 2011 zijn controles gehouden. Tabel 4.17 Door wijkbewoners ervaren verkeersoverlast (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

5,5

4,1

35

-

Tabel 4.18 toont een overzicht van de geregistreerde verkeersongevallen in Pathmos. Dit overzicht moet met de nodige voorzichtigheid bekeken worden. Allereerst zijn de genoemde aantallen lager dan de werkelijke situatie, aangezien niet 100 procent geregistreerd wordt. Dit komt, omdat de politie niet altijd aanwezig is bij ongelukken. Daarnaast worden in vergelijking met een aantal jaren terug ongevallen minder vaak geregistreerd. Dodelijke ongevallen en ongevallen met ziekenhuisletsel worden het best geregistreerd. In Pathmos hebben in de periode 2008 tot en met 2010 in totaal 81 verkeersongevallen plaatsgevonden, waarvan 11 ongevallen met letsel. Bij de overige 70 ongevallen was er uitsluitend materiële schade.

51



Enschede 2008-2010

11

514


0

13

- ziekenhuis

2

179

- overig letsel

9

335


70

4.140

totaal

81

4.667


Op de kruising van de Pathmossingel en de Tweede Emmastraat vonden in de periode 2008 tot en met 2010 – evenals de periode daarvoor – de meeste verkeersongevallen plaats. Ook op de kruising van de Tweede Emmastraat en de Dennenweg en op (kruisingen met) de Haaksbergerstraat vinden relatief veel ongevallen plaats. Een nieuwe hotspot is de kruising Usselerweg-Dennenweg (Usselerplein). En op verspreide plekken in de wijk hebben zich ongevallen voorgedaan. Figuur 4.2 Overzicht geregistreerde verkeersongevallen in 2008 t/m 2010 en in 2005 t/m 2007 naar locatie (bron: afdeling Stedelijke Ontwikkeling – beleid, gemeente Enschede)

2005 2005 t/m 2007 2007

2008 t/m 2010



•


•


•

In 2005 t/m 2007 was de registratiegraad van 52 ongelukken hoger dan in periode 2008 t/m 2010.


4.6.2 Brandveiligheid gebouwen In de wijk Pathmos hebben vier branden gewoed in 2011, waarvan twee buitenbranden en twee branden in gebouwen. Dat zijn er aanzienlijk minder dan in 2007. Vertaald naar het aantal huishoudens ligt het aantal branden lager dan gemiddeld in Enschede. Tabel 4.19 Aantal branden 2011 (bron: brandweer Enschede) 2011

2007

deze wijk

Enschede

deze wijk

Enschede


2

221

-

-


2

97

-

-

39

-

-

4

357

10

294

3,2

4,1

8,1

3,5

aantal branden wegvervoer totaal aantal branden aantal branden per 1.000 huishoudens

De wijkbewoners van Pathmos hebben bijna allemaal een rookmelder in huis (94 procent). Hiermee staat de wijk evenals in 2008 bovenaan de ranglijst. Het Enschedese gemiddelde ligt met 69 procent aanzienlijk lager. Tabel 4.20 Percentage wijkbewoners dat rookmelder bezit (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

94%

69%

1

1 (96%)

4.7 Speerpunten Uit de vorige WENS-ronde is een aantal speerpunten naar voren gekomen. Op deze speerpunten wordt in deze paragraaf kort teruggeblikt. Op basis van alle informatie uit deze scan formuleren partners in de wijk in de rondetafelgesprekken nieuwe speerpunten. 4.7.1 Terugblik op 2008 In 2008 zijn twee speerpunten benoemd: 1. Sociale problematiek (waaronder drugsoverlast, jeugdoverlast, vernielingen) Uit de wijkscan blijkt ondermeer dat bewoners in bovengemiddelde mate drugs-/drankoverlast ervaren en dat de wijk op dit punt ten opzichte van andere wijken minder scoort dan in 2008. Dit blijkt overigens niet uit de politiecijfers. Overlast van groepen jeugd komt, zowel op basis van de Veiligheidsmonitor als op basis van de politiecijfers, wat vaker voor dan gemiddeld. Ook hier staat de wijk lager in de ranglijst dan in 2008. Hetzelfde geldt voor vernielingen in de wijk.

53


2. Verkeersoverlast door automobilisten die te hard rijden en zich niet houden aan het eenrichtingsverkeer Uit de wijkscan komt naar voren dat wijkbewoners veel verkeersoverlast ervaren (de meeste van alle wijken). Te hard rijden wordt door de bewoners als belangrijkste buurtprobleem gezien, maar ook gemeentebreed is dit het geval. Verder valt op dat er op veel verschillende plekken in de wijk ongevallen hebben plaatsgevonden met slachtoffers. 4.7.2 Speerpunt 2013-2016 Het stadsdeelteam West formuleert als speerpunt voor Pathmos in de periode 2013-2016: • aanpak van drugs- en alcoholgerelateerde overlast.

54



wijk Pathmos

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011



17

17

0,82

142

169

0,62

903

1.170

0,74


17

11

0,53

193

145

0,53

1.800

1.767

1,13


0

2

0,10

19

12

0,04

111

79

0,05


0

0

0,00

1

1

0,00

4

5

0,00


0

0

0,00

5

5

0,02

7

17

0,01


2

3

0,14

30

52

0,19

178

237

0,15

diefstal van fiets

27

7

0,34

198

171

0,62

2.339

2.097

1,34


4

0

0,00

88

57

0,21

485

366

0,23

diefstal uit school

3

1

0,05

16

15

0,05

84

84

0,05


0

0

0,00

4

10

0,04

56

95

0,06

winkeldiefstal

0

1

0,05

59

45

0,16

705

704

0,45


2

4

0,19

31

47

0,17

216

236

0,15

zakkenrollerij

0

0

0,00

7

10

0,04

169

190

0,12


23

38

1,83

250

315

1,15

1.966

2.043

1,30

aanranding

3

0

0,00

7

7

0,03

56

53

0,03

incest

0

0

0,00

2

2

0,01

12

14

0,01

ontucht

0

0

0,00

6

0

-

20

10

0,01

schennis

0

0

0,00

1

9

0,03

67

47

0,03

verkrachting

0

1

0,05

5

6

0,02

29

34

0,02


0

3

0,14

6

10

0,04

58

66

0,04


0

1

0,05

4

2

0,01

68

87

0,06

bedreiging

9

21

1,01

98

117

0,43

643

670

0,43

mishandeling

56

53

2,55

309

347

1,26

2.247

2.261

1,44

straatroof

0

0

0,00

1

5

0,02

52

41

0,03

overval

1

0

0,00

9

7

0,03

47

26

0,02


4

2

0,10

32

18

0,07

272

202

0,13

55

2010

2011


2010

2011




wijk Pathmos

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011


vernieling auto

7

22

1,06

99

193

0,70

595

701

0,45

vernieling c.q.

35

46

2,22

308

431

1,57

1.946

1.924

1,23

drugshandel

11

8

0,39

40

39

0,14

260

201

0,13

fraude

9

6

0,29

70

73

0,27

418

331

0,21

heling

1

0

0,00

6

4

0,01

39

25

0,02

vuurwapenbezit

1

1

0,05

6

3

0,01

33

32

0,02


3

1

0,05

28

19

0,07

305

264

0,17


16

22

1,06

205

252

0,92

1.076

1.166

0,74

verkeersoverlast

7

9

0,43

86

75

0,27

474

449

0,29

overlast gestoord/

9

3

0,14

60

54

0,20

314

305

0,19

burengerucht

17

31

1,49

110

129

0,47

698

629

0,40

jeugdoverlast

12

13

0,63

117

130

0,47

853

873

0,56

milieu

17

27

1,30

254

296

1,08

1.326

1.400

0,89

brand/ontploffing

3

4

0,19

50

42

0,15

332

287

0,18

huiselijk geweld

8

11

0,53

80

69

0,25

426

359

0,23

324

369

17,78

3.042

3.393

12,37

21.689

21.547

13,72

2010

2011


2010

2011


zaakbeschadiging

overspannen persoon

totaal

56

5

Hoofdstuk

Stadsveld

57

Wijkveiligheidsscans West • Stadsveld

5. Stadsveld 5.1 Inleiding Voor u ligt de wijkscan 2012 voor de wijk Stadsveld. Deze scan beschrijft de leefbaarheid en veiligheid in Stadsveld. Onveiligheid in de wijk is in de wijkscan het vertrekpunt. De wijkscan zoomt daarmee in op zaken in de wijk die beter kunnen. Er is in de wijkscans minder aandacht voor alles wat al goed gaat. Dit betekent niet dat er in Enschede en in de verschillende stadsdelen geen goede ontwikkelingen en initiatieven zijn, want die zijn er wel degelijk. Deze goede ontwikkelingen en initiatieven moeten dan ook gekoesterd worden en daar waar verbetering mogelijk is, biedt deze wijkscan aanknopingspunten. De informatie in deze wijkscan is onder andere afkomstig uit de Integrale Veiligheidsmonitor (hierna: IVM). Dit is een grootschalige inwonersenquête die is uitgevoerd in het najaar van 2011. In heel Enschede hebben 6.188 inwoners deelgenomen aan de enquête. Er is in heel Enschede een respons behaald van 43 procent. In Stadsveld hebben 182 wijkbewoners deelgenomen. Hiermee is 42 procent respons behaald. Daarnaast is de politieregistratie een belangrijke bron voor deze wijkscan, evenals de gebiedsscans van de politie met daarin beschrijvingen vanuit de wijkagenten. Tenslotte hebben de verschillende partners delen van hun registratie aangeleverd voor deze scan. Indien mogelijk vergelijken we de huidige situatie in de wijk Stadsveld met de situatie in de wijkscans uit 2006 en 2008. Helaas is dit niet altijd mogelijk, doordat de wijze van registratie tussentijds is veranderd of doordat de opzet van onderzoek is veranderd. Zo zijn de resultaten van de Integrale Veiligheidsmonitor door een veranderde onderzoeksopzet niet één op één te vergelijken met de resultaten van de Leefbaarheid & Veiligheidsenquête die de gemeente Enschede in 2006 en 2008 heeft uitgevoerd. Wij laten daarom - waar mogelijk - zien hoe de wijk het in 2008 en in 2011 deed ten opzichte van de andere Wens-wijken door de plaats op de ranglijst te benoemen. Bij deze ranglijst zijn 35 posities te verdelen5. Bij een hoge ranglijstnotering doet een wijk het goed. Een lage ranglijstnotering is juist niet zo positief. Leeswijzer In de volgende paragraaf beschrijven we de wijk met enkele demografische gegevens. In de paragrafen 3 tot en met 6 beschrijven we de veiligheidssituatie in de wijk voor vier thema’s, die zijn afgeleid van het ‘Kernbeleid veiligheid’. Na de beschrijving van de veiligheidssituatie in de wijk, komen in paragraaf 5.7 de nieuwe speerpunten voor de wijk aan bod, maar deze paragraaf begint met een terugblik op de speerpunten van 2008. De wijkscan sluiten we af met een overzicht van de politieregistratie in paragraaf 5.8.

5


58


5.2 Wijkschets De wijk Stadsveld ligt in stadsdeel West en wordt omgrensd door de Haaksbergerstraat, Dennenweg, Tweede Emmastraat, Pathmossingel, Parkweg, Westerval, grens achter Bruggertstraat, Bruggertstraat, Emanuel de Wittestraat, Thomas de Keyserstraat, Gerard Terborgstraat, grens achter Gerard Terborgstraat en de Ferdinand Bolstraat. De wijk Stadsveld bestaat uit de volgende, onderling verschillende, buurten: Stevenfenne, Stadsveld-Zuid, Elferink-Heuwkamp, Stadsveld-Noord en ‘t Bruggert. Figuur 5.1 Kaartje van de wijk (bron: afdeling Vastgoedinformatie, gemeente Enschede).

De wijk Stadsveld telt 11.277 inwoners per 1 januari 2012. Dat is vrijwel gelijk aan het inwonertal in 2004 en een toename van 2 procent ten opzichte van 2008. De samenstelling van de wijk komt redelijk overeen met Enschede als geheel. Het aandeel jongeren (16-29 jaar), niet-westerse allochtonen en alleenstaanden ligt enkele procentpunten hoger dan gemiddeld. Verder bestaat de helft van het woningenbestand uit huurwoningen. Sinds 2004 neemt het aandeel van de huursector af.

59


Tabel 5.1 Demografische gegevens Stadsveld per 1 januari (bron: I&O Research) deze wijk

Enschede

2004

2008

2012

2004

2008

2012

11.303

11.032

11.277

154.000

155.000

158.000


100

97

100

103

104

106

gemiddelde woonduur

9 jaar

10 jaar

9 jaar

9 jaar

9 jaar

9 jaar


26%

26%

25%

22%

22%

22%


22%

23%

24%

20%

20%

21%


33%

32%

34%

31%

31%

32%


52%

51%

49%

54%

52%

52%

aantal inwoners


5.3 Veilige woon- en leefomgeving Het draait in deze paragraaf om thema’s als overlast en verloedering, maar ook om vergrijpen als inbraak en diefstal uit auto’s. De leefbaarheid en veiligheid in wijken kan om uiteenlopende redenen veranderen, bijvoorbeeld door verhuisbewegingen en demografische verandering. Veiligheidsthema’s hangen nauw samen met de kwaliteit van het wonen. De veiligheid wordt beïnvloed door en is van invloed op fysiek en sociaal beleid. Wat betreft de beleving van veiligheid is Stadsveld in sommige opzichten een gemiddelde Enschedese wijk, zoals met het voorkomen van onveiligheidgevoelens en de verwachte slachtofferkans. Maar er zijn desondanks de nodige zaken die in negatieve zin opvallen. Zoals de relatief laag beoordeelde sociale kwaliteit van de woonomgeving en de bovengemiddelde verloedering en vernieling in de wijk. Overlast in de buurt, jeugdoverlast en drugsoverlast zijn cijfermatig niet heel grote problemen in Stadsveld, maar krijgen wel veel aandacht in de gebiedsscan van de politie. Hierbij worden een aantal hotspots genoemd. Bovendien is bij veel aspecten sprake van een relatieve verslechtering van de cijfers ten opzichte van andere wijken. Over de ontwikkeling van de buurt zijn dan ook iets meer bewoners negatief dan positief. Echter, zowel het optimisme als het pessimisme zijn groter dan gemiddeld in Enschede. 5.3.1 Overlast in de buurt De wijkbewoners van Stadsveld ervaren iets vaker overlast van omwonenden dan gemiddeld in Enschede. Eén op de twaalf bewoners ondervindt vaak hinder van buren of omwonenden (8 procent). Hiermee staat de wijk enkele plekken lager op de ranglijst dan in 2008. De politiecijfers sluiten hierbij aan. Er hebben 57 incidenten ‘burengerucht’ plaatsgevonden in 2011 (53 in 2010). Dit komt neer op 0,51 per 100 inwoners tegenover 0,40 gemiddeld in Enschede. De politie geeft in haar gebiedsscan aan dat problemen op het gebied van geluidsoverlast zich voornamelijk voordoen in het oude gedeelte van de wijken.

60


De huizen zijn gehorig waardoor er een vergrote kans op geluidsoverlast bestaat. Burenruzies hebben vaak een link met andere delicten en komen met name voor in Stevenfenne en Stadsveld. De rol van de politie ten aanzien van burenruzies is bemiddelend van aard. De politie probeert te sturen op zelfredzaamheid. Er wordt vaak door middel van een integrale aanpak naar oplossingen gezocht, waarbij wijkcoaches worden ingezet. Verder zijn er twee horecagelegenheden in Elferink-Heuwkamp die regelmatig voor geluidsoverlast zorgen. En er komen meldingen binnen over problemen van multi probleem gezinnen en multi probleem cliënten. Deze bevinden zich vooral in de goedkopere huurwoningen in Stevenfenne en Stadsveld. Straten die genoemd worden zijn de Thomas de Keyserstraat, de Rembrandtlaan en de Paulus Potterstraat. In deze buurten en straten is er een stijging van de problemen. De woningbouwcorporaties zitten er volgens de politie ‘kort’ op bij de probleem gezinnen en bij incidenten, om, waar nodig, actie te ondernemen. In het rondetafelgesprek is nog naar voren gebracht dat vanuit Acacia amper meldingen over overlast komen. Met daarbij de kanttekening dat dit weinig zegt omdat het een gesloten gemeenschap. Tabel 5.2 Ervaren overlast in de buurt (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

8%

7%

25

21

5.3.2 Sociale kwaliteit, verloedering en vernieling De sociale kwaliteit van de wijk Stadsveld scoort volgens haar bewoners lager dan het gemeentelijk gemiddelde (schaalscore 5,6 om 6,0). Hiermee staat de wijk op positie 23. Ook is er relatief veel verloedering in de wijk, zoals blijkt uit de bovengemiddelde schaalscore van 3,9 (positie 27 van de 35) en ligt het percentage slachtoffers van vernielingen bijna twee keer zo hoog als gemiddeld in Enschede. Ook uit de politiecijfers blijkt dat er bovengemiddeld veel vernielingen plaatsvinden in Stadsveld. Het aantal incidenten ‘vernieling c.q. zaakbeschadiging’ is aanzienlijk toegenomen van 141 in 2010 tot 198 in 2011. Vertaald naar de bevolkingsomvang betekent dit 1,77 incidenten per 100 inwoners (Enschede: 1,23 per 100 inwoners). Ook de politie herkent het probleem van vernielingen in haar gebiedsscan. Zij geeft aan dat een groep jongeren verantwoordelijk is voor veel vernielingen rondom scholen in de wijk, maar dat zij onvoldoende capaciteit heeft om buiten op straat te zijn. Genoemde locaties: Triangel (het oude Palet), Beatrixschool en Picollo. Verder verwacht de politie dat in straten met lage huurprijzen en waar bewoners andere normen hebben, de verloedering zal toenemen. Dit uit zich onder andere in de diefstal van fietsen uit schuren/garages. RGF Kenniscentrum Handhaving geeft daarentegen aan dat relatief veel lage lonen en uitkeringen niet noodzakelijk leiden tot meer vernielingen en verloedering in een deelgebied. Eigenlijk moet er een diepere analyse komen van de deelgebieden in deze en andere wijken.

61


Tabel 5.3 Sociale kwaliteit, verloedering en vernielingen volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


5,6

6,0

23

24


3,9

3,5

27

25


13%

7%

32

27

De bovengemiddelde mate van verloedering en vernielingen in de wijk komt niet terug in het overzicht van de gemeente met meldingen van bewoners over de woon- en leefomgeving. Het totaal aantal meldingen bedraagt 8,9 per 100 inwoners en dat is aanzienlijk minder dan gemiddeld in Enschede (13,1 per 100 inwoners). Daarbij is het totaal aantal meldingen in de wijk minder sterk gestegen dan stadsbreed. Evenals in 2007 betreft het grootste deel van de meldingen in Stadsveld de categorieën ‘afval’ en ‘overig’. Dit zijn ook in Enschede als geheel de meest voorkomende meldingen. Tabel 5.4 Het aantal meldingen woon- en leefomgeving per 100 inwoners in 2011 (bron: gemeente Enschede, programma Leefomgeving) deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2007

Enschede 2007


2,24

3,03

2,11

2,05


0,30

0,25

0,27

0,22


0,83

1,93

0,84

1,76


0,23

0,29

0,24

0,30


0,12

0,09

0,02

0,05


1,29

1,97

0,71

1,32


3,84

5,56

3,29

5,20

totaal

8,85

13,12

7,49

10,90

Ook woningcorporaties hebben zicht op de sociale kwaliteit en de verloedering en het aantal vernielingen rondom de huurwoningen en –complexen die zij beheren. De woningcorporaties van Enschede: De Woonplaats, Domijn en Ons Huis registreren op verschillende wijzen het aantal ontruimingen en soms ook meldingen en klachten. Tabel 5.5 geeft hiervan een impressie.

62


Tabel 5.5 Aantal ontruimingen en sociale klachten bij woningcorporaties 2011 (bron: registraties van De Woonplaats, Domijn en Ons Huis) deze wijk

stadsdeel West

Enschede


5

19

55

122

173

934

0

16

62

0

1

32

Domijn aantal sociale klachten 2011 aantal ontruimingen 2011 Ons Huis aantal ontruimingen of dreiging daartoe 2011

Uit het rondetafelgesprek komt naar voren dat weinig overlast bij De Woonplaats wordt gemeld, maar dat men op basis van eigen waarneming ervaart dat er ‘genoeg gebeurt’. 5.3.3 Onveiligheidsgevoelens De wijkbewoners van Stadsveld ervaren in gemiddelde mate gevoelens van onveiligheid in het algemeen (29 procent, positie 16). Ongeveer een kwart (24 procent) voelt zich wel eens onveilig in de eigen buurt, waarmee de wijk iets boven het Enschedese gemiddelde scoort (21 procent). De positie van de wijk in de ranglijst is verslechterd (van positie 11 naar 22). De inschatting van de wijkbewoners van de kans om slachtoffer te worden van inbraak, mishandeling of diefstal wijkt niet af van het gemeentelijke beeld. Dit beeld strookt met de politiecijfers. In Stadsveld zijn er 13,8 incidenten bij de politie geregistreerd per 100 inwoners. Dat is gelijk aan heel Enschede waar dit er 13,7 per 100 inwoners zijn (paragraaf 5.8). Tabel 5.6 Onveiligheidsgevoel onder wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


29%

29%

16

10


24%

21%

22

11


7%

7%

23

-


1%

2%

15

-


5%

5%

18

-

63


5.3.4 Huiselijk geweld Bij de politie zijn in 2011 in Stadsveld 42 incidenten ‘huiselijk geweld’ geregistreerd (35 in 2010). Per 100 inwoners zijn dit 0,37 incidenten, waarmee de wijk boven het gemiddelde van Enschede zit (0,23 per 100 inwoners). Gemeente- en stadsdeelbreed is het aantal incidenten afgenomen ten opzichte van 2010. Hoewel de politie in de gebiedsscan terecht constateert dat het aantal huiselijk geweld misdrijven in SD West gedaald is, geldt dat niet voor Stadsveld. Het team geeft aan dat in de sociale aandachtsgebieden huiselijk geweld eerder aan het licht komt en dat de aanpak van huiselijk geweld een speerpunt is. Ook het Veiligheidshuis en de woningcorporaties vervullen hier een rol in. 5.3.5 Geweld op straat De bewoners van Stadsveld zijn minder vaak het slachtoffer geweest van geweld (5 procent) dan gemiddeld in Enschede (6 procent). Zowel bedreiging als (seksuele) mishandeling is minder vaak voorgekomen dan gemiddeld in Enschede. Volgens de politiecijfers (paragraaf 5.8) komen geweldsdelicten in Stadsveld juist wat vaker voor dan gemiddeld. In 2011 zijn 57 incidenten ‘bedreiging’ geregistreerd (44 in 2010). Dit komt neer op 0,51 per 100 inwoners (Enschede: 0,43). Ook het aantal incidenten ‘mishandeling’ (176) is toegenomen ten opzichte van 2010 (122). Per 100 inwoners gaat het om 1,57 incidenten in 2011 (Enschede: 1,44). In de gebiedsscan geeft de politie aan zich te herkennen in de toename van het aantal incidenten bedreiging en mishandeling en noemt met name de buurt Stevenfenne. Er zijn veel incidenten gemeld in de omgeving Gerststraat en Wicher Nijkampstraat. Samen met partners wordt hierop geïnvesteerd door de politie. Tabel 5.7 Slachtofferschap geweld (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


3%

4%

13

11


1%

2%

18

-


0%

2%

11

22


5%

6%

12

-

5.3.6 Inbraak De wijkbewoners van Stadsveld zeggen vaker slachtoffer te zijn geweest van inbraak (6 procent) dan gemiddeld in Enschede (4 procent). Ten opzichte van andere wijken doet Stadsveld het minder dan in 2008 (gezakt van positie 15 naar 27). Het beeld van de politieregistratie correspondeert niet. Uit de politiecijfers blijkt dat het aantal woninginbraken overeen komt met gemeentelijk gemiddelde. Evenals in Enschede als geheel is het aantal geregistreerde incidenten ‘inbraak woning’ toegenomen. In Stadsveld gaat het om 85 incidenten (62 in 2010), wat neerkomt op 0,76 per 100 inwoners.

64




positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

6%

4%

27

15

5.3.7 Voertuigcriminaliteit De bewoners van Stadsveld worden in gemiddelde mate geconfronteerd met voertuigcriminaliteit. De positie van de wijk op de ranglijst is ten opzichte van 2008 verbeterd. Autovandalisme komt het vaakst voor (11 procent), gevolgd door fietsendiefstal (9 procent). Diefstal uit auto’s (1 procent) komt minder vaak voor. De politiecijfers komen redelijk overeen met het geschetste beeld uit de Veiligheidsmonitor. De aantallen incidenten ‘diefstal uit auto’ en ‘fietsendiefstal’ zijn met respectievelijk 0,61 en 0,82 per 100 inwoners lager dan gemiddeld in Enschede (1,13 en 1,34 per 100 inwoners). Bovendien is er sprake van afname ten opzichte van 2010. Autovandalisme komt vaker voor dan gemiddeld en is toegenomen (paragraaf 5.8). In de gebiedsscan wordt aangegeven dat in Stevenfenne, met name rondom het Acaciaplantsoen, veel fietsendiefstallen plaatsvinden. Er is geen verklaring voor het afnemen van fietsendiefstallen op stadsdeelniveau. Wel is er begin 2011 een dadergroep opgepakt. Verder wordt de opvallende stijging van diefstal van brom- en snorfietsen genoemd vanaf 2009. Begin 2012 is er in Stadsveld een golf van diefstallen van brom- en snorfietsen gaande. Tabel 5.9 Ervaren slachtofferschap voertuigcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


1%

2%

19

28


11%

11%

17

29


9%

8%

23

23

5.3.8 Drugs- en alcoholoverlast Wijkbewoners van Stadsveld ondervinden iets vaker hinder van drugsgebruik of dronken mensen op straat (beide 9 procent) dan gemiddeld in Enschede (8 procent). Ten aanzien van drankoverlast staat de wijk lager op de ranglijst (positie 22) dan in 2010 (positie 11). Uit de politiecijfers blijkt de bovengemiddelde overlast overigens niet (paragraaf 5.8). In 2011 zijn ‘slechts’ 4 incidenten ‘drugs- en drankoverlast’ geregistreerd (0,04 per 100 inwoners tegenover 0,17 per 100 inwoners gemeentebreed). Over drugsoverlast schrijft de politie in haar gebiedsscan dat hiervan op diverse locaties in West sprake is en hierover ook meldingen binnenkomen. Omdat deze vaak worden geregistreerd onder andere incidenten ligt het werkelijke aantal incidenten drugsoverlast hoger.

65


De problematiek concentreert zich in Stadsveld rond de (goedkopere) huurwoningen aan het Acaciaplantsoen, de Wethouder Nijhuisstraat en de Wicher Nijkampstraat. Tabel 5.10 Drugs- en drankoverlast (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


9%

8%

24

22


9%

8%

22

11

5.3.9 Buurtontwikkeling en belangrijkste buurtproblemen Eén op de zes wijkbewoners (18 procent) vindt dat de buurt vooruit is gegaan in het afgelopen jaar. Daarmee is het aandeel wijkbewoners dat positief is over de ontwikkeling van de buurt vergelijkbaar met het stedelijke gemiddelde. De helft vindt dat de buurt gelijk is gebleven (49 procent) en 22 procent vindt dat er sprake is geweest van achteruitgang. Dat betekent dat meer bewoners negatief zijn over de ontwikkeling van de buurt dan positief. Het negatieve verschil (-4 procent) is groter dan op stedelijk niveau (-1 procent). Tabel 5.11 Ontwikkeling buurt volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


18%

16%

12

-


49%

61%

-

-


22%

17%

27

-

In Stadsveld ervaren de wijkbewoners dezelfde buurtproblemen als elders in de stad. Te hard rijden is het belangrijkste probleem, gevolgd door parkeeroverlast en hondenpoep. Tabel 5.12 Belangrijkste buurtproblemen volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011

buurtprobleem nr. 1

te hard rijden

te hard rijden

buurtprobleem nr. 2

parkeeroverlast

parkeeroverlast

buurtprobleem nr. 3

hondenpoep

hondenpoep

66


5.4 Bedrijvigheid en veiligheid Ondernemers kunnen slachtoffer zijn van onveiligheid (inbraken, overvallen), maar rondom hun bedrijf/horecagelegenheid kunnen ook onveilige situaties ontstaan. Rondom horecagelegenheden betreft dit bijvoorbeeld onveilige situaties als gevolg van overmatig drank- en of drugsgebruik. 5.4.1 Winkelcentra In de wijk zelf bevindt zich het winkelcentrum Stadsveld. Eén op de vijf wijkbewoners (19 procent) voelt zich wel eens onveilig in het winkelcentrum in de eigen buurt. Welk winkelcentrum wijkbewoners voor ogen hebben als zij spreken over het winkelcentrum in de eigen buurt is overigens niet bekend. Gemeentebreed is dit percentage 15 procent. Stadsveld neemt hiermee positie 26 in op de ranglijst. Uit de politiecijfers blijkt dat winkeldiefstal minder vaak voorkomt in Stadsveld (0,16 per 100 inwoners) dan gemiddeld (0,45 per 100 inwoners) en tevens afgenomen is ten opzichte van 2010 (van 25 naar 18). De politie geeft in haar gebiedsscan aan dat stadsdeelbreed zowel het aantal bedrijfsinbraken als het aantal winkeldiefstallen in 2011 is gedaald. Het team geeft aan dat bedrijven en winkeliers zelf steeds meer ondernemen om diefstal tegen te gaan. Tabel 5.13 Onveiligheidgevoel wijkbewoners in winkelcentrum (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

19%

15%

26

-


5.5 Jeugd en veiligheid Bij jeugd en veiligheid gaat het onder andere om (criminele) jongerengroepen, overlast en de situatie rondom scholen. 5.5.1 Jeugdoverlast Overlast van groepen jongeren komt in Stadsveld vaker voor (15 procent) dan gemiddeld in Enschede (11 procent). In de ranglijst is Stadsveld terug te vinden op positie 30, zeven plekken lager dan in 2008. Uit de politiecijfers blijkt de bovengemiddelde jeugdoverlast niet (paragraaf 5.8). Het aantal incidenten ‘jeugdoverlast’ per 100 inwoners bedraagt 0,54 tegenover 0,56 per 100 inwoners gemeentebreed. In de scan van de politie wordt het probleem van jeugdoverlast benoemd. Er zijn verschillende locaties in West waar groepen samenkomen. In Stadsveld is ondermeer sprake van overlast bij de bibliotheek aan de Meindert Hobbemastraat en in de buurt Stevenfenne rondom het Acaciaplantsoen en de Tomatenstraat.

67




positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

15%

11%

30

23

De politie brengt met regelmaat via de shortlistmethodiek de jeugdgroepen in Enschede in kaart. Het gaat dan om hinderlijke, overlastgevende of criminele jeugdgroepen. De politie heeft in de rapportage problematische jeugdgroepen van zomer 2012 in Stadsveld drie hinderlijke jeugdgroepen beschreven: groep Stevenfenne, Hattelergroep 1 en Hattelergroep 2. De groep Stevenfenne is een hinderlijke groep van minder dan 20 autochtone jongeren. Het leeftijdsverschil bedraagt meer dan 6 jaar tussen de jongste en de oudste in de groep. Het merendeel gaat naar school en de rest werkt. Weinig tot geen groepsleden spijbelen. De groep bestaat eigenlijk uit 2 groepen uit verschillende buurten (Tomatenstraat en Acacia). De groep kent een hechte structuur en een grote onderlinge solidariteit. De groep houdt zich op in de wijk Stadsveld bij het Acaciaplantsoen en de Tomatenstraat. Er wordt veel door buurtbewoners geklaagd over deze groep. Weinig tot geen jongeren gebruiken alcohol, softdrugs of harddrugs. Op het gebied van lichte criminaliteit scoren de jongeren hoog op het gebied van hinderlijk gedrag, gemiddeld op het gebied van het plegen van lichte vermogensdelicten en lichte vormen van geweld en laag op negatief gedrag ten opzichte van het openbaar gezag en drugsbezit. Op het gebied van zware criminaliteit scoren de jongeren uitsluitend laag op alle onderdelen. Een redelijk aantal jongeren is met Justitie in aanraking geweest. De jeugdagenten en jongerenwerker worden soms bejegend op een mondige, stoere, brutale, uitdagende en provocerende manier. Als de leden uit de buurt van Acacia er niet bij zijn, is de groep beter aanspreekbaar. De Hattelergroep 1 is een hinderlijke groep van minder dan 20 autochtone jongeren. Het leeftijdsverschil bedraagt minder dan 6 jaar tussen de jongste en de oudste in de groep. Over school en spijbelgedrag of werk is van deze groep nog niets bekend. De groep kent een hechte structuur en een grote onderlinge solidariteit, er zijn weinig tot geen wisselingen in de groep. De groep houdt zich op in de wijk Stadsveld op het HattelerPlaza. De groep is overlastgevend, maakt rotzooi, gebruikt alcohol op de openbare weg en veroorzaakt geluidsoverlast. Bijna alle jongeren gebruiken regelmatig alcohol en softdrugs. Weinig tot geen jongeren gebruiken XTC of andere harddrugs. Op het gebied van lichte criminaliteit scoren de jongeren hoog op het gebied van hinderlijk gedrag. Ze scoren gemiddeld op het gebied van het plegen van lichte vermogensdelicten en drugsbezit en scoren laag op negatief gedrag ten opzichte van het openbaar gezag en lichte geweldsdelicten. Op het gebied van zware criminaliteit scoren de jongeren uitsluitend laag op alle onderdelen. Zeer veel jongeren zijn met Justitie in aanraking geweest. De sfeer in de groep is ‘relaxed’ (mede door het softdruggebruik) en ze bejegenen de jeugdagenten en jongerenwerker redelijk tot goed.

68


De Hattelergroep 2 is een hinderlijke groep van minder dan 20 Turkse jongeren. Het leeftijdsverschil bedraagt minder dan 6 jaar tussen de jongste en de oudste in de groep. Het merendeel is schoolgaand, de rest werkt en weinig tot geen jongeren spijbelen. De groep kent een hechte structuur en een grote onderlinge solidariteit, er zijn weinig tot geen wisselingen in de groep. De groep houdt zich op in de wijk Stadsveld op het HattelerPlaza (Gerard Terborghstraat). De groep is luidruchtig en maakt rotzooi. Ze vertonen stoer gedrag. Weinig tot geen jongeren gebruiken alcohol, softdrugs, XTC of andere harddrugs. Op het gebied van lichte criminaliteit scoren de jongeren gemiddeld op het gebied van hinderlijk gedrag en voor het overige laag. Op het gebied van zware criminaliteit scoren de jongeren uitsluitend laag op alle onderdelen. Weinig tot geen jongeren zijn met Justitie in aanraking geweest. De sfeer in de groep is gezellig en ze bejegenen de jeugdagenten en jongerenwerker goed. In 2011 bestond de Hattelerpark 1 groep, een hinderlijke groep van voornamelijk Turkse jongeren met een ernstscore van 1,20. De huidige Hattelergroep 2 (eveneens Turkse jongeren) scoort nu 1,14. Uitgaande van het feit dat het hier waarschijnlijk dezelfde groep betreft, is deze groep gedaald in ernst. De groep kon inmiddels teruggebracht worden van een overlastgevende- naar een hinderlijke (minder overlast gevende) groep. 5.5.2 Jeugdcriminaliteit Volgens 4 procent van de wijkbewoners komt jeugdcriminaliteit in de buurt vaak voor (positie 24). Dat is gelijk aan het gemeentelijk gemiddelde. Tabel 5.15 Door wijkbewoners ervaren jeugdcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

4%

4%

24

-

5.5.3 Veilig in en om de school Bij de gemeente is over het schooljaar 2010-2011 in Stadsveld 113 keer schoolverzuim geregistreerd en 59 keer voortijdig schoolverlaten. Gerelateerd aan het aantal leerlingen is het schoolverzuim (4,01) hoger dan gemiddeld in Enschede (3,01). Ook het aandeel voortijdig schoolverlaters ligt met 4,61 hoger dan gemiddeld (3,19). Uit het rondetafelgesprek komt naar voren dat er multi probleem gezinnen in de wijk zijn waar ook problemen op het gebied van spijbelverzuim zijn.

69


Tabel 5.16 Schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten schooljaar 2010-2011 (bron: gemeente Enschede, programma opgroeien en ontwikkelen) deze wijk 2010-2011

Enschede 2010-2011


4,01

3,01


4,61

3,19

5.6 Fysieke veiligheid Bewoners en werknemers, recreanten en publiek lopen risico’s bij het betreden van het publieke domein en gebouwen, deelname aan verkeer maar ook in de woonomgeving. In deze paragraaf draait het om thema’s als verkeersveiligheid en brandveiligheid. 5.6.1 Verkeersveiligheid In Stadsveld ervaren bewoners meer verkeersoverlast dan gemiddeld in Enschede. Met een schaalscore van 4,9 staat de wijk op een lage 31e positie op de ranglijst. Verkeersoverlast bestaat uit te hard rijden, parkeeroverlast, geluidsoverlast door verkeer en agressief verkeersgedrag. De politie herkent het probleem van verkeersoverlast in de verschillende wijken in Enschede-West. Er zijn meer auto’s dan waarop de wijk berekend is, waardoor er te weinig parkeerplekken zijn. Veel overlast is er ook rondom het brengen en halen van kinderen bij de basisscholen in de wijk. De politie heeft in 2011 controles uitgevoerd. Tabel 5.17 Door wijkbewoners ervaren verkeersoverlast (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

4,9

4,1

31

-

Tabel 5.18 toont een overzicht van de geregistreerde verkeersongevallen in Stadsveld. Dit overzicht moet met de nodige voorzichtigheid bekeken worden. Allereerst zijn de genoemde aantallen lager dan de werkelijke situatie, aangezien niet 100 procent geregistreerd wordt. Dit komt, omdat de politie niet altijd aanwezig is bij ongelukken. Daarnaast worden in vergelijking met een aantal jaren terug ongevallen minder vaak geregistreerd. Dodelijke ongevallen en ongevallen met ziekenhuisletsel worden het best geregistreerd. Er hebben 259 ongevallen plaatsgehad in de wijk, waarvan 29 met letsel.

70



Enschede 2008-2010

29

514


0

13

- ziekenhuis

11

179

- overig letsel

18

335


230

4.140

totaal

259

4.667


Op Stadsveld vinden op verschillende plekken in de wijk vaker ongevallen plaats. In de periode 20082010 hebben ondermeer veel ongevallen plaatsgevonden op de volgende plekken in de wijk: op de Parkweg ter hoogte van de Shell, de kruising van de Parkweg en de Westerval, de kruising van de Bruggertstraat en de Rembrandtlaan, de kruising van de Pathmossingel en de Tweede Emmastraat, de kruising van de Tweede Emmastraat en de Dennenweg en op verschillende plekken op de Haaksbergerstraat. Het beeld in 2005-2007 komt sterk overeen.

71



2005 2005 t/m 2007 2007

2008 t/m 2010



•


•


•


72


5.6.2 Brandveiligheid gebouwen De wijk Stadsveld telde in 2011 in totaal 17 branden, waarvan 12 buitenbranden. Gerelateerd aan het aantal inwoners ligt het aantal branden in Stadsveld (2,7) aanzienlijk lager dan in 2007 en bovendien lager dan gemiddeld in Enschede (4,1). Tabel 5.19 Aantal branden 2011 (bron: brandweer Enschede) 2011

2007

deze wijk

Enschede

deze wijk

Enschede


12

221

-

-


4

97

-

-


1

39

-

-


17

357

32

294


2,7

4,1

5,2

3,5

Het bezit van een rookmelder in huis is nog geen algemeen goed in de wijk Stadsveld. Ten opzichte van 2008 is het aandeel dat een rookmelder bezit zelfs gedaald (van 63 procent naar 58 procent). Het gemiddelde voor Enschede bedraagt 69 procent. Tabel 5.20 Percentage wijkbewoners dat rookmelder bezit (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

58%

69%

33

20 (63%)

5.6.3 Risico’s gevaarlijke stoffen/externe veiligheid Bij het werken met gevaarlijke stoffen in bedrijven en bij transport ervan kunnen ongelukken gebeuren met effecten voor de omgeving van deze activiteiten. Het gaat om kleine kansen met soms grote gevolgen. In Enschede zijn 40 risicobedrijven, waaronder 18 prioritaire (meest risicovolle) bedrijven, 15 vuurwerkverkooppunten en 7 LPG stations. In de wijk Stadsveld is één prioritair bedrijf (Johnson Diversey), één vuurwerkverkooppunt (Koeleman) en 1 LPG-station (Shell-station Parkweg) gevestigd.

5.7 Speerpunten Uit de vorige WENS-ronde is een aantal speerpunten naar voren gekomen. Op deze speerpunten wordt in deze paragraaf kort teruggeblikt. Op basis van alle informatie uit deze scan formuleren partners in de wijk in de rondetafelgesprekken nieuwe speerpunten.

73


5.7.1 Terugblik op 2008 In 2008 zijn vier speerpunten benoemd: 1. Jongerenproblematiek (Acaciaplantsoen, Gerard ter Borghstraat, winkelcentrum Stadsveld) Uit deze wijkscan blijkt dat bewoners duidelijk vaker dan gemiddeld overlast van groepen jongeren ervaren. Bovendien is Stadsveld enkele posities gezakt op de ranglijst ten opzichte van 2008. Het probleem van overlastgevende groepen jongeren wordt door de politie in haar gebiedsscan gesignaleerd hoewel het niet uit de geregistreerde incidenten naar voren komt. Acaciaplantsoen wordt (nog steeds) genoemd als locatie waar zich overlastgevende jongeren ophouden, samen met Hattelerpark, Tomatenstraat en Meindert Hobbemastraat. 2. Drugsgerelateerde problematiek Op basis van de uitkomsten van de Veiligheidsmonitor is in Stadsveld iets meer sprake van drugoverlast dan gemiddeld in Enschede. De politieregistratie toont echter relatief weinig incidenten drugsoverlast. Volgens de politie concentreert de overlast zich op enkele plekken in de wijk: het Acaciaplantsoen, de Wethouder Nijhuisstraat en de Wicher Nijkampstraat. 3. Verkeer in het hele gebied Uit de wijkscan blijkt dat er relatief veel verkeersoverlast is in de wijk. Deze betreft vooral parkeeroverlast en te hard rijden. Volgens de politie ontstaat er parkeeroverlast doordat er te weinig parkeerplekken zijn, met name rond basisscholen in de wijk. 4. Sociale problematiek (Wicher Nijkampstraat, oud Stadsveld, Rembrandtlaan en Thomas de Keyserstraat) Sociale problematiek is nog steeds een aandachtspunt in de wijk, zo blijkt uit de wijkscan. Overlast van omwonenden komt vaker voor dan gemiddeld. Verder valt op dat er relatief veel vernielingen en huiselijk geweld plaatsvinden in de wijk. Ten aanzien van de sociale kwaliteit en verloedering scoort de wijk minder dan gemiddeld. 5.7.2 Speerpunt 2013-2016 Het stadsdeelteam West formuleert als speerpunt voor Stadsveld in de periode 2013-2016: • sociale problematiek (w.o. MPG gezinnen, huiselijk geweld). De nadruk ligt hier op een vroegtijdige integrale aanpak en samenwerking (wijkteamaanpak en samenwerking met PS:Doen).

74



wijk Stadsveld

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011



62

85

0,76

142

169

0,62

903

1.170

0,74


89

68

0,61

193

145

0,53

1.800

1.767

1,13


11

3

0,03

19

12

0,04

111

79

0,05


0

1

0,01

1

1

0,00

4

5

0,00


0

1

0,01

5

5

0,02

7

17

0,01


12

27

0,24

30

52

0,19

178

237

0,15

diefstal van fiets

103

92

0,82

198

171

0,62

2.339

2.097

1,34


29

10

0,09

88

57

0,21

485

366

0,23

diefstal uit school

5

7

0,06

16

15

0,05

84

84

0,05


1

4

0,04

4

10

0,04

56

95

0,06

winkeldiefstal

25

18

0,16

59

45

0,16

705

704

0,45


7

20

0,18

31

47

0,17

216

236

0,15

zakkenrollerij

4

7

0,06

7

10

0,04

169

190

0,12


91

96

0,86

250

315

1,15

1.966

2.043

1,30

aanranding

4

4

0,04

7

7

0,03

56

53

0,03

incest

1

2

0,02

2

2

0,01

12

14

0,01

ontucht

4

0

0,00

6

0

-

20

10

0,01

schennis

0

1

0,01

1

9

0,03

67

47

0,03

verkrachting

2

2

0,02

5

6

0,02

29

34

0,02


4

3

0,03

6

10

0,04

58

66

0,04


3

0

0,00

4

2

0,01

68

87

0,06

bedreiging

44

57

0,51

98

117

0,43

643

670

0,43

mishandeling

122

176

1,57

309

347

1,26

2.247

2.261

1,44

straatroof

0

1

0,01

1

5

0,02

52

41

0,03

overval

3

5

0,04

9

7

0,03

47

26

0,02


11

8

0,07

32

18

0,07

272

202

0,13

75

2010

2011


2010

2011




wijk Stadsveld

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011


vernieling auto

47

74

0,66

99

193

0,70

595

701

0,45

vernieling c.q.

141

198

1,77

308

431

1,57

1.946

1.924

1,23

drugshandel

15

19

0,17

40

39

0,14

260

201

0,13

fraude

30

27

0,24

70

73

0,27

418

331

0,21

heling

2

2

0,02

6

4

0,01

39

25

0,02

vuurwapenbezit

3

1

0,01

6

3

0,01

33

32

0,02


11

4

0,04

28

19

0,07

305

264

0,17

106

141

1,26

205

252

0,92

1.076

1.166

0,74

verkeersoverlast

37

33

0,29

86

75

0,27

474

449

0,29

overlast gestoord/

22

19

0,17

60

54

0,20

314

305

0,19

burengerucht

53

57

0,51

110

129

0,47

698

629

0,40

jeugdoverlast

59

61

0,54

117

130

0,47

853

873

0,56

milieu

120

153

1,36

254

296

1,08

1.326

1.400

0,89

brand/ontploffing

16

13

0,12

50

42

0,15

332

287

0,18

huiselijk geweld

35

42

0,37

80

69

0,25

426

359

0,23

1.334

1.542

13,76

3.042

3.393

12,37

21.689

21.547

13,72

2010

2011


2010

2011


zaakbeschadiging


overspannen persoon

totaal

76

6

Hoofdstuk

‘t Zwering

77

Wijkveiligheidsscans West • ‘t Zwering

6. ‘t Zwering 6.1 Inleiding Voor u ligt de wijkscan 2012 voor de wijk ‘t Zwering. Deze scan beschrijft de leefbaarheid en veiligheid in ‘t Zwering. Onveiligheid in de wijk is in de wijkscan het vertrekpunt. De wijkscan zoomt daarmee in op zaken in de wijk die beter kunnen. Er is in de wijkscans minder aandacht voor alles wat al goed gaat. Dit betekent niet dat er in Enschede en in de verschillende stadsdelen geen goede ontwikkelingen en initiatieven zijn, want die zijn er wel degelijk. Deze goede ontwikkelingen en initiatieven moeten dan ook gekoesterd worden en daar waar verbetering mogelijk is, biedt deze wijkscan aanknopingspunten. De informatie in deze wijkscan is onder andere afkomstig uit de Integrale Veiligheidsmonitor (hierna: IVM). Dit is een grootschalige bewonersenquête die is uitgevoerd in het najaar van 2011. In heel Enschede hebben 6.188 inwoners deelgenomen aan de enquête. Er is in heel Enschede een respons behaald van 43 procent. In ‘t Zwering hebben 164 wijkbewoners deelgenomen. Hiermee is 48 procent respons behaald. Daarnaast is de politieregistratie een belangrijke bron voor deze wijkscan, evenals de gebiedsscans van de politie met daarin beschrijvingen vanuit de wijkagenten. Tenslotte hebben de verschillende partners delen van hun registratie aangeleverd voor deze scan. Indien mogelijk vergelijken we de huidige situatie in de wijk ‘t Zwering met de situatie in de wijkscans uit 2006 en 2008. Helaas is dit niet altijd mogelijk, doordat de wijze van registratie tussentijds is veranderd of doordat de opzet van onderzoek is veranderd. Zo zijn de resultaten van de Integrale Veiligheidsmonitor door een veranderde onderzoeksopzet niet één op één te vergelijken met de resultaten van de Leefbaarheid & Veiligheidsenquête die de gemeente Enschede in 2006 en 2008 heeft uitgevoerd. Wij laten daarom - waar mogelijk - zien hoe de wijk het in 2008 en in 2011 deed ten opzichte van de andere Wens-wijken door de plaats op de ranglijst te benoemen. Bij deze ranglijst zijn 35 posities te verdelen6. Bij een hoge ranglijstnotering doet een wijk het goed. Een lage ranglijstnotering is juist niet zo positief. Leeswijzer In de volgende paragraaf beschrijven we de wijk met enkele demografische gegevens. In de paragrafen 3 tot en met 6 beschrijven we de veiligheidssituatie in de wijk voor vier thema’s, die zijn afgeleid van het ‘Kernbeleid veiligheid’. Na de beschrijving van de veiligheidssituatie in de wijk, komen in paragraaf 6.7 de nieuwe speerpunten voor de wijk aan bod, maar deze paragraaf begint met een terugblik op de speerpunten van 2008. De wijkscan sluiten we af met een overzicht van de politieregistratie in paragraaf 6.8.

6


78


6.2 Wijkschets De wijk 't Zwering ligt in stadsdeel West en wordt omgrensd door de Ferdinand Bolstraat, grens achter Gerard Terborgstraat, Gerard Terborgstraat, Thomas de Keyserstraat, Emanuel de Wittestraat, Bruggertstraat, Usselerrondweg, Haaksbergerstraat. Figuur 6.1 Kaartje van de wijk (bron: afdeling Vastgoedinformatie, gemeente Enschede).

’t Zwering telt in 2012 2.234 bewoners. Dit is een afname van 3 procent ten opzichte van 2008. In deze wijk wonen relatief weinig jongeren en alleenstaanden (13 procent alleenstaanden, het gemiddelde van Enschede is in 2012 32 procent) en er zijn relatief weinig huurwoningen (27 procent tegenover 52 procent). In de bevolkingssamenstelling valt op dat er minder niet-westerse allochtonen dan gemiddeld in Enschede in ’t Zwering wonen. Tabel 6.1 Demografische gegevens ‘t Zwering per 1 januari (bron: I&O Research) deze wijk

aantal bewoners ontwikkeling aantal bewoners (1999=100)

Enschede

2004

2008

2012

2004

2008

2012

2.324

2.307

2.234

154.000

155.000

158.000

104

106

110

109

106

103

gemiddelde woonduur

6 jaar

8 jaar

9 jaar

9 jaar

9 jaar

9 jaar


12%

11%

12%

22%

22%

22%


9%

8%

9%

20%

20%

21%


13%

13%

13%

31%

31%

32%


26%

26%

27%

54%

52%

52%


79


6.3 Veilige woon- en leefomgeving Het draait in deze paragraaf om thema’s als overlast en verloedering, maar ook om vergrijpen als inbraak en diefstal uit auto’s. De leefbaarheid en veiligheid in wijken kan om uiteenlopende redenen veranderen, bijvoorbeeld door verhuisbewegingen en demografische verandering. Veiligheidsthema’s hangen nauw samen met de kwaliteit van het wonen. De veiligheid wordt beïnvloed door en is van invloed op fysiek en sociaal beleid. ’t Zwering is - in het algemeen - een wijk die het op leefbaarheid en veiligheid beter doet dan het Enschedese gemiddelde. Zo zijn bewoners duidelijk meer tevreden over de sociale kwaliteit van de wijk. De inwoners zijn positief over de buurtontwikkeling in het afgelopen jaar. Verder is van alle Enschedese wijken in ’t Zwering het minst vaak sprake van verkeersoverlast. Ook de kans om slachtoffer te worden van inbraak is in deze wijk lager dan gemiddeld. Het meest in het oog springende negatieve verschil zijn de onveiligheidsgevoelens in een winkelcentrum in de buurt. Deze liggen in ’t Zwering hoger. Het gaat naar alle waarschijnlijkheid om winkelcentrum Stadsveld, dat niet in deze wijk ligt. Verder wordt door bewoners jeugdoverlast als één van de drie belangrijkste buurtproblemen benoemd. Hierover worden bij de politie bovengemiddeld veel incidenten geregistreerd. 6.3.1 Overlast in de buurt Overlast van omwonenden komt volgens 1 procent van de bewoners van ‘t Zwering vaak voor. Dit percentage is veel lager dan in Enschede (7 procent) en hiermee behoort ’t Zwering tot de wijken met de laagste percentages. Net als in 2008 overigens. Uit de politiecijfers (zie ook paragraaf 6.8) komt ook naar voren dat overlast door burengerucht en overlast gestoord/overspannen in ’t Zwering weinig voorkomt in verhouding tot de cijfers van de gemeente Enschede en het SD West. Tabel 6.2 Ervaren overlast in de buurt (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

1%

7%

6

4

6.3.2 Sociale kwaliteit, verloedering en vernieling ’t Zwering heeft een hogere schaalscore voor sociale kwaliteit dan gemiddeld in Enschede. In de rangorde van wijken neemt ’t Zwering zowel in 2011 en in 2008 de vijfde plaats (van de 35) in. De wijk is in mindere mate verloederd dan Enschede als geheel. Vijf procent van de bewoners is in 2011 wel eens het slachtoffer geworden van vernielingen. Dat is lager dan het Enschedese cijfer (7 procent). Uit de politiecijfers komt eveneens naar voren dat er in de wijk ’t Zwering minder vernielingen/zaakbeschadigingen en vernielingen aan auto’s plaatsvinden dan het Enschedese gemiddelde.

80


Tabel 6.3 Sociale kwaliteit, verloedering en vernielingen volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


6,8

6,0

5

5


2,8

3,5

8

6


5%

7%

12

10

Het aantal meldingen woon- en leefomgeving uit de wijk ’t Zwering is in 2011 licht gestegen in vergelijking met 2007. De stijging is minder groot dan in Enschede als geheel. De meeste meldingen gaan in 2011 over zaken als groen, riool en speelgelegenheden. Er zijn in ’t Zwering minder meldingen over afval en openbare verlichting dan gemiddeld in Enschede. Sinds 2007 is het aantal meldingen over weginrichting toegenomen. Tabel 6.4 Het aantal meldingen woon- en leefomgeving per 100 bewoners in 2011 (bron: gemeente Enschede, programma Leefomgeving) deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2007

Enschede 2007


1,12

3,03

0,65

2,05


0,18

0,25

0,39

0,22


0,67

1,93

1,60

1,76


0,09

0,29

0,22

0,30


0,04

0,09

0,04

0,05


1,34

1,97

0,65

1,32


5,23

5,56

3,68

5,20

totaal

8,67

13,12

7,24

10,90

Ook woningcorporaties hebben zicht op de sociale kwaliteit en de verloedering en het aantal vernielingen rondom de huurwoningen en –complexen die zij beheren. De woningcorporaties van Enschede: De Woonplaats, Domijn en Ons Huis registreren op verschillende wijzen het aantal ontruimingen en soms ook meldingen en klachten. Tabel 6.5 geeft hiervan een impressie. In ’t Zwering hebben in 2011 geen ontruimingen plaatsgevonden. Ook zijn er geen geregistreerde sociale klachten ingediend.

81


Tabel 6.5 Aantal ontruimingen en sociale klachten bij woningcorporaties 2011 (bron: registraties van De Woonplaats, Domijn en Ons Huis) deze wijk

stadsdeel West

Enschede


0

19

55


0

173

934


3

16

62

0

1

32

Domijn


6.3.3 Onveiligheidsgevoelens Een vijfde van de bewoners van ‘t Zwering (21 procent) voelt zich wel eens onveilig in de eigen buurt. Dit is gelijk aan het percentage in Enschede. Dit betekent een 15e plaats (van de 35 wijken) in 2011, in 2008 was dit nog een vierde plaats. Ook met het algemene onveiligheidsgevoel is ’t Zwering vergelijkbaar met het stedelijke gemiddelde. De door bewoners verwachte kans om slachtoffer te worden van inbraak, mishandeling en diefstal is in alle drie de gevallen in ’t Zwering lager dan in de gemeente Enschede. De kans op inbraken is in ’t Zwering in 2011 het kleinst van alle Enschedese wijken. In ‘t Zwering zijn er bij de politie 4 incidenten per 100 bewoners geregistreerd. In heel Enschede zijn dit er bijna 14 per 100 bewoners (paragraaf 6.8). Gerelateerd aan het aantal incidenten voelen bewoners van ’t Zwering zich relatief vaak onveilig in hun eigen buurt. Tabel 6.6 Onveiligheidsgevoel onder wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


30%

29%

19

7


21%

21%

15

4


2%

7%

1

-


0%

2%

5

-


4%

5%

13

-

6.3.4 Huiselijk geweld In 2011 is er in ’t Zwering 1 geval van huiselijk geweld door de politie geregistreerd (par. 6.8). Per 100 bewoners is dit 0,04. In Enschede zijn in 2011 0,23 gevallen van huiselijk geweld per 100 bewoners.

82


6.3.5 Geweld op straat ’t Zwering scoort gemiddeld op slachtofferschap van geweldsdelicten. Het totaal (6 procent) en de bijbehorende delicten bedreiging en (seksuele) mishandeling zijn gelijk aan de cijfers van Enschede. Uit de politiecijfers komt naar voren dat het aantal geweldsdelicten en gevallen van mishandeling in ’t Zwering lager ligt dan het Enschedese gemiddelde en dat het aantal incidenten nauwelijks verschilt van 2010. Uit de gebiedsscan van de politie komt naar voren dat stadsdeelbreed in West wel sprake is van een stijging van geweldsdelicten, maar dat dit tot dusver niet aan de orde is in ’t Zwering. Tabel 6.7 Slachtofferschap geweld (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


4%

4%

16

10


1%

2%

10

-


2%

2%

24

1


6%

6%

17

-

6.3.6 Inbraak In 2011 is 1 procent van de bewoners van ’t Zwering slachtoffer geworden van inbraak. In Enschede is dit percentage 4 procent. De wijk komt hiermee in 2011 op de 2e plaats (van de 35). Dit betekent dat de slachtofferkans op inbraak in de wijk ’t Zwering laag is. De politiecijfers bevestigen dit beeld: er is in ’t Zwering minder vaak sprake van inbraken in woningen ten opzichte van de gemiddelden van Enschede en Stadsdeel West. Wel was er sprake van het aantal inbraken in de wijk van 2 naar 9. Het betrof voornamelijk schuurinbraken die volgens de politie werden gepleegd door een persoon uit de wijk. Tabel 6.8 Slachtofferschap (poging tot) inbraak (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

1%

4%

2

4

6.3.7 Voertuigcriminaliteit In 2011 is 2 procent van de bewoners van ’t Zwering slachtoffer geworden van autovandalisme, dat is een stuk lager dan in heel Enschede (11 procent). Bij de andere vormen van voertuigcriminaliteit zijn er geen grote verschillen tussen de cijfers uit ’t Zwering en het gemeentelijke gemiddelde. Uit de politiecijfers van 2011 komt naar voren dat diefstal uit/af auto’s en fietsendiefstal in ’t Zwering minder vaak voorkomen dan in Enschede.

83


Tabel 6.9 Ervaren slachtofferschap voertuigcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


1%

2%

19

15


2%

11%

1

3


8%

8%

21

8

6.3.8 Drugs- en alcoholoverlast Volgens 5 procent van de bewoners is er in ’t Zwering vaak sprake van drugsoverlast, dit is lager dan in Enschede (8 procent). Overlast door dronken mensen op straat komt in de wijk niet of nauwelijks voor, het Enschedese gemiddelde ligt op 8 procent. Er zijn in 2011 geen incidenten ‘drugs- en drankoverlast’ in ’t Zwering door de politie geregistreerd. Dit bevestigt het beeld van de bewoners. Tabel 6.10 Drugs- en drankoverlast (bron: IVM) resultaten IVM

drugsoverlast komt vaak voor dronken mensen op straat komt vaak voor

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

5%

8%

14

13

0%

8%

1

1

6.3.9 Buurtontwikkeling en belangrijkste buurtproblemen Het grootste deel van de bewoners van ’t Zwering vindt dat de buurt gelijk is gebleven in haar ontwikkeling. Dit betekent dat een klein deel (7 procent) een vooruitgang of een achteruitgang (4 procent) ziet. In Enschede is vaker sprake van zowel een vooruitgang (16 procent) als een achteruitgang (17 procent), maar is het saldo negatief. Tabel 6.11 Ontwikkeling buurt volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008


7%

16%

30

-


87%

61%

-

-


4%

17%

2

-

Hondenpoep op straat, te hard rijden en overlast van jongeren zijn volgens de bewoners de voornaamste buurtproblemen in ’t Zwering. In Enschede is overlast door jongeren geen onderdeel van de top drie. Parkeeroverlast is dat wel, terwijl dit in ’t Zwering niet wordt genoemd.

84


Tabel 6.12 Belangrijkste buurtproblemen volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011

buurtprobleem nr. 1

hondenpoep

te hard rijden

buurtprobleem nr. 2

te hard rijden

parkeeroverlast

buurtprobleem nr. 3

overlast jongeren

hondenpoep

6.4 Bedrijvigheid en veiligheid Ondernemers kunnen slachtoffer zijn van onveiligheid (inbraken, overvallen), maar rondom hun bedrijf/horecagelegenheid kunnen ook onveilige situaties ontstaan. Rondom horecagelegenheden betreft dit bijvoorbeeld onveilige situaties als gevolg van overmatig drank- en of drugsgebruik. 6.4.1 Winkelcentra Het onveiligheidsgevoel in een winkelcentrum in de buurt is in ’t Zwering hoger dan in Enschede. Welk winkelcentrum wijkbewoners voor ogen hebben als zij spreken over het winkelcentrum in de eigen buurt is overigens niet bekend. Bewoners van deze wijk gaan waarschijnlijk vooral naar winkelcentrum Stadsveld, omdat in deze wijk zelf geen winkelcentrum is gevestigd. In 2011 zijn er in ’t Zwering een beperkt aantal van 3 incidenten van winkeldiefstal gemeld. Dat is lager dan het gemiddelde voor heel Enschede. Tabel 6.13 Onveiligheidgevoel wijkbewoners in winkelcentrum (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

21%

15%

17

-


6.5 Jeugd en veiligheid Bij jeugd en veiligheid gaat het onder andere om (criminele) jongerengroepen, overlast en de situatie rondom scholen. 6.5.1 Jeugdoverlast Volgens 10 procent van de bewoners van ’t Zwering is er vaak sprake van overlast door groepen jongeren in de wijk. Dit is vrijwel gelijk aan het Enschedese gemiddelde. De politiecijfers laten zien dat er in ’t Zwering gemiddeld vaker sprake is van incidenten jeugdoverlast dan in Enschede. Volgens de gebiedsscan van de politie zijn er in stadsdeel West meerdere overlastgevende jeugdgroepen, die zich vooral op locaties in andere wijken ophouden zoals Boswinkel, Stadsveld en Pathmos. In ’t Zwering wordt met name het Hattelerpark genoemd.

85


Door professionals in de wijk is in het rondetafelgesprek aangegeven dat in deze wijk over het algemeen weinig problemen zijn met jeugdoverlast, maar dat de door inwoners waargenomen stijging wel wordt herkend. Naast het Hattelerpark wordt ook het Junior College genoemd als plek waar jeugdoverlast voorkomt. De politie brengt met regelmaat via de shortlistmethodiek de jeugdgroepen in Enschede in kaart. Het gaat dan om hinderlijke, overlastgevende of criminele jeugdgroepen. De politie heeft in de rapportage problematische jeugdgroepen van zomer 2012 twee hinderlijke jeugdgroepen beschreven die zich ophouden in Stadsveld op het HattelerPlaza. Deze groepen zijn eerder genoemd in de wijkscan van Stadsveld (hoofdstuk 5). De Hattelergroep 1 is een hinderlijke groep van minder dan 20 autochtone jongeren. Het leeftijdsverschil bedraagt minder dan 6 jaar tussen de jongste en de oudste in de groep. Over school en spijbelgedrag of werk is van deze groep nog niets bekend. De groep kent een hechte structuur en een grote onderlinge solidariteit, er zijn weinig tot geen wisselingen in de groep. De groep houdt zich op in de wijk Stadsveld op het HattelerPlaza. De groep is overlastgevend, maakt rotzooi, gebruikt alcohol op de openbare weg en veroorzaakt geluidsoverlast. Bijna alle jongeren gebruiken regelmatig alcohol en softdrugs. Weinig tot geen jongeren gebruiken XTC of andere harddrugs. Op het gebied van lichte criminaliteit scoren de jongeren hoog op het gebied van hinderlijk gedrag. Ze scoren gemiddeld op het gebied van het plegen van lichte vermogensdelicten en drugsbezit en scoren laag op negatief gedrag ten opzichte van het openbaar gezag en lichte geweldsdelicten. Op het gebied van zware criminaliteit scoren de jongeren uitsluitend laag op alle onderdelen. Zeer veel jongeren zijn met Justitie in aanraking geweest. De sfeer in de groep is ‘relaxed’ (mede door het softdruggebruik) en ze bejegenen de jeugdagenten en jongerenwerker redelijk tot goed. De Hattelergroep 2 is een hinderlijke groep van minder dan 20 Turkse jongeren. Het leeftijdsverschil bedraagt minder dan 6 jaar tussen de jongste en de oudste in de groep. Het merendeel is schoolgaand, de rest werkt en weinig tot geen jongeren spijbelen. De groep kent een hechte structuur en een grote onderlinge solidariteit, er zijn weinig tot geen wisselingen in de groep. De groep houdt zich op in de wijk Stadsveld op het HattelerPlaza (Gerard Terborghstraat). De groep is luidruchtig en maakt rotzooi. Ze vertonen stoer gedrag. Weinig tot geen jongeren gebruiken alcohol, softdrugs, XTC of andere harddrugs. Op het gebied van lichte criminaliteit scoren de jongeren gemiddeld op het gebied van hinderlijk gedrag en voor het overige laag. Op het gebied van zware criminaliteit scoren de jongeren uitsluitend laag op alle onderdelen. Weinig tot geen jongeren zijn met Justitie in aanraking geweest. De sfeer in de groep is gezellig en ze bejegenen de jeugdagenten en jongerenwerker goed. In 2011 bestond de Hattelerpark 1 groep, een hinderlijke groep van voornamelijk Turkse jongeren met een ernstscore van 1,20. De huidige Hattelergroep 2 (eveneens Turkse jongeren) scoort nu 1,14. Uitgaande van het feit dat het hier waarschijnlijk dezelfde groep betreft, is deze groep gedaald in ernst. De groep kon inmiddels teruggebracht worden van een overlastgevende- naar een hinderlijke (minder overlast gevende) groep.

86



positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

10%

11%

18

13


6.5.2 Jeugdcriminaliteit De door wijkbewoners ervaren jeugdcriminaliteit is in ’t Zwering vrijwel gelijk aan het Enschedese gemiddelde (respectievelijk 3 en 4 procent). Tabel 6.15 Door wijkbewoners ervaren jeugdcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM

positie

deze wijk 2011

Enschede 2011

deze wijk 2011

deze wijk 2008

3%

4%

17

-


6.5.3 Veilig in en om de school Schoolverzuim onder 5 t/m 23-jarigen en schoolverlaten onder 18 t/m 23-jarigen komen in de wijk ’t Zwering veel minder vaak voor dan in heel Enschede. Tabel 6.16 Schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten schooljaar 2010-2011 (bron: gemeente Enschede, programma opgroeien en ontwikkelen) deze wijk 2010-2011

Enschede 2010-2011


1,51

3,01


0,64

3,19

6.6 Fysieke veiligheid Bewoners en werknemers, recreanten en publiek lopen risico’s bij het betreden van het publieke domein en gebouwen, deelname aan verkeer maar ook in de woonomgeving. In deze paragraaf draait het om thema’s als verkeersveiligheid en brandveiligheid. 6.6.1 Verkeersveiligheid De schaalscore voor verkeersoverlast is in ’t Zwering 2,4. Verkeersoverlast bestaat uit te hard rijden, parkeeroverlast, geluidsoverlast door verkeer en agressief verkeersgedrag. In Enschede bedraagt de schaalscore 4,1. Van alle 35 Enschedese woonwijken scoort ’t Zwering het meest positief op deze indicator.

87


Tabel 6.17 Door wijkbewoners ervaren verkeersoverlast (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

2,4

4,1

1

-

In ’t Zwering hebben in de periode 2008-2010 in totaal 41 geregistreerde verkeersongevallen plaatsgevonden. Geen van deze ongevallen had een dodelijke afloop. In de meeste gevallen ging het om ongevallen met uitsluitend materiële schade. Dit overzicht moet met de nodige voorzichtigheid bekeken worden. Allereerst zijn de genoemde aantallen lager dan de werkelijke situatie, aangezien niet 100 procent geregistreerd wordt. Dit komt omdat de politie niet altijd aanwezig is bij ongelukken. Daarnaast worden in vergelijking met een aantal jaren terug ongevallen minder vaak geregistreerd. Dodelijke ongevallen en ongevallen met ziekenhuisletsel worden het best geregistreerd. Tabel 6.18 Overzicht geregistreerde verkeersongevallen (bron: afdeling Stedelijke Ontwikkeling - beleid, gemeente Enschede) gemeentelijke ongevallenregistratie deze wijk 2008-2010

Enschede 2008-2010

4

514


0

13

- ziekenhuis

2

179

- overig letsel

2

335


37

4.140

totaal

41

4.667


De meeste verkeersongevallen in de wijk ‘t Zwering vinden in beide periodes plaats op (kruisingen met) de Haaksbergerstraat en de kruising Usselerrondweg/Bruggertstraat (figuur 6.2). Wel is er sprake van een toename van het aantal ongevallen op kruisingen in 2008-2010. Dit is met name op de kruising Usselerrondweg/Bruggertstraat het geval.

88



2005 2005 t/m 2007 2007

2008 t/m 2010



•


•


•


6.6.2 Brandveiligheid gebouwen In 2011 zijn er in ’t Zwering 1,1 branden per 1.000 inwoners geregistreerd. Dat is minder dan in 2007, toen waren dit er 4,4. In 2011 is het gemiddeld aantal branden per 1.000 inwoners in heel Enschede met 4,1 hoger dan in ‘t Zwering.

89


Tabel 6.19 Aantal branden 2011 (bron: brandweer Enschede) 2011

2007

deze wijk

Enschede

deze wijk

Enschede


1

221

-

-


0

97

-

-

39

-

-

1

357

4

294

1,1

4,1

4.4

3,5

aantal branden wegvervoer totaal aantal branden aantal branden per 1.000 huishoudens

Woningen in ’t Zwering zijn in 2011 vaker uitgerust met een rookmelder dan het gemiddelde voor heel Enschede. In vergelijking met 2008 is het percentage licht gestegen. Tabel 6.20 Percentage wijkbewoners dat rookmelder bezit (bron: IVM) resultaten IVM


positie

deze wijk

Enschede

deze wijk

deze wijk

2011

2011

2011

2008

79%

69%

5

76 %

6.6.3 Risico’s gevaarlijke stoffen/externe veiligheid Bij het werken met gevaarlijke stoffen in bedrijven en bij transport ervan kunnen ongelukken gebeuren met effecten voor de omgeving van deze activiteiten. Het gaat om kleine kansen met soms grote gevolgen. In Enschede zijn 40 risicobedrijven, waaronder 18 prioritaire (meest risicovolle) bedrijven, 15 vuurwerkverkooppunten en 7 LPG stations. In de wijk ’t Zwering is één bedrijf gevestigd dat vuurwerk verkoopt (Intratuin).

6.7 Speerpunten Uit de vorige WENS-ronde is een aantal speerpunten naar voren gekomen. Op deze speerpunten wordt in deze paragraaf kort teruggeblikt. Op basis van alle informatie uit deze scan formuleren partners in de wijk in de rondetafelgesprekken nieuwe speerpunten. 6.7.1 Terugblik op 2008 In 2008 is 1 speerpunt benoemd: 1. Jongerenoverlast bij het Hattelerpark Er is nog steeds sprake van overlast. In de gebiedsscan van de politie wordt melding gemaakt van een overlastgevende groep in het Hattelerpark. Het aantal incidenten jeugdoverlast dat bij de politie is geregistreerd is in ’t Zwering groter dan gemiddeld. De bewonersbeleving laat een wisselend beeld zien. Enerzijds is de ervaren overlast vergelijkbaar met het stedelijke gemiddelde. Anderzijds is jeugdoverlast een van de drie belangrijkste buurtproblemen volgens bewoners.

90


6.7.2 Speerpunt 2013-2016 Het stadsdeelteam West formuleert als speerpunt voor ‘t Zwering in de periode 2013-2016: • toezicht en handhaving op Hattelerplaza en omgeving om jongerenoverlast tegen te gaan.

91



wijk ‘t Zwering

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011

2011 per 100 bewoners


2

9

0,39

142

169

0,62

903

1.170

0,74


15

4

0,18

193

145

0,53

1.800

1.767

1,13


0

0

0,00

19

12

0,04

111

79

0,05


0

0

0,00

1

1

0,00

4

5

0,00


0

0

0,00

5

5

0,02

7

17

0,01


1

2

0,09

30

52

0,19

178

237

0,15

diefstal van fiets

3

5

0,22

198

171

0,62

2.339

2.097

1,34


0

0

0,00

88

57

0,21

485

366

0,23

diefstal uit school

0

1

0,04

16

15

0,05

84

84

0,05


0

0

0,00

4

10

0,04

56

95

0,06

winkeldiefstal

3

3

0,13

59

45

0,16

705

704

0,45


1

4

0,18

31

47

0,17

216

236

0,15

zakkenrollerij

0

0

0,00

7

10

0,04

169

190

0,12


10

12

0,53

250

315

1,15

1.966

2.043

1,30

aanranding

0

0

0,00

7

7

0,03

56

53

0,03

incest

0

0

0,00

2

2

0,01

12

14

0,01

ontucht

0

0

0,00

6

0

-

20

10

0,01

schennis

0

1

0,04

1

9

0,03

67

47

0,03

verkrachting

0

0

0,00

5

6

0,02

29

34

0,02


1

0

0,00

6

10

0,04

58

66

0,04


0

0

0,00

4

2

0,01

68

87

0,06

bedreiging

3

4

0,18

98

117

0,43

643

670

0,43

mishandeling

4

2

0,09

309

347

1,26

2.247

2.261

1,44

straatroof

1

0

0,00

1

5

0,02

52

41

0,03

overval

0

1

0,04

9

7

0,03

47

26

0,02


0

0

0,00

32

18

0,07

272

202

0,13

92

2010

2011


2010

2011



- vervolg wijk ‘t Zwering

incidenten

stadsdeel West

Enschede totaal

2011


2010

2011


2010

2011


vernieling auto

3

5

0,22

99

193

0,70

595

701

0,45

vernieling c.q. zaakbeschadiging

7

9

0,39

308

431

1,57

1.946

1.924

1,23

drugshandel

0

1

0,04

40

39

0,14

260

201

0,13

fraude

2

1

0,04

70

73

0,27

418

331

0,21

heling

0

0

0,00

6

4

0,01

39

25

0,02

vuurwapenbezit

0

0

0,00

6

3

0,01

33

32

0,02


1

0

0,00

28

19

0,07

305

264

0,17


6

6

0,26

205

252

0,92

1.076

1.166

0,74

verkeersoverlast

0

1

0,04

86

75

0,27

474

449

0,29

overlast gestoord/ overspannen

0

1

0,04

60

54

0,20

314

305

0,19

burengerucht

0

1

0,04

110

129

0,47

698

629

0,40

jeugdoverlast

9

17

0,75

117

130

0,47

853

873

0,56

milieu

7

6

0,26

254

296

1,08

1.326

1.400

0,89

brand/ontploffing

4

1

0,04

50

42

0,15

332

287

0,18

huiselijk geweld

1

1

0,04

80

69

0,25

426

359

0,23

84

98

4,30

3042

3393

12,37

21.689

21.547

13,72

2010

persoon

totaal

93

7

Hoofdstuk

Industriegebieden West

94

Wijkveiligheidsscans West • Industriegebieden West

7. Industriegebieden West 7.1 Inleiding Voor u ligt de wijkscan 2012 voor het Industrie- en Havengebied in stadsdeel West. In het vervolg van

deze wijkscan wordt de wijk aangeduid met ‘Industriegebieden West’. Dit omvat naast het Industriegebied dus ook het Havengebied. Deze scan beschrijft de leefbaarheid en veiligheid in Industriegebieden West. Onveiligheid in de wijk is in de wijkscan het vertrekpunt. De wijkscan zoomt daarmee in op zaken in de wijk die beter kunnen. Er is in de wijkscans minder aandacht voor alles wat al goed gaat. Dit betekent niet dat er in Enschede en in de verschillende stadsdelen geen goede ontwikkelingen en initiatieven zijn, want die zijn er wel degelijk. Deze goede ontwikkelingen en initiatieven moeten dan ook gekoesterd worden en daar waar verbetering mogelijk is, biedt deze wijkscan aanknopingspunten. De informatie in deze wijkscan is onder andere afkomstig uit de Integrale Veiligheidsmonitor (hierna: IVM). Dit is een grootschalige inwonersenquête die is uitgevoerd in het najaar van 2011. In heel Enschede hebben 6.188 inwoners deelgenomen aan de enquête. Er is in heel Enschede een respons behaald van 43 procent. In Industriegebieden West hebben 24 wijkbewoners deelgenomen. Hiermee is 56 procent respons behaald. In drie Enschedese wijken, waaronder Industriegebieden West is het aantal deelnemers aan de Integrale Veiligheidsmonitor te laag om nauwkeurige uitspraken te doen over de wijk. De resultaten van de Integrale Veiligheidsmonitor in de wijk Industriegebieden West zijn wel opgenomen in deze wijkscan, maar moeten met voorzichtigheid geïnterpreteerd worden. Daarnaast is de politieregistratie een belangrijke bron voor deze wijkscan, evenals de gebiedsscans van de politie met daarin beschrijvingen vanuit de wijkagenten. Tenslotte hebben de verschillende partners delen van hun registratie aangeleverd voor deze scan. Indien mogelijk vergelijken we de huidige situatie in de wijk Industriegebieden West met de situatie in de wijkscans uit 2006 en 2008. Helaas is dit niet altijd mogelijk, doordat de wijze van registratie tussentijds is veranderd of doordat de opzet van onderzoek is veranderd. Zo zijn de resultaten van de Integrale Veiligheidsmonitor door een veranderde onderzoeksopzet niet één op één te vergelijken met de resultaten van de Leefbaarheid & Veiligheidsenquête die de gemeente Enschede in 2006 en 2008 heeft uitgevoerd. Leeswijzer In de volgende paragraaf beschrijven we de wijk met enkele demografische gegevens. In de paragrafen 3 tot en met 6 beschrijven we de veiligheidssituatie in de wijk voor vier thema’s, die zijn afgeleid van het ‘Kernbeleid veiligheid’. Na de beschrijving van de veiligheidssituatie in de wijk, komen in paragraaf 7.7 de nieuwe speerpunten voor de wijk aan bod, maar deze paragraaf begint met een terugblik op de speerpunten van 2008. De wijkscan sluiten we af met een overzicht van de politieregistratie in paragraaf 7.8.

95


7.2 Wijkschets De wijk Industriegebieden West ligt in stadsdeel West en wordt omgrensd door het spoor, Auke Vleerstraat, Twentekanaal, gemeentegrens, Burgemeester Stroinkstraat, Auke Vleerstraat, Windmolenweg, Rijksweg 35, Westerval en de Parkweg. De wijk, grotendeels bestaande uit industrieen haventerrein, kent ook circa 300 bewoners. Figuur 7.1 Kaartje van de wijk (bron: afdeling Vastgoedinformatie, gemeente Enschede).

Op 1 januari 2012 telt de wijk 301 inwoners. Dat is een lichte daling ten opzichte van 2008, toen er nog 344 mensen in de wijk woonden. Het aandeel 16 tot 29 jarigen bedraagt in 2012 23 procent. Dat is een stijging ten opzichte van 2004 en 2008 en gelijk aan het Enschedese gemiddelde (22 procent). Ook het aandeel alleenstaanden is hiermee vergelijkbaar. Het aandeel niet-westerse allochtonen is met zeven procent ruim onder het Enschedese gemiddelde van 21 procent.

96


Tabel 7.1 Demografische gegevens Industriegebieden West per 1 januari (bron: I&O Research) deze wijk

Enschede

2004

2008

2012

2004

2008

2012

aantal inwoners

374

344

301

154.000

155.000

158.000


95

88

77

103

104

106

gemiddelde woonduur

11 jaar

13 jaar

11 jaar

9 jaar

9 jaar

9 jaar


15%

16%

23%

22%

22%

22%

20%

21%


7%

5%

7%

20%


23%

26%

37%

31%

31%

32%


38%

41%

43%

54%

52%

52%


7.3 Veilige woon- en leefomgeving Het draait in deze paragraaf om thema’s als overlast en verloedering, maar ook om vergrijpen als inbraak en diefstal uit auto’s. De leefbaarheid en veiligheid in wijken kan om uiteenlopende redenen veranderen, bijvoorbeeld door verhuisbewegingen en demografische verandering. Veiligheidsthema’s hangen nauw samen met de kwaliteit van het wonen. De veiligheid wordt beïnvloed door en is van invloed op fysiek en sociaal beleid. Inwoners van Industriegebieden West geven aan weinig overlast te ervaren van omwonenden. Ook drugs- en drankoverlast komen weinig tot niet voor en van geweld zijn de inwoners geen slachtoffer geweest in 2011. Men voelt zich veilig in de eigen buurt. Toch laten politiecijfers soms wat anders zien. Zo zijn er wel degelijk geweldsincidenten gemeld en komt dit gemiddeld genomen vaker voor dan in de rest van Enschede. Over het geheel genomen, zijn er per 100 inwoners ruim vier keer zoveel incidenten bij de politie gemeld, als in Enschede als geheel. Vermogensdelicten, en met name diefstal uit bedrijf, komen relatief vaak voor in Industriegebieden West. Ook doen de inwoners van deze wijk veel meer meldingen over hun woon- en leefomgeving dan gemiddeld in Enschede. De visie van inwoners op de buurtontwikkeling in het afgelopen jaar is vrij negatief. In het rondetafelgesprek is door de politie naar voren gebracht dat de overlast in dit gebied sterk verminderd is door de invoering van het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO). En er is parkmanagement gekomen op de Marssteden en Josink Es. 7.3.1 Overlast in de buurt Overlast van omwonenden komt in Industriegebieden West minder vaak voor dan in de rest van Enschede. In 2011 zijn er bij de politie per 100 inwoners 1,27 incidenten gemeld inzake overlast gestoord/overspannen persoon in de wijk. Dit ligt weliswaar hoger dan het gemiddeld aantal gemelde incidenten voor Enschede in geheel, maar gezien het lage inwonersaantal van deze wijk is dit cijfer relatief: het betreft slechts vier incidenten. Van burenruzie in de wijk zijn geen incidenten gemeld.

97




deze wijk 2011

Enschede 2011

5%

7%

7.3.2 Sociale kwaliteit, verloedering en vernieling De inwoners van Industriegebieden West waarderen de sociale kwaliteit in hun wijk met een schaalscore van 5,3 lager dan de rest van Enschede (schaalscore 6,0). Wel geven ze aan dat er minder verloedering voorkomt. Dit is ook te zien in het aandeel inwoners dat aangeeft zelf slachtoffer te zijn geweest van vernielingen. Cijfers van de politie laten een ander beeld zien. In 2011 werden in de wijk 2,54 incidenten vernielingen per 100 inwoners gemeld bij de politie. Ter vergelijking: in Enschede waren dat er 1,23. Een waarschijnlijke verklaring voor het verschil tussen het subjectieve slachtofferschap van inwoners (IVM) en objectieve cijfers over het aantal vernielingen (politie) is, dat er een substantieel aantal incidenten is waar niet inwoners van de wijk bij betrokken zijn, maar bezoekers van de wijk, bijvoorbeeld werkzame personen op de industrieen haventerreinen. Tabel 7.3 Sociale kwaliteit, verloedering en vernielingen volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011


5,3

6,0


1,7

3,5


2%

7%

In 2011 zijn per 100 inwoners 87,89 meldingen gedaan over de woon- en leefomgeving in Industriegebieden West. Dit is ruim zes keer zoveel als in Enschede en bijna anderhalf keer zoveel als in 2007. Omdat er voornamelijk bedrijven en weinig inwoners zijn, is dit een vertekend beeld. Een waarschijnlijke verklaring is, dat een substantieel deel van de meldingen is gedaan door bezoekers van de wijk. Van alle vormen van overlast zijn er vanuit de wijk meer meldingen gedaan dan in Enschede. Vooral meldingen over de openbare inrichting (verlichting, weginrichting) komen meer voor.

98



Enschede 2011

deze wijk 2007

Enschede 2007


7,96

3,03

10,17

2,05


0,35

0,25

-

0,22


14,88

1,93

13,37

1,76


1,73

0,29

1,74

0,30


1,38

0,09

-

0,05


23,53

1,97

14,24

1,32


38,06

5,56

29,07

5,20

totaal

87,89

13,12

68,60

10,90

7.3.3 Onveiligheidsgevoelens Het aandeel inwoners dat zich onveilig voelt, is in Industriegebieden West lager dan in de rest van Enschede. Vooral in de eigen buurt zijn er weinig inwoners die zich onveilig voelen. Toch geeft een vijfde van de inwoners aan, de kans groot te achten om slachtoffer te worden van inbraak. Er is in 2011 geen enkele melding bij de politie gedaan van inbraak in woning. Wel ligt het aantal meldingen diefstal uit bedrijf er hoog: 9,21 per 100 inwoners, tegenover 0,23 in Enschede. Omdat er voornamelijk bedrijven en weinig inwoners zijn, is dit een vertekend beeld. Beter is het om uit te zoeken hoe groot het relatieve aantal diefstallen is wanneer dit wordt afgezet tegen het aantal bedrijven in de wijk. Tabel 7.5 Onveiligheidsgevoel onder wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011


18%

29%


1%

21%


20%

7%


0%

2%


5%

5%

99


Het relatieve gevoel van veiligheid van bewoners spoort niet met de politiecijfers over de wijk. In Industriegebieden West zijn er maar liefst 58 incidenten bij de politie geregistreerd per 100 inwoners. In heel Enschede zijn dit er bijna 14 per 100 inwoners (paragraaf 7.8). Een waarschijnlijke verklaring voor het verschil tussen subjectieve veiligheidsbeleving (IVM) en objectieve cijfers over het aantal incidenten (politie) is, dat er een substantieel aantal incidenten waar niet inwoners van de wijk bij betrokken zijn, maar bezoekers van de wijk, bijvoorbeeld werkzame personen op de industrieen haventerreinen. 7.3.4 Huiselijk geweld In 2011 zijn er in de wijk geen meldingen van huiselijk geweld gedaan. In 2010 was er één melding. In Enschede als geheel zijn er per 100 inwoners 0,23 meldingen van huiselijk geweld gedaan bij de politie. 7.3.5 Geweld op straat Geen enkele bewoner heeft in de IVM aangegeven slachtoffer te zijn geweest van een geweldsdelict in 2011 (tabel 7.6), maar volgens cijfers van de politie komt bedreiging en mishandeling wel degelijk voor in de wijk. Per 100 inwoners zijn er 3,17 incidenten gemeld inzake bedreiging en 4,76 voor mishandeling. Dit is veel meer dan gemiddeld in Enschede, waar er per 100 inwoners respectievelijk 0,43 en 1,44 meldingen zijn binnengekomen. Een waarschijnlijke verklaring voor het verschil tussen subjectieve cijfers over slachtofferschap (IVM) en objectieve cijfers (politie) is dat er geweldsincidenten zijn met bezoekers in de wijk, bijvoorbeeld werkzame personen op de industrieen haventerreinen. Tabel 7.6 Slachtofferschap geweld (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011


0%

4%


0%

2%


0%

2%


0%

6%

7.3.6 Inbraak Drie procent van de wijkbewoners geeft aan slachtoffer te zijn geweest van inbraak. In de politieregistratie staan geen geregistreerde woninginbraken in de wijk. Wel zijn er relatief veel incidenten ‘diefstal uit bedrijf’ gemeld. Omdat het hier om een industriegebied gaat, is het aannemelijk dat een flink aantal inwoners het bedrijf aan huis heeft (of huis aan bedrijf) en inbraak in woning en inbraak in bedrijf dus overlappen.

100




deze wijk 2011

Enschede 2011

3%

4%

7.3.7 Voertuigcriminaliteit Diefstal uit auto’s komt volgens de inwoners van de wijk niet voor en ook van autovandalisme is men geen slachtoffer geweest in 2011. Fietsendiefstal komt in de wijk bijna even vaak voor als in de rest van Enschede. Toch zijn er incidenten diefstal uit/af auto bij de politie geregistreerd. In 2011 ging het om 2,54 per 100 inwoners. Dit is ruim twee keer zoveel als in de rest van Enschede. Een waarschijnlijke verklaring voor het verschil tussen subjectieve cijfers over slachtofferschap (IVM) en objectieve cijfers (politie) is dat er voertuigincidenten zijn met bezoekers in de wijk, bijvoorbeeld werkzame personen op de industrieen haventerreinen. Tabel 7.8 Ervaren slachtofferschap voertuigcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011


0%

2%


0%

11%


7%

8%

7.3.8 Drugs- en alcoholoverlast Overlast van drugs of alcohol komt in de wijk weinig tot niet voor. De gegevens van de politie onderschrijven dit. In 2011 waren er slechts twee incidenten drugs- en drankoverlast. Tabel 7.9 Drugs- en drankoverlast (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011


0%

8%


2%

8%

101


7.3.9 Buurtontwikkeling en belangrijkste buurtproblemen Een relatief klein aandeel van de bewoners vindt dat de buurt er het afgelopen jaar op vooruit is gegaan. Meer dan de helft geeft aan dat de buurt gelijk is gebleven, elf procent ziet achteruitgang in de buurt. Per saldo is de visie op de buurtontwikkeling vrij negatief (-8 procent in Industriegebieden West tegen -1 procent gemiddeld in Enschede). Tabel 7.10 Ontwikkeling buurt volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011


3%

16%


57%

61%


11%

17%

De belangrijkste buurtproblemen in Industriegebieden West zijn parkeeroverlast, te hard rijden en geluidsoverlast van verkeer. Hondenpoep staat niet in de top drie van belangrijkste problemen, in Enschede staat dit op nummer drie. Tabel 7.11 Belangrijkste buurtproblemen volgens wijkbewoners (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011

buurtprobleem nr. 1

parkeeroverlast

te hard rijden

buurtprobleem nr. 2

te hard rijden

parkeeroverlast

buurtprobleem nr. 3

geluidsoverlast verkeer

hondenpoep

7.4 Jeugd en veiligheid Bij jeugd en veiligheid gaat het onder andere om (criminele) jongerengroepen, overlast en de situatie rondom scholen. 7.4.1 Jeugdoverlast Overlast van groepen jongeren komt volgens de bewoners van Industriegebieden West niet vaak voor in de wijk. Bij de politie zijn er in 2011 twee incidenten van jeugdoverlast gemeld. De politie brengt met regelmaat via de shortlistmethodiek de jeugdgroepen in Enschede in kaart. Het gaat dan om hinderlijke, overlastgevende of criminele jeugdgroepen. De politie heeft in de rapportage problematische jeugdgroepen van zomer 2012 in industriegebieden West geen jeugdgroepen benoemd.

102


Tabel 7.12 Door wijkbewoners ervaren overlast van groepen jongeren (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011

0%

11%


7.4.2 Jeugdcriminaliteit Ook jeugdcriminaliteit komt niet voor in Industriegebieden West (tabel 7.13). Tabel 7.13 Door wijkbewoners ervaren jeugdcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM deze wijk 2011

Enschede 2011

0%

4%


7.4.3 Veilig in en om de school Tijdens schooljaar 2010-2011 is er door de gemeente zes keer schoolverzuim geregistreerd en geen voortijdig schoolverlaten. Er is, vergeleken met Enschede veel schoolverzuim. Echter, gezien het geringe aantal inwoners moet dit hoge aandeel (en ook de geringe schoolverlating) gerelativeerd worden. Tabel 7.14 Schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten schooljaar 2010-2011 (bron: gemeente Enschede, programma opgroeien en ontwikkelen) deze wijk 2010-2011

Enschede 2010-2011


9,03

3,01


0,00

3,19

7.5 Fysieke veiligheid Bewoners en werknemers, recreanten en publiek lopen risico’s bij het betreden van het publieke domein en gebouwen, deelname aan verkeer, maar ook in de woonomgeving. In deze paragraaf draait het om thema’s als verkeersveiligheid en brandveiligheid. 7.5.1 Verkeersveiligheid Bewoners van Industriegebieden West ervaren iets meer verkeersoverlast dan in Enschede als geheel. Verkeersoverlast bestaat uit te hard rijden, parkeeroverlast, geluidsoverlast door verkeer en agressief verkeersgedrag.

103


Tabel 7.15 Door wijkbewoners ervaren verkeersoverlast (bron: IVM) resultaten IVM


deze wijk

Enschede

2011

2011

4,3

4,1

In tabel 7.16 is het aantal geregistreerde verkeersongevallen van 2008-2010 weergegeven. In totaal zijn er 136 verkeersongevallen geregistreerd in deze periode, waarvan 21 ongevallen met letsel. Hiervan moesten 12 slachtoffers in het ziekenhuis worden behandeld. Er is geen dodelijk ongeval voorgevallen. Relatief veel verkeersongevallen zijn met letsel. Dit overzicht moet met de nodige voorzichtigheid bekeken worden. Allereerst zijn de genoemde aantallen lager dan de werkelijke situatie, aangezien niet 100 procent geregistreerd wordt. Dit komt, omdat de politie niet altijd aanwezig is bij ongelukken. Daarnaast worden in vergelijking met een aantal jaren terug ongevallen minder vaak geregistreerd. Dodelijke ongevallen en ongevallen met ziekenhuisletsel worden het best geregistreerd. Tabel 7.16 Overzicht geregistreerde verkeersongevallen (bron: afdeling Stedelijke Ontwikkeling - beleid, gemeente Enschede) gemeentelijke ongevallenregistratie deze wijk 2008-2010

Enschede 2008-2010

21

514


0

13

- ziekenhuis

12

179

- overig letsel

9

335


115

4.140

totaal

136

4.667


De meeste ongelukken vonden in de periode 2008-2010 plaats op de kruising Windmolenweg-Auke Vleerstraat en de kruising Strootsweg-Auke Vleerstraat (figuur 7.2). In 2005-2007 kwamen hier ook de meeste ongelukken voor, toen aangevuld met de kruising Alfinkstraat-Westerval en Westerval-Parkweg. Al met al zijn er zowel in de afgelopen periode als in de vorige periode veel locaties in de wijk waar regelmatig verkeersongevallen plaatsvinden.

104



2005 2005 t/m 2007 2007

2008 t/m 2010



•


•


•


7.5.2 Brandveiligheid gebouwen In 2011 zijn er in de Industriegebieden West vier branden voorgekomen. Hiervan was er één gebouwbrand, één buitenbrand en twee voertuigbranden. Gezien het lage inwoneraantal, is het aandeel branden per 1.000 inwoners in de wijk met 22,0 ruim vijf keer zo groot als in de hele stad Enschede. In 2007 vonden zes branden plaats in de wijk. Tabel 7.17 Aantal branden 2011 (bron: brandweer Enschede) 2011

2007

deze wijk

Enschede

deze wijk

Enschede


1

221

-

-


1

97

-

-


2

39

-

-


4

357

6

294

22,0

4,1

33,7

3,5


105


Iets meer dan de helft van alle inwoners van Industriegebieden West geeft aan in bezit te zijn van een rookmelder. Dit is minder dan de bijna 70 procent in Enschede als geheel. Tabel 7.18 Percentage wijkbewoners dat rookmelder bezit (bron: IVM) resultaten IVM


deze wijk

Enschede

2011

2011

54%

69%

7.5.3 Risico’s gevaarlijke stoffen/externe veiligheid Bij het werken met gevaarlijke stoffen in bedrijven en bij transport ervan kunnen ongelukken gebeuren met effecten voor de omgeving van deze activiteiten. Het gaat om kleine kansen met soms grote gevolgen. In Enschede zijn 40 risicobedrijven, waaronder 18 prioritaire (meest risicovolle) bedrijven, 15 vuurwerkverkooppunten en 7 LPG stations. In de Industriegebieden West hebben zich tien prioritaire bedrijven gevestigd. Dit zijn Sesam N.V., Oliko Weghorst (voorheen Avia Weghorst), Bleko Chemie (voorheen Chemproha), Jacob Bakker IJzerhandel B.V., HST B.V., Rhee Indugas B.V., Bleko B.V., Norit Process Technology Holding B.V., Innotec (voorheen Vinepa B.V./Scorpion Nederland B.V.), en Vredestein. Daarnaast is er één vuurwerkbedrijf (Touw- en watersportcentrum) en zijn er twee LPG stations (Duivelaar en Weghorst).

7.6 Speerpunten Uit de vorige WENS-ronde is een aantal speerpunten naar voren gekomen. Op deze speerpunten wordt in deze paragraaf kort teruggeblikt. Op basis van alle informatie uit deze scan formuleren partners in de wijk in de rondetafelgesprekken nieuwe speerpunten. 7.6.1 Terugblik op 2008 In 2008 is één speerpunten benoemd: 1. Inbraken bij bedrijven. Het aantal incidenten diefstal uit bedrijf is afgenomen, van 37 incidenten in 2010 naar 29 in 2011. Het aantal incidenten per 100 inwoners is met 9,21 nog steeds fors hoger dan in Enschede als geheel (0,23). 7.6.2 Aandachtspunt 2013-2016 Gelet op de analyse in WENS is het stadsdeelteam van mening dat het niet nodig is specifiek een speerpunt voor dit gebied te benoemen. Het stadsdeelteam West noemt wel een aandachtspunt voor 2013-2016: • aandacht houden voor het verder optimaliseren van de methodiek van het Keurmerk veilig ondernemen / tegengaan van diefstal uit bedrijf.

106



wijk Industriegebieden West

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011



2

0

0,00

142

169

0,62

903

1.170

0,74


11

8

2,54

193

145

0,53

1.800

1.767

1,13


4

2

0,63

19

12

0,04

111

79

0,05


0

0

0,00

1

1

0,00

4

5

0,00


5

4

1,27

5

5

0,02

7

17

0,01


1

0

0,00

30

52

0,19

178

237

0,15

diefstal van fiets

3

5

1,59

198

171

0,62

2.339

2.097

1,34


37

29

9,21

88

57

0,21

485

366

0,23

diefstal uit school

0

1

0,32

16

15

0,05

84

84

0,05


0

0

0,00

4

10

0,04

56

95

0,06

winkeldiefstal

1

0

0,00

59

45

0,16

705

704

0,45


2

1

0,32

31

47

0,17

216

236

0,15

zakkenrollerij

0

0

0,00

7

10

0,04

169

190

0,12


20

38

12,06

250

315

1,15

1.966

2.043

1,30

aanranding

0

0

0,00

7

7

0,03

56

53

0,03

incest

0

0

0,00

2

2

0,01

12

14

0,01

ontucht

0

0

0,00

6

0

-

20

10

0,01

schennis

0

1

0,32

1

9

0,03

67

47

0,03

verkrachting

0

0

0,00

5

6

0,02

29

34

0,02


0

0

0,00

6

10

0,04

58

66

0,04


0

0

0,00

4

2

0,01

68

87

0,06

bedreiging

7

10

3,17

98

117

0,43

643

670

0,43

mishandeling

11

15

4,76

309

347

1,26

2.247

2.261

1,44

straatroof

0

1

0,32

1

5

0,02

52

41

0,03

overval

0

0

0,00

9

7

0,03

47

26

0,02


1

0

0,00

32

18

0,07

272

202

0,13

107

2010

2011


2010

2011




wijk Industriegebieden West

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011


vernieling auto

3

2

0,63

99

193

0,70

595

701

0,45

vernieling c.q.

14

8

2,54

308

431

1,57

1.946

1.924

1,23

drugshandel

5

2

0,63

40

39

0,14

260

201

0,13

fraude

10

15

4,76

70

73

0,27

418

331

0,21

heling

0

0

0,00

6

4

0,01

39

25

0,02

vuurwapenbezit

0

0

0,00

6

3

0,01

33

32

0,02


1

2

0,63

28

19

0,07

305

264

0,17


3

8

2,54

205

252

0,92

1.076

1.166

0,74

verkeersoverlast

14

9

2,86

86

75

0,27

474

449

0,29

overlast gestoord/

0

4

1,27

60

54

0,20

314

305

0,19

burengerucht

1

0

0,00

110

129

0,47

698

629

0,40

jeugdoverlast

0

2

0,63

117

130

0,47

853

873

0,56

milieu

17

14

4,44

254

296

1,08

1.326

1.400

0,89

brand/ontploffing

8

3

0,95

50

42

0,15

332

287

0,18

huiselijk geweld

1

0

0,00

80

69

0,25

426

359

0,23

182

184

58,41

3.042

3.393

12,37

21.689

21.547

13,72

2010

2011


2010

2011


zaakbeschadiging

overspannen persoon

totaal

108

8

Hoofdstuk

Buitengebied stadsdeel West

109

Wijkveiligheidsscans West • Buitengebied stadsdeel West

8. Buitengebied stadsdeel West 8.1 Inleiding Voor u ligt de wijkscan 2012 voor het buitengebied van stadsdeel West. Dit bestaat onder meer uit het dorp Boekelo en de buurtschappen Twekkelo en Usselo. In het vervolg van deze wijkscan wordt het

gebied aangeduid met ‘Buitengebied West’. Deze scan beschrijft de leefbaarheid en veiligheid in Buitengebied West. Onveiligheid in het buitengebied is in de wijkscan het vertrekpunt. De wijkscan zoomt daarmee in op zaken in het buitengebied die beter kunnen. Er is in de wijkscans minder aandacht voor alles wat al goed gaat. Dit betekent niet dat er in Enschede en in de verschillende stadsdelen geen goede ontwikkelingen en initiatieven zijn, want die zijn er wel degelijk. Deze goede ontwikkelingen en initiatieven moeten dan ook gekoesterd worden en daar waar verbetering mogelijk is, biedt deze wijkscan aanknopingspunten. De informatie in deze wijkscan is onder andere afkomstig uit de Integrale Veiligheidsmonitor (hierna: IVM). Dit is een grootschalige inwonersenquête die is uitgevoerd in het najaar van 2011. In heel Enschede hebben 6.188 inwoners deelgenomen aan de enquête. Er is in heel Enschede een respons behaald van 43 procent. In Buitengebied West hebben 213 bewoners deelgenomen. Hiermee is 50 procent respons behaald. Daarnaast is de politieregistratie een belangrijke bron voor deze wijkscan, evenals de gebiedsscans van de politie met daarin beschrijvingen vanuit de wijkagenten. Tenslotte hebben de verschillende partners delen van hun registratie aangeleverd voor deze scan. Indien mogelijk vergelijken we de huidige situatie in Buitengebied West met de situatie in de wijkscans uit 2006 en 2008. Helaas is dit niet altijd mogelijk, doordat de wijze van registratie tussentijds is veranderd of doordat de opzet van onderzoek is veranderd. Zo zijn de resultaten van de Integrale Veiligheidsmonitor door een veranderde onderzoeksopzet niet één op één te vergelijken met de resultaten van de Leefbaarheid & Veiligheidsenquête die de gemeente Enschede in 2006 en 2008 heeft uitgevoerd. Wij laten daarom - waar mogelijk - zien hoe het buitengebied het in 2008 en in 2011 deed ten opzichte van de andere Wens-wijken door de plaats op de ranglijst te benoemen. Bij deze ranglijst zijn 35 posities te verdelen7. Bij een hoge ranglijstnotering doet een wijk het goed. Een lage ranglijstnotering is juist niet zo positief. Leeswijzer In de volgende paragraaf beschrijven we het buitengebied met enkele demografische gegevens. In de paragrafen 3 tot en met 6 beschrijven we de veiligheidssituatie in het buitengebied voor vier thema’s, die zijn afgeleid van het ‘Kernbeleid veiligheid’.

7


110


Na de beschrijving van de veiligheidssituatie, komen in paragraaf 8.7 de nieuwe speerpunten voor het buitengebied aan bod, maar deze paragraaf begint met een terugblik op de speerpunten van 2008. De wijkscan sluiten we af met een overzicht van de politieregistratie in paragraaf 8.8.

8.2 Schets van het buitengebied Het buitengebied West wordt omgrensd door de gemeentegrens vanaf de Burgemeester Stroinkstraat, Haaksbergerstraat, Rijksweg 35, Usselerrondweg, Bruggertstraat, Westerval, Windmolenweg, Auke Vleerstraat. Het buitengebied West bestaat onder meer uit de buurtschappen Twekkelo en Usselo en het dorp Boekelo. Figuur 8.1 Kaartje van het buitengebied (bron: afdeling Vastgoedinformatie, gemeente Enschede).

Het inwonertal in Buitengebied West neemt toe en telt 3.753 inwoners per 1 januari 2012 (tabel 8.1). Er wonen verhoudingsgewijs weinig jongeren, alleenstaanden en niet-westerse allochtonen in Buitengebied West. Een kwart van de woningvoorraad is een huurwoning, dit is minder dan in Enschede. De gemiddelde woonduur is langer dan op gemeentelijk niveau, hoewel deze is afgenomen.

111


Tabel 8.1 Demografische gegevens Buitengebied West per 1 januari (bron: I&O Research) Buitengebied West

Enschede

2004

2008

2012

2004

2008

2012

3.365

3.454

3.753

154.000

155.000

158.000

81

83

90

103

104

106

gemiddelde woonduur

15 jaar

14 jaar

12 jaar

9 jaar

9 jaar

9 jaar


10%

11%

13%

22%

22%

22%


3%

5%

5%

20%

20%

21%


17%

18%

20%

31%

31%

32%


30%

29%

26%

54%

52%

52%



8.3 Veilige woon- en leefomgeving Het draait in deze paragraaf om thema’s als overlast en verloedering, maar ook om vergrijpen als inbraak en diefstal uit auto’s. De leefbaarheid en veiligheid in wijken kan om uiteenlopende redenen veranderen, bijvoorbeeld door verhuisbewegingen en demografische verandering. Veiligheidsthema’s hangen nauw samen met de kwaliteit van het wonen. De veiligheid wordt beïnvloed door en is van invloed op fysiek en sociaal beleid. Relatief veel bewoners van Buitengebied West voelen zich in het algemeen veilig en in de eigen buurt, in vergelijking met Enschede. De kans op slachtofferschap acht men dan ook klein. Dat is terecht, want het slachtofferschap op veel delicten is veel lager dan gemiddeld in Enschede, zowel in de IVM als de politieregistratie. Een uitzondering is het slachtofferschap van geweldsdelicten dat volgens opgave van bewoners bovengemiddeld vaak voorkomt, wat overigens niet spoort met de politieregistratie hierover. Verder is er een hoge mate van sociale cohesie en weinig verloedering. Hoewel men in het buitengebied meer meldingen over de woon- en leefomgeving doet dan gemiddeld. Deze meldingen hebben betrekking op de weginrichting en afval. De bewoners van Buitengebied West zijn optimistischer over de ontwikkeling van hun buurt dan gemiddeld in Enschede. 8.3.1 Overlast in de buurt In Buitengebied West ervaren bewoners geen overlast van omwonenden, terwijl dit percentage voor Enschede als geheel 7 procent bedraagt. De positie van Buitengebied West is op dit aspect verbeterd in vergelijking met 2008, waardoor in 2011 de koppositie op ranglijst van wijken wordt ingenomen. Overlast van ‘gestoorde of overspannen personen’ en ‘burengerucht’ komen volgens de cijfers van de politie minder vaak voor dan gemiddeld in de stad.

112




positie

Buitengebied West 2011

Enschede 2011



0%

7%

1

6

8.3.2 Sociale kwaliteit, verloedering en vernieling De bewoners uit Buitengebied West beoordelen de sociale kwaliteit hoger dan gemiddeld in Enschede. Met een schaalscore van 7,3 neemt Buitengebied West de tweede positie in op de ranglijst. De mate van verloedering in Buitengebied West ligt lager dan gemiddeld in Enschede. Aan inwoners is in 2008 en 2011 gevraagd of zij slachtoffer zijn geweest van vernielingen. De kans om slachtoffer te worden van vernielingen ligt in Buitengebied West iets lager (4 procent) dan gemiddeld in Enschede (7 procent). Ten opzichte van 2008 doet Buitengebied West het ten opzichte van andere wijken relatief slechter (van positie 1 naar positie 11). Uit de politieregistratie blijkt dat vernieling iets minder vaak voorkomt in Buitengebied West dan in Enschede als geheel. In 2011 waren er 39 incidenten inzake vernieling c.q. zaakbeschadiging. Per 100 inwoners zijn dat 1,05 incidenten, versus 1,23 incidenten in Enschede. Ten opzichte van 2010 zijn meer incidenten (28) in Buitengebied West geregistreerd, terwijl gemeentebreed het aantal incidenten gelijk is gebleven. Tabel 8.3 Sociale kwaliteit, verloedering en vernielingen volgens bewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie


Enschede 2011




7,3

6,0

2

2


2,0

3,5

3

3


4%

7%

11

1

Uit de registratie van meldingen woon- en leefomgeving van de gemeente Enschede (tabel 8.4) blijkt dat de bewoners van Buitengebied West veel meer meldingen hebben gedaan dan gemiddeld in Enschede (23,1 om 13,1 per 100 inwoners). Relatief veel meldingen hebben betrekking op aspecten die te maken hebben met de weginrichting en overige zaken. Vanuit het rondetafelgesprek is naar voren gekomen dat professionals zich niet herkennen in het grote hoeveelheid meldingen in Buitengebied West. De Woonplaats geeft aan dat er bij hen sprake was van een ‘veelklager’. Verder weten bewoners van de relatief nieuwe locaties in Boekelo, zoals de Bleekerij, de instanties ‘wel te vinden’.

113


Tabel 8.4 Het aantal meldingen woon- en leefomgeving per 100 inwoners in 2011 (bron: gemeente Enschede, programma Leefomgeving) Buitengebied West 2011

Enschede 2011


Enschede 2007


3,86

3,03

1,82

2,05


0,21

0,25

0,17

0,22


2,37

1,93

3,30

1,76


0,40

0,29

0,26

0,30


0,13

0,09

0,06

0,05


4,18

1,97

2,66

1,32


11,90

5,56

11,03

5,20

totaal

23,06

13,12

19,31

10,90

Ook woningcorporaties hebben zicht op de sociale kwaliteit en de verloedering en het aantal vernielingen rondom de huurwoningen en –complexen die zij beheren. De woningcorporaties van Enschede: De Woonplaats, Domijn en Ons Huis registreren op verschillende wijzen het aantal ontruimingen en soms ook meldingen en klachten. Tabel 8.5 geeft hiervan een impressie. Tabel 8.5 Aantal ontruimingen en sociale klachten bij woningcorporaties 2011 (bron: registraties van De Woonplaats, Domijn en Ons Huis) Buitengebied West

stadsdeel West

Enschede

0

19

55


0

173

934


0

16

62

1

1

32

De Woonplaats aantal ontruimingen 2011 Domijn


114


8.3.3 Onveiligheidsgevoelens Inwoners van Buitengebied West voelen zich een stuk minder onveilig in het algemeen en in de eigen buurt dan gemiddeld in Enschede. Hiermee heeft Buitengebied West in vergelijking tot andere wijken een hoge positie op de ranglijst. De bewoners achten de kans om slachtoffer te worden van inbraak, mishandeling of diefstal klein. Het grote gevoel van veiligheid is terecht wanneer dit wordt afgezet tegen de politiecijfers. In Buitengebied West zijn er 8 incidenten bij de politie geregistreerd per 100 inwoners. In heel Enschede zijn dit er bijna 14 per 100 inwoners (paragraaf 8.8). Tabel 8.6 Onveiligheidsgevoel onder bewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie


Enschede 2011




19%

29%

4

3


11%

21%

5

3


3%

7%

4

-


1%

2%

13

-


3%

5%

8

-

8.3.4 Huiselijk geweld De politie heeft in 2011 in totaal 4 incidenten huiselijk geweld geregistreerd (par. 8.8). Dat is één minder dan in 2010. In relatie tot het aantal bewoners is dit lager (0,11 per 100 inwoners) dan het Enschedese gemiddelde (0,23 per 100 inwoners). 8.3.5 Geweld op straat Het slachtofferschap van een geweldsdelict (10 procent) ligt in Buitengebied West iets boven het gemiddelde in Enschede (6 procent). Buitengebied West staat hiermee op een lage plek in de ranglijst (positie 28). Het gaat in Buitengebied West vooral om bedreigingen, maar ook slachtofferschap van (seksuele) mishandeling is bovengemiddeld. De politieregistratie bevestigt dit beeld niet (paragraaf 8.8). De politie heeft minder incidenten mishandeling en bedreiging gehad per 100 inwoners dan in Enschede. Bovendien is ten opzichte van 2010 sprake van een afname.

115


Tabel 8.7 Slachtofferschap geweld (bron: IVM) resultaten IVM

positie


Enschede 2011




8%

4%

31

6


3%

2%

30

-


4%

2%

30

9


10%

6%

28

-

8.3.6 Inbraak Minder bewoners van Buitengebied West geven aan slachtoffer te zijn geworden van inbraak (2 procent) dan gemiddeld in Enschede (4 procent). Dit wordt bevestigd door de registratie van de politie: de 0,27 geregistreerde woninginbraken per 100 inwoners in Buitengebied West is lager dan het Enschedese gemiddelde van 0,74 inbraken. Tabel 8.8 Slachtofferschap (poging tot) inbraak (bron: IVM) resultaten IVM


positie


Enschede 2011



2%

4%

10

10

8.3.7 Voertuigcriminaliteit Weinig bewoners van Buitengebied West geven aan dat ze slachtoffer zijn geweest van diefstal uit de auto, autovandalisme en fietsendiefstal. Buitengebied West doet het op deze aspecten goed ten opzichte van andere wijken. Het beeld uit de politieregistratie komt overeen met deze cijfers; in Buitengebied West zijn minder incidenten per 100 inwoners van diefstal uit/af auto’s, fietsendiefstal en vernieling van auto. Tabel 8.9 Ervaren slachtofferschap voertuigcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM

positie


Enschede 2011




1%

2%

9

8


4%

11%

4

2


3%

8%

4

1

116


8.3.8 Drugs- en alcoholoverlast Minder bewoners van Buitengebied West ervaren vaak overlast van drugs en dronken mensen op straat dan gemiddeld in Enschede. Op beide vormen van overlast doet Buitengebied West het goed op de ranglijst, als wordt vergeleken met de overige Enschede wijken. Tabel 8.10 Drugs- en drankoverlast (bron: IVM) resultaten IVM

positie


Enschede 2011




2%

8%

5

3


2%

8%

6

7

Ook uit de politieregistratie blijkt dat in Buitengebied West verhoudingsgewijs minder incidenten ‘drugs- en drankoverlast’ voorkomen (0,05 per 100 inwoners) dan gemiddeld in Enschede (0,17 per 100 inwoners). In 2010 waren er zes incidenten, in 2011 zijn er twee geregistreerd. Volgens de gebiedsscan van de politie hebben in het buitengebied een aantal panden tijdelijk leeggestaan die in verband kunnen worden gebracht met hennepplantages. Er is onvoldoende capaciteit beschikbaar om het probleem goed aan te pakken. 8.3.9 Buurtontwikkeling en belangrijkste buurtproblemen De bewoners van Buitengebied West zijn optimistischer over de ontwikkeling van hun buurt dan gemiddeld in Enschede. Zij vinden vaker dat hun buurt vooruit is gegaan (21 procent) dan achteruit (10 procent) en minder vaak dat de buurt is achteruitgegaan in het afgelopen jaar. De meerderheid vindt dat de buurt gelijk is gebleven. Tabel 8.11 Ontwikkeling buurt volgens bewoners (bron: IVM) resultaten IVM

positie


Enschede 2011




21%

16%

9

-


67%

61%

-

-


10%

17%

6

-

De bewoners ervaren te hard rijden, hondenpoep en rommel als de belangrijkste buurtproblemen (tabel 8.12). De prioritering van de drie belangrijkste buurtproblemen verschilt hiermee nauwelijks van het beeld voor Enschede als geheel.

117


Tabel 8.12 Belangrijkste buurtproblemen volgens bewoners (bron: IVM) resultaten IVM Buitengebied West 2011

Enschede 2011

buurtprobleem nr. 1

te hard rijden

te hard rijden

buurtprobleem nr. 2

hondenpoep

parkeeroverlast

buurtprobleem nr. 3

rommel

hondenpoep

8.4 Bedrijvigheid en veiligheid Ondernemers kunnen slachtoffer zijn van onveiligheid (inbraken, overvallen), maar rondom hun bedrijf/horecagelegenheid kunnen ook onveilige situaties ontstaan. Rondom horecagelegenheden betreft dit bijvoorbeeld onveilige situaties als gevolg van overmatig drank- en of drugsgebruik. Ook rondom bepaalde grootschalige evenementen is de veiligheid een aandachtspunt. 8.4.1 Winkelcentra In Buitengebied West voelt 6 procent van de inwoners zich wel eens onveilig in het winkelcentrum in de eigen buurt. Dit is minder dan in heel Enschede. Buitengebied West staat hiermee redelijk hoog in de ranglijst van wijken (tabel 1813). Welk winkelcentrum bewoners voor ogen hebben als zij spreken over het winkelcentrum in de eigen buurt is overigens niet bekend. Uit de politieregistratie blijkt dat er twee incidenten winkeldiefstal waren (0,05 per 100 inwoners). Op gemeentelijk niveau is dat 0,45 per 100 inwoners (zie paragraaf 8.8). Tabel 8.13 Onveiligheidgevoel bewoners in winkelcentrum (bron: IVM) resultaten IVM

positie

Buitengebied

Enschede

Buitengebied

Buitengebied

West 2011

2011

West 2011

West 2008

6%

15%

5

-


8.5 Jeugd en veiligheid Bij jeugd en veiligheid gaat het onder andere om (criminele) jongerengroepen, overlast en de situatie rondom scholen. 8.5.1 Jeugdoverlast De bewoners van Buitengebied West ervaren veel minder overlast van groepen jongeren (3 procent) dan gemiddeld. De positie van Buitengebied West is ten opzichte van 2008 stabiel gebleven (tabel 8.14). Het aantal geregistreerde incidenten ‘jeugdoverlast’ bedraagt 14 (paragraaf 8.8). Dat komt neer op 0,38 incidenten per 100 inwoners, terwijl het gemiddelde voor Enschede 0,56 bedraagt. In 2010 waren er 10 incidenten in Buitengebied West.

118


Tabel 8.14 Door bewoners ervaren overlast van groepen jongeren (bron: IVM) resultaten IVM


positie


Enschede 2011



3%

11%

4

4

De politie brengt met regelmaat via de shortlistmethodiek de jeugdgroepen in Enschede in kaart. Het gaat dan om hinderlijke, overlastgevende of criminele jeugdgroepen. De politie heeft in de rapportage problematische jeugdgroepen van zomer 2012 in Boekelo 1 hinderlijke jeugdgroep benoemd. De groep Boekelo is een hinderlijke groep van minder dan 20 autochtone jongeren. Het leeftijdsverschil bedraagt minder dan 6 jaar tussen de jongste en de oudste in de groep. De jongeren zijn 15 tot 17 jaar oud. Het merendeel gaat naar school en de rest werkt. Weinig tot geen groepsleden spijbelen. De groep kent een hechte structuur en er zijn weinig tot geen wisselingen in de groep. De groep houdt zich op in de plaats Boekelo bij de ingang (overkapping) van de Boekelerschool (Boekelerschoolpad 1). De groep is voor enkele buurtbewoners overlastgevend. Ze plegen kleine vernielingen en laten troep achter. Enkele jongeren gebruiken regelmatig alcohol. Weinig tot geen jongeren gebruiken softdrugs, XTC of andere harddrugs. Op het gebied van lichte en zware criminaliteit scoren de jongeren laag op alle onderdelen. Weinig jongeren zijn met Justitie in aanraking geweest. De sfeer in de groep is goed en de jongeren zijn voor de jeugdagenten goed aanspreekbaar. 8.5.2 Jeugdcriminaliteit Jeugdcriminaliteit komt volgens 2 procent van de bewoners vaak voor in Buitengebied West (tabel 8.15). Ook dat is lager dan het gemiddelde voor Enschede. Buitengebied West neemt hiermee ten opzichte van de andere wijken in Enschede de 13e positie in. Tabel 8.15 Door bewoners ervaren jeugdcriminaliteit (bron: IVM) resultaten IVM


positie


Enschede 2011



2%

4%

13

-

8.5.3 Veilig in en om de school Bij de gemeente is 18 keer schoolverzuim geregistreerd en 7 keer voortijdig schoolverlaten. Gerelateerd aan het aantal leerlingen ligt het schoolverzuim lager dan gemiddeld voor Enschede en is voortijdig schoolverlaten vergelijkbaar (tabel 8.16).

119


Tabel 8.16 Schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten schooljaar 2010-2011 (bron: gemeente Enschede, programma opgroeien en ontwikkelen) Buitengebied West 2010-2011

Enschede 2010-2011


2,35

3,01


3,14

3,19

8.6 Fysieke veiligheid Bewoners en werknemers, recreanten en publiek lopen risico’s bij het betreden van het publieke domein en gebouwen, deelname aan verkeer, maar ook in de woonomgeving. In deze paragraaf draait het om thema’s als verkeersveiligheid en brandveiligheid. 8.6.1 Verkeersveiligheid De bewoners van Buitengebied West ervaren iets minder verkeersoverlast dan gemiddeld in Enschede. Buitengebied West staat op de ranglijst op positie 10 van de in totaal 35 wijken. Verkeersoverlast bestaat uit te hard rijden, parkeeroverlast, geluidsoverlast door verkeer en agressief verkeersgedrag. Tabel 8.17 Door bewoners ervaren verkeersoverlast (bron: IVM) resultaten IVM


positie

Buitengebied

Enschede

Buitengebied

Buitengebied

West 2011

2011

West 2011

West 2008

3,6

4,1

10

-

Door professionals is in het rondetafelgesprek naar voren gebracht dat de bebouwde kom van Boekelo een 30 km. gebied is, maar dat volgens bewoners te hard werd gereden. Toen de politie hierop ging controleren en handhaven, werd dat voor een deel bevestigd. Tabel 8.18 toont een overzicht van de geregistreerde verkeersongevallen in Buitengebied West. Dit overzicht moet met de nodige voorzichtigheid bekeken worden. Allereerst zijn de genoemde aantallen lager dan de werkelijke situatie, aangezien niet 100 procent geregistreerd wordt. Dit komt, omdat de politie niet altijd aanwezig is bij ongelukken. Daarnaast worden in vergelijking met een aantal jaren terug ongevallen minder vaak geregistreerd. Dodelijke ongevallen en ongevallen met ziekenhuisletsel worden het best geregistreerd. In Buitengebied West hebben in de periode 2008-2010 in totaal 202 ongevallen plaatsgehad, waarvan 39 met letsel en 3 dodelijke ongevallen. Er zijn relatief veel verkeersongevallen met letsel.

120


Tabel 8.18 Overzicht geregistreerde verkeersongevallen (bron: afdeling Stedelijke Ontwikkeling - beleid, gemeente Enschede) gemeentelijke ongevallenregistratie Buitengebied West 2008-2010

Enschede 2008-2010

39

514


3

13

- ziekenhuis

21

179

- overig letsel

15

335


163

4.140

totaal

202

4.667


Figuur toont kaartjes met de locaties van verkeersongevallen in 2 perioden: 2005-2007 en 2008-2010. In beide periode vonden veel verkeersongevallen plaats op de doorgaande wegen N18 en A35 en op kruisingen met Auke Vleerstraat en Usselerrondweg. Figuur 8.2 Overzicht geregistreerde verkeersongevallen in 2008 t/m 2010 en in 2005 t/m 2007 naar locatie (bron: afdeling Stedelijke Ontwikkeling – beleid, gemeente Enschede) 2005 2005 t/m 2007 2007

2008 t/m 2010



•


•


•

In 2005 t/m 2007 was de registratiegraad van ongelukken hoger dan in periode 121 2008 t/m 2010.


8.6.2 Brandveiligheid gebouwen Buitengebied West kende 9 branden in 2011, waarvan 5 buitenbranden, 3 branden in/aan gebouwen en 1 brand in wegvervoer (tabel 8.19). Dat komt neer op 5,1 branden per 1.000 huishoudens. Dat is meer dan in 2007 en hoger dan het gemiddelde van Enschede (4,1). Tabel 8.19 Aantal branden 2011 (bron: brandweer Enschede) 2011

2007

Buitengebied West

Enschede

Buitengebied West

Enschede


5

221

-

-


3

97

-

-


1

39

-

-


9

357

6

294

5,1

4,1

3,7

3,5


Zeven op de tien bewoners heeft een rookmelder in huis, dit is vrijwel gelijk aan het gemiddelde in Enschede en het percentage in 2008. Hiermee neemt Buitengebied West een 15e plek in op de ranglijst. Tabel 8.20 Percentage bewoners dat rookmelder bezit (bron: IVM) resultaten IVM


positie

Buitengebied

Enschede

Buitengebied

Buitengebied

West 2011

2011

West 2011

West 2008

72%

69%

15

7 (71%)

8.6.3 Risico’s gevaarlijke stoffen/externe veiligheid Bij het werken met gevaarlijke stoffen in bedrijven en bij transport ervan kunnen ongelukken gebeuren met effecten voor de omgeving van deze activiteiten. Het gaat om kleine kansen met soms grote gevolgen. In Enschede zijn 40 risicobedrijven, waaronder 18 prioritaire (meest risicovolle) bedrijven, 15 vuurwerkverkooppunten en 7 LPG stations. In Buitengebied West zijn twee prioritaire bedrijven gevestigd, namelijk Grolsch Boekelo en Boekelo Decor. Daarnaast is er een LPG station (Texaco-station Duyn).

8.7 Speerpunten Uit de vorige WENS-ronde is een aantal speerpunten naar voren gekomen. Op deze speerpunten wordt in deze paragraaf kort teruggeblikt. Op basis van alle informatie uit deze scan formuleren partners in Buitengebied West in de rondetafelgesprekken nieuwe speerpunten.

122


8.7.1 Terugblik op 2008 In 2008 zijn twee speerpunten benoemd: 1. Verkeersveiligheid Het is onbekend hoe de status op dit moment is. 2. Jeugdproblematiek Deze wijkscan laat zien dat jeugdcriminaliteit en overlast van groepen jongeren minder voorkomt in Buitengebied West dan gemiddeld in Enschede. Verder is het aantal bij de politie geregistreerde incidenten jeugdoverlast benedengemiddeld. De relatieve positie van Buitengebied West ten opzichte van andere wijken op overlast door groepen jongeren is stabiel gebleven. 8.7.2 Aandachtspunt 2013-2016 Gelet op de analyse in WENS is het stadsdeelteam West van mening dat het niet nodig is specifiek een speerpunt voor dit gebied te benoemen. Het stadsdeelteam West noemt wel een aandachtspunt voor 2013-2016: • aandacht houden voor het invoeren van de methodiek van het Keurmerk veilig ondernemen bij de BOV in Boekelo.

123



Buitengebied West

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011



10

10

0,27

142

169

0,62

903

1.170

0,74


12

9

0,24

193

145

0,53

1.800

1.767

1,13


0

3

0,08

19

12

0,04

111

79

0,05


0

0

0,00

1

1

0,00

4

5

0,00


0

0

0,00

5

5

0,02

7

17

0,01


1

3

0,08

30

52

0,19

178

237

0,15

diefstal van fiets

9

9

0,24

198

171

0,62

2.339

2.097

1,34


5

8

0,22

88

57

0,21

485

366

0,23

diefstal uit school

1

1

0,03

16

15

0,05

84

84

0,05


1

3

0,08

4

10

0,04

56

95

0,06

winkeldiefstal

0

2

0,05

59

45

0,16

705

704

0,45


7

4

0,11

31

47

0,17

216

236

0,15

zakkenrollerij

1

1

0,03

7

10

0,04

169

190

0,12


48

68

1,83

250

315

1,15

1.966

2.043

1,30

aanranding

0

3

0,08

7

7

0,03

56

53

0,03

incest

0

0

0,00

2

2

0,01

12

14

0,01

ontucht

1

0

0,00

6

0

-

20

10

0,01

schennis

0

3

0,08

1

9

0,03

67

47

0,03

verkrachting

1

0

0,00

5

6

0,02

29

34

0,02


1

1

0,03

6

10

0,04

58

66

0,04


0

0

0,00

4

2

0,01

68

87

0,06

bedreiging

10

8

0,22

98

117

0,43

643

670

0,43

mishandeling

30

21

0,57

309

347

1,26

2.247

2.261

1,44

straatroof

0

1

0,03

1

5

0,02

52

41

0,03

overval

4

0

0,00

9

7

0,03

47

26

0,02


4

5

0,13

32

18

0,07

272

202

0,13

124

2010

2011


2010

2011




Buitengebied West

stadsdeel West

Enschede totaal

2010

2011


vernieling auto

8

12

0,32

99

193

0,70

vernieling c.q.

28

39

1,05

308

431

1,57

drugshandel

2

3

0,08

40

39

0,14

260

201

0,13

fraude

2

11

0,30

70

73

0,27

418

331

0,21

heling

3

2

0,05

6

4

0,01

39

25

0,02

vuurwapenbezit

1

0

0,00

6

3

0,01

33

32

0,02


6

2

0,05

28

19

0,07

305

264

0,17


6

8

0,22

205

252

0,92

1.076

1.166

0,74

verkeersoverlast

16

7

0,19

86

75

0,27

474

449

0,29

overlast gestoord/

12

11

0,30

60

54

0,20

314

305

0,19

burengerucht

4

3

0,08

110

129

0,47

698

629

0,40

jeugdoverlast

10

14

0,38

117

130

0,47

853

873

0,56

milieu

20

20

0,54

254

296

1,08

1.326

1.400

0,89

brand/ontploffing

6

5

0,13

50

42

0,15

332

287

0,18

huiselijk geweld

5

4

0,11

80

69

0,25

426

359

0,23

275

304

8,18

3042

3393

2,37

21689

21547

13,72

2010

2011


2010

2011


595

701

0,45

1.946

1.924

1,23

zaakbeschadiging

overspannen persoon

totaal

125

bijlagen

126

Bijlage 1. Samenvatting gebiedsscan politie In de gebiedsscan 2011 voor stadsdeel West is zichtbaar dat geweldsdelicten ten opzichte van 2010 zijn toegenomen. Deze stijging is met name te verklaren door een forse toename van het aantal mishandelingen. In 2011 zijn ook het aantal diefstallen uit sportcomplexen, overige vermogensdelicten, aantastingen openbare orde/ruimte (waaronder vernielingen aan auto's), incidenten burengerucht en jeugdoverlast toegenomen. In de gebiedsscan wordt aangegeven dat de jeugdoverlast in dit stadsdeel beheersbaar is, mits er voldoende in wordt geïnvesteerd. Diefstal/inbraak uit bedrijven, instellingen en winkels, diefstal van (brom)fietsen, huiselijk geweld, drugshandel, drugs- en drankoverlast, verkeersoverlast en voertuigencriminaliteit kwam in stadsdeel West in 2011 minder vaak voor dan in 2010. Een afname van het aantal auto-inbraken wordt in de gebiedsscan verklaard door de dadergerichte aanpak van een heterdaadteam. Op basis van de uitgevoerde scan, zijn de volgende prioriteiten benoemd voor stadsdeel West: • jeugd; • sociale problematiek (gezinsproblematiek); • huiselijk geweld.

127

Bijlage 2. Indicatoren veiligheidsmonitor In de wijkscans staan verschillende uitkomsten van de Integrale Veiligheidsmonitor 2011. Hieronder is te lezen welke vragen precies zijn gesteld en uit welke vragen schaalscores, zoals bijvoorbeeld sociale cohesie zijn opgebouwd. Hierbij is de volgorde aangehouden waarin de indicatoren voorkómen in de scans.

Ervaren overlast in de buurt Deze percentages zijn gebaseerd op de respondenten die de volgende vragen met ‘vaak’ hebben beantwoord. De volgende vraag gaat over een aantal vervelende voorvallen en misdrijven die in uw buurt KUNNEN voorkomen. Kunt u voor elk voorval/ misdrijf aangeven of dit naar uw eigen idee vaak, soms, of (bijna) nooit voorkomt? • overlast van omwonenden; • overlast van zwervers/daklozen.

Sociale kwaliteit buurt De schaalscore sociale kwaliteit (0-10) is gebaseerd op vier stellingen over de woonbuurt. Deze schaalscore loopt van 0 tot 10, waarbij een hogere score overeenkomt met meer sociale cohesie. De schaalscore is samengesteld op basis van deze stellingen: Allereerst volgt een aantal uitspraken over de buurt waarin u woont. Kunt u aangeven in hoeverre u het hiermee eens of oneens bent? Als u het niet weet, kunt u dat ook aangeven. [helemaal mee eens, mee eens, neutraal, niet mee eens, helemaal niet mee eens, weet niet] • de mensen kennen elkaar in deze buurt nauwelijks; • de mensen gaan in deze buurt op een prettige manier met elkaar om; • ik woon in een gezellige buurt, waar veel saamhorigheid is; • ik voel me thuis bij de mensen die in deze buurt wonen.

Verloedering van de buurt De schaalscore verloedering (0-10) is gebaseerd op vier buurtproblemen. Deze schaalscore loopt van 0 tot 10. Hoe hoger deze waarde, des te vaker inwoners van Enschede dit type buurtprobleem ervaren. De volgende vraag gaat over een aantal vervelende voorvallen en misdrijven die in uw buurt KUNNEN voorkomen. Kunt u voor elk voorval/ misdrijf aangeven of dit naar uw eigen idee vaak, soms, of (bijna) nooit voorkomt? • de bekladding van muren en/of gebouwen; • rommel op straat; • hondenpoep; • vernieling van telefooncellen, bus- of tramhokjes.

Vernielingen Dit percentage is gebaseerd op de respondenten die de volgende vraag met ‘ja’ hebben beantwoord: Is er in de afgelopen 12 maanden wel eens iets van u moedwillig vernield of beschadigd zonder dat daarbij iets is gestolen? Denk aan vernielingen aan uw tuin, uw fiets, of aan de buitenkant van uw huis. Hierbij bedoelen we niet vernielingen aan uw auto.

128

Onveiligheidsgevoelens Deze percentages zijn gebaseerd op de respondenten die de volgende vragen met ‘ja’ hebben beantwoord: • voelt u zich wel eens onveilig? • voelt u zich wel eens onveilig in uw eigen buurt? Gepercipieerde slachtofferkans Deze percentages zijn gebaseerd op de respondenten die de volgende vragen met ‘grote kans’ of ‘heel grote kans’ hebben beantwoord: • hoe groot denkt u dat de kans is dat u het komende jaar zelf slachtoffer wordt van inbraak in uw woning? • hoe groot denkt u dat de kans is dat u het komende jaar zelf slachtoffer wordt van mishandeling? • hoe groot denkt u dat de kans is dat u het komende jaar zelf slachtoffer wordt van diefstal van uw portemonnee? Geweld op straat De percentages voor bedreiging, seksuele mishandeling en mishandeling zijn gebaseerd op de respondenten die de volgende vragen met “ja” hebben beantwoord: • heeft iemand u in de afgelopen 12 maanden wel eens bedreigd met slaan, schoppen, een pistool, mes of iets dergelijks zonder dat u werd aangevallen of mishandeld? • mensen raken soms iemand aan, of pakken iemand vast met seksuele bedoelingen op een kwetsende manier. Dit kan overal plaatsvinden: bij iemand thuis, op het werk, op straat etc. Is u dat in de afgelopen 12 maanden wel eens overkomen? • heeft iemand u in de afgelopen 12 maanden wel eens aangevallen of mishandeld door u te slaan of te schoppen, of door een pistool, een mes, een stuk hout, een schaar of iets anders tegen u te gebruiken? Het percentage voor geweld totaal is gebaseerd op de respondenten die minimaal één van bovenstaande vragen met “ja” hebben beantwoord.

Inbraak Dit percentage is gebaseerd op de respondenten die de minimaal een van de volgende vragen met ‘ja’ hebben beantwoord: • is er in de afgelopen 12 maanden wel eens een poging tot inbraak in uw woning gedaan ZONDER dat er iets gestolen is? • is er in de afgelopen 12 maanden wel eens iets gestolen uit uw woning? Als u meerdere woningen heeft, wordt de woning bedoeld waar uw huishouden het grootste deel van het jaar verbleef. Voertuigcriminaliteit Deze percentages zijn gebaseerd op de respondenten die de volgende vragen met ‘ja’ hebben beantwoord: • is er in de afgelopen 12 maanden wel eens iets UIT een auto van u of uit een auto van uw huishouden gestolen, bijvoorbeeld een autoradio, cd’s, laptop, een jas, een tas of andere waardevolle spullen van u of iemand anders? • is er in de afgelopen 12 maanden, afgezien van diefstallen uit auto’s wel eens iets van de BUITENKANT van uw auto of van een auto uit uw huishouden gestolen of beschadigd? Denk aan spiegels, antennes, wielen, wieldoppen, ruitenwissers, bagage op het imperiaal en dergelijke; • is er in de afgelopen 12 maanden wel eens een fiets van u gestolen? Het gaat om fietsen waarvan u de hoofdgebruiker bent of was.

129

Drugs- en drankoverlast Deze percentages zijn gebaseerd op de respondenten die de volgende vragen met ‘vaak’ hebben beantwoord. De volgende vraag gaat over een aantal vervelende voorvallen en misdrijven die in uw buurt KUNNEN voorkomen. Kunt u voor elk voorval/ misdrijf aangeven of dit naar uw eigen idee vaak, soms, of (bijna) nooit voorkomt? • drugsoverlast; • dronken mensen op straat.

Buurtontwikkeling Deze percentages zijn gebaseerd op de volgende vraag: Vindt u dat de buurt waarin u woont het afgelopen jaar vooruit of achteruit is gegaan? [vooruit, achteruit, gelijk gebleven, weet niet/ geen mening].

Belangrijkste buurtproblemen Aan de inwoners is gevraagd welke twee buurtproblemen zij met voorrang aangepakt zouden willen zien. Hieruit komt een top 3 van buurtproblemen die meestgenoemd zijn als belangrijkste problemen. De volgende vraag ligt hier aan ten grondslag: Wat zijn volgens u de TWEE belangrijkste problemen in uw buurt waarvan u vindt dat die met voorrang moeten worden aangepakt? U kunt voor het beantwoorden van deze vraag kiezen uit de bij voorgaande vraag genoemde voorvallen en misdrijven in uw buurt. •

dronken mensen op straat

•

fietsendiefstal

•

mensen die op straat worden lastiggevallen

•

diefstal uit auto’s

•

drugsoverlast

•

beschadiging van en/of diefstal vanaf auto’s

•

overlast van groepen jongeren

•

bedreiging

•

overlast door omwonenden

•

inbraak in woningen

•

straatroof

•

geweldsdelicten

•

vernieling van telefooncellen, bus- of tramhokjes

•

andere vormen van geluidsoverlast

•

bekladding van muren en/of gebouwen

•

parkeeroverlast

•

rommel op straat

•

overlast van zwervers/daklozen

•

hondenpoep

•

overlast door horecagelegenheden

•

agressief verkeersgedrag

•

vrouwen en meisjes die ongewenst aandacht

•

geluidsoverlast door verkeer

•

te hard rijden

krijgen •

jeugdcriminaliteit

Veiligheidsgevoel winkelcentra Dit percentage is gebaseerd op de respondenten die de volgende vraag met ‘vaak’ of ‘soms’ hebben beantwoord: Er volgt nu een aantal situaties/ plaatsen in uw eigen gemeente. Kunt u van elk van deze situaties/ plaatsen aangeven of u zich daar wel eens onveilig voelt? Als u nooit komt op de genoemde plekken kunt u natuurlijk aangeven dat die vraag niet op u van toepassing is. [vaak, soms, zelden of nooit, weet niet/ geen mening, niet van toepassing] • winkelgebied/ winkelcentrum in de eigen buurt.

130

Overlast horecagelegenheden Dit percentage is gebaseerd op de respondenten die de volgende vraag met ‘vaak’ hebben beantwoord. De volgende vraag gaat over een aantal vervelende voorvallen en misdrijven die in uw buurt KUNNEN voorkomen. Kunt u voor elk voorval/ misdrijf aangeven of dit naar uw eigen idee vaak, soms, of (bijna) nooit voorkomt? • overlast door horecagelegenheden.

Jeugdoverlast Dit percentage is gebaseerd op de respondenten die de volgende vraag met ‘vaak’ hebben beantwoord. De volgende vraag gaat over een aantal vervelende voorvallen en misdrijven die in uw buurt KUNNEN voorkomen. Kunt u voor elk voorval/ misdrijf aangeven of dit naar uw eigen idee vaak, soms, of (bijna) nooit voorkomt? • overlast van groepen jongeren.

Jeugdcriminaliteit Dit percentage is gebaseerd op de respondenten die de volgende vraag met ‘vaak’ hebben beantwoord. De volgende vraag gaat over een aantal vervelende voorvallen en misdrijven die in uw buurt KUNNEN voorkomen. Kunt u voor elk voorval/ misdrijf aangeven of dit naar uw eigen idee vaak, soms, of (bijna) nooit voorkomt? • jeugdcriminaliteit.

Verkeersoverlast De schaalscore verkeersoverlast (0-10) is gebaseerd op vier buurtproblemen. Deze schaalscore loopt van 0 tot 10. Hoe hoger deze waarde, des te vaker inwoners van Enschede dit type buurtprobleem ervaren. De volgende vraag gaat over een aantal vervelende voorvallen en misdrijven die in uw buurt KUNNEN voorkomen. Kunt u voor elk voorval/ misdrijf aangeven of dit naar uw eigen idee vaak, soms, of (bijna) nooit voorkomt? • te hard rijden; • parkeeroverlast; • geluidsoverlast door verkeer; • agressief verkeersgedrag.

Rookmelder Dit percentage is gebaseerd op de respondenten die bij de volgende vraag ‘rookmelders’ hebben geantwoord. Welke van de volgende brandpreventiemiddelen zijn in uw woning aanwezig? Meerdere antwoorden mogelijk. [geen enkel brandpreventiehulpmiddel aanwezig, rookmelder(s), blusdeken, vluchtplan, anders]

131

Bijlage 3. Overzicht uitkomsten veiligheidsmonitor Cromhoffsbleek, Kotman

Boswinkel, Ruwenbos

Pathmos

Stadsveld

't Zwering

Industriegebieden West

SD West buitengebied

Stadsdeel West

Gemeente Enschede

overlast omwonenden

% komt vaak voor

13%

7%

15%

8%

1%

5%

0%

7%

7%

overlast zwervers/daklozen

% komt vaak voor

1%

0%

0%

1%

1%

0%

2%

1%

3%

sociale kwaliteit buurt 2)

schaalscore

5,2

6,3

5,3

5,6

6,8

5,3

7,3

6,0

6,0

verloedering 1)

schaalscore

3,7

3,7

3,7

3,9

2,8

1,7

2,0

3,4

3,5

vernielingen

% slachtoffer 12 mnd.

11%

5%

10%

13%

5%

2%

4%

9%

7%

voelt zich wel eens onveilig

% inwoners

33%

37%

25%

29%

30%

18%

19%

29%

29%

voelt zich wel eens onveilig in de eigen buurt

% inwoners

30%

28%

17%

24%

21%

1%

11%

22%

21%

verwachte slachtofferkans inbraak

% grote kans

15%

5%

10%

7%

2%

20%

3%

7%

7%

verwachte slachtofferkans mishandeling

% grote kans

1%

4%

5%

1%

0%

0%

1%

2%

2%

verwachte slachtofferkans diefstal

% grote kans

9%

2%

5%

5%

4%

5%

3%

4%

5%

bedreiging


5%

5%

9%

3%

4%

0%

8%

5%

4%

seksuele mishandeling


1%

1%

4%

1%

1%

0%

3%

2%

2%

mishandeling


1%

0%

6%

0%

2%

0%

4%

1%

2%

geweld totaal


6%

6%

12%

5%

6%

0%

10%

6%

6%

inbraak


4%

6%

3%

6%

1%

3%

2%

5%

4%

diefstal uit auto


1%

2%

1%

1%

1%

0%

1%

1%

2%

autovandalisme


11%

12%

20%

11%

2%

0%

4%

10%

11%

fietsendiefstal


16%

7%

5%

9%

8%

7%

3%

8%

8%

drugsoverlast

% komt vaak voor

12%

4%

12%

9%

5%

0%

2%

7%

8%

overlast dronken mensen op straat

% komt vaak voor

6%

12%

14%

9%

0%

2%

2%

8%

8%


% inwoners

21%

7%

25%

18%

7%

3%

21%

16%

16%


% inwoners

37%

74%

50%

49%

87%

57%

67%

59%

61%


% inwoners

24%

11%

16%

22%

4%

11%

10%

17%

17%

voelt zich wel eens onveilig in winkelgebied/centrum in eigen buurt

% soms/vaak

17%

22%

11%

19%

21%

3%

6%

17%

15%

overlast door horecagelegenheden

% komt vaak voor

0%

2%

0%

2%

0%

0%

3%

2%

1%

overlast van groepen jongeren

% komt vaak voor

9%

7%

13%

15%

10%

0%

3%

10%

11% 4%

jeugdcriminaliteit

% komt vaak voor

8%

3%

4%

4%

3%

0%

2%

4%

verkeersoverlast 1)

schaalscore

4,4

3,9

5,5

4,9

2,4

4,3

3,6

4,3

4,1


% inwoners

60%

63%

94%

58%

79%

54%

72%

66%

69%

NB: 1) 0=weinig, 10=veel; 2) 0=laag, 10=hoog

132

Bijlage 4. Cijfers jongerenwerk & wijkzorgteams Tabel 1 Activiteiten jongerenwerk in stadsdeel Oost 2011 (bron: jongerenwerk Alifa) producten

bereikte aantallen

ambulant straathoekwerk

53 unieke jongeren

jongerenteam

10 groepen besproken

empowerment

20 unieke meiden

inloop

75 unieke jongeren

activiteiten inloop vrijdagmiddagsoos vrijdagavondsoos breakdance oefengroep winterprogramma sportactiviteit voorlichting en preventie

65 unieke leerlingen basisscholen 30 unieke jongeren (inloop) 30 unieke meiden (stedelijke meidendag)

intensief groepswerk

80 unieke jongeren

activiteiten kookcursus ontmoetingsavond kelderfeesten

Toelichting op cijfers Jongerenwerk Met het jongerenteam beoogt het jongerenwerk met een preventieve aanpak te voorkomen dat jongeren op meer dan twee leefgebieden problemen krijgen en daardoor ingebracht moeten worden in de wijkzorgteams. Elk stadsdeel heeft een Jongerenteam, dat aangevuld wordt met een stedelijk jongerenwerker. Op deze wijze kunnen alle belangrijke signalen worden ingebracht en weggezet. Met empowerment beoogt het jongerenwerk om jongeren uit de sociaal kwetsbare milieus weerbaar te maken en de bewustwording te vergroten.

133

Tabel 2 Aantal cases wijkzorgteam per stadsdeel 2011 (bron: Marap gegevens wijkzorgteams gemeente Enschede) totaal Wijkzorgteam

schaduwlijst

afgerond

2007

2011

2007

2011

2007

2011

Centrum

43

18

23

12

7

45

Noord

39

8

17

18

11

20

Oost

178

9

135

14

41

35

West

61

17

12

13

6

56

Zuid

66

5

46

13

35

22

Toelichting op cijfers Wijkzorgteams 'Totaal' wil zeggen: aantal cases die in behandeling zijn (geweest) in een wijkzorgteam. 'Schaduwlijst': cases waarvan de probleemhouderschappen (regisseurschappen) zijn afgesloten door het wijkzorgteam en cases die 'enkelvoudig' zijn weggezet. 'Afgerond': afgesloten probleemhouderschappen. De cijfers voor 2007 bevatten deels ook gegevens uit 2005 en 2006. In stadsdeel Oost is men in 2005 gestart met de wijkzorgteams, de andere stadsdelen volgden in 2006 en 2007. Het aantal cases in 2011 is ten opzichte van 2007 wat gedaald. Dit is verklaarbaar doordat instellingen elkaar beter weten te vinden en beter/makkelijker samenwerken, waardoor aanmelden bij het wijkzorgteam niet altijd noodzakelijk is. Het aantal cases dat is afgerond door het wijkzorgteam is ten opzichte van 2007 veel hoger, doordat men per 1-1-2012 over is gegaan naar een nieuwe werkmethode namelijk frontlijnsturing. Alle cases zijn hiervoor goed onder de loep genomen en er is afgesloten wat afgesloten kon worden. Alle overige cases zijn meegegaan naar de nieuwe wijkteams.

134

Wijkveiligheidsscans West

Recommend Documents