West-Friesland

nr. 80 zomer 2013

d a l b n r o o H t e H afdeling Hoorn/West-Friesland

Het Hoornblad

Oplage 375 exemplaren

Informatie en mededelingenblad van de KNNV-afdeling Hoorn/West-Friesland Verschijnt 4x per jaar (januari, april, juli en oktober) Sluitingsdatum kopij: 5 september 2013 Redactie: Jan en Ina Marbus, Dorpsstraat 10A, 1689 EV Zwaag Egbert Baars, Yellowlaan 24, 1695 HV Blokker Wim van der Hulst, Van der Blocqueriestraat 3, 1623 JJ Hoorn e-mail: [email protected] of [email protected] Internet: http://www.knnv.nl/hoorn Verzending: Dinie Atsma-Suidema, Elbaweg 51, 1607 MN Hem, % (0228) 54 19 00 Archiefnr. 2013-001HN/03HB

Inhoud van Het Hoornblad Nr. 80 blz. 3 Activiteitenprogramma 4-8 Toelichting 9 Van de bestuurstafel 10 Verslag excursie Wieringen 7/4 11 Verslag excursie oostvaardersplassen 16/3 12-13 Verslag excursie heemtuinen Amstelveen 20/4 14-16 verslag Hemelvaartweekend Terschelling 8 t/m 12 mei 17 De Rotganzen van Terschelling 18 Verslag wandeling langs de dijk 14/5 19 Met de KNNV op kamp… 20-22 Insectenwerkgroep 23-24 Plantenwerkgroep 25-26 Vogelwerkgroep 26 Soortendag 17/8 27 Verslag workshop / terugkomdagen 28-29 Bedreigde bloemrijke bermen in Purmerend 30 Zoogdierwerkgroep / Vissenwerkgroep 31 Met de KNNV op zeevogelreis 32 De Hoornbloem / De Specht 33-34 Waarnemingen 34 Tweede leven van hek Landje van Naber

Bij de voorplaat: Klaas-Jan Huntelaar (jawel - de bekende voetballer) - met een groot bijenhotel van “onze” Specht. Zie pagina 32. 2

”Het Hoornblad”, nr. 80 zomer 2013

Activiteitenprogramma JULI donderdag 4 Vogelwerkgroep-excursie Nachtzwaluwen, zie vorig Hoornblad dinsdag 9 Wandeling: het geheim van Wijdenes, zie vorig Hoornblad woensdag 10 Plantenwerkgroep-inventarisatie Lutjebroekerweel, zie pagina 24 zaterdag 13 Excursie Fochtelooërveen, zie toelichting zondag 21 Excursie Schokland, zie toelichting zaterdag 27 Vogelkijkdag waterberging Twisk, zie toelichting za- of zo 27/28 Insectenwerkgroep-excursie NW-Veluwe, zie pagina 22

AUGUSTUS Fietsexcursie langs de dijk, zie toelichting Insectenwerkgroep-excursie omgeving Den Helder, zie pagina 22 Wandeling: door en om Andijk, zie toelichting Plantenwerkgroep-excursie, zie pagina 24 Vogelwerkgroep-excursie “Big Day”, zie pagina 26 Insectenexcursie (wilde bijen!) Schoorlse duinen, toelichting Bird Fair Oostvaardersplassen, info via http://www.dutchbirdfair.nl/2013/standhouders.html woensdag 28 Plantenwerkgroep-excursie waterplanten Suyderbraeck, zie pagina 24 zaterdag 31 Excursie Waterland, zie toelichting

zaterdag 3 zaterdag 10 dinsdag 13 woensdag 14 zaterdag 17 zondag 18 za- + zo 24/25

SEPTEMBER 2 Insectenwerkgroep-bijeenkomst, zie pagina 22 6 Landelijke nachtvlindernacht, info via http://www.nachtvlindernacht.nl/index.php?id=37 maandag 9 Lezing “Wilde planten” door Jos Ketelaar, toelichting dinsdag 10 Wandeling “Rond de stad met vergezichten”, zie toelichtingdonderdag 12 Vogelwerkgroep-bijeenkomst, zie pagina 26 zondag 15 Excursie Texel, zie toelichting woensdag 18 Plantenwerkgroep-excursie bomen in Enkhuizen, zie pagina 24 zaterdag 28 Excursie trekvogels langs de kust, zie toelichting maandag vrijdag

OKTOBER

za + zo 5/6 INTERNATIONALE BIRD WATCH- TREKVOGELS, zie pagina 26 zaterdag 12 Excursie zoogdieren Oostvaardersplassen, zie toelichting maandag 14 Lezing: “Duiken in het web” door Ron Offermans, zie toelichting


3

Toelichting activiteitenprogramma De lezingen en sommige werkgroepsavonden worden gehouden in Wijkcentrum Kersenboogerd, Brederodegracht 1 in Hoorn. Zaal open om 19:45 uur. De meeste excursies starten bij de kleine P aan het Dampten in Hoorn, even voorbij de begraafplaats. Vanaf de trein (en de fietsenstalling) is het 8 minuten lopen. Bel bij twijfelachtig weer even naar de vermelde contactpersoon.

Zaterdag 13 juli: Dagexcursie Fochtelooërveen Het Fochteloërveen is een van de grootste overgebleven hoogveengebieden van Noordwest-Europa. In dit circa 2.500 hectare grote gebied komen een groot aantal planten en dieren voor die landelijk zeldzaam zijn geworden. Te verwachten: KRAANVOGEL, PAAPJE en GRAUWE KLAUWIER, misschien ook een SLANGENAREND. Ook voor reptielen, dagvlinders en libellen is het gebied zeer de moeite waard. Naast aandacht voor de flora en fauna staan we ook stil bij de maatregelen die recent zijn uitgevoerd om de waterhuishouding te verbeteren. We worden vandaag door Roelf Hovinga, boswachter bij LNH begeleid. Hij kent het gebied al vanaf zijn jonge jaren als “zijn voortuin”. Om het maximale uit deze excursie te halen vertrekken we vandaag om 07:00 uur. Afhankelijk van het weer en de belangstelling kunnen we ook ’s avonds de excursie voortzetten. Het is handig om je vooraf aan te melden, ook voor mensen die mee willen, maar niet om 07:00 uur aanwezig kunnen zijn. Informatie bij Ofra Carmi telefoon: 06 534 63 809, e-mail: [email protected]. Zondag 21 juli: Excursie naar Schokland Schokland heeft een duizenden jaren lange en bewogen geschiedenis. Het was een bewoond eiland vanaf de Middeleeuwen tot 1859. In dat jaar werd het eiland ontruimd. Een paar rijksambtenaren vestigden zich er later weer. In 1942 werd het zeegebied rondom het eiland drooggemalen. Het werd een onderdeel van de Noordoostpolder. Schokland is door UNESCO tot werelderfgoed verklaard vanwege de zeer rijke historie. Van dit verleden is veel op en rond het eiland zichtbaar. In de Gesteentetuin is het ontstaan van het eiland zichtbaar. Er liggen enorme keien die ooit door het schuivende landijs vanuit Scandinavië helemaal naar hier zijn verplaatst. Ook op het gebied van natuur is er veel te beleven op Schokland. Het Schokkerbos langs de westrand is rijk aan zeldzame paddenstoelen, varens en mossen. Op het eiland worden oude landbouwgewassen als ROGGE, KOOLZAAD en MAANZAAD gekweekt en er grazen oude huisdierrassen als de LAKENVELDERKOE. Rondom het eiland liggen bloemrijke, natte graslanden waar weidevogels broeden. Vertrek: 09:00 uur vanaf parkeerplaats Dampten in Hoorn. Informatie: Hans Oudejans, e-mail: [email protected], telefoon tijdens excursie 06 486 53 110, thuis: (072) 50 216 75. 4


Zaterdag 27 juli: Vogelkijkdag Twisk Inmiddels al een traditie geworden: een kijkdag in de waterberging te Twisk in samenwerking met Landschap Noord-Holland. Gedurende deze dag zullen er telescopen staan opgesteld om belangstellenden te wijzen op de daar verblijvende vogels. Het broedseizoen is bijna voorbij, maar we kunnen ze nog vinden; kieviten, bontbekplevieren en kluten zullen nog met hun kroost bezig zijn. Vorig jaar is er zelfs een waterral met jongen opgedoken! De retourvlucht van een aantal soorten komt op gang en we laten ons verrassen. Van 10:00 uur tot 15:00 uur is er een post met informatie van zowel Landschap Noord-Holland als van KNNV bij het informatiepaneel langs het fietspad. Iedereen is van harte welkom. Op de fiets te bereiken vanuit Twisk, of via grasdrogerij Hartog. Auto’s kunnen het beste aan de westkant van het gebied geparkeerd worden, nabij de grasdrogerij. Informatie bij Ofra Carmi, telefoon: 06 534 63 809, e-mail: [email protected] Zaterdag 3 augustus: Fietsexcursie over de Omringdijk naar De Nek Vanaf de vernieuwde hoge dijk heb je goed zicht op de omgeving. Na het broedseizoen gaan veel vogels op reis en dat maakt de kans op verrassingen groter. Onderweg kijken we goed wat er huist in de uitgebreide Schelphoek en op de Uiterdijken. Vertrek 09:00 uur bij de Oosterpoort o.l.v. Jan Marbus. Terug ca. 12:00 uur. Dinsdag 13 augustus: Wandeling door en om Andijk Om 13:30 uur vertrekken wij vanaf de Buurtjeskerk, Buurtje 4 in Andijk voor een wandeling van circa 10 kilometer. Wij lopen via de dijk langs het IJsselmeer en lopen dan via Andijk en Kleingouw weer terug naar het beginpunt. Honden zijn toegestaan, mits aangelijnd. Vanuit Bovenkarspel is Andijk te bereiken met buslijn 138 van Connexxion (uitstappen bushalte Molenweg / Kleingouw in Andijk). Voor nadere informatie (zoals doorgang, gezamenlijk vervoer etc.) kunnen jullie mij – Jan Duyf – bellen: (0228) 58 52 72 of mailen: [email protected]. Zondag 18 augustus: Algemene insecten-struinexcursie Schoorlse Duinen Een tweede poging! Vorig jaar, het jaar van de bij, hebben we met een lezing door Hans Nieuwenhuijzen aandacht aan de inheemse bijen gegeven. Helaas is de geplande excursie “in het water gevallen”. Bij een bijenexcursie moet het wel mooi weer zijn, anders zie je ze niet. We hopen bij deze tweede poging op een stralende warme dag. We gaan kijken in de Schoorlse duinen naar wat er kruipt en vliegt. Hans Nieuwenhuijsen van de KNNV afdeling Regio Alkmaar kent het gebied en zal ons leiden. Wat we aldaar aan kunnen treffen blijft natuurlijk spannend: wilde bijtjes, kevers, ”Het Hoornblad”, nr. 80 zomer 2013

5

sprinkhanen, rupsen, vlinders of late libellen… Neem je insectenboekjes en vangpotjes maar mee. Met kou, regen en/of harde wind gaat deze excursie niet door. We starten om 12:45 uur bij het Dampten in Hoorn. Terug circa 17:00 uur. Info Ina Marbus, telefoon: (0229) 23 04 19 of e-mail: [email protected]. Zaterdag 31 augustus: Te voet dwars door het oer-Hollandse moeras langs de Crommenije Wie droomt er niet van ontdekkingstochten door tropische regenwouden of het hooggebergte van Tibet? Ooit al eens in de onder zeeniveau liggende moerassen, slikken en moerasbossen van de Zaanstreek geweest? Vandaag is je kans om op rietsafari te gaan in de westelijke oeverlanden van de Crommenije met boswachter Ab van Dorp! Veenlijken zijn in dit terrein nog nooit waargenomen, dus gevaarlijk wordt het niet en het pad is goed begaanbaar. Houd rekening met het weer; neem passende kleding, laarzen en voldoende proviand voor de hele dag mee. Tijdens de wandeling kan op een hoop maaisel – buiten het bereik van vleesetende planten – je eigen meegenomen koffie etc. genuttigd worden. Geïnteresseerden kunnen de digitale (PDF 65 blz.) beschrijving “botanische waardevolle rietlanden in de Zaanstreek” bij me opvragen. Vertrek: 09:00 uur vanaf parkeerplaats Dampten in Hoorn terug ca. 16:00 uur. Informatie bij Ofra Carmi, telefoon: 06 534 63 809, e-mail: [email protected] Maandag 9 september: “Onbekende kanten van wilde planten”, lezing door Jos Ketelaar Wilde planten zijn soms verguisd omdat ze zich spectaculair kunnen ontwikkelen en de overhand krijgen. Toch zijn ze ook bemind vanwege hun schoonheid, bijzonder voorkomen of omdat ze bepalend zijn voor het jaargetijde. In deze presentatie wordt de nadruk gelegd op hun schoonheid. Bloemen worden tot in detail bekeken en besproken. Bijvoorbeeld de HAZELAAR met zijn kenmerkende mannelijke katjes en vrouwelijke knopbloemen, dit geldt ook voor de WILG en voor nog vele andere bekende en minder bekende planten. Deze lezing wordt door Jos Ketelaar – een bekende voor onze afdeling – verzorgd. Jos fotografeert al ruim 30 jaar. “Natuurfotografie is voor mij meer dan een mooi plaatje schieten. Het verdiepen in een onderwerp en daarnaast een goede voorbereiding zijn de eerste vereisten. Maar het allerbelangrijkste is om op het juiste moment er te zijn. Ik gebruik mijn kennis van de natuur en mijn vakkennis op tuinbouwgebied in de fotografie. Hiermee geef ik aan mijn foto's een diepere betekenis. Deze diepere betekenis 6


gebruik ik weer bij de presentaties die ik verzorg.” De presentatie wordt gegeven met een professionele cinema beamer. Dinsdag 10 september: Rond de stad, wandeling met vergezichten Om 13:30 uur vertrekken wij vanaf het NS Station (de voorkant) in Hoorn voor een wandeling van ca. twee uur om de stad Hoorn heen. Oud en Nieuw Hoorn komen wij tegen tijdens deze wandeling, maar ook het vele groen wat de stad rijk is. Ook je hond is welkom. Na afloop of tijdens de wandeling is er gelegenheid voldoende om een consumptie te gebruiken. Voor nadere informatie (zoals doorgang, gezamenlijk vervoer etc.) kunnen jullie mij – Jan Duyf – bellen: (0228) 58 52 72 of mailen: [email protected]. Zondag 15 september: Rondje Texel - Autodagexcursie Texel Het is al trektijd en de kans om leuke vogelsoorten tegen te komen is dan ook groot. Waar we precies heengaan laten we afhangen van de meldingen die er gedaan worden, maar we gaan voorlopig uit van de Mokbaai, de Horsmeertjes, Dijkmanshuizen en Wagejot. Bij “goede” wind gaan we ook even over zee kijken. We nemen de boot vanaf Den Helder om 09:30 uur en gaan met de boot van 16:00 uur terug, zodat we omstreeks 17:45 uur weer in Hoorn zijn. Denk erom dat we extra kosten hebben voor de overtocht met de veerboot (€ 36,50 per auto). Vertek: 08:00 uur van het Dampten. Informatie Trudy Winthorst, telefoon: 06 108 25 568 of e-mail: [email protected]. Zaterdag 28 September: Excursie trekvogels langs de kust. Nu de vogeltrek z’n hoogtepunt bereikt, gaan we zelf ook op trek(tocht). De zomergasten, zoals de GRUTTO’S zijn allang (eind juni) vertrokken naar warmere oorden in West-Afrika of nog verder. De wintergasten uit Scandinavië komen massaal naar ons land in oktober / november. Nu maken we mee dat er zomaar duizenden spreeuwen en zanglijsters voorbij trekken. Vooral in de duinen zijn ze te vinden waar ze aan de oranje bessen van de DUINDOORN beginnen te eten. Deze bevatten wat alcohol, zodat er zomaar eens een “beschonken” LIJSTER voor je voeten kan opduiken. Boven zee kunnen we JAN-VAN-GENTEN zien, misschien ook wat roofvogeltrek langs de kust. We starten in Camperduin en gaan omhoog langs de Hondsbossche zeewering (nauurgebied de Putten) naar Petten, Grote Keeten, Huisduinenen en kijkpunten zoals: ”Het Hoornblad”, nr. 80 zomer 2013

7

Het Kuitje, de schorren bij het Balgzand, Ewijcksluis, Wieringen en Den Oever. Vertrek: 09:00 uur vanaf parkeerplaats Dampten in Hoorn. Informatie: Hans Oudejans, e-mail: [email protected], telefoon tijdens excursie 06 486 53 110, thuis: (072) 50 216 75. Zaterdag 12 oktober: Oostvaardersplassen - bronsttijd “Het uitgestrekte, moerasachtige landschap van dit gebied is uniek. Want echt ongerepte gebieden waar de natuur onbelemmerd haar eigen gang mag gaan, kom je niet vaak meer tegen, zeker niet in Nederland.” Zo omschrijft Staatsbosbeheer haar Oostvaardersplassen. Vroeger moesten we naar de Veluwe voor de mysterieuze geluiden van de bronstige hertenbok, maar dit is verleden tijd, want in de Oostvaarderplassen laten ze zich goed zien en horen! We bezoeken onder andere de vogelboulevards en de Grote Praambult en we maken een wandeling in het gebied. Vertrek om 09:00 uur bij het Dampten, terug halverwege de middag. Informatie Fred Weel, telefoon: 06 486 64 025, e-mail: [email protected]. Maandag 14 oktober: lezing “Duiken in het web” door Ron Offermans Om te weten te komen wat er onderwater leeft, gaan we geregeld met schepnetten en determinatietabellen langs de sloten. Vanavond komt Ron Offermans, beroepsfotograaf met passie voor al het leven onder water. In deze unieke lezing laat Ron ons een verrassende presentatie zien van het leven in sloten, kanalen, plassen en meren. Na de pauze is de Zeeuwse delta aan de beurt. Wie de natuurberichten volgt, weet dat daar nog vele nieuwe ontdekkingen worden gedaan. Het beeldmateriaal is fototechnisch van zeer hoge kwaliteit. Ron Offermans heeft in 2010 de titel “Nederlands Kampioen onderwaterfotografie” behaald. Uit zijn hand is in 2011 het boek “Handboek digitale onderwaterfotografie” verschenen.

8


Van de Bestuurstafel Het bestuur is de afgelopen periode 2 keer bijeen geweest. In deze bijeenkomsten is het wel en wee binnen de afdeling besproken. In tegenstelling tot de succesvol verlopen plantencursus hebben wij wederom de insectencursus moeten annuleren wegens gebrek aan belangstelling. Hoewel wij al een aantal mooie dagen hebben gehad wil het met de zomer nog niet echt vlotten (nu ik dit stukje schrijf is het buiten 14 graden). Het slechte voorjaar (te koud en te nat) komt ook het nachtvlinderproject slecht uit. Wat minder afhankelijk van het weer is het inventarisatieproject van de Lutjebroekerweel en dit gaat dus zijn gangetje. De O&A commissie is de afgelopen tijd nog al druk in geweest met een aan-tal zaken, zoals met het gemaal Schardam, de N244, de dijkversterking Markermeerdijken, luwtemaatregelen Hoornse Hop etc. Trots mogen wij zijn op het feit, dat wij samen met de bewoners van De Strip en de Gemeente Hoorn een begin hebben kunnen maken met de verandering van het maaibeleid van De Strip. Door in plaats van te klepelen te gaan maaien en het maaisel af te voeren zal de vegetatie hier aantrekkelijker worden voor vlinders, bijen en overige insecten. Ook vermeldenswaard is dat, nadat contact is gezocht met het Recreatieschap West-Friesland, wij als KNNV mee mogen denken over de inrichting van een nieuw stukje natuur, namelijk Het Drachterveld. Na het verschijnen van het vorige Hoornblad en nu is er geen overleg meer geweest tussen het IVN en de KNNV. Het eerstvolgende overleg zal zijn eind augustus / begin september. Wij zullen dan de mogelijkheden gaan bekijken in hoeverre wij gezamenlijk cursussen kunnen gaan geven. Op dinsdag 9 april jl. stond de eerste wandeling gepland in het kader van een stukje natuurbeleving. Echter bij de meesten van jullie viel het Hoornblad pas op 9 april in de brievenbus en door een misverstand stond het ook niet op onze website. Dit betekende, dat ik geen medewandelaars had, daarom heb ik deze wandeling “ond de stad met vergezichten” opnieuw opgenomen in het activiteitenprogramma op 10 september aanstaande. Wij zijn nog altijd benieuwd naar de ideeën en/of suggesties die leven bij onze leden om bepaalde activiteiten (excursies, lezingen, cursussen etc.) in het programma op te nemen. Laat ons dit vooral weten, dan kunnen wij hier in ieder geval rekening mee houden en meer leden betrekken bij de activiteiten van onze vereniging. Verder wens ik iedereen die zijn vakantie nog tegoed heeft heel veel vakantieplezier, een goede reis en mooi weer toe. Jan Duyf, voorzitter ”Het Hoornblad”, nr. 80 zomer 2013

9

Verslag Wieringen, 7 april 2013 Het was 09:00 uur en er stonden 15 mensen klaar om te vertrekken voor een vogelexcursie naar Wieringen. Een plek die ik goed ken omdat mijn halve familie daar vandaan komt. Als ik van te voren de soorten had verteld die we deze dag zouden gaan zien hadden ze mij waarschijnlijk uitgelachen, maar achteraf gezien hebben we deze dag echt geluk gehad. Op weg naar het voormalige eiland zag het er nog wat somber en mistig uit maar toen we in de haven van Den Oever kwamen deed de zon al goed zijn best. De eerste soorten werden gezien: SMIENT, MIDDELSTE ZAAGBEK, AALSCHOLVER en de nodige meeuwen werden opgeschreven en WITTE KWIKSTAARTEN vlogen langs. Nadat we de auto aan de andere kant van de haven hadden neergezet zagen we in de oude haven een man MIDDELSTE ZAAGBEK mooi dichtbij maar iets verder zwom een vrouwtje ZWARTE ZEE-EEND. Op zich geen soort die je zo in een haven zou verwachten en ze gedroeg zich ook raar. Veel poetsen en beschutting zoeken tegen de kant aan. 2 ZEEHONDEN lieten zich zien voor de spuisluizen. Toen op weg naar de “vogelhut” op de strekdam. Het was afgaand tij en de vogels zaten al wat verder weg, maar KLUUT, WULP, WINTERTALING en BONTE STRANDLOPERS werden vastgesteld. Een lokale bewoner vond het nodig om zijn hond los te laten op het schor en deze joeg alle hazen de stuipen op het lijf. Maar deze verstoring leverde ons wel een VELDUIL op die zich kortstondig liet zien. We reden verder naar Vatrop waar op het wad een kleine 900 ROTGANZEN stonden, GOUDPLEVIEREN vlogen over, ROSSE- en gewone GRUTTO werden ontdekt en hier en daar wat PIJLSTAARTEN tussen de BERGEENDEN en WILDE EENDEN. Een ZWARTE RUITER liet zich mooi zien in de plas aldaar. De reis ging verder langs Stroe waar we mooi 2 PATRIJZEN konden zien lopen, door naar Noordburen en om Hippolytushoef heen naar het Normer Ven. Ondertussen was het water verder weg getrokken en zaten de vogels erg ver weg maar de Slechtvalk die op het zand een prooi zat op te eten was mooi ontdekt door Johan. De plas van het ven zat vol met PIJLSTAARTEN en toen een vrouwtje BLAUWE KIEKENDIEF langs vloog op zoek naar voedsel bleken ook wat Watersnippen aanwezig... De reis ging verder langs de Quarantaine, door Westerland langs de Westerlanderkoog waar we nog een groep ROTGANZEN zagen, maar ook GRAUWE GANS en BRANDGANS zaten daar. We reden verder door de Haukes en door de Broekerpolder naar Polder Nieuwland naar de Voorboezem bij de Burgerweg. Het riet was daar gemaaid maar langs het Wieringerrandkanaal ontdekte Jan een mannetje ZOMERTALING die zich goed liet bekijken. We reden door naar de Zuiderhaven want daar was de afgelopen dagen een 10


ROERDOMP gezien. We zagen hem niet zitten en daarom reden we door langs Den Oever naar de schutsluis aan de zoete kant. Daar vonden we nog een GEOORDE FUUT in zomerkleed. We vervolgden de reis naar de Stontelerhaven waar meerder FUTEN aan het baltsen waren en aan nestbouw waren begonnen. Ook daar zochten we naar de ROERDOMP zonder succes. Ik ben toen zelf toch weer naar de andere kant van de snelweg gelopen en al snel had ik daar toch de ROERDOMP in zicht. Iedereen heeft hem goed kunnen zien ook al was het toch weer goed zoeken tussen het dode riet. De paalhouding had hij goed onder de knie. Het werd tijd om door te rijden en dat deden we langs de bossen. We zijn nog gestopt bij de Dijkgatsweide om daar nog 2 LEPELAARS te zien en ook 2 BONTBEKPLEVIEREN lieten zich zien tussen alle eenden en ganzen. De laatste stop was bij de Dijkwielen waar we nog een aantal TOPPERS zagen tussen de KUIFEENDEN. Dit was het punt waarop wij afscheid van elkaar namen en we ieder onze weg naar huis zochten. We konden terugkijken op een mooie geslaagde dag met mooie soorten. Mijn lijst bleef steken op 68 soorten maar er zijn er vast meer gezien door anderen… Jan-Pieter de Krijger

Oostvaardersplassen, 16 maart 2013 Na met zijn allen verzameld te hebben in Hoorn en Enkhuizen zijn we met zijn negenen vertrokken richting Lelystad. Tijdens de rit over de dijk werden al verschillende vogelsoorten gespot. De KUIFEENDEN, MEERKOETEN en AALSCHOLVERS waren in grote aantallen aanwezig. Bij de Oostvaardersplassen aangekomen vielen we meteen met de neus in de boter door een hert met een prachtig gewei die zich rustig liet bekijken. Ook was er meteen veel vraat aan de bomen te zien veroorzaakt door de dieren die in de winter op zoek zijn naar voedsel. Bij het bezoekerscentrum zijn we uitgestapt om te voet een deel van het gebied te verkennen. Tijdens deze wandeling van ± 5 km naar de kijkhut Schollevaar kwamen we vele dieren tegen. We werden aangenaam verrast door een kudde KONIKPAARDEN die ons passeerden op het smalle dijkje. We konden ze uitgebreid bekijken en natuurlijk fotograferen. Het was duidelijk te zien dat ze een lange en hongerige winter achter de rug hebben. Bij de kijkhut aangekomen hebben we vele vogelsoorten gezien ZILVERREIGERS, AALSCHOLVERS op nest, FUTEN, NIJLGANZEN en NONNETJES. Na deze wandeling zijn we verder gereden naar de Praambult waar we nog even genoten hebben van de herten, HECKRUNDEREN en paarden maar ook van de VOS die zich liet zien en de ZEEAREND die op zijn nest zat. Kortom weer een mooie en gezellige dag die op een paar spatjes regen na geheel droog verlopen is. Paula Timmerman ”Het Hoornblad”, nr. 80 zomer 2013

11

Verslag excursie drie heemtuinen Amstelveen, 20 april 2013 Verdeeld over twee auto’s gingen Albertina met Jan, Ben, Piet en Bert met Diana, Marigold, Mieke, Hans vanaf het ontmoetingspunt aan het Dampten richting Amstelveen. Nog voor tien uur daar aangekomen en voordat we officieel het park in waren al minstens vier planten op naam gebracht. Het was handig dat Ben, en anderen, de wandeling had uitgeprint. Diana had de plantenlijst ook geprint. Zodat het heel vaak klonk: “Dat klopt! Staat op de lijst”. Nu staan er 426 planten, bomen, heesters, waterplanten op die lijst. Daarvan hebben we er zeker weten meer dan 50 kunnen aanstrepen. De opzet was om stinzenplanten te zien: nou, dat is gelukt. Hele tapijten met bloeiende BOSANEMONEN en DASLOOK net niet bloeiend, maar wel naar ui ruikend. Ook de witbloeiende BOSMUUR was er nog niet helemaal door. Het zag er paars van de HOLWORTEL. Aan de GAGEL hebben we geroken en die staat niet eens op de plantenlijst! Handig is dat de GEWONE DOPHEIDE, de STRUIKHEIDE en de RODE DOPHEIDE bij elkaar staan, zodat de verschillen goed konden worden bekeken. Dat er langs het Bosbespad TROSBOSBESSEN staan moeten we maar geloven; en in de herfst terugkomen. Au! Dan is dit de DUITSE BREM, want die heeft stekels. De VERFBREM voelt veel aardiger aan. ZOMERKLOKJES lijken op doorgeschoten SNEEUWKLOKJES, maar bloeien in het voorjaar. We kregen een echt lentegevoel bij de combinatie van BLEEKSPORIG BOSVIOOLTJE in bleekblauw met ijle geel van de SLANKE SLEUTELBLOEM. Er zijn wel 7 soorten viooltjes. Hou dat maar eens uit elkaar, maar we zagen in ieder geval ook MAARTS VIOOLTJE en DRIEKLEURIG VIOOLTJE, die maar 2 kleuren had. Tijdens het koffiedrinken gezeten op bankjes aan het water zagen we de GALIGAAN en de nog ondergedoken KRABBESCHEER. Verderop ook in en aan het water de KALMOES, een bekend ingrediënt voor een onder watersporters geliefd drankje, de Berenburg. Nog meer eetbare bessen komen we tegen, de grote VEENBES of in goed Nederlands CRANBERRIES. In de Risdammerhout hebben we “gespierde” stammen gezien van de KASTANJEBOOM. Hier hebben ze een prachtig geplooide stam van een HAAGBEUK, ook mooi. De sterretjes van de BOSGEELSTER stralen ons tegemoet. ADELAARSVARENS moesten nog ontluiken, maar kunnen wel drie meter hoog worden. Een JENEVERBES verwacht je in Drenthe, maar hier staat hij ook en is nog zo’n leverancier voor een Hollands drankje en voor religieuze ceremonies (de takken). Ook de twee andere soorten sleutelbloemen die in dit park voorkomen hebben we gezien: de GULDEN SLEUTELBLOEM en STENGELLOZE SLEUTELBLOEM. Langs de waterkant vinden we een heel plakkaat kikkerdril van waarschijnlijk BRUINE KIKKERS, want we zagen een BRUINE KIKKER wegzwemmen. Voordat we oversteken naar Heempark De Braak houden we een sanitaire stop bij een café. De meest bijzondere plant die we hier aantreffen is de PAARSE- of PRACHTSCHUBWORTEL (zie foto). De plant heeft geen bladgroen en leeft van de 12


voedingsstoffen van de bomen, hier wilgen, waar hij zijn wortels in laat groeien; dus eigenlijk een parasiet. We horen wel de HALSBANDPARKIETEN, maar ik heb ze niet gezien. TONGVAREN wel gezien en de onderkant van een blad bekeken om de op een DUIZENDPOOT lijkende SPORENHOPEN te zien. Aan de waterkant vinden we een mooi plekje om te lunchen (zie foto). Vlakbij de bedrijfsruimte ontdek ik de nog jonge REUZENPAARDENSTAART. We steken over naar het dr. Koos Landwehrpark. In dit kleine gebiedje zijn we onder de indruk van een laantje met KONINGSVARENS die wel meer dan 50 jaar oud zijn. Ben, de organisator van het uitstapje, en Jan reden niet mee terug, zodat we ruimer konden zitten in de auto’s. Om half drie waren we bij de P aan het Dampten en hadden een prachtig dagje gehad. We namen ons voor om nog eens te gaan, maar in een ander seizoen en om de overige 350 planten van de lijst te strepen……… Diana van den Hoogen Foto’s: Bert van den Hoogen


13

Verslag hemelvaartweekend Terschelling 8-12 mei 2013 Voor het hemelvaartweekend 2013 heeft onze afdeling weer de Wierschuur bij Oosterend op Terschelling kunnen bespreken! De Wierschuur wordt zo genoemd omdat tot de jaren dertig van de twintigste eeuw gedroogd GROOT ZEEGRAS, ook wel WIER genoemd, in de winter in balen in deze schuur werd opgeslagen. Nu is de Wierschuur in gebruik als kampeerboerderij – een prima plek om te verblijven, zo vlak bij het wad! De eerste aanwijzing dat we naar een dynamisch, veranderend landschap gingen, met vele geulen en zandplaten, was de tijdsduur van de boottocht naar het eiland met de gewone veerdienst – in de jaren ’80-’90 duurde de overtocht nog zo’n 1,5 uur en tegenwoordig wel 2 uur! In de loop van woensdag 8 mei druppelden de 33 deelnemers binnen en zochten een slaapplek in een van de slaapkamers. ’s Avonds om 20:00 uur was het tijd voor de officiële start van het kamp met een kop koffie/thee. Ter introductie hield Wendy de Vroome een presentatie over de wording van Terschelling. Interessant was het om te horen hoe dynamisch dit eiland was en nog steeds is. Zo vertelde Wendy dat de Boschplaat in het oosten tot het midden van de 19e eeuw nog een los van Terschelling liggende zandplaat was. Ook de Noordsvaarder in het westen was een zandplaat die pas in 1866 vergroeide met de kern van Terschelling. Wachten is het nu op de uitbreiding van Terschelling met de zandplaat Engelschhoek die weer ten westen van de Noordsvaarder ligt. Donderdagmorgen 9 mei werden we door Hein Strick (Natuurvereniging Terschelling) rondgeleid in de Noordsvaarder. Hein woont al jaren op Terschelling en heeft een brede kennis van het eiland. Eén van de zaken die hij aan de orde stelde was Het Groene Strand. Wat is nu het Groene Strand? Is dat de grotendeels brakke duinvallei, gelegen waar eerst de geul tussen de Noordsvaarder en het oude Terschelling lag, óf is dat het strand van de Noordsvaarder zelf dat door alg een groene kleur krijgt? Ter demonstratie liet Hein zien dat direct onder het zand op het strand inderdaad een groene laag ligt – en als je nog eventjes dieper gaat kom je op de naar H2S-ruikende (rotte-eieren-geur..) zwarte laag. Over geuren gesproken: Hein liet ons ook ruiken aan de GASPELDOORN – kokosgeur! En niet te vergeten: De HARLEKIJNORCHIS hebben we bewonderd. Donderdagmiddag kon ieder naar believen invullen. Als je langs de wadkant weer terug keerde naar de Wierschuur waren honderden, misschien wel duizenden ROSSE GRUTTO’S onderdeel van het panorama! Die ROSSE GRUTTO’S niet verwarren met “onze” GRUTTO! Vrijdag 9 mei waren er twee excursies gepland. Willeke van Gent zou een strandexcursie leiden en Jan Vlaming een wandelexcursie naar het Amelanderduin. Maar .. het waaide en niet zo’n klein beetje! Dus Willeke’s 14


excursie werd in tweeën geknipt: Eerst naar het Hoornsebos en daarna naar het strand. Dat bos was leuk: Geen wind én de KLEINE KEVERORCHIS! Het strand bij paal 20 was ook leuk zolang je niet iets wilde oprapen … zo laag stoof het zand toch wel erg … Maar er is toch nog heel wat geraapt getuige het blad vol vondsten in de Wierschuur – werk aan de determinatiewinkel! NOORSE HARTSCHELP, eikapsel van de WULK, ZEEKLIT, … Jan ging samen met 8 enthousiastelingen vanaf paal 20 op pad. Eerst achter de duinenrij. Bij de eerste observatiehut (paal 22) op het duin geklommen om over de vlakte heen te kijken. De KIEKENDIEVEN bleven maar BRUIN. Bij paal 25 het duin overgestoken naar het drenkelingenhuisje op het strand. Over het strand verder naar de punt, wind in de rug en toch ook strandvondsten verzamelend (o.a. TERE HARTSCHELP, DRIETEENSTRANDLOPERS kijkend. Eenmaal aangekomen bij het einde van Terschelling (paal 29 tegenwoordig – waar is paal 30 gebleven in dit dynamische landschap?) een luwe lunchplek gezocht, kijker bij de hand. Ja, EIDER, GROTE STERN, DWERGSTERN! Om over het wad, vlak langs het eiland, lopend terug te keren moest er ge-wacht worden, volgens een bord aldaar, tot 4 uur na hoogwater – en dat hoogwater was net geweest – dus het wad werd het niet - ;o). De binnenduinrand dan! Jas dicht, eventueel muts op en we gingen weer terug. Precies, via de binnenduinrand langs de 5e, 4e 3e, 2e 1e duintjes! ENGELS GRAS, BRAAMSLUIPER, GRASMUS. Zaterdag 11 mei: Het plan was het eiland rond te fietsen o.l.v. Wendy de Vroome. Maar … het regende.. Dus werd het plan bijgesteld. Eerst naar het bos – nu het Formerumerbos. Ook daar ontdekten we de KLEINE KEVERORCHIS. ”Het Hoornblad”, nr. 80 zomer 2013

15

Bovendien een broedende LIJSTER in een FIJNSPAR lager dan op ooghoogte! En twee (speel?)hutten. Vervolgens eerst naar de Eilander cranberry presentatie (CRANBERRY of GROTE VEENBES) en vandaar naar het wrakkenmuseum, beide in Formerum. Bekend verondersteld is het wrak van het fregat de Lutine met zijn vele goudstaven. Het wrak van de Thasos (vergaan 1895) heeft al heel wat van zijn schatten prijs gegeven en is nu nog steeds een dankbaar object voor duikers! Na het wrakkenmuseum ging ieder zijn eigen weg. Met een klein groepje ontdekten we vlak bij het wrakkenmuseum in een weiland nog een WULP én een REGENWULP. We zagen er ook hoe mannen het wilsterflappen aan het bedrijven waren – met het doel WILSTERS (Fries voor GOUDPLEVIEREN en andere vogels te vangen. Vroeger voor de consumptie; tegenwoordig voor het ringen/terugvangen. Aan het eind van deze zaterdag stond er ook nu weer een heerlijke maaltijd voor ons gereed – net als donderdag en vrijdag een drie-gangen-menu! Met koffie / thee toe. Ach ja, zondag 12 mei, je begrijpt. Dat was weer opruimen, poetsen, voor sommigen nog even genieten op het eiland en voor iedereen natuurlijk zorgen dat je op tijd bij de boot bent! Voor een overzicht van waargenomen soorten op allerlei gebied verwijs ik naar de soortenlijsten, in beheer bij Eric de Vroome. Het was een heerlijk weekend! Paula Timmerman

16


De Rotganzen van Terschelling Op Terschelling hebben Ofra en Ben pootringen afgelezen van de ZWARTBUIKROTGANZEN. Het viel niet mee maar ik heb de ringen kunnen invoeren via internet. Op twee ringen na is dat succesvol verlopen. Mogelijk zijn dit afleesfouten omdat dat toch niet altijd meevalt. Het leuke is dat bij een succesvolle invoer de melder een volledige lijst met vorige aflezingen op het scherm krijgt.

RESULTAAT Dertien van de veertien afgelezen ringen zijn omgelegd bij Kinnum op Terschelling. De vogels zijn hier geringd op 18 mei 2010 (3 ex.), 17 mei 2011 (5), 19 mei 2011 (4), 3 april 2012 (1). Een vogel werd geringd op 30 januari 2011 in Southampton in GB.

WAAR

NAAR TOE?

Zes van de 14 ganzen zijn in al die jaren nooit van Terschelling af geweest (bijna de helft). Blijkbaar is het goed toeven op Terschelling. De vogels komen dus steeds terug naar Terschelling om te overwinteren. Half mei vertrekken de vogels naar het broedgebied en komen vanaf eind oktober weer terug. Twee ganzen verblijven een winter in Frankrijk. Eén in omgeving Bordeaux (2013) en de andere verblijft in de winters 2012 en 2013 in Normandië. Twee andere ganzen zoeken in een winter het avontuur in Engeland. Een rond het estuaria van Essex en de ander bij de veerhaven van Felixstowe. Weer twee andere ganzen verblijven een winter bij Kornwerderzand en op Vlieland en een ander exemplaar maakt een kort uitstapje naar Vlieland. De vogel die geringd werd in Engeland verbleef hier drie winters en dook vervolgens op in Oudeschild op Texel (maart 2013). Op 9 mei werd de vogel voor de eerste maal door ons op Terschelling vastgesteld.

SAMENGEVAT Bijna 50% van de Zwartbuiken overwintert jaarlijks op het eiland Terschelling. Een derde deel maakt in de winter uitstapjes naar Frankrijk of Engeland en 20% maakt zeer korte uitstapjes naar Friese vasteland of buureiland Vlieland. In de periode juni-september zijn geen ringmeldingen bekend. Dan lopen er blijkbaar weinig vogelaars in Siberische broedgebieden rond… Ko van Gent ”Het Hoornblad”, nr. 80 zomer 2013

17

Verslag Wandeling De Dijk en zijn verhalen 14 mei 2013 Onder leiding van Jan Duyf (die zijn hond Kyra mee had) liepen Riet en ??? uit Broekerhaven en Bert en Diana een route over de dijk richting Venhuizen. We startten bij station Bovenkarspel Flora en via de overhaal van Broekerhaven de dijk op. Het was één en al Hollandse pracht met water en grasland en wolkenluchten. Ganzen genoeg gezien, ook een SOEPGANS! Volop FLUITENKRUID, PAARDENBLOEMEN en ZURING in de bermen. Niet alleen buiten de bebouwde kom was genieten, maar ook in bebouwde omgeving. PUTTERTJES en een WITTE KWIKSTAART lieten zich niet op de foto vastleggen, maar imposante BEUKEN wel. Met het weer troffen wij het ook: die paar regendruppeltjes konden we negeren. Met een korte pauze op een picknickplek deden we bijna de hele middag over het afstandje van 8 km. De cursus Hoe heet deze plant? kwam ook nog van pas. Hoe heet het ook weer als een blad als een slakkenhuis is opgerold? Dat is een SCHICHT! O ja ;-). Het was niet alleen natuurhistorisch, maar ook kunst- en cultuurhistorisch een fraaie wandeling. Bij de volgende wandeling graag meer deelnemers. Diana van den Hoogen, Foto’s: Bert v.d. Hoogen

18


Met de KNNV op kamp Het voorjaar was nat en koud en dat was niet alleen in Nederland zo: begin mei kampeerden we in het Franse natuurpark La Brenne, ten zuiden van de Loire. In jaren was het daar niet zo nat geweest en ’s nachts vroor het bijna! Dit KNNV kamp duurde twee weken en dat is in het voorjaar lang genoeg om ontwikkelingen te zien, zoals veel ORANJETIPJES de eerste week en daarna opvallend minder, of bijv. geen GRAUWE KLAUWIEREN gezien eerst en in de tweede week wel in de geschikte biotopen. Karakteristiek in het licht glooiende landschap zijn de vele vijvers, eigenlijk kleine stuwmeertjes – meestal in gebruik als viskwekerij en bijkomend als jachtvijver. Dat natte milieu trekt allerlei soorten reigers: BLAUWE-, PURPER-, ZILVER-, KOEREIGER en KWAK. Vanuit sommige kijkhutten keek je zo in de nesten. Verder zagen we opvallend veel KROONEENDEN en GEOORDE FUTEN. Tot promotiesoort van de streek is gekozen voor de WITWANGSTERN die talrijk aanwezig was. Maar ook botanisch viel er met het oplopen van de temperatuur steeds meer te ontdekken. De MEIORCHIS bloeide massaal en later zagen we heel wat BERGNACHTORCHIS en steeds meer TONGORCHIS. Topper was een bezoek aan een kalkgroeve met veel AAPJESORCHIS, AANGEBRANDE ORCHIS, WITBOSVOGELTJE en meerdere exemplaren van de ASPERGEORCHIS. Door de kou bleven de libellen wat achter maar al wel talrijk was de VIERVLEK en SMARAGDLIBEL. Dat je daar niet toevallig bent mag blijken uit de natuurliefhebbers die daar kampeerden en daar al jaren achtereen terugkomen. Wie meer wil weten over La Brenne kan lezen in de Crossbill guide: Loire Valley. Jan Marbus


19

Insectenwerkgroep DAGVLINDERS De zomer liet lang op zich wachten maar nu heeft de Insectenwerkgroep z’n handen weer vol aan het inventariseren van diverse interessante gebieden, zoals de lange bloemrijke dijk langs het IJsselmeer of Lutjebroekerweel. Van de vlinders zijn opmerkelijk veel ARGUSVLINDERS op diverse plaatsen waargenomen. Er is een geboorte golf van de KLEINE VOS. De makkelijk herkenbare rups zwart, harig met een gele strepen snoept massaal de jonge brandnetelplant kaal. Het BONT ZANDOOGJE vliegt fris en fleurig rond in de buurt van bosschages en hier daar komt er een Koolwitje voorbij. Zelfs de DISTELVLINDER is overgewaaid uit warmere streken. Van de juffertjes noemen we behalve de veel voorkomende LANTAARNTJES, de VARIABELE- en AZUURWATERJUFFER, maar ook de GROTE ROODOOGJUFFER en VUURJUFFER. De GEWONE OEVERLIBEL, VROEGE GLAZENMAKER en zelfs een SMARAGDLIBEL en wat te denken van een NOORDSE WITSNUITLIBEL werden in het voorjaar in ons werkgebied gespot. Nu de bijen nog!

INVENTARISATIEPROJECT LUTJEBROEKERWEEL De werkgroep verzamelt zich als vanouds in bij de schapenboerderij. Ter plekke spreken we een gebied af. Voor de kenners van het gebied, wij inventariseren voor het project: IV, V, XI, XII, XIV, XXII, XXIII, XXIV, XXVI. Gebied XI, XIV zijn al regelmatig bezocht. Wilt je meegaan laat dit dan weten aan de werkgroep. Er is veel te zien! En het is gezellig en leerzaam tegelijkertijd. Volg de site van de KNNV. Bij twijfelachtig weer kun je Henny / Ad Roobeek bellen. We verzamelen op de zaterdag of zondagmiddag op de bekende plek. Wanneer belangstellenden mee willen doe dit dan in overleg met de werkgroep en geef een seintje aan bovenstaande personen.

INVENTARISATIEPROJECT NACHTVLINDERS De nachtvlinders maakten dit jaar een slechte start. Door de aanhoudende kou bleven zij massaal weg. Maar nu komt het een beetje op gang. Dit zijn de locaties (witte plekken) die de werkgroep wil onderzoeken: Aartswoud, Obdam, Etersheim, Suyderbraak (Scharwoude). Indien je een locatie beschikbaar stelt voor dit onderzoek kan het onderzoek besloten of een meer open karakter hebben. Bij een besloten avond komt alleen het vaste waarneemteam, bij een meer open avond stel je het maximum aantal KNNV-leden vast wat je wilt ontvangen. Aan de hand van de beschikbare locaties wordt een waarneemschema opgesteld. De onderzoeksavonden zullen voornamelijk op vrijdag- en zaterdag avond plaatsvinden van een uur voor zonsondergang (om het doek op te stellen bij daglicht) tot ca. 01:00 uur. Volg onze site op Internet als je een van deze avonden mee wilt maken! En breng Ad op de hoogte als je komt. e-mail: [email protected] of per telefoon: (0228) 51 59 55. 20


RODE LIJST In het algemeen is er een achtergang te bespeuren van vlinders en andere insecten. Alle waarnemingen zijn meer dan welkom. Gaarne met naam en achternaam, coordinaten of adres = postcode (tuin, park enz) + de hoeveelheid. Aan waarnemingen zoals veel of weinig hebben wij niet veel. Graag een getal. Dat levert bij grote hoeveelheden een probleem (zoals de LANTAARNTJES) maar bij vlinders lukt dit vast goed. Al een BRUIN BLAUWTJE gespot?

BIGDAY Op korte termijn wordt door Ad de insecten Bigday georganiseerd. De beste maanden zijn hiervoor juli / augustus houd de site of nieuwsbrief in de gaten wanneer je mee komt helpen inventariseren. Zoals altijd zijn we afhankelijk van mooi weer. Bel Ad wanneer je meer wilt weten.

MAAIBELEID De “Strip” (in Hoorn) is gedeeltelijk gemaaid (bij het wandelpad) en geklepeld. Het wijkoverleg, buurtbewoners en vier leden van de KNNV hebben meegeholpen om het gemaaide bij elkaar te harken. Dat werd wat bemoeilijkt door de geklepelde stukken, maar het is gelukt. De Strip zag er landelijk uit met mini hooibergjes. Wanneer het geklepelde- / gemaaide gras niet wordt weggehaald liggen er weken lang vieze, dorre, moppen hooi verspreid over de kant en dat is voor de buurtbewoners geen vrolijk gezicht. De schone Strip staat er momenteel fraai bij. De kruiden groeien hard en zullen binnenkort in bloei schieten. We blijven in contact met de Gemeente en hopen in de toekomst op nog meer hulp van de buurtbewoners. De hele wijk is trouwens interessant door de grachtjes en begroeide wallekanten. Wie weet iets voor de toekomst! HHNK doet al jaren zijn best in de proefpolder Andijk (er wordt gemaaid!) en omgeving, ga eens kijken of kom mee bij onze inventarisaties van plant en vlinder.

HERHAALDE

OPROEP

Wanneer je ziet dat er op een plek een bijzondere soort zit of plotseling zeer veel vlinders / libellen in een gebiedje voorkomen dan zouden wij het op prijs stellen wanneer je dit meldt aan de werkgroep. ”Het Hoornblad”, nr. 80 zomer 2013

21

Dan geven wij het door aan de verschillende beheerders. En als het goed is dan houden ze hier rekening mee want zij moeten zich houden aan de Floraen Faunawet! Bijzonderheden geven wij door aan de krant. Door de positieve publicaties van het NHD komt de KNNV in de belangstelling en dat werkt mee aan de bescherming van plant en dier. Heb je zin om regelmatig mee te helpen met inventariseren geef je dan bij onze werkgroep op! Wij vergaderen ongeveer 6x in het jaar.

DATA

OM IN DE GATEN TE HOUDEN

Vlinder- / Libellenexcursies Sommige excursies zijn voor de werkgroep, maar er kunnen mensen bij. 27 of 28 juli : Noord/West Veluwe met de vlinder- / libellenwerkgroep aldaar *. 10 augustus : Excursie met Cocky Bakker in de omgeving van Den Helder *. 6 September : Landelijke Nachtvlindernacht. * Vooraf opgeven bij de coördinator. 2 September is de volgende werkgroep vergadering in Huize: Baars, Yellowlaan 24, 1695 HV Blokker. Je bent van harte welkom! Henny van der Groep Coördinator Insectenwerkgroep

22


Plantenwerkgroep We hebben tot nu toe een wonderlijk seizoen gehad; alles komt laat in bloei, maar wat er groeit en bloeit doet dat heel uitbundig. Ik ben benieuwd hoe dit seizoen verder zal gaan.

VERSLAG BOTANISCHE DAG Op 20 april hield de landelijke KNNV i.s.m. Floron een Botanische Dag in Zwolle. Van onze afdeling waren tenminste 4 leden aanwezig. Ook was er een stand van De Hoornbloem met loeps, boeken en zaden. Jan van Groenendael van de Gegevensautoriteit Natuur (GAN) wees er op dat zeker de helft van onze beschermde soorten en habitats hun zwaartepunt heeft buiten de aangewezen Natura 2000 gebieden. Ook de EHS biedt onvoldoende soelaas. Daarom is het belangrijk biodiversiteit te beschermen, juist ook in andere delen van het landelijke gebied. Rob Plomp vertelde ons over het belang van de vereniging van botanische tuinen voor het in stand houden van de biodiversiteit doordat deze Rode Lijst soorten (mogen) verzamelen en in hun tuin onderbrengen. Hein van Bohemen hield een vurig pleidooi voor daktuinen, gevelbeplanting en het vergroenen van bouwkundige elementen zoals brandtrappen. Urbane landschappen en met name groene daken en gevels kunnen een grote bijdrage leveren aan de instandhouding van de biodiversiteit. Piet Bremer liet interessante voorbeelden zien van natuurontwikkeling door middel van het uitzaaien of planten van inheems materiaal in zowel Noordwest Overijssel als Flevoland. Bert Maes hield een boeiende lezing over inheemse bomen en struiken van bossen en houtwallen. Ongeveer de helft van de ca. 100 soorten inheemse houtige gewassen gaat sterk achteruit en dreigt te verdwijnen ! Kortom… een leerzame en boeiende dag! Aan te raden voor iedere plantenliefhebber.

MUURBEGROEIING HOORN Half februari hebben leden van de pwg met Hoogheemraadschap overleg gehad over de aanwezige TONGVARENS in de muur van Het Hoofd in de haven van Hoorn. Deze planten werden door de renovatieplannen bedreigd in hun bestaan. De varens zijn een maand later uitgezaagd samen met een royaal stuk muur en later in twee fasen ingemetseld in de muur van de Jongens van Bontekoe. Door kou en droogte ziet het eerste deel van deze operatie er niet zo gezond uit. Hopelijk redden de TONGVARENS het toch nog…. ”Het Hoornblad”, nr. 80 zomer 2013

23

EXCURSIES Woensdag 14 augustus We gaan bij Andijk een stuk dijk langs de “proefpolder” inventariseren. Deze plek is per OV bereikbaar, bus 132 vertrekt om 13:17 uur vanaf station Hoorn. Als er echter genoeg mensen bereid zijn met een auto te gaan, is dat wel zo makkelijk. Daarom wil ik vragen je voor deze excursie op te geven, dan kan ik je als bekend is wie er mee gaan laten weten hoe we ernaar toe zullen gaan. Woensdag 28 augustus Augustus is een mooie tijd om naar waterplanten te gaan kijken. We gaan deze middag naar de Suyderbraeck, een gebiedje bij Scharwoude waar we een aantal jaren geleden vaker zijn wezen kijken. Om 15:30 uur zien we elkaar aldaar. Woensdag 18 september Op veler verzoek gaan we de bomenwandeling in Enkhuizen eens lopen terwijl de bomen volop in het blad zitten. De trein van Hoorn naar Enkhuizen vertrekt om 13:45 uur, de mensen die op andere wijze komen treffen we bij station Enkhuizen om 14:15 uur. Woensdag 9 oktober Dit wordt onze eerste binnen-bijeenkomst. We willen deze middag de moeilijke groep van de grassen weer eens onder de loep nemen. Verzamel svp deze zomer bloeiende grassen en neem die deze middag mee. We zijn deze middag te gast bij Vic de Moel, meld je bij haar aan, telefoon: (0229) 24 25 50, e-mail: [email protected], zodat zij weet op hoeveel mensen ze moet rekenen, zij kan je dan ook het adres vertellen. Zondag 25 augustus Deze dag organiseert Floron een excursie naar de stadsplanten in Hoorn. Verzamelen om 10:00 uur voor station Hoorn (NB Floron excursies duren tot ± 16:00 uur, het staat je natuurlijk wel vrij om eerder af te haken). Anneloes ter Horst Coördinator Plantenwerkgroep

24


Vogelwerkgroep BOERENZWALUW

15 april zijn er door Fred Weel en o.g.t. nestbakjes voor de BOERENZWALUW geplaatst onder de duiker bij de WB Twisk. Bij Schellinkhout bij de molen aan de dijk hadden deze zwaluwen zelf hun nest op het rooster en op een pijp gebouwd.

VOGELKIJK

DAG

WB TWISK

Samen met LNH hebben we weer deze dag georganiseerd. Het weer was ons dit keer gunstig gezind en het werd een gezellige goed bezochte dag. Enkele bezoekers waren met de boot genomen van Enkhuizen naar Medemblik en kwamen verder op de fiets kijken. Het werk dat in het veld was verzet ver voor het broedseizoen wierp zijn vruchten af. KIEVIT op nest vlakbij en het eiland was goed bezet door KOKMEEUW en VISDIEVEN. Uiteindelijk hebben wij 49 bezoekers mogen begroeten en er werden 55 soorten waargenomen.

LANDELIJKE VOGELWEEK 4 T/M 12

MEI

Deze week werd georganiseerd door VBN, SOVON samen met de vogelwerkgroepen. Onze afdeling heeft op zaterdag 4 mei een excursie gehouden te Onderdijk bij de Vooroever. Daar kregen wij bezoek van enkele passanten en belangstellenden die zich hadden aangemeld bij VBN. Peter Tjeertes en Ofra Carmi gingen met een groep op pad langs de Vooroever wat leuke waarnemingen op leverde. Er werden 63 soorten genoteerd; een mooi resultaat! Ook bij de Hulk / hoek landje van Naber was een kijkpost. Daar stonden Ruud en Hans Oudejans om de mensen te informeren over het gebied, zowel binnen als buitendijks. Helaas kwamen er slechts drie daar een bezoek brengen. Er stond een harde wind die een grote rol speelde in het bezoekersaantal. De landelijke opzet is zeer geslaagd en heeft een record aantal vogelkijkers getrokken.

HELPENDE

HANDEN

De Dutch Bird Fair op 24 en 25 augustus in de Oostvaardersplassen. Vindt u het leuk om als KNNV-lid een excursie te leiden op een of beide dagen dan kunt u zich aanmelden bij [email protected] telefoon 06 300 21 816.

EURO BIRDWATCH Op zaterdag 5 oktober is er weer een internationale vogeltrekwaarneming. Onze KNNV-vogelwerkgroep zal daar ook weer aan deelnemen. Nadere info volgt op de werkgroepsbijeenkomst.

OPROEP Door omstandigheden is onze huiszwaluwtelster niet meer in staat de telling van genoemde soort te volbrengen. Woont u in Midwoud of Oostwoud of in de nabijheid en vind u het leuk deze taak over te nemen in de genoemde plaatsen dan ”Het Hoornblad”, nr. 80 zomer 2013

25

verneem ik dat graag van u. Graag speel ik u de adressen toe die tot nu toe bekend zijn en voor u ook een uitdaging om buiten de woonwijken eens te kijken in de landelijke omgeving. De HUISZWALUW wil zich ook wel bij huizen of boerderijen onder de overstek en goten vestigen.

BIJEENKOMSTEN Vogelwerkgroep bijeenkomsten worden gehouden in het wijkcentrum Kersenboogerd, Brederodegracht 1, Hoorn, van 20:00 tot 22:00 uur zaal is open om 19:45 uur. Consumptie is 1,20 euro. Wij zijn verhuisd naar de grote zaal beneden omdat wij uit ons jasje groeiden. Heeft u nog nooit een bijeenkomst bijgewoond dan nodigen wij u uit om het vrijblijvend mee te maken. Een agenda is op te vragen bij de coördinator. Data Vogelwerkgroep-bijeenkomsten: donderdag 12 september, 17 oktober, 14 november en 12 december. Douwe Greydanus Coordinator Vogelwerkgroep

Soortendag 2013 In verband met de inventarisatie activiteiten en het excursie programma van het voorjaar is besloten de 11e soortendag dit jaar te houden op zaterdag 17 augustus 2013. Voorstel van de organisatie is de starttijd vast te stellen op 06:00 uur en de startplaats door ieder team vrij te laten. De finish is om 15:00 uur op de parkeerplaats bij het Streekbospaviljoen. De bedoeling is dat ieder team probeert zoveel mogelijk vogelsoorten waar te nemen. De vogeltrek is als het goed is weer aardig op gang aan het komen, ZWARTE OOIEVAAR en VISAREND behoren tot de mogelijkheden. Als het weer meewerkt is de grens van 100 soorten passeerbaar! Voor het winnende team is er naast de altijd blijvende roem een leuke wisseltrofee. In verband met de indeling in teams is aanmelding vooraf vereist. De teams zullen zo evenwichtig mogelijk worden ingedeeld. Afhankelijk van de deelname, bestaat een team uit 3, 4 of 5 deelnemers. In overleg met de deelnemers kunnen de starten eindtijd worden aangepast. De instructies, gebiedskaart en speciale streeplijst met de te verwachten soorten worden naar de deelnemers toegezonden. Deze dag is voor beginnende vogelaars uiterst leerzaam en voor de meer ervaren vogelaars een mooie gelegenheid hun kennis door te geven. Aanmelden kan tot en met 15 augustus 2013. Verdere inlichtingen bij Ad Roobeek, e-mail: [email protected], telefoon (0228) 51 59 55 of 06 292 76 928. 26


Terugkomdagen van “Handje Helpen” op het Zanddepot Het MEC De Witte Schuur organiseert al meer dan 10 jaar een scholenproject waarbij de leerlingen kennis maken met terreinbeheer. Het zogenaamde “Handje Helpen” moet de kinderen duidelijk maken dat de natuur in Nederland bepaald wordt door het beheer. Zo helpen ze een rietveld in stand houden door het gemaaide op te harken omwille van de orchideeën, en knotbomen worden van hun pruik ontdaan. Dit gebeurt allemaal aan het eind van de winter, in februari / maart. Om het effect van hun werk te zien mogen ze terugkomen in juni. Dan staan in het rietveld de orchideeën bij tientallen te bloeien. Bovendien maken ze kennis met de zeldzame ADDERTONG. Die groeit in het Zanddepot volop! Dankzij het vrijwilligerswerk van een handjevol KNNV’ers kan dit werk plaatsvinden. Bezuinigingen bij SBB en/of bij de scholen bedreigen de continuering van deze activiteit.

Verslag workshop “Meer natuur in eigen tuin” In het kader van het KNNV-thema Natuur Dichtbij is dit jaar het accent gelegd bij “meer natuur in eigen tuin”. Voor onze KNNV-afdeling was dat geen nieuw iets. Al vele jaren wordt met name via De Hoornbloem het publiek gewezen op leuke mogelijkheden voor de natuur in eigen tuin middels zaden van wilde planten. Maar ook allerlei soorten kasten van “De Specht” komen daarbij van pas. Een stand op markt, beurs of congres, een cursus of workshop met excursie… Via allerlei wegen krijgt het publiek de gelegenheid met ons natuuraanbod kennis te maken. Na succesvolle bijeenkomsten in MEC De Witte Schuur dachten we: “Dit moet ook in Hoorn kunnen”. Bij het MAK-Blokweer vonden we onderdak. Op 24 april jl. was er een workshop met helaas een beperkt aantal deelnemers. We hopen het komend voorjaar nogmaals een workshop aan te bieden met nadrukkelijker aankondiging.

De KNNV is betrokken bij het landelijk projekt “Kijk op exoten”. Inmiddels is nieuwsbrief nr. 5 verschenen. Kijk op www5.knnv.nl/knnv-portal/kijk-op-exoten-5-uit. ”Het Hoornblad”, nr. 80 zomer 2013

27

Bedreigde bloemrijke bermen in Purmerend Inpasssingsplan prov. Noord-Holland N244, gedeelte A7 – N247. Mogelijk heeft u hierover iets al gehoord, of gelezen. We praten over de weg ten noorden van Purmerend. En even ten zuiden van de polder Zeevang. Een verbinding tussen De Rijp en Edam. Deze is, althans voor het allergrootste gedeelte een 2-baansweg en bestaat zeker al zo’n jaar of dertig. Het is de bedoeling dat deze weg nu wordt verbreed tot 2 x 2 rijstroken om de doorstroming op deze weg te verbeteren. Toen deze weg werd aangelegd is overal grond vandaan gehaald. Dit hield in dat van overal allerlei zaden van planten zijn meegenomen. Dat heeft uiteraard consequenties. En die liegen er thans niet om. In eerste instantie hebben wij niets tegen de verbreding van de weg als zodanig. Maar de provincie wil ook andere toepassingen aanbrengen. En dáár hebben wij een probleem mee. Waarom eigenlijk, zou je zeggen? Wel. Laten we het eerst hebben over die toepassingen en waar die moeten komen. Het gaat om: 1. een gastankstation, 2. een horecagelegenheid en 3. 150 parkeerplaatsen. Die hebben een plaatsje gevonden, en moeten gerealiseerd worden, ter hoogte van de S. Allendelaan aan de noordkant van de N244. Op zich zou dat geen probleem zijn, ware het niet dat juist op die plaats zich, in de loop van de jaren, een uitzonderlijke flora heeft ontwikkeld. Namelijk een letterlijk bloeiende orchissenflora. En ook niet zo’n klein beetje ook! Wij werden daar in de loop van 2012 op attent gemaakt. Wij zijn er eens in gedoken, althans figuurlijk, en hebben poolshoogte genomen. Wat was er zoal aanwezig? Schrik niet! We vonden daar MOERASWESPENORCHIS, RIETORCHIS, BREDE WESPENORCHIS, VLEESKLEURIGE ORCHIS. En op het moment van het schrijven van dit artikeltje (13 juni 2013) werd enkele dagen geleden daar ook de GROTE KEVERORCHIS (!) gevonden. Daarnaast ZWANENBLOEM en GEWONE DOTTERBLOEM. Dan ook RUIGE LEEUWENTAND, BOSZEGGE (!). Deze laatste vermoedelijk door de aanvoer van de gronden van elders. Bij het zien van al die ook bijzondere orchissen hebben wij ons eens achter de oren gekrabd. Juist omdat het gebiedje floristisch gezien behoorlijk interessant is. Dit noodzaakte ons eens contact op te nemen met de Provincie Noord-Holland. De plannen komen namelijk uit hun koker. We hebben de betreffende ambtenaar om nadere informatie gevraagd. Op basis van die informatie hebben we ons afgevraagd waarom juist op die plek de zojuist genoemde ontwikkelingen dienden plaats te vinden. Weer naar de provincie. Henny van der Groep en ondergetekende togen, als leden van de Ondersteuning- en Adviescommissie, naar Haarlem. Navraag leverde niets op. Het was zo geplanned. Op onze opmerking waarom een en 28


ander niet geconcentreerd kon worden in, bij voorbeeld, het nieuw te ontwikkelen bedrijventerrein Baanstee Noord-Noord, kregen we eigenlijk als antwoord dat de thans gekozen plek veel beter was. En daarbij werd een lachwekkende argumentatie voor gevonden. Een argumentatie die de parate kennis van de betreffende ambtenaar over flora en fauna hopelijk niet als voorbeeld voor zijn collega’s zal gelden. Maar dat we natuurlijk altijd konden reageren wanneer de plannen openbaar gemaakt zouden worden. Onlangs is dit gebeurd. We hebben tot 22 juni 2013 de tijd om onze zienswijze in te sturen. Daarna staat de weg open voor een officieel bezwaarschrift. Deze zienswijze wordt door ons, O&A-commissie, opgesteld en het bestuur zal dan een besluit moeten nemen. De reden voor onze actie is n.l. dat ten eerste al de orchissen beschermde en een enkele zelfs zwaar beschermde status hebben. En daarnaast vinden wij, dat wij nog steeds niet zijn overtuigd dat en waarom op die plaats tankstation, horeca en parkeerplaatsen moeten komen. Bijna overdreven zou je kunnen zeggen: ruimte zat elders! En ook de beschermstatus komt niet correct over het voetlicht. Wij willen de provincie voorhouden dat zij nu in de gelegenheid zijn om inhoud te geven aan hun eigen “Agenda Groen in Noord-Holland”. En dat kan nu tot uiting komen en van invloed zijn op een gebied dat zo nauw verbonden is aan de vogelrijke Zeevang en elders niet gauw gevonden wordt!. Michel Kleij, voorzitter Ondersteuning- en Adviescommissie


29

Zoogdierenwerkgroep De afgelopen maanden zijn we als zoogdierwerkgroep niet bijeen geweest. In de komende maanden staan wel enkele buitenactiviteiten op het programma: Zaterdag 10 augustus: IVN-vleermuisexcursie in het Streekbos. Aanvang 20:30 uur bij het Streekbospaviljoen. Woensdagavond 21 augustus: fietstocht door de Kersenboogerd. We starten 20:30 uur bij het Wijkcentrum Kersenboogerd, Brederodestraat 1 in Hoorn. Het begin van de baltstijd van de vleermuizen is dan aangebroken. Zaterdag 12 oktober: excursie naar de Oostvaardersplassen. Het burlen van de Edelherten zal goed te horen zijn. Aanmelding in verband met vervoer gewenst. Vertrek 13:00 uur dijk parkeerplaats aan het begin van de dijk Enkhuizen-Lelystad. De vleermuisinventarisatie van ons werkgebied levert al leuke waarnemingen op: een MEERVLEERMUIS kolonie in Wervershoof en mogelijk ook in Avenhorn en Hoogkarspel. Daarnaast zijn er volop mannetje RUIGE DWERGVLEERMUIZEN aanwezig. De vrouwtjes hebben hun kraamkamers in Scandinavië en de Baltische staten. Deze komen in augustus naar ons land voor de paring. Ook LAATVLIEGER, ROSSE VLEERMUIS, GEWONE DWERGVLEERMUIS en WATERVLEERMUIS zijn waargenomen. Wil Reus heeft een zichtwaarneming van een VOS in de Lutjebroeker Weel doorgegeven. Vergeten jullie niet de zoogdierwaarnemingen door te geven aan onze natuurhistorische secretaris? Neem gerust contact op met mij voor verdere informatie over vleermuisinventarisaties en de excursies. Fred Weel (coördinator) en Ad Roobeek (verslag)

Vissenwerkgroep Door het zeer matige weer van het voorjaar zijn is er nog vrijwel geen activiteiten geweest. Na de open dag van de Schapenstreek waar we onze nachtvlinderactiviteit hebben getoond hebben we de netten voor het eerst dit jaar gebruikt. Gevangen en gedetermineerd werden BITTERVOORN, BAARS en DRIEDOORNIGE STEKELBAARS. In de komende maanden staat een inventarisatie van De Strip in Hoorn en inventarisaties bij de Lutjebroeker Weel op het programma. De exacte data zijn nog niet vastgesteld. Laat ondergetekende weten als je op de hoogte wilt worden gesteld als we gaan vissen, per e-mail: [email protected] of per telefoon: (0228) 51 59 55. Zo mogelijk komen de geplande activiteiten ook op de website van onze afdeling of worden gemeld via de nieuwsbrief. Ad Roobeek, coördinator a.i. 30


Met de KNNV op Zeevogelreis In juni maakten wij een reis naar Schotland, Orkneys en Shetlands, georganiseerd door de ARC (alg. reis cie) van de KNNV. Na 16 dagen kwamen we heel voldaan en met heel veel mooie beelden terug in IJmuiden. Met 10 personen verplaatsten we ons in een busje en een personenauto zodat we ruimte genoeg hadden voor onszelf en de bagage. Overnachten deden we in jeugdherbergen en hotels. Via allerlei publikaties maakten we een keus uit bijzondere te bezoeken terreinen. En het weer viel reuze mee: slechts een dag draaiden we een aangepast programma vanwege regen en wind. Zelfs de beruchte midges hebben we amper gezien. Maar wel zagen we rotsen vol broedende JAN-VAN-GENTEN, PAPEGAAIDUIKERS, GROTE JAGERS, VISARENDEN, jonge SLECHTVALKEN, IJSDUIKERS, ROODKEELDUIKERS en GRAUWE FRANJEPOTEN en nog veel meer. Met elkaar zie je meer en weet je meer en zo leerden we over geologie, het landschap en heidebeheer. De vele bezoekerscentra en vogelkijkhutten maakten ook indruk en zeker de drukbezochte vogelvoerplekken. Hoogtepunt in deze was het ospreycentre: de plek waar de herintroductie van VISARENDEN startte en nu via telescopen en webcams de broedende vogels te volgen zijn. Evengoed werd ook aandacht geschonken aan de vegetatie. Sommige plekken waren rijk aan orchideëen of vielen op vanwege WOLLEGRAS, KARTELBLAD of VETBLAD. Langs de wegen kleurden massaal bloeiende gaspeldoorn en brem het landschap. Ondanks veel speuren was de score van zeezoogdieren beperkt. Hoewel we vele uren door kansrijk water voeren zagen we naast de talrijke GRIJZE- en GEWONE ZEEHONDEN maar een keer een mooi groepje DOLFIJNEN, vlakbij het havenhoofd van Aberdeen. Jan en Ina Marbus


31

De Hoornbloem Dorpsstraat 10A, 1689 EV Zwaag, % (0229) 23 04 19, e-mail: [email protected]

Dit voorjaar was de Hoornbloem weer aanwezig met een informatie-verkoopstand op enkele markten in de regio. Dankzij de medewerking van enige KNNV’ers hoefde de KNNV wegens vakanties niet verstek te laten gaan. Vanwege ons brede aanbod (planten, zaden, boeken, optiek, nestkasten) kunnen we bijna jaarrond meedoen. Toch blijkt het voorjaar de beste tijd wanneer mensen zich op hun tuin gaan richten. Dat sluit ook het meest aan bij de lopende campagne van de landelijke KNNV: meer natuur in eigen tuin. Daartoe behoort ook een blog waarin Ina Marbus korte beschrijvingen geeft van waarnemingen in eigen tuin – zie www.knnv.nl. Het is goed om te weten dat onze KNNV afdeling baat heeft bij de verkoop van boeken; m.n. De publicaties van de KNNV Uitgeverij leveren de afdeling geld op. Wie dus in een nieuwsbrief of Natura KNNV boeken ziet aangekondigd en besluit tot de aanschaf kan zich heel goed tot de Hoornbloem wenden. Hoe eerder een bestelling bij ons bekend is, hoe meer wij kunnen bundelen en daarmee de verzendkosten drukken – let wel: regelmatig zijn er aantrekkelijke aanbiedingen! Zie www.knnvuitgeverij.nl.

De Specht Westerblokker 132a, 1695 AL Blokker, % (0229) 23 15 68 of 238 33 276, e-mail: [email protected]

Al vaker is hier gememoreerd dat de produkten van De Specht zich onderscheiden door hun hoge kwaliteit. Dat leidt ertoe dat op landelijk niveau er gebruik van gemaakt wordt. De bekende voetbal international Klaas-Jan Huntelaar heeft geld gestort in een Foundation om goede doelen te steunen. Middels een stemronde via internet werd het bijenprojekt gekozen om geld te ontvangen. Met dat geld wordt een campagne gevoerd om bij 100 voetbalclubs gratis bijvriendelijke tuinen en hotels te plaatsen. Klaas-Jan Huntelaar maakte deze keus bekend door met een groot bijenhotel – product van De Specht – in het nieuws te komen. Kijk op: www.klaasjanhuntelaarfoundation.nl/nieuws/wile-bij-zoektwoonruimte. 32


Bijzondere waarnemingen Door onze natuurhistorisch secretaris J.P. de Krijger. Wanneer 05Ͳ03Ͳ2013 05Ͳ03Ͳ2013 07Ͳ03Ͳ2013 07Ͳ03Ͳ2013

Wat Smellenken GroteZilverreiger 10Pijlstaarten 10GroteZaagbekken

WAAR Oosthuizen PolderBeetskoog Naviduct Naviduct

12-03-2013 Voorjaarboomspanner 12-03-2013 Slechtvalk

Streekbos HOSTAD

13Ͳ03Ͳ2013 14Ͳ03Ͳ2013 18Ͳ03Ͳ2013 20Ͳ03Ͳ2013 21Ͳ03Ͳ2013 21Ͳ03Ͳ2013 24Ͳ03Ͳ2013 30Ͳ03Ͳ2013 31Ͳ03Ͳ2013 31Ͳ03Ͳ2013 01Ͳ04Ͳ2013 02Ͳ04Ͳ2013 03Ͳ04Ͳ2013 03Ͳ04Ͳ2013 04Ͳ04Ͳ2013 09Ͳ04Ͳ2013 09Ͳ04Ͳ2013 09Ͳ04Ͳ2013 12Ͳ04Ͳ2013 13Ͳ04Ͳ2013 13Ͳ04Ͳ2013 13Ͳ04Ͳ2013 14Ͳ04Ͳ2013 14Ͳ04Ͳ2013 15Ͳ04Ͳ2013 15Ͳ04Ͳ2013

Huiszwaluw Keep IJsvogel 3Kleinewatersalamanders Steenuil Houtsnip Casarca Krombekstrandloper

Andijk Hoorn Monument Monument Monument Monument Lutjebroekerweel Streekbos Ruiterweel EnkhuizenWilhelminapark Grosthuizen Andijk Streekbos PUT Naviduct Monument Monument Monument Streekbos Andijk Andijk EnkhuizenSchepenwijk Lutjebroekerweel DeVen

Hermelijn

Schellinkhout

MiddelsteZaagbek IJsvogel 2Zwartkopmeeuwen Rodewouw 3Wildezwanen Smelleken 2Nonnetjes Ransuil Rouwkwikstaart Boomklever 2Steenuilen 2IJsvogels Ransuil IJsvogel 2Nonnetjes 300 Veldleeuwerikken

BonteVliegenvanger

Andijk

21-04-2013 Geelwangschilpad

Hoogkarspel

21Ͳ04Ͳ2013 21Ͳ04Ͳ2013 27Ͳ04Ͳ2013 28Ͳ04Ͳ2013 28Ͳ04Ͳ2013 28Ͳ04Ͳ2013 30Ͳ04Ͳ2013 30Ͳ04Ͳ2013 30Ͳ04Ͳ2013 02Ͳ05Ͳ2013 04Ͳ05Ͳ2013

Venhuizen Streekbos EnkhuizenGouw Grosthuizen Andijk Monument Grosthuizen Lutjebroekerweel Monument Grosthuizen Koopmanspolder

2Geoordefuten IJsvogel Beflijster IJsvogel 2Patrijzen Engelsekwikstaart BonteVliegenvanger EngelseGeleKwikstaart 2RosseGrutto's 2Kemphanen Bontzandoogje

05-05-2013 Hermelijn

De Nek

05Ͳ05Ͳ2013 05Ͳ05Ͳ2013 05Ͳ05Ͳ2013 07Ͳ05Ͳ2013 09Ͳ05Ͳ2013 11Ͳ05Ͳ2013 13Ͳ05Ͳ2013 19Ͳ05Ͳ2013 23Ͳ05Ͳ2013 24Ͳ05Ͳ2013 25Ͳ05Ͳ2013 26Ͳ05Ͳ2013 27Ͳ05Ͳ2013 28Ͳ05Ͳ2013

Grosthuizen Andijk Monument Andijk EB01 Andijk Andijk EnkhuizenVisput Koopmanspolder Koopmanspolder BovenkarspelKGB SchellinkhoutDeNek Monument Monument

Steenuil 2Braamsluipers ZwarteStern 2Steenhommels Waterschorpioen Zebravink Boomvalk Bosrietzanger Grotekarekiet Grotekarekiet Boomvalk KleineZilverreiger Witvangstern Vorkstaartplevierspec.

30-05-2013 2 Grote Karekieten

Koopmanspolder

30Ͳ05Ͳ2013 30Ͳ05Ͳ2013 31Ͳ05Ͳ2013 31Ͳ05Ͳ2013 01Ͳ06Ͳ2013 03Ͳ06Ͳ2013

Andijk Andijk Wijdenes Monument BovenkarspelSchepenwijk KlemwegZeevang

Oranjetipje 2Boomvalken 4Steenuilen Kleinestrandloper Kwartel Porseleinhoen

Wie RuudTimmer RuudTimmer DouweGreydanus DouweGreydanus FredWeel FredWeel DouweGreydanus DouweGreydanus FreekMusman FreekMusman FreekMusman FreekMusman RuudTimmer DouweGreydanus Ad,Fred,AfraenAndre Ad,Fred,AfraenAndre DouweGreydanus DouweGreydanus DouweGreydanus DouweGreydanus DouweGreydanus FreekMusman FreekMusman FreekMusman DouweGreydanus DouweGreydanus DouweGreydanus Ad,PietenWil Ad,FredenTon Ad,Fred,Ton,AndreenAfra FredWeel DouweGreydanus FredWeel DouweGreydanus DouweGreydanus Ad,PietenWil DouweGreydanus DouweGreydanus FreekMusman DouweGreydanus AdenFred FreekMusman DouweGreydanus DouweGreydanus FredWeel DouweGreydanus DouweGreydanus FreekMusman DouweGreydanus DouweGreydanus DouweGreydanus DouweGreydanus Ad,FredenTon JanͲPieterdeKrijger DouweGreydanus Ad,PietenWil AdRoobeek FreekMusman FreekMusman FredWeel DouweGreydanus DouweGreydanus DouweGreydanus FreekMusman AdenPiet JanͲPieterdeKrijger


33

Wanneer Wat 06Ͳ06Ͳ2013 Zwartezwaan

WAAR Nek

17-06-2013 2 Snorren

Lutjebroekerweel

18Ͳ06Ͳ2013 Wielewaal

VenhuizenMeilag

19-06-2013 27 Meervleermuizen

Wervershoof

25Ͳ06Ͳ2013 Vos 30Ͳ06Ͳ2013 Pijstaart

Lutjebroekerweel Nek

Wie FreekMusman FredWeel GvdThiel FredWeel WilenEls FreekMusman

Tweede leven van hek Landje van Naber Na de laatste werkdag op het landje lag een oud hek werkeloos in de berm te wachten tot Ben het op kwam halen. Ondertussen kwam kunstenares Nelleke Beenker langs rijden en die zag potentie in het oude hek. Zij heeft via mail contact met mij gezocht met het verzoek of zij het oude hek mocht gebruiken voor een kunstwerk. Ik heb daar, natuurlijk, mee ingestemd op 2 voorwaarden. Ik wilde een foto zien van het uiteindelijke resultaat en ik wilde graag de plek weten waar het kwam te staan. Zo geschiedde en zie hier het resultaat! De foto is genomen door Nelleke Beenker zelf. Het kunstwerk is onderdeel van de Zijpe kunst route die loopt van 7 juli tot en met 25 augustus 2013. Het kunstwerk met ons hek is te vinden op het adres van Grote sloot 137 in Burgerbrug. Een mooi voorbeeld van een tweede leven! Jan-Pieter de Krijger

34


ADRESSEN

AFDELING

HOORN/WEST-FRIESLAND

Bestuur Voorzitter

: J.M. Duyf, Postbus 8, 1693 ZG Wervershoof, % (0228) 58 52 72, e-mail: [email protected] Secretaris : E.J. Baars, Yellowlaan 24, 1695 HV Blokker, % (0229) 24 95 46, e-mail: [email protected] Nat. hist. secr. : J.P. de Krijger, Weidemolen 98, 1622 KE Hoorn, % (0229) 23 97 24, e-mail: [email protected] Pen. & Ledenadm. : A.L. Roobeek, P.J. Jongstraat 176, 1614 LK Lutjebroek % (0228) 51 59 55, e-mail: [email protected], Rekeningnummer: 3553986 Leden : A.L. ter Horst, Dorpsstraat 59, 1713 HB Obdam, % (0226) 45 29 90, e-mail: [email protected] T. Horstman-Kooijman, James Grievelaan 6, 1695 HX Blokker, % (0229) 23 53 35

Coördinatoren Insectenwerkgroep: Henny van der Groep, Yellowlaan 24, 1695 HV Blokker, % (0229) 24 95 46, e-mail: [email protected] Plantenwerkgroep : Anneloes ter Horst, Dorpsstraat 59, 1713 HB Obdam, % (0226) 45 29 90, e-mail: [email protected] Vissenwerkgroep : Ad Roobeek, P.J. Jongstraat 176, 1614 LK Lutjebroek, % (0228) 51 59 55, e-mail: [email protected] Vogelwerkgroep : Douwe Greydanus, Julianastraat 9, 1619 XG Andijk, % (0228) 72 01 19, e-mail: [email protected] Zoogdierenwerkgr.: Fred Weel, De Roop 12, 1616 SC Hoogkarspel, % 06 48 66 40 25, e-mail: [email protected] Excursies & Lezingen: Ofra Carmi, Rositastraat 11, 1676 GW Twisk, % (0227) 54 10 07, e-mail: [email protected] O&A commissie : Michel Kleij, Lijndraaier 149, 1625 ZV Hoorn, % (0229) 23 05 24, e-mail: [email protected] Public relations : Gerrit de Weert, Postbus 8, 1693 ZG Wervershoof, % (0228) 58 55 77, e-mail: [email protected]

AANMELDINGSFORMULIER - S.V.P.

INLEVEREN BIJ HET BESTUUR.

Ondergetekende meldt zich aan als: m KNNV-lid (1 persoon € 28,50 per jaar) m Gezinslid (meer dan 1 persoon op hetzelfde adres € 35,55 per jaar) m Jeugdlid (tot en met het jaar waarin je 25 wordt: € 17,00 per jaar) dhr./mevr.: voorletter(s) geboortejaar adres postcode + woonplaats e-mail specialiteiten of interesse naam huisgenoot geboortejaar specialiteit of interesse

: : : : : : : : :

achternaam : telefoon :


35

NATUURLIEFHEBBER? Enthousiast over mooie dingen die je in de natuur ontdekt hebt en wil je die ervaring graag met anderen delen? Of vindt je het buiten prachtig maar zou je wel wat meer willen weten over dat landschap, zo’n plant of dier........

DOE

DAN MEE MET DE KNNV! DE VERENIGING VOOR VELDBIOLOGIE.

Het is een club van actieve natuurliefhebbers. Zo veelzijdig als de natuur, zo veel zijn de activiteiten van de KNNV! Naast het programma van de plaatselijke/regionale afdelingen biedt de landelijke organisatie o.a.: - het verenigingsblad Natura (6x per jaar) - kampen en reizen - allerlei werkgroepen (o.a. landschap, korstmossen) - publikaties voor ledenprijs Het landelijk bureau is te bereiken op Boulevard 12, 3707 BM Zeist % 030 - 231 47 97

WILT

U

“HET HOORNBLAD”

VAKER ONTVANGEN?

Gebruik dan de bon op pagina 35 en wordt lid van de KNNV-afdeling Hoorn/West-Friesland. Je bent dan ook automatisch lid van de landelijke KNNV. Het kost je slechts € 28,50 per jaar. Opzegging van het lidmaatschap melden voor 1 november bij de ledenadministratie van de afdeling.

DRUKWERK

AAN:

Afz. Ledenadm. KNNV A. Roobeek, P.J. Jongstraat 176, 1614 LK Lutjebroek % (0228) 51 59 55 36


West-Friesland

Recommend Documents