Wijkambities Binnenstad 2014 - 2018
www.utrecht.nl
Onder het motto 'Oud en Nieuw kwalitatief verbinden' werken we aan een leefbare, levendige en veilige binnenstad.
1
Inhoudsopgave Samenvatting
3
Hoofdstuk 1: Inleiding
4
Hoofdstuk 2: Huidige situatie van de wijk Binnenstad
5
Hoofdstuk 3: Analyse van de wijk
9
Hoofdstuk 4: Ambities voor de wijk Binnenstad
12
Hoofdstuk 5: Vervolg
14
Bijlage: - Cijfers over de wijk 2008 – 2012
15
Colofon
16
2
Samenvatting De wijk Binnenstad is het centrum van de stad en regio Utrecht en tegelijk ook woonwijk voor bijna 17.000 mensen. Een centrum dat gewaardeerd wordt om zijn mix van verschillende functies, wonen, werken, recreëren, winkelen, studeren, én dat bovendien volop in ontwikkeling is. Door de herontwikkeling van het Stationsgebied wordt een deel van de wijk grondig vernieuwd. Daarnaast leiden verschillende maatschappelijke ontwikkelingen én de groei van de stad tot een ander en intensiever gebruik van de binnenstad. De uitdaging voor de binnenstad is al jarenlang het vinden van een goede balans tussen levendigheid als stadscentrum en leefbaarheid als woonwijk. Daar komt in de komende jaren nadrukkelijk een tweede uitdaging bij: het kwalitatief verbinden van het oude en het nieuwe deel van het centrum zodat één groter en vernieuwd centrum ontstaat. Een prioriteit daarbij is het maken van een keus over wat de Utrechtse binnenstad kiest als imago.
Vertaald in wijkambities betekent dat: 1: Investeer in een kwalitatief hoogwaardige, gastvrije openbare ruimte van de binnenstad. Dit draagt bij aan een goede beleving van de stad, een aantrekkelijk verblijfsklimaat voor bezoekers en bewoners, een goede toegankelijkheid en een groter gevoel van veiligheid. Met name meer ruimte voor voetgangers en betere looproutes tussen station en de binnenstad. Daarbij is het vitaal houden van centrumfuncties als winkelbestand, culturele instellingen en onderwijs ook van groot belang. 2: Continueer de veiligheidsaanpak met name in de Breedstraatbuurt, Stationsgebied en bij Veilig Uitgaan. 3: Reguleer het verkeer en handhaaf op overlast in de openbare ruimte: minder zwaar verkeer, minder belastende bevoorrading, effectievere verwijzing en geleiding van autoverkeer en voetgangers en meer fietsparkeervoorzieningen. Effectieve handhaving op hinderlijke uitstallingen, terrassen, fietsparkeren en fietsen in het wandelgebied.
3
1 Inleiding In Utrecht wordt al meer dan twintig jaar wijkgericht gewerkt. Het college en de gemeenteraad zijn van mening dat het nodig en mogelijk is om het gebiedsgerichte werken in de komende jaren verder te ontwikkelen. In de notitie 'Uitgangspunten voor versterking van het wijkgericht werken' (vastgesteld door gemeenteraad in mei 2011) geven we richting aan deze ontwikkeling. De wijkambities zijn één van de meest zichtbare producten van wijkgericht werken. Ze vormen voor de gemeente, wijkpartners en (actieve) bewoners en ondernemers een richtinggevend kader voor de inzet in de wijk. De wijkambities worden samen met de bewoners en ondernemers uit de wijk, 'in dialoog met de wijk', gemaakt. Elke collegeperiode (4 jaar), worden 'wijkambities' opgesteld, waarin staat wat de behoefte (vraag) is, de gewenste ontwikkelingen zijn en wat de wijk het meest van belang vindt voor de komende jaren. In tijden van krapte moet de gemeente kiezen waar zij haar geld aan uit geeft. Door de wijkambities weet de gemeente waar zij de komende jaren meer of juist minder aandacht aan moet besteden. De wijkambities vormen gedurende die vier jaar de basis voor de activiteiten in de wijk. Eind 2013 bepaalt de gemeenteraad waar de gemeente in 2014 haar geld aan uitgeeft. Daarom zijn we begin 2013 gestart met het proces om te komen tot de wijkambities 2014-2018. In de periode april en mei 2013 is in de tien Utrechtse wijken een onderzoek uitgevoerd via het digitale bewonerspanel. Ook zijn in alle wijken wijkdialogen en netwerkgesprekken georganiseerd en bestond de mogelijkheid via internet te reageren. Ook zijn in alle wijken de wijkraden uitgenodigd om hun mening te geven over de problemen en kansen in de wijk en de prioriteiten voor de komende jaren. Verschillende afdelingen van de gemeente en diverse wijkpartners waren betrokken bij de voorbereiding van de analyse en het omschrijven van de gewenste situatie van de wijk. Binnen Binnenstad In de binnenstad heeft 54% van de leden van het bewonerspanel meegedaan met het onderzoek. Daarnaast zijn verschillende bewonersgroepen bevraagd en ook de Wijkraad Binnenstad en het bestuur van Centrummanagement Utrecht. De wijkdialoogbijeenkomst op 15 mei trok ongeveer 25 bewoners en ondernemers. De internetenquête leverde concrete signalen en een aantal nieuwe contacten op. De signalen die op deze verschillende manieren binnenkwamen lieten veel overeenkomsten zien. Ze gingen vooral over de buitenruimte, veiligheid en verkeer/parkeren/handhaving. Ze zijn verwerkt in hoofdstuk 3 en 4. Veel mensen die gereageerd hebben of actief hun inbreng gedaan hebben, gaven aan in de toekomst zelf ook te willen bijdragen aan verbetering van de binnenstad. Voor een deel zijn dit 'nieuwe' contacten voor het wijkbureau; mensen waarvan nog niet eerder bekend was dat ze iets extra's voor hun buurt of wijk willen doen. Het wijkbureau zet erop in om deze mensen actief te blijven betrekken bij de verdere ontwikkelingen in hun wijk.
4
2 •
Huidige situatie van de wijk Binnenstad Met 16.989 bewoners is de Utrechtse binnenstad de kleinste van alle tien wijken. Daar staat echter tegenover dat jaarlijks ongeveer 35 miljoen bezoekers naar de Utrechtse binnenstad komen om te winkelen, uit te gaan of een museum te bezoeken.
•
Van alle Utrechtse wijken bevinden de meeste banen zich in de binnenstad: 300 banen per 100 bewoners.
• •
In de binnenstad vinden relatief veel geweldsincidenten plaats. Dit betreft met name uitgaansgeweld. Bewoners van de binnenstad beoordelen de wijk waarin zij wonen met het rapportcijfer 8. Hiermee zijn zij duidelijk positiever over hun eigen buurt dan gemiddeld in Utrecht (rapportcijfer 7).
•
Bijna vier op de tien bewoners (39%) zijn actief in hun buurt. Dit aandeel is gestegen in de laatste jaren en is hoger dan in Utrecht gemiddeld (34%).
•
Van alle wijken zijn de bewoners van de binnenstad het meest negatief over de parkeergelegenheid in hun wijk. Ook de ontevredenheid over fietsparkeren is sterk toegenomen. Opvallend is dat het aantal huishoudens zonder auto tussen 2008 en 2012 gestegen is van 38% naar 51%.
•
Top drie problemen in de binnenstad zijn: o
verkeersoverlast
o
vervuiling
o
beheer van de openbare ruimte en criminaliteit en drugsoverlast
5
De Utrechtse binnenstad bestaat uit de Oude Binnenstad (het gebied binnen de singels), het Stationsgebied (ook wel Hoog Catharijne, NS, jaarbeurs genaamd), Hooch Boulandt en de Vaartsebuurt (Bleekstraat e.o.). Oude binnenstad De oude binnenstad bestaat uit de buurten: - Wijk C - Breedstraat, Plompetorengracht e.o. - Lange Elisabethstraat, Mariaplaats e.o. - Domplein, Neude, Janskerkhof - Nobelstraat e.o. - Springweg e.o., Geertebuurt - Lange Nieuwstraat e.o. - Nieuwegracht Oost De bebouwing is zeer gevarieerd. Het kernwinkelgebied wordt vooral bewoond door kamerbewoners. In de overige gebieden is de gemiddelde leeftijd wat hoger dan stedelijk en het aantal gezinnen met kinderen ligt onder het stedelijk gemiddelde. De Breedstraatbuurt scoort qua onveiligheid slechter dan de rest van de binnenstad. De veiligheidsaanpak ten aanzien van Veilig Uitgaan concentreert zich vooral in het uitgaansgebied en op de pleinen. Stationsgebied (Hoog Catharijne, NS, Jaarbeurs) Deze buurt is vernoemd naar de drie grote functies in het gebied: het winkelcentrum Hoog Catharijne, het station en de kantoren van de Nederlandse Spoorwegen en de evenementenhallen en Beatrixgebouw van de Jaarbeurs. De woningen in deze buurt zitten voornamelijk boven Hoog Catharijne, aan de Croeselaan en aan de Fentener van Vlissingenkade (woonboten). Hoog Catharijne loopt via het Centraal Station tot aan het Vredenburg en biedt onderdak aan honderden winkels, zalen, kantoren en woningen. Het Centraal Station wordt een enorme 'OV-terminal'. De Jaarbeurs herontwikkelt zijn terreinen ook. En in het gebied wordt ook de openbare ruimte grotendeels vernieuwd. Hooch Boulandt Het gebied tussen de Catharijnesingel en de spoorweg, dat begrensd wordt door het Moreelsepark en de Vaartsestraat ,heet 'Hooch Boulandt'. Hier staan veel appartementen en een aantal kantoorgebouwen. Bleekstraat e.o. Deze buurt is ook wel bekend onder de naam 'Vaartsebuurt'. De wijk bestaat voor een groot deel uit huurwoningen die rond 1984 gebouwd zijn. De sociale cohesie is hier het laagste van de binnenstad. Aan de Westerkade zitten ook (winkel)bedrijven.
Veiligheid De veiligheidssituatie in de binnenstad is de afgelopen jaren verbeterd en redelijk stabiel. De geregistreerde criminaliteit is met name hoog in het zogenaamde city- en winkelgebied, inclusief uitgaansgebied en het Stationsgebied. Het gaat dan vooral om zaken zoals geweld, overlast, diefstal en drugs.
6
De wijk in cijfers Wijk: Binnenstad totaal
% 0 t/m 17
% actief in
plussers
jarigen
buurt
[percentage]
[percentage]
[percentage]
aantal inwoners [aantal]
rapportcijfer
% 65-
algemeen buurtoordeel [rapportcijfer]
aantal banen [aantal]
% wel eens onveilig in eigen buurt [percentage]
% vaak overlast van jongeren in de buurt [percentage]
2001
15.256
6,3
8,2
-
-
-
-
-
2002
15.012
6,3
8,0
-
-
-
-
-
2003
15.162
6,3
8,0
-
-
-
-
-
2004
15.451
6,2
8,2
-
-
-
-
-
2005
15.857
6,1
8,0
-
-
-
-
-
2006
16.018
6,1
7,9
32,1
8,0
-
30,6
24,9
2007
16.196
6,4
7,6
27,7
8,0
-
30,7
21,7
2008
16.336
6,5
7,5
32,8
7,8
49.836
31,1
23,5
2009
16.412
6,8
7,3
28,9
8,1
50.380
34,5
17,1
2010
16.596
6,9
7,4
40,0
8,1
48.387
24,7
21,0
2011
16.703
7,0
7,4
34,1
7,8
49.349
31,4
30,0
2012
16.813
7,6
7,3
39,2
8,0
50.392
30,9
24,3
2013
16.989
8,1
7,3
-
-
-
-
-
De volgende cijfers zijn ook relevant voor de binnenstad : -
De binnenstad van Utrecht wordt wekelijks bezocht door bijna 600.000 bezoekers. 58% van de bezoekers komt uit Utrecht, 19% uit de regio en 24% van elders. De gemiddelde besteding per bezoeker is ten opzichte van 2009 iets gestegen van € 31 naar € 34. Dit is echter lager dan het landelijke bestedingsgedrag.
-
Het drukste is het in Hoog Catharijne, de Lange Elisabethstraat/Steenweg en de Oudegracht.
-
In de binnenstad is er sprake van overmatig drankgebruik.
-
Persoonlijk welbevinden, zelfredzaamheid en sociale cohesie scoren hoger dan in de andere wijken in Utrecht.
-
Ondanks het ontbreken van sportvoorzieningen in de binnenstad, is de tevredenheid verbeterd en is het aandeel actieve sporters het hoogste van de stad.
-
De tevredenheid over het cultureel aanbod scoort hoog, namelijk 82% ten opzichte van 40% in de andere wijken.
-
De binnenstad van Utrecht kent een groot aantal monumenten. Utrecht is de tweede monumentenstad van Nederland.
-
Een universitaire en hogeschoolomgeving waar dagelijks ca. 10.000 studenten in de binnenstad hun opleiding volgen.
7
2.1 Ontwikkelingen in de Binnenstad Belangrijkste ontwikkelingen in de binnenstad:
-
In en rond het Stationsgebied vindt een grote revitalisering plaats. In het Stationsgebied komt een uitbreiding van 35.000.m2 winkeloppervlak.
-
In het oude centrum is voorzien in 9.000 m2 winkeluitbreiding (Bijenkorf, Camera bioscoop, Postkantoor).
-
Van belang is de verbinding tussen deze twee gebieden. De loopstromen in de het gebied zelf, maar ook de functionele verbindingen zijn belangrijk. Naar verwachting zal de loopstroom vanaf het station en Hoog Catharijne via de Mariaplaats flink drukker worden.
-
Het economisch belang is in geen enkele wijk zo groot als in de binnenstad; de binnenstad is de economische motor voor stad en regio (OZB, arbeidsplaatsen, bezoekers). Van belang is die functie vitaal te houden.
-
Het Stationsgebied wordt groter en nog nadrukkelijker onderdeel van de binnenstad. Het oude en nieuwe centrum moeten meer één geheel worden.
-
De komst van het Vaartsche Rijnstation zal een stimulans worden voor de ontwikkeling van de zuidelijke binnenstad en bedrijvigheid aan de Wester- en Oosterkade.
-
Het aantal kantoormeters in het Stationsgebied groeit.
-
Het aantal evenementen in de binnenstad stijgt.
-
Menging van functies in de detailhandel, menging winkel en horeca en toename horeca.
-
Altijd 'connected' zijn heeft gevolgen voor het gebruik van de openbare ruimte. De openbare ruimte biedt ook ruimte aan mensen die werken. Dat zie je onder andere terug in parken en op pleinen. De laatste jaren is goed te zien dat de openbare ruimte meer gebruikt wordt om te ontmoeten en te recreëren.
-
Het recreatief gebruik van het groen neemt de laatste jaren toe en ook het aantal terrassen.
-
Er ontstaat vergrijzing van de binnenstad doordat meer actieve ouderen zich vestigen in de binnenstad en omdat de huidige bewoners steeds ouder worden.
-
De werkloosheid in de binnenstad zal de komende periode groeien door de economische crisis.
-
Door de groei van de stad (o.a. Leidsche Rijn en Vleuten) en de toename van reizigers via het nieuwe station, wordt een toename verwacht van het aantal bezoekers (ca. 40 miljoen per jaar) aan de binnenstad.
-
Door de toenemende bezoekersaantallen van de binnenstad zal de aandacht in de openbare ruimte
-
Het blijft voorlopig erg druk in de binnenstad met bouwen, verbouwen en herinrichten. De druk op de
meer moeten uitgaan naar voetgangers dan naar auto's. binnenstad neemt daardoor toe. -
Door woningsplitsingen wonen er meer huishoudens bij elkaar. Aandacht voor geluidsoverlast is nodig.
-
Veranderingen als gevolg van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning waardoor mensen met een zorgbehoefte minder snel worden opgenomen in een instelling. De gemeente wordt verantwoordelijk voor hulp en zorg voor kwetsbare Utrechters en wil hierbij buurtteams inzetten die ook een beroep doen op de 'eigen kracht' van de hulpbehoevenden.
8
3
Analyse van de wijk
Elke wijk kent zijn plussen en zijn minnen. Voordat we de ambities en prioriteiten bepalen voor de komende jaren willen we weten waar we nu staan met de wijk. Wat gaat goed of slecht(er) in de binnenstad? En wat zijn de kansen en krachten die de gemeente samen met alle wijkpartijen en bewoners en ondernemers kan benutten voor een leefbare en veilige wijk? De analyse is in eerste instantie tot stand gekomen op basis van cijfers uit WijkWijzer 2013, WistUData en Inwonersenquête 2012, van beleids- en wijkkennis van de vakafdelingen, raadplegingen van wijkraden of andere partners. Deze inzichten zijn tijdens enquêtes en wijkdialogen voorgelegd aan de bewoners en ondernemers uit de wijk.
Sterke punten -
Met het rapportcijfer 8 oordelen bewoners van de binnenstad het hoogst van alle Utrechters over hun eigen buurt
-
Aantrekkelijk kleinschalig historisch centrum en unieke wervenstructuur
-
Compactheid van de binnenstad, de menselijke maat
-
Combinatie rust en levendigheid
-
Aantrekkelijk winkelgebied, bestaande uit oude Binnenstad én Hoog Catharijne
-
Oud en nieuw is complementair aan elkaar
-
Er wordt geïnvesteerd in een nieuw centrum
-
Aanwezigheid Universiteit, Hogeschool en studenten
-
De binnenstad is van iedereen (functiemenging)
-
Hoge mate van diversiteit van gebouwen en rijkdom aan architectuur
-
Aantrekkelijk wonen voor 17.000 mensen
-
Ook in het 'citygebied' wonen relatief veel bewoners
-
Centrale ligging in het land
-
Goede bereikbaarheid met openbaar vervoer
-
Veel creatieve en jonge ondernemers
-
Goede organisatiegraad en samenwerking tussen ondernemers
-
Veel uitgaansmogelijkheden
-
Goede samenwerking met partners (o.a. horeca) op het gebied van Veilig Uitgaan
-
Goede samenwerking veiligheidspartners Stationsgebied
-
Het gemiddelde inkomen van de binnenstadsbewoners ligt boven het stedelijk gemiddelde
-
Veel werkgelegenheid
-
Hoge zelfredzaamheid van bewoners
-
Hoog tolerantieniveau van bewoners
-
Veel actieve bewoners bij zelfbeheer, zelfs op moeilijke plekken zoals de Mariaplaats
-
De kwaliteit van de basisscholen in de binnenstad is goed
-
Er is weinig schooluitval
-
De binnenstad is uitstekend bereikbaar per openbaar vervoer
-
Bevoorrading via het water (bijv. bierboot)
-
Bevoorradingsmogelijkheden via cargohopper
-
Aanwezigheid van stadsverwarming
-
Groot cultureel en museaal aanbod
-
Concentratie van musea in het Museumkwartier
-
Het aantal Museumbezoekers is in 2011 met bijna 6% gestegen ten opzichte van 2010 (782.200 bezoekers)
-
Het Zocherpark is altijd dichtbij en wordt intensief gebruikt (hardlopen, recreëren, honden uitlaten)
9
Zwakke punten -
Het is onvoldoende duidelijk waar de Utrechtse binnenstad voor staat
-
Functies concurreren vaak met elkaar waardoor de stad een rommelige uitstraling krijgt
-
De binnenstad is nog jaren een bouwput
-
De indruk is dat de vele verkeersopbrekingen lukraak plaats vinden
-
De binnenstad is minder geschikt voor gezinnen
-
Eenzijdige bevolkingssamenstelling
-
Hoog percentage dure woningen
-
Tekort aan seniorenwoningen
-
Groot aantal potentiële overlastsituaties door concentratie opvangvoorzieningen (met name zuidelijke oude stad)
-
Utrecht heeft nog geen antwoord op de vraag hoe om te gaan met ambulante handel en markt
-
Groot aantal ketenwinkels
-
Slechte en onaantrekkelijke aansluiting stationsgebied naar oude winkelgebied door de vele opbrekingen
-
Bestedingen winkelend publiek lager dan landelijk gemiddelde
-
Relatief veel uitgaansgeweld
-
Onveiligheid, zowel door uitgaanspubliek als door verkeer
-
Onveiligheid Breedstraatbuurt e.o. en drugsoverlast
-
Relatief hoge criminaliteit en veel overlast
-
Snelle vervuiling van de openbare ruimte door intensief gebruik
-
Er is weinig speelgelegenheid voor (oudere) kinderen
-
Handhaving is vaak ontoereikend
-
Parkeren en verkeer: door de koopzondagen wordt parkeren in de binnenstad op zondag moeilijker en duurder
-
Fietsparkeren: een enorme hoeveelheid fietsen in de binnenstad; niet altijd goed gestald
-
Veel busverkeer dwars door de binnenstad
-
Autobereikbaarheid is slecht en parkeergelegenheid ontbreekt aan de randen van de binnenstad
-
Weinig sportvoorzieningen
-
Toenemende werkloosheid onder jongeren
-
Slechte luchtkwaliteit
Bedreigingen -
Financiële crisis: investeringsbereidheid neemt af
-
Teveel geprogrammeerde winkelruimte in stad en regio waardoor concurrentie toeneemt
-
Teveel concurrerende functies in de openbare ruimte: gemeente maakt geen keuzes wat de primaire functie van de openbare ruimte is
-
De ruimte voor de voetganger (zeker met kinderwagen en rollator) wordt steeds meer beperkt door toename van terrassen, uitstallingen, fietsen, bouwhekken e.d. op de stoepen
-
Terugloop van sociale cohesie, onder andere door splitsing van woningen in studio's
-
Steeds meer filialen van grootwinkelbedrijven en minder zelfstandige en specialistische winkeliers en winkels
-
Verzamelpunt (hang)jeugd uit andere wijken
-
Zorgen over het voortdurende probleem dat niet-rechthebbenden op zorg, wel in het centrum van de stad rondhangen
-
Terugtrekkende zorgsector kan leiden tot meer overlast op straat
-
Hogere werkloosheid onder jongeren
10
-
Risico verdwijnen eerstelijns gezondheidszorg in zuidelijke oude stad
-
Bezuinigingen op speeltuinwerk, waardoor toekomst van De Kleine Dom niet zeker is
-
Onderhoudsbudgetten openbare ruimte staan onder druk
-
Vergroting bevoorradingsbehoefte door het nieuwe centrum
-
Leegstand van winkels ligt nog onder landelijk gemiddelde, maar groeit
Kansen -
Ontwikkeling van het Universiteitskwartier
-
Utrecht herbergt veel creatieve mensen: maak gebruik van deze creativiteit!
-
Het Bartholomeus Gasthuis aan de Lange Smeestraat heeft de ambitie om, behalve een verzorgings- en verpleeghuis te zijn, ook een trefpunt te worden voor ouderen die nog zelfstandig wonen
-
Bewonersinitiatieven stimuleren (co-creatie) De ontwikkeling van het stationsgebied: dit is een kans voor de oude binnenstad om zich meer te onderscheiden
-
Stimuleren dat bouwputten een aantrekkelijke uitstraling krijgen
-
De bouw van het Vaartsche Rijn Station kan een stimulans worden voor de vitaliteit van de zuidelijke oude stad en met name de Twijnstraat
-
De fietsverbinding van de Oosterkade naar Tolsteeg maakt een goede verbinding met de creatieve hotspot i.o. het Rotsoord
-
Het ondernemersfonds
-
Gezamenlijke marketing en echte keuze van 'stad van kennis en cultuur'
-
Multifunctionele huisartsenpost in Noordelijke oude stad
-
Uitvoering wijkgroenplan koppelen aan stimulering zelfbeheer
Conclusies Utrecht bouwt in een rap tempo aan een nieuw stadscentrum. Dit nieuwe centrum naast het oude centrum moet aangepakt worden als een kans op één groter en vernieuwd centrum, maar dat vereist wel snelle actie door gemeente, ondernemers en bewoners. De belangrijkste prioriteit voor de binnenstad is dat duidelijke keuzes worden gemaakt over wat de Utrechtse binnenstad kiest als imago en ambitie en dat wordt geïnvesteerd in een kwalitatief hoogwaardige, gastvrije en uitnodigende openbare ruimte van de binnenstad. Betrokkenen zien een duidelijke relatie tussen een schone en opgeruimde openbare ruimte en veiligheid. Daarnaast is handhaving nodig en de aanpak van de criminaliteit. Ook wordt aandacht gevraagd voor het reguleren van het verkeer en het beperken van de verkeersoverlast. Proactieve communicatie door de gemeente wordt gezien als een voorwaarde om bewoners en ondernemers te stimuleren om meer initiatieven te nemen en zelf aan de slag te gaan.
11
4 Ambities voor de wijk Binnenstad 1. Als belangrijkste wijkambitie wijkambitie wordt genoemd een kwalitatief
goede openbare ruimte. ruimte.
De kwaliteit van de openbare ruimte draagt bij aan een goede beleving van de stad, een aantrekkelijk verblijfsklimaat voor bezoekers en bewoners, goede toegankelijkheid en aan de veiligheid en veiligheidsgevoelens. Daarbij is het vitaal houden van centrumfuncties (winkelbestand, culturele instellingen, onderwijs) ook van groot belang voor een aantrekkelijke binnenstad. Belangrijke voorstellen zijn: Pak problemen bij de bron aan. Dus geen regels die vervolgens niet gehandhaafd (kunnen) worden. Zorg voor een kwalitatief goed ingerichte openbare ruimte met eenduidig gebruik van materialen. -
Maak snelheid met het afronden van het Openbaar Ruimteplan en betrek alle betrokkenen bij het uitwerken ervan, zodat er draagvlak ontstaat voor de kwaliteit van de openbare ruimte.
-
Maak haast met de herinrichting van de Mariaplaats als aantrekkelijke alternatieve route vanuit het Station naar de oude binnenstad.
-
Maak een meerjaren-onderhoudsplan om de inrichting van de binnenstad weer up to date te maken, en kijk of daar externe co-financiering voor te verkrijgen is.
-
Stimuleer de betrokkenheid van bewoners en ondernemers bij de openbare ruimte (ook groen en speelvoorzieningen) en promoot zelfbeheer.
-
Stimuleer de economische-motorfunctie als een van de dragers van een aantrekkelijke binnenstad.
-
Let op de weerberichten bij het schoonmaken van de prullenbakken: bij mooi weer vaker de bakken legen, ook in het weekend, zeker bij parken.
-
Breid de graffitiaanpak uit, want een schone omgeving geeft een gevoel van heel en veilig.
-
Continuering aanpak wildplassen/ uitbreiding openbare toiletvoorzieningen.
2. Als tweede wijkambitie wordt genoemd aanpak
veiligheid.
Belangrijke aandachtspunten zijn: Continuering veiligheidsaanpak Breedstraatbuurt. Onderzoeken of de prostitutie definitief uit de Hardebollenstraat kan worden geweerd. Continuering veiligheidsaanpak Stationsgebied door een goede regie op de activiteiten van de samenwerkende partners. -
Uitgekiend cameratoezicht in en rond het stationsgebied, snel aanpasbaar op nieuwe situaties in verband met bouwactiviteiten.
-
Snel inzetbare toezichthouders en verkeersverwijzers bij nieuwe situaties in het Stationsgebied.
-
Aanpak overlast door diverse groepen jongeren (jeugdoverlast).
-
Terugdringen drugsoverlast en overlast door personen die zich ophouden rond de
-
Continuering veiligheidsaanpak Veilig Uitgaan.
opvangvoorzieningen, specifiek rond de zorgvoorzieningen in de zuidelijke Binnenstad.
3. Als derde wijkambitie geldt: reguleren
van verkeer en terugdringen van overlast. overlast.
Belangrijke aandachtspunten zijn: De bestrating slijt zeer snel; zorg daarom voor minder zwaar verkeer, dus: o handhaaf op aslast; o
doe iets aan de bevoorrading, stimuleer de cargohopper sterk of dwing het af.
-
Zet verkeersregelaars in op de drukste momenten.
-
Met moderne en traditionele middelen moet de gemeente meer doen aan het wegwijs maken van bezoekers (gastvrijheid).
-
Leid het autoverkeer dat er is op een effectieve manier naar zijn (inpandige) bestemming en voorkom
12
onnodig zoekverkeer. -
Aanpak fietsenoverlast door aanbieden van meer stallingsplekken, handhaving weesfietsen en hinderlijke fietsen.
-
Meer ruimte voor de voetganger, o.a. door: 1.
opschonen obstakels, verkeersborden en uitstallingen;
2.
effectieve handhaving op hinderlijke uitstallingen, terrassen, fietsparkeren en fietsen in het wandelgebied etc.;
3.
aansluitende looproutes naar de diverse winkelgebieden;
4.
voldoende loopruimte naast terrassen;
5.
aansluitende looproutes van stationsgebied naar oude stad en aantrekkelijke en logische looproutes in de oude binnenstad.
-
Verder gaan met maatregelen die overlast door pleziervaart tegengaan; met name die pleziervaart die nog niet gereguleerd is met vergunningen.
-
Voorzetten van de handhaving op horecaoverlast (vooral geluid en vervuiling)
Algemeen -
Maak duidelijke keuzes tussen drukke en minder drukke plekken in de oude stad, waardoor het wonen aantrekkelijk blijft.
-
Communiceer duidelijk en proactief met bewoners, hierdoor zal de betrokkenheid van bewoners toenemen. Als de gemeente een actievere rol en meer betrokkenheid van bewoners en ondernemers verwacht, verwachten die bewoners en ondernemers ook dat de gemeente hen proactief informeert; bijvoorbeeld door hen actief over de gemeenteberichten te informeren.
-
Maak meer gebruik van organisaties en werkenden in de wijk. Bouw goede netwerken in de wijk op!
-
Zorg voor ontschotting van gemeentelijke uitgaven. De verschotting van de gemeentelijke budgetten verhindert effectief werken.
-
Vergroot de binnenstad zodat alle centrumfuncties meer ruimte krijgen en de balans tussen wonen, werken en recreëren behouden blijft.
13
5 Vervolg Deze wijkambitie is het toetsingskader voor de inzet van de gemeente in de wijk. De wijkambitie speelt een belangrijke rol bij de bepaling wat de gemeente de komende jaren in de wijk gaat doen. Op basis van de behoefte van de wijk, financiële mogelijkheden én beperkingen of bezuinigingen, en op basis van de prioriteiten van het nieuwe college worden keuzes gemaakt waarmee we de komende tijd aan de slag gaan. Het aanbod van de verschillende afdelingen van de gemeente wordt zoveel mogelijk afgestemd op de vraag van de wijk. De aanpak van belangrijke of urgente onderwerpen, die niet beschouwd worden als 'regulier werk', wordt meegenomen in jaarlijkse wijkactieprogramma's. Het wijkactieprogramma geeft weer aan welke belangrijke zaken in de wijk wordt gewerkt en wat daarvoor de benodigde (extra) investeringen zijn. De wijkregisseur maakt voor het wijkactieprogramma concrete afspraken met de betrokken vakafdelingen over de inzet van menskracht en middelen. Onderdeel van het wijkactieprogramma zijn ook afspraken met wijkpartners zoals woningcorporaties, welzijnsorganisaties, ondernemersverenigingen, politie en (georganiseerde) bewoners in de wijk. Daar waar bewoners zelf ideeën en projecten op willen pakken in de wijk, geeft de gemeente ruimte aan eigen initiatief, ondersteuning of middelen via het leefbaarheidbudget.
14
Bijlagen Cijfers over de wijk 2008 - 2012 Kerngegevens Kerngegevens wijk Binnenstad
Bron: WijkWijzer 2013, Onderzoek, gemeente Utrecht.
15
Colofon
Uitgave Gemeente Utrecht
Tekst en fotografie Wijkbureau Binnenstad Foto's: Cecile Reijnders en Sait Izmit
Datum Oktober 2013
Meer informatie Wijkbureau Binnenstad Vinkenburgstraat 26 Postbus 8395 3503 RJ Utrecht Telefoon 030 – 286 00 00 E-mail
[email protected] Web www.utrecht.nl/binnenstad Twitter @wbbinnenstad
16