Wethouder J. Wijnker 1e locoburgemeester Portefeuille o.a.: •Ruimtelijke ordening •Milieu •Economische zaken
Björn Borgers Senior Project Manager, Ontwikkelingsbedrijf Noord‐Holland Noord Programma: Servicepunt Duurzame Energie, Jaap Neeleman Overzicht van initiatieven in Noord‐Holland en de rol van het Servicepunt ECN, Sander Lensink De invloed van rijksbeleid op zonneweides Gemeente Bergen, Cees Groot De organisatie van een collectieve zonneweide, samenwerking met gemeente en participatie van bewoners. Vragen & discussie
Zonneweiden Noord-Holland
Jaap Neeleman 10-12-2013
Noord-Hollands dagblad: Bouwgrond benutten als 'zonneweiden' NOORDKOP - Braakliggende bouwgrond nuttig inzetten als ’zonneweiden’. Door er zonnecollectoren te plaatsen en energie te winnen. Met name Hollands Kroon en ook Schagen hebben daar best oren naar.
10-12-2013
6
NEN: Waar komt de grootste zonnepanelenweide van Nederland? • Zonnepark Purmerend: 8,5 hectare met 6 MW (ongeveer 5,5 voetbalvelden) (+) • Ameland: 10 hectare met 6 MW (+) • Gemeente Gennep: 20 hectare (-) • Utrechtse Heuvelrug: 300 hectare • Gemeente Texel
10-12-2013
7
Nederland in Globel-perspectief • Duitsland (Senftenberg): 166 MW (geplaatst) • Spanje (Extremadura): 250 MW (2013 en 2015 ) • VS (Arizona): 397 MW (in 2013 = 60% geplaatst). • India (Gujarat): 600 MW (in 2013 =30% geplaatst)
10-12-2013
8
Zonnepark Purmerend • Aantal panelen: 24.000 • Grondoppervlak: 8,5 hectare • Inschrijving consumenten geopend (27 nov.: 2% verkocht)
10-12-2013
9
Zonneakker Texel • Waddenfonds gelden zijn toegezegd • Procedure aanpassing bestemmingsplan
10-12-2013
10
Inventarisatie zonneweiden http://www.servicepuntduurzameenergie.nl/upload s/File/Nieuws/12940LJON622225%20Inventarisati e%20zonneweides.pdf
10-12-2013
11
Tips • Vaste eigen aansluiting is verplicht: gebruik maken van een bestaande aansluiting (tegenstrijdigheid in de wet) • Realiseer je dat de eerste veel PR-waarde krijgen en dat je veel zelf moet uitzoeken. • Na het uitzoekwerk is een terugverdientijd 7 jaar haalbaar – Vaste aansluitingskosten – Kosten particulieren door energieleveranciers
• Het kost je geen cent en leidt tot gedragsveranderingen (Bijv. Winddeler) 10-12-2013
12
RAI Amsterdam • Aantal zonnepanelen:1.632 • Realisatie: eind 2013
10-12-2013
13
Asbest eraf, zonnepanelen erop! • • • • •
Subsidieplafond van € 1.289.910,-. Regeling: 1 juli 2013 tm 31 oktober 2014 Alleen agrarische bedrijven 3 euro subsidie per m2 asbestdak Sanering moet gepaard gaan met een terugplaatsing van zonnepanelen • Minimumoppervlakte 400 m2 te saneren asbestdak • Per aanvrager maximaal 7.500 euro subsidie 10-12-2013
14
Bedankt voor uw aandacht! Vragen? Jaap Neeleman E:
[email protected] T: 06 – 533 408 98 10-12-2013
15
16
De invloed van rijksbeleid op zonneweides Sander Lensink
De Goorn 11 december 2013
www.ecn.nl
Opbouw • Particulieren
• Coöperaties
• Zonneweides
Particulieren • Ondersteuning via de salderingsregeling (Elektriciteitswet 1998) • Energiebelasting betalen over verschil tussen levering en productie. • Salderen tot productie van 5000 kWh/jaar. • Vanaf 1 januari 2014: onbeperkt salderen (mits productie niet groter dan levering). • Voordeel 15,4 ct/kWh (11,65 ct/kWh energiebelasting + 1,1 ct/kWh opslag + 21% BTW).
Coöperaties (1 van 5) • Particulieren kunnen zich verenigen in coöperaties. • Particulier verbruik wordt gesaldeerd met de levering door coöperatie. • Energieleveranciers betalen 7,5 ct/kWh (excl. BTW) minder energiebelasting, – – – –
mits de particulier zich aansluit bij een aangewezen coöperatie korting geldt tot verbruik van 10.000 kWh/jaar (=1e schijf van Energiebelasting) Vereniging van Eigenaren wordt ook als coöperatie beschouwd VvE moet wel op eigen kavel de PV‐installatie neergezet (op gebouw of grond)
Coöperaties (2 van 5) • Nieuwe maatregelen vloeien voort uit SER‐Energieakkoord. • Maatregelen lagen tot voor kort (10 december) bij de Eerste Kamer. • Nieuwe maatregelen gaan per 1 januari 2014. • Enkele details kunnen nog via Ministeriële Regeling uitgewerkt worden. • Grootste onduidelijkheid: wat is een coöperatie?
Coöperaties (3 van 5) •
de leden van de coöperatie zijn uitsluitend natuurlijke personen;
•
de onroerende zaak die door middel van de in het eerste lid bedoelde aansluiting met het distributienet is verbonden, dient in hoofdzaak tot gebruik als woning en wordt bewoond door het lid van de coöperatie;
•
de coöperatie heeft in de met betrekking tot haar leden overeengekomen verbruiksperiode ten minste eenzelfde hoeveelheid aan dat lid toegerekende elektriciteit opgewekt als de hoeveelheid elektriciteit waarvoor de in het eerste lid bedoelde verlaging wordt toegepast;
•
de door de coöperatie opgewekte elektriciteit, bedoeld in onderdeel c, is opgewekt met behulp van een productie‐ installatie die juridisch en economisch eigendom is van de coöperatie;
•
de productie‐installatie, bedoeld in onderdeel d, wordt uitsluitend gebruikt voor de opwekking van elektriciteit door middel van hernieuwbare energiebronnen;
•
de aansluiting via welke de elektriciteit aan het lid wordt geleverd, bevindt zich in hetzelfde postcodegebied als de verbinding van de productie‐installatie, bedoeld in onderdeel c, met een net als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onderdeel i, van de Elektriciteitswet 1998, dan wel in een aangrenzend postcodegebied;
•
noch ter zake van de opwekking van de elektriciteit door de coöperatie, noch ter zake van de daartoe gebruikte productie‐installatie, is of wordt van rijkswege een financiële tegemoetkoming of subsidie verstrekt.
Coöperaties (4 van 5) • Alle vormen van duurzame energie zijn toegelaten. • Postcoderoos: aangrenzende 4‐cijferige postcodegebieden. • Voor windenergie is de postcoderoos wellicht te groot. • Veel kritiek.
Bron: www.kaartenenatlassen.nl (c)
Coöperaties (5 van 5) •
Bij regeling van Onze Minister worden regels gesteld met betrekking tot de aanwijzing en de intrekking van de aanwijzing van een coöperatie als bedoeld in het eerste lid. Behoudens daarbij te bepalen uitzonderingen komen coöperaties waarvan één of meer leden ondernemer zijn in de zin van artikel 7 van de Wet op de omzetbelasting 1968, niet voor aanwijzing in aanmerking.
• Geen bedrijven in coöperatie • Onder welke omstandigheden mogen zzp’ers in de coöperatie zitten? • Coöperaties mogen (binnen postcoderoos) door productie‐installatie ook vormgeven als zonneweide.
Zonneweides
Zonneweides (1 van x) • Technische kenmerken: – 0,6‐1,2 MWp/ha – 750‐1000 vollasturen/jaar
• Eén hectare zonneweide geeft elektriciteit voor 150‐250 huishoudens. • Vergelijking: – één moderne windturbine (2‐3 MW) levert stroom voor 1500‐2500 huishoudens. – In lijnopstelling kan één moderne windturbine geplaatst worden per 10 hectare.
• Zon of wind? – Voorzien per hectare ongeveer evenveel huishoudens. – 1 windturbine staat ongeveer gelijk aan 10 hectare zonneweide.
Zonneweides (2 van 4) • Financiering via twee constructies. • Financiering via coöperaties – geen andere rijkssubidies! • Financiering via SDE‐regeling (>15 kWp; >3x80A‐aansluiting). • SDE‐regeling kent jaarlijkse openstelling.
Zonneweides (3 van 4) • SDE‐subsidie = basisbedrag minus elektriciteitsprijs. • Basisbedrag (SDE+2014) = 14,7 ct/kWh • Elektriciteitsprijs = APX‐piek x 0,94 (= ca. 5,4 ct/kWh). • Netto‐uitbetaling: 14,7‐5,4 = 9,3 ct/kWh.
Zonneweides (4 van 4) • Rijksregels voor particulieren (korting 15,4 ct/kWh via salderen) • Rijksregels voor coöperaties (korting 9,1 ct/kWh binnen postcoderoos) • ontwikkelingen worden gekenmerkt door participatie van burgers • Rijksregels voor zonneweides (subsidie 9,3 ct/kWh) • ontwikkelingen kennen niet op voorhand participatie door burgers • Typische SDE‐projecten: – Zonnesystemen bij agrarische bedrijven – Braakliggend land
Kosten • Conceptadvies Vlaanderen (december 2013), plaatsing in 2014: – < 10 kWp: 1860 €/kWp – 10‐250 kWp: 1450 €/kWp – 250‐750 kWp: 1280 €/kWp
• Eindadvies Nederland (september 2013), plaatsing in 2015: – 100 kWp: 1080 €/kWp.
• Kostendaling blijft doorgaan, maar vlakt wat af. • Kleinere systemen (consumenten) zijn relatief gezien duidelijk duurder dan zonneweides.
Conclusie • Zonneweides kunnen via postcoderoos uit Energieakkoord ondersteund worden. • Voor zonneweides van enkele hectares zijn vele honderden tot duizenden deelnemers nodig van een coöperatie. Zo’n zonneweide heeft dan wel draagvlak. • Zonneweides kunnen via SDE‐regeling ondersteund worden. Lokaal draagvlak voor projecten binnen de SDE is niet zeker. • SDE‐regeling blijft hoofdinstrument om doelstelling duurzame energie te halen.
Dank voor uw aandacht
Sander Lensink
ECN Westerduinweg 3 1755 LE Petten The Netherlands
P.O. Box 1 1755 ZG Petten The Netherlands
T +31 88 515 81 29 F +31 88 515 83 38
[email protected] www.ecn.nl
33
Natuurlijk Duurzaam Bergen! Zonneweide Bergen Cees Groot – adviseur Klimaat Gemeente Bergen / Groot Ecobouw
Inhoud Beleid Natuurlijk duurzaam Bergen 2012-2016 Projecten in uitvoering Zonneweide Anema terrein Do & Don’t
Beleid Doelstellingen beleid Natuurlijk duurzaam Bergen 2012-2016
CO2-neutrale gemeente in 2030
Doelstelling 2020
20% duurzame energie in 2020
30% CO2-reductie in 2020
Bijdrage maatregelen aan CO2 doelstellingen
Bron: Routekaart Bergen naar CO2 neutraal
Gemeente Bergen goed op weg Certificaat ‘Goud’ keurmerk ECO-XXI
Projecten in uitvoering
Zon op scholen: 11 basisscholen voorzien van zonnepanelen
Subsidieregeling Energiebesparing bestaande bouw (isolatie, zonnecollectoren en groene daken)
Projecten in uitvoering
Uitbreiding oplaadpunten elektrisch vervoer naar 20
Autodate in Bergen
Green Carport
Projecten in aantocht
Energiebesparing gemeentehuis
Zonnepanelen op eigen vastgoed (o.a. gemeentewerf )
Zonatlas
Projecten in aantocht
Oprichten MVO platform duurzame ondernemers
Subsidie voor Green Key certificering Horeca
Zon op MKB scan i.s.m. Bergen Energie en Duurzaam bouwloket
Zonneweide Anematerrein
Zonneweide Anematerrein Bergen
Beeld vanaf de Bergerweg
sloot tussen beide terreinen. Boomranden Anema terrein
dijkje met rietkraag aan de zuidzijde van het weidegebied
sloot met rietkraag aan de noordzijde van het weidegebied
Landschappelijke inpassing zonneweide
Landschappelijke inpassing zonneweide
Landschappelijke inpassing zonneweide
Traject
Haalbaarheidsonderzoek 2012/ 2013 Presentatie college / raadscie medio 2013 Procedure bestemmingsplan juli 2013 Inspraakprocedure aug/ sept 2013 Informatieavonden bewoners – Bergen Energie Landschappelijke inpassing nov 2013 Aanvraag Aanlegvergunning OLO dec 2013 Inspraak jan/ feb 2014 Start bouw april 2014 Gereed okt 2014
Project gegevens Fase I
1,1 hectare, circa 3000 zonnepanelen 800 kWp , 0,8 MWe vermogen 0,76 MWh elektriciteit per jaar 506 huishoudens (1500 Wp) Investering circa € 1 miljoen Jaarlijkse kosten € 25.000,Jaarlijkse opbrengst € 120.000,Inschrijving via tool Zonaandeel
Ruimtelijke ordening Wijziging bestemmingsplan Artikel Agrarisch en landschapsbehoud Behoud landschappelijke, cultuurhistorische en ecologische waarden; Kavelpatronen; Landschappelijke openheid; Broed -, fourageer- en rustgebieden; Cultuurhistorische objecten Afwijkingsbevoegdheid ten behoeve van zonneweide Ter plaatse van aanduiding ‘specifieke vorm van bedrijfszonneweide’ Ten behoeve gebruik gronden voor zonnepanelen Randvoorwaarde: goed landschappelijke inpassing Maximale bouwhoogte 4 meter
Nieuwe Salderingsregeling Doelgroep Stimulering Zon, wind, waterkracht en biomassa Coöperaties en VvE Natuurlijke personen investeren via Energie coöperatie (niet bij bv) Bundeling binnen postcoderoos Financiën 7,5 cent ex btw korting (9 cent), uitvoering via energiebedrijven Tot eigen verbruik 3500 + 500kWh / jr Ook voor huurders , niet voor verhuurders Regeling voor onbepaalde tijd Rijk 10 milj. vrij gemaakt Verhoging energiebelasting 3 cnt in 2017, 9 cnt in 2020
Do & Do’nt Do Inventarisatie gronden (gemeente, provincie en domeinen) Selectie eerst stortplaatsen / vervuilde terreinen Huurcontracten / overeenkomsten 10 jaar + 10 jaar Wijziging bestemmingsplan / bouwaanvraag Goed landschappelijke inpassing Bezoek voorbeeldprojecten (leiduin) / presentatie Raadcie Informatie-avonden Direct contact met lokale Energiecooperatie Do’nt Contract met tussenhandelaren Toestemming zonder huurovereenkomst en vergunning Speciaal aangewezen Natuurgebieden
58