Werkplan 2014 - 2015 Bestuursplan Maatschappelijk Werk Voorlichting en Onderwijs Werkgroepen COC Haaglanden
COC Haaglanden Scheveningseveer 7 2514 HB Den Haag telefoon 070-3659090 www.cochaaglanden.nl
Inhoudsopgave 1. Algemeen .............................................................................................................................. 3 2 Kerntaken COC Haaglanden ................................................................................................. 7 3 Werkplan 2014 GMW ............................................................................................................. 9 3.1 Hulpverlening ................................................................................................................... 9 3.2 Deskundigheidsbevordering .......................................................................................... 11 3.3 Netwerk .......................................................................................................................... 12 3.4 Profilering en publiciteit. ................................................................................................. 12 3.5 Nawoord......................................................................................................................... 13 4 Werkplan 2015 GMW ........................................................................................................... 14 4.1 Hulpverlening. ................................................................................................................ 14 4.2 Deskundigheidsbevordering en consultatie ................................................................... 16 4.3 Netwerk .......................................................................................................................... 17 4.4 Profilering en publiciteit. ................................................................................................. 17 4.5 Nawoord......................................................................................................................... 18 5 Werkplan 2014 en 2015 Voorlichting.................................................................................... 19 5.1 Acquisitie nieuwe scholen .............................................................................................. 19 5.2 Aantrekken en behouden van voorlichters ..................................................................... 19 5.3 Voorlichtingsmateriaal.................................................................................................... 19 6 Werkgroepen COC Haaglanden........................................................................................... 20 6.1 Overzicht Werkgroepen en activiteiten in 2014 -2015 ................................................... 21
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 2 van 23
1. Algemeen 1.1 Inleiding COC Haaglanden is lid vereniging van de Federatie COC Nederland. De vereniging behartigt de belangen van de lesbische vrouwen, homoseksuele mannen, biseksuelen en transgenders in de regio Haaglanden. Daarnaast helpt het COC Haaglanden dat het door de gemeente Den Haag vastgestelde (homo-) emancipatiebeleid uit te voeren. . Om aan deze opdracht te kunnen voldoen, beheert het bestuur een organisatie die bestaat uit een klein team beroepskrachten en vele vrijwilligers. Het COC Haaglanden heeft de beschikking over een eigen pand aan de Scheveningseveer 7. Dit pand doet dienst als kantoor, informatiecentrum en ontmoetingsruimte en wordt als zodanig intensief gebruikt. Daarnaast verleent COC Haaglanden faciliteiten aan groepen met een LHBT vriendelijk karakter, door het gebouw open te stellen voor hun bijeenkomsten en vergaderingen.. De uitvoering van een homo-emancipatiebeleid omvat vele maatschappelijke werkvelden, maar met name zorg en welzijn; veiligheid en discriminatie; onderwijs; integratie en participatie. Ook is de achterban van de homobeweging zeer divers en voortdurend in beweging. Voor COC Haaglanden betekent dit deelname aan een groot scala van maatschappelijk activiteiten. Dit vraagt een grote inzet en betrokkenheid van de vrijwilligers en beroepskrachten en vormt een uitdaging voor het bestuur.
1.2 Middelen Naast de grote persoonlijke motivatie en inzet van alle betrokkenen kan het werk van COC Haaglanden alleen uitgevoerd worden indien er ook voldoende financiële middelen ter beschikking zijn. COC Haaglanden genereert deze middelen aan de hand van drie geldstromen: a. Subsidie gemeente Den Haag (ca.75%) b. lnkomsten gegenereerd door eigen activiteiten en organisatie (ca.20%) c. lnkomsten vanuit lidmaatschapsgelden en donaties ( ca. 5%) ln een tijd van economisch "zwaar weer" laait de discussie omtrent welzijnssubsidies altijd weer op. Het is noodzakelijk, als organisatie, te participeren in deze discussie en ook om hierop te anticiperen. Dat er zaken zullen gaan veranderen is onontkoombaar en het bestuur zal deze ontwikkelingen nauwgezet volgen en hieromtrent alle betrokken informeren en meenemen om zo verrassingen zoveel mogelijk uit te sluiten en het belangrijke COC werk te kunnen voortzetten. COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 3 van 23
Een belangrijk streven is het minder afhankelijk zijn van overheidssubsidies Voornemen van het bestuur voor 2014 en 2015 is dan ook een ombuiging te bewerkstelligen tussen de hierboven omschreven inkomstenbronnen naar: a. Subsidies (50%) b. lnkomsten eigen organisatie en activiteiten (40%) c. Lidmaatschapsgelden en donaties (10%)
1.3 Gemeentelijk, regionale en landelijk LHBT-beleid, ontwikkelingen en voornemens.
1.3.1 Gemeentelijk (Den Haag) Door de gemeenteraad van Den Haag is in 2011 de Emancipatienota 2.0 vastgesteld. waar de homo-emancipatie deel uit maakt. Deze nota loopt nu, met de gemeenteraadsverkiezingen 2014, op zijn eind. Het COC Haaglanden mengt zich, door het opzetten van politieke “meet and greets” en het organiseren van Roze Raadsdebatten, actief in het debat over de inhoud van de nieuwe gemeentelijke emancipatienota en het belang van de LHBT groep om daar een heldere positionering in te verwerven. Volgens de gemeente moet Den Haag een veilige stad zijn, waar iedereen zich thuis voelt en iedereen kan zijn wie hij of zij wil, ongeacht de seksuele voorkeur. Dat uitgangspunt zal in de praktijk van alledag bevochten moeten worden, met name door deelname van het COC aan alle activiteiten binnen het maatschappelijk vlak. Omdat veiligheid en sociale acceptatie belangrijke thema's zijn waarvoor de gemeente zich de komende jaren wil gaan inzetten, . stelt zij hiervoor subsidie beschikbaar aan COC Haaglanden. Voor het bestuur van COC Haaglanden betekent dit de volgende verplichtingen: COC Haaglanden verleent maatschappelijke ondersteuning aan inwoners van Den Haag die behoefte hebben aan homo-specifiek maatschappelijk werk. In 2013 is besloten de activiteiten uit te breiden door het aantrekken van een vrouwelijk maatschappelijk werker, die zich met name op het begeleiden van vrouwen en migranten groepen gaat richten. COC Haaglanden organiseert jaarlijks een groot aantal voorlichtingen op scholen en biedt
-
daarnaast ondersteuning aan diverse organisaties om de bespreekbaarheid en sociale acceptatie van homoseksualiteit te vergroten. COC Haaglanden organiseert, in samenwerking met de Denktank Seksuele Diversiteit Den Haag, het bespreekbaar maken van seksuele diversiteit binnen de migrantengroepen in Den Haag.
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 4 van 23
-
-
COC Haaglanden heeft de uitgangspunten voor een actief roze ouderen beleid geformuleerd en zal in 2014 deze in werkplannen uitwerken. COC Haaglanden rapporteert hierover regelmatig de betrokken beleidsambtenaren en bespreekt relevante ontwikkelingen met betrekking tot maatschappelijk werk en dienstverlening met hen. Daarnaast organiseert het COC Haaglanden activiteiten die als doel hebben de LHBT groepen in de belangstelling te zetten en te houden. Hierbij moet gedacht worden aan het Lesbisch Festival, de 4 mei Herdenking, de Internationale Vrouwendag, de IDAHO (International Dag Against Homofobia) en de Coming Out Day alsmede de Roze Zaterdag
1.3.2 Regionaal (Koploper gemeenten homo-emancipatiebeleid 2012-2014) In het werkgebied van COC Haaglanden nemen 4 gemeentes deel aan het 'koploper homoemancipatiebeleid van het ministerie van OC&W. Dit zijn Leidschendam-Voorburg, Gemeente Westland, Zoetermeer en Delft. (De gemeente Delft zal hieromtrent met name DWH, Delftse Werkgroep Homoseksualiteit, inschakelen.) Dit betekent dat deze gemeenten inde deze periode middelen tot hun beschikking hebben om homo-emancipatiebeleid te gaan ontwikkelen en uit te voeren. Per gemeente is per jaar € 20.000 beschikbaar. Het Bureau Discriminatie Zaken Haaglanden zal hoofdaannemer zijn met als opdracht dit programma uit te voeren in nauwe samenwerking met COC Haaglanden. Voor de homo-emancipatie in de 4 koplopergemeentes koplopergemeentes zijn de volgende speerpunten, thema's geformuleerd: a. Sociale acceptatie en ouderenbeleid (de Roze Loper) b. Jongeren en Onderwijs (voorlichting en Gay Straight Alliances) c. Veiligheid en Discriminatie ( BDZ en Roze in Blauw) Met Bureau Discriminatie Zaken heeft het bestuur en directie van COC Haaglanden de volgende planning afgesproken: 2012. planning, voorbereiding ; 2013-2014: Uitvoeringsjaren. Omdat de Koploper subsidies in 2014 aflopen heeft het COC Haaglanden Roze Raadsdebatten georganiseerd, die onder meer bij deze Koplopers gemeenten zijn gevoerd. In deze debatten zijn de raadsleden door het COC aangesproken op hun LHBT beleid nà 2014.
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 5 van 23
1.3.3 Landelijk (Meer aandacht voor voorlichting op scholen.) Eind november 2011 werd tijdens een debat in de Tweede Kamer duidelijk dat de minister van OC&W, mevrouw Marja van Bijsterveldt, wil dat scholen meer aandacht besteden aan seksuele diversiteit (homoseksualiteit). Met dit gegeven zal het voor COC Haaglanden makkelijker worden die scholen die het nu nog laten afweten aan te spreken en te overtuigen over het belang van voorlichting over homoseksualiteit. Gelukkig wordt er in Den Haag al veel voorlichting gegeven en gaat de samenwerking met scholen veelal goed. Toch blijft de respons van scholen op het voorlichtingsaanbod van het COC achter bij de verwachtingen. Om die reden zal in 2015 meer dan voorheen de aandacht aan acquisitie van scholen voor het geven van voorlichting uit gaan. Om aan de vraag van voorlichtingen te kunnen blijven voldoen is het noodzakelijk als COC Haaglanden te kunnen blijven beschikken over een grote gemotiveerde voorlichtingsgroep van vrijwilligers. De professionele ondersteuning door de voorlichtingscoördinator blijft hierbij een onontbeerlijke factor, niet alleen richting voorlichtingsgroep maar ook als netwerker en contactpersoon richting het Haagse onderwijsveld. Aandachtspunten voor 2014 / 2015 zijn: -
Uitbreiding aantal voorlichtingen en trainingen Werving en deskundigheidsbevordering vrijwilligers Verdere ontwikkeling niet-gesubsidieerd voorlichtings- en trainingsaanbod Samenwerking intensiveren met andere organisaties ( GGD, Centrum 1622, BDZ, organisaties voor migranten, expats) In 2014 / 2015 wil het COC Haaglanden met name de aandacht gaan richten op het aspect veiligheid op scholen, omdat alleen in een veilige omgeving er ruimte kan bestaan om voor je seksuele diversiteit uit te komen.
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 6 van 23
2 Kerntaken COC Haaglanden Concreet vertaalt in activiteiten betekent dit 1.
Homo-specifiek Maatschappelijk werk (zie apart werkplan maatschappelijk werk) o Hulpverlening o Deskundigheidsbevordering o Onderzoek mogelijkheden omtrent Digitale hulpverlening
2.
Voorlichting o Professionele ondersteuning van de voorlichtingsgroep o Voorlichting op minimaal 20 scholen in het Voorgezet Onderwijs o In samenwerking met HCO verzorgen van trainingen van Basisschoolteams o Voorlichting aan beroepsopleidingen (middelbaar en hoger)
3.
Werkgroepen COC Haaglanden.
De werkgroepen spelen een cruciale rol bij de belangenbehartiging door COC Haaglanden. Het gaat daarbij o.a. dan om de volgende aspecten: o Het creëren van ontmoetingsmogelijkheden o Politieke lobby o Voorlichting o Zichtbaarheid Naast de uitvoerende taken, voortvloeiend uit afspraken gemaakt binnen het gemeentelijk homobeleid, kent COC ook een aantal eigen kerntaken die de komende jaren extra aandacht krijgen. 1.
Aandacht aan specifieke doelgroepen (jongeren, ouderen, expats, migranten, gehandicapten). In 2013 is met medewerking van vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties, waaronder gemeente, corporaties, zorginstellingen etc., een roze ouderenbeleid op hoofdlijnen opgesteld, dat in 2014 en 2015 zal worden uitgewerkt naar concrete activiteiten. Daarnaast zijn er op het moment drie verschillende jongerengroepen binnen het COC actief, die binnen de veilige omgeving van het COC Haaglanden de gelegenheid krijgen om ervaringen uit te wisselen en zich over hun vraagstukken te uiten.
2.
Aandacht aan speciale activiteiten zoals bijvoorbeeld het signalering van discriminatie en het bevorderen van de veiligheid in samenwerking met Bureau Discriminatiezaken en Politie Haaglanden, is uitgemond in medewerking aan een trainingsprogramma aan
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 7 van 23
politiemensen, om ze duidelijk te maken wat het betekent om tot de LHBT groep te behoren. De training is met groot enthousiasme gegeven en ontvangen. 3.
Het stimuleren van activiteiten in het kader van nieuw op te zetten homobeleid in de buurtgemeenten van Den Haag (regionalisering). Hiertoe zijn de eerder genoemde Roze Raadsdebatten als middel ingezet
4.
Actieve deelname aan een jaarlijks terugkerend gay-evenement in Den Haag. In 2013 betekende dit deelname aan het We Are The Hague festival (WHAT festival). In 2014 wordt onderzocht op er weer ruimte is voor een specifiek vrouwenfestival, te organiseren door de vrouwengroep DARE van het COC Haaglanden.
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 8 van 23
3 Werkplan 2014 GMW Inleiding Het Gespecialiseerd Maatschappelijk Werk van COC Haaglanden (hierna te noemen GMW) bestaat al vier decennia. Veel homoseksuele mannen, lesbische vrouwen, biseksuele mannen en vrouwen en hun familieleden wisten in de afgelopen jaren de weg naar deze gespecialiseerde hulpverlening te vinden. Het aanbod van het GMW bestaat in 2014 wederom uit psychosociale hulpverlening, concrete en informatieve hulpverlening, deskundigheidsbevordering, consultatie en belangenbehartiging. In dit werkplan staat vermeld hoe het GMW in de jaren 2014 voornemens is invulling te geven aan haar kerntaken. Het werkterrein van het GMW wordt hier onderverdeeld in de volgende kerntaken: 1. 2. 3. 4.
Hulpverlening Deskundigheidsbevordering Netwerken Profilering en publiciteit
3.1 Hulpverlening Het streven is om kortdurende hulpverlening te bieden (intakegesprek en 5 tot 10 vervolggesprekken). Voor de vorm van de kortdurende hulpverlening is gekozen om zo veel mogelijk aanvragen te honoreren en om te voorkomen dat er een wachtlijst ontstaat. Daar waar de kortdurende hulpverlening niet toereikend blijkt en er geen sprake kan zijn van ( of geen wenselijkheid tot) een doorverwijzing naar reguliere hulpverlening, wordt de hulpverlening verlengd. Het GMW biedt individuele-, relationele-, systeemgerichte- en groepshulpverlening. Voor de cliënten is een Cliëntinformatie-boekje beschikbaar waarin de werkwijze, het Privacyreglement en andere relevante onderwerpen die van belang zijn, staan beschreven. Tevens wordt de hulpverlening met een evaluatiegesprek en een evaluatieformulier afgerond.
3.1.1 Opvang Het GMW kan de komende jaren geen gebruik (meer) maken van vaste crisisplekken voor de LHBT doelgroep in de maatschappelijke opvang. De reguliere opvangvoorzieningen en de specifieke mannenopvang zijn de voorzieningen waar het GMW naar toe kan verwijzen. Met deze instellingen bestaat er dan ook een samenwerking. Voor de crisisinterventie aan cliënten in acute (levens-) bedreigende situaties, wenst het GMW in de komende jaren gebruik te kunnen maken van financiële middelen die in deze acute crisissituaties ingezet kunnen worden. Te denken valt aan het vergoeden van COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 9 van 23
essentiële reiskosten, eerste kosten van verblijf in een hotel of pension of vergoeding voor voeding en kleding. Het GMW zal de komende periode onderzoeken of een dergelijke voorziening te realiseren is. Dit in overleg met het bestuur van het COC Haaglanden en de gemeente Den Haag.
3.1.2 Intervisie & werkoverleg Het Maatschappelijk Werk COC Haaglanden werkt intensief samen met de homo- en lesbisch specifieke hulpverleenster van RotterdamV. In 2014 zal deze samenwerking worden gecontinueerd met als primair doel het doorverwijzen van cliënten, casuïstiekbesprekingen en intervisiebijeenkomsten. Op deze wijze wordt een groter gebied in de Randstad bereikt door zowel een vrouwelijke en mannelijke gespecialiseerd maatschappelijk werker. Door deze samenwerking wordt het sekse specifieke aanbod van het GMW gewaarborgd. Tevens is de casuïstiekbespreking en intervisie een voorwaarde voor verdere professionalisering van het GMW. In 2014 zal in dit samenwerkingsverband een keuze gemaakt worden hoe de methodiekomschrijving, waarvan de eerste fase in 2012 werd afgerond, verder te continueren.
3.1.3 Groepsaanbod In 2014 zal het GMW (gedifferentieerde) gespreksgroepen aanbieden. Verzorgd door, of onder begeleiding van de maatschappelijk werker. In eerste instantie zal het aanbod gericht zijn op gespreksgroepen waarin ontmoeting, coming out en coming in centraal zullen staan. Via mailing en oproepen worden de verschillende doelgroepen benaderd (jongeren, ouderen, vrouwen, mannen). Daarnaast zal gekeken worden of er behoefte is aan meer specifieke gespreksgroepen zoals voor ouders van homoseksuele kinderen, kinderen van homoseksuele ouders, bi-groepen etc.
3.1.4 Kwaliteitsmeting Het Maatschappelijk Werk COC Haaglanden heeft een evaluatieformulier ontwikkeld waarmee formeel de geboden hulpverlening wordt geëvalueerd. Hierdoor komt er informatie beschikbaar over hoe de hulpverlening door de cliënt is ervaren en wat het effect van deze hulp is geweest. Deze informatie zal vervolgens onderdeel uitmaken van het jaarverslag. Door dit systeem wordt het inzichtelijk of de geboden hulp aansluit bij de vraag of dat er verbeteringen noodzakelijk zijn. In 2014 worden deze evaluatieformulieren standaard aan al de cliënten meegegeven. De ingevulde formulieren worden geregistreerd voor verslaglegging.
3.1.5 Registratie Het GMW maakt gebruik van een beveiligd registratiesysteem ten behoeve van cliëntgegevens en cliëntdossier. Dit systeem is enkel opgezet voor de registratie van cliëntgebonden contacten (face to face, ear to ear). In 2014 wil het GMW dit systeem hebben uitgebreid zodat al haar activiteiten kunnen worden geregistreerd zoals ook de niet cliëntgebonden contacten (bijvoorbeeld de consulten,
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 10 van 23
trainingen, informatie en adviesvragen). Hierdoor ontstaat er meer inzicht in de activiteiten en urenverantwoording van het GMW voor zichzelf, het bestuur en de subsidiënt. In samenwerking met systeembeheer van COC Haaglanden zal gekeken worden of er een voordelig, veilig en modern alternatief registratiesysteem ontwikkeld kan worden.
3.1.6 Vertrouwenspersoon Sinds begin 2009 fungeert het Maatschappelijk Werk COC Haaglanden als vertrouwenspersoon voor alle medewerkers binnen het COC Haaglanden. De taken en verantwoordelijkheid van de vertrouwenspersoon staan omschreven in het "Protocol Vertrouwenspersoon" en de "Gedragscode COC Haaglanden". Dit protocol maakt onderdeel uit van de Klachtenregeling voor vrijwilligers, deelnemers en beroepskrachten binnen COC Haaglanden. Met het bestuur van COC Haaglanden zal in 2014 besproken worden of de functie als vertrouwenspersoon gehandhaafd blijft in 2014 of dat dit verandering behoeft.
3.2 Deskundigheidsbevordering 3.2.1 Eigen deskundigheid Om de eigen deskundigheid op peil te houden neemt het GMW, daar waar nodig en mogelijk, in 2014 deel aan studiedagen, symposia, conferenties en trainingen aangeboden door organisaties en beroepsverenigingen die zich bezig houden met (gespecialiseerde) hulpverlening. In 2014 moet duidelijk zijn of een registratie in het beroepsregister maatschappelijk werk wenselijk en realiseerbaar is.
3.2.2 Aanbod deskundigheidsbevordering. Het GMW geeft op verzoek consultatie, informatie, advies en trainingen aan beroepsgroepen en andere geïnteresseerde. Het gaat hier om aanvragen voor deskundigheidsbevordering over de homo- en lesbisch specifieke hulpverlening alsmede meer (gespecialiseerde) informatie over de LHBT doelgroep. In 2014 onderhoudt het GMW haar contacten met het netwerk in het werkveld en tracht deze uit te breiden. Het GMW werkt hierin nauw samen met de afdeling onderwijs en voorlichting van het COC Haaglanden.
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 11 van 23
3.2.3 Externe consultatie. Het GMW zal in 2014 bereikbaar zijn voor raadpleging over de homo- en lesbisch specifieke hulpverlening en de begeleiding aan LHBT’s door collega hulpverleners en andere professies. Zij geeft vanuit haar expertise tips, advies en feedback. Hierbij is het van groot belang dat het GMW bekend is bij de instellingen en organisaties binnen de sociale sector. (Zie profilering en publiciteit).
3.2.4 Interne consultatie Op verzoek van vrijwilligers(groepen), medewerkers en het bestuur van COC Haaglanden biedt het GMW interne ondersteuning en deskundigheidsbevordering aan.
3.3 Netwerk Het GMW onderhoudt contacten met diverse groepen en organisaties die zich bezig houden met hulpverlening en emancipatie in het algemeen en homo-emancipatie in het bijzonder in Den Haag en omstreken. In 2014 zullen deze contacten worden gecontinueerd en waar mogelijk worden uitgebreid.
3.4 Profilering en publiciteit. Uit het aantal cliënten dat de weg weet te vinden naar het GMW blijkt dat het GMW redelijk goed bereikbaar is. Uit onderzoek blijkt dat het huidige cliëntenbestand het GMW voornamelijk bereikt via de site van COC Haaglanden, soms op advies van mensen uit het eigen netwerk en in enkele gevallen op doorverwijzing door een professional (school, hulpverlening). Dit neemt niet weg dat het GMW zich zorgen maakt over de onbekendheid van het GMW bij welzijnsinstellingen, zorginstellingen en onderwijsvoorzieningen. De bescheidde mailing die in 2012 heeft plaatsgevonden, naar aanleiding van de totstandkoming van de nieuwe folder van het GMW, heeft hier onvoldoende verandering in gebracht. Het GMW hoopt een slag te slaan in 2014 door het verwijsnetwerk voor het GMW te vergroten. Tot op heden zijn de doorverwijzingen van professionals naar het GMW vaak afhankelijk van dezelfde professionals die enerzijds oog hebben voor de LHBT doelgroep en anderzijds al op de hoogte zijn van ons specifieke aanbod. Acquisitie en mailing vragen specifieke deskundigheid en investeringen in tijd en geld. Dit geldt zowel voor het GMW als ook voor de andere activiteiten van het COC Haaglanden. In 2014 wil het GMW investeren in een bredere en professionele profilering in het werkveld. Hierbij hoopt zij gebruik te kunnen maken van een communicatieplan en beleidsplan van het COC Haaglanden. Middelen om de profilering van het GMW in de komende periode te versterken zijn o.a.: Het verspreiden van de folder van het GMW. Actuele mededelingen op de website van het COC Haaglanden. Het bekend maken van de activiteiten van het GMW op het internet en andere media. COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 12 van 23
Participeren in overlegsituaties en andere activiteiten van collega-instellingen binnen het welzijnswerk, cultureel werk, geestelijke gezondheidszorg en onderwijs. Symposia, voorlichtingen. Het benoemen van het aanbod van het GMW door werkgroepen, medewerkers en bestuur.
3.5 Nawoord Homoseksualiteit en seksuele diversiteit stonden de afgelopen jaren op verschillende politieke en sociale agenda's. Een goede ontwikkeling. Ondanks de grote stappen die er zijn gezet in de gelijkheid en emancipatie van homoseksuelen zijn er zorgelijke ontwikkelingen merkbaar. Te denken valt hier aan het aantal homoseksuele jongeren met suïcidegedachten, het isolement van homoseksuele ouderen en de ervaringen van jongeren met homofobe uitingen en bedreigingen op scholen en straat. Maatschappelijke ontwikkelen als de groeiende individualisering, polarisatie binnen en tussen groeperingen, de vergrijzing en groei van sociaal isolement hebben hun weerslag in de hulpvragen die het Gespecialiseerd Maatschappelijk Werk bereiken. Dit betekent voor het Gespecialiseerd Maatschappelijk Werk van COC Haaglanden dat zij in staat moet zijn in te spelen op deze maatschappelijke veranderingen en ontwikkelingen maar meer nog op het grote aantal cliënten dat een beroep doet op haar. De in dit werkplan 2014 genoemde werkgebieden zijn allen in het belang van verdere integratie en acceptatie van homoseksualiteit in het algemeen en in het bijzonder voor groepen die kwetsbaarder en/of moeilijk bereikbaar zijn. Ook in de genoemde periode zal het Gespecialiseerd Maatschappelijk Werk zich met veel plezier en verantwoordelijkheid op een professionele wijze inzetten om de speerpunten uit dit werkplan te realiseren. Zij hoopt zich daarbij wederom gesteund te voelen door het bestuur en de leden van het COC Haaglanden alsmede door de subsidient. Stephan van Veldhoven maatschappelijk werker Gespecialiseerd Maatschappelijk Werk COC Haaglanden Den Haag, februari 2014
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 13 van 23
4 Werkplan 2015 GMW Inleiding Het Gespecialiseerd Maatschappelijk Werk van COC Haaglanden (hierna te noemen GMW) bestaat al vier decennia. Veel homoseksuele mannen, lesbische vrouwen, biseksuele mannen en vrouwenenkele transgenders en hun familieleden wisten in de afgelopen jaren de weg naar deze gespecialiseerde hulpverlening te vinden. Het aanbod van het GMW bestaat in 2015 wederom uit psychosociale hulpverlening, concrete en informatieve hulpverlening, deskundigheidsbevordering, consultatie en belangenbehartiging. In dit werkplan staat vermeld hoe het GMW in het jaar 2015 voornemens is invulling te geven aan haar kerntaken. Het werkterrein van het GMW wordt hier onderverdeeld in de volgende kerntaken: 1. 2. 3. 4.
Hulpverlening. Deskundigheidsbevordering en consultatie. Netwerken en acquisitie. Profilering en publiciteit.
4.1 Hulpverlening. Het streven is om kortdurende hulpverlening te bieden (intakegesprek en 5 tot 10 vervolggesprekken). Voor de vorm van de kortdurende hulpverlening is gekozen om zo veel mogelijk aanvragen te honoreren en om te voorkomen dat er een wachtlijst ontstaat. Daar waar de kortdurende hulpverlening niet toereikend blijkt en er geen sprake kan zijn van (of geen wenselijkheid tot) een doorverwijzing naar reguliere hulpverlening, wordt de hulpverlening verlengd. Het GMW biedt individuele-, relationele-, systeemgerichte- en groepshulpverlening. Voor de cliënten is een Cliëntinformatie-boekje beschikbaar waarin de werkwijze, het Privacyreglement en andere relevante onderwerpen die van belang zijn, staan beschreven.
4.1.1 Hulpverlening en opvang. Sinds begin 2014 bestaat het GMW uit twee maatschappelijk werkers, een mannelijke en een vrouwelijke hulpverlener. Zij zijn samen verantwoordelijk voor de kerntaken van het GMW. In 2015 hoopt het GMW deze diversiteit in hulpverleners te kunnen blijven bieden en streeft zij ernaar de beschikbare Fte te hebben uitgebreid. De reguliere opvangvoorzieningen en de specifieke mannenopvang zijn de voorzieningen waar het GMW naar toe kan verwijzen. Met deze instellingen bestaat er dan ook een samenwerking. Voor de crisisinterventie aan cliënten in acute (levens-) bedreigende situaties, blijft het GMW ook in 2015 bereikbaar binnen de bestaande mogelijkheden. De gemeente Den Haag heeft COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 14 van 23
toegezegd te kunnen voorzien in de benodigde financiële middelen die in deze acute crisissituaties ingezet kunnen worden. Te denken valt aan het vergoeden van essentiële reiskosten, eerste kosten van verblijf in een hotel of pension of vergoeding voor voeding en kleding. Een 24 uur bereikbaarheidsdienst past niet binnen een organisatie als het GMW van COC Haaglanden. Daarvoor is de instelling en de personele bezetting te klein waardoor er niet voldaan kan worden aan de specifieke eisen die een dergelijke dienst vraagt. Wel is het GMW voor cliënten in een crisissituatie goed bereikbaar via de email en telefoon. De telefoonbeantwoorder is doorgeschakeld naar het emailadres welke ook door het GMW wordt gelezen buiten de werkdagen en kantoortijden.
4.1.2 Intervisie & werkoverleg Het Maatschappelijk Werk COC Haaglanden werkt intensief samen met de homo- en lesbisch specifieke hulpverleenster van RotterdamV. In 2013 is er een start gemaakt met een uitgebreidere intervisiegroep voor hulpverleners uit het veld zoals therapeuten uit Amsterdam. Het GMW is voornemens dit in 2015 voort te zetten. Doel van deze bijeenkomsten zijn het doorverwijzen van cliënten, casuïstiekbesprekingen en intervisie-bijeenkomsten. Op deze wijze wordt een groter gebied in de Randstad bereikt door zowel een vrouwelijke en mannelijke gespecialiseerd maatschappelijk werker. Door deze samenwerking wordt het sekse specifieke aanbod van het GMW gewaarborgd. Tevens is de casuïstiekbespreking en intervisie een voorwaarde voor verdere professionalisering van het GMW. Het GMW heeft maandelijks overleg met de portefeuillehouders GMW (bestuur) en incidenteel met de beroepskracht voorlichtingscoördinator.
4.1.3 Groepsaanbod In 2015 zal het GMW (gedifferentieerde) gespreksgroepen aanbieden. Verzorgd door, of onder begeleiding van de maatschappelijk werker. In eerste instantie zal het aanbod gericht zijn op gespreksgroepen waarin ontmoeting, coming out en coming in centraal zullen staan. Via mailing en oproepen worden de verschillende doelgroepen benaderd (jongeren, ouderen, vrouwen, mannen). Daarnaast zal gekeken worden of er behoefte is aan meer specifieke gespreksgroepen zoals voor ouders van homoseksuele kinderen, kinderen van homoseksuele ouders, bi-groepen, LHBT en psychiatrische problemen etc.
4.1.4 Registratie Het GMW maakt gebruik van een beveiligd registratiesysteem ten behoeve van cliëntgegevens en cliëntdossier. Deze gegevens die uit dit systeem geanonimiseerd gegenereerd kunnen worden gebruikt voor de jaarverslagen van het GMW en verantwoording aan het bestuur, de leden en de subsidient.
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 15 van 23
4.2 Deskundigheidsbevordering en consultatie Het GMW biedt deskundigheidsbevordering en consultatie aan organisaties, groepen en individuen met als doel het bevorderen van de deskundigheid in de Homo- en Lesbisch specifieke hulpverlening bij professionals en het vergroten van de kennis over specifieke thema’s betreffende seksuele diversiteit bij professionals, vrijwilligers en anderen die in de uitvoering van hun professie of werkzaamheden te maken hebben met de LHBT doelgroep.
4.2.1 Eigen deskundigheid GMW Om de eigen deskundigheid op peil te houden neemt het GMW, daar waar nodig en mogelijk, in 2015 deel aan studiedagen, symposia, conferenties en trainingen aangeboden door organisaties en beroepsverenigingen die zich bezig houden met (gespecialiseerde) hulpverlening. In 2015 wil het GMW beroeps-geregistreerd zijn. Of professionals aan de verwachtingen van cliënten kunnen voldoen hangt af van drie factoren. De eerste factor is een goed georganiseerde hulpverlening, o.a. een duidelijke informatievoorziening en voldoende personeel. De tweede factor bestaat uit goede materiële voorzieningen zoals een prettige spreekkamer. De derde factor is een combinatie van kennis, attitude en vaardigheden van de professional, voornamelijk met betrekking tot doelmatigheid, effectiviteit en cliëntgerichtheid. Deze laatste elementen zijn 'beroepskwalificaties' of 'competenties'. Een instantie voor beroepsregistratie toetst voorafgaand aan toelating en bij herregistratie op opleiding, werkervaring en reflectie. Wanneer een professional aan de gestelde criteria voldoet, beschikt hij volgens in beginsel over voldoende competenties om het vak voor een periode kwalitatief verantwoord uit te oefenen. Deze beroepsregistratie betekent dat de maatschappelijk werker zich steeds dient te her registreren na een afgebakende periode door zich bij te scholen en zijn competenties onderhoudt middels intervisie, scholing getoetst aan de registratiecriteria en door het behalen van accreditatiepunten. Het bestuur van COC Haaglanden zal hiervoor het GMW dienen te faciliteren.
4.2.2 Aanbod deskundigheidsbevordering Het GMW geeft op verzoek consultatie, informatie, advies en trainingen aan beroepsgroepen en andere geïnteresseerde. Het gaat hier om aanvragen voor deskundigheidsbevordering over de homo- en lesbisch specifieke hulpverlening alsmede meer (gespecialiseerde) informatie over de LHBT doelgroep. In 2015 onderhoudt het GMW haar contacten met het netwerk in het werkveld en tracht deze uit te breiden. Het GMW werkt hierin nauw samen met de afdeling onderwijs en voorlichting van het COC Haaglanden.
4.2.3 Externe consultatie door het GMW Het GMW zal in 2015 bereikbaar zijn voor raadpleging over de homo- en lesbisch specifieke hulpverlening en de begeleiding aan LHBT’s door collega hulpverleners en andere professies. Zij geeft vanuit haar expertise tips, advies en feedback. COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 16 van 23
Hierbij is het van groot belang dat het GMW bekend is bij de instellingen en organisaties binnen de sociale sector. (Zie profilering en publiciteit).
4.2.4 Interne consultatie door het GMW Op verzoek van vrijwilligers(groepen), medewerkers en het bestuur van COC Haaglanden biedt het GMW interne ondersteuning en deskundigheidsbevordering aan. Voorbeelden hiervan zijn workshops, trainingen of bijeenkomsten over algemene informatie over LHBT’s, omgaan met agressie, gespreksvoering, de-escalerende technieken, gedragsprotocol etc.
4.3 Netwerk Het GMW onderhoudt contacten met diverse groepen en organisaties die zich bezig houden met hulpverlening en emancipatie in het algemeen en homo-emancipatie in het bijzonder in Den Haag en omstreken. Het GMW zal ook in 2015, door middel van het onderliggend plan voor acquisitie, actief contact zoeken en onderhouden met het netwerk en dit trachten uit te breiden. (zie 4, profilering en publiciteit.).
4.4 Profilering en publiciteit. Uit het aantal cliënten dat de weg weet te vinden naar het GMW blijkt dat het GMW redelijk goed bereikbaar is. Uit onderzoek blijkt dat het huidige cliëntenbestand het GMW voornamelijk bereikt via de site van COC Haaglanden, soms op advies van mensen uit het eigen netwerk en op doorverwijzing door een professional (school, hulpverlening). Dit neemt niet weg dat het GMW zich zorgen maakt over de bestaande onbekendheid van het GMW bij welzijnsinstellingen, zorginstellingen en onderwijsvoorzieningen. Het GMW hoopt een slag te hebben gemaakt in 2014 door het verwijsnetwerk voor het GMW te vergroten. Tot op heden zijn de doorverwijzingen van professionals naar het GMW vaak afhankelijk van dezelfde professionals die enerzijds oog hebben voor de LHBT doelgroep en anderzijds al op de hoogte zijn van ons specifieke aanbod. Acquisitie en mailing vragen specifieke deskundigheid en investeringen in tijd en geld. In 2015 zal het GMW, middels de onderstaande acties en activiteiten, het verwijsnetwerk en het aantal aangemelde cliënten verder vergroten door onder andere: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
De samenwerking met de werkgroep publiciteit en werving. Het opstellen/ updaten van een volledige adressenlijst onderwijs, zorg, welzijn, geestelijke gezondheid en maatschappelijke (zelf) organisaties. Het updaten van bestaande informatiebronnen als folder, webpagina etc. Het maken/updaten van een medialijst voor berichtgeving, reclame en meldingen. Het voeren van een uitvoerige mailing met daaraan gekoppeld gesprekken/bezoeken aan de instellingen. (“warme“ acquisitie) Vindplaatsgerichte werving en werving via toeleiders en verwijzers. Het organiseren van netwerkbijeenkomsten op het COC Haaglanden.
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 17 van 23
4.5 Nawoord Door het aantal cliënten dat het afgelopen jaar het GMW wist te bereiken maar meer nog door hun persoonlijke verhalen en hulpvragen, krijgt het GMW van COC Haaglanden een goed beeld van de positie van (vaak kwetsbare) LHBT’s in onze samenleving en de mate van tolerantie en acceptatie betreffende seksuele diversiteit in onze regio. Maatschappelijke ontwikkelen als de groeiende individualisering, polarisatie binnen en tussen groeperingen, de vergrijzing maar zeker ook de aanwezigheid van anti homoseksuele uiting in woorden en daden, hebben hun weerslag op de hulpvragen die het GMW bereiken. Dit betekent voor het GMW dat zij in staat moet zijn in te spelen op deze maatschappelijke veranderingen en ontwikkelingen maar meer nog op de specifieke hulpvragen waarmee cliënten een beroep op haar doet. Een uitdagende en mooie taak. De in dit werkplan 2015 genoemde werkgebieden en doelstellingen zijn allen in het belang van verdere integratie en acceptatie van homoseksualiteit in het algemeen en in het bijzonder voor groepen die kwetsbaarder en/of moeilijker bereikbaar zijn. Ook in 2015 zal het GMW zich met veel plezier en verantwoordelijkheid op een professionele wijze inzetten om de speerpunten uit dit werkplan te realiseren. Zij hoopt zich daarbij zoals altijd weer gesteund te voelen door het bestuur en de leden van COC Haaglanden evenals door de subsidient.
Stephan van Veldhoven Marianne Steijnis maatschappelijk werkers Gespecialiseerd Maatschappelijk Werk COC Haaglanden Den Haag, februari 2014
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 18 van 23
5 Werkplan 2014 en 2015 Voorlichting 5.1 Acquisitie nieuwe scholen Team voorlichting zet de actieve benadering van Haagse scholen voort. De benadering via mails en telefoon wordt uitgevoerd door een aantal voorlichters en de coördinator. Het doel is om 10 nieuwe scholen te werven waar de werkgroep Voorlichting gastlessen seksuele diversiteit kan verzorgen en het aantal lessen op reeds bekende scholen uit te breiden. Daarnaast is het belangrijk dat in kaart wordt gebracht of en hoe scholen aandacht besteden aan seksuele diversiteit in het kader van de sociale schoolveiligheid. Het streven om op basisscholen voorlichtingslessen te geven is een nieuwe ontwikkeling binnen de werkgroep. Hiermee speelt de werkgroep in op de aanscherping van kerndoel 38, waarbij de verplichtstelling door het ministerie van OCW voor aandacht aan relationele vorming en seksuele diversiteit ook voor basisscholen geldt. De voorlichters zijn enthousiast en gemotiveerd om met leerlingen van groep 8 in gesprek te gaan. Het 1e kwartaal en het 2e kwartaal zullen in het teken staan het opdoen van kennis en didactische vaardigheden door training en oefensessies. Daarna zullen basisscholen benaderd worden om de lessen uit te voeren.
5.2 Aantrekken en behouden van voorlichters Het werven van nieuwe voorlichters en het behouden van reeds actieve voorlichters is een blijvend aandachtspunt. Het aantrekken van met name jongeren in de leeftijd 20-25, vrouwen en mensen met een niet-westerse culturele achtergrond is een uitdaging. Voor het behouden van voorlichters vindt de werkgroep het belangrijk om naast deskundigheidstrainingen ook teambuildingsactiviteiten te ondernemen om zo de cohesie binnen het team te versterken.
5.3 Voorlichtingsmateriaal De werkgroep voorlichting wil op een aansluitende wijze jongeren aan het denken te zetten over onderwerpen als seksuele diversiteit, acceptatie, pesten, discriminatie, vriendschap en jezelf zijn. Vaak ontstaan er mooie gesprekken waarbij het negatieve beeld dat sommige leerlingen over LHBT hebben wordt bijgesteld. Tijdens het evalueren van de lessen geven docenten soms als tip mee meer doe werkvormen in te zetten en in kleinere groepen te werken. De leerlingen worden hierdoor uitgedaagd om de lesstof op meerdere manieren tot zich te nemen. Het komende jaar gaat de coördinator nieuwe doe-werkvormen ontwikkelen en zullen deze ook tijdens de lessen worden ingezet.
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 19 van 23
6 Werkgroepen COC Haaglanden De werkgroepen spelen een cruciale rol bij de belangenbehartiging door COC Haaglanden. Het gaat daarbij dan om de volgende aspecten: Het creëren van ontmoetingsmogelijkheden Politieke lobby -
Voorlichting Zichtbaarheid Opvang en ondersteuning Maatschappelijke beïnvloeding Informatievoorziening en communicatie
Dit zal zijn beslag vinden in: Extra ondersteuning van de werkgroepen vanuit het kantoor: eigen werkplek en faciliteiten voor vrijwilligers Speciale aandacht voor werving, intake en begeleiding vrijwilligers: ontwikkeling algemeen vrijwilligersbeleid Intensivering contactwerkgroepen onderling: werkgroepen overleg minimaal 4 keer per jaar Waar gewenst zoveel mogelijk professionele ondersteuning en begeleiding: b.v. Voorlichting: voorlichtingscoödinator; Jong &Out: Maatschappelijk Werk
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 20 van 23
6.1 Overzicht Werkgroepen en activiteiten in 2014 -2015 Werkgroep
Voornemens / plannen 2014-2015 -
Voorlichting
-
-
-
Politiek en Buitenland
-
-
Voorlichtingen binnen het voortgezet Onderwijs Voorlichting en ondersteuning in het Basisonderwijs: scholing van de voorlichters, acquisitie Acquisitie (10) nieuwe scholen Aantrekken en behouden van voorlichters Ontwikkelen van nieuw voorlichtingsmateriaal Werving nieuwe leden voor de werkgroep. Organiseren Meet & Greet 2 met leden van de commissie Samenleving van de Haagse gemeenteraad. Ondersteunen van de werkgroep Voorlichting bij de workshop van COC Haaglanden tijdens de conferentie Seksuele Diversiteit. Schrijven van een inspreektekst in het kader van de raadsbehandeling van de Haagse Educatieve Agenda op 20 februari. De tekst wordt voorgelezen door de voorzitter van COC Haaglanden. Organiseren van zes verkiezingsdebatten ter voorbereiding van de gemeenteraadsverkiezingen 2014, uitvoering en verslaglegging. Deelname aan (de organisatie van) een Roze Stembusakkoord tussen de Haagse raadsfracties die een verdergaand gemeentelijk Haags LHBT-beleid willen bevorderen en ondersteunen. Samen met het kantoor van COC Nederland een IENS-achtige website opzetten om de plaatselijke politici en partijen binnen de Haaglandengemeenten te kunnen blijven volgen in hun activiteiten gedurende de komende vier jaar. Deelname aan (de organisatie van) een kleine IDAHO-conferentie in Den Haag of Haaglanden. Deelname aan (kranslegging) de 4 mei-herdenkingen in de regio Haaglanden. Organiseren van een activiteit in de regio in het kader van de verkiezingen voor het Europees Parlement. Deelname aan de deelnemersraad van Transgender Netwerk Nederland. Deelname aan de ILGA-Europe jaarvergadering in Riga, Letland. Deelname aan de ILGA World conferentie in Mexico Stad, Mexico.
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 21 van 23
-
-
-
-
-
Regelmatig volgen van uitvoering van afspraken, gemaakt met de debatdeelnemers tijdens de verkiezingsdebatten in de regio Haaglanden. Op verzoek van diverse debatdeelnemers overleg voeren met gemeenteraadsleden over de rol die COC Haaglanden kan spelen in de lokale gemeentelijke politiek. Op verzoek adviseren van bestuur en werkgroepen van COC Haaglanden op het gebied van Politiek en Buitenland. Op verzoek ondersteunen bij eventuele activiteiten rond de verplaatsing van het Internationaal Homomonument naar een nieuwe locatie. Overleggen met COC Leiden en COC Rotterdam over de wens om een activiteit te organiseren in het kader van de verkiezingen van Provinciale Staten in 2015. Op verzoek van kandidaten bij de verkiezingsdebatten 2014 in onder andere Pijnacker-Nootdorp en Wassenaar organiseren van tussentijdse evaluaties
Veiligheid en discriminatie
Activiteiten t.b.v het verlagen van drempel voor het doen van meldingen / aangiften
-
Ontwikkelen eigen COC Haaglanden Meldingsfolder lntensivering
Zilver
-
Exploitatie ZilverCafe 1e en 3e zondagmiddag in de maand Bezoek project ouderen Contacten met woonzorgcentra en verpleegtehuizen
-
In- en outhouse activiteiten voor jongeren van 13-18 jaar Ontwikkelen van Jong & Out promotiemateriaal Samenwerking landelijke Jong&Out groepen Bieden van een eigen plek voor jongeren van 18-25 jaar Ontwikkelen van promotiemateriaal en voeren van een publiciteitscampagne gericht op jongeren Lancering van een nieuw jongerenfeest
Jongeren
samenwerking Bureau DZ en Politie lnvoering Meldingsprotocol en voorlichting hieromtrent Stimuleren regionaal beleid HOP's
-
DARE
-
Organiseren van DARE-festival Participeren in organisatie 8-maart Internationale Vrouwendag Eens per twee maanden een zowel inhoudelijk als entertainend DARE-event Iedere maand een DARE Ladies Table om verhalen te delen, nieuwe ideeën te bespreken en heerlijk te dineren Ontwikkelen van promotiemateriaal
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 22 van 23
Cafégroep
-
Exploitatie eetcafé Uitbreiding openingstijden Bastacafé Intensivering begeleiding/scholing vrijwillige barmensen Wervingsactiviteiten voor nieuwe vrijwilligers Uitbreiding publiciteit via social media en e-mail
Orpheus
-
Gespreksavond iedere 3e woensdagavond in de maand Meer publiciteit en wervingsactiviteiten
-
Actualiseren van het klantbeeld Onderzoek naar basisvoorwaarden om voor groepswonen te kiezen Activiteiten afhankelijk van de vorderingen omtrent de realisering van de woonvorm Bouwen van een ondersteunings-structuur die zorg moet dragen
Woongroep 45+ La Vie en Rose
OxOO HIV Vereniging Haaglanden
Expats
Communicatie
Federatiezaken
-
voor de verbinding en interactie tussen de verschillende onderdelen van de op te richten woongemeenschappen
-
bezien of de formule van Thomashuizen van Vestia omgebouwd kan worden naar “Roze Thomashuizen”
-
Onderzoek naar mogelijke subsidiëring
-
Ondersteuning vanuit COC Haaglanden bij de uitvoering van het eigen beleid van deze vereniging / werkgroep
-
Behoeften inventariseren voor activiteiten (te denken aan documentaire-avonden, debatten, stadswandelingen
-
Verder uitwerken van een plan waarmee communicatie-uitingen coherent gestroomlijnd uitgevoerd worden Activiteitenplan uitwerken Enquête / onderzoek doen naar het imago van COC Haaglanden
-
versterking, c.q. vervanging van bestuursleden.
ledere 4e zondagmiddag Cafe voor Holebi's met een verstandelijke beperking
-
Uitbreiden en verstevigen contacten met COC Nederland en andere LHBT organisaties in Nederland.
-
Organiseren van een bijeenkomst met verschillende mensen die expertise/en of interesse hebben op het gebied van sport om te komen tot een beleid op dit gebied Ondersteunen indien gewenst van de Roze Règâhs
Sport -
COC Haaglanden – werkplan 2014 – 2015 – Pagina 23 van 23