Werken aan een sterk Deventer
INLEIDING
Het CDA is er voor iedereen Het gaat ons om iedereen. Jong en oud, klein en groot, arm en rijk, man en vrouw, ziek en gezond, student en gepensioneerd, stedeling en plattelander, ondernemer en werknemer, nieuwkomer en achterblijver. Het gaat misschien wel het meest om onze kinderen. Als wij nu niet doen wat nodig is, zitten zij straks met de gevolgen van onze problemen: schulden, verdeeldheid, verruwing, overlast, vervuiling, werkloosheid. Als christendemocratie doen we niet mee met het klassieke ‘links-rechts-denken’. We nemen een geheel eigen plaats binnen de samenleving: sociaal op sociaal-economisch gebied, degelijk als het gaat om overheidsfinanciën, realistisch vooruitstrevend over milieu, ruimtelijke ordening en duurzaamheid, vasthoudend en appellerend als het gaat over normen en waarden. Als CDA Deventer zijn we een lokale partij, diepgeworteld in de Deventer samenleving; in de stad, in de wijken en in de dorpen. Maar we hebben ook de voordelen van onze invloed en contacten op provinciaal en landelijk niveau. Christendemocratie is onze Inspiratiebron Het CDA biedt plaats aan alle mensen die zich aangesproken voelen door haar uitgangspunten. Ons bindt, naast de gezamenlijke democratische waarden, het christendemocratische gedachtegoed. Dit is onze grondslag en inspiratiebron bij het zoeken naar oplossingen voor hedendaagse problemen. Het gaat daarbij steeds om mensen. Menselijk geluk, menselijke waardigheid, wederzijds respect, veiligheid en geborgenheid, zorg voor elkaar en gemeenschapszin. Uitgangspunten Voor ons zijn vier uitgangspunten belangrijk. Het zijn de pijlers van de christendemocratie. • Publieke gerechtigheid Het CDA staat pal voor de rechtsstaat als onmisbare voorwaarde voor de bescherming van menselijke waardigheid. De overheid is er om samenleven mogelijk te maken voor ons allemaal. De overheid is betrouwbaar, stelt duidelijke grenzen en geeft mensen zekerheid. De overheid is rechtvaardig en bestrijdt onrecht. En de overheid zorgt voor mensen die echt hulp nodig hebben. • Solidariteit Het CDA vindt onderlinge verbondenheid tussen mensen belangrijk. Er moet betrokkenheid zijn tussen generaties en tussen arm en rijk. We leven niet alleen voor onszelf, maar we zijn pas mens door met elkaar te leven. De overheid zorgt voor de basis van sociale zekerheid: voor iedereen is er gezondheidszorg, onderwijs en inkomen. •
Gespreide verantwoordelijkheid
CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 1 Werken aan een sterk Deventer
Voor ons begint politiek met de erkenning van de kracht en de waarde van maatschappelijk initiatief. Mensen, buurten, sportclubs, scholen, kerken, moskeeën, zorginstellingen, bedrijven: ze leveren allemaal een unieke bijdrage aan de samenleving. De overheid geeft al die mensen en organisaties gelegenheid en het vertrouwen om te doen waar ze goed in zijn. En de burger geeft de overheid het vertrouwen om te doen wat zij moet doen. Vertrouwen is een kernwoord. Niet alles hoeft volgens ooit bedachte regeltjes. Mensen, verenigingen, bedrijven en instellingen weten vaak zelf heel goed hoe dingen geregeld moeten worden. • Rentmeesterschap Vanuit ons besef van verbondenheid tussen de generaties voelt het CDA zich geroepen om goed voor onze omgeving, natuur en cultuur te zorgen. We hebben de aarde, de natuur en de cultuur geërfd van onze (voor)ouders en te leen van diegenen die na ons komen. Daarom kijken we verder dan ons eigen belang en onze eigen tijd. Beheren en beheersen is niet voldoende. Om de aarde beter aan onze kinderen door te geven zijn durf, creativiteit en technologische innovatie nodig. Politiek is voor ons geen doel We zijn een degelijke en betrouwbare politieke beweging, die nieuwe wegen inslaat, altijd gebaseerd op vaste waarden. Politiek en bestuur zijn voor het CDA geen doelen op zich. Het is een manier om dingen voor mensen voor elkaar te krijgen. Het CDA heeft duidelijke standpunten over de toekomst en luistert daarbij goed naar burgers. Respectvol samenleven in een sterk Deventer Respect is essentieel voor het CDA. Respect moet uit de samenleving zelf komen en begint bij onze gezinnen en familie en bij de opvoeding van onze kinderen en kleinkinderen. De overheid dwingt respect af bij een goede afweging van belangen, bij het nemen van de juiste beslissingen en bij de correcte uitvoering ervan. Respect moet van twee kanten komen. Bestuurders moeten respect hebben voor burgers en van de burger mag worden verwacht dat zij bestuurders, ambtenaren, politiemensen, brandweerlieden, ambulancepersoneel en mensen in de zorg respectvol bejegenen. Zij werken immers voor de publieke zaak. Zij zetten zich in voor de mensen in Deventer, voor ons allemaal.
CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 2 Werken aan een sterk Deventer
1. BESTUUR EN ORGANISATIE Gemeentebestuurders Een sterke gemeente vraagt om een sterk bestuur met visie en ambitie. Wij zijn bereid in de komende periode actief deel te nemen aan een coalitie met een goed programma voor Deventer. De verschillende bestuursorganen – gemeenteraad, college van B&W en burgemeester – moeten zowel op grond van hun eigen rol als in samenspel met anderen invulling geven aan ‘goed bestuur’ dat ten dienste staat van de mensen in Deventer. Het CDA verwacht van gemeentebestuurders visie en ambitie, gezagvol optreden, het ondersteunen van maatschappelijke initiatieven en het loslaten van gemeentelijke taken als dat tot voordelen leidt en verantwoord is. Gekozen CDA-ers staan middenin de samenleving en zijn herkenbaar als goede bestuurders die het debat aan gaan en bruggen weten te slaan. Zij maken weloverwogen keuzes. Voor CDA-volksvertegenwoordigers gelden de volgende kenmerken: betrouwbaar: het politieke handelen moet vertrouwen en geloofwaardigheid uitstralen; verantwoordelijk: zij nemen hun verantwoordelijkheid, ook bij moeilijke beslissingen; integer: bestuurders zijn rechtschapen, eerlijk en onomkoopbaar; verantwoording afleggen: bestuurders leggen in het openbaar verantwoording af over gemaakte keuzes; betrokken: christendemocratische gemeentebestuurders moeten inspirerend en betrokken zijn. Zij weten zich geïnspireerd door het christendemocratische gedachtegoed en dragen dat ook uit; gezag: openbare functies zijn met gezag bekleed. Gezag is niet te koop maar moet verworven worden. CDA-bestuurders moeten hiertoe in staat zijn. keuzes: onze bestuurders gaan ook moeilijke keuzes niet uit de weg. De salarissen van CDA-bestuurders van (deels) gesubsidieerde instellingen vallen onder de Balkenende-norm.
Gemeente, burger en samenleving Het CDA vindt dat de gemeente de mensen centraal moet stellen, niet alleen met woorden maar ook met concrete daden. Het gemeentebestuur is er voor de mensen en niet andersom. Het is belangrijk dat belanghebbenden een volwaardige rol hebben in het beleidsproces. De gemeente betrekt inwoners, maatschappelijke organisaties en bedrijven actief bij de beleidsvorming en de uitvoering. Soms zal de rol van de gemeente zich beperken tot het actief verschaffen van informatie of het betrekken van belanghebbenden bij de voorbereidingsfase van besluitvorming. Maar evengoed moet de gemeente belanghebbenden bij de uitvoering van beleid betrekken en maatschappelijke initiatieven aanmoedigen. Het CDA vat de reikwijdte van het begrip ‘belanghebbende’ ruim op. Gebiedsgericht werken Het CDA legt een grote verantwoordelijkheid bij de mensen zelf en staat open voor ideeën, opvattingen en wensen vanuit buurten, wijken en dorpen. Deventer is nooit af. Gebiedsgericht werken gaat over het versterken van de eigen kracht en verscheidenheid van kernen, wijken en dorpen. Gebiedsgericht werken kan op verschillende manieren worden georganiseerd, maar is in de eerste plaats een houding van de gemeente. De hele manier van werken van de gemeente moet gericht zijn op de dialoog met de bewoners. Bestuurders en ambtenaren moeten de inwoners actief opzoeken en betrekken en positief staan tegenover initiatieven ‘van onderop’. Dat is CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 3 Werken aan een sterk Deventer
écht gebiedsgericht werken. De Deventer wijkaanpak speelt hierin een belangrijke rol spelen, al is herijking nodig met meer aandacht voor het sociale domein. Dialoog en samenwerking kunnen niet worden opgelegd, daarom zijn initiatieven die vanuit de samenleving naar boven komen, juist zo belangrijk. De gemeente mag van gesubsidieerde instellingen vragen, dat zij de participatie van gebruikers en cliënten goed hebben geregeld. In de subsidieverordeningen wordt vastgelegd, dat gesubsidieerde instellingen hun cliënten of gebruikers, op het niveau van dorpen, buurten en wijken, serieus betrekken bij hun denken en handelen. Dit geldt ook bij de samenwerking tussen gemeente en woningcorporaties. Gemeentelijke dienstverlening De dienstverlening van de gemeente Deventer moet gedegen, betrouwbaar en tijdig zijn. “Zeggen wat je doet en doen wat je zegt” is het devies. De burger moet de keuze hebben tussen een persoonlijk en een digitaal loket. De behoefte aan digitale dienstverlening groeit. Mensen willen onafhankelijk van tijd en plaats zaken met de gemeente kunnen regelen. De gemeente speelt hierop in. Via een persoonlijke internetpagina kan de burger zien hoe het staat met de behandeling van zijn aanvraag voor bijvoorbeeld een vergunning, krijgt hij van de gemeente een signaal zijn paspoort te verlengen en of een melding van een gebeurtenis in zijn woonomgeving. Ook kunnen afspraken digitaal worden ingepland. Klachten en meldingen worden tijdig afgehandeld en digitaal teruggerapporteerd. Voor persoonlijke dienstverlening moet de burger duidelijk weten waar hij of zij terecht kan. De loketten moeten op één plaats zijn geconcentreerd. De gemeente wordt immers het centrale loket voor de hele overheid. Zij moet daarom zoveel mogelijk samenwerken met andere dienstverleners in Deventer. Via de wijkwinkels en servicepunten, zo dicht mogelijk bij mensen, op afspraak, of via spreekuren. Een vergunning bijvoorbeeld moet je kunnen aanvragen bij één klantadviseur. Intergemeentelijke samenwerking Het CDA wil de bestuurlijke samenwerking binnen de Stedendriehoek voortzetten en versterken. De ligging van Deventer aan de A1, IJssel en spoorverbindingen biedt unieke kansen voor samenwerking. Ook is intensivering van de goede samenwerking met de buurgemeenten Raalte en Olst-Wijhe nodig. Het gaat hier dan met name om de samenwerking op het gebied van het plattelandsbeleid, het Sallands Bureau voor Toerisme, ICT en sociale dienstverlening, ruimtelijke ordening en mobiliteit en op de bedrijfsvoering. Krachtenbundeling door gezamenlijk diensten aan te bieden (shared services) geeft kwaliteitsverbetering en kostenbesparing. Daarnaast dient ook de samenwerking met steden langs de IJssel, waarmee culturele overeenkomsten bestaan, verder te worden geïntensiveerd. Financiën De financiële positie van de gemeente Deventer is in de afgelopen periode drastisch verslechterd. Het eigen vermogen is sterk gedaald en de schulden zijn toegenomen. De voortdurende economische crisis laat diepe sporen na. Aangekochte gronden blijken veel minder waard te zijn dan waarvoor ze in de boeken staan. Er moest veel worden afgeboekt. Het CDA mist bij het huidige college de urgentie om de financiën op orde te krijgen. In de komende periode zullen we ons actief blijven inzetten voor een meer solide financieel beleid waarbij ook de risico’s goed worden beheerst en tijdig maatregelen genomen worden als dat nodig is. Het CDA wil dat begin 2014 de stresstest zoals die is ontwikkeld door de VNG1 wordt uitgevoerd op de gemeentelijke financiën. Het CDA kiest allereerst voor versobering, het schrappen van taken, efficiënter werken en 1
Vereniging van Nederlandse Gemeenten CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 4 Werken aan een sterk Deventer
besparingen op uitvoeringskosten en niet voor lastenverzwaring voor de burgers. Als het geld er niet is, moeten mensen meer zelf doen, meer eigen verantwoordelijkheid nemen en minder leunen op betaalde professionals. Uitgangspunt voor het CDA is dat iedereen moeten kunnen blijven meedoen Wij laten niemand achter, we laten niemand in de steek. Het CDA zal er alles aan doen om de positie van de zwakkeren in de samenleving te beschermen. De beste waarborg hiervoor is werk, vooral ook voor jongeren. Dit is één van onze speerpunten. Het CDA hecht aan het principe dat structurele uitgaven door structurele inkomsten worden bekostigd. Zo ontstaat er solide dekking voor meerjarige uitgaven die niet afhankelijk zijn van incidentele mee- en tegenvallers. 2. LEEFBAARHEID EN VEILIGHEID Gemeentelijk veiligheidsbeleid Je veilig voelen thuis, in je buurt en op straat is waar het om gaat. De resultaten van het veiligheidsbeleid geven een wisselend beeld; zo zijn er bijvoorbeeld minder geweldsdelicten, maar meer woninginbraken. Een stevig beleid blijft nodig. De gemeente heeft een belangrijke regietaak als het gaat om veiligheid. Veiligheidsbeleid is immers niet alleen een taak van gemeente, politie en justitie, maar juist ook van burgers, scholen, buurtverenigingen, horecaondernemers en winkeliers, woningcorporaties, (sport)-verenigingen, etc. Rol gemeente Veiligheidsbeleid vraagt visie, gezag, regels en handhaving. Het CDA vindt dat de gemeente op dit gebied drie taken heeft: Participatie bevorderen Het elkaar kennen en het zelforganiserend vermogen van burgers in buurten en wijken is belangrijk. Burgers, maatschappelijke organisaties en bedrijven hebben een eigen verantwoordelijkheid bij het voorkomen van onveiligheid. Respect voor elkaar moet een gedeeld begrip worden. Goede voorlichting en een lik-op-stuk-beleid helpen om duidelijk te maken wat kan en wat niet kan. Hiermee wordt verruwing van het maatschappelijke klimaat tegengegaan. Het CDA vindt het bevorderen van sociale samenhang in buurten, wijken en dorpen daarom van groot belang. Een afwezig ‘buurtgevoel’ leidt tot een gevoel van sociale onveiligheid. Het CDA wil initiatieven en activiteiten van de mensen zelf steunen en faciliteren. Dit bevordert zelfredzaamheid en gemeenschapszin. En dat is goed voor iedereen. Een actief preventiebeleid Het beleid is erop gericht criminaliteit en overlast niet alleen terug te dringen, maar ook te voorkomen. Dat gebeurt door voorlichting en samenwerking met ouders, scholen en maatschappelijke instellingen. Maar ook, als dit noodzakelijk is, door fysieke maatregelen, zoals cameratoezicht bij scholen, bedrijfsterreinen, in winkelgebieden en op de Brink. De uitgaansveiligheid wordt ook vergroot door goede afspraken met de horeca. Het CDA wil ruimte voor jongeren in alle buurten, ontmoetingsplaatsen. Cruyffcourts bijvoorbeeld moeten jongeren een plek geven waar ze terecht kunnen zonder overlast te veroorzaken. Malafide huis- en pandeigenaren kunnen rekenen op een harde aanpak. Overlasttegengaan en bestrijden Geweld mag onder geen enkele voorwaarde worden geaccepteerd. Het CDA vindt dat er steviger moet worden opgetreden tegen asociaal gedrag. Ook moet de politie meer in burger CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 5 Werken aan een sterk Deventer
controleren en handhaven. Wijkagenten en stadswachten kennen de buurten en wijken en de mensen die daar wonen en werken. Zij treden op als bemiddelaar, stimuleren de sociale samenhang in hun werkgebied en handhaven regels op straat. Leefbaarheid in dorp, buurt en wijk De leefbaarheid in buurten, wijken en dorpen wordt bepaald door de mensen zelf. De gemeente levert een bijdrage door te zorgen voor goede basisvoorzieningen en veiligheid. Verenigingsleven en vrijwilligerswerk spelen in Deventer een belangrijke rol, evenals de wijkaanpak. Voor het CDA gaat het om meedoen en draagvlak. Het CDA vindt het daarom erg belangrijk dat de gemeente er alles aan doet om burgers in dorpen, buurten en wijken te betrekken en medeverantwoordelijk te maken bij besluiten over de leefbaarheid en de inrichting van hun directe woonomgeving. De voorzieningen en winkels in de dorpen staan onder druk. Wij zetten ons blijvend in voor clustering van voorzieningen in en bij Kultuurhusen. 3. OPENBARE RUIMTE. Het CDA heeft er in het verleden mede voor gezorgd, dat de openbare ruimte in veel buurten is opgeknapt. Schoon, heel en veilig was het devies en dat moet ook zo blijven. Maar het is duidelijk dat de gemeente dit niet allemaal meer kan betalen. Daarom zullen mensen zelf verantwoordelijkheid moeten nemen. Deze noodzakelijke verandering past bij het gedachtegoed van het CDA. Het vraagt echter een gedegen aanpak. De overheid moet daadwerkelijk loslaten om de mensen zelf de kans te geven hun verantwoordelijkheid te nemen. Waar mogelijk moeten regels versoepeld worden. Bij de (her)inrichting van straten en pleinen moet aandacht zijn voor duurzaamheid van materialen en de kosten van onderhoud. Ook moet sterk rekening gehouden worden met de samenstelling van de wijk (kinderen, ouderen, gehandicapten). De voorzieningen moeten levensloopbestendig en aanpasbaar zijn. Binnen elke wijk of buurt dient een ‘plein’ uit te nodigen tot binding en ontmoeting. Woningcorporaties, particuliere verhuurders en particuliere woningbezitters moeten zo nodig worden aangesproken op hun verantwoordelijkheid voor de publieke ruimte. Openbaar groen Openbaar groen in de stad draagt bij aan een beter milieu en ruimtelijke kwaliteit. Bomen en planten zijn de longen voor een stedelijke omgeving en zorgen voor diversiteit van het straatbeeld (passend bij het karakter van de straat). Ondanks de beperkte middelen zullen we ons inzetten voor kwalitatief hoogwaardig openbaar groen. Bij herstructurering en nieuwbouw is behoud en aanleg van nieuwe groenvoorzieningen van groot belang.
4. VERKEER EN VERVOER Bereikbaarheid, verkeersveiligheid en duurzame vormen van mobiliteit zijn de speerpunten van het verkeers- en vervoersbeleid van het CDA. Het CDA vindt dat de bereikbaarheid van de stad verbeterd moet worden door een derde IJsselbrug ter hoogte van de Roland Holstlaan en door verbreding van de A1. Er moeten maatregelen genomen CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 6 Werken aan een sterk Deventer
worden om sluipverkeer door de gemeente Deventer te ontmoedigen. Daarnaast is het CDA voorstander van het verbreden van de A1 tussen Apeldoorn en Almelo. De doorstroming op de N348 moet omhoog, zodat de weg beter benut wordt en de andere stedelijke verkeersstromen ontlast. Het verkeersprobleem in Schalkhaar moet worden opgelost bijvoorbeeld door een noordelijke rondweg. De resultaten van het Bereikbaarheidsconclaaf verkeersmaatregelen in Deventer.
zijn
richtinggevend
voor
toekomstige
De Vijfhoek moet beter bereikbaar worden door de aanleg van de Oostriktunnel onder het spoor. Dit duurt al veel te lang, het CDA wil dat er zo snel mogelijk met de aanleg wordt gestart. Het CDA is voorstander van de realisatie van nieuwe stations binnen de gemeente, wanneer hiervoor genoeg reizigers zijn. Het CDA streeft naar een station in Bathmen. Daarnaast is het CDA voorstander van een spoorverdubbeling tussen Deventer en Olst, om zo de verbinding tussen Deventer en Zwolle betrouwbaar te maken en verder uit te breiden voor het personenvervoer. Het CDA is tegen extra goederenvervoer per trein via Deventer van en naar Duitsland. Dus geen spoorboog bij Bathmen en geen omlopen en kopmaken (locomotief naar de andere kant van de trein) op het station van Deventer. Het rangeren met goederentreinen in dichtbevolkt gebied levert onacceptabele geluids- en veiligheidsrisico’s op. Daarnaast staat de komst van extra goederentreinen een toename van reizigerstreinen in de weg. Een duur parkeerverwijssysteem is niet nodig. Het CDA streeft naar goede digitale informatie over het verkeer en het parkeren in Deventer. Onnodige verkeersdrempels en paaltjes moeten verwijderd worden. Het CDA is voor uitbreiding van de parkeervoorzieningen op de Worp. Enerzijds voorkomt dit verkeer in de (binnen)stad, anderzijds kan dit het parkeerprobleem in de straten van de Worp ontlasten. Het fietsverkeer in de gemeente Deventer en in de regio moet gestimuleerd worden door asfaltering van alle fietspaden. Asfaltering van fietsroutes voor woon- werkverkeer en schoolroutes voor kinderen hebben prioriteit. Snelle uitbreiding van de gratis fietsparkeervoorzieningen in de binnenstad en bij het station zijn nodig. Verder is het CDA voor kortere wachttijden voor fietsers bij verkeerslichten, de Nieuwstraat mag een fietsstraat worden, moeten fietspaden beter zichtbaar worden en moeten alle onnodige obstakels snel verwijderd. Voor het parkeren in de binnenstad kiest het CDA voor een flinke garage in het Sluiskwartier. Ook is een verbetering en vergroting van de bekendheid van de Noorderberggarage (Nieuwstraatgarage) noodzakelijk. Daarnaast streeft het CDA naar goede en betaalbare parkeerplaatsen voor ondernemers en bewoners in gebieden waar een vergunningsstelsel van toepassing is. Ook is het CDA op geselecteerde locaties in de binnenstad voorstander van kortere parkeertijden (tot maximaal een halve dag parkeren) en lang parkeren realiseren aan de randen van de stad, om zo te zorgen voor betere benutting en spreiding van de parkeervoorzieningen. 5. MILIEU, DUURZAAMHEID EN KLIMAATBELEID Uitgangspunten Rentmeesterschap, solidariteit en gespreide verantwoordelijkheid zijn de christendemocratische uitgangspunten die van bijzondere betekenis zijn bij het werken aan een goed leefmilieu. CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 7 Werken aan een sterk Deventer
Rentmeesterschap betekent dat wij de aarde in dezelfde of zo mogelijk in een betere conditie doorgeven aan onze kinderen. Daarom rust er op ons een morele plicht om schade aan het leefmilieu te voorkomen. Wij onderschrijven de doelstelling dat Deventer in 2030 energieneutraal moet zijn. Deventer levert de bijdrage aan duurzaamheid in (niet vrijblijvend) samenspel met burgers, bedrijven, woningbouwcorporaties en maatschappelijke organisaties en instellingen. We onderschrijven de doelstelling dat Deventer in 2030 klimaat neutraal moet zijn. Om dit te bereiken zijn diverse maatregelen op het gebied van energiebesparing, afvalscheiding, woningisolatie en duurzame energiebronnen vereist. Hiervoor is de inzet van burgers, bedrijven en gemeente nodig. We willen eigenaren en huurders steunen bij het doorvoeren van energiebesparing en CO2- reductie thuis. Nieuwe woonwijken worden klimaatneutraal ontwikkeld. Met woningcorporaties worden afspraken gemaakt om bij renovaties te kiezen voor duurzame en energiebesparende investeringen. Er worden plekken aangewezen waar ondernemers windmolens kunnen plaatsen. De gemeente moet volledig duurzaam inkopen. Op meer plekken in de gemeente moeten oplaadpunten voor elektrische fietsen en auto’s komen. De gemeente moet belemmeringen zo veel mogelijk wegnemen, maar de feitelijke installatie en exploitatie aan de markt over laten. Dankzij het CDA is in Deventer door de invoering van Diftar de scheiding van afval sterk verbeterd. Binnen de volgende coalitieperiode moet worden nagegaan of Diftar ook voor de toekomst de meest effectieve en efficiënte manier van afvalscheiding is. Als zich betere methoden voor afvalscheiding dan Diftar aandienen dan staat het CDA daar open voor; evenals voor aanpassingen van het huidige Diftar-systeem. Het CDA streeft naar een betere inzamelmethode in de binnenstad, door onder meer centrale inzamellocaties te realiseren voor groen, plastic, papier en sappakken. Zolang er voldoende alternatieven zijn wordt er geen (potentiële en/of maagdelijke) landbouwgrond gebruikt voor zonne-energieparken. Gebruik van (industriële en agrarische) daken en andere vormen van duurzame energie heeft de voorkeur. Het CDA wil dat Deventer samen met het rijk de geluidsoverlast langs de A1, vooral in Colmschate en Bathmen, aanpakt. 6.
ONTWIKKELING BUITENGEBIED.
Voor een duurzaam behoud van de kwaliteit in het buitengebied is het belangrijk dat inwoners zich betrokken voelen bij hun landschap. Betrokken inwoners nemen zelf initiatieven om mee te helpen het landschap te onderhouden. Een belangrijke ontwikkeling in de agrarische sector is de schaalvergroting. Het aantal agrarische bedrijven loopt sterk terug. De bedrijven die doorgaan, nemen flink in omvang toe. Dit proces vraagt een zorgvuldige afstemming van belangen en actieve sturing. Daarnaast is verbreding van de bedrijfsvoering een belangrijke ontwikkeling, te denken valt aan recreatie, agrarisch natuurbeheer, het leveren van energie of het verwerken van mest. Het CDA geeft ruimte aan deze ontwikkelingen door zich hiervoor actief in te zetten. De buitengebieden van Deventer beschikken nog steeds niet over snel internet, dit remt de economische ontwikkeling. Hiervoor moet snel een oplossing komen.
CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 8 Werken aan een sterk Deventer
Recreatie en toerisme zijn erg belangrijk. CDA Deventer wil die verder stimuleren en ontwikkelen. Het behoud van cultureel erfgoed en karakteristieke boerderijen is een speerpunt in ons landschapsbeleid. Dit naast aandacht voor natuur, ecologie en water. Het CDA zet zich in voor behoud van voorzieningen in de dorpen door clustering in Kultuurhusen. Het CDA wil zoveel mogelijk ondersteunend zijn bij uitwerken en realiseren van lokale initiatieven. Het afhandelen van aanvragen voor vergunningverlening aan ondernemers en burgers moet eenduidiger, eenvoudiger en sneller. Dit geldt voor heel Deventer. Het CDA heeft voor de plattelandsontwikkeling, naast alle regels uit Den Haag en Brussel, geen behoefte aan meer Deventer beleid. 7. RUIMTELIJKE ORDENING EN WONEN De inrichting van de publieke ruimte raakt ons allemaal. Het gaat om een zo goed mogelijk evenwicht tussen wonen, werken en recreëren en tussen economische en ecologische functies. Ruimtelijke ordening is een middel en geen doel. Maar het is een belangrijk instrument om de leefbaarheid en ruimtelijke kwaliteit in stand te houden en te bevorderen. De gemeente is een netwerker en samenwerkingspartner in de samenleving. Het oppakken van signalen en het faciliteren van processen (snel en flexibel) is het kerndomein van de gemeente. Inzet is om samen met partners, met het oog op wederzijdse belangen, bestemmingsplannen op te stellen en onnodige gedetailleerde regels te schrappen. De gemeentelijke rol spitst zich vooral toe als (snelle) procesbegeleider en als toetser van gemaakte afspraken. Dit laatste vanuit haar rol van bescherming van het algemeen belang. De gemeente trekt zich deels terug uit de inhoud en maakt niet zelf, maar in co-makership plannen. Voor het CDA staat spaarzaam omgaan met de beschikbare ruimte centraal. Dat betekent dat we kiezen voor inbreiding (zowel in de stad als in de dorpen) boven uitbreiding en voor hergebruik van bestaande bedrijfsterreinen en –panden. Nu de woningcorporaties zich weer gaan richten op hun ‘core business’, het verhuren van woningen aan mensen die daarvoor in aanmerking komen, en de financiële middelen van de corporaties veel beperkter zijn is een goede relatie tussen gemeente, corporaties en particuliere verhuurders meer dan ooit van belang. Die samenwerking is nodig om de herstructureringen van Rivierenwijk en Keizerslanden af te ronden en ook Voorstad-Oost en Rode Dorp. Verbetering van deze wijken krijgt voorrang op de realisatie van grootschalige prestigeprojecten in de binnenstad. Wonen is een primaire levensbehoefte. Helaas zit zowel de huurmarkt als de koopmarkt volledig op slot. Deventer heeft op zich voldoende betaalbare huurwoningen maar doordat deze deels bewoond worden door mensen die (inmiddels) een hoger inkomen hebben krijgen nieuwkomers nauwelijks kansen. Het CDA vindt dat dit ‘scheefwonen’ moet worden aangepakt. Enerzijds omdat het de doorstroming belemmerd maar ook omdat deze mensen best een meer reële prijs voor hun woning kunnen betalen. Woningcorporaties krijgen meer mogelijkheden om de huren af te stemmen op de werkelijke huurwaarde van de woningen en het CDA vindt dat ze dat ook moeten doen. Daarbij streeft het CDA naar gevarieerde woonmilieus. Om starters op de koopmarkt een kans te geven is het CDA voorstander van het bouwen van meer goedkope koopwoningen. In dorpen wordt gespreid in de tijd gebouwd.
CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 9 Werken aan een sterk Deventer
8. ECONOMISCHE ONTWIKKELING EN WERKGELEGENHEID Een gezond en actief bedrijfsleven is ook voor Deventer cruciaal, het gaat immers om werk en inkomen. Het is daarom van groot belang dat de gemeente daarvoor, in samenspraak met het bedrijfsleven en het onderwijs, de voorwaarden schept. De ontwikkeling van de economie en de werkgelegenheid in Deventer gaan nu niet goed. De economische crisis duurt lang en is diep. Hoewel de gemeente hieraan maar een bescheiden bijdrage kan leveren is het van het grootste belang dat alles gedaan wordt wat kan worden gedaan. Voor het CDA betekent dat ondernemers zoveel mogelijk helpen als ze willen investeren. Overbodige regels opruimen, snelle procedures. Kortom: ondernemers helpen daar waar mogelijk. Hierbij past ook een zichtbaar beleid om bedrijven naar Deventer te halen. Deventer moet op de kaart gezet worden als een plek waar kansen liggen. De begrippen ‘bijzondere beleefstad, ‘duurzame maakstad’ en ‘vrije informatiestad’ moeten daadwerkelijk inhoud krijgen. Leegstaande kantoor- en bedrijfspanden ontsieren onze gemeente en die moeten weer vol, een ruimere bestemmingsmogelijkheid kan daarbij helpen. Aanbestedingen moeten MKB-vriendelijk zijn en moeten voorwaarde bevatten voor stage- en leerwerkplaatsen. De samenwerking met het bedrijfsleven (MKB en DKW2) moet nog beter evenals de aandacht voor scholing via ROC en Saxion. Innovatie en creativiteit zijn voor het CDA sleutelbegrippen. Mensen die een onderneming willen starten en ondernemers die in financiële problemen dreigen te komen verdienen terecht een actieve en zichtbare opstelling en ondersteuning door het Gemeentelijk Regionaal Ondernemers Steunpunt (GROS), de activiteiten van het Ondernemershuis verdienen steun. 24-uurseconomie en zondagopenstelling Het CDA hecht aan een rustmoment. De zondag is hiervoor een geschikte dag. Dat is goed voor iedereen, goed voor gezinnen en goed voor sociale contacten. Daarom zijn we tegen verdere verruiming van de openstelling van winkels op de zondag. Jongeren en werk De werkloosheid onder jongeren is groot en baart zorgen. We moeten voorkomen dat er een verloren generatie ontstaat. Daarom moet de samenwerking tussen bedrijfsleven en onderwijs nog beter. Stageplaatsen zijn essentieel voor jongeren. Initiatieven als de Technicampus genieten onze warme steun. Toerisme en Recreatie. Toerisme en recreatie zijn goed voor de Deventer economie. Omdat de aantallen toeristen en dagjesmensen teruglopen is een grotere inspanning nodig. We willen ‘Deventer boeiende beleefstad’ inhoud geven door sterke inzet op vrijetijdseconomie en stadsmarketing met ook gecoördineerde inzet van moderne technologie, zoals een complete Deventer Bezoekers App, beslist noodzakelijk. Wij willen het evenementenaanbod versterken, hierdoor komen er mensen naar Deventer en geven hier ook kun geld uit. Dit is goed voor ondernemers en werkgelegenheid. Daarnaast is goed voor het imago en het vestigingsklimaat van de stad Deventer. Het CDA steunt ook de toerismeaanpak van Marketing Salland Uitbreiding van verblijfsmogelijkheden in het buitengebied moet worden gestimuleerd, net als verbetering of uitbreiding van fiets- en wandelmogelijkheden. 2
Deventer Kring van Werkgevers CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 10 Werken aan een sterk Deventer
9. GEZINNEN, JONGEREN, OUDEREN EN GENERATIEBELEID Gezin en familie Wij zien families als het fundament voor onze samenleving, waar mensen voor elkaar zorgen en verantwoordelijkheid nemen. Bijna iedereen groeit op in een gezin en binnen een familie. De familie speelt een grote rol bij het overdragen van normen en waarden en van onze cultuur. Dat vinden wij belangrijk. Wij doen graag iets extra’s voor gezinnen. Wij willen dat gezinnen genoeg geld hebben om voor elkaar te zorgen, bijvoorbeeld door de kinderbijslag. Maar we willen ook dat ouders de zorg voor hun kinderen goed kunnen combineren met hun werk. Wij vinden het verder belangrijk dat gezinnen in een buurt wonen waar kinderen veilig kunnen spelen. Met de meeste gezinnen gaat het goed. Maar als het mis gaat binnen een gezin moet de overheid snel ingrijpen. Gemeentelijke regie op de gehele keten van jeugd- en gezinsbeleid is noodzakelijk. Voor ernstige probleemgezinnen is er intensieve begeleiding. Aanvaarding van deze hulp is niet vrijblijvend. Het belang van het kind staat voorop. Jongeren Een maatschappij zonder actieve en gedreven jeugd heeft geen toekomst, mist verwondering en dynamiek. Ouderen hebben het vaak over ‘de jeugd van tegenwoordig’ maar met de meeste jongeren gaat het gelukkig heel goed. Ze gaan naar school, ze studeren, ze werken, ze zijn luchtig en onbekommerd en ontwikkelen zich tot volwassen deelnemers van de maatschappij. Het CDA wil jongeren graag meer betrekken bij beleidsvorming en besluiten die hen raken. Bijvoorbeeld bij het aanleggen en inrichten van voorzieningen, voor eigen plekken in de buurten of de wijken, voor jongerenontmoetingsplekken, Cruijff Courts of skatebanen. Ook steunt het CDA van harte de jeugdhonken van bijvoorbeeld Don Bosco en The Mall. Ook zijn er helaas groepen jongeren die van hun ouders te veel vrijheid krijgen en die niet aankunnen. Dat leidt tot een ongezonde leefstijl en overlast. De ouders raken dan de grip vaak helemaal kwijt. Het beleid van de gemeente moet er op gericht zijn om ontsporingen te voorkomen. In samenwerking met bijvoorbeeld sportverenigingen en scholen, worden programma’s voor jongeren opgezet, waarin wordt gewezen op de risico’s van overmatig alcoholgebruik, ongezonde voeding, (soft)drugsgebruik, gokverslaving, enzovoort. Sommige jongeren veroorzaken problemen die echt niet door de beugel kunnen. Het aandeel van jongeren en jongvolwassenen (14- tot 25-jarigen) dat overlast veroorzaakt en crimineel is, is te hoog. We moeten die groepen aanspreken op hun asociale gedrag en, als dat niet helpt, is meer toezicht en consequent optreden noodzakelijk. Zo nodig ook met een aanpak gericht op verbinding tussen de veiligheidsketen en de Jeugdzorgaanpak. Het CDA wil dat de decentralisatie van de Jeugdzorg leidt tot enerzijds een aanpak gericht op zorgproblematiek en anderzijds een aanpak volgens het principe: 1-gezin, -1-team, 1-plan-1 regisseur. Waarbij het gezin meer in zijn eigenkracht en regie wordt gezet, maar tegelijkertijd breed wordt ondersteund bij multiproblematiek over alle drie decentralisatie domeinen.
CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 11 Werken aan een sterk Deventer
Ouderen Dankzij de gestegen welvaart en toegenomen kwaliteit van de gezondheidszorg leven we langer. Veel ouderen zijn na hun pensionering maatschappelijk actief, anderen genieten volledig van hun welverdiende vrije tijd. Voor ouderen is het goed om lang zelfstandig te kunnen wonen. Hiervoor zijn meer levensloopbestendige woningen of aanleunwoningen bij verzorgingscentra nodig. Voor kwetsbare ouderen moeten we goed zorgen. Als de eenzaamheid toeslaat of de gezondheid minder wordt, hebben deze mensen aandacht nodig. We moeten dat niet meer van de overheid verwachten dit in buurten en wijken organiseren. Wij zetten ons graag in om deze vorm van mantelzorg te ondersteunen. Uit de doorberekeningen van het Centraal Planbureau (CPB) blijkt dat het CDA met haar plannen de ouderen in Nederland het meest ontziet. Dat is een bewuste keus. We leggen de rekening van de crisis niet alleen bij de ouderen neer. Het CDA is de enige partij die zich sterk maakt om de langdurige zorg in de AWBZ3 als een verzekerd recht te behouden. De afschaffing van Zorgzwaartepakketten 1 - 4 leidt er toe dat verzorgingstehuizen worden gesloten en mensen zo lang mogelijk thuis (moeten) blijven wonen. Het CDA wil dat de zorg rondom kwetsbare ouderen van hogere leeftijd gecoördineerd verloopt met een duidelijke regie tussen de zorgverleners. Sociale wijkteams kunnen hierbij een belangrijke rol spelen, maar ook bijvoorbeeld een Virtueel Verzorgingstehuis is een goede optie. Het voorkomen van eenzaamheid door stimulering van ontmoetingsfuncties is eveneens van groot belang. Allochtonen en immigranten De eerste generatie heeft nu de leeftijd dat ze vaak nauwelijks nog zelfstandig kunnen wonen en behoefte krijgen aan verzorging. Het CDA vraagt hier aandacht voor. Immigranten die in Nederland mogen blijven moeten inburgeren: ze moeten de Nederlandse taal leren en een startkwalificatie behalen. Het CDA streeft er naar dat mensen van allochtone afkomst meer gaan deelnemen aan advies- en cliëntenraden en vertegenwoordigd zijn in besturen bijvoorbeeld van zorginstellingen. Uiteraard ligt de primaire verantwoordelijkheid hiervoor bij de mensen zelf. Generatiebeleid In de vitale lokale samenleving die het CDA voor ogen staat, is sprake van respect en ontmoeting tussen generaties, tussen oud en jong. Ouderen hebben levenservaring en hebben maatschappelijke ontwikkelingen meegemaakt die interessant zijn voor jongeren. Aan de andere kant hebben de jongeren ambitie en passie. Het CDA wil dat de gemeenten programma’s en activiteiten ondersteunt die gericht zijn op binding en ontmoeting tussen generaties.
10. PARTICIPATIE, SOCIAAL BELEID EN ZORG Kwetsbare groepen in de samenleving hebben het in tijden van crisis extra moeilijk. Het CDA wil hen ondersteunen bij het zoeken naar werk en bij het (ook financieel) kunnen meedoen in de maatschappij. Samenwerking met maatschappelijke organisaties, zoals het Meester Geertshuis, Stichting Leergeld Deventer, Rechtop, Stichting Present, het Leger des Heils, de Voedselbank, vele 3
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten. CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 12 Werken aan een sterk Deventer
vrijwilligers en de Vrijwilligerscentrale en professionele partijen (zoals Sallcon en Cambio) is van even groot belang. Voor de armoedebestrijding is het belangrijk dat de regelingen bekend zijn bij de doelgroep, zodat meer gezinnen er gebruik van gaan maken. Stapelingen van regelingen dienen te worden tegengegaan. Decentralisatie van overheidstaken naar gemeenten De gemeente wordt in 2015 verantwoordelijk voor de begeleiding en dagbesteding van mensen met een lichamelijke beperking, psychische stoornis of een verstandelijke beperking en kwetsbare ouderen. Een deel van deze taken heeft zij nu ook al in de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO), een deel neemt zij over uit de AWBZ regeling van de Rijksoverheid. Niet langer staat indicatie en rechten op... centraal, maar op basis van een gesprek kijken naar wat iemand zelf kan, samen met zijn omgeving en vrijwilligers en wat dan daarnaast nog aanvullend nodig is vanuit de overheid. Het CDA hecht aan een warme samenleving waarbij we omzien naar elkaar. Inzet is dat er bij de gemeente sociale wijkteams komen die aanspreekpunt zijn voor mensen die hulp nodig hebben en die hen ondersteunen en begeleiden. Het CDA is voorstander van deze aanpak maar realiseert zich dat deze overgang complex is. Grote aandacht zal worden besteed aan zorgvuldigheid. Voorkomen moet worden dat mensen die echt hulp nodig hebben tussen wal en schip vallen. Werk en inkomen De gemeente wordt in 2015 verantwoordelijk voor het aan werk en inkomen helpen van niet alleen de 2400 bijstandsgerechtigden in Deventer, maar ook voor de honderden WSW-ers4 en honderden Wajongers die herkeurd worden. Wij willen dat hier een sterke gecoördineerde aanpak voor wordt ontwikkeld, waarbij er veel meer mensen aan werk worden geholpen dan nu het geval is, Werk is de belangrijkste voorwaarde voor het tegengaan van armoede en het gevoel van participeren, en er bij horen. Een aanpak volgens de WorkFast methode kan hier extra resultaat opleveren. Ook zal de samenwerking met de werkgevers die in het sociaal akkoord hebben toegezegd 100.000 extra banen te creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt gestructureerd moeten worden aangepakt. Minder overheid, meer samenleving De overheid doet een stap terug, de samenleving krijgt de kans het initiatief weer naar zich toe te trekken. Er komen woonservicezones, dit zijn gewone wijken, buurten of dorpen, met 1 of meerdere ontmoetingsplekken. Op deze ontmoetingsplekken kunnen alle buurtbewoners terecht voor activiteiten, voorzieningen en diensten. Voor wie dat nodig heeft, is zorg of sociaal contact dichtbij. Door de woonservicezones kunnen mensen zo lang mogelijk blijven wonen in hun vertrouwde omgeving. Deze opzet sluit goed aan bij het gedachtegoed van het CDA, wij ondersteunen initiatieven van burgers op dit terrein. Wederkerigheid Het CDA ondersteunt de gedachte van wederkerigheid. Van mensen met een bijstandsuitkering kan en mag een tegenprestatie worden gevraagd in de vorm van maatschappelijk nuttige werkzaamheden. Het uitvoeren van lijfelijke zorg en persoonlijke verzorging in het kader van Wederkerigheid, Meedoen en Eigen Kracht en Wet Werk en Bijstand (WWB) blijft echter voorbehouden aan professionals. In Deventer zetten we daarvoor geen buren, werklozen of vrijwilligers in.
4
Wet Sociale Werkvoorziening. CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 13 Werken aan een sterk Deventer
Vrijwilligers en mantelzorg Het CDA is de partij van de verantwoordelijke samenleving. Mensen die zich voor die samenleving inspannen zoals vrijwilligers en mantelzorgers verdienen respect. We juichen het toe als mensen zelf verantwoordelijkheid nemen voor elkaar en voor de samenleving. Daarom geven we ruim baan aan burgerinitiatieven, vrijwilligerswerk en maatschappelijke organisaties. Het CDA wil de positie versterken van mantelzorgers die bijvoorbeeld een zieke partner thuis verplegen. Het langdurig verlenen van mantelzorg kan namelijk een zware belasting zijn, vooral voor oudere mantelzorgers. Schuldhulpverlening Het toenemende beroep op schuldhulpverlening bij het Budget Adviesbureau Deventer (BAD) moet verminderd worden. Hiervoor is preventie, vroege signalering van betalingsachterstanden van mensen nodig zodat ze vroeg geholpen kunnen worden en niet wegzakken in een moeras van financiële problemen. Dus meer inspanningen ter voorkoming in plaats van steeds inzet op het oplossen van problemen. Voorlichtingsprojecten voor ouders en kinderen en afspraken met woningcorporaties over het tijdig signaleren van huurschulden, zodat huisuitzettingen kunnen worden voorkomen, zijn daarvoor belangrijk. WMO Iedereen moet zoveel mogelijk kunnen deelnemen aan de samenleving. Daarom zijn wij al jaren een groot voorstander van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). De WMO maakt het mogelijk dat ook mensen met een beperking mee kunnen doen in de samenleving. Bijvoorbeeld mensen met een handicap, chronisch zieken of ouderen. Gehandicapten die niet in staat zijn hun eigen zorg in te kopen en hun eigen financiën te regelen, moeten worden begeleid door een betrouwbare instantie. AWBZ De AWBZ verzekert alleen onafhankelijk voorgeschreven langdurige verzorging en verpleging. Alle onderdelen die niet met zorg te maken hebben, zoals wonen, verblijf en begeleiding, verdwijnen uit de AWBZ. Een uitzondering wordt gemaakt voor de begeleiding die verbonden is met de 24-uurs zorg. Mensen moeten zo lang mogelijk zelfstandig de regie over hun zorg kunnen voeren. Familie, vrienden en buurtgenoten spelen hierbij een essentiële rol. Als mensen individueel hun zorgverleners kunnen kiezen, kan er ruimte ontstaan voor kleinschalige zorgprojecten waarbij de individuele zorgvraag centraal staat. Mantelzorg en professionele zorg dienen elkaar te versterken. Wij ondersteunen de omschakeling van een aanbod- naar een vraag gestuurd zorgaanbod maar vragen daarbij aandacht voor mensen die zelf hun zorgvraag niet meer kunnen formuleren. Gehandicapten Mensen met een functionele beperking of handicap verdienen ondersteuning waar nodig. Het CDA vindt dat ook gehandicapten moeten kunnen beschikken over een persoonsgebonden budget, zodat zij zelf de benodigde zorg kunnen inkopen. Daarnaast moet er oog zijn voor het sociale netwerk waarbinnen gehandicapten leven. Familie, vrienden, buren en kennissen vormen immers de achtervang waarop zij kunnen terugvallen als het collectieve zorgsysteem onvoldoende kan inspelen op hun specifieke, individuele zorgbehoeften. Verslavingszorg Mensen die verslaafd raken aan drugs, alcohol of gokken, worden afhankelijk van de maatschappij, maar blijven verantwoordelijk voor hun eigen gedrag. Dat is het uitgangspunt bij de verslavingszorg die het CDA voor ogen staat. Vooral excessief alcoholgebruik van jongeren vraagt aandacht. In het CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 14 Werken aan een sterk Deventer
kader van preventie moet er streng worden gecontroleerd dat jongeren onder de achttien niet aan alcohol kunnen komen. Het CDA wil meer middelen inzetten om er voor te zorgen dat 16 en 17jarigen niet aan alcohol kunnen komen en inzet om misbruik te voorkomen.
11. ONDERWIJS Kwalitatief goed onderwijs Onderwijs vormt het fundament van onze samenleving. Dit betekent onder meer dat wij er aan hecht dat ouders hun kinderen naar een school kunnen sturen die aansluit bij hun levensovertuiging. Het CDA wil (jonge) mensen optimaal uitrusten met kennis en vaardigheden. Maar ook dat ze leren dat burgerschap iets anders is dan ‘klant-zijn’ van de samenleving. Het CDA wil investeren in talent, van speciaal onderwijs tot en met de universiteit. Ieders talent is waardevol. Niemand mag de school verlaten zonder een diploma. Onderwijs is van de samenleving: van de ouders, van de buurt en van de leerkrachten. Het CDA vindt dat onderwijs ambitieus hoort te zijn en ook zelf met initiatieven komt voor verbetering van het eigen functioneren. Het CDA kiest er in deze economisch moeilijke tijd bewust voor om te investeren in onderwijs en onderzoek. Voor het CDA geldt als uitgangspunt van het onderwijs dat we de basis op orde willen hebben en de lat omhoog. We verlangen van iedereen in het onderwijs extra inzet en willen af van de zesjescultuur. Belangrijkste noodzakelijke maatregelen: versterking kwaliteit leraren, gerichte investeringen om meer leraren om te scholen tot 1e-graads docent, vroeg investeren in kinderen met een taalachterstand, investeren in bijvoorbeeld extra huiswerkbegeleiding, bijlessen of Summer schools om daarmee het zittenblijven van leerlingen terug te dringen. Daarnaast vragen we aandacht voor excellente leerlingen, door middel van speciale programma’s. Kleine scholen in de dorpen moeten behouden blijven. School en omgeving Het CDA ziet scholen niet los van hun maatschappelijke omgeving. Omdat de bestuurlijke rol van de gemeente ten aanzien van het onderwijs is veranderd, moet zij vooral de samenwerking tussen scholen en instanties stimuleren. Jeugd- en jongerenwerk spelen hierbij een actieve rol. Daarbij gaat het om achterstandenbeleid, voortijdig schoolverlaten, terugdringen van ongeoorloofd schoolverzuim, praktijkonderwijs, voor- en naschoolse opvang, peuterspeelzaalwerk, volwasseneneducatie. Omdat opvoeding en educatie in elkaars verlengde liggen, vindt het CDA het belangrijk dat ouders bij de school zijn betrokken. De vrijwillige inzet van ouders op scholen is van onschatbare waarde. Ouders en opvoeders zijn de eerst verantwoordelijken voor de opvoeding. Wanneer zij echter daarin tekortschieten, vormen onderwijzers en leraren dikwijls de eerste opvang. Zij zijn van grote waarde bij het signaleren van verwaarlozing, mishandeling en sociaal-emotionele problemen van leerlingen. Van belang is dat daarbij de menselijke maat in acht wordt genomen, zodat leerlingen persoonlijke aandacht en begeleiding krijgen. Ongeoorloofd schoolverzuim en voortijdig schoolverlaten moeten verder teruggedrongen worden. Jongeren tot 23 jaar die uitvallen, worden teruggeleid naar school of aan een baan geholpen. Als dit niet lukt, komt er een zorgtraject.
CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 15 Werken aan een sterk Deventer
Brede scholen Brede scholen vormen een basisvoorziening waarin ook de voor- en naschoolse opvang, peuterspeelzaal en kinderopvang een plek hebben. Het CDA stimuleert die combinatiefuncties (cultuur/sport/brede school, maar ook met kinderopvang, open schoolpleinen, zorg). Leerwerktrajecten Het onderwijs moet beter inspelen op de arbeidsmarkt. Het besef is doorgedrongen dat sommige leerlingen via een individueel traject veel beter tot ontplooiing komen. Het CDA steunt dit en wil dat er afspraken gemaakt worden tussen het bedrijfsleven en beroepsonderwijs. Die zijn nu te veel uit elkaar gegroeid. Hiermee kan voor een deel het voortijdig schoolverlaten worden teruggedrongen. Dit is goed voor de toekomst van jongeren en goed voor de economie.
12 SAMENLEVEN, VRIJWILLIGERS EN INTEGRATIE Verenigingen Het CDA gelooft in een samenleving waarin mensen naar elkaar omzien en verantwoordelijkheid voor elkaar nemen. Heel praktisch ziet men dit terug binnen verenigingen. Daar zetten mensen zich vrijwillig in voor een gemeenschappelijk doel. Daar ontstaan op natuurlijke wijze sociale verbanden en relaties. Vrijwilligerswerk: Vrijwilligers zijn de ruggengraat van onze samenleving. Veel maatschappelijk nuttige taken zouden blijven liggen als er geen mensen zouden zijn die zich onbezoldigd inzetten voor de medemens. Vrijwilligers moeten hierin ondersteund worden met cursussen en hulp bij praktische problemen. Inspraak in beleid voor diegenen die dat willen, vergroot ook de bereidheid tot het doen van vrijwilligerswerk. Het CDA vindt daarom de makelaarsfunctie van de Vrijwilligers Centrale Deventer zeer belangrijk. Nadrukkelijker zal er aandacht moeten zijn voor het werven en behouden van jongeren als vrijwilligers, waarbij het CDA de voorkeur geeft aan continuering van de maatschappelijke stage, zoals ook in sommige andere gemeenten gebeurt. Het CDA vindt dat de gemeente de waardering van vrijwilligers en mantelzorgers tot uitdrukking moet laten komen door hen concreet te ondersteunen bij hun waardevolle taak. Kerken en levensbeschouwelijke organisaties Kerken, moskeeën, synagogen en levensbeschouwelijke organisaties zijn belangrijke voor de bewustwording van en het zoeken naar oplossingen van maatschappelijke problemen. Zij spelen een belangrijke rol bij het opvangen van vluchtelingen, van daklozen en bij de bestrijding van armoede. Het CDA wil dat kerken en daarmee te vergelijken instituties betrokken worden bij de uitvoering van (onderdelen van) de WMO. De wijkaanpak Voor het CDA blijft de wijkaanpak een belangrijk instrument om de invloed van burgers op hun omgeving mee vorm te geven. De aandacht komt meer te liggen op de vraag hoe buurtgenoten elkaar kunnen helpen. Het CDA speelt daarin graag een actieve rol. In de toekomst moeten mensen langer zelfstandig blijven wonen en dat kan alleen als mensen naar elkaar omzien.
ICT in de samenleving De buitengebieden van Deventer beschikken nog steeds niet over snel internet, dit remt de economische ontwikkeling en de leefbaarheid op het platteland. Hiervoor moet snel een oplossing komen. CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 16 Werken aan een sterk Deventer
De gemeente krijgt meer taken op het gebied van zorg. Met minder geld moet er meer gebeuren. Daarvoor is het nodig dat er in Deventer beter gebruik gemaakt gaat worden van ICT. Techniek op zich lost geen problemen op maar slimme inzet van de technologische mogelijkheden is beslist nodig. De ontwikkelingen op het gebied van digitale diensten en thuistechnologie kunnen en moeten worden ingezet om de kwaliteit van wonen en leven van onze burgers te verbeteren. Deventer heeft de infrastructuur, nu is verdere doorontwikkeling van de toepassingen een must. Integratie en participatie Integratie en participatie van bevolkingsgroepen blijft aandacht vragen van de gemeente. In het Deventer dat het CDA voor ogen staat zijn migranten goed geïntegreerd en spreken ze allemaal goed Nederlands Er is vrijheid van godsdienst, meningsuiting, onderwijs en persoonlijke levenssfeer. Aan de andere kant is er ook de Nederlandse rechtstaat, die is gebaseerd op gelijkwaardigheid (van mannen en vrouwen), vrijheid en solidariteit. Er moet een balans zijn tussen rechten en plichten, tussen vrijheid en verantwoordelijkheid en tussen individuele en maatschappelijke belangen. Ons land waarborgt grondrechten die soms niet vanzelfsprekend zijn in de landen waar migranten vandaan komen. Dit kan leiden tot onbegrip of zelfs afwijzing van democratische en rechtstatelijke waarden. Het belang van deze waarden en normen vraagt om permanente waakzaamheid, aandacht en onderhoud. Het proces van integratie moet van twee kanten komen. Het vraagt van iedereen, ongeacht afkomst, dat men zich openstelt voor de ander. Samenleven betekent in de visie van het CDA dat we elkaar zowel de ruimte geven als elkaar opzoeken. Het parool is meedoen. Dat vraagt om een open houding tussen bevolkingsgroepen en wederzijdse interesse in wat elkaar bezighoudt en bindt. In Deventer zit kracht en creativiteit, laten we die ook inzetten voor meer begrip tussen bevolkingsgroepen. 13. ERFGOED, KUNST, CULTUUR EN MEDIA Erfgoed Deventer heeft een enorm rijk cultureel en historisch erfgoed, veel monumentale panden, landschapselementen en landgoederen. Dit is van grote waarde. Dit erfgoed verbindt ons met het verleden en geeft richting voor de toekomst. Ook is het erg belangrijk voor het toerisme. Kunst en cultuur Het CDA heeft altijd in het bijzonder ook aandacht voor de niet-professionele kunst. Niet alleen als vrijetijdsbesteding maar in toenemende mate als dagbesteding binnen de zorg. In het kader van het onderwijs of buitenschoolse activiteiten kunnen kinderen en jongeren zich bewust worden van hun talenten voor creatieve zaken. Ook leren ze meer over de eigenheid en de lokale cultuur. Dit moet verder gestimuleerd worden. Het CDA pleit dan ook voor een vernieuwende manier van samenwerking tussen gemeente, kunstenaars en bedrijfsleven. Het CDA sluit daarbij aan bij de tendens in het kunst- en cultuurbeleid die gericht is op cultureel bewustzijn in de samenleving (zogeheten ‘vermaatschappelijking’ van kunst). De kunstsector dient een voortrekkersrol te vervullen voor de niet-professionele kunstbeoefening. Gewaakt moet worden voor vervlakking van cultuuruitingen. Het CDA daagt kunstenaars uit óók ondernemer te zijn. Te lang is kunst- en cultuurbeleid vooral subsidiebeleid geweest. Samen met het bedrijfsleven moet meerwaarde gezien en gevonden worden, opdat cultuuruitingen kunnen rekenen
CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 17 Werken aan een sterk Deventer
op draagvlak in de lokale gemeenschap, waarvoor – indien aan de orde – ook een financiële prijs moet worden betaald. Bibliotheek Een stad als Deventer heeft recht op een goede en moderne bibliotheek in de binnenstad, maar ook op over goede basisbibliotheken in wijken en dorpen. Daar vinden immers de meeste uitleningen plaats en is de toegankelijkheid voor kinderen het grootst. De nieuwe bibliotheek in de binnenstad mag niet ten koste gaan van de kleine in de wijken en de dorpen. Media De lokale en regionale media zijn belangrijk voor de samenleving. Niet alleen maatschappelijk maar zeker ook vanuit democratisch oogpunt. Bovendien heeft Radio-Oost een rol bij crises en rampen. Media voorzien in informatie en betrekken mensen daardoor ook bij de politiek. De rol van DRTV moet in de komende periode opnieuw worden bezien. 14. SPORT Het CDA hecht aan een bloeiend sportverenigingsleven. Sporten is gezond, zowel voor het lichaam als voor de geest. Het gemeentelijk sportbeleid moet gericht zijn op alle leeftijden. Sport is, zeker voor kinderen en jongeren, belangrijk omdat het zelfvertrouwen versterkt. Daarnaast leren sportende kinderen en jongeren met regels om te gaan, samen te lachen en samen en te huilen en respect voor elkaar en tegenstander op te brengen. Sportclubs hebben een maatschappelijke rol bij de aanpak van sociale problemen en het bevorderen van gezondheidsbewustzijn. De gemeente moet daarom clubs ondersteunen. Het subsidiebeleid moet sport betaalbaar en bereikbaar houden voor alle inwoners. Dat burgers daaraan ook zelf financieel bijdragen is vanzelfsprekend. Sportbeoefening van mensen met een laag inkomen is onderdeel van het gemeentelijke armoedebeleid via Rechtop! en Stichting Leergeld. Van verenigingen mag worden gevraagd dat zij zich inspannen om bepaalde doelgroepen te bereiken, zoals jongeren, migranten, mensen met een laag inkomen en gehandicapten. Een van de grootste problemen van sportverenigingen is het vinden van vrijwilligers en goede bestuursleden. Beleid gericht op versterking van de structuur van sportverenigingen is noodzakelijk. 15. Financiën In de afgelopen collegeperiode is de financiële positie van de gemeente Deventer sterk verslechterd. Er moest veel geld worden afgeschreven omdat aangekochte gronden veel minder waard bleken dan waarvoor deze in de gemeentelijke boeken stonden. Ondanks deze en andere tegenvallers nam het college weinig maatregelen om dat de financiële positie op orde te houden. Reserves werden aangesproken, het eigen vermogen daalde drastisch en de schulden nemen sterk toe. In de komende collegeperiode stijgt de begroting van de gemeente sterk als gevolg van decentralisaties van rijkstaken. En de gemeente moet die nieuwe taken ook nog eens met minder geld uitvoeren. De financiële risico’s voor de gemeente liggen in de komende periode voornamelijk op dit terrein. Ook de nieuwe rijksbezuinigingen hebben hun weerslag op de gemeente. Wij vinden dat in er in de komende periode geen behoefte is aan nieuw beleid. Zaken die in werking gezet zijn maken we netjes af en onnodig beleid wordt weggesnoeid.
CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 18 Werken aan een sterk Deventer
Het CDA is tegenstander van het verhogen van de OZB om uit de problemen te komen, deze is al erg hoog in Deventer. De oplossing voor financiële problemen kan alleen komen uit een fundamentele discussie over de kerntaken van de gemeente. Zaken die goed en verantwoord door maatschappelijke, particuliere en commerciële organisaties kunnen worden uitgevoerd moet de gemeente loslaten. Het CDA zal zich hiervoor actief inzetten. Een goed sociaal vangnet (inkomen en zorg), de rechtsorde en veiligheid, infrastructuur, duurzaamheid en wettelijke taken behoren in onze visie tot de kerntaken van de gemeentelijke overheid. Het geheel overziend pleit het CDA dringend voor terugkeer naar een sober en verantwoord financieel beleid en aflossing van de schulden.
CDA-Deventer verkiezingsprogramma 2014 – 2018 pagina 19 Werken aan een sterk Deventer