Het partnerschap van Regiobranding Zuid-Limburg
Samen bouwen aan een sterk merk Innoveren is onze twééde natuur
december 2013
Inhoud
1 Regiobranding Zuid-Limburg
3
2 De projecten zijn de lading van het merk
6
3 Krachtige projecten, krachtig gepositioneerd
10
4 Het partnerschap
18
5 ConnectLimburg en Regiobranding
21
6 Samen staan we sterk
22
2 / 3
Samen bouwen aan een sterk merk
1 Regiobranding Zuid-Limburg De Stichting Regiobranding Zuid-Limburg is in 2008 gestart als een samenwerking van 55 bedrijven en instellingen, alle 18 Zuid-Limburgse gemeenten en de Provincie Limburg. Dit samenwerkingsverband heeft de afgelopen vier jaar succesvol gewerkt aan het reputatiemanagement van de regio. Het imago van het gebied is op alle indicatoren verbeterd en de in 2008 gestelde doelen1 voor de eerste periode van 4 jaar zijn behaald. Hiermee is het fundament gelegd voor de verdere versterking van het imago waarbij de komende jaren meer accent wordt gelegd op economie (Brainport2020) en de internationale, euregionale context. — 1 doelstelling uit Meerjarenplan 2008 - 2012
% NL’ers dat Zuid-Limburg associeert met... (bron: Universiteit Maastricht) 35%
30%
25%
20%
15%
10%
5% carrièrekansen toptechnologie
0% 0-meting 2008
1-meting 2010
alle Nederlanders
2-meting 2012
2010
2011
doelgroep (HBOplus)
2012
doelstelling 2008-2012
Zuid-Limburg is een hoog tempo aan het
zuid-limburg 20-25 jaar
vergrijzen, maar tegelijkertijd - in een nog iets hoger tempo - aan het vergroenen.
41000
(bron: CBS)
40000 39000 38000 37000 36000 35000 34000 33000 32000 2007
2008
2009
2010
2011
2012
2009
2010
2011
2012
2009
2010
2011
2012
zuid-limburg 65+ 125000
120000
115000
110000
105000 100000 2007
2008
Relatieve ontwikkeling 20-25 jaar 65+ 2007=100
120 115
110
105
100
95 90 2007
2008
4 / 5
Samen bouwen aan een sterk merk
In de cyclus van langjarige branding-operaties verschuift de focus gaandeweg van communicatie naar inhoud. Met andere woorden: ‘prove what you claim’. Dat is dan ook precies wat Regiobranding nu doet. We starten met on-brand versterkende projecten die bewijzen wat we beweren, die een sterk communicatieve uitstraling hebben, actuele thema’s aanpakken en tegelijkertijd bijdragen aan de gewenste profilering. Een logisch gevolg van deze nieuwe aanpak is dat de uitvoering van deze on-brand versterkende projecten, acties en evenementen daar ligt waar zij thuis hoort: bij ondernemers, organisaties, instellingen en overheden in het veld. Regiobranding fungeert als aanjager, brengt regionale partnerships tot stand en zorgt daarnaast voor de continuïteit van de gevoerde, succesvolle strategie van de afgelopen jaren. De bijdrage van de partners vloeit volledig in de projecten. De activiteiten die Regiobranding in dit verband uitvoert, worden betaald uit de basisorganisatie (funding: de Zuid-Limburgse gemeenten).
De cruciale vraag is: hoe houden we de vergroening vast? Heel West-Europa vergrijst, Zuid-Limburg sneller dan gemiddeld. We zitten middenin de ‘Battle for the Brains’, waarbij het zaak is talent vast te houden en aan te trekken om onze economie vitaal en weerbaar te houden. Zuid-Limburg doet dat met: banen, economische ontwikkeling (Brainport2020) en de ontsluiting van de Euregio. Maar wat ook onmisbaar is: een krachtig imago. Een goed product, met een slecht imago, verkoopt niet. Dat geldt ook voor regio’s. Daarom werken we aan dat imago. En met succes. Regiobranding Zuid-Limburg ligt op koers. De doelstellingen voor de periode 2008 – 2012 zijn bereikt. Het imago is duidelijk ten positieve in beweging gekomen. Zuid-Limburg beweegt van louter ‘Bourgondisch’ naar een meer innovatieve, economisch kansrijke reputatie. Een imago dat in 2000 jaar is opgebouwd, is echter niet in 4 jaar om. Imagoveran deringen, zeker van gebieden, gaan langzaam en vergen een lange adem. Het is als een mammoettanker die in de afgelopen periode met veel zorg en toewijding uit het dok is gemanoeuvreerd. Nu bevindt zij zich op volle zee, vaart de juiste koers, maar heeft de overkant van de oceaan nog niet bereikt. Om de investeringen van de afgelopen jaren te borgen, zal het schip doorvaren. Het bestuur van de Stichting Regiobranding heeft dan ook besloten op volle stoom vooruit te gaan. Maar dat kan niet zonder uw steun. Het is in ons, én in uw belang, dat we bewoners, bezoekers, bedrijven en bollebozen blijven vasthouden en aantrekken.
Het succes van uw bedrijf, uw instelling, uw sector is sterk afhankelijk van het imago van onze regio. Daarom bouwen we samen aan dat sterke merk Zuid-Limburg.
foto: Jos Vaessens
6 / 7
Samen bouwen aan een sterk merk
2 De projecten zijn de lading van het merk Zuid-Limburg wil bekend staan als een internationale, grenzeloze en gastvrije regio met een ideale work-life balance. Een regio die carrièrekansen en toptechnologische ontwikkelingen vanzelfsprekend combineert met leefkwaliteit en savoir vivre, in de meest Europese regio van Nederland en de meest internationale regio van Europa. Kortom: een economisch vitale regio, met een hoge leefkwaliteit in een internationale setting. Dat is de gewenste propositie voor de regio die is vastgelegd in het meerjarenplan van Regiobranding Zuid-Limburg2. Om dat doel te bereiken is de Stichting Regiobranding Zuid-Limburg initiatiefnemer van, of betrokken bij een aantal projecten en activiteiten die de gewenste positionering van het gebied kracht bij zetten. De projecten concentreren zich rondom de drie pijlers van de positionering: economie, leefkwaliteit en Euregio.
Prove what you claim. Gecoördineerde inzet rond een gewenst imago. Bij Regiobranding gaat het erom symbolische en betekenisvolle acties te ontwikkelen die het verhaal van het gebied vertellen. Daarom is Regiobranding ook sterk betrokken bij beleid, bij evenementen en bij ontwikkelingen die een sterke reputatiewaarde hebben. Niet de stichting, maar de samenleving vormt en maakt het imago. Niet de campagne, maar de inhoud. Gecoördineerd gedrag rondom een gewenste reputatie is de inzet. Een hechte samenwerking met de marketingpartijen in het gebied is dan ook de basis van ons werk. De VVV’s, LIOF, onderwijsinstellingen en wooncorporaties hebben belang bij een sterk imago. En andersom: het imago wordt bepaald door de marketingactiviteiten. Branding en marketing zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. — 2 http://www.zuidlimburg.nl/upload/div/130326_branding_zuid-limburg_2014-2020.pdf
Een WK Wielrennen (2012) is een event dat wereldwijd de regio in de spotlights zet. Regiobranding werkt mee aan de positionering daarvan. http://www.youtube. com/watch?v=SBiSius7uIE.
Economische bewijzen: LED en Brainport2020 In dit domein worden de economische sectoren gepositioneerd, in nauwe samenwerking met Limburg Economic Development. LED heeft als doel de regio aan te sluiten op de Brainport2020-agenda. We hebben het dan over de twee kernsectoren Materialen & Chemie en Life Sciences & Health. Maar ook over de spin-offs, crossovers en ondersteunende pilaren onder de regionale economie: • Zorginnovaties (Systems & Care); • Smart Services; • Logistiek; • Leisure; • Energy.
BEWIJS VAN LEEFKWALITEIT: CULTUUR, LANDSCHAP EN SPORT Regiobranding is betrokken bij het project Euregionale Cultuurportal en positioneert diverse culturele projecten als Fashionclash, WMC, CulturaNova, Nederlandse Dans dagen, enz. Daarnaast is Regiobranding mede-ontwikkelaar van de Euregionale Cultuurportal. Op het gebied van Sport en Recreatie is Regiobranding betrokken bij de positionering van de Sportzone Sittard-Geleen en de koppeling met het Zuid-Limburgs landschap en (sportieve) recreatie.
Euregio De internationale (Euregionale) context is de basis onder alle activiteiten in het kader van economie en leefkwaliteit. Zuid-Limburg als internationale regio is de rode draad in de projecten. De komende periode wordt bovendien gebruikt om met de regio Aken de wensen en mogelijkheden van een gezamenlijke gebiedsmarketing te onderzoeken.
8 / 9
Samen bouwen aan een sterk merk
Euregionale Careerportal Ter ondersteuning van de economische positionering lanceerde Regiobranding Zuid-Limburg in 2013 de Euregionale Careerportal. Een continu aanbod van minimaal 1250 banen op HBO/WO-niveau in en rond Zuid-Limburg (maximaal 1 uur reistijd) in samenwerking met Banenrijklimburg. Daarbij wordt een Euregionale Careerservice aangeboden waarbij mensen actief worden ondersteund als ze over de grens gaan werken. De Euregionale Careerportal wordt in de hele Euregio gepromoot.
Aantal bereikbare banen per inwoner binnen
Aantal bereikbare banen per inwoner binnen
1 uur reistijd. Alleen Nederlandse banen
1 uur reistijd. Alle banen tellen mee, ook in
tellen mee.
de Euregio. (bron: Atlas voor Gemeenten)
Limburg biedt evenveel carrièrekansen als de Randstad – mits de landsgrenzen geen blokkade meer zijn.
10 / 11
Samen bouwen aan een sterk merk
3 Krachtige projecten, krachtig gepositioneerd De strategie van Regiobranding is: “prove what you claim”. Bewijs wat je beweert. Krachtige projecten zijn in staat om aandacht te verdienen van de beoogde doelgroep. Regiobranding zet daarvoor een effectieve mix van brandings- strategieën in:
1 Websites en internetmanagement • • • • • •
www.zuidlimburg.nl www.ledbrainport2020.nl www.maastrichtregion.com (expat site en service) www.maastrichtaachen.com social media, trafficmanagement 70.000 unieke bezoekers per maand
2 Innovatie en Technologie • • • •
in samenwerking met LED (Limburg Economic Development) als onderdeel van de Brainport2020-agenda www.ledbrainport2020.nl wekelijkse nieuwsbrieven, bijeenkomsten, presentaties
3 Co-branding Merkversterkende gebeurtenissen, projecten en events worden door Regiobranding aan een sterkere positionering geholpen. Bijvoorbeeld: Regiobranding verzorgde de offline en online PR voor de opening van het UWC Maastricht.
> Met een uitgekiende (social)mediastrategie bereikte Zuid-Limburg 2,3 miljoen mensen wereldwijd en diverse landelijke media.
< De website van LED is een product van Regiobranding.
4 Public Relations (PR) op Zuid-Limburgse schaal • • • •
Public affairs en mediarelaties Lobby en agendasetting Infographics, statistieken, voorlichting Ontvangsten, werkbezoeken, seminars, presentaties.
Zuid-Limburg ontgrenst. Voor een grenzeloze groei van Nederland. De Nederlandse economie is onlosmakelijk verbonden met Europa en de wereld. Zij kan een nieuwe boost krijgen als grenzen definitief oplossen en de laatste blokkades voor een grenzeloze groei worden opgeruimd. Om te beginnen bij haar poort naar Europa: ZuidLimburg. GB
AMSTERDAM
NL ROTTERDAM
EINDHOVEN
10,5 mln Grenzeloze regio Zuid-LimburgLONDON grenst voor 6 kilometer aan Nederland en voor 220 kilometer aan het buitenland. De regio is onderdeel van een Europese regio van 5,9 miljoen inwoners. Grofweg: de EindhovenLeuven-Aken Triangle (ELAt).
Zie http://nieuws.zuidlimburg.nl/blog/zuid limburg-in-het-nieuwe-regeerakkoord.
Grenzeloze toptechnologie Het Nederlandse deel van deze Europese technologieregio, met 30.000 studenten in Zuid-Limburg, presteert nu al sterk. ZuidoostNederland (Limburg en de regio Eindhoven) levert 35% van de Nederlandse export, 45% van de private R&D-uitgaven en 54% van de Nederlandse patenten. De kracht van het Duitse deel van deze technologieregio concentreert zich in Aken met ruim 36.000 studenten op de Technische Universiteit. Daar wordt de komende jaren twee miljard euro geïnvesteerd in toptechnologische bedrijroad vigheid. Leuven is het concentratiepunt in het Belgische deel met water ruim 40.000 studenten en veleairport nieuwe technologiebedrijven die in harbour de afgelopen jaren zijn ontstaan.
html#video.
D
WEEZE
B
61 mln
Fragment uit lobbyfilm t.b.v. regeerakkoord.
HAMBURG
VENLO
DUISBURG DÜSSELDORF
ZUID-LIMBURG SITTARDGELEEN
ANTWERPEN
MAASTRICHT BRUSSEL
KÖLN HEERLEN
LEUVEN AACHEN
B
LIÈGE
D
CHARLEROI 10
FRANKFURT
0k m
LUXEMBOURG Grenzeloze kennisdeling De economische winst van grenzeloos verkeer van kennis wordt
L
Fragment uit position paper t.b.v. regeer Fbereikt als universiteiten met elkaar en met bedrijven over de akkoord. Voor het hele stuk: barge terminal population
PARIS
De Europese kansen in Zuid-Limburg zitten in de bundeling van de krachten over de grenzen heen. De bundeling van kennis en kunde met de toptechnologie in Duitsland en België leidt tot ‘kassa’ voor de Nederlandse economie. De bewijzen liggen er: internationale onderzoeksinstituten en opleidingen die in gezamenlijkheid worden gerund door de universiteiten van Aken, Hasselt en Maastricht en het Forschungszentrum Jülich.
http://www.zuidlimburg.nl/upload/div/ zuid-limburg-ontgrenst.pdf.
Grenzeloos OV De economische winst van grenzeloos openbaar vervoer wordt bereikt met aanvaardbare reistijden tussen de economische- en de kenniscentra in onze Euregio. Het aantal samenwerkingsverbanden over de grens heen en de beschikbaarheid van bèta-arbeidskrachten neemt dan toe. De concrete opdracht is de reistijden met het openbaar vervoer vanuit Zuid-Limburg met Aken, Jülich, Leuven, Hasselt en Luik terug te brengen tot normale Nederlandse proporties.
0,5 mln
64 mln heen kunnen samenwerken zoals dat binnen Nederland grens
normaal is. Die bundeling van kennis en ondernemerschap leidt METZ dan tot nieuwe technologieën en nieuwe banen. De concrete opdracht is om alle formele regels die de grensoverschrijdende samenwerking verzwaren ten opzichte van binnenlandse samenwerking, af te schaffen. Grenzeloze carrières De economische winst van grenzeloos verkeer van carrières is bereikt als jonge mensen in Zuid-Limburg niet alleen een baan, maar ook een carrière in het vooruitzicht hebben. De Europese regio is nu al een gebied met miljoenen arbeidsplaatsen. Maar ‘jobhoppen’ stuit vaak op bureaucratische grensblokkades. Betere carrièremogelijkheden vergroten de aantrekkingskracht op (de beste) kenniswerkers en leiden tot meer innovatie en nieuwe marktkansen. De concrete opdracht is om alle fiscale, juridische en pensioentechnische regels voor werknemers in de Europese regio (minimaal) gelijkwaardig te laten zijn ten opzichte van een werknemer met een carrière binnen Nederland.
Renaissance in Zuid -Limburg De Werkloosheid is in ZuidGrenzeloze ambitie Limburg lager dan het Nederlands gemiddelde. Verklaring: vergrijzingen en overZuid-Limburgse ondernemers, (onderwijs)instellingen relatief goede economische ontwikkeling. heden werken samen aan de Europese technologieregio. Dat doen zij vanuit het geloof in een sterke industriepolitiek, vanuit één visie, met heldere prioriteiten en met de bereidheid hierin fors te investeren. De realisatie van een grenzeloosDeZuid-Limburg is hierin levensverwachting in Zuid-Limburg is het laagst van heel Nederland, een topprioriteit. De grote impuls die dit geeft aan de hoewel Nederlandse het verschil met het Nederlands gemiddelde economie maakt het logisch dat deze prioriteit ‘slechts’wordt 0,8 jaar is. opgenomen s aa in het nieuwe nationale regeerakkoord. M
Zuid-Limburg is ‘grijzer’ dan NL en vergrijst ook sneller. De relatief grote gezinnen tijdens de babyboom worden nu massaal 65+.
Zuid-Limburg is ‘groener’ dan Nederland en vergroent ook sneller. Verklaring: de groei van het aantal studenten dat vervolgens in toenemende mate in de regio blijft.
Sittard Sinds 2008 komen er jaarlijks meer mensen in Zuid-Limburg wonen dan er vertrekken (positief migratiesaldo).
Geleen
Heerlen
Geu
Maastricht
l
Het gemiddeld inkomen ligt iets lager dan het landelijk gemiddelde, maar door lagere woonlasten leidt dat niet tot minder koopkracht.
In Zuid-Limburg gaan nog altijd meer mensen dood dan er geboren worden (negatief geboortesaldo). Zuid-Limburg is ruim tweemaal dichter bevolkt dan Nederland. Het is de 8ste dichtstbevolkte regio van het land, nog voor bv. regio Utrecht en regio Rijnmond.
Sinds 2005 daalt jaarlijks de krimp en is zelfs bijna tot stilstand gekomen. Prognose CBS tot 2025: geen noemenswaardige krimp (bevolking zal stabiliseren ergens tussen de + 2,5% en -2,5% ten opzichte van nu).
NRC 280412 / RB / Bron: CBS, Rabobank regiomotor, NiCIS 2011
Het gerestaureerde Glaspaleis in Heerlen, in 1932 ontworpen door architect Frits Peutz. Foto Leo van Velzen
Geen stad in Zuid-Limburg viel zo diep als Heerlen na de sluiting van de mijnen. Maar in 2005 kwam de ommekeer. En ook economisch gaat het de gemeente steeds beter. Met nieuwe energie. „Een stad die vervalt, daar willen burgers en bedrijven niks mee.”
Door Marcia Luyten
Mediarelaties zijn van groot belang voor een evenwichtige publiciteit over het gebied.
H
et scheelde weinig of het Glaspaleis uit 1935 in Heerlen was neergehaald. Zoals alles wat aan de mijnen herinnerde met wortel en tak werd uitgeroeid. In 1975 ging de laatste steenkolenmijn dicht en midden jaren tachtig was de ZuidLimburgse gemeente bankroet. Glorieerde ze in de jaren vijftig als de rijkste en modernste stad van Nederland, nog geen generatie later was de stad verloederd. Het hart van Heerlen werd een sinister junkenhol waar verslaafden foerageerden. Maar in 2012 komen voor het vijfde jaar op rij hiphoppers en breakdancers uit de hele wereld naar het voormalig glazen winkelpand voor The Notorious International Breakdance Event. De nieuwe naam van het pand is Schunck (spreek uit: sjoenk). Het is urban culture: een architectuurcentrum en een museum voor moderne kunst. Schunck biedt een podium aan beginnende musici en muzikanten van zijn eigen muziekschool . Als bibliotheek is het een publieke huiskamer voor 400 duizend bezoekers per jaar. Met de moed der wanhoop koos de gemeente in 1995 voor restauratie. Nog geen vijf jaar later riep de Union
of International Architects het Glaspaleis van Frits Peutz uit tot een van de duizend belangrijkste gebouwen van de twintigste eeuw. Als culturele instelling werd Schunck opnieuw het hart van de stad. Dat was het ook in de gloriedagen van de steenkoolindustrie. Toen kwamen mijnwerkersvrouwen uit de wijde omtrek naar warenhuis Schunck voor al hun kleren, lakens en handdoeken die ze betaalden met bonnen van de mijn. „Voor Heerlenaren is het gerestaureerde Glaspaleis toonbeeld van herwonnen zelfvertrouwen”, zegt Riet de Wit, SPwethouder van economische zaken. Feit is dat in Heerlen de laatste tien jaar culturele plekken opbloeien. De gemeente investeerde fors. Na de renovatie van het glaspaleis, voor 25 miljoen euro, werden andere gebouwen van Peutz opgeknapt: Theater Heerlen en bioscoop Royal. Ook poppodium De Nieuwe Nor en cultuurhuis Patronaat kregen een tweede leven. Nu vestigen jonge kunstenaars van de academies in Maastricht zich in Heerlen en trekt de ‘creatieve industrie’ erheen.
Windbuilen Toen in de gloriedagen van de mijnen de Heerlense Carnavalsvereniging werd opgericht, heette die
Winkbülle. Windbuilen, praatjesmakers, opscheppers, het was gezonde zelfspot van een trotse stad. Ze koesterde de wetenschap dat hier de wederopbouw van Nederland werd gefinancierd. Die bravoure is Heerlen kwijt. Geen stad in Nederland viel zo snel zo diep als Heerlen na de sluiting van de mijnen tussen 1965 en 1975. Er was weinig bedrijvigheid buiten de mijn, een middenklasse ontbrak. In 1975 stonden in Heerlen en omgeving 75.000 mensen op straat – 40.000 werknemers van de mijnen, 35.000 afgeleide werklozen. De straat verloederde en dat zat economisch herstel in de weg, vertelt wethouder Riet de Wit. „Een stad die vervalt, daar willen burgers en bedrijven niks meer mee. Eind jaren negentig keerden de eigen inwoners zich van de stad af.” Met het millenniumjaar als, zegt de wethouder, „het absolute dieptepunt”. In 2001 moest Operatie Hartslag Heerlen weer veilig maken. Van politie en justitie tot schoonmaakbedrijven en verslavingszorg, alle maatschappelijke organisaties werkten samen om criminelen en junks van de straat te halen. De kosten liepen volgens de gemeente in de miljoenen. De opbrengst is minder goed te kwantificeren, al nam het ‘subjectieve veiligheidsgevoel’ van de burger toe. In 2003 voelde 51 procent van de Heerlenaren zich onveilig, in 2011 42 procent. In het stadscentrum waren in 2000 nog 950 drugsverslaafden. Die zijn nu weg. In 2005 was de stad clean, zegt wethouder De Wit. Heerlen kon beginnen zichzelf opnieuw uit te vinden. Culturele instellingen werd nieuw leven ingeblazen door de gemeente. Maar hoe zit het met een economische herrijzenis? Die weg uit het dal omhoog gaat twee stappen vooruit, een naar achter, zo blijkt. Is de bin-
nenstad schoon, komt de economische crisis. Beginnen Heerlen en Aken op de landsgrens bedrijventerrein Avantis, woont er de korenwolf. Nadat rechtszaken rond de hamster tot aan de Raad van State zijn uitgevochten, blijken investeerders vertrokken. De bedrijven die bleven, ondervinden vooral hinder van de grensligging; in plaats van dat bedrijven kunnen kiezen tussen Duitse of Nederlandse regels, eisen beide landen naleving van de eigen voorschriften. Maar vooruit gaat het, sinds enkele jaren. Zuid-Limburg was in 2010 de sterkste economische stijger van het land, zo blijkt uit de Regio Top 40 van de Rabobank. Het aantal arbeidsplaatsen in de regio Heerlen groeit gestaag; van 49.000 in 2005 naar 57.000 in 2011. Mede dankzij een groots opgezette dierentuin groeide het toerisme. Heerlen is weg uit de landelijke toptien van winkelleegstand. En terwijl Zuid-Limburg in 2009 nog op onderste plek stond van de Regio Top 40, katapulteerde het zuiden zich in 2011 naar plaats 6.
Haags monsterbedrag Maar Zuid-Limburg is meer dan de regio Heerlen. Het bestaat uit drie verschillende delen: Maastricht, Heerlen en Sittard-Geleen. De Oostelijke en Westelijke Mijnstreek (Heerlen en Sittard-Geleen), waren modern en welvarend tot 1970. Maastricht maakte eerder de neergang van zijn glas- en porseleinindustrie mee. Toen Heerlen in de jaren tachtig verloederde, werd Maastricht chic en
‘Voor Heerlenaren is ’t Glaspaleis toonbeeld van herwonnen zelfvertrouwen’
rijk. Die gelijktijdigheid is geen toeval. Met de mijnsluiting kwam een monsterbedrag uit Den Haag naar het Zuiden: 535 miljoen gulden (243 miljoen euro) tussen 1978 en 1990. Onderdeel van de herstructurering was dat Limburg vocht voor een universiteit. Ger Kockelkorn, toen PvdAgedeputeerde in de Provinciale Staten: „Het was Maastricht of geen universiteit. Toen werd het Maastricht.” Sittard-Geleen was na 1965 een ander verhaal. In wat de Westelijke Mijnstreek wordt genoemd, stond maar één mijn. Juist daar bleef een restant van de Dutch State Mines staan: een fabriek die plastic en kunstmest maakte. Deze chemische dochteronderneming bouwde voort op de kennis over materialen die in dik 70 jaar mijnindustrie was vergaard. In de decennia die volgden, transformeerde DSM zich met groot succes tot een beursgenoteerde onderneming. De kunstmestfabrikant werd producent van fijnchemicaliën, om in de eenentwintigste eeuw wereldwijd toonaangevend te zijn in voedingssupplementen en materialen voor in het menselijk lichaam, zogenoemde life sciences. Telkens wanneer DSM een bedrijfstak afstootte, bleef in SittardGeleen een substantiële rest achter. Paul Depla, burgemeester van Heerlen: „DSM snoeide iets terug. De stronk bleef staan en daar groeiden nieuwe dingen uit. Die loten werden steeds weer nieuwe bedrijven.” Voor de economie van Limburg is de Chemelot-Campus die Sittard aanlegde van groot belang. Op dit bedrijventerrein zoeken innoverende hightechbedrijven van over de hele wereld de afstammelingen van DSM op. Als Paul Depla uitlegt waarom Sittard-Geleen na 1975 niet in een zwarte afgrond verdween, vertelt hij eigenlijk wat er misging in Heerlen. „Na de mijnsluiting is hier de tactiek
van de verschroeide aarde gebruikt. Alles van de mijnen is rigoureus weggevaagd.” ‘Van zwart naar groen’, was het credo. Schoorstenen, spoorlijnen, schachtgebouwen en mijnbergen, alles werd opgeblazen, vlakgemaakt, en met groen beplant. Depla: „Het werk in de mijnen was ongezond en zwaar. Het was een hard bestaan. Het vooruitzicht op nieuwe ‘schone’ werkgelegenheid was ook een opluchting.” Wethouder De Wit nuanceert dat. Toen de mijnen werden gesloten, waren zij en haar man, SP-Kamerlid Jan de Wit, daar nauw bij betrokken. Ze stonden ontslagen mijnwerkers bij met juridisch advies. Riet de Wit: „De elite van de stad stond te juichen toen de mijnen sloten. De mijnwerker zat te huilen in zijn huis. Deze arbeiders waren niet sterk genoeg om nieuwe kansen te pakken.” Heerlen kreeg van Den Haag in ruil voor de mijnen ‘de Rijksdiensten’. Het CBS, het ABP, het Belastingkantoor verhuisden naar Heerlen. Slechts een klein deel van de oud-mijnwerkers vond daar werk. Depla: „Ik sprak oude koempels die daar nog boos over zijn. Die zeggen: Ik had een jarenlange opleiding in de mijnen. Zat ik daar ineens achter de enveloppen van de Belastingdienst.” Is Heerlen het slachtoffer van mislukte industriepolitiek? Totaal niet, vindt hoogleraar Luc Soete, directeur van het Maastrichtse Economische Onderzoeksinstituut naar Technologie en Innovatie (MERIT) en vanaf komende september rector magnificus in Maastricht. „De mijnsluiting was essentieel. Nederland heeft er juist goed aan gedaan vroegtijdig te herstructureren.” Hij trekt de vergelijking met zijn thuisland, België. De mijnen zijn er later gesloten, de problemen nu veel groter.
Weeffout Dat er tienduizenden mijnwerkers werkloos bleven, was volgens Soete onvermijdelijk. „Deze uitstoot van arbeid was niet op te vangen.” Hij ziet in de Limburgse industriepolitiek wel „een weeffout”. De technologische en chemische kennis uit de mijnen had moeten „resoneren” in de nieuwe universiteit. De – toen nog – Rijksuniversiteit Limburg begon niet met een technische, maar met een medische faculteit. „Er is veel geld gepompt in het opkrikken van het streekhospitaal tot een academisch ziekenhuis.” Dertig jaar later probeert Heerlen die weeffout te herstellen. Burgemeester Paul Depla: „De stad Heerlen werd groot als leverancier van energie. Dat zit in het dna van onze samenleving. Daarom hechten we aan Nieuwe Energie als economische focus. Het is een mooie nieuwe vertaling voor Van zwart naar groen. We gaan als gemeenteraad voluit voor het Mijnwaterproject.” Dit ambitieuze maar nog niet rendabele plan wil het door de aarde verhitte water in de oude mijnschachten gebruiken om woonwijken mee te verwarmen zoals ook de bedoeling is in het Maankwartier, een nieuwe wijk rond het Centraal Station van Heerlen. Maar voordat die industrie kon worden heropgebouwd, moest volgens Depla aan twee randvoorwaarden zijn voldaan: veiligheid en een aantrekkelijke woonomgeving. „Welke factor blijkt voor bedrijven doorslaggevend om zich ergens te vestigen? Mensen moeten er willen wonen. Cultuur trekt jonge mensen aan. En dat brengt weer hippe hightechbedrijven naar de stad.” De burgemeester, aangetreden in 2010, prijst Heerlen om zijn eigenzinnige koers op het gebied van cultuur. Dat herkennen ook anderen,
onder wie Luc Soete: „Terwijl Maastricht zich profileert als cultuurstad, is Heerlen dynamischer in de creatieve sector. Dat geeft een sterke economische impuls.” Intussen is het veertig jaar geleden dat de mijnen werden gesloten. De laatste werkloze oud-mijnwerkers gaan nu met pensioen, blijkt uit de statistieken van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Daarmee zijn niet alle problemen voor de arbeidsmarkt opgelost. In de voormalig mijnwerkerskoloniën zijn twee, soms drie generaties werkloos. En een cultuur van achterstand wordt deels overgeërfd. Zo ontdekte Paul Jungbluth, aan de Maastrichter universiteit onderzoeker naar sociale ongelijkheid in het onderwijs, dat er al op peuterleeftijd een aanzienlijke groep leerlingen is, van wie de ouders verwachten dat hun kinderen later lage ambities zullen hebben. „Die verwachting komt vaak uit.” Limburg kent volgens de socioloog sterke segregatie. Niet op etniciteit, maar op sociaaleconomische kenmerken. Maar ook daar gloort hoop. Had Zuid-Limburg tot voor kort last van leegloop, de kansrijken trokken weg, in 2010 is die trend gekeerd. In 2011 concludeerde het CBS dat Limburg geen ‘krimpgebied’ meer is. ZuidLimburgers zeggen zich weer trots te voelen Limburger te zijn. In de prille lente die Heerlen nu beleeft, maakt het al plannen voor 2015. Het is dan vijftig jaar geleden dat Joop den Uyl in de Stadsschouwburg in Heerlen het einde van de mijntijd aankondigde. Paul Depla: „Wij gaan dat dus heel groots herdenken.” Marcia Luyten is cultuurhistoricus en econoom en werkt als publicist. Momenteel schrijft zij een boek over Limburg, Het geluk van Limburg.
12 / 13
Samen bouwen aan een sterk merk
GROEP 20 t/m 25 JARIGEN
Etil, Kennis en Economisch Onderzoek (Rabobank), CBS, Atlas voor
EUREGIO MAAS-RIJN
Versie Maastricht 003
Rotterdam
Gemeenten, NICIS, Brainport2020, UWV.
+12%
-0,02%
-0,08% -0,18% -0,32%
3 TALEN 3 LANDEN
AANTAL STUDENTEN 6KM GRENS MET NL
29.500
18 GEMEENTEN 50% VAN DE LIMBURGSE BEVOLKING
47.000
42.000
Vliegveld binnen 1 uur reistijd
M 0K 10
Weeze
Nederland
29%
Eindhoven Eindhoven
3 FILMHUIZEN
15 MUSEA
17 MUZIEKPODIA
14 THEATERS
BRAINPORT ZUIDOOST-NEDERLAND
he n
25 x 25 KM 607.000 INWONERS
-A ac en
Genk
Leuven
Tongeren Luik
VAN NL EXPORT
VAN OMZET R&D* NL
Charleroi
2010
GEVESTIGDE BEDRIJVEN
POSITIE 6
322,7 M
VAN DE OCTROOIEN EN PATENTEN VAN NL
250.000
AANTAL STUDENTEN
2009
EUREGIO 74.000
FRANÇAIS
MAASTRICHT + EUREGIO MAAS-RIJN
NEDERLAND 200.000
Liège
Kandidaat Culturele Hoofdstad 2018
TU’s NEDERLAND 34.000
BRUTO REGIONAAL PRODUCT
ONTWIKKELING WERKLOOSHEID
REISTIJDEN TREIN
BEVOLKINGSDYNAMIEK 2011
Partners:
RWTH AKEN 35.000
bron: CBS
· Provincie Limburg NL
AFSTUDERENDE WO INGENIEURS (jaarlijks)
7,5
0
A2
4 STERRENRESTAURANTS
Bouwnijverheid
A
België Centrum
3.000.000
CULINAIR EVENT CHATEAU MAESTRICHT
DAG- EN VERBLIJFSBEZOEK
PREUVENEMINT
CULTUURSTAD
BEVOLKINGSDYNAMIEK 2011
BEVOLKINGSOMVANG
· Pecha Kucha · Bruis · André Rieu
VESTIGERS
Maastricht Health Campus MECC
9.694
119.663
882
· TEFAF · Ambitie Culturele Hoofdstad 2018 · Magisch Maastricht
117.998
VERTREKKERS OVERLEDEN
7.985
118.284 118.523
1815 Maastricht hoofdstad provincie Limburg
15.791 11.511
7.519 5.037 Zakelijke Dienstverlening
Overheid
Onderwijs
GezondheidsCultuur en Welzijnszorg Sport en Recreatie
BUITENLANDSE BEDRIJVEN
8.858
AANTALLEN 9000
DIE SAMEN
11.000
BANEN GENEREREN
INSTITUTEN
2007
2008
2009
2010
2011
JAREN
TOPBEDRIJVEN
UNIVERSITEIT MAASTRICHT
16.000 STUDENTEN 43%
SHARED SERVICE CENTERS
575.000 m2 bvo Kantoren 484 ha Bedrijventerrein LIFE SCIENCES
BUITENLANDS
HOGESCHOOL ZUYD
1830 Maastricht 1ste industriestad Nederland
15.000 STUDENTEN
1940 Maastricht door Duitsland overrompeld 1974 Stichting Universiteit
117.000
1.198
2008
2009
De bekende infographic kan nu ook op gemeentelijk niveau worden ontwikkeld. Door het pamflet open te vouwen, ontvouwt zich telkens een nieuwe schaal: van Euregio naar regio (Zuid-Limburg), en vervolgens naar gemeente. Maastricht heeft als eerste gemeente opdracht gegeven voor zo’n drieluikinfographic. Daarmee is een format ontwikkeld dat voor elke gemeente kan worden toegepast, waarbij de gemeente zelf verantwoordelijk is voor het aanleveren van de juiste data. Voor de hele versie van de Zuid-Limburg infographic zie pagina 28..
Financieel
VESTIGINGINNOVATIE INDUSTRIE
ONDERNEMENDE STAD
800 STARTERS PER JAAR 2e ZZpstad van NL
1794 Maastricht hoofdstad van het departement Nedermaas
· Nederlandse Dansdagen · Great Indoors
115
INTERNATIONALE
STUDENTEN
1632 Maastricht veroverd door Frederik Hendrik 1673 De Zonnekoning verovert de stad en verliest D’Artagnan
Informatie Communicatie
6750
1284 Tweeherigheid : Luik en Brabant gaan samen stad besturen 17de eeuw belangrijke vestingstad van Hollandse republiek
GEBOORTES
87
ONDERTUNNELING A2 2,2km gereed 15 dec 2016 Randwyck
Horeca
AANTAL BEDRIJVEN
Wyck
333 Romeinen bouwen een castellum
11de eeuw religieuze en economische bloei
121.044
· Musica Sacra
Vervoer en Opslag
INTERNATIONALS
1ste eeuw Romeinen bouwen een brug
384 Sint Servaas begraven
Detailhandel
Geusselt
GESCHIEDENIS
4de eeuw Maastricht wordt bisschopsstad
Groothandel en Reparatie
4.000
79
ut
os
Industrie
BANEN
INTERNATIONALE STAD A
ne
Belvedère
MET IN TOTAAL 5 MICHELINSTERREN
73.496
BEDRIJVEN
2.262
PE Beatrixhaven
157 RESTAURANTS
HOTELS 2e HOTELSTAD VAN NL 7.944 BEDDEN
EL ND
eg
62
8.859
391
CULINAIR
UITG AAN DE
JAARLIJKS
000 34.
WERKGELEGENHEID
26
60,03 KM² 121.044 INWONERS
· Tongeren
2012
NDEL E PE END OM NK
UTECH
300.000 BEZOEKERS MONUMENTEN 2e NA AMSTERDAM
MAASTRICHT
· Hasselt
Metz
NEDERLAND €500 MILJARD
Cijfers en bronnen op deze pagina: gemeente Maastricht
72.000 (inter)nationale bezoekers 360 privé jets
· Luik · Genk
REGIO ROTTERDAM €40 MILJARD
Q3
1.017
STAINLESS STEEL WORLD CONFERENCE
Q2
164
2011
Q1
16. 00
19 Corporate meetings
Q4
3.155
2010
Q3
I
8 (inter)nationale congressen
Q2
387
Q4 Q1
· Aken
4.944
Q3
· Heerlen · Sittard-Geleen
Frankrijk
REGIO AMSTERDAM €60 MILJARD
593
Q2
· Maastricht
7.619
Q1
· Deutschsprachige Gemeinschaft Belgiens
2.551
Q4
· Provincie Luik · Regio Aken
(Aandeel Zuid-Limburg 20%)
160
Q3
2009
GROOTSTE KUNSTBEURS TER WERELD
38 (inter)nationale beurzen
1600
Q2
TEFAF ART FAIR CARDIO VASCULAIR COURSE
EVENEMENTEN
BEZOEKSTAD
Q1
lw
135
27.000 LIMBURG 5,1%
4,5
PARIJS
CONGRES- EN BEURZENSTAD
MECC
EUREGIO MAAS-RIJN €100 MILJARD
4,0
3 UUR
OVERLEDEN 6.190
5,0
3.005
FRANKFURT
ZUIDOOST-NEDERLAND
per jaar
1.327
3 UUR
5,5
1.853
BRUSSEL
6,0
BRUTO REGIONAAL PRODUCT
586
1.5 UUR
· Provincie Limburg B
NL TOTAAL 4.000
6.909
30.705
29.446
6,5
LONDEN
VERTREKKERS
VESTIGERS
AMSTERDAM
484.000 NEDERLAND 6,4%
523
4.5 UUR
13de REGIO VAN DE WERELD
7,0
2 UUR
Luxemburg
RWTH AKEN 5.500
304
GEBOREN 4.817
Duitsland
Deutschsprachige gemeinschaft Belgien
POSITIE 40 1UUR TIJD
Region Aachen
Province de Liege (Wallonie)
HOOGSTE PUNT VAALSERBERG
55%
Keulen/Bonn
Aachen
AANEENGESLOTEN INTERNATIONAAL ONDERWIJS
REGIO ZUID-LIMBURG STERKSTE ECONOMISCHE STIJGER VAN NL 2010
Aachen
Keulen
Jülich
Heerlen
Zuid-Limburg
Brussel
DUITSLAND
REGIO AMSTERDAM 1,7 MILJOEN BANEN
Sittard-Geleen
Maastricht
Brussel
HEERLEN
NEDERLANDS
Roermond
Provincie Limburg (Vlaanderen)
Hasselt
VAN 2
MAASTRICHT
45%
eu v
TOT 22 JAAR
DEUTSCH
* research & development
ZUID-LIMBURG + EUREGIO 2,2 MILJOEN BANEN
35%
Belgie
ENIGE IN NEDERLAND
BELGIË
BANEN BINNEN 1 UUR REISTIJD
UNITED WORLD COLLEGE
2011
CULTUUR
Weert
EL At:
2005
7 MICHELIN-STERREN
SITTARD-GELEEN
en -L
220 KM GRENS MET BUITENLAND
Ein dh ov
-0,73% -0,73%
Düsseldorf
Venlo
tria ng le
-0,65%
3.9 MILJOEN INWONERS
BEWONERS EN LIGGING
943
+2,5%
-2,5%
BRONNEN
Studio Brandstof i.o.v. Regiobranding Zuid-Limburg www.studiobrandstof.nl www.zuidlimburg.nl
BEVOLKINGSONTWIKKELING VERWACHTING CBS TOT 2025
REALISATIE
1.463
EDITIE MAASTRICHT
620
ZUID-LIMBURG
2010
2011
2012
1992 Verdrag van Maastricht (oprichting Euro)
13%
BUITENLANDS
Vodafone H&M Mercedes Teleperformance Q-park DHL EFSS
13% ZZP
werkgelegenheid Academisch Ziekenhuis Maastricht Universiteit/Biopartner Medtronic
Mosa Sappi Metaalcluster Thomas Regout
SRZL_adv_Zuid Mag_Monika Turczyn.indd 1
“Altijd gedacht dat je voor dit soort banen naar Amsterdam moest.” Monika Turczyn, designer
5 Poort van Zuid-Limburg • Landmark / communicatiezuil langs A2. In voorbereiding. • 32 meter hoog ter vervanging van huidige Chemelotpaal (23 meter). • 2 LED-schermen van 5 bij 8 meter. RBZL verzorgt de inhoud.
6 Ambassadeurs 20-08-12 16:50
• Videoportrettenserie ‘Limburgse Levens’ 3. Inmiddels 150 portretten met 150.000 volgers. • Netwerkbijeenkomsten.
7 Beurs / congres ‘Tefaf van de Technologie’ • Technologiebeurs, congressen op brainport-speerpunten, onderwijsbeurs, grensoverschrijdend, beleving. In ontwikkeling.
8 Filmfonds • In samenwerking met Lumière, VIA2018 en Provincie opzetten van een filmfonds ter stimulering van regionaal filmproductieklimaat. In ontwikkeling.
9 Campagne • De meest in het oog springende activiteit van Regiobranding 4. • Echter…de campagne ‘Je zal er maar wonen’ staat niet op zichzelf, maar haakt telkens aan op projecten en bewijzen die reeds voorhanden zijn. Zoals de Euregionale Careerportal. • De campagne is multimediaal van opzet. De mediakeuze is gebaseerd op een analyse. van kijk-, luister- en internetgedrag van de beoogde doelgroep. — 3 http://www.zuidlimburg.nl/video/portretten 4 http://www.zuidlimburg.nl/organisatie__publicaties/campagnes/campagne_2013.html
14 / 15
Samen bouwen aan een sterk merk
Screenshots uit de TV-commercial
• De campagne is geen doel, maar een middel om een eenmaal verworven breinpositie blijvend te activeren. • Jaarlijks zorgt de campagne voor 500 miljoen impressies op internet, 100 paginagrote advertenties in regionale en landelijke dag-, week- en maandbladen, ruim 1000 vertoningen op tv en radio (gegevens Jaarverslag 2011). • De campagne bereikt 90% van de doelgroep, door de inzet van een uitgekiende mediamix (onderzoek Universiteit Maastricht).
‘Je zal er maar wonen’.
Welke relatie heeft onze doelgroep met media?
Welke media gebruikt onze doelgroep?
Social networking
Dagbladen > 1 titel &%! &$!
!
25-54 HBO+ Totaal
Tijdschrif ten > 4 titels
&"!
Streaming video bekijken
&!!
%!
TV > 3 uur per dag
$!
#! "!
Internet op Tablet
Buitenreclame
!
Internet op Smartphone
Radio > 3 uur per dag
Internet > 10 uur per week
Radio 1-3 uur per dag Radio via Internet
Bron: NOM Print & Doelgroep Monitor; doelgroep 25-54 jaar en HBO+
Dankzij een uitgekiende mediamix wordt 90% van de doelgroep bereik.
Luistert bovengemiddeld naar radio, maar relatief korte luistertijd!
Economie...
1258 vacatures Euregio Maas-Rijn / Euregion Meuse-Rhine PROVINCIE NOORD-BRABANT
RHEIN
PROVINCIE PROVINCIE ANTWERPEN
PROVINCIE LIMBURG (Vlaanderen)
NL
Hasselt
NORDRHEINHeerlen
PROVINCIE
Maastricht
BRABANT
LIMBURG
B
Aachen
D
Liège
WESTFALEN
REGION AACHEN (Regierungsbezirk Köln)
PROVINCE DE LIEGE (Wallonie)
MEUSE
PROVINCE DE NAMUR
PROVINCE DE LUXEMBOURG
Deutschsprachig
...in een internationale omgeving
RHEINLAND-PFALZ
L Francophone
Nederlandstalig
16 / 17
Samen bouwen aan een sterk merk
...en leefkwaliteit
Krachtige projecten, in samenhang gepositioneerd. Dat is Regiobranding
18 / 19
Samen bouwen aan een sterk merk
4 Het partnerschap
De Basisorganisatie Regiobranding Zuid-Limburg verzorgt een aantal basis activiteiten, zoals de websites, public affairs en de Poort van Zuid-Limburg. De basisorganisatie wordt gegarandeerd door de Zuid-Limburgse gemeenten. Voor de projecten en voor een krachtige positionering van de economische agenda in samenhang met leefkwaliteit en de internationale context, worden partnerships aangegaan met bedrijven, instellingen, organisaties en Provincie Limburg.
Partners en deelnemers Voor 20.000 euro per jaar wordt u Algemeen Partner van Regiobranding Zuid- Limburg. Een partnerschap kan ook gedeeld worden door verschillende deelnemers. Partners: Tussen de partners wordt onderling een samenwerkingsverband opgericht (onder regie van Regiobranding Zuid-Limburg) dat fungeert als eigenaar en garant staat voor de instandhouding en ontwikkeling van de projecten. Binnen het samenwerkingsverband worden de beslissingen genomen over opzet, inrichting, marketing en doorontwikkeling, telkens onder deskundige begeleiding van RBZL. Om een duurzame investering te garanderen worden partnerschappen voor 4 jaar afgesloten, met een tussentijdse opzegtermijn van 1 jaar. Deelnemers: Eén partnerschap kan ook door meerdere partijen worden gedeeld, bijvoorbeeld ondernemers uit eenzelfde branche, die samen 1 partnerschap vormen. Per partnerschap zijn maximaal 10 deelnemers mogelijk. U kunt zelf een groep deelnemers samenstellen. En zelf bepalen met hoeveel deelnemers u 1 partnerschap deelt. Wij kunnen dat ook voor u doen. ANBI: Aangezien de stichting Regiobranding Zuid-Limburg de ANBI-status heeft, kan de ondersteuning van het werk van de stichting voor u fiscale voordelen opleveren.
Waarom partner worden? • Omdat een sterk imago van Zuid-Limburg het voor u makkelijker maakt om talenten vast te houden en aan te trekken. Om studenten te werven. Om bewoners, bezoekers en bedrijven te binden en te boeien. • Omdat u uw bedrijf of sector krachtig kunt positioneren. • Omdat we met 18 gemeenten en vele bedrijven samenwerken, ontwikkelen we een groot bereik voor een relatief kleine investering per partner.
Bij het Partnerschap hoort verder: • Mee-ontwikkelen van de positionering van Zuid-Limburg5; • Het mede-eigenaarschap van een van de projecten (naar keuze). Daarmee heeft u rechtstreekse invloed op de ontwikkeling van het project; • Een vaste bannerpositie op een relevante plek op de website (70.000 unieke bezoekers per maand)7; • Uw vacatures op de Euregionale Careerportal (50.000 unieke bezoekers per maand)6; • De Euregionale Careerportal integreren in uw website, waardoor u een aantrekkelijke werkgever bent voor kandidaten die een carrière plannen7; • Deelname aan de jaarlijkse Zuid-Limburgdag: betrokkenheid bij de ontwikkelingen in en rond de regio en aansluitend netwerkevent. Bij het deelnemersschap hoort verder: • Dezelfde rechten als een partnerschap, maar dan gedeeld met de deelnemers in 1 partnerzetel • Bijvoorbeeld bij de vaste bannerpositie: op de woonpagina een banner over ‘topmakelaars’ die verwijst naar een subpagina waarop de deelnemende makelaars zich kunnen positioneren • Deelname aan de jaarlijkse Zuid-Limburgdag: betrokkenheid bij de ontwikkelingen in en rond de regio en aansluitend netwerkevent. — 5 De huidige governance-structuur van de Stichting (met een Raad van Donateurs) wordt in de loop van 2014 heringericht. 6 Een RSS-feed is noodzakelijk om uw vacatures te kunnen plaatsen. 7 Technische voorwaarden worden apart met u besproken.
De huidige partners en deelnemers van Regiobranding.
20 / 21
Samen bouwen aan een sterk merk
5 ConnectLimburg en Regiobranding Merken leven in de hoofden van mensen, van onze doelgroepen. Limburg is zo’n merk. Zuid-Limburg is dat ook, evenals Midden- en Noord-Limburg. Net zoals ‘Philips’ een merk is naast ‘Senseo’. ‘Volkswagen’ naast ‘Golf.’ En ‘Brabant’ naast ‘Brainport’ en ‘Eindhoven’. Daarom is het van belang dat zowel provinciale- als de regionale merken - en stedenmerken - in samenhang met elkaar ontwikkeld en onderhouden worden.
Europe at your feet
ns
LED in Zuid-Limburg, Keyport in Midden-Limburg en Greenport in Noord-Limburg zijn samenwerkingsverbanden rondom een eigen, geprofileerde, economische agenda. Regiobranding Zuid-Limburg deelt haar ervaring graag met haar Limburgse collega’s en is dan ook nu al aan de slag met de positionering van Keyport.
AMSTERDAM
2 hrs. travel time 36 trains a day
BERLIN
DÜSSELDORF
VENLO
Sommige projecten, zoals een Euregionale Careerportal, zijn voor heel Limburg relevant. Immers: er worden ook vacatures aangeboden uit Düsseldorf en Eindhoven, en zijn dus interessant voor potentiële bewoners in Midden- en Noord-Limburg.
EN SITTARD HEERLEN
STRICHT
Kortom: zelfstandig waar het moet, en samen waar het kan. Om de samenhang en samenwerking in regio-overschrijdende brandingactiviteiten te bevorderen, wordt nauw samengewerkt met ConnectLimburg.
COLOGNE LIÈGE
PARIS
AACHEN FRANKFURT
3 hrs. travel time 15 trains a day
AMSTERDAM
3 hrs. travel time 12 trains a day
NL
16,5 mln
way Go to www.maastrichtregion.com for a complete and up-to-date time table.
ROTTERDAM WEEZE EINDHOVEN
B
ANTWERP MAASTRICHT
DUISBURG
VENLO
LIMBURG
vel time
DÜSSELDORF
COLOGNE
10,5 mln
De economische ontwikkelingsprogramma’s
BRUSSELS
AACHEN LIÈGE
hebben een regionale schaal.
CHARLEROI De Euregionale Careerportal is een 1 0 0voorbeeld van een project dat een Limburgse schaal heeft,FRANKFURT km
omdat het banenaanbod zicht6 2bevindt binnen de cirkel Eindhoven, Nijmegen, Düsseldorf, Keulen, m Aken, Hasselt en Leuven.
iles
L
0,5 mln
Dutch designed, German made, French flair.
22 / 23
Samen bouwen aan een sterk merk
6 Samen staan we sterk
-0,08% -0,02%
-0,18%
-0,22%
-0,32%
-0,65% -0,73%
-0,73%
2005
2006
2007
2008
Om onze regionale economie vitaal en weerbaar te houden, is een sterk regiomerk 2009 2010 2011 2012 noodzakelijk. Een merk dat wordt opgebouwd langs beeldbepalende projecten, en een krachtige positionering daarvan. Hoe meer partners, hoe steviger het wonen, werken en leven in Zuid-Limburg op de kaart kan worden gezet. Bewoners, studenten, bedrijven en bezoekers zien Zuid-Limburg als een regio waar het goed toeven is en in toenemende mate als een regio waar het goed wonen, werken en investeren is. Maar dat kan en moet nog beter. Imagoveranderingen, zeker voor gebieden, gaan langzaam en vergen een lange adem. Dat dwingt tot het blijvend werken aan het imago. Alleen zo blijft de regio een vitale en weerbare aantrekkingskracht behouden op bedrijven die er willen investeren en mensen die er willen wonen en werken. De Stichting Regiobranding Zuid-Limburg werkt daarom samen met u aan een krachtig en aantrekkelijk imago van de regio. Kansen te over in Zuid-Limburg. Sinds 2008 kent de regio een structureel vestigingsoverschot: er vestigen zich elk jaar meer mensen in de regio dan er vertrekken. Door het negatieve geboortesaldo (minder geboorte dan sterfte) is er nog altijd sprake van een lichte krimp, maar minder sterk dan de voorspellingen. Het CBS verwacht voor de komende 20 jaar een totale krimp tussen de 0 en -2,5%. Tegelijkertijd is er sprake van een vergroening: de groep 20-25 jarigen groeit sterk. Hoe houden we die groep vast? Door samen te werken in de ontwikkeling van het gebied, in economie, cultuur, onderwijs, wonen, sport en landschap.
En door samen de kracht van de regio te positioneren.
GEBOREN 4.518 VERTROKKEN 30.068
GEVESTIGD 30.701
OVERLEDEN 6.500
vragen? Heeft u na het lezen van deze brochure nog vragen? Wij zijn uiteraard graag bereid om een en ander verder toe te lichten. Neemt u hiervoor contact op met: Regiobranding Zuid-Limburg Gerry Smeets Postadres: Postbus 1655 NL-6201 BR MAASTRICHT Bezoekadres: Stationsplein 18-e MAASTRICHT
[email protected] +31 43 328 25 65
colofon 2e druk, december 2013 Uitgever Stichting Regiobranding Zuid-Limburg Postadres: Postbus 1655 NL-6201 BR MAASTRICHT Bezoekadres: Stationsplein 18-e MAASTRICHT
[email protected] +31 43 328 25 65 Concept, ontwerp en uitvoering Zuiderlicht Fotografie Philip Driessen Druk Schrijen-Lippertz Illustratie 26-27 Roel Meertens Infographic achterpagina Studio Brandstof
-0,08% -0,02% -0,18%
-0,22%
-0,16%
2012
2013
-0,32%
-0,65% -0,73% 2006
2007
2008
2009
2010
2011
607.000 INWONERS
GEBOREN 4.569 VERTROKKEN 30.899
GEVESTIGD 30.266
OVERLEDEN 6.499
VESTIGINGSSALDO VERTREKKERS - VESTIGERS 0,15%
0,21%
0,04%
0,10%
0,15%
2012
2013
0 -0,08%
-0,30% -0,45%
-0,45% -0,56% -0,54%
2003
ENIGE IN NEDERLAND
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
NEDERLAND 8,3%
20-25 jaar 117 106
LIMBURG 8,5%
109
103 103
105
2008
2009
113 107
110
113
100 100
2007
AANEENGESLOTEN INTERNATIONAAL ONDERWIJS
65+
2007 = 100 - Cijfers geven relatieve ontwikkeling weer
TOT 22 JAAR VAN 2
2011
2010
2011
2012