Werkboek 1
Werkboek 1: Het beroep van de procesoperator
Operator B (niveau 3) Operator C (niveau 4) 2014-2015
1
Werkboek 1
Inhoud Introductie competentiegericht leren .............................................................................................. 3 Wat zijn competenties? ..................................................................................................................... 3 Hoe is een werkboek opgebouwd? ................................................................................................... 4 0. Het beroep van de procesoperator ................................................................................................ 5 0.1. Wat ga je met dit werkboek leren? ........................................................................................ 5 0.2. Hoe bereik je de nodige competenties? ............................................................................... 6 0.2.1 Vakkennis en vakvaardigheden vaktechniek .................................................................. 7 0.2.2 Vakkennis veiligheid .............................................................................................................. 9 0.2.3 Taalkennis, -vaardigheden en LLB .................................................................................... 9 0.2.4 Exacte vorming......................................................................................................................10 0.2.5 Deelopdrachten en beoordelingsopdracht....................................................................12 1. Deelopdracht 1: Wat doet een procesoperator? .......................................................................13 2. Deelopdracht 2: Neem tijd voor veiligheid!................................................................................18 3. Beoordelingsopdracht: de zelfevaluatie ..................................................................................... 23 4. Bijlagen deelopdracht 2 ................................................................................................................... 27 4.1. Vuur door ijs ..................................................................................................................................... 28 4.2. Verkeerde tank, vinylchloride explosie ................................................................................... 30 4.3. Verstikking door stikstof ............................................................................................................ 32 4.4. Brand bij Formosa Plastics .......................................................................................................... 34 4.5. Ethyleen oxide explosie bij Sterigentics ............................................................................... 36 4.6. Het gevaar van het ophopen van brandbare gassen ............................................................ 38
2
Werkboek 1
Introductie competentiegericht leren Je opleiding tot procesoperator gaat nu echt beginnen. Hoe je opleiding is vormgegeven en wat van je verwacht wordt leer je in dit eerste hoofdstuk van dit werkboek. In de volgende hoofdstukken lees je hoe de komende twee maanden zijn ingericht en wat je gaat leren.
Wat zijn competenties? Het Kenniscentrum Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven (KBB) PMLF heeft beschreven wat de belangrijkste taken zijn voor het beroep waarvoor jij wordt opgeleid. We noemen deze: Kerntaken. In de opleiding zijn dat er 2 namelijk: • Beheersen productieproces • Begeleiden productiewerkzaamheden De kerntaken kunnen we in kleinere taken verdelen, dan hebben we het over: Werkprocessen. Om de werkprocessen goed uit te kunnen voeren heb je een geheel aan kennis, vaardigheden en houding nodig. We zeggen dan dat je competent bent of over de juiste competenties beschikt. Een competentie is het vermogen om in een beroepssituatie te weten wat er gedaan moet worden en dat op een goede manier en met goed resultaat te doen. Competenties kun je alleen maar ontwikkelen als je voldoende kennis en vaardigheden hebt. Kennis en vaardigheden doe je op tijdens de theorielessen en de practica. Ook hier meten we je vorderingen door je toetsen en practicumverslagen te laten te maken. Aan het eind van de opleiding heb je geleerd alle taken van een procesoperator goed (competent) uit te voeren. De opleiding is verdeeld in een aantal werkboeken. Het eerste jaar bevat drie werkboeken namelijk: - werkboek 1: Het beroep van de procesoperator - werkboek 2: De laad en losoperator - werkboek 3: De operatortaken en batchprocessen Elk volgend jaar kent twee werkboeken.
3
Werkboek 1
Hoe is een werkboek opgebouwd? Een werkboek heeft tot doel je duidelijk te maken wat je de komende periode kan verwachten en welke resultaten je moet behalen. Een werkboek bestaat uit vier onderdelen waarin beschreven staat: 1. Welke competenties je gaat ontwikkelen. In elk werkboek staat aan welke competenties je gaat werken. Als je een werkboek hebt afgerond dan volgt er een beoordelingsopdracht. Deze opdracht wordt beoordeeld en dan kijken de docenten of je de competenties ook hebt behaald. 2. Welke kennis en vaardigheden je gaat leren In deze paragraaf lees je welke theorielessen en practica je krijgt gedurende de periode van het werkboek. Elk onderwerp dat behandeld wordt staat vermeld. Ook lees je welke toetsen je moet doen en welke practicumproeven en -verslagen je moet uitvoeren of maken. 3. Deelopdrachten Deelopdrachten zijn projecten die je alleen of met een groepje moet uitvoeren. In een deelopdracht combineer je alle kennis die je tijdens de lessen hebt opgedaan. Je gaat werken aan een project, presentatie of (praktijk)werkstuk. Bij een deelopdracht worden dan ook je competenties beoordeeld. 4. Beoordelingsopdracht De beoordelingsopdracht is een proef die je moet uitvoeren. In deze proef komt alles wat je hebt geleerd in het werkboek weer terug. Bij de beoordelingsopdracht meten we in hoeverre je de geleerde operatortaken competent kan uitvoeren. Gebruik je de juiste kennis, vaardigheden en heb je de juiste houding?
4
Werkboek 1
0. Het beroep van de procesoperator Dit is het eerste werkboek van jouw opleiding tot procesoperator. Dit werkboek ga je twee maanden gebruiken. Je begint natuurlijk met het aanleren van basisvaardigheden. Ook ga je ontdekken wat het beroep van procesoperator nu precies inhoud zodat je zeker weet dat je aan de juiste studie bent begonnen. Veiligheid is heel belangrijk in de procesindustrie, dus ook dit onderwerp komt aanbod. het werkboek bevat 2 deelopdrachten: • introductie op het vak: wat doet een operator? •
veiligheid en beroepshouding
0.1. Wat ga je met dit werkboek leren? Dit werkboek richt zich nog niet direct op een operatortaak, maar op het totale beroep van de operator. Ook leer je in dit werkboek hoe je je studie het best kan uitvoeren. Na dit werkboek kun je de volgende competenties zichtbaar maken:
1
competentie vakdeskundigheid toepassen
Prestatie-indicatoren (leerdoelen) je kan relevante informatie opzoeken, gebruiken en beoordelen. je plant en regelt je eigen activiteiten. je herkent onveilige situaties en handelingen. je werkt altijd volgens procedures en volgens voorschriften op het gebied van milieu, ARBO en veiligheid. je werkt volgens de regels van de school. je kan kort en bondig een verslag maken.
2 instructies en procedures opvolgen
3 formuleren en rapporteren 4 plannen en organiseren
je plant je eigen werkzaamheden.
5 samenwerken en overleggen 6 kwaliteit leveren
je overlegt actief en roept tijdige hulp in. je bent kritisch op je eigen werkuitvoering.
5
Werkboek 1
0.2. Hoe bereik je de nodige competenties? Om de bovenstaande competenties toe te kunnen passen in de drie werkprocessen heb je kennis en vaardigheden nodig. Deze kennis en vaardigheden verdelen we in: • vakkennis, procestechniek, procesbeheersing, veiligheid • taalkennis, Nederlands en Engels • leren, loopbaan en burgerschap • vakvaardigheden, practica procestechniek, procesbeheersing en onderhoud • taalvaardigheden, taaltaken • exacte vorming, wiskunde, natuurkunde, scheikunde en practica natuur- en scheikunde (leerlijn exact) • deelopdrachten
6
Werkboek 1
0.2.1 Vakkennis en vakvaardigheden vaktechniek Procestechniek Tijdens het vak procestechniek leer je wat er gebeurt in de procesindustrie, welke soorten bewerkingen er plaats vinden en hoe de procesvoering wordt uitgevoerd. Voor procestechniek moet je rekenen op minstens 1 uur huiswerk per week. Voor procestechniek krijg je in dit werkboek twee kennistoetsen. In onderstaande tabel lees je welk lesmateriaal je voor welke toets moet bestuderen. lesboek Pt-23-01 Pt-23-02 Pt-23-04 Pt-23-03 Pt-23-05
onderwerp Inleiding in de procesindustrie Eenheidsbewerkingen Stofsoorten Schema’en schema’s lezen Processchema’s
Procesbeheersing Eén van de belangrijkste taken van een procesoperator is het bewaken en beheersen van het proces. Wat dit precies inhoudt leer je in de volgende lessen. Ook voor procesbeheersing moet je rekenen op minstens 1 uur huiswerk per week. Voor procesbeheersing krijg je in dit werkboek 2 kennistoetsen.
7
toets PT1.1 PT1.1 PT1.1 PT1.2 PT1.2
niveau 3 3 3 3 3
Werkboek 1
In onderstaande tabel lees je welk lesmateriaal je voor welke toets moet bestuderen. lesboek Pb-23-01 Pb-23-03 Pb-23-02
onderwerp Inleiding procesbeheersing Weergave van procesgegevens Instrumentatieschema’s
Practicum vaktechniek In het practicum vaktechniek leer je: - blokschema’s tekenen - apparatuur herkennen - flowschema’s en P&ID’s te tekenen .
8
toets PB1.1 PB1.1 PB1.2
niveau 3 3 3
Werkboek 1
0.2.2 Vakkennis veiligheid Veilig werken is de belangrijkste beroepshouding van een procesoperator. Daarom is de kennis van veiligheid bijzonder belangrijk. Toetsing van de op gedane kennis vindt voortdurend tijdens de diverse practica plaats en in werkboek 3 tijdens het examen veiligheid voor aannemers in de petrochemie (VCA). In dit werkboek krijg je 1 toets voor het vak veiligheid.
De volgende lessen zullen tijdens dit werkboek worden behandeld. lesboek Vmk-23-01 Vmk-23-02 Vmk-23-08 Vmk-23-13 Vmk-23-18 Vmk-3-27 Vmk-23-14
onderwerp toets Inleiding kwaliteit, arbo en milieu VD1.1 Persoonlijke beschermingsmiddelen VD1.1 Risico’s gevaarlijke stoffen VD1.1 Brandvijfhoek en blusmiddelen VD1.1 Eigenschappen van gevaarlijke stoffen herkennen VD1.1 Risico’s gevaarlijke stoffen beheersen VD1.1 Chemiekaarten VD1.1
niveau 3 3 3 3 3 3 3
0.2.3 Taalkennis, -vaardigheden en LLB Bij de projectopdrachten maak je regelmatig een verslag, een presentatie of moet je een andere opdracht uitvoeren. Hierbij is juist taal gebruik belangrijk. Bij de deelopdrachten hiervan kan je dan ook een beoordeling voor Nederlands en Engels verwachten. De vakken Nederlands, Engels en LB (Loopbaan en Burgerschap) staan ook als apart vak op je rooster. Voor Nederlands zul je gaan werken aan een onderwerp op niveau 2F. Dit onderwerp wordt afgesloten met een toets of opdracht. Voor Engels zul je gaan werken aan een onderwerp op niveau A2. Dit onderwerp wordt ook afgesloten met een toets of opdracht. Voor LLB krijg je opdrachten van je docent. De beoordeling van alle opdrachten levert aan het eind van dit werkboek een onvoldoende(o) of voldoende(v) op. 9
Werkboek 1
0.2.4 Exacte vorming Exacte vorming is een leerlijn die door de hele opleiding heen loopt. In exacte vorming zijn vier onderdelen opgenomen: - wiskunde (1 toets) - natuurkunde (1 toets) - scheikunde (1 toets) - practicum natuur- en scheikunde Wiskunde In dit werkboek is voor wiskunde de volgende lesstof opgenomen. lesboek Wi-23-01 Wi-23-04 Wi-23-03 Wi-23-05 Wi-23-08
onderwerp Rekenen met getallen Breuken en procenten Machtsverheffen Rekenen met machten van tien Worteltrekken
toets WI 1.1 WI 1.1 WI 1.1 WI 1.1 WI 1.1
niveau 3 3 3 3 3
toets NA 1.1 NA 1.1 NA 1.1 NA 1.1
niveau 3 3 3 3
toets SK 1.1 SK 1.1 SK 1.1 SK 1.1
niveau 3 3 3 3
SK 1.1
3
Natuurkunde Voor natuurkunde is de volgende lesstof opgenomen lesboek Na-23-01 Na-23-02 Na-23-03 Na-23-04
onderwerp Grootheden en eenheden Fysische eigenschappen Massa, volume en dichtheid Soorten mengsels
Scheikunde Voor scheikunde is volgende lesstof opgenomen lesboek Sch-23-01 Sch-23-02 Sch-23-03 Sch-3-04
onderwerp Stofeigenschappen De atoomtheorie van Dalton Enkelvoudige en samengestelde stoffen Atoommodel en bindingen (Het atoommodel van Bohr) Periodieksysteem der elementen
10
Werkboek 1
Practicum Natuur- en Scheikunde In het laboratorium voer je diverse proeven uit die ondersteunend zijn aan de theorie van dit werkboek. In overleg met je docent krijg je een proef op. Van elke proef maak je een verslag of een meetrapport. De docent zal deze beoordelen. Het resultaat dat je behaald hangt onder meer af van hoe je de proef hebt uitgevoerd, je verslag en het op tijd inleveren van je verslag.
11
Werkboek 1
0.2.5 Deelopdrachten en beoordelingsopdracht Deelopdrachten In dit werkboek zijn twee deelopdrachten opgenomen: 1. Wat doet een procesoperator? 2. Neem tijd voor veiligheid! De deelopdrachten voer je uit tijdens de projecturen. De begeleiding van een deelopdracht wordt gedaan door je mentor. Het kan echter zijn dat je tijdens een deelopdracht werkzaamheden in het practicum moet uitvoeren of dat je vragen hebt die alleen door een specialistische vakdocent beantwoord kunnen worden, dan is het aan jou om dit zelfstandig te regelen met de betreffende praktijk- of vakdocent. Gedurende de uitvoering van een deelopdracht ontwikkel je je competenties. Deze ontwikkeling leg je vast aan de hand van een beoordelingsformulier. Dit formulier moet je deels zelf invullen. Je levert het ingevulde beoordelingsformulier samen met je project in. Je mentor, een vakdocent en een taalcoach beoordelen je project en je aanpak door samen met jou het beoordelingsformulier in te vullen. Je krijgt het beoordelingsformulier terug met de bijhorende feedback. Met deze feedback kun je jezelf bij een volgende opdracht verbeteren. Het beoordelingsformulier bewaar je in je portfolio. Beoordelingsopdracht Een werkboek wordt altijd afgesloten met een beoordelingsopdracht, deze opdracht vindt plaats in de praktijk, het kan zijn in het practicum of op je stage. Een beoordelingsopdracht moet je altijd met een voldoende afsluiten. In dit eerste werkboek is de beoordelingsopdracht echter iets anders van opzet. Je maakt namelijk een zelfevaluatie, welke je met je mentor, een andere docent en één medeleerling bespreekt. Op basis van deze zelfevaluatie kun je beslissen of je toekomst ziet in het vak van operator, wat je verbeterpunten zijn en hoe je je opleiding gaat voortzetten. Het formulier dat bij deze beoordeling hoort bewaar je in je portfolio.
12
Werkboek 1
1. Deelopdracht 1: Wat doet een procesoperator? In deze opdracht ga je bestuderen wat de taken van een operator zijn. We doen dit door eerst uit te zoeken waar een operator werkt en vervolgens te kijken naar wat hij daar doet. Het bezoeken van een bedrijf uit de procestechniek en/of het voeren van een gesprek met een operator is een belangrijk onderdeel van deze opdracht.
Tijdens je projecturen werk je aan een presentatie over de taken van een procesoperator. Dit doe je samen met een klasgenoot. Aan het eind van deze deelopdracht geven jullie een presentatie.
13
Werkboek 1
Deze deelopdracht bestaat uit drie fasen: - de oriëntatiefase - de uitvoeringsfase - de afronding De oriëntatiefase Om een opdracht goed uit te voeren moet je een plan hebben. Hoe ga je het probleem aanpakken. Om hier achter te komen moet je antwoord vinden op de volgende vragen: 1. Met wie ga ik samenwerken? 2. Wat is het doel van de opdracht? 3. Wat is het eindproduct? 4. Hoe kom ik aan informatie? a. Lesmateriaal? b. Excursie? c. Interview? d. Internet? 5. Wie doet wat en wanneer is het klaar? 6. Wat kan er fout gaan, organisatorisch en of planmatig en wat betekent dat voor jullie opdracht? 7. Wanneer moet ik de opdracht afgerond hebben? Door antwoord te geven op deze vragen en deze helder op te schrijven heb je samen met je klasgenoot duidelijke afspraken gemaakt en weet je wat je moet doen tijdens de uitvoering van je opdracht. Laat je mentor je plan van aanpak lezen. Je mentor zal deze beoordelen met een onvoldoende of een voldoende. Wanneer het plan onvoldoende is zal je het moeten aanvullen. Je goedgekeurde plan van aanpak bewaar je in je portfolio. De uitvoeringsfase In de uitvoeringsfase ben je bezig met het verzamelen en het verwerken van informatie voor een presentatie. Informatie kun je op vele manieren verzamelen. Allereerst is er een excursie georganiseerd aan een procestechnisch bedrijf. Tijdens deze excursie kun je vragen stellen over de taken van een procesoperator.
14
Werkboek 1
Als tweede bron van informatie kun je een operator interviewen. Als je familie of een kennis hebt die al enige tijd werkt als procesoperator kun je een interview afnemen. Mocht je geen operators kennen dan zijn er dinsdag en woensdag vaak operators op school. Zij volgen dan de niveau 3 of niveau 4 opleiding. De meeste van deze operators hebben al langere tijd ervaring. Je zou in overleg met de docent van deze operators kunnen vragen of je één van hen mag interviewen. Uit het interview moeten minimaal de volgende vragen beantwoord zijn: - Wie heb je geïnterviewd? - Waar werkt hij en hoeveel ervaring heeft hij? - Wat zijn vier belangrijkste taken en hoe voert hij die uit? Verdere informatie kun je vinden in je lesmateriaal en andere literatuur en op internet. Verwerk je informatie in een Powerpoint presentatie. Waaraan deze presentatie moet voldoen hoor je bij het vak Nederlands. De afronding Als afronding van deze opdracht houd je een presentatie, deze mag maximaal 10 minuten duren. Deze presentatie geef je aan je klasgenoten, je mentor eventueel een vakdocent en je taalcoach. Voorafgaand aan je presentatie lever je het beoordelingsformulier in en heb je jezelf hierop beoordeeld. De mentor vult, samen met een vakdocent en de docente Nederlands ook het beoordelingsformulier in. Feedback krijg je van je mentor. De hand-out van je presentatie en het beoordelingsformulier neem je op in je portfolio
15
Werkboek 1
Beoordelingsformulier deelopdracht 1: Wat doet een procesoperator? Naam deelnemer
paraaf
Geplande datum
gerealiseerd
Naam praktijkopleider Naam docent
paraaf
Beoordelingscriteria
paraaf deelnemer O V
Samenwerken en overleggen Ik houd me aan de afspraken die ik met mijn teamgenoten heb gemaakt Ik vraag om hulp en informatie als ik er zelf niet uitkom Ik neem deel aan werkbesprekingen Plannen en organiseren Ik plan mijn eigen werkzaamheden en overleg hierover met mijn teamgenoten Ik realiseer mijn doelen binnen mijn planning Ik organiseer mijn werkzaamheden en maak een planning en stel deze bij Formuleren en rapporteren Ik leg gegevens nauwkeurig vast Ik breng de boodschap kort en duidelijk mondeling/schriftelijk over Ik rapporteer aan teamgenoten indien nodig Ik kan overtuigend presenteren Ik geef ruimte tot vragen Vakdeskundigheid toepassen Ik gebruik mijn nieuw verworven kennis om mijn doel te bereiken Ik laat tijdens de presentatie blijken over voldoende vakkennis te beschikken Ik kan op de vragen het juiste vakdeskundige antwoord geven Instructies en procedures opvolgen Ik houd mij aan de procedures en afspraken van de school Ik houd mij aan de procedures en afspraken van het bezochte bedrijf
16
G
praktijkopleider O V G
Werkboek 1
Feedback en verbeterpunten door docent
Wat heb ik geleerd?
Actiepunten deelnemer
17
Werkboek 1
2. Deelopdracht 2: Neem tijd voor veiligheid! In deze opdracht doe je een onderzoek naar oorzaken van ongevallen in de procesindustrie. Aan de hand van deze ongevallen leer je hoe belangrijk het is dat jij veilig werkt.
DSM – Delft 1999 Een melasse tank Veilig werken is voor je eigen gezondheid belangrijk maar ook van die van je collega’s en de omgeving. Zoals je hierboven ziet is de hete melasse (suikerstroop) niet alleen over het bedrijfsterrein gestroomd maar ook in de omliggende tuinen. Bij deze opdracht maak je een verslag. Dit doe je individueel.
18
Werkboek 1
De deelopdracht bestaat uit drie fasen: - de oriëntatiefase - de uitvoeringsfase - de afronding De oriëntatiefase In deze fase stel je vast wat van je verwacht wordt. Je krijgt van je mentor één van de volgende 6 opdrachten uit te voeren: 1. Brand door ijs 2. Formosa plastics vinylchloride explosie 3. Het gevaar van stikstof, verstikking 4. Brand bij Formosa Plastics Texas 5. Ethyleen oxide explosie bij Sterigentics 6. Het gevaar van het ophopen van brandbare gassen Deze 6 opdrachten vind je in de bijlage van dit werkboek. Lees de opdracht goed door en beantwoordt de volgende vragen 1. Wat is het doel van de opdracht? 2. Wat is het eindproduct? 3. Hoe kom ik aan informatie? a. Film b. Rapport c. Chemiekaart d. Lesmateriaal e. Internet 4. Wanneer doe je wat? 5. Wat kan er fout gaan, organisatorisch en of planmatig en wat betekent dat voor je opdracht? 6. Wanneer moet ik de opdracht afgerond hebben? De uitvoeringsfase In de uitvoeringsfase ben je bezig met het verwerven en het verwerken van informatie in een je verslag De film die je moet bekijken is in het Engels. Dit betekent dat je ook je luistervaardigheid van Engels aan het verbeteren bent. Schrijf uit de film 10 Engelse vaktechnische termen op, vertaal deze en voeg ze toe aan je Engelse woordenlijst.
19
Werkboek 1
De afronding Als afronding van deze opdracht lever je je verslag in. Het verslag bestaat uit minimaal 4 A4-tjes en is opgemaakt in Word met het lettertype Arial grootte 11 en een regelafstand van 1. Het verslag wordt beoordeeld door een vakdocent en je Nederlands docente. Samen met je verslag lever je ook het bijhorende beoordelingsformulier in waarbij je jouw gedeelte hebt ingevuld. Je docent zal met jou de resultaten bespreken. Je verslag en het beoordelingsformulier neem je op in je portfolio
20
Werkboek 1
Beoordelingsformulier deelopdracht 2: Neem tijd voor veiligheid! Naam deelnemer
paraaf
Geplande datum
gerealiseerd
Naam praktijkopleider Naam docent
paraaf
Beoordelingscriteria
paraaf deelnemer O V
Samenwerken en overleggen Ik houd me aan de afspraken die ik heb gemaakt Ik vraag om hulp en informatie als ik er zelf niet uitkom Ik neem deel aan werkbesprekingen Plannen en organiseren Ik plan mijn eigen werkzaamheden Ik realiseer mijn doelen binnen mijn planning Ik organiseer mijn werkzaamheden en maak een planning en stel deze bij Formuleren en rapporteren Ik leg gegevens nauwkeurig vast Ik breng de boodschap kort en duidelijk schriftelijk over Ik heb de Engelse tekst goed begrepen Ik kan in correct Nederlands een helder verslag schrijven Vakdeskundigheid toepassen Ik gebruik mijn nieuw verworven kennis om mijn doel te bereiken Ik laat zien in mijn verslag over voldoende vakdeskundigheid te beschikken Ik kan op vragen het juiste vakdeskundige antwoord geven Instructies en procedures opvolgen Ik houd mij aan de procedures en afspraken van de school Ik houd mij aan de procedures en afspraken van het bezochte bedrijf
21
G
praktijkopleider O V G
Werkboek 1
Feedback en verbeterpunten door docent
Wat heb ik geleerd?
Actiepunten deelnemer
22
Werkboek 1
3. Beoordelingsopdracht: de zelfevaluatie Je bent nu twee maanden bezig met je opleiding en is het moment aangebroken om terug te kijken. Wat heb je tot nu toe goed gedaan en wat kan je nog verbeteren? Dat is wat je in deze zelfevaluatie opdracht gaat onderzoeken. De zelfevaluatie bestaat uit twee korte vragenlijstjes. Met deze zelfevaluatie kijk je kritisch naar jezelf, vervolgens ga je in gesprek met je mentor, een andere docent en een studiegenoot. Gezamenlijk vullen jullie een beoordelingsformulier in en zetten actiepunten uit. De zelfevaluatie Beantwoord de volgende vragen: ja Ik heb een duidelijk beeld van het beroep van procesoperator? Ik zie mijzelf in de toekomst werken als procesoperator? Ik weet wat in de opleiding van mij verlangd wordt Ik vind de opleiding leuk In de toekomst wil ik verder leren in dit vakgebied
23
nee
weet niet
Werkboek 1
zeer goed
goed
matig (kan beter)
slecht (moet beter)
Mijn resultaten op de volgende gebieden zijn: vaktechniek exacte vorming talen en LLB practicum deelopdrachten Ik houd me aan de volgende afspraken: op tijd komen verzuim gebruik van veiligheidsmiddelen house keeping Ik houd me aan de afspraken met docenten met betrekking tot: huiswerk op tijd inleveren van verslagen en werkstukken actief deelnemen aan de lessen Ik houd me aan de afspraken met klasgenoten met betrekking tot: samenwerken op tijd komen op tijd mijn bijdrage inleveren
Zorg ervoor dat je al je antwoorden kan beargumenteren. Tijdens het beoordelingsgesprek zullen veel van je antwoorden ter sprake komen. Vul nu het beoordelingsformulier in. En maak een afspraak met je mentor voor je beoordelings- of portfoliogesprek. Bij het gesprek neem je jouw portfolio mee met hierin: - De resultaten van je gemaakte toetsen - De resultaten van de gemaakte practicumproeven en –verslagen - Je beoordelingsformulieren van je deelopdrachten - Je zelfevaluatie
24
Werkboek 1
Beoordelingsformulier beoordelingsopdracht: Naam deelnemer
paraaf
Geplande datum
gerealiseerd
Naam mentor
paraaf
Naam docent
paraaf
Beoordelingscriteria
deelnemer O V
Samenwerken en overleggen Ik houd me aan de afspraken die ik met mijn teamgenoten heb gemaakt Ik vraag hulp en info als ik er zelf niet uitkom Ik neem deel aan werkbesprekingen Plannen en organiseren Ik plan mijn eigen werkzaamheden en overleg hierover met mijn teamgenoten Ik realiseer mijn doelen binnen mijn planning Ik organiseer mijn werkzaamheden en maak een planning en stel deze bij Formuleren en rapporteren Ik leg gegevens nauwkeurig vast Ik breng de boodschap kort en duidelijk mondeling/schriftelijk over Ik rapporteer aan teamgenoten indien nodig Ik kan overtuigend presenteren Ik geef ruimte tot vragen Vakdeskundigheid toepassen Ik gebruik mijn nieuw verworven kennis om mijn doel te bereiken Ik laat tijdens de presentaties blijken over voldoende vakkennis te beschikken Ik kan relevante informatie opzoeken, beoordelen en gebruiken Instructies en procedures opvolgen Ik houd mij aan de procedures en afspraken van de school Ik werk volgens procedures en voorschriften op het gebied van milieu, Arbo en veiligheid Kwaliteit leveren Ik ben kritisch op mijn eigen werkuitvoering
25
G
praktijkopleider O V G
Werkboek 1
Feedback en verbeterpunten door docent
Wat heb ik geleerd?
Actiepunten deelnemer
26
Werkboek 1
4. Bijlagen deelopdracht 2
27
Werkboek 1
4.1. Vuur door ijs Inleiding Op 16 februari 2007 ontstond een brand van propaan op de raffinaderij van Valero in Sunray, Texas in Amerika. Drie werknemers raakte zwaar verbrand en de raffinaderij moest gestopt worden. De brand begon door een lek in de propaan deasfalterings unit en verspreidde zich snel. Het gevolg was dat al snel een pijpenbrug instortten waardoor nog meer ontvlambare koolwaterstoffen vrij kwamen. Een deel van de pijpenbrugconstructie was niet vuurbestendig.
28
Werkboek 1
De opdracht Bekijk op internet de film die dit ongeval beschrijft. Je vindt deze film op de volgende URL: http://www.csb.gov/videoroom/detail.aspx?vid=4 en is genaamd fire from ice. Ook vindt je op deze website het schriftelijke rapport over dit ongeval. Maak een schriftelijk verslag van dit ongeval. Het verslag bevat de volgende hoofdstukken: • Inleiding • De propaan deasphalteringsunit (korte procesbeschrijving) • Wat zijn de risico’s van propaan (gevaarseigenschappen) • Het ongeval (wat is er precies gebeurd) • Wat zijn de oorzaken van het ongeval? (hoe kon het gebeuren) • Hoe kan in de toekomst een gelijksoortig ongeval worden voorkomen? • Hoe kan je als operator de risico’s beheersen? • Wat heb je geleerd van deze opdracht? • Samenvatting (max 10 regels)
29
Werkboek 1
4.2. Verkeerde tank, vinylchloride explosie Inleiding Op 24 april 2004, zijn vijf medewerkers overleden en twee andere ernstig verwond door een explosie bij de productie van polyvinylchloride (PVC) bij Formosa Plastics in Illiopolis, Illinois in Noord-Amerika. Door de explosie kwam zeer brandbaar vinylchloride vrij, dat vervolgens een brand veroorzaakte. Als gevolg van de explosie is de wijde omgeving rond de fabriek geëvacueerd en kwamen tot een aantal dagen na de explosie steeds kleine brandjes op het terrein voor.
30
Werkboek 1
De opdracht Bekijk op internet de film die dit ongeval beschrijft. Je vindt deze film op de volgende URL: http://www.csb.gov/videoroom/detail.aspx?vid=9 en deze is genaamd Explosion at Formosa Plastics (Illinois). Ook vind je op deze website het schriftelijke rapport over dit ongeval. Maak een schriftelijk verslag van dit ongeval. Het verslag bevat de volgende hoofdstukken: • Inleiding Korte beschrijving van de situatie/werkzaamheden • Wat zijn de risico’s van vinylchloride (gevaarseigenschappen) • Het ongeval (wat is er precies gebeurd) • Wat zijn de oorzaken van het ongeval? (hoe kon het gebeuren) • Hoe kan in de toekomst een gelijksoortig ongeval worden voorkomen? • Hoe kun je als operator de risico’s beheersen? • Wat heb je geleerd van deze opdracht? • Samenvatting (max 10 regels)
31
Werkboek 1
4.3. Verstikking door stikstof Inleiding Jaarlijks overlijden er mensen door het inademen van “lucht” die te weinig zuurstof bevat. Omdat 78% van de lucht die je inademt bestaat uit stikstof, denk je al snel dat stikstof onschuldig is, maar stikstof is alleen veilig als je deze inademt met de juiste hoeveelheid zuurstof. Deze twee gassen kun je niet herkennen aan hun geur, ze zijn reukloos. Een omgeving met verhoogde stikstofconcentratie, een afwezigheid van zuurstof, kan alleen maar gemeten worden met speciale apparatuur. Een te hoge concentratie stikstof (en te laag zuurstof) leidt tot verstikking.
32
Werkboek 1
De opdracht Bekijk op internet de film die dit ongeval beschrijft. Je vindt deze film op de volgende URL: http://www.csb.gov/videoroom/detail.aspx?vid=11 en deze is genaamd Hazards of Nitrogen Asphyxiation. Ook vind je op deze website meer informatie over dit type ongeval. Maak een schriftelijk verslag van dit ongeval. Het verslag bevat de volgende hoofdstukken: • Inleiding Korte beschrijving van de situatie/werkzaamheden • Wat zijn de risico’s van stikstof (gevaarseigenschappen) • Het ongeval (wat is er precies gebeurd) • Wat zijn de oorzaken van het ongeval? (hoe kon het gebeuren) • Hoe kan in de toekomst een gelijksoortig ongeval worden voorkomen? • Hoe kun je als operator de risico’s beheersen? • Wat heb je geleerd van deze opdracht? • Samenvatting (max 10 regels)
33
Werkboek 1
4.4. Brand bij Formosa Plastics Inleiding Een heftruck die tegen een kar met gasflessen, gevuld met het zeer brandbare vloeibare gas propyleen, botst veroorzaakt een lek in de installatie van de Formosa Plastics fabriek in Texas. Het gevolg was dat er een gaswolk propyleen (propeen) vrijkwam. Dit leidde tot een explosie. Zestien werknemers raakte gewond, de procesinstallatie was ernstig beschadigd en een lagere school in de omgeving moest geëvacueerd worden.
34
Werkboek 1
De opdracht Bekijk op internet de film die dit ongeval beschrijft. Je vindt deze film op de volgende URL: http://www.csb.gov/videoroom/detail.aspx?vid=10 en deze is genaamd Formosa Plastics Propylene Explosion. Ook vind je op deze website meer informatie over dit type ongeval. Maak een schriftelijk verslag van dit ongeval. Het verslag bevat de volgende hoofdstukken: • Inleiding Korte beschrijving van de proces • Wat zijn de risico’s van propyleen (propeen) (gevaarseigenschappen) • Het ongeval (wat is er precies gebeurd) • Wat zijn de oorzaken van het ongeval? (hoe kon het gebeuren) • Hoe kan in de toekomst een gelijksoortig ongeval worden voorkomen? • Hoe kun je als operator de risico’s beheersen? • Wat heb je geleerd van deze opdracht? • Samenvatting (max 10 regels)
35
Werkboek 1
4.5. Ethyleen oxide explosie bij Sterigentics Inleiding Op 19 augustus 2004 ontstond een explosie in een met lucht vervuilde sterilisatie unit bij Sterigenics International in Ontario, California Amerika. Bij de ontploffing van deze installatie voor het steriliseren van medische apparatuur raakten vier medewerkers gewond. Alle werkzaamheden in de omgeving van de fabriek werden enige uren stilgelegd en het duurde 9 maanden voor het bedrijf weer normaal kon produceren.
36
Werkboek 1
De opdracht Bekijk op internet de film die dit ongeval beschrijft. Je vindt deze film op de volgende URL: http://www.csb.gov/videoroom/detail.aspx?vid=8 en deze is genaamd Ethylene Oxide Explosion at Sterigenics. Ook vind je op deze website meer informatie over dit type ongeval. Maak een schriftelijk verslag van dit ongeval. Het verslag bevat de volgende hoofdstukken: • Inleiding • Korte beschrijving van het proces • Wat zijn de risico’s van ethyleen oxide? (gevaareigenschappen) • Het ongeval (wat is er precies gebeurd) • Wat zijn de oorzaken van het ongeval? (hoe kon het gebeuren) • Hoe kan in de toekomst een gelijksoortig ongeval worden voorkomen? • Hoe kun je als operator de risico’s beheersen? • Wat heb je geleerd van deze opdracht? • Samenvatting (max 10 regels)
37
Werkboek 1
4.6. Het gevaar van het ophopen van brandbare gassen Inleiding OP 25 januari 2005 kwamen bij een gasexplosie 3 medewerkers om van de Acetylene Service Company in Perth Amboy, New York Amerika. De ontploffing ontstond door dat acetyleen uit een reactor stroomde in de opslagtanks van recycled water. Dit kon omdat een terugslagklep faalde.
38
Werkboek 1
De opdracht Bekijk op internet de film die dit ongeval beschrijft. Je vindt deze film op de volgende URL: http://www.csb.gov/videoroom/detail.aspx?vid=1 en deze is genaamd Dangers of Flammable Gas Accumulation. Ook vind je op deze website meer informatie over dit type ongeval. Maak een schriftelijk verslag van dit ongeval. Het verslag bevat de volgende hoofdstukken: • Inleiding • Korte beschrijving van de proces • Wat zijn de risico’s van accetyleen? (gevaarseigenschappen) • Het ongeval (wat is er precies gebeurd) • Wat zijn de oorzaken van het ongeval? (hoe kon het gebeuren) • Hoe kan in de toekomst een gelijksoortig ongeval worden voorkomen? • Hoe kun je als operator de risico’s beheersen? • Wat heb je geleerd van deze opdracht? • Samenvatting
39
