Zeg het voort Werkboek
Uitgevoerd door CINOP in opdracht van het ministerie van OCW Deze uitgave is tot stand gekomen in opdracht van het ministerie van OCW in het kader van het Aanvalsplan Laaggeletterdheid 2006-2010: Van A tot Z betrokken. De uitvoering van dit plan ligt voornamelijk in handen van Stichting Lezen & Schrijven (L&S), Centrum voor innovatie van opleidingen (CINOP) en Expertisecentrum ETV.nl.
In het werkboek Zeg het voort komen verschillende soorten oefeningen voor. De onderstaande plaatjes maken duidelijk om welke oefeningen het gaat. Deze les gaan we...
Speel het spel
Luister
Praat over
Vul in Colofon
Knip uit en plak in
Zeg het voort – Werkboek Cursus voor Ambassadeurs Geletterdheid © CINOP, ’s-Hertogenbosch 2006 1e druk 2006
Nu kan ik wel / niet / een beetje
Schrijf of trek lijn
Auteur: Illustraties: Redactie: Vormgeving: Foto ambassadeurs: Drukwerk:
Anita Middel Pieter Hogenbirk (ComicHouse, Oosterbeek) Petra Schulte (CINOP, ’s-Hertogenbosch) Evert van de Biezen (CINOP, ‘s-Hertogenbosch) Kennismakingsspel Wie zijn we?: An van Parys Stichting Lezen en Schrijven ADC Repro Service Den Bosch BV
Bekijk de dvd
Voor de groep en praat niet
Met dank aan de leden van de klankbordgroep: Anny Mouwen-Nuijten (ROC West Brabant), Carin Spoelstra- van Dijk (Gilde Opleidingen) en Carry Vrugt (Nova College). Deze versie van Zeg het voort uit 2006 is gebaseerd op een eerdere versie van Zeg het voort, ontwikkeld door Prisma Brabant (Tilburg). Prisma Brabant heeft het materiaal van Zeg het voort overgedragen aan CINOP (’s-Hertogenbosch).
Spreek voor de groep
Deze uitgave is tot stand gekomen in opdracht van het ministerie van OCW in het kader van het Aanvalsplan Laaggeletterdheid 2006-2010: Van A tot Z betrokken. De uitvoering van dit plan ligt voornamelijk in handen van Stichting Lezen & Schrijven (L&S), Centrum voor de innovatie van opleidingen (CINOP) en Expertisecentrum ETV.nl. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, op weke andere wijze dan ook, zonder vooraf schriftelijke toestemming van CINOP (’s-Hertogenbosch). Teksten van derden, gebruikt in deze uitgave, zijn waar mogelijk voorzien van bronvermelding.
Zeg het voort Werkboek
Zeg het voort Cursus voor Ambassadeurs Geletterdheid
Foto: Filip Erkens
Leo
‘Ik ben blij dat ik ambassadeur ben, er is voor mij een wereld opengegaan.’
Nu doe jij de cursus voor ambassadeur, net als Leo. Veel plezier met de cursus en straks veel succes als ambassadeur!
2
Zeg het voort
Wat gaan we doen? 1
Kennismaken
4
2
Waar ben ik goed in?
6
3
Vragen en luisteren
8
4
Voor de groep
10
5
Mijn verhaal
12
6
Vers voor de pers!
14
7
Lichaamstaal
16
8
Een verhaal voor elk publiek
18
9
En zo ga ik het vertellen
20
10 Terugkomdag
Werkboek Ambassadeurs Geletterdheid
22
3
1. Kennismaken Wat gaan we doen? vertellen wie je bent en waarom je ambassadeur wilt worden ontdekken waarom je medecursisten ambassadeur willen worden
Wie zijn we?
Wat doet een ambassadeur? Een ambassadeur… geeft les geeft interviews vertelt sprookjes
4
geeft voorlichting praat met nieuwe cursisten vertegenwoordigt het roc
Zeg het voort
Prikbord Plak hier een tekst van iemand die ook later heeft leren lezen en schrijven.
Nu… +
±
–
kan ik vertellen wie ik ben
+
±
–
kan ik vertellen waarom ik ambassadeur wil worden
+
±
–
ken ik de verhalen van de anderen
+
±
–
kan ik vertellen wat een ambassadeur doet
+
±
–
weet ik wat ik van deze cursus verwacht
Werkboek Ambassadeurs Geletterdheid
5
2. Waar ben ik goed in?
Wat gaan we doen? ontdekken welk type je bent: aarde, water, lucht of vuur ontdekken welke talenten je hebt bedenken wat dat betekent voor je ambassadeurschap
In je element
aarde lucht
water
vuur
6
Zeg het voort
Prikbord Plak hier het element dat het meest bij jou past.
Nu… +
±
–
weet ik welk element het meest bij mij past
+
±
–
weet ik welke talenten ik heb en hoe ik deze kan inzetten bij mijn taak als ambassadeur
+
±
–
weet ik welke valkuilen bij elk element horen
+
±
–
weet ik welke invloed de valkuilen kunnen hebben op mijn taak
+
±
–
weet ik hoe ik buiten de valkuilen kan blijven
Werkboek Ambassadeurs Geletterdheid
7
3. Vragen en luisteren
Wat gaan we doen? open en gesloten vragen stellen luisteren
Wie ben ik? Gesloten vraag
Hier kun je ja of nee op zeggen.
Open vraag Wie? Wat? Waar? Wanneer? Waarom? Hoe?
Geen ja of nee. Je moet meer vertellen.
Luister en huiver Laat de ander zien dat je luistert.
wel doen Zeg wat de ander moet doen.
Laat de ander niet uitpraten. niet doen
Kijk de ander aan.
8
Zeg het voort
Prikbord Plak hier een paar tips voor goed luisteren.
Nu… +
±
–
kan ik open en gesloten vragen stellen
+
±
–
kan ik goed luisteren
Werkboek Ambassadeurs Geletterdheid
9
4. Voor de groep Wat gaan we doen? kijken naar de anderen voor de groep staan voor de camera staan feedback geven en ontvangen
Voor de groep staan Ga voor de groep staan. Je mag niets zeggen.
Feedback Vul in: geven – ontvangen Feedback ....................................................................................................
Wat vind ik van het gedrag van anderen?
Feedback ....................................................................................................
Hoe vinden anderen dat ik me gedraag?
Voor de groep praten Mijn onderwerp is ...................................................................................................................................................................................... Ga weer voor de groep staan. Vertel over je onderwerp.
10
Zeg het voort
Prikbord Plak hier een paar regels voor feedback.
Geven
Krijgen
Nu… +
±
–
weet ik hoe we voor de camera overkomen
+
±
–
kan ik voor een groep staan
+
±
–
kan ik omgaan met applaus en aandacht
+
±
–
kan ik feedback geven
Werkboek Ambassadeurs Geletterdheid
11
5. Mijn verhaal
Wat gaan we doen? kijken en luisteren naar andere ambassadeurs je eigen verhaal bedenken je verhaal vertellen voor de groep
‘Mijn verhaal’ Kijk naar de dvd ‘Mijn verhaal’.
Wat vind je goed? Wat wil je zelf anders doen?
Jouw verhaal • • • •
Aan wie ga ik mijn verhaal vertellen? Wat ga ik allemaal vertellen? Hoe ga ik dat doen? Hoe weet ik of ze mijn verhaal begrijpen?
Weer voor de groep Ga voor de groep staan. En vertel je verhaal.
Geef elkaar feedback.
12
Zeg het voort
Prikbord Hoe is het om je eigen verhaal voor de groep te vertellen? Trek een lijn.
je eigen verhaal voor de groep vertellen
Nu… +
±
–
weet ik hoe andere ambassadeurs hun verhaal vertellen
+
±
–
weet ik hoe ik mijn verhaal wil vertellen
+
±
–
kan ik mijn verhaal voor de groep vertellen
Werkboek Ambassadeurs Geletterdheid
13
6. Vers voor de pers!
Wat gaan we doen? praten met een journalist over ‘omgaan met de pers’ het voorbereidingsformulier bespreken een interview geven
De journalist vertelt Naam van de journalist: ..............................................................................................................
Gouden tip
Je hoeft niet alles te vertellen! Voorbereidingsformulier Nog niet alles ingevuld? Vraag de journalist om hulp.
Interview Zet ’m op en denk aan de gouden tip!
14
Zeg het voort
Prikbord Plak hier nog meer tips van de journalist.
Nu… +
±
–
weet ik wat me te wachten staat bij het omgaan met de pers
+
±
–
weet ik welke informatie ik moet hebben voor een voorlichting
+
±
–
weet ik hoe ik mijn verhaal kan voorbereiden
+
±
–
kan ik een interview geven
Werkboek Ambassadeurs Geletterdheid
15
7. Lichaamstaal
Wat gaan we doen? oefenen met lichaamstaal
Wat zegt je lichaam? Teken de juiste houding.
‘Ik ben trots!’
‘Ik zie het niet meer zitten…’
‘Mijn verhaal’ Let op de lichaamstaal.
De trotse ambassadeur Krijg je er al zin in, als trotse ambassadeur?
16
Zeg het voort
Prikbord Schrijf of plak hier je nieuwe talenten.
Nu… +
±
–
weet ik welke invloed lichaamstaal heeft op mijn verhaal
Werkboek Ambassadeurs Geletterdheid
17
8. Een verhaal voor elk publiek
Wat gaan we doen? je verhaal aanpassen aan je publiek je verhaal oefenen voor de groep
Interview voor de radio Vul het formulier in.
Bezoek aan lotgenoten Vul het formulier in.
Bezoek aan de gemeente Vul het formulier in.
Draaien maar!
18
Zeg het voort
Prikbord Plak hier je spiekbriefje.
Nu… +
±
–
kan ik mijn verhaal aanpassen aan mijn publiek
+
±
–
kan ik mijn verhaal vertellen voor de groep
Werkboek Ambassadeurs Geletterdheid
19
9. En zo ga ik het vertellen
Wat gaan we doen? werken aan je presentatie bedenken wat je wel en niet wilt vertellen bedenken op welke vragen je geen antwoord wilt geven
Hoe wil ik overkomen? Kijk nog eens in je werkboek bij les 7 Lichaamstaal.
Oefenen, oefenen Schaaf aan je verhaal. Ben je tevreden? Dan gaat de duim omhoog.
“Puik!”
20
Zeg het voort
Prikbord Plak hier vragen die je niet wilt beantwoorden.
Nu… +
±
–
Weet ik hoe ik me wil presenteren
+
±
–
weet ik wat ik wel en niet wil vertellen
+
±
–
weet ik op welke vragen ik wel en niet antwoord wil geven
Werkboek Ambassadeurs Geletterdheid
21
10. Terugkomdag
datum: .......................................................................................................................................................................................... plaats: ...........................................................................................................................................................................................
Wat gaan we doen? vertellen hoe het ging als ambassadeur vertellen wat goed ging en wat je anders wilt doen aangeven wat je nog wilt weten of oefenen opnamen van jou als ambassadeur laten zien afspreken wie wat gaat doen
Hoe ging het? Hoe ging het als ambassadeur? Wat vond je makkelijk? Wat vond je moeilijk? Geef elkaar tips. Wat wil je nog weten? Wat wil je nog oefenen?
Wie gaat wat doen? Wanneer?
22
Waar?
Wat ga je doen?
Zeg het voort
Prikbord Plak hier tips van en voor ambassadeurs.
Nu… +
±
–
weet ik hoe het de andere ambassadeurs is vergaan
+
±
–
weet ik wat ik goed doe
+
±
–
weet ik wat ik kan verbeteren
+
±
–
weet ik wat ik de komende tijd ga doen
Werkboek Ambassadeurs Geletterdheid
23
Meer weten?
Surf eens op internet. Ga naar deze sites. Klik steeds met de muis: linker knop. www.mijnabc.nl
Deze site heet: De makkelijkste site. Zet het geluid aan. Klik op met de muis. Klik op Steffie of op de ‘links’. Steffie legt van alles uit. Over internet, over reizen, over geld, over les. En nog veel meer.
www.alfabetisering.nl
Een site over leren lezen en schrijven. Er staat veel tekst. Best moeilijk dus. Klik op: ervaringen en dan op filmpjes. Of klik op: uitspraken. Lees of laat je voorlezen over: Tineke, Mien en Frank.
24
www.etv.nl
Leren met internet en tv. Kijk, luister en doe mee! ETV zit in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, Drenthe en Groningen. Vanaf 2007 ook in Brabant. Zij hebben lessen voor tv en op de pc. Kijk maar eens.
www.nedwerk-nt1.nl
Zin in een lied? Zoek op deze site. Luister naar: Ik was een analfabeet. Of naar: De weg naar Timboektoe.
www.lezenenschrijven.nl (L&S)
L&S wil dat iedereen leert lezen en schrijven. Prinses Laurentien hoort erbij. “Weg met het probleem”, zegt ze. Uit Nederland, uit de wereld. Lees of laat je voorlezen over L&S.
Zeg het voort
In het werkboek Zeg het voort komen verschillende soorten oefeningen voor. De onderstaande plaatjes maken duidelijk om welke oefeningen het gaat. Deze les gaan we...
Speel het spel
Luister
Praat over
Vul in Colofon
Knip uit en plak in
Zeg het voort – Werkboek Cursus voor Ambassadeurs Geletterdheid © CINOP, ’s-Hertogenbosch 2006 1e druk 2006
Nu kan ik wel / niet / een beetje
Schrijf of trek lijn
Auteur: Illustraties: Redactie: Vormgeving: Foto ambassadeurs: Drukwerk:
Anita Middel Pieter Hogenbirk (ComicHouse, Oosterbeek) Petra Schulte (CINOP, ’s-Hertogenbosch) Evert van de Biezen (CINOP, ‘s-Hertogenbosch) Kennismakingsspel Wie zijn we?: An van Parys Stichting Lezen en Schrijven ADC Repro Service Den Bosch BV
Bekijk de dvd
Voor de groep en praat niet
Met dank aan de leden van de klankbordgroep: Anny Mouwen-Nuijten (ROC West Brabant), Carin Spoelstra- van Dijk (Gilde Opleidingen) en Carry Vrugt (Nova College). Deze versie van Zeg het voort uit 2006 is gebaseerd op een eerdere versie van Zeg het voort, ontwikkeld door Prisma Brabant (Tilburg). Prisma Brabant heeft het materiaal van Zeg het voort overgedragen aan CINOP (’s-Hertogenbosch).
Spreek voor de groep
Deze uitgave is tot stand gekomen in opdracht van het ministerie van OCW in het kader van het Aanvalsplan Laaggeletterdheid 2006-2010: Van A tot Z betrokken. De uitvoering van dit plan ligt voornamelijk in handen van Stichting Lezen & Schrijven (L&S), Centrum voor de innovatie van opleidingen (CINOP) en Expertisecentrum ETV.nl. Niets uit deze uitgave mag worden vermenigvuldigd of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, op weke andere wijze dan ook, zonder vooraf schriftelijke toestemming van CINOP (’s-Hertogenbosch). Teksten van derden, gebruikt in deze uitgave, zijn waar mogelijk voorzien van bronvermelding.
Zeg het voort Werkboek
Uitgevoerd door CINOP in opdracht van het ministerie van OCW Deze uitgave is tot stand gekomen in opdracht van het ministerie van OCW in het kader van het Aanvalsplan Laaggeletterdheid 2006-2010: Van A tot Z betrokken. De uitvoering van dit plan ligt voornamelijk in handen van Stichting Lezen & Schrijven (L&S), Centrum voor innovatie van opleidingen (CINOP) en Expertisecentrum ETV.nl.