WERELDNIEUWS Een uitgave van Wereldwinkel Aalsmeer
nr. 44 – voorjaar 2014 Ek is versadig en verkwik Al vaak heb ik u op de voorkant van ons Wereldnieuws uitgenodigd en opgeroepen uw boodschappen bij de Wereldwinkel te doen. Cadeautjes voor een ander, wijn of sap bij een feestje, rijst en koffie en thee, verkocht met het fairtrade label, voor dagelijks gebruik. De producten, die in de Wereldwinkel staan, zijn al betaald aan de producenten. Zij hebben het loon voor hun arbeid ontvangen en hebben er hopelijk voldoende aan om voor hun familie eten te kopen. Op de voorkant van het “maandblad voor mensenrechten” van Amnesty International staat deze maand een vrolijke plaat van een tafel met ingrediënten voor “Gerechten van de mens”. Het artikel binnenin begint met de zin: “niemand strijdt graag met een lege maag. Dat geldt ook voor wie vecht tegen onrecht”. Dat trof mij. Met een lege maag iets doen, dat wil niemand. Of het nu gaat over een kind dat naar school gaat, iemand die een hele dag achter een bureau doorbrengt of in een winkel staat, iemand die op een grote vrachtauto rijdt of op een kwekerij werkt. Of verder weg van ons: iemand die op een koffieplantage werkt, of manden vlecht of steen uit een mijn hakt. Het werkt gewoon beter met een gevulde maag. In onze bekende winkel aan de Zijdstraat zijn op het ogenblik gerecyclede tassen te koop. De uitleg erbij: “De vrouwen uit leprawijk Jongaya in Makassar, Indonesië, maken vrolijke tassen van gerecycled plastic. Van de opbrengst kopen ze gezonde voeding voor hun gezin en kunnen de kinderen naar school.” Dat treft mij ook weer. Ze maken leuke en mooie tassen, die vrouwen.
En er wordt gemeld, dat ze met de opbrengst voeding kopen. Ook daar graag geen lege maag! Wat fantastisch, dat er mensen zijn, die zich inzetten voor Amnesty. Die aandacht blijven vragen voor diegenen, die zonder vorm van proces worden weggevoerd of omgebracht. Die aandacht blijven vragen voor de Rechten van de Mens. De familie blijft achter, vaak in angst en onwetendheid en soms ook nog zonder middelen van bestaan. Indrukwekkend ook, dat mensen zich inzetten voor de Leprastichting. Daar gaat het over een ziekte, waar een taboe op rust, waar mensen bang voor zijn. Het treft de allerarmsten, die door hun slechte levensomstandigheden vaak ook een verminderde weerstand hebben. Wat geweldig, dat er nog veel meer organisaties zijn, waar het doel is de levensomstandigheden van mensen te verbeteren. Op allerlei manieren. U weet er ongetwijfeld zelf een aantal te noemen en werkt er wellicht ook aan mee. Vroeger leerde mijn moeder mij dit ZuidAfrikaanse gedichtje: Ek is versadig en verkwik, my maag is vol, my pens is dik. Niet om aan te geven, dat je zoveel mogelijk moet eten. Maar om dankbaar te zijn als je voldoende gegeten hebt. Wereldwinkel Aalsmeer wil zich ook inzetten voor een wereld zonder honger. Een wereld, waar producten met een eerlijke prijs betaald worden, zodat de opbrengst gebruikt kan worden voor volle magen, die “versadig en verkwik” worden, letterlijk en figuurlijk. Tot ziens in de Wereldwinkel! Miekje Hoffscholte-Spoelder, voorzitter
WERELDNIEUWS nr. 44 – voorjaar 2014
Exclusieve wijn uit Chil
Drink meer kraanwater
Carmenère is de geheime liefde van Chili, die oorspronkelijk uit de Médoc regio in het Bordeaux wijngebied in Frankrijk komt. Doordat eind 19e eeuw een groot deel van de druiven verwoest was door de druifluis, werden in Frankrijk vele druivenrassen op Amerikaanse stammen geënt. Dit is echter niet het geval geweest in Chili waar de Carmenère rond 1850 was geïmporteerd. Tot aan het begin van de jaren '90 bleef men denken dat de Carmenère was uitgeroeid. De Chileense wijnboeren hadden, zonder het zelf te weten, de druiven van de merlot en de Carmenère gemengd geplant staan, denkende dat het volledig om de Merlot ging. Toen een Franse onderzoeker ontdekte dat er in Chili nog steeds Carmenère bestond, begon men deze planten weer te scheiden. Op dit ogenblik is Chili het enige land ter wereld waar de Carmenère nog in grote getale voorkomt. De Chilenen zijn er dan ook trots op om deze wijn als een exclusieve Chileense wijn aan te mogen bieden.
In Nederland alleen al worden per dag meer dan 500.000 plastic (water)flesjes weggegooid. Ze belanden op de vuilnisbelt, maar ook op straat of in de zee waar ze een plastic soep vormen. In deze soep drijft 100 miljard kilo plastic. Dopper wil de groei van deze plastic soep een halt toeroepen en laat mensen zien dat ze daar zelf iets aan kunnen doen. Door bijvoorbeeld zelf eens een stuk zwerfafval weg te gooien of door uit de Dopper te drinken.
Kruidig, mooi rond, met veel fruit zoals bramen en bosbessen. In de afdronk proef je een klein pepertje. En misschien ook een vleugje Fairtrade, want de wijnboeren van Vinos Lautaro kunnen dankzij de Fairtrade premie schoolgeld betalen en zich verzekeren voor ziektekosten. Lekker bij lamsvlees, gegrild vlees of belegen romige kazen. Serveer de wijn tussen de 16 en 18⁰C.
De Dopper is een Nederlands ontwerp en wordt in Nederland klimaatneutraal geproduceerd, zonder BPA*. Hij kan zo de vaatwasser in (tot 65 °C) en je kunt hem ook gemakkelijk schoonmaken met een afwasborstel. Schoon en veilig drinkwater is lang niet altijd zo vanzelfsprekend als bij ons thuis. Daarom gaat een deel van de opbrengst van Dopper via Stichting Dopper Foundation naar waterprojecten in ontwikkelingsland Nepal. De Dopper Foundation werkt hiervoor samen met Simavi en lokale partners.
Vinos Lautaro Vinos Lautaro is de handelsnaam van de Sociedad Vitivinícola Sagrada Familia in Chili. Dit bedrijf verenigt 22 wijnboeren in de Lontué Vallei. De fairtrade ontwikkelingspremie investeren zij in onder andere ziektekostenverzekering, tandheelkundige zorg en schoolbeurzen.
De Dopper is verkrijgbaar in verschillende kleuren en kost € 12,50. Een grotere, stalen uitvoering kost € 27,50.
2
WERELDNIEUWS nr. 44 – voorjaar 2014 World Fair Trade Day
Tassen uit Indonesië
Op zaterdag 10 mei a.s. vindt wereldwijd de World Fair Trade Day plaats. Deze dag valt vrijwel altijd samen met de Geraniummarkt en de braderie. Altijd een mooi moment om fairtrade producten in het zonnetje te zetten dus staan wij met een kraam voor de winkel en gaat wij onze hagelslag, jam, honing, marmelade en hazelnootpasta laten proeven. Allemaal fairtrade en erg lekker.
Rahmatia uit Indonesië leefde jarenlang in een isolement, ver van haar familie, omdat ze lepra had gehad. Met hulp van de Leprastichting kon ze naaimachines kopen en een naaiatelier inrichten. Ze is nu economisch zelfstandig, maar niet alleen dat: ze voelt zich weer mooi en zelfverzekerd. Samen met andere vrouwen uit leprawijk Jongaya in Makassar, Indonesië, maakt Rahmatia vrolijke tassen van gerecycled plastic. Van de opbrengst kopen ze gezonde voeding voor hun gezin en kunnen de kinderen naar school. Elke tas is uniek!
Komt u ook even langs op zaterdag 10 mei? Jolijn Amorison is zaterdag 10 mei ook van de partij. Zij loopt haar maatschappelijke stage in de Wereldwinkel. Zo ging zij mee naar de Wereldse Proeverij tijdens het Boekhuisbal en staat zij een aantal winkeldiensten in de winkel.
De tassen en toilettassen van Rahmatia zijn tijdelijk verkrijgbaar in de Wereldwinkel. Een toilettas kost € 10,00 de tassen € 15,00. Het werk van de Leprastichting De Leprastichting wil dat lepra niet langer levens verwoest en zorgt voor vroegtijdige opsporing, om handicaps te voorkomen. Voor genezing om de keten van besmetting te doorbreken. En voor medische, sociale en (soms) economische revalidatie. Zodat expatiënten gewoon weer kunnen deelnemen aan de maatschappij.
Onze biologische Espressobonen zijn donker van kleur, krachtig, temperamentvol, natuurlijk voorzien van het Max Havelaar keurmerk en de hele maand mei voordelig geprijsd.
Dat doen zij altijd samen met lokale organisaties en overheden dankzij de steun van vele donateurs, partners en sponsoren.
1 kilo bonen van € 12,89
voor
€ 11,50
3
WERELDNIEUWS nr. 44 – voorjaar 2014 Noedelsoep
Woksaus uit Thailand
Het favoriete recept van collega Loes Vuil
Ons culinair assortiment is uitgebreid met een nieuwe woksaus uit Thailand. De smaak Soy-Ginger, zoet met pit van gember, geeft een lekkere Thaise twist aan de maaltijd.
Hoofdgerecht voor 4 personen Bereidingstijd: ca. 30 minuten Ingrediënten 2 maïskolven, schoongemaakt 1 wortel, in dunne reepjes 100 g peultjes, afgehaald 2 tabletten kippenbouillon 200 g kipfilet, in repen 1 flesje Soy Ginger* scheutje plantaardige olie zout 1-2 tl wokolie 2 bosui, in stukken 1 pak Tibetaanse Noedels*
De saus is van begin tot eind gemaakt in Thailand: een bijzondere samenwerking tussen een groeiend aantal boerengroepen en twee verwerkingsbedrijven. Boeren in het noorden van het land leveren hun sojabonen aan een fabriekje dat er sojasaus van maakt. Die saus wordt in een andere fabriek verrijkt tot woksaus, met onder andere gember en rietsuiker. Zo doet iedereen waar hij goed in is. Fair Trade Original, het merk van eerlijke producten, ziet erop toe dat in de fabrieken de arbeidsomstandigheden goed zijn en de ingrediënten de juiste herkomst hebben. Zo zijn de sojabonen fairtrade gecertificeerd. De boeren van de Maetaeng Fairtrade Soy Bean Group hadden aanvankelijk grote vraagtekens bij de certificering, die de nodige investeringen van hen vraagt. Maar na een bezoek van enthousiaste fairtrade ananasboeren waren ze ‘om’ en gingen vol overtuiging aan de slag. Nu produceren ze op ftrade wijze en ontvangen de ontwikkelingspremie. Ook de rietsuiker is afkomstig van fairtrade boeren. Voor de gember is het proces in gang gezet, in samenwerking met boeren die ook fairtrade chilipepers verbouwen. Zo zorgt een flesje woksaus als een spin in het web voor verspreiding van de fairtrade werkwijze.
Ingrediënten gemarkeerd met een * zijn verkrijgbaar in de Wereldwinkel. Bereidingswijze Breng een pan met 1 liter water aan de kook en voeg de maïskolf toe. Kook de maïs in ca. 15-20 minuten gaar. Neem maïs uit de pan, laat uitlekken en snijd in dikke plakken. Voeg de bouillontabletten bij het kooknat van de maïs. Dit wordt de basis van de soep. Voeg de wortelreepjes toe en kook deze ca. 8 minuten. Verhit ondertussen een grillpan. Wrijf de kiprepen in met plantaardige olie en soy ginger en bestrooi met zout. Grill de repen rondom bruin en neem van de grill. Bestrijk de maïsplakken met soy ginger en grill deze kort. Grill vervolgens de bosui. Voeg de kip en de peultjes bij de soep en kook tot ze gaar zijn. Kook de noedels volgens de aanwijzingen op de verpakking.
Kant & klaar In de Nederlandse keuken is de nieuwe woksaus snel en gemakkelijk in te zetten voor een goed en gezond bordje eten. Stukjes kip en lekker veel groente erdoor en wokken maar. Met wat rijst of noedels erbij, ook verkrijgbaar bij de Wereldwinkel, tovert de thuiskok in een handomdraai een bijzonder smakelijke maaltijd op tafel.
Breng de soep op smaak met wokolie en eventueel nog wat zout. Verdeel de noedels over vier kommen en giet de hete soep erover. Serveer de rest van de soy ginger saus erbij op tafel.
4
WERELDNIEUWS nr. 44 – voorjaar 2014
With love from the Maya’s
Seepje
In het mooie San Marcos la Laguna worden onder leiding van Fernando prachtig armbandjes gemaakt door verschillende Maya vrouwen. Het dorpje ligt aan het Atitlán meer in de Westelijke hooglanden van Guatemala en staat bekend om zijn kleurrijke handenarbeid en kunst. De vrouwen werken allemaal vanuit huis en kunnen zo, naast hun huishoudelijke taken, zorgen voor extra inkomen om hun gezin te ondersteunen.
Seepje is een nieuw 100% natuurlijk fairtrade wasmiddel. Jasper en Melvin - twee jonge groene ondernemers - zijn de bedenkers van Seepje en zij hebben maar één missie: onze kleren schoon maken, op een natuurlijke én eerlijke manier. Seepje werkt samen met de beste leveranciers en betalen hen een eerlijke prijs. De Nepalese werknemers ontvangen een inkomen dat 66% hoger ligt dan het Nepalese gemiddelde, en daar zijn zij trots op!
De kleurrijke armbandjes worden ook wel wensbandjes genoemd. De Maya’s geloven dat als je een wens doet op het moment dat je het armbandje omdoet, de wens uitkomt als het bandje door slijtage vanzelf afvalt.
Seepje bestaat uit 150 gram schillen van de Sapindus Mukorossi-vrucht en twee katoenen waszakjes, welke goed zijn voor maar liefst 30 wasbeurten. Door vier hele schillen in het waszakje te doen en deze tijdens de wasbeurt in de trommel te laten meedraaien, wordt de was heerlijk schoon en ruikt deze natuurlijk fris. De schillen verruimen de kledingvezels waardoor wasverzachter niet langer nodig is! Seepje Dennen, Orchidee en Lavendel bevatten elk een flesje met 10 milliliter bijbehorende, volledig plantaardige, etherische olie. Voeg aan iedere wasbeurt 10 druppels toe en de was krijgt een heerlijke geur.
Foto-choco-lade-doosje Het leukste fairtrade moederdagcadeautje van dit jaar is het "foto-choco-lade-doosje. In dit doosje zit een laatje met zes pure en zes melk fairtrade chocoladereepjes. In de deksel van het doosje kan je een foto, gedichtje, tekening of iets anders liefs schuiven. Het doosje is tot stand gekomen door de unieke samenwerking tussen drie fairtrade producenten. Het doosje is gemaakt door een papierleverancier in India. Fairtrade boeren in Afrika en Latijns Amerika zorgen voor de cacao en de rietsuiker in de reepjes. Een lief en lekker cadeautje voor Moederdag of zomaar...... De verkoopprijs is € 10,95 en er zijn vijf verschillende dessins.
T/m zaterdag 31 mei kun je Seepje proberen met € 1,- introductie korting! Seepje Neutraal kost dan € 6,95 en Seepje Dennen, of Lavendel € 8,95.
5
WERELDNIEUWS nr. 44 – voorjaar 2014 Het doel van Eswatini is om werk te creëren voor werkloze vrouwen en een afzet te bieden voor producten van kleine boeren. De opbrengsten zijn bestemd voor het sociaal programma voor kansarme kinderen. Men begon met 5 vrouwen en nu, anno 2014, werken er 35 vrouwen, hebben 300 mensen dankzij Eswatini Kitchen een bestaanbaar inkomen en profiteren 2000 kansarme kinderen van de activiteiten.
Eswatini Kitchen Eswatini Kitchen uit Swaziland maakt heerlijke fairtrade producten zoals marmelades, chutneys en currysaus. De producten zijn 100% natuurlijk, zonder conserveringsmiddelen en kunstmatige geur-, kleur- en smaakstoffen. Uitsluitend gemaakt van verse vruchten en natuurlijk fairtrade.
Ananasjam gemaakt van verse ananas en gezoet met rietsuiker. Lekker op je boterham of door de yoghurt. Sinaasappelmarmelade gemaakt van verse sinaasappelen en gezoet met rietsuiker. Heerlijk op de boterham of chocoladecake. Medium Curry Saus gemaakt van verse tomaten, perziken, appels, ui, chillies, knoflook en specerijen. Om te gebruiken met kip, vis en vegetarische gerechten. Mixed Fruit Chutney gemaakt van verse appels, perziken, chillies, knoflook en specerijen. Chutney smaakt prima bij Indiase gerechten, vis en vegetarische (tofu) schotels. Mango Chutney van verse mango, ui, chillies en specerijen. Mooie combinaties met kip of witlofschotel. Ook heerlijk in een salade, op een broodje of kaasdip.
Eswatini Kitchen is volledig HACCP gecertificeerd en is aangesloten bij de World Fair Trade Organisation (WFTO). Cerro Azul importeert deze producten voor Nederland.
Quinoa uitverkocht Quinoa is een bekend en populair product geworden. Momenteel is er een run ontstaan op Quinoa, iets waar de productielanden en wereldmarkt nog niet op zijn ingesteld. Met andere woorden, de vraag is groter dan het aanbod. Hierdoor is dit artikel voorlopig niet meer leverbaar.
De producten van Eswatini Kitchen kunnen in de loop van het jaar uitverkocht raken. Dan zit er niets anders op dan te wachten op de volgende oogst. Maar misschien maakt dat deze producten wel extra lekker!
6
WERELDNIEUWS nr. 44 – voorjaar 2014 Mandwerk uit Senegal
Zowel de mannen als vrouwen gaan in de regentijd naar de rivier om het groene riet te snijden Daarna leggen ze het riet op het veld om gedurende vijf dagen in de zon te drogen.
Je kunt er speelgoed in opbergen. Tijdschriften. Spullen die je even niet kwijt kunt. En natuurlijk de was. De kleurrijke ‘was’manden uit Senegal zijn in vier maten verkrijgbaar en ook in andere modellen. Ze zijn al jaren een hit in de woonbladen. Niet zo vreemd: in elke hal, woonkamer of kinderkamer komen deze authentieke, handgemaakte manden goed tot hun recht.
De familie Diop koopt het gedroogde riet elke maandag op de grote markt, zo’n twee kilometer buiten Ngaye. Het kleurrijke plastic dat gebruikt wordt om de rietstengels te bundelen – wat met een grote naald gebeurt - zijn afvalresten uit een fabriek in Dakar waar plastic bidmatten gemaakt worden.
De manden worden sinds 1995 rechtstreeks geïmporteerd van producent Adama Diop. Omdat Adama al op leeftijd is, heeft ze de leiding van het familiebedrijf overgedragen aan schoondochter Coumba die administratief goed onderlegd is. Adama is moeder van drie zoons en drie dochters en oma van 16 kleinkinderen. Eén zoon studeert medicijnen aan de universiteit van Dakar. En één zoon is al jaren mentaal ziek. De kleinkinderen gaan vanaf hun 4e allemaal naar school.
Vrouwen maken het De dochters en schoondochters van Adama werken mee in het familiebedrijf. Als de bestelling groot is, worden andere vrouwen uit het dorp Mekhe ingeschakeld, maar ook vrouwen uit de omliggende dorpen Ndoukoura en Thioket. De producten worden stuk voor stuk met de hand gemaakt. In de droge tijd, van oktober tot april, wordt vooral buiten gewerkt in de schaduw van grote bomen. In de regentijd werken de vrouwen als het regent binnen of onder een afdak. De vrouwen werken in hun eigen leefomgeving en krijgen per mand betaald. Elke vrouw maakt ongeveer 15 manden per maand. Bij grote opdrachten wordt de order verdeeld onder meerdere families. Aan de laatste bestellingen voor de Nederlandse Wereldwinkels werkten er 150 vrouwen aan mee!
Riet met plastic Ngaye ligt ongeveer 110 kilometer van de hoofdstad Dakar en is zeer bekend vanwege het ambachtelijke mandwerk, afkomstig uit de omliggende dorpen. De manden van Teranga worden gemaakt in één van die dorpjes, genaamd Mekhe. Het ambacht wordt alleen door vrouwen beoefend en gaat over van moeder op dochter en kleindochter. Vroeger had men geen kasten en werden de manden als opbergruimte voor bijvoorbeeld kleding gebruikt. Tegenwoordig ook om andere spullen in op te bergen. De manden worden gemaakt van gedroogde rietstengels uit de omgeving.
7
WERELDNIEUWS nr. 44 – voorjaar 2014
Tenslotte wordt er olijfolie toegevoegd wat verzachtend is en de zeep zeer vochtinbrengend maakt. Elk stukje zeep bevat een natuurlijke glycerine, een bijproduct van dit handgemaakte proces. Deze natuurlijke glycerine helpt de vochtbalans van je huid te verbeteren. Alleen de zuiverste essentiële oliën zijn gebruikt, welke niet alleen voordelig zijn voor uw huid, maar ook uw geest helpen ontspannen (aromatherapie).
Zeg het met zeep! Soap-n-Scent is een klein familiebedrijf aan huis in Thailand dat is opgericht door mevrouw Pimarn Tovanabootr. De zeepproducten worden gemaakt dankzij de hulp van lokale dorpelingen die bij Pimarn thuis in de achtertuin werken aan de productie. Pimarn studeerde milieukunde in Amerika en leerde zo de kunst van het zeep maken. Elk uniek stukje zeep wordt met de hand gemaakt en gesneden. Belangrijk is dat er geen dierlijke vetten worden gebruikt voor het maken van de zeep, alles wordt van pure plantaardige oliën gemaakt, welke in tegenstelling tot het gebruik van dierlijke vetten de poriën van je huid niet verstoppen.
Soap-n-Scent zeepje is ook verkrijgbaar in mooie geschenkverpakkingen en als zeephanger voor in de badkamer, toilet of kledingkast.
Colofon Wereldnieuws is een uitgave van de Stichting Wereldwinkel Aalsmeer en verschijnt 2 x maal per jaar. Aan dit nummer werkten mee: Karin de Veij en Miekje Hoffscholte. Wereldwinkel Aalsmeer Zijdstraat 15 1431 EA Aalsmeer Email:
[email protected] Website: www.wereldwinkelaalsmeer.nl Het basisrecept voor zeep begint met rijstolie, een uitstekende vochtinbrenger. Daarna wordt er een palmolie geselecteerd. Hierdoor krijgt de zeep een superieure zachtheid en wordt het zuiverend. Aan de zeep wordt kokosnootolie en het binnenste van palmzaden toegevoegd. Dit zorgt voor het ontstaan van rijk en luchtig schuim.
Openingstijden van de winkel: Maandag: 13.30 - 17.30 uur Dinsdag t/m vrijdag: 09.30 - 17.30 uur Vrijdagavond : 19.00 - 21.00 uur Zaterdag: 09.30 - 17.00 uur
8
