1
Taal & Gezondheid Seminar – 18 september 2014 Take Care project Pressure Line & Dona Daria Welkomstwoord Welkomstwoord door dagvoorzitter Aisha de Jong, ze heet de aanwezigen welkom. Aisha de Jong werkt als beleidsmedewerker van Dona Daria. Dona Daria werkt al een aantal jaar op het snijvlak van gezondheid en emancipatie. Onder andere het stimuleren van gezonde leefstijl, bespreekbaar maken van familiehuwelijken en genetische risico’s en preventie babysterfte. Centraal staat het vergroten van kennis, het uitwisselen van ervaringen en mogelijkheden voor zorg. Gezondheid is net als taal een randvoorwaarde voor emancipatie. Een veel gehoord signaal is dat ‘de huisarts’ geen tijd heeft. Vaak zit er meer achter. Dit kunnen taalproblemen zijn of verschillende verwachtingen. Pressure Line heeft Dona Daria gevraagd om als partner op te treden in het Take Care project. Wij hebben workshops verzorgd over het gebruik van het materiaal. Enkele feiten over taal en gezondheid: 1 op 9 personen in Nederland is laaggeletterd en 1 op 3 is allochtoon. In Rotterdam zijn er veel wijken te typeren als krachtwijken, hier wordt laag gescoord op de sociale index. Wanneer je in één van deze wijken woont dan leef je 7 jaar korter en 14 jaar in minder goede gezondheid dan anderen. Voorstelronde Er zijn vertegenwoordigers aanwezig vanuit de Zichtbare Schakels, de Gemeente Rotterdam, taalaanbieders, thuiszorg, een huisarts en ouderenorganisaties. Presentatie Take Care project Svetlana Rashkov is de projectleider van het Take Care project. Het project is een vervolg op een ander taalproject, wat zich richtte op financiële vaardigheden en kennis van mirgranten. Het materiaal is ontwikkeld door de partners van de 8 landen. Er was ook een universiteit bij betrokken. Er zijn verschillende producten ontwikkeld: -
Lesboek in 9 talen Woordenwaaier in 17 talen Poster over Nederlands gezondheidssysteem (medische route) Basiszinnen voor noodgevallen
Het materiaal is niet alleen voor migranten maar ook voor hulpverleners en zorgprofessionals. Tot 2017 is het materiaal te downloaden via www.takecareproject.eu Zie de powerpoint voor de volledige presentatie. Wat was de aanleiding om voor het thema taal en gezondheid te kiezen? In het verleden heeft Svetlana migranten ondersteund en ze merkte dat het binnen gezondheid heel belangrijk is om je te kunnen verwoorden en dingen te kunnen begrijpen. Er hebben verschillende landen deelgenomen. Waar is Nederland nu goed in? Nederland is heel ver met taaleducatie in vergelijking met andere landen. De partners waren
2 ook onder de indruk van wat er allemaal is in Nederland. Ook het gezondheidssysteem is uniek. Dit hoorden we ook terug. Wat is je wens met betrekking tot take care? We willen graag dat zoveel mogelijk mensen te weten komen over de materialen. Ook was er behoefte om het onderwerp seksualiteit toe te voegen. Dit is nu niet gebeurd. Pressure Line start binnenkort een nieuw project, met dezelfde opzet maar dan gericht op kinderen. Marjolein van Leeuwen, Pharos Marjolein houdt een inleiding over het onderwerp taal en gezondheid vanuit het gezondheidsperspectief. Laaggeletterdheid staat steeds meer op de agenda binnen de gezondheidszorg. Pharos traint professionals (wijkverpleegkundigen, apothekers etc.) in hoe ze effectief kunnen communiceren met laaggeletterden en anderstaligen. Ook ontwikkelt Pharos materiaal en adviseert organisaties (o.a. RIVM) bij ontwikkeling flyers. Zo staat er vaak veel tekst en foto’s die niet direct gerelateerd zijn aan de tekst. Andere voorbeelden zijn bewegwijzering in gezondheidscentra en een app. Zie de powerpoint voor de volledige presentatie. Ervaringen uit de praktijk Marian Veldhuis (taaldocent) heeft het materiaal van Take Care in de praktijk gebruikt. Ze werkt met een groep die analfabeet is. De woorden in het lesboek zijn voor hen vaak nog een stap te ver. Het gaat bij hen echt om basale kennis en je moet bij hen werken in hele kleine stapjes. De vormgeving van het materiaal vindt ze heel positief en het vormt een basis waar je mee verder kan gaan in het gebruik. Cobie Bontenbal (taaldocent st. Bij Corrie) heeft een methode ontwikkeld waarin het onderwerp zwangerschap in combinatie met taal centraal staat. Ze heeft dit in het verleden uitgevoerd. Er zijn belangrijke aandachtspunten als je dit thema behandeld. Zo gaan vrouwen laat naar de verloskundige, kennen ze foliumzuur niet en wordt familie ingezet in plaats van kraamzorg. Wat heb je nodig om met het onderwerp Taal en gezondheid aan de slag te gaan? In twee/drie-tallen gaan de deelnemers in gesprek over de vraag ‘Wat heb je nodig?’. Er vindt uitwisseling plaats over de werkzaamheden van de diverse deelnemers en vragen of behoeften waar ze mee zitten. Health communicator www.nedtalk.com. Systeem voor zorgverleners om in eigentaal te communiceren uitrol. Nodig: netwerk, content beheren en bewustzijn / wil onder specialisten. Inburgeringscursussen diversifiëren naar thema. Nodig: financiële middelen. Budget vanuit het rijk voor taal is er niet meer. Dit betekent meer eigen verantwoordelijkheid voor mensen die de Nederlandse taal willen leren en strategisch handelen van taalaanbieders. Nodig voor bekendheid Take Care project: een viral (kort filmpje), de website is nu nog te ingewikkeld. Om mensen in beweging te krijgen met betrekking tot gezondheid, is het inzichtelijk maken van de consequenties en enigszins overdrijven effectief.
3 Expeditie Duurzame zorg is een initiatief in Feijenoord. Nodig: vrijwilligers Hoe ouder, hoe wijzer (Dona Daria en Alsare) richt zich op gezondheid en taal. Nodig: 50+ vrouwen. Taalproeverij oudere migranten (Pluspunt) is op zoek naar taalvrijwilligers. Stichting Lezen en schrijven heeft pool taalvrijwilligers. Om vrijwilligers vast te houden: facilitering/waardering/vangnet/variatie nodig. Dit wordt gemist door taalvrijwilligers die individueel werken in de wijken. LOV heeft een nieuw project waarin sport wordt gecombineerd met taal. Ze zijn nog op zoek naar vrijwilligers. Ontwikkelingen vanuit Gemeente Rotterdam: er is een netwerk Taal en Gezondheid. Diverse partijen hebben hier zitting in, waaronder st. Lezen en Schrijven en de KNMP. Ze zijn bezig met een inventarisatie van projecten en ideeën. Deze zijn van harte welkom. Reactie Svetlana Rashkov van Pressure Line Pressure Line is blij met de feedback en het netwerk dat is samengekomen. Ze willen het materiaal aanpassen en in de markt zetten. Meer informatie? Neem contact op met Svetlana. De website www.projecttakecare.eu is de komende 3 jaar beschikbaar. Al het materiaal is er te vinden en te downloaden. Ook zijn er lessen te oefenen voor mensen die de taal willen leren.
4 Deelnemerslijst NAAM
ORGANISATIE
CONTACTGEGEVENS
Abghour Naima
Dona Daria
[email protected]
Bauwens Thijs
MARA projecten
[email protected]
Bontebal Cobie
Stichting Bij Corrie
[email protected]
Bontius Hanneke
Albeda College
[email protected]
Buitendijk Petja
Pressure Line
Deenik Monique
Top Taal
[email protected]
Fraser Myrlin
Ouderenwerk Noord
[email protected]
Jong de Aisha
Dona Daria
[email protected]
Kroonenburg Bianca
Alsare ontwikkeling en advise
[email protected]
Leeuwen van Marjolijn
Pharos
[email protected]
Meral Ayse
MOB
[email protected]
Metske Thea
Stichting House of Hope
[email protected]
Nederhof Hans
Multiculturele krachtwijk "de Volewijck" in Amsterdam Noord
[email protected]
Nemeth Erika
Gemeente Rotterdam
[email protected]
Rashkov Stan
Pressure Line
Santos Dos Maria
Stichting LOV
[email protected]
Shafia Nazha
Stichting LOV
[email protected]
Sijtsma Louise
Zichtbare schakel
[email protected]
Rotterdam Crooswijk/Rubroek Sikkema Heleen
Dienst Maatschappelijke Ontwikkeling Rotterdam
[email protected]
Stan Rashkov
Pressure Line
[email protected]
Straver Annette
Gemeente Rotterdam
[email protected]
Tongeren van Sanne
Pluspunt
[email protected]
Trum Lia
Tornante Trainingen
[email protected]
Veldhuis Marian
freelance
[email protected]
Yalniz Munevver
Dona Daria
[email protected]
5
Thomas Kathy
[email protected]
Kreuger Lidwven
LOV
[email protected]
Hamerslag, Nel
LOV
[email protected]
Spoorendonk, Ineke
Zichtbare Schakels
[email protected]
Chavoushi, Mahmoud
Me&society
[email protected]
