Madurodam, Den Haag Donderdag 21 mei 2015
Welkom bij het Trade Seminar Midden-Oosten
Programma 12.00 – 12.30 Inloop met lunchmogelijkheid 12.30 – 12.45 Intro presentatie door Ralph Dazert 12.45 – 13.00 Antoinette Willemsen – CSI Control Systems 13.00 – 13.15 Mark Pieter Frölich – WireCo/Lankhorst Ropes Middle East 13.15 – 13.30 Discussie en afsluiting
Ralph Dazert Marktanalist Netherlands Maritime Technology
Maritiem Midden-Oosten: een verkenning • • • • • • •
Focus: Golfregio Economische kerncijfers Lage olieprijs en de begroting Verslaafd aan de olie? Werven in de regio Verkenning reders Verkenning marinesector
Focus: Golfregio • • • • • •
Koeweit Saudi-Arabië Bahrein Qatar VAE Oman
Economische kerncijfers •
• • • • •
Saudi-Arabië veruit het grootst qua oppervlak en inwonertal (30,7 miljoen), BNP per hoofd het laagst (USD 20.677) Qatar slechts 1,8 miljoen inwoners, BNP per hoofd bij hoogste ter wereld (USD 102.785), vergelijkbaar met Noorwegen, Luxemburg Bahrain en Oman zitten qua BNP per hoofd ietsje boven Saudi-Arabië. Emiraten en Kuwait qua BNP per hoofd vergelijkbaar met NL (rond USD 40.000) Maar, inkomens zeer scheef verdeeld tussen kleine groep vaak schatrijke “locals” en grote groep veel minder betaalde expats met weinig tot geen rechten Percentage expats varieert van circa 30% in Saudi-Arabië tot ruim 80% in Qatar
Lage olieprijs en de begroting Olieprijs Brent vandaag: USD65 per vat Meeste Golfstaten hebben echter grote monetaire reserves, kunnen dit wel paar jaar uitzitten Dit geldt NIET voor Iran en Irak! Saudi-Arabië hoopt US Shale uit de markt te drukken
Bron: BBC.com, 19/1/’15
Verslaafd aan de olie? •
Olie-industrie verantwoordelijk voor 45% van BNP van Saudi-Arabië en 75% van de
overheidsbegroting. Diversificatie van economie komt nog steeds niet echt op gang •
VAE zijn minst afhankelijk van olie: 25% van BNP komt van olie-industrie
•
Meeste landen in de regio hebben actief beleid gericht op diversificatie van economie
•
Opbouw van eigen scheepsbouw- en –reparatiesector speelt in aantal landen een rol!
•
Havens worden uitgebouwd, vaak in combinatie met plannen voor grootschalige nieuwe
industriegebieden en steden (bijv. Saudi-Arabië, Oman) Bronnen: wikipedia, CIA.gov
Werven in de Golfregio LAND Bahrein
WERF ASRY BASREC Koeweit HEISCO Oman Oman Drydock Company Qatar Milaha Shipyard Nakilat Damen (NDSQ) Nakilat Keppel (N-KOM) Saudi-Arabië Dammam Shipyard Zamil Shipyard VAE Abu Dhabi Ship Building (ADSB) Albwardy Marine AMASCO Damen Sjarjah
BESCHRIJVING reparatie tot 500.000 DWT, offshore modules en rigs, sinds kort ook bouw workboats kleine reparatiewerf, twee hellingen tot 80m, 170m kade reparatie tot 35.000DWT, kleine workboats, offshore modules Splinternieuwe reparatie- en conversiewerf in Duqm, in samenwerking met DSME reparatie van kleinere schepen tot 150m groot scala Damen producten, ook begonnen aan megajachten zeer grote reparatiewerf, geopend 2010, ontwerp Haskoning DHV Reparatie van schepen tot 22.000 ton reparatie van schepen en rigs, nieuwbouw van workboats en offshoreschepen, zit in Dammam Marineschepen Partner van Damen, actief in reparatie schepen tot 6000 ton/130m op drie locaties én partner in Damen Sjarjah Offshore fabricator / afloat repair, in Dubai Al Jadaf Ship Docking Yard Joint-venture met Albwardy. Bouw en reparatie van workboats en offshoreschepen. 3 werven in Dubai. Grote conversie- en reparatiewerf, voor handelsschepen en offshore, ook bouw van Drydocks World Dubai platforms, jack-up rigs en modules. Daarnaast twee reparatiewerven voor kleinere schepen in Jadaf en Dubai Maritime City Dubai Shipbuilding & Engineering Bouw van workboats en offshoreschepen tot circa 100m. Werf in DMC en in Sjarjah Offshorewerf, Maleisische eigenaar, gespecialiseerd in jack-ups, platforms, modules, zit in Ras Al Khaimah Eversendai Offshore Maritime City. Ook sites in Sjarjah en Qatar Grandweld Shipyards Offshoreschepen en workboats tot circa 50m, nieuwbouw en reparatie. Zit in Dubai Maritime City Gulf Craft jachten tot circa 50m, zit in Ajman Gulf Marine Services Offshore contractor die eigen jack-ups bouwt in Abu Dhabi Lamprell Jack-up rigs, vaste platforms en offshore modules, 3 werven Topaz Ship Building Twee werven: Nico Craft in Fujairah en Adyard in Abu Dhabi (offshoreschepen, workboats, baggerschepen) Triangle Marine In Dubai Maritime City, recent begonnen met twee 45m Fast Offshore Support vessels
Werven in de Golfregio
Wat en waar wordt er gebouwd? •
Emiraten zijn wel met afstand scheepsbouwcentrum van de regio, 20-30 schepen /jaar
•
Dat is exclusief rigs, oorlogsschepen/patrouilleboten en workboats zonder IMO nummer
•
Werven leveren in toenemende mate aan partijen buiten de Golfregio
•
Met name VAE en Qatar willen volledig in eigen behoefte voorzien qua slepers, workboats en marineschepen, zo ver zijn ze echter nog niet!
•
Vaak projecten met “technology transfer” op bijvoorbeeld marinegebied
•
Kennis en ervaring van buitenlandse toeleveranciers is welkom Bronnen: IHS Fairplay, Clarkson
Reders in de Golfregio •
De Emiraten, Saudi-Arabië en Koeweit zitten bij de top-30 van grootste handelsvloten ter
wereld (resp. 25e,26e en 29e). Vloten van S-A en Koeweit leunen sterk op tankers, VAE meer gediversificeerd •
Grote namen uit de regio: Bahri, UASC, UACC, Nakilat, ESNAAD, Marine Assets Corp.
•
Management meestal voor groot deel in handen van Westerse expats
•
Grote handelsschepen worden besteld in Azië, veel offshoreschepen nog steeds besteld buiten de eigen regio, bijvoorbeeld in Nederland! (ESNAAD bij De Hoop en Damen)
Redersverenigingen in de Golfregio •
Overkoepelend
Organization of Islamic Shipowners (OISA): alle landen in de regio zijn lid
•
Koeweit
Kuwait Shipping Companies and Agents Association (KSCAA)
•
VAE
UAE Shipping Association (UAESA)
•
Ook nuttig
Dubai Maritime City Authority (DMCA)
Marines: waar wordt er gekocht? •
Alle landen in de regio zijn driftig aan het investeren in hun marines
•
Tijd van afdankertjes kopen uit het Westen is voorbij
•
Snelle patrouilleboten / missile craft en kustwachtschepen vormen de hoofdmoot
•
Opschaling: investeringen in korvetten, OPV’s en logistieke schepen ter ondersteuning
•
Zoals in veel landen, probeert een aantal landen de marinebouw te gebruiken om de lokale scheepsbouw een “boost” te geven
Waar kopen de marines hun schepen? •
Bahrain: Duitsland/Qatar/VS.
•
Koeweit: VS.
•
Oman: Singapore, UK.
•
Qatar: Turkije en lokaal (Nakilat Damen)
•
Saudi-Arabië: Frankrijk, VS, toekomstige orders mogelijk naar Duitsland (onderzeeërs, fregatten?) en Frankrijk/VS (fregattten?)
•
VAE: Duitsland, Frankrijk, Italië, Zweden, en lokaal o.a. bij Damen
Dank voor uw aandacht! Meer info? Ralph Dazert Marktanalist
[email protected]