Studiemateriaal Denkstof: les 2
Wel of niet naar de hel? Denkstof Seizoen 2 aflevering 2 op 2 maart 2012 materiaal voor de groepsleider
Agenda 1 Jouw beeld van de hel 2 Wat weet jij van de hel? 3 Denkstof video 4 De Bijbel over de hel 5 Meegeven: Romeinen 8 6 Meer informatie over de hel
Je zult net als iedereen een bepaald beeld hebben bij de hel. Misschien zie je beelden voor je uit horrorfilms, of denk je daarbij aan schilderijen die je hebt gezien. Wat zegt Jezus over de hel? En wat betekent dit voor jouw leven hier nu?
wist-je-datje Wist je dat de naam ‘Hell’s Angels’ afkomstig is van de bijnaam van een bommenwerper uit de Tweede Wereldoorlog? De eerste leden van de motorclub Hell’s Angels waren vooral ex-militairen die zich afkeerden van formeel gezag en regels.
1
Jouw beeld van de hel (
10 min.)
Benodigdheden: papier, stiften of kleurpotloden
De hel spreekt tot de verbeelding. In alle eeuwen zijn mensen gefascineerd geweest door de hel. In kunst, muziek, boeken en films is de hel een geliefd onderwerp. Je hoeft alleen maar de hoesjes van (death) metal muziek of horrorfilms te bekijken om te zien waar de inspiratie vandaan komt.
wist-je-datje Wist je dat ons woord lucifer afkomstig is van de bijnaam van ‘de specialist in vuur’; Satan, oftewel Lucifer?
Vraag aan de groepsleden: Ook jij hebt vast een voorstelling van de hel. Hoe ziet deze er volgens jou uit? Maak een tekening of schets van jouw beeld van de hel. Laat daarna aan elkaar zien wat je gemaakt hebt en leg uit waarom je de hel zo getekend hebt. Noem wat jou beïnvloed heeft om deze plek zo te tekenen.
2
Wat weet jij van de hel? (
10 min.)
Benodigdheden: voor elk groepslid een rood en groen kaartje uit bijlage 2, zakje fireballs of andere prijs.
Test jouw kennis over de hel in de Bijbel. Geef iedereen een groen en een rood briefje. In bijlage 2 vind je deze kaartjes. Het zijn kaartjes voor 15 personen. Het groene briefje staat voor ‘waar’ en het rode voor ‘niet waar’. Stel onderstaande vragen aan de groep en laat iedereen voor zichzelf antwoorden met een kaartje. Noem het juiste antwoord en iedereen die dit fout had, mag gaan zitten, doet niet meer mee. De laatste vraag is een schattingsvraag. Degene die met zijn antwoord hier het dichts bij zit, wint de zak fireballs. Vraag 1: Het woord ‘hel’ komt van het woord Gehenna en betekent ‘groot vuur’. Waar of niet waar? Antwoord 1: Niet waar. Gehenna was de vuilnisbelt net buiten Jeruzalem. Hier werd vuil gestort en werden dode dieren verbrand. In het Oude Testament was dit de plek waar offers aan afgoden werden gebracht. Vraag 2: De keren dat Jezus over de hel spreekt, doet hij dit altijd tegenover Farizeeërs, om hen te waarschuwen. Waar of niet waar? Antwoord 2: Niet waar. Jezus spreekt niet alleen tegen de Farizeeërs over de hel (Matteüs 23:33) maar ook tegen zijn leerlingen (Matteüs 5:22). Vraag 3: Jezus zegt dat hij ‘Satan als een lichtflits uit de hemel heeft zien vallen!’ Waar of niet waar? Antwoord 3: Waar. Lees dit verhaal maar na in Lucas 10:17-18 Vraag 4: De hel is typisch iets dat binnen het christelijk geloof voorkomt. In andere geloven komt geen hel voor. Waar of niet waar? Antwoord 4: Niet waar. In bijna alle religies is er sprake van een hel als plek van pijn en lijden. Vraag 5: In april 2012 is een onderzoek gedaan in opdracht van de EO en het Nederlands Dagblad. Een van de vragen was hoeveel Nederlanders die zich kerkgaand christen noemt, gelooft in het bestaan van de hel. Hoeveel procent van deze christenen gelooft in de hel denk je? Antwoord 5: 58% van de kerkgaande christenen in Nederland gelooft in de hel.
3
Wel of niet naar de hel? (
15 min.)
In bijlage 1 vind je de uitgeschreven tekst van de video. Na het bekijken kun je kort, maximaal 10 minuten met elkaar in gesprek gaan over de video. Je kunt hier de volgende vragen voor gebruiken:
1 Wat is volgens jou de boodschap van de video? 2 Wat vind je er lastig of vervelend aan? Wat spreekt je aan? 3 Denk jij dat de hel bestaat? Waarom wel of waarom niet?
4
De Bijbel over de hel (
30 min.)
Op een dag spreekt Jezus een groot aantal mensen toe vanaf een berg. De luisteraars worden opgeroepen niet alleen voor zichzelf te leven, maar om klaar te staan voor de mensen die het minder goed hebben. Jezus geeft hen mee dat zij een licht kunnen zijn in een wereld waarin het donker is. Jezus vertelt ook dat het simpelweg in eren houden van een aantal geboden uit de Bijbel niet goed genoeg is: het gaat om je hart. Vanuit een gezond hart komen gezonde daden. Jezus noemt in deze toespraak ook de hel. Lees Matteüs 5: 27-30: “Jullie hebben gehoord dat gezegd werd: “Pleeg geen overspel.” En ik zeg zelfs: iedereen die naar een vrouw kijkt en haar begeert, heeft in zijn hart al overspel met haar gepleegd. Als je rechteroog je op de verkeerde weg brengt, ruk het dan uit en werp het weg. Je kunt immers beter een van je lichaamsdelen verliezen dan dat heel je lichaam in de Gehenna geworpen wordt. En als je rechterhand je op de verkeerde weg brengt, hak hem dan af en werp hem weg. Je kunt immers beter een van je lichaamsdelen verliezen dan dat heel je lichaam naar de Gehenna gaat.”
wist-je-datje Wist je dat er in Duitsland elk jaar 40.000 auto’s in vlammen opgaan?
1 Je kunt beter je oog uitrukken of je hand afhakken dan in het risico te lopen in de hel te komen. Wat wil Jezus volgens jou zeggen met deze pittige uitspraak over de hel? 2 Almatine zei het al: de hel als plek waar God niet is. Wat zou jij missen als je in helse omstandigheden zat? Is dat volgens jou wel zo erg of denk je dat het in de hel ook best prima te doen is? Dit tekstgedeelte uit Matteüs is onderdeel van wat ‘De Bergrede’ wordt genoemd. Jezus benadrukt in deze serie toespraken Gods genade voor nederige mensen (Matteüs 5:3-12). Mensen die menen dat ze het ‘goed voor elkaar’ hebben - omdat ze netjes leven en geen grote zonden begaan- zouden zich wel eens kunnen vergissen, want niemand heeft een zuiver hart en daarmee hebben we allemaal ons ‘ticket to hell’ al binnen. Het zou je zomaar een onrustig gevoel kunnen geven, de wetenschap dat niemand uit zichzelf goed genoeg is om de hemel, het eeuwige leven met God, te ontvangen.
Lees Romeinen 8: 38-39. ‘Ik ben ervan overtuigd dat dood noch leven, engelen noch machten noch krachten, heden noch toekomst, hoogte noch diepte, of wat er ook maar in de schepping is, ons zal kunnen scheiden van de liefde van God, die hij ons gegeven heeft in Christus Jezus, onze Heer’. 1 Met in je achterhoofd nog de woorden over de hel, lees je nu deze tekst. Wat zegt Paulus hier volgens jou? 2 Maakt de gedachte aan de hel jou wel eens onrustig of bang? Welke gedachten heb je dan? 3 Welke bemoediging haal jij uit dit tekstgedeelte? 4 Zit je weleens met de vraag of jouw niet-gelovige vrienden wel of niet in de hel komen? Wat doe je met deze gedachten?
5
Meegeven: Romeinen 8 (
10 min.)
Benodigdheden: kaartje uit bijlage 3, pennen. Stel de groepsleden voor om de tekst uit Romeinen 8:38-39 voor elkaar op te schrijven op het kaartje wat je in de bijlage vindt. Bewaar het kaartje op een plek waar je ‘m weleens tegenkomt. Laat het een bemoediging voor je zijn. Weet dat niets je kan scheiden van de liefde van God.
wist-je-datje Wist je dat de duivel eerst een van Gods engelen was? Hij ging zich afzetten tegen God en werd vervolgens uit de hemel verbannen (Jesaja 14:12-15 Luc 10:18).
6
Meer informatie over de hel
Wijs de mensen van je groep op onderstaande mogelijkheden om meer te ontdekken over dit thema. De tips staan ook op de papieren die aan hen uitgedeeld zijn. Vraag of iemand uit de groep nog aanvullende ideeën of tips heeft.
De grote scheiding C.S. Lewis schreef het boek ‘De grote scheiding’. In dit boek beschrijft Lewis hoe helbewoners een uitstapje krijgen aangeboden naar de hemel. Per bus bekijken ze in de hemel, maar niemand van hen wil er blijven. Andere inwoners van de hel zijn zo in beslag genomen door keuzes die ze op aarde hebben gemaakt, dat ze keer op keer de bus naar de hemel voorbij laten gaan. Dit boek zet je niet alleen aan het denken over het leven na de dood, het zet je ook aan het denken over je leven en keuzes hier op aarde. Een absolute aanrader! Narnia C.S. Lewis schreef ook de Narnia verhalen. Vooral het boek ‘Het betoverde land achter de kleerkast’ laat op een vriendelijke manier zien welke strijd zich afspeelt tussen goed en kwaad. De vraag waarom Jezus moest sterven voor onze zonden, wordt hierin op een indrukwekkende manier beschreven. Het boek is ook verfilmd door Walt Disney en heet: ‘The Chronicles Of Narnia: The Lion, the Witch and the Wardrobe’. De hel onder vuur Bekijk het onderzoek De hel onder vuur door te googlen op ‘EO, onderzoek, hel’. De Evangelische Omroep en het Nederlandsch Dagblad onderzochten hoe christenen anno 2012 denken over de hel. Vakantietip Kom je wel eens in oude kerkjes, tijdens vakantie bijvoorbeeld? Let dan ook eens op de afbeeldingen en schilderijen die je daar ziet en ontdek meer over hoe men door de eeuwen heen hemel en hel heeft afgebeeld.
Denkstof Seizoen 2
Bekijk de video’s en bijbehorende bijbelstudies op www.eo.nl/denkstof. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
Afgoden: hoe word ik gelukkig? Wel of niet naar de hel? Is God ‘fair-trade’? Geloof in je eigen talent! ‘Heilig’ door het lint.... Verkering: test of jullie echt matchen Pasen: de ontdekking van nieuw leven! ‘Ben jij een superchristen’? God is geen watje, hij oordeelt ook Lang leve de zondag, wat een rust! God heeft veel gezichten Statusupdate: ‘ik wil meer, nieuw en beter!’ Afkicken van een pornoverslaving; het kan! Pinksteren: Ssst, God praat tegen je... Mooi weer spelen...
Colofon
26-02-2012 04-03-2012 11-03-2012 18-03-2012 25-03-2012 01-04-2012 08-04-2012 15-04-2012 22-04-2012 29-04-2012 06-05-2012 13-05-2012 20-05-2012 27-05-2012 03-06-2012
Jurjen van Houwelingen Almatine Leene Rikko Voorberg Joëlle Rothuizen Corjan Matsinger Francien van der Valk Reinier Sonneveld Jurjen van Houwelingen Rikko Voorberg Almatine Leene Corjan Matsinger Joëlle Rothuizen Reinier Sonneveld Francien van der Valk Jurjen van Houwelingen
Auteur en presentator filmpje: Almatine Leene Productie & Eindredactie: Evangelische Omroep (Ellen Danhof), Zendtijd voor Kerken (Aart Wiersma) Bijbelstudie: Matthijs Westerkamp
Bijlage 1: tekst van Denkstof video
Wel of niet naar de hel? Spreekster: Almatine Leene
‘Denk je dat ik naar de hel ga?’ Hij keek me een beetje bezorgd aan. Ik had de vraag niet zien aankomen en wist ook niet wat ik moest antwoorden. Ik kon trouwens wel een leuker onderwerp verzinnen om over te praten. Als je niet gelooft, ga je dan naar een plek waar vuur je eeuwig roostert, duivels je folteren en je snakt naar een glas water? Wie gelooft daar nu nog in? En is het niet gewoon ontzettend gemeen? Het liefst zou ik gewoon helemaal zonder die hel doen. Maar het probleem is: Jezus heeft het er wel over. Niet alleen een of andere chagrijnige dominee, maar Jezus – en ik vind niemand inspirerender en liefdevoller dan hem. Ik kan me er dus niet van af maken. Ik moet er over nadenken.
“de hel is de plek waar God niet is”
Wat zegt hij er dan over? Jezus vergelijkt de hel bijvoorbeeld met Gehenna. Dat was toen een vuilnisbelt, net buiten Jeruzalem. Mensen verbrandden daar hun afval. De stank was niet te harden en door de rook kon je niks zien. Als je érgens niet wilt zijn… Jezus vergelijkt de hel ook met afgelegen duisternis. Dus ver bij de bewoonde wereld vandaan, waar je helemaal alleen bent, zonder bescherming, zonder zaklamp, zonder familie. Dat is geen spannende dropping – dat is verschrikkelijk. Hier lopen overal wilde dieren. Als het licht wordt, ben je een stapel botten. Vandaag de dag zou Jezus de hel misschien wel een koelcel noemen. IJskoud, niets te doen, geen mens te bekennen, alles wat je wilt eten of drinken bevriest meteen. In de hel lopen dus geen klierige duiveltjes rond die je met hun drietanden prikken en zo. Die hel bestaat niet. Sterker nog, ik ken niemand die daar in gelooft. Wat Jezus probeert duidelijk te maken met zijn eigen vergelijkingen is dit: de hel is de plek waar God niet is. God is overal, alleen daar niet. En dat lijkt mij vreselijk. God maakt alles wat goed is. Leven, liefde, zon, kleur, humor, muziek. Denk dat allemaal weg, en je hebt de hel. Geen leven, geen liefde, geen zon, geen kleur, geen humor, geen muziek. Wie wil daar nu zijn? En wie wens je zoiets toe?
Toch zou het oneerlijk zijn als de hel niet zou bestaan. Bekijk het eens zo. Als je nu echt niet met Jezus wilt leven, dan is het toch eerlijk dat je dat ook niet hoeft als je dood gaat? God respecteert menselijke keuzes. Dus wie er nadrukkelijk voor kiest zonder God te zijn, en dat ook botweg volhoudt, zelfs als hij of zij weet wie God is – die zit in de hel, de plek zonder God. Het enige wat God doet, is dat ook na je dood respecteren. De hel zit dus van binnen dicht, niet van buiten. God wil dolgraag ook daar zijn licht laten schijnen, maar de mensen zelf houden hem tegen. Hij mag er niet in van ze. Ze wíllen er niet uit. De hel is niet voor mensen die het goede willen. En die jongen dan, die mij vroeg of híj naar de hel zou gaan? Ik hoop dat hij kiest voor een leven met God. Dan weet je helemaal zeker dat je er niet komt. Maar in zijn geval – dat oordeel is niet aan mij. Jezus waarschuwt juist tegen wie goed denkt te weten, wie er wel en niet in de hel komen. Als ik zou zeggen dat niemand naar de hel gaat, dan speel ik voor God. Maar ook als ik aanwijs welke mensen wel naar de hel gaan. Wat ik wel weet, is dat God nooit makkelijk oordeelt. God laat nooit anderen iets overkomen, wat hij zichzelf niet ook laat overkomen. Jezus is zelf korte tijd in de hel geweest, staat er in de bijbel. God is bepaald niet gemakzuchtig. Hij wil zo ontzettend graag dat iedereen een goed leven heeft. En dat is een leven met hem. Maar als je dat per se niet wilt, hoeft dat niet.
Bijlage 2: Wat weet jij van de hel? pag.1/2
waar
waar
waar
waar
waar
waar
waar
waar
waar
waar
waar
waar
waar
waar
waar
Bijlage 2: Wat weet jij van de hel? pag.2/2
niet waar
niet waar
niet waar
niet waar
niet waar
niet waar
niet waar
niet waar
niet waar
niet waar
niet waar
niet waar
niet waar
niet waar
niet waar
Bijlage 3: Meegeven: Romeinen 8
