Studiemateriaal Denkstof: les 12
Waarom naar de kerk? Denkstof Seizoen 3 aflevering 12 op 2 december 2012 materiaal voor de groepsleider
Agenda 1 De ideale kerk 2 Denkstof-video 3 De bijbel over de kerk 4 Speculaas 5 Meer informatie over de kerk
De kerk… Dat klinkt voor de een als ‘gezellig’ en ‘spannend’, maar voor anderen weer als ‘saai’ en ‘verplicht nummer’ of zelfs als ‘huh, wat?!’ De kerk loopt in het Westen (alleen daar) razendsnel leeg. Waarom zou je eigenlijk meedoen? Waarom zou je investeren in zoiets? Wat heb je daar aan?
wist-je-datje Wist je dat meer dan 2 van de 7 miljard mensen zich christen noemen, bijna een-derde van de wereldbevolking dus?
1
De ideale kerk (
10 min.)
Voorbereiding: Vraag aan iedereen van tevoren een voorwerp mee te nemen dat zijn of haar ideale kerk symboliseert.
Uitvoering: Maak een rondje en laat iedereen zijn of haar voorwerp uitleggen. Wat is voor diegene de ideale kerk? Alternatief: Als je als leider inschat, dat dit te lastig voor je groep is, kun je ook het volgende alternatief doen. Vertel de groep het volgende. Stel jij bent één van de leerlingen die Jezus van dichtbij heeft meegemaakt. Het is net na dat Jezus is opgenomen naar de hemel en de Heilige Geest is uitgestort. Je bent enthousiast over Jezus. God werkt door je heen en waar je komt komen mensen door je enthousiasme tot geloof. Kerken bestaan nog niet, maar de nieuw gelovigen willen vaker bij elkaar komen om hier over door te praten en God groot te maken. Ze komen met deze vraag bij jou en jij luistert naar hen. Wat organiseer jij? Wordt dit een kerkdienst? Zo ja, hoe zit dit er uit? Wat moet er gebeuren? Of heb je juist andere ideeën dan een kerkdienst? Schrijf kort een aantal steekwoorden op hoe jouw favoriete samenkomst eruit zou zien. Deel dit met elkaar. Is er iets wat iedereen het belangrijkste vindt? Tip: In Denkstof seizoen 1 geeft Reinier Sonneveld een Denkstof over de kerk, en dan vooral over hoe de leden aan elkaar bijdragen, onder de titel ‘Ik ben een los oog’. Daar is ook studiemateriaal (in de vorm van een boekje) bij verschenen.
2
Denkstof-video (
wist-je-datje Wist je dat de kerk in Nederland met ongeveer 1 procent per jaar krimpt?
15 min.)
In bijlage 1 vind je de uitgeschreven tekst van de video. Na het bekijken kun je kort, maximaal 10 minuten met elkaar in gesprek gaan over de video. Je kunt hier de volgende vragen voor gebruiken:
1 Wat is volgens jou de boodschap van dit filmpje? 2 Wat vind je er lastig of vervelend aan? 3 Wat spreekt je aan?
3
De Bijbel over de kerk (
30 min.)
Francien legt in deze Denkstof-video uit waarom ze aan een kerk meedoet (dat is meer dan alleen ‘s zondagochtend naar een kerk gaan). In deze Bijbelstudie gaan we daar intensiever over nadenken: waarom zou je eigenlijk aan een kerk meedoen? Heeft de kerk je wat te bieden dan? Of gaat het er niet alleen om dat het jou iets te bieden heeft? Gods volk Lees met elkaar 1 Petrus 2:9-10a (een lastige tekst, dus misschien moet je ‘m twee keer lezen): Maar u bent een uitverkoren geslacht, een koninkrijk van priesters, een heilige natie, een volk dat God zich verworven heeft om de grote daden te verkondigen van hem die u uit de duisternis heeft geroepen naar zijn wonderbaarlijke licht. Eens was u geen volk, nu bent u Gods volk… 1 God blijkt door de geschiedenis heen een eigen ‘volk’ te kiezen. Voor Jezus’ tijd was dat Israël: een volk waarmee God een heel speciale band heeft. Waarom zou God dat doen, denk je, een eigen volk kiezen? 2 Is dat niet partijdig, een vreemde voorkeursbehandeling, dat God maar een enkel volkje kiest? 3 Petrus past, wat God eerst zei van Israël, nu toe op de kerk. Wat is volgens Petrus het doel van de kerk? De kerk als het Lichaam Lees met elkaar Efeziërs 4:11-16 (ook een lastige tekst, vandaar dat er stukjes uit zijn gehaald en dat sommige begrippen zijn toegelicht): En [Jezus] is het die apostelen heeft aangesteld, en profeten, evangelieverkondigers, herders en leraren, om de heiligen [= de gewone gelovigen] toe te rusten voor het werk in zijn dienst [= het goede te doen]. Zo wordt het lichaam van Christus [= de kerk] opgebouwd, totdat wij allen samen… een eenheid vormen… van Christus. Dan zijn we geen onmondige kinderen meer die stuurloos ronddobberen en met elke wind meewaaien, met wat er maar verkondigd wordt door mensen… Dan zullen we, door ons aan de waarheid te houden en elkaar lief te hebben, samen volledig toe groeien naar hem die het hoofd is: Christus. Vanuit dat hoofd krijgt het lichaam samenhang, en wordt het ondersteund en bijeengehouden door alle gewrichtsbanden. Ieder deel draagt naar vermogen bij tot de groei van het lichaam, dat zo zichzelf opbouwt door de liefde. Deze tekst is van Paulus. Kun je hier (minstens drie) bedoelingen vinden van een kerk? 1 De kerk wordt het Jezus’ lichaam genoemd. Zijn hoofd is dus ‘in de wolken’, in de hemel dus, maar zijn lichaam is hier op aarde, en dat zijn de gelovigen bij elkaar. Wat betekent dat? 2 Zou je dat kunnen vertalen met ‘Christus stuurt wel mensen aan, zoals een hoofd zijn handen en benen aanstuurt, maar de echte daden, die moeten mensen dus doen’? 3 Sommige mensen vinden het saai in de kerk. Het heeft niets met hun leven te maken. Bekijk de onderstaande tabel. Kun je nog andere redenen verzinnen? Welke reden vind je aansprekend? Is dat genoeg voor je om aan een kerk mee te doen?
wist-je-datje Wist je dat het christendom wereldwijd echter met zo’n 2 procent per jaar groeit?
Ook al vind je het saai in de kerk, waarom zou je dan toch meedoen? 11 mogelijke antwoorden Omdat het bij je hoort, het is je gewoonte Omdat je van God houdt en bij hem wil horen Om God te vieren, te eren, te prijzen Om God, zijn engelen en de heiligen die je zien, blij te maken Om God nader te leren kennen en contact te onderhouden Om te snappen wie je zelf bent en hoe de wereld in elkaar is Om te groeien als mens Om bij te dragen aan de positieve invloed van de kerk Om het goede nieuws bewaren en koesteren voor latere generaties Omdat het je plicht is Eigen antwoord 4 Is bij een kerk horen naar de kerk gaan op zondagochtend, of is het meer? En wat dan? Hoe speelt dat bij jou? De kerk moet veranderen De onderstaande passage is facultatief. Het bovenstaande gaat erover waarom de deelnemers (al of niet) aan een kerk zouden meedoen. Vanaf hier gaat het over de vraag wat de kerk zou moeten veranderen.
Voorbereiding: In bijlage 2 staan 7 teksten uit Openbaring 2 en 3. Knip de zeven alinea’s los van elkaar. Bestudeer als leider deze teksten van tevoren en noteer eventueel opvallende zaken, vreemde woorden en mogelijke strubbelingen. Zoek daar m.b.v. internet of een commentaar ook een oplossing bij. Verdeel tijdens de bijeenkomsten deze zeven brieven van Openbaring onder de deelnemers. Leg uit dat het oude brieven zijn die Jezus ooit vertelde aan Johannes om aan zeven kerken in de eerste eeuw te sturen (of preciezer gezegd: aan de engel van die kerk), maar dat ze nog steeds actueel zijn. Vraag iedereen de tekst door te lezen en een zin te onderstrepen die ze actueel en belangrijk vinden voor hun eigen kerk. Vraag het die na 5 minuten om de beurt voor te lezen en hun keus uit te leggen. 1 Wat zou er anders moeten zijn aan je kerk, wil je je er thuis voelen? 2 Zijn er kerken in je omgeving waar dat al het geval is en waar je je eventueel thuis zou voelen? 3 Moet je wat met die kennis?
4
Speculaas (
10 min.)
Voorbereiding: koop een grote speculaaspop, of in elk geval een stuk koek of snoep in de vorm van een mens of een dier. Breek het in genoeg stukken voor iedereen. Doe er een vlaggetje, sticker of lintje op met de tekst: ‘Je bent een onmisbaar stuk van de kerk’. Deel deze tot slot van de bijeenkomst uit.
5
Meer informatie over de kerk (
5 min.)
Wijs de mensen van je groep op onderstaande mogelijkheden om meer te ontdekken over dit thema. De tips staan ook op de papieren die aan hen zijn uitgedeeld. Vraag of iemand uit de groep nog aanvullende ideeën of tips heeft.
Film: Blue Like Jazz De film ‘Blue Like Jazz’ gaat over de schok van uit je vertrouwde omgeving opeens gaan studeren en hoe je dan (al of niet) je geloof behoudt. Boek: ‘De kerk – Waarom zou je meedoen?’ Reinier Sonneveld Reinier Sonneveld schreef een bondig boekje (48 pagina’s) over de kerk: De kerk – Waarom zou je meedoen? Kies je kerk Marusja Aangeenbrug (e.a.) schreven een soort keuzegids voor al die verschillende kerken: Kies je kerk. Kerk zoeken Als je een kerk zoekt, zijn er verschillende aanwijzingen die je kunt gebruiken. Door de tijd heen is gebleken dat je je meestal thuis zult voelen, als je op veel van de onderstaande vragen ‘ja’ kunt zeggen: - Doen ze hier de Bijbel recht? - Kerkt hier een vriend of familielid? - Heten ze me hier warm welkom? - Vertrouw ik de voorganger?
- Ben ik zelf in deze kerk opgegroeid? - Adviseren anderen mij dit? - Staat dit gebouw in mijn eigen woonwijk?
Alpha cursus Als je googlet op ‘alpha cursus’ en je woonplaats, vind je meestal contactgegevens voor een laagdrempelige kennismakingscursus met het christelijke geloof. Als je een kerk binnenstapt, zul je mensen ontmoeten. Soms vastgeroest, soms revolutionair, soms gestrest, soms liefdevol. Het zijn mensen die proberen God tot hun leven te laten doordringen. En zo, via die mensen en via hun rituelen, zul je God ontmoeten.
Denkstof Seizoen 3 1 Wie is God? 2 Schepping: we hebben de wereld in bruikleen 3 Zondeval: waarom gaan de dingen mis? 4 Waarom zoveel religies? 5 Waarom zou je geloven? 6 Onrecht: vecht ertegen! 7 Wat betekent Goede Vrijdag? 8 Wat betekent Pasen? 9 Hemelvaart en Pinksteren: Jezus undercover in jouw leven 10 God’s liefde is geen ruilhandel 11 Waarom hebben christenen rituelen? 12 Waarom naar de kerk? 13 Een stoomcursus Bijbel 14 De toekomst: een nieuwe hemel en een nieuwe aarde 15 Wat betekent Kerst?
16-09-2012 23-09-2012 30-09-2012 7-10-2012 14-10-2012 21-10-2012 28-10-2012 04-11-2012 11-11-2012 18-11-2012 25-11-2012 02-12-2012 09-12-2012 16-12-2012 23-12-2012
Reinier Sonneveld Joëlle Rothuizen Jurjen van Houwelingen Rikko Voorberg Almatine Leene Jurjen van Houwelingen Joëlle Rothuizen Francien van der Valk Corjan Matsinger Joëlle Rothuizen Rikko Voorberg Francien van der Valk Rikko Voorberg Corjan Matsinger Reinier Sonneveld
Denkstof Seizoen 2
Bekijk de video’s en bijbehorende Bijbelstudies van Denkstof seizoen 2 op www.eo.nl/denkstof.
Colofon
Auteur en presentator video: Francien van der Valk Productie en eindredactie: Evangelische Omroep: Ellen Danhof, Zendtijd voor Kerken: Aart Wiersma Bijbelstudie: Reinier Sonneveld
Bijlage 1: tekst van Denkstof video
Waarom naar de kerk? Wat voor beeld van de kerk heb jij? Een sleur van eeuwenoude tradities? Een plek waar je hoort wat je wel en vooral niét mag als ‘gristen’? Een bulderende dominee die vertelt dat je naar de hel gaat als je een keer een foutje maakt? Ik snap eigenlijk wel dat veel mensen afknappen op de kerk. Geef ze eens ongelijk… De kerk is niet per se een gebouw met vier muren, een hoge toren met daarop een haantje. Het woord kerk is gewoon een verzamelnaam voor alle christenen. Iedereen die in God gelooft, is dus lid van de kerk. Of je nou ergens ingeschreven staat of niet. En de leider van die kerk is… Een oude Sinterklaas met een gouden mijter op. Not! Nee Jezus, hij is de baas van de kerk. En iedere week komen we op heel verschillende plaatsen bij elkaar. Als ik zo met de mensen uit mijn plaatselijk kerk bij elkaar kom, dan gebeurt daar iets. Ik leer er veel. De liefde van Jezus wordt er zichtbaar en ik ontdek dingen uit de Bijbel waar ik in mijn eentje niet uit zou komen. Bij je wekelijkse voetbaltraining leer je ook, je wordt gecoacht en als het goed is, groei je daarvan. God is met mij aan het werk in de kerk en daar word ik enthousiast van. Het verandert mij in wie ik ben en wat ik doe en daar neem ik iets van mee in mee in mijn dagelijks leven. Loopt mijn buurman te klagen? Mijn eerste neiging is om terug te zeiken. Maar dat wat ik in de kerk hoor, zorgt ervoor dat ik verander. Niet om mezelf op de borst te kloppen, begrijp me goed, maar omdat Jezus iets in mij verandert. In de kerk word ik gevuld met zijn liefde en dat is wat hij in de rest van de week ook weer uit mij wil laten stromen, naar anderen toe. Jezus maakt mij een beter mens. Zo coach ik dit jaar twee studenten. Dit had ik waarschijnlijk niet gedaan als ik Jezus niet zou kennen. Zijn liefde werkt door in wat ik doe. En het leuke is: ik geniet er nog volop van ook!
“En de leider van die kerk is… Een oude Sinterklaas met een gouden mijter op”
Klinkt ideaal hè, zoals ik het hier schets? Klopt, ik vind mijn kerk dan ook erg tof. Helaas is dit niet bij iedereen zo. Ik snap zelfs heel goed dat mensen soms afknappen op de kerk. Maar dat is wel écht jammer. Want een gezonde de kerk kan dé plek zijn waar jij groeit als mens, samen met andere gelovigen. Ik heb de andere spelers uit mijn team nodig om samen een goed elftal mee te vormen. Je vult elkaar aan omdat iemand anders over nét iets andere kwaliteiten beschikt dan jij. En zo, met dat team, kan jij ook helpen de wereld mooier te maken door samen wat van God te laten zien.
Bijlage 2: Openbaringen 2 en 3 - pag.1/2
Schrijf aan de engel van de gemeente in Efeze: “Dit zegt hij die de zeven sterren in zijn rechterhand houdt en tussen de zeven gouden lampenstandaards verblijft: Ik weet wat u doet, hoe u zich inzet en standhoudt, en dat u boosdoeners niet verdraagt. Zo hebt u mensen die beweren dat ze apostelen zijn, op de proef gesteld en als leugenaars ontmaskerd. U bent standvastig en hebt veel verdragen omwille van mijn naam, zonder te verslappen. Maar dit heb ik tegen u: u hebt de liefde van weleer opgegeven. Bedenk van welke hoogte u gevallen bent. Breek met het leven dat u nu leidt en doe weer als vroeger. Anders kom ik naar u toe en neem ik, als u geen berouw toont, uw lampenstandaard van zijn plaats. Het pleit echter voor u dat u net als ik de praktijken van de Nikolaïeten verafschuwt. Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt. Wie overwint zal ik laten eten van de lev ensboom die in Gods paradijs staat.”
Schrijf aan de engel van de gemeente in Smyrna: “Dit zegt hij die de eerste en de laatste is, die dood was en nu leeft: Ik weet van de ellende en de armoede waarin u verkeert, hoewel u rijk bent. Ik weet hoe u belasterd wordt door mensen die zich Joden noemen en het niet zijn, maar bij Satan horen. Wees niet bang voor wat u nog te wachten staat. Sommigen van u zullen door de duivel in de gevangenis worden gegooid, en zo op de proef worden gesteld; tien dagen lang zult u het zwaar te verduren hebben. Wees trouw tot in de dood, dan zal ik u als lauwerkrans het leven geven. Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt. Wie overwint zal van de tweede dood geen schade ondervinden.”
Schrijf aan de engel van de gemeente in Pergamum: “Dit zegt hij die het scherpe, tweesnijdende zwaard heeft: Ik weet waar u woont, namelijk waar Satans troon staat. U bent mijn naam trouw gebleven en hebt uw geloof in mij niet verloochend, ook niet toen Antipas, mijn betrouwbare getuige, werd gedood in uw stad, waar ook Satan woont. Maar enkele dingen heb ik tegen u: sommigen houden vast aan de leer van Bileam, die Balak liet weten hoe hij voor de Israëlieten een val moest opzetten, waardoor ze heidens offervlees zouden gaan eten en ontucht zouden plegen. Zo is het ook bij u: sommigen houden op dezelfde manier vast aan de leer van de Nikolaïeten. Breek toch met het leven dat u nu leidt, anders kom ik binnenkort naar u toe en zal ik hen met het zwaard uit mijn mond bestrijden. Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt. Wie overwint zal ik van het verborgen manna geven, en ook een wit steentje waarop een nieuwe naam staat die niemand kent, behalve degene die het ontvangt.”
Schrijf aan de engel van de gemeente in Tyatira: “Dit zegt de Zoon van God, die ogen heeft als vlammend vuur en voeten als brons: Ik weet wat u doet, hoe liefdevol, gelovig, hulpvaardig en standvastig u bent; u doet nu zelfs meer dan vroeger. Maar dit heb ik tegen u: u laat die Izebel, die zichzelf profetes noemt, haar gang gaan terwijl ze mijn dienaren met haar uitspraken tot ontucht en het eten van heidens offervlees verleidt. En hoewel ik haar de tijd heb gegeven om te breken met het leven dat ze leidt, weigert ze haar ontuchtig gedrag op te geven. Ik zal haar ziek maken en hen die overspel met haar plegen in ellende storten, tenzij ze met haar breken; haar kinderen zal ik laten sterven aan een dodelijke ziekte. Laat elke gemeente beseffen dat ik het ben die hart en ziel van de mens doorgrondt en dat ik ieder van u zal belonen naar zijn daden. Tegen de rest van u in Tyatira, al degenen die haar leer niet aanhangen en die zich niet hebben verdiept in de zogenaamde verborgenheden van Satan, zeg ik: ‘Ik leg u maar één last op: houd vast aan wat u hebt, totdat ik kom.’ Wie overwint en mij navolgt tot het einde, zal ik macht geven over alle volken. Met een ijzeren herdersstaf zal hij hen hoeden, als aardewerk worden ze verbrijzeld. Ik geef hem macht, zoals mijn Vader die aan mij heeft gegeven. En ik zal hem ook de morgenster geven. Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt.”
Bijlage 2: Openbaringen 2 en 3 - pag.2/2
Schrijf aan de engel van de gemeente in Sardes: “Dit zegt hij die de zeven geesten van God en de zeven sterren heeft: Ik weet wat u doet; overal wordt beweerd dat u het leven hebt, terwijl u dood bent. Word wakker, versterk uw laatste krachten: u bent op sterven na dood. Want ik merk dat uw gedrag tekortschiet in Gods ogen. Herinner u dat u de boodschap hebt ontvangen en begrepen. Houd eraan vast en breek met het leven dat u nu leidt. Maar als u niet wakker wordt, kom ik onverwacht als een dief, op een tijdstip dat u niet kent. Maar enkelen in Sardes hebben hun kleren schoon gehouden. Zij zullen bij me zijn, in het wit gekleed, want ze verdienen het. Wie overwint zal zich ook in het wit kleden. Ik zal zijn naam niet uit het boek van het leven schrappen, maar juist voor hem getuigen ten overstaan van mijn Vader en zijn engelen. Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt.”
Schrijf aan de engel van de gemeente in Filadelfia: “Dit zegt hij die heilig en betrouwbaar is, die de sleutel van David heeft – wanneer hij opendoet, kan niemand sluiten, wanneer hij sluit, kan niemand openen: Ik weet wat u doet. Ik heb ervoor gezorgd dat de deur voor u openstaat, zonder dat iemand hem kan sluiten. Want ook al hebt u weinig invloed, u bent trouw gebleven aan wat ik heb gezegd en hebt mijn naam niet verloochend. Ik zal mensen laten komen die bij Satan horen, leugenaars die zich Joden noemen en het niet zijn; zij zullen zich eerbiedig aan uw voeten neerwerpen en erkennen dat ik u heb liefgehad. Omdat u trouw bent gebleven aan mijn gebod om stand te houden, zal ik u ook trouw zijn wanneer binnenkort de tijd van de beproeving aanbreekt, als heel de aarde en de mensen die er leven op de proef worden gesteld. Ik kom spoedig. Houd vast aan wat u hebt, dan zal niemand u de lauwerkrans kunnen afnemen. Wie overwint maak ik tot een zuil in de tempel van mijn God. Daar zal hij voor altijd blijven staan. Ik zal op hem de naam schrijven van mijn God en van de stad van mijn God, het nieuwe Jeruzalem dat bij mijn God vandaan uit de hemel zal neerdalen, en ook mijn eigen nieuwe naam. Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt.”
Schrijf aan de engel van de gemeente in Laodicea: “Dit zegt Amen, de trouwe en betrouwbare getuige, het begin van Gods schepping: Ik weet wat u doet, hoe u niet koud bent en niet warm. Was u maar koud of warm! Maar nu u lauw bent in plaats van warm of koud, zal ik u uitspuwen. U zegt dat u rijk bent, dat u alles hebt wat u wilt en niets meer nodig hebt. U beseft niet hoe ongelukkig u bent, hoe armzalig, berooid, blind en naakt. Daarom raad ik u aan: koop van mij goud dat in het vuur gelouterd is, en u zult rijk zijn; witte kleren om u te kleden en uw naaktheid te bedekken, zodat u zich niet meer hoeft te schamen; zalf voor uw ogen, zodat u weer kunt zien. Iedereen die ik liefheb wijs ik terecht en bestraf ik. Zet u dus volledig in en breek met het leven dat u nu leidt. Ik sta voor de deur en klop aan. Als iemand mijn stem hoort en de deur opent, zal ik binnenkomen, en we zullen samen eten, ik met hem en hij met mij. Wie overwint zal samen met mij op mijn troon zitten, net zoals ik zelf overwonnen heb en samen met mijn Vader op zijn troon zit. Wie oren heeft, moet horen wat de Geest tegen de gemeenten zegt.”’
