Studiemateriaal Denkstof: les 4
Waarom zoveel religies? Denkstof Seizoen 3 aflevering 4 op 7 oktober 2012 materiaal voor de groepsleider
Agenda 1 Wat is religie? 2 Wat weet jij van andere godsdiensten? 3 Denkstof-video 4 De Bijbel over religie 5 Symbool 6 Meer informatiae over religies
Vijf op de zes mensen op deze aarde noemt zich religieus. Religies verschillen nogal van elkaar. Bij de ene religie is er één God, bij andere religies zijn er meerdere goden. Wat deze religies met elkaar bindt is het geloof dat er meer is tussen hemel en aarde en dat ze mensen antwoord willen geven hun de grote zoektocht naar zingeving en betekenis.
wist-je-datje Wist je dat onderzocht is dat bij Apple-liefhebbers hetzelfde gebied in de hersenen wordt geactiveerd bij het zien van plaatjes van iPhones en iPads als waarmee religie wordt beleefd (bijv. bidden en naar de kerk gaan)?
1
Wat is religie? (
10 min.)
Ben je het met volgende stelling eens of oneens. Beargumenteer je antwoord. Let erop dat zoveel mogelijk groepsleden aan bod komen en hun mening geven.
Stellingen: - Religie is meer dan geloven in God of iets spiritueels. Religie kan ook zijn: geloven in materialisme (geld, spullen), een ideologie, een beweging of persoon. - Religie is de oorzaak van de meeste oorlogen in de wereld. - Pas als we God hebben gevonden, kunnen we echt rust ervaren. - Religie is door mensen bedacht. - Eigenlijk zijn alle religies hetzelfde. - Je kunt religieus zijn zonder te geloven.
2
Wat weet jij van andere godsdiensten? (
10 min.)
Benodigdheden: de afbeeldingen van bijlage 2 Bekijk de afbeeldingen in bijlage 2. Bedenk over welk plaatje jij iets weet te vertellen. Pak dit kaartje erbij en geef aan de rest van de groep jouw antwoord op de volgende vier vragen.
1 Welke religie hoort bij deze afbeelding? 2 Wat weet je over deze religie? 3 Wat betekent dit plaatje voor de volgers van deze religie? 4 Wat spreekt jou aan in deze manier van geloven? Voor de groepsleider: - Kruis-Christendom-Jezus stierf voor de zonden van de mensen, maar het kruis is leeg, want hij is opgestaan. - Ka’aba (Grote Moskee Mekka)-Islam-Tijdens de bedevaart lopen moslims hier zeven keer omheen. Dit hoort bij de verplichte gebruiken van de islam. - Boeddhabeeld–Boeddhisme-Door meditatie verlichting zoeken, opgaan in het goddelijke. - Heilige koe-Hindoeïsme-Wordt gezien als ‘de moeder der schepselen’. Een hindoe eet geen rund en zal een koe nooit kwaad doen. - Medicijnman-Sjamanisme (traditionele geloven en praktijken uit verschillende culturen)-De medicijnman heeft contact met de geestenwereld en kan genezing brengen. - Menora (zevenarmige kandelaar)–Jodendom-Deze kandelaar moest Mozes laten maken voor in de Tabernakel waarin ook de Ark van het Verbond stond met de Tien geboden die goed nagevolgd dienen te worden door de Joden. - Rozenkrans (gebedssnoer)-Katholieke Kerk-Dit snoer bestaat uit 5 grote en 50 kleine kraaltjes. Bij elke grote kraal wordt het ‘Onze Vader’ wist-je-datje gebeden en bij de kleine kraaltjes het ‘Weesgegroet’. Het snoer wordt drie Wist je dat met 14% van de keer doorlopen. Nederlanders die zichzelf ziet als - Waarzegger-Tarot kaarten-Contact met spirituele wereld om jouw overtuigd atheïst, Nederland op toekomst te voorspellen. de 7e plek in de top 10 van meest atheïstische landen staat? China staat met 47% bovenaan deze lijst.
3
Denkstof-video (
15 min.)
In bijlage 1 vind je de uitgeschreven tekst van de video. Na het bekijken kun je kort, maximaal 10 minuten met elkaar in gesprek gaan over de video. Je kunt hier de volgende vragen voor gebruiken:
1 Hang jij een religie aan? Waarom wel of niet? 2 Is er voor jou verschil tussen religie en geloof? Zo ja, leg eens uit wat het verschil is. 3 Rikko zegt het volgende: ‘Religies zijn zoektochten naar de ware God – en ze vinden ook allemaal wel ‘iets’. Ben je het hier mee eens? Bekijk nog eens de religies die op de plaatjes zijn afgebeeld. Wat denken deze religies te vinden? Wat vinden ze niet? 4 Rikko spreekt over de rust die hem in het geloof zo aanspreekt. Wat spreekt jou aan in dit geloof?
4
De Bijbel over religie (
30 min.)
Vlak voor Jezus werd opgepakt en gedood, gaf hij onder het eten de volgende boodschap aan zijn volgelingen: Lees Johannes 14:1-14 Wees niet ongerust, maar vertrouw op God en op mij. In het huis van mijn Vader zijn veel kamers; zou ik anders gezegd hebben dat ik een plaats voor jullie gereed zal maken? Wanneer ik een plaats voor jullie gereedgemaakt heb, kom ik terug. Dan zal ik jullie met me meenemen, en dan zullen jullie zijn waar ik ben. Jullie kennen de weg naar waar ik heen ga.’ Toen zei Tomas: ‘Wij weten niet eens waar u naartoe gaat, Heer, hoe zouden we dan de weg daarheen kunnen weten?’ Jezus zei: ‘Ik ben de weg, de waarheid en het leven. Niemand kan bij de Vader komen dan door mij. Als jullie mij kennen zullen jullie ook mijn Vader kennen, en vanaf nu kennen jullie hem, want jullie hebben hem zelf gezien.’ 1 Wat valt je op aan de woorden van Jezus? 2 Wat gaat er door jou heen als je denkt aan een Vaderlijke God die een kamer voor je klaar heeft 3 Wat zegt Jezus hier over zichzelf? 4 Wat voor beloften doet Jezus aan zijn volgelingen? 5 Waarin onderscheidt volgens jou het christelijke geloof zich van andere religies? Wat heeft dit Bijbelgedeelte daar aan toe te voegen vind je? Het christelijke geloof in één zin Op een dag komt er een Wetgeleerde (iemand die het Oude Testament van de Bijbel goed kent) naar Jezus toe om hem op de proef te stellen. Het levert een interessant gesprek op.
Lucas 10:25-28 Hij vroeg: ‘Meester, wat moet ik doen om deel te krijgen aan het eeuwige leven?’ Jezus antwoordde: ‘Wat staat er in de wet geschreven? Wat leest u daar?’ De wetgeleerde antwoordde: ‘Heb de Heer, uw God, lief met heel uw hart en met heel uw ziel en met heel uw kracht en met heel uw verstand, en uw naaste als uzelf.’ ‘U hebt juist geantwoord,’ zei Jezus tegen hem. ‘Doe dat en u zult leven.’ 1 Wat bedoelt de Wetgeleerde? Probeer eens je eigen woorden te geven aan het antwoord van deze man. Wat houdt dit concreet in? 2 Wat heeft dit antwoord met jou te maken? 3 Wie is je naaste? 4 Wat maakt dat jij wel of niet voor het christelijke geloof kiest? 5 Waar twijfel je nog over? Hoe ga je om met die twijfel?
5
Symbool (
10 min.)
De meeste religies hebben bepaalde symbolen die hun geloof kenmerken. Zo is binnen het christendom het symbool van het kruis en ‘Ichtus-vis’ populair. Probeer eens voor jezelf een paar kenmerken te bedenken die uniek zijn voor het Christelijke geloof. Zoek of verzin hier een symbool bij en teken deze uit op papier. Je kunt bijvoorbeeld denken aan de hemelvaart van Jezus of de vlammen van de Heilige Geest die op de discipelen verschenen. Knip je symbool uit en plak ze bij elkaar op een groot vel papier of doek Licht je symbool toe aan de anderen uit de groep en vertel waarom dit symbool voor jou een unieke kant van het christelijke geloof laat zien. Het eindresultaat kan een mooie plek krijgen bij jou in het jeugdhonk.
wist-je-datje Wist je dat meer dan de helft van alle Nederlanders zich als nietreligieus beschouwt?
6
Meer informatie over religies (
5 min.)
Wijs de mensen van je groep op onderstaande mogelijkheden om meer te ontdekken over dit thema. De tips staan ook op de papieren die aan hen zijn uitgedeeld. Vraag of iemand uit de groep nog aanvullende ideeën of tips heeft.
Jezus en het Christelijke geloof Wil je weten waarom Jezus zo’n belangrijke rol speelt in het christelijke geloof, ga op ontdekkingstocht en volg de gratis levenslessen uit de cursus: ‘Wie was Jezus eigenlijk?’ In deze cursus, die je wordt aangeboden door de EO, word je begeleid door een vrijwilliger uit een kerk. Je vindt deze cursus op de webiste: www.eo.nl/heeljeleven/leren Wikipedia Wil je wat meer weten over de verschillende religies die er zijn en wat ze geloven, zoek dit dan op Wikipedia. Je kunt hier onder andere zien wie wat gelooft en in welk deel van de wereld.
Bijbel De Wetgeleerde vroeg ook aan Jezus wie zijn naaste was. Jezus antwoordt met een verhaal. Wil je dit nalezen, check dan Lucas 10:29-37.
Denkstof Seizoen 3 1 Wie is God? 2 Schepping: we hebben de wereld in bruikleen 3 Zondeval: waarom gaan de dingen mis? 4 Waarom zoveel religies? 5 Waarom zou je geloven? 6 Onrecht: vecht ertegen! 7 Wat betekent Goede Vrijdag? 8 Wat betekent Pasen? 9 Hemelvaart en Pinksteren: Jezus undercover in jouw leven 10 God’s liefde is geen ruilhandel 11 Waarom hebben christenen rituelen? 12 Waarom naar de kerk? 13 Een stoomcursus Bijbel 14 De toekomst: een nieuwe hemel en een nieuwe aarde 15 Wat betekent Kerst?
16-09-2012 23-09-2012 30-09-2012 7-10-2012 14-10-2012 21-10-2012 28-10-2012 04-11-2012 11-11-2012 18-11-2012 25-11-2012 02-12-2012 09-12-2012 16-12-2012 23-12-2012
Reinier Sonneveld Joëlle Rothuizen Jurjen van Houwelingen Rikko Voorberg Almatine Leene Jurjen van Houwelingen Joëlle Rothuizen Francien van der Valk Corjan Matsinger Joëlle Rothuizen Rikko Voorberg Francien van der Valk Rikko Voorberg Corjan Matsinger Reinier Sonneveld
Denkstof Seizoen 2
Bekijk de video’s en bijbehorende Bijbelstudies van Denkstof seizoen 2 op www.eo.nl/denkstof.
Colofon
Auteur en presentator video: Rikko Voorberg Productie & Eindredactie Evangelische Omroep: Ellen Danhof, Zendtijd voor Kerken: Aart Wiersma Bijbelstudie: Matthijs Westerkamp
Bijlage 1: tekst van Denkstof video
Waarom zoveel religies? Zo, nu nog even wat leeswerk. En dan rap naar die vergadering. Hier, Augustinus, een grote denker: “U hebt ons gemaakt naar u toe. Rusteloos blijft ons hart totdat het zijn rust vindt in u, God.” ‘Wim, ja, sorry het spijt me. Nu ik je naam zie, realiseer ik me dat we een afspraak hadden vanochtend. Excuus. Dubbele afspraak. Ja. Ik maak het goed. Echt. Niet boos worden. Doe ik. Komt goed. Doeg.’ ‘Sorry. Wat zei ik net? ‘U, God, hebt ons gemaakt naar u toe. Rusteloos is ons hart totdat het rust vindt in u. Oh ja, precies. Nou, ik kan je één ding zeggen: die man heeft het scherp gezien. Dit hart is behoorlijk rusteloos. Ik wil alles tegelijk en waarom? Om rust te vinden. Want pas met voldoende geld op de bank hoef ik me geen zorgen meer te maken. Hard werken, veel geld, dus veel rust. En de nieuwste iPhone, zo vet. Word ik ook rustig van ‘Nee, nu even niet!’ Nou ja, rust...
“religies zijn zoektochten naar de ware God”
Weet je, ik móet naar die vergadering... Religies zijn bedoeld om die rust bij te vinden. Jodendom, christendom, Boeddhisme, Islam. Maar eigenlijk ook geld, of zelfs Apple. Ook die geven je zelfvertrouwen. Het idee dat het met jóu wel goed komt. Zie je wel, zeggen sommigen dan, religie is een verzinsel. Wij voelden ons onrustig en bedachten zelf een God die voor ons moest zorgen. En als je daar dan heel hard in gelooft, ja, dan voel jij je vanzelf beter, duh... Maar die stelling kun je ook omkeren. We zoeken naar een God, omdat we allemaal ergens diep van binnen voelen dat die er inderdaad echt is. Als God de mens heeft gemaakt en wij zijn met hem het contact verloren, dan voelen we natuurlijk sindsdien een leegte die we vullen met religies, inclusief geld en Apple. Dat denk ik inderdaad, religies zijn zoektochten naar de ware God – en ze vinden ook allemaal wel iets. Een Apple-fanaat gelooft in schoonheid. Zulke mooie designs, je zou ze bijna goddelijk noemen... Een Boeddhist gelooft dat je God vindt in jezelf. En ja, God is groot, denk ik ook als christen, natuurlijk woont hij ook in mensen. Een moslim vindt die rust, omdat zijn Allah oneindig veel groter is dan de mens. En dat hij de mens dus voorschriften mag geven die je gewoon moet gehoorzamen. Zelfs een atheïst vindt rust – in een geloof in niks. Hij stelt dat je niets zinnigs kunt zeggen over God. Dat hij niet te bevatten is, onzichtbaar, ondenkbaar. En natuurlijk! God past niet in doosjes en broekzakken. Daar is hij veel te groot voor. Alle religies herkennen dus wel iets van God. Maar wat is nu de meest zinnige weg? Welke helpt je verder? Ach, geen mens kan zeggen dat hij de waarheid in pacht heeft. Overal vind je wel sporen van de waarheid. Maar nergens zo dicht gezaaid en uniek als bij Jezus. Jezus is één en al rust. En hij vond die rust niet in zichzelf of in een idee, maar in een Vader in de hemel. En dat is uniek. Hij vertrouwde zo totaal op die Vader, dat hij zich liet kruisigen en er gerust op was dat die wel met een oplossing zou komen. Ik gelóóf hem. Ik wil die rust die hij heeft. Door hem ben ik ook gaan geloven in die Vader die zorgt. De onrust, de leegte die ik voel, kan alleen werkelijk gevuld worden met deze God. Ik geloof dat wat Jezus zei en voorleefde waar is. En ja, dat geeft mij rust. Weet je wat? Wacht, “Hoi met Rikko. Jullie wachten op mij? Weet je. Begin maar. Ik skip deze vergadering. Ja, ik werk al jaren alsof mijn leven er vanaf hangt. En ik besef net dat dat helemaal niet zo is. Ik ga een terrasje pakken!. Pas op, niet boos worden. Dat is slecht voor je hart. Pak je rust he!“
Ka’aba (Grote Moskee Mekka) - Islam - Tijdens de bedevaart lopen moslims hier 7 keer omheen. Dit hoort bij de verplichtingen van de islam.
Boeddhabeeld- Boeddhisme- door meditatie verlichting zoeken, opgaan in het goddelijke
Kruis- Christendom- Jezus stierf voor de zonden van de mensen
Heilige koe- Hindoeïsme - wordt gezien als ‘de moeder der schepselen’. Een hindoe eet geen rund of zal een koe geen kwaad aan doen.
Bijlage 2: Religies pag. 1/2
Menora (zevenarmige kandelaar)- Jodendom- deze kandelaar moest Mozes maken voor in de Tabernakel waar ook de Ark van het Verbond stond met de Tien geboden die goed nagevolgd dienen te worden door de Joden.
Waarzegger- tarot kaarten- contact met spirituele wereld om jouw toekomst te voorspellen.
Medicijnman- Sjamanisme (traditionele geloven en praktijken uit verschillende culturen)- de medicijnman heeft contact met de geestenwereld en kan genezing brengen
Rozenkrans- Katholieke Kerk, gebedssnoer. Dit snoer bestaat uit 5 grote en 50 kleine kraaltjes. Bij elke grote kraal wordt het ‘Onze Vader’ gebeden en bij de kleine kraaltjes het ‘Weesgegroet’. Het snoer wordt drie keer doorlopen.
Bijlage 2: Religies pag.2/2
