Weer grip op mijn leven
Portretten van mensen met thuisbegeleiding
➔
Inhoud
Inleiding
3
Samantha
5
André
6
Sofie
8
Erik
9
Lisanne
11
Sana
12
Stef
14
Nadia
15
Waardigheid
Eigen regie
2
Continuiteit
Autonomie
Wij bedanken alle geïnterviewden voor hun medewerking en openhartige bijdrage aan deze brochure.
Inleiding Voor u ligt onze brochure met portretten van mensen die gebruikmaken van thuisbegeleiding. Thuisbegeleiding is een praktische vorm van ondersteuning die inspeelt op de verantwoordelijkheid van gemeenten. Dit betreft zorg en ondersteuning in de buurt/wijk waarbij mensen zelf de regie over het eigen leven zoveel mogelijk behouden of zelf weer ter hand kunnen nemen. Mensen met een complexe hulpvraag hebben vaak als gevolg van hun problematiek moeite met het hervinden van de eigen kracht en grip op hun leven, zoals het aanbrengen van structuur op verschillende leefgebieden. Thuisbegeleiding werkt preventief waardoor voorkomen wordt dat er op lange termijn beroep moet worden gedaan op (vaak dure) specialistische zorg en ondersteuning. Thuisbegeleiding houdt rekening met de onderlinge samenhang van (veelal) complexe problematiek en leert mensen om te gaan met hun problemen of beperkingen. Ook kan thuisbegeleiding mensen naar de juiste zorg- of hulpverlening en/of voorzieningen begeleiden. Op dit moment liggen er volop kansen om door vernieuwing en een integrale aanpak professionals daadwerkelijk inhoudelijk samen te laten werken. In een aantal gevallen is thuisbegeleiding al onderdeel van een sociaal wijkteam. De inzet van thuisbegeleiding leidt tot samenwerking met betrokken zorg- en hulpverleners, het versterken/opbouwen van het sociale netwerk en is een effectieve en relatieve goedkope vorm van ondersteuning. In deze brochure delen wij graag de ervaringen van acht mensen die thuisbegeleiding ontvangen. U leest wat thuisbegeleiding voor deze mensen met diverse, vaak complexe hulpvragen betekent. Hoe thuisbegeleiding als onderdeel van een vangnet ervoor zorgt dat mensen (weer) zelfstandig kunnen wonen en in staat zijn om te functioneren en participeren in de samenleving. Het belang van goede thuisbegeleiding is groot; het hoort daarom een vaste plek te krijgen in de uitvoering van de nieuwe Wmo.
Wat is thuisbegeleiding? Thuisbegeleiding biedt hulp aan volwassenen en kinderen in de thuissituatie, die om verschillende redenen niet zelfredzaam zijn. De oorzaken zijn verschillend: psychiatrische problematiek, verstandelijke of zintuigelijke beperking of al dan niet aangeboren hersenletsel. Thuisbegeleiding biedt op een coachende manier praktische ondersteuning op de verschillende leefgebieden, zoals het aanleren van vaardigheden in het voeren van de eigen administratie, het op orde brengen en houden van de financiën, ondersteuning bij de opvoeding, het aanleren van een gezonde dagstructuur en het participeren in de maatschappij. Er wordt samen met de cliënt, hun hulpverlener(s) en omgeving een plan van aanpak gemaakt, waarin de hulpvraag van de cliënt centraal staat. Met als doel de om zelf de grip en regie weer terug te krijgen op het dagelijks leven. Uitgangspunt is daarbij de eigen kracht van de cliënt en diens omgeving. Door de zelfredzaamheid te vergroten en te benadrukken wat men zelf goed kan, worden mensen in hun eigen kracht gezet. Hierdoor worden mensen weer kapitein op eigen schip en houden ze zelf koers, zonder afhankelijk te worden van langdurige professionele zorg. De thuisbegeleiders richten zich op stabiliteit en op het voorkomen van terugval in problemen en sociaal isolement. Voor een grote groep mensen is een thuisbegeleider de enige persoon die hulp biedt, waarbij men zich veilig en geaccepteerd voelt.
3
4
Samantha Hulp nodig Samantha is een jonge alleenstaande moeder van 26 jaar met twee jonge kinderen. Ze heeft een zoon van 3 jaar en een dochter van 5 jaar. Door een combinatie van factoren had zij zichzelf en de thuissituatie niet meer in de hand. Haar moeder schakelde hulp in. Professioneel advies Samantha: ‘In 2012 liep het allemaal fout. Ik had een blaasontsteking die maar niet over wilde gaan. Dat deed uiteindelijk zo’n pijn, dat ik niet meer kon lopen. Mijn moeder kwam mij helpen, want ik redde het niet alleen met twee kleine kinderen. Zij merkte dat er meer aan de hand was en zocht informatie bij de gemeente voor hulp. Dat werd toen thuisbegeleiding. Ik was namelijk niet alleen maar lichamelijk ziek, ik had totaal geen overzicht meer in de thuissituatie en was heel gestrest. Ik slikte geen medicijnen meer voor mijn ADHD. Vanwege mijn laatste zwangerschap was ik daarmee gestopt en na mijn zwangerschap was ik niet meer begonnen met het innemen van Ritalin. Dat was niet zo handig, want mede daardoor escaleerde het. Binnen drie weken had ik thuisbegeleiding en een indicatie voor drie uur per week gedurende zes maanden. Nu heb ik weer een nieuwe indicatie voor twee uur per week gedurende zes maanden. Het duurde wel lang voor ik de tweede indicatie kreeg; ik heb toen twee maanden zonder hulp gezeten. Thuisbegeleiding helpt mij structuur aan te brengen in mijn huishouden, want door mijn ADHD ben ik geneigd om overal tegelijk mee bezig te zijn. Ik heb geleerd eerst iets af te maken, voordat ik aan iets nieuws begin. We maken weekschema’s met planningen, zodat het overzichtelijk blijft. Doordat thuisbegeleiding inzichtelijk maakt waar het fout gaat, hebben we bijvoorbeeld huishoudelijke hulp aangevraagd. Daarvoor wacht ik nog op de indicatie. Verder hebben we mijn administratie aangepakt, ze helpt me met tips bij het opvoeden van mijn kinderen, ze geeft
Thuisbegeleiding helpt mij structuur aan te brengen
5 adviezen waar je terecht kunt voor hulp bij instanties en ze heeft me geholpen met mijn medicatie-inname. Ik vergat mijn medicatie nogal eens en samen hebben we gekeken welke methode het beste werkt. Thuisbegeleiding houdt in de gaten of het werkt en door haar begeleiding is mijn medicatie-inname nu routine. Het is heel fijn om iemand te hebben die je met professioneel advies bijstaat als je er zelf niet meer uitkomt.’ Eigen regie hervonden Samantha: ‘Het gaat nu heel erg goed met mij en mijn gezinnetje. Door thuisbegeleiding heb ik alles weer onder controle en zie ik vol zelfvertrouwen de toekomst tegemoet. Wat betreft de thuisbegeleiding en de Wmo in de toekomst, daar maak ik mij wel zorgen om. Niet voor mijzelf, ik red het nu wel, maar voor anderen die thuisbegeleiding nodig hebben.’
André Een gehorig en tochtig flatje André is een rustige man van 57 jaar. Hij woont zelfstandig in een nieuwbouwseniorenflat, waar hij als hobby graag puzzelt en computert. Hij heeft het erg naar zijn zin, want er is geen geluidsoverlast van buren. Voor hem is dat heel belangrijk, want het is gebleken dat hij daar niet tegen kan. In 2005 woonde hij in een gehorig en tochtig flatje, waar hij veel geluidsoverlast had van jongeren. Daardoor werd het veel te vol in zijn hoofd. Hij kreeg een black-out en zwierf zes weken op straat. Dat heeft zijn gezondheid ernstig aangetast; hij kreeg hartfalen. Toen hij werd gevonden, kwam hij eerst in het ziekenhuis terecht en werd daarna opgenomen bij GGz. Later in 2005 kreeg hij via GGz thuisbegeleiding.
6
Hulpvraag verwoorden André: ‘Eerst vond ik die thuisbegeleiding maar niets. Ik vertrouwde niemand meer en ik had ook geen familie om op terug te vallen. Na verloop van tijd groeide het vertrouwen en nu waardeer ik de hulp die zij mij geven. Sinds 2013 woon ik in mijn huidige woning. Thuisbegeleiding heeft mij heel erg geholpen om de verhuizing soepel te laten verlopen. Toen ik nog werkte had ik last van mijn schouder en kon ik mijn werk niet meer doen. Ze vonden daar dat ik mij maar aanstelde en door bemiddeling van thuisbegeleiding en het ziekenhuis konden we het voor elkaar krijgen dat ik minder ging werken. Nu ben ik helaas afgekeurd. Ik heb moeite om gegeven informatie te verwerken in mijn hoofd. Als bijvoorbeeld een arts mij iets uitlegt en ik begrijp het niet, dan raak ik in paniek. Thuisbegeleiding gaat daarom mee naar instanties. Ze helpen me de informatie te verwerken door het rustig uit te leggen. Ze weten precies wat ze moeten doen en zeggen, zodat ik niet in paniek raak. Een tijdje geleden had ik oogklachten. Thuisbegeleiding ging mee naar de huisarts. Gelukkig maar. Volgens de huisarts was er namelijk niets aan de hand, maar thuisbegeleiding drong aan op een doorverwijzing naar de oogarts. Daar bleek dat ik net op tijd was om mijn zicht niet kwijt te raken. Ik heb twee staaroperaties gehad. Niet lang daarna kreeg ik een longontsteking. Ik verzorgde mijzelf niet goed en at niet goed. Een verpleegster in het zieken-
Ze geven mij de stimulans om door te gaan
huis stelde voor de maaltijdservice in te schakelen. Dat betaal ik via de bijzondere bijstand. Budgethulp helpt mij met mijn post en mijn rekeningen. Voor thuisbegeleiding betaal ik wel een eigen bijdrage, maar dat gaat via budgethulp. Binnenkort krijg ik een bewindvoerder. Als ik iets nodig heb voor bijvoorbeeld mijn huis, dan wordt er overlegd met budgethulp en thuisbegeleiding. Thuisbegeleiding helpt mij mijn hulpvraag te verwoorden.’ Contact met de buitenwereld André: ‘Zonder thuisbegeleiding zou ik erg geïsoleerd raken. Ze geven mij de stimulans om door te gaan. Als we een meningsverschil hebben, dan praten we dat gewoon uit. Nu ik hier in deze rustige buurt woon en de juiste begeleiding heb, wandel ik meer en vind ik het weer leuk om zelf boodschappen te doen. Alles wat ik zelf kan doen, doe ik ook; ik doe zelfstandig mijn huishouden en de was. Ik ben bang voor wat mij te wachten staat in de toekomst. Ik hou er rekening mee dat ik minder thuisbegeleiding krijg. Dat is nu twee uur in de week uit het team langdurige zorg. Als thuisbegeleiding wegvalt, ben ik bang terug te vallen. Zal ik meer kalmeringsmiddelen nodig hebben? Of ik ga weer zwerven, waardoor ik mijn medicijnen voor hartfalen niet inneem en weer in het ziekenhuis terechtkom?’
7
Sofie Traumatisch verleden Sofie is een sympathieke vriendelijke moeder van 44 jaar met twee kinderen. Ze heeft een dochter van 16 jaar en een zoon van 13 jaar. Haar jongste heeft PDD-NOS, wat een vorm van autisme is. Ze woont samen met haar kinderen in een benedenwoning. Zelf heeft ze de diagnose PTSS gehad: Post Traumatische Stress Stoornis door een traumatisch verleden. Via Jeugdzorg en het Centrum Jeugd en Gezin krijgt ze thuisbegeleiding om haar te helpen.
8
Eerst zelf proberen Sofie: ‘In 2012 wilde mijn zoontje van 11 jaar opeens niet meer naar school. Ik heb toen hulp gezocht bij Jeugdzorg. Ze vonden dat ik niets verkeerd deed en dat ik hem goed opvoedde. Maar mijn zoon was niet te bewegen om naar school te gaan. Ik heb hulp gezocht bij GGz en toen kwam aan het licht dat hij PDD-NOS had. In het voorjaar van 2013 is mijn zoon vier maanden uit huis geweest, het was een ‘nood’-plaatsing ter observatie. Het was een vrijwillige uithuisplaatsing. Omdat ik nare nachtmerries had en erg zenuwachtig was, heb ik mijzelf ook aangemeld bij GGz voor onderzoek en daar bleek uit dat ik een PTSS had. Ik ben nu stabiel door een afgeronde traumastabilisatietherapie. Ook financieel liep ik tegen allemaal problemen aan. Een voorzichtige vertrouwensband In eerste instantie kreeg ik thuisbegeleiding van iemand met wie ik het helemaal niet kon vinden. Ze had zo haar eigen overtuigingen over autisme en drong die niet alleen aan mij op, maar ook aan mijn zoon en aan behandelaars. Ik wist eigenlijk niet zo goed wat mij overkwam en het had ook een averechts effect op de behandeling van mijn zoon. De behandelaars kregen hierdoor ook verkeerde signalen door van thuisbegeleiding. Inmiddels heb ik een nieuwe thuisbegeleidster en zijn alle problemen gelukkig opgelost. Ik ben nu heel dankbaar voor haar ondersteuning. De afgelopen zeven maanden heeft zij ook een ‘voorzichtige’ vertrouwensband opgebouwd met beide kinderen. PDD-NOS en ondersteuning Jeugd GGz Vanwege de PDD-NOS van mijn zoon kan hij moeilijk met onverwachte omstandigheden en snelle veranderingen omgaan. Met de
Leer het eerst zelf te proberen
hulp van mijn thuisbegeleidster leer ik zelf - maar ook mijn zoontje hier beter mee om te gaan. We zitten nu in een situatie waarin er sinds lange tijd weer enig contact is tussen mijn zoon en zijn vader. Langzaam proberen we hem weer in zijn leven te introduceren. Zijn vader schrijft nu kaarten en we houden goed in de gaten hoe mijn zoon hierop reageert. Jeugd GGz ondersteunt welke stappen er moeten worden genomen om dit zo goed mogelijk te laten verlopen. Jeugd GGz heeft mijn zoon en mij ook geholpen met therapiesessies. Thuisbegeleiding helpt ook met het invullen en opstellen van ingewikkelde formulieren en brieven en gaat mee naar instanties. Ze is tevens tussenpersoon. Natuurlijk leer ik om het eerst zelf te proberen, maar als het niet lukt, bespreken we de situatie, zodat ik weer verder kan.’ Ik heb zelf geregeld dat ik in het traject voor schuldhulpverlening en Wsnp ‘Wet schuldsanering natuurlijke personen’ terechtkwam. Nog geen aansluiting in de buurt Sofie: ‘Helaas heb ik geen netwerk van vrienden en familie. Ik heb in de buurt via vrijwilligerswerk in verschillende buurthuizen geprobeerd aansluiting te zoeken, maar dat is helaas tot nu toe niet gelukt. Ik ben dus aangewezen op thuisbegeleiding. Het heeft veel tijd en moeite gekost om daar een indicatie voor te krijgen. Ik maak mij zorgen om de toekomst, want kom ik dan nog wel in aanmerking voor thuisbegeleiding? Thuisbegeleiding en het indicatiebureau zijn toch capabel genoeg om te bepalen of je hulp nodig hebt? Schoenmaker, blijf bij je leest!’
Erik Complexe hulpvraag Erik is een vrolijke, openhartige man van 42 jaar. In 2003 gaat het voor het eerst helemaal mis. Hij zat in de trein en opeens knapte er iets bij hem. Het escaleerde zo hevig, dat de trein noodgedwongen moest stoppen. Vervolgens werd hij met een ambulance naar een GGz-instelling gebracht. Hij kan zich van het hele voorval alleen herinneren dat hij erg verward was. Het is de eerste van vele GGz-opnames. Erik krijgt de diagnose borderline en in een GGz-instelling speciaal voor mensen met een persoonlijkheidsstoornis wordt hij geruime tijd behandeld. Maar het gaat steeds slechter met hem en na drie suïcidepogingen wordt hij opgenomen op een gesloten GGz-afdeling. Hij komt uiteindelijk weer thuis, maar herstelt niet. Hij wordt erg depressief, is moe en kan niet meer. Via GGz wordt er thuisbegeleiding aangevraagd. Die houdt hem erbij, want hij zakt geestelijk steeds weg. Mijn verantwoordelijkheid Erik: ‘Ik werd het zat dat geen opname of behandeling leek te helpen. Ik ben op internet gaan zoeken en vond een psychomedisch centrum, waar ze zijn gespecialiseerd in het behandelen van patiënten met complexe problematiek. Ik had een intakegesprek van twee uur en de psychiater had een hele andere diagnose: manisch depressieve stoornis. Hij vroeg me hem drie jaar de kans te geven om mij met medicatie en therapie veel beter en stabieler te krijgen. Eindelijk kreeg ik de juiste medicatie en in eerste instantie individuele therapie. Dat werd later omgezet in groepstherapie. Door mijn depressies verwaarloosde ik mezelf en mijn huis. Zelfs douchen of een maaltijd klaarmaken kon ik niet meer opbrengen. In dit stadium van herstel heeft thuisbegeleiding veel voor me betekend. Het was ‘de stok achter de deur’ om het huishouden weer op te pakken en op orde te houden. Ik had echt de ondersteuning nodig van iemand die altijd en onvoorwaardelijk naast mij stond en me niet veroordeelde. Doordat de thuisbegeleidster elke week kwam, wilde ik weer. Ze mocht me niet helpen, want dat vond ik gênant. Het was tenslotte mijn zooitje, mijn verantwoordelijkheid. Wel inventariseerden we samen wat nodig was om mijn doelen te verwezenlijken. Langzaamaan ging ik mezelf beter verzorgen en mijn huishouden weer doen. Alleen was
me dit nooit gelukt. Haar ondersteuning gaf kracht en weer wat vrolijkheid in mijn leven. Ze heeft door haar kennis en ervaring ook snel de vroege tekenen van manie of depressie door. Door haar korte lijnen met hulpverleners kan er dan snel en adequaat gehandeld worden. Zo voorkomen we een opname. Ik ben nu stabiel, maar ik ben bang dat thuisbegeleiding op den duur zal eindigen. Ik ben bang dat als ik geen thuisbegeleiding meer heb voor mijn psychische problemen, het goed mis kan gaan. Ik kan namelijk heel snel, heel ziek worden.’ Ze zijn mijn vangnet Erik: ‘Tijdens mijn herstel heb ik een hoveniersbedrijfje opgezet en dat loopt nu heel goed. Ik heb weer een vriendin en we zijn van plan een huis te gaan kopen. Via de psychiater werk ik ook twee ochtenden op de zorgboerderij, inmiddels al 2,5 jaar. Ik verzorg de koeien en kalveren en laat paarden in de bak rondlopen. Dat wil ik blijven doen. Mijn psychiater, de psychotherapeut en de thuisbegeleiding hebben mij gebracht waar ik nu ben. Zij zijn mijn vangnet en voorkomen dat ik helemaal terugval.’
Langzaamaan ging ik zelf mijn huishouden weer doen
9
10
Ze zetten mij in mijn eigen kracht
Lisanne Hersenbeschadiging Lisanne is een openhartige, vriendelijke vrouw van 52 jaar. In 1995 werd een aneurysma in haar hersenen ontdekt, die tijdens de operatie is gesprongen. Daardoor kreeg ze een hersenbloeding. Dat heeft geleid tot hersenbeschadiging, waardoor haar geheugen voor een groot deel is aangetast. In februari 2014 kreeg ze hier bovenop een hersenvliesontsteking, wat haar geheugen nog verder heeft verslechterd. Voor haar aneurysma was Lisanne een succesvol secretaresse; nu is ze arbeidsongeschikt verklaard en moet ze roeien met de riemen die ze heeft. We kijken wat ik zelf kan Lisanne: ‘In 2008 vond een kennis mij en mijn thuissituatie in totale puin. Ik was depressief, isoleerde me, deed alleen nog het hoognodige. De post verborg ik in een kratje onder het bed en bleef ongeopend. Het huishouden deed ik niet meer. Redenen waren het overlijden van mijn partner en mijn slechte gezondheid, waardoor ik vaak geopereerd moest worden. Stichting Mee heeft toen mijn thuissituatie geobserveerd en vervolgens thuisbegeleiding aangevraagd. Ik kreeg ook ondersteuning van een Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige van GGz om het overlijden van mijn partner te verwerken. Zij bezocht mij thuis, net als de thuisbegeleiding. Ik had gelukkig geen schulden opgebouwd, omdat mijn rekeningen automatisch werden afgeschreven. Wel moest alles gearchiveerd worden. Sindsdien open ik samen met thuisbegeleiding twee keer per week de post. Dankzij thuisbegeleiding kreeg ik weer een dag- en nachtritme. Ik leerde geheugensteuntjes te gebruiken bij mijn wekelijkse afspraken. Ik heb een weekplanner en een agenda. Ondanks mijn weekplanner en mijn agenda raak ik weleens in de war en ben ik ervan overtuigd dat ik bijvoorbeeld een afspraak heb om 11 uur terwijl er in mijn agenda en weekplanner staat dat de afspraak om 13 uur is. Ik moet het meerdere keren checken in mijn agenda en ik bel soms mijn thuisbegeleiding om te vragen of alles wel klopt. Uiteindelijk ben ik wel te overtuigen.
Thuisbegeleiding ondersteunt mij ook bij gesprekken met artsen of andere instanties. Door mijn hersenbeschadiging wordt de informatie die ik krijg verkeerd opgenomen. We nemen dan ook een schriftje mee, waarin alles wordt opgeschreven. Als het geestelijk minder met mij gaat, heb ik last van depressies, zo ook bij seizoenswisselingen. Ik ben dan ook vaker angstig en neig naar controledrang. Zonder thuisbegeleiding zou ik waarschijnlijk verder zijn afgegleden, want ik was erg depressief en angstig. Een GGz-opname lag op de loer. Daarnaast hielp mijn nieuwe partner mij overeind; als ik somber was, nam hij mij mee en gingen we erop uit. Hij was de kapitein van het schip waardoor alles weer werd vlot getrokken. Maar ook hij is overleden. Het kost mij veel moeite om zelf dingen te ondernemen. Ik zit nog middenin de rouwverwerking en kan het niet alleen bolwerken. Thuisbegeleiding en GGz ondersteunen mij nu. Ze kijken wat ik zelf kan en waar ik ondersteuning bij nodig heb. Zo kan ik herstellen en op eigen benen staan. Zij weten precies wat ze moeten doen om mij in mijn eigen kracht te zetten. Helaas zal ik het door mijn slechte gezondheid nooit echt alleen kunnen.’ Behoefte aan netwerk Lisanne: ‘De maandelijkse eigen bijdrage die ik betaal voor de hulp vergt een heel groot deel van mijn weekbudget. Ik maak mij zorgen over de toekomst, als grote delen van de langdurige zorg naar de gemeente zijn overgeheveld. De gemeente wil dat je meer beroep doet op je eigen netwerk van familie en vrienden, maar ik heb niemand die mij kan helpen; mijn zus woont te ver en mijn moeder is oud en hulpbehoevend. Ik heb één vriendin en zij is ook hulpbehoevend. Ik ben bang dat ik terugval als ik in de toekomst minder hulp krijg, vooral van thuisbegeleiding. Naast thuisbegeleiding krijg ik nu hulp in het huishouden, wijkverpleging, hulp bij het douchen, fysiotherapie thuis, oedeemtherapie voor mijn arm en GGz-rouwverwerking.’
11
Sana Opvoedingsvragen Sana is een vriendelijke en gastvrije jonge moeder van 31 jaar. Ze heeft een dochter van 11 jaar en twee zoons van 6 en 7 jaar. De zoon van 7 jaar heeft ADHD. Sana is van Marokkaanse afkomst en is in 2010 gescheiden van haar man. Ze kwam er via de school van de kinderen achter dat haar zoon ADHD heeft. Na de diagnose zocht ze hulp bij Jeugdzorg: hoe moest ze met ADHD omgaan? Via Jeugdzorg, maatschappelijk werk en stichting MEE kwam ze erachter dat er meer speelde bij de opvoeding van haar kinderen. Sana had namelijk zelf in Marokko een strenge opvoeding genoten, die niet paste in de Nederlandse cultuur. Jeugdzorg gaf haar opvoedadviezen en bracht haar in contact met thuisbegeleiding.
12
Grote steun voor het gezin Sana: ‘Ik woon sinds 2001 in Nederland, maar heb lange tijd geïsoleerd van de Nederlandse samenleving geleefd. Daardoor ben ik de taal nog niet zo machtig. Nu ga ik drie dagen in de week naar school om Nederlands te leren. In Marokko hebben mijn ouders mij nooit naar school gestuurd, dus ik wist niet hoe ik lezen en schrijven moest. Dat heb ik allemaal hier geleerd en ik kan nu zelfs mijn eigen taal Arabisch lezen en schrijven. Door mijn strenge opvoeding in Marokko was ik te streng voor mijn eigen kinderen en daar kreeg ik veel problemen mee. Vooral met mijn dochter. Wat ik geleerd had, paste niet in Nederland. Jeugdzorg heeft ervoor gezorgd dat ik hulp aan huis krijg van thuisbegeleiding. In samenspraak helpt zij mij mijn kinderen anders op te voeden. Ik ondervind veel steun van mijn thuisbegeleidster en doordat ze bij mij thuis komt, kan ze goed inspelen op de wisselwerking tussen de kinderen en mij. We krijgen ook Video Home Training. Dan worden we gefilmd en naderhand bespreken we de video en hoe het ging. Het is goed om te zien en te horen hoe de kinderen en ik met elkaar omgaan. Hierdoor gaat het steeds beter. Thuisbegeleiding is hierin een grote positieve steun voor mij en de kinderen. Mijn zelfvertrouwen groeit en ik leer steeds beter op eigen benen te staan. Doordat thuisbegeleiding samen met mij inventariseert waar onze problemen liggen, is gebleken dat ik grote financiële
Ze helpt mij om zelfstandig mijn kinderen op te voeden
problemen heb. Mijn thuisbegeleidster helpt me de juiste personen in te schakelen, zodat het huishouden weer op orde komt. Ik heb nu ook een bewindvoerder en iemand van thuisbegeleiding die mij leert hoe ik om moet gaan met mijn financiën. Dit was voor mij een heel groot probleem. Nu we er vat op krijgen, geeft het zoveel rust. Ook ga ik binnenkort naar i-psy. Dat is GGz voor andere culturen, waar ik mijn verdriet over het verleden kwijt kan en leer om te gaan met alledaagse stress.’ Thuisbegeleiding werkt als een spiegel Sana: ‘Thuisbegeleiding werkt als een spiegel voor mij, hoe gaat het met mij en de kinderen? Goed of niet goed? Door de juiste vragen te stellen helpt ze mij alles weer op de rit te krijgen. Thuisbegeleiding is op dit moment onmisbaar voor mij en de kinderen. We werken er hard aan dat ik met zelfvertrouwen zelfstandig mijn kinderen kan opvoeden en dat ik zelfstandig een huishouden kan voeren.’
13
Stef Afgekickt Stef is een aardige man van 41 jaar. Hij was verslaafd aan gokken en drugs, maar het is hem gelukt om hier zonder afkickkliniek van af te komen. Door zijn gok- en drugsverslaving heeft hij veel schulden gemaakt en kon hij niet meer zelfstandig zijn huur opbrengen. Noodgedwongen is hij weer bij zijn moeder gaan wonen. Via budgethulp is hij in aanraking gekomen met thuisbegeleiding. De thuisbegeleidster helpt hem onder andere zijn financiën weer op orde te krijgen.
14
Zelfvertrouwen teruggevonden Stef: ‘Door mijn schulden kwam ik in de Wsnp terecht (Wet schuldsanering natuurlijke personen). Dit ging niet zonder slag of stoot, want het duurde jaren, voordat ik daar kon worden aangemeld. Nu zit ik in een driejarig traject waarin ik naar inkomen elke maand geld stort naar de schuldeisers. Na dit traject komt er een rechtszaak die ik hopelijk ga winnen, zodat ik schuldenvrij met een schone lei aan de rest van mijn leven kan beginnen. Thuisbegeleiding heeft hier een grote rol in gespeeld. Zonder mijn thuisbegeleidster had ik het niet gered. Ik ben bij verschillende instanties geweest om mijn financiële problemen op te lossen, maar er ging van alles fout bij deze instanties, onder andere met foutieve aanvragen en het kwijtraken van brieven die ik had geschreven, waardoor ik alleen maar in grotere problemen kwam te zitten. Thuisbegeleiding heeft in deze wirwar orde gebracht door mijn hulpvraag helder te maken. Ze heeft me ook geleerd doeltreffende acties naar instanties te ondernemen. Mijn thuisbegeleidster is een geweldige steun in de rug. Ze leert me met geld om te gaan en structureert samen met mij mijn administratie. Ze houdt mijn mentale toestand in de gaten en steunt me waar nodig, zodat ik het niet opgeef. Een groot deel van mijn zelfvertrouwen heb ik door haar menselijke en professionele hulp teruggevonden. Bij GGz heb
Ik wil weer recht in de spiegel kunnen kijken
ik een coach om mijn verleden te verwerken. Ik wil namelijk weer recht in de spiegel kunnen kijken, trots zijn op mezelf en op wat ik tot nu toe heb bereikt. Ik heb nu ook een bewindvoerder die zorgdraagt voor bijvoorbeeld de vaste lasten. De bewindvoerder helpt mijn budget sluitend te maken, zodat ik uiteindelijk de controle over mijn financiële situatie kan terugwinnen.’ Nazorg blijft nodig Stef: ‘Ik maak mij wel zorgen, want binnenkort houdt thuisbegeleiding op en moet ik het alleen doen. Eigenlijk zou ik nog een halfjaar nazorg van thuisbegeleiding moeten hebben, zodat de kans op terugval kleiner wordt gemaakt en ik sterker in mijn schoenen kom te staan.’
Nadia Gezondheidsproblemen Nadia is een vriendelijke moeder van drie volwassen kinderen. Haar twee zonen van 27 en 23 jaar wonen al zelfstandig en haar jongste zoon van 20 woont nog thuis. Nadia heeft een bipolaire stoornis (manisch depressief ), de ziekte van Crohn, een schildklierstoornis, een bloedziekte en een huidziekte. Dit zorgt ervoor dat ze vaak ziek is en op bed ligt. Zelfredzaamheid vergroten Nadia: ‘Ik raakte in de problemen door mijn bipolaire stoornis. Na een manische periode van drie maanden had ik schulden opgebouwd die ik zelf niet meer kon aflossen. Tijdens een manische periode ben je namelijk zo ontremd, dat je bijvoorbeeld veel geld kan gaan uitgeven. Daardoor kon ik de huur niet meer betalen. Ik wist zelf niet dat ik een bipolaire stoornis had. Die diagnose werd na drie maanden door mijn psychiater gesteld. Een maatschappelijk werker van de woningbouwvereniging heeft mij een jaar begeleid en een vrijwilliger van Humanitas hielp me met mijn financiën. Toen we de administratie deden, stuitten we vooral op problemen die ik had met instanties. De schuldhulpverlening had er bijvoorbeeld een zooitje van gemaakt en wist het niet meer op te lossen. Dit zorgde voor nog meer problemen. Ik kwam uiteindelijk met een depressie op de spoedeisende hulp terecht en ben daarna bij mijn moeder gaan wonen. Ik kwam in de WSNP terecht (Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen). Mijn vrijwilligster van Humanitas heeft daarnaast thuisbegeleiding ingeschakeld, want ik had meer hulp nodig dan alleen schuldsanering. Door de thuisbegeleiding kan ik weer zelfstandig wonen. Mijn begeleidster gaat mee naar instanties en zorgt ervoor dat ik mijn structuur vasthoudt. Ze vergroot mijn zelfredzaamheid. Ze is een luisterend oor wat betreft de opvoeding van de jongens. Ik houd nu beter grip op ze. Ik wil ze graag uit de criminaliteit houden en dat ze respect voor meisjes hebben, maar ik leer ook om er niet zo bovenop te zitten en geduldiger te zijn. Ik ben Surinaamse, en ook al ben ik opgegroeid in Nederland, toch ben ik zo opgevoed dat mannen “belangrijker” zijn dan vrouwen. Ik leer van mijn thuisbegeleidster dat ik meer aan mezelf mag denken. Ik uit mezelf nu
meer en ik leer mezelf te waarderen. Ook leer ik om de problemen die ik op dat moment niet kan veranderen, los te laten. Mijn thuisbegeleidster is ook een vinger aan de pols wat betreft mijn bipolaire stoornis. Zij wordt ook serieus genomen door mijn behandelaar als er bijvoorbeeld vroege tekenen zijn van hypomanie of depressie. Dit voorkomt escalatie en opname.’ Thuisbegeleiding werkt preventief Nadia: ‘Thuisbegeleiding betekent veel voor mij, ik kijk ernaar uit. Ik kan mij eraan vasthouden als het minder gaat. Ik heb nu nog geen mensen om mij heen die dat kunnen doen. Thuisbegeleiding zorgt ervoor dat dit netwerk van mensen wordt vergroot. Als ik moet spuien over mijn lichamelijke gezondheid of familie of wat dan ook, heb ik geleerd om het van me af te schrijven. Het klikt tussen ons en dat heeft veel te maken met hoe ze met mij om gaat. Dat is respectvol. Ze laat me nadenken en kan sturen zonder zich op te dringen. Ze is mijn inspiratie op de langere termijn. Thuisbegeleiding werkt preventief, want alles blijft onder controle. Voor mij is thuisbegeleiding onmisbaar!’
Thuisbegeleiding vergroot mijn zelfredzaamheid
15
Thuisbegeleiding is praktisch, biedt ondersteuning op maat en is gericht op het versterken van de eigen kracht in de thuissituatie. De problematiek van de doelgroepen die thuisbegeleiding krijgen is dusdanig gecompliceerd, dat het streven naar zelfredzaamheid niet lukt zonder ondersteuning van professionele hulp. Thuisbegeleiding is een preventief middel om de (urgente) zorgbehoefte zo klein mogelijk te houden. Thuisbegeleiding werkt preventief waardoor voorkomen wordt dat er op lange termijn een beroep moet worden gedaan op (vaak dure) specialistische zorg/ondersteuning. Het belang van thuisbegeleiding is groot; het zorgt ervoor dat mensen (weer) in staat zijn om zelfstandig te functioneren en participeren in de samenleving. Thuisbegeleiding is voor cliënten dan ook een onmisbare schakel in hun leven. In deze brochure leest u in verschillende interviews wat thuisbegeleiding voor mensen met diverse, vaak complexe hulpvragen betekent.
T (088) 929 40 00 Deze brochure is mede mogelijk gemaakt
E
[email protected]
met steun van de provincie Zuid-Holland.
W www.zorgbelang-zuidholland.nl
