WEEK
JANUARI
19
APRIL
WEEK
NOVEMBER ZONDAG
FEBRUARI
8
JAARBERICHT 2010 WOENSDAG
DECEMBER
MAANDAG
WEEK
ZATERDAG
MEI
WEEK
27
MAART WEEK
DINSDAG
5 WEEK
DONDERDAG
JUNI
23
SEPTEMBER
JULI
WEEK
VRIJDAG WEEK
WEEK
4
36
AUGUSTUS
Centraal Bureau • Postbus 604 • 2800 AP Gouda • Telefoon (0182) 57 58 00 • www.gemiva-svg.nl
OKTOBER
8
2
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Inhoudsopgave
4 Voorwoord 6 Wie we zijn Kerngegevens Organogram 11 Organisatie Pijnlijke bezuinigingen door zorgzwaartebekostiging Investeren in ICT in de zorg 15 Zorgbeleid Praktisch toepasbare kennis ontwikkelen en uitdragen Moeilijk verstaanbaar gedrag is niet gewoon Vrijheidsbeperkende maatregelen aan banden Aansprekende huisvesting verhoogt kwaliteit van zorg Leren van fouten, ongevallen en bijna-ongevallen 27 Medezeggenschap Cliënten volgen beleid kritisch en constructief Ondernemingsraad op de bres voor medewerkers 31 Sociaal Beleid Ons doel: tevreden medewerkers die talenten blijven ontwikkelen Werk aan de winkel na meting medewerkerstevredenheid Vrijwilligers geven een 8 35 Kwaliteit Nieuw HKZ-certificaat is binnen Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg: roeien met gebrekkige riemen 39 Financiën Meer doen met minder geld Resultatenrekening
Colofon Uitgave Gemiva-SVG Groep, Postbus 604, 2800 AP Gouda, telefoon (0182) 57 58 00, fax (0182) 57 58 90, e-mail:
[email protected], internet: www.gemiva-svg.nl. Tekst Wilma van Eijk, Gerard Gerding Interviews Hans van Amstel, Jacqueline Boting, Anneloes van Hal, Wilma van Eijk, Ineke Majoor, Jasja van Moorsel, Amée de Schipper, Mieke Taverne Fotografie Henk Jansen, Bonar Pardede, Jan van Rijn Productie en eindredactie Afdeling Communicatie Grafische vormgeving BARD87 ’s-Graveland Drukwerk Twigt Grafisch Facilitair, Waddinxveen
3
4
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Voorwoord
Hij woonde hier nog geen jaar. Het was moeilijk voor hem. In de loop van zijn leven zag hij zichzelf lichamelijk achteruit gaan en nu kon hij niet langer zelfstandig wonen. Je zag een man die het moeilijk had en die het geluk niet meer zo goed kon vinden. Tot een kleine maand geleden. Hij had besloten dat het maar eens afgelopen moest zijn met zijn neerslachtigheid. Het leek hem te lukken ook. Hij ondernam dingen en zag de zonnige zijden van het leven weer. Toen vond je hem in het toilet. Zijn hart had het begeven! Verdrietig was je ervan. Je weet dat ook dit bij je werk hoort, maar als het zo gaat heb je daar echt moeite mee. “Ik heet toch geen rokappie,” “Maar je weet toch wel dat hij een grapje maakt?” “Ja hoor, dokter is gekkie,” Het is al jarenlang hetzelfde ritueel. Het maakt dat zij lachend op de stoel gaat zitten, nog eens ‘gekkie’ zegt en ontspannen haar mond wagenwijd opendoet. “Zeg grootmoeder, wat heeft u een grote mond”, fluister je zachtjes in haar oor. Ondertussen reik je de juiste instrumenten aan om de tandarts zijn werk te laten doen. Haar brede grijns verraadt dat ze geniet. En als ze later bijna de behandelkamer uit is, draait ze zich naar je toe: “Mooie oog heb jij”, zegt ze zachtjes. Je wist dat ze het ging zeggen, maar elke keer opnieuw raakt het je. En als vanzelf begin je te neuriën: ”’t Is altijd lente in de ogen van …” Eerst sprak je met haar ouders. Zij hadden een ander idee over de eetpatronen van hun dochter. Je wist zeker dat jouw voorstel goed voor haar zou zijn. Maar zij dachten daar anders over. Het lukte je niet om ze te overtuigen. Daarna volgde een gesprek met de zussen. Dat was heel emotioneel. Ze wilden zo graag het beste voor hun zus. En dat wilde jij nou juist ook. Je gelooft dat jullie elkaar dáár wel van hebben overtuigd. Met de afspraak die jullie daarna maakten, deed ieder van jullie water bij de wijn. Na enkele maanden zouden jullie bezien hoe het ging. Onlangs keken jullie terug. Samen zijn jullie heel tevreden over het resultaat. Er liggen al weer nieuwe afspraken over het vervolg.
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
Wilt u ervaren hoe het er bij ons aan toegaat, waar we voor staan en wat we met en voor cliënten presteren? Kom dan eens in onze locaties. Daar ziet u de zorg in actie. Daar ervaart u hoe kwaliteit naar onze stellige overtuiging tot stand komt: in de ontmoeting tussen de cliënt (en zijn vertegenwoordigers) en medewerker, in de relatie die zij met elkaar en wij met hen hebben. Wij denken écht dat een dagdeel meewerken in de dagelijkse praktijk meer zegt dan alle verantwoordingsdocumentatie samen. Omdat wij ons realiseren dat dit niet voor iedereen haalbaar zal zijn, geven we u in dit jaarbericht 2010 een indruk van wie we zijn, wat ons beweegt, welke prestaties we hebben geleverd en hoe we tegen onszelf en onze omgeving aankijken. We doen dit vanuit verschillende invalshoeken. We melden de hoogtepunten uit ons Jaardocument Zorg (dat u kunt downloaden van www.gemivasvg.nl/jaarverslag), we geven in een chronologisch overzicht een indruk van de gebeurtenissen in en om onze locaties én laten cliënten en medewerkers aan het woord over bijzondere momenten in het verslagjaar.
DONDERDAG
ZATERDAG
toch het dichtst bij onze beleving van en waardering voor het verloop én de uitkomst van de operatie. Het is misschien verleidelijk om in treurnis achterom te blijven kijken, maar cliënten én medewerkers schieten daar niets mee op. Het doet juist goed om de zegeningen te tellen en ons ongebroken verlangen om er voor cliënten te zijn te verwoorden. Dat is ook wat we in dit jaarbericht tot uitdrukking willen brengen. Graag danken we iedereen die zich in 2010 voor de Gemiva-SVG Groep heeft ingezet. We werken vóór cliënten, maar kunnen dat alleen op een betekenisvolle wijze doen dankzij de samenwerking met henzelf, hun vertegenwoordigers, alle medewerkers en vrijwilligers en een variëteit aan maatschappelijke instanties. Ook in 2010 zagen we hartverwarmende staaltjes van die verbondenheid. Die houden we op ons netvlies. En dat maakt dat we de toekomst van deze organisatie met vertrouwen tegemoet zien.
Gerard Gerding Vooral voor onze medewerkers is 2010 geen gemakkelijk jaar. Een wijziging van het bekostigingssysteem voor gehandicaptenzorg brengt forse bezuinigingen met een structureel karakter met zich mee. Dat betekent verlies van arbeidsplaatsen, reorganisatie en een inbreuk op de kwaliteit van de geleverde zorg. Het kan niet anders. De waar is immers naar zijn geld. Ook brengen de bezuinigingen onzekerheid met zich mee. Ze tasten het vertrouwen aan dat medewerkers in hun werkgever moeten kunnen stellen. Wij betreuren het overheidsbeleid dat ons tot deze verstrekkende ingrepen dwong. Tegelijkertijd hebben we groot respect voor de manier waarop medewerkers met deze veranderingsopgaven omgaan. Dankzij de inspanningen van velen lukt het om het traject zonder gedwongen ontslagen te doorlopen. Hoewel ‘trots’ misschien niet het meest passende woord is in deze context, komt deze term
VRIJDAG
Raad van Bestuur Gemiva-SVG Groep
Jos Hiel
George de Water
5
6
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Wie we zijn Kerngegevens De Gemiva-SVG Groep is er om mensen met een handicap te ondersteunen bij hun leven in de samenleving. Die ondersteuning geven we op veel verschillende manieren, afhankelijk van de vraag van de cliënt. We doen dit bij de mensen thuis, op school of op hun werk, maar ook in woonvormen, activiteitencentra, kinderdagcentra, zorgboerderijen, ateliers en logeerhuizen.
Doelgroep Wij ondersteunen kinderen en volwassenen met een verstandelijke of meervoudige beperking, een lichamelijke handicap of niet-aangeboren hersenletsel.
Rotterdam, Midden-Holland, Waardenland en Zuid-Hollandse Eilanden. Vanaf 1 januari 2011 hebben we een contract met zorgkantoor Delft Westland Oostland.
Zorgvisie Bij ons werk hanteren wij vijf principes. Daarvoor zetten wij ons in, samen met de cliënt en – als het even kan – met iedereen die belangrijk voor hem is: • Mensen met een handicap horen er in onze samenleving bij. Deze overtuiging dragen wij in woord en daad uit. • Mensen met een handicap krijgen kansen om zich te ontwikkelen, ervaringen op te doen en vaardigheden te gebruiken. Wij stimuleren hen om die kansen te benutten en zetten ons vakmanschap daarvoor in. • Mensen met een handicap maken zélf keuzes voor hun leven en toekomst en hebben recht op een respectvolle bejegening. Als zij, in woorden of op een andere manier, ondersteuning vragen bij het voeren van de regie over hun bestaan, dan willen wij hun professionele partner zijn. • Mensen met een handicap hebben talenten. Op hun vraag, of die van hun vertegenwoordigers, ondersteunen wij hen om die talenten te gebruiken voor persoonlijke groei en het leveren van een maatschappelijke bijdrage. • Mensen met een handicap zijn mens tussen de mensen. Wij willen hen helpen bij het aangaan en onderhouden van bevredigende relaties met familie, vrienden, buren en kennissen.
AWBZ-functies De geboden functies zijn begeleiding, persoonlijke verzorging, huishoudelijke verzorging, verpleging, behandeling en verblijf.
Werkgebieden De Gemiva-SVG Groep biedt AWBZ-zorg in Zuid-Holland. In 2010 hebben wij contracten met de zorgkantoren in ZuidHolland Noord, Haaglanden, Nieuwe Waterweg Noord,
Cliënten Op 31 december 2010 staan 4414 (2009: 4443) mensen ingeschreven als cliënt van de Gemiva-SVG Groep. 1243 van hen wonen in onze woonlocaties, 264 mensen logeren met enige regelmaat in onze logeerhuizen en 3447 kinderen en volwassenen maken gebruik van onze mogelijkheden voor dagbesteding. Daarnaast leveren we aan 1207 mensen ambulante dienstverlening: in totaal gaat het om 196.621 uren dienstverlening op jaarbasis. Personeelsbezetting Eind 2010 zijn bij de Gemiva-SVG Groep 2524 mensen in vaste dienst (2009: 2582). Het gaat hier om 1677 fulltime arbeidsplaatsen (2009: 1714). Verzuim Het verzuim is in 2010 4,60 %. Financiën De Gemiva-SVG Groep sluit het jaar af met een positief resultaat van € 3.690.679. De totale exploitatie in 2010 bedraagt € 132.571.060. Vanaf pagina 36 vindt u meer informatie over ons financiële reilen en zeilen.
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Organisatieschema
Raad van Toezicht
Ondernemingsraad
Raad van Bestuur
Bouw- en Huisvestingszaken Communicatie ICT Kwaliteit
Manager Begeleiding, Behandeling en Onderzoek (BBO)
Vakgroepen • Artsen (voor verstandelijk gehandicapten) • Bewegingsagogen/ Psychomotorisch therapeuten • Communicatiedeskundigen/ Logopedisten • Ergotherapeuten • Fysiotherapeuten • Gedragsdeskundigen • Muziektherapeuten • Spelagogen • Wetenschappelijk Onderzoek
Groeps Cliënten/VertegenwoordigersRaad* (GCVR)
Financiën en Informatievoorziening (F&I) Personeel, Organisatie en Opleiding (PO&O) Secretariaat
Regiomanager Noord
Regiomanager Midden
Regiomanager Zuid
Clustermanagers
Clustermanagers
Clustermanagers
Locatiehoofden
Locatiehoofden
Locatiehoofden
Medewerkers
Medewerkers
Medewerkers
* Naast dit centrale medezeggenschapsorgaan van cliënten/vertegenwoordigers zijn er per locatie, cluster of regio medezeggenschapsorganen voor cliënten en hun vertegenwoordigers.
7
8
ZONDAG
MAANDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
ZATERDAG
Aantal cliënten per 31 december 2010 wonen logeren dagbesteding volwassenen vg lg vg lg vg lg regio Noord 659 34 129 725 234 regio Midden 329 94 64 9 453 408 regio Zuid 115 12 62 620 441 Totaal 1103 140 255 9 1798 1083 vg = ondersteuning van mensen met een verstandelijke handicap lg = ondersteuning van mensen met een lichamelijke handicap of niet-aangeboren hersenletsel
dagbesteding kinderen vg lg 189 133 244 566 -
Personeelsbezetting per regio aantal medewerkers 2010
herleid tot fulltime
2009
2010
2009
regio Noord 1036 1082 707,6 regio Midden 724 743 479,7 regio Zuid 567 560 354,2 BBO 92 95 53,8 Centraal Bureau 105 102 81,3 Totaal 2524 2582 1676,6 * Personeelsbezetting exclusief invallers en medewerkers met tijdelijke contracten
735,2 490,2 353,9 56,8 77,9 1714,0
Verzuim
regio Noord regio Midden regio Zuid BBO Centraal Bureau Totaal Landelijk gehandicaptenzorg
2010 4,80 4,94 4,07 2,93 3,76 4,60 5,70
2009 4,92 4,69 4,25 3,47 4,86 4,70 5,74
WEEK
9
DINSDAG ZONDAG
MAANDAG
BEWONERS
2 MAART
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
GELDERHOF NEMEN NIEUWE APPARTEMENTEN IN GEBRUIK
De paden op, de duinen in! Kijkduin, een zonnige zaterdag. Een grote stroom mensen beweegt zich richting Ockenburg waar dit jaar voor de 60e keer de Duinenmars van start gaat. En in de menigte bevinden zich acht sportieve bewoners van de Haagse woonvorm Gelderhof. Klaar voor de start…. Nina du Preez werkt als begeleider in Gelderhof. Samen met een collega en vijf vrijwilligers heeft ze de loopschoenen aangetrokken. Ze vertelt: “Het is echt een uitje. Zo op pad zijn met de cliënten maakt dat je elkaar op een heel andere manier ziet. De sfeer is heel fijn en gezellig.” “Ja”, beaamt René Peusens. “Het is heerlijk om lekker buiten te zijn. Als ik alleen ben, doe ik dat niet zo gauw”. René is bewoner van Gelderhof en hij doet al jaren mee aan de mars. Zijn broer is daarbij zijn vaste maatje. In 2010 kon de woonvorm niet meedoen. Alle bewoners verhuisden toen naar nieuwe, aangepaste appartementen. Woonvorm Den Haag werd toen Gelderhof. René is blij dat de Duinenmars-traditie dit jaar weer in ere hersteld is. Hij zit er vrolijk bij in zijn elektrische rolstoel. Hij zingt liedjes en moedigt zichzelf aan: “Oké René, we moeten het bruggetje op, holadijee!”
9
10
WEEK
4
VRIJDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
29 JANUARI
ZATERDAG
EERSTE PAAL NIEUWBOUW SWETTERHAGE
1
JANUARI
NIEUW VERVOERSBELEID VASTGESTELD
De Gemiva-SVG Groep betaalt een tegemoetkoming in de vervoerskosten aan cliënten die van een activiteitencentrum gebruik maken en op eigen gelegenheid reizen. Het gaat dan om cliënten die een indicatie voor vervoer hebben, maar geen gebruik maken van het via een vervoerder geregelde groepsvervoer. In 2009 is geconstateerd dat er aanzienlijke verschillen zijn in de betaalde bedragen en de administratieve afwikkeling. Daarom is na overleg met de Groeps Cliënten/Vertegenwoordigers Raad een uniforme regeling opgesteld.
29
JANUARI
EERSTE PAAL NIEUWBOUW SWETTERHAGE
Ruim 200 mensen trotseren de bittere kou om toeschouwer te zijn van een historisch moment: het slaan van de eerste paal voor de nieuwbouw van Swetterhage in Zoeterwoude, waar ruim driehonderd mensen met een verstandelijke beperking wonen, werken en recreëren. Swetterhage wordt de komende jaren in fases vernieuwd, zodat de accommodaties weer helemaal aansluiten bij de wensen van cliënten en de eisen van deze tijd. In de eerste fase komen op de plaats van het voetbalveld acht nieuwe woningen met elk zes tot acht appartementen voor in totaal 52 cliënten. Zij nemen hun nieuwe behuizing in mei 2011 in gebruik.
11
FEBRUARI
VOORBEREIDING INVOERING NIEUW MODEL ONDERSTEUNINGSPLAN VAN START
De Gemiva-SVG Groep is al enige tijd bezig met het ontwikkelen van een nieuw model ondersteuningsplan. Om de invoering van het plan voor te bereiden is een projectgroep in het leven geroepen. Die werkt de stappen uit die leiden tot een stichtingsbrede introductie. In 2010 werkt deze groep hier hard aan. Doordat de ontwikkeling van de nieuwe software de nodige hoofdbrekens kost, kan de test met en introductie van het nieuwe model nog niet van start: dat gebeurt in het voorjaar van 2011. Het ondersteuningsplan heeft verschillende functies, maar is in de eerste plaats een instrument voor de persoonlijk begeleider. Voor hem of haar moet het een hulpmiddel zijn bij het methodisch werken en het bieden van goede ondersteuning. Bovendien draagt het plan bij aan de communicatie en afstemming tussen cliënt, familie, interne deskundigen en medewerkers van verschillende vormen van ondersteuning.
WEEK
6
DONDERDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
11 FEBRUARI
VRIJDAG
ZATERDAG
VOORBEREIDING INVOERING NIEUW MODEL ONDERSTEUNINGSPLAN VAN START
Organisatie Pijnlijke bezuinigingen door zorgzwaartebekostiging Onze agenda is in 2010 sterk gekleurd door de noodzaak de bedrijfsvoering aan te passen aan een vermindering van ons zorgbudget met 8%. Let wel: bij gelijkblijvende aantallen cliënten en hun ‘bijbehorende’ zorgzwaarte.
De bezuinigingen zijn een gevolg van de zorgzwaartebekostiging. Op zichzelf hebben we respect voor heldere politieke keuzes, maar die helderheid ontbreekt bij het nieuwe systeem dat per 1 januari 2010 ingaat. De onderlinge verhoudingen tussen de zorgzwaartepakketten (zzp’s) zijn scheef. Het keer op keer ‘rondrekenen’ van tarieven - want de gehandicaptenzorg moet het in totaal met hetzelfde budget doen - leidt tot een onnavolgbare tariefstructuur die in onze ogen niet meer solide is dan het oude stelsel. Toegegeven, dat was een historisch gegroeide lappendeken met weinig samenhang, maar wat er nu ligt, is in onze ogen ook geen evenwichtig en redelijk systeem. Management en overhead Volgens de opbouw van de zzp-tarieven moeten we alleen inleveren in de zorguitvoering. Toch stellen we ook een normering voor het management vast. Die leidt tot een bredere span of control van locatiehoofden en clustermanagers. Ook de ruimte om overhead uit te breiden, zetten we niet in. Die middelen gebruiken we om de effecten van de tariefsaanpassingen voor de zorguitvoering enigszins te beperken. Aanpak Desondanks staan we op 1 januari 2010 voor de pijnlijke opgave om in de zorgverlening 165 fulltime formatieplaatsen af te bouwen. Voor elke locatie stellen we een nieuw budget vast. We gaan daarbij uit van de nieuwe bekostigingsregels en laten ons adviseren door de Ondernemingsraad (OR) en de Groeps Cliënten/VertegenwoordigersRaad (GCVR). Het budget vertalen we per locatie in een formatieplaatsenplan. Daarna bepalen we per locatie welke medewerkers boventallig zijn. Hierbij passen we de regels toe van het Ontslagbesluit van de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. In mei 2010 informeren we deze medewerkers hierover per brief.
Offers van medewerkers Uiteindelijk lukt het om gedwongen ontslagen te voorkomen. Zonder dat we een hypotheek nemen op de jaren vanaf 2011, zijn de bezuinigingen eind 2010 vrijwel geheel doorgevoerd. Dit lukt door een combinatie van maatregelen, zoals een vrijwillige vertrekregeling, overplaatsing van medewerkers naar ‘opgespaarde’ vacatures en plaatsing binnen de formatie van nieuwe locaties. Maar de hele operatie vraagt heel veel offers van onze medewerkers. In de eerste plaats van de boventallige medewerkers, maar ook van de medewerkers die ‘achterblijven’ en met minder mensen het werk moeten doen. Een groot deel van hen denkt bijvoorbeeld mee over en gaat akkoord met andere roosters, die voor hen persoonlijk veelal onaantrekkelijker zijn. Zo beperken zij de effecten van de bezuinigingen voor de zorgverlening aan cliënten. Verschraling Helaas moeten we in nogal wat locaties maatregelen doorvoeren die ook cliënten rechtstreeks raken. Grotere groepen, minder (of nauwelijks) individuele aandacht, afgeslankte programma’s, krappere roosters. Waar sprake was van ‘leuke dingen’, zijn die er veelal uitgesneden. Of dat consequenties heeft voor de cliënttevredenheid zien we mogelijk terug in het cliënttevredenheidsonderzoek dat we in 2011 uitvoeren. Wat we nu al weten uit de medewerkersraadpleging van eind 2010 is dat het vertrouwen dat onze medewerkers in hun werkgever hebben een forse deuk opliep. Dat is voor ons beleid in 2011 een belangrijk signaal. ACTIEPUNTEN
2011
• evaluatie bezuinigingsproces • werken aan herstel vertrouwen medewerkers
11
12
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Organisatie Investeren in ICT in de zorg Op afstand ’s nachts uitluisteren. Werken met ondersteuningsplannen in digitale cliëntendossiers. E-learning op de werkplek. Ook in de directe zorg worden goede ICT-voorzieningen steeds belangrijker. In het verslagjaar zetten we flinke stappen om klaar te zijn voor de toenemende eisen en ambities op dit gebied.
Onze organisatie wordt voor de bedrijfsvoering én het primaire proces alsmaar afhankelijker van ICT-toepassingen. Het aantal gebruikers neemt sterk toe. We zijn op weg naar een situatie waarin alle medewerkers gebruik kunnen maken van het netwerk voor e-mail én voor de zorg zelf, bijvoorbeeld voor het maken, opslaan en raadplegen van ondersteuningsplannen. Daarnaast wordt ons netwerk steeds meer gebruikt voor zorgcommunicatie. Voorbeelden hiervan zijn het uitluisteren in de nacht van locaties en het gebouwbeheer op afstand. In de toekomst moet ook de (vaste) telefonie gebruik kunnen maken van het ICT-netwerk. Nieuw netwerk Die uitbreidingen vragen om meer capaciteit en betrouwbaarheid, die ons bestaande netwerk niet kan leveren. Daarom ontwerpen we in 2010 – met hulp van externe deskundigen – een nieuw netwerk met een geheel andere architectuur. De verwerkingscapaciteit wordt verveelvoudigd en de mogelijkheden om aan de vragen van de toekomst te kunnen voldoen, zowel centraal als op de locaties, nemen fors toe. Dit nieuwe netwerk wordt begin 2011 gebouwd. De vervanging van het oude netwerk door het nieuwe is in juni 2011. Na deze operatie krijgen enkele veel gebruikte toepassingen – zoals ons cliënteninformatiesysteem PlanCare Dossier – een upgrade, zodat we optimaal gebruik maken van de nieuwe mogelijkheden van het netwerk. Vervolgens bouwen we verder aan andere (nieuwe) toepassingen en functionaliteiten. Dat doen we binnen de norm voor informatiebeveiliging voor de zorg, NEN 7510. Software ICT is natuurlijk meer dan een netwerk. In het verslagjaar
2010 nemen we diverse nieuwe/vervangende softwarepakketten in gebruik. Zoals F2 Wish, een systeem voor gebouwbeheer en het melden en opvolgen van storingen, en het pakket Bison, een programma voor de kasstromen en bewonersgelden in de locaties. We zijn ook overgestapt op een nieuw salarispakket. Het oude systeem werd niet meer onderhouden. Daarom kozen we voor andere software bij een andere leverancier. In 2010 is de overgang voorbereid, zodat we vanaf januari 2011 met het nieuwe pakket de salarissen betalen. In 2011 wordt het pakket uitgebreid met extra mogelijkheden voor de personeelsadministratie, het roosteren en digitale salarisstroken. ICT-eisen van buitenaf Niet alleen onze eigen ambities bezorgen ons ICT-uitdagingen, ook de eisen van onze financiers en andere overheidsinstellingen. Zo zijn in 2010 (en in 2011) intensieve aanpassingen in ons cliëntregistratiesysteem nodig voor de rapportages die wij aan de zorgkantoren moeten leveren. Deze operaties hebben ons veel energie gekost en ons hoge en onontkoombare rekeningen van softwareontwikkelaars opgeleverd.
ACTIEPUNTEN
2011
• implementatie nieuw ICT-netwerk • verder invoeren van nieuwe softwarepakketten
WEEK
11
WOENSDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
16 MAART
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
13
119 MEDEWERKERS ONTVANGEN VOORAANKONDIGING BOVENTALLIGHEID CORA RIJPER (RECHTS) IN ACTIE OP HAAR NIEUWE WERKPLEK
“Ik blijf er niet in hangen” “Het was een onzekere tijd. Ik volgde de interne berichtgeving op de voet en heb flink zitten rekenen toen bekend werd hoe de boventalligen bepaald zouden worden. Dat gaf al een sterk voorgevoel. Maar als die brief dan echt komt, is het toch een klap.” Cora Rijper krijgt in maart 2010 het bericht dat zij door de bezuinigingen boventallig is op Zorgboerderij Gouda. “Al wist ik dat het niet zo is, ik had toch even het gevoel dat het persoonlijk was. Ik ben blijven werken en heb ervoor gekozen het leuk te hebben met de cliënten. Mijn instelling is dan toch: ik vind het verschrikkelijk, maar ik moet door.” Via intranet oriënteert Cora zich op ander werk. Ze ziet vacatures in het nieuwe werkcentrum Boslaan. Daar kan ze aan de slag als activiteitenbegeleider. “Die baan bevalt wel. Ik begeleid leuke cliënten en heb een leuke collega. Al merk ik wel een verschil. Mijn collega heeft ervoor gekozen om hier te gaan werken. Ik ook wel, maar eigenlijk niet. Ik ga niet met tegenzin naar mijn werk, maar dat gevoel zit op de achtergrond. Samen met een zekere reserve: zo’n bezuinigingsronde kan zomaar nog een keer nodig zijn. Wie zegt dat dit me niet nog een keer gebeurt? Maar daar blijf ik niet in hangen. Dat is niet gezond. Ik heb een eerlijke kans gekregen om hier te werken. Ik ga weer verder.”
14
WEEK
9
WEEK
MAANDAG ZONDAG
1 MAART
DINSDAG
WOENSDAG
MAART
9 APRIL
DONDERDAG
CREA4 OPGEHEVEN
1
14
VRIJDAG ZATERDAG
OFFICIËLE OPENING DE HOOGHE DIJCK
CREA4 OPGEHEVEN
In Leiden is op 1 maart kopieerwinkel CreA4 opgeheven. De meeste cliënten hebben een nieuwe werkplek gekregen in activiteitencentrum Zuidwester. De cliënten vinden dit zeker niet leuk, tegelijkertijd zijn ze erg flexibel. De oorzaak van deze stap ligt in de bezuinigingen die van overheidswege binnen de dagbesteding moeten worden doorgevoerd. Hierdoor is er ook sprake van dat Cadeauwinkel Niets Vergeten in de Leidse binnenstad moet sluiten. Gelukkig blijkt in de loop van het jaar dat de winkel voorlopig open kan blijven, zij het met minder personeel.
16
MAART
BOVENTALLIGE MEDEWERKERS ONTVANGEN VOORAANKONDIGING
Op 16 maart ontvangen 119 medewerkers die door de bezuinigingen boventallig worden hiervan een vooraankondiging. Doordat de Ondernemingsraad een beroepsprocedure heeft aangespannen bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof in Amsterdam, heeft de brief nog geen definitieve status. “Tegelijkertijd willen wij onze medewerkers niet nog langer in onzekerheid laten. Daarom hebben we besloten wel een brief te sturen, maar die de status van een vooraankondiging te geven”, aldus de Raad van Bestuur. Die brieven maken de pijnlijke persoonlijke consequenties duidelijk van de gewijzigde financiering van de zorg. Medewerkers die met betrokkenheid en enthousiasme bij Gemiva-SVG Groep werken, worden nu boventallig. Inzet van de Raad van Bestuur is zorgvuldig om te gaan met de belangen van deze medewerkers en de bezuinigingen op een open, eerlijke en sociale wijze te realiseren. In de loop van 2010 blijkt dat het bezuinigingsproces zonder gedwongen ontslagen is verlopen. Meer informatie over de bezuinigingen vindt u op pagina 11.
9
APRIL
OFFICIËLE OPENING DE HOOGHE DIJCK
De vernieuwing van De Hooghe Dijck in Sliedrecht is klaar. Op 9 april opent burgemeester Bouvee de laatste zestien nieuwbouwappartementen aan de Thorbeckelaan. Na een lang (ver)bouwtraject wonen 54 mensen met een verstandelijke handicap nu ieder op een eigen manier tussen andere huurders en eigenaars. Sommigen maken gebruik van de 24-uurszorg, anderen krijgen enkele uren per week ondersteuning. De verschillende locaties van De Hooghe Dijck liggen dicht bij elkaar, bewoners kunnen in noodgevallen altijd een beroep doen op een begeleider. Door moderne elektronische technieken is er snel iemand bij hen. Naar behoefte kan hun ondersteuning gemakkelijk aangepast worden: van 24-uurszorg naar ambulante begeleiding of omgekeerd.
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Zorgbeleid Praktisch toepasbare kennis ontwikkelen en uitdragen Sinds enkele jaren werken we aan een systeem van kennismanagement, waarmee we de kennis die in de organisatie beschikbaar is willen bundelen, uitbreiden en delen. Al komen we hiermee in 2010 minder ver dan we zouden willen, we zijn trots op de voortgang van projecten die wel lopen en op de inzet van de medewerkers die zich daarvoor inspannen. Een indruk.
In 2009 volgen drie medewerkers een masterclass ‘Wetenschappelijk onderzoek in de gehandicaptenzorg’. Als uitvloeisel daarvan ontwikkelden zij een onderzoeksvoorstel dat zij in het verslagjaar uitvoeren. Introductie van de ontwikkelde producten vindt in 2011 plaats. Signaleringslijst Verslikken Logopedist Annemarie Helder ontwikkelt in haar onderzoeksproject een eenvoudige en breed toepasbare Signaleringslijst Verslikken. Uit het onderzoek blijkt dat de lijst goed bruikbaar is. Invullen leidt in de dagelijkse praktijk tot een concreet advies. Op grond van dit advies kunnen vervolgstappen gezet worden die bijdragen aan de gezondheid en het welbevinden van de cliënt met een verstandelijke beperking die ouder is dan 49 jaar. Op pagina 26 vindt u meer informatie over deze signaleringslijst. Valrisico’s Fysiotherapeut Steven Kalkman onderzoekt of de door hem ontwikkelde valrisico-inventarisatielijst betrouwbaar en valide is. Dit blijkt zo te zijn. Op grond van het onderzoek is de lijst op details verbeterd. Met de inventarisatielijst kan de persoonlijk begeleider beoordelen of er sprake is van een verhoogd risico op vallen. In dat geval wordt geadviseerd om contact op te nemen met de valpreventiespecialist die na grondig onderzoek een advies kan geven om valincidenten te voorkomen. Emotionele intelligentie Gedragsdeskundige Erica Mons doet een onderzoek naar het effect van het project Zorg voor begeleiders. Dit project richt zich op (persoonlijk) begeleiders die werken met mensen met een verstandelijke beperking en ernstig probleemgedrag. Emotionele intelligentie blijkt hier essen-
tieel. Na het invullen van een EQ-test werken de medewerkers onder begeleiding aan persoonlijke ontwikkeldoelen. Om na te gaan of de emotionele intelligentie is veranderd, hebben dertig begeleiders na een jaar opnieuw een EQ-test ingevuld. Uit dit onderzoek blijkt dat hun EQ beduidend is gestegen. Beweeg! In 2010 start het project ‘Beweeg! Zo kan het ook’. We streven ernaar dat op 1 juni 2012 250 cliënten een beweegplan hebben dat onderdeel is van hun ondersteuningsplan. Bewegingsagoog Conny Jabaay leidt dit project. Zij ondersteunt deelnemende locaties bij het invullen van de inventarisatielijsten, het vaststellen van het beweegadvies en het uitvoeren en evalueren daarvan. Het is de bedoeling dat begeleiders straks in staat zijn om zelfstandig de inventarisatielijst in te vullen, te verwerken en een bewegingsadvies vast te stellen. Scholing en het vaststellen van een aandachtsmedewerker zijn daarom onderdeel van het projectprogramma. Kennisbeleid Niet alleen via bovenstaande projecten, maar ook in kenniswerkplaatsen en kenniskringen werken wij aan het ontwikkelen, bundelen en verspreiden van nieuwe en al bestaande kennis en ervaring. Wilt u meer weten over ons kennisbeleid? U vindt het in ons Jaardocument Zorg dat u kunt downloaden via www.gemiva-svg.nl/jaarverslag. ACTIEPUNTEN
2011
• invoeren Signaleringslijst Verslikken en Valrisico-inventarisatielijst • inzet EQ-test en -begeleiding continueren en uitbreiden • project ‘Beweeg. Zo kan het ook!’ verder uitrollen • doorgaan met uitvoering van ons kennisbeleid
15
16
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Zorgbeleid Moeilijk verstaanbaar gedrag is niet gewoon Moeilijk verstaanbaar gedrag komt regelmatig voor in de zorg voor mensen met een beperking. Dat betekent echter niet dat het gewoon is. Het veroorzaakt gevoelens van onveiligheid en kan het welbevinden van cliënten en medewerkers, de werksfeer en de kwaliteit van zorg aantasten. Met het formuleren van een stichtingsbreed beleid zetten we in 2010 een volgende stap in het terugdringen ervan. Met dit beleid – dat op alle locaties van toepassing is geven we een antwoord op de vragen die we regelmatig krijgen over ons beleid, de gebruikte methodieken, scholing, het doen van aangifte en nazorg voor medewerkers en cliënten. Het stuk bevat bestaand beleid en informatie en is aangevuld met veranderingen naar aanleiding van besprekingen van de Raad van Bestuur met de Regionale Management Teams en medewerkers van locaties, aanvullingen vanuit de Kenniswerkplaats Agressie en de interne audits van het voorjaar van 2010. Uitingsvorm Belangrijk in het beleid is dat we moeilijk verstaanbaar gedrag zien als een uitingsvorm, bijvoorbeeld van angst, onmacht of frustratie. Het is onze opdracht om steeds te proberen het gedrag van de cliënt goed te verstaan. Daarmee kunnen we lastige situaties voorkomen. Op locaties waar moeilijk verstaanbaar gedrag voorkomt, wordt daarom veel aandacht besteed aan de communicatie tussen cliënt en begeleider. Sollicitanten leggen een EQtest af om te zien welke vaardigheden extra aandacht nodig hebben. Ook scholing is een vereiste. Zo is er de cursus Ingrijpend Anders die op maat gemaakt wordt voor de betreffende locatie. Daarnaast maken de begeleiders gebruik van onderdelen uit de werkwijzen Gentle Teaching, Oplossingsgericht Werken, Triple C en Totale Communicatie. Beleid in de praktijk Het stichtingsbrede beleid is in het najaar van 2010 vastgesteld. Bij het bekendmaken ervan hebben we de locatiehoofden gevraagd om het beleid te bespreken met het team, na te gaan welke elementen van het beleid nog een vertaling naar de dagelijkse praktijk vragen en hierover duidelijke afspraken te maken. Dit kan gaan om:
• afspraken over multidisciplinair overleg; • evaluatie van agressiemeldingen en behandelplannen; • inzet van nazorgfunctionarissen of een coach; • afspraken over nazorg bij ernstige incidenten; • het doen van aangifte. Aanpassen De kenniswerkplaats Agressie heeft veel voorwerk verricht bij het formuleren van het stichtingsbrede beleid. Deze kenniswerkplaats gaat in 2011 over in een Kenniskring Mensen met moeilijk verstaanbaar gedrag. Ook start een organisatiebrede stuurgroep Moeilijk verstaanbaar gedrag. Deze stuurgroep zal – met de nadruk op preventie - de aanpak van deze problematiek coördineren. Bijvoorbeeld door het beleid verder aan te passen op grond van ervaringen op de werkvloer en gebaseerd op een duidelijke keuze die we als Gemiva-SVG Groep nog moeten maken voor een eenduidige methodiek.
ACTIEPUNTEN
2011
• implementatie beleid in de dagelijkse praktijk, waarna we het beleid verder kunnen aanpassen op grond van ervaringen op de werkvloer en een duidelijke keuze voor eenduidige methodiek
WEEK
16
DONDERDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
22 APRIL
VRIJDAG
ONDERTEKENING SAMENWERKINGSOVEREENKOMST
ZATERDAG
17
AFASIECENTRUM
“Hier durf ik meer te praten” Mensen met afasie (een taalstoornis als gevolg van hersenbeschadiging) kunnen sinds september 2010 terecht in het Afasiecentrum Leiderdorp. In dit centrum leren zij om beter te communiceren en actiever deel te nemen aan het sociale en maatschappelijke leven. Maar voor veel cliënten nog belangrijker: hier komen ze in contact met lotgenoten, mensen die weten wat ze doormaken. En misschien kunnen ze daar met elkaar nog niet goed over praten, samen lachen gaat prima! De sfeer in het afasiecentrum is prettig én veilig. Daardoor stappen mensen sneller over hun schroom heen, vertelt afasietherapeute Daniëlle van der Plas: “Het is opmerkelijk om te zien dat afasiepatiënten onderling veel vrijer en gemakkelijker spreken. Ze durven meer uit de kast te halen om zich duidelijk te maken en grapjes te maken. Het contact met elkaar doet ze goed.” Mevrouw Kleijn beaamt dat: “Ik vind het heel fijn om hier te komen. Zo blijf ik oefenen. Daardoor ga ik nog steeds vooruit. En de anderen begrijpen hoe het is om afasie te hebben. Bij hen durf ik meer te praten.” Het Afasiecentrum Leiderdorp is ontstaan uit een samenwerking tussen de Gemiva-SVG Groep en het Rijnlands Revalidatiecentrum.
18
WEEK
14
ZATERDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
10 APRIL
TOERTOCHT CLIËNTEN DORRESTEIN EN FRANSEZOOM
10
APRIL
TOERTOCHT CLIËNTEN DORRESTEIN EN FRANSEZOOM
Op 10 april wordt voor de vijfde keer een toertocht in bijzondere auto’s verreden. Stichting Evenement organiseert deze tocht jaarlijks voor de cliënten van de woonlocaties Dorrestein en Fransezoom in Nieuwerkerk aan den IJssel. De chauffeurs en hun bijrijders verzamelen zich bij Twigt Trucks. De auto’s worden begeleid door een politieauto, een politiemotor en een ambulance en rijden een route door Capelle aan den IJssel en Rotterdam. Onderweg wordt er druk gezwaaid naar de mensen langs de kant. Bij terugkomst genieten chauffeurs en cliënten van een heerlijk buffet, geheel verzorgd en gesponsord door Catering La Fourchette uit Moordrecht en C1000 Kraan uit Nieuwerkerk aan den IJssel.
27
APRIL
HIGH TEA VOOR VERWIJZERS IN ZUID-HOLLAND NOORD
Vele liters thee zijn er gedronken tijdens de High Tea van 27 april in Het Facet in Alphen aan den Rijn. Deze High Tea is bedoeld om verwijzers, zoals MEE-consulenten en medewerkers van het CIZ, kennis te laten maken met locaties voor mensen met een lichamelijke handicap en niet-aangeboren hersenletsel in Zuid-Holland Noord. De gasten krijgen bij binnenkomst een dienblad met daarop uiteraard een glas thee, diverse lekkernijen, maar ook een rooster voor de presentaties die worden gegeven. Na het volgen van drie presentaties zijn zij volledig op de hoogte van ons zorgaanbod voor deze doelgroep en de nieuwe ontwikkelingen die op de agenda staan.
10
MEI
SOCIAAL BELEIDSKADER VASTGESTELD
De Raad van Bestuur stelt op 10 mei het Sociaal Beleidskader vast. Daarin staat hoe Gemiva-SVG de sociale gevolgen van de bezuinigingen wil opvangen. De Ondernemingsraad (OR) heeft eerder met spoed advies uitgebracht over de conceptversie. Een deel van deze adviezen neemt de Raad van Bestuur over. De OR besluit op 21 mei om niet opnieuw beroep in te stellen bij de Ondernemingskamer, omdat de Raad van Bestuur geen kennelijk onredelijke beslissingen genomen heeft. Boventallige medewerkers zullen op grond van het Sociaal Beleidskader goed begeleid worden en krijgen kansen op een nieuwe werksituatie.
WEEK
17
MAANDAG ZONDAG
27 APRIL
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
HIGH TEA VOOR VERWIJZERS IN ZUID-HOLLAND NOORD
Zorgbeleid Vrijheidsbeperkende maatregelen aan banden Voorkomen of verminderen van vrijheidsbeperkende maatregelen. Dat is het doel van het landelijke verbetertraject Maatregelen op Maat dat Vilans coördineert en ondersteunt. De Gemiva-SVG Groep doet in 2010 mee in drie pilotlocaties. Het project is een succes en krijgt een vervolg in 2011.
Vrijheidsbeperkende maatregelen worden nog té vaak ingezet in de zorg. Denk aan fixeren met een onrustband of mensen apart zetten. Ook huisregels kunnen vrijheidsbeperkend zijn, net als het inperken van keuzevrijheid van de cliënt. Mensen worden hierdoor aangetast in hun vrijheid. Bovendien zijn aan verschillende maatregelen risico’s verbonden. Gemiva-SVG wil het gebruik daarom voorkomen én terugdringen. De aanpak van Maatregelen op Maat blijkt daarbij te helpen. In 2010 doen we in drie locaties ervaring op met de kortcyclische en resultaatgerichte aanpak van dit project: • kinderdagcentrum De Kleine Oase; • logeerhuis Meander; • woonlocatie Muscadel 4. Geeltjesmeting Op deze drie locaties wordt in 2010 hard gewerkt aan de afbouw van vrijheidsbeperkende maatregelen. Daarbij richten we ons op zes thema’s uit een toetsingsinstrument van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. We maken gebruik van de praktische hulpmiddelen die Vilans ons aanreikt. Tijdens het project meten we drie keer in hoeverre het lukt om vrijheidsbeperkende maatregelen terug te dringen en minder ingrijpende alternatieven toe te passen: bij de start, halverwege en aan het eind. Daarbij gebruiken we de zogenaamde ‘geeltjesmeting’, een middel dat een groot effect heeft op de bewustwording van medewerkers. Gedurende een week registreren zij alle vrijheidsbeperkende maatregelen door gele post-it briefjes op een speciale poster te plakken. Ze meten zowel de afgesproken als de niet afgesproken maatregelen. We merken dat de bewustwording die hierdoor ontstaat, medewerkers prikkelt tot het bedenken van creatieve oplossingen om vrijheidsbeperkende maatregelen terug te dringen. Tijdens het project krijgen zij daarbij ondersteu-
ning van een intern verbeterteam en vinden intervisiebijeenkomsten plaats. Effect De werkwijze heeft effect. In de deelnemende locaties neemt het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen zienderogen af, al lukt het niet die bij alle cliënten volledig af te bouwen. “Er is meer mogelijk dan je dacht. Ook al lijkt de situatie vast te zitten”, rapporteert één van de deelnemende locaties. Een ander: “Sommige middelen worden nog steeds toegepast, maar wel in een veel lagere frequentie en ook de tijdsduur is aanzienlijk verkort.” Organisatiebreed offensief Op grond van deze ervaringen adviseert de commissie Middelen en Maatregelen om een organisatiebreed offensief te starten in de afbouw van het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen. De Raad van Bestuur neemt dit advies over. Na een inventarisatie van de locaties waar vrijheidsbeperkende maatregelen ingezet worden, starten we in 2011 in twintig locaties een verbetertraject volgens de werkwijze van Maatregelen op Maat.
ACTIEPUNTEN
2011
• vasthouden resultaten pilotlocaties • start verbetertraject in 11 woonlocaties, 4 activiteitencentra, 4 kinderdagcentra en 1 logeerhuis
19
20
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Zorgbeleid Aansprekende huisvesting verhoogt kwaliteit van zorg Een plek voor jezelf, waar je kwetsbaar mag zijn, ongestoord en ongehinderd door je medebewoners. Een plek waar begeleiders je niet alleen wíllen respecteren in je privacy, maar dat door vormgeving van het gebouw ook kúnnen. Werkplekken die je stimuleren om het beste uit jezelf te halen en je talenten in te zetten. Dat is wat wij onze cliënten en - in afgeleide daarvan onze medewerkers willen bieden. Daarop is ons huisvestingsbeleid gericht. Met dat voor ogen nemen we in het verslagjaar weer diverse nieuwe accommodaties in gebruik en boeken voortgang in het realiseren van vervangende huisvesting. Dat is óók kwaliteit! Swetterhage Op het terrein van Swetterhage (Zoeterwoude) is het bouwproces in volle gang. Op Swetterhage wonen, werken en recreëren ruim driehonderd mensen met een verstandelijke beperking. De komende jaren vernieuwen we in fases hun huisvesting, zodat de accommodaties weer helemaal aansluiten bij de wensen van de cliënten en de eisen van deze tijd. In 2010 slaan we de eerste paal van de eerste fase en bereiken we het hoogste punt. In deze bouwfase realiseren we op de plaats van het voetbalveld acht nieuwe woningen met elk zes tot acht appartementen voor in totaal 52 cliënten. Bewoners nemen die in mei 2011 in gebruik. Halverwege dat jaar start de volgende bouwfase, waarin we 140 woonplekken en 68 dagbestedingsplekken realiseren. Naast dit grootschalige en meerjarige project lopen tal van andere uitbreidings- en herhuisvestingsinitiatieven. In 2010 nemen we de woonlocatie Aves (Den Haag Ypenburg, lg) in gebruik, de verbouwde woonlocatie Gelderhof (Den Haag, lg) de vg-woonlocaties Rustenborch (Oegstgeest) en De Hoekse Gang (Bergambacht, mét manege) en gerenoveerde woonlocaties voor mensen met een verstandelijke beperking in Nieuwerkerk aan den IJssel (Fransezoom) en Stolwijk (Kerspel). Ook de woonlocatie De Wetering (’s-Gravendeel, vg en lg) start in het achterliggende jaar, evenals - op de valreep woonlocatie Weizigtpark in Dordrecht. Op dagbestedings-
gebied kunnen we Groenvoorziening Buitenmolen (OudBeijerland), naschoolse opvang De Schatkist bij SCOPE in Alphen aan den Rijn, de dependance Zonnegaarde van activiteitencentrum Sparring (Den Haag, lg) en het nieuwe activiteitencentrum Zuidwester (Leiden) noemen. Verder (ver)bouwen Voor 2011 staan de woonlocaties Annie M.G. Schmidtlaan (Voorschoten, vg), Multatulilaan (Voorschoten, vg), boerderij Dorpszicht (Voorschoten, vg), woonlocatie Julia (Zwijndrecht, vg), Sandtlaan (Katwijk, vg), De Ommedijk (Leiderdorp, vg) en Hendrikshoeve (Numansdorp, vg/mcg) op het programma. Ook realiseren we een uitbreiding bij woonlocatie Catshoven (Gouda, vg). Bovendien start de nieuwbouw van onze woon- en dagbestedingslocaties in Stolwijk. Buurtsuper Attent in Ammerstol (vg), activiteitencentrum Cygnus (Den Haag Ypenburg, lg) en het kinderdagcentrum (vg) in Nieuwerkerk aan den IJssel gaan in het komende jaar ons dagbestedingsaanbod verrijken. Ten slotte moet ook de herhuisvesting van ons CB in de panden 1a, 1b en 1c aan de Bleulandweg in Gouda in 2011 zijn beslag krijgen. Duurzaam Bij al deze nieuwbouw- en renovatieprojecten proberen we zo veel mogelijk alternatieve energiebronnen aan te brengen, zoals zonneboilers, zonnepanelen en warmte/koude opslag in de bodem. Daarmee beperken we het gebruik van fossiele brandstoffen zo veel mogelijk. ACTIEPUNTEN
2011
• verder werken aan circa 70 (her)huisvestingsprojecten • blijvende aandacht voor duurzame oplossingen
WEEK
31
DONDERDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
5 AUGUSTUS
VRIJDAG
ZATERDAG
21
5 AUGUSTUS: BELEID GEHOORBESCHERMING AANGEPAST
“Ik wil de cliënten nog kunnen horen” “Het was al bekend dat de cliënten in onze groep luidruchtig zijn. Na diverse geluidsmetingen was het ook officieel.” Aan het woord is Christine de Wit, leerling-begeleider bij groep 3 van activiteitencentrum De Geer. Daar hebben acht mensen met een ernstige verstandelijke handicap dagbesteding. In augustus 2010 is het beleid met betrekking tot de gehoorbescherming van medewerkers aangepast. Groep 3 is hier actief mee aan de slag gegaan. Het plafond is verlaagd en er zijn kleden aan de wand gehangen om geluid te dempen. “Ik heb me er zeer over verbaasd hoeveel dat scheelt. Het geluidsniveau blijft hetzelfde, maar het is veel minder storend. En dan hebben we nog de oordoppen. Christine haalt een touwtje met oordoppen uit haar broekzak. “Deze zijn op maat gemaakt. Op mijn verzoek zit er een gaatje in dat ongeveer 25 decibel doorlaat. Ik wil de cliënten nog kunnen horen. Dankzij het touwtje kan ik ze om mijn nek dragen. Zo heb ik ze altijd bij de hand als ik ze nodig heb.” Bij de sanitaire ruimte tegenover groep drie zit een sticker op de deur met een gehoorbeschermer. Wegens de akoestiek zijn de oordoppen hier verplicht. “Op de groep dragen we de oordoppen naar eigen inzicht. Het verschilt gedurende de dag of er veel of weinig herrie is.”
22
WEEK
19
WOENSDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
12 MEI
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
ECC PUBLICEERT VERKIEZINGENBOEK VOOR CLIËNTEN
12
MEI
ECC PUBLICEERT VERKIEZINGENBOEK VOOR CLIËNTEN
Het Educatief Centrum voor Cliënten publiceert op 12 mei een verkiezingenboek voor cliënten. Dit in verband met de Tweede Kamerverkiezingen van 9 juni. Het boek bestaat uit twee delen. In 'Stemmen hoe gaat dat?' wordt stap voor stap uitgelegd wat je moet doen en waar je aan moet denken om te kunnen stemmen. In 'Stemmen. Tweede Kamerverkiezingen 2010' staat uitgebreide informatie over de programma's van de verschillende partijen. De informatie is verdeeld over door cliënten gekozen onderwerpen en in eenvoudige taal geschreven.
18
MEI
POLITIEK FORUM
De Groeps Cliënten/VertegenwoordigersRaad (GCVR) organiseert op 18 mei een politiek forum. Vijf politici lichten de opvatting van hun partij over de gehandicaptenzorg toe. Maar zij luisteren vooral ook naar cliënten en hun vertegenwoordigers. “Wij maken ons zorgen over de toekomst van de gehandicaptenzorg”, aldus GCVR-voorzitter Luuk van Duijn. “De invoering van de zorgzwaartepakketten, de komende bezuinigingen en de discussie over de AWBZ geven niet veel vertrouwen, terwijl stabiliteit en betrouwbaarheid voor ons van zo groot belang zijn.” De politici krijgen ieder vijf minuten om hun standpunt uiteen te zetten. Elke spreker wil de cliënt centraal stellen, hem de regie in de zorg bieden en zijn deelname aan de samenleving mogelijk maken. Maar in de discussie die daarna met het publiek volgt, gaat het vooral over geld en de vraag wie de rekening voor die mooie idealen gaat betalen.
1
JUNI
START WERKCENTRUM BOSLAAN
Werkcentrum Boslaan, een nieuw werk- en trainingscentrum in Nieuwerkerk aan den IJssel, gaat op 1 juni van start. Twintig volwassenen met een verstandelijke beperking gaan er werkzaamheden verrichten voor woonzorgcomplex De Meander. De cliënten zijn daar actief in de winkel, het restaurant en het café. Werkcentrum Boslaan richt zich op cliënten die zich niet thuis voelen in een activiteitencentrum, maar hiervoor wel een indicatie hebben. Het centrum beschikt over een eigen kantineruimte en een werkruimte waar licht administratief werk gedaan wordt.
WEEK
20
DINSDAG ZONDAG
MAANDAG
18 MEI
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
POLITIEK FORUM
Zorgbeleid Leren van fouten, ongevallen en bijna-ongevallen De fobo-commissies van de Gemiva-SVG Groep registreren en analyseren meldingen van fouten, ongevallen en bijna-ongevallen (fobo). Op grond daarvan verstrekken ze gegevens en adviezen aan management en medewerkers. Zo dragen ze bij aan de verbetering van de kwaliteit van de dienstverlening en de arbeidsomstandigheden. Het totale aantal fobo-meldingen neemt in 2010 - na een lichte daling in de periode 2008-2009 - toe met bijna 15%. De fobo-commissies registreren 5926 meldingen waarbij cliënten zijn betrokken (2009: 5156). Het betreft: • 1343 fobo-meldingen (2009: 1186); • 2843 meldingen van incidentele agressie (2009: 2811); • 1740 meldingen van vaker voorkomende agressie (2009: 1159). Vooral het aantal meldingen van agressie met een structureel karakter is dus fors toegenomen. Dat vraagt om actie. Per regio zullen we nagaan in welke locaties dit speelt en wat we kunnen doen om agressie terug te dringen. Opvang van medewerkers De commissies verzamelen bij medewerkers ook informatie over de behoefte aan en ervaringen met eerste opvang na een incident. Daarbij maken ze onderscheid tussen opvang na ‘gewone’ incidenten en opvang na een confrontatie met agressie. In een kleine tien procent van de situaties heeft de melder (c.q. het slachtoffer) geen opvang gehad, terwijl dat blijkbaar wel gewenst was. Waar opvang is gegeven, beoordeelt slechts één procent die als onvoldoende. In 642 gevallen geven medewerkers aan dat zij door agressie verwondingen hebben opgelopen. Het gaat dan om de gevolgen van krabben, bijten of slaan. Dat is zorgelijk. Het benadrukt nog eens dat het voorkómen van agressief gedrag niet alleen voor de cliënt belangrijk is, maar ook voor het gevoel van veiligheid van medewerkers en hun fysieke en psychische gezond¬heid. Mogelijk brengt deze constatering enige nuance in het maatschappelijke debat over vrijheidsbeperking van de cliënt en de – bijna letterlijke – worsteling van alle betrokkenen om achterliggende problemen te begrijpen en ermee om te gaan.
Aan de slag met aanbevelingen Onze vier fobo-commissies stellen een gezamenlijke jaarrapportage op, waarin zij aanbeve¬lingen formuleren. Op basis daarvan formuleert de Raad van Bestuur beleid voor 2011. We streven er bijvoorbeeld naar om in 2011 te gaan werken met één fobo-commissie in plaats van vier. Dit is mogelijk doordat de fobo- en agressiemeldingen tegenwoordig digitaal beschikbaar zijn via management¬rapportages. We grijpen de communicatie over deze verandering aan om het proces van melden, bespreken en het ondernemen van acties nog eens onder de aandacht te brengen. Bovendien willen we het melden van fobo’s en agressie-incidenten nog verder vereenvoudigen. De fobo-commissies adviseren ook om na te gaan of onze cliëntengroep dusdanig is veranderd dat we meer medicatie verstrekken. Meldingen van medicatiefouten blijven namelijk tot de top drie van fouten, ongelukken en bijna-ongelukken behoren, ondanks de aanscherping van ons beleid (inclusief scholing). We zullen in 2011 opnieuw nagaan wat de oorzaak van de stijging van meldingen is. Bij agressiemeldingen geven medewerkers regelmatig aan dat agressie voort kan komen uit het ziektebeeld van een cliënt, omdat er ogenschijnlijk geen aanwijsbare reden voor het gedrag was. Op grond daarvan gaat de GemivaSVG Groep – op advies van de fobo-commissies – deelnemen aan een project van het Centrum voor Consultatie en Expertise (CCE) dat als doel heeft te onderzoeken wat lichamelijke oorzaken zijn van probleemgedrag. Het CCE wil hiervoor een instrument ontwikkelen. ACTIEPUNTEN
2011
• bezig blijven met terugdringen vaker voorkomende agressie • gaan werken met één fobo-commissie in plaats van vier • analyse stijging meldingen medicatiefouten
23
24
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Medezeggenschap Cliënten volgen beleid kritisch en constructief Cliënten en hun vertegenwoordigers zijn onze belangrijkste samenwerkingspartners. Namens hen praten medezeggenschapsorganen mee over het beleid van de Gemiva-SVG Groep. Op centraal niveau is de Groeps Cliënten/VertegenwoordigersRaad (GCVR) onze gesprekspartner. De raad volgt ons kritisch, maar constructief. De bezuinigingen staan in 2010 herhaaldelijk op de agenda. De GCVR maakt zich zorgen over de consequenties voor cliënten en medewerkers, maar stelt ook vast dat aanpassingen onvermijdelijk zijn. De raad steunt onze aanpak bij het toedelen van het budget aan locaties: de interne budgettering volgt de externe financiering. Wel benadrukt de GCVR het belang van een heldere uitleg aan de cliënten en hun vertegenwoordigers. Herverdeling inzet Begeleiding Behandeling en Onderzoek In 2010 besluit de Raad van Bestuur om de beschikbare capaciteit van gedragsdeskundigen, artsen en paramedici anders over de locaties te verdelen. Het is geen bezuinigingsmaatregel, maar een herverdeling van middelen op grond van de tarieven die wij krijgen voor de begeleiding en behandeling van cliënten. De GCVR adviseert positief. De raad vindt de principes die de Raad van Bestuur hanteert helder. Ook hierbij maakt de GCVR de kanttekening dat een goede uitleg aan de cliënten en vertegenwoordigers essentieel is. Kwaliteit Gemiva-SVG voert jaarlijks interne audits uit. De uitkomsten daarvan bespreken we met de GCVR. In 2010 gaat de GCVR vooral in op de protocollen die de veiligheid van cliënten moeten borgen of bevorderen. Hij spreekt zijn waardering uit voor de manier waarop we trachten om het evenwicht te bewaren tussen bescherming van de cliënt, respect voor zijn eigen regie en voor medewerkers hanteerbare voorschriften. De voorzitter van de GCVR spreekt in het najaar met de instelling die toetst of de Gemiva-SVG Groep het HKZ-certificaat mag blijven voeren. Daar brengt hij nog eens naar
voren dat teveel aandacht voor procedures de beleving van kwaliteit bij de cliënt in de weg gaat staan. Dat GemivaSVG structureel aandacht geeft aan kwaliteitsverbetering heeft de steun van de GCVR, maar de raad vraagt daarbij om alertheid op ‘doorslaan’. Privaat bekostigde zorg De GCVR bespreekt een beleidsnotitie over de manier waarop wij omgaan met verzoeken van cliënten om aanvullende en privaat bekostigde zorg. De GCVR vindt dat wij terughoudend moeten zijn met het aanbieden van dit type diensten, maar onderkent dat het cliënten en hun vertegenwoordigers vrij staat om daarover met de zorgaanbieder afspraken te maken. Wel dient naar de mening van de GCVR te worden voorkomen dat er in de reguliere zorg gaten vallen, doordat de organisatie zich heeft verplicht tot het leveren van ‘extra zorg’. Cliëntenpanel De GCVR spreekt ook weer over het initiatief om binnen de Gemiva-SVG Groep tot een cliëntenpanel te komen, als aanvulling op andere vormen van raadpleging en inspraak van cliënten en hun vertegenwoordigers. Helaas bleek ook de tweede poging om tot een fysiek panel te komen te stranden op een te gering aantal belangstellenden. Met het voornemen om een digitaal panel op te zetten neemt de Raad van Bestuur nu voor de derde maal een aanloop. De GCVR geeft een uitgebreider jaarverslag uit. U vindt dit verslag op www.gemiva-svg.nl/jaarverslag. ACTIEPUNTEN
2011
• alert blijven op toenemende bureaucratisering zorg • invoering nieuw beleid voor verdeling inzet BBO • start digitaal cliëntenpanel
WEEK
36
MAANDAG ZONDAG
6 SEPTEMBER
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
25
NIEUWE LEERLINGEN STARTEN OPLEIDING
“Je komt hier in een warm bad” “Een jaar geleden werkte ik nog als recherche-assistent bij Politie Haaglanden en nu sta ik hier, als begeleider van kinderen met een meervoudige handicap.” Marieke Smeding begon in september met haar opleiding en haar werk bij kinderdagcentrum De Kleine Oase in Zwijndrecht. In haar hart wist ze wel dat ze graag werkte met mensen met een handicap. Ze vertelt: “Ik had al bijbaantjes in de gehandicaptenzorg, maar ik besloot toch om te gaan werken bij de politie. Dat was een harde wereld.” Daarom gooide ze een jaar geleden het roer om. Ze bezocht een informatiedag en schreef zich in als leerling-begeleider, met als voorkeur het werken met kinderen met een meervoudige beperking. “Ik leer hier veel. Het leuke is dat ik niet alleen met de kinderen persoonlijk contact heb, maar ook intensief samenwerk met hun ouders en therapeuten. Als ik terugkom nadat ik een paar dagen afwezig ben geweest, zie ik de blijdschap in de ogen van de kinderen.” Marieke inspireert iedereen met haar enthousiasme. Zoals één van haar klasgenoten: zij start in september bij het kinderdagcentrum. “Ik heb haar deze plek aangeraden. Als je hier binnenkomt, kom je echt in een warm bad. Collega’s zijn jong en betrokken. Je hoeft nooit te schromen om iets te vragen. En met de kinderen heb je zoveel mogelijkheden.”
26
WEEK
25
VRIJDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
25 JUNI
DONDERDAG
ZATERDAG
EXPOSITIE DOWN’S UPSIDE IN DORDRECHT
25
JUNI
EXPOSITIE DOWN’S UPSIDE IN DORDRECHT
De Gemiva-SVG Groep haalt de expositie Down’s Upside van 25 juni tot en met 8 augustus naar Dordrecht. De gemeente Dordrecht maakt dit met een subsidie mede mogelijk. Ruim zes weken zijn 38 levensgrote foto’s van kinderen met het Downsyndroom te zien op twee locaties in de binnenstad. In het Centrum Beeldende Kunst CBK aan de Voorstraat 180 zijn tegelijkertijd foto’s op kleiner formaat te zien. De indrukwekkende foto’s zijn gemaakt door Eva Snoijink, die met de expositie en het bijbehorende boek De Upside van Down de beeldvorming over kinderen met het Downsyndroom positief wil beïnvloeden.
29
JUNI
SUBSIDIE PROJECT VERSLIKKEN
Het Fonds NutsOhra geeft de Gemiva-SVG Groep een subsidie voor het project 'Signaleren van verslikken'. Doel is een signaleringslijst te ontwikkelen waarmee begeleiders het verslikken makkelijker kunnen herkennen bij hun cliënten. Logopedist Annemarie Helder voert het project uit. Mensen met een beperking verslikken zich veel vaker dan mensen zonder beperking. Dat verslikken wordt vaak niet opgemerkt, omdat de cliënt bijvoorbeeld geen hoestreactie heeft of alleen vijf minuten na de maaltijd wat kucht. De gevolgen voor de cliënt kunnen groot zijn, zoals het krijgen van een longontsteking. Dat gevaar is te verminderen met eenvoudige aanpassingen aan houding of voeding. Door alert te zijn op signalen en door kennis van de risico’s van verslikken kunnen begeleiders gezondheidsproblemen door verslikken voorkomen. De signaleringslijst is in te vullen via internet: www.kennispleingehandicaptensector.nl/slikproblemen.
29
JUNI
GEMIVA-SVG GROEP HEEFT EEN KLOKKENLUIDERSREGELING
De Gemiva-SVG Groep vindt het belangrijk dat medewerkers, cliënten en cliëntvertegenwoordigers vermoedens van misstanden binnen de organisatie op een adequate en veilige manier kunnen melden. Daarom is een klokkenluidersregeling opgesteld, waarin beschreven wordt hoe en bij wie men kan melden. De bescherming van de melder komt ook aan de orde. Veder geeft de regeling aan op welke manier er gevolg gegeven wordt aan de uitkomst van het onderzoek naar de melding. De klokkenluidersregeling is beschikbaar via www.gemiva-svg.nl. Kijk bij ‘Informatie voor cliënten en vertegenwoordigers’ onder het kopje Klachten.
WEEK
26
DINSDAG ZONDAG
MAANDAG
29 JUNI
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
SUBSIDIE PROJECT VERSLIKKEN • GEMIVA-SVG GROEP HEEFT EEN KLOKKENLUIDERSREGELING
Medezeggenschap Ondernemingsraad op de bres voor medewerkers Net als in 2009 domineren de bezuinigingen het contact tussen de Ondernemingsraad en de Raad van Bestuur. Soms lopen de emoties over en weer hoog op, maar de OR heeft zich vooral zakelijk en constructief opgesteld. Daarmee levert de OR een belangrijke bijdrage aan het beperken van de schade als gevolg van de bezuinigingsoperatie. In het voorjaar van 2010 lukt het niet een sociaal plan te sluiten met de werknemersorganisaties in de branche. De Raad van Bestuur wil daarin geen garantie tegen gedwongen ontslag opnemen, waarop de vakbonden de onderhandelingen staken. De Ondernemingsraad doet diverse pogingen om de vakbonden en Raad van Bestuur weer bij elkaar te brengen, wat niet slaagt. Via een procedure bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof in Amsterdam probeert de OR de Raad van Bestuur te bewegen alsnog een sociaal plan met de bonden af te spreken. De president van de rechtbank stelt vast dat de Raad van Bestuur niet kan worden verplicht tot een heropening van de onderhandelingen met de bonden. Hij vindt echter wel dat de Raad van Bestuur zich tot de OR had moeten wenden met een adviesaanvraag over het opvangen van de sociale gevolgen van de bezuinigingen. Sociaal beleidskader De Raad van Bestuur heeft daarop een adviesaanvraag over een Sociaal Beleidskader geschreven, die de Ondernemingsraad met de grootst mogelijke spoed heeft behandeld. Uitkomst hiervan is een Sociaal Beleidskader dat aan het merendeel van de OR-adviezen is aangepast. Het loopt tot 1 juni 2011 en beschrijft de procedures voor het bepalen van boventalligheid en de faciliteiten voor bemiddeling van werk naar werk en vrijwillig vertrek. Formatiebeleid locatiehoofden De Ondernemingsraad adviseert positief over het formatiebeleid voor locatiehoofden. Met dit beleid normeren we de inzet van locatiehoofden. Dat levert indirect een bijdrage aan het realiseren van bezuinigingen. Onderdeel van de adviesaanvraag is het opheffen van de functie van teamleider. Omdat hiermee een doorgroeimogelijkheid voor persoonlijk begeleiders wordt afgesloten, heeft de OR hier
aanvankelijk forse bedenkingen bij. Uiteindelijk besluit de OR zich niet verder te verzetten, mede omdat de Raad van Bestuur toezegt dat op een beperkt aantal locaties een formatieplaats voor een ‘teamleider nieuwe stijl’ wordt ingeruimd. Roosters Na uitvoerig overleg stemt de OR in met een gewijzigd arbeidstijdenbeleid voor de activiteitencentra. Andere roosters – met helaas consequenties voor medewerkers – bleken noodzakelijk om met een afgeslankte formatie toch een minimale bezetting op alle groepen en activiteiten te waarborgen. De OR geeft in zijn advies aan dat hij het actief betrekken van medewerkers bij het nieuwe programmeren en roosteren als essentieel voor een zorgvuldige doorvoering ziet. In de tweede helft van het verslagjaar staan OR en Raad van Bestuur regelmatig stil bij het verloop van de bezuinigingsoperatie. De OR signaleert – terecht – een aantal missers in de communicatie met boventallig verklaarde medewerkers, waarop de Raad van Bestuur actie heeft ondernomen. Tegelijkertijd kan worden vastgesteld dat het traject alleszins vlot verliep en dat het niet nodig is gebleken om daarbij de bezwarencommissie in te schakelen die in het Sociaal Beleidskader wordt genoemd. In het overleg met de OR komen in 2010 ook diverse onderwerpen aan bod die los staan van de bezuinigingen. Meer informatie daarover vindt u in ons uitgebreide Jaardocument Zorg op www.gemiva-svg.nl/jaarverslag. Daar vindt u ook het eigen jaarverslag van de Ondernemingsraad. ACTIEPUNTEN
2011
• evaluatie bezuinigingen
27
28
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Sociaal beleid Tevreden medewerkers die talenten blijven ontwikkelen Ons sociaal beleid is gericht op tevreden medewerkers die hun talenten willen ontwikkelen en inzetten voor cliënten en de organisatie. Het is belangrijk dat we genoeg medewerkers hebben, met de competenties die nodig zijn om de zorgvragen van onze cliënten te beantwoorden. In tijden van bezuinigingen komt dit uitgangspunt onder druk te staan. Onze medewerkers hebben een zwaar jaar achter de rug. Op veel plaatsen heeft de noodzaak om met minder formatie hetzelfde werk te verrichten de ruimte voor deskundigheidsbevordering beperkt en op stapel staande initiatieven en vernieuwingen vertraagd, zoals het competentiemanagement. Daar gaan we in 2011 mee verder. In- en uitstroom Bij het realiseren van de bezuinigingen moeten we helaas afscheid nemen van een aantal ervaren en deskundige medewerkers. Van gedwongen ontslagen is gelukkig geen sprake. De betrokken medewerkers maken veelal gebruik van één van onze vrijwillige vertrekregelingen. Door consequent ons leerlingenbeleid door te voeren, realiseren we wel voldoende instroom. In 2010 verlaten 205 medewerkers (145 fte) de organisatie. Er komen 130 nieuwe medewerkers bij (95 fte), waarvan 77 leerlingen (60,5 fte). Verzuim We zien ons verzuimpercentage als een belangrijke indicator voor de kwaliteit van de organisatie en de werksfeer. Het verzuim daalde in het verslagjaar licht. Het nam met 0,1% af tot 4,6 %.Tegen het branchegemiddelde (5,7%) steken we gunstig af, maar we vinden dat we het nog niet goed genoeg doen. We blijven daarom investeren in de uitvoering van ons verzuimbeleid, waar we nog steeds in geloven. We trainen onze leidinggevenden in verzuimgesprekken, frissen die vaardigheden regelmatig op, spreken de dilemma’s door en registreren nauwgezet. Daarnaast starten we in maart 2011 met een project verzuimcoaching. Leidinggevenden krijgen coaching bij het voeren van het gesprek met een medewerker over de inzetbaarheid voor het werk. Onze ambitie is om zo het verzuim terug te dringen tot 4%.
Arbeidsomstandigheden Sinds enkele jaren werken wij met een arbo-managementsysteem. Daarmee blijven arbeidsomstandigheden structureel onder onze aandacht. In dit kader bezoekt onze preventiemedewerker in het verslagjaar 42 locaties voor een arbo-rondgang. Ook op andere manieren besteden we in 2010 aandacht aan arbeidsomstandigheden. Zo wijst een audit over het thema ‘tillen en tranfers’ uit dat ons beleid op dit gebied niet altijd helder en praktisch toepasbaar is. Dit gaan we verhelpen. Verbetermogelijkheden liggen er ook op het gebied van de frequentie van functioneringsgesprekken, het beperken van agressie van cliënten, het bieden van nazorg bij schokkende gebeurtenissen en het stimuleren van het ‘arbo-bewustzijn’ bij leidinggevenden en medewerkers. Het thema functioneringsgesprekken komt terug in een in 2011 te ontwikkelen visie op ‘employability’. Agressie en opvang bij schokkende gebeurtenissen krijgen aandacht in de kenniswerkplaats Agressie. Het arbo-bewustzijn stimuleren we door regelmatig best practices op ons intranet te publiceren en aan te moedigen dat locaties ‘aandachtspersonen arbo’ benoemen.
ACTIEPUNTEN
2011
• uitvoeren project verzuimcoaching • verhelderen beleid voor tillen en transfers • ontwikkelen visie op employability
WEEK
37
VRIJDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
17 SEPTEMBER
ZATERDAG
29
BAROKVAZEN ’T ATELIER SIEREN BACHFESTIVAL
“Hier heb ik me ontwikkeld in keramiek.” In ’t Atelier in Sliedrecht hangt een ontspannen sfeer. Iedereen is druk aan het werk. Zo ook mevrouw Van der Meulen. “Iedereen kent me hier als Nies. Ik kom hier één dag per week, ik ben tenslotte ook al tachtig!” “Ik had geen ervaring met keramiek toen ik hier kwam, maar heb mij er in de afgelopen jaren in ontwikkeld. Wij kregen de vraag of wij grote barokvazen wilden maken als aankleding bij het Bachfestival in Dordrecht. Ik had daar wel een idee bij en ik kreeg wat aanwijzingen van mijn begeleiders. Toen ik ermee aan de slag ging, vond ik de vaas niet echt mooi. De kleuren spraken me niet aan en ik houd niet zo van barok. Toen de vaas gebakken was, bleek de kleur prachtig te zijn. Hij was tijdens het festival te zien in één van de festivalzalen en ging daarna naar een expositie hier in gebouw De Reling in Sliedrecht. Daar kwam hij echt heel mooi tot zijn recht. Mijn begeleidster Heleen heeft hem daarna gekocht, zij is er weg van. Ik vind hem te groot voor in huis en barok is niet zo mijn stijl. Ik vond het leuk om aan de exposities deel te nemen.”
30
WEEK
26
VRIJDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
2 JULI
DONDERDAG
ZATERDAG
NIEUWE WEBSITE GELANCEERD
2
JULI
NIEUWE WEBSITE GELANCEERD
Vanaf 2 juli heeft Gemiva-SVG een grondig vernieuwde eigentijdse, frisse, duidelijke en toegankelijke website. Met informatie over het zorgaanbod, werken en leren bij Gemiva-SVG, vrijwilligerswerk én de producten en diensten die particulieren en bedrijven kunnen afnemen in de activiteitencentra. Verder krijgt iedere locatie zijn eigen plek op de website en kan zo digitaal communiceren met de buitenwereld. Via deze nieuwe website verstuurt Gemiva-SVG ook een maandelijkse digitale nieuwsbrief naar de externe relaties en cliënten/vertegenwoordigers die zich hiervoor hebben aangemeld. De nieuwsbrief informeert hen over ontwikkelingen in de organisatie en brengt nieuwe locaties en open plekken onder de aandacht. Wie deze nieuwsbrief wil ontvangen, kan zich aanmelden via www.gemiva-svg.nl/nieuwsbrief.
8
JULI
NIEUW WERKTIJDENBELEID DAGBESTEDINGSLOCATIES
Na uitvoerig overleg met de Ondernemingsraad stelt de Raad van Bestuur op 8 juli een nieuw werktijdenbeleid voor de dagbestedingslocaties vast. Dit is nodig om de gevolgen van de bezuinigingen op deze locaties op een evenwichtige manier te kunnen opvangen. Hoewel in veel locaties in goed overleg tussen medewerkers en leidinggevenden al andere roosters zijn ingevoerd, ontbrak het nog aan een kader dat de instemming van de OR heeft.
12
AUGUSTUS
BRAND BIJ BOERDERIJ DORPSZICHT
Op 12 augustus woedt een brand in Boerderij Dorpszicht aan de Zwaluwlaan in Voorschoten, een al jaren leegstaand pand dat de Gemiva-SVG Groep in de zomer van 2010 aankoopt. De brand levert vertraging op in de renovatie van de boerderij tot een woonlocatie voor mensen met een verstandelijke beperking. Dankzij de welwillende medewerking van alle betrokken partijen gaat de bouw in december alsnog van start. Paul van Pelt, toekomstig locatiehoofd van woonlocatie boerderij Dorpszicht: “We bouwen de oorspronkelijke boerderij na. Het monumentale pand wordt zo in ere hersteld. We verwachten dat de bouw ongeveer een jaar duurt.”
WEEK
27
DONDERDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
8 JULI
VRIJDAG
ZATERDAG
NIEUW WERKTIJDENBELEID DAGBESTEDINGSLOCATIES
Sociaal beleid Werk aan de winkel na meting medewerkerstevredenheid Medewerkers van de Gemiva-SVG Groep geven hun werkgever een 7,2. Dat blijkt uit het medewerkerstevredenheidsonderzoek dat Effectory in oktober 2010 uitvoert. Dat rapportcijfer is exact het gemiddelde van de hele sector Gehandicaptenzorg. Kijken we naar de onderliggende cijfers, dan zien we voldoende aanknopingspunten voor verbetering. Over de interne communicatie blijken onze medewerkers meer tevreden dan hun ‘gemiddelde’ collega’s elders. Op andere onderdelen doen we het echter slechter dan gemiddeld, bijvoorbeeld op het gebied van arbeidsomstandigheden en ontwikkelingsmogelijkheden. Betrokken Het onderzoek geeft ook een beeld van rolduidelijkheid en de betrokkenheid bij medewerkers. Op rolduidelijkheid scoren onze medewerkers ons hoger dan gemiddeld. Dat neemt niet weg dat ook bij ons 47,5% van de medewerkers onduidelijkheid ervaart over prioriteiten, werkwijze of de eigen rol. Ook op de dimensie betrokkenheid bij de organisatie scoren we niet slecht. Die ligt op 66,2% (branche: 65,3%). Van al onze medewerkers had 11,2% ten tijde van het onderzoek een vertrekintentie. Voor de hele branche ligt dit percentage op 12,2. Werk aan de winkel In 2006/2007 hebben we de medewerkerstevredenheid gemeten als onderdeel van de landelijke benchmark gehandicaptenzorg. Dat onderzoek had een andere methodiek. Daardoor is een vergelijking lastig te maken. De conclusie lijkt echter gerechtvaardigd dat de tevredenheid van onze medewerkers is gedaald. De doorgevoerde bezuinigingen vormen een voor de hand liggende verklaring. In 2006/2007 scoorden we in de hoogste categorie (A) en in 2010 doen we het niet beter dan gemiddeld. We willen het echter niet laten bij de – ook wel wat gemakkelijke – hypothese dat het hoofdzakelijk aan de bezuinigingen ligt. Daarom hebben we tijd en geld ingeruimd voor bespreking van de uitkomsten in alle teams van de organisatie. De opdracht was om twee trotspunten en drie verbeterpunten te benoemen met een bijbehorend
plan van aanpak. Zo geven we medewerkers zelf verantwoordelijkheid voor verbeteringen die ze kunnen bereiken. Daarnaast geven we ruimte om twee ‘hinderpunten’ aan te wijzen: knelpunten waar medewerkers op locaties niets aan kunnen veranderen, maar die wel de aandacht van het hogere management of de Raad van Bestuur verdienen. Invloed op tevredenheid cliënten Uit de rapportages van teams zal een algemeen beeld ontstaan dat we bespreken met de centrale medezeggenschapsorganen voor medewerkers en cliënten. De acties die daaruit voortvloeien, nemen we mee in onze werkplancyclus 2012. We zijn zeer tevreden over de opbrengsten van het medewerkerstevredenheidsonderzoek. We kunnen iets met deze resultaten. Als het waar is dat medewerkerstevredenheid een goede voorspeller is van cliënttevredenheid, dan is het onderzoek onder medewerkers van aantoonbaar belang voor het verbeteren van de kwaliteit van zorg.
ACTIEPUNTEN
2011
• teambesprekingen over uitkomsten onderzoek • uitvoeren plannen van aanpak op locatieniveau • uitkomsten bespreken met medezeggenschapsorganen
31
32
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Sociaal beleid Vrijwilligers geven een 8 Bijna duizend vrijwilligers zetten zich in voor de cliënten van de Gemiva-SVG Groep. Zonder hun medewerking zou de zorg absoluut verschralen. Wij zijn ontzettend blij met hun inzet, creativiteit en duurzame verbondenheid. Om te weten wat zij van ons vinden, voeren we in 2010 een onderzoek uit naar hun tevredenheid, motivatie en ervaringen.
Van de 920 verstuurde vragenlijsten ontvangen we er 390 terug. Dat betekent een respons van 42,4 %. De meeste vrijwilligers komen eens per week voor hun cliënt(en) of bezigheden in actie. Hun motivatie ligt in het helpen van andere mensen en het hebben van een zinvolle tijdsbesteding. Bijna een derde deel van de vrijwilligers is via familie, bekenden of vrienden met ons in contact gekomen. Een ander derde deel leerde ons via maatschappelijke netwerken (kerken, verenigingsleven of vanuit een werk- of stagesituatie) kennen. Gemiddeld zijn de huidige vrijwilligers al zeven jaar actief. Elf procent is zelfs langer dan 15 jaar aan dit werk verbonden. 421 activiteiten De ondervraagde 390 vrijwilligers participeren samen in 421 activiteiten. Het grootste deel van hun inzet vindt plaats bij activiteiten als paardrijden, fietsen, zwemmen, muziekles, koken, kerkbezoek, het NAH-café, etc. Andere gebieden waarop vrijwilligers zich inzetten zijn vervoer, klussen, taallessen en individueel bezoek in een één-opéén situatie. Tevreden 95% van de vrijwilligers geeft aan dat het duidelijk is wat er van hen wordt verwacht. De taakverdeling tussen vaste medewerkers en vrijwilligers is voor 92% duidelijk. Hetzelfde percentage vindt dat het vrijwilligerswerk goed aansluit bij de eigen interesses. Ook de scores op vragen over de kwaliteit van het inwerken, de contactmomenten, de ontvangen waardering, de beschikbaarheid van voldoende ondersteuning en de betrokkenheid van het management zijn positief: steeds is ten minste 80% het er (helemaal) mee eens. Het gemiddelde rapportcijfer voor de tevreden-
heid over de begeleiding vanuit en de samenwerking met de locatie is een 8. De werkomgeving – waaronder de beschikbaarheid van informatie en vergoedingsregelingen – scoort eveneens een 8. Voor de mogelijkheden tot persoonlijke ontwikkeling ligt de score iets lager, op een 7. 20% van de vrijwilligers vindt dat er niet voldoende scholing- of cursusmogelijkheden voor hen zijn. De algemene tevredenheid ligt op een 8 en 92% zou kennissen, vrienden of familie aanraden om óók vrijwilligerswerk bij ons te doen. Verbetermogelijkheden Op de vragen die we hebben gesteld over verbetermogelijkheden gaven 175 vrijwilligers een reactie. Samen opperden zij 367 onderwerpen. Het merendeel daarvan valt in de categorie opleiding, scholing, informatievoorziening, begeleiding en aansturing. Met een aantal van deze punten gaan we in 2011 aan de slag. We zijn blij met de input die de vrijwilligers hebben geleverd en stellen vast dat het met betrekkelijk eenvoudige middelen mogelijk bleek om een waardevol ‘vrijwilligerstevredenheidsonderzoek’ uit te voeren.
ACTIEPUNTEN
2011
• vrijwilligers informeren over scholingsmogelijkheden en vergoedingen • alle vrijwilligers ontvangen personeelsblad LINK
WEEK
40
VRIJDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
8 OKTOBER
DONDERDAG
OFFICIËLE OPENING MANEGE
ZATERDAG
33
DE HOEKSE GANG
Maatschappelijke stage in een nieuwe wereld “Ik had geen ervaring met mensen met een verstandelijke handicap, maar alles is goed gegaan. De cliënten waren aardig, we hebben veel gelachen”, aldus Peter van Erk die samen met zijn vriend Jelle Bodegom een maatschappelijke stage heeft gelopen bij manege De Hoekse Gang, een woon- en werklocatie voor mensen met een verstandelijke handicap in Bergambacht. Alle jongeren in het voortgezet onderwijs moeten dertig uur vrijwilligerswerk, de maatschappelijke stage, doen. Peter en Jelle fietsen op weg naar school dagelijks langs De Hoekse Gang. Dit bracht hen op het idee eens te bellen. En ze waren welkom. Op zaterdagochtend tussen half negen en half elf hebben ze diverse dingen gedaan op De Hoekse Gang. Jelle: “We zijn met de bewoners naar de winkel gegaan, we hebben gefietst en meegewerkt in de manege. Het was positief die stage, je leert dingen die je anders niet doet. Ik weet nu beter hoe ik moet omgaan met mensen met een verstandelijke handicap. Ik ga zeker nog een keer langs”. Ook Peter vond de stage zinvol. “Ik heb geleerd aan te pakken, zelfstandig te werken en initiatief te nemen. Het was leuk met de mensen, we hebben lol gehad. Veel klasgenoten lopen stage bij hun eigen sportclub. Dat hadden wij ook kunnen doen, maar ik denk dat we hier meer geleerd hebben. Het was voor ons toch een nieuwe wereld, het is me 100% meegevallen.”
34
WEEK
39
WEEK
DINSDAG ZONDAG
MAANDAG
28 SEPTEMBER
SEPTEMBER
30 SEPTEMBER
WOENSDAG
NIEUWE DAGBESTEDINGSLOCATIE IN SLIEDRECHT
28
39
DONDERDAG VRIJDAG
ZATERDAG
BEJEGENINGSKOFFER WINT AANMOEDIGINGSPRIJS
NIEUWE DAGBESTEDINGSLOCATIE IN SLIEDRECHT
Op 28 september begint in gebouw 't Vlot in Sliedrecht een dagbestedingsgroep voor volwassenen met een verstandelijke beperking. De dagbesteding is in eerste instantie opgezet voor thuiszitters van woonlocatie De Hooghe Dijck, maar is ook toegankelijk voor externe cliënten. De activiteiten hebben een soosachtig karakter. Ontmoeting en creatieve activiteiten staan centraal. De dagbesteding is op dinsdag en donderdag open van 09.30 tot 16.00 uur en is organisatorisch een dependance van activiteitencentrum Het Witte Huis in Dordrecht. 't Vlot zit op de begane grond van het nieuwe gebouw van woonlocatie De Hooghe Dijck.
30
SEPTEMBER
BEJEGENINGSKOFFER WINT AANMOEDIGINGSPRIJS
Lenie Turk en René Kruys, medewerker en cliënt van de Gemiva-SVG Groep, ontvangen op 30 september een aanmoedigingsprijs in de categorie Beste Praktijkproduct van de Gehandicaptenzorgprijs 2010. Zij krijgen de prijs voor hun koffer ‘Ben ik in beeld?’, een hulpmiddel voor medewerkers en cliënten om te praten over bejegening. De prijs bedraagt 2.500 euro. De Gehandicaptenzorgprijs is een initiatief van de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) en is dit jaar voor de derde keer uitgereikt. Het is de eerste keer dat de prijs is uitgereikt in de categorie Beste praktijkproduct. De prijs stimuleert wetenschappelijk onderzoek in de gehandicaptenzorg en het slaan van een brug tussen onderzoek, beleid en praktijk binnen of tussen instellingen.
1
OKTOBER
HEROPENING HERNIEUWDE WOONVORM DEN HAAG
Bij een grondige verbouwing van de Woonvorm Den Haag zijn de dertig kamers omgebouwd tot zeventien ruime appartementen die voldoen aan de hedendaagse eisen. Tijd voor een feestelijke heropening en een nieuwe naam. Want nu er meer woonvormen in Den Haag zijn, is een andere naam gewenst. Deze wordt tijdens de feestelijke heropening op 1 oktober op onthuld door een goochelaar en twee cliënten die al bijna net zo lang in de woonvorm wonen als dat deze oud is. De woonlocatie gaat verder onder de naam Gelderhof.
WEEK
39
VRIJDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
1 OKTOBER
DONDERDAG
ZATERDAG
35
HEROPENING HERNIEUWDE WOONVORM DEN HAAG
Kwaliteit Nieuw HKZ-certificaat is binnen “De organisatie investeert erg veel in deskundigheidsbevordering van medewerkers en laat veel ruimte voor professionele creativiteit. De doorvertaling van de organisatiecultuur is ook sterk. Cliëntfocus is daarmee nadrukkelijk aanwezig op alle niveaus en binnen alle geledingen van de organisatie. Veel activiteiten zijn er dan ook op gericht om de kwaliteit van de zorgverlening verder te verbeteren.” Aldus certificerende instelling Lloyd’s Register (LRQA) die ons kwaliteitsmanagementsysteem in 2010 opnieuw beoordeelt. Tijdens de hercertificatie-audit constateert Lloyd’s drie gebieden waarop ons beleid of de uitvoering daarvan afwijkt van de norm: • de registratie van opiaten; • de stichtingsbrede analyse van de uitkomsten van functioneringsgesprekken; • de documentatie rond het ontwikkelen en beoordelen van nieuw zorgaanbod. Voor deze drie onderwerpen stellen we een plan van aanpak op, dat LRQA beoordeelt. Dit leidt uiteindelijk tot hercertificatie op 7 januari 2011. Interne audits Ons kwaliteitsmanagementsysteem bestaat uit een planning- en controlecyclus en een uitvoerig systeem van kwaliteitsdocumentatie dat via intranet toegankelijk is en op locatieniveau vertaald is in locatiehandboeken. Via interne audits toetsen we het gebruik van de vastgelegde voorschriften en procedures. Daarbij is ook in 2010 het uitgangspunt dat we onze processen niet voor niets hebben vastgelegd, maar dat afwijkingen, mits beargumenteerd en gedocumenteerd, niet op voorhand verkeerd zijn. In 2010 zijn er in ongeveer vijftig locaties interne audits uitgevoerd. Daarbij waren twintig auditteams betrokken. Zij zoomen in op zes thema’s: • cliënten met moeilijk verstaanbaar gedrag; • voeding en voedselveiligheid; • machineveiligheid; • verzuimbeleid; • schoonmaakbeleid; • tillen en transfers.
Uitkomsten van interne audits leggen we vast in verzamelrapportages. De aanbevelingen bespreken we in ons Centraal Management Team. We stellen bestuurlijke prioriteiten en overleggen daarover met de Groeps Cliënten/VertegenwoordigersRaad (GCVR). De actiepunten verwerken we in onze planning- en controlecyclus. De uitkomsten van de afzonderlijke audits krijgen een vervolg in een plan van aanpak dat de clustermanager en het locatiehoofd opstellen voor de betreffende locatie. We verwijzen u graag naar ons Jaardocument Zorg voor een indruk van de uitkomsten per auditonderwerp (www.gemiva-svg.nl/jaarverslag). Waarderend auditen We willen de opbrengst van het intern auditen in de toekomst verhogen. Om dat te bereiken gaan we in 2011 werken met de methode ‘waarderend auditen’. Daarbij kijken we niet alleen of locaties volgens de afspraken werken, maar staan we vooral stil bij een succesverhaal. Dat succes nemen we als uitgangspunt voor het doorvoeren van praktische verbeteringen. De auditteams volgen in het verslagjaar een training om zich deze methode eigen te maken.
ACTIEPUNTEN
2011
• uitvoeren plannen van aanpak opiaten, functioneringsgesprekken en nieuw zorgaanbod • uitkomsten interne audits verwerken in beleid en praktijk • werkwijze ‘waarderend auditen’ toepassen bij interne audits
36
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
Kwaliteit Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg: roeien met gebrekkige riemen In het kader van het landelijk vastgestelde Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg doen wij in 2009/2010 mee aan kostbare en tijdrovende onderzoeken. Met de daarvoor ontwikkelde instrumenten en procedures hebben wij grote moeite. Wij willen ons graag verbeteren, verantwoorden en laten vergelijken. Maar wel op basis van een realistisch tijdschema, deugdelijke instrumenten en een gezonde verhouding tussen inspanning en opbrengst. In 2009 en 2010 discussieert onze branche intensief over de meetinstrumenten voor het Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg die zijn vervaardigd onder verantwoordelijkheid van een breed samengestelde stuurgroep. In onze ogen kunnen die instrumenten en procedures de toets van de praktische, de conceptuele en de methodologische kritiek niet doorstaan. Ook het bestuur van onze branchevereniging komt tot dit inzicht en schort in november 2010 zijn medewerking aan de stuurgroep op. De belangrijkste – en door ons volmondig onderschreven – reden: andere partijen in het traject komen voortdurend hun toezeggingen niet na, maar menen zorgaanbieders onder dreiging van ‘strafkortingen’ wel te mogen houden aan onrealistische termijnen. Zij verplichten ons tot het tegen hoge kosten inzetten van onderzoeksinstrumenten die onvoldoende zijn uitgetest en niet aansluiten op de zorgpraktijk zoals medewerkers en cliënten die ervaren.
gevraagde gegevens. Dit had ook via en beperkte steekproef gekund, maar dat zou betekenen dat we de gegevens niet op locatieniveau kunnen interpreteren en van verbeteracties voorzien. Ons motto: als het toch moet, dan graag zo dat we er ook wat aan hebben. We moeten tot oktober 2010 wachten op de teruglevering van een voor ons bruikbaar bestand, dat we vervolgens zelf met het statistische programma SPSS dienen te bewerken en ‘met de hand’ in een rapportageformat op locatieniveau hebben ingelezen. Die ongeveer 100 locatierapportages bespreken we in 2011 eerst met medewerkers en de lokale medezeggenschapsorganen van cliënten om met hen na te gaan of we wat met de gegevens kunnen. Voor de ‘autoriteiten’ die zich met dit prestigeproject bezig houden is dat echter geen argument. Zij verlangen van ons dat we welgemoed aan een tweede meetoperatie beginnen. We hebben hiervoor bedankt.
Roeien Het zou echter te gemakkelijk zijn om het bij die constatering te laten. Van ons mag een redelijke inspanning worden verwacht om toch met de aangereikte riemen te roeien. Dan hebben we des te meer recht van spreken als het om het beoordelen van deze instrumenten gaat. Daarnaast geldt dat een aantal zorgkantoren ons bij de contractering toch beoordeelt op de mate waarin we zorgprestaties inzichtelijk maken en op cliënttevredenheid meten. Een eenvoudige rekensom leert dan dat het verstandig is om toch tot het uitvoeren van onderzoek over te gaan. Daarom voeren Quality Matters en Effectory in de lente van 2011 een cliënttevredenheidsonderzoek uit. Daarnaast werken we mee aan het meten op zorginhoudelijke prestatie-indicatoren. Voor bijna 3400 volwassen cliënten verzamelen we eind 2009/begin 2010 de
Ervaringen Onze ervaringen met opzet, proces en uitkomsten van de tevredenheidsonderzoeken en de metingen op prestatieindicatoren zetten we in het jaardocument (bijlage 4 en 5) op een rij. In deze stukken gaan we ook in op de kosten van deze trajecten. De lezer mag zelf zijn conclusies trekken. Kijk voor deze informatie op www.gemiva-svg.nl/jaarverslag.
ACTIEPUNTEN
2011
• betekenis geven aan uitkomsten onderzoeken, waar mogelijk verbeterpunten formuleren • op landelijk niveau blijven bijdragen aan voor zorgorganisaties bruikbare meetinstrumenten
WEEK
40
VRIJDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
8 OKTOBER
DONDERDAG
WORKSHOP
ZATERDAG
37
‘ERVAAR ZELF AANGEPAST LEVEN’
Bouwkundigen doen rolstoelervaring op Bij de Gemiva-SVG Groep lopen op elk moment tussen de 50 en 70 huisvestingsprojecten. Bij deze verbouw en nieuwbouw zijn veel externe deskundigen betrokken. Professionals met verstand van bouwkunde en van bouwen voor mensen met een handicap. Maar meestal niet van leven in een rolstoel. Tijdens de workshop ‘Ervaar zelf aangepast leven’ ervaren professionals die regelmatig voor Gemiva-SVG werken, hoe het is om in een rolstoel te leven. Om die ervaring levensecht te maken, bereiden de deelnemers een maaltijd in een al dan niet aangepaste keuken. Een hele opgave voor sommigen. Zoals voor Frank Geerts (foto). Hij zit in een ouder model rolstoel en één been steekt naar voren. Het zit hem flink in de weg in de verlaagde keuken. Ook de anderen hebben moeite met manoeuvreren. “Het is lastig om iets van de grond te pakken en spullen vervoeren is ook moeilijk”, zegt één van hen. “En ik vind het irritant dat ik niet overal bij kan.” De deelnemende bouwkundigen zijn bepaald geen groentjes. Sommigen werken al tientallen jaren – tot grote tevredenheid – voor Gemiva-SVG. Waarom dan toch zo’n workshop? George van Vliet, hoofd Bouw en Huisvesting, is initiatiefnemer: “Natuurlijk hebben de deskundigen met wie wij samenwerken een visie op aangepast wonen en werken. In deze workshop krijgen zij echter de kans om die in de praktijk te testen. En zonodig bij te stellen.”
38
WEEK
39
VRIJDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
1 OKTOBER
ZATERDAG
INFORMATIEMATERIAAL VOOR CLIËNTEN OVER MIDDELEN EN MAATREGELEN
1
OKTOBER
INFORMATIEMATERIAAL VOOR CLIËNTEN OVER MIDDELEN EN MAATREGELEN
Cliënten die te maken hebben met beperkende middelen en maatregelen moeten daar volgens de wet BOPZ over geïnformeerd worden. Daarom krijgen zij voortaan de brochures: ‘Meepraten over beperking van je vrijheid’ (een uitgave van de VGN) en ‘Klachten? Vertel het ons!’ over de klachtenregeling van Gemiva-SVG. Dit is het gevolg van het bezoek van de Inspectie voor de Gezondheidszorg in het kader van middelen en maatregelen. Die noemde het informeren van de betreffende cliënten en hun vertegenwoordigers als verbeterpunt. De behandelaars (AVG-artsen en gedragsdeskundigen) zijn nu en in de toekomst verantwoordelijk voor het informeren van deze cliënten.
1
NOVEMBER
VACATURESTOP PERSOONLIJK BEGELEIDERS OPGEHEVEN
De Raad van Bestuur besluit de vacaturestop voor persoonlijk begeleiders met ingang van 1 november op te heffen. De vacaturestop was nodig om boventallige medewerkers een passende arbeidsplaats in de organisatie te kunnen bieden. Het aantal kwantitatief boventallige medewerkers is op dit tijdstip gedaald tot 2 (1,5 fte) en het aantal kwalitatief boventallige medewerkers tot 7 (4,5 fte). De organisatie blijft voor en met hen op zoek naar een passende arbeidsplaats. Als is vastgesteld dat er geen interne voorrangskandidaat of boventallige collega in de vacante functie geplaatst kan worden, mogen nieuwe persoonlijk begeleiders weer open via interne en externe kanalen worden geworven.
11
NOVEMBER
START JAARTHEMA DUURZAAMHEID
Op de Dag van de Duurzaamheid, 11 november, gaat een nieuw jaarthema van de Gemiva-SVG Groep met een aantal ludieke acties officieel van start. De organisatie staat komend jaar extra stil bij het thema Duurzaamheid, waarbij we streven naar het beperken van ons gebruik van grondstoffen en de productie van afval. Subthema’s zijn: energiegebruik, afval, voeding, schoonmaak en (ver)bouw. De werkgroep zet verschillende middelen in om dit thema onder de aandacht te brengen. Zo daagt ze medewerkers en teams uit een persoonlijk duurzaamheidsproject te formuleren. Ook reikt ze maandelijks een Groene Taart uit aan een locatie met een voorbeeldfunctie op dit gebied.
WEEK
44
WEEK
MAANDAG ZONDAG
1 NOVEMBER
45
DONDERDAG DINSDAG
WOENSDAG
VACATURESTOP PERSOONLIJK BEGELEIDERS OPGEHEVEN
11 NOVEMBER
VRIJDAG
ZATERDAG
START JAARTHEMA DUURZAAMHEID
Financiën Meer doen met minder geld De Gemiva-SVG Groep sluit het jaar 2010 af met een positief resultaat. Het ‘zorgbedrijf’ speelt bijna quitte. We onttrekken daarvoor wel € 0,2 miljoen aan de Reserve Aanvaardbare Kosten. Het resultaat van € 3,7 miljoen (2,78% van de totale opbrengsten; 2009: 0,87%) is in zijn geheel gerealiseerd in de bekostiging van onze accommodaties.
Gemiddeld leveren onze medewerkers in 2010 méér zorg per fulltime medewerker dan in 2009. Dat is de getalsmatige conclusie die je op grond van onze ‘productiecijfers’ mag trekken. De verblijfscapaciteit neemt met 9,1% toe tot 1375 toegelaten plaatsen. Deze uitbreiding realiseren we in de loop van het jaar, waardoor het totale aantal verblijfsdagen wonen met 4,1% stijgt. Het aantal geleverde dagdelen dagbesteding groeit met 4,5% en in de ambulante zorg stijgt onze inzet zelfs met 20,4%. Hier staat tegenover dat onze bekostiging slechts met 1,7% groeit. We zijn dus doelmatiger gaan werken. Niet onlogisch, gezien de ons opgelegde bezuinigingstaakstelling en de gelijktijdige uitbreiding van onze dienstverlening. Veel cliënten en medewerkers hebben daarvoor echter een forse kwalitatieve prijs betaald. Elders in dit verslag zijn we daar al uitvoerig op ingegaan. Kapitaalslasten In het verslagjaar blijft onduidelijk hoe en wanneer de bekostiging van onze accommodaties (de zogenaamde ‘kapitaalslasten’ ) in de toekomst wordt geregeld. Het is de bedoeling dat het huidige - vrijwel risicoloze - bekostigingssysteem wordt vervangen door een systeem van prestatiebekostiging. Afhankelijk van het zorgaanbod, de bezettingsgraad en de geleverde productie kunnen de inkomsten fluctueren. Hierdoor ontstaan nieuwe risico’s voor het vastgoed. Omdat nog niet duidelijk is hoe en wanneer dit systeem wordt ingevoerd, kunnen we de financiële gevolgen voor de waardering van de materiële vaste activa niet voldoende zeker vaststellen. Terwijl dat wel nodig is voor onze financiële verslaglegging. Daarom zijn we in onze jaarrekening over 2010 uitgegaan van het bestaande systeem. In de Jaarrekening 2010 - die
u vindt via www.gemiva-svg.nl/jaarverslag - lichten we dit onderwerp uitgebreider toe. Voorzichtig Onze begroting 2011 is opgesteld met de voor ons gebruikelijke voorzichtigheid. We hebben ons enigszins ingedekt tegen het toenemende risico dat zorgkantoren ons niet volledig kunnen bekostigen voor de diensten die wij aan hun verzekerden leveren. Dat is het gevolg van falend overheidsbeleid. Het Ministerie van VWS boekt onrealistische kortingen in, laat overschrijdingen steeds door de Nederlandse Zorgautoriteit ‘rondrekenen’ en spiegelt de burger tegen beter weten in voor dat er een gegarandeerd recht op zorg is. Zorgkantoren en zorgaanbieders weten beter, maar slagen er helaas niet in het probleem terug te leggen waar het op dit moment hoort: bij de landelijke politiek. Toch verwachten we dat we 2011 met een positief resultaat zullen afsluiten. Om ons financiële beheer te verstevigen, zullen we extra aandacht geven aan het beheren van onze geldstromen, zodat we de financiële lasten (‘geld lenen kost geld’) zoveel mogelijk beperken. Ook het tegen reële condities aantrekken van voldoende vreemd vermogen om onze investeringsplannen voor accommodaties en ICT te kunnen financieren staat prominent op onze agenda. Gezien de kwaliteit van onze financiële huishouding zien we dit met vertrouwen tegemoet. Onze resultatenrekening 2010 vindt u op de volgende pagina. Voor meer details over onze financiële huishouding verwijzen wij u graag naar onze jaarrekening in het Jaardocument Zorg. U vindt dit jaardocument op: www.gemiva-svg.nl/jaarverslag.
39
40
ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
Financiën Resultatenrekening
2010 € x 1.000
2009 € x 1.000
BE D R I J F S O PB R E N G S TE N - Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten - Niet gebudgetteerde zorgprestaties - Subsidies - Overige bedrijfsopbrengsten Som der bedrijfsopbrengsten
125.291 2.900 187 4.192 132.571
123.231 2.470 125 3.806 129.632
BE D R I J F S K O S T E N - Personeelskosten - Afschrijving op materiële vaste activa - Bijzondere waardevermindering van vaste activa - Overige bedrijfskosten Som der bedrijfslasten
86.199 5.927 2.731 32.597 127.453
88.015 5.093 34.004 127.112
BE D R I J F S R E S U LTAAT
5 .1 1 8
2 .5 2 O
Financiële baten en lasten
-1.427
-1.389
R E S U LTA AT U I T G E W O N E BE D R I J F S V OE R I N G
3 .6 9 1
1 .1 3 0
R E S U LTA AT B OE K J AA R
3 .6 9 1
1 .1 3 0
-203 1.178 1.256
-702 1.155 916
-888 2.347 3.691
-150 -63 -26 1.130
RESULTAATBESTEMMING Toevoeging (onttrekking): - Reserve aanvaardbare kosten - Reserve instandhoudingsinvesteringen - Reserve afschrijvingen inventarissen - Reserve huisvestingskosten kleinschalige woonlocaties - Reserve kapitaalslasten extramurale zorg - Algemene reserve
ZATERDAG
WEEK
49
MAANDAG ZONDAG
6 DECEMBER
EERSTE BEWONERS WOONLOCATIE
DINSDAG
WOENSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
41
WEIZIGTPARK KRIJGEN SLEUTEL
“Heel gezellig!” “Half november hoorde ik dat ik hier kon gaan wonen. Begin januari ben ik verhuisd. Dat ging zeker snel, maar daardoor had ik ook weinig tijd om me er zenuwachtig over te maken.” Mirella Schot woont in de nieuwe woonlocatie Weizigtpark in Dordrecht. Voor zowel Mirella als haar moeder Helga is dit een hele verandering. “Al denk ik dat Mirella eerder gewend was dan ik. Ik ben altijd heel druk met haar geweest, dat kan ik nu overlaten aan de begeleiders. Haar loslaten is moeilijk, maar het lukt. Gelukkig wonen we dicht bij elkaar. Daardoor is er veel contact.” Mirella: “In het begin ging ik iedere avond naar mijn ouders. Nu om de dag. Het was ook best spannend, want ik kende de andere mensen die hier wonen nog niet. Maar het is heel gezellig! We eten vaak met elkaar en drinken samen koffie. Gisteren zijn we met zijn allen naar de schouwburg geweest.” Mirella doet haar huishouden zo veel mogelijk zelf. “Ik ben één dag in de week minder gaan werken. Op vrijdag heb ik tijd om mijn huis schoon te maken. Boodschappen doe ik met mijn moeder. De leukste klus? Dat ik nu zelf mag strijken! Dat vind ik het leukst.” Helga: “Had ik dat geweten…”
42
WEEK ZONDAG
MAANDAG
46
NOVEMBER
48
WOENSDAG
16 NOVEMBER
1 DECEMBER
NIEUW REANIMATIEBELEID
16
WEEK
DINSDAG
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
START COÖRDINATOR INKOOP • HENDRIKSHOEVE ONDERGAAT VERBOUWING
NIEUW REANIMATIEBELEID
De Groeps Cliënten/VertegenwoordigersRaad (GCVR) stemt op 16 november in met het aangepaste beleid voor reanimatie. Besluiten over reanimatie zijn zeer ingrijpend voor cliënten, familieleden en medewerkers. Dat vraagt om zorgvuldig handelen. Het vernieuwde beleid geeft duidelijkheid over de uitgangspunten van de Gemiva-SVG Groep over (niet-)reanimatie en de bijbehorende verantwoordelijkheden en bevoegdheden van medewerkers.
1
DECEMBER
START COÖRDINATOR INKOOP
Vanaf 1 december 2010 kent de Gemiva-SVG Groep een nieuwe functie: coördinator Inkoop. Deze coördinator neemt een aantal centrale inkoopdossiers op zich, waaronder de vervoerscontracten. Daarnaast fungeert hij als centraal coördinatiepunt voor de inkoop. Stichtingsbreed wordt heel veel ingekocht op allerlei manieren. In een aantal gevallen is daar behoorlijk op te besparen door centrale of regionale afspraken te maken. Soms zijn locatiehoofden of clustermanagers op zoek naar een manier om producten op een goede manier in te kopen en vaak kunnen locaties/regio’s van elkaar leren als het om inkoop gaat. Vanwege de belangen van de zorg is gezocht naar iemand die ook daar de nodige ervaring heeft.
1
DECEMBER
HENDRIKSHOEVE ONDERGAAT VERBOUWING
Begin december 2010 is een begin gemaakt met de verbouwing van de voormalige woonboerderij Hendrikshoeve in Numansdorp tot een woonlocatie voor twintig mensen met een verstandelijke handicap. Naar verwachting gaat de woonlocatie in het najaar van 2011 open. Na woonlocatie Debussyring in Oud-Beijerland, logeerhuis De Bijenkorf en woonlocatie De Wetering in ‘s-Gravendeel is Hendrikshoeve de vierde woonlocatie die de Gemiva-SVG Groep in vijf jaar tijd start in de Hoeksche Waard. Er zijn plannen voor nog meer woonlocaties.
WEEK
49
WOENSDAG ZONDAG
MAANDAG
DINSDAG
8 DECEMBER
DONDERDAG
VRIJDAG
ZATERDAG
43
ZUIDWESTER VERHUIST NAAR NIEUWBOUW
Zelf in beweging met de groep In december 2010 wordt het nieuwe pand van activiteitencentrum Zuidwester in gebruik genomen. Een licht en functioneel gebouw met een mooie gymzaal. Janine Baak werkt twintig jaar op groepen met eenvoudige activiteiten, vaak met cliënten met een meervoudige handicap. Ze vertelt: “Toen dit gebouw werd getekend, hadden we nog een bewegingsagoog. Hij vertrok en door de bezuinigingen werd hij niet vervangen. Het heeft even geduurd voor wij zelf met beweging aan de slag gingen. We moesten ons ritme vinden in het nieuwe gebouw én het vertrek van collega’s verwerken. Nu gebruikt iedere groep de gymzaal, al is het anders. Vroeger begeleidden we onze groep bij beweging met zijn drieën: de bewegingsagoog, een collega en ik. Zo kreeg iedereen aandacht, onze cliënten hebben één begeleiding nodig. Nu ben ik alleen met acht cliënten. Ik mis de kennis en ervaring van een bewegingsagoog. Het klimrek of de ringen mag ik niet gebruiken. Onze groep heeft echter geen grootse activiteiten nodig. Over een bank lopen met een pilonnetje dat in een hoepel moet worden gelegd, is voor onze cliënten al een uitdaging. Een bal in een ring gooien soms een overwinning. Er gaat een stimulerende werking uit van de ruimte. Toch zou het fijn zijn als er een paar uur in de week iemand was met verstand van beweging.”
WEEK
JANUARI
19
APRIL
WEEK
NOVEMBER ZONDAG
FEBRUARI
8
JAARBERICHT 2010 WOENSDAG
DECEMBER
MAANDAG
WEEK
ZATERDAG
MEI
WEEK
27
MAART WEEK
DINSDAG
5 WEEK
DONDERDAG
JUNI
23
SEPTEMBER
JULI
WEEK
VRIJDAG WEEK
WEEK
4
36
AUGUSTUS
Centraal Bureau • Postbus 604 • 2800 AP Gouda • Telefoon (0182) 57 58 00 • www.gemiva-svg.nl
OKTOBER
8
