• Wat is palliatieve zorg? • Waar denk je aan bij palliatieve zorg?
2
Definitie Palliatieve zorg (WHO 2002)
Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van leven verbetert van patiënten en hun naasten, die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening, door het voorkomen en verlichten van lijden door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en behandeling van pijn en andere problemen van lichamelijke, psychosociale en
levensbeschouwelijke aard.
3
Palliatieve zorg is: Palliatieve zorg richt zich op het verbeteren van de kwaliteit van leven van bewoners/cliënten die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening. Bij palliatieve zorg is het volgende van belang: • het behandelen van pijn en andere symptomen • het voorkomen en oplossen van psychologische en sociale problemen • aandacht voor zingeving en spiritualiteit • het ondersteunen van de bewoner/cliënt om zo actief mogelijk te kunnen leven • het ondersteunen bij het afronden van het bestaan en bij het nemen van afscheid • het helpen van naasten in het omgaan met de zieke en bij de rouwverwerking na het overlijden.
4
Palliatieve zorg • Aan wie? • Door wie? • Waar?
• Hoe?
5
Markering
Curatieve fase → behandeling gericht op genezing Palliatieve fase → behandeling gericht op kwaliteit van leven Terminale fase → behandeling gericht op de kwaliteit van sterven
6
7
Ziektebeloop in de palliatieve fase (murray)
8
Totale zorg
Cruciaal is het streven naar compleetheid in de palliatieve zorg. Er is niet alleen aandacht voor de lichamelijke aspecten van het ziek zijn, maar ook voor de psychische, sociale en spirituele facetten. Samen vormen zij, de totale zorg
Multidisciplinaire samenwerking is hierbij een voorwaarde. Dit vraagt zowel kennis, attitude als vaardigheden van de hulpverlener.
9
Symptoom (klachten) bestrijding
De symptomen van het ziek zijn bestrijden, zodat de bewoner/client in staat is om zijn laatste levensfase zo in te vullen als hij zelf wil en in de rollen die hij zelf wil.
•
Bij palliatieve zorg ligt de nadruk op zorg (care) en niet op behandelen (cure)
Palliatieve zorg is niet gericht op het toevoegen van dagen aan het leven, maar op het toevoegen van leven aan de dagen.
10
Medicatie Geloof
Lichamelijke factoren
Angst
Omgeving
symptoom
Stemming
Eerdere ervaringen Vermoeidheid 11
kennis
Verdere teksten
Medicatie Geloof
Lichamelijke factoren
Angst
Omgeving
Bewoner/client
Stemming
Eerdere ervaringen Vermoeidheid 13
Richtlijnen Palliatieve zorg, richtlijnen voor de praktijk , de Graeff et al. (2010) www.pallialine.nl
14
Attitude
15
Wat als je weet dat je nog maar even te leven hebt? Denk goed na, wat is dan voor jou belangrijk?
-
Bijzijn van mijn liefsten Goede zorg Afscheid nemen Respectvolle bejegening Deskundig personeel Geen pijn Niet teveel verschillende mensen Laatste wensen
16
Behoeften in de palliatieve zorg • • • • • • • • •
Pijn en symptoombestrijding Communicatie over pijn en symptoom bestrijding Informatie over het ziekteproces Emotionele steun bij verwerking ziekte Steun bij problemen tussen bewoners en naasten Spirituele begeleiding en rituelen Begeleiding bij beslissingen rondom het levenseinde Ondersteuning oa bij afscheid nemen Steun bij verliesverwerking Franke en Willems, 2000
17
Basisprincipes Palliatieve zorg en de rol van de verzorgenden
(attitude en vaardigheid)
• Anticiperen (vooruitkijken) • Continue professionele houding • Betrokkenheid
• Respect voor de autonomie • Werken in teamverband
18
Communicatie – www.palliatievezorginbrabant.nl
19
“Ze zijn de hele dag met mij bezig, maar geen mens kijkt
naar mij om”
Bij uitstek heeft iemand die weet dat hij niet meer lang te leven heeft, de fundamentele behoefte om gehoord, gezien, en gekend te worden en te ervaren dat zijn leven er toe doet en ertoe gedaan heeft.
Ieder mens heeft levens of zinsvragen. Ze worden zelden op een directe manier gesteld. Het zijn vragen die onder de oppervlakte leven. Mensen komen er pas mee als er tijd en ruimte is.
Het bieden van goede palliatieve zorg is daarom belangrijk en jullie hebben de mogelijkheid om deze behoefte in zorg waar te maken.
20
Communicatie
vaardigheid
NIVEA – Niet – Invullen – Voor – Een – Ander Marinus van den Berg
21
Tijdig praten over het levenseinde: Waarom?
Overplaatsingen in de laatste levensfase 70 60 50 40 30 20 10 0 thuis
verzorgingshuis
verpleeghuis
woonsituatie 3 mnd voor overlijden
ziekenhuis
plaats van overlijden
Voorkom misverstanden rondom het levenseinde
Tijdig praten over de dood www.knmg.nl /tijdigpratenoveroverlijden (2011)
24
Einde levensbeslissingen • • • • • •
Versterven Medisch zinloos handelen Staken (of niet starten) van kunstmatige toediening van vocht en voeding Afzien van behandeling Reanimatie/niet reanimeren Sedatie
Levens beëindigend handelen • Euthanasie • Hulp bij zelfdoding • Levens beeindiging zonder verzoek
25
Consultatieteam Palliatieve Zorg Telefonisch advies 8 - 20.00 uur
7 dagen per week T. 0900 – 297 16 16 26
websites • • • • •
www.pallialine.nl www.palliatief.nl www.palliatievezorg.nl www.ikz.nl www.vptz.nl
27
Sterven Het leven van iemand is uniek Zijn/haar sterven ook Wij hebben een rol Laat deze professioneel, duidelijk en bescheiden zijn……
Remember me
28
Bedankt voor jullie aandacht
!
•
29
