Wat heb je aan dit boekje? Je leert:

Soms kun je je als ouder meer een politie-agent voelen dan een leuke vader of moeder. Je hoort jezelf mopperen en voor de zoveelste keer hetzelfde zeggen tegen je kind. Misschien is het tijd je even te verdiepen in de kunst van het opvoeden. Opvoeden gaat niet vanzelf. Het vraagt geduld, begrip en kennis van kinderen. Kortom: kinderen opvoeden is een vak. Wat heb je aan dit boekje? Je leert: •  •  •  •  • 

hoe je op een prettige manier met je kind praat hoe je kind zich door jou gezien en gehoord voelt hoe je omgaat met (heftige) emoties van je kind hoe en wanneer je een compliment geeft waarom en hoe je voor jezelf moet zorgen

Misschien denk je nu: heel leuk, maar wat heb ik eraan? Het resultaat van deze stappen: •  •  •  •  •  •  •  • 

je kind krijgt meer zelfvertrouwen je kind wordt vrolijker je kind gaat beter naar je luisteren je kind heeft minder faalangst jullie hebben samen meer plezier jullie krijgen een betere relatie met elkaar je voelt je zekerder als ouder je geniet meer van je kind

Het lijkt wel toveren, maar dat is het echt niet. Het vraagt zeker in het begin veel aandacht van jouw kant. Vooral omdat je l gewend bent aan een bepaalde manier. Om dat te veranderen kost best wat moeite. Maar het levert echt veel op.

Over de auteur Ik ben Desiree Orij. Ik ben opgeleid als socioloog en kinder- & jeugdtherapeut. Ik help ouders met vragen over hun gezin & opvoeding, bijvoorbeeld door een coachgesprek (live of via skype) met ouders. Regelmatig geef ik workshops en cursussen. Ik schrijf over opvoeden en communiceren met kinderen. Met kinderen bedoel ik trouwens van peuter/kleuter tot jongvolwassene. Opvoeden van kinderen is belangrijk, omdat kinderen de mensen zijn die de toekomst vorm gaan geven. Als zij hebben geleerd om zichzelf te mogen zijn, creatief en zelfstandig te denken en respect hebben voor zichzelf, anderen en de wereld om hen heen, kunnen zij het meest bijdragen aan een betere wereld. Opvoeden is niet altijd even makkelijk. Daar weet ik door de vele gesprekken met ouders alles van. Tegelijk is het heel dankbaar werk en kan het veel voldoening geven. Hopelijk helpt dit boekje je erbij! In de meeste boeken wordt alleen ‘hij’ en ‘hem’ en ‘zijn’ gebruikt terwijl het ook over een meisje of vrouw kan gaan. Ik vind dat storend. Daarom gebruik ik afwisselend de mannelijke als de vrouwelijke vorm. Heb je naar aanleiding van dit boekje, vragen of opmerkingen, neem gerust contact op. Mail naar: [email protected]

stap 1

Kijk naar je kind

Kijken naar je kind: natuurlijk doe je dit al. Maar doe je dit ook weleens zonder dat je iets van je kind wilt? Zonder ‘agenda’? Deze manier van aandacht hebben doet je kind veel goed. Dat hoeft echt niet de hele dag, af en toe een kwartiertje is genoeg. Begin als volgt: Wacht een moment af waarop jij tijd en aandacht hebt en je kind bezig is met iets dat ze leuk vindt. Ga er rustig bij zitten en kijk alleen maar. Neem waar wat je kind doet. Beschouw dit als je persoonlijke onderzoek naar wat je kind eigenlijk leuk vindt en hoe zij speelt. Heeft zij een plan of improviseert hij? Hoe is haar stemming? Het maakt niet uit of het buiten is of binnen. Of hij heen en weer aan het rennen is of met kleine poppetjes speelt. Of ze door een boekje bladert of tekent. Of dat je zoon een computerspelletje doet. Ga erbij staan of zitten en kijk en luister. Als je erbij zit of staat, wil je misschien iets zeggen. Hou je opmerkingen kort en positief. Blijf gewoon af en toe zeggen wat je ziet, zonder dat er een kritisch oordeel in doorklinkt. Maak opmerkingen waaruit blijkt dat je belangstelling hebt. Voorbeelden: “ Ik zie dat het best moeilijk is wat je doet.”

“ Volgens mij vind je dit heel leuk om te doen.”

“ Je gebruikt veel verschillende kleuren, zie ik.”

“ Zooo, jij kunt de bal lang hoog houden!”

Het is nu niet het moment om te sturen, raad te geven of je kind iets te leren. Bedenk dat je kind later alles nog kan leren, maar nu even niet. Als je zin en tijd hebt, kun je vragen of je mee mag doen, en wat jij dan kan doen. Na een minuut of 10 sluit je dit af,dan zeg je bijvoorbeeld: “Dat was leuk. Ik ga nu wat anders doen.” Al doe je dit maar een paar keer per week, je doet je kind er een groot plezier mee. En jezelf ook, omdat je zult merken dat jullie band veel beter wordt. En dat is niet alleen leuk en gezellig. Het betekent ook dat je kind merkt dat jij hem belangrijk vindt en dat je waar hij mee bezig is, respecteert en interessant vindt. Dat geeft hem zelfvertrouwen en zelfrespect. Heel belangrijk in het leven. Wat op de korte termijn voor jou als ouder heel prettig is, is dat hij meer respect krijgt voor jou en zich prettiger gaat gedragen. Het is echt een wisselwerking.

stap 2

Luister echt naar je kind

Dat doe je al, ik hoor het je denken! En ik geloof ook dat je dat denkt. En misschien heb je daar gelijk in. Ik weet nog dat ik leerde om echt te luisteren toen ik op de opleiding voor kindertherapeut zat. “Dat doe ik al’, dacht ik. Thuis bij mijn 14-jarige zoon merkte ik dat ik helemaal niet echt naar hem luisterde. Ik hoorde wel wat hij zei, maar eigenlijk wachtte ik tot hij klaar was met praten zodat ik iets tegen hem kon zeggen. Ik had wel zijn woorden gehoord. Maar had ik ook echt geluisterd? Nee, want dan had ik even gewacht met zelf praten. Dan had ik eerst gereageerd op wat hij mij vertelde.

Op de volgende bladzijde staat een gedicht dat dit mooi verwoordt.

Luisteren Als ik je vraag naar me te luisteren en je begint me adviezen te geven, dan doe je niet wat ik je vraag. Als ik je vraag naar me te luisteren en jij begint me te vertellen waarom Ik het niet zo moet voelen als ik het voel, dan neem je mijn gevoelens niet serieus. Als ik je vraag naar me te luisteren en jij denkt, dat je iets moet doen om mijn probleem op te lossen, dan laat je mij in de steek, hoe vreemd dat ook mag klinken. Misschien is dat de reden waarom voor sommige mensen bidden werkt, omdat God niets terug zegt en hij geen adviezen geeft of probeert dingen voor je te regelen. Hij luistert alleen maar en vertrouwt erop dat je er zelf wel uitkomt. Dus alsjeblieft, luister alleen maar naar me en probeer me te begrijpen. En als je wilt praten, wacht dan even en ik beloof je dat ik op mijn beurt naar jou zal luisteren.

Leo Buscaglia

stap 3

Omgaan met de emoties van je kind

In onze maatschappij vinden we heftige emoties vaak lastig en zelfs gênant. Als iemand zeer geëmotioneerd is, voelen we ons er ongemakkelijk bij. Kinderen hebben vaak heftige emoties. Ouders weten soms niet goed hoe ze ermee om moeten gaan. Vooral met negatieve emoties zoals boosheid, jaloezie, verdriet en frustratie hebben veel ouders moeite. Sommige emoties keuren we af. Andere vinden we gewoon moeilijk om mee om te gaan. We willen dat het snel over is. We denken dat als we er aandacht aan geven, ze nog heftiger worden. En soms is dat ook zo. Maar er komt daardoor ook meer ruimte. Emoties zijn, als ze niet geblokkeerd zijn, altijd tijdelijk. Is dat even fijn! Echt naar je kind luisteren zodat het zich even kan uiten, zorgt ervoor dat de emotie-thermometer van kinderen zakt, zodat er ruimte ontstaat. Voordat die ruimte er is, kan een kind niet goed naar jou luisteren. Het is dus veel effectiever om het kind eerst stoom af te laten blazen door zich te uiten, of de emotie gewoon te mogen voelen. Het is niet zo eng als je denkt. Hulpzinnetjes die je kunt gebruiken om je kind een emotie te laten uiten “Je ziet eruit alsof je je ……. voelt.” “Dat klinkt alsof je je ……... voelt.”

“Het lijkt erop dat je ….…. bent. Klopt dat?” “Ik krijg de indruk dat je je …………voelt.”

Op de stippellijntjes zet je de emotie die jij denktdat je kind heeft. Omdat je niet weet wat je kind echt voelt, stel je het in vragende vorm. En daarna wacht je af. Misschien geeft je kind antwoord. Misschien huilt het verder. Blijf aanwezig en heb vertrouwen dat het over gaat.

Negatieve emoties zijn niet erg. Ze horen bij het leven. En als je daar als ouder even bij kunt stilstaan, zonder oordeel, gewoon als klankbord, dan verdwijnen deze emoties vaak snel weer. Je hoeft ook geen advies te geven of iets op te lossen. Luister en wees aanwezig.

Hier is een lijst met wat emoties en stemmingen om je op gang te helpen als klankbord:

alleen boos enthousiast gelukkig kalm ongeduldig ontspannen sloom trots verliefd vrolijk

bang chagrijnig geduldig geschokt kwaad ongemakkelijk op je gemak somber uitgelaten verrast wanhopig

beledigd dankbaar gefrustreerd geschrokken moe onrustig opgelucht stil uitgeput verveeld warm

benieuwd dapper geïrriteerd gespannen moedeloos ontevreden opgewekt tevreden verbaasd verward woedend

blij eenzaam gekwetst hopeloos nieuwsgierig ontroerd slaperig triest verdrietig verwonderd zenuwachtig

De tussenstand

Wat heb je tot nu toe geleerd? Je hebt geleerd wat het belang is van echt kijken naar je kind. Kijken alsof je haar voor het eerst ziet. Zonder dat jij iets van haar moet. En ook om echt te luisteren. Zodat hij zich gehoord voelt. Dit hoef je echt niet steeds bij alles wat je kind doet of zegt te doen, hoor. Maar doe het wel dagelijks. Neem je voor om bijvoorbeeld na schooltijd, of bij het naar bed brengen, of ’s avonds na het eten jouw eigen programma even op pauze te zetten, en 10 minuten open te staan voor jouw ’privé-onderzoekje’ naar je kind. Ook heb je geleerd hoe je op heftige emoties kunt reageren: met vertrouwen en aandacht. Je hoeft niet veel te zeggen of te doen. Herhaal ongeveer wat je kind zegt. Zeg wat je ziet of merkt. Je bent dan als een klankbord, een spiegel. Je laat merken dat zijn emoties er mogen zijn, waardoor ze, grappig genoeg, verwerkt worden en weer verdwijnen. Resultaat tot nu toe: je kind krijgt meer zelfvertrouwen. Je kind voelt zich gewaardeerd door jou. Dat maakt haar rustiger en gelukkiger.

stap 4

Omgaan met problemen van je kind

Ouders gunnen hun kind natuurlijk een fijne jeugd zonder al teveel hobbels en obstakels. Maar die zijn er natuurlijk wel. Kinderen komen nu eenmaal problemen tegen. Het is belangrijk dat je als ouder kunt accepteren dat ook jouw kind in het leven problemen zal tegenkomen. Hoe moeilijk dit vaak ook is, onze kinderen hebben recht op hun eigen problemen. Zij kunnen van hun problemen leren. Wij kunnen hen daarmee de kans geven om te leren hoe zij hun eigen problemen moeten oplossen. Het helpt als jij als ouder uitstraalt dat je vertrouwen hebt in je kind en in zijn aanpak om met problemen om te gaan. En dat je beschikbaar bent als je kind jou nodig heeft. Dring je niet op. Ga niet ongevraagd adviseren of het probleem oplossen voor je kind als het dat ook zelf kan proberen. Zo ontwikkelt zij zelfvertrouwen en zelfstandigheid. Dus: als er geen levensgevaar is (want dan moet je natuurlijk onmiddellijk ingrijpen), hou je je op de achtergrond. Je bent wel beschikbaar als klankbord. Proberen betekent ook dat niet alles meteen goed zal gaan. Dat hoort erbij en dat is een leerproces. Je kind is aan het leren. Gun hem dat. Hou je adviezen, terechtwijzigingen, ‘zie-je-wels’ en ‘had-nou-maar-naar-mij-geluisterd’ vóór je! Je kunt wel zeggen: “Als ik je kan helpen, hoor ik het wel van je”. Als je kind je nodig heeft, zal het een vraag moeten stellen aan je. Hulp vragen is ook een belangrijke vaardigheid. En dan is het natuurlijk heel fijn als je daaraan tegemoet komt. Er zijn ook kinderen die altijd meteen om hulp vragen terwijl ze het best zelf kunnen (proberen). Moedig ze aan het zelf te doen en ga dan zelf juist iets anders doen. Ga er niet bovenop zitten. Geef ze ruimte om te proberen, zonder jouw bemoeienis.

En nu jij!

Begin meteen. Vandaag nog of, als dat echt niet kan, morgen. 1. 

Neem 10 minuten per dag de tijd om rustig bij je kind te zitten en aandacht te hebben voor wat ze doet en wat ze leuk vindt. Zeg weinig, en als je wat zegt, hou het kort. Wees belangstellend. Stel wat vragen uit interesse. Na 10 minuten ga je wat anders doen.

2. 

Als je kind iets aan jou vertelt, en het kan, dan stop je even met wat je aan het doen was en ga je alleen maar luisteren. Herhaal af en toe wat hij zegt om te laten merken dat je hem hebt gehoord. Je hoeft geen advies te geven of een mening. Jouw belangstelling is meestal genoeg. Wacht tot je kind het gesprek afrondt.

3. 

Als je kind een (heftige) emotie heeft, doe je eigenlijk hetzelfde als hierboven: je hebt aandacht en herhaalt wat hij zegt. Je kunt bovendien proberen te raden wat zij voelt, bijvoorbeeld: “je klinkt verdrietig.”

4. 

Zit je kind ergens mee, dan luister je gewoon weer zoals boven beschreven. Door zo te luisteren, te herhalen en het gevoel te benoemen, stimuleer je het denkproces bij je kind en zal zij makkelijker zelf tot een oplossing komen (die ze wel of niet aan je vertelt). Straal vertrouwen uit. Zeg eventueel: ‘Als ik je kan helpen, hoor ik het graag.”

Dat is allemaal leuk en aardig, maar hoe zit dat met

pubers?

Pubers vinden het maar raar als je ineens naast ze komt zitten en vol belangstelling bent voor wat zij doen. Gun je puber zijn eigen ruimte. Je kunt wel wat bewuster aandacht hebben op momenten dat zij iets aan je vertelt. Uit onderzoek blijkt dat veel pubers eraan twijfelen of hun ouders wel echt van ze houden. Raar maar waar. Dat komt natuurlijk ook door hun eigen gedrag: ze duwen je weg als je te dichtbij komt, schelden je uit als ze boos zijn, trekken zich in hun eigen wereldje terug, en willen vaak niet dat je je ergens mee bemoeit. Geen wonder dat je als ouder automatisch wat afstand neemt. Dat ze gaan twijfelen aan jouw liefde voor hen is wel naar, en onterecht. Dus wat kun je doen?

Beste ouder van een puber:

- 

Luister als ze je wat vertelt, liefst zonder commentaar. Wees benieuwd naar haar eigen mening. Je stimuleert zo het denkproces bij je puber. Het denken en voelen in de pubertijd maakt rare en soms extreme sprongen. Bijt op je tong. Verwonder je, maar hou je kritiek of goede raad voor je als daar niet om wordt gevraagd.

- 

Knuffel hem af en toe, ongevraagd. Even een aai over de bol, knuffel, kus op de wang. Trek je niks aan van de reacties: ”Getsie” “Doe ff normaal!”. Maar doe het natuurlijk niet op een moment dat je hem in verlegenheid brengt (waar z’n vrienden, zusje, voetbaltrainer bij staat).

- 

Bij rare reacties van je puber, denk dan: “Het is niet persoonlijk”. Probeer het van je af te laten glijden. Pubers zitten in een soort storm: van hormonen, groepsdruk, een verbouwing in hun hersenen. Het gaat over. Het is wel raadzaam je puber consequent aan de regels en afspraken te houden. Maar trek je de puberale reacties niet persoonijk aan.

- 

Bedenk iets dat jouw puber leuk vindt (of vraag het!) en kies een dag om dat samen te gaan doen. Alleen met vader of moeder. Dat kun je bijvoorbeeld eens in het half jaar doen. Suggesties: naar de film, winkelen, survivallen, een speciaal museum, workshop make-up, karten, slipcursus, theater, cabaret.

stap 5

Respecteer je kind en geef het ruimte

Je helpt je kind een positief en realistisch zelfbeeld te ontwikkelen door je kind te behandelen zoals je zelf behandeld wilt worden en zoals je je goede vrienden behandelt. Logisch toch? Maar gebeurt het ook? Misschien heb je het idee dat je streng en bozig moet zijn om te zorgen dat je kind luistert. En soms is dat ook even nodig. Maar vaker roept deze manier juist innerlijke weerstand en verzet op, dus bereik je uiteindelijk het tegenovergestelde. Je kind met respect behandelen, houdt onder andere in dat je je kind: • 

nooit uitlacht

• 

niet terecht wijst in het bijzijn van anderen (als dat kan)

• 

hem bedankt als hij iets voor je heeft gedaan

• 

je excuses aanbiedt als je iets verkeerds hebt gedaan, net zoals je dat bij een goede vriend zou doen. Niet zielig of slachtofferachtig, maar rustig en in evenwicht.

Ook raad ik je aan om je kind met rust te laten als het niet nodig is dat je je met haar bemoeit. Ik merk dat veel ouders allerlei raadgevingen, tips of adviezen geven, op momenten dat dat niet nodig is, bijvoorbeeld als hun kind aan het spelen is.

Ouders zeggen bijvoorbeeld: “Nee, zo hoort het niet. Het moet anders.” “Laat mij het maar even doen.” “Waarom ga je niet met je nieuwe … spelen?” Het is goed bedoeld, maar niet nodig. Je kind kan leren om zichzelf te vermaken. Ze kan ook zelf proberen hoe iets moet, en iets oplossen. Ik zei het al eerder bij ‘omgaan met problemen’: Je kind kan ook leren om jouw hulp te vragen. Deze vaardigheid komt verder in het leven heel goed van pas: rustig om hulp kunnen vragen. Als je kind ergens mee worstelt en je kunt het als ouder niet meer aan zien, kun je zeggen: “ als ik je kan helpen, hoor ik het wel.” Zolang er geen levensgevaar is of de huisregels worden overtreden, probeer je je er niet of weinig mee te bemoeien. Zo geef je je kind ruimte om te ’zijn’.

stap 6

Complimenten geven

Het volgende advies is: geef weinig maar dan wel op een goede manier complimenten. Ouders geven veel complimentjes aan hun kind. Alle tekeningen zijn mooi. Alle voorstellingen zijn geweldig. Goed gespeeld. Goed je best gedaan. Het is uit alle liefde dat ouders dit doen, maar ik raad het toch af. Want wat geef je je kind eigenlijk voor boodschap?

Ik let steeds op je en beoordeel wat je doet. Het is belangrijk dat je het goed doet. Je kunt je wel voorstellen dat dit een recept is voor het ontwikkelen van faalangst. Daar kampen veel kinderen (en volwassenen) mee. Dat heeft te maken met de normen en waarden in onze maatschappij. We vergelijken onszelf met (betere) anderen; we moeten succesvol zijn, presteren en altijd ons best doen. Door steeds te zeggen wat jij ergens van vindt (ook al is het positief commentaar), maak je je kind ook afhankelijk van de goedkeuring van anderen.

Maar faalangst staat juist in de weg. Doe jezelf en je kind een plezier en stop met het verwachten van of steeds benoemen van succes en prestaties. Wat beter helpt is: vertrouwen hebben in je kind en diens weg. Aandacht hebben voor wat zij leuk vindt. Ruimte geven voor het doen van ontdekkingen, probeersels, dus ‘mislukkingen, fouten’. Die zijn helemaal niet erg! Sterker nog, die zijn nodig om verder te komen. Terug naar het geven van veel complimenten: zoals gezegd geven ze een verkeerde boodschap af. Daarnaast zijn complimenten vaak te vaag. Waarom is de tekening mooi? Wat was er goed aan de voorstelling? Natuurlijk mag je best af en toe een compliment geven. Maar doe het dan zo:

Een goed compliment bestaat uit 3 kenmerken:

Het is welgemeend en eerlijk. Het is zo specifiek mogelijk. Het is gekoppeld aan een kwaliteit of eigenschap van je kind.

Recept voor een goed compliment 1. je geeft alleen een compliment als je het echt meent. Kinderen hebben feilloos door of je echt eerlijk bent. 2.  je vertelt precies wat je zo goed/leuk/bijzonder/mooi/knap vindt. 3.  je noemt de eigenschap van je kind of een andere situatie waarin je kind dit talent laat zien. Zo leert je kind iets over zichzelf. Bovendien moet hij wel geloven dat de ‘prestatie’ komt door een eigenschap van zichzelf. Voorbeeld: Je kind maakt een tekening en gebruikt veel prachtige kleuren. Je zegt: “Ik zie dat je heel veel kleuren gebruikt.” (je beschrijft zonder oordeel en precies waar je het over hebt) “ ik vind het heel mooi zoals jij de kleuren bij elkaar gebruikt, dat kun je goed.” (waardering en benoemen van eigenschap). “Dat zie ik ook aan hoe je je kamer inricht / je kleren bij elkaar uitzoekt / als je schildert.” (voorbeelden van het gevoel van kleurgebruik- waardoor duidelijk wordt dat het geen toeval is maar echt hoort bij je kind)

Een compliment gaat meestal over een prestatie. Belangrijker voor je kind om zich te ontwikkelen is niet wat zij presteert, maar wat voor eigenschappen zij ontwikkelt. Daarom koppel je je compliment aan een eigenschap of kwaliteit van je kind. Een interne kwaliteit of eigenschap is datgene wat je kind is of kan, ook als hij bij wijze van spreken, languit op de bank ligt. Het is niet een prestatie. Het lijkt erg gekunsteld, en dat is het in het begin ook wel. Probeer het toch eens een keer. En let op hoe je kind reageert.

Dat is allemaal leuk en aardig, maar als ik geen compliment mag geven, wat zeg ik dan?

Je kunt beschrijven: In plaats van jouw mening te geven, beschrijf je objectief (denk aan een verslaggever). Voorbeelden: Je hebt veel kleuren gebruikt. Je kreeg vaak de bal toegespeeld. Jullie dansten precies gelijk. Ik kon alles verstaan en heb ook nieuwe dingen geleerd. Je kunt vragen stellen: Vraag naar de ervaring en mening van je kind. Voorbeelden:

Ben je tevreden?

Hoe vond jij het gaan? Hoe lang heb je geoefend?

Was je zenuwachtig? Wat vond je het leukste?

stap 7

Zorg goed voor jezelf

Het lijkt misschien raar dat ‘zorgen voor jezelf’ een stap is die ervoor zorgt dat je een leuke ouder kunt zijn. Toch is het zo omdat kinderen de neiging hebben voor hun ouders te zorgen als de ouders dat zelf niet doen. Dat gebeurt ongemerkt en onbewust. Als je voor jezelf zorgt, voor je eigen rust, je eigen inspiratiebronnen, je eigen energie en zelf hulp inschakelt als dat nodig is, ontlast je je kind. Daardoor kan je kind echt kind zijn. Wat heb je nodig om goed voor jezelf zorgen? Vier suggesties:

1.

Weten wat jouw behoeften zijn

Daar kom je meestal langzamerhand achter. Sommige mensen hebben daar een heel leven voor nodig (misschien zijn zij niet opgevoed met deze 7 stappen). Wat heb jij nodig om op te laden, om je goed te voelen? Wees eerlijk naar jezelf. Ter inspiratie kun je de mindmap verderop invullen met jouw interesses en favoriete bezigheden.

2.

Je behoeften accepteren. Wees realistisch over wat je kunt en nodig hebt.

Dit is ook zo’n lastige. Sommige mensen vinden dit niet lastig. Die zeggen gewoon: zo ben ik nou eenmaal. Anderen vinden dat ze alles eigenlijk moeten kunnen of niks nodig zouden moeten hebben. Dat is niet realistisch. We zijn allemaal maar mensen met onze eigen particuliere wensen en eigenaardigheden. Dat mag. Dus als jij het bijvoorbeeld nodig hebt dat je ergens werkt waar geen radio aan staat, accepteer dat, kom er voor uit. Of als jij heel blij wordt van een half uurtje alleen wandelen op zaterdag, dan is dat dus zo. Misschien moet je dan oppas regelen. Doe dat.

3.

Realistisch zijn over wat je van een ander cq je partner kunt verwachten.

Verwacht niet iets van een ander als je dat niet expliciet hebt gevraagd. Net zomin als jij de gedachten van je partner kunt lezen, kan je partner dat bij jou. Je zult moeten vertellen wat jouw behoefte is. Of expliciet iets moeten vragen.

4. Stel je vraag aan een ander / je partner op een ‘volwassen’ manier d.w.z. niet-eisend en ook niet slachtofferachtig. En natuurlijk bedenk je dat je ‘Nee” als antwoord kunt krijgen. Het is tenslotte een vraag. Op deze manier neem je verantwoordelijkheid voor jezelf. Dat is een prachtig voorbeeld voor je kind. En doordat je voor jezelf zorgt, hoeft een ander (bijv. je kind) dat niet te doen.

ter inspiratie: vul in, kleur en vul aan waar jij van houdt, waar jij blij van wordt (en wat je dus regelmatig zou moeten doen).

En verder?

Dit waren de 7 stappen die jou helpen om een leukere ouder te worden door een betere band met je kind te krijgen. Daardoor krijgt je kind meer rust in zichzelf, meer zelfvertrouwen en gaat het beter naar je luisteren. Ook als je al een goede band met je kind hebt, kun je verrast zijn hoe jullie relatie verdiept. Er zijn nog veel meer aspecten aan het opvoeden en communiceren met kinderen. Sommige daarvan zijn al even aangeraakt in dit boekje, zoals: faalangst, pubertijd, problemen van je kind, zorgen voor jezelf als ouder. En dan hebben we het nog niet gehad over bijvoorbeeld: conflicten met je kind, ongehoorzaamheid, grenzen stellen. Dit is het eerste ebook van een reeks. De andere delen zijn in voorbereiding. Op www.studio-orij.nl kun je zien welke ebooks klaar zijn. Ook workshops en cursussen over opvoeden en communiceren met kinderen worden daar aangekondigd. Wil je op de hoogte gehouden worden via mijn nieuwsbrief en heb je je daar nog niet voor aangemeld, dan kun je je op www.studio-orij.nl daarvoor inschrijven. Heb je vragen, stuur me een mailtje: [email protected]. Dank voor het lezen en ik wens je veel succes én plezier bij het opvoeden! Desiree